Samen leven over de gevolgen van de stoma
|
|
- Martha Beckers
- 7 jaren geleden
- Aantal bezoeken:
Transcriptie
1 Samen leven over de gevolgen van de stoma Nederlandse Stomavereniging
2 Colofon Vierde druk: juli 2011 Oplage: 5000 Tekst: Nederlandse Stomavereniging Vormgeving: Van den Oever Vormgeving, Deil Drukwerk: Tailormade bv, Buren ISBN/EAN: Nederlandse Stomavereniging Niets uit deze uitgave mag worden verveelvoudigd en/of openbaar gemaakt zonder toestemming van de auteur en de uitgever. 2
3 Inhoud Samen leven... 5 Voor wie is deze brochure Waarom heeft iemand een stoma nodig Wat is een stoma Het colostoma Het ileostoma Het urinestoma Leren leven met een stoma Wat heeft een stoma voor gevolgen Verzorgen van de stoma Geurloze zakjes Spoelen in plaats van zakjes Sociale aspecten van de stoma Pak samen de draad weer op Een stoma en seks Met een stoma hoef je niet op dieet Actief met een stoma Adsressen en links
4 4
5 samen leven Over de gevolgen van de stoma Voor wie is deze brochure Een stoma is iets waar mensen moeilijk over praten. Op zich is dat niet zo vreemd, want een stoma heeft te maken met urine en ontlasting. Begrippen die met de nodige gêne omgeven zijn. Daarnaast is een stoma vaak het gevolg van kanker. Ook al een beladen onderwerp. Toch is het voor mensen die een stoma hebben heel belangrijk om open over hun stoma te kunnen praten. Veel stomadragers vallen in het begin ten prooi aan gevoelens van schaamte en onzekerheid. Als die gevoelens in de loop der tijd niet worden weggenomen kan dat ertoe leiden dat iemand met een stoma uiteindelijk in een ongewenst en onnodig isolement raakt en bijna de deur niet meer uit komt. Openheid en begrip, daar draait het om. Natuurlijk zal degene met een stoma daar zelf aan moeten werken. Maar dat gaat een stuk makkelijker als hij omringd wordt door mensen die begrip tonen en laten zien dat ze voor het onderwerp open staan. Om begrip te kunnen tonen is kennis onontbeerlijk. Daarom is er deze brochure. Hierin wordt verteld wat een stoma precies is, waarom een stoma nodig is en wat de lichamelijke en psychologische gevolgen kunnen zijn. En tenslotte, hoe u als vriend, vriendin, partner of collega iemand met een stoma kunt helpen weer zijn of haar normale leven op te pakken. Omwille van de leesbaarheid wordt in de brochure gesproken over hij of hem als we het over iemand met een stoma hebben. Uiteraard worden daarmee ook de vrouwen bedoeld die een stoma dragen. Waarom heeft iemand een stoma nodig? Een stoma is nodig als de blaas of een deel van de dikke of dunne darm operatief is verwijderd. Vaak ten gevolge van 5
6 6
7 blaas- of darmkanker. Er zijn ook mensen die van jongs af aan al een urinestoma hebben door een aangeboren afwijking aan de blaas. De stoma zorgt ervoor dat de urine of ontlasting het lichaam via een kunstmatige weg kan verlaten. Wat is een stoma? Stoma is Grieks en betekent mond. Het is een kunstmatige uitgang voor urine of ontlasting. Er zijn grofweg drie soorten stoma s. Het colostoma dat is aangesloten op de dikke darm, het ileostoma voor de dunne darm en het urinestoma voor de urinewegen. Het colostoma Als iemand een colostoma krijgt betekent dit dat een deel van de dikke darm is verwijderd. Het deel van de darm dat gespaard is gebleven komt via de stoma naar buiten. Kanker is vaak de reden voor deze ingreep, maar de dikke darm kan ook zijn aangetast door poliepen. De ontlasting wordt na de aanleg van de stoma opgevangen in een zakje dat rond de stoma op buik is geplakt. Het ileostoma Een ileostoma is een stoma van de dunne darm. In dat geval is de dikke darm helemaal weggenomen of buiten werking gesteld. Vaak is de oorzaak een zwerende dikke darm (colitis ulcerosa) of een zwerende dunne darm (de ziekte van Crohn). Normaal gesproken onttrekt de dikke darm vocht aan de ontlasting. Doordat dit nu niet meer gebeurt is de ontlasting die in het zakje buiten het lichaam belandt vrij vloeibaar. Met een ileostoma is het ook mogelijk om een reservoir in het lichaam aan te brengen waarin de ontlasting wordt opgevangen. We noemen dit het: continent ileostoma. Het reservoir wordt bevestigd aan het laatste deel van de dunne darm en moet regelmatig met een catheter worden geleegd. Het reservoir is met kleppen uitgerust zodat de ontlasting niet terug kan stromen of er zomaar uit kan 7
8 lopen. Naast deze twee ileostoma s is er nog een derde: de ileo anale pouch. De dunne darm is dan rechtstreeks aangesloten op de anus. Het urinestoma Een urinestoma is, zoals de naam al doet vermoeden, een kunstmatige uitgang om de urine af te voeren naar een opvangzakje buiten het lichaam. De reden voor een urinestoma is een aangeboren afwijking aan de blaas of blaaskanker. Net als bij een ileostoma is er bij de urinestoma ook de mogelijkheid om de urine niet buiten, maar in het lichaam op te vangen: de continent urinestoma. Er wordt in zo n geval een kunstmatige blaas in het lichaam aangelegd die met behulp van een katheter wordt geleegd. 8
9 9
10 10
11 Leren leven met een stoma Wat heeft een stoma voor gevolgen Een stoma brengt grote veranderingen met zich mee. Weliswaar kan iemand met een stoma in principe weer normaal functioneren, maar het feit dat hij met een zakje op zijn buik rondloopt en het feit dat dit -meestal- het gevolg is van een levensbedreigende ziekte, vormen zeker in het begin een zware belasting. Bovendien moet men na de operatie eerst weer op krachten zien te komen. Het aanbrengen van een stoma is op zichzelf al geen geringe ingreep en in de periode voorafgaande aan de operatie heeft men al vaak in grote spanning geleefd. Kortom men heeft het nodige achter de rug en zal daar zowel geestelijk als fysiek van moeten herstellen. Men moeten wennen aan de praktische verzorging van de stoma. Dit maakt dat het oude leventje niet zomaar van de ene op de andere dag opgepikt kan worden. Hoe men op het krijgen van een stoma reageert en hoe snel men ermee leert omgaan is persoonsgebonden. Echter, in alle gevallen is steun en begrip van de omgeving heel belangrijk. Verzorgen van de stoma Iemand met een stoma is na de ingreep vaak onzeker. In het ziekenhuis krijgt hij nog de nodige begeleiding, maar eenmaal thuis komt het erop aan dat hij weer op eigen benen leert te staan. Als er geen partner is om te helpen, is het essentieel dat er een ander vertrouwd persoon is die de eerste tijd bij de verzorging van de stoma de helpende hand kan bieden. Veel stomadragers hebben daar in het begin nogal moeite mee. Het is natuurlijk ook niet leuk om voor iets intiems als naar het toilet gaan ineens terug te moeten vallen op een ander. Zelfs al is die ander je eigen partner. Als beiden er nog niet zoveel handigheid in hebben is het aanbrengen van het zakje vaak een heel gedoe, waardoor 11
12 de zakjes nog wel eens verkeerd worden aangebracht en lekkage optreedt. Als dat in gezelschap gebeurt is dat voor de stomadrager vanzelfsprekend uiterst genant. In zulke gevallen is het echt noodzakelijk dat men op iemand terug kan vallen die helpt en hem weer een hart onder de riem steekt. Wie enige ervaring heeft opgedaan draait voor het verzorgen van de stoma de hand niet meer om, maar het duurt even voordat het zover is. Langzamerhand zal men ontdekken welke zakjes voor hem het beste zijn, wanneer men ze het beste kan verschonen, wat men moet doen als de huid geïrriteerd raakt en hoe men moet reageren bij ongelukjes. Tot die tijd is de steun van de partner of iemand anders die hem na aan het hart ligt, heel belangrijk. Het leren verzorgen van de stoma is het begin van zelfstandigheid. Geurloze zakjes Er zijn twee soorten opvangzakjes. De ene soort (eendelig zakje) wordt direct rond de opening van de stoma op de huid geplakt. Bij de andere soort (tweedelig zakje) moet eerst een plaatje met een ring rond de opening van de stoma worden bevestigd, waarna het zakje wordt vastgeklikt. Alle zakjes hebben een koolstoffilter. Dankzij dit filter kunnen de gassen reukloos ontsnappen en bollen de zakjes niet op. Iemand met een stoma hoeft dus ook niet bang te zijn dat andere mensen hem ruiken. Als het zakje goed is bevestigd ruik je niets. Spoelen in plaats van zakjes Als er maar een klein deel van de endeldarm of dikke darm is verwijderd kan men in plaats van opvangzakjes te gebruiken ook de darmen spoelen. Dit gebeurt met een speciaal spoelapparaat. Na een spoelbeurt is iemand zo n 24 uur vrij van ontlasting. Of iemand kiest voor een spoelapparaat of voor zakjes, hangt af van de persoonlijke situatie en wat men prettig vindt. 12
13 13
14 14
15 Sociale aspecten van de stoma Een van de hobbels die iemand met een stoma moet nemen is de eerste confrontatie met familie, vrienden en collega s. Hoe zullen ze reageren. Zullen ze het zien? Ruiken? Afhankelijk van de eerste reacties, kan iemand zich dermate ongemakkelijk voelen in het gezelschap van anderen dat hij het liefst zo veel mogelijk thuis blijft. Vaak valt het pas na een tijdje op dat men zich isoleert. Vooral als men alleen woont, niet werkt en familie en vrienden dun gezaaid zijn, is de kans groter dat hij langzamerhand in een isolement raakt. Kent u iemand met een stoma die zich heel erg afsluit, probeer dat isolement dan te doorbreken en haal er als hij daarmee instemt professionele hulp bij. Het wennen aan een stoma is voor iedere stomadrager een proces van vallen en opstaan. Iedereen met een stoma heeft wel eens last van lekkage en het zakje verwisselen in een openbaar toilet zonder voorzieningen blijft lastig. En zo is er nog een aantal zaken die iemand met een stoma dagelijks voor problemen kan stellen. Dergelijke problemen zullen echter minder invloed hebben op iemands welbevinden als hij er met mensen uit de directe omgeving open over kan praten. Pak samen de draad weer op Het is heel begrijpelijk dat u bang bent om iemand met een stoma te kwetsen en dat u hem daarom niet zo snel vragen durft te stellen over zijn stoma. U zult iemand echter meer kwetsen als u hem ontwijkt. Wilt u hem helpen weer een normaal leven te leiden, dan is het belangrijk dat u hem weer net zo benadert als voor de operatie. Pak de draad weer op. Doe de dingen samen die u voorheen ook deed. Als hij iets niet wil of kan, zal hij dat zelf wel aangeven. Sluit dus iemand niet op voorhand uit, omdat u denkt dat hij 15
16 16
17 door de stoma bepaalde dingen niet kan doen. Een stomadrager is heel goed in staat om zelf zijn eigen grenzen te bepalen. Een stoma en seks Na de operatie duurt het meestal een paar maanden voordat iemand zowel lichamelijk als geestelijk aan seks toe is. Een stoma hoeft echter geen belemmering te zijn voor een bevredigend seksleven. Beide partijen moeten natuurlijk wennen aan de aanblik en aanwezigheid van het zakje op de buik. Maar met liefde, geduld en begrip kan iemand ook met een stoma een prettige seksuele relatie hebben. Als er tijdens de operatie iets is beschadigd wordt dat moeilijker. Een beschadiging kan gevolgen hebben voor de potentie waardoor het seksleven in dat geval definitief zal veranderen. Vrouwen kunnen met een stoma gewoon in verwachting raken en kinderen krijgen. Wel wordt geadviseerd om te wachten tot een jaar na de operatie, omdat het lichaam de tijd te geven weer in optimale conditie te komen. Met een stoma hoef je niet op dieet Met een stoma kan iemand op dezelfde manier eten en drinken als vroeger. Wel is voorzichtigheid geboden met het eten van uien, koolzuurhoudende dranken en koolsoorten omdat deze de gasvorming bevorderen, wat met een stoma kan ontaarden in een onaangenaam geborrel. Daarnaast is het belangrijk dat men voldoende vezelrijke voedingsmiddelen op het menu zet om de darmwerking te stimuleren. Goed kauwen, het eten fijn snijden en drinken tijdens de maaltijd gaan ook verstopping tegen. Vaak eten mensen met een stoma meerdere kleinere maaltijden per dag, omdat de darmen dan beter de voedingsstoffen uit de voeding kunnen opnemen en gasvorming door een lege darm wordt voorkomen. Bij een urinestoma speelt dit uiteraard allemaal niet. Waar iemand met een urinestoma wel rekening mee moet hou- 17
18 den is dat bepaalde voedingsmiddelen, zoals asperges, vis, citrusvruchten en eieren, een sterke geur aan de urine geven. Het is niet raadzaam om deze voedingsmiddelen dan maar achterwege te laten, want ze bevatten veel waardevolle voedingsstoffen. Het probleem is veel eenvoudiger op te lossen door tijdens het legen van het zakje in het toilet een lucifer aan te steken en uit te blazen, wat de geur van de urine vermindert. Krijgt u iemand met een stoma te eten, probeer dan zoveel mogelijk de voedingsmiddelen te vermijden waar iemand last van kan krijgen. U kunt eventueel van tevoren even informeren wat iemand liever wel en niet eet. Daarmee voorkomt u dat u beiden voor verrassingen komt te staan. Actief met een stoma Iemand met een stoma kan als hij van de operatie hersteld is vaak weer gewoon zijn oude werkzaamheden en hobby s oppakken. Reizen, uit eten, sporten, op vakantie, het kan allemaal. Als de lichamelijke conditie verder in orde is, zal een stoma iemand weinig in de weg liggen om normaal verder te leven. Verschijnt iemand met een stoma voor het eerst weer op het werk of op de sportclub, geef hem dan de ruimte om zijn draai te vinden. Wees open en hartelijk, maar vraag hem niet meteen het hemd van het lijf. Maak u niet bezorgd of het allemaal wel goed zal gaan. Een stoma is een hulpmiddel dat mensen in staat stelt hun oude leven op te pikken. Geef ze daartoe ook de kans. 18
19 19
20 Adressen en links Nederlandse Stomavereniging Bisonspoor KZ Maarssen Telefoon: (0346) Fax: (0346) De Nederlandse Stomavereniging werkt nauw samen met organisaties die van belang zijn voor stomadragers. Kijk voor de gegevens van de organisaties hieronder en andere organisaties op - Chronisch zieken en Gehandicaptenraad Nederland (CG-Raad) - Crohn en Colitis Ulcerosavereniging (CCUVN) - Maag Lever Darm Stichting - Nederlandse Federatie van Kankerpatiëntenorganisaties (NFK) - KWF Kankerbestrijding - Vereniging Ziekte van Hirschsprung - Vereniging Anusatresie - Voedingscentrum - Landelijke Cliëntenraad 20
21
Ileostoma. Ileostoma
Ileostoma Ileostoma Afdeling Afdeling algemene algemene chirurgie chirurgie Binnenkort wordt bij u (een gedeelte van) de dikke darm weggenomen. Dit kan het gevolg zijn van een chronische aandoening, een
Nadere informatieDeze informatie is gemaakt door de Stomavereniging, in samenwerking met patiënten en verpleegkundigen.
Dit is darmkanker Je hebt een dunne darm, een dikke darm en een endeldarm. Je kunt overal in je darmen kanker krijgen. Meestal in de dikke darm, maar ook in de endeldarm of in de dunne darm. Darmkanker
Nadere informatieWat is een stoma? Een stoma is een kunstmatig gemaakte uitgang voor ontlasting of urine.
Stomapoli In het CWZ op Heelkunde zijn 2 stomaverpleegkundigen werkzaam gespecialiseerd in darmstomata. In deze fodler staat algemene informatie over het aanleggen van een stoma en wat de rol van de stomaverpleegkundige
Nadere informatieChirurgie. Stoma. Een kunstmatige uitgang
Chirurgie Stoma Een kunstmatige uitgang 1 Inleiding Deze folder geeft enige informatie over de procedure rond het aanleggen van een stoma (een kunstmatige uitgang). Het is goed u te realiseren dat bij
Nadere informatieEen stoma en de ziekte van Crohn en
Een stoma en de ziekte van Crohn en colitis ulcerosa 4 Editie 2011 Colofon Deze folder is een herziene versie van de vorige folder die destijds in samenwerking met een MDL-arts, de Medische Advies Raad
Nadere informatiePatiënteninformatie. Colostoma
Patiënteninformatie Colostoma Inleiding U bent of wordt binnenkort opgenomen in het LangeLand Ziekenhuis voor een operatie aan de dikke darm, waarbij (mogelijk) een stoma wordt aangelegd. Voorlichting
Nadere informatieProtocollen Voorbehouden, Risicovolle en Overige handelingen Heelkunde en overige handelingen 52
Protocollen Voorbehouden, Risicovolle en Overige handelingen Heelkunde en overige handelingen 52 Stoma s Een stoma is een onnatuurlijke, chirurgisch aangelegde opening die een lichaamsholte verbindt met
Nadere informatieProtocollen Voorbehouden, Risicovolle en Overige handelingen Heelkunde en overige handelingen 26
Protocollen Voorbehouden, Risicovolle en Overige handelingen Heelkunde en overige handelingen 26 Stoma s Een stoma is een kunstmatige uitgang voor onder andere feces en urine. Bij een conventionele, ook
Nadere informatieVoedingsadviezen bij een colostoma
Voedingsadviezen bij een colostoma Inleiding Een colostoma is een kunstmatige uitgang op de dikke darm. Na het aanleggen van een colostoma is het volgen van een speciaal dieet niet nodig. Wel kan de voeding
Nadere informatieDarmstoma Een kunstmatige uitgang van de darm
Darmstoma Een kunstmatige uitgang van de darm U heeft van uw arts gehoord dat u een stoma krijgt of dat de kans op een stoma bij uw operatie aanwezig is. Het is een ingrijpende verandering in uw leven
Nadere informatieStoma Inleiding Een dubbelloops of eindstandig stoma? Wat is een stoma? Slijmvorming Materialen bij een stoma Tijdelijke of blijvende stoma?
Stoma Inleiding Binnenkort wordt bij u een stoma aangelegd of is er kans op het aanleggen van een stoma. Deze folder geeft u informatie over de stoma voor de ontlasting. Het is goed u te realiseren dat
Nadere informatieHandige tips voor het gebruik van een colostoma
Handige tips voor het gebruik van een colostoma Informatie voor patiënten F0568-1011 januari 2011 Medisch Centrum Haaglanden www.mchaaglanden.nl MCH Antoniushove, Burgemeester Banninglaan 1 Postbus 411,
Nadere informatiePatiënteninformatiedossier (PID) COLONCARE. onderdeel. Stoma operatie. COLONCARE Stoma operatie
Patiënteninformatiedossier (PID) COLONCARE onderdeel COLONCARE 2 Inhoudsopgave Inleiding... 4 Een stoma... 4 De plaats van het stoma... 5 De operatie... 6 Mogelijke complicaties... 7 Na de behandeling...
Nadere informatieVerpleegkundig spreekuur stomazorg. Stomapoli
Verpleegkundig spreekuur stomazorg Stomapoli Inleiding In deze folder hebben wij voor u praktische informatie over het aanleggen van een stoma (kunstmatige uitgang) op een rijtje gezet. Deze informatie
Nadere informatieMaatschap Chirurgie / Maatschap Interne Geneeskunde. Ileostoma
Maatschap Chirurgie / Maatschap Interne Geneeskunde Algemeen Deze folder geeft u informatie over de ileostoma en de dagelijkse verzorging hiervan. Dagelijkse verzorging Verzorg de stoma op een tijdstip
Nadere informatieVoedingsadviezen voor patiënten met een colostoma
Voedingsadviezen voor patiënten met een colostoma In deze folder vindt u adviezen over de voeding bij een colostoma. Een colostoma is een kunstmatige uitgang van de dikke darm op de buik. Deze is aangelegd
Nadere informatieVoedingsadviezen voor patiënten met een colostoma
Voedingsadviezen voor patiënten met een colostoma In deze folder vindt u adviezen over de voeding bij een colostoma. Een colostoma is een kunstmatige uitgang van de dikke darm op de buik. Deze is aangelegd
Nadere informatiePraktische tips voor mensen met een urinestoma
Wilhelmina Ziekenhuis Assen Vertrouwd en dichtbij Informatie voor patiënten Praktische tips voor mensen met een urinestoma z Sinds kort hebt u een urinestoma. In deze brochure kunt u lezen hoe u uw stoma
Nadere informatieDIT IS EEN UITGAVE VAN METRO CUSTOM PUBLISHING IN SAMENWERKING MET DE MAAG LEVER DARM STICHTING
DIT IS EEN UITGAVE VAN METRO CUSTOM PUBLISHING IN SAMENWERKING MET DE MAAG LEVER DARM STICHTING DIT IS EEN UITGAVE VAN METRO CUSTOM PUBLISHING IN SAMENWERKING MET DE MAAG LEVER DARM STICHTING Wat ruik
Nadere informatieIleostoma Stoma op de dunne darm
Ileostoma Stoma op de dunne darm Afdeling algemene chirurgie U krijgt binnenkort een stoma. In deze folder vindt u informatie over een stoma, de verzorging, controles en adviezen. Wat is een ileostoma?
Nadere informatiecontinent ileostoma Een stoma
continent ileostoma Uw darmen werken niet goed, en daarom heeft uw arts voorgesteld om een stoma aan te leggen bij de dunne darm. Hoe werkt een stoma en hoe werkt het spijsverteringskanaal? Hoe wordt de
Nadere informatieStomaverzorging: een overzicht
Stomaverzorging: een overzicht Auteur: A. van Beelen Vertaald/bijgewerkt: Nieuwsbrief: 2000 Pagina: 20-22 Jaargang: 14 Nummer: 24 Toestemming: Illustraties: Bijzonderheden: Kernwoorden: stoma wondbehandeling
Nadere informatieVoedingsadvies bij een colostoma
Voedingsadvies bij een colostoma Albert Schweitzer ziekenhuis oktober 2013 pavo 1099 Inleiding U heeft een colostoma gekregen. U hoeft hiervoor geen speciaal dieet te gebruiken. Wel kan de voeding die
Nadere informatieSeksualiteit en stoma ONDERZOEK IN SAMENWERKING MET DE NFK
Seksualiteit en stoma ONDERZOEK IN SAMENWERKING MET DE NFK Toen ik in het ziekenhuis de vraag stelde of seks tijdens chemotherapie mocht, kreeg ik als antwoord dat ik dat waarschijnlijk toch niet zou willen.
Nadere informatieEen pouch in plaats van de dikke darm (IPAA)
Afdeling: Onderwerp: Chirurgie Een pouch in plaats van de dikke darm () Inleiding Deze folder geeft u informatie over de ileo pouch anale anastomose (), die aangelegd kan worden na het verwijderen van
Nadere informatieBij de ziekte van Crohn en colitis ulcerosa
Diëtetiek / Voedingsteam Voedingsadviezen Bij de ziekte van Crohn en colitis ulcerosa Inleiding U heeft van uw arts vernomen dat u de ziekte van Crohn of Colitis Ulcerosa heeft. Deze ziekten kenmerken
Nadere informatieAls uw blaas moet worden weggenomen - Cystectomie
Als uw blaas moet worden weggenomen - Cystectomie Omleidingen van de urinewegen Uw blaas wordt verwijderd U wordt binnenkort opgenomen voor het verwijderen van de blaas. Deze ingreep heet een cystectomie
Nadere informatieAls u een stoma krijgt
Wilhelmina Ziekenhuis Assen Vertrouwd en dichtbij Informatie voor patiënten Chirurgie Als u een stoma krijgt 1 Als u een stoma krijgt Binnenkort krijgt u een stoma. In deze brochure vindt u informatie
Nadere informatieAanleggen van een darmstoma
Aanleggen van een darmstoma Chirurgie Beter voor elkaar Darmstoma - Een kunstmatige uitgang Inleiding Deze folder geeft u informatie over de procedure rond het aanleggen van een darmstoma (een kunstmatige
Nadere informatieHoe houdt u uw vocht- en zoutopname op peil?
Hoe houdt u uw vocht- en zoutopname op peil? Waarom dit onderzoek? Zelfzorggeneesmiddelen, zoals ORS, diarreeremmers, vitaminen en zout vallen niet (of onder voorwaarden) onder verzekerde zorg. Dit terwijl
Nadere informatieFamiliaire Adenomateuze Polyposis (FAP) Informatie over het ziektebeeld
Familiaire Adenomateuze Polyposis (FAP) Informatie over het ziektebeeld Wat is FAP? Familiaire adenomateuze polyposis (FAP) is een erfelijke ziekte die zich kenmerkt door het ontstaan van honderden poliepen
Nadere informatieaanleggen van een pouch (IPAA)
patiënteninformatie aanleggen van een pouch (IPAA) U heeft met uw arts gesproken over het maken van een verbinding tussen de dunne darm en de anus. Dit heet een Ileo Pouch Anale Anastomose (IPAA), in het
Nadere informatieFamiliaire Adenomateuze Polyposis (FAP) Informatie over het ziektebeeld
Familiaire Adenomateuze Polyposis (FAP) Informatie over het ziektebeeld Wat is FAP? Familiaire adenomateuze polyposis (FAP) is een erfelijke ziekte die zich kenmerkt door het ontstaan van honderden poliepen
Nadere informatieOmleidingen van de urinewegen.
Omleidingen van de urinewegen www.nwz.nl Inhoud Hoe werken de urinewegen? 4 Seksuele disfunctie 4 Omleidingen van de urinewegen 5 1. Deviatie volgens Bricker 5 2. Neoblaas 6 Schematische weergave van voor-en
Nadere informatieSterker met Stoma. door jouw ervaring te delen. Stomavereniging introduceert een nieuw motto en krijgt een nieuwe huisstijl! www.stomavereniging.
FC 60 C 22 M 21 Y 10K PMS 549 FC 0 C 54 M 100 Y 0 K PMS 144 Sterker met Stoma door jouw ervaring te delen Stomavereniging introduceert een nieuw motto en krijgt een nieuwe huisstijl! www.stomavereniging.nl
Nadere informatieCOLOSTOMA. Patricia Asselman: Dieetafdeling UZBrussel
COLOSTOMA Mocht u, na het lezen van deze brochure nog vragen hebben, aarzel dan niet om telefonisch contact op te nemen met de verantwoordelijke diëtiste: Patricia Asselman: 02 476 34 96 Dieetafdeling
Nadere informatieDarmstoma bij kinderen
Darmstoma bij kinderen Bij deze folder onvangt u ook de folder Grote buikoperatie bij kinderen (Laparotomie). Inhoud Wat is een darmstoma? 1 Verschillende soorten stoma s 1 Na de operatie 2 Verzorging
Nadere informatieEen stoma of pouch bij de ziekte van Crohn of colitis ulcerosa
Een stoma of pouch bij de ziekte van Crohn of colitis ulcerosa 4 EDITIE 2018 Eerlijk, betrouwbaar en onafhankelijk 1 Colofon Geen enkel onderdeel van deze brochure, noch de gehele uitgave mag op welke
Nadere informatieStoma. Havenziekenhuis
Stoma U heeft van uw arts gehoord dat er bij u een stoma moet worden aangelegd of dat de kans op een stoma bij uw operatie aanwezig is. In deze folder kunt u de informatie over het aanleggen van een stoma
Nadere informatieStoma: Vragen & antwoorden
Stoma: Vragen & antwoorden Wat is een stoma? Een stoma is een verbinding, gemaakt via een operatie, tussen een orgaan en de huid (zie figuur 1). Er bestaan verschillende soorten stoma s naargelang het
Nadere informatieSterker met Stoma door jouw ervaring te delen
7x gratis voordeel! Sterker met Stoma door jouw ervaring te delen 'Dankzij de Stoma - vereniging kwam ik in contact met andere mensen met een stoma. Dat is heel fijn als je nog maar net een stoma hebt
Nadere informatieSTOMAZORG. Een stoma wat nu? BEHANDELING
STOMAZORG Een stoma wat nu? BEHANDELING Een stoma wat nu? Van uw behandelend specialist hebt u te horen gekregen dat er bij u (misschien) een stoma moet worden aangelegd. Van tevoren is het niet altijd
Nadere informatieStoma operatie. Chirurgie
Stoma operatie Chirurgie Inhoudsopgave Inleiding...4 Een stoma...4 De plaats van het stoma...6 De operatie...6 Mogelijke complicaties...7 Na de behandeling...8 Ontslag uit het ziekenhuis...8 Meer informatie...9
Nadere informatieEndeldarmoperatie. Poli Chirurgie
00 Endeldarmoperatie Poli Chirurgie Deze folder geeft u informatie over operaties aan de endeldarm vanwege een kwaadaardig gezwel. Het is goed u te realiseren dat voor u persoonlijk de situatie anders
Nadere informatieVoedingsadvies bij een colostoma. Diëtetiek
Voedingsadvies bij een colostoma Diëtetiek 1 2 Inleiding Een colostoma is een kunstmatige uitgang van de dikke darm (colon). Na het aanleggen van een colostoma is het volgen van een speciaal dieet niet
Nadere informatieIngrijpende operatie 2 Deviaties (omleidingen van de urinewegen) 3 Bricker 4 Voor- en nadelen in vergelijking met andere
De urologen werken samen met de specialisten van de andere ziekenhuizen in Zuidwest Friesland. Wij doen dit in een maatschap met de naam Maatschap Urologie Zuidwest Friesland (maatschap UZF). Sommige behandelingen
Nadere informatieOmleidingen van de urinewegen
Omleidingen van de urinewegen Urologie mca.nl Inhoudsopgave Hoe werken de urinewegen? 4 Seksuele disfunctie 4 Omleidingen van de urinewegen 5 1. Deviatie volgens Bricker 5 2. Neoblaas 7 Schematische weergave
Nadere informatieStoma operatie. Chirurgie
Stoma operatie Chirurgie Inhoudsopgave Inleiding...4 Een stoma...4 De plaats van de stoma...5 Bloedverdunners...6 De operatie...6 Mogelijke complicaties...7 Na de behandeling...8 Ontslag uit het ziekenhuis...8
Nadere informatieBlaasoperatie (Bricker-operatie)
Wilhelmina Ziekenhuis Assen Vertrouwd en dichtbij Informatie voor patiënten Urologie Blaasoperatie (Bricker-operatie) 1 Blaasoperatie (Bricker-operatie) Binnenkort gaat u naar het ziekenhuis voor een blaasoperatie.
Nadere informatieChirurgie Urologie. Patiënteninformatie. Stomaconsulent. Slingeland Ziekenhuis
Chirurgie Urologie Stomaconsulent i Patiënteninformatie Slingeland Ziekenhuis Algemeen In deze folder vindt u informatie over de stomaconsulent. U leest in deze folder wat de stomaconsulent voor u kan
Nadere informatieBeste verpleegkundigen, hulpverleners en leerkrachten,
Beste verpleegkundigen, hulpverleners en leerkrachten, Dit eenvoudige kleurboekje kan worden gebruikt om kinderen van zo n drie tot acht jaar vertrouwd te maken met stoma-operaties. Wij raden u aan het
Nadere informatiePatiënteninformatie. ILEOSTOMA (stoma van de dunne darm)
ILEOSTOMA (stoma van de dunne darm) Inleiding U bent of wordt binnenkort opgenomen in het LangeLand Ziekenhuis voor een operatie aan de darmen waarbij (mogelijk) een stoma van de dunne darm (ileostoma)
Nadere informatieBij eakin geloven we niet dat een stoma u mag beperken.
Bij eakin geloven we niet dat een stoma u mag beperken. Wij geloven dat het slechts een klein deel van uw leven is. We geloven dat wanneer uw stoma correct wordt verzorgd, u uw normale leven weer kunt
Nadere informatie1. Incontinente derivatie Meestal gebeurt dit volgens de Brickermethode. Bricker methode
Urineomleiding U bent patiënt bij de afdeling urologie van VU medisch centrum (VUmc). VU medisch centrum is een universitair medisch centrum waar medisch specialisten worden opgeleid. Zij doen zelfstandig
Nadere informatieDarmstoma Een kunstmatige uitgang voor ontlasting. Maatschap Chirurgie IJsselland Ziekenhuis
Darmstoma Een kunstmatige uitgang voor ontlasting Maatschap Chirurgie IJsselland Ziekenhuis Inhoudsopgave Inleiding 1. Wat is een stoma? 2 2. Waarom wordt een stoma aangelegd? 3 3. Wanneer welk stoma?
Nadere informatieColostoma Stoma op de dikke darm
Colostoma Stoma op de dikke darm Afdeling algemene chirurgie U krijgt binnenkort een stoma. In deze folder vindt u informatie over een stoma, de verzorging, controles en adviezen. Wat is een colostoma
Nadere informatieDieetadviezen voor mensen met een colostoma
Dieetadviezen voor mensen met een colostoma Naam : Datum : Specialist : Diëtist : Telefoonnummer : o (0223) 69 69 16 o (0223) 69 69 27 o (0223) 69 62 81 o (0223) 69 63 29 1 Inhoud pag. 1. Inleiding...
Nadere informatieLeefregels na een buikoperatie
Afdeling: Onderwerp: Chirurgie Leefregels na een buikoperatie 1 Leefregels na een buikoperatie Inleiding In deze folder vindt u informatie over leefregels na een buikoperatie. De verpleegkundige kruist
Nadere informatieEndeldarmoperatie. Poli Chirurgie
00 Endeldarmoperatie Poli Chirurgie Deze folder geeft u informatie over operaties aan de endeldarm vanwege een kwaadaardig gezwel. Het is goed u te realiseren dat voor u persoonlijk de situatie anders
Nadere informatieVoedingsadviezen voor mensen met een pouch
Voedingsadviezen voor mensen met een pouch In deze folder vindt u adviezen over de voeding bij een pouch (ileo-anale anastomose met reservoir). Bij een pouch is de dikke darm weggenomen en is een verbinding
Nadere informatieIrrigeren. Informatieboekje
Irrigeren Informatieboekje Inleiding Darmirrigatie wordt in toenemende mate toegepast bij diverse lozingsproblemen van de darm. Deze brochure is in samenwerking met stoma- en incontinentieverpleegkundigen
Nadere informatieLeefregels na een buikoperatie
Leefregels na een buikoperatie Chirurgie Beter voor elkaar 2 Leefregels na een buikoperatie Inleiding In deze folder vindt u informatie over leefregels na een buikoperatie. De verpleegkundige kruist aan
Nadere informatieDe stoma operatie stap voor stap
Specialist in Stomazorg Dansac ontwikkelt voortdurend nieuwe oplossingen gebaseerd op de wensen en behoeften van stomapatiënten en stomaverpleegkundigen. Om een dialoog aan te moedigen en taboes te doorbreken,
Nadere informatieVormen en oorzaken van urine-incontinentie Er zijn verschillende vormen van urine-incontinentie:
INCONTINENTIE Inleiding Incontinentie (urine-incontinentie en/of ontlastingsincontinentie) is vooral bij ouderen een veelvoorkomend probleem. Toch zoekt maar een klein deel van de mensen hulp. Hierbij
Nadere informatieGebruik en vergoeding van stomamaterialen en hulpmiddelen
Gebruik en vergoeding van stomamaterialen en hulpmiddelen 1-meting 2019, ervaringen van 2.214 mensen met een stoma Dit rapport beschrijft de resultaten uit het onderzoek naar het gebruik en de vergoedingen
Nadere informatieVOEDINGSADVIES BIJ EEN ILEOSTOMA
VOEDINGSADVIES BIJ EEN ILEOSTOMA 927 Inleiding Een ileostoma is een kunstmatige uitgang op de dunne darm. Deze is aangelegd omdat de dikke darm is weggenomen of niet wordt gebruikt. In de dikke darm vindt
Nadere informatieUrostoma. Neem altijd uw verzekeringsgegevens en identiteitsbewijs mee!
Urostoma Door bepaalde oorzaken functioneert uw blaas niet meer goed. In overleg met uw behandelend arts heeft u besloten om een urinestoma te laten aanbrengen. Het krijgen van een stoma is een ingrijpende
Nadere informatieLeven met een stoma. Stomazorg
Leven met een stoma Stomazorg Stomaverzorging In deze folder hebben wij voor u praktische informatie over het verzorgen van een stoma op een rijtje gezet. De stomaverpleegkundige zal aangeven welke informatie
Nadere informatieOperatie dikke darm kanker
Operatie dikke darm kanker Inleiding Deze folder geeft u algemene informatie over diverse soorten operaties aan de dikke darm. Het is goed u te realiseren dat voor u persoonlijk de situatie anders kan
Nadere informatieColofon. Oplage brochure 2.500, januari 2010, CCUVN. Tekst Schrijf-Schrijf, tekst en meer, Utrecht
Fistels: een pijnlijk probleem 6 Editie 2010 Colofon Deze folder is een uitgave van de CCUVN. Geen enkel deel van deze tekst, noch de gehele uitgave mag op welke wijze dan ook worden verveelvoudigd zonder
Nadere informatieAdviezen verzorging Colostoma
Adviezen verzorging Colostoma De dagelijkse verzorging van het colostoma Voor het verzorgen van uw stoma, zie de folder: Stappenplan verzorging colostoma. Hoe vaak u uw stoma moet verzorgen is onder andere
Nadere informatiestoma en werk Nederlandse Stomavereniging
stoma en werk Nederlandse Stomavereniging Colofon Tweede druk: april 2010 Oplage: 5000 Tekst en interviews: Rietje Krijnen, Utrecht Fotografie: Lieske Meima, Doorwerth Vormgeving en realisatie: Van den
Nadere informatieH.334316.1115. Dikke darmoperatie en een sneller herstel volgens ERAS
H.334316.1115 Dikke darmoperatie en een sneller herstel volgens ERAS Inleiding Binnenkort wordt u opgenomen voor een operatie aan uw dikke darm. Hiervoor verblijft u vijf tot acht dagen in het ziekenhuis.
Nadere informatieStomamaterialen en hulpmiddelen: wat moet je weten?
Stomamaterialen en hulpmiddelen: wat moet je weten? 1 Wanneer heb ik stomamateriaal nodig? Als je een stoma hebt, heb je stomamaterialen nodig, ook als je stoma tijdelijk is. Bij een stoma wordt de ontlasting
Nadere informatieIPAA, Ileo Pouch Anale Anastomose (plaatsen inwendige opvang ontlasting)
IPAA, Ileo Pouch Anale Anastomose (plaatsen inwendige opvang ontlasting) Uw specialist stelt voor van een deel van uw dunne darm een nieuwe opvang voor uw ontlasting te maken (Ileo Pouch Anale Anastomose).
Nadere informatieAanleg van een darmstoma
Chirurgie Aanleg van een darmstoma www.catharinaziekenhuis.nl Inhoud Wat is een darmstoma?... 3 Voorbereidingen... 3 Gesprek specialist... 3 Gesprek stomaverpleegkundige... 3 Gesprek pre-operatieve screening
Nadere informatieIleo-anaal reservoir Radboud universitair medisch centrum
Ileo-anaal reservoir U bent opgenomen in het Radboudumc voor het aanleggen van een ileo-anaal reservoir. Van de behandelend arts en de verpleegkundig specialist heeft u hierover al informatie ontvangen.
Nadere informatieHandige tips voor het gebruik van een urostoma
Handige tips voor het gebruik van een urostoma Informatie voor patiënten F0569-1011 februari 2013 Medisch Centrum Haaglanden www.mchaaglanden.nl MCH Antoniushove, Burgemeester Banninglaan 1 Postbus 411,
Nadere informatieNederlandse Stomavereniging voor en door mensen met een stoma of pouch. Bezoekdienst. Deel uw verhaal Vraag advies voor uw unieke situatie
Nederlandse Stomavereniging voor en door mensen met een stoma of pouch Bezoekdienst Deel uw verhaal Vraag advies voor uw unieke situatie Wilt u graag ervaringen delen over het leven met een stoma? Onze
Nadere informatieBij de ziekte van Crohn en colitis ulcerosa
Diëtetiek / Voedingsteam Voedingsadviezen Bij de ziekte van Crohn en colitis ulcerosa Inleiding U heeft van uw arts vernomen dat u de ziekte van Crohn of Colitis Ulcerosa heeft. Deze ziekten kenmerken
Nadere informatiePATIËNTEN INFORMATIE. Stomaverpleegkundige Chirurgie/Urologie
PATIËNTEN INFORMATIE Stomaverpleegkundige Chirurgie/Urologie In deze folder wil het Maasstad Ziekenhuis u informeren over de stoma verpleegkundige. U leest in deze folder wat de stoma verpleegkundige voor
Nadere informatieHuishoudelijk reglement Nederlandse Stomavereniging
1 Huishoudelijk reglement Nederlandse Stomavereniging Zoals vastgesteld op 28 januari 2016 Dit huishoudelijk reglement is opgesteld overeenkomstig artikel 25, lid 1 van de statuten. Hoofdstuk 1. Algemene
Nadere informatieDe stomaverpleegkundige
De stomaverpleegkundige De stomaverpleegkundige U heeft een stoma of u gaat binnenkort een stoma krijgen. Dat kan een stoma zijn op de dikke darm (een zogenaamd colostoma), een stoma op de dunne darm (een
Nadere informatieColostoma. verzorging van een colostoma. T +32(0) F +32(0) Campus Sint-Jan Schiepse bos 6.
Colostoma verzorging van een colostoma T +32(0)89 32 50 50 F +32(0)89 32 79 00 info@zol.be Campus Sint-Jan Schiepse bos 6 B 3600 Genk Campus Sint-Barbara Bessemerstraat 478 B 3620 Lanaken Medisch Centrum
Nadere informatieVoedingsadvies bij een ileostoma
Voedingsadvies bij een ileostoma Albert Schweitzer ziekenhuis oktober 2013 pavo 1098 Inleiding U heeft een ileostoma gekregen. Een ileostoma is een stoma aangesloten op de dunne darm. De dikke darm zorgt
Nadere informatieGebruik en vergoeding stomahulpmiddelen voor de huid.
Gebruik en vergoeding stomahulpmiddelen voor de huid. Waarom dit onderzoek? Stomahulpmiddelen voor de huid vallen sinds 2011 niet meer onder de verzekerde zorg. Het gaat dan om producten die worden toegepast
Nadere informatieHet is in uw eigen belang dat u de folder goed doorleest en de adviezen nauwkeurig opvolgt. Dit om een spoedig herstel te bevorderen.
S t o m a Deze folder geeft u informatie over het aanleggen van een stoma en de behandelingsmogelijkheden. Het is goed u te realiseren dat voor u persoonlijk de situatie anders kan zijn dan beschreven.
Nadere informatieVerantwoordingsdocument voor gebruikte criteria: Blaaskanker
Verantwoordingsdocument voor gebruikte criteria: Blaaskanker Verslagjaar 2015, augustus 2016 Verantwoording over de getoonde informatie: In de patiëntenwijzer worden alleen ziekenhuizen en zelfstandige
Nadere informatieInleiding Vóór de operatie
Darmkanker 2 Inleiding Als u deze folder krijgt heeft u zojuist een gesprek gehad met uw chirurg. Uit het onderzoek is gebleken dat u dikke darmkanker heeft. In deze folder leggen we de behandelmogelijkheden
Nadere informatieColostoma. Neem altijd uw verzekeringsgegevens en identiteitsbewijs mee!
Colostoma Op advies van uw behandelend arts heeft u besloten een operatie aan de dikke darm te ondergaan. Daarbij wordt een tijdelijk of blijvend stoma aangelegd. Het krijgen van een stoma is een ingrijpende
Nadere informatiePATIËNTENINFORMATIE DIKKEDARMOPERATIE
PATIËNTENINFORMATIE DIKKEDARMOPERATIE 2 DIKKEDARMOPERATIE Inleiding Deze folder geeft u informatie over operaties aan de dikke darm. Uw persoonlijke situatie kan echter anders zijn dan beschreven. Informatie
Nadere informatieVoeding en een stoma. Vergeet niet dat eten een genot moet zijn!
Voeding en een stoma Vergeet niet dat eten een genot moet zijn! Inleiding U leest nu de brochure voeding en een stoma van Dansac. Het doel van deze brochure is om u te informeren en te adviseren over voeding
Nadere informatieAdviezen verzorging Ileostoma
Adviezen verzorging Ileostoma De dagelijke verzorging van het ileostoma Hoe vaak u uw stoma moet verzorgen is onder andere afhankelijk van het systeem en wat u zelf prettig vindt. De stomaverpleegkundige
Nadere informatieAnders naar het toilet. De eerste dagen met een ileostoma
Anders naar het toilet. De eerste dagen met een ileostoma Auteur: I. van Kessel Vertaald/bijgewerkt: Nieuwsbrief: 1999 Pagina: 57-59 Jaargang: 6 Nummer: 12 Toestemming: Illustraties: Bijzonderheden: Kernwoorden:
Nadere informatieVoedingsadvies bij een ileostoma
Voedingsadvies bij een ileostoma Naar het ziekenhuis? Lees eerst de informatie op www.asz.nl/brmo. Advies bestemd voor:.. Datum:.. Heeft u vragen over deze folder of het dieetvoorschrift, neem dan gerust
Nadere informatieDe stomaverpleegkundige
De stomaverpleegkundige De stomaverpleegkundige U heeft een stoma of u gaat binnenkort een stoma krijgen. Dat kan een stoma zijn op de dikke darm (een zogenaamd colostoma), een stoma op de dunne darm (een
Nadere informatieSterker met Stoma door jouw ervaring te delen
Irrigeren Sterker met Stoma door jouw ervaring te delen www.stomavereniging.nl Irrigeren geeft vrijheid: iets voor u? Wat is irrigeren? Irrigeren (spoelen van de dikke darm met behulp van lauw kraanwater)
Nadere informatieOpheffen van een stoma. Chirurgie
Opheffen van een stoma Chirurgie Inleiding U heeft bij een vorige operatie een darmstoma gekregen. In overleg met de chirurg is besloten dit stoma op te heffen. In deze folder leest u meer over de gang
Nadere informatieStomazorg. in het Ommelander Ziekenhuis Groningen
Stomazorg in het Ommelander Ziekenhuis Groningen 2 Inleiding U wordt binnenkort geopereerd in het Ommelander Ziekenhuis Groningen. Uw arts heeft met u besproken dat er een (tijdelijk) stoma wordt aangelegd
Nadere informatieCHIRURGIE VAN DE DIKKE DARM EN HET RECTUM
CHIRURGIE VAN DE DIKKE DARM EN HET RECTUM In de dikke darm en het rectum kunnen tumoren en ontstekingen voorkomen die een chirurgische ingreep vereisen. Bij dit soort operaties worden de darmen volledig
Nadere informatie