Behandeling van fistelende penetrerende
|
|
- Thijs Kuipersё
- 7 jaren geleden
- Aantal bezoeken:
Transcriptie
1 Behandeling van fistelende penetrerende Crohn in de ileocaecaalregio l i : de rol van chirurgie Marion van der Kolk Radboudumc Chirurg
2 vragen Welke Crohn locaties hebben grootste kans op een operatie Wel percentage Crohn patienten wordt geopereerd Welk percentage na 1 5 en 10 jaar Is dat sterk afgenomen nu anti TNF en andere middelen op de markt zijn ( g p j ( na 2000)
3 Scholing 2014 PA MDL regio Zuid Meest bij gebleven opmerking: d h bij hi it.nee,. daar hoeven we bij onze chirurgen niet mee aan te komen, die willen echt niet opereren dus gaan we verder met medicatie..
4 Chirurgie en inflammatoire darmziekten Minstens één chirurgische interventie 70-80% M. Crohn 32 % Colitis Ulcerosa Timing 33% Chirurgie binnen één jaar na start behandeling met corticosteroids
5 jaars risico op chirurgie na diagnose Crohn s disease 16.3% (95% confidence interval [CI],11.4% 23.2%), 33.3% 3% (95% CI, 26.3% 42.1%), 46.6% (95% CI, 37.7% 57.7%), Ulcerative Colitis 4.9% (95% CI, 3.8% 6.3%), 11.6% (95% CI, 9.3% 14.4%), 15.6% (95% CI, 12.5% 19.6%), Frolkis et al, Gastroenterology 2013;145(5):
6 Gastro-enteroloog: Chirurgie, indien falen van de behandeling: recurrence neemt toe? Short bowel, complicaties, stoma,..zolang er geen Golden Bullit is?
7 Wat is: falen van de medicamenteuze behandeling Geen verbetering of verslechtering ondanks behandeling Niet acceptabel medicatie gerelateerde complicaties Blijvende steroïd afhankelijkheid Complicaties van de ziekte die invloed hebben op QoL
8 Timing van chirurgie: Wie bepaalt dat er sprake is van medical failure? Timing of surgery in Crohn s disease: A key issue in the management Gisbert etal 2008 WJGastroent 14(36):
9 Factoren van invloed om optimale tijdstip van operatie vast te stellen Ernst van de symptomen Aard van de symptomen Falen medicamenteuze therapie Bijwerkingen van medicamenteuze therapie Risico op complicaties van m crohn Complicaties Voordelen van chirurgie t.o.v. medicatie(vs nadelen van chirurgie) Gastro enteroloog Chirurg Patiënt en familie World J Gastroenterol September 28; 14(36):
10 CT febr MRI dec 2014
11 Sociaal actief of aangepast leven
12 Kinderen: operatie indicatie Operatie indicatie voor de pubertijd Groei stagnatie/uitblijven sec geslachtskenmerken Continueren steroiden ( snellere sluiting epifysairschijven) i Slecht medicamenteus in te stellen
13 Doel van de behandeling Pediatric Guideline Crohn ( ECCO 2014) Relieve symptoms Optimize growth, Improve quality of life while minimizing drug toxicity...achieving mucosal healing may potentially change the natural history of the disease and decrease the need for surgery has placed deep remission (meaning mucosal healing) in the center of interest as being the desired treatment target.
14 Chirurg: chirurgische complicaties gerelateerd aan langdurige behandeling met immunosuppressiva, immuno modulatoren en biologicals.terwijl er geen Golden Bullit is!
15 Patiënt
16 Factoren van invloed op falen van de behandeling Diepe colon ulceraties bij endoscopie Persisterende ernstige ziekte ondanks adequate inductie therapie Uitgebreide ziekte (pan-enteric) Groeiretardatie Ernstige Osteoporose Stricturerende en penetrerende ziekte bij aanvang Ernstige perianale ziekte
17 Wanneer gaan we dan opereren: twee groepen Vroeg: meestal onvoldoende effect op termijn van medicatie en dus niet wachten op de complicaties van de ziekte of de complicaties van de therapie Later:..Risico van operatie,complicaties, p, recidief, short bowel. Mn starten met snel werkende medicatie evt top down.. Work up: Spinelli et al Aliment Pharmacol Ther Nov;40(9):
18 Postoperatieve complicaties Naadlekkage sepsis Abces Relaparotomie Postop: hogere CRP andere inflamm. Respons Enterocutane fisteling Short bowel Stoma Wondinfecties Gastroparese
19 Mortaliteit Zowel voor Crohn als Colitis ulcerosa hoger in acute setting versus electief Glijdende schaal: Electief (0.6%) acuut (3.6%) Semi acuut? Singh etal, Gastroenterologie 2015;149(4)928 36
20 Stricturende en penetrerende crohn Chirurgie? Overzicht htinfiltraat tmet dunnedarmd en colon transversum vast op duodenum d (Bij tevens bestaande malrotatie) 20
21 TREAT (the Crohn s Therapy, Resource, Evaluation, and Assessment Tool) Registry Medicamenteuze therapie bij penetrerende en fibroserende ziekte: Vaak exclusie reden in medicamenteuze studies Doorgaans wel inclusie mogelijk bij peri anale ziekte Gedachte dat biologicals situatie erger maken Infliximab: toename van fibrosering en verergering indien Bij aanvang ernstige mucosa ziekte Lange duur van de penetrerende crohn Sprake is van ileum locatie Indien corticosteroiden ookopnieuw opnieuw moeten worden gestart
22 Introductie 10 15% langdurig ziekte vrij Groot deel milde ziekte 70% 80% chirurgische i h interventie ti
23 Literatuur en anti-tnf Infliximab geen toename in postoperatieve complicaties bij patiënten met m Crohn Colombel l etal, Am J Gastroenterology t 2004;99: Marchal etal, Aliment Pharmacol Ther 2004;19: Toename van post-operatieve complicaties bij pre-operatief gebruik van Infliximab bij Colitis Ulcerosa Shen etal,inflamm bowel Dis 2008;14: Selvasekar etal,j Am coll Surg 2007;204: Preoperative infliximab bij colitis ulcerosa of indeterminate colitis laat Preoperative infliximab bij colitis ulcerosa of indeterminate colitis laat geen toename zien van acute colectomie of multistep abdominale chirurgie Bordeianou etal, Int J colorectal disease 2010
24 impact of immunosuppressive therapy on the morbidity of intestinal surgery N=46 (23.5%) in patients who received >1 immunomodulating medication perioperatively. Complications occurred in 45 (23.0%) cases. Preoperative treatment with steroids, 6 MP, and anti tumor necrosis factor biologics was not associated with increased postoperative anastomotic complications. Combination therapy also did not increase morbidity Bafford etal, Clin Gastroenterol Jul;47(6):491 5
25 Het gevoel van de chirurg Meer complicaties bij immuunmodulatie/immuunsupressie Vaker een relaparotomie. Hemicolectomie rechts : tot wel % naadlekkage.. In sommige ziekenhuizen Niet de getallen uit de DICA Welke hemicolectomie wordt niet in DICAgeregistreerd.
26 Systematic review Primaire resultaat meta analyse: geen effect van Anti TNF 4-12 weken vooraf aan chirurgie. Echter : verdere analyse Meer anastomose gerelateerde complicaties Meer medicatie gerelateerde complicaties Meer re-operaties Hogere mortaliteit El Hussuna etal Dis colon rectum (12) )
27 Maar de discussie blijft In studies with a low risk of bias, anti-tumor necrosis factor alpha agents increased the risk of anastomotic and medical complications. Inadequate bias control may lead to an underestimated risk of anastomotic complications. El Hussuna Dis Colon Rectum Dec;56(12)
28 Dt Data: algemeenheden Penetrerende fibroserende Crohn in ileocaecaall regio: Van 18% naar 70 % over een periode van 20 jaar Crohn % krijgt een resectie Steroiden/biologicals doorgaans indien er een effect is tijdelijk Antibiotica ( abces/fisteling) 63% effect maar niet itblijvend. Er is een afname van chirurgie in laatste 50 jaar.. Er is een rol voor sondevoeding/residu arme voeding. Chirurgie 91 % langdurig effect maar.. Simmilis, Unkart, van Overstraeten, Frolkis,etc etc
29 Risico op peri-anastomotische complicaties Malnutritie Abcess/fistula NSAID gebruik Roken Steroiden >15 mg/day? Oedeem and Ileus (acute chirurgie) Resegotti etal Dis Colon & Rectum 2005;48:464-8 Smedh etal Eur J Surg 2002;168:154-7 Galandiule S Dig Surgery 1998;16:655 B.M. van der Kolk
30 Recurrence bij penetrerende /fibroserende crohn Bv, Samimi etal, inflamm bowel dis 2010
31 Gedrag bij recurrence Simillis etal Am J Gastroenterology 2008
32 Risico op recidief na chirurgie (m. Crohn) Na een jaar 80% endoscopisch recidief 20-25% klinische symptomen van recurrence 5%Chirurgische interventie Voorspellend Pre-operatieve ziekte activiteit Post-operatieve endoscopische activiteit in neoterminale ileum Risico Vrouw,roken, perianale ziekte, (multiple resecties) Froehlich 2005 digestion ECCO consensus
33 Reductie recurrence Gedurende 3 6 maanden post operatief Postop start azathioprine/6 mercaptopurine Infliximab Beter in staat mucosal healing Minder endosc recurrence 1 jaar na chirurgie (Heeft doorgaans minder invloed op fibroserende crohn in dunne darm)
34 Voor te gaan opereren. Indien penetrerende fibroserende ziekte in terminale ileum. Endoscopische dilatatie?
35 Chirurgie i na Endoscopische dilatatie i van een stenose Primair chirurgie voor stenose N=114 Endoscopische dilatatie N=202 Chirurgie na falen Geen chirurgie N= Het betreft eenelectieveelectieve chirurgische interventie Mediane behandel periode 14.5 maanden Met name bij kortere stricturen p<0.001 Meer kans op stoma p= Meer kans op SSI p= % van de patienten krijgt toch nog een resectie Li Y. Stocchi L. etal BJS 2015;102:
36 Probleem: Er ontstaat een indicatie voor een resectie of het opheffen van een stoma: Traject distaal van het aangedane traject moet volledig inbeeld zijn gebracht en indien stenosering Aanpassen operatie plan
37 Probleem 2 M.Crohn met dysplasie hoeveel gaan we reseceren? Segmentresectie? Subtotale colectomie? Proctocolectomie? > 30 % remote dysplasia indien er reeds een Crohnse > 30 % remote dysplasia indien er reeds een Crohnse colitis gerelateerde kanker is gediagnostiseerd
38 Dus Breng alles in beeld, biopten voor PA Surveillance plan Goed overleg over resectie grootte Kiran et al, Ann Surg Aug;256(2):
39 Ileus na resectie ivm fibroserende (op termijn) stenoserende ziekte Eerst conservatief behandelen Uitsluiten recidief Crohn thv anastomose of elders In overleg dan beoordelen : g behandelen met biologicals: wanneer is dat succesvol primair opereren: wanneer wel/niet
40 Perianale complicaties na resectie Indolente fistels worden productief Soiling Sleutelgat deformiteit en incontinentie Gevolgen van een short bowel voor het perineum
41 Conclusie Inflammatoire darmziekten behoren in een vroeg stadium multidisciplinair te worden behandeld (.. en plan maken, wat als) Penetrerende/fibroserende ziekte minder gevoelig voor biologicals etc Resultaten van chirurgische interventies worden beïnvloed door voedingstoestand, prednison gebruik, roken, abcessen en ook door anti-tnf. Ileus, oedeem en acute operaties toename van chirurgische morbiditeit Uitgangspunt.
42 Gaat het echt beter met de patiënt MDL arts Diëtiste Patiëntt stomazorg IBD verpleegkundige Chirurg Eén doel, één unit!
Rol van chirurgie bij IBD
Rol van chirurgie bij IBD Dr. S. Van den Broeck Dienst Abdominale-, Kinder- en Reconstructieve Heelkunde UZ Antwerpen 1 Inleiding chirurgie z v Crohn chirurgie CU Hoewel veel patienten uiteindelijk chirurgie
Nadere informatieHoe belangrijk is herstel of genezing van het darmslijmvlies (mucosa) bij de ziekte van Crohn en colitis ulcerosa tijdens de behandeling?
Hoe belangrijk is herstel of genezing van het darmslijmvlies (mucosa) bij de ziekte van Crohn en colitis ulcerosa tijdens de behandeling? Hoe belangrijk is genezing van het darmslijmvlies voor afname van
Nadere informatieMultidisciplinaire aanpak van IBD
Antwerpse Geneeskundige Dagen 12/09/2014 Multidisciplinaire aanpak van IBD Tom Moreels UCL Cliniques Universitaires Saint-Luc Hépato-Gastroentérologie tom.moreels@uclouvain.be Inflammatoir darmlijden dunne
Nadere informatieEen korte cursus behandeling van Crohn en Colitis voor patiënten met ervaring.
Een korte cursus behandeling van Crohn en Colitis voor patiënten met ervaring. 1. wat is er aan de hand bij uw klachten? 2. wat is uw behandeldoel? Leerdoelen 1. Hoe ontstaat IBD (inflammatory bowel disease)
Nadere informatieTreatment of inflammatory bowel disease: medical and surgical aspects Eshuis, E.J.
UvA-DARE (Digital Academic Repository) Treatment of inflammatory bowel disease: medical and surgical aspects Eshuis, E.J. Link to publication Citation for published version (APA): Eshuis, E. J. (2011).
Nadere informatieTransitie in de geneeskunde 6 Handen op 1 buik. Topzorg 2018
Transitie in de geneeskunde 6 Handen op 1 buik Groot worden met een chronische darmziekte Topzorg 2018 Dr. Elvira George Kinderarts MDL Noordwest Ziekenhuisgroep Alkmaar IBD bij kinderen Kinderen zijn
Nadere informatieDutch Surgical Colorectal Audit (DSCA)
Dutch Surgical Colorectal Audit (DSCA) Beschrijving Dit overzicht toont de kwaliteitsindicatoren welke per 1 april 2014 ontsloten zullen worden in het kader van het getrapte transparantiemodel van DICA.
Nadere informatieM. Crohn en Colitis ulcerosa; verschil en nieuwe ontwikkelingen in behandeling
M. Crohn en Colitis ulcerosa; verschil en nieuwe ontwikkelingen in behandeling Dr. D. Leemreis, MDL-arts 8 mei 2019 IBD Inflammatory Bowel Disease (IBD)= Inflammatoire darmziekten= Chronische ontsteking
Nadere informatieLeven met een chronische darmziekte. Dr. R.C.H. Scheffer, maag-darm-leverarts
Leven met een chronische darmziekte Dr. R.C.H. Scheffer, maag-darm-leverarts Screening van colitis patienten Team MDL-artsen JBZ Screening van colitis patienten IBD-verpleegkundigen Inhoud Screening van
Nadere informatieSMART-IBD Data gestuurde zorg en leren van elkaar. T. Markus en M.J. Pierik
SMART-IBD Data gestuurde zorg en leren van elkaar T. Markus en M.J. Pierik 21-03-2019 Inflammatoire Darm Ziektes (IBD) Ziekte van Crohn, Colitis Ulcerosa IBD Etiologie? Casus 1 17 jaar Symptomen sinds
Nadere informatieRichtlijn Diagnostiek en behandeling van inflammatoire darmziekte bij kinderen
Richtlijnen Richtlijn Diagnostiek en behandeling van inflammatoire darmziekte bij kinderen Lissy de Ridder, Edmond H.H.M. Rings en Johanna C. Escher* Gerelateerd artikel: Ned Tijdschr Geneeskd. 2010;154:A1899,
Nadere informatieMedicatie keuzehulp Drs. K. Robbers, MDL-arts
Medicatie keuzehulp Drs. K. Robbers, MDL-arts IBD-dag CCUVN 24 november 2018 Vraag 1 Wie van u heeft het gevoel voldoende informatie te hebben voor een weloverwogen medicatiekeuze? Vraag 2 Wie van u heeft
Nadere informatiePostgraduaat onderwijs 2014. Ileo en colostoma. M. Schoneveld. abdominale heelkunde UZ-Brussel
Postgraduaat onderwijs 2014 Ileo en colostoma M. Schoneveld abdominale heelkunde UZ-Brussel Anus Praeter Anus praeter naturalis Een chirurgisch aangelegde uitgang, een kunstmatig aangelegde anus op de
Nadere informatieVoorspellende factoren voor terugkeer naar werk en arbeidsongeschiktheid na behandeling voor colorectaal carcinoom
Voorspellende factoren voor terugkeer naar werk en arbeidsongeschiktheid na behandeling voor colorectaal carcinoom KRING BIJEENKOMST 2 OKTOBER 2017 Chantal den Bakker Onderzoeksvraag Welke factoren zijn
Nadere informatieInclusie criteria Ja Nee
In- en exclusie criteria Visite datum: 2 0 In- en exclusie criteria Inclusie criteria Ja Nee 1. Naadlekkage na LAR tot maximaal 5 cm vanaf de anus. O O 2. Naadlekkage bevestigd op CT-scan OF endoscopie.
Nadere informatieOntwikkelingen bij de chirurgie van het slokdarm- en maagcarcinoom
Ontwikkelingen bij de chirurgie van het slokdarm- en maagcarcinoom Mark I. van Berge Henegouwen Chirurg, slokdarm en maagchirurgie Amsterdam UMC, locatie AMC GIOCA GE oncologisch congres, AMC 18 jan 2019
Nadere informatieCitation for published version (APA): Kornmann, V. N. N. (2016). Optimization of peri-operative care in colorectal surgery
UvA-DARE (Digital Academic Repository) Optimization of peri-operative care in colorectal surgery Kornmann, Verena Link to publication Citation for published version (APA): Kornmann, V. N. N. (2016). Optimization
Nadere informatieDutch Upper GI Cancer Audit (DUCA)
Dutch Upper GI Cancer Audit (DUCA) Beschrijving Dit overzicht toont de kwaliteitsindicatoren welke per 1 april 2014 ontsloten zullen worden in het kader van het getrapte transparantiemodel van DICA. De
Nadere informatieCitrulline als merker van de intestinale massa en functionaliteit? Dr. Apr. Koen Poesen Ing. Nele Peersman Prof. Dr.
Citrulline als merker van de intestinale massa en functionaliteit? Dr. Apr. Koen Poesen Ing. Nele Peersman Prof. Dr. Pieter Vermeersch Leuven, 24 april 2012 Inleiding Intestinaal falen Citrulline Rationale
Nadere informatieVroege detectie van naadlekkage. Marcel den Dulk 25 juni 2013
Vroege detectie van naadlekkage Marcel den Dulk 25 juni 2013 Take home message Naadlekkage is een gevreesde complicatie geassocieerd met hoge morbiditeit en mortaliteit Leakage scores resulteren in gereduceerde
Nadere informatiePancreaspathologie: als een klein verscholen orgaan zich van zijn slechtste kant laat zien
Pancreaspathologie: als een klein verscholen orgaan zich van zijn slechtste kant laat zien Erwin van Geenen, Maag-Darm-Lever-arts Marion van der Kolk, Chirurg Pancreas Centrum Oost Nederland Nijmegen Het
Nadere informatie7 jaar Dutch Surgical Colorectal Audit; wat is er verbeterd in de perioperatieve zorg van het colorectaal carcinoom? Pieter Tanis, chirurg, AMC
7 jaar Dutch Surgical Colorectal Audit; wat is er verbeterd in de perioperatieve zorg van het colorectaal carcinoom? Pieter Tanis, chirurg, AMC Waarom Clinical audits? Nauwkeurig registreren van de uitkomsten
Nadere informatieColitis ulcerosa en de ziekte van Crohn vallen onder
Stand van zaken Ileo-anale pouch voor inflammatoir darmlijden Lauranne A.A.P. Derikx, Joost T. Heikens, Cornelis J.H.M. van Laarhoven en Frank Hoentjen + Gerelateerd artikel Ned Tijdschr Geneeskd. 2013;157:A6585
Nadere informatieMail: of Fax: t.a.v. Emo van Halsema
Datum: Beloop na stentplaatsing Ja Nee Zijn er stent-gerelateerde complicaties opgetreden? Ο Ο ZO JA, VULT U SVP EEN COMPLICATIEFORMULIER IN Hebben er re-interventies plaatsgevonden? Ο Ο ZO JA, VULT U
Nadere informatieFactsheet Indicatoren Slokdarm- en maagcarcinoom (DUCA)
Factsheet en Slokdarm- en maagcarcinoom (DUCA) DUCA 2015 [ ; 05-11- 2015] Registratie gestart: 2011 pagina 1 van 15 Nr. Type Uitvraag over Bron WV indicator (jaar) 2. Aantal geopereerde patiënten met een
Nadere informatieDarmkanker. Ontwikkelingen en onderzoek. Prof dr Hans de Wilt Afdeling Heelkunde Radboud UMC Nijmegen
Darmkanker Ontwikkelingen en onderzoek Prof dr Hans de Wilt Afdeling Heelkunde Radboud UMC Nijmegen Dikkedarmkanker Inleiding Colon Rectum Uitzaaiingen Discussie Dikke darm endel darm Darmkanker +/-15.000
Nadere informatieFactsheet Indicatoren Colorectaal carcinoom (DSCA) 2017 Versie: 2017 Registratie gestart: 2009
Factsheet en Colorectaal carcinoom (DSCA) 2017 Versie: 2017 Registratie gestart: 2009 Versie 2017 pagina 1 van 9 Inclusie en exclusie criteria Inclusie Alle primaire colorectale carcinomen, waarvoor een
Nadere informatieMail: of Fax: t.a.v. Emo van Halsema
Datum: Beloop na aanleggen decomprimerend stoma Ja Nee Zijn er complicaties opgetreden in het traject na aanleggen van het decomprimerende stoma? Ο Ο ZO JA, VULT U SVP EEN COMPLICATIEFORMULIER IN Hebben
Nadere informatieFaecaal calprotectine. Eva Lefevre 14 mei 2013
Faecaal calprotectine Eva Lefevre 14 mei 2013 Inleiding Faecaal calprotectine Calcium bindend eiwit Afkomstig uit neutrofiele granulocyten Aanwezigheid in faeces is evenredig met mate van neutrofiele migratie
Nadere informatieRichtlijn Diagnostiek en behandeling van inflammatoire darmziekten bij volwassenen. I. Diagnostiek en behandeling
Richtlijnen Richtlijn Diagnostiek en behandeling van inflammatoire darmziekten bij volwassenen. I. Diagnostiek en behandeling Ad A. van Bodegraven, Jannes J.E. van Everdingen, Gerard Dijkstra, Dirk J.
Nadere informatieDatum 31 maart 2017 Betreft Definitief advies als bedoeld in artikel 114 Zorgverzekeringswet
Oot Retouradres Postbus 320, 1110 AH Diemen Aan de Geschillencommissie van Stichting Klachten en Geschillen Zorgverzekeringen (SKGZ) T.a.v. mevrouw Postbus 291 3700 AG ZEIST Zorg
Nadere informatieDe interventiebundels POWI en Lijnsepsis: toe aan verandering?
De interventiebundels POWI en Lijnsepsis: toe aan verandering? Jan Wille, coördinator infectiepreventie Titia Hopmans, senior adviseur PREZIES RIVM, Centrum voor Infectieziektebestrijding 1 Patiëntveiligheid
Nadere informatieUniversity of Groningen. Colorectal Anastomoses Bakker, Ilsalien
University of Groningen Colorectal Anastomoses Bakker, Ilsalien IMPORTANT NOTE: You are advised to consult the publisher's version (publisher's PDF) if you wish to cite from it. Please check the document
Nadere informatieColofon. Oplage brochure 2.500, januari 2010, CCUVN. Tekst Schrijf-Schrijf, tekst en meer, Utrecht
Fistels: een pijnlijk probleem 6 Editie 2010 Colofon Deze folder is een uitgave van de CCUVN. Geen enkel deel van deze tekst, noch de gehele uitgave mag op welke wijze dan ook worden verveelvoudigd zonder
Nadere informatiePolikliniek Intensive Care. L.Dawson 120309 internist-intensivist
Polikliniek Intensive Care L.Dawson 120309 internist-intensivist Inleiding De IC patiënt is complex: multi-orgaanfalen De overleving is verbeterd Post-IC patiënten hebben lichamelijke en psychosociale
Nadere informatieWanneer een stoma? Dr.Speybrouck Sabrina Dr.T.Tollens, Dr.C.Aelvoet en dr.jp Vanrykel Algemene en abdominale heelkunde AZ Imelda Bonheiden
Wanneer een stoma? Dr.Speybrouck Sabrina Dr.T.Tollens, Dr.C.Aelvoet en dr.jp Vanrykel Algemene en abdominale heelkunde AZ Imelda Bonheiden Colostomie Ileostomie Urostomie (ileale conduit) Oesophagostomie
Nadere informatieOPERATIES EN NOG VEEL MEER
OPERATIES EN NOG VEEL MEER Hoe heet deze operatie? Hoe heet deze operatie? Hoe heet deze operatie? Hoe heet deze operatie? Hoe heet deze operatie? Hoe heet deze operatie? Hoe heet deze operatie? Hoe heet
Nadere informatieFactsheet Indicatoren Slokdarm- en maagcarcinoom (DUCA) Inclusie & exclusie criteria DUCA. DUCA 2017 Registratie gestart: 2011
Factsheet en Slokdarm- en maagcarcinoom (DUCA) DUCA 2017 Registratie gestart: 2011 Inclusie & exclusie criteria DUCA Inclusie Primaire tumoren (slokdarm, slokdarm-maagovergang, maag) Recidief tumoren (slokdarm,
Nadere informatieVan darmpoliep tot darmkanker:
Endoscopische Opvolging na poliepen/carcinoom Wetenschappelijke studies beperkt: Richtlijnen voornamelijk gebaseerd op observaties. Sinds screeningsprogramma lopend: toenemend aantal gevorderde adenomen,
Nadere informatiebowel disease (IBD) neemt onmiskenbaar
Chronische darmontsteking groeiend probleem Veel nieuwe medicatie in onderzoek door Marc de Leeuw - 29-01-2013 Het aantal patiënten met chronische ontstekingsziekten van de darmen neemt hand over hand
Nadere informatieCitation for published version (APA): Bartels, S. A. L. (2013). Laparoscopic colorectal surgery: beyond the short-term effects
UvA-DARE (Digital Academic Repository) Laparoscopic colorectal surgery: beyond the short-term effects Bartels, S.A.L. Link to publication Citation for published version (APA): Bartels, S. A. L. (2013).
Nadere informatieZwangerschap bij chronische ontstekingsziekten van de darmen
Zwangerschap bij chronische ontstekingsziekten van de darmen Inhoudsopgave Klik op het onderwerp om verder te lezen. Zwangerschap 2 Erfelijkheid 2 Vruchtbaarheid 2 Invloed chronische darmziekte op de zwangerschap
Nadere informatieVan Poliep naar colorectaal carcinoom. P. Didden Maag-Darm-Leverarts UMC Utrecht
Van Poliep naar colorectaal carcinoom P. Didden Maag-Darm-Leverarts UMC Utrecht Anatomie van de dikke darm APC mutation drives adenoma formation Poliep in het rectum 85% of the CRC develop through the
Nadere informatieIndicatoren Colorectaal carcinoom (DSCA) A. Beschrijving Indicator. DSCA 2014 [2.0.; 10-10- 2014] Registratie gestart: 2009
en Colorectaal carcinoom (DSCA) A. Beschrijving DSCA 2014 [2.0.; 10-10- 2014] Registratie gestart: 2009 Type Uitvraag Bron Nr. indicator over (jaar) 1. Deelname aan de DSCA Structuur 2014 DSCA 2. Volume
Nadere informatieFactsheet Indicatoren Slokdarm- en maagcarcinoom (DUCA)
Factsheet en Slokdarm- en maagcarcinoom (DUCA) DUCA 2014 [2.5; 14-11- 2014] Registratie gestart: 2011 Nr. Type Uitvraag over Bron indicator (jaar) 1. Aantal nieuwe patiënten met een slokdarm- of maagcarcinoom.
Nadere informatieInleiding 1 Zwanger worden 2 Zwanger zijn 4 Bevalling en kind 8 Tot slot 9 Belangrijke telefoonnummers, websites en. 10 adressen.
Zwanger worden Is het mogelijk zwanger te worden met de ziekte van Crohn of colitis ulcerosa? Vrouwen Meestal zijn vrouwen met een chronische darmziekte niet verminderd vruchtbaar. Bij sommige vrouwen
Nadere informatieCHIRURGISCHE BEHANDELING VAN BUIKWANDDEFECTEN
CHIRURGISCHE BEHANDELING VAN BUIKWANDDEFECTEN, kinderchirurg Afdeling Chirurgie UMCG Eurocat / SPSNN Symposium 2018: Buikwanddefecten 25 mei 2018 UMC Groningen CHIRURGISCHE BEHANDELING Antenataal Geboorte
Nadere informatieCover Page. Author: Wiltink, Lisette Title: Long-term effects and quality of life after treatment for rectal cancer Issue Date:
Cover Page The handle http://hdl.handle.net/1887/46445 holds various files of this Leiden University dissertation Author: Wiltink, Lisette Title: Long-term effects and quality of life after treatment for
Nadere informatieLopende studies. Zaterdag 9 september 2017
Lopende studies Zaterdag 9 september 2017 LADI STUDY Lengthening Adalimumab Dosing Interval Adalimumab (Humira) interval verlenging voor patiënten met stabiele ziekte van Crohn Waarom? - Optimale dosering
Nadere informatieLocally advanced rectum carcinoom: wat gaat er veranderen na de RAPIDO studie? Dr B. van Etten, Oncologisch GE-Chirurg
Locally advanced rectum carcinoom: wat gaat er veranderen na de RAPIDO studie? Dr B. van Etten, Oncologisch GE-Chirurg Geen Disclosures Locally advanced rectum carcinoom Definitie o.b.v. MRI ct3 MRF+ ct4a/b
Nadere informatieSamenvatting en conclusies
Centraal in dit proefschrift staat de minimaal invasieve slokdarmresectie als behandeloptie voor het slokdarmcarcinoom. In hoofdstuk 2 en 3 belichten wij in twee overzichtsartikelen de in de literatuur
Nadere informatieRisico's reguliere sedatie (dormicum / fentanyl):
Endoscopische verrichting Antegrade ballonenteroscopie Informed consent : Risico's overall: 1,2-1,6 % In diagnostische procedure: 0,8 % In therapeutische procedure 4,3 % Specifiek - pancreatitis: 0,3 %
Nadere informatieTITEL. Vroege enterale voeding vermindert postopera5eve ileus en naadlekkage na grote rectumchirurgie
TITEL Vroege enterale voeding vermindert postopera5eve ileus en naadlekkage na grote rectumchirurgie Fanny Heesakkers, Petra Boelens, Misha Luyer, Arnout Roos, Kevin van Barneveld, Ignace de Hingh, Grard
Nadere informatieRol van beeldvorming bij evaluatie van Morbus Crohn
Rol van beeldvorming bij evaluatie van Morbus Crohn M. Spinhoven, MD B. Op de Beeck, MD A. Snoeckx, MD B. Corthouts, MD R. Salgado, MD Department of Radiology Antwerp University Hospital & University of
Nadere informatieAndrea van der Meulen, MDL-arts
Andrea van der Meulen, MDL-arts IBD: Enkele cijfers 80.000 mensen met IBD in Nederland Piek leeftijd diagnose 18-25 jaar + 2.500 per jaar + 300 kinderen < 18 jaar Ontstekingen dunne en dikke darm Niet
Nadere informatieOp weg naar perfectie: Hoe om te gaan met de informatie? Theo Wiggers Amsterdam, 25 juni 2013
Op weg naar perfectie: Hoe om te gaan met de informatie? Theo Wiggers Amsterdam, 25 juni 2013 Perfectie Verschil in kwaliteit onvoldoende klinische data voor vergelijken uitkomsten Perfectie = klassieke
Nadere informatieLess is More, More is Better?
Less is More, More is Better? Concentratie en Regionalisatie van zorg voor de patiënt met slokdarm- en maagkanker: Chirurgisch Perspectief Grard Nieuwenhuijzen, Chirurg PP-ON-NL-0011 Disclosures Medtronic:
Nadere informatieTwee handen op een buik
Twee handen op een buik Zorgprogramma coloncarcinoom in MZH Herbert van der Heide / Steffan Rödel Traject colorectale tumoren. Compagnonsgedachte Zorgprogramma coloncarcinoom in het Martini Ingang, diagnostiek,
Nadere informatieGastro intestinale problemen.
DE BEHANDELING VAN COMPLEXE LICHAMELIJKE PROBLEMEN IN DE PALLIATIEVE EN TERMINALE FASE Gastro intestinale problemen. DR. P. VANDECANDELAERE MDL - ARTS (SUB) OBSTRUCTIE PERSISTERENDE HIK DR. P. VANDECANDELAERE
Nadere informatieInflammatoire darmziekten bij kinderen
Inflammatoire darmziekten bij kinderen Kindergastro-enterologie, Hepatologie en Nutricie Dr. Virginie Janssens Dr. Ilse Hoffman 89 11 De ziekte van Crohn bij het kind en de adolescent. 11.1. Inleiding
Nadere informatieOplegger indicatorenset Colorectaal Carcinoom (DSCA = DCRA) verslagjaar 2018
Zorginstituut Nederland Sector Zorg Eekholt 4 1112 XH Diemen Postbus 320 1110 AH Diemen www.zorginstituutnederland.nl T +31 (0)20 797 89 20 opendata@zinl.nl Oplegger indicatorenset Colorectaal Carcinoom
Nadere informatieZwangerschap bij chronische ontstekingsziekten van de darm
Zwangerschap bij chronische ontstekingsziekten van de darm Inleiding Zwanger worden als je een chronische ontstekingsziekte van de darm (IBD = inflammatory Bowel disease) hebt zoals de ziekte van Crohn
Nadere informatieDe klinisch apotheker op een chirurgische dienst
De klinisch apotheker op een chirurgische dienst CASUÏSTIEK Apr. Karolien Walgraeve Symposium klinische farmacie 5 oktober 2013 OVERZICHT Casusvoorstelling Farmaceutisch probleem Fluconazole Tigecycline
Nadere informatieCalprotectine bepaling in feces
Erasmus MC Calprotectine bepaling in feces Synoniem: IBD test, Bühlmann Afname Afname voorkeur: Afname volume: Afname condities: Opslag condities: Verzend condities: Feces in buis met schepje Minimaal
Nadere informatieWondinfecties na colorectale ingrepen: rationale, praktische problemen en geleerde lessen van de PreCaution trial
Wondinfecties na colorectale ingrepen: rationale, praktische problemen en geleerde lessen van de PreCaution trial T. Mulder, M.F.Q.Kluytmans-van den Bergh, M.J.M. Bonten, J.A.J.W. Kluytmans Peri-operatieve
Nadere informatieNEDERLANDSE SAMENVATTING
NEDERLANDSE SAMENVATTING Nederlandse Samenvatting 195 NEDERLANDSE SAMENVATTING DEEL I Evaluatie van de huidige literatuur De stijgende incidentie van slokdarmkanker zal naar verwachting continueren in
Nadere informatieFactsheet Indicatoren NABON Breast Cancer Audit (NBCA) 2018
Factsheet en NABON Breast Cancer Audit (NBCA) 2018 NBCA 2018.3 Registratie gestart: 2009 Datum Versie Mutatie Eigenaar 01-07-2016 2017.1 Aanpassingen conform indicatorendagen juli DICA 2016. Verwijderen
Nadere informatieDe eerste stapjes van de Geriatric Navigator: ervaring van de specialist en verpleegkundige
De eerste stapjes van de Geriatric Navigator: ervaring van de specialist en verpleegkundige G. Boonstra-Lezwijn, gespecialiseerd verpleegkundige F. van den Berkmortel, internist oncoloog Geriatric Navigator:
Nadere informatieSamenvatting in het Nederlands. Samenvatting
Samenvatting Dit proefschrift bevat de resultaten van enkele wetenschappelijke studies over magnetische resonantie (MR) enteroclyse en video capsule endoscopie (VCE). Deze twee minimaalinvasieve onderzoeksmethoden
Nadere informatieWetenschappelijke studies FODMAP-beperkt dieet
Wetenschappelijke studies FODMAP-beperkt dieet Dr Laurens van der Waaij, MDL-arts Martini Ziekenhuis Groningen 11 april 2014 FODMAP-beperkte dieet Recent een aantal gerandomiseerde studies 68-87% significante
Nadere informatiePediatric inflammatory bowel disease: Diagnostics, treatment and psychosocial consequences Hummel, T.Z.
UvA-DARE (Digital Academic Repository) Pediatric inflammatory bowel disease: Diagnostics, treatment and psychosocial consequences Hummel, T.Z. Link to publication Citation for published version (APA):
Nadere informatieCRF. Ladies trial. Randomisatienummer
CRF de Ladies trial Laparoscopische peritoneale lavage of resectie voor gegeneraliseerde peritonitis voor geperforeerde diverticulitis: een landelijke multicentrum gerandomiseerde trial Sandra Vennix (AMC/Erasmus
Nadere informatie! Definitie/indicaties! Anatomie! Procedure. ! Resultaten/complicaties! Casuistiek. ! Rectumcarcinoom. ! Cervix/uterus/vagina tumoren
Bekken exenteratie Joost Rothbarth Oncologisch chirurg! Definitie/indicaties! Anatomie! Procedure! Resectie! (s)! Resultaten/complicaties! Casuistiek Definitie: resectie van meerdere organen compartimenten
Nadere informatieNieuwe ontwikkelingen binnen de MDL-oncologie. Paul Fockens, MDL-arts AMC
Nieuwe ontwikkelingen binnen de MDL-oncologie Paul Fockens, MDL-arts AMC Nieuwe ontwikkelingen MDL-oncologie De termen van 2012: Minimally invasive Patient centered Multi-modality Ageing population (Neo-)adjuvant
Nadere informatie5.4 Gastro-intestinaal
5.4 Gastro-intestinaal 5.4.1 Indicator: Deelname aan de Dutch UpperGI Cancer Audit (DUCA) De mortaliteit en morbiditeit van de chirurgische behandeling van slokdarmkanker heeft de laatste jaren veel aandacht
Nadere informatieCasus Keuzes in de behandeling van slokdarmkanker
Casus Keuzes in de behandeling van slokdarmkanker Prof. dr. Mark van Berge Henegouwen, chirurg Dr. W.J. Eshuis, chirurg L. Noteboom, verpleegkundig specialist Amsterdam UMC, locatie AMC 8 e Inhoud Presentatie
Nadere informatieFactsheet Indicatoren NABON Breast Cancer Audit (NBCA) 2016
Factsheet en NABON Breast Cancer Audit (NBCA) 2016 Registratie gestart: 2009 Inclusie en exclusie criteria Inclusie Primaire mammacarcinomen waarbij de volgende tumorsoorten geïncludeerd worden: Alle tumorstadia,
Nadere informatieAanvraag gegevens ten behoeve van wetenschappelijk onderzoek
Aanvraag gegevens ten behoeve van wetenschappelijk onderzoek Registratie waarvan gegevens worden opgevraagd: DSCA Contactpersoon: Naam: Mw. Drs. J. t Lam - Boer Centrum/ziekenhuis: Radboud umc Adres: Postbus
Nadere informatieTotale bekkenbodemdestructie na oncologische chirurgie
Totale bekkenbodemdestructie na oncologische chirurgie Jarno Melenhorst Kristien Keymeulen NVVH 30-11-18 Maastricht MUMC Inhoud inleiding reconstructie functioneel niet functioneel opties bij lage tumoren
Nadere informatie- incidentele bevinding zonder klachten - weigering van chirurgische behandeling - slechte algehele conditie waardoor chirurgie niet verantwoord is
Auteur Soort studie Aantal patiënten Lee 2013 Qurashi Systematic review 1999-2011 Systematic review 1999-2011 Radiotherapie / Chirurgie (meestal gevolgd door ) 377 Conservatief waaronder Inclusiecriteria
Nadere informatieIND N I D CA C T A IE E TPN
Indicaties en contra-indicaties TPN Life Long Learning ESPEN VVKVM Sabeth De Waele 14-06-2007 Indicaties en contra-indicaties TPN 1. DEFINITIE A. ALGEMEEN B. TPN 3. CONTRA-INDICATIE 4. BESLUIT 1. DEFINITIE
Nadere informatieDatum diagnose peritoneaal recidief: d d m m m j j j j. Laparotomie met biopten (eventueel in kader van CR/HIPEC) Gebruik onderstaand figuur.
Peritonitis carcinomatosa Datum diagnose peritoneaal : Modaliteit waarmee diagnose is gesteld? Alleen beeldvorming Percutaan cytologisch biopt Percutaan histologisch biopt Diagnostische laparoscopie met
Nadere informatieRibfixatie bij fladderthorax Vaker doen? Vera Linssen, AIOS anesthesiologie 5 november 2015
Ribfixatie bij fladderthorax Vaker doen? Vera Linssen, AIOS anesthesiologie 5 november 2015 Casus M: motorrijder versus ander voertuig, van motor gevlogen, helm losgeraakt I: verdenking hematothorax, hoofdwond
Nadere informatieKenmerken Overervingspatroon: Autosomaal dominant, penetrantie vrijwel 100% Prevalentie: 1% van alle gevallen van colorectaal carcinoom (CRC)
10. Familiaire Adenomateuze Polyposis (FAP) APC-geassocieerde Adenomateuze Polyposis Richtlijn 2015 Diagnostische criteria Vaststelling van een mutatie in het APC-gen Op klinische gronden kunnen twee typen
Nadere informatieFactsheet Indicatoren Slokdarm- en maagcarcinoom (DUCA) Registratie gestart: 2011
Factsheet en Slokdarm- en maagcarcinoom (DUCA) 2016 Registratie gestart: 2011 Nr. Type Uitvraag over Bron WV indicator (jaar) 1. Aantal nieuwe patiënten met een slokdarm- of maagcarcinoom. Structuur 2016*
Nadere informatieOnderstaande vragen zijn van toepassing op de periode 0-3 maanden postoperatief
Aantal maanden? Setting: O klinisch O poliklinisch Beoordelaar: (naam) Algemeen Onderstaande vragen zijn van toepassing op de periode 0- postoperatief Is de patient opgenomen geweest in een van de volgende
Nadere informatieMY STATEMENT PAPER. Annelien Grevendonck. Promotor: Dr. Eric De Herdt Co-promotoren: Prof. Dr. Apr. Ann Gils Apr. Thomas Van Stappen
Master in de industriële wetenschappen 2013-2014 Faculteit industriële ingenieurswetenschappen, Campus Groep T MY STATEMENT PAPER Annelien Grevendonck Promotor: Dr. Eric De Herdt Co-promotoren: Prof. Dr.
Nadere informatieTP Indicatorenrapportage 2016 Ziekenhuis: Rijnstate Ziekenhuis Jaar: 2016
De nummering van de indicatoren is gebaseerd op de documenten te vinden op: DICA/Transparantieportaal TP Indicatorenrapportage 2016 Ziekenhuis: Rijnstate Ziekenhuis Jaar: 2016 Structuurindicatoren 1. patiënten
Nadere informatie