: Vergunning ex art. 19d Natuurbeschermingswet '98 voor 3000 extra vliegbewegingen DHA

Transcriptie

1 Six Advocaten B.V. Koninginneweg EH AMSTERDAM Leeuwarden, 19 november 2008 Verzonden, 19 december 2008 Ons kenmerk : Afdeling : Landelijk Gebied Beleid Behandeld door : F. Wagenaar / (058) of f.r.wagenaar@fryslan.nl Uw kenmerk : Bijlage(n) : 4 Onderwerp : Vergunning ex art. 19d Natuurbeschermingswet '98 voor 3000 extra vliegbewegingen DHA Geachte heer/mevrouw, Overeenkomstig uw aanvraag en de daarbij behorende bijlagen, die op 7 juli 2008 bij de provincie Fryslân zijn binnengekomen en zijn ingeboekt onder nummer , hebben wij besloten de gevraagde vergunning voor de uitbreiding van het aantal vliegbewegingen met 3000 vluchten per jaar te verlenen. Aan deze vergunning zijn voorschriften verbonden. Algemeen 1. De vergunning wordt op naam gesteld van Den Helder Airport C.V. (hierna: vergunninghouder). De vergunninghouder is te allen tijde verantwoordelijk voor een juiste naleving van deze vergunning. 2. Deze vergunning is aanvullend op de vigerende Nbwetvergunning van 7 december 2007 van het ministerie van LNV met kenmerk DRZ/07/4613/SD/SM, welke hier als ingelast en herhaald moet worden beschouwd. Een kopie van laatstgenoemde vergunning is als bijlage 3 opgenomen. 3. Als tijdens de looptijd van deze vergunning, o.a. op grond van de resultaten van het monitoringsplan (voorschrift 8) mocht blijken dat uitvoering van de betreffende vliegbewegingen de instandhoudingdoelstellingen van het Natura 2000-gebied Waddenzee in gevaar brengen, dan kan de vergunning worden aangepast c.q. worden ingetrokken.

2 4. Een wijziging van de omstandigheden op basis waarvan de onderhavige vergunning is verleend, dient vergunninghouder onmiddellijk aan de afdeling Omgevingsvergunningen en Toezicht van de provincie Fryslân te melden via 5. Deze vergunning is geldig tot en met 31 december Indien op een eerder tijdstip voor de vergunde activiteit een nieuwe vergunning (op grond van de Nb-wet 1998) door het daartoe bevoegde gezag wordt afgegeven, is deze vergunning geldig tot de dag waarop de nieuwe vergunning in werking is getreden en onherroepelijk is geworden. Voorschriften en beperkingen welke betrekking hebben op de activiteiten: 6. Binnen de categorie groot verkeer mag maximaal een aantal van 3000 vliegbewegingen per jaar worden uitgevoerd met helikopters (met een minimum startgewicht van 300 kg) bovenop de al eerder op grond van de vergunning van het ministerie van LNV toegestane vliegbewegingen. Binnen deze categorie groot verkeer en 3000 extra vliegbewegingen mag maximaal 1% (maximaal 30 vliegbewegingen per jaar) met vaste vleugelvliegtuigen met een minimum startgewicht van kg uitgevoerd worden, bovenop de al vergunde 220 vliegbewegingen. Bij voorziene overschrijding van dit extra aantal van of 220 vliegbewegingen met de genoemde helikopters en vaste vleugelvliegtuigen dan wel indien het aantal vliegbewegingen (binnen deze maximale 220 vliegbewegingen) welke uitgevoerd worden met grote vaste vleugelvliegtuigen met een passagierscapaciteit van meer dan 20 personen (of een hiermee vergelijkbaar toestel, los van passagierscapaciteit) meer dan 50 zal bedragen, dient vergunninghouder hiervan de afdeling Omgevingsvergunningen en Toezicht van de provincie Fryslân tijdig op de hoogte te stellen. 7. De spreiding van de betreffende civiele vliegbewegingen over de dag dient, waar mogelijk, zodanig te zijn dat er geen pieken ontstaan. Er mag sprake zijn van maximaal 10 met een enkele uitschieter naar 11 of 12 vliegbewegingen per uur over de onderscheiden beschermde gebieden. Voorwaarden welke betrekking hebben op monitoring 8. Vergunninghouder legt binnen twee maanden, na de datum waarop onderhavige vergunning definitief is geworden, een monitoringsplan voor aan het bevoegd gezag ter goedkeuring. In dit plan moet een voorstel worden gedaan voor het steeksproefgewijs uitvoeren van waarnemingen in het voorjaar en de herfst, tijdens piekperiode of bij gebruik van een afwijkende helikopter- en/of vliegtuigtype(n), gedurende de looptijd van deze vergunning. Aan de hand van de resultaten van de monitoring moet worden aangetoond dat de uitkomsten van het onderzoek door IMARES, uitgevoerd ter onderbouwing van deze vergunning en de vergunning afgegeven door LNV, valide blijven. Na goedkeuring draagt DHA zorg voor de uitvoering van het monitoringsplan. Na afloop van elk kalenderjaar dient een korte reportage aan het bevoegd gezag te worden opgestuurd, t.a.v. mevr. I. Gjaltema.. In 2012 wordt een eindrapportage opgesteld

3 9. Als tijdens de monitoring sterke effecten 1 bij één of meerdere kwalificerende soorten worden vastgesteld, dient hiervan onmiddellijk melding te worden gedaan bij de afdeling Omgevingsvergunningen en Toezicht van de provincie Fryslân, onder vermelding van de omstandigheden waaronder deze effecten zijn waargenomen, welke soort(-en) het betreft en de aantallen. Het niet naleven van deze voorwaarden kan, naast eventuele strafvervolging, intrekking van de vergunning tot gevolg hebben. Voor de motivering van ons besluit verwijzen wij u naar bijlage 1. Afschriften Afschriften van dit besluit worden verzonden aan het ministerie van Landbouw, Natuur en Voedselkwaliteit, Provincie Noord-Holland (unit omgevingsvergunningen), burgemeester en wethouders van de gemeente Den Helder, gemeente Anna Paulowna, gemeente Texel, Rijkswaterstaat Waterdistrict Noord-Holland, Staatsbosbeheer Noord-Holland, de Waddenvereniging, Vogelbescherming Nederland, Milieufederatie Noord-Holland, Stichting WAD, Stichting Duinbehoud, Stichting Landschap Noord-Holland en Stichting Landschapszorg Texel. Hoogachtend, Namens het College van Gedeputeerde Staten, drs. Waldina Hulshoff Hoofd afdeling Landelijk Gebied Beleid 1 Onder sterke effecten wordt verstaan: het massaal opvliegen van grote groepen vogels, die enkele minuten in de lucht blijven en/of enige tijd duidelijk zichtbaar onrustig gedrag vertonen, nadat de verstoringbron is verdwenen

4 Bezwaar Degene wiens belang rechtstreeks bij dit besluit is betrokken, kan tegen dit besluit binnen zes (6) weken na de verzending daarvan een bezwaarschrift indienen bij gedeputeerde staten, postbus 20120, 8900 HM Leeuwarden. Het bezwaarschrift moet worden ondertekend en moet tenminste bevatten: a. de naam en het adres van de indiener; b. de dagtekening; c. een omschrijving van het besluit waartegen het bezwaar is gericht; d. de gronden van het bezwaar. Kennisgeving Van dit besluit zal, conform artikel 42, lid 3, van de Natuurbeschermingswet 1998 door ons kennis worden gegeven door publicatie in het Noord Hollands Dagblad. Bijlagen Bijlage 1: Motivering besluit Bijlage 2: Gebiedsinformatie Bijlage 3: vigerende vergunning van 7 december 2007, afgegeven door het ministerie van LNV Bijlage 4: kaart met aan- en afvliegcircuits - 4 -

5 Bijlage 1: Motivering van het besluit A. Weergave van de feiten A1. VERGUNNINGAANVRAAG U vroeg ons bij brief van 4 juli 2008, met kenmerk WSV 2008/1877, om een vergunning op grond van de Natuurbeschermingswet 1998 (hierna: Nb-wet 1998). Uw aanvraag is op 7 juli 2008 door ons ontvangen en ingeboekt onder nummer A1.1. Beschrijving van het project of andere handeling De activiteit waarvoor vergunning wordt aangevraagd is het volgende: Het uitvoeren van extra vliegbewegingen per jaar vanaf vliegveld De Kooy te Den Helder van en naar de booreilanden op het Nederlands Continentaal Plat (Noordzee) met hoofdzakelijk helikopters met een startgewicht van minimaal 300 kg ( groot verkeer ). Deze extra vliegbewegingen omvatten tevens 1% vliegverkeer met vaste vleugelvliegtuigen met een startgewicht van minimaal kg (maximaal 30 vliegbewegingen). De vliegbewegingen boven het Kuitje vinden op een vlieghoogte van 100 tot 200 m plaats waarbij effecten op vogelsoorten niet zijn uit te sluiten. Het Kuitje is een deel van het Balgzand en daarmee onderdeel van de Waddenzee. De vliegbewegingen boven de gebieden Duinen Den Helder - Callantsoog en Noordzeekust vinden op zo n hoogte plaats dat effecten op instandhoudingdoelen voor deze gebieden zijn uit te sluiten. De vliegbewegingen vinden plaats bovenop de vliegbewegingen per jaar voor groot verkeer (inclusief 220 vliegbewegingen met vaste vleugelvliegtuigen) en vliegbewegingen per jaar die onder klein verkeer vallen. Hiervoor is, bij besluit van 7 december 2007, op grond van artikel 12 Natuurbeschermingswet 98 (oud) een vergunning verleend door het ministerie van LNV. De voorgestelde verruiming leidt op bepaalde tijden van de dag, met name in de ochtenduren, tot een sterke clustering van vliegbewegingen, met een maximum van 12 vliegbewegingen per uur. A1.2. Periode De vergunning wordt aangevraagd voor de duur van de door LNV afgegeven vigerende vergunning, van 7 december 2007, tot en met 31 december A1.3. Relevante ecologische onderzoeken Voor de beoordeling van uw aanvraag zijn door u de volgende ecologische onderzoeken en rapporten meegezonden: 1. Smit, C.J. 2008, Effecten van clustering van vliegbewegingen van civiele helikopters in de omgeving van Den Helder Airport. Eindrapportage december Smit, C.J., M.L. de Jong, D.S. Schermer, R.A. van Apeldoorn, E.H.W.G. Meesters, 2007, Vervolgonderzoek naar de effecten van civiele vliegbewegingen in de omgeving van Den Helder Airport, in relatie tot andere menselijke activiteiten rond het Balgzand (concept). Institute for Marine Resources & Ecosystem Studies, Wageningen

6 Verder is voor de behandeling gebruikt gemaakt van de volgende rapporten: 1. Smit, C.J., H. Capelle, F.H. Kistenkas, 2003, Voortoets naar de gevolgen van de uitbreiding van het aantal vliegbewegingen van civiele helikopters boven de Waddenzee. Alterra, Research Instituut voor de Groene Ruimte, Wageningen. 2. Smit, C.J. 2004, Vervolgonderzoek naar de gevolgen van de uitbreiding van het aantal vliegbewegingen van Den Helder Airport. Alterra, Wageningen. A1.4. Aanvullende gegevens In het licht van ingediende zienswijze van de Waddenvereniging, mede namens Stichting Landschapszorg Texel, Milieufederatie Noord-Holland en Landschap Noord-Holland, hebben wij op 19 september 2008 per brief, met kenmerk , verzocht om aanvullende gegevens in de vorm van een inhoudelijke reactie. Uw reactie hebben wij op 9 oktober 2008 ontvang en ingeboekt onder nummer Uw reactie is verwoord in de reactie van de provincie op de zienswijzen. A1.5. Uw aanvraag en de bescherming van Natura 2000 Uw project of handeling vindt plaats in of nabij het Natura 2000-gebied Waddenzee, Duinen Den Helder-Callantsoog en Noordzeekustzone, alsmede de natuurmonumenten Waddenzee en Duinen van Den Helder tot Callantsoog. Uit de beoordeling van de vigerende Nbwet-vergunning blijkt dat, door de vlieghoogte, alleen effecten te verwachten zijn op de instandhoudingsdoelen van het Natura 2000-gebied Waddenzee, zodat bij deze aanvulling op de vigerende vergunning uitsluitend daaraan wordt getoets. Op uw aanvraag is daarmee het in bijlage 2 (Gebiedsbeschrijving) vermelde aanwijzingsbesluit van toepassing. A2. Bevoegdheid De bescherming van Natura 2000-gebieden door Nederlandse wetgeving wordt stapsgewijs ingevoerd. Deze gefaseerde invoering is van invloed op de manier waarop de op grond van Europese wetgeving (artikel 6, lid 3, van de HR) verplichte beoordeling van uw project of handeling plaatsvindt en door welke instantie dit gebeurt. Voor deze aanvraag zijn wij thans bevoegd (zie bijlage 2). A3. Procedure De vergunningprocedure is uitgevoerd in overeenstemming met het bepaalde in hoofdstuk VIII van de Nb-wet en de hiervoor relevante artikelen van de Algemene wet bestuursrecht. A3.1. Zienswijze 1. Naar aanleiding van uw aanvraag zijn, op grond van artikel 44, lid 3, Nb-wet, burgemeester en wethouders van de gemeente Den Helder, gemeente Anna Paulowna en gemeente Texel gedurende een termijn van 8 weken in de gelegenheid gesteld over deze aanvraag hun zienswijze kenbaar te maken. 2. Daarnaast zijn op grond van artikel 4, lid 8 van de Algemene wet bestuursrecht, belanghebbenden, te weten Rijkswaterstaat Waterdistrict Noord-Holland, Staatsbosbeheer Noord-Holland, de Waddenvereniging, Vogelbescherming Nederland, Milieufederatie Noord-Holland, Stichting WAD, Stichting Duinbehoud, Stichting Landschap Noord-Holland en Stichting Landschapszorg Texel, gedurende een termijn van 8 weken in de gelegenheid gesteld hun zienswijze over deze aanvraag kenbaar te maken. 3. Van de mogelijkheid tot het kenbaar maken van zienswijzen hebben zowel burgemeester en wethouders van de gemeente Den Helder als de Waddenvereniging, mede namens Stichting Landschapszorg Texel, Milieufederatie Noord-Holland en Land

7 schap Noord-Holland, gebruik gemaakt. Onder het aandachtspunt B3. wordt nader ingegaan op de inhoud van de ingediende zienswijzen en onze reactie hierop. A3.2. Verlengen beslistermijn Wij hebben op 10 oktober 2008, middels een brief met kenmerk , besloten om de beslistermijn op de aanvraag te verlengen met 13 weken (artikel 42, lid 2, Nb-wet). Dit besluit is kenbaar gemaakt aan de aanvrager, aan burgemeester en wethouders van de gemeenten Den Helder, Anna Paulowna en Texel en aan andere belanghebbenden. A3.3. Coördinatie met andere wetgeving U heeft geen gebruik gemaakt van de mogelijkheid als bedoeld in artikel 19ka, lid 2, om een van de betrokken bestuursorganen schriftelijk te verzoeken om coördinatie van besluitvorming. A3.4. Betrokkenheid van een andere provincie waarin het betreffende Natura gebied mede is gelegen Gedeputeerde staten van provincie Noord-Holland hebben met deze beslissing ingestemd. A4. Vergunningplicht 1. Op basis van de aanvraag en de daarbij behorende rapporten en tekeningen hebben wij beoordeeld of het door u aangevraagde project en/of handeling schadelijke gevolgen kan hebben voor de natuurlijke kenmerken van het gebied, zoals beschreven in de instandhoudingsdoelstelling van het Natura 2000-gebied Waddenzee. 2. Wij stellen vast dat: 1.1. het onder A1. omschreven project en/of handeling niet wordt gerealiseerd overeenkomstig een beheerplan als bedoeld in de artikelen19a of 19b Nb-wet; 1.2. het onder A1. omschreven project en/of de handeling weliswaar gevolgen kan hebben voor het Natura 2000-gebied, maar dat het de instandhoudingsdoelstelling daarvan niet in gevaar kan brengen, zodat het niet kan worden beschouwd als een plan of project dat significante gevolgen kan hebben voor het betrokken gebied; 1.3. er dus vergunning nodig is op grond van artikel 19d Nb-wet. 3. Nu op voorhand valt uit te sluiten dat het voorgenomen project en/of de handeling significant negatieve gevolgen zou kunnen hebben voor het desbetreffende gebied, concluderen wij dat kan worden volstaan met een verstorings- en verslechteringstoets. Wij verwijzen voor de motivering van dit oordeel naar onze overwegingen onder B. (Toetsing)

8 B. Toetsing B1. Wettelijk kader B1.1. Nb-wet 1. Artikel 19d, lid 1, van de Nb-wet bepaalt, dat het verboden is zonder vergunning, of in strijd met aan die vergunning verbonden voorschriften of beperkingen, projecten te realiseren of te verrichten, die gelet op de instandhoudingdoelstelling, de kwaliteit van de natuurlijke habitats en de habitats van soorten, in een op grond van artikel 10a, lid 1, aangewezen gebied kunnen verslechteren of een verstorend effect kunnen hebben op de soorten waarvoor het gebied is aangewezen. 2. Zodanige projecten of andere handelingen zijn in ieder geval projecten of handelingen die de natuurlijke kenmerken van het desbetreffende gebied kunnen aantasten. 3. Artikel 19e van de Nb-wet bepaalt dat bij het verlenen van een vergunning als bedoeld in artikel 19d, lid 1, van de Nb-wet rekening moet worden gehouden met de gevolgen die een project of andere handeling kan hebben gelet op de instandhoudingdoelstelling van het betrokken gebied. Als er sprake is van een vastgesteld beheerplan moet ook daarmee rekening worden gehouden. 4. Voor de beoordeling van vergunningaanvraag is het van belang na te gaan of, en in welke mate het voorgenomen project en/of de handeling de doelstellingen kan aantasten zoals die zijn opgenomen in: het aanwijzingsbesluit tot VR-gebied van Waddenzee en/of het (ontwerp van) het aanwijzingsbesluit tot Natura 2000-gebied Waddenzee. Ten opzichte van de eerder in overleg door Den Helder Airport C.V. in november 2008 aan de Waddenvereniging, Stichting Landschapszorg Texel, Milieufederatie Noord-Holland en Landschap Noord-Holland overlegde (concept) voorschriften hebben we in de voorliggende vergunning voorschriften geschrapt die een doublure vormen met de vergunning van het ministerie van LNV (kenmerk DRZ/07/4613/SD/SM) die hier als hier ingelast en herhaald moet worden beschouwd. Daarnaast is in B2.2 nader gemotiveerd welke aanvullende voorschriften nodig worden geoordeeld om de extra vliegbewegingen toe te kunnen staan. De uit het Besluit beperkingen burgerluchtvaart Waddenzee voortvloeiende beperkingen zijn niet herhaald. B2. Inhoudelijke beoordeling B2.1. Kwalificerende waarden 1. Het onder A1 genoemde project en/of handeling betreft een project en/of handeling die mogelijk een verstorend effect heeft op de in het aanwijzingsbesluit opgenomen kwalificerende soorten van de VR en op de in de HR opgenomen kwalificerende soorten die tevens zijn opgenomen in het (concept-) aanwijzingsbesluit van het Natura 2000-gebied Waddenzee. 2. De kwalificerende waarden van het Natura 2000-gebied Waddenzee zijn in het ontwerp-aanwijzingsbesluit van 21 mei 2007 verdeeld in kwalitatieve instandhoudingdoelstellingen voor vogelsoorten, habitatsoorten, en habitats (en mogelijk de doelstellingen ten aanzien van het behoud, herstel en de ontwikkeling van het natuurschoon of de natuurwetenschappelijke betekenis van het gebied). Voor de beschrijving van het Natura 2000-gebied Waddenzee en de betreffende kwalificerende waarden verwijzen wij naar bijlage Hieronder wordt uw aanvraag getoetst aan het beoordelingskader van het Natura 2000-gebied Waddenzee. Daarbij worden mogelijke verstoringen besproken die de - 8 -

9 aangevraagde extra vliegbewegingen kunnen veroorzaken in het licht van de relevante kwalificerende waarden van genoemd gebied. B2.2. Selectie van relevante kwalificerende waarden Vogelrichtlijnsoorten Broedvogels Mogelijke effecten: Broedende vogels kunnen onrustig worden door overvliegende helicopters. Ze verlaten het nest als het gevoel van gevaar groot genoeg is. Als de nest niet bebroed wordt kunnen predatoren (meeuwen, vos, kraaien, etc.) de eieren of jongen roven. Hierdoor komt de verjonging van een populatie in gevaar, zeker als het vogelsoorten betreft die slechts één legsel per jaar produceren. Voor soorten die al bedreigd zijn, kan dit negatieve effecten op populatieniveau hebben als het veel broedparen van de betreffende soort betreft. Ter plaatse van het Balgzand broeden de kwalificerende soorten Kluut en Visdief in grote aantallen en enkele paren van Lepelaar en Bontbekplevier. Vooral Kluut en Visdief verkeren landelijk in een matig gunstige staat van instandhouding. De Kluut produceert slechts één legsel per jaar. De genoemde vogelsoorten kunnen uitsluitend ter plaatse van de kwelders in het Balgzand broeden (permanent boven water). Gezien de vliegroutes van het reguliere vliegverkeer vindt mogelijke verstoring op het Ewijckschor, Kooijhoekschor en Kuitje plaats. Door de vlieghoogte kan onrust met name boven de Kooijhoekschor en Kuitje optreden. In de praktijk te verwachten effecten: Tijdens de onderzoeken in verschillende jaren is gebleken dat reguliere vliegbewegingen met helikopters geen zichtbare effecten hadden op broedende vogels ter plaatse van de Kooijhoekschor. Ook de toename van de vliegbewegingen laten geen ander beeld zien. Niet broedvogelsoorten Mogelijke effecten: Ten gevolge van de verstorende werking van de vliegbewegingen vliegen vogels zo vaak op, dat, door deze voortdurende belasting van hun energievoorziening en de geringere tijd om te foerageren, hun overlevingskansen klein(er) wordt. Afhankelijk het aantal individuen van een soort kunnen effecten significant negatief voor een populatie zijn. In de praktijk te verwachten effecten: Gedurende het onderzoek naar de effecten van veel vliegbewegingen in korte tijd (10 12 vliegbewegingen in één uur) in de periode vanaf 1 april tot en met 26 september 2008 is niet gebleken dat meer vliegbewegingen in een uur leiden tot meer verstoring. De vogels reageerden niet of slechts gering (opkijken of het vervliegen van enkele individuen). Uit alle onderzoeken van de afgelopen jaren kunnen de volgende conclusies worden getrokken: Gewenning en voorspelbaarheid van het gedrag van helikopters - vliegtuigen bepalen voor een belangrijk deel welke effecten optreden; Vogels in gebieden met weinig vliegverkeer worden er sterk door verstoord; Helikopterpassages versterken met name het gedrag dat al was voorgeprogrammeerd; - 9 -

10 Het areaal dat wordt beïnvloed is maximaal 2,3 km2; In veel gevallen zijn er geen zichtbaar effect op foeragerende en rustende vogels; Er zijn vrijwel geen effecten op broedende vogels; Ondanks het groter aantal civiele vluchten is er geen toename van de reacties; Wanneer er effecten optreden zijn deze in een groot deel van de gevallen beperkt van omvang (aantal vogels, duur); Grote vliegtuigen hebben sterkere effecten; Afwijkend gedrag of afwijkend type helikopter / vliegtuig levert sterkere effecten op (vliegen in span, wanneer goederen onder de heli worden vervoerd, ander type); Er zijn geen aanwijzingen voor cumulatieve effecten; Voor enkele soorten heeft het vliegverkeer effect op verspreiding van vogels, maar verstoorde gebieden worden niet verlaten; Resultaten zijn vrij goed vergelijkbaar met 2003, 2004 en De overige Habitatrichtlijnsoorten komen niet ter plaatse van het werkgebied voor, of zijn niet gevoelig voor effecten van vliegverkeer. B2.3. Cumulatieve effecten Bij het bepalen of de activiteit (significante) gevolgen kan hebben, moet ook rekening worden gehouden met de z.g. cumulatieve effecten. Hiervan is sprake als naast de activiteit in of rondom een Natura 2000 gebied andere projecten, handelingen en plannen plaatsvinden die in combinatie mogelijk schadelijk zijn voor de instandhoudingsdoelstellingen. Bij de beoordeling van cumulatieve effecten hoeft in principe alleen rekening te worden gehouden met de soorten, hun leefgebied en de habitattypen waarop het plan of project mogelijk negatieve effecten heeft. Hoewel de activiteit op zich geen significante effecten heeft is er mogelijk sprake van een cumulatief effect door ander vliegverkeer of menselijke activiteit in de omgeving. In het onderzoek in 2006 is aandacht besteed aan mogelijke cumulatie van de uitbreiding van de vliegbewegingen met de effecten van vaste vleugelvliegtuigen, militair vliegverkeer en andere menselijke activiteiten in de omgeving. Tijdens het onderzoek zijn geen aanwijzingen gevonden voor het optreden van cumulatie. In een beperkt aantal gevallen is wel een faciliterend effect waargenomen tussen de reacties op roofvogels en vliegverkeer. Het onderzoek naar de effecten van vliegbewegingen van vaste vleugelvliegtuigen en helikopters zoals hierboven aangegeven geven geen directe aanleiding tot extra voorschriften en beperkingen anders dan een monitoringsplicht op basis van een nog door ons goed te keuren monitoringsplan. Deze monitoring brengt in aanvulling op de eerdere monitoring de effecten op vogels tijdens de vogeltrek, piekperioden (10-12 vliegbewegingen) en bij de introductie van nieuwe helikopter- en/of vliegtuigtype(n) in beeld gedurende de looptijd van de vergunning. B3. Zienswijzen B3.1. Bespreking van de ingediende zienswijzen en reacties Gemeente Den Helder Er is op 29 augustus 2008 een zienswijze ingediend door gemeente Den Helder. In deze zienswijze, ingeboekt onder nummer , reageert de gemeente positief op het toeken

11 nen van een vergunning aan Den Helder Airport voor het uitvoeren van 3000 extra vliegbewegingen per jaar door groot verkeer. Zij hebben bij hun overwegingen meegenomen dat Den Helder Airport een belangrijke ondersteunende functie vervult voor de offshore olie- en gassector. Deze sector en daarmee ook de luchthaven zijn voor de gemeente en de omliggende regio van groot economisch belang. De gemeente acht de uitbreiding van de vliegbewegingen noodzakelijk om de dienstverlening voor de sector goed te kunnen vervullen. Daarnaast geven de conclusies van IMARES de indicatie dat er geen effecten verwacht worden van het opvoeren van het aantal vliegbewegingen voor groot verkeer naar per jaar. Waddenvereniging Er is op 1 september 2008 een zienswijze ingediend door de Waddenvereniging, mede namens Stichting Landschapszorg Texel, Milieufederatie Noord-Holland en Landschap Noord- Holland. In deze zienswijze, ingeboekt onder nummer , wordt een aantal vragen gesteld en opmerkingen gemaakt die direct betrekking hebben op het uitvoeren van 3000 extra vliegbewegingen per jaar door groot verkeer. A. De waddenvereniging uit haar zorgen over de mogelijkheden om binnen de beschikbare tijd voldoende waarnemingen te verrichten om wetenschappelijk verantwoorde conclusies te kunnen trekken. Zij beargumenteren dat op basis van de volgende punten: 1. van de voorlopige onderzoeksresultaten voldoen slechts drie van de vijf sessies aan de specifieke omstandigheden. 2. op basis van een vorig onderzoek door IMARES is een mogelijk verband vastgesteld tussen het aantal vliegbewegingen en de mate van verstoring. Doordat er weinig gegevens beschikbaar waren over de situatie met zeer veel vliegbewegingen was er geen duidelijke conclusie mogelijk over gewenning, dan wel facilitatie (sterker reageren) in die situatie. Dit mogelijke verband speelt vooral bij Scholekster, Bontbekplevier en Bonte strandloper. Tijdens de waarnemingssessies zijn deze soorten niet of nauwelijks waargenomen. 3. de resultaten staan haaks op de vorige resultaten van langdurige onderzoeken en roepen meer vragen op dan dat ze beantwoorden. De Waddenvereniging stelt dan ook voor om in de vergunning een voorwaarde op te nemen, dat monitoring van de reacties van vogels tijdens pieken van vliegbewegingen en tijdens trekperioden, zodat op termijn op basis van voldoende waarnemingen wetenschappelijk verantwoorde conclusies mogelijk zijn met betrekking tot het gedrag van aanwezige vogelsoorten en het aantal vliegbewegingen. B. Naast bovenstaande verzoekt de Waddenvereniging om voorwaarde 3 uit de vigerende vergunning ook voor deze uitbreiding op te nemen, omdat de extra vliegbewegingen niet uitsluitend helikopters betreft. B Reactie provincie Fryslân op de zienswijzen en overige reacties De zienswijze van gemeente Den Helder behoeft geen reactie. In reactie op de zienswijze van de Waddenvereniging merkt de provincie, op basis van gegevens van IMARES, het volgende op: Ten aanzien van de argumenten onder A:

12 Ad 1 De situatie van heel veel vliegbewegingen doet zich weinig voor. De meeste vertrekken spelen zich het eerste uur van de dag af. Onder de meest voorkomende windrichtingen (zuid, zuidwest, west en noordwest) vertrekken deze helikopters in zuidwestelijke richting. Grote aantallen vertrekkende helikopters komen dan ook alleen onder deze omstandigheden voor. In de helft van de gevallen zal het in de betreffende periode laag water zijn, in de andere helft hoog water. Vanwege de heersende lichtomstandigheden zijn om 7.00 uur s morgens alleen waarnemingen uit te voeren in de maanden maart tot en met september. Deze combinatie van factoren verklaart dat, ondanks dat er veel moeite is gestoken in het vinden van momenten met veel vliegbewegingen, dit maar in een beperkt aantal gevallen is gelukt. De resultaten van de waarnemingen laten een duidelijke lijn zien. Vanwege de afwezigheid van uitzonderingen op dit algemene beeld constateert IMARES dat met dit onderzoek een zeer goede steekproef van de te onderzoeken situatie is verkregen. Ad 2 In de waarnemingen, die in de maanden juli-september zijn uitgevoerd, zijn ook exemplaren van de drie genoemde soorten vertegenwoordigd. Deze soorten reageerden niet anders dan de andere in het telvak aanwezige soorten. Ad 3 In de zienswijze wordt terecht opgemerkt dat zich in de waarnemingen, zoals uitgevoerd tussen maart en juni 2008, wel degelijk een situatie heeft voorgedaan van grote concentraties vogels tijdens opkomend of afgaand water. Ook later is enkele malen bewust een situatie gekozen om met name deze kritische periode goed te kunnen bestuderen. Ook onder deze omstandigheden is nooit waargenomen dat er grote verplaatsingen onder invloed van binnenkomende of vertrekkende helikopters voorkwamen. Wel is enkele keren gezien dat binnenkomende helikopters de prikkel waren om naar de hoogwatervluchtplaats te verdwijnen. Het is niet altijd helder of vliegbewegingen van de vogels van nature ontstaan of dat ze een reactie zijn op een naderende helikopter. De ene waarnemer zal daarom een situatie met vliegende vogels of ontstane onrust kunnen interpreteren als dit is een effect van terwijl een andere deze beoordeeld als er was al onrust, de naderende heli is geen extra bijdrage. Deze interpretatieverschillen zijn soms helder, maar soms ook vrij subtiel. De resultaten staan dan ook niet haaks op de resultaten van vorige waarnemingen. Wel zijn de reacties van vogels wat minder sterk dan in Wij zijn het echter met de Waddenvereniging eens dat we een vinger aan de pols dienen te houden in de vorm van monitoring. Door steekproefsgewijs onderzoek uit te voeren naar het gedrag van vogels tijdens pieken gedurende trekperiodes, maar ook bij wijzigingen van typen vliegtuigen, kan voorkomen worden dat negatieve trends op het Natura 2000-gebied Waddenzee, door de activiteiten van Den Helder Airport, te laat worden opgemerkt. In ons voorschrift 19 stellen we dan ook een wetenschappelijk verantwoord monitoringsplan verplicht. Mocht op grond van o.a. de resultaten van genoemd plan blijken dat uitvoering van de betreffende vliegbewegingen de instandhoudingdoelstellingen van het Natura 2000-gebied Waddenzee in gevaar brengen, dan kan de vergunning worden aangepast c.q. worden ingetrokken. Ad B De betreffende voorwaarde is opgenomen. In eerste instantie staan we een lichte uitbreiding (maximaal 1%) van vliegbewegingen met vaste vleugelvliegtuigen toe. Het monitoringsplan moet onder meer duidelijkheid geven in de gevolgen van deze extra vliegbewegingen met vaste vleugelvliegtuigen op kwalificerende vogelsoorten

13 Als uit deze monitoring blijkt dat er sprake is van sterke effecten worden de vergunningsvoorwaarden ten aanzien van de vliegbewegingen met vaste vleugeltoestellen aangepast naar het huidige niveau van 220 vliegbewegingen per jaar. Van sterke effecten is sprake als grote groepen vogels massaal opvliegen en enkele minuten in de lucht blijven en/of enige tijd zichtbaar onrustig gedrag vertonen nadat de verstoringbron is verdwenen (C.J. Smit, 2004). C. Slotconclusie Uit het aanvullende onderzoek in 2008 op de eerder uitgevoerde onderzoek in 2003, 2004 en 2006 is voldoende gebleken dat uitbreiding van de vliegbewegingen van groot verkeer met 3000 per jaar tot een maximum van , géén significante negatieve effecten zal veroorzaken op de beschermde natuurwaarden. Door het stellen van enkele aanvullende voorschriften en beperkingen bovenop de voorschriften en beperkingen van de vigerende vergunning (van het ministerie van LNV), worden de te verwachten schadelijke gevolgen van de uitbreiding van het aantal vliegbewegingen voor de natuurlijke kenmerken van het Natura gebied naar ons oordeel voldoende voorkomen

14 Bijlage 3: Vigerende NB-wetvergunning van 7 december 2007 Den Helder Airport C.V. t.a.v. de heer R. Hijmans Luchthavenweg 10/a 1786 PP DEN HELDER DRZ/07/4613/SD/SM Natuurbeschermingswet; vergunning SN Waddenzee; civiel gebruik vliegveld De Kooy Geachte heer Hijmans, Bij brief van 29 september 2005 heeft Den Helder Airport (hierna: DHA) de regiodirecteur Noord van de Directie Regionale Zaken van het ministerie van Landbouw, Natuur en Voedselkwaliteit (hierna: LNV) verzocht om vergunningverlening op basis van de Natuurbeschermingswet (hierna: Nb-wet) voor het civiel gebruik van het vliegveld De Kooy. Meer specifiek wordt aangevraagd voor de uitvoering (per jaar) van zowel civiele vliegbewegingen welke onder groot verkeer vallen als van civiele vliegbewegingen welke onder klein verkeer vallen, inclusief de uitvoering van test- en trainingsvliegbewegingen en de niet-commerciële vliegbewegingen welke vanuit een algemeen maatschappelijk belang worden uitgevoerd (deze laatste categorie telt niet mee in het aangeduide quotum) binnen deze beide categorieën. Vergunning wordt aangevraagd voor dìe delen van de civiele vliegbewegingen welke over c.q. nabij de in casu relevante beschermde natuurgebieden voeren. Procedureel Uw aanvraag is op 30 september 2005 door mij ontvangen. Bij brief van 12 oktober 2005 (kenmerk: DRZ/05/6151/SD/SM) heb ik u om aanvullende informatie en verduidelijking verzocht. De hierin gestelde aanvullingstermijn heb ik bij brief van 5 januari 2006 (kenmerk: DRZ/06/83/SD/SM) verlengd. Bij brief van 11 januari 2006 heeft u een deel van de gevraagde aanvullende informatie bij mij aangeleverd. Bij brief van 31 januari 2006 (kenmerk: DRZ/06/545/SD/SM) heb ik u om een verdere verduidelijking van uw aanvraag verzocht. Deze verduidelijking heeft u mij bij brieven van 7 en 10 maart 2006 doen toekomen. Bij brief van 28 maart 2007 heeft u mij verzocht om de gestelde termijn tot aanvulling van uw aanvraag te verlengen. De gevraagde verlenging van deze termijn heb ik bij brief van 2 april 2007 (kenmerk: DRZ/07/1324/SD/N) aan u gemeld. Bij ongedateerde brief (door mij op 2 juli

15 2007 ontvangen) heb ik van IMARES Texel de vereiste aanvullende ecologische onderbouwing van uw aanvraag ontvangen. Bij brief van 18 september 2007 (kenmerk: DRZ/ /HD/HG) heb ik de termijn waarbinnen een besluit op deze aanvraag genomen dient te worden, verlengd. Gelet op het mandaatbesluit van 1 juni 2004 (kenmerk nr. TRCJZ/2004/3457) is de directeur van de directie Regionale Zaken vestiging Noord van het ministerie van LNV onder meer gemachtigd om namens de minister te beslissen en stukken te ondertekenen betreffende een besluit als bedoeld in de artikelen 12, eerste lid, 13, 14, eerste lid, en 16, tweede lid, onderdeel c, van de Nb-wet. A.1.1. Besluit Alles overziend kan op grond van de op dit moment best beschikbare informatie en mijn beoordeling hiervan, niet worden gesteld dat uitvoering van de genoemde civiele vliegbewegingen van en naar vliegveld De Kooy (voorzover zij boven de hierna te noemen beschermde gebieden voeren), leidt tot een zodanige aantasting van de wezenlijke kenmerken en waarden van de betrokken beschermde gebieden (de Speciale Beschermingszones Waddenzee, Duinen Den Helder-Callantsoog en de Noordzeekustzone alsmede de natuurmonumenten Waddenzee en delen van het gebied Duinen van Den Helder tot Callantsoog ), dat de gevraagde vergunning niet verleend zou kunnen worden. Deze conclusie geldt nadrukkelijk vanuit de door mij specifiek hiertoe geformuleerde vergunningvoorwaarden. Derhalve verleen ik u de gevraagde vergunning. Ingeval van een voorgenomen toename van het aantal civiele vliegbewegingen of een substantiële wijziging in de samenstelling van deze vliegbewegingen, dient in overleg te worden getreden met de provincies Fryslân en Noord-Holland. Zij zijn, in het kader van de nu geldende Nb-wet 1998, in de vorengenoemde situaties het bevoegde gezag. Voor een weergave van de inhoud van de aanvraag, de relevante wet- en regelgeving alsmede het toepasselijk beleid verwijs ik naar bijlage 1 van dit besluit. In dezelfde bijlage treft u voorts mijn inhoudelijke overwegingen, een weergave van de diverse zienswijzen en adviezen alsmede mijn reactie hierop aan. Bijlage 2 bevat de door u aangeleverde passende beoordeling. Alle genoemde bijlagen maken integraal onderdeel van onderhavig besluit uit. Voorwaarden en beperkingen Bij deze verleen ik u vergunning op basis van de Nb-wet ten behoeve van de uitvoering van civiele vliegbewegingen van en naar vliegveld De Kooy, specifiek: maximaal vliegbewegingen aan groot verkeer per jaar en maximaal vliegbewegingen per jaar aan klein verkeer, voorzover deze vliegbewegingen voeren over c.q. plaatsvinden nabij de reeds genoemde relevante beschermde gebieden. Onder groot verkeer vallen luchtvaartuigen met vaste vleugels met een minimum startgewicht van kg. en heli s met een minimum startgewicht van 300 kg. alsmede luchtvaartuigen met straalaandrijving (jets). Het klein verkeer betreft alle luchtvaartuigen met vaste vleugels lichter dan kg., niet beschikkend over straalaandrijving en heli s lichter dan 300 kg. Ter bescherming van de aanwezige beschermde natuurlijke kenmerken en (kwalificerende) waarden in de relevante beschermde gebieden, verbind ik aan deze vergunning de volgende voorwaarden en beperkingen

16 1. De vergunning wordt op naam gesteld van Den Helder Airport (hierna: vergunninghoudster). De vergunninghoudster is te allen tijde verantwoordelijk voor een juiste naleving van deze vergunning. 2. De betreffende vliegbewegingen dienen overeenkomstig de onderhavige vergunning en de hieraan ten grondslag liggende passende beoordeling en vergunningaanvraag - voor zover niet strijdig met onderhavige vergunning en de hieraan verbonden voorwaarden - te worden uitgevoerd. 3. Binnen de categorie groot verkeer mag maximaal een aantal van 220 vliegbewegingen per jaar met grote vaste vleugelvliegtuigen (> kg.) uitgevoerd worden. Bij voorziene overschrijding van dit aantal van 220 en/of indien het aantal vliegbewegingen (binnen deze maximale 220 vliegbewegingen) welke uitgevoerd worden met grote vaste vleugelvliegtuigen met een passagierscapaciteit van meer dan 20 personen (of een hiermee vergelijkbaar toestel, los van passagierscapaciteit) meer dan 50 zal bedragen, dient vergunninghoudster hiervan de de directeur Regionale Zaken vestiging Noord (hierna: de regiodirecteur Noord) of diens rechtsopvolger (t.a.v. het Nb-wet team) tijdig op de hoogte te stellen. 4. De vergunninghoudster dient middels instructies aan de Luchtverkeersleiding en de individuele piloten trachten te bewerkstelligen dat zo veel als mogelijk gebruik gemaakt wordt van de in bijlage 3 aangeduide aan- en afvliegcircuits, tenzij veiligheidsoverwegingen dit gebruik niet mogelijk maken. Daarbij dient gestreefd te worden naar het zoveel als mogelijk hanteren van de Foxtrot-route. Tot slot dient het in 2006 ingezette bestand aan typen model vliegtuig en model heli gehanteerd te worden, tenzij veiligheidsoverwegingen dit gebruik niet mogelijk maken c.q. tenzij sprake is van inzet van andere modellen welke (schriftelijk) aantoonbaar geluidsarmer zijn. 5. Boven de hierna genoemde gebieden dient vergunninghoudster middels instructies aan de Luchtverkeersleiding en de individuele piloten te trachten het ingezette vliegmaterieel op de hierna aangeduide hoogte of zoveel hoger als mogelijk te laten vliegen: de Waddenzee oostelijk van Den Helder: dalende toestellen op 450 m., via het Kooijhoekschor vertrekkende toestellen 450 m.; de omgeving van het Kuitje: binnenkomende toestellen op 100 m., vertrekkende toestellen op 200 m.; het Kooijhoekschor: op 450 m.; de duinen zuidelijk van Den Helder: op 450 m.; de Noordzee zuidelijk van Den Helder: binnenkomende toestellen op 300 m., vertrekkende toestellen op 450 m.; over de Noorderhaaks: op 500 m. voor binnenkomend verkeer en op 700 m. voor vertrekkend verkeer. 6. Voorgaande voorwaarde is in relatie tot de in deze voorwaarde specifiek benoemde gebieden niet van toepassing op: situaties waarin de omstandigheden afwijking van deze voorwaarde in het belang van de veiligheid dringend noodzakelijk maken; of situaties van mogelijke ijsafzetting bij heli s. 7. Voor al het overige dient boven de betrokken beschermde gebieden, met uitzondering van het landgedeelte van de vastelandgemeenten, op een hoogte van minimaal 450 m. gevlogen te worden. Deze voorwaarde geldt niet bij een wolkenbasis lager dan 450 m. dan wel een vliegzicht van minder dan 8 km.; in dat geval geldt binnen de corridors voor de uitoefening van burgerluchtverkeer met gemotoriseerde luchtvaartuigen een minimumhoogte van 300 m. 8. Voorwaarde nr. 7 is niet van toepassing: op het deel van de vlucht, noodzakelijk om op te stijgen van of te landen op een luchtvaartterrein, alsmede voor het uitvoeren van nadering- en vertrekprocedures en luchtvaartpatronen; indien de omstandigheden dit in het belang van de veiligheid dringend noodzakelijk maken; of in het geval van mogelijke ijsafzetting bij hefschroefvliegtuigen. 9. De spreiding van de betreffende civiele vliegbewegingen over de dag dient waar mogelijk zodanig te zijn dat er geen pieken ontstaan. Er dient gestreefd te worden naar het niet méér dan tien van de vergunde vliegbewegingen per uur uitvoeren over de onderscheiden beschermde gebieden

17 10. Vergunninghoudster dient ervoor zorg te dragen dat aan alle in relatie tot de uitvoering van de benoemde vliegbewegingen staande personen (waaronder het personeel van derden) een toereikende schriftelijke instructie is verstrekt die gericht is op het voorkomen en uitsluiten van handelingen die tot gevolg (kunnen) hebben dat de aan de vergunning verbonden voorwaarden niet worden nageleefd. 11. De voorwaarden nrs. 2 t/m 9 en de nrs. 12 t/m 20 hebben geen betrekking op de uitvoering van nietcommerciele vliegbewegingen met een algemeen maatschappelijk belang (w.o. SAR -, Kustwacht-, ambulance-, donor-- en ziekenhuisvliegbewegingen) welke onder verantwoordelijkheid van vergunninghoudster uitgevoerd worden. Dit type vliegbewegingen valt voorts niet binnen het aan vergunninghoudster vergunde aantal vliegbewegingen. 12. Vergunninghoudster meldt uiterlijk op 1 januari van elk opvolgend kalenderjaar de voorziene samenstelling (in typen van vliegbewegingen) en aantalsprognoses van elk individueel type vliegbeweging welke in het betreffende kalenderjaar onder beheer van vergunninghoudster uitgevoerd zullen worden, aan de regiodirecteur Noord of diens rechtsopvolger, van het ministerie van LNV. 13. Vergunninghoudster doet afzonderlijke rapportages over elk kalenderjaar inzake het totaal aantal civiele vliegbewegingen en het aantal vliegbewegingen per onderscheiden categorie welke onder beheer en toezicht van DHA worden uitgevoerd aan de regiodirecteur Noord of diens rechtsopvolger uiterlijk toekomen in de maand februari volgend op het jaar waarover zij rapporteert. 14. Vergunninghoudster doet voorts van elk kalenderkwartaal een afzonderlijke rapportage inzake het totaal aantal civiele vliegbewegingen en het aantal vliegbewegingen per onderscheiden categorie welke onder beheer en toezicht van DHA worden uitgevoerd, aan de regiodirecteur Noord of diens rechtsopvolger toekomen, binnen twee maanden na afloop van elk afzonderlijk kalenderkwartaal en onder specificatie van het onder voorwaarde nr. 9 gestelde in die zin dat uitsluitend melding behoeft te worden gemaakt in deze rapportage van overschrijdingen van de genoemde streefaantallen. 15. Voor wat betreft de voorgaande voorwaarde dient voor wat betreft de eerste drie kwartalen van het jaar 2007, binnen één week na de onderhavige vergunningverlening schriftelijk opgaaf te worden gedaan aan de regiodirecteur Noord of diens rechtsopvolger, inzake het totaal aantal civiele vliegbewegingen en het aantal vliegbewegingen per onderscheiden categorie welke onder beheer en toezicht van DHA in deze drie kwartalen zijn uitgevoerd. 16. Vergunninghouderster doet tijdig schriftelijk melding aan de regiodirecteur Noord of diens rechtsopvolger over het bereiken van 90 % van het aantal toegestane jaarlijkse vliegbewegingen. 17. Van opgetreden incidenten, waaronder verstaan worden alle gebeurtenissen waarbij onbedoeld schadelijke stoffen vrijkomen, dan wel waardoor anderszins schade aan de betrokken beschermde gebieden kan worden toegebracht c.q. reeds is toegebracht, dient onverwijld melding te worden gedaan aan de regiodirecteur Noord of diens rechtsopvolger, onder overlegging van alle relevante gegevens. 18. Indien naar het oordeel van de regiodirecteur Noord of diens rechtsopvolger de bescherming van de natuurwaarden van één of meerdere van de relevante beschermde gebieden dit vraagt, kunnen de voorwaarden van deze vergunning gewijzigd worden. 19. Indien met betrekking tot de toepasselijke wetgeving op enig moment mocht blijken dat uitvoering van (één of meerdere categorieën van) de betreffende vliegbewegingen zodanige schade aan de te beschermen natuurwaarden van de relevante beschermde gebieden dreigt toe te brengen dat hieraan door het geven van aanwijzingen of het stellen van aanvullende voorwaarden redelijkerwijs niet kan worden tegemoet gekomen, dan kan de vergunning door of namens de regiodirecteur Noord of diens rechtsopvolger worden aangepast c.q. worden ingetrokken. 20. Alvorens tot wijziging van vergunningvoorwaarden dan wel intrekking van de vergunning over te gaan, wordt de houdster van deze vergunning in de gelegenheid gesteld haar zienswijze naar voren te brengen. 21. Een wijziging van de omstandigheden op basis waarvan de onderhavige vergunning is verleend, dient vergunninghoudster onmiddellijk aan de regiodirecteur Noord of diens rechtsopvolger te melden. 22. Alle door of namens de regiodirecteur Noord of diens rechtsopvolger gegeven aanwijzingen dienen onverwijld te worden opgevolgd

18 23. Het niet naleven van deze voorwaarden kan, naast eventuele strafvervolging, intrekking van de vergunning tot gevolg hebben. 24. Deze vergunning is geldig tot en met 31 december Indien op een eerder tijdstip voor de vergunde activiteit een nieuwe vergunning (op grond van de Nb-wet 1998) door het daartoe bevoegde gezag wordt afgegeven, is deze vergunning geldig tot de dag waarop de nieuwe vergunning in werking is getreden en onherroepelijk is geworden. Bezwaar Tegen dit besluit staat op grond van het bepaalde in de Algemene wet bestuursrecht voor een belanghebbende de mogelijkheid open een bezwaarschrift in te dienen. Gedurende deze zes weken is het besluit geschorst. Indien gedurende deze zes weken bezwaar wordt gemaakt tegen deze beslissing blijft de werking van de vergunning ingevolge artikel 19 lid 2 van de Nb-wet opgeschort, totdat op het bezwaar is beslist. Indien vervolgens beroep wordt aangetekend blijft ook gedurende de behandeling in beroep de werking van de vergunning opgeschort. Een dergelijk bezwaarschrift dient binnen zes weken na dagtekening van deze beschikking te worden ingediend bij: De minister van Landbouw, Natuur en Voedselkwaliteit Dienst Regelingen Afdeling Recht & Rechtsbescherming Postbus EK s Gravenhage Het bezwaar dient te zijn ondertekend en moet tenminste de volgende elementen bevatten: a) de naam en het adres van de indiener; b) de dagtekening; c) een omschrijving van het besluit waartegen het bezwaar gericht is, en de gronden van bezwaar. Het is raadzaam een kopie van dit besluit bij het bezwaarschrift te voegen. Kennisgeving Afschriften van deze vergunning worden verzonden aan: LNV directie Natuur, LNV Directie Regionale Zaken vestiging West (t.a.v. dhr. P. Kelderman), Ministerie van Defensie (afd. DVD, t.a.v. dhr. E. Buskens), LNV Dienst Regelingen te Dordrecht, LNV Dienst Landelijk Gebied te Groningen (t.a.v. mevr. I. Kerssies), de provincie Fryslân afd. Landelijk Gebied (t.a.v. dhr. R. Deen), de provincie Noord-Holland (t.a.v. mevr. L. van Bakel), de gemeenten Den Helder, Anna Paulowna en Texel, Rijkswaterstaat Dienstkring Noord-Holland, Staatsbosbeheer regio Noord-Holland, Landschapszorg Texel, Stichting Landschap Noord-Holland, Stichting Duinbehoud, Stichting WAD, Vogelbescherming Nederland, Waddenvereniging, Milieufederatie Noord- Holland, het inspectievaartuig m.s. Phoca, AID Groendesk te Meern, de AID te Zwolle en de K.L.P.D. te Harlingen. DE MINISTER VAN LANDBOUW, NATUUR EN VOEDSELKWALITEIT, voor deze, DE REGIODIRECTEUR NOORD, Ir. H.R. Oosterveld

19 Bijlage 1: Bijlage 2: Bijlage 3: Inhoudelijke overwegingen Passende beoordeling Kaart vliegroutes

20 a Bijlage 1 bij besluit DRZ/07/4613/SD/SM, d.d. 7 december 2007 c b CIVIEL GEBRUIK VLIEGVELD DE KOOY d INHOUDELIJKE OVERWEGINGEN