Thuiszorgcongres Op weg naar uitkomsten in de thuiszorg

Transcriptie

1 Thuiszorgcongres Op weg naar uitkomsten in de thuiszorg De zorginkoop op de schop 3 november 2011

2 Morgen 6 jaar geleden:

3 Stuurgroep verantwoorde zorg ( zizo avant la lettre ) 2

4 Uitgangspunten, randvoorwaarden en kerngebieden kwaliteit van leven 3

5 Signaleringsfunctie belangrijk, maar niet geoperationaliseerd In eerste instantie alleen HVZ uitgezonderd van zorginhoudelijke indicatoren 4

6 Signaleringsfunctie belangrijk, maar niet geoperationaliseerd 5

7 Signaleringsfunctie belangrijk, maar niet geoperationaliseerd 6

8 Signaleringsfunctie belangrijk, maar niet geoperationaliseerd 7

9 Signaleringsfunctie belangrijk, maar niet geoperationaliseerd Geestelijk Welbevinden 8

10 Indicatoren via CQ-index (cliëntenraadpleging) 9

11 Zorginhoudelijke indicatoren (cliëntgebonden registratie) 10

12 Signaal 1 Hebben we de boot gemist? Relevante kwaliteitsdomeinen zijn benoemd Signaleringsfunctie cruciaal onderdeel van de toegevoegde waarde van de thuiszorg Niet geoperationaliseerd Kwaliteitskader Thuiszorg verworden tot een serie procesvragen in patiënttevredenheidenquête die bovendien dreigt te sterven in methodologisch purisme 11

13 Zorginkoop en Kwaliteit (1) Hoe was gebruik kwaliteitsinformatie bij zorginkoop bedoeld? Het zorgkantoor laat de uitkomsten uit het kwaliteitskader meewegen bij het contracteringsbeleid. Hiervoor maakt het zorgkantoor gebruik van beschikbare kwaliteitsinformatie uit het jaardocument maatschappelijke verantwoording, De gerealiseerde kwaliteit kan uiteindelijk gevolgen hebben voor de afspraken over zorgproductie (volume en/of prijs). 12

14 Zorginkoop en Kwaliteit (2) 2007 Zorginkopersmiddag kwaliteit en zorginkoop ZN, Zeist -> Keurmerken 2008 Zorginkopersmiddag kwaliteit en zorginkoop ZN, Zeist -> Kwaliteitsaccountant 2009 Zorginkopersmiddag kwaliteit en zorginkoop ZN, Zeist -> Lage N 13

15 Zorginkoop en Kwaliteit (3): Rondje langs de velden Kwaliteitskader was wel even wennen, maar ging wel over die zaken die onze mensen dagelijks tegenkomen in hun werk: eenzaamheid, zorgproblemen als vallen, ondervoeding, etc. We hebben er daarom vrij snel voor gekozen om de zorginhoudelijke indicatoren in onze ondersteunende IT te integreren. Met iedere cliënt doorlopen we bijvoorbeeld de Care Dependency Scale (CDS) en mede daarop baseren we onze zorginzet. Donderdag 3 november as. gaat ons nieuwe systeem in de lucht, zodat we dit zelfs real time kunnen monitoren. Hartstikke nuttig voor onze mensen! En dan hoop je dat je het bij de zorginkoop ook over je kwaliteit kunt gaan hebben, maar dan kom je van een koude kermis thuis. Ja, de zorgkantoren zeggen het wel belangrijk te vinden, maar ondanks het eenduidige kwaliteitskader hanteren ze allemaal hun eigen wensenlijstjes. We moeten allemaal verschillende offertetrajecten bewandelen. Soms gaat het over futiliteiten die net weer anders moeten. Het was toch de bedoeling van het kwaliteitskader dat dat transparant zou worden! Daar is echter geen sprake van; het betreft vaak zeer subjectieve normen. Dan krijg je bijvoorbeeld op 1 juni het nieuwe inkoopbeleid binnen en verneem je de eis dat je een compleet netwerk moet hebben. Wijkgerichte zorg in ketens. Maar wat is dat concreet? De invulling die we er dan aan geven blijkt dan toch niet goed. Als dat dan criteria zijn, operationaliseer ze dan vooraf! 14

16 Signaal 2 Zorginkoop en kwaliteit: nog te vaak spannen we het paard achter de wagen: Kwaliteitsinformatie vaak wel voorhanden (zelfs geautomatiseerd), maar ondergeschikte rol bij zorginkoop Toch zeer diverse vereisten vanuit verschillende zorgkantoren Bovendien niet (tijdig) transparant Andere kwaliteitscriteria (bv. netwerkvereisten) overhand over kwaliteitskader waarover consensus was 15

17 Maar er komt een tweede kans! Uitvoering AWBZ door zorgverzekeraars per 1 januari 2013 Op dit moment voeren zorgkantoren de AWBZ uit. Per 1 januari 2013 nemen de zorgverzekeraars de taken van de zorgkantoren over. Dit in het kader van de omslag die het kabinet wil maken: naar een meer cliëntgerichte zorg met een goede prijs-kwaliteitverhouding De uitvoering van de AWBZ door zorgverzekeraars heeft voordelen: De verzekeraar wordt voor de cliënt hét aanspreekpunt voor de zorg. Er is dus sprake van nog maar 1 loket voor de cliënt. Cliënten krijgen meer invloed omdat verzekeraars rechtstreeks aanspreekbaar zijn en omdat ze jaarlijks van zorgverzekeraar kunnen wisselen. Naar verwachting kunnen zorgverzekeraars bij de zorginkoop een betere zorginhoudelijke samenhang tussen de cure (Zorgverzekeringswet of Zvw) en de care (AWBZ) realiseren. Dit is van belang voor cliënten die zowel Zvw- als AWBZ-zorg nodig hebben, zoals ouderen en chronisch zieken. Bron: 16

18 Met nog meer nadruk op uitkomsten: Omschakeling van handelingsfinanciering naar uitkomstfinanciering voor de AWBZ: De huidige wijze van financiering per handeling in de AWBZ is gebaseerd op het handelen De ZZP s (die er ook gaan komen voor de extramurale zorg) zijn beschreven in AWBZfuncties en (gemiddeld) aantal uren. Het aantal te leveren uur zorg zegt echter niets over de inhoud van het zorgproces en over het resultaat van de geleverde zorg. Een logische vervolgstap in het cliëntgericht maken van de AWBZ is dat de financiering gekoppeld wordt aan het resultaat van de zorg voor de cliënt. Uitgangspunten daarbij: uitgaan van mogelijkheden van mensen in plaats van hun beperkingen. geld moet cliënt volgen kwaliteit en financiering moeten gekoppeld worden. Dit leidt tot: meer innovatie, minder bureaucratie op de werkvloer (zoals minutenregistraties), betere kwaliteit en meer doelmatigheid. Bron: Regeerakkoord en Programmabrief Langdurige Zorg, 1 juni

19 Traditionele kijk op meten van kwaliteit van zorg Afbakening langs de as van de aanbieders levert problemen op: Mensen hebben last van aandoeningen of zorgproblemen die zich niet houden aan de artificiële grenzen van aanbieders. De uitkomsten van zorg kun je alleen meten over het integrale zorgproces niet over fragmenten daarvan (die zijn immers alleen verantwoordelijk voor een fragment van de totale zorg). NB. Dit zijn de belangrijkste sectoren, bijv. audiologische zorg ontbreekt Organisatorische eenheden leveren (zeker in de ouderenzorg) soms aan een beperkt aantal patiënten een bepaald zorgproduct. Daardoor is de onderzoekspopulatie soms te klein voor het doen van valide en betrouwbare uitspraken over kwaliteit. 18

20 Traditionele kijk op meten van kwaliteit van zorg Traditioneel worden op twee manieren data verzameld over de cliëntgerichtheid, veiligheid en effectiviteit van de zorg: CQ-Index Cliëntgerichtheid Zichtbare Zorg (ZiZo) en IGZ-data Veiligheid Effectiviteit NB. Dit zijn de belangrijkste sectoren, bijv. audiologische zorg ontbreekt Ook hier doen zich problemen voor: Sommige CQ indices zijn doorgeschoten qua detailniveau en daardoor in lengte (tot >100 vragen) Veel ZiZo/IGZ indicatoren blijken geen betrouwbare en valide kwaliteitsinformatie te leveren. 19

21 Wenkend perspectief: kwaliteit van zorg anno 2011 Alternatieve benadering: Beschouwd vanuit de as van de vraag wordt een voor patiënten, inkopers en professionals veel meer bruikbare indeling zichtbaar. In plaats van een separate meting voor eerstelijns huisartsenzorg en thuiszorg wordt gekeken naar de integrale kwaliteit van bijvoorbeeld ouderenzorg, ongeacht plaats van levering. Dit maakt het analyseren van daadwerkelijke, voor patiënten en inkopers zinvolle uitkomsten mogelijk. 20

22 Wenkend perspectief: kwaliteit van zorg anno 2011 Cliëntgerichtheid, veiligheid en effectiviteit kunnen bovendien op andere, vaak veel minder arbeidsintensieve en meer betrouwbare manier worden gemeten: 21

23 Signaal 3 Naar een nieuwe manier van kijken naar uitkomsten in de thuiszorg: Veel meer als onderdeel van de totale keten van zorg voor doelgroepen Slimmere benutting bestaande data: klinische registraties, administratieve data Verstandiger (lees: beperkter) omgaan met additionele uitvraag: PROMS afgeslankte CQ-index 22

24 Agenda Op weg naar uitkomsten in de thuiszorg: Zorginhoudelijke toegevoegde waarde / kwaliteit (signaalfunctie) uitwerken Op een manier die beter aansluit bij daadwerkelijke rol thuiszorg (onderdeel keten) Daarbij gebruikmakend van bestaande data Beperkte additionele uitvraag Betere benutting van deze data in een meer gestandaardiseerd proces van zorginkoop 23

25 "People who say it can t be done, are generally interrupted by someone doing it E. Hubbard ( ) Stef Groenewoud groenewoud.stef@kpmg.nl