Inhoudstafel. Archiefcentrum voor Vrouwengeschiedenis
|
|
- Maarten van der Meer
- 8 jaren geleden
- Aantal bezoeken:
Transcriptie
1
2 Inhoudstafel Jongens en meisjes... een tentoonstelling... 3 Kennismaking met het thema... 4 Publicaties... 6 De tentoonstelling ontlenen... 7 Onderdelen van de tentoonstelling... 7 Prijs... 7 Transport en verzekering... 8 Optie en reservering... 8 Contract... 8 Contact... 9 Beeldengalerij...10 Archiefcentrum voor Vrouwengeschiedenis Middaglijstraat Brussel Tel Fax avg.carhif@amazone.be 2
3 Jongens en meisjes... een tentoonstelling Thuis, in de klas, op het werk... overal circuleren stereotiepe denkbeelden rond jongens en meisjes, mannen en vrouwen. Deze denkbeelden zijn niet zo natuurlijk en onveranderlijk als ze soms lijken. Ze ontstaan in een concrete historische context, verspreiden zich, zijn onderhevig aan contestatie en verandering. De rijk geïllustreerde tentoonstelling Jongens en meisjes... bestemming bekend? toont hoe de ideeën over mannelijkheid en vrouwelijkheid in de voorbije twee eeuwen evolueerden in België. En hoe samen met die ideeën de concrete levens van mannen en vrouwen veranderden: visies op vader- en moederschap, speelgoed en kleding, onderwijs en arbeid. Jongens en meisjes... brengt een positief beeld van de evolutie naar een samenleving waarin individuele aanleg en interesses het winnen op vastgeroeste man/vrouwbeelden, maar toont ook dat gelijkheid werk in uitvoering blijft. De tentoonstelling is rijk geïllustreerd met stukken van heel verschillende aard: tekeningen, karikaturen, fotos, affiches, pamfletten, brochures, statistieken, handboeken, citaten, speelgoed, die twee eeuwen geschiedenis overspannen. Ze werden samengebracht uit de collecties van meer dan zestig archief- en documentatiecentra, bibliotheken, musea en privéverzamelingen. Ze stond begin 2009 voor het eerst opgesteld in BELvue in Brussel, waar ze meer dan bezoekers lokte. Man/vrouw-stereotypen op de trappen van het Belvue-museum,
4 Kennismaking met het thema Poppen zijn voor meisjes, carrière maken is een mannenzaak, vrouwen zijn niet zo goed in wetenschap, echte mannen wenen niet... De ideeën over hoe meisjes en jongens, mannen en vrouwen zich horen te gedragen zijn zo alomtegenwoordig dat ze vanzelfsprekend en natuurlijk lijken. Een blik op het verleden toont evenwel dat ze een ontstaansgeschiedenis hebben, evolueerden, werden betwist, verdwenen of net verrassend goed stand hielden. De tentoonstelling «Jongens en meisjes bestemming bekend?» vertelt de geschiedenis van deze ideeën en kijkt daarvoor naar gezin, onderwijs en werk. Ze legt het spanningsveld bloot tussen het ideaalbeeld en de realiteit en toont hoe idealen in vraag werden gesteld en bijgestuurd. De flinke jongen en het lieve meisje, de sterke en rationele man en de goede en gevoelige vrouw... veel ideeën over mannelijkheid en vrouwelijkheid weerspiegelen het ideaalbeeld van de 19 de -eeuwse burgerij. In hun gezins- en samenlevingsmodel was het publieke forum het terrein van de man en het gezin dat van de vrouw. Op zich was dit niets nieuws, maar in de 19 de en het begin van de 20 ste eeuw werd dit model veel sterker dan tevoren gepromoot. De maatschappelijke consequenties waren groot en lieten zich voelen in tal van domeinen. In het gezin kregen vrouwen met toenemende aandrang te horen dat ze eerst en vooral goede moeders en huishoudsters dienden te zijn. Het begrip moederliefde werd opgewaardeerd en het kroostrijke gezin als een ideaal naar voren geschoven. Bij artsen en pedagogen, het Nationaal Werk voor Kinderwelzijn en het onderwijs, in reclame en populaire cultuur klonk steeds de boodschap dat vrouwen hun geluk dienden te vinden in hun gezin en dat gezinnen gelukkig en welvarend waren indien ze een goede huismoeder als spil hadden. Die boodschap werd zo nadrukkelijk verspreid dat het soms lijkt alsof gezinnen van tweeverdieners een nieuw gegeven zijn, een afwijking van het normale. Nochtans hebben vrouwen steeds gewerkt, in arbeiders- en plattelandsfamilies en in de kleinhandel, en delegeerden ze in de burgerij en de aristocratie hun opvoedkundige en huishoudelijke taken niet zelden aan dienstpersoneel. Ongehuwde vrouwen, eenoudergezinnen, nieuwsamengestelde gezinnnen, koppels die ongehuwd samenwoonden, homoseksuele relaties... waren ook in de 19 de eeuw een realiteit, maar het duurde tot ver in de 20 ste eeuw eer die verschillende leefvormen het stempel abnormaal verloren. Heel wat mensen leidden dus een leven dat afweek van het ideaal, maar omdat dat ideaal werd uitgedragen door de leidende klasse, had het een grote aantrekkingskracht. Zo kwam in de 19 de eeuw vrouwenarbeid meer en meer onder vuur te liggen, terwijl het eeuwenlang niet meer dan normaal was geweest dat zowel mannen als vrouwen werkten. En omdat meisjes zouden trouwen werd er weinig geïnvesteerd in hun onderwijs: het middelbaar meisjesonderwijs was een light-versie van dat voor jongens. De verschillen waren zo flagrant in het nadeel van meisjes, dat het onderwijs het domein werd waarin de 4
5 man/vrouw-stereotypen voor het eerst werden gecontesteerd. Onderwijsvernieuwers als Isabelle Gatti de Gamond verlegden de grenzen door meisjes een lesprogramma aan te bieden dat geënt was op dat van de jongensscholen (1864). De staat speelde hierop in en creëerde stapsgewijs een eigen netwerk, en ook een aantal katholieke meisjessholen moderniseerden. Vanaf 1880 openden de universiteiten hun deuren voor meisjes, die tijdens het interbellum begonnen aan een opmars in het voortgezet onderwijs. Na de Tweede Wereldoorlog kregen ze geleidelijk aan toegang tot jongensrichtingen (en omgekeerd) en werd het onderwijs meer en meer gemengd, beginnend met het officiële net. De ongelijkheden waren daarmee evenwel verre van weggewerkt: het feminisme van de jaren 1970 wees erop dat maatschappelijke verwachtingen jongens en meisjes beperkten in hun studiekeuzes. Ook de arbeidsmarkt ontsnapte niet aan de vooroordelen. Terwijl het werk van vrouwen als een noodzakelijk kwaad werd gezien, genoten heel wat mannenberoepen veel waardering, zeker wanneer ze gelinkt konden worden aan mannelijke kwaliteiten: de moedige brandweerman, daadkrachtige ondernemer, sterke staalarbeider, intelligente wetenschapper... Vrouwen waren uitgesloten van de meer prestigieuze beroepen: in 1888 zag juriste Marie Popelin zich de toegang tot de balie geweigerd, wat tot het ontstaan van de eerste feministische organisatie in België leidde. Toen in het interbellum een aantal respectabele beroepen voor vrouwen ontstonden, draaiden die rond zorgende kwaliteiten (de verpleegster, de sociaal werkster) en/of stelden ze de vrouw in een ondergeschikte positie ten opzichte van haar mannelijke collega (verpleegster/arts, steno-dactylo/ kantoorhoofd). Maar ook mannen die in een typisch vrouwelijke sector als de kinderopvang aan de slag wilden, kregen af te rekenen met vooroordelen. 5
6 Publicaties De tentoonstellingscatalogus is een boekje (86 p.) dat het tentoonstellingsparcours weergeeft in een geschreven tekst. Aan elk van de drie thema s (gezin, school, werk) is een hoofdstuk gewijd, geïllustreerd met sprekende beelden uit de tentoonstelling. De beknopte en vlot geschreven teksten zijn een ideaal vertrekpunt voor wie kennis wil maken met het historisch onderzoek waarop de tentoonstelling is gebaseerd. Het AVG kan exemplaren van deze catalogus (Nl of Fr) in depot geven aan wie de tentoonstelling ontleent. De verkochte exemplaren worden gefactureerd aan 12 per stuk; de niet verkochte moeten na afloop van de ontlening worden terugbezorgd. Het pedagogisch dossier bestaat uit 15 opdrachtenfiches, die telkens een ander aspect behandelen en kunnen worden opgelost aan de hand van de 40 documenten (tekst, beeld...) uit de tentoonstelling die zijn bijgevoegd. Het dossier kan puur als lesmateriaal worden gebruikt of helpen om een bezoek aan de tentoonstelling voor te bereiden. Het dossier richt zich vooral op de hogere graad van het middelbaar onderwijs, maar enkele oefeningen kunnen zelfs met leerlingen van de lagere school worden gemaakt. De drie thema s van de tentoonstelling het gezin, de school, het werk zijn erg herkenbaar, wat leerlingen aanmoedigt om ze in een breder perspectief te plaatsen en erover na te denken. De historische documenten bestrijken twee eeuwen geschiedenis en zijn erg divers van aard (foto s, affiches, cijfers, citaten...), zodat ze de historische blik aanscherpen. Ze sluiten uitstekend aan bij de geschiedenisprogramma s van het 5 de en 6 de jaar middelbaar onderwijs en laten toe om thema s als de industriële revolutie, conservatisme en reformisme, het burgerlijk recht en de rechten en plichten van echtgenoten, de maatschappelijke invloed van religie en ideologische stromingen, situaties van economische crisis te bekijken vanuit genderperspectief. Dit pedagogisch dossier kan gratis worden gedownload op Op dezelfde plaats vindt u ook de opdrachten die de pedagogische dienst van BELvue in 2009 ontwikkelde en waarmee leerlingen tijdens een bezoek aan de expo aan de slag kunnen. 6
7 De tentoonstelling ontlenen Onderdelen van de tentoonstelling De tentoonstelling is uitgewerkt in drie thema s, aangevuld met enkele inleidende panelen: - het gezin - de school - het werk Elk thema wordt uitgewerkt in een reeks panelen en tafelpanelen (forex) en doeken (textiel). Daarop is de begeleidende tekst gedrukt (tweetalig Nl/Fr) en de reproducties van documenten, foto s, schilderijen... die het verhaal illustreren. De doeken en panelen zijn gemakkelijk aan om het even welke structuur te bevestigen. Er kunnen ook één of twee thema s worden ontleend. Aandachtspunten zijn: - de lengte van vier van de doeken (3,5 m. en 2,8 m.): plafonds hoog genoeg? - de tafelpanelen (zie bijgaande lijst), die bij voorkeur horizontaal worden getoond - er is geen dragende structuur bijgevoegd, de ontlener moet dus zelf beschikken over dragende panelen en/of een systeem met rails zodat de doeken en panelen kunnen worden opgehangen. De lijst in bijlage bevat een gedetailleerd overzicht van alle tentoonstellingselementen, met telkens hun afmetingen. Het staat de ontlener vrij om originele stukken (speelgoed, lees- en schoolboeken, reclame.) toe te voegen, mits dat in de geest van de tentoonstelling gebeurt. Het AVG is bereid om advies te geven over het inpassen van de tentoonstelling in de beschikbare ruimte. Prijs De tentoonstelling kan in haar geheel ontleend worden, maar het is ook mogelijk om slechts één of twee van de drie thema s te ontlenen. Voor het geheel Eerste maand 700 Eerste twee weken 400 Per bijkomende week 150 Per thema Eerste twee weken 160 Per bijkomende week 60 7
8 Transport en verzekering Het transport valt ten laste van de ontlener. De tentoonstelliing is gemakkelijk te vervoeren in een kleine bestelwagen. De tentoonstelling moet door de ontlener worden verzekerd (verzekering muur tot muur, dus inclusief transport en montage/demontage) voor het bedrag dat vermeld staat in het contract. De gedetailleerde lijst van het tentoonstellingsmateriaal geeft per element en per thema van de tentoonstelling de te verzekeren waarde. Optie en reservering Indien u interesse hebt om de tentoonstelling te ontlenen, kan u op eenvoudige vraag een optie nemen voor een bepaalde periode. Deze optie moet wel binnen de maand worden bevestigd (of de periode weer vrijgegeven). Daarna wordt een contract opgesteld. Contract Alle voorwaarden van ontlening staan vermeld in het contract, waarvan u vrijblijvend een modelexemplaar kan opvragen. Karikatuur op het meisjesonderwijs, ca
9 Contact Archiefcentrum voor Vrouwengeschiedenis vzw Midddaglijnstraat Brussel Els Flour T F e.flour@amazone.be avg.carhif@amazone.be 9
10 Beeldengalerij 10
11 11
Inhoudstafel. Archief- en Onderzoekscentrum voor vrouwengeschiedenis
Inhoudstafel Gender@war 1914-1918... de tentoonstelling... 3 Kennismaking met het thema... 4 Publicaties... 7 De tentoonstelling ontlenen... 8 Onderdelen van de tentoonstelling... 8 Prijs... 8 Transport
Nadere informatieTWEEDE FEMINISTISCHE GOLF: EEN HISTORISCH ONDERZOEK
VROUWENEMANCIPATIE Naam :............... TWEEDE FEMINISTISCHE GOLF: EEN HISTORISCH ONDERZOEK Klas: Nr. : Datum : Vak: geschiedenis SCORE: / De zogenaamde eerste feministische golf speelde zich af aan het
Nadere informatieDe geschiedenis van vrouwen schrijven en vertellen. Inzetten op gelijkheid. Module van het Archiefcentrum voor Vrouwengeschiedenis.
De geschiedenis van vrouwen schrijven en vertellen Inzetten op gelijkheid Christine de Pisan, 15de eeuw Module van het Archiefcentrum voor Vrouwengeschiedenis. 1 Gelijkheid is nog niet verworven Vrouwen
Nadere informatieWorklife balance & loonkloof. Facts & figures. Inez Hoeijmakers OnderwijsServiceCentrum (OSC) lid van Vrouwen Overleg Komitee
Worklife balance & loonkloof Facts & figures Inez Hoeijmakers OnderwijsServiceCentrum (OSC) lid van Vrouwen Overleg Komitee Traditionele mannen verdienen meer donderdag 22 januari 2009 (mdg) Mannen die
Nadere informatiePAGINA BESTEMD VOOR DE INTERVIEWER. Interviewernummer : INTCODE. Module INTIMITEIT. (bij de vragenlijst volwassene lente 2002)
PAGINA BESTEMD VOOR DE INTERVIEWER Interviewernummer : INTCODE WZARCH INDID Module INTIMITEIT (bij de vragenlijst volwassene lente 2002) Personen geboren vóór 1986. Betreft persoonnummer : P09PLINE (zie
Nadere informatieFamilie. Groep 1. Namen en voornamen van leden van de groep:
Familie Groep 1 1. Kijk naar het paneel: Jongens en meisjes een uitgestippeld parcours Wanneer zie je man en vrouw samen op de piramide van de levensloop van de man? En wanneer op de piramide van de levensloop
Nadere informatieKoninklijke Bibliotheek van België EDUCATIEVE DIENST
Koninklijke Bibliotheek van België EDUCATIEVE DIENST INTRO Bijna zeven miljoen boeken, miljarden pagina s, honderden miljarden woorden, beelden en ideeën. Eeuwen van onderzoek en werk om ze te begrijpen,
Nadere informatieBELVUE MUSEUM. Jongeren eerst!
BELVUE MUSEUM Jongeren eerst! HET BELvue Beheerd door de Koning Boudewijnstichting Geopend in 2005 als centrum voor democratie en geschiedenis Belangrijkste doelgroep: jongeren 2 Democratische waarden
Nadere informatiewww.deandereverbeeld.wordpress.com
Tentoonstelling 24/04/2014 22/05/2014 BERINGEN www.deandereverbeeld.wordpress.com 1. Wie is KMS? Kerkwerk Multicultureel Samenleven (KMS) is een open socioculturele organisatie met als opdracht te sensibiliseren,
Nadere informatieAllemaal gelijk, of niet?
Technische fiche expo foto Allemaal gelijk, of niet? 48 jongeren uit 4 continenten over gendergelijkheid Foto en coverfoto: Plan International/François Struzik - simply human Inleiding Plan International
Nadere informatieWIJ zijn hier gekomen niet alleen om jullie en alle anderen hier te
SAMENVATTING VAN DE REDEVOERINGEN GEHOUDEN VOOR DE JEUGD IN SURINAME EN DE NEDERLANDSE ANTILLEN Willemstad, 19 oktober 1955, Oranjestad, 22 oktober 1955. Paramaribo, 5 november t 955 WIJ zijn hier gekomen
Nadere informatieTijd van burgers en stoommachines 1800 1900. 8.6 Emancipatie en democratisering. Onderzoeksvraag: Hoe werd de politiek gedemocratiseerd?
Onderzoeksvraag: Hoe werd de politiek gedemocratiseerd? Kenmerkende aspecten: * Voortschrijdende democratisering, met deelname van steeds meer mannen en vrouwen aan het politiek proces. * De opkomst van
Nadere informatieDe Doodendraad De elektrische draadversperring aan de Oost- en Zeeuws-Vlaamse grens tijdens de Eerste Wereldoorlog
De Doodendraad De elektrische draadversperring aan de Oost- en Zeeuws-Vlaamse grens tijdens de Eerste Wereldoorlog Handleiding bij de reizende tentoonstelling Educatieve reizende tentoonstelling De kernachtige
Nadere informatieGESCHIEDENIS VOOR VMBO BOVENBOUW 3 VMBO KGT-EDITIE WERKBOEK
GESCHIEDENIS VOOR VMBO BOVENBOUW 3 VMBO KGT-EDITIE WERKBOEK Inhoudsopgave 8 Nederland 1900-191 Module 1 Nederland en Indonesië HET CULTUURSTELSEL NEDERLAND BREIDT ZIJN INVLOED UIT HET NATIONALISME 6 50
Nadere informatieGeschiedenis en Staatsinrichting TL Bohemen, Houtrust, Kijkduin 2014-2015-2016
Schoolexamen derde leerjaar mavo (2014 2015) 1 SE1 De industriële samenleving in Nederland Het proces van industrialisatie heeft de Nederlandse samenleving ingrijpend veranderd vanaf het midden van de
Nadere informatieArtikelen. Een terugblik op het ouderlijk gezin. Arie de Graaf
Artikelen Een terugblik op het ouderlijk gezin Arie de Graaf Driekwart van de kinderen die in de jaren zeventig zijn geboren, is opgegroeid bij twee ouders. Een op de zeven heeft een scheiding van de ouders
Nadere informatieEen nieuw boek van Ter Palen!
Een nieuw boek van Ter Palen! In bedrijf : Ter Palen beschrijft industrieel verleden Het is al een tijdje geleden, maar we hebben voor u weer een publicatie klaar: In bedrijf. Onze ondervoorzitter dompelde
Nadere informatiePERSTEKST HUIS VAN ALIJN MUSEUM VAN HET DAGELIJKS LEVEN
ROOK PERSTEKST HUIS VAN ALIJN MUSEUM VAN HET DAGELIJKS LEVEN EXPO ROOK Roken in veranderende tijden in beeld. Een historisch kader voor de actualiteit. In unieke voorwerpen, archiefbeelden, foto s en bewegend
Nadere informatiePraktische opdracht Geschiedenis Rolverdeling in het gezin
Praktische opdracht Geschiedenis Rolverdeling in het gezin Praktische-opdracht door een scholier 2111 woorden 7 februari 2003 7,7 39 keer beoordeeld Vak Geschiedenis Inleiding: Dit hoofdstuk gaat over
Nadere informatieDoelstelling Testen of u onbewuste vooroordelen hebt ten aanzien van mannen en vrouwen in de wetenschap.
Activiteit: Impliciete Associatietest Doelstelling Testen of u onbewuste vooroordelen hebt ten aanzien van mannen en vrouwen in de wetenschap. Materialen Computer met internettoegang Werkmethodes De IAT
Nadere informatieDe uiteenzetting met een historische site is nooit een gemakkelijke en éénduidige opdracht. Vele verschillende lezingen zijn mogelijk.
6Educatieve en culturele dienst Beste leraren, De uiteenzetting met een historische site is nooit een gemakkelijke en éénduidige opdracht. Vele verschillende lezingen zijn mogelijk. De educatieve dienst
Nadere informatieGeschiedenis en Staatsinrichting TL Bohemen, Houtrust, Kijkduin 2015-2016-2017
Exameneenheden geschiedenis GS/K/1 Oriëntatie op leren en werken GT GS/K/2 Basisvaardigheden GT GS/K/3 Leervaardigheden in het vak geschiedenis en staatsinrichting GT GT GS/K/4 De koloniale relatie Indonesië
Nadere informatieKIJKWIJZER GENDER IN LESMATERIAAL
KIJKWIJZER GENDER IN LESMATERIAAL WEETJE In alle lessen is het mogelijk om diversiteit zichtbaar te maken. Denk daarbij aan afbeeldingen, leermaterialen, die roldoorbrekend zijn of stereotypen in vraag
Nadere informatieTijd van burgers en stoommachines Emancipatie en democratisering. Onderzoeksvraag: Hoe werd de politiek gedemocratiseerd?
Onderzoeksvraag: Hoe werd de politiek gedemocratiseerd? Kenmerkende aspecten: * Voortschrijdende democratisering, met deelname van steeds meer mannen en vrouwen aan het politiek proces. * De opkomst van
Nadere informatieLesbrief Op zolder bij oma Aletta
Lesbrief Op zolder bij oma Aletta Inhoud: Inleiding Algemene informatie Opbouw van de les Voorbereiding en lestips Op zolder bij oma Aletta Iedereen heeft wel eens gehoord van Aletta Jacobs, maar weinig
Nadere informatieBoekverslag Nederlands Meisje van Mars door Anna Woltz
Boekverslag Nederlands Meisje van Mars door Anna Woltz Boekverslag door Teiner 1617 woorden 5 maart 2013 5,5 21 keer beoordeeld Auteur Anna Woltz Eerste uitgave 2011 Vak Nederlands Zakelijke gegevens Naam
Nadere informatieHet gezin van morgen. Rood of blauw?
Het gezin van morgen. Rood of blauw? OUTLINE Lessen voor de 21 ste eeuw Maandag 16 november 2015 Koen Matthys & Sofie Vanassche Family and Population Studies Structuur Historische aanloop Van standaardgezin
Nadere informatieJongens en meisjes... bestemming bekend? België, 1830 2000. pedagogisch dossier voor leerkrachten
Jongens en meisjes... bestemming bekend? België, 1830 2000 pedagogisch dossier voor leerkrachten avg-carhif 2009 inleiding dit pedagogisch dossier kwam tot stand naar aanleiding van de tentoonstelling
Nadere informatieOpening van de retrospectieve tentoonstelling Constantin Meunier
Persbericht 9 september 2014 Opening van de retrospectieve tentoonstelling Constantin Meunier Op 20 september 2014 opent, in de Koninklijke Musea voor Schone Kunsten van België, de retrospectieve tentoonstelling
Nadere informatieFEDERALISME HISTORISCH ONDERZOEK
FEDERALISME HISTORISCH ONDERZOEK 1. EEN WOORDJE UITLEG Tijdens het bezoek aan de Democratiefabriek, hebben jullie kunnen vaststellen dat bepaalde elementen essentieel zijn om tot een democratie te komen.
Nadere informatieXXL Formaten. digitalisering en online presentatie
XXL Formaten digitalisering en online presentatie Groot, groter, grootst Posters, landkaarten en bouwtekeningen vergeborgen in het depot? Die tijd is voorbij! Deel de grootste schatten van uw collectie
Nadere informatieVoor eerlijke kansen en keuzes in werk en opleiding
Voor eerlijke kansen en keuzes in werk en opleiding 1 Waarom? Nederland staat voor een uitdaging. De arbeidsmarkt verandert door technologische ontwikkelingen, flexibilisering, decentralisering en bezuinigingen.
Nadere informatieLesbrief. Mongens en Jeisjes
Lesbrief Mongens en Jeisjes Blauw of roze, vanaf de geboorte wordt het onderscheid tussen jongens en meisjes benadrukt. Maar wat als de baby zelf geen kleur bekent? Zes dansers, drie mannen en drie vrouwen,
Nadere informatieINVULFORMULIER PREVENTIE-INITATIEVEN TER VOORKOMING/BESTRIJDING SCHULDOVERLAST
INVULFORMULIER PREVENTIE-INITATIEVEN TER VOORKOMING/BESTRIJDING SCHULDOVERLAST Aantal bijlagen (affiches, afbeeldingen, ): Eventuele website met meer informatie: BLOG : www.actioncafa.be Ik ga akkoord
Nadere informatieKoninklijke Bibliotheek van België EDUCATIEVE DIENST
Koninklijke Bibliotheek van België EDUCATIEVE DIENST INTRO No furniture so charming as books, verkondigde de Engelse schrijver Sydney Smith twee eeuwen geleden. Boeken hebben we in de Koninklijke Bibliotheek
Nadere informatieWorden de rechten van vaders op het werk gerespecteerd?
Persbericht van 17 januari 2011 Worden de rechten van vaders op het werk gerespecteerd? Brussels, 17.01.2011 - Het Instituut voor de gelijkheid van vrouwen en mannen publiceert zijn rapport De ervaringen
Nadere informatieArchiefinstellingen aan het woord: Van Nelle s vormgevingsarchief
Archiefinstellingen aan het woord: Van Nelle s vormgevingsarchief Jantje Steenhuis, voorzitter BRAIN (Branchevereniging Archiefinstellingen Nederland) en directeur Gemeentearchief Rotterdam Die plaat voor
Nadere informatieExamen VMBO-KB 2015. Arabisch CSE KB. tijdvak 1 woensdag 27 mei 13.30 15.30 uur. Bij dit examen hoort een uitwerkbijlage.
Examen VMBO-KB 05 tijdvak woensdag 7 mei 3.30 5.30 uur Arabisch CSE KB Bij dit examen hoort een uitwerkbijlage. Beantwoord alle vragen in de uitwerkbijlage. Dit examen bestaat uit 4 vragen. Voor dit examen
Nadere informatieDe Brusselse arbeidsmarkt: statistische gegevens - Zelfstandige arbeid Juli E. Zelfstandige arbeid
De Brusselse arbeidsmarkt: statistische gegevens - Zelfstandige arbeid Juli 216 E. Zelfstandige arbeid Deze gegevens zijn afkomstig van het Rijksinstituut voor de sociale verzekeringen der zelfstandigen
Nadere informatie7.2. Boekverslag door J woorden 13 juni keer beoordeeld. Filosofie. Inhoudstafel Inleiding Rapport Interview Enqûete Bronnen
Boekverslag door J. 1355 woorden 13 juni 2003 7.2 54 keer beoordeeld Vak Filosofie Inhoudstafel Inleiding Rapport Interview Enqûete Bronnen Inleiding Het aantal jongeren dat bij een echtscheiding is betrokken
Nadere informatieActualiteit? Beeld je in! Malala
Actualiteit? Beeld je in! Malala In dit document vind je de verwerkingsopdrachten bij het bord op Pinterest Actualiteit? Beeld je in! Malala. Op dat bord zie je allemaal beelden. Als je op een beeld tikt
Nadere informatieBloos je van bloot? Benodigheden. Lesdoelen. Begrippen. Bloot, naakt, privé, persoonlijk, cultuur, grenzen aangeven, respect, meisjes, jongens
Kriebels in je buik Bloos je van bloot? 1 Bloos je van bloot? Groep 6 120 min Begrippen Bloot, naakt, privé, persoonlijk, cultuur, grenzen aangeven, respect, meisjes, jongens Benodigheden Knutselmateriaal
Nadere informatieArbeid en samenleving (19 de - 21 ste eeuw) (les 04 5des) Geschiedenis 5MEVO-5EM-5EI-5IW VTI Kontich
Arbeid en samenleving (19 de - 21 ste eeuw) (les 04 5des) Geschiedenis 5MEVO-5EM-5EI-5IW --- www.degeschiedenisles.com --- VTI Kontich => De laatste 250 jaar veranderde de samenleving grondig => Vooral
Nadere informatieDrents Archief. Het meisje met de hoepel. Groep 2 Thema-overzicht
Drents Archief Het meisje met de hoepel Groep 2 Thema-overzicht Thema-overzicht Het meisje met de hoepel Groep 2 Drents Archief Kern van het thema Een beeld vertelt een verhaal. Om het verhaal te kunnen
Nadere informatiePartnerkeuze bij allochtone jongeren
Partnerkeuze bij allochtone jongeren Inleiding In april 2005 lanceerde de Koning Boudewijnstichting een projectoproep tot voorstellen om de thematiek huwelijk en migratie te onderzoeken. Het projectvoorstel
Nadere informatieProefschrift Girigori.qxp_Layout 1 10/21/15 9:11 PM Page 129 S u m m a r y in Dutch Summary 129
S u m m a r y in Dutch Summary 129 Gedurende de geschiedenis hebben verschillende factoren zoals slavernij, migratie, de katholieke kerk en multinationals zoals de Shell raffinaderij de gezinsstructuren
Nadere informatieAnnelies Knoppers Hoogleraar pedagogiek en didactiek van sport en lichamelijke opvoeding Universiteit Utrecht
Annelies Knoppers Hoogleraar pedagogiek en didactiek van sport en lichamelijke opvoeding Universiteit Utrecht Vragen stellen bij schijnbare vanzelfsprekendheden is een basisvoorwaarde voor wetenschappelijk
Nadere informatie14-18 Brussel tijdens de Duitse bezetting. Presentatie van de tentoonstelling
14-18 Brussel tijdens de Duitse bezetting Presentatie van de tentoonstelling 21.08.2014 03.05.2015 Museum van de Stad Brussel www.museumvandestadbrussel.be De reservisten op 29 juli BRUSSEL TIJDENS DE
Nadere informatieVrijheid van de een is voorwaarde voor die van de ander
Vrijheid van de een is voorwaarde voor die van de ander Amsterdam, juni 2017 Beste Axel Honneth, Iedere keer als ik in Duitsland ben zoek ik een Duits boek op. Ik ben opgegroeid met de Duitse cultuur en
Nadere informatieDE EETFABRIEK - DE VROUW ALS VŒDSTER
DE EETFABRIEK - DE VROUW ALS VŒDSTER Het imago van de vrouw wordt gedomineerd door de mythische figuur van de voedende moeder. Deze oude voorstelling is nog steeds verankerd in de verbeelding, zoals blijkt
Nadere informatieBeurstips 3. Standbemanning
Beurstips 3 Standbemanning 2 NL EXPO, laat zien wie U bent! Hollandse nuchterheid & creativiteit in combinatie met jarenlange ervaring in presentatieoplossingen. Met een frisse blik helpen wij u uw bedrijf
Nadere informatieXXL Formaten. digitalisering en online presentatie
XXL Formaten digitalisering en online presentatie Groot, groter, grootst Posters, landkaarten en bouwkaarten opgeborgen in het depot? Die tijd is voorbij! Deel de grootste schatten van uw collectie door
Nadere informatieRieken & Oomen is onderdeel van. Seminar Feminien vs. Masculien 25 januari 2018
Rieken & Oomen is onderdeel van Seminar Feminien vs. Masculien 25 januari 2018 Neelie Kroes: Als je kijkt naar de huidige raden van commissarissen en raden van bestuur, dan gaat het aantal vrouwen alleen
Nadere informatieMooie muts! gemeente Kampen
De meeste mensen in de kleedden zich vroeger in de traditionele streekdracht. Dat deze kleding heel anders was dan de kleding van nu, ontdekken de leerlingen in dit thema. erst inventariseren de leerlingen
Nadere informatieIn het thema 'de eerste leermeester' wil ik iets meer vertellen over mijn achtergrond, mijn weg in verkoop en verkoop management en de stelling dat u
Woord Vooraf Toen ik in 2016 mijn consultancy-bedrijf Inventi verkocht, besloot ik, na dertig jaar consulting in verkoop en verkoopmanagement, een sabbatperiode in te lassen. Niet dat ik afscheid wilde
Nadere informatieCEUNEN, M., VEDMAN, P. (red.), Aan onze helden en martelaren, Beelden van de brand van Leuven (augustus 1914), Peeters, Leuven, 2004, 355 pagina s.
Boeken: CEUNEN, M., Beelden van een Verwoeste Stad, openluchttentoonstelling in de Leuvense binnenstad naar aanleiding van de herdenking van de negentigste verjaardag van het einde van de Eerste Wereldoorlog,
Nadere informatie1. Iedereen is welkom in de opvang DE KINDEROPVANG HEEFT EEN BELANGRIJKE SOCIALE TAAK
1. Iedereen is welkom in de opvang DE KINDEROPVANG HEEFT EEN BELANGRIJKE SOCIALE TAAK Kinderen krijgen in de opvang volop kansen om zich te ontwikkelen. Ouders kunnen intussen werk zoeken of gaan werken,
Nadere informatieLei en griffel: Kinderen schreven met een griffel op een lei. Soms leerden ze lezen met een ABC-boekje.
Onderwijs Schooltje Lhee in het Openluchtmuseum Het schoolgebouwtje dat in het Openluchtmuseum staat, is een dorpsschooltje uit Lhee (Drenthe). De inwoners van Lhee hadden die speciaal gebouwd in de 18e
Nadere informatieCHECKLIST BLAUWE EN ROZE KENMERKEN 1 kenmerken van mannen én vrouwen
OriënTO - Kattenberg 9 9000 GENT - 09-269 98 05 - www.oriento.be - info: peter.hantson@arteveldehs.be - karen.bruylandt@arteveldehs.be CHECKLIST BLAUWE EN ROZE KENMERKEN 1 kenmerken van mannen én vrouwen
Nadere informatieVan kaviaar tot burgerpot: De Rotterdamsche kookschool
Van kaviaar tot burgerpot: De Rotterdamsche kookschool Marijke Hester Mulder en Laura Hassink Op 15 december 1890 werd op particulier initiatief het Naamloze Vennootschap De Rotterdamsche Kookschool opgericht.
Nadere informatieLimburg tussen staf en troon 1000 jaar graafschap Loon Les 5 Over Duitse ridders en Alden Biesen
Limburg tussen staf en troon 1000 jaar graafschap Loon Les 5 Over Duitse ridders en Alden Biesen de eindtermen mens en maatschappij - Historische tijd: de leerlingen 3.7 kennen de grote periodes uit de
Nadere informatieSocialisatie & Seksualiteit
levensbeschouwing & maatschappij M A V O 3 katern 5 Socialisatie & Seksualiteit naam cluster maartenscollege groningen / haren MAVO 3 KATERN 5 2010 2011 levensbeschouwing & maatschappij: socialisatie &
Nadere informatieSamenvatting Geschiedenis Module 2: Gezin en samenleving
Samenvatting Geschiedenis Module 2: Gezin en samenleving Samenvatting door een scholier 1475 woorden 9 juni 2007 5,6 6 keer beoordeeld Vak Geschiedenis 1. In Nederland kennen we op dit moment veel verschillende
Nadere informatieNog geplande activiteiten om zeker te noteren
NIEUWSBRIEF AAN DE OUDERS 2011-2012 http://www.leefschooldezonnewijzer.be/ M A I L T O : B S. K I E L D R E C H T @ R A G O. B E Nog geplande activiteiten om zeker te noteren 4/03 ; uitreiking van de journalistenwedstrijd
Nadere informatieAandeel meisjes in de bètatechniek VMBO
Vrouwen in de bètatechniek Traditioneel kiezen veel meer mannen dan vrouwen voor een bètatechnische opleiding. Toch lijkt hier de afgelopen jaren langzaam verandering in te komen. Deze factsheet geeft
Nadere informatieWerkstuk Geschiedenis Frankrijk in de tijd van het absolutisme
Werkstuk Geschiedenis Frankrijk in de tijd van het absolutisme Werkstuk door een scholier 1970 woorden 12 oktober 2005 6,7 72 keer beoordeeld Vak Geschiedenis Hoofdvraag: Hoe beschrijven en verklaren we
Nadere informatieHet samenspel van generaties
c h r i s t i na b ode & l uc a c onsol i Het samenspel van generaties Wanneer bent u geboren? Hoe zag Nederland of uw land van herkomst er toen uit? Wat zijn uw eerste herinneringen? Hoe was uw puberteit?
Nadere informatieHet Congres van Wenen hertekent Europa (1815) (les 03 5des) Geschiedenis 5MEVO-5EM-5EI-5IW VTI Kontich
(les 03 5des) Geschiedenis 5MEVO-5EM-5EI-5IW --- www.degeschiedenisles.com --- VTI Kontich 1. Voor het Congres van Wenen a. Rond 1750: het Ancien Regime komt ten einde => Enkele kenmerken van het Ancien
Nadere informatieInleiding. Patrick Bontinck CEO. Alain Hutchinson Voorzitter van de vzw visit.brussels
Activiteitenverslag Inleiding 2014 werd in het kader van de regionalisering van het toerisme als een scharnierjaar aangekondigd. Het is ook een jaar van consolidatie geweest voor het toerisme in Brussel.
Nadere informatieVONNIS. in zake van HET OPENBAAR MINISTERIE, waarbij zich als burgerlijke partij heeft aangesloten :
1 e VONNIS nummer : datum: 9/02/2007 De Rechtbank van eerste aanleg van het gerechtelijk arrondissement Antwerpen, kamer 5C, rechtdoende in correctionele zaken, heeft het volgende vonnis uitgesproken:
Nadere informatieI N F O O P E N D O O R S
D R A A I B O E K O N T L E N E N 2 0 1 7 I N F O O P E N D O O R S ONTLENING T E NTOONSTELLING ONLINE B R OCHURE OP MAAT WORKSHOP hava.demirkapu @in-gent.be www.ingent.be/ Open-Doors- 2017 caroline.mathys
Nadere informatieAls leerkracht begeleid je deze activiteit zelf, zonder gids. Bereid de activiteit voor door het pedagogisch dossier te lezen.
België op een originele manier leren kennen? Ga naar de gloednieuwe expo van het BELvuemuseum. Zeven thema s zeven zalen leiden je doorheen de geschiedenis van het land: democratie, welvaart, solidariteit,
Nadere informatieBijlage VMBO-KB. geschiedenis en staatsinrichting CSE KB. tijdvak 2. Bronnenboekje. KB-0125-a-12-2-b
Bijlage VMBO-KB 2012 tijdvak 2 geschiedenis en staatsinrichting CSE KB Bronnenboekje KB-0125-a-12-2-b Staatsinrichting van Nederland bron 1 Een beschrijving van een politieke stroming (rond 1870): Zij
Nadere informatieGeachte Commissaris van de Koning in Zeeland, Burgemeesters en wethouders en raadsleden van de Zeeuwse gemeenten, Vertegenwoordigers van defensie,
1. Geachte Commissaris van de Koning in Zeeland, Burgemeesters en wethouders en raadsleden van de Zeeuwse gemeenten, Vertegenwoordigers van defensie, Beste Veteranen, familieleden, vrienden en kennissen
Nadere informatieEvelien Bos-de Greef en Ruben Vlot
Evelien Bos-de Greef en Ruben Vlot Uitgeverij Jes! Zoetermeer Bij de productie van dit boek is gebruikgemaakt van papier dat het keurmerk Forest Stewardship Council (FSC ) draagt. Bij dit papier is het
Nadere informatieInkomenspositie van startende ondernemers
M201112 Inkomenspositie van startende ondernemers drs. A. Bruins Zoetermeer, juli 2011 Inkomenspositie van startende ondernemers Enkele jaren na de start met een bedrijf is slechts een kwart van de ondernemers
Nadere informatieDe keuze van de achternaam. Ministerie van Justitie
Ministerie van Justitie De keuze van de achternaam Burgerlijk Wetboek Boek 1, Personen- en familierecht Titel 2 Het recht op de naam Artikel 5 1. Indien een kind alleen in familierechtelijke betrekking
Nadere informatieTherapie, Counselling en Coaching
Informed Consent Therapie, Counselling en Coaching Wij werken volgens de beroepscode van het Nederlands Instituut van Psychologen (NIP). Informatie hierover kunt u vinden op de website van het NIP: www.psynip.nl
Nadere informatieFamiliekunde. Vlaanderen
Familiekunde Vlaanderen Documentatie- en studiecentrum voor familiegeschiedenis Van Heybeeckstraat 3, 2170 Merksem, België +32 (0)3 646 99 88 administratie@familiekunde-vlaanderen.be www.centrumfamiliegeschiedenis.be
Nadere informatie1. Je krijgt van je juf of meester een plaatje. Bekijk het plaatje goed.
D S T R K C N T LS 1 Opdracht 1 Nodig: papier en lijm 1. Je krijgt van je juf of meester een plaatje. Bekijk het plaatje goed. 2. Zoek nu een klasgenoot met een ander plaatje. 3. Zoek nu samen nog vier
Nadere informatieMaak hier de gaatjes voor in je multomap. Leerlingenboekje WELKOM BIJ DE ROMEINEN. Dit boekje is van
Maak hier de gaatjes voor in je multomap Leerlingenboekje WELKOM BIJ DE ROMEINEN _ Dit boekje is van Welkom bij de Romeinen! In Welkom bij de Romeinen maak je kennis met het Romeinse leven. Je zult merken
Nadere informatieNog steeds liever samen
Nog steeds liever samen Steeds meer alleenstaanden 20 procent van de bevolking van 15 jaar of ouder alleenstaand Momenteel zijn er 486 duizend eenoudergezinnen 16 Trouwen niet uit de gratie Ongeveer drie
Nadere informatieOnthullingen van Kennis
Onthullingen van Kennis Caleidoscoop van Kennis Facetten verschuiven door tijd Vorm en structuur doemen op Gestalte gegeven door Kennis Patronen behouden het ritme De potentie van het punt Hoofdstuk 2
Nadere informatieInhoud. Woord vooraf 7. Het allereerste begin 9. Oervaders 19. Israël als moeder 57. Wijsheid voor ouders en kinderen 83. Koninklijke vaders 113
Inhoud Woord vooraf 7 Het allereerste begin 9 Oervaders 19 Israël als moeder 57 Wijsheid voor ouders en kinderen 83 Koninklijke vaders 113 Profetische opvoedkunde 145 Kinderen in zijn koninkrijk 177 Leerling
Nadere informatieTentoonstelling 20 jaar Lotje
Tentoonstelling 20 jaar Lotje 1 Prijs 2 Inbegrepen 3 Niet inbegrepen 4 Termijn 5 Inhoud 6 Technische vereisten 7 Bijkomend 8 Boeken en betalen 9 Subsidies 10 Contact 1 Prijs De tentoonstelling kan je huren
Nadere informatieVakoverschrijdende eindtermen/ontwikkelingsdoelen globaal voor het secundair onderwijs
t Gasthuys Stedelijk Museum Aalst op schoolmaat (16+) Eindtermen 3 de graad secundair onderwijs 1. inleiding In de tijdelijke tentoonstelling Aalst 1815-1830. Geschiedenis van een provinciestad tijdens
Nadere informatieSamenvatting Geschiedenis Hoofdstuk 6
Samenvatting Geschiedenis Hoofdstuk 6 Samenvatting door M. 804 woorden 17 juni 2013 5,5 2 keer beoordeeld Vak Methode Geschiedenis Bronnen Samenvatting geschiedenis Hoofdstuk 6 Burgers en stoommachines,
Nadere informatieVRAGEN INTERVIEWS. Onderwijs. Religie Kleding. Seksuele revolutie Voeding. Ontspanning & vrije tijd. Mobiliteit
Dit is een selectie van jullie vragen. Het is een hele lijst geworden. Dit zijn richtvragen om jullie op weg te helpen. Je hoeft je er niet strikt aan te houden, je kan vragen weglaten of je kan ook iets
Nadere informatieCULTUUR. Provincieraadsbesluit van 22 mei 2014 in verband met de goedkeuring van het reglement kunstuitleen collectie provincie Antwerpen
923 CULTUUR Provincieraadsbesluit van 22 mei 2014 in verband met de goedkeuring van het reglement kunstuitleen collectie provincie Antwerpen De provincieraad van Antwerpen, Gelet op de bepalingen van het
Nadere informatieWat is slim? Nederlands vwo 2018-I. Tekst 4
Tekst 4 Wat is slim? (1) Bij mijn overburen werd een steiger gebouwd door een stel sterke mannen. Ze riepen elkaar toe in een mengsel van Nederlands en Pools. Ik 5 stelde me voor dat ik een van hen zou
Nadere informatieRespectvol in gesprek over gewicht en leefstijl
Introductie Respectvol in gesprek over gewicht en leefstijl 08/03/2018 SANNE NIEMER Onderzoeker kinderen en obesitas VU-projectleider LEFF 2 Waarom lastig om te bespreken? Vrees voor negatieve reacties
Nadere informatieTechniek voor jongens én meisjes
Techniek voor jongens én meisjes Over lesgeven aan jongens en meisjes en stereotiepe beelden over jongens, meisjes en techniek. Anne van de Ven, Science Center NEMO Techniek voor jongens én meisjes Over
Nadere informatieChecklist: de vijf waarden en de Gemeenteraadsverkiezingen 2014
Checklist: de vijf waarden en de Gemeenteraadsverkiezingen 2014 Op 19 maart 2014 zijn er weer gemeenteraadsverkiezingen. De politieke partijen zijn daarmee al druk in de weer ondermeer door het opstellen
Nadere informatieLindsay. Mama worden. De weg naar geluk via ivf
Lindsay Mama worden De weg naar geluk via ivf 1 Uit mijn dagboek (1) Mijn verhaal begint in 2004. Ik wil een kind. Ik verlang naar een kind. De tijd is er rijp voor. Mijn vorige relatie gaat het vierde
Nadere informatieSO 2 Tijdvak I AVONDMAVO 2012-2013. Staat en Natie. Dit SO bestaat uit 37 vragen. 29 openvragen en 8 meerkeuze vragen.
SO 2 Tijdvak I AVONDMAVO 2012-2013 Staat en Natie Dit SO bestaat uit 37 vragen. 29 openvragen en 8 meerkeuze vragen. In de 17 e en de 18 e eeuw ontstond er in Europa een politieke en filosofische stroming,
Nadere informatieNieuwsbrief SHIB september 2013
Nieuwsbrief SHIB september 2013 www.shib.nl info@shib.nl Postbus 250, 3770 AG Barneveld Bankrekening 1526.55.018 t.n.v. SHIB SHIB 10 jaar en meer Al eerder lieten we weten: SHIB bestaat dit jaar 10 jaar!
Nadere informatiex x x x x x x x x x x x x x x x x x x x x x x x x x x x x x x x x x x x x x x x x x x x x x x x x x x x x x x x x x x x x x x x x x x x x
Jaarplan GESCHIEDENIS Algemene doelstellingen Eerder gericht op kennis en inzicht 6 A1 A2 A3 A4 A5 Kunnen hanteren van een vakspecifiek begrippenkader en concepten, nodig om zich van het verleden een wetenschappelijk
Nadere informatieBediende in de logistieke sector: kansen voor vrouwen?
Bediende in de logistieke sector: kansen voor vrouwen? Welke percepties leven er bij werknemers en studenten omtrent de logistieke sector? Lynn De Bock en Valerie Smid trachten in hun gezamenlijke masterproef
Nadere informatie