Workshop basis modern opleiden

Transcriptie

1 Workshop basis modern opleiden Congres opleiden is maatwerk Pieter van Driel SEH arts & opleider Elisabeth Ziekenhuis Marieke van der Horst onderwijskundige Canisius Wilhelmina Ziekenhuis

2 Opzet workshop Kennismaking Highlights rondom competentiegericht opleiden Uitwerking binnen SEH opleiding Opdracht in tafelgroepen Centrale terugkoppeling Take home messages

3 REGELGEVING

4 opleiders VWS Spelers in het veld CBOG Werkgevers Colleges Specialisten Ziekenhuizen Beroepsvereniging Wetenschappelijke vereniging Opleidingsinrichtingen registratiecommissies

5

6 Enkele cijfers Aantal medische vervolgopleidingen 27 specialismen 3 (HA/Sp.Ouderengnk/Verst.geh.) 11 profielartsen Aantal AIOS (in 2012) 2101 (HA/Sp.Ouderengnk/Verst.geh.) 6584 (29 specialisten) 473 (profielartsen) Totale jaarlijkse instroom: ± 2300 (1405 spec.) EH

7 Belang van regelgeving Schept duidelijkheid Bevordert de samenwerking Uniforme werkwijze Europese regelgeving vraagt om regulering Gelijkheidsbeginsel Ter bescherming van de zwakkeren Mentaliteit veranderen

8 Systematiek Kaderbesluit: CGS Specifiek besluit: CGS + Wetenschappelijke vereniging Opleidingsplan: Wetenschappelijke vereniging Lokaal opleidingsplan: Opleider + opleidingsinstelling Individueel opleidingsplan: AIOS + opleider Opleidingsschema: AIOS + opleider

9 STRUCTUUR OPLEIDING

10 De zorg van morgen: flexibiliteit en samenhang bereiken Aandacht voor opleiden Competentiegericht Meer feedback, toetsing en gesprekken Betere kwaliteitscontrole: structuur in visitaties PDCA Structuur in organisatie: opleidersgroep, zkh Opleidingsplannen: stroomlijnen van onderwijs en opleiden

11 Competentiegericht leren is onder meer Verbreding van het perspectief naar 7 rollen/competentiegebieden (CanMEDS) Accent op leren in de beroepspraktijk (ca 90%) Benutten van beroepsactiviteiten voor opleidingsactiviteiten Expliciteren van leerbehoeften (AIOS), leertraject en leeropdracht (opleidingsteam) Reflectie door AIOS en supervisor Gericht opleidings /verbetertraject 11

12 Het nieuwe opleiden: van solo naar team

13 Opleidingsplan Hoe Waar Wat Lokaal opleidingsplan Wanneer Toetsen

14 Leren in de medische opleiding anno nu Expliciete leerdoelen Specifieke feedback, betere zelfsturing AIOS Borging van ontwikkeling van de aios Competenties voor opleiders en leden opleidersgroep Kwaliteit van de opleiding(sregio)

15 KWALITEIT

16 Kwaliteit = resultaat van de opleiding = aflevering van capabele specialist hoe de AIOS de opleiding waardeert hoe de opleidingsgroep het opleidingsplan daadwerkelijk vorm geeft hoe de visitatiecommissie de opleiding beoordeelt dat de doelen van de opleiding behaald worden Titel van de presentatie 16

17 Maar ook. De opleiding moet goed zijn want: Het gaat om talentvolle jonge mensen in lange opleidingstrajecten Het gaat om kwaliteit van zorg nu en in de toekomst Het gaat om veel geld (hoge investering) 17

18 Interne en externe kwaliteitszorg Externe kwaliteitszorg: het visitatiestelsel waarbij deskundigen uit de beroepsgroep maar vanuit een andere instelling een opleiding beoordelen op een aantal (landelijk gedefinieerde) criteria met sanctiemogelijkheid Interne kwaliteitszorg: betrouwbaar verzamelen van informatie die gebruikt wordt voor feedback en verbetering van de kwaliteit (systeem van kwaliteitszorg)

19 Samenhang Interne QA/I Externe QA Continue QA monitoring gebaseerd op systematische verzameling in PDCA cyclus Periodieke review van de opleiding op basis van set kwaliteitsindicatoren door externe commissie

20 Meetinstrumenten AIOS D rect proefvisitatie, instellingsniveau EFFECT Set Q Team Q Quickscan Exit enquête, op basis van d rect, eigen formulier,.. Interne audit Jaargesprekken COC Zelfevaluatie m.b.v. kwaliteitsindicatoren Maar denk ook aan: arbeidstijden, verzuim, in uit doorstroomgegevens, vacatures 20

21 VISITATIE

22 Visitatie Beoordelen of opleiding, opleider en opleidingsinrichting voldoen aan eisen en verplichtingen van het Kaderbesluit en het Specifiek besluit, met inbegrip van het landelijk opleidingsplan. Stimulans tot continue verbetering van de opleiding 22

23 Visitatie: eigenlijk heel simpel Zeggen wat je doet Doen wat je zegt Tonen waaruit dit blijkt En dit alles: actief, meetbaar en toetsbaar omschreven 23

24 Opleidingsgroep Implementatie modernisering: nu focus op IOP en algemene competenties Alle leden groep participeren aantoonbaar in opleiding Aandacht voor professionalisering opleidingsgroep Interne kwaliteitscyclus: cyclus van aantoonbaar continu verbeteren 24

25 Wat, waar, wanneer, wie, waarom, hoe vaak?????? 25

26 Opdracht Vier á vijf tafelgroepen: 1. Opleidingsplan/IOP 2. Onderwijs/begeleiding op de werkvloer (alg. competenties) 3. Kwaliteit binnen de opleiding Per tafel een specifieke opdracht Uitkomst op schema Plenaire terugkoppeling 45 minuten

27 Tafel 1: opleidingsplan/iop Het individuele opleidingsplan is een document waarin de afspraken m.b.t. persoonlijke leerdoelen vastgelegd zijn die aios en opleider maken op basis van de ambitie, leerwensen en de voortgang van de aios, en maakt deel uit van het portfolio Titel van de presentatie 27

28 Opzet IOP Leerdoelen Activiteiten Planning Evaluatie/Toetsing

29 Opdracht tafel 1 Bekijk de IOP s en selecteer hieruit goede voorbeelden. Beantwoord daarna de volgende vragen: Wat maakt een IOP tot een goed IOP? Wat kunt u ermee als opleider? Wat wilt u minimaal zien in een IOP om daarmee de dialoog met de aios aan te gaan over de ontwikkeling? Noteer uw bevindingen op het bijgeleverde A 3

30 Tafel 2: onderwijs/begeleiding op de werkvloer (alg comp)

31 Waarom is opleiden hierin belangrijk? Jonge klare specialisten: Medische expertise goed Supervisie lastiger Organisatie erg lastig Financiën probleem

32 Voorbeeld Praktijksituatie Activiteiten Vaardigheden/ kennis Competentie Toetsing Kosten in kaart brengen van voorgeschrev en medicatie bij complexe patiënt Bespreken medicatie met apotheker Kostenplaatje maken Vergelijking kosten generiek niet generiek Juiste medicatie voorschrijven Inzicht hebben in kosten medicatie Keuzes maken op basis van kwaliteit van zorg en kosten baten-effect Medisch handelen Handelt volgens wettelijke bepalingen (MH) Verantwoorde besteding middelen (O) Korte presentatie hierover voor andere aios

33 Opdracht tafel 2 Probeer in het uitgedeelde schema zoveel mogelijk praktijksituaties te bedenken die omgezet kunnen worden in opleidingsactiviteiten m.b.t. competenties professionaliteit, maatschappelijk handelen en organisatie Tip: hou het klein en realiseerbaar! Titel van de presentatie 33

34 Tafel 3: kwaliteit binnen de opleiding Overzicht: gebeurt er wat er moet gebeuren? Evalueren van resultaat van veranderingen & bijstellen (modernisering) Waardering opleidingsklimaat door AIOS Kwaliteit van de opleiders/ supervisoren Resultaat van de opleiding (kwaliteit AIOS aan einde opleiding) 34

35 Opdracht tafel 3 Discussieer met elkaar over de volgende vragen: Welke instrumenten wilt u in een kwaliteitscyclus binnen uw opleiding uitzetten? Hoe bespreekt u de uitslagen van deze instrumenten? Op welke wijze zorgt u voor een gesloten PDCA cyclus? Op welke wijze legt u dit vast? Welke ondersteuning krijgt u en heeft u nodig? Noteer uw bevindingen op het bijgeleverde A 3 35

36 NABESPREKING OPDRACHTEN

37 GROEP 1: IOP

38 VOORBEELD VANUIT SEH OPLEIDING: IOP Borging competenties Continuiteit Mentor systeem: epass en Dashboard Opleiding SEG (DOS) IOP voortdurend aangepast Acurate focus op leerdoelen Voortgangsgesprek: aios + mentor + opleider Multisource feedback hele vakgroep Titel van de presentatie 38

39 DOS Titel van de presentatie 39

40 Take home messages IOP Onderscheid maken in proces en product Hulpmiddel in vormgeving opleiding Maakt onderdeel uit van bestaande formulieren Groeit gedurende de opleiding Is sturingsmiddel voor aios en opleider: dus interactie Vergelijking: P D C A cyclus Tijdspanne: maximaal 1 jaar!

41 GROEP 2: ONDERWIJS/BEGELEIDING OP DE WERKVLOER/ALG COMP

42 VOORBEELD VANUIT SEH OPLEIDING KPB s en OSATS Motiveren opleidingsgroep Snapshots Aios goed in beeld Nabespreking blijft soms lastig Rol van opleider? Titel van de presentatie 42

43 VOORBEELD VANUIT SEH OPLEIDING de SEH, daar waar alle competenties en specialismen samen komen Pilot: beoordeling alle aios op de SEH Organisatie, communicatie, samenwerking, Maatschappelijk handelen en professionaliteit. Marcel Peeters prijs voor specialist van het jaar Titel van de presentatie 43

44 VOORBEELD VANUIT SEH OPLEIDING Ochtendoverdracht: Voorzitter aios Organisatie Professionaliteit KPB beoordeling CAT onderwerpen Titel van de presentatie 44

45 Take home messages Check je eigen opleidingsplan op welke wijze de deelcompetenties zijn uitgewerkt Ga na hoe deelcompetenties in de dagelijkse praktijk tot uitdrukking komen Ga na welk middel (stage/opdracht/praktijksituatie etc.) geschikt is om de betreffende competentie te verwerven of te verbeteren Ga na welke toets geschikt is Bekijk de site en Registratie/Modern opleiden.htm. Hierop vindt u veel praktische tips 45

46 GROEP 3: KWALITEIT BINNEN DE OPLEIDING

47 VOORBEELD VANUIT SEH OPLEIDING Kwaliteitscommissie Opleiders en aios Kwaliteitszorg: LOP, Visitaties, Cursorisch onderwijs, etc Innovaties KPB op rol en inbreng van aios DRECT en SETQ Rol van OOC Actiepunten komen terug in LOC vergadering PDCA cyclus Titel van de presentatie 47

48 Voorbeeld in PDCA D rect: resultaten bespreken met de AIOS Conclusies die hieruit volgen, concrete aanbevelingen in maatschap bespreken Evaluatie supervisoren: Meenemen in jaargesprek/vakgroep Gemeenschappelijke verbeterpunten aanpakken via workshops Leerproces aios: portfolio (betrokkenheid, algemene competenties) Zelfevaluatie: Verbeteracties in opleidingsgroep bespreken (aios en supervisoren): plan van aanpak, ondersteuning academie Jaargesprek met COC: koppelen aan PDCA cyclus en RvB 48

49 Voorbeeld CWZ September Uitzetten kwaliteitsinstrumenten waaronder de D rect November Ontvangen van D rect rapportages December Bespreken D rect in COC met daarbij maximaal 3 CWZ brede actiepunten Voor Bespreken D rect en indien van toepassing andere rapportages februari (bv Effect) in staf assistentenoverleg én formuleren van 3 actiepunten Rapportage van deze 3 actiepunten naar COC Maart Bespreken actiepunten van verschillende opleidingen in COC September (Schriftelijke) terugkoppeling in COC rondom realisatie van de voorgenomen actiepunten Titel van de presentatie 49

50 Voorbeeld actieplan Actie Resultaat Wie Planning Documentatie Implementeren voorgenomen kwaliteitscyclus binnen de opleiding Jaarlijks kwaliteitsplan met actiepunten besproken in maatschap, met aios en in COC Opleider/ leerhuis/aios Q Kwaliteitsplan Teach the teacher De hele opleidingsgroe p is didactisch geschoold Hele opleidingsgroep Q Overzicht scholing Titel van de presentatie 50

51 Conclusies Hou doel en middel uit elkaar! Accepteer diversiteit en neem de tijd Zorg voor veiligheid voor opleidingsgroep en aios Meten alleen is zonde van de tijd: Het gaat om het vervolg (PDCA) Voer verbeteracties uit en betrek aios hierin Niet vinken maar vonken! Realiseer je dat je rolmodel bent Niet opnieuw het wiel uitvinden: maak gebruik van expertise 51

52 EXTRA SHEETS Onderstaande sheets kunnen we gebruiken voor het geval daar vragen naar zijn Titel van de presentatie 52

53 Zelfevaluatie (bv indicatoren Scherpbier) Overzicht wat moet gebeuren: voortgang modernisering Ieder jaar/ 2 x per cyclus (plv) Opleider en aios, interview door academie Actiepunten (basis voor gesprek met COC), afspraken ondersteuning O.a op input van metingen en evaluaties 53

54 Opleidingsvergadering Minimaal 4 keer per jaar aios, opleider + plv. en leden opleidingsgroep Agenda: kwaliteit vast onderdeel (bv stages evalueren), inclusief acties Notulen naar COC 54

55 D rect Dutch residents educational climate test Zicht krijgen op waardering opleidingsklimaat door AIOS Betrouwbaar bij 7 of meer AIOS Ieder jaar Op basis daarvan verbeterplan maken en delen in COC 55

56 Kwaliteit opleiders/supervisoren Supervisoren/opleiders krijgen feedback op hun individuele opleidingskwaliteiten Set Q / EFFECT Aios vullen lijsten in (min. 3 per supervisor), supervisoren zelfevaluatie Belangrijk is het feedback gesprek n.a.v. resultaat Max 1 x per 2 jaar/ 2x per cyclus van 5 jaar 56

57 Exit enquête Doel: Evalueren hoe AIOS bij vertrek de opleiding heeft gewaardeerd Bij iedere aios die weggaat 1 keer per jaar terugkoppeling naar opleider Bij excessen gelijk ook COC voorzitter informeren Door onafhankelijk persoon (academie) N.B. hier vragen rondom leerklimaat goed in te bouwen 57

58 Interne audit/ proefvisitatie Voorbereiding op de externe visitatie RGS om verbeterpunten op te sporen en dit vervolgens in orde te maken Minimaal half jaar voor echte visitatie, (tijd voor puntjes op de i) Veel ziekenhuizen hebben hier een eigen format voor