Cursus Uw financiële keuzes de baas!

Transcriptie

1 Cursus Uw financiële keuzes de baas! 1

2 Inhoudsopgave 1. Inleiding Waarom deze cursus? Financiën bijhouden! Wat houdt dat in? Kwaliteit van de financiële informatie! De Balans opmaken 2.1 Een balans, wat is dat nou precies? Winst of verlies? 3.1 Het nut van een winst- en verliesrekening Hoe moet ik mijn winst en verliesrekening beoordelen Kosten! Hoe beheers ik ze? Economisch resultaat Rentabiliteit De Jaarrekening 4.1 Waarom een jaarrekening? Fiscaal en/of bedrijfseconomisch

3 5. Financiële positie 5.1 Het belang van een sterke financiële positie Werkkapitaal Cash Flow Liquiditeit Solvabiliteit Begroting 6.1 Een begroting, is dat wel nodig? Verzekering 7.1 Beperk de schade!

4 1. Inleiding 1.1 Waarom deze cursus? Welkom (naam cursist)! Heel goed dat u deelneemt aan de cursus uw financiële keuzes de baas van AccountantsTEAM BV. Het bijhouden van de financiën is waarschijnlijk niet uw grootste hobby. Misschien schuift u het voor zich uit of laat u het aan iemand over die er wel verstand van heeft. Natuurlijk is het verstandig om een deskundige te raadplegen. Maar besef ook dat u altijd degene bent die de beslissingen neemt over uw bedrijf of eenmanszaak. En dan is het wel belangrijk om een goed beeld te hebben van uw financiële middelen en mogelijkheden. Uiteindelijk gaat het erom dat uw onderneming aan het einde van elk kalenderjaar de beoogde omzet heeft gedraaid. En daar bent u verantwoordelijk voor. AccountantsTEAM BV helpt u met deze cursus om de basis van uw financiën beter te begrijpen. Veel succes! Doe er uw voordeel mee, het zal u uiteindelijk veel onnodige kosten besparen. 4

5 1.2 Financiën bijhouden! Wat houdt dat in? Inzicht krijgen in uw financiële mogelijkheden is dus nuttig voor uzelf, maar het runnen van een onderneming brengt ook bepaalde (wettelijke) verplichtingen met zich mee. Met name ten aanzien van het doen van belastingaangiftes en het structureel bijhouden van uw financiën A. Belasting betalen! Zoals elke ondernemer bent u verplicht uw financiële gegevens verstrekken aan de belastingdienst. Dit is noodzakelijk voor de inkomstenbelasting en omzetbelasting (ofwel BTW). Over het algemeen geldt dat u elk kwartaal BTW aangifte doet en één keer per jaar aan de hand van de jaarrekening de aanslag inkomensbelasting (voor een BV is dit vennootschapsbelasting) laat bepalen. B. Financiers op de hoogte houden! Heeft u een lening afgesloten? Dan dient u uw financiers op de hoogte te brengen en houden van uw financiële situatie. Bij grote investeringen of wanneer uw omzet plotseling afneemt, kan het gebeuren dat ze u vaker om informatie vragen. Daarom is het belangrijk om uw maandomzetten en openstaande debiteuren altijd up to date te houden. C. Voorlichten van personeel en andere geïnteresseerden! Heeft u personeel in dienst? Dan laat u hen elk jaar weten hoe de algemene financiële situatie van uw onderneming er voor staat. Meestal gebeurt dit aan het einde of begin van het jaar tijdens een informeel samenzijn. Dan wordt vaak ook wat verteld over de koers die een bedrijf gaat varen. Anderen belanghebbenden of geïnteresseerden kunnen bijvoorbeeld zijn: leveranciers, de Kamer van Koophandel of het CBS. 5

6 D. Beseffen dat u eindverantwoordelijk bent! Waarschijnlijk laat u uw financiële gegevens bijhouden en beheren door een extern administratiekantoor of een financiële afdeling binnen uw bedrijf. Vraag hen regelmatig even om een financieel overzicht. Met één druk op de knop hebben ze deze voor u uitgeprint. Per slot van rekening bent u altijd degene die eindverantwoordelijk is voor de financiële situatie van uw onderneming. 6

7 1.3 Kwaliteit van de financiële informatie Een balans, maandoverzicht of jaarafrekening kunt u snel krijgen van uw administratiekantoor. Dat is het probleem niet. De vraag is echter of deze financiële informatie klopt en of u daadwerkelijk begrijpt wat het betekent. Daar is niet alleen een beetje financieel inzicht voor nodig, maar ook een goede samenwerking tussen u en uw boekhouder, administrateur en/of accountant. Zelf heeft u daar ook invloed op. Zorg ervoor dat: a). U altijd beschikt over actuele en correcte gegevens; b.) U financiële informatie goed ordent en bijhoudt voordat u het doorstuurt naar uw administratiekantoor of financiële afdeling; c). Er voldoende vergelijkingsmateriaal is met andere perioden; d) De hoofdzaken op begrijpelijke wijze zijn gescheiden van de bijzaken; e) De cijfers concreter uitgewerkt zijn als dit de duidelijkheid en het inzicht verbetert; f) Gegevens en ontwikkelingen zijn voorzien van een begrijpelijke toelichting Voor u als ondernemer gaat het er vooral dat u inzicht krijgt in uw financiële positie. Vergeet overigens niet dat de kwaliteit van uw financiële informatie voor een groot deel afhangt van de wijze van ordenen en administreren. Veel ondernemers doen dit voor een deel zelf. Laat het er niet bij inschieten omdat u het zo druk heeft met andere werkzaamheden. 7

8 2. De balans opmaken! 2.1 Een balans, wat is dat nou precies? Het is altijd weer spannend om te weten hoe uw onderneming er financieel gezien voorstaat. Aan een balans kunt u dat aflezen. Met de huidige softwareprogramma s is het heel simpel om snel even een overzicht uit te (laten) draaien. Dit kan op ieder moment. Doorgaans wordt de balans van een onderneming per 31 december van elk kalenderjaar definitief vastgesteld. Hieronder vindt u een voorbeeld van een balans. Activa Passiva Vaste activa Eigen vermogen - Bedrijfspand - Eigen geld - Goodwill - Verbouwing - Apparatuur - Inventaris Vlottende activa Lang vreemd vermogen - Debiteuren - Hypotheek - Banksaldi - Financial lease - Voorraden - Banklening - Onderhande werk - Liquide middelen Kort vreemd vermogen - Rekening courant krediet - Belastingen - Nog te betalen posten - Leverancierskrediet 8

9 Hieronder ziet u de balans van een eenmanszaak/v.o.f./zzp en een B.V. Activa Vaste activa Vlottende activa Balans van een eenmanszaak/v.o.f./zzp Passiva Eigen vermogen Lang vreemd vermogen Kort vreemd vermogen Activa Vaste activa Vlottende activa Balans van een B.V. Passiva Aandelenkapitaal Lang vreemd vermogen Kort vreemd vermogen 9

10 A. Activa De linkerkant van de balans noemen we activa- of debetzijde. Hier staan al uw bezittingen vermeld, onderverdeeld in vaste activa en vlottende activa. Vaste activa zijn bezittingen die langer dan een jaar aan uw onderneming zijn gebonden. Uw bedrijfspand bijvoorbeeld, de inventaris, machines of een auto van de zaak. Vlottende activa zijn bezittingen die u snel (binnen een jaar) in geld kunt omzetten. Debiteuren bijvoorbeeld, voorraden, onderhande werk en liquide middelen. 1 B. Passiva Op de rechterkant van de balans leest u hoe uw investeringen zijn gefinancierd. Deze wordt ook wel de passiva- of creditzijde genoemd. Bij financiering is er een onderscheid tussen eigen vermogen, vreemd vermogen en lang vreemd vermogen. Eigen vermogen is het geld dat u zelf in uw onderneming heeft gestoken. Bij een BV bestaat eigen vermogen uit aandelenkapitaal. Lang vreemd vermogen zijn leningen die voor meer dan een jaar aan de onderneming zijn verstrekt en over een periode van meerdere jaren worden afgelost. Voorbeelden hiervan zijn een hypotheek, een banklening of financial lease. Kort vreemd vermogen is slechts voor korte tijd (minder dan een jaar) beschikbaar voor uw onderneming. Rekening courant krediet bijvoorbeeld, belastingen, nog te betalen posten aan het einde van het jaar of crediteuren. 1 Liquide middelen zijn bijvoorbeeld: kas, bank en giro. 10

11 3. Winst of verlies? 3.1 Wat is een winst- en verliesrekening? Een winst- en verliesrekening is een overzicht van alle ontvangsten en kosten die voortkomen uit uw bedrijfsvoering. Meestal over de periode van een kalenderjaar (van 1 januari tot en met 31 december). Het eindsaldo van de winst- en verliesrekening is negatief of positief. U kunt hier dus aan aflezen of u verlies heeft geleden of juist winst heeft gemaakt.in hoofdlijnen bevat een winst- en verliesrekening de volgende elementen: omzet, brutowinst, kosten en nettowinst. Verklaring van begrippen: Omzet = de opbrengst uit verkochte producten en diensten. Bruto winst = omzet minus de inkoopwaarde van goederen en/of diensten, verbruikte materialen en grondstoffen. Kosten = alle kosten die u met uw onderneming heeft gemaakt Netto winst = bruto winst minus inkomstenbelasting. Er zijn duidelijke verschillen tussen de winst- en verliesrekening van een eenmanszaak/vof en een BV/NV. Het grootste verschil is dat in een BV het loon van de directeur onder de personeelskosten of managementfee zijn opgenomen. 11

12 3.2 Hoe moet ik mijn winst- en verliesrekening beoordelen? Zo n positief of negatief eindsaldo zegt u natuurlijk wel iets, maar niet genoeg. Om meer inzicht te krijgen in het ontstaan van de winst of het verlies van uw bedrijfsvoering is een uitvoerige analyse nodig. Vraag hierom aan uw administratiekantoor of accountant. Vergeet bij de beoordeling van uw huidige winst- en verliesrekening ook niet gegevens te vergelijken met voorgaande jaren. Zo krijgt u een realistische kijk op uw financiële positie. Het is ook mogelijk om uw brutowinst te laten opsplitsen in verschillende omzetgroepen. Op die manier ziet u al vrij snel welke groep het meest winstgevend is. 12

13 Voorbeeld In het onderstaande voorbeeld van een winst- en verliesrekening ziet u hoe de percentages van twee jaren bepaalde ontwikkelingen kunnen verduidelijken. Jaar A Jaar B Absoluut % Absoluut % Omzet (exclusief BTW) , ,00 Af: - werk derden 60 7,1 85 8,5 - goederen , ,0 - grondstoffen 60 7,1 75 7,5 Inkoopwaarde , ,0 Brutowinst , ,0 Kosten - personeel , ,0 - vervoer/vrachtkosten 50 5,9 70 7,0 - huisvesting en inventaris 60 7,1 60 6,0 - marketing/verkoopkosten 35 4,1 50 5,0 - algemeen 20 2,3 20 2,0 - rente 30 3,5 30 3,0 - afschrijvingen 40 4,7 40 4,0 Totale kosten , ,0 Netto winst 95 11, ,0 13

14 3.3. Kosten! Hoe beheers ik ze? A. Personeel Het succes van uw onderneming is voor een groot deel afhankelijk van goed personeel. Sterker nog, het personeel is uw grootste investering! Daar mag u dus best wat geld in steken. Maar hoe kunt u deze kosten onder controle houden? Tips: Om een verbetering aan te brengen in de relatie personeelskosten/omzet kunt u het volgende doen: De productiviteit verhogen door meer omzet te draaien met hetzelfde aantal medewerkers. Verhoging van de omzet per klant. Voor incidentele klussen zzp-ers inhuren. Een overzicht van de personeelskosten in procenten ten opzichte van de totale omzet geeft u inzicht. U berekent dit als volgt. Personeelskosten : omzet X 100 = % Een belangrijk kengetal wat hiermee samen hangt is de omzet die gedraaid moet worden per één euro verloont bedrag. Daar kunt u de volgende rekenformule voor hanteren. Omzet : loonkosten = 14

15 Voorbeeld: In juli 2008 nam u een nieuwe secretaresse in dienst. Haar bruto jaarloon is ,00 Aan het einde van het jaar bekeek u de relatie tussen personeelskosten en omzet. U constateerde gelukkig dat deze vergeleken met het jaar daarvoor niet was verslechterd. Prima! Maar, vergeet niet dat u dit jaar voor hogere personeelskosten komt te staan. Deze zullen in elk geval minimaal met ,00 stijgen (vorig jaar betaalde u immers maar de helft van het bruto jaarloon van uw nieuwe secretaresse). Om hetzelfde resultaat als in 2008 te behouden zal de omzet extra toe moeten nemen met ,-- x (de omzet per één euro verloont bedrag). B. Huisvesting Wanneer u eenmaal voor een bepaald bedrijfspand kiest, brengt dat ook structureel kosten met zich mee die u niet kunt beïnvloeden. Huur bijvoorbeeld, hypotheek, heffingen en belastingen. Maar er zijn ook huisvestingskosten waar u wel invloed op blijft houden zoals: klein onderhoud, schoonmaak- en energiekosten. Tips: * gebruik spaarlampen * pleeg regelmatig klein onderhoud * zet de verwarming een graad lager * laat uw medewerkers meedenken over energiezuinige maatregelen Huisvestingskosten: omzet x 100 = % 15

16 C. Vervoer Als ondernemer heeft u een goede auto nodig. U bent immers vaak onderweg naar (nieuwe) klanten, leveranciers of belangrijke besprekingen. Voorbeeld: Jeroen (34) uit Voorhout heeft een sinds twee jaar een eigen tekstbureau. Hij zit vaak op de weg en reist door heel Nederland. Zijn auto, een oude Suzuki Swift, begeeft het bijna. Jeroen staat op het punt om nieuwe bolide te kopen. Welke mogelijkheden heeft hij? Kijkt u maar eens naar de onderstaande mogelijkheden. a). Jeroen koopt de auto op naam van zijn tekstbureau. In dit geval komen alle kosten zoals afschrijving, verzekering, wegenbelasting, brandstof en onderhoud dan ook ten laste van zijn onderneming. De inkoopprijs van een nieuwe auto lijkt lager omdat de BTW is terug te vorderen. Wel is het zo dat als hij meer dan 500 kilometer per jaar privé rijdt, 25% van de nieuwwaarde van de auto, inclusief BTW, aan de belasting moet afdragen. b). Een andere optie is om de auto privé te kopen. In dat geval neemt Jeroen daarmee alle lasten voor eigen rekening. Wanneer hij zijn auto gebruikt ten behoeve van zijn tekstbureau, dan mag hij een prijs per kilometer rekenen en aftrekken van de belasting. (per kilometer is er fiscaal 0,19 cent aftrekbaar) c). Tot slot is het ook mogelijk om te leasen. De auto wordt dan door de leasemaatschappij tegen een maandelijkse vergoeding beschikbaar gesteld. Alle kosten komen op rekening van de onderneming. Ook hier geldt dat Jeroen bij privé gebruik van meer dan 500 km per jaar 15/25% van de nieuwwaarde inclusief BTW moet worden afgedragen. Er zijn twee manieren om een auto te leasen: * Operational lease: de auto blijft na afloop van de lease eigendom van de leasemaatschappij. (staat niet op de balans van uw onderneming). Aan het einde van de leasetermijn kunt u de auto kopen. * Financial lease: in feite koopt de onderneming de auto, alleen de financiering loopt via de leasemaatschappij. Na betaling (meestal in termijnen gedurende enkele jaren) is de auto privé eigendom. (staat wel op de balans van uw onderneming) Vervoerskosten : omzet x 100 = % 16

17 D. Marketing- en verkoop Het maken van reclame voor uw onderneming kost geld. Niks mis mee, mits deze investering zich later weer terugverdient. Er zijn verschillende mogelijkheden om onder de aandacht te komen van potentiële klanten. Via een website bijvoorbeeld, direct mail campagnes, reclamespots, advertenties of flyers. Waarschijnlijk heeft u er geen idee van hoeveel uw marketingstrategie bijdraagt aan de omzet van uw onderneming. Misschien levert uw methode wel weinig tot niets op en is het verstandig om na te denken over andere, effectievere en goedkopere, mogelijkheden. Tips Zorg voor een gedegen marketing/communicatieplan. Ga eens na of u de juiste markt benadert met uw producten/diensten. Kijk ook eens naar de omzetgroepen. Stel uzelf de vraag of uw methode al daadwerkelijk klanten heeft opgeleverd. Neem uw communicatiemiddelen eens kritisch onder de loep (voorkom dubbele advertenties, of hanteer voortaan een kleiner formaat). Marketingkosten : omzet x 100 = % E. Financiering Als ondernemer moet je investeren. In machines bijvoorbeeld, computerapparatuur, inventaris of bedrijfsruimte. Meestal moet u hiervoor een lening afsluiten. Dat brengt kosten met zich mee in de vorm van bijvoorbeeld rente en kredietaflossingen. 17

18 Om deze kosten zo laag mogelijk te houden is het allereerst belangrijk om onnodige financiële risico s te voorkomen. Is het wel nodig om die splinternieuwe Volvo stationwagon aan te schaffen en is een dergelijke koop financieel verantwoord? Ten tweede kunt u financieringskosten zo veel mogelijk reduceren. Tips: Ga eerst eens na of machines gerepareerd kunnen worden en weeg dat af tegen afschrijving en rentelasten van nieuwe exemplaren. Als u toch een lening afsluit, zorg er dan voor dat de aflossing en afschrijving in balans is. Zorg voor een spreiding van investeringen Benut zo veel mogelijk u eigen vermogen Werk met realistische voorraden (denk van te voren goed na over de omloopsnelheid). Durf uw debiteuren (persoonlijk!) aan te spreken. Financieringskosten : omzet x 100 = % F. Boekhouding Als ondernemer bent u wettelijk verplicht om een financiële administratie bij te houden. Dat brengt ook kosten met zich mee. Door de verbetering van de kwaliteiten van speciaal daarvoor bestemde softwareprogramma s, doen steeds meer ondernemers hun administratie zo veel mogelijk zelf. De vraag is natuurlijk of het eigenlijk wel leuk genoeg vindt. Waarschijnlijk bent u er veel tijd mee kwijt. Ga van tevoren eens na hoeveel u in die tijd kunt verdienen met uw eigen diensten of producten. Misschien is het dan toch goedkoper om een boekhouder in te schakelen. Er komt zonder meer altijd een moment waarbij u de hulp van een financieel deskundige moet inschakelen. Voor belastingadvies bijvoorbeeld, het invullen van aangiftes of het opstellen van de jaarrekening. Maak vooraf duidelijke afspraken met uw financiële 18

19 adviseur over wat u zelf aanlevert en wat zijn taak precies is. Spreid de kosten vervolgens door hem zijn diensten elk kwartaal te laten factureren. Algemene kosten : omzet x 100 = % G. Afschrijvingen Elke grote investering brengt afschrijvingskosten met zich mee. Een auto bijvoorbeeld daalt elk jaar in waarde door slijtage en veelvuldig gebruik. Om dit tot uiting te laten komen in de boekhouding vormen afschrijvingen een kostenpost. Afhankelijk van de levensduur van een investering kunt u voor een bepaalde afschrijvingsperiode kiezen. Fiscaal gezien is het voordelig om zoveel mogelijk tegelijk af te schrijven (binnen enkele jaren). Met een te lange (vele jaren) of te korte afschrijvingsduur (binnen een jaar) zal de belastingdienst niet akkoord gaan. Voorbeeld Uw auto heeft bij aanschaf een waarde van ,--. De economische levensduur wordt op 5 jaar geschat. Elk jaar wordt er dan 4000,-- voor uw auto afgeschreven. Afschrijvingen : omzet x 100 = % 19

20 3.4 Het economisch resultaat Ondernemen is hard werken, investeren en opdrachten binnenhalen. Vallen en opstaan, fouten maken en leren! Dan komt het moment dat u bekijkt wat het allemaal heeft opgeleverd. U kunt dit beoordelen aan de hand van het economisch resultaat. Voorbeeld: De eigenaresse van een taartenspeciaalzaak had aan het begin van vorig kalenderjaar haar bezittingen geïnventariseerd op een waarde van ,-- (winkelpand, inventaris, auto etc.). Haar schulden waren toen ,--. Haar eigen vermogen komt hiermee op ,-- (bezittingen minus schulden). Aan het einde van 2008 inventariseerde de eigenaresse nogmaals haar bezittingen en schulden. In de tussenliggende periode verrichtte ze geen privé stortingen of onttrekkingen. Wat bleek? Haar schulden waren met ,-- afgenomen en haar bezittingen gelijk gebleven. Het verschil tussen bezittingen en schulden was nu ,-- ( ,-- minus ,--) Haar eigen vermogen is dus gegroeid met ,--. Dit bedrag noemen we besteedbaar inkomen ofwel economisch resultaat en mag door de eigenaresse privé worden besteed. 3.5 De rentabiliteit De rentabiliteit van een onderneming is de verhouding tussen het resultaat en het geinvesteerde vermogen. Om de rentabiliteit van het totale vermogen zichtbaar te maken in percentages wordt de volgende formule gehanteerd. BV of NV Nettowinst + betaalde rente /gemiddeld totaal vermogen x 100 = % Eenmanszaak nettowinst + interest VV - ondernemersloon) /gemiddeld totaal vermogen x 100 = % 20

21 Het is ook mogelijk om de rentabiliteit van uw eigen vermogen te berekenen. Dat is interessant voor veel ondernemers omdat zij vaak verantwoordelijk zijn voor het eigen vermogen. Aan de hand van onderstaande formule kunt u beoordelen of uw geinvesteerde eigen vermogen de moeite waard is geweest. BV of NV nettowinst / gemiddeld eigen vermogen x 100 = % Eenmanszaak (nettowinst - ondernemersloon) / gemiddeld eigen vermogen x 100 = % Voor financiers is de rentabiliteit van uw Totale en/of Eigen Vermogen interessant. Ze kunnen dit bijvoorbeeld vergelijken met de rente die verkregen wordt op beleggingen die niet risicodragend zijn. Als de rentabiliteit hoger is dan die rente, is dat een mooi resultaat! 21

22 4. De jaarrekening! 4.1 Waarom een jaarrekening? De jaarrekening geeft een jaarlijks overzicht van de financiën van uw onderneming. Op die manier krijgen u en andere belanghebbenden inzicht in de financiële situatie van uw onderneming. Meestal bestaat een jaarrekening uit de balans (met een of meerdere voorgaande balansen als vergelijkingsmateriaal) en de winst- en verliesrekening met toelichting. 4.2 Fiscaal of bedrijfseconomisch? Er zijn verschillende soorten jaarrekeningen. Waar u waarschijnlijk vooral mee te maken heeft zijn de fiscale en bedrijfseconomische jaarrekening. De fiscale jaarrekening moet voldoen aan de normen die de belastingdienst aangeeft. Aan de hand van deze informatie berekent de belastingdienst hoeveel inkomsten of vennootschapsbelasting u moet betalen. Deze jaarrekening is niet openbaar, maar alleen bedoeld voor de belastingdienst. Eigenlijk is het gewoon een belastingaangifte. Binnen het MKB zijn plusminus 96% van alle jaarrekeningen de fiscale jaarrekeningen. De bedrijfseconomische jaarrekening is bedoeld voor u als ondernemer. Hieruit kunt u aflezen wat het vermogen van uw onderneming is en welke resultaten u werkelijk heeft behaald, zonder inachtneming van de fiscale normen. 22

23 Voorbeeld Omdat er voor het opstellen van een fiscale jaarrekening speciale regels gelden, kan deze afwijken van de bedrijfseconomische jaarrekening. Kijk maar eens naar het onderstaande voorbeeld. Fiscaal Bedrijfseconomisch Bedrijfspand(en) Inventaris Auto(s) van de zaak Voorraden Totaal Bij kleinere bedrijven is er meestal geen of niet zo veel verschil tussen de fiscale en bedrijfseconomische jaarrekening. 23

24 5. Financiële positie 5.1 Het belang van een sterke financiële positie! Als we de politici moeten geloven ziet de economie er in de nabije toekomst niet rooskleurig uit. In tijden van economische crisis geldt het recht van de sterkste, alleen ondernemingen met een stevige financiële basis zullen overleven! Voor u als ondernemer is het dus belangrijk om uw financiële positie goed in kaart te brengen en te bewaken. Dit kunt u doen aan de hand van het leggen van onderlinge verbanden, ook wel ratio s of kengetallen genoemd. 5.2 Werkkapitaal Werkkapitaal is het bedrag dat uw onderneming nodig heeft om activiteiten uit te voeren. Het doen van inkopen bijvoorbeeld, maken van reiskosten naar klanten en/of leveranciers en het uitbetalen van salarissen aan uw medewerkers. Dit werkkapitaal dient voor lange tijd beschikbaar te zijn omdat de vlottende activa er structureel beslag op leggen. lang vermogen vaste activa = werkkapitaal Is uw werkkapitaal te laag, dan moet u gebruik maken van het korte vermogen en dat brengt grote risico s met zich mee. 24

25 5.3 Cash Flow Met cash flow bedoelen we de geldstroom die uw onderneming binnenkomt (positieve cash flow) en weer verlaat (negatieve cash flow). De bruto cash flow en netto cash flow kunt u berekenen aan de hand van de volgende formule. Eenmanszaak/vof Nettowinst + afschrijvingen = bruto cash flow Bruto cash flow prive ontrekkingen + belastingen en vervangingsinvesteringen = netto cash flow BV/NV Netto winst + afschrijvingen = bruto cash flow Bruto cash flow dividend uitkering + vervangingsinvesteringen = netto cash flow De netto cash flow moet hoog genoeg zijn om aan alle aflossingsverplichtingen te kunnen voldoen. Tip: Zorg er altijd voor dat uw afschrijvingen groter zijn dan uw aflossingen Dan kunt u met het geld dat vrijkomt uit de afschrijvingen aan uw aflossingsverplichtingen voldoen. 25

26 5.4 Liquiditeit Het liquiditeitsratio geeft aan of uw onderneming genoeg geld heeft om aan alle direct opeisbare betalingsverplichtingen te voldoen. Hierbij kan het bijvoorbeeld gaan om het aflossen van leningen, betalen van belasting en het uitkeren van salarissen. Voor de beoordeling van de liquiditeit zijn er twee kengetallen: de current ratio en de quick ratio. A. Current ratio Aan de hand van de current ratio kunt u berekenen of uw onderneming op korte termijn in staat is om kort lopende schulden te betalen. Vlottende activa (inclusief waarde van de voorraden)/ kort vreemd vermogen = current ratio Is de current ratio minder dan 1, dan is het oppassen geblazen. Het voortbestaan van uw onderneming kan binnen enkele maanden in gevaar komen. Dit zie je vaak bij bedrijven die aan het begin van het jaar veel vaste kosten hebben. Denk hierbij aan abonnementen of jaarlijkse betaling voor software. B. Quick ratio Dit is het resultaat van alle onmiddellijk beschikbare middelen gedeeld door onmiddellijk te betalen schulden. Het grote verschil met de current ratio is dat hier de waarde van de voorraden is weggelaten. Doet u grote investeringen in de vlottende activa en is de quick ratio minder dan 1, dan kan u onderneming op zeer korte termijn in de problemen komen. Ondernemingen met lage investeringen in de vlottende activa hebben over het algemeen een liquiditeit tussen de 0,8 en 1,2. Tips om de liquiditeit te verbeteren: Groei van het eigen vermogen (middels winstinhouding en/of privestorting) Aantrekken van lang vermogen Afstoten van kort vermogen Zorgen voor grotere afschrijvingen dan aflossingsverplichtingen 26

27 5.5 Solvabiliteit Solvabiliteit is de mate waarin uw onderneming bij liquiditeit aan alle betalingsverplichtingen kan voldoen. Met de solvabiliteit meet u de financiële onafhankelijkheid van uw onderneming. Wordt de onderneming vooral door u als eigenaar gefinancierd of door derden? Eigen vermogen / Totaal vermogen x 100 = % solvabiliteit 27

28 6. Begroting 6.1 Een begroting, is dat wel nodig? Zeg ns eerlijk, heeft u een begroting gemaakt (op papier) voor 2009? Of zit het allemaal in uw hoofd? U bent (helaas) niet de enige ondernemer die zo denkt. Het is verstandiger om een begroting schriftelijk vast te leggen. In de vorm van een balans en een winst- en verliesrekening. Denk hierbij ook weer aan de omzetgroepen. Het is eigenlijk een financiële voorspelling voor het komende kalenderjaar. Met de begroting stemt u wensen en mogelijkheden af. Verschillende factoren hebben hier invloed. Op een groot aantal daarvan kunt u geen invloed uitoefenen zoals: uw financiële gegevens van voorgaande jaren wetgeving belastingen omstandigheden in de markt/branche rente CAO-bepalingen Factoren daarentegen die u wel kunt beinvloeden zijn bijvoorbeeld: wijzigingen in het beleid omvang van het personeelsbestand investeringen vaststelling van de prijzen over uw diensten en/of goederen 28

29 Veel cijfers in de begroting zijn het resultaat van extern bepaalde ontwikkelingen als eigen beleidskeuzes. Personeelskosten bijvoorbeeld worden beinvloed door lonen die middels een CAO zijn vastgelegd. Belangrijk bij het opstellen van een begroting is dat u uw ondernemingsdoelen duidelijk omschrijft. Het is aan u om te balanceren tussen het ambitieuze en het meest haalbare. In de loop van het jaar kunt u in termijnen beoordelen of de resultaten overeen komen met uw begroting. Is dat niet zo, dan moet u actie ondernemen. 29

30 7. Verzekeringen 7.1 Beperk de schade! U moet er toch niet aan denken dat uw bedrijfspand afbrandt of bedrijfsauto s en kostbare apparatuur worden gestolen? Helaas komt dit wel eens voor. Vaak genoeg om dit risico af te moeten met een verzekering. Er zijn verschillende soorten schadeverzekeringen zoals: A. Opstalverzekering: voor dekking tegen brand- en stormschade B. Inventarisverzekering: voor dekking tegen brand, inbraak, water- en stormschade (incl. huurdersbelang bij huurpand). C. W.A.-verzekering: voor auto s (bij nieuwe auto s is een cascoverzekering noodzakelijk. D. Bedrijfsschadeverzekering: afdekking van vaste lasten en netto winst als uw onderneming door bijvoorbeeld brand tijdelijk niet meer kan functioneren. E. Algemene aansprakelijkheidsverzekering: Afdekking tegen aanspraken van derden. F. Ziektekostenverzekering: U of uw gezinsleden kunnen ook ziek worden. Zorg daarom voor een goede zorgpolis, zodat u snel de juiste zorg krijgt. G. Arbeidsongeschiktheidsverzekering: Iedereen kan een ongeluk krijgen of ernstig ziek worden. U dus ook. Deze verzekering voorziet in een dekking van inkomstenderving door arbeidsongeschiktheid. 30

31 Er zijn natuurlijk nog veel mee soorten verzekeringen. Denk bijvoorbeeld eens aan een rechtsbijstandsverzekering, pensioenverzekering of transportverzekering. Elke onderneming heeft een andere vorm van verzekeren nodig. Denk goed na over wat relevant is voor uw onderneming en laat u hierover goed informeren. N.B.: Heeft u alles ook goed geregeld bij uw overlijden? Ga eens langs bij uw notaris! 31