G3NT_1N_CiJFeR5/2009. wijkmonitor

Transcriptie

1 G3NT_1N_CiJFeR5/2009 wijkmonitor

2 IN CIJFERS 2009 WIJKMONITOR Annelies Van Steenberge Els Verhasselt Els Bauwens Eric Dirikx Diedrik Gaus Deze publicatie kwam tot stand met de steun van

3 colofon v.u.: Burgemeester Daniël Termont Botermarkt 1, 9000 Gent Teksten: Departement Stafdiensten / ABIS Data-Analyse & GIS Fotografie: Stad Gent Dienst Stedelijke Vernieuwing en Gebiedsgerichte Werking, Dienst Voorlichting en ABIS Data-Analyse & GIS Grafische vormgeving: Magelaan Druk: Newgoff Wettelijk Depot: D/2009/0341/74 meer weten over de dienstverlening van de stadsdiensten en het stadsbestuur van Gent? Gentinfo 09/ of gentinfo@gent.be Van maandag tot en met zaterdag, van 8 tot 19 uur.

4 INLEIDING 3 Cijfers en statistieken hebben de gewoonte om de grootste gemene deler te zoeken. Evengoed worden cijfers en statistieken gebruikt om verschillen aan te geven. Het is genoegzaam bekend dat steden verschillen. Gent is niet Antwerpen. Gent is niet Brugge. Op tal van vlakken kan dat beschreven worden, en dus ook via cijfers. Gent kan cijfermatig gepositioneerd worden tussen andere steden of in het Vlaamse landschap. Niet om te ordenen, maar om te leren. Op die manier krijgen cijfers betekenis: verschillen geven inzicht in wat voor Gent troeven zijn, waar we goed in zijn, en waar het beter kan. Wat evengoed bekend is, is dat wijken verschillen. Ledeberg is niet Drongen. De Bloemekenswijk is niet Oostakker. Een cijferrapport daarover is echter nieuw. Gent in Cijfers 2009: wijkmonitor is het volgende cijferrapport uit de reeks Gent in cijfers en bundelt een reeks cijfers en statistieken per wijk. Het gaat om de 25 wijken zoals gedefinieerd vanuit de stad-in-de-wijk visie, een wijkindeling als startpunt en referentiekader van de stedelijke gebiedsgerichte werking. Een cijferrapport over de wijken is een logische stap in die wijkgerichte werking. Voor elke wijk is een steekkaart opgemaakt. In elke steekkaart vind je dezelfde domeinen terug: demografie, verhuisbewegingen, de economische situatie van de bewoners, ruimtelijk ordening, mobiliteit en verkeer, gezondheid, ouderenvoorzieningen en kinderopvang. Elke rubriek is voorzien van het wijkcijfer, naast de cijfers voor Gent, als referentiepunt. Onder elke rubriek vind je een woordje uitleg. Naast de steekkaarten per wijk, zijn er ook een aantal overzichtskaarten toegevoegd, waar je in één oogopslag het kleurenpalet aan verschillen ziet. De wijkmonitor wil een ijkpunt zijn in de wijkwerking, een referentiewerk voor wie met mensen en verenigingen in buurten en wijken werkt. De wijkmonitor is natuurlijk een momentopname, ook al zijn hier en daar evoluties opgenomen. De wijkmonitor is een product van Data-Analyse & GIS (departement Stafdiensten, Afdeling Beleid, Internationaal en Subsidies (ABIS)). Onmisbaar voor wie Gent echt helemáál wil leren kennen! Daniël Termont Burgemeester stad Gent

5 4 inleiding 3 leeswijzer 5 overzichtskaarten 6 wijkfiches 34 Binnenstad 34 Sluizeken Tolhuis Ham 44 Macharius Heirnis 54 Brugse Poort Rooigem 64 Watersportbaan Ekkergem 74 Elisabethbegijnhof Papegaai 84 Rabot Blaisantvest 94 Wondelgem 104 Bloemekenswijk 114 Muide Meulestede Afrikalaan 124 Kanaaldorpen en -zone 134 Oostakker 144 Dampoort 154 Sint Amandsberg 164 Moscou Vogelhoek 174 Gentbrugge 184 Oud Gentbrugge 194 Ledeberg 204 Zwijnaarde 214 Nieuw Gent UZ 224 Stationsbuurt Zuid 234 Stationsbuurt Noord 244 Sint Denijs Westrem 254 Mariakerke 264 Drongen 274 bronnen en begrippen 284

6 LEESWIJZER 5 OVERZICHTSKAARTEN Pagina Onderwerp 6 Bebouwde oppervlakte 8 Bevolkingsdichtheid 10 Kotstudenten 12 Niet-Belgen en Etnisch Culturele Minderheden 14 Verhuisbewegingen jarigen plussers plussers 24 Alleenstaanden 26 Eenoudergezinnen 28 Werkloosheidsgraad 29 OCMW Steuntrekkers 30 Fiscale statistiek 32 Dekkingsgraad kinderopvang De overzichtskaarten geven dezelfde cijfers / indicatoren weer als de steekkaarten op wijkniveau, met dit verschil dat er in de steekkaarten slechts 1 wijk aan bod komt, terwijl de overzichtskaarten in één oogopslag een beeld geven van de 25 wijken van Gent. Voor sommige indicatoren geeft de kaart op wijkniveau nog niet alle variatie binnen de stad weer. Voor die indicatoren is er ook een kaart op een lager geografisch niveau, nl. statistische sector aangemaakt. Op sectorniveau is er vaak meer verscheidenheid dan op wijkniveau, daarom is er meestal een andere indeling in categorieën (andere kleurschakering) gebruikt op sectorniveau dan op wijkniveau. Wanneer er toch voor dezelfde indeling in categorieën op sector- en wijkniveau is gekozen, is er ook dezelfde kleurschakering gebruikt. Er zijn in totaal 201 sectoren. Sommige sectoren zijn niet ingekleurd. Dit zijn sectoren met geen of te weinig inwoners om statistisch relevante informatie uit te halen. Concreet betekent dit dat alle sectoren met minder dan 100 inwoners niet in de analyse zijn opgenomen. Voor de fiscale statistiek zijn dit alle sectoren met minder dan 20 aangiftes. Een gebied dat veel aan bod komt bij de bespreking van de overzichtskaarten is de 19de eeuwse gordel. In de 19de eeuw ontwikkelde zich buiten de toenmalige stadsmuren van Gent een gordel vol fabrieken, arbeidershuisjes en beluiken. Deze 19de eeuwse gordel situeert zich heden ten dage in volgende wijken: Sluizeken Tolhuis Ham, Macharius Heirnis, Brugse Poort Rooigem, Rabot Blaisantvest, Bloemekenswijk, Muide Meulestede Afrikalaan, Dampoort, Oud Gentbrugge en Ledeberg.

7 6 Bebouwde oppervlakte Gent 01/01/2007 sectorniveau Bebouwde oppervlakte t.o.v. totale oppervlakte 0,0% 13,0% 13,1% 26,0% 26,1% 39,0% 39,1% 52,0% 52,1% 65,0% kadastrale gebouwen Bebouwde oppervlakte Gent 01/01/2007 wijkniveau Bebouwde oppervlakte t.o.v. totale oppervlakte 0,0% 13,0% 13,1% 26,0% 26,1% 39,0% 39,1% 52,0% 52,1% 65,0% kadastrale gebouwen Bron: Departement Onderwijs en Opvoeding en Rijksregister, Dienst Burgerzaken Stad Gent. Bewerking door Data-Analyse & GIS

8 OVERZICHTSKAARTEN 7 BEBOUWDE OPPERVLAKTE OF BEBOUWINGSGRAAD bebouwingsgraad (%) = som bebouwde oppervlakte totale oppervlakte De bebouwde oppervlakte voor Gent is 12,3% van de totale oppervlakte. Op wijkniveau schommelt de bebouwingsgraad tussen 4,4% (dunst bebouwde wijk) in Drongen en 46,1% in Elisabethbegijnhof Papegaai (dichtst bebouwde wijk). Op sectorniveau is er nog meer variatie. De sector met de laagste bebouwingsgraad is Zwarte Fles (in de wijk Gentbrugge) (0,7%). Flora (in de wijk Oud Gentbrugge) heeft met 60,8% de hoogste bebouwingsgraad. Globaal kunnen we zeggen dat hoe dichter de wijk naar het centrum toe ligt, hoe hoger de bebouwingsgraad. En omgekeerd, hoe meer de wijk zich in de periferie bevindt, hoe lager de bebouwingsgraad. De wijken met de hoogste bebouwingsgraad liggen in het centrum van Gent: Elisabethbegijnhof-Papegaai (46%), Binnenstad (44%) en Sluizeken Tolhuis Ham (42%). In een concentrische cirkel rond deze wijken liggen de wijken met een bebouwingsgraad tussen 13% en 39%. Enkel Watersportbaan Ekkergem (die ook in deze cirkel ligt) heeft een bebouwingsgraad lager dan 13%. In deze wijk liggen zowel de Watersportbaan als het sport- en recreatiepark Blaarmeersen die voor de lagere bebouwingsgraad zorgen. De wijken in de periferie van Gent (meer specifiek Drongen (4%), Zwijnaarde (6%), Sint Denijs Westrem (8%), Kanaaldorpen en zone (8%) en Gentbrugge (9%)) kennen de laagste bebouwingsgraad. Bron: Kadastrale gebouwen Stad Gent Bewerking door Data-Analyse & GIS Referentiedatum: 01/01/2007

9 8 Bevolkingsdichtheid Gent 31/12/2008 sectoren en wijken Aantal inwoners per km² Bevolkingsdichtheid Gent 31/12/2008 wijkniveau Aantal inwoners per km² Bron: Rijksregister, Dienst Bevolking Stad Gent. Bewerking door Data-Analyse & GIS

10 OVERZICHTSKAARTEN 9 BEVOLKINGSDICHTHEID aantal inwoners gebied bevolkingsdichtheid = (uitgedrukt in aantal inwoners per km 2 ) oppervlakte gebied De bevolkingsdichtheid voor is Gent inwoners/km 2. Rabot Blaisantvest is de dichtst bevolkte wijk in Gent met inwoners per km 2, gevolgd door Macharius Heirnis (8 843 inw./km 2 ) en Sluizeken Tolhuis Ham (8 306 inw./km 2 ). Het dichtst bevolkte gebied in Gent situeert zich in de 19de eeuwse gordel. Op sectorniveau zijn de dichtst bevolkte gebieden Tolhuis ( inw./km 2 ), Wondelgemstraat ( inw./km 2 ) en Rooigem ( inw./km 2 ) respectievelijk in de wijken Sluizeken Tolhuis Ham, Rabot Blaisantvest en Brugse Poort Rooigem. Na de 19de eeuwse gordel ligt een tweede zone dense wijken in het centrum van Gent (Binnenstad en Elisabethbegijnhof Papegaai). De wijken in de periferie van Gent (in het Noorden, Westen en Zuiden) zijn dun bevolkt. De dunst bevolkte wijk is Kanaaldorpen en -zone met 59 inwoners per km 2. In deze wijk liggen er hoofdzakelijk bedrijventerreinen en naar het oosten toe meer landbouwgebied. De dunst bevolkte sectoren (met minimum 100 inwoners) zijn Nieuwgoed (49 inw./km 2 ) in de wijk Zwijnaarde, Groothandelsmarkt (58 inw./km 2 ) in de wijk Nieuw Gent UZ en Zwijnaarde Industrie (60 inw./km 2 ) in de wijk Zwijnaarde. Nieuwgoed bestaat hoofdzakelijk uit park- en landbouwgebied, terwijl de twee andere wijken voor het grootste deel bezaaid zijn met bedrijventerreinen. Er is dus een heel grote verscheidenheid in de bevolkingsdichtheid van de verschillende wijken en sectoren. Bron: Rijksregister, Dienst Burgerzaken Stad Gent Bewerking door Data-Analyse & GIS Referentiedatum: 31/12/2008

11 10 Aantal kotstudenten per 100 inwoners, Gent 2007 sectorniveau Aantal kotstudenten (schooljaar ) op bevolking 31/12/2007 inwonersaantal < 100 geen koten > 90 (182) Bron: Departement Onderwijs en Opvoeding en Rijksregister, Dienst Burgerzaken Stad Gent. Bewerking door Data-Analyse & GIS

12 OVERZICHTSKAARTEN 11 KOTSTUDENTEN De meeste kotstudenten in Gent behouden hun officiële woonplaats buiten Gent en laten zich niet als inwoner van Gent registreren (omwille van het behoud van kinderbijslag voor de ouders de studenten blijven immers financieel afhankelijk van de ouders). Deze kotstudenten zijn dus niet zichtbaar in de officiële statistieken (Bevolkingsregister). Tijdens het schooljaar is een rondvraag (op initiatief van schepen van Onderwijs Coddens) gebeurd bij de hogescholen en universiteiten waaruit blijkt dat er dat schooljaar kotstudenten waren in Gent. Deze kaart toont de kotstudenten per statistische sector (wijk) afgezet tegenover de gedomicilieerde bevolking in die sector (wijk). Zo krijg je het aantal kotstudenten per 100 inwoners. De kaart met statistische sectoren geeft meer informatie dan die op wijkniveau. Daarom zijn hier enkel de sectoren voorgesteld. Zoals te verwachten is verspreiding van de kotstudenten over Gent helemaal niet egaal. Er is een concentratie van studenten in de wijk Binnenstad (47 studenten per 100 inwoners), gevolgd door Elisabethbegijnhof Papegaai (35 studenten per 100 inw.), Stationsbuurt Noord (26 studenten per 100 inw.) en Watersportbaan Ekkergem (23 studenten per 100 inw.). De wijken net buiten het centrum en in de periferie hebben in verhouding veel minder tot nauwelijks studenten. De cijfers op sectorniveau tonen nog een veel grotere variatie. De sector Sint Pieters (in de wijk Binnenstad) heeft meer studenten dan gedomicilieerde inwoners: maar liefst 182 studenten per 100 inwoners. In deze sector liggen een aantal campussen van de Universiteit Gent (Blandijnberg, Rozier, Jozef Plateaustraat, Sint-Pietersnieuwstraat, Hoveniersberg) alsook een campus van de Arteveldehogeschool Gent (Kattenberg). Veel studenten huren een kamer in de buurt van deze onderwijsinstellingen. Bron: Departement Onderwijs en Opvoeding en Rijksregister, Dienst Burgerzaken Stad Gent Bewerking door Data-Analyse & GIS Referentiedatum: schooljaar (studenten) en 31/12/2007 (bevolking)

13 12 Percentage niet-belgen, Gent 31/12/2008 wijkniveau Percentage ECM in Bevolkingsregister, Gent 31/12/2008 wijkniveau ECM: Etnisch Culturele Minderheden 0,1% 5,0% 5,1% 210,0% 10,1% 15,0% 15,1% 20,0% 20,1% 25,0% 1% 5% 6% 10% 11% 15% 16% 20% 21% 25% 26% 30% 31% 35% 36% 40% 41% 45% Bron: Rijksregister, Dienst Burgerzaken Stad Gent. Bewerking door Data-Analyse & GIS

14 OVERZICHTSKAARTEN 13 NIET-BELGEN EN ETNISCH CULTURELE MINDERHEDEN De meest voorkomende nationaliteit in Gent is de Belgische. 90% van de Gentse inwoners is Belg; 10% heeft een andere nationaliteit. De verdeling van de niet-belgen over de verschillende wijken is niet homogeen. In de wijken Rabot Blaisantvest (25%) en Sluizeken Tolhuis Ham (23%) is bijna 1 op 4 inwoners van een andere dan de Belgische nationaliteit. Het aandeel niet-belgen is hoog in de wijken die zich situeren in de 19de eeuwse gordel van Gent; naast Rabot Blaisantvest en Sluizeken Tolhuis Ham hebben ook Muide Meulestede Afrikalaan (19%), Ledeberg (16%), Brugse Poort Rooigem (16%), Dampoort (15%), Macharius Heirnis (15%) en Bloemekenswijk (13%) een hoog aandeel niet-belgen. Daarnaast is er ook een hoge concentratie in de wijk Nieuw Gent UZ (15%). Het aandeel niet-belgen is lager in de meer landelijke gebieden aan de rand van Gent (Kanaaldorpen en zone: 1%; Drongen: 2%; Oostakker: 2%; Zwijnaarde: 2%; Sint Denijs Westrem: 3%; Mariakerke: 3%). Een andere definitie van allochtonen krijgen we door de definitie Etnisch Culturele Minderheden (ECM) te gebruiken. Dit zijn alle niet- Belgen, met uitzondering van mensen met een nationaliteit uit de EU15 of uit een selectie van rijkere landen 1. Daarnaast behoren alle personen van vreemde origine die Belg zijn geworden 2 (met uitzondering van de mensen die van origine uit de EU15 of uit de selectie van rijkere landen komen) ook tot de categorie ECM. Deze definitie zorgt er enerzijds voor dat mensen uit de EU15 en andere Westerse / rijkere landen uit de groep allochtonen worden gehaald en anderzijds dat allochtonen (die niet tot de rijkere landen behoren) maar reeds Belg zijn geworden toch tot de groep allochtonen kunnen worden gerekend 3. 15% van de Gentse bevolking valt onder de definitie van ECM. Opnieuw zien we hier een ongelijke spreiding over de Gentse wijken, met de hoogste percentages ECM in Rabot Blaisantvest (45%) en Sluizeken Tolhuis Ham (38%). Ook voor deze definitie, zien we dat de hoogste concentraties allochtonen vooral aanwezig zijn in de wijken die zich situeren in de 19de eeuwse gordel. De meer landelijke wijken hebben een veel kleiner aandeel ECM. Drongen, Kanaaldorpen en zone, Sint Denijs Westrem, Zwijnaarde, Oostakker en Mariakerke hebben allen een aandeel ECM kleiner dan 5%. Bron: Rijksregister, Dienst Burgerzaken Stad Gent Bewerking door Data-Analyse & GIS Referentiedatum: 31/12/2008

15 14 Totaal migratiesaldo, Gent wijkniveau per inwoners Bron: Rijksregister, Dienst Burgerzaken Stad Gent. Bewerking door Data-Analyse & GIS MIGRATIE OF VERHUISBEWEGINGEN Het migratiesaldo is één van de twee elementen die een invloed hebben op de bevolkingsevolutie. Naast de natuurlijke groei (d. i. het aantal geboorten min het aantal sterfgevallen) bepaalt ook het migratiesaldo (d. i. het aantal inwijkelingen min het aantal uitwijkelingen) de bevolkingstoename of afname van een gebied. migratiesaldo = inwijkelingen gebied uitwijkelingen gebied inwoners gebied Deze kaart toont het migratiesaldo voor de periode Migratiecijfers kunnen immers behoorlijk variëren van jaar tot jaar: door één cijfer voor een periode te gebruiken vlakken we die jaarlijkse schommelingen af 4. Het aantal verhuisbewegingen per is dan een gemiddeld jaarcijfer voor de periode Voor de periode kent Gent een positief migratiesaldo. Dit betekent dat er meer mensen naar de stad komen, dan dat er mensen de stad verlaten. Toch groeit niet elke wijk aan door migratie. Een aantal wijken hebben een positief migratiesaldo en winnen inwoners door migratie; andere hebben een negatief saldo en verliezen dus inwoners door migratie. Rabot Blaisantvest is de wijk met het hoogste negatieve saldo (gemiddeld -7 personen per inwoners). De wijken met het hoogste positieve migratiesaldo zijn Oostakker en Watersportbaan Ekkergem, beide groeien aan met gemiddeld 11 personen per inwoners (per jaar), voor Bron: Rijksregister, Dienst Burgerzaken Stad Gent Bewerking door Data-Analyse & GIS Referentiedatum: 31/12/ /12/2006

16 OVERZICHTSKAARTEN 15 Extern migratiesaldo, Gent wijkniveau per inwoners Intern migratiesaldo, Gent wijkniveau per inwoners Bron: Rijksregister, Dienst Burgerzaken Stad Gent. Bewerking door Data-Analyse & GIS

17 16 Migratiesaldo s wijken, Gent wijkniveau positief intern saldo / positief extern saldo positief intern saldo / negatief extern saldo negatief intern saldo / positief extern saldo Bron: Dienst Burgerzaken Stad Gent. Bewerking door Data-Analyse & GIS

18 OVERZICHTSKAARTEN 17 Het totale migratiesaldo is het verhaal van twee soorten verhuisbewegingen: de externe en de interne migratie. Met externe migratie bedoelen we mensen die vanuit een andere gemeente naar Gent komen wonen of mensen die Gent verlaten om zich in een andere gemeente te vestigen. Interne migratie slaat op Gentenaren die binnen de stadsgrenzen van woonplaats veranderen. De externe en interne migratie in Gent vertonen verschillende patronen. Op vlak van externe migratie zijn het vooral de centrumwijken die mensen aantrekken van buiten Gent. De meer perifere Gentse wijken verliezen inwoners aan gemeenten buiten Gent. Op vlak van interne migratie manifesteert zich een ander patroon: Gentenaars trekken weg uit het centrum om zich in de rand te gaan vestigen. Wanneer we de kaart van externe en interne migratie op elkaar leggen, komen we tot een kaart met 3 zones. De groen ingekleurde wijken zijn vooral populair bij Gentenaren en minder populair bij niet-gentenaren. De voorkeurswijken voor de interne migratie liggen voornamelijk in de periferie. De blauwe wijken dit zijn voornamelijk centrumwijken zijn minder populair voor Gentenaars die binnen de Gentse stadsgrenzen verhuizen maar scoren goed bij niet-gentenaren die zich in Gent komen vestigen. Met andere woorden, mensen die van buiten Gent naar Gent verhuizen vestigen zich hoofdzakelijk in de centrumwijken. Gentenaren zelf trekken eerder van het centrum naar de perifere wijken. Twee wijken volgen deze patronen niet, nl. Watersportbaan Ekkergem en Ledeberg. Deze twee wijken vertonen zowel een positief extern als intern saldo, wat betekent dat er zich meer mensen komen vestigen (zowel Gentenaren als niet-gentenaren) dan dat er mensen vertrekken. 5 Bron: Rijksregister, Dienst Burgerzaken Stad Gent Bewerking door Data-Analyse & GIS Referentiedatum: 31/12/ /12/2006

19 18 Percentage 0-9-jarigen, Gent 31/12/2008 sectoren en wijken inwonersaantal < 100 2,1% 5,0% 5,1% 8,0% 8,1% 11,0% 11,1% 14,0% 14,1% 17,0% Percentage 0-9-jarigen, Gent 31/12/2008 wijkniveau 6,1% 7,5% 7,6% 9,0% 9,1% 10,5% 10,6% 12,0% 12,1% 13,5% 13,6% 15,0% Bron: Rijksregister, Dienst Burgerzaken Stad Gent. Bewerking door Data-Analyse & GIS

20 OVERZICHTSKAARTEN JARIGEN We bekijken hier het percentage 0-9-jarigen als indicatie voor de aanwezigheid van jonge gezinnen in Gent. Meestal nemen we als indicator voor jonge gezinnen de groep jarigen in combinatie met de groep 0-9-jarigen. Aangezien er in Gent een groot aandeel van de jarigen alleenstaand is (39%), kiezen we er hier voor om enkel de jonge kinderen (0-9-jarigen) als indicator voor jonge gezinnen te gebruiken. Het aandeel 0-9-jarigen schommelt in Gent tussen 6% (wijk Watersportbaan Ekkergem) en 15% (wijk Bloemekenswijk). Het gemiddelde voor Gent is 11%. Wat onmiddellijk opvalt, is dat het aandeel 0-9-jarigen het kleinst is in vier wijken in het centrum van Gent: Watersportbaan Ekkergem (6%), Binnenstad (7%), Elisabethbegijnhof Papegaai (7%) en Stationsbuurt Noord (8%). Het hoogste percentage 0- tot 9-jarigen bevindt zich in de wijken in de 19de eeuwse gordel en dan meer specifiek in: Bloemekenswijk (15%), Rabot Blaisantvest (14%), Muide Meulestede Afrikalaan (14%) en Dampoort (14%). De wijken met een middelmatig aandeel jonge kinderen situeren zich in de rand van Gent. Op niveau van de statistische sectoren is er meer variatie: het aandeel 0-9-jarigen schommelt tussen 2% (Groene Vallei) en 17% (Blaisantvest). Opvallend is dat de sector met het laagste aandeel jonge kinderen (Groene Vallei) in de wijk Brugse Poort Rooigem ligt, een wijk die zelf een vrij hoog percentage 0-9-jarigen heeft (14%). In de sector Groene Vallei wonen de meeste mensen in de grote appartementsblokken aan de Nieuwe Wandeling. Deze appartementsblokken kennen een vrij oude bevolking, wat ervoor zorgt dat deze sector een laag percentage jonge kinderen heeft. Deze sector heeft tegelijk een hoog percentage 60-plussers (49%) (cf. infra). De sector met de hoogste score (Blaisantvest), ligt ook in een wijk met een hoge score (Rabot Blaisantvest). Bron: Rijksregister, Dienst Burgerzaken Stad Gent Bewerking door Data-Analyse & GIS Referentiedatum: 31/12/2008

21 20 Percentage 60-plussers, Gent 31/12/2008 sectoren en wijken inwonersaantal < 100 9,1% 17,0% 17,1% 25,0% 25,1% 33,0% 33,1% 41,0% 41,1% 49,0% Percentage 60-plussers, Gent 31/12/2008 wijkniveau 10,01% 15,00% 15,01% 20,00% 20,01% 25,00% 25,01% 30,00% 30,01% 35,00% Bron: Rijksregister, Dienst Burgerzaken Stad Gent. Bewerking door Data-Analyse & GIS

22 OVERZICHTSKAARTEN PLUSSERS 22% van de Gentse bevolking is 60 jaar of ouder (Voor Vlaanderen is dit 21% 01/01/ ). Het aandeel 60-plussers op wijkniveau schommelt tussen 14% en 33%. Het hoogste aandeel 60-plussers vinden we in de wijk Watersportbaan Ekkergem (33%) en Sint Denijs Westrem (32%). Het laagste percentage 60-plussers is voor de wijk Macharius Heirnis (14%). Globaal kan je zien dat er procentueel minder 60-plussers wonen in de 19de eeuwse gordel. Op sectorniveau is er veel meer variatie: daar schommelt het aandeel 60-plussers op de totale bevolking tussen 9% en 49%. De sector met het laagste percentage 60-plussers is Oude Bareel (9%) in de wijk Sint-Amandsberg. De sector met het hoogste aandeel 60-plussers in Groene Vallei (49%) in Brugse Poort Rooigem. Andere sectoren met een hoog percentage 60-plussers zijn: - Neermeersen (49%) in wijk Watersportbaan Ekkergem - Maalte (48%) in wijk Sint Denijs Westrem - Baarle Dorp (44%) in wijk Drongen - Briel (44%) in wijk Sluizeken Tolhuis Ham - Citadelpark (44%) in wijk Stationsbuurt Noord Bron: Rijksregister, Dienst Burgerzaken Stad Gent Bewerking door Data-Analyse & GIS Referentiedatum: 31/12/2008

23 22 Percentage 80-plussers, Gent 31/12/2008 sectoren en wijken inwonersaantal < 100 0,1% 3,5% 3,6% 7,0% 7,1% 10% 10,1% 14,0% 14,1% 17,5% > 17,5% Percentage 80-plussers, Gent 31/12/2008 wijkniveau 2,1% 4,0% 4,1% 6,0% 6,1% 8,0% 8,1% 10,0% Bron: Rijksregister, Dienst Burgerzaken Stad Gent. Bewerking door Data-Analyse & GIS

24 OVERZICHTSKAARTEN PLUSSERS 5% van de Gentenaars is 80 jaar of ouder. Voor Vlaanderen is dit op 01/01/2008 3% 7. Het percentage 80-plussers schommelt op wijkniveau tussen 3% en 10%. De wijken met het hoogste percentage 80-plussers zijn dezelfde als de wijken met het hoogste percentage 60-plussers: Watersportbaan Ekkergem (10%) en Sint Denijs Westrem (9%). De wijken met het laagste percentage ouderen zijn Rabot Blaisantvest (3%), Muide Meulestede Afrikalaan (3%) en Macharius Heirnis (3%), gelegen in de 19de eeuwse gordel. Op sectorniveau is er een veel grotere variatie in het aandeel 80-plusers: het schommelt tussen 1% en 28%. De sector met het laagste aandeel ouderen is Schansakker (1%), gelegen in de wijk Oostakker. Opvallend zijn twee sectoren met een zeer hoog aandeel ouderen: Baarle Dorp (28%) in de wijk Drongen en Briel (22%) in de wijk Sluizeken Tolhuis Ham. In Baarle Dorp is er een RVT (rust- en verzorgingstehuis) aanwezig. In Briel zijn er 2 RVT s en 3 service flats. Bron: Rijksregister, Dienst Burgerzaken Stad Gent Bewerking door Data-Analyse & GIS Referentiedatum: 31/12/2008

25 24 Aandeel alleenstaanden, Gent 31/12/2008 sectoren en wijken Aandeel alleenstaanden op totaal aantal gezinnen inwonersaantal < % 21% 22% 32% 33% 43% 44% 54% 55% 65% 66% 76% Aandeel alleenstaanden, Gent 31/12/2008 wijkniveau Aandeel alleenstaanden op totaal aantal gezinnen 22% 30% 31% 39% 40% 48% 49% 57% 58% 66% Bron: Rijksregister, Dienst Burgerzaken Stad Gent. Bewerking door Data-Analyse & GIS

26 OVERZICHTSKAARTEN 25 ALLEENSTAANDEN Het aandeel alleenstaanden wordt gemeten ten opzichte van het totaal aantal huishoudens. De term huishouden slaat op de personen die gewoonlijk in een zelfde woning samenleven, ongeacht de band van verwantschap met elkaar. Een huishouden kan ook bestaan uit één persoon die alleen leeft 8. 44% van de huishoudens in Gent zijn alleenstaanden of huishoudens van één persoon. Ter vergelijking, het aandeel personen dat alleen woont (op de totale bevolking) bedraagt 21% in Gent. Uit de kaarten blijkt dat er in het centrum een veel hogere concentratie alleenstaanden is dan in de rand. Op wijkniveau schommelt het aandeel alleenstaanden tussen 22% en 65%. De wijk met het laagste aandeel alleenstaanden is Drongen (22%). De wijk met het hoogste aandeel is Binnenstad (65%). Ook Watersportbaan Ekkergem en Elisabethbegijnhof Papegaai hebben meer dan 60% alleenstaanden. Op sectorniveau is er opnieuw een grotere variatie: de wijk met het kleinste aandeel alleenstaanden is Coninxdonk (11%) in de wijk Gentbrugge. Sint-Pieters in de wijk Binnenstad heeft het hoogste aandeel alleenstaanden (72%). Bron: Rijksregister, Dienst Burgerzaken Stad Gent Bewerking door Data-Analyse & GIS Referentiedatum: 31/12/2008

27 26 Aandeel eenoudergezinnen, Gent 31/12/2008 sectoren en wijken Aandeel eenoudergezinnen op totaal aantal gezinnen inwonersaantal < 100 2,33% 4,65% 4,66% 6,98% 6,99% 9,30% 9,31% 11,63% 11,64% 13,96% 13,97% 16,28% 31,17% Aandeel eenoudergezinnen, Gent 31/12/2008 wijkniveau Aandeel eenoudergezinnen op totaal aantal gezinnen 5,1% 6,5% 6,6% 8,0% 8,1% 9,5% 9,6% 11,0% Bron: Rijksregister, Dienst Burgerzaken Stad Gent. Bewerking door Data-Analyse & GIS

28 OVERZICHTSKAARTEN 27 EENOUDERGEZINNEN Voor Gent is het aandeel eenoudergezinnen op het totaal aantal huishoudens 8%. Op wijkniveau schommelt dit percentage tussen 5% in de Binnenstad en 11% in de Bloemekenswijk. De meeste wijken met een hoger percentage eenoudergezinnen liggen uitgezonderd Nieuw Gent UZ (11%) binnen de 19de eeuwse gordel (Bloemenkenswijk (11%), Muide Meulestede Afrikalaan (11%), Brugse Poort Rooigem (10%), Oud Gentbrugge (10%), Rabot Blaisantvest (10%) en Ledeberg (10%)). De wijken in het centrum van Gent hebben procentueel de minste eenoudergezinnen. Op sector niveau is er een zeer groot verschil tussen de sector met het hoogste, respectievelijk laagste percentage eenoudergezinnen. In Malem (Brugse Poort Rooigem) is 31% van de huishoudens eenoudergezinnen. Deze sector is een echte uitschieter: als we geen rekening houden met deze sector, schommelt het aandeel eenoudergezinnen tussen 2% en 16%. In Malem is het overgrote deel van de woningen sociale woningen. Wellicht heeft het groot aandeel sociale woningen een invloed op de aanwezigheid van eenoudergezinnen. Eenoudergezinnen (vooral moeders) hebben vaker een lager gezinsinkomen dan gezinnen met twee ouders, omdat er meestal maar een kostwinner is. Bovendien valt voor velen een voltijdse baan moeilijk te combineren met de gezinstaken 9. Eenoudergezinnen komen in die zin vaker in aanmerking voor een sociale woning. Drongen Industriepark (in de wijk Drongen) heeft het kleinste aandeel eenoudergezinnen (2%). Bron: Rijksregister, Dienst Burgerzaken Stad Gent Bewerking door Data-Analyse & GIS Referentiedatum: 31/12/2008

29 28 Werkloosheidsgraad, Gent 31/03/2009 wijkniveau Aantal NWWZ op potentieel actieve bevolking (18-64 jaar) 3,0% 5,9% 6,0% 8,9% 9,0% 11,9% 12,0% 14,9% 15,0% 17,9% Bron: VDAB. Bewerking door Data-Analyse & GIS WERKLOOSHEIDSGRAAD werkloosheidsgraad = niet-werkende werkzoekenden (NWWZ) potentieel actieve bevolking (18-64 jaar) De werkloosheidsgraad voor Gent op 31/03/2009 is 8%. Op wijkniveau schommelt dit percentage tussen 17% en 3%. Rabot Blaisantvest heeft met 17% de hoogste werkloosheidsgraad. Daarna volgen de wijken Sluizeken Tolhuis Ham (15%), Muide Meulestede Afrikalaan (14%) en Brugse Poort Rooigem (12%); allen gelegen in de 19de eeuwse gordel. De wijken met de laagste werkloosheidsgraad liggen in de rand van Gent: Drongen, Zwijnaarde, Kanaaldorpen en zone en Oostakker hebben een werkloosheidsgraag kleiner dan 4%. Bron: VDAB en Rijksregister, Dienst Burgerzaken Stad Gent Bewerking door Data-Analyse & GIS Referentiedatum: 31/03/2009 (VDAB) en 31/12/2008 (Rijksregister)

30 OVERZICHTSKAARTEN 29 OCMW Steuntrekkers, Gent 31/12/200 wijkniveau Leefloon en levensminimum Aantal steuntrekkers per duizend inwonders 2,1% 12,0% 12,1% 22,0% 22,1% 32,0% 32,1% 42,0% 42,1% 52,0% Bron: OCMW Gent; Rijksregister, Dienst Burgerzaken Stad Gent. Bewerking door Data-Analyse & GIS OCMW STEUNTREKKERS Op deze kaart zijn de OCMW steuntrekkers (zowel de mensen die een leefloon ontvangen als zij die een levensminimum ontvangen) weergegeven. Gemiddeld voor Gent zijn er 19 OCMW steuntrekkers per inwoners. Op wijkniveau schommelt dit tussen 2 en 51 per Oostakker heeft het kleinste aandeel; Rabot Blaisantvest het grootste. Andere wijken met een hoog aandeel steuntrekkers zijn: Nieuw Gent UZ, Muide Meulestede Afrikalaan, Sluizeken Tolhuis Ham, Brugse Poort Rooigem en Macharius Heirnis (> 32 ). Opnieuw zien we hierin delen van de 19de eeuwse gordel, gecombineerd met Nieuw Gent UZ. Bron: OCMW Gent; Rijksregister, Dienst Burgerzaken Stad Gent Bewerking door Data-Analyse & GIS Referentiedatum: 31/12/ /12/2006

31 30 Fiscale inkomens, aanslagjaar 2006 inkomens 2005 sectoren en wijken Mediaan inkomen niet berekend , , , , , , , , , ,00 Fiscale inkomens, aanslagjaar 2006 inkomens 2005 wijkniveau Mediaan inkomen , , , , , , , , , ,00 Bron: ADSEI. Bewerking door Data-Analyse & GIS.

32 OVERZICHTSKAARTEN 31 FISCALE STATISTIEK De fiscale statistiek van de inkomens wordt opgesteld op basis van de aangiften in de personenbelastingen. Het mediaan inkomen per aangifte is het inkomen verbonden aan de aangifte die zich bevindt in het midden van de reeks wanneer de aangiften geklasseerd worden naar inkomen 10. Voor Gent is het mediaan inkomen Op wijkniveau schommelt het mediane inkomen tussen en De wijken met het laagste mediaan inkomen zijn (van laag naar hoog) Rabot Blaisantvest, Sluizeken Tolhuis Ham (beide gesitueerd in de 19de eeuwse gordel) en Nieuw Gent UZ. De wijken met het hoogste mediaan inkomen zijn Drongen, Mariakerke en Oostakker. Op sectorniveau is er een grotere variatie: het kleinste mediaan inkomen op sectorniveau is , in de sector Wissenhagestraat (wijk Wondelgem); het hoogste mediaan inkomen is voor de sector Wafelijzer ( ) in Drongen. Voor de blanco sectoren is het mediaan inkomen niet berekend, omdat er te weinig aangiften (< 20) zijn. Globaal kunnen we zeggen dat de negentiende eeuwse grodel en Nieuw Gent UZ een lager inkomen hebben dan de gebieden in de rand van Gent (vooral in het Westen en het Zuid-Westen). Bron: ADSEI Bewerking door Data-Analyse & GIS Referentiedatum: aanslagjaar 2006 inkomen 2005

33 32 Dekkingsgraad kinderopvang Gent 2009 wijkniveau Verhouding voorschoolse opvang en het aantal 0-2-jarigen 5% 19% 20% 33% 34% 47% 48% 61% 62% 75% > 75% Bron: Dienst Kinderopvang Stad Gent. Bewerking door Data-Analyse & GIS DEKKINGSGRAAD KINDEROPVANG De dekkingsgraad is de totale kinderopvangcapaciteit in een gebied, gekoppeld aan het aantal 0-2-jarigen wonend in dat gebied. Hierbij wordt de Barcelona norm als minimumnorm gehanteerd. Deze stelt dat er voor 33% van de 0-2-jarigen in een gebied een opvangplaats voorzien moet zijn. De totale dekkingsgraad van Stad Gent bedraagt 40% 11. De wijken met de laagste dekkingsgraad situeren zich in de 19de eeuwse gordel: Rabot Blaisantvest (5%), Dampoort (16%) en Macharius Heirnis (16%). Globaal zien we dat het grootste deel van de 19de eeuwse gordel, evenals Wondelgem, Sint-Amandsberg, Watersportbaan Ekkergem en Elisabethbegijnhof Papegaai onder de Barcelona norm vallen of deze norm net halen. Opvallend is de wijk Sint Denijs Westrem met een dekkingsgraad van 128%. Dat betekent dat er meer opvangplaatsen zijn, dan dat er 0-2-jarigen zijn in die wijk. Bron: Dienst Kinderopvang Stad Gent; Rijksregister, Dienst Burgerzaken Stad Gent Bewerking door Data-Analyse & GIS Referentiedatum: juni 2009 (kinderopvang); 31/12/2008 (0-2-jarigen)

34 OVERZICHTSKAARTEN 33 1 Andorra, Australië, Canada, Hong Kong, IJsland, Japan, Liechtenstein, Malta, Monaco, Nieuw-Zeeland, Noorwegen, San Marino, VS, Zwitserland 2 Enkel personen die na 1985 Belg zijn geworden 3 Normaal gezien worden in de definitie van ECM ook alle personen uit het wachtregister opgenomen. Wij houden hier enkel rekening met personen uit het bevolkingsregister. 4 Stad Gent (2008) Gent in cijfers: 2008: verhuisbewegingen naar, uit en binnen Gent. Stad Gent Dataplanning en Monitoring, p Stad Gent (2008) Gent in cijfers: 2008: verhuisbewegingen naar, uit en binnen Gent. Stad Gent Dataplanning en Monitoring, p Bron: Studiedienst van de Vlaamse Regering 7 Bron: Studiedienst van de Vlaamse Regering 8 De Groote, P., Truwant, V. (2003) Demografie & Samenleving. Leuven: Universitaire Pers Leuven, p Studiedienst van de Vlaamse Regering (2009) Algemene omgevingsanalyse voor Vlaanderen Brussel: Studiedienst Vlaamse Regering, p Bron: 11 Stad Gent (2009) Voorschoolse kinderopvang Stad Gent 2009; Investeren in de toekomst, Stad Gent Dienst Kinderopvang, p. 5.

35 1 Binnenstad In dit document staan een hele reeks data uit verschillende bronnen vermeld. Meer uitleg over de gehanteerde bronnen en begrippen vind je in Bronnen en Begrippen.

36 WIJKFICHES Gent Binnenstad 35 Situering op kaart statistische sectoren Binnenstad m OPPERVLAKTE 2,67 km 2 (1,7% van Gent) SECTOREN Brusselse Poort Nederkouter Dierentuin Gent-centrum-zuid Kouter Patershol Sint-Jacobs Sint-Pieters Kuip Zuidpark BEBOUWDE OPPERVLAKTE (1/1/2007) 43,6% van de oppervlakte van de wijk Binnenstad is bebouwd. Voor Gent is dit 12,3%.

37 36 Demografie BINNENSTAD BEVOLKINGSDICHTHEID inwoners/km inwoners/km 2 TOTAAL BEVOLKINGSAANTAL Brusselse Poort Dierentuin Gent-centrum-zuid Kouter 950 Kuip 851 Nederkouter Patershol 9 08 Sint-Jacobs Sint-Pieters Zuidpark AANTAL KOTSTUDENTEN WAARVAN KOTADRES GEKEND IS (SCHOOLJAAR ) Brusselse Poort 62 Dierentuin 384 Gent-centrum-zuid 177 Kouter 58 Kuip 488 Nederkouter 512 Patershol 134 Sint-Jacobs Sint-Pieters Zuidpark NIET-BELGEN IN BEVOLKINGSREGISTER N = of 13,22% N = of 10,01% ASIELZOEKERS IN WACHTREGISTER 114 of 6,7 voor elke officiële inwoners of 6,4 voor elke officiële inwoners ECM IN BEVOLKINGSREGISTER of 11,6% of 14,9% ECM: Etnisch-Culturele Minderheden; definitie zie Bronnen en Begrippen. Met Gentenaars per km 2 is de bevolkingsdichtheid in de wijk Binnenstad dens. Tel daar de kotstudenten bij en 114 asielzoekers en je krijgt een zicht op de totale reële bewoners in de wijk. Het aandeel andere nationaliteiten is hier, met 13,2%, hoger dan in totaal in Gent (10%). De ruimere definitie van de Etnisch Culturele Minderheden toont dat er in deze wijk een kleiner aandeel ECM is dan in de stad in zijn geheel aanwezig zijn.

38 WIJKFICHES Gent Binnenstad 37 BINNENSTAD GEMIDDELDE LEEFTIJD BEVOLKINGSEVOLUTIE (TUSSEN 1999 EN 2008) 40,4 jaar 39,8 jaar + 12,6% + 7,1% NATUURLIJKE GROEI natuurlijke groei (tussen 1999 en 2006) inwoners of - 1,1 per duizend inwoners (gemiddelde jaarlijkse groei) inwoners of + 1,7 per duizend (gemiddelde jaarlijkse groei) natuurlijke groei inwoners of + 1,4 per duizend inwoners geboortes (2006) 204 of 12,3 per duizend inwoners sterftes (2006) 181 of 10,9 per duizend inwoners inwoners of + 4,6 per duizend inwoners of 13,2 per duizend inwoners of 8,6 per duizend inwoners evolutie natuurlijke groei per inwoners Binnenstad overlijdens Gent geboortes Gent natuurlijke groei Gent overlijdens Binnenstad geboortes Binnenstad natuurlijke Binnenstad Algemeen is er voor deze wijk een toename (in gedomicilieerde inwoners) van 12,6% tussen 1999 en 2008, wat een snellere stijging is dan voor de stad in zijn geheel. Groei wordt bepaald door natuurlijke groei (geboortes en sterftes) en migraties. Er is een sinds 2004 een uitgesproken positieve natuurlijke groei voor Gent. Voor de Binnenstad geldt dit pas in In 2002 en 2003 was er nog een negatieve natuurlijke groei, wat betekent dat er toen meer overlijdens waren dan geboorten.

39 0 38 Leeftijdspiramide Leeftijdspiramide 2008 (31/12) Binnenstad in vergelijking met Gent leeftijdspiramide 2008 Binnenstad en Gent [per inwoners] mannen vrouwen Gent Binnenstad BEVOLKINGSSAMENSTELLING LEEFTIJDSGROEPEN BINNENSTAD leeftijd % leeftijd % 0-9 6, , , , , , , , , , , , , , , , , ,1 De Binnenstad heeft een groot aandeel 20- tot 39-jarigen in vergelijking met Gent. Merk op dat studenten doorgaans niet gedomicilieerd zijn en bijgevolg niet tot de groep 20- tot 39-jarigen behoren. Er zijn minder 40+ers in de wijk Binnenstad dan in Gent in zijn geheel, behalve bij de groep 80+. Er zijn ook, in vergelijking, minder kinderen en jongeren.

40 WIJKFICHES Gent Binnenstad 39 Verhuisbewegingen Intern, extern en totaal migratiesaldo en mobiliteit per inwoners. Meer uitleg over de begrippen vind je in Bronnen en Begrippen. totaal migratiesaldo, intern en extern migratiesaldo per inwoners [periode ] Rabot Blaisantvest Muide Meulestede Afrikalaan Brugse Poort Rooigem Moscou Vogelhoek Stationsbuurt Noord Stationsbuurt Zuid Kanaaldorpen en -zone Zwijnaarde Sint Denijs Westrem Dampoort Oud Gentbrugge Drongen Wondelgem Nieuw Gent UZ Gentbrugge Mariakerke Sluizeken Tolhuis Ham Ledeberg Bloemekenswijk Elisabethbegijnhof Papegaai Macharius Heirnis extern saldo intern saldo totaal saldo Binnenstad Sint Amandsberg Watersportbaan Ekkergem Oostakker mobiliteit per inwoners [periode ] Drongen Kanaaldorpen en -zone Sint Denijs Westrem Mariakerke extern Gentbrugge Zwijnaarde Oostakker intern Wondelgem Sint Amandsberg Moscou - Vogelhoek Oud Gentbrugge Stationsbuurt Zuid Bloemekenswijk Watersportbaan - Ekkergem Dampoort Nieuw Gent - UZ Ledeberg Brugse Poort - Rooigem Stationsbuurt Noord Rabot - Blaisantvest Macharius - Heirnis Muide - Meulestede - Afrikalaan Sluizeken - Tolhuis - Ham Binnenstad Elisabethbegijnhof - Papegaai De wijk Binnenstad kent een grote toeloop van buiten Gent en is voor de periode de op één na populairste wijk voor niet-gentenaars. Op het vlak van interne verhuisbewegingen zie je het omgekeerde: er zijn er in aantal meer die vanuit de Binnenstad naar een andere Gentse wijk verhuizen, dan dat er van elders uit Gent aankomen in de Binnenstad. De Binnenstad zit in de top 5 van de wijken waar er een hoge negatieve interne migratie te zien is. Algemeen kent de Binnenstad, in relatieve aantallen, het op 1 na hoogste verloop, voor de periode

41 40 Huishoudens Een huishouden bestaat uit één of meer personen die gezamenlijk op een adres wonen. Aantal huishoudens Gemiddeld aantal personen per huishouden BINNENSTAD (of 9,4% van de Gentse huishoudens) ,59 2,11 SAMENSTELLING HUISHOUDENS HUISHOUDENS BINNENSTAD N % N % Samenwonend/gehuwd zonder kinderen , ,9 Samenwonend/gehuwd met kinderen , ,7 Eenoudergezinnen 544 5, ,8 Alleenstaanden , ,5 Opgelet: deze percentages hebben als totaal het totaal aantal huishoudens, niet de totale bevolking. Een vergelijking van de samenstelling van de huishoudens tussen Gent en Binnenstad toont aan dat er in de Binnenstad voornamelijk éénpersoons huishoudens zijn (65%). Samenwonenden en gezinnen met kinderen zijn relatief minder aanwezig in de Binnenstad in vergelijking tot het gemiddelde van Gent, net als éénoudergezinnen. Ruimtelijke ordening HUISVESTING BINNENSTAD COMFORT VAN DE WONING (2001) N % N % groot comfort , ,5 middelmatig comfort , ,2 klein comfort , ,7 zonder comfort 379 4, ,7 COMFORT VAN DE WONING (1991) N % groei in % N % groei in % groot comfort , ,6 +41 middelmatig comfort , ,6 +10 klein comfort , zonder comfort , ,9-66 zonder comfort: geen wc en/of badkamer klein comfort: badkamer en wc middelmatig comfort: klein comfort + centrale verwarming groot comfort: middelmatig comfort + keuken (4m 2 ) of geïntegreerd + telefoon of gsm + auto AANTAL ADRESPUNTEN WAAR KOTEN ZIJN (2008) BINNENSTAD Binnenstad heeft een hoger aandeel woningen met middelmatig comfort dan Gent en een gelijk aandeel woningen met groot comfort. In de periode is er aanzienlijke verbetering van het comfortniveau van de woningen en dit zowel in de Binnenstad als in Gent.

42 WIJKFICHES Gent Binnenstad 41 Mobiliteit en verkeer Autobezit per huishouden (SEE 2001) BINNENSTAD N % N % Zonder auto , Met 1 auto , Met 2 auto s 730 8, Met 3 of meer auto s 64 0, In 2001 doet 40% van de huishoudens in de wijk Binnenstad het zonder auto, terwijl dit voor Gent 31% is. De helft van de huishoudens in de Binnenstad heeft 1 auto, wat net onder de Gentse vergelijkingsbasis ligt. Economische situatie bewoners Werkloosheidsgraad (NWWZ/ actieve bevolking 31/03/2009) Werkloosheidsgraad (NWWZ/ actieve bevolking 31/03/2008) Werkloosheidsgraad (NWWZ/ actieve bevolking 31/03/2000) NWWZ: niet-werkende werkzoekenden BINNENSTAD N % N % , , , , , ,5 8,2% van de actieve bevolking is werkloos. In de wijk Binnenstad is een groter aandeel van de actieve bevolking werkloos dan globaal in Gent (7,3%). Een afname van de werkloosheidsgraad in het algemeen en van het aantal werklozen in het bijzonder (voor de periode ) is een conjunctureel gegeven. De Binnenstad kent een snellere afname dan Gent. Sinds 2009 is er opnieuw een stijging van het aantal werklozen en dit ten gevolge van de economische crisis. Langdurig werklozen (t.o.v. NWWZ 2009) Langdurige werklozen (t.o.v. NWWZ 2008) Langdurige werklozen (t.o.v. NWWZ 2000) BINNENSTAD N % N % , , , , , ,8 Bijna de helft van de werklozen zijn langdurig werkloos. Dit betekent dat ze een jaar of langer werkloos zijn. Het aandeel langdurig werklozen is in de periode lichtjes gedaald. Door de stijging van het aantal NWWZ ers in 2009, daalt het aandeel langdurig werklozen in 2009.

43 42 OCMW steuntrekkers (leefloners + levensminimum 31/12/2008) BINNENSTAD N N , ,3 De stad Gent telt gemiddeld 19,3 OCMW steuntrekkers per inwoners. Het gaat hier om personen (en eventueel hun gezin) die een leefloon ontvangen of personen die het levensminimum ontvangen. In de wijk Binnenstad ligt dit aandeel wat hoger dan voor Gent. FISCALE INKOMENS (AANSLAGJAAR 2006 INKOMEN 2005) gemiddeld inkomen per aangifte BINNENSTAD Het gemiddeld fiscaal inkomen of netto belastbaar inkomen per aangifte is lager in Binnenstad dan in Gent. AANSLAGJAAR 2006 INKOMENS 2005 GEMIDDELD INKOMEN PER AANGIFTE MEDIAAN INKOMEN INTERKWARTIEL VERSCHIL Brusselse Poort Dierentuin Gent-centrum-Zuid Kouter Kuip Nederkouter Patershol Sint-Jacobs Sint-Pieters Zuidpark Het mediaan inkomen is het middelste inkomen wanneer je alle fiscale inkomens rangschikt van laagste naar hoogste inkomen. Het interkwartiel verschil is een maat van spreiding rond de mediaan. Meer info vind je in Bronnen en Begrippen. Wat opvalt is het hoge gemiddelde inkomen per aangifte voor Kouter, terwijl het mediaan inkomen er kleiner is dan bv. Zuidpark. In Kouter zijn er bijgevolg meer erg hoge inkomens die het gemiddelde naar omhoog halen. Een spreidingsmaat geeft aanvullende informatie. De afstand tussen het laagste kwart inkomens (eerste kwartiel) en het hoogste kwart inkomens (derde kwartiel) is het hoogst in Kouter en het laagst in Brusselse Poort. Het fiscaal inkomen is het totaal belastbaar netto-inkomen per fiscaal huishouden. M.a.w. twee gehuwden hebben slechts één belastbaar inkomen, net zoals een alleenstaande. Dit kan soms tot vertekening leiden, bijv. als een bepaald gebied een groter aandeel alleenstaanden heeft dan een ander gebied. Een alleenstaande heeft immers gemiddeld een lager inkomen dan een gezin. We hebben daarom het gemiddeld inkomen berekend voor fiscaal alleenstaanden en voor fiscale gezinnen (2 of meer personen). Je mag deze cijfers niet vergelijken met het gemiddeld inkomen per aangifte voor de stad Gent ( ). AANSLAGJAAR 2006 INKOMENS 2005 GEMIDDELD INKOMEN PER AANGIFTE MEDIAAN INKOMEN INTERKWARTIEL VERSCHIL Fiscaal alleenstaande Fiscaal gezin

44 WIJKFICHES Gent Binnenstad 43 Gezondheid GEZONDHEIDS- INDICATOREN SEE 2001 SECTOREN AANDEEL VAN DE BEVOLKING (GEBOREN VOOR 1/1/1996) DAT LAST HEEFT VAN ÉÉN OF MEERDERE LANGDURIGE ZIEKTEN, LANGDURIGE AANDOENINGEN OF HANDICAPS INDICATOR SUBJECTIEVE GEZOND- HEID (= AANDEEL PERSONEN DAT ZICH IN MINDER GOEDE GEZOND- HEID VOELT) (GESTANDAARDISEER- DE INDEX 1 ; BELGIË=1) N % N index Kuip , ,81 Sint-Jacobs , ,14 Kouter , ,81 Patershol , ,88 Gent-centrum-zuid , ,08 Brusselse Poort , ,13 Zuidpark , ,85 Dierentuin , ,96 Nederkouter , ,00 Sint-Pieters , ,07 Gent , ,99 1 Na controle voor leeftijd en geslacht. In België heeft 21,5% last van een langdurige aandoening. Voor Gent is dit 18,9%. Het aandeel van de bevolking dat last heeft chronische aandoeningen is ontzettend verschillend in de statistische sectoren. De statistische sectoren Kuip en Patershol hebben een aandeel dat net geen 15% bedraagt. In de statistische sectoren Brusselse Poort en Zuidpark bedraagt het aandeel 22%. Het aandeel personen dat zich in minder goede gezondheid voelt in Gent komt quasi overeen met het aandeel van België. De sectoren Sint-Jacobs, Gent-centrum-zuid, Brusselse Poort, Nederkouter, Sint-Pieters hebben een hoger aandeel personen dat zich in minder goede gezondheid voelen. Opvallend is Sint-Pieters, Sint-Jacobs en Gentcentrum-zuid scoren slechter qua subjectieve gezondheid dan het gemiddelde voor Gent, maar het aandeel van de bevolking die last heeft van één of meerdere langdurige ziekten, aandoeningen of handicaps is er lager dan in Gent. Ouderenvoorzieningen en kinderopvang OUDEREN- VOORZIENINGEN SFG Residentie Rozendaal Bagattenstraat 49 SFG Seniotel Artevelde Hofstraat 47 SFG Serviceresidentie van Solidariteit Tijgerstraat 22 voor het gezin RVT Avondvrede Kalvermarkt 1 Rusthuis Seniorcity Solidariteit Tentoonstellingslaan 70 voor het Gezin Privilege Bagattenstraat 177 Onze Lieve Vrouw Ter Rive Sint-Pietersnieuwstraat 115 KINDEROPVANG BINNENSTAD Dekkingsgraad % (of 261 plaatsen) 40% (of plaatsen) Dekkingsgraad: verhouding tussen totale voorschoolse opvangcapaciteit en het aantal 0-2-jarigen. Barcelona-norm: 33% Inkomens gerelateerde opvangplaatsen (sociale dekkingsgraad: 56%) (sociale dekkingsgraad: 27%) Sociale dekkingsgraad: verhouding van het aantal opvangplaatsen met een inkomensgerelateerde ouderbijdrage ten aanzien van het aantal 0-2-jarigen.

45 44 2 Sluizeken Tolhuis Ham In dit document staan een hele reeks data uit verschillende bronnen vermeld. Meer uitleg over de gehanteerde bronnen en begrippen vind je in Bronnen en Begrippen.

46 WIJKFICHES Gent Sluizeken Tolhuis Ham 45 Situering op kaart statistische sectoren Sluizeken Tolhuis Ham m OPPERVLAKTE SECTOREN 1,25 km 2 (0,8% van Gent) Briel Ham Tolhuis Voormuide BEBOUWDE OPPERVLAKTE (1/1/2007) 42,0% van de oppervlakte van de wijk Sluizeken Tolhuis Ham is bebouwd. Voor Gent is dit 12,3%.

47 46 Demografie SLUIZEKEN TOLHUIS HAM BEVOLKINGSDICHTHEID inwoners/km inwoners/km 2 TOTAAL BEVOLKINGSAANTAL Briel Ham Tolhuis Voormuide AANTAL KOTSTUDENTEN WAARVAN KOTADRES GEKEND IS (SCHOOLJAAR ) Briel 175 Voormuide 16 Ham 113 Tolhuis 110 NIET-BELGEN IN BEVOLKINGSREGISTER N = of 23,15% N = of 10,01% ASIELZOEKERS IN WACHTREGISTER 206 of 18,9 voor elke officiële inwoners of 6,4 voor elke officiële inwoners ECM IN BEVOLKINGSREGISTER of 38,1% of 14,9% ECM: Etnisch-Culturele Minderheden; definitie zie Bronnen en Begrippen. Met Gentenaars per km 2 is de bevolkingsdichtheid in de wijk Sluizeken Tolhuis Ham zeer dens. Tel daar de 414 kotstudenten en 206 asielzoekers bij en je krijgt een zicht op de totale reële bewoners in de wijk. Het aandeel andere nationaliteiten is hier, met 23% een heel stuk hoger dan in stad Gent (10%). De ruimere definitie van de Etnisch Culturele Minderheden toont dat er in deze wijk ook een veel hoger aandeel ECM is dan in de stad in zijn geheel (38% versus 15%). Ook het aantal asielzoekers per officiële inwoners ligt in deze wijk (19 per 1 000) hoger dan het gemiddelde voor Gent (6 per 1 000).