|
|
- Julia van de Berg
- 8 jaren geleden
- Aantal bezoeken:
Transcriptie
1 Hoofdstuk 1 Vraag 6 Tot welke categorieën behoren de volgende economische goederen? Waarom? De rugzak van een student is een duurzaam individueel consumptiegoed omdat hij voor individueel maar langdurig persoonlijk gebruik door één persoon bestemd is. Een sigaret is een niet-duurzaam individueel consumptiegoed omdat ze na verbruik door de (persoon) roker verdwenen is. Een digitale camera is een duurzaam individueel consumptiegoed als ze door de bezitter gedurende lange tijd gebruikt wordt om foto s voor eigen gebruik te maken. Als de bezitter een persfotograaf is die zijn foto s verkoopt, is de digitale camera een duurzaam kapitaalgoed. Een wegwerpscheerapparaat is een niet-duurzaam individueel consumptiegoed. Een zwembad in de eigen tuin kan zowel een consumptiegoed als een kapitaalgoed zijn. Het zwembad is een duurzaam individueel consumptiegoed als het gezin zelf in de woning woont en het zwembad gebruikt; het is een kapitaalgoed als het gezin het zwembad heeft laten plaatsen om de waarde te verhogen bij eventuele verkoop of verhuur van de woning. Een inktpatroon voor de printer thuis is een niet-duurzaam consumptiegoed als de printer enkel door één gezin gebruikt wordt en er geen diensten aan anderen mee geproduceerd worden. Een boek van de stadsbibliotheek is een duurzaam consumptiegoed. Het is een publiek goed dat gedurende lange tijd bijdraagt tot de productie van kennis of ontspanning.(maar door zijn eigenschappen toch niet als een publieke investering beschouwd wordt. Goederen in stock of in voorraad kunnen als een (onvrijwillige) investering beschouwd worden, naar analogie met de voorraden in de bedrijfsboekhouding. Een scanner in een ziekenhuis is een collectief kapitaalgoed omdat het om een investering door een overheid (ziekteverzekering) gaat en ermee gedurende lange tijd diagnoses kunnen gesteld worden; gezaagd hout in een meubelfabriek is een intermediair goed dat als input zal gebruikt worden voor de productie van meubelen; een gevechtsvliegtuig van het Belgisch leger is een duurzaam collectief kapitaalgoed omdat het voor langere tijd bestemd is voor het collectief goed landsverdediging ; het materiaal van het leger heeft hetzelfde statuut als het materiaal van andere overheidsdiensten (bijvoorbeeld brandweerwagens). een verbrandingsoven voor restafval is een duurzaam kapitaalgoed omdat er gedurende lange tijd mee geproduceerd kan worden. De verbrandingsoven kan tot de publieke of tot de private investeringen behoren en het kan ook om een gemengd initiatief gaan. De dienstauto van een minister is een duurzaam collectief kapitaalgoed omdat het om een overheidsinvestering gaat waarmee gedurende lange tijd een consumptiegoed (de dienstverplaatsingen van een minister) geproduceerd wordt. Vraag 7 Zijn de volgende uitspraken positieve of normatieve uitspraken? Als gevolg van de lagere economische groei zijn de belastinginkomsten van de overheid lager dan verwacht is een vaststelling en dus een positieve uitspraak. De werkloosheid is vorig jaar in de drie deelgebieden van ons land gestegen is om dezelfde reden een positieve uitspraak. Om de consumptie van de gezinnen te stimuleren moet de overheid de belastingen op het inkomen van de gezinnen verlagen is een normatieve uitspraak omdat een oordeel uitgesproken wordt over de vraag op welke wijze een bepaald effect het best bereikt kan worden. Om de stijging van de prijzen van de consumptiegoederen tegen te gaan legt de overheid best maximumprijzen op is om dezelfde reden een normatieve uitspraak. Het verhogen van de inkomensdrempel voor het verkrijgen van stookoliecheques is geen oplossing voor de energiearmoede en druist in tegen het klimaatbeleid is een normatieve uitspraak omdat ze een oordeel uitspreekt over de waarde van een maatregel. 1
2 Hoofdstuk 2 Vraag 5 Waarom is landsverdediging een zuiver collectief goed? Landverdediging is een zuiver collectief goed omdat het aan de volgende kenmerken beantwoordt: Het is een niet-splitsbaar goed dat voor iedereen ter beschikking is, ongeacht de voorkeur of de bereidheid tot betalen van een individuele consument. Een tweede kenmerk is non-rivaliteit, d.w.z. dat het genot (gevoel van veiligheid) van één persoon het genot van anderen niet in de weg staat. Een derde kenmerk is niet-uitsluitbaarheid, d.w.z. dat geen enkele burger van een land van het genot van landsverdediging uitgesloten kan worden. Vraag 9 Waarom hebben jonge mensen het vaak moeilijk om een betaalbare autoverzekering te vinden? Bij jonge bestuurders is de kans op een schadegeval gemiddeld veel hoger dan die van meer ervaren bestuurders, waardoor de verzekeringsmaatschappijen hogere premies vragen aan jongeren. Vraag 10 In de jaren 1990 werden verpleegkundigen onderbetaald en was er een chronisch tekort. Daarop volgde de zgn. witte woede, met als resultaat een gevoelige stijging van de lonen. In het begin van 2006 meldden de media dat het aantal studenten verpleegkunde gevoelig gestegen was. Verklaar. Gezinnen (hier jongeren die een beroep kiezen en de personen die hen daarover adviseren) kiezen in een markteconomie op basis van informatie over de prijzen van goederen en productiefactoren. De loonstijgingen die door de vakbondsacties afgedwongen werden, zorgden voor een aanzienlijke stijging van de prijs van de productiefactor arbeid (het loon) in de verzorgingssector. Deze informatie dringt geleidelijk tot de bevolking door en leidt tot een toename van het aantal jongeren dat voor het beroep van verpleegkundige kiest. 2
3 Hoofdstuk 3 Vraag 2 Tot welke bestedingscategorieën behoren de volgende uitgaven? een gezin dat een koelkast koopt: deze uitgave behoort tot de privéconsumptie een zieke die remgeld betaalt voor de aankoop van geneesmiddelen: privéconsumptie een jongere die betaalt om lid te worden van de stadsbibliotheek: privéconsumptie BASF, een chemisch bedrijf in de haven van Antwerpen, dat een elektriciteitscentrale bouwt die ook warmte levert: een privé-investering China dat weefautomaten koopt bij Van de Wiele in Marke: uitvoer Brussels Airlines dat drie Airbusvliegtuigen koopt in Frankrijk: een private investering, invoer binnen Euroland de stad Gent die uitgaven doet voor de aanleg van nieuwe fietspaden: een overheidsinvestering de Vlaamse overheid die de lonen van het onderwijzend personeel betaalt: een publieke consumptie een horecazaak die uitbreidt en meteen ook een gescheiden rokersruimte installeert: een private investering Kinepolis die twee nieuwe filmzalen laat bouwen: een privé-investering Vraag 4 Bereken in het volgende voorbeeld de toegevoegde waarde van elke sector. Bosbouwers verkopen hun omgehakte bomen aan houtzagerijen voor EUR. De houtzagerijen verkopen voor EUR planken aan de meubelindustrie. De meubelindustrie verkoopt haar eindproducten rechtstreeks aan de consumenten voor EUR. De toegevoegde waarde in de bosbouw bedraagt EUR, in de houtzagerijen EUR ( EUR verkoopwaarde van planken min EUR voor de aankoopwaarde van bomen) en in de meubelindustrie EUR ( EUR verkoopwaarde van meubelen, min EUR voor de aankoopwaarde van planken). Vraag 5 Een met de blote hand werkende goudzoeker die gouderts vindt en aan een handelaar voor 100 EUR verkoopt, creëert ook voor 100 EUR toegevoegde waarde. Hoeveel toegevoegde waarde zou hij creëren als hij bij zijn zoektocht een paar wegwerphandschoenen zou gebruiken die hij voor 1 EUR kocht? En hoeveel toegevoegde waarde creëert de lokale goudertshandelaar die van verschillende goudzoekers erts koopt voor samen EUR, het in een zak van 2 EUR stopt en het te voet naar een verwerkingsfabriek brengt, en het daar verkoopt voor EUR? Als de goudzoeker met wegwerphandschoenen werkt, creëert hij 99 EUR toegevoegde waarde (100 EUR verkoopwaarde min 1 EUR voor de aankoopwaarde van de handschoenen). De goudertshandelaar creëert 98 EUR toegevoegde waarde (1 100 EUR verkoopwaarde min EUR voor de aankoopwaarde van het gouderts en van de zak). Vraag 6 Behoren de volgende factorinkomens tot het BBP of het BNP? De lonen van de Noord-Franse arbeiders die in de Vlaamse textielindustrie komen werken, behoren tot het BBP maar niet tot het BNP van België; voor Frankrijk is het andersom. Het loon van een Vlaamse vormingswerker die in een cultuurcentrum in Nederland werkt, behoort tot het BNP van België en tot het BBP van Nederland. De lonen van Vlamingen en Walen die elke dag naar Brussel pendelen om te werken behoren zowel tot het BBP als tot het BNP van België ze behoren tot het Bruto Regionaal Product van Brussel. de interest die een Belg ontvangt op zijn spaargeld dat in Luxemburg belegd is, behoort tot het BNP van België. Vraag 7 Tot welke sector behoren de volgende bedrijven? een garnaalvisserij behoort tot de primaire sector een melkveehouderij primaire sector een zuivelfabriek secundaire sector een staalfabriek secundaire sector 3
4 een farmaceutisch bedrijf secundaire sector een privéverzekeringsmaatschappij tertiaire of dienstensector, privémarktdiensten, profit een uitzendbureau tertiaire of dienstensector, privémarktdiensten, profit een centrum voor geestelijke gezondheidszorg tertiaire of dienstensector, privé of publieke nonprofit, ook quartaire sector genoemd een justitiehuis tertiaire of dienstensector, publieke non-profit een kinderopvangcentrum tertiaire of dienstensector, kan privé en profit zijn maar ook privé of publieke non-profit Vraag 8 Veronderstel dat in een bepaald jaar het nominale BBP van een land steeg met 3,5 procent en dat het algemene prijspeil met 2 procent toenam. Hoeveel bedraagt dan bij benadering de groei van het reële BBP? Het reële BBP zal dan bij benadering met 1,5 procent gestegen zijn. Vraag 9 Sinds 2004 is het verboden om een goed ter waarde van EUR of meer in contanten te laten betalen. Wat kan hiervoor de reden zijn? Men wil hiermee het zwarte circuit in de economie beperken en witwaspraktijken tegengaan. (Dat maximumbedrag werd intussen verder beperkt tot EUR, en sinds 1 januari 2014 tot EUR.) 4
5 Hoofdstuk 4 Vraag 3 Zijn de volgende goederen substitueerbaar of complementair? Een auto en een autoverzekering zijn complementaire goederen. Een gsm-toestel en mobiel bellen zijn complementaire goederen. Bevallen in een ziekenhuis en thuis bevallen zijn substitueerbaar. Brievenpost en chatten op het internet zijn substitueerbare goederen. Een pc en een printer zijn complementaire goederen. Kinderopvang bij een onthaalmoeder en in een crèche zijn substitueerbaar. Doktersbezoek en geneesmiddelengebruik zijn complementair. Therapie in de privépraktijk van een psychiater en therapie in een centrum voor geestelijke gezondheidszorg zijn substitueerbaar. Een bezoek aan een museum en een gids zijn complementair. Een vliegtuig en een hogesnelheidstrein kunnen substitueerbaar of complementair zijn. Dat hangt af van het traject. Voor een verplaatsing van Rijsel naar Marseille kun je zowel de hogesnelheidstrein als het vliegtuig nemen, het zijn dan substituten, maar als je bijvoorbeeld vanuit Brussel de hogesnelheidstrein neemt naar Parijs om van daaruit door te vliegen naar HongKong zijn het complementaire goederen. Een ipad en een Androidtablet zijn substitueerbare goederen. Een fiets en een fietshelm zijn complementaire goederen. Leidingwater en flessenwater zijn substitueerbare goederen. Vraag 4 Ga na wat er in de volgende gevallen met de marktvraag naar bepaalde consumptiegoederen kan gebeuren. Illustreer met een grafiek. Een toename van het zakgeld zal bij de doorsneejongeren leiden tot een verschuiving naar rechts van de vraagcurve naar voor jongeren normale consumptiegoederen. Een daling van de prijs van schilderwerk leidt waarschijnlijk tot een lichte vermindering van het doe-het-zelfwerk en tot een verhoging van de vraag naar professioneel schilderwerk; de vraagcurve naar doe-het-zelfproducten verschuift naar links. Een stijging van de prijs van kranten of populaire weekbladen kan het gevolg zijn van een verschuiving van de aanbodcurve naar links (door bv. een stijging van de papierprijs) en zal c.p. de vraag doen dalen. Het effect zal afhankelijk zijn van de grootte van de prijsverhoging en van de prijselasticiteit van de vraag. Een prijsstijging voor kabeljauw leidt tot een vermindering van de vraag naar kabeljauw en een verhoging van de vraag naar goedkopere vissoorten. De vraagvermindering van kabeljauw is af te lezen op de vraagcurve van kabeljauw; de vraagcurve van de andere vissoorten verschuift naar rechts. Vraag 5 Een muziekhandelaar stelt vast dat een prijsdaling voor het laatste album van Balthazar ook de verkoop van de albums van Arsenal doet toenemen. Verklaar. Dit is een voorbeeld van het inkomenseffect van een prijsverandering van een goed. De daling van de prijs van albums van Balthazar betekent, c.p., voor hun muziekliefhebbers een koopkrachtverhoging en doet niet alleen de vraag naar albums van Balthazar maar ook de vraag naar albums van een verwant muziekgenre (Arsenal) toenemen. 5
6 Vraag 6 Een gemeente verkoopt via haar diensten 100 brandmelders per jaar voor 50 EUR per stuk (wat eveneens de aankoopprijs is). In het kader van het veiligheidsbeleid wil de gemeente meer brandmelders verkocht zien. Er zijn twee alternatieven: 1. een publiciteitscampagne die EUR kost en waardoor een stijging van de verkoop met 20 % verwacht mag worden; 2. een daling van de verkoopprijs met 10 EUR (gegeven: de prijselasticiteit van de vraag naar brandmelders is -1,5). Kies je voor de publiciteitscampagne of voor de prijsdaling? Leg uit. 1. De publiciteitscampagne kost EUR en brengt een meerverkoop van 20 stuks op. 2. De prijsdaling heeft het volgende effect: Prijselasticiteit van de vraag = procentuele verandering van de gevraagde hoeveelheid procentuele verandering van de prijs Dus hier: -1,5 =? / -0,20 Daaruit volgt:? = -1,5 * -0,20 Dus:? = 0,30 of 30 honderdsten of 30% De prijsdaling brengt dus een meerverkoop op van 30 % van 100 = van 30 stuks. De prijsdaling kost het volgende: 130 stuks aan 10 EUR (verlies per stuk) = EUR DUS: we kiezen voor alternatief 2: het is nl. goedkoper én het levert een hogere meerverkoop op. 6
7 Hoofdstuk 5 Vraag 4 Als in de vzw Gezinshulp de totale kosten stijgen van naar EUR en het aantal huisbezoeken van naar 1 100, hoeveel bedragen dan bij benadering de marginale kosten? De marginale kosten (bijkomende kosten van een bijkomend huisbezoek ) bedragen bij benadering 10 EUR (1 000 EUR gedeeld door 100) Vraag 5 Een sportclub met 300 leden heeft naast haar onbezoldigde vrijwilligers ook een voltijds personeelslid in dienst. De loonkosten bedragen EUR per jaar. De huur van het clubhuis bedraagt EUR per jaar. De communicatiekosten bedragen EUR. 20 % daarvan, voornamelijk contacten met de sponsors en de subsidiërende overheid, word als vast beschouwd. 80 % is het gevolg van contacten met leden. Tweemaandelijks ontvangen de leden een clubblad. De daarmee gepaard gaande variabele kosten bedragen EUR. De jaarlijkse afschrijvingskosten van computer en kopieermachine zijn 600 EUR. Bereken de totale vaste kosten, de totale variabele kosten, de gemiddelde vaste kosten en de gemiddelde variabele kosten. Wat gebeurt er met de vermelde kosten als het aantal leden stijgt tot 350 of daalt tot 250? Verklaar waarom. Totale vaste kosten (TFK): EUR ( ) Totale variabele kosten (TVK): EUR ( ) Gemiddelde vaste kosten (GFK): 100,33 EUR ( EUR gedeeld door 300 leden) Gemiddelde variabele kosten (GVK): 30 EUR (9 000 EUR gedeeld door 300 leden) Als het aantal leden stijgt tot 350 dan blijven de TFK gelijk, maar de TVK stijgen evenredig tot een bedrag van EUR (350 leden maal 30 EUR per lid) De gemiddelde variabele kosten blijven gelijk ( EUR gedeeld door 350 = 30 EUR) De gemiddelde vaste kosten daarentegen dalen tot 86 EUR omdat eenzelfde bedrag aan TFK kan gespreid worden over een groter aantal leden ( EUR gedeeld door 350) Als het aantal leden daalt tot 250, dan blijven de TFK gelijk, maar de TVK dalen tot een bedrag van EUR (250 leden maal 30 EUR per lid) De gemiddelde variabele kosten blijven gelijk (7 500 EUR gedeeld door 250 = 30 EUR) De gemiddelde vaste kosten daarentegen stijgen tot 120,4 EUR omdat eenzelfde bedrag aan TFK nu gedragen moet worden door een kleiner aantal leden ( EUR gedeeld door 250) Vraag 6 Een sociaal-cultureel vormingscentrum organiseert een bezoek aan onze hoofdstad. De deelnameprijs wordt vastgesteld op 25 EUR. De vaste kosten (huur van een bus, kosten van begeleiding en gids, bekendmaking van het initiatief) bedragen 300 EUR. De variabele kosten per deelnemer (maaltijd, consumpties) zijn 15 EUR en zijn inbegrepen in de deelnameprijs. Hoeveel personen moeten meegaan om aan dit initiatief geen financiële kater over te houden? Hoeveel deelnemers zijn nodig om een overschot van 60 EUR te hebben? Elke deelnemer betaalt 25 EUR en kost 15 EUR. De contributiemarge per deelnemer bedraagt 10 EUR. Er is 30 maal 10 EUR nodig om de vaste kosten, 300 EUR, te dekken. In formulevorm: 300 EUR (TFK) gedeeld door (25 EUR (p) min 15 EUR (GVK)) = 30 deelnemers. Om een overschot van 60 EUR te hebben zijn 36 deelnemers nodig. In formulevorm: 300 EUR (TFK) + 60 EUR (beoogd overschot of winst) gedeeld door 10 EUR = 36 deelnemers. 7
8 Vraag 7 Een club van personeelswerkers organiseert een studiedag over diversiteitsmanagement. De inschrijvingsprijs bedraagt 12 EUR, inclusief een maaltijd van 7 EUR. De uitnodigingskosten belopen 150 EUR, de huur van de zaal 50 EUR en de vergoeding van de spreker 150 EUR. Hoeveel inschrijvingen en betalingen zijn er nodig om uit de kosten te geraken? De vaste kosten bedragen 350 EUR (150 EUR voor de uitnodigingen, 50 EUR voor de zaal en 150 EUR voor de spreker). Daarbij komen variabele kosten voor de maaltijden, 7 EUR per deelnemer. Om uit de kosten te geraken zijn 70 inschrijvingen nodig. De contributiemarge per betaalde inschrijving bedraagt 12 EUR min 7 EUR = 5 EUR. Er is 70 maal 5 EUR nodig om de vaste kosten te dekken. In formulevorm: 350 EUR (TFK) gedeeld door (12 EUR (p) min 7 EUR (GVK)) = 70 deelnemers. 8
9 Hoofdstuk 6 Vraag 3 Welke invloed hebben de volgende situaties of maatregelen op de prijs van de betrokken goederen? het mislukken van de kersenoogst; een verwachte prijsstijging van stookolie; Deze beide situaties zullen de prijs van de betrokken goederen doen stijgen, bij de kersen door een verschuiving van de aanbodcurve naar links, bij de stookolie door een verschuiving van de vraagcurve naar rechts. Vraag 4 Veronderstel een markt met volkomen concurrentie waarop een normaal goed wordt verhandeld. Bespreek en illustreer grafisch de veranderingen in het marktevenwicht: als de arbeidsproductiviteit stijgt, c.p.; als het inkomen van de consumenten toeneemt, c.p.; als beide zich tegelijkertijd voordoen. Als de arbeidsproductiviteit stijgt en daardoor het niveau van de productiekosten, zijn de aanbieders bereid om tegen dezelfde marktprijs meer aan te bieden; de aanbodcurve verschuift naar rechts; bij de oorspronkelijke marktprijs is het aanbod nu groter dan de vraag en zal de prijs dalen tot een nieuw evenwicht bereikt is tussen de gevraagde en de aangeboden hoeveelheid. De omvang van de prijsdaling en de toename van de geruilde hoeveelheid is afhankelijk van de prijselasticiteit van de vraag. Als het inkomen van de consumenten toeneemt en daardoor de koopkracht verhoogt, vragen de consumenten meer normale goederen; de vraagcurve verschuift naar rechts; bij de oorspronkelijke marktprijs is de vraag nu groter dan het aanbod en zal de prijs stijgen tot een nieuw evenwicht bereikt is tussen de gevraagde en de aangeboden hoeveelheid. De omvang van de prijsstijging en de toename van de geruilde hoeveelheid is afhankelijk van de prijselasticiteit van het aanbod. Als het aanbod en de vraag tegelijkertijd (en zeker wanneer dit gebeurt in ongeveer dezelfde mate) toenemen en verschuiven naar rechts zal de prijsverandering beperkt zijn en zal vooral de geruilde hoeveelheid toenemen. Vraag 7 Het opleggen van maximumprijzen en van minimumprijzen kan de werking van het marktmechanisme verstoren. Verklaar waarom. Een maximumprijs ligt onder de normale evenwichtsprijs. Bij de maximumprijs blijft de vraag groter dan het aanbod en is er dus geen evenwicht. De overheid kan dan i.p.v. de prijs toch te laten stijgen ervoor zorgen dat er bij de maximumprijs een evenwicht wordt nagestreefd door met andere maatregelen de vraag te beperken of het aanbod te doen toenemen. Een minimumprijs ligt boven de normale evenwichtsprijs. Bij de minimumprijs blijft het aanbod groter dan de vraag. De overheid kan er dan voor zorgen dat er bij de minimumprijs een evenwicht wordt nagestreefd door met andere maatregelen dan een prijsdaling het aanbod te verminderen en de vraag te doen stijgen. 9
10 Hoofdstuk 7 Vraag 3 Beantwoorden overschrijvingsformulieren en betaalkaarten aan de definitie van geld? Geld heeft drie functies: het is rekeneenheid, betaalmiddel (ruilmiddel) en spaarmiddel (het is mogelijk om zijn vermogen te bewaren in de vorm van geld). Overschrijvingsformulieren en betaalkaarten zijn betalingsinstrumenten maar geen geld, want ze kunnen niet gebruikt worden als spaarmiddel. Als je een betaling uitvoert met een overschrijving of met een bankkaart is er slechts geldverplaatsing als het geld van je rekening afgehaald wordt. Vraag 4 Wat zijn momenteel de geldscheppende instellingen en welk geld wordt er door wie gecreëerd? Er zijn in de Europese Unie twee soorten geldscheppende instellingen: De Europese Centrale Bank heeft het monopolie op het scheppen van chartaal geld en ze beïnvloedt het geldscheppend vermogen van de privébanken. Privébanken creëren giraal geld, o.a. op basis van de hoeveelheid chartaal geld die de Europese Centrale Bank in omloop brengt. Vraag 5 Als geld op een spaarboekje in een bepaald jaar nominaal 1,5 % interest opbrengt en de inflatie bedraagt in datzelfde jaar 3 %, is er dan sprake van een reële opbrengst? Neen. Het nominale bedrag van het geld wordt niet kleiner, maar verliest wel aan koopkracht. Vraag 6 Is het opleggen van een algemene prijzenstop effectief in de strijd tegen inflatie? Het opleggen van een algemene prijzenstop verandert niets aan de fundamentele oorzaken van de inflatie en is daarom niet effectief. Die oorzaken zijn, naargelang van de soort inflatie waarmee we te maken hebben, gelegen in een te snelle aangroei van de geldhoeveelheid, in een te snelle toename van de vraag (bestedingen) of in kostenstijgingen (loonkosten, winsten of ingevoerde inflatie). 10
11 Hoofdstuk 11 Vraag 3 Veronderstel dat het bevolkingsaantal in een land 10 miljoen bedraagt, waarvan 1,5 miljoen jonger is dan 15 jaar en 1,8 miljoen ouder dan 64 jaar. De totale beroepsbevolking telt 4,8 miljoen mensen en het effectief aantal werkenden bedraagt 4,2 miljoen. Hoe groot is de bevolking op werkbekwame leeftijd? Bereken het aantal werklozen en de werkgelegenheidsgraad. De bevolking op werkbekwame leeftijd bedraagt 6,7 miljoen personen (10 miljoen min 1,5 jongeren en 1,8 miljoen ouderen). Het aantal werklozen is (4,8 miljoen personen in de totale beroepsbevolking, min 4,2 miljoen werkenden) en de werkgelegenheidsgraad bedraagt afgerond 62,7 procent (4,2 miljoen gedeeld door 6,7 miljoen). Opmerking: hier wordt impliciet aangenomen dat de werkenden ook voltijds werken. 11
12 Hoofdstuk 16 Vraag 2 Op welk onderdeel van de betalingsbalans worden de volgende verrichtingen geregistreerd? de import van petroleum: op de lopende rekening (goederenbalans) de uitgaven voor buitenlands toerisme: op de lopende rekening (dienstenbalans) ontwikkelingshulp aan arme landen: op de lopende rekening (lopende overdrachten) de interesten op buitenlandse beleggingen: op de lopende rekening (inkomensrekening) het betalen van lonen aan grensarbeiders: op de lopende rekening (inkomensrekening) het oprichten van dochterbedrijven in het buitenland: op de kapitaalrekening Vraag 4 Waarom en hoe kan deviezenspeculatie wisselkoersschommelingen versterken? Wanneer speculanten zich verwachten aan een stijging van de wisselkoers van een bepaalde munt, zullen zij deze munt aankopen, op de gewone wisselmarkt of op de futures markt. Daardoor stijgt de vraag naar die munt en stijgt de wisselkoers nog verder. Wanneer speculanten zich verwachten aan een daling van de wisselkoers van een bepaalde munt, zullen zij die munt verkopen. Daardoor stijgt het aanbod van die munt en daalt de vraag, waardoor de wisselkoers van deze munt nog verder daalt. 12
13 Hoofdstuk 17 Vraag 3 Waarom ontvangen bepaalde lage-inkomenslanden zo weinig directe buitenlandse investeringen? Soms wordt gedacht dat buitenlandse investeerders hun beslissingen enkel baseren op de hoogte van de loonkosten in potentiële vestigingslanden. De loonkosten in de lage-inkomenslanden zijn laag en op grond daarvan zou men kunnen verwachten dat buitenlandse investeerders zich bij voorkeur daar zullen vestigen. De cijfers over de verdeling van de directe buitenlandse investeringen wijzen op het tegendeel. Dat wijst erop dat investeringsbeslissingen lang niet alleen afhankelijk zijn van het al of niet voorkomen van lage loonkosten. De lage-inkomenslanden hebben vanuit het standpunt van buitenlandse investeerders veel nadelen: Lage lonen zijn daar een gevolg van de lage productiviteit van de arbeidskrachten daardoor liggen de kosten per eenheid product toch hoger dan in landen met eventueel hogere loonkosten maar ook een veel hogere productiviteit. De slechte infrastructuur is een tweede handicap: het ontbreken van goede wegen en havens, een onbetrouwbare energievoorziening enz. maken investeren nog minder interessant. De bevolking in de lage-inkomenslanden is over het algemeen laag geschoold dat is mede een verklaring voor de lage productiviteit van de arbeidskrachten. Veel lage-inkomenslanden worden gekenmerkt door zwakke politieke en maatschappelijke structuren (juridisch systeem, gezondheidszorg enz.) en die veroorzaken onzekerheid bij buitenlandse investeerders. De lage-inkomenslanden hebben per definitie een beperkte binnenlandse vraag, waardoor nog een eventuele aantrekkingsfactor voor buitenlandse investeringen wegvalt. Daarenboven hebben veel lage-inkomenslanden ook geen interessante grondstoffen die buitenlandse investeerders zouden kunnen aantrekken. Een bijkomend gegeven is of het betrokken land ingeschakeld is in de wereldeconomie en beschikt over netwerken. De investeringsboom in China is op gang getrokken door Chinezen uit Hong Kong, Taiwan en Singapore. De belangrijkste investeerders in India waren uitgeweken Indiërs uit Engeland en de VS. India was lange tijd een lage-inkomensland, maar vandaag zijn Indiërs de wereldspelers in bv. de staalindustrie (Mittal) en de diamant. 13
1. De productiemogelijkhedencurve van een land verschuift naar boven. Waardoor kan dit verklaard worden?
1. De productiemogelijkhedencurve van een land verschuift naar boven. Waardoor kan dit verklaard worden?. een daling van het aantal werklozen B. een toename van de emigratie uit het betreffende land. de
Nadere informatieRemediëringstaak: Vraag en aanbod
Remediëringstaak: Vraag en aanbod Oefening 1: a. Stijging olieprijs blijft beperkt. Je moet een grafiek tekenen waarin je je aanbod naar links laat verschuiven (aanbod daalt) (wegens pijpleidingen die
Nadere informatie1 Volledige of volkomen competitieve markten Om te spreken van volkomen concurrentie moeten er 4 voorwaarden vervuld zijn:
Competitieve markten van 6 COMPETITIEVE MARKTEN Marktvormen Welke verschilpunten stel je vast als je het aantal aanbieders en het aantal vragers vergelijkt op volgende markten? a/ Wisselmarkt b/ Markt
Nadere informatieHOOFDSTUK 14: OEFENINGEN
1 HOOFDSTUK 14: OEFENINGEN 1. Antwoord met juist of fout op elk van de onderstaande beweringen. Geef telkens een korte a) Indien een Amerikaans toerist op de Grote Markt van Brussel een Deens bier drinkt,
Nadere informatieInleiding tot de economie (HIR(b)) VERBETERING Test 14 november 2008 1
Inleiding tot de economie (HIR(b)) VERBETERING Test 14 november 2008 1 Vraag 1 (H1-14) Een schoenmaker heeft een paar schoenen gerepareerd en de klant betaalt voor deze reparatie 16 euro. De schoenmaker
Nadere informatieOefeningen vraag en aanbod
Oefeningen vraag en aanbod Oefening 1: Geef grafisch weer welke wijziging de vraag- en/of aanbodcurve zal ondergaan in volgende gevallen (telkens ceteris paribus). a. De productiviteit van een groot aantal
Nadere informatieOefeningen: Soorten marktvormen + Vraag en Aanbod + Marktevenwicht bij volkomen concurrentie
Oefeningen: Soorten marktvormen + Vraag en Aanbod + Marktevenwicht bij volkomen concurrentie Oefening 1: Geef grafisch weer welke wijziging de vraag- en/of aanbodcurve zal ondergaan in volgende gevallen
Nadere informatieHerhalingsoefeningen Thema 1: Perfect competitieve markten
Herhalingsoefeningen Thema 1: Perfect competitieve markten Oefening 1: De overheid treedt onder druk van milieugroepen op tegen vervuilende ondernemingen en legt de ondernemingen een belasting per eenheid
Nadere informatieEindexamen economie 1 havo 2000-I
Opgave 1 Meer mensen aan de slag Het terugdringen van de werkloosheid is in veel landen een belangrijke doelstelling van de overheid. Om dat doel te bereiken, streeft de overheid meestal naar groei van
Nadere informatieHoofdstuk 2: Wat produceert een onderneming?
Hoofdstuk 2: Wat produceert een onderneming? 2.1. Wat je produceert moet je kunnen verkopen. Zie boek: p. 22 25 (+ nota s) Senseo en stadstweewieler van BMW 2.2./2.3./2.4. Vraag en aanbod 1. Voorbeeld
Nadere informatie6,3 ECONOMIE. Samenvatting door een scholier 4680 woorden 25 januari keer beoordeeld. Lesbrief Globalisering INFLATIE
Samenvatting door een scholier 4680 woorden 25 januari 2011 6,3 17 keer beoordeeld Vak Economie ECONOMIE Lesbrief Globalisering INFLATIE Soort Oorzaken OPLOSSINGEN Vraag Bestedingsinflatie Door de oplevende
Nadere informatieDomein GTST havo. 1) Gezinnen, bedrijven, overheid en buitenland; of anders geformuleerd: (C + I + O + E M)
1) Geef de omschrijving van trendmatige groei. 2) Wat houdt conjunctuurgolf in? 3) Noem 5 conjunctuurindicatoren. 4) Leg uit waarom bij hoogconjunctuur de bedrijfswinsten zullen stijgen. 5) Leg uit waarom
Nadere informatieHoofdstuk 1: Vraag en aanbod
Hoofdstuk 1: Vraag en aanbod 1. Voorbeeld We bevinden ons op een markt van groenten en fruit (aardbeien, sla, bloemkolen, champignons, asperges, tomaten, ). De prijzen van deze goederen variëren sterk
Nadere informatieDomein D: markt (module 3) havo 5
Domein D: markt (module 3) havo 5 1. Noem 3 kenmerken van een marktvorm met volkomen concurrentie. 2. Waaraan herken je een markt met volkomen concurrentie? 3. Wat vormt het verschil tussen een abstracte
Nadere informatieHoofdstuk 2: Prijsvorming door vraag en aanbod
Hoofdstuk 2: Prijsvorming door vraag en aanbod 1. Voorbeeld We bevinden ons op een markt van groenten en fruit (aardbeien, sla, bloemkolen, champignons, asperges, tomaten, ). De prijzen van deze goederen
Nadere informatieOefeningen Producentengedrag
Oefeningen Producentengedrag Oefening 1: Bij een productie van 10.000 eenheden bedragen de totale kosten van een bedrijf 90.000 EUR. Bij een productie van 12.500 bedragen de totale kosten 96.000 EUR. De
Nadere informatieHoofdstuk 1: Vraag en aanbod
Hoofdstuk 1: Vraag en aanbod 1. Voorbeeld We bevinden ons op een markt van groenten en fruit (aardbeien, sla, bloemkolen, champignons, asperges, tomaten, ). De prijzen van deze goederen variëren sterk
Nadere informatieDomein D: markt. 1) Nee, de prijs wordt op de markt bepaald door het geheel van vraag en aanbod.
1) Geef 2 voorbeelden van variabele kosten. 2) Noem 2 voorbeelden van vaste (=constante) kosten. 3) Geef de omschrijving van marginale kosten. 4) Noem de 4 (macro-economische) productiefactoren. 5) Hoe
Nadere informatieHT3: Vraag en aanbod
Lkr.: R. De Wever Naam: Nummer: HT3: Vraag en aanbod Klas: 3 ECA1 28 oktober 2016 25 Vraag 1: (6 ptn) Noteer voor elk van onderstaande uitspraken door welke grafiek (1 tot en met 8) ze worden weergegeven.
Nadere informatieSamenvatting Economie Hoofdstuk 3/7 samenvatting
Samenva Economie Hoofdstuk 3/7 samenva Samenva door E. 2301 woorden 12 juli 2013 0 keer beoordeeld Vak Methode Economie Percent Economie hoofdstuk 3/7 samenva HAVO 4 en 5 3.1 Markten Welke soorten markten
Nadere informatieALGEMENE ECONOMIE /03
HBO Algemene economie Raymond Reinhardt 3R Business Development raymond.reinhardt@3r-bdc.com 3R 1 M Productiefactoren: alle middelen die gebruikt worden bij het produceren: NOKIA: natuur, ondernemen, kapitaal,
Nadere informatieExamen HAVO. Economie 1
Economie 1 Examen HAVO Hoger Algemeen Voortgezet Onderwijs Tijdvak 2 Woensdag 21 juni 13.30 16.00 uur 20 00 Dit examen bestaat uit 31 vragen. Voor elk vraagnummer is aangegeven hoeveel punten met een goed
Nadere informatieRemediëringstaak: Vraag en aanbod
Remediëringstaak: Vraag en aanbod 1. Studeer opnieuw de leerstof van vraag en aanbod in. Tracht steeds zeer inzichtelijk te studeren: ga na dat je alle redeneringen die we in de klas / cursus maakten snapt.
Nadere informatieTe weinig verschil Verschil tussen de hoogte van uitkeringen en loon is belangrijk. Het moet de moeite waard zijn om te gaan werken.
Hoofdstuk 4 Inkomen Paragraaf 4.1 De inkomensverschillen Waardoor ontstaan inkomens verschillen. Inkomensverschillen ontstaan door: Opleiding Verantwoordelijkheid Machtspositie Onregelmatigheid of gevaar
Nadere informatieSamenvatting Economie Lesbrief Vervoer
Samenvatting Economie Lesbrief Vervoer Samenvatting door een scholier 2145 woorden 11 januari 2011 6,8 358 keer beoordeeld Vak Methode Economie LWEO H 1 Marktaandeel van de afzet= afzet onderneming/afzet
Nadere informatieEindexamen vwo economie I
Opgave 1 1 maximumscore 1 Uit het antwoord moet blijken dat de hoogte van de arbeidsinkomensquote 0,7 / 70% is. 2 maximumscore 2 Een antwoord waaruit blijkt dat als b 1 daalt, het inkomen na belastingheffing
Nadere informatieEindexamen economie 1-2 havo 2000-I
4 Antwoordmodel Opgave 1 Algemene regel 3.6 is ook van toepassing als gevraagd wordt een gegeven antwoord toe te lichten, te beschrijven en dergelijke. 1 voorbeelden van juiste antwoorden: Een antwoord
Nadere informatieHT1: Vraag en aanbod - marktevenwicht
Naam: Nummer: HT: Vraag en aanbod - marktevenwicht Klas: 5 ECMT Lkr.: R. De Wever 20 september 202 20 Vraag : (2 ptn) ACTUA: Apple. Wie is de huidige CEO? Tim Cook. 2. Waarom kwam Apple afgelopen week
Nadere informatieSamenvatting Economie Module 2
Samenvatting Economie Module 2 Samenvatting door S. 1008 woorden 3 januari 2013 6,7 62 keer beoordeeld Vak Methode Economie Praktische economie Praktische economie Module 2 Economie Module 2 Eenmaal, andermaal,verkocht
Nadere informatieSamenvatting Economie Internationale handel
Samenvatting Economie Internationale handel Samenvatting door een scholier 1484 woorden 7 oktober 2003 5,5 44 keer beoordeeld Vak Economie Lesbrief Internationale handel HS 1 Nederland handelsland Par.
Nadere informatieI. Vraag en aanbod. Grafisch denken over micro-economische onderwerpen 1 / 6. fig. 1a. fig. 1c. fig. 1b P 4 P 1 P 2 P 3. Q a Q 1 Q 2.
1 / 6 I. Vraag en aanbod 1 2 fig. 1a 1 2 fig. 1b 4 4 e fig. 1c f _hoog _evenwicht _laag Q 1 Q 2 Qv Figuur 1 laat een collectieve vraaglijn zien. Een punt op de lijn geeft een bepaalde combinatie van de
Nadere informatiePW EXTRA: Remediëringstaak
Naam: Nummer: Klas: 5 ECMT-ECWI PW EXTR: Remediëringstaak Lkr.: R. De Wever Herfstvakantie 2016 1. Herstudeer eerst de leerstof economie van Thema 1. 2. Hermaak schriftelijk een selectie van de klassikaal
Nadere informatieSamenvatting Economie Hoofdstuk 1
Samenvatting Economie Hoofdstuk 1 Samenvatting door S. 946 woorden 2 april 2017 8,1 1 keer beoordeeld Vak Economie Hoofdstuk 1 De vraag naar producten Kernbegrippen 1) Individuele vraaglijn 2) Betalingsbereidheid
Nadere informatieDomein D: markt (module 3) vwo 4
1. Noem 3 kenmerken van een marktvorm met volkomen concurrentie. 2. Waaraan herken je een markt met volkomen concurrentie? 3. Wat vormt het verschil tussen een abstracte en een concrete markt? 4. Over
Nadere informatieSlechts 1 antwoord is juist, alle andere zijn fout (en bevatten heel vaak onzin)!
Slechts 1 antwoord is juist, alle andere zijn fout (en bevatten heel vaak onzin)! Vragen aangeduid met een * toetsen in het bijzonder het inzicht en toepassingsvermogen. Deze vragenreeksen zijn vrij beschikbaar.
Nadere informatieSPD Bedrijfsadministratie. Correctiemodel ALGEMENE ECONOMIE 22 JUNI UUR UUR
SPD Bedrijfsadministratie Correctiemodel ALGEMENE ECONOMIE 22 JUNI 2015 14.45 UUR 16.15 UUR SPD Bedrijfsadministratie Algemene Economie 22 juni 2015 B / 11 2015 NGO - ENS B / 11 Opgave 1 (21 punten) Vraag
Nadere informatieEindexamen economie 1-2 havo 2006-II
Opmerking Algemene regel 3.6 is ook van toepassing als gevraagd wordt een gegeven antwoord toe te lichten, te beschrijven en dergelijke. Opgave 1 1 Voorbeelden van een juist antwoord zijn: kosten van politie-inzet
Nadere informatie1 Aanbodfunctie. 2 Afschrijvingskosten Asymmetrische 3 informatie
1 Aanbodfunctie 2 Afschrijvingskosten Asymmetrische 3 informatie Het verband tussen prijs een aangeboden hoeveelheid kun je weergeven met een vergelijking: de aanbodfunctie. De jaarlijkse waardevermindering
Nadere informatieRemediëringstaak: Vraag en aanbod
Remediëringstaak: Vraag en aanbod Oefening 1: Verklaar bondig waarom de prijzen in onderstaande tekstjes veranderd zijn door middel van een grafiek met vraag- en aanbod(wijzigingen). a. Stijging olieprijs
Nadere informatieSamenvatting Economie Inkomen Hoofdstuk 1 t/m 3
Samenvatting Economie Inkomen Hoofdstuk 1 t/m 3 Samenvatting door een scholier 1203 woorden 17 januari 2005 6,1 90 keer beoordeeld Vak Economie Samenvatting economie lesbrief: inkomen. Hoofdstuk 1: de
Nadere informatieSamenvatting Economie Consument en Producent
Samenvatting Economie Consument en Producent Samenvatting door een scholier 1055 woorden 29 oktober 2004 6,1 60 keer beoordeeld Vak Economie Consument en producent. Hoofdstuk 1: De klant. Marktaandeel
Nadere informatieEindexamen economie havo II
Opgave 1 Algemene regel 3.6 is ook van toepassing als gevraagd wordt een gegeven antwoord toe te lichten, te beschrijven en dergelijke. 1 Voorbeeld van een juist antwoord: Een antwoord waaruit blijkt dat
Nadere informatieEindexamen economie pilot havo II
Beoordelingsmodel Algemene regel 3.6 is ook van toepassing als gevraagd wordt een gegeven antwoord toe te lichten, te beschrijven en dergelijke. Opgave 1 1 maximumscore 2 Een antwoord waaruit blijkt dat
Nadere informatieRemediëringstaak: Vraag en aanbod
Remediëringstaak: Vraag en aanbod 1. Studeer opnieuw de leerstof van vraag en aanbod in. Tracht steeds zeer inzichtelijk te studeren: ga na dat je alle redeneringen die we in de klas / cursus maakten snapt.
Nadere informatieEindexamen economie 1-2 havo 2008-II
Beoordelingsmodel Algemene regel 3.6 is ook van toepassing als gevraagd wordt een gegeven antwoord toe te lichten, te beschrijven en dergelijke. Opgave 1 1 maximumscore 2 De werkgelegenheid verandert met
Nadere informatieSamenvatting Economie Vervoer
Samenvatting Economie Vervoer Samenvatting door S. 1607 woorden 25 april 2017 5,2 4 keer beoordeeld Vak Methode Economie LWEO Hoofdstuk 2 : Met de taxi of met de fiets Afzet onderneming Markt Afzet= ------------------------------------
Nadere informatieEconomie module 1. Hoofdstuk 1: Voor niks gaat de zon op.
Economie module 1. Hoofdstuk 1: Voor niks gaat de zon op. Economie gaat in essentie over het maken van keuzes. De behoeften van mensen zijn onbegrensd, maar hun middelen zijn beperkt. Door dit spanningsveld
Nadere informatieBegrippenlijst Economie H10 geld en geldschepping
Begrippenlijst Economie H10 geld en geldschep Begrippenlijst door V. 902 woorden 8 juni 2013 3 2 keer beoordeeld Vak Methode Economie Kern van de economie Begrippenlijst economie hoofdstuk 10 10.1 geld
Nadere informatieDe wensen van mensen zijn onbegrensd. Hoe noemen we in de economie deze wensen? BEHOEFTEN. Categorie Vraag & Antwoord
Categorie Vraag & Antwoord De wensen van mensen zijn onbegrensd. Hoe noemen we in de economie deze wensen? BEHOEFTEN Er zijn te weinig middelen om in alle behoeften te kunnen voorzien. Hoe heet dit verschijnsel?
Nadere informatieEindexamen economie vwo II
Beoordelingsmodel Opmerking Algemene regel 3.6 is ook van toepassing als gevraagd wordt een gegeven antwoord toe te lichten, te beschrijven en dergelijke. Opgave 1 1 maximumscore 2 Voorbeelden van een
Nadere informatieEindexamen economie 1-2 havo 2007-II
Beoordelingsmodel Algemene regel 3.6 is ook van toepassing als gevraagd wordt een gegeven antwoord toe te lichten, te beschrijven en dergelijke. Opgave 1 1 maximumscore 2 Een antwoord waaruit blijkt dat
Nadere informatieSamenvatting Economie Rekonomie
Samenvatting Economie Rekonomie Samenvatting door een scholier 1570 woorden 24 oktober 2011 5,3 76 keer beoordeeld Vak Methode Economie LWEO Rekonomie Hoofdstuk 1 De cijfers achter de komma worden ook
Nadere informatieInleiding tot de economie Test december 2008 H17 tem H25 VERBETERING 1
Inleiding tot de economie Test december 2008 H17 tem H25 VERBETERING 1 Vraag 1 Bin. Munt/Buit. munt Hoeveelheid buitenlandse munt Beschouw bovenstaande grafiek met op de Y-as de hoeveelheid binnenlandse
Nadere informatieLESBRIEF VERVOER. havo 4 blok 3
LESBRIEF VERVOER havo 4 blok 3 Inhoud Met de taxi of met de fiets (kosten, opbrengsten, winst, mo, mk) Verzekeren tegen risico (verzekeren) De lucht in (vraag, aanbod, surplus) Het beroepsgoederenvervoer
Nadere informatieauteursrechtelijk beschermd materiaal OPLOSSINGEN OEFENINGEN Hoofdstuk 11
OPLOSSINGEN OEFENINGEN Hoofdstuk Open Vragen OEFENING a) i. De vraagcurve van arbeid verschuift naar rechts. ii. Daar we in de korte termijn zijn, kan de kapitaalstock niet worden aangepast aan de stijging
Nadere informatieSamenvatting Economie Internationale Handel
Samenvatting Economie Internationale Handel Samenvatting door een scholier 1611 woorden 9 september 2001 6,5 169 keer beoordeeld Vak Economie Economie Internationale Handel Hoofdstuk 1 Nederland is erg
Nadere informatieVraag 1: PRIJSVORMING
Naam:.. Datum: 03/12/2013 Klas:... Klasnummer: Vak: SEI Leerkracht: K. Wambeke Opdrachtenbundel ( /20) Vraag 1: PRIJSVORMING Een "mp3-speler" wil wel iedereen maar tegen welke prijs? Los hierover de volgende
Nadere informatieValutamarkt. fransetman.nl
euro in dollar wisselkoers Wisselkoers (ontstaat op valutamarkt) Waarde van een munt uitgedrukt in een andere munt Waardoor kan de vraag naar en het aanbod van veranderen? De wisselkoers van de euro in
Nadere informatieConstante kosten - Kosten die niet afhangen van de productieomvang. Bv. Verzekeringskosten & afschrijvingskosten.
Samenvatting door D. 1289 woorden 4 oktober 2015 3,5 1 keer beoordeeld Vak Economie Hoofdstuk 1 - STEEDS MEER MOBILITEIT 1 - Hoe verplaatsen we ons? Manieren van vervoeren: Fiets - Scooter - Auto - Bus
Nadere informatieEindexamen economie 1-2 havo 2007-I
4 Beoordelingsmodel Algemene regel 3.6 is ook van toepassing als gevraagd wordt een gegeven antwoord toe te lichten, te beschrijven en dergelijke. Opgave 1 1 maximumscore 2 twee van de volgende voorbeelden
Nadere informatieSPD Bedrijfsadministratie. Correctiemodel ALGEMENE ECONOMIE VRIJDAG 16 DECEMBER UUR
SPD Bedrijfsadministratie Correctiemodel ALGEMENE ECONOMIE VRIJDAG 16 DECEMBER 2016 15.30-17.00 UUR SPD Bedrijfsadministratie Algemene economie vrijdag 16 december 2016 B / 12 2016 NGO-ENS B / 12 Opgave
Nadere informatieModule 8 havo 5. Hoofdstuk 1 conjunctuurbeweging
Module 8 havo 5 Hoofdstuk 1 conjunctuurbeweging Economische conjunctuur hoogconjunctuur Reëel binnenlands product groeit procentueel sterker dan gemiddeld. laagconjunctuur Reëel binnenlands product groeit
Nadere informatieDomein D: markt. 1) Noem de 4 (macro-economische) productiefactoren. 2) Groepeer de micro-economische productiefactoren bij de macroeconomische
1) Noem de 4 (macro-economische) productiefactoren. 2) Groepeer de micro-economische productiefactoren bij de macroeconomische productiefactoren. 3) Hoe ontwikkelt de gemiddelde arbeidsproductiviteit als
Nadere informatieEindexamen economie 1 havo 2004-II
4 Beoordelingsmodel Algemene regel 3.6 is ook van toepassing als gevraagd wordt een gegeven antwoord toe te lichten, te beschrijven en dergelijke. Opgave 1 1 2,6% 2 Voorbeelden van juiste antwoorden zijn:
Nadere informatieH3 Hoe werken markten
H3 Hoe werken markten 3.1 Markten marktmechanisme Organisatie door Marktmechanisme Vragers en aanbieders met eigen belang Aanbieders passen aan aan vragers. Soorten markten één, enkele of veel aanbieders
Nadere informatieGoede tijden, slechte tijden. Soms zit het mee, soms zit het tegen
Slides en video s op www.jooplengkeek.nl Goede tijden, slechte tijden Soms zit het mee, soms zit het tegen 1 De toegevoegde waarde De toegevoegde waarde is de verkoopprijs van een product min de ingekochte
Nadere informatie= de ruilverhouding tussen 2 munten De wisselkoers is de prijs van een buitenlandse valuta uitgedrukt in de valuta van het eigen land.
1 De wisselmarkt 1.1 Begrip Wisselkoers = de ruilverhouding tussen 2 munten De wisselkoers is de prijs van een buitenlandse valuta uitgedrukt in de valuta van het eigen land. bv: prijs van 1 USD = 0,7
Nadere informatieAntwoorden Economie H1; Productie en Productiefactoren (Present)
Antwoorden Economie H1; Productie en Productiefactoren (Present) Antwoorden door een scholier 1164 woorden 25 maart 2004 5,1 76 keer beoordeeld Vak Economie Hoofdstuk 1: productie en productiefactoren
Nadere informatieExamen HAVO. economie. tijdvak 2 woensdag 23 juni 13.30-16.00 uur. Bij dit examen hoort een bijlage.
Examen HAVO 2010 tijdvak 2 woensdag 23 juni 13.30-16.00 uur economie tevens oud programma economie 1,2 Bij dit examen hoort een bijlage. Dit examen bestaat uit 27 vragen. Voor dit examen zijn maximaal
Nadere informatieEindexamen economie 1-2 vwo 2003-II
4 Antwoordmodel Opmerking Algemene regel 3.6 is ook van toepassing als gevraagd wordt een gegeven antwoord toe te lichten, te beschrijven en dergelijke. Opgave 1 1 Een voorbeeld van een juist antwoord
Nadere informatieEindexamen economie havo I
Opgave 1 Algemene regel 3.6 is ook van toepassing als gevraagd wordt een gegeven antwoord toe te lichten, te beschrijven en dergelijke. 1 Voorbeeld van een juiste berekening: 47,5 27,5 100% = 72,73% 27,5
Nadere informatieEindexamen havo economie oud programma 2012 - I
Opgave 1 Beleggingen leiden tot inkomensverschillen Aangetrokken door voorspoedige ontwikkelingen op de effectenbeurs, zijn in een land de mensen steeds meer gaan beleggen in aandelen en obligaties. Mede
Nadere informatieINLEIDING: Het BBP als welvaartsindicator van een land
INLEIDING: Het BBP als welvaartsindicator van een land A. Inleidende begrippen 1. Het begrip BBP Het BBP is de som van alle bruto toegevoegde waarden geproduceerd door alle ondernemingen in 1 land in een
Nadere informatieSamenvatting Economie Module 2, 3, 4
Samenvatting Economie Module 2, 3, 4 Samenvatting door een scholier 2744 woorden 2 mei 2018 0 keer beoordeeld Vak Methode Economie Praktische economie Basiskennis: Indexcijfers Indexcijfers zijn makkelijk
Nadere informatie1)Waaruit bestaat de vraag op de Werkenden en arbeidsmarkt? (openstaande)vacatures. 2)Noem een ander woord voor Werkenden werkgelegenheid.
1 1)Waaruit bestaat de vraag op de arbeidsmarkt? 2)Noem een ander woord voor werkgelegenheid. 3)Wie vragen arbeid? 4)Met welk woord wordt het aanbod van arbeid ook aangeduid? 5)Geef de omschrijving van
Nadere informatieSamenvatting Economie Hoofdstuk 1 en 2 Inkomen
Samenvatting Economie Hoofdstuk 1 en 2 Inkomen Samenvatting door een scholier 1329 woorden 12 maart 2004 7,8 37 keer beoordeeld Vak Economie Samenvatting economie Inkomen hoofdstuk 1: Inkomen in natura:
Nadere informatie1. Lees de vragen goed door; soms geeft een enkel woordje al aan welke richting je op moet.
AANVULLENDE SPECIFIEKE TIPS ECONOMIE VWO 2007 1. Lees de vragen goed door; soms geeft een enkel woordje al aan welke richting je op moet. : Leg uit dat loonmatiging in een open economie kan leiden tot
Nadere informatieWelvaart en groei. 1) Leg uit wat welvaart inhoudt. 1) De mate waarin mensen in hun behoefte kunnen voorzien. 2) Waarmee wordt welvaart gemeten?
1) Leg uit wat welvaart inhoudt. 2) Waarmee wordt welvaart gemeten? 3) Wat zijn negatief externe effecten? 4) Waarom is deze maatstaf niet goed genoeg? Licht toe. 1) De mate waarin mensen in hun behoefte
Nadere informatieEindexamen economie 1-2 vwo 2007-I
Beoordelingsmodel Algemene regel 3.6 is ook van toepassing als gevraagd wordt een gegeven antwoord toe te lichten, te beschrijven en dergelijke. Opgave 1 1 maximumscore 2 q v = 200 1,25 + 450 = 200 q a
Nadere informatieSamenvatting Economie Module 1 + 2
Samenvatting Economie Module 1 + 2 Samenvatting door C. 3084 woorden 15 december 2017 10 1 keer beoordeeld Vak Methode Economie Praktische economie Hoofdstuk 1 voor niks gaat de zon op 1 kiezen is kostbaar
Nadere informatiehttp://www.economiepagina.com - Alle nuttige economielinks bij elkaar!
Opgave 1 Gulden (ƒ) wordt euro ( ) Geld is een (1) aanvaard ruilmiddel. De maatschappelijke geldhoeveelheid in Nederland bestaat uit munten, bankbiljetten en (2). De komende jaren worden de functies van
Nadere informatieAls de lonen dalen, dalen de loonkosten voor de producent. Hetgeen kan betekenen dat de producent niet overgaat tot mechanisatie/automatisering.
Top 100 vragen. De antwoorden! 1 Als de lonen stijgen, stijgen de productiekosten. De producent rekent de hogere productiekosten door in de eindprijs. Daardoor daalt de vraag naar producten. De productie
Nadere informatieEconomie Module 2 & Module 3 H1
Economie Module 2 & Module 3 H1 Module 2 1.1 De individuele vraag Individuele vraaglijn kent een dalend verloop: als de prijs daalt, stijgt als gevolg daarvan de gevraagde hoeveelheid. Men wil voor 1 appel
Nadere informatieUITWERKING TOELICHTING OP DE ANTWOORDEN VAN HET EXAMEN 2001-I
UITWERKING TOELICHTING OP DE ANTWOORDEN VAN HET EXAMEN 2001-I VAK: ECONOMIE 1 NIVEAU: VWO EXAMEN: 2001-I De uitgever heeft ernaar gestreefd de auteursrechten te regelen volgens de wettelijke bepalingen.
Nadere informatieAntwoorden stencils OPGAVE 1 11.313 pond. (36,41%) 1,48 miljard als het BNP in procenten harder is gestegen dan het bedrag in ponden in procenten
Antwoorden stencils OPGAVE 1 1. Nominaal Inkomen 1996 = 25,34 miljard pond x 1,536 = 38,92224 miljard pond Bevolkingsomvang 1996 = 3.340.000 x 1,03 = 3.440.200 Nominaal Inkomen per hoofd = 38,92224 miljard
Nadere informatiep1 = 20 euro p2 =10 euro Budget = 100 euro Stel budgetvergelijking op en teken budgetlijn Budgetvergelijking: B = 20q 1 + 10q 2 Budgetlijn.
1. Wat zijn behoeften? 2. Waarom is er sprake van schaarste bij behoeften? 3. Leg uit waarom netto-baten een beter begrip bij te keuzen maken dan baten. 4. Leg met een voorbeeld uit wat alternatief aanwendbaar
Nadere informatieMacro-economie examenvragen
Macro-economie examenvragen Deel II 1. Indien de reële productie en het arbeidsaandeel constant blijven, dan kan het aantal tewerkgestelde personen van het ene jaar op het andere slechts toenemen indien.
Nadere informatieEindexamen economie 1-2 havo 2005-I
4 Beoordelingsmodel Algemene regel 3.6 is ook van toepassing als gevraagd wordt een gegeven antwoord toe te lichten, te beschrijven en dergelijke. Opgave 1 1 8 per kg 1 Een voorbeeld van een juist antwoord
Nadere informatieExamen HAVO en VHBO. Economie
Economie Examen HAVO en VHBO Hoger Algemeen Voortgezet Onderwijs Vooropleiding Hoger Beroeps Onderwijs HAVO Tijdvak 2 VHBO Tijdvak 3 Dinsdag 22 juni 13.30 16.30 uur 19 99 Dit examen bestaat uit 37 vragen.
Nadere informatieEen overzicht van de factoren die de omvang van de gevraagde hoeveelheid van een artikel bepalen.
Praktische-opdracht door een scholier 3871 woorden 8 januari 2003 5,3 45 keer beoordeeld Vak Methode Economie Percent Opdracht 1: Een overzicht van de factoren die de omvang van de gevraagde hoeveelheid
Nadere informatieKeuzeonderwerp. Keynesiaans model. Gesloten /open economie zonder/met overheid met arbeidsmarkt. fransetman.nl
Keuzeonderwerp Keynesiaans model Gesloten /open economie zonder/met overheid met arbeidsmarkt Vraag op de goederenmarkt Alleen gezinnen en bedrijven kopen op de goederenmarkt. C = 0,6 Y Aa = 4 mln mensen
Nadere informatieVraag Antwoord Scores
Algemene regel 3.6 is ook van toepassing als gevraagd wordt een gegeven antwoord toe te lichten, te beschrijven en dergelijke. Opgave 1 1 maximumscore 1 Voordat de export wegviel was er evenwicht op de
Nadere informatieExamen HAVO en VHBO. Economie 1,2 oude en nieuwe stijl
Economie 1,2 oude en nieuwe stijl Examen HAVO en VHBO Hoger Algemeen Voortgezet Onderwijs Vooropleiding Hoger Beroeps Onderwijs HAVO Tijdvak 2 VHBO Tijdvak 3 Woensdag 21 juni 13.30 16.30 uur 20 00 Dit
Nadere informatieEindexamen economie havo I
Beoordelingsmodel Algemene regel 3.6 is ook van toepassing als gevraagd wordt een gegeven antwoord toe te lichten, te beschrijven en dergelijke. Opgave 1 1 maximumscore 2 Een antwoord waaruit blijkt dat
Nadere informatieEindexamen economie 1-2 vwo 2003-I
4 Antwoordmodel Opmerking Algemene regel 3.6 is ook van toepassing als gevraagd wordt een gegeven antwoord toe te lichten, te beschrijven en dergelijke. Opgave 1 1 Een voorbeeld van een juiste berekening
Nadere informatie3.2 De omvang van de werkgelegenheid
3.2 De omvang van de werkgelegenheid Particuliere bedrijven en overheidsbedrijven nemen mensen in dienst. Collectieve sector = Semicollectieve sector = De overheden op landelijk, provinciaal en lokaal
Nadere informatieEindexamen economie 1-2 havo 2000-II
Opgave 1 Uit een krant: Uitzendbranche blijft groeien Uit cijfers van het Centraal Bureau voor de Statistiek (CBS) blijkt dat de uitzendbranche in het eerste kwartaal van 1998 flink is gegroeid. In vergelijking
Nadere informatieDomein E: Ruilen over de tijd. fransetman.nl
Domein E: Ruilen over de tijd Rente : prijs van tijd Nu lenen: een lagere rente Nu sparen: een hogere rente Individuele prijs van tijd: het ongemak dat je ervaart Algemene prijs van tijd: de rente die
Nadere informatie