Centrum voor Jeugd en Gezin Middelsee het ontwerp

Transcriptie

1 Centrum voor Jeugd en Gezin Middelsee het ontwerp drs. Marit de Jong Januari 2010

2 Inhoudsopgave Pagina Hoofdstuk 1 Inleiding De opdracht De projectorganisatie Het proces 5 Hoofdstuk 2 Het ontwerp Samenwerking Éen gezin, één plan 7 Hoofdstuk 3 Het CJG-team Wat merken ouders en jongeren van dit CJG-team Wat merken lokale beroepskrachten van dit CJG-team Belangrijke voorwaarden 9 Hoofdstuk 4 De voorkant Wat merken ouders en jongeren van deze voorkant Wat merken lokale beroepskrachten van deze voorkant Belangrijke voorwaarden 11 Hoofdstuk 5 De achterkant De achterkant van het CJG Wat merken ouders en jongeren van deze achterkant Wat merken lokale beroepskrachten van deze achterkant Belangrijke voorwaarden 16 Hoofdstuk 6 De coördinatie van zorg Wat merken ouders en jongeren van deze coördinatie van zorg Wat merken lokale beroepskrachten van deze coördinatie van zorg Belangrijke voorwaarden 18 Hoofdstuk 7 Het vervolg 19 Pagina 2 van 19

3 Hoofdstuk 1 Inleiding Voor u ligt het ontwerp CJG Middelsee dat in nauwe samenwerking met de provinciale, regionale en lokale partners van het jeugdbeleid is opgesteld. Dit ontwerp is tijdens een bijeenkomst op 9 december jongstleden gepresenteerd aan de partners van het jeugdbeleid, wethouders en ambtenaren van de Middelsee gemeenten. Tijdens deze bijeenkomst zijn ook het convenant Verwijsindex en de intentieverklaring CJG Middelsee getekend. 1.1 De opdracht Het Centrum voor Jeugd en Gezin heeft een hoge prioriteit binnen het kabinetsbeleid. Het ministerie van Jeugd en Gezin heeft de opdracht gegeven dat er in 2011 in alle Nederlandse Gemeenten een Centrum voor Jeugd en Gezin staat. Het kabinet wil met deze ontwikkeling dat snel, goed en gecoördineerd advies en hulp op maat vanzelfsprekend worden. Het ministerie heeft hiertoe kaders vastgelegd in de Tijdelijke Regeling CJG. Artikel 7 beschrijft de verantwoordelijkheid van de gemeenten bij het vormgeven van het Centrum voor Jeugd en Gezin: Tijdelijke regeling CJG Artikel 7 1. Het college van burgemeester en wethouders draagt er zorg voor dat: a. in de loop van de periode waarvoor de brede doeluitkering wordt verstrekt voldoende gemakkelijk te bereiken fysieke inlooppunten gerealiseerd worden om jeugdigen en ouders in die gemeente toegang te verschaffen tot een centrum voor jeugd en gezin; b. de centra voor jeugd en gezin herkenbaar en laagdrempelig zijn voor jeugdigen en ouders; c. de afstemming jeugd en gezin gericht is op een sluitend aanbod aan jeugdigen en ouders van jeugdgezondheidszorg en maatschappelijke ondersteuning jeugd, de provinciale jeugdzorg en de zorg in en om het onderwijs; d. ten behoeve van de afstemming jeugd en gezin en het geïntegreerde aanbod van jeugdgezondheidszorg en maatschappelijke ondersteuning jeugd in ieder geval samenwerking wordt gezocht met het bureau jeugdzorg, bedoeld in artikel 1, onderdeel e, van de Wet op de jeugdzorg en, indien aanwezig, de zorg- en adviesteams in het onderwijs; e. de afstemming jeugd en gezin wordt neergelegd in schriftelijke sluitende afspraken, tussen de betrokken organisaties. 2. Bij het realiseren van centra voor jeugd en gezin houdt het college van burgemeesters en wethouders rekening met de ontwikkeling naar het elektronisch kinddossier en de verwijsindex risicojongeren. Pagina 3 van 19

4 Middelsee-Gemeenten De Middelsee-Gemeenten hebben besloten de ontwikkeling en realisatie van een CJG gezamenlijk op te pakken. De colleges van Leeuwarderadeel, Menaldumadeel, Ferwerderadiel en het Bildt hebben allen de intergemeentelijke visie rondom het CJG Middelsee vastgesteld. Deze visie schetst het CJG Middelsee als een pizza: de bodem staat vast, vulling naar ieders smaak. Met deze visie stelt Middelsee heel duidelijk dat haar CJG bij de regio en haar inwoners moet passen. Aan de hand van een aantal uitgangspunten beschrijft de visie een scenario CJG in Middelsee: -Het CJG is een basisvoorziening -Het CJG is een netwerk -De werkers vormen het CJG -Het CJG werkt lokaal -Het CJG is flexibel. Vanuit deze intergemeentelijke visie is de projectopdracht voor de realisatie van het CJG Middelsee geformuleerd. Projectopdracht Maak van het CJG Middelsee geen nieuwe voorziening maar sluit aan bij de bestaande vindplaatsen, werkwijzen, netwerken en zorgstructuren. Gebruik makend van alle voorbeelden, afspraken en richtlijnen die er landelijk, provinciaal en regionaal zijn, het zo praktisch mogelijk inrichten van een goed werkbaar en zichtbaar CJG Middelsee. Pagina 4 van 19

5 1.2 De projectorganisatie Het Centrum voor Jeugd en Gezin is een samenwerkingsvorm tussen verschillende partners. Deze partners, zowel het management als de uitvoerders, moeten samen met de gemeenten, de regievoerders, het CJG bouwen. Om deze gezamenlijkheid te bereiken wordt iedere fase van het proces met de ketenpartners doorlopen. Hiertoe wordt gewerkt in een projectteam. Het projectteam bestaat uit managers van de kernpartners: de integrale jeugdgezondheidszorg, (school)maatschappelijk werk en Bureau Jeugdzorg aangevuld met ambtelijke vertegenwoordiging. Het projectteam rapporteert aan de reeds bestaande ambtelijke werkgroep van de ambtenaren Welzijn van de Middelsee gemeenten. Het bestaand overleg van de wethouders van Middelsee fungeert als stuurgroep. De gemeenten voeren hun regierol uit vanuit deze ambtelijke werkgroep en stuurgroep. Het projectteam formeert werkgroepen die gerichte opdrachten rond thema s uitwerken. Vanuit verschillende organisaties, ook buiten de kernpartners, nemen materiedeskundigen deel aan de werkgroepen. De projectleider ondersteunt de werkgroepen en levert aanvullende informatie. Indien wenselijk neemt de projectleider deel aan werkgroepen. De werkgroepen rapporteren aan de projectgroep. In schema Stuurgroep wethouders jeugd Ambtelijke werkgroep ambtenaren jeugd Projectteam jeugdgezondheidszorg, (school) maatschappelijkwerk, bureau Jeugdzorg Werkgroep voorkant Werkgroep achterkant Werkgroep verwijsindex 1.3 Het proces Het project CJG Middelsee is in mei 2009 gestart. Het project bestaat uit drie fases waarvan met de oplevering van dit ontwerp, de ondertekening van de intentieverklaring en de ondertekening van het convenant Verwijsindex de eerste fase is afgerond. Stuurgroep CJG Middelsee De stuurgroep CJG Middelsee is tussentijds éénmaal geïnformeerd over de ontwikkelingen van het project. Tussentijds hebben de ambtenaren hun wethouders geïnformeerd over de stand van zaken. Pagina 5 van 19

6 Ambtelijke werkgroep CJG Middelsee In de ambtelijke werkgroep CJG Middelsee worden de lokale ontwikkelingen van het jeugdbeleid op elkaar afgestemd, provinciale ontwikkelingen gevolgd en beoordeeld op relevantie voor Middelsee en wordt beoordeeld of de adviezen van het projectteam passen binnen de intergemeentelijke visie CJG en het lokale jeugdbeleid. De ambtelijke werkgroep komt één maal in de vier weken bijeen. Werkbijeenkomst 18 juni 2009 Op 18 juni 2009 is tijdens de werkbijeenkomst CJG Middelsee de intergemeentelijke visie voorgelegd. Naar aanleiding van deze visie is aan alle deelnemers gevraagd wat zij verwachten van het CJG Middelsee. Iedere deelnemer heeft een boodschappenlijstje gemaakt voor de Pizza CJG Middelsee. Deze boodschappenlijstjes zijn gebruikt als basis voor de discussies binnen het projectteam CJG Middelsee. Projectteam Het projectteam CJG Middelsee bestaat uit vertegenwoordigers van de kernpartners: Ine van Atteveld vanuit de Jeugdgezondheidszorg, Tineke van der Vliert van Sinnewelzijn als vertegenwoordiger van het schoolmaatschappelijk werk en Amerins Dikken vanuit het Bureau Jeugdzorg. Sinds oktober neemt Miriam de Vries van Interzorg ook deel aan het projectteam. Deze kernpartners van het CJG Middelsee stellen vanuit de opdracht het ontwerp CJG Middelsee op. Werkgroepen Het projectteam heeft voor een aantal zaken inbreng van het veld nodig. Daarom zijn er drie werkgroepen ingesteld die voorstellen doen naar het projectteam. De drie werkgroepen: de voorkant, de achterkant en verwijsindex bestaan uit vertegenwoordigers van het basisonderwijs, peuterspeelzalen, kinderopvang, jeugdgezondheidszorg, schoolmaatschappelijk werk, MEE, welzijnswerk en de procescoördinator CJG. In werkgroep de voorkant is een advies gegeven over het fysieke CJG. Werkgroep de achterkant heeft advies gegeven over de organisatie van de backoffice, het onzichtbare gedeelte van het CJG. Werkgroep verwijsindex heeft zich gebogen over de implementatie van de verwijsindex als signalerings- en samenwerkingsinstrument. Gesprekken Het voortgezet onderwijs, de politie, de leerplicht en het RMC zijn om verschillende redenen niet vertegenwoordigd in de werkgroepen. Met hen zijn apart gesprekken gevoerd. Verder heeft een verloskundige en een huisarts aangegeven bij het ontwerp van het CJG betrokken te willen worden. Ook deze partners zijn persoonlijk benaderd. Burgerpanels In de gemeente het Bildt, Leeuwarderadeel en Ferwerderadiel zijn door CMO Partoer burgerpanels gehouden om de mening van de burgers over het CJG te peilen. De uitkomsten van deze burgerpanels zijn meegenomen in dit ontwerp. De uitkomsten, wensen en adviezen van de verschillende werkgroepen, gesprekken en burgerpanels zijn door het projectteam geïntegreerd tot een samenhangend, logisch, praktisch ontwerp CJG Middelsee. Pagina 6 van 19

7 Hoofdstuk 2 Het ontwerp Het CJG Middelsee bouwt verder op het Jong in Middelsee project. De verbindingen die de coördinator van JiM de afgelopen jaren heeft gelegd worden als zeer waardevol ervaren. Deze verbindingen zijn dan ook de basis voor het ontwerp CJG Middelsee. 2.1 Samenwerking Het Centrum voor Jeugd en Gezin wordt geen nieuwe organisatie, het wordt geen nieuwe voorziening en niet een extra schakel in de jeugdzorg-keten. Het wordt een stevige samenwerking tussen bestaande partijen en hulpverleners. De hulpverleners uit de verschillende organisaties gaan binnen het CJG Middelsee intensief samenwerken om de lokale hulpverlening beter op elkaar af te stemmen, duidelijker te maken en makkelijker bereikbaar te maken. Door deze lokale samenwerking eenduidiger te maken, is het voor de gespecialiseerde hulpverlening mogelijk om hierop aan te sluiten. Terugkoppeling en doorverwijzing kan zo worden gerealiseerd. 2.2 Één gezin, één plan De interne zorgstructuur van de verschillende instellingen die met kinderen en jongeren werken is in dit ontwerp een van de belangrijkste schakels. Het CJG maakt gebruik van deze interne zorgstructuur. In iedere instelling die met kinderen werkt, is een medewerker belast met zorgtaken. Dit zijn de intern begeleiders van het basisonderwijs, de zorgcoördinatoren van het voortgezet onderwijs, de locatiemanagers van de kinderopvang, de intern begeleider van de peuterspeelzalen etc. Het CJG is een aanvulling op deze zorgstructuur. Doordat het CJG de samenwerking en afstemming tussen de hulpverlening coördineert en stimuleert kan het één gezin één plan principe worden uitgevoerd. Met deze werkwijze wordt voorkomen dat hulpverleners rondom een gezin langs elkaar werken. Verder wordt er binnen het CJG meer dan nu gebruik van elkaar gemaakt; men heeft kennis van elkaars aanbod en kan daardoor makkelijker verwijzen. De hulpverlening wordt daardoor kwalitatief beter. In de volgende hoofdstukken wordt het ontwerp CJG in vier onderdelen beschreven: het CJGteam, de voorkant, de achterkant en coördinatie van Zorg. Pagina 7 van 19

8 Hoofdstuk 3 Het CJG-team De samenwerking tussen hulpverleners is de kern van het CJG Middelsee. De basis van het CJG Middelsee is de samenwerking tussen de jeugdgezondheidszorg (consultatiebureau, wijkverpleegkundigen, schoolartsen en schoolverpleegkundigen), het (school)maatschappelijk werk en de gemeenten (coördinator CJG). Vanuit deze ca 15 beroepskrachten wordt het CJG-team gevormd. CJG Middelsee Deze drie werksoorten werken nu al binnen de Middelsee gemeenten en hebben contacten met scholen, peuterspeelzalen en lokale en provinciale hulpverleners. Zij blijven dit werk uiteraard gewoon doen, maar gaan het werk MET elkaar doen. Zij gaan onderling afstemmen en samenwerken zodat zij beter gebruik van elkaar kunnen gaan maken. Het werk van de coördinator CJG is onder andere deze samenwerking te ondersteunen. De samenwerking wordt zichtbaar doordat het schoolmaatschappelijk werk, het algemeen maatschappelijk werk en de coördinator CJG bij de jeugdgezondheidszorg op het kantoor in Stiens werkplekken krijgen. Ze zitten gezamenlijk op een kamer. Men kent elkaar, komt elkaar tegen en zal ongetwijfeld bij het koffieapparaat, in de pauzes en over de bureau s informatie uitwisselen. Ook Bureau Jeugdzorg kan gebruik maken van een flexplek op deze locatie. Daarnaast overlegt het CJG-team eens in de zes weken over de samenwerking en afstemming. Tijdens deze overleggen wordt besproken hoe de samenwerkingsafspraken daadwerkelijk werken, hoe wordt afgestemd en worden trends besproken. Ook wordt hier gekeken hoe de samenwerking kan worden verbeterd en of de afspraken moeten worden bijgesteld. Verder worden hier casussen besproken die direct om samenwerking en afstemming vragen (de samenwerking verloopt niet goed, is nog niet tot stand gekomen of er is sprake van een Multiproblematiek). Er wordt hier gewerkt met de methode één gezin, één plan waarbij het kind centraal staat en vraaggericht wordt gevwerkt. Bureau Jeugdzorg is geen lid van het CJG-team maar zal het eerste jaar wel deelnemen aan het CJG-team overleg. Verder zal BJZ wel intensief met het CJG-team samenwerken om de aansluiting tussen het CJG en BJZ zo optimaal mogelijk te maken. Doorverwijzing en terugkoppeling, deskundigheidsbevordering en informatieverstrekking zijn de gebieden waarop samengewerkt gaat worden. Ook worden hier de landelijke ontwikkelingen besproken en geïmplementeerd. Pagina 8 van 19

9 3.1 Wat merken ouders en jongeren van dit CJG-team Ouders en jongeren die een hulpvraag hebben, zullen niet meer van het kastje naar de muur worden gestuurd. Bij welke lokale hulpverlener zij hun vraag ook stellen, zij worden geholpen. Binnen het CJG-team wordt bekeken wie er het best is toegerust de hulp te verlenen. Complexe hulpvragen van ouders en jongeren zullen met de één gezin, één plan methode worden benaderd. Dit betekent voor de ouders en jongeren dat de hulp die zij van de verschillende hulpverleners ontvangen op elkaar is afgestemd. 3.2 Wat merken lokale beroepskrachten van dit CJG-team Ook voor de lokale beroepskrachten (peuterspeelzaalleidsters, kinderopvangleidsters, leerkrachten en docenten) maakt het straks niet meer uit welke hulpverlener om advies wordt gevraagd. Of dit nu de schoolmaatschappelijk werker is of de verpleegkundige van de jeugdgezondheidszorg of de coördinator CJG, je wordt gewoon geholpen en je kan verder. Onderling kunnen de leden van het CJG-team straks heel goed de vragen verdelen, aan elkaar doorverwijzen en advies bij elkaar inwinnen. kinderdagverblijf peuterspeelzaal Verder is het CJG-team heel makkelijk bereikbaar doordat de partners van het CJG al contacten hebben op de peuterspeelzalen, de kinderopvang en het onderwijs. Zij zitten al in de verschillende zorgoverlegstructuren binnen het onderwijs en in gemeentelijke overlegstructuur zoals de Preventie advies teams. Vragen komen automatisch binnen bij het CJG. 3.3 Belangrijke voorwaarden Binnen het CJG-team werken verschillende organisaties samen: Sinnewelzijn, Interzorg, de jeugdgezondheidszorg van de Hulpverleningsdienst Fryslân, de Middelsee-Gemeenten en Bureau Jeugdzorg. Iedere organisatie behoudt zijn eigen verantwoordelijkheid en moet binnen deze verantwoordelijkheid gaan samenwerken. Afspraken moeten worden gemaakt over deze samenwerking, organisaties dienen de medewerkers ruimte te geven voor deze samenwerking en de leden van het CJG-team moeten het samenwerken leren. Men moet elkaar leren kennen, dezelfde taal leren spreken, elkaars werk leren kennen en leren elkaar advies te vragen. Kortom, het CJG-team moet gevormd worden. Pagina 9 van 19

10 Hoofdstuk 4 De voorkant Gemeente het Bildt schrijft in haar jeugdbeleid dat het CJG een fysiek loket in haar gemeente krijgt. In dit ontwerp advieseren wij echter anders: een fysiek loket is niet effectief voor het CJG Middelsee. Het Centrum voor Jeugd en Gezin Middelsee krijgt veel voordeuren. Iedere basisschool, peuterspeelzaal, kinderdagverblijf, school voor voortgezet onderwijs, welzijnsinstelling en consultatiebureau vormt de toegang tot het CJG Middelsee. school cjg Dit zijn plaatsen waar ook nu al veel vragen voor advies en hulp worden gesteld. Bij het halen en brengen wordt vaak met de juf, meester of leidster een praatje gemaakt waarbij ook problemen worden besproken. Nu wordt deze vraag (als hij niet direct beantwoord kan worden) doorgegeven aan het CJG. Het CJG Middelsee krijgt een website met bijbehorende mailadressen. Deze site is onderdeel van een landelijke CJG site waarop veel algemene informatie te vinden is over opvoeden en opgroeien. Het lokale gedeelte van de landelijke site kan het CJG Middelsee zelf invullen. Er komt in ieder geval informatie op over de lokale sociale kaart: wat is er allemaal voor hulp en ondersteuning te krijgen voor gezinnen en jongeren in de Middelsee gemeenten. Daarnaast kan je via de site contact opnemen met het CJG Middelsee. Telefoonnummer, adressen, postadres en het kantoor adres van het CJG-team staan hierop. school CJG Middelsee? info@cjgmiddelsee.nl Pagina 10 van 19

11 4.1 Wat merken ouders en jongeren van deze voorkant Kort gezegd: waar een hulp of advies vraag ook wordt gesteld, hij wordt beantwoord. Ouders en jongeren stellen hun advies en hulpvragen eerder aan iemand die zij al kennen dan aan een vreemde mevrouw van een instantie. Deze vertrouwde personen: de juf, meester, docent, leidster of jongerenwerker kunnen nu het advies geven contact op te nemen met het CJG, of nog beter: aanbieden dat iemand van het CJG contact met hen opneemt. Hiermee worden vragen sneller en beter beantwoord en is hulp dichterbij. Natuurlijk moeten ouders en jongeren ook zelf direct de weg naar het CJG kunnen vinden. Herkenbaarheid van het CJG is heel belangrijk. Op iedere basisschool, peuterspeelzaal, kinderdagverblijf, consultatiebureau en school voor voortgezet onderwijs moet duidelijk worden dat het CJG er is, wat het voor je kan doen en hoe je het kan bereiken: het CJG moet een gezicht krijgen. 4.2 Wat merken lokale beroepskrachten van deze voorkant Het enige dat er voor de juffen, meesters, leidsters en docenten verandert, is dat als de weg naar hulp en advies voor hen niet duidelijk is, zij het CJG in kunnen schakelen. Ook nu worden vragen van ouders, jongeren en kinderen gehoord, opgepakt en wordt advies gegeven. Ook gebeurt het nu al dat leerkrachten, leidsters en docenten zich zorgen maken over een leerling, kind of jongere. Deze vragen, zorgen en signalen worden binnen de eigen instelling besproken. De beroepskracht belast met zorgtaken (intern begeleider, mentor, zorgcoördinator, locatiemanager etc) gaat zelf op zoek naar de kortste en beste weg naar hulp. Wanneer deze weg naar hulp en advies nu niet zo duidelijk is, is daar het CJG. Het CJG wordt dus een ondersteuning voor de verschillende instellingen. 4.3 Belangrijke voorwaarden Herkenbaarheid en bekendheid van het Centrum voor Jeugd en Gezin Middelsee is heel belangrijk. Het moet zowel voor ouders, jongeren als lokale beroepskrachten duidelijk zijn dat het CJG er is, wat het kan doen en hoe het bereikbaar is. Pagina 11 van 19

12 Hoofdstuk 5 De achterkant Iedere instelling die met kinderen of jongeren werkt, heeft eigen wegen om oplossingen te vinden voor vragen, problemen en signalen rondom kinderen. Deze zorgstructuren zijn rondom de instellingen en doelgroepen verschillend georganiseerd. Het CJG moet aansluiten bij deze verschillende zorgstructuren. Om deze aansluiting te kunnen laten zien, wordt eerst een schets van de bestaande zorgstructuren gegeven. doelgroep -9 maanden 4 jaar Verloskundigen, peuterspeelzalen en kinderopvang hebben goede contacten met de jeugdverpleegkundigen van de jeugdgezondheidszorg. Tijdens de zwangerschap bezoeken bijna alle vrouwen de verloskundigen die goede contacten met het consultatiebureau hebben. Als de baby s geboren zijn, bezoeken ze tot hun vierde jaar het consultatiebureau. Een aantal van deze kinderen gaat naar de peuterspeelzaal en een aantal naar de kinderopvang. Het consultatiebureau heeft goede lijnen met de verloskundigen, de peuterspeelzaal en met een aantal kinderopvanglocaties. Wanneer er in een peuterspeelzaal vragen zijn, bespreekt de leidster dit met de intern begeleider en deze kan dan direct advies vragen aan de jeugdverpleegkundige van het consultatiebureau. Bij ernstige signalen worden de vragen meegenomen naar het VTO-team. Een samenwerkingsoverleg tussen de jeugdgezondheidszorg, Bureau Jeugdzorg, kinderartsen en pedagogen. peuterspeelzaal kinderdagverblijf jeugdverpleegkundige verloskundigen In de kinderopvang worden vragen en signalen met de locatiemanager besproken. De locatiemanager kan dan de hulp inroepen van de eigen orthopedagoog of advies inwinnen bij de jeugdverpleegkundige van het consultatiebureau. Pagina 12 van 19

13 doelgroep 4-12 jaar. Binnen alle basisscholen zijn schoolartsen en schoolverpleegkundigen van de jeugdgezondheidszorg werkzaam. Een groot aantal basisscholen beschikt over (school) maatschappelijk werk. De zorgstructuur van het basisonderwijs is georganiseerd in regionale of gemeentelijke samenwerkingsverbanden. Dit zijn er binnen de grenzen van het Middelsee gebied acht. basisschool basisschool basisschool basisschool schoolverpleegkundige of schoolarts (school)maatschappelijk werker basisschool basisschool basisschool Gemeentelijk preventie advies team 0-12 jaar Vanuit Jong in Middelsee zijn de preventie advies teams opgericht. Overleggen waaraan zowel peuterspeelzaal, kinderopvang, basisonderwijs, jeugdverpleegkundigen, schoolverpleegkundigen en maatschappelijk werk deelnemen. Doel van deze preventie advies teams is samenwerking, afstemming, casuïstiek bespreking, deskundigheidsbevordering en het verbeteren van de lokale samenwerking. Pagina 13 van 19

14 Doelgroep 12 + Binnen de Middelsee-Gemeenten zijn drie scholen voor voortgezet onderwijs. Deze drie scholen hebben alle drie weer hun eigen zorgstructuur waarin ook de schoolartsen en verpleegkundigen en het schoolmaatschappelijk werk participeren. De drie scholen zitten in drie afzonderlijke samenwerkingsverbanden die de grenzen van het Middelsee gebied overschrijden. Binnen deze regionale samenwerkingsverbanden is de zorgstructuur geregeld. voortgezet onderwijs schoolverpleegkundige of schoolarts (school)maatschappelijk werker Preventie team 12+ De leerlingen uit Ferwerderadiel die niet in de Middelsee gemeenten op het voortgezet onderwijs zitten maar waar wel signalen over zijn, worden besproken in het preventie team 12+ (politie, leerplicht, jongerenwerk en de coördinator JIM). Sociaal team Middelsee Het sociaal team Middelsee is een multidisciplinair overleg waarin hulpverleners uit verschillende instellingen samenwerken rondom volwassenen met meervoudige problematiek. Naast hulpverleningsinstellingen nemen ook de sociale diensten, politie en woningbouw verenigingen deel aan het sociale team. Het Centrum voor Jeugd en Gezin moet aansluitend op deze verschillende zorgstructuren werken. Pagina 14 van 19

15 5.1 De achterkant van het CJG De hulpverleners die zijn verbonden aan de lokale instellingen zijn de schoolarts, de schoolverpleegkundige, de jeugdverpleegkundige en de (school) maatschappelijk werker. Deze hulpverleners samen met de CJG coördinator vormen samen het CJG-team = CJG-team schoolverpleegkundige of schoolarts (school)maatschappelijk werker jeugdverpleegkundige CJG coordinator Zo worden de verschillende zorgstructuren optimaal benut. Immers: de hulpverleners die samen het CJG-team vormen, nemen al deel aan alle zorgstructuren. Wanneer binnen de zorgstructuren van de kinderdagverblijven, peuterspeelzalen, basisscholen en scholen voor voortgezet onderwijs signalen worden besproken die niet binnen die interne structuur kunnen worden opgelost, zullen de afzonderlijke hulpverleners, die aan de interne zorgstructuren deelnemen, deze signalen inbrengen in het CJG-team. Dit CJG-team werkt nauw samen met de methodiek één gezin, één plan. Tijdens de team overleggen wordt afgestemd en samengewerkt rondom die casussen die dat nodig hebben. CJG Samenwerkingsoverleggen Lokale afstemming en samenwerking wordt gestimuleerd door de lokale CJG samenwerkings-overleggen. Deze overleggen worden vanuit het CJG-team georganiseerd en alle medewerkers met zorgtaken uit de lokale voorzieningen (basisscholen, peuterspeelzalen, kinderopvang, gastouderbureaus, politie, leerplicht) worden uitgenodigd aan dit overleg deel te nemen. Doel van deze overleggen is de samenwerking en afstemming tussen lokale beroepskrachten te verbeteren, te ondersteunen en te coördineren. De huidige Preventie Advies Teams 0-12 jarigen en het preventieadvies team 12+ worden omgevormd tot deze CJG samenwerkingsoverleggen. Het PAT Menaldumadeel wordt het CJG samenwerkingsoverleg Menaldumadeel. Het PAT Ferwerderadiel wordt het CJG samenwerkingsoverleg Ferwerderadiel Het PAT het Bildt wordt het CJG samenwerkingsoverleg het Bildt Het PAT Leeuwarderadeel wordt het CJG samenwerkingsoverleg Leeuwarderadeel Het preventieteam 12+ Ferwerderadiel wordt het CJG samenwerkingsoverleg 12+ Middelsee Lokale samenwerking, delen van informatie, deskundigheidsbevordering en contactlegging zijn de belangrijkste doelen van deze netwerken. Elkaar kennen is elkaar weten te vinden! Pagina 15 van 19

16 Sociaal team Middelsee Ook met het sociaal team Middelsee zijn samenwerkingsafspraken gemaakt. Wanneer er bij een casus van het sociaal team kinderen betrokken zijn, wordt de CJG coordinator op de hoogte gebracht. De CJG coordinator kan ook jongeren met meervoudige problematiek inbrengen in het sociaal team. Beide coördinatoren zijn in dienst van Sinnewelzijn en maken deel uit van hetzelfde team. De lijnen zijn kort. 5.2 Wat merken ouders en jongeren van deze achterkant Met 85% van de jeugdigen gaat het goed. Zij krijgen niet te maken met hulpverlening, speciaal onderwijs, interne zorgstructuren, regionale samenwerkingsverbanden etc. De achterkant van het CJG zal dus ook voor 85% van de jeugdigen onzichtbaar blijven. Voor die jeugdigen die wel zorg nodig hebben, zal de juiste hulp sneller beschikbaar zijn: vragen worden snel opgepakt en komen ook snel, zonder dat je als ouder of jongere daar veel moeite voor hoeft te doen, bij de juiste hulpverlener terecht. 5.3 Wat merken lokale beroepskrachten van deze achterkant Lokale beroepskrachten blijven gewoon gebruik maken van hun eigen interne zorgstructuur. Binnen deze zorgstructuur zit immers een schoolarts, schoolverpleegkundige, school maatschappelijk werker of jeugdverpleegkundige die vragen, zorgen en signalen mee kan nemen naar het CJG-team. De lokale beroepskrachten hoeven dus niets extra te doen, de zorgstructuur wordt versterkt. Wel blijven de beroepskrachten de belangrijkste signaleerders: zij zien de kinderen in hun klas, zij spreken de ouders. De beroepskrachten moeten deze signalen wel kunnen oppakken en de zorgstructuur inbrengen. 5.4 Belangrijke voorwaarden De meerwaarde van het CJG-team moet bekend zijn binnen de instellingen. Lokale beroepskrachten moeten worden geschoold in het signaleren. Afstemming en samenwerking binnen de CJG samenwerkingsoverleggen werkt alleen als het belang door alle partijen wordt erkend. Pagina 16 van 19

17 Hoofdstuk 6 De coördinatie van zorg Het komt nog steeds voor dat er binnen één gezin meerdere hulpverleners werkzaam zijn die van elkaar niet weten wat ze doen en wat ze adviseren. De aanpak: één gezin, één plan waarbij hulpverleners hun plannen op elkaar moeten afstemmen moet hier een eind aan maken. Daarnaast moet een van deze hulpverleners de coördinatie van zorg op zich nemen. Dit houdt in dat deze hulpverlener zowel voor het gezin als voor de andere hulpverleners het aanspreekpunt is en overzicht heeft op alle hulp. Multidisciplinair overleg Wanneer binnen een gezin meerdere hulpverleners werkzaam zijn en de hulpverlening werkt niet goed, kan de CJG coördinator (met toestemming van de ouders) alle hulpverleners bijeen roepen voor een multidisciplinair overleg. Tijdens dit overleg wordt de hulpverlening op elkaar afgestemd en wordt een verantwoordelijke aangewezen. Dit alles binnen de methodiek één gezin, één plan. Verwijsindex De verwijsindex is een instrument dat vanuit het CJG gebruikt wordt om de coördinatie van zorg te volgen. Door gebruik van dit instrument wordt voorkomen dat hulpverleners langs elkaar heen werken en dat verschillende trajecten naast elkaar lopen. Het helpt de hulpverlening op elkaar af te stemmen. Verwijs Index Verwijs Index De verwijsindex zelf is een registratieprogramma waarin een jongere kan worden ingevoerd door een beroepskracht. Er wordt geregistreerd DAT er zorgen zijn en WIE zich zorgen maakt. Wanneer er meerdere registraties over een jongere zijn, krijgen de betreffende beroepskrachten beiden een melding dat er een match is. Ze worden verzocht contact met elkaar op te nemen. De CJG coördinator wordt de beheerder van de Verwijsindex. Pagina 17 van 19

18 Gespecialiseerde hulp Bij sommige vragen en problemen is de specifieke kennis en ervaring van specialisten nodig. Deze specialisten werken in provinciaal georganiseerde instellingen als het bureau Jeugdzorg, jeugdhulp Friesland, Verslavingszorg Noord Nederland, MEE Friesland en GGZ Friesland. Het CJG heeft met deze gespecialiseerde instellingen samenwerkingsafspraken. In deze afspraken is vastgelegd dat wanneer de kennis van deze specialisten nodig is, deze specialisten beschikbaar zijn. Zij kunnen algemene informatie en advies over hun doelgroep geven, maar ook directe informatie over het hulp traject rondom een jongere of een gezin. Zij werken ook mee binnen de methodiek één gezin, één plan. 6.1 Wat merken ouders en jongeren van deze coördinatie van zorg? Het merendeel van de ouders en jongeren uit de Middelsee-Gemeenten gaat niets merken van de coördinatie van zorg. Immers met 85% van de jeugdigen gaat het goed! Een aantal zal opgelucht ademhalen: eindelijk wordt er samengewerkt en is iemand verantwoordelijk. Het instrument voor de coördinatie van zorg: de verwijsindex, zal wel opgemerkt worden. Iedere instelling die met kinderen werkt zal haar zorgen, vragen en signalen registreren in de verwijsindex. Voor deze registratie zullen de ouders uiteraard toestemming moeten geven. In de schoolgidsen en informatieboekjes zal informatie komen over het instrument Verwijsindex. 6.2 Wat merken lokale beroepskrachten van deze coördinatie van zorg? De lokale beroepskrachten worden geconfronteerd met de Verwijsindex. Zij zullen een training gaan volgen waarin hen wordt geleerd welke signalen hoe in de verwijsindex te registreren en wat er daarna moet gebeuren. Verder zullen de lokale beroepskrachten merken dat zorg sneller wordt geleverd, zullen zij meer dan nu betrokken worden bij de zorg en zullen zij beter op de hoogte worden gehouden. 6.3 Belangrijke voorwaarden De samenwerkingsafspraken met de gespecialiseerde hulpverlening dienen helder en duidelijk te zijn. De verwijsindex moet goed worden gebruikt. Zowel lokale als regionale als provinciale instellingen moeten hun signalen en zorgen registreren in de verwijsindex. Pagina 18 van 19

19 Hoofdstuk 7 Het vervolg Wanneer het, door de ketenpartners gedragen, ontwerp CJG Middelsee door de vier colleges van Burgemeester en Wethouders van de Middelsee gemeenten wordt goedgekeurd, gaat de volgende fase van het project van start: de implementatiefase. In de implementatiefase wordt het ontwerp CJG Middelsee uitgewerkt tot een draaiboek CJG Middelsee. Net als alle fasen in het project CJG Middelsee wordt ook deze fase samen met de gemeenten, de kernpartners en de partners van het lokale jeugdbeleid uitgevoerd. De leidraad voor dit draaiboek zijn de belangrijke voorwaarden die staan beschreven aan het einde van ieder hoofdstuk in dit ontwerp. Naast deze inhoudelijke thema s worden ook organisatorische thema s uitgewerkt: 1 De regie van het CJG Middelsee ligt bij de vier Middelsee-Gemeenten. Hoe moet dit worden georganiseerd zodat het CJG Middelsee duidelijke aansturing krijgt met oog voor lokale verschillen. 2 Binnen het CJG gaan drie verschillende instellingen samenwerken. De coördinator CJG moet deze samenwerking stimuleren en coördineren. Wat is het mandaat van deze coördinator CJG? 3 Wat zijn de financiële consequenties van dit ontwerp CJG Middelsee? Het draaiboek CJG Middelsee bevat een uitgewerkt ontwerp, een invoeringsplan en een financieel plan. Dit draaiboek wordt eind maart voorgelegd aan de vier colleges van Burgemeester en Wethouders van de vier Middelsee gemeenten met als resultaat de opening van het CJG Middelsee op 31 mei Pagina 19 van 19