Marktverwachtingen Tot nader order sweet spot

Maat: px
Weergave met pagina beginnen:

Download "Marktverwachtingen Tot nader order sweet spot"

Transcriptie

1 Oktober 2009 Marktverwachtingen Inhoudsopgave Opvolging van de uitstapstrategie... 4 Een nieuw herstel zonder tewerkstelling?... 5 Wat kunnen we deze keer verwachten?... 6 Een DDR-gestuurde banksector... 7 Dexia Asset Management

2 Hoe groter de markt, hoe zwaarder de impasse tussen de hausse- en de baissespeculanten. We betwijfelen of de actuele marktcorrectie zal overgaan in een aanzienlijke daling. Zelfs al bleken enkele recente belangrijke indicatoren niet te voldoen aan de verwachtingen, toch geloven we er stellig in dat ze sterk genoeg zijn om een actueel herstel niet in twijfel te trekken. Na een dergelijke snelle verbetering is een consolidatie in deze fase van de cyclus niet ongewoon. Zelfs al kunnen we hier spreken over een lastig herstel, toch zijn de beleggers nu bang voor het probleem van de uitstapstrategie. In dit domein zijn beleidsmakers die (zonder meer) te laat zijn of te laat zijn om van een uitermate inschikkelijke beleidshouding over te gaan naar een normale houding in het voordeel. Een gulden middenweg lijkt niet het meest waarschijnlijke resultaat. Maar we zouden ons een uitbreiding van de sweet spot kunnen voorstellen op voorwaarde dat de centrale banken de overgang naar een neutraler beleid nauwgezet beheren. We bevinden ons in onverkend gebied. De laatste verklaring van de FOMC maakte duidelijk dat de Fed funds rate' waarschijnlijk een tijdje op nul zou blijven. In de nabije toekomst zal de uitstapstrategie voor de aandelenmarkt geen belangrijke kwestie zijn. Bovendien worden beleidsfouten pas jaren later blootgelegd en intussen zouden er wel eens verrassingen in overvloed kunnen zijn. Beleggers zijn nog steeds geobsedeerd door het negatieve hefboomeffect van de consument, dat een aanhoudende en zinvolle groei belemmert en de new normal deed ontstaan. De realiteit is dat aandelen geen grote groei nodig hebben om te bloeien, een beetje groei volstaat. De huidige belangrijke indicatoren zijn gericht op een wereldgroei tussen 3 en 4 %. Eigenlijk kan worden gesuggereerd dat een omgeving met weinig groei de voorkeur verdient boven een omgeving met een schitterende groei, aangezien weinig groei gepaard gaat met lage rentevoeten en een overvloedige liquiditeit. Dit is nu net de huidige omgeving waarmee we waarschijnlijk nog maanden zullen worden geconfronteerd. Eens te meer is de enige factor die ons centrale scenario kan doen ontsporen, een stijging van de langetermijnrentes, die wordt gevoed door een verlies aan geloofwaardigheid komende van de soevereine staten of een scherp economisch herstel. Een reëel economisch herstel dat leidde tot een opleving in risicobereidheid zou het rendement van staatsobligaties flink omhoog kunnen duwen. Omwille van een onconventioneel monetair beleid, kan dit rendement kunstmatig laag worden gehouden. Het grootste risico voor de wereldwijde economische verwachtingen is de mogelijkheid van een grote beleidsfout, zoals de stimulans te vroeg wegnemen. Hoewel wereldleiders tot hiertoe beloofden plannen uit te werken om de noodondersteuningsprogramma s te ontmantelen, waarschuwden ze tegelijk dat het nu niet het moment was om de ondersteuning weg te nemen. Op hun laatste bijeenkomst beloofden de G20 inderdaad het beleid dat werd ontworpen om de economische groei te ondersteunen, te handhaven, maar ze spraken zich niet uit over wanneer en onder welke omstandigheden regeringen dit stimulerend beleid zouden gaan afbouwen zodra de economieën zich stabiliseerden na een eenjarige daling. Nogmaals, de timing van een toekomstige beleidsverstrakking zal essentieel zijn. We merken ook dat er nog steeds een verschil is tussen de denkrichtingen van de beleggers en de reacties van de beleidsmakers. De patronen die werden waargenomen in de nasleep van de vorige financiële crisis en in de vroege fasen van herstel van de vorige baissemarkten, herhalen zich (risico en waarde doen het beter, beleggers keren terug naar voormalige leiders). Intussen beweren regeringen en beleidsmakers dat de goede oude tijd ten einde is en dat de dingen nu anders zijn. Maar we moeten hier niet naïef over zijn. De onderliggende boodschap is dat beleggers gewoon moeten verder doen zoals ze bezig zijn, aangezien de fiscale en de monetaire stimulans in de toekomst behouden zal blijven zolang het systeem kwetsbaar blijft. Het laatste risico wordt niet langer gedragen door privéinstellingen, maar door de staat. De omvang en de snelheid van de economische en de financiële val in 2008 is erg gelijkaardig aan en vergelijkbaar met de baissemarkt uit 1975 en de steile recessie. Daarom is het niet helemaal correct om te beweren dat de recente daling op de aandelenmarkt en de recessie de ergste zijn in de naoorlogse periode. Tot hiertoe werden deze nauw gevolgd door het patroon van de opleving in aandelenprijzen in maart van dit jaar na de crash. Elke marktfase heeft zijn eigen motief en het is niet overdreven te zeggen dat dit nu de Chinese aandelenmarkt is, die net zo aandachtig wordt opgevolgd als de Itraxx Crossover zes maanden geleden of de Nymex-futures twee jaar geleden. Velen vragen zich af of de recente daling in Chinese aandelen een afnemend economisch herstel in China Dexia Asset Management Editorial date: 07/10/2009 2/7

3 signaleerde en bijgevolg in een wereldwijde economie. De Chinese aandelenmarkt kwam zes maanden vóór de ontwikkelde markt als eerste op zijn laagste peil en bereikt misschien als eerste een piek. Dit signaleert een naderende piek voor Europese markten. Daarom mogen beleggers bang zijn. Gezien China de leider is inzake herstel, en de Chinese regering mogelijk heeft overdreven op het vlak van stimulans, zou het niet verrassend zijn als China wordt gezien als voorbeeld inzake de afbouw van het stimuleringsprogramma en het wijzigen van het beleid voor een duurzamere economische groei. De grote vraag betreft het vermogen van de economie om een zelfstandig te herstellen en de mogelijkheid op een economische groei te genereren zodra de stimuli worden afgebouwd. Er is nog steeds een aanzienlijk scepticisme over het vermogen van de wereldeconomie om helemaal te gaan voor een zelfstandig herstel. Na twee jaar van gevaarlijke zelfvoeding is deze aanhoudende bekommernis normaal, maar mensen hebben de neiging te vergeten dat effectieve zelfvoedende processen ook mogelijk zijn. De kredietcrisis en het verlies aan rijkdom van de consument verminderden de traditionele zogenaamde hefboomwerking van de fiscale stimulans voor het grootste deel van 2009, maar dit kan begin 2010 beter worden. In de toekomst zal de kritieke balansfactor het vermogen van de consument zijn om in 2010 meer uit te geven. Dit zal afhangen van de tewerkstelling en de lonen. Als de werkloosheid naar verwachting laag blijft tot eind dit jaar, zal het banenverlies niet langer sterk genoeg blijken om de groei van de lonen te compenseren. Zolang de lonen blijven groeien en de werkweken langer worden, moet de groei van het gemiddelde inkomen versnellen omdat het huidige banenverlies zal overgaan in nieuwe tewerkstellingen. Hoewel de nominale loongroei lager is dan voorheen, blijft deze positief. Een nieuwe cyclus van hogere rentevoeten zal een correctie voor risicovolle activa in 2010 enigszins voeden, zoals in het verleden het geval was. Er is nog steeds een mooier scenario haalbaar. Het zal gebaseerd zijn op het niet-inflatoire groeitempo in 2010/2011. Dit zou de komende twee jaar een matige Amerikaanse groei zijn met een sterkere, binnenlands gestuurde groep van groeimarkten. Intussen zouden winsten als opbrengstaandeel geleidelijk terugklimmen naar hun trendniveau, ongeveer 20 % hoger dan waar ze vandaag staan. Eén reeks van sleutelfactoren zijn hier de beleidsmakers op de groeimarkten en hun bereidheid om het fiscaal beleid tot dan op maximumsnelheid te houden, aangezien de Amerikaanse consumenten opnieuw beginnen uitgeven. Wat de uitstapstrategie betreft, zal het belangrijker worden om te denken in termen van winnaars en verliezers. Hoewel de aandelenmarkt dit soort kader tot hiertoe niet heeft gebruikt, geloven we dat ze dit in de nabije toekomst zal doen. Omdat de overheidssteun wordt weggenomen, zal het verschil tussen de sterken en de zwakken toenemen en dit zal een belangrijk thema zijn voor Sceptici hebben de neiging te beweren dat aandelen na de opleving duurder zijn geworden. Eigenlijk zijn ze niet zo duur. Ze zijn gewoon goedkoop in de zin dat er een nieuwe uitbreidingscyclus qua winsten in het verschiet ligt. Het dramatische aantal veelvuldige uitbreidingen sinds eind 2008 creëerde de illusie dat aandelen duurder worden. De stijging in veelvouden was in deze fase van de beleggingscyclus duidelijker dan anders, omdat de val van de winsten en de winstverwachtingen over de laatste 12 maanden uitzonderlijk was. Volgend jaar moeten de winsten met minstens 20 % stijgen, waardoor de perceptie dat de veelvouden te hoog zijn, zal worden gecorrigeerd. Dit is waarom beleggers zich nu niet te veel zorgen moeten maken over waardering, maar meer aandacht moeten besteden aan de positieve verrassingen inzake economisch en winstherstel. Beleggers zitten nog steeds opgescheept met binaire resultaten. De eerste fase van het marktherstel was erg gelijkaardig aan het herstel dat in 2003 werd ervaren (een marktommekeer gevolgd door een momentumgestuurde markt). Zal de tweede fase verwant blijken met de jaren 70: een grote markt met een beperkte bandbreedte die een grotere aandelenselectie en minder gerichte vaardigheden vereist? Onderschat de markt het belang van de sweet spot? Dexia Asset Management Editorial date: 07/10/2009 3/7

4 Opvolging van de uitstapstrategie Nu de wereldgroei er heel wat geruststellender uitziet, tenminste op korte termijn, blijven beleggers hypergevoelig voor elke hint qua verandering in houding van de centrale banken. Sommige van de onconventionele beleidsrichtlijnen zullen een natuurlijke dood sterven, terwijl andere doelbewust moeten worden afgebouwd. In het bijzonder moeten stappen worden ondernomen om de markt te ontdoen van overtollige bankreserves die werden gecreëerd om een val van het banksysteem te voorkomen. De markten zijn voorbereid op radicale en verrassende aankondigingen van de muntautoriteiten, zoals vorige week duidelijk was in de aanloop naar de conferentie van de G20-ministers van Financiën in Londen. Een erg vredelievende persconferentie van de ECB viel samen met het interview van M. Trichet waarin de nadruk werd gelegd op het onderscheid tussen het voorbereiden en het implementeren van een "uitstapstrategie". Desondanks maken de markten zich zorgen over hoe de rentestijgingen een aanvulling zullen zijn op de onconventionele stappen om de stimulans te verminderen. Volgens ons zal de verhoopte "uitstapstrategie" niet pijnloos zijn en zal deze waarschijnlijk later dan verwacht worden geïmplementeerd. Op dit moment zijn de centrale bankiers te bezorgd over de kwetsbaarheid van de onderliggende groei om een preventieve staking te riskeren, in het bijzonder gezien het hoogste werkloosheidsniveau in 26 jaar. Ze zien zichzelf nog steeds als gijzelaars van de nasleep van de financiële crisis. Hoewel de sprong in industriële productie in de tweede helft en de beleggingsuitgaven de reële inkomens van de consumenten zullen ondersteunen, kiezen de consumenten er nog steeds voor hun schulden af te betalen. Zelfs de vermelding van het woord "herstel" is genoeg om veel beleggers te doen geloven dat er rentestijgingen aankomen. De markt denkt dat, zodra de economie opleeft, de Fed moet beginnen verstrakken wil ze inflatie vermijden. We geloven dat de Fed er zeker van wil zijn dat het herstelproces voor de economie eraan komt voordat ze de renten verhoogt. Als we kijken naar de geschiedenis, wachtte de Fed in het voorlaatste en het laatste herstel totdat het werkloosheidscijfer samenging met een inflatieneutraal werkloosheidscijfer alvorens zijn renten te verhogen. Link tussen het werkloosheidscijfer en de Fed-renteverstrakking Dexia Asset Management Editorial date: 07/10/2009 4/7

5 Gezien het massale actuele negatieve hefboomeffect en de nooit geziene beleidsreactie, geloven we dat de Fed erg pragmatisch zal zijn in haar verstrakking. Als we naar de Regel van Taylor kijken, moeten de rentevoeten zelfs negatief zijn (ongeveer -2 %). Gezien het feit dat dit onmogelijk is, waagde de Fed zich aan een indrukwekkend kredietdalingsprogramma. Ze moest twee beleidsrichtlijnen afbouwen: bijna-nulrenten en uitzonderlijke marktinterventies. De Fed meldde dat ze een LIFO ("last in, first out")-benadering zou volgen voor de beleidsverstrakking. Dit betekent dat, als de marktomstandigheden dit toelaten, de Fed eerst uit een programma wil stappen dat haar onafhankelijkheid bedreigt (via bijvoorbeeld schatkistaankopen) of dat de kredietallocatie verstoort (via bijvoorbeeld securitisatieprioriteiten). Centrale banken worden geconfronteerd met de moeilijke taak om een evenwicht te vinden en de volkswijsheid veronderstelt dat er geen andere keuze is dan een extreem resultaat. Beleidsmakers zouden gedwongen zijn om een keuze te maken tussen een kleine groei en een hoog inflatieniveau. Een ongebonden regime met een overvloedige overmatige liquiditeit zou kunnen leiden tot een aanzienlijke inflatie van de activaprijzen als de markten verbeterende economische verwachtingen zien. Indien beleidsmakers zouden toelaten de activaprijzen te laten stijgen omdat de andere overdrachtkanalen (in het bijzonder het kredietsysteem) zwak waren, riskeren ze het soort bel dat ons in de eerste plaats in deze situatie bracht op te blazen. Als ze besluiten om de activaprijzen de pas af te snijden door het beleid te verstrakken, riskeren ze de renten te verhogen en het herstel te verzwakken. Hoewel de financiële markten zes maanden geleden de behoefte aan reglementering en straffen overschatten, onderschatten ze nu hoe krachtig hebzucht uiteindelijk kan zijn. We steunen de visie dat er een beleidsfout zal nodig zijn om een double-dip -recessie toe te laten. De geschiedenis biedt een aantal interessante illustraties. Tegen het midden van 1936 hief de Fed de bankreservevereisten op om liquiditeit te absorberen en nieuwe speculaties in Wall Street te vermijden. Het banksysteem was op dat moment echter nog steeds te kwetsbaar en had kapitaal nodig om het hoofd te kunnen bieden aan een dergelijke zet. Bijgevolg gingen zowel de geldtoename in de enge en in de ruime zin van normaal terug naar negatief. Hoewel de economische terugval in de jaren 30 een extreem voorbeeld is, benadrukt dit uiteraard wel de risico's van autoriteiten die vroegtijdig uitstappen, d.w.z. voordat de economie en het banksysteem klaar zijn. Momenteel zijn de Amerikaanse en de Britse money multipliers nog steeds verzwakt en de centrale banken zijn zich zeer bewust van de geschiedenis en de huidige gebrekkige monetaire overdrachtkanalen. Ze zullen een dergelijke fout niet opnieuw durven maken. De enige echte vraag is of de tewerkstellingscyclus volledig zal herstellen. Een nieuw herstel zonder tewerkstelling? De beleggers zijn geobsedeerd door de toenemende werkloosheid en de zwakke jobverwachtingen. Enerzijds zouden beleggers graag een werkloosheidsherstel zien dat het persoonlijk inkomen, de kleinhandelverkoop en de bedrijfsinkomsten zal stimuleren. Anderzijds zijn de getemperde arbeidskosten een pluspunt voor de bedrijfswinsten. Een herstel zonder tewerkstelling is echter ook een mogelijkheid. Gezien mensen de neiging hebben de huidige crisis te zien als een keerpunt tussen een oude en een nieuwe wereld, is het moeilijk te zeggen wat de norm is. Het zou niet de eerste keer zijn dat we een herstel beleven zonder tewerkstelling. Na de laatste twee recessies herstelde de arbeidsmarkt erg traag (begin jaren 90 en 00). Dexia Asset Management Editorial date: 07/10/2009 5/7

6 Wat kunnen we deze keer verwachten? Er zijn twee tegenstrijdige factoren. Enerzijds werden massaal banen geschrapt. Misschien reageerden bedrijven te sterk in hun personeelsaanpassing en zullen ze nieuw personeel moeten aanwerven. Anderzijds zijn de industrieën die het meest hebben bezuinigd (productie van duurzame goederen, bouw en retailverkoop) intrinsiek arbeidsintensief en worden ze als zodanig waarschijnlijk nog een hele tijd scherp in de gaten gehouden. De crisis bekijken vanuit Oostenrijks perspectief In de nasleep van de financiële crisis hebben we allemaal Keynesiaanse neigingen (gewoon met geld smijten om u beter te voelen) en daarom hebben we de neiging te vergeten dat een andere visie mogelijk is. De Oostenrijkse denkwijze die enige tijd geleden populair was, wordt nu verondersteld ouderwets en ongepast te zijn. Harde woorden. Het is een filosofisch debat, maar soms sturen winstcycli de tewerkstellingscycli. Daarom is het belangrijk om de kapitaaluitgaven en de rentabiliteit op te volgen. Bijna de helft van de bedrijven in de S&P500 verhoogde zijn wereldwijde kapitaaluitgaven in het tweede kwartaal vergeleken met het eerste. De bedrijven die hun uitgaven blijven verlagen, verlagen deze intussen minder. De kapitaaluitgaven zullen de komende jaren een belangrijke groeidrijfveer zijn, in het bijzonder op een moment dat de consumptie zo zwak is. Mensen hebben de neiging de keerzijde van de krediet- en de economische crisis te vergeten: de krachtige creatieve vernietiging van om het even welke crisis. Sommige krachten drijven de bedrijfscyclus in beide richtingen. Recessies bevorderen de winst die essentieel is voor een duurzaam herstel en deze winstfase - met al haar excessen - is bezig. Aandelen passen zich traag aan, in het bijzonder in vastgoed, dus het herstelproces is nog niet voorbij (in het bijzonder in commerciële bouw), wat impliceert dat enkele belangrijke negatieve risico's voor de groei blijven bestaan. Hoe minder toevoegingen aan voorraad- en capaciteitstoevoer, hoe duurzamer eveneens de toekomstige uitbreiding, aangezien aandelen een verspilling worden en het versnellingsmiddel het positief momentum doet toenemen. De remedie voor bovenmatige beleggingen is de uitstap uit kapitaal van overgekapitaliseerde industrieën en de herplaatsing van dit kapitaal in nieuwe producten en nieuwe industrieën die het efficiënter kunnen gebruiken. Zelfs al is het een langdurig proces, te oordelen naar de hoge vlucht in de industriële capaciteit komt het eraan. De productiecapaciteit exclusief de high tech-, de motorvoertuigen- & onderdelenindustrie is in de VS het afgelopen jaar met 0,7 % afgenomen, een tempo dat vergelijkbaar is met het uiteenspatten van de posttechnische bel. En de Dexia Asset Management Editorial date: 07/10/2009 6/7

7 capaciteit in een ander industrieel geheel dat primaire metalen, elektrische apparatuur, papier, textiel, druk, rubber, kunststoffen en dranken-tabak omvat, is het laatste jaar met 2 % geslonken. Ook als het om een duurzaam herstel gaat, draait het allemaal om productiviteitswinsten als basisvereiste en tot dusver trekt niemand dit in twijfel. De opeenvolging van gebeurtenissen volgt een normaal patroon. Een DDR-gestuurde banksector Elke marktfase heeft de neiging haar eigen paradigma te vormen. Tussen 2003 en 2007 draaide het allemaal om de Goldilocks Economy of Great Moderation (grote groei gekoppeld aan lage inflatie en renten). De nieuwste hype is DDR: Deleveraging, Deglobalisation, Re-regulation. De banksector is het meest bij dit nieuwe paradigma betrokken. Een nieuw reglementeringskader was de hoeksteen van de besprekingen op de laatste G20-top, met een duidelijk doel: het financiële systeem een soort stabiliteit geven. Nu gaat het om macroprudentiële supervisie. Het debat was o.a. gericht op de mogelijkheid om een hefboomkapitaal in te voeren dat banken zou dwingen om nieuw vers kapitaal te genereren en dus het rendement af te zwakken. Maar tot dusver wordt de hogere kapitaalvereiste in enige mate gecompenseerd door de goedkope (of "gesubsidieerde") financiering geleverd door de centrale banken. Dit is ook het einde van de reglementaire arbitrage tussen Europa en de VS, maar de keerzijde brengt misschien een averechts effect met zich mee. Beleidsmakers werkten maanden aan de herleving van de securitisatiemarkt als schaduwbanksysteem. De laatste reeks reglementaire wijzigingen zou de klus zelfs nog moeilijker kunnen maken. Plannen om de banken een brutoverhouding eigen vermogen/vreemd vermogen op te leggen kunnen de vraag naar AAA-tranches voor securitisatie verminderen. Een wereldwijd hefboomeffectkapitaal zou inderdaad de belangrijkste aantrekkingskracht van gesecuritiseerde producten kunnen wegnemen. Amerikaanse banken waren de hele tijd onderworpen aan een verhouding eigen vermogen/vreemd vermogen, wat hen tot uitgevers van securitisaties maakte voor het van de hand doen van activa, maar ook tot aarzelende houders van activa met een AAA-rating die balansen opgebruikten voor weinig return. Anderzijds werden de Europese banken niet geconfronteerd met beperkingen op het brutohefboomeffect, maar werden ze gereguleerd overeenkomstig de Bazel 2-kapitaalregels, die hen aanmoedigden activa met een AAA-rating en een erg lage risicoweging op te nemen. Dexia Asset Management Editorial date: 07/10/2009 7/7

Marktverwachtingen Laat de strijd beginnen

Marktverwachtingen Laat de strijd beginnen January 2010 Marktverwachtingen Inhoudsopgave De terugkeer van de onzekerheid...4 Herstel van de capex...4 De keerzijde van het soevereine risico...6 Dexia Asset Management Editorial date: 03/02/2010 Eind

Nadere informatie

Oktober 2015. Macro & Markten. 1. Rente en conjunctuur :

Oktober 2015. Macro & Markten. 1. Rente en conjunctuur : Oktober 2015 Macro & Markten 1. Rente en conjunctuur : VS Zoals al aangegeven in ons vorig bulletin heeft de Amerikaanse centrale bank FED de beleidsrente niet verhoogd. Maar goed ook, want naderhand werden

Nadere informatie

Marktverwachtingen Reflatie is geen gratis lunch

Marktverwachtingen Reflatie is geen gratis lunch December 2009 Marktverwachtingen Inhoudsopgave De angst voor de assetluchtbel... 4 Soeverein risico... 5 Geruchten over de dood van de Amerikaanse consument werden flink overdreven... 7 Dexia Asset Management

Nadere informatie

DOUBLEDIVIDEND OUTLOOK 2015 KWALITEIT ONAFHANKELIJK BETROKKEN

DOUBLEDIVIDEND OUTLOOK 2015 KWALITEIT ONAFHANKELIJK BETROKKEN DOUBLEDIVIDEND OUTLOOK 2015 KWALITEIT ONAFHANKELIJK BETROKKEN DECEMBER 2014 1. Economie VS blijg anker Het IMF verwacht een wereldwijde economische groei van 3,8% in 2015 Met een verwachte economische

Nadere informatie

Slechts 1 antwoord is juist, alle andere zijn fout (en bevatten heel vaak onzin)!

Slechts 1 antwoord is juist, alle andere zijn fout (en bevatten heel vaak onzin)! Slechts 1 antwoord is juist, alle andere zijn fout (en bevatten heel vaak onzin)! Vragen aangeduid met een * toetsen in het bijzonder het inzicht en toepassingsvermogen. Deze vragenreeksen zijn vrij beschikbaar.

Nadere informatie

Terugblik. Maandbericht maart 2018

Terugblik. Maandbericht maart 2018 Maandbericht maart 2018 Terugblik Aandelenbeurzen onder druk, veilige havens worden gezocht De economie draait op volle toeren, maar beleggers zijn terughoudend. De ontwikkelingen in het handelsconflict

Nadere informatie

Hoofdstuk 2: Het Taylor-Romer model

Hoofdstuk 2: Het Taylor-Romer model Hoofdstuk 2: Het Taylor-Romer model 1. Opbouw van de AV-lijn A. Relatie tussen reële bbp en rente Fragment: Belgische glansprestatie (Tijd, 31/12/2004) Bestedingen De consumptie van de gezinnen groeide

Nadere informatie

Beheersverslag ICF TRANSPARANT INVEST dd 13 augustus 2016

Beheersverslag ICF TRANSPARANT INVEST dd 13 augustus 2016 Beheersverslag ICF TRANSPARANT INVEST dd 13 augustus 2016 Macro & Markten Op de financiële markten is het ondertussen weer business as usual na het Brexit debacle. De focus verschoof gelukkig opnieuw naar

Nadere informatie

Perscommuniqué. Het Federaal Planbureau evalueert de gevolgen van de duurdere dollar en de hogere olieprijzen voor de Belgische economie

Perscommuniqué. Het Federaal Planbureau evalueert de gevolgen van de duurdere dollar en de hogere olieprijzen voor de Belgische economie Federaal Planbureau Economische analyses en vooruitzichten Perscommuniqué Brussel, 15 september 2000 Het Federaal Planbureau evalueert de gevolgen van de duurdere dollar en de hogere olieprijzen voor de

Nadere informatie

Special Report Op weg naar een nieuwe seculaire stierenmarkt?

Special Report Op weg naar een nieuwe seculaire stierenmarkt? Augustus 2012 Special Report Op weg naar een nieuwe seculaire stierenmarkt? Ondanks zwakke macro-economische cijfers, een teleurstellend resultatenseizoen en een voortdurende crisis in de Eurozone, houden

Nadere informatie

Twaalf grafieken over de ernst van de crisis

Twaalf grafieken over de ernst van de crisis Twaalf grafieken over de ernst van de crisis 1 Frank Knopers 26-04-2012 1x aanbevolen Voeg toe aan leesplank We hebben een aantal grafieken verzameld die duidelijk maken hoe ernstig de huidige crisis is.

Nadere informatie

Hoe (slecht) gaat het met de conjunctuur? Edwin De Boeck Fedustria 13 oktober 2011

Hoe (slecht) gaat het met de conjunctuur? Edwin De Boeck Fedustria 13 oktober 2011 Hoe (slecht) gaat het met de conjunctuur? Edwin De Boeck Fedustria 3 oktober Grote Recessie was geen Grote Depressie Wereldhandel Aandelenmarkt 9 8 7 8 VS - S&P-5 vergelijking met crash 99 Wereld industriële

Nadere informatie

ING Maandvisie ING Investment Management

ING Maandvisie ING Investment Management ING Maandvisie ING Investment Management Augustus - September 2009 Nieuwsbrief Kernpunten Risicorally heeft veel veerkracht Wij verhogen groeiramingen voor 2009 Wij zijn positiever voor aandelen Waardering

Nadere informatie

Zijn Europese aandelen écht ondergewaardeerd?

Zijn Europese aandelen écht ondergewaardeerd? Nu de Dow Jones en S&P beursindices het ene record na het andere aan mekaar weten te rijgen, is het vanzelfsprekend om de vraag te krijgen of een dergelijke ontwikkeling op zich gerechtvaardigd is- en

Nadere informatie

Slechts 1 antwoord is juist, alle andere zijn fout (en bevatten heel vaak onzin)!

Slechts 1 antwoord is juist, alle andere zijn fout (en bevatten heel vaak onzin)! Slechts 1 antwoord is juist, alle andere zijn fout (en bevatten heel vaak onzin)! Vragen aangeduid met een * toetsen in het bijzonder het inzicht en toepassingsvermogen. Deze vragenreeksen zijn vrij beschikbaar.

Nadere informatie

Slechts 1 antwoord is juist, alle andere zijn fout (en bevatten heel vaak onzin)!

Slechts 1 antwoord is juist, alle andere zijn fout (en bevatten heel vaak onzin)! Slechts 1 antwoord is juist, alle andere zijn fout (en bevatten heel vaak onzin)! Vragen aangeduid met een * toetsen in het bijzonder het inzicht en toepassingsvermogen. Deze vragenreeksen zijn vrij beschikbaar.

Nadere informatie

Michiel Verbeek, januari 2013

Michiel Verbeek, januari 2013 Michiel Verbeek, januari 2013 1 2 Eens of oneens? De bankiers zijn schuldig aan de kredietcrisis. De huidige economische crisis is het gevolg van de kredietcrisis van 2008. Als een beurshandelaar voor

Nadere informatie

Beleggingsthema s 2016. What a difference a day makes (1975), Dinah Washington

Beleggingsthema s 2016. What a difference a day makes (1975), Dinah Washington Beleggingsthema s 2016 What a difference a day makes (1975), Dinah Washington Inleiding De dagen die in 2015 het verschil maakten, zijn de dagen waarop centrale bankiers uitspraken deden, what a difference

Nadere informatie

Voorjaarsprognose : naar een licht herstel

Voorjaarsprognose : naar een licht herstel EUROPESE COMMISSIE - PERSBERICHT Voorjaarsprognose 2012-13: naar een licht herstel Brussel, 11 mei 2012 Na de productiekrimp eind 2011 wordt de EU-economie nu geacht in een milde recessie te verkeren.

Nadere informatie

Winstgroei en buffers ondersteunen investerings herstel

Winstgroei en buffers ondersteunen investerings herstel Na de snelle daling van de bedrijfswinsten door de kredietcrisis, is er recentelijk weer sprake van winstherstel. De crisis heeft echter geen gat geslagen in de grote financiële buffers van bedrijven.

Nadere informatie

Outlook 2016. Figuur 1: Invloed van Chinese groei op wereldwijde groei. (bron: Capital Economics) december 2015 Pagina 2 van 7

Outlook 2016. Figuur 1: Invloed van Chinese groei op wereldwijde groei. (bron: Capital Economics) december 2015 Pagina 2 van 7 Outlook 2016 Inleiding 2016 is in China het jaar van de aap. Apen zijn de genieën van de Chinese dierenriem. Ze leven in groepen, zijn intelligent en geestig. Niets is voor hen te moeilijk. Als het wel

Nadere informatie

Niettemin, blijft de inflatie in de V.S. op een laag niveau en alleszins onder het FED target van 2%.

Niettemin, blijft de inflatie in de V.S. op een laag niveau en alleszins onder het FED target van 2%. November 2015 Macro & Markten 1. Rente en conjunctuur : VS Renteverhoging verwacht Recent gaf de Amerikaanse centrale bank indirect aan dat de kans op een renteverhoging in december meer waarschijnlijk

Nadere informatie

Beleggingsstrategie. Zeer defensief. ingsstrategie

Beleggingsstrategie. Zeer defensief. ingsstrategie Zeer defensief ingsstrategie Beleggingsklimaat Ontwikkeling en vooruitzichten beleidsrente VS 1,5 EMU 0,5 12-2010 12-2011 12-2012 12-2013 12-2014 12-2015 Ontwikkeling en vooruitzichten tienjaarsrente 5,0

Nadere informatie

Voorjaarsprognoses 2013: EU-economie herstelt langzaam van een aanhoudende recessie

Voorjaarsprognoses 2013: EU-economie herstelt langzaam van een aanhoudende recessie EUROPESE COMMISSIE PERSBERICHT Brussel, 3 mei 2013 Voorjaarsprognoses 2013: EU-economie herstelt langzaam van een aanhoudende recessie Na in 2012 in een recessie te hebben verkeerd, zal de EU-economie

Nadere informatie

Tweede kwartaal Conjunctuurenquête Nederland. Provincie Zeeland

Tweede kwartaal Conjunctuurenquête Nederland. Provincie Zeeland Tweede kwartaal 2013 Conjunctuurenquête Nederland Inhoud rapport COEN in het kort Economisch klimaat Omzet Export Personeelssterkte Investeringen Winstgevendheid Toelichting De Conjunctuurenquête Nederland

Nadere informatie

De Ezel en de Spiegel: over disjunctie van de reële economie en financiële markten

De Ezel en de Spiegel: over disjunctie van de reële economie en financiële markten De Ezel en de Spiegel: over disjunctie van de reële economie en financiële markten 1. Toen Ben Bernanke op 19 juni in een optimistische noot over de vooruitzichten van de VS economie de mogelijkheid opperde

Nadere informatie

Kans op Amerikaanse dubbele dip is klein

Kans op Amerikaanse dubbele dip is klein Kans op Amerikaanse dubbele dip is klein De Verenigde Staten gaan meestal voorop bij het herstel van de wereldeconomie. Maar terwijl een gerenommeerd onderzoeksburo recent verklaarde dat de Amerikaanse

Nadere informatie

THERE IS HELL TO PAY. Kees de Kort AFS Capital Management. PensioenSeminar

THERE IS HELL TO PAY. Kees de Kort AFS Capital Management. PensioenSeminar THERE IS HELL TO PAY Kees de Kort AFS Capital Management PensioenSeminar Paniek op de financiële markten Geldmarktsteun ECB, Fed en BoE LEH FNM FRE WM WB AIG VS Europa NIBC IKB Northern Rock HBOS ING Fortis

Nadere informatie

Perspectief Mid Year Update Economie & Beleggingsstrategie Ineke Valke

Perspectief Mid Year Update Economie & Beleggingsstrategie Ineke Valke Perspectief Mid Year Update Economie & Beleggingsstrategie Ineke Valke Serious Money. Taken Seriously. Actuele stand van zaken Repressie houdt aan Verbeteringen en verslechteringen in Zuid-Europa Regelingen

Nadere informatie

QE in de eurozone: bezit van de zaak, einde van het vermaak?

QE in de eurozone: bezit van de zaak, einde van het vermaak? QE in de eurozone: bezit van de zaak, einde van het vermaak? Komt er QE in de eurozone? Sinds enige maanden wordt er op de financiële markten gezinspeeld op het opkopen van staatsobligaties door de Europese

Nadere informatie

Van Lieshout & Partners Nieuwsbrief 1 e kwartaal 2019

Van Lieshout & Partners Nieuwsbrief 1 e kwartaal 2019 In deze nieuwsbrief blikken wij terug op het afgelopen jaar, lichten wij ons beleggingsbeleid nader toe en presenteren wij onze visie op de financiële markten voor de komende periode. Terugblik 2018 Voordat

Nadere informatie

ENERBEL. Beheerscommentaren voor 2017

ENERBEL. Beheerscommentaren voor 2017 ENERBEL Beheerscommentaren voor 2017 I. Inleiding Het pensioenfonds Enerbel belegt in de bevek Esperides, die dient als hergroeperingsinstrument voor het beheer van alle financiële activa van onze verschillende

Nadere informatie

Eindexamen economie vwo II

Eindexamen economie vwo II Beoordelingsmodel Opmerking Algemene regel 3.6 is ook van toepassing als gevraagd wordt een gegeven antwoord toe te lichten, te beschrijven en dergelijke. Opgave 1 1 maximumscore 2 Voorbeelden van een

Nadere informatie

De besparingen van Amerikaanse huis houdens na de financiële crisis

De besparingen van Amerikaanse huis houdens na de financiële crisis De besparingen van Amerikaanse huis houdens na de financiële crisis De besparingen van Amerikaanse gezinnen bereikten vlak voor de crisis een naoorlogs dieptepunt. Na de crisis moeten huishoudens fors

Nadere informatie

BEHEERSVERSLAG TRANSPARANTINVEST 4/3/2015. Macro & Markten, strategie. 1. Rente en conjunctuur : EUROPA

BEHEERSVERSLAG TRANSPARANTINVEST 4/3/2015. Macro & Markten, strategie. 1. Rente en conjunctuur : EUROPA BEHEERSVERSLAG TRANSPARANTINVEST 4/3/15 Macro & Markten, strategie 1. Rente en conjunctuur : EUROPA De Europese rentevoeten zijn historisch laag, zowel op het korte als op het lange einde, en geven de

Nadere informatie

Obligaties 4-4-2014. Algemeen economisch:

Obligaties 4-4-2014. Algemeen economisch: Obligaties 4-4-2014 Algemeen economisch: Over de afgelopen maanden zet de bestaande trend zich door. De rente blijft per saldo onder druk, ondanks een tijdelijke hobbel na de start van het afbouwen van

Nadere informatie

Factsheet 1 WAAROM EEN INVESTERINGSPLAN VOOR DE EU?

Factsheet 1 WAAROM EEN INVESTERINGSPLAN VOOR DE EU? Factsheet 1 WAAROM EEN INVESTERINGSPLAN VOOR DE EU? Als gevolg van de wereldwijde economische en financiële crisis heeft de EU met een laag investeringsniveau te kampen. Alleen met gezamenlijke gecoördineerde

Nadere informatie

INVINCO BENELUX. Goudprijs is alweer op zijn retour. Een crash blijft mogelijk

INVINCO BENELUX. Goudprijs is alweer op zijn retour. Een crash blijft mogelijk Goudprijs is alweer op zijn retour. Een crash blijft mogelijk 2 Wat is het geheim en de essentie van goed beleggen? Je moet anticiperen op de werkelijkheid van morgen en wat die voor gevolgen heeft voor

Nadere informatie

Van Lieshout & Partners Nieuwsbrief 3 e kwartaal Bron: Reuters

Van Lieshout & Partners Nieuwsbrief 3 e kwartaal Bron: Reuters In onze eerste nieuwsbrief nieuwe stijl willen wij terugblikken op het afgelopen kwartaal, lichten wij ons beleggingsbeleid nader toe en uiteraard geven wij onze visie op de financiële markten. Terugblik

Nadere informatie

10-jaars rente Duitsland. 10-jaars rente VS. Van Lieshout & Partners Nieuwsbrief 4 e kwartaal 2017

10-jaars rente Duitsland. 10-jaars rente VS. Van Lieshout & Partners Nieuwsbrief 4 e kwartaal 2017 In onze tweede nieuwsbrief nieuwe stijl blikken wij terug op het afgelopen kwartaal, lichten wij ons beleggingsbeleid nader toe en presenteren wij onze visie op de financiële markten voor het komende kwartaal.

Nadere informatie

Als de lonen dalen, dalen de loonkosten voor de producent. Hetgeen kan betekenen dat de producent niet overgaat tot mechanisatie/automatisering.

Als de lonen dalen, dalen de loonkosten voor de producent. Hetgeen kan betekenen dat de producent niet overgaat tot mechanisatie/automatisering. Top 100 vragen. De antwoorden! 1 Als de lonen stijgen, stijgen de productiekosten. De producent rekent de hogere productiekosten door in de eindprijs. Daardoor daalt de vraag naar producten. De productie

Nadere informatie

THE MARKETS! Aandelenmarkten. Obligatiemarkten DIERICKX LEYS. Nieuwsbrief van Dierickx Leys Private Bank Jaargang 5, nummer 4 - April 2019

THE MARKETS! Aandelenmarkten. Obligatiemarkten DIERICKX LEYS. Nieuwsbrief van Dierickx Leys Private Bank Jaargang 5, nummer 4 - April 2019 THE MARKETS! Nieuwsbrief van Dierickx Leys Private Bank Jaargang 5, nummer 4 - April 2019 Aandelenmarkten Na een stevig herstel in de eerste twee maanden van het jaar, sloop er in maart terug twijfel in

Nadere informatie

Voorjaarsprognoses : Europees herstel houdt aan ondanks nieuwe risico's

Voorjaarsprognoses : Europees herstel houdt aan ondanks nieuwe risico's IP/11/565 Brussel, 13 mei 2011 Voorjaarsprognoses 2011-2012: Europees herstel houdt aan ondanks nieuwe risico's Het geleidelijke herstel van de EU-economie zet door, zo blijkt uit de vooruitzichten voor

Nadere informatie

Op zoek naar rendement? Zoek niet langer

Op zoek naar rendement? Zoek niet langer Op zoek naar rendement? Zoek niet langer High-yield en opkomende markten Juni 2014 Uitsluitend voor professionele beleggers De rente op staatsobligaties blijft nog lang laag. In het nauw gedreven door

Nadere informatie

Aanwezig: - Wilgenhaege Fondsen Management B.V. vertegenwoordigd door de heer R.G.A. Steenvoorden en de heer R.L. Voskamp.

Aanwezig: - Wilgenhaege Fondsen Management B.V. vertegenwoordigd door de heer R.G.A. Steenvoorden en de heer R.L. Voskamp. NOTULEN van de jaarlijkse algemene vergadering van Participanten van Steady Growth Fund, gevestigd en kantoorhoudende te Polarisavenue 97, 2132 JH Hoofddorp (de vennootschap) gehouden te Hoofddorp op 28

Nadere informatie

Go with the flow. 2 April 2015

Go with the flow. 2 April 2015 2 April 2015 Go with the flow De financiële markten hebben een bewogen 1 e kwartaal achter de rug. Met name Centrale Bank acties hebben grote geldstromen ( flows ) op gang gebracht die tot sterke marktbewegingen

Nadere informatie

De macro-economische vooruitzichten voor de wereldeconomie: evenwichtige groei in Europa, terugval in de Verenigde Staten en Japan

De macro-economische vooruitzichten voor de wereldeconomie: evenwichtige groei in Europa, terugval in de Verenigde Staten en Japan Economie en onderneming De macro-economische vooruitzichten 2006-2012 voor de wereldeconomie: evenwichtige groei in Europa, terugval in de Verenigde Staten en Japan Meyermans, E. & Van Brusselen, P. (2006).

Nadere informatie

Roads to recovery. George Gelauff, Debby Lanser, Albert van der Horst, Adam Elbourne. Centraal Planbureau 1

Roads to recovery. George Gelauff, Debby Lanser, Albert van der Horst, Adam Elbourne. Centraal Planbureau 1 Roads to recovery George Gelauff, Debby Lanser, Albert van der Horst, Adam Elbourne 1 De Grote Recessie 2008: Financiële crisis subprime hypotheken crisis 15 september: Lehman Brothers bankroet stilstand

Nadere informatie

In deze nieuwsbrief voor Q2 2014

In deze nieuwsbrief voor Q2 2014 In deze nieuwsbrief voor Q2 2014 Werkloosheid Verenigde Staten - Fed blijft op toneel Rusland eist rol op, p.1. - Aandelen meest kansrijk in 2014, p.2. - Obligaties winnen in Q1 - weinig potentie, p.2.

Nadere informatie

Kwartaalbericht Pensioenfonds KLM-Cabinepersoneel. Eerste kwartaal 2014-1 januari 2014 t/m 31 maart 2014. Samenvatting: stijgende aandelen

Kwartaalbericht Pensioenfonds KLM-Cabinepersoneel. Eerste kwartaal 2014-1 januari 2014 t/m 31 maart 2014. Samenvatting: stijgende aandelen Kwartaalbericht Pensioenfonds KLM-Cabinepersoneel Eerste kwartaal 2014-1 januari 2014 t/m 31 maart 2014 Samenvatting: stijgende aandelen Nominale dekkingsgraad gestegen van 123,0% naar 123,6% Reële dekkingsgraad

Nadere informatie

Presentatie beleggingsresultaten over eerste kwartaal van 2017 van de Life Cycle Fondsen van Aegon PPI. Bas Endlich Jacob Vijverberg 1

Presentatie beleggingsresultaten over eerste kwartaal van 2017 van de Life Cycle Fondsen van Aegon PPI. Bas Endlich Jacob Vijverberg 1 Presentatie beleggingsresultaten over eerste kwartaal van 2017 van de Life Cycle Fondsen van Aegon PPI Bas Endlich Jacob Vijverberg 1 Agenda Financiële markten Resultaten Vooruitzichten Bron: Bloomberg,

Nadere informatie

T T A M. Vandaag lijken aandelen volgens TreeTop Asset Management absoluut en relatief goedkoop.

T T A M. Vandaag lijken aandelen volgens TreeTop Asset Management absoluut en relatief goedkoop. T T A M Een vermogen 249 keer verhogen sinds 1900 Ondanks twee wereldconflicten en de grote crisis van de jaren dertig, verhoogde de reële waarde (na inflatie) van een globale aandelenportefeuille 249

Nadere informatie

MACRO-VRAAG EN MACRO-AANBOD

MACRO-VRAAG EN MACRO-AANBOD pdf18 MACRO-VRAAG EN MACRO-AANBOD De macro-vraaglijn of geaggregeerde vraaglijn geeft het verband weer tussen het algemeen prijspeil en de gevraagde hoeveelheid binnenlands product. De macro-vraaglijn

Nadere informatie

Kwartaalbericht Pensioenfonds KLM-Cabinepersoneel. Vierde kwartaal oktober 2013 t/m 31 december Samenvatting: stijgende aandelen

Kwartaalbericht Pensioenfonds KLM-Cabinepersoneel. Vierde kwartaal oktober 2013 t/m 31 december Samenvatting: stijgende aandelen Kwartaalbericht Pensioenfonds KLM-Cabinepersoneel Vierde kwartaal 2013-1 oktober 2013 t/m 31 december 2013 Samenvatting: stijgende aandelen Nominale dekkingsgraad gestegen van 120,6% naar 123,0% Reële

Nadere informatie

Rendement in een laagrentende omgeving

Rendement in een laagrentende omgeving Rendement in een laagrentende omgeving FIN bijeenkomst, 9 april 2015 Hendrik Zonnenberg (Multifund B.V.) Inhoud Lage verwachte lange termijn rendementen 3 Implicaties laag renderende omgeving 6 Impact

Nadere informatie

Expected Returns. Lukas Daalder, CIO Robeco Investment Solutions Amsterdam November 2015

Expected Returns. Lukas Daalder, CIO Robeco Investment Solutions Amsterdam November 2015 Expected Returns Lukas Daalder, CIO Amsterdam November 2015 Sophisticated model ontwikkeld voor voorspelling rendement aandelen Geannualiseerd rendement eerste twee jaar : +13,0%... Werkwijze 5 jaars outlook

Nadere informatie

Het 1 e kwartaal van 2015.

Het 1 e kwartaal van 2015. 1 Het 1 e kwartaal van 2015. Achteraf bezien was het eerste kwartaal van 2015, vooral in Europa, uiterst vriendelijk voor beleggers. Hoewel door Invest4You, ondanks de jubelverhalen in de pers een zekere

Nadere informatie

Vraag Antwoord Scores

Vraag Antwoord Scores Opmerking Algemene regel 3.6 is ook van toepassing als gevraagd wordt een gegeven antwoord toe te lichten, te beschrijven en dergelijke. Opgave 1 Zakelijk boeren 1 maximumscore 1 A, B, D, E, F, H Opmerking

Nadere informatie

Kwartaalbericht Algemeen Pensioenfonds KLM

Kwartaalbericht Algemeen Pensioenfonds KLM Kwartaalbericht Algemeen Pensioenfonds KLM Vierde kwartaal 2017-1 oktober 2017 t/m 31 december 2017 Samenvatting: De (12 maands)beleidsdekkingsgraad is gestegen van 112,7% eind september 2017 naar 115,3%

Nadere informatie

Met het kompas op 2015

Met het kompas op 2015 17 December 2014 Met het kompas op 2015 Begin december hebben we het risico in de portefeuilles verder verlaagd. We zien toegenomen onzekerheid omdat er geen einde lijkt te komen aan de daling van de olieprijs.

Nadere informatie

Wall of worry. 17 maart 2016

Wall of worry. 17 maart 2016 17 maart 2016 Wall of worry De MSCI World aandelenindex (uitgedrukt in Euro) is sinds 11 februari 12,5% hersteld maar staat nog -5,5% vanaf het begin van het jaar. Een combinatie van factoren zorgde voor

Nadere informatie

Obligatie. helpdesk SANDRA CROWL OLAF VAN DEN HEUVEL LARS DIJKSTRA SANDOR STEVERINK TRENDS

Obligatie. helpdesk SANDRA CROWL OLAF VAN DEN HEUVEL LARS DIJKSTRA SANDOR STEVERINK TRENDS Obligatie helpdesk Ze zijn de hoeksteen van vrijwel iedere beleggingsportefeuille: obligaties. Terecht, want vastrentende beleggingen hebben een fantastische bullmarkt beleefd. Maar wat gebeurt er met

Nadere informatie

De Minister van Financiën Ir. J.R.V.A. Dijsselbloem Postbus EE Den Haag. DNB-analyse effecten langdurig lage rente

De Minister van Financiën Ir. J.R.V.A. Dijsselbloem Postbus EE Den Haag. DNB-analyse effecten langdurig lage rente De Minister van Financiën Ir. J.R.V.A. Dijsselbloem Postbus 20201 2500 EE Den Haag Onderwerp DNB-analyse effecten langdurig lage rente De Nederlandsche Bank N.V. Prof. dr. K.H.W. Knot President Postbus

Nadere informatie

BIJLAGE. bij de DISCUSSIENOTA OVER DE VERDIEPING VAN DE ECONOMISCHE EN MONETAIRE UNIE

BIJLAGE. bij de DISCUSSIENOTA OVER DE VERDIEPING VAN DE ECONOMISCHE EN MONETAIRE UNIE EUROPESE COMMISSIE Brussel, 31.5.2017 COM(2017) 291 final ANNEX 3 BIJLAGE bij de DISCUSSIENOTA OVER DE VERDIEPING VAN DE ECONOMISCHE EN MONETAIRE UNIE NL NL Bijlage 3. Voornaamste economische tendensen

Nadere informatie

Robeco Life Cycle Funds. Kwartaalbericht Q4 2017

Robeco Life Cycle Funds. Kwartaalbericht Q4 2017 2 I nleiding Robeco Life Cycle Funds Kwartaalbericht Q4 2017 3 Resultaten 4 Vooruitblik Kwartaalbericht Q4 2017 Inleiding In dit kwartaalbericht voor de Robeco Life Cycle fondsen vindt u de resultaten

Nadere informatie

Grafiek 1: Evolutie van de voornaamste aandelenindices in de VS, Eurozone, China en de groeilanden in vergelijking met de evolutie van de goudprijs.

Grafiek 1: Evolutie van de voornaamste aandelenindices in de VS, Eurozone, China en de groeilanden in vergelijking met de evolutie van de goudprijs. BEHEERSVERSLAG 31/3/2015 Macro & Markten, strategie Na de forse klim van de aandelenmarkten in 2014 zetten vooral de Zuidoost Aziatische en Europese aandelenmarkten deze trend in 2015 verder. Meer en meer

Nadere informatie

BEHEERSVERSLAG Transparantinvest Portfolio Fund juli 2015

BEHEERSVERSLAG Transparantinvest Portfolio Fund juli 2015 BEHEERSVERSLAG Transparantinvest Portfolio Fund juli 015 Macro & Markten 1. Rente en conjunctuur : Europa Griekenland heeft een akkoord kunnen bereiken met zijn schuldeisers waardoor de rentevoeten in

Nadere informatie

Onze visie op de markten en ons aanbod van beleggingsdiensten. Trends Finance Day 01-06-2013

Onze visie op de markten en ons aanbod van beleggingsdiensten. Trends Finance Day 01-06-2013 Onze visie op de markten en ons aanbod van beleggingsdiensten Trends Finance Day 01-06-2013 Samenvatting wereldeconomie Economie Monetair Aandelen Obligaties EMU Core* - + + - EMU PIIGS** - - 0 - USA 0

Nadere informatie

Belfius Pension Fund Maandelijkse Reporting Juni 2015

Belfius Pension Fund Maandelijkse Reporting Juni 2015 Belfius Pension Fund Maandelijkse Reporting Juni 2015 130 125 120 115 110 105 95 90 Rendement sinds 31/12/2014 (% verandering in EUR) MSCI Europe MSCI EMU MSCI United Kingdom ( ) MSCI World ex-europe (

Nadere informatie

Visie ING Investment Office Oktober 2017

Visie ING Investment Office Oktober 2017 Visie ING Investment Office Oktober 2017 Bob Homan 21 september 2017 Kernfactoren die financiële markten bepalen 3 pijlers + sentiment Economie Sentiment Waardering Liquiditeit Hoe staat de economie ervoor?

Nadere informatie

Kwartaalbericht Pensioenfonds KLM-Cabinepersoneel. Vierde kwartaal 2014-1 oktober 2014 t/m 31 december 2014

Kwartaalbericht Pensioenfonds KLM-Cabinepersoneel. Vierde kwartaal 2014-1 oktober 2014 t/m 31 december 2014 Kwartaalbericht Pensioenfonds KLM-Cabinepersoneel Vierde kwartaal 2014-1 oktober 2014 t/m 31 december 2014 Samenvatting: dalende euro en dalende rente Nominale dekkingsgraad gedaald van 117,4% naar 115,1%

Nadere informatie

Kwartaalbericht Pensioenfonds KLM-Cabinepersoneel. Tweede kwartaal april 2016 t/m 30 juni Samenvatting:

Kwartaalbericht Pensioenfonds KLM-Cabinepersoneel. Tweede kwartaal april 2016 t/m 30 juni Samenvatting: Kwartaalbericht Pensioenfonds KLM-Cabinepersoneel Tweede kwartaal 2016-1 april 2016 t/m 30 juni 2016 Samenvatting: De maandelijkse nominale dekkingsgraad is gedaald van 98,1% naar 97,9%; De beleidsdekkingsgraad

Nadere informatie

De Nederlandsche Bank. Statistisch Bulletin maart 2009

De Nederlandsche Bank. Statistisch Bulletin maart 2009 9 De Nederlandsche Bank Statistisch Bulletin maart 29 Financiering via kapitaalmarkt moeilijker en duurder geworden Nederlandse ingezetenen hadden eind 28 voor het eerst meer dan eur 1. miljard aan schuldpapier

Nadere informatie

Eindexamen vwo economie 2014-I

Eindexamen vwo economie 2014-I Opgave 1 1 maximumscore 2 De kredietcrisis in de VS leidt ertoe dat Nederlandse banken verlies lijden op hun beleggingen in de VS en daardoor minder makkelijk krediet verstrekken aan bedrijven. Hierdoor

Nadere informatie

Groep Wegingsfactor Prijsverandering Partieel prijsindexcijfer Woning 40% +10% 110 Voeding 30% -10% 90 Kleding 20% +20% 120 Diversen 10% +15% 115

Groep Wegingsfactor Prijsverandering Partieel prijsindexcijfer Woning 40% +10% 110 Voeding 30% -10% 90 Kleding 20% +20% 120 Diversen 10% +15% 115 Samenvatting door M. 1480 woorden 6 januari 2014 7,2 17 keer beoordeeld Vak Methode Economie Praktische economie Tijd is geld De ECB leent geld uit aan de banken. Ze rekenen daar reporente voor. Banken

Nadere informatie

Blijvende onrust op de beurs: hoe nu verder?

Blijvende onrust op de beurs: hoe nu verder? Blijvende onrust op de beurs: hoe nu verder? Zoals u waarschijnlijk weet, is de beurs nog steeds bijzonder nerveus en vooral negatief. De directe aanleiding is de tegenvallende groei in China waar wij

Nadere informatie

Inflatie protectie: risico management of slim beleggen?

Inflatie protectie: risico management of slim beleggen? Inflatie protectie: risico management of slim beleggen? 1. Precies een jaar geleden schreven we over het inflatiefenomeen dat altijd zijn kop opsteekt na periodes van recessie. Onze conclusie was dat nieuwe

Nadere informatie

Kredietverlening aan Nederlandse bedrijven loopt terug

Kredietverlening aan Nederlandse bedrijven loopt terug Het Nederlandse bedrijfsleven is in sterke mate afhankelijk van bancaire kredietverlening. De groei van de zakelijke kredietverlening is in de tweede helft van 28 vertraagd. Dit hangt grotendeels samen

Nadere informatie

AEGON Equity Fund. vierde kwartaal 2006

AEGON Equity Fund. vierde kwartaal 2006 Profiel Het AEGON Equity Fund is een besloten fonds voor gemene rekening, waarin verzekeringsrelaties van AEGON kunnen participeren. Het AEGON Equity Fund belegt wereldwijd in aandelen met de nadruk op

Nadere informatie

BEHEERSVERSLAG Active Multi Allocation Fund september 2015

BEHEERSVERSLAG Active Multi Allocation Fund september 2015 BEHEERSVERSLAG Active Multi Allocation Fund september 2015 Beleggingsdoelstelling Het BIF Active Multi Allocation Fund streeft naar een rendement gelijk aan of hoger dan zijn benchmark. Het investeringsproces

Nadere informatie

Investments. Verontrustende signalen op de oliemarkt. December 2018

Investments. Verontrustende signalen op de oliemarkt. December 2018 Investments December 2018 Verontrustende signalen op de oliemarkt Na heel even boven 80 dollar per vat te zijn gestegen, de eerste keer in meer dan vier jaar, is de prijs van Noordzee-olie (Brent) sinds

Nadere informatie

De economische crisis hoe de overspannen Amerikaanse huizenmarkt in een wereldwijde economische crisis ontaardde. Door: Jaap van Duijn

De economische crisis hoe de overspannen Amerikaanse huizenmarkt in een wereldwijde economische crisis ontaardde. Door: Jaap van Duijn De economische crisis hoe de overspannen Amerikaanse huizenmarkt in een wereldwijde economische crisis ontaardde Door: Jaap van Duijn 0 DE KREDIETCRISIS EN HOE NU VERDER Jaap van Duijn 5e Jaarcongres Controlling

Nadere informatie

De economische wereldcrisis

De economische wereldcrisis De economische wereldcrisis (9.2) Onderzoeksvraag: Wat waren de oorzaken van de economische wereldcrisis van 1929 en waarom duurde die crisis zo lang? Kenmerkend aspect: De crisis van het wereldkapitalisme.

Nadere informatie

Marktwaarde van de pensioenverplichtingen in het tweede kwartaal gestegen van 15.941 miljoen naar 16.893 miljoen ( 15.008 miljoen ultimo Q4 2013).

Marktwaarde van de pensioenverplichtingen in het tweede kwartaal gestegen van 15.941 miljoen naar 16.893 miljoen ( 15.008 miljoen ultimo Q4 2013). Kwartaalbericht 2014 Samenvatting Marktwaardedekkingsgraad per 30 juni 2014 129,5%, een toename van 0,9%-punt ten opzichte van 31 maart 2014. Over de eerste zes maanden steeg de marktwaardedekkingsgraad

Nadere informatie

Internationale varkensvleesmarkt 2012-2013

Internationale varkensvleesmarkt 2012-2013 Internationale varkensvleesmarkt 212-213 In december 212 vond de jaarlijkse conferentie van de GIRA Meat Club plaats. GIRA is een marktonderzoeksbureau, dat aan het einde van elk jaar een inschatting maakt

Nadere informatie

ECONOMIE IN TIJDEN VAN MONETAIR EXPANSIEVE POLITIEK

ECONOMIE IN TIJDEN VAN MONETAIR EXPANSIEVE POLITIEK ECONOMIE IN TIJDEN VAN MONETAIR EXPANSIEVE POLITIEK Geert Gielens, Ph.D. hoofdeconoom 19 mei 2015 Agenda Het verschil met vorig jaar De euro zone De VS De ECB & haar beleid Besluit 2 Het verschil met vorig

Nadere informatie

ECONOMISCHE EN SOCIALE CONVERGENTIE IN DE EU: BELANGRIJKE FEITEN

ECONOMISCHE EN SOCIALE CONVERGENTIE IN DE EU: BELANGRIJKE FEITEN VOLTOOIING VAN DE EUROPESE ECONOMISCHE EN MONETAIRE UNIE Bijdrage van de Commissie aan de Leidersagenda #FutureofEurope #EURoadSibiu ECONOMISCHE EN SOCIALE CONVERGENTIE IN DE EU: BELANGRIJKE FEITEN Figuur

Nadere informatie

Update Macro-Economie & Belangrijkste Beleggingsthema's

Update Macro-Economie & Belangrijkste Beleggingsthema's Update Macro-Economie & Belangrijkste Beleggingsthema's Christian J. Van den Heede Oct 6, 2014 EFFECTENHANDEL EN ADVIES VERMOGENSBEHEER TRANSPARANT FONDSEN Macro Economie: update & thema's Inhoudstafel:

Nadere informatie

Interpolis Obligaties 4e kwartaal 2013

Interpolis Obligaties 4e kwartaal 2013 Interpolis Obligaties 4e kwartaal 2013 Gedurende het slotkwartaal van 2013 heeft de ECB ervoor gekozen om het monetaire beleid verder te verruimen. De reden hiervoor was onder meer een verrassend lage

Nadere informatie

Eindexamen vwo economie II

Eindexamen vwo economie II Opmerking Algemene regel 3.6 is ook van toepassing als gevraagd wordt een gegeven antwoord toe te lichten, te beschrijven en dergelijke. Opgave 1 1 maximumscore 2 Een antwoord waaruit blijkt dat de particuliere

Nadere informatie

INVINCO BENELUX. Hoe ver gaat de Euro nog zakken?

INVINCO BENELUX. Hoe ver gaat de Euro nog zakken? Hoe ver gaat de Euro nog zakken? 2 Soms zijn signalen zo duidelijk dat de uitkomst haast voorspelbaar is. Dat is wat de beleggers willen zien: goed tips! Wij hebben een zeer interessante optiestrategie

Nadere informatie

E F F E C T U E E L. augustus 2011-18. Slachtoffer van eigen succes? Hilaire van den Bergh

E F F E C T U E E L. augustus 2011-18. Slachtoffer van eigen succes? Hilaire van den Bergh E F F E C T U E E L augustus 2011-18 Slachtoffer van eigen succes? Hilaire van den Bergh Hilaire van den Bergh werkt bij BCS Vermogensbeheer B.V. te Rotterdam. De inhoud van deze publicatie schrijft hij

Nadere informatie

Kwartaalbericht Pensioenfonds KLM-Cabinepersoneel. Eerste kwartaal januari 2017 t/m 31 maart Samenvatting:

Kwartaalbericht Pensioenfonds KLM-Cabinepersoneel. Eerste kwartaal januari 2017 t/m 31 maart Samenvatting: Kwartaalbericht Pensioenfonds KLM-Cabinepersoneel Eerste kwartaal 2017-1 januari 2017 t/m 31 maart 2017 Samenvatting: De maandelijkse nominale dekkingsgraad is gestegen van 105,7% naar 110,5%; De beleidsdekkingsgraad

Nadere informatie

Belangrijkste overwegingen voor beleggers dit kwartaal zijn onder meer:

Belangrijkste overwegingen voor beleggers dit kwartaal zijn onder meer: Beleggers zijn terecht optimistisch over Europa, aldus J.P. Morgan Asset Management Bedrijfswinsten moeten wel aan hogere verwachtingen voldoen, wil de rally aanhouden Luxemburg, 21 april 2015: Beleggers

Nadere informatie

De Wereldeconomie van Morgen: Op Zoek naar Groei

De Wereldeconomie van Morgen: Op Zoek naar Groei De Wereldeconomie van Morgen: Op Zoek naar Groei Jan Van Hove Chief Economist, KBC Group NV Bolero Tips & Trends 2016 10 september 2016 Globalization presumes sustained economic growth. Otherwise, the

Nadere informatie

Terugblik. Maandbericht april 2018

Terugblik. Maandbericht april 2018 Maandbericht april 2018 Terugblik Aandelenbeurzen lopen in april groot deel van verlies in De keuzes die we voor u maakten in de portefeuilles - we zijn overwogen in aandelen en vastgoed ten koste van

Nadere informatie

Eindexamen economie 1-2 vwo 2002-II

Eindexamen economie 1-2 vwo 2002-II 4 Antwoordmodel Opmerking Algemene regel 3.6 is ook van toepassing als gevraagd wordt een gegeven antwoord toe te lichten, te beschrijven en dergelijke. Opgave 1 1 0,15 Een voorbeeld van een juiste verklaring

Nadere informatie

Strategy Background Papers

Strategy Background Papers november 2013 Beleggen in vastgoed Huurder of eigenaar, iedereen krijgt in het dagelijkse leven te maken met vastgoed. De meeste eigenaars van een huis zien hun woning meer als een vorm van comfort dan

Nadere informatie