KIJK OP VERMOGEN. Najib Nakad en Mark Kwakkenbos bezochten bedrijven in Hongkong

Transcriptie

1 KIJK OP VERMOGEN Uitgave van Hof Hoorneman Bankiers NV voorjaar 2013 nummer 51 meerwaarde in vermogensbeheer hof hoorneman bankiers meerwaarde in beleggingsstijl hof hoorneman bankiers meerwaarde in maatwerk hof hoorneman bankiers meerwaarde in persoonlijke aandacht hof hoorneman bankiers meerwaarde in langjarige ervaring hof hoorneman bankiers meerwaarde in beleggingskennis hof hoorneman bankiers meerwaarde in beleggingshorizon hof hoorneman bankiers meerwaarde op lange termijn hof hoorneman bankiers meerwaarde in value investing hof hoorneman bankiers Op zoek naar beleggingskansen Najib Nakad en Mark Kwakkenbos bezochten bedrijven in Hongkong Real Estate Value Fund meerwaarde in uw beleggingsportefeuille hof hoorneman bankiers meerwaarde voor u hof hoorneman bankiers Internationale vastgoedmarkten: een vaak vergeten beleggingscategorie

2 Kantoren Hof Hoorneman Bankiers Kantoor Gouda Oosthaven PE Gouda Telefoon: Kantoor Blaricum Binnendoor EG Blaricum Telefoon: Kantoor,s-Hertogenbosch Verwersstraat HW 's-hertogenbosch Telefoon: Kantoor Arnhem Velperweg MD Arnhem Telefoon: Kantoor Maastricht Wilhelminasingel BJ Maastricht Telefoon: KIJK OP VERMOGEN Hof hoorneman bankiers VOORJAAR 2013

3 inhoud INHOUD Inhoud Voorwoord De terugkeer van de belegger Nieuw gezicht in Arnhem 8 Een nadere kennismaking met Jan Wilpshaar, die zijn functie van beleggingsadviseur in Gouda verruilde voor die van relatiebeheerder in Arnhem. Het herstel in 2012 op de beurzen, en vooral in uw portefeuilles en fondsen, heeft doorgezet in de eerste maanden van dit jaar. Is dit een geval van Eén zwaluw maakt nog geen zomer of zijn dit de eerste stappen in het herstel na de crisis? In deze editie treft u een aantal analyses aan over dit onderwerp. Real Estate Fund 14 Het Hof Hoorneman Real Estate Fund speelt in op kansen die internationaal opererende vastgoedondernemingen bieden. Klant aan het woord 16 De hele wereld kent Boley openhaarden. Het geheim achter het succes: creativiteit, verder kijken dan de landsgrens, persoonlijk contact en vertrouwen. Eén van de onderscheidende kenmerken van onze bank is dat we voor onze beleggingen alle research zelf doen. Daarom bezoeken we bedrijven zelf alvorens erin te beleggen. Ook al zitten die bedrijven in China. In dit nummer ziet u een foto-impressie van het bezoek dat onze beleggers Najib Nakad en Mark Kwakkenbos in april brachten aan bedrijven daar. Hun conclusie is onder meer dat de opkomst van de consumentenmarkt in China nog steeds mooie beleggingskansen biedt. Het herstel in de beurs zien we ook terug in de toenemende belangstelling van cliënten en nieuwe relaties. Op de recent gehouden traditionele jaarlijkse beleggingsbijeenkomst in Arnhem deze keer onder de titel De terugkeer van de belegger mochten we een recordaantal gasten verwelkomen. Ook een bedrijfsbezoek aan de fabriek van Quooker in Ridderkerk was een groot succes. Het is indrukwekkend om te zien hoe de broers Peteri het idee van hun vader nu aan het uitbouwen zijn tot een internationaal succes. Een sterk staaltje Nederlands ondernemer- schap tegen de stroom van het economische getij in! In deze editie komen weer twee ondernemers aan het woord. Harry Boley kent u wellicht van de gelijknamige openhaarden en Hans Hofhuis is de eigenaar van een drukkerij die onder andere dit exemplaar van de Kijk Op Vermogen heeft geproduceerd. Ook zij bewijzen dat een goed ondernemer kansen kan benutten in een economisch uitdagende omgeving. En dat is precies wat wij nastreven bij het beheer van uw vermogen! Ik wens u veel plezier toe bij het lezen van deze Kijk Op Vermogen. Met vriendelijke groet, Fried van t Hof Hongkong 18 Najib Nakad en Mark Kwakkenbos bezochten van 6 tot en met 13 april jl. namens Hof Hoorneman Bankiers 27 bedrijven in Hongkong. Een fotoselectie van hun bezoek. En verder... Marktverwachting 4 Kansen op de aandelenmarkt 6 Beleggen in de bv 10 IVA Groep 12 Over op IBAN 15 Beleggingsadvies 22 Fund update 24 Colofon Kijk op Vermogen is een uitgave van Hof Hoorneman Bankiers NV Oosthaven 52 Postbus CG Gouda T info@hofhoorneman.nl Contactpersoon Hof Hoorneman Bankiers Marjan Beuzenberg Redactionele productie en vormgeving LVB Networks, Amersfoort Fotografie Hof Hoorneman Bankiers NV Drukwerk IVA Groep, Rotterdam Hof Hoorneman Bankiers NV, Gouda. Alle rechten voorbehouden. Kijk op Vermogen bevat informatie die met de meeste zorgvuldigheid is samengesteld. Hof Hoorneman Bankiers NV en/of een van de aan haar gelieerde ondernemingen en/of medewerkers en/ of de bij deze uitgave betrokken redactie en medewerkers aanvaarden geen aansprakelijkheid voor mogelijke gevolgen die zouden kunnen voortvloeien uit de in deze uitgave opgenomen informatie. Voor alle in deze uitgave genoemde beleggingsrendementen geldt dat de waarde van beleggingen kan fluctueren en dat rendementen uit het verleden geen garantie bieden voor toekomstig te behalen rendementen. KIJK OP VERMOGEN hof hoorneman bankiers VOORJAAR

4 marktverwachting 2013: van de belegger De terugkeer Door fried van t Hof In 2012 zagen we een behoorlijk herstel op effectenbeurzen. Ook het nieuwe jaar is positief begonnen. Het lijkt erop dat de markten de eurocrisis van zich af hebben geschud en dat beleggers met meer vertrouwen kijken naar de toekomst. Of is het een geval van Een zwaluw maakt nog geen zomer en is wat er nu in Cyprus gebeurd is een voorbode van opnieuw oplaaiende crisis? In dit artikel beschrijven we het verloop van de crisis in een model dat bestaat uit drie fasen van herstel. Onze conclusie is dat de paniekfase voorbij is en dat er aantrekkelijke kansen zijn voor beleggers. In juli 2011 stortte de markt in, omdat op dat moment de angst heerste dat Griekenland, Portugal, Ierland en Spanje niet meer aan hun verplichtingen zouden kunnen voldoen. Dit zou leiden tot het ineenstorten van het financiële systeem in Europa, het uiteenvallen van de Europese muntunie waarna de problemen zich, als een omvallende reeks dominostenen, zouden uitbreiden over de rest van de wereld. De situatie die toen ontstond, laat zich het best beschrijven als blinde paniek. Dit is de fase waarin elke rationaliteit verdwijnt en die gekenmerkt wordt door een massale vlucht naar als veilig veronderstelde havens. Duitse en Nederlandse staatsleningen, de Noorse kroon en de Zwitserse Frank zijn hiervan de traditionele exponenten. Periode van crisismanagement In de tweede helft van 2011 zijn de ECpolitici, onder sturing van het IMF en de ECB (samen de Trojka genoemd) aan de slag gegaan om maatregelen te nemen om de crisis te bezweren en het vertrouwen in de integriteit en soliditeit van het financiële systeem te herstellen. Dit leidde aanvankelijk niet tot een robuust herstel van vertrouwen in de markt, doordat de halfzachte maatregelen, die werden overeengekomen in vele Tops der Toppen, de markt niet wisten te overtuigen. Dit beeld prevaleerde ook nog in de eerste helft van Aarzelend herstel maakte tegen de zomer weer plaats voor grote twijfel over het voortbestaan van de euro, met name door te wankelmoedig optreden van politici. Naar onze mening werd een beslissend moment gevormd door het optreden van ECB-president Draghi, toen hij eind juli aankondigde dat hij alles, maar dan ook alles in het werk zou stellen om het voortbestaan van de euro te verdedigen ( And believe me, it will be enough ). Deze uitspraak had grote overtuigingskracht en droeg naar onze mening bij aan de eerste fase van het herstel. Fase 1: het wegebben van de paniek Dit is de fase waarin beleggers zien dat er, geleidelijk maar zeker, effectieve maatregelen worden genomen die ervoor zorgen dat het financiële systeem en de euro intact zullen blijven. Beleggers gaan weer met rationele ogen naar de markt kijken en zien dan dat waarderingen historisch laag zijn, en dat beleggingen in aandelen en bedrijfsobligaties een wel zeer hoge risicopremie bieden boven een belegging in deposito s of Duitse staatsobligaties. Vertrouwen in herstel van de economie is er weliswaar nog niet, daarom belegt men liever in de zogenoemde defensieve aandelen van zeer grote en solide ondernemingen. Dit was te zien aan het feit dat aandelen van bedrijven in de voedingen farmaciesector het in 2012 relatief goed deden. Fase 2: het terugkeren van liquiditeit Bij het doorzettend herstel van vertrouwen in de soliditeit van het financiële systeem en in het voortbestaan van de euro realiseren steeds meer institutionele beleggers zich dat beleggingen in aandelen en bedrijfsobligaties onontbeerlijk zijn om de rendementen te behalen die nodig zijn om te kunnen voldoen aan toekomstige verplichtingen. De ervaring leert dat in deze zogenoemde liquiditeitsgedreven fase van het beursherstel geld steeds verder de markt indaalt op zoek naar aantrekkelijke rendementen. Dat betekent dat beleggers eerst hun oog laten vallen op 4 KIJK OP VERMOGEN Hof hoorneman bankiers VOORJAAR 2013

5 marktverwachting aantrekkelijk gewaardeerde effecten van zeer grote, solide gefinancierde en goed verhandelbare ondernemingen (de zogenoemde Large Caps), maar geleidelijk ook hun aandacht richten op de middelgrote en kleine bedrijven (Mid- en Small Caps). De aandelen van grote ondernemingen hebben de grootste koersstijgingen laten zien. Op dit moment zijn we in deze tweede fase, waarin liquiditeit verder de markt indaalt. Dat betekent dat beleggers, op zoek naar rendementen, steeds verder gaan kijken in de markt, en zo aanlanden bij de middelgrote en kleinere ondernemingen. Fase 3: de markt anticipeert op economisch herstel Dit is de traditionele herstelfase na een periode van een conjuncturele recessie. De eerste signalen van een aantrekkende economie worden dan zichtbaar en de markt loopt dan vooruit op een verder aantrekkend economisch herstel. Daar is nu nog geen sprake van. Wij verwachten dat de economische groei nog jaren zeer gedrukt zal blijven doordat overheden, om te voldoen aan begrotingsnormen, zullen blijven bezuinigen, gekoppeld aan verhogingen van de belastingdruk. De overheid geeft minder uit en ook de consument krijgt minder te besteden. Resultaat is een remmende invloed op de vraagzijde van de economie. Ook in de Verenigde Staten zullen dit soort maatregelen genomen moeten worden om het begrotingstekort terug te dringen. De VS en Europa zijn de twee grote economische blokken waar door deze situatie de economische groei onder druk zal staan. Bij een herstel waarin de beurs vooruit loopt op een aantrekkende economische groei is dat te zien aan koersstijgingen van de zogenoemde vroeg-cyclische aandelen. Dat zijn aandelen van bedrijven die als eersten profiteren van verbeterende economische vooruitzichten. Voorbeelden hiervan zijn aandelen van uitzendbedrijven of van producenten van grondstoffen voor de verwerkende industrie. Dat zijn juist de sectoren die nog het minste herstel hebben laten zien. Ook van de bankensector moet de economie het niet hebben: banken zijn druk bezig hun balansen te versterken teneinde te voldoen aan de strengere solvabiliteitseisen die zijn vastgelegd in het Basel III-akkoord. Banken zijn daardoor zeer terughoudend met het verstrekken van kredieten, en dat zorgt voor een behoorlijke rem op investeringen door bedrijven. Ook de woningmarkt zit in het slop vanwege de geringe bereidheid van banken om hypothecaire leningen te verstrekken. De inflatie blijft laag De belangrijkste potentiële bron voor inflatie wordt, in diensteneconomieën als die in Europa en de VS, gevormd door de loonkosten. In de huidige arbeidsmarkt lijkt inflatoire druk nog in geen velden of wegen te bekennen. De zwakke economische groei zet ook een rem op kosten van grondstoffen en producten. Vanuit de vraagzijde lijkt inflatoire dreiging dus niet aanwezig. Inflatie zal naar onze verwachting pas weer gaan ontstaan als alle monetaire stimulering van de laatste jaren via banken zijn weg gaat vinden naar de reële economie. Anders gezegd: pas als banken meer geld gaan uitlenen komt er meer geld in de circulatie, en dan kan inflatie gaan stijgen. De rente kan toch omhoog tenderen Toch kan de rente in de komende periode eerder gaan stijgen dan uit hoofde van inflatieontwikkeling valt te verwachten. Zowel particuliere als institutionele beleggers, zoals pensioenfondsen en verzekeraars, zitten op grote bergen met kasgeld en staatsobligaties. Als door het toenemende vertrouwen in de markt, gekoppeld aan de wens om rendementsdoelstellingen te realiseren, dit geld wordt vrijgemaakt om te worden belegd in aandelen en bedrijfsobligaties, zullen de koersen van zowel korte als lange staatsobligaties gaan dalen. Dit betekent dat de rentecurve over het hele looptijdenbereik kan gaan stijgen, met als gevolg dat rentetarieven meer genormaliseerd worden. Staatsobligaties, althans van de zeer kredietwaardige landen als Nederland en Duitsland, zijn in dit scenario zeer risicovol, en moeten naar onze mening dan ook worden vermeden. Voor obligaties van banken en bedrijven wordt dit renterisico naar onze verwachting voldoende gecompenseerd door de verwachte koersstijgingen zodra beleggers meer geld gaan investeren in deze categorie (in vakjargon heet dit een inkomende spread ). Conclusie Wij kijken terug op een jaar waarin de beschreven eerste fase van het herstel op beurzen geleid heeft tot een goed en bemoedigend herstel op beleggingsmarkten. Wij kijken met gematigd optimisme vooruit, omdat wij verwachten dat het herstel volgens bovenbeschreven scenario nog een tijd kan voortduren. Naar onze analyse, volgens bovenstaand driestappenscenario, bevinden de markten zich nu in de tweede fase van het herstel, dat is dus de fase waarin steeds meer liquiditeit de markt in komt, op zoek naar betere rendementen dan de lage rentevergoedingen op staatsobligaties en deposito s. Met name voor value beleggers zijn er bij de huidige waarderingen bijzonder goede mogelijkheden. Herstel gaat echter nooit in een rechte lijn. Politieke en andere gebeurtenissen zullen altijd voor tijdelijke verrassingen en tegenvallers kunnen zorgen. Ons beleid, dat is gebaseerd op gedegen onderzoek naar de fundamentele waardering van effecten, vormt naar onze overtuiging de beste methode om risico s te beheersen. Uiteraard blijven daarbij uw doelstellingen en risicohouding leidend. We helpen u er graag bij om voor uw vermogen de best bij u passende strategie te bepalen. K KIJK OP VERMOGEN hof hoorneman bankiers VOORJAAR

6 aandelen Kansen op de aandelenmarkt In het afgelopen kwartaal hebben de obligatiemarkten een duidelijke positieve ontwikkeling doorgemaakt. De risicobereidheid in de markt is langzaamaan toegenomen en dit heeft ertoe geleid dat hoogrentende leningen steeds meer gewild werden, met stijgende koersen tot gevolg. Deze ontwikkeling kwam goed tot uiting in het mooie rendement van het HH Income Fund (+31,6%) in 2012, dat vooral in de tweede helft van het jaar bewerkstelligd werd. Maar hoe zit het eigenlijk met aandelen? Zijn daar ook geen mooie mogelijkheden? Het Hof Hoorneman Bankiers beleggingsteam vindt van wel. Vraag aan een belegger hoe hij naar het beleggingsklimaat kijkt, en je krijgt vaak het antwoord gematigd positief. Er zijn namelijk altijd wel bedreigingen, maar ook mogelijkheden. Het is een kwestie om je middelen zo te gebruiken dat je om de bedreigingen heen belegt en juist wel profiteert van de mogelijkheden die de markt biedt. Dit is dan ook precies wat wij bij Hof Hoorneman Bankiers proberen. Maar wat zijn de mogelijkheden? En wat de bedreigingen? Hiervoor kijken wij naar de recente macro-economische ontwikkelingen. Zoals in de afgelopen edities van Kijk Op Vermogen is beschreven, zijn wij hier gematigd optimistisch over. De grootste angst ebt weg uit de markt, investeerders lijken bereid om steeds meer risico te accepteren in hun zoektocht naar rendement en verschuiven zodoende hun geld geleidelijk richting hoogrentende leningen en aandelen. Bovendien is er veel gesproken over de Great Rotation, waarbij veel geld vanuit obligaties de aandelenmarkt op gaat stromen. Een klassiek herstel Bij een klassiek herstel nemen beleggers, naarmate de risico s in de markt verder afnemen, steeds risicovollere beleggingen in portefeuille om extra rendement te genereren. Dit betekent dat beleggers als eerste in veilige bedrijfsobligaties zullen beleggen, totdat de geboden rendementen hier niet meer interessant zijn. Vervolgens zijn de risicovollere hoogrentende obligaties aan de beurt, waarna de draai gemaakt zal worden naar aandelen van defensievere bedrijven. Als het herstel verder doorzet, zullen de meer volatiele en conjunctuurgevoelige bedrijven meer interesse genieten, waarna uiteindelijk de geldstroom zich richting de opkomende markten zal bewegen. Deze ontwikkeling heeft al enigszins plaatsgevonden; de meer defensieve bedrijven hebben in de afgelopen maanden een sterke performance laten zien en de aandelenmarkten staan over de hele genomen weer hoger dan medio De echte koopjes zijn in onze ogen dan ook wel weer uit de markt verdwenen. Bovendien zijn er nog steeds (kleine) bedreigingen voor het economisch herstel. Dit betekent echter niet dat wij negatief zijn over het aandelenklimaat. Integendeel! Het is in deze markt echter wel belangrijk dat je een duidelijke beleggingsstrategie volgt. Onze Value-filosofie is dus ook in deze tijden een extra toegevoegde waarde. Hoe passen wij deze dan toe? Hierna lichten wij drie belangrijke aspecten eigen fundamentele analyse is essentieel, stabiele trends en spreiding, spreiding, spreiding bij het beleggingsproces van Hof Hoorneman Bankiers toe. Eigen fundamentele analyse is essentieel Bij het zoeken naar beleggingen passen wij een fundamentele analyse toe. Omdat de waarde van een aandeel in onze ogen een afspiegeling is van de waarde van het onderliggende bedrijf, kan toegevoegde waarde gecreëerd worden door bedrijven van top tot teen te kennen. Hierbij passen wij diverse criteria toe. Allereerst zoeken wij naar bedrijven die fundamenteel gezond zijn. Dat wil zeggen: de balans is solide, het management is capabel en ze hebben een marktpositie waarin ze niet teveel afhankelijk zijn van andere marktspelers en waarin ze wellicht zelfs hun marges kunnen verhogen (oftewel, ze hebben pricing power). In de afgelopen jaren 6 KIJK OP VERMOGEN Hof hoorneman bankiers VOORJAAR 2013

7 aandelen hebben wij gezien dat bedrijven met veel schuld op de balans het erg moeilijk kregen wanneer de markt iets tegenzit. Daarom houden wij scherpe criteria aan wanneer wij de balans van bedrijven analyseren. Ten tweede is het ons beleid om eerst met het management van een bedrijf te spreken voordat wij erin gaan beleggen. Zo kunnen wij een beter oordeel vellen over de kwaliteit van het management en beperken wij het risico om voor negatieve verrassingen te komen staan. Ten derde is het essentieel dat het verdienmodel van de bedrijven maar in beperkte mate afhankelijk is van externe factoren en dat het bedrijf redelijkerwijs haar eigen prijs kan bepalen, of eventuele extra kosten kan doorberekenen aan haar klanten. Bovendien zijn wij actief op zoek naar bedrijven die het potentieel hebben om hun marges te kunnen verbeteren. Dit laatste zien wij veel terug in onze beleggingen in Chinese bedrijven. Enerzijds in bedrijven die voorheen voor derden produceerden (bijvoorbeeld kleding voor Westerse merken en producten als maïsolie) en nu hun eigen merk in de markt gezet hebben. Anderzijds ook in bedrijven die in een uitstekende positie zitten om te profiteren van strengere regelgeving in hun desbetreffende in dustrie. Dit soort bedrijven heeft in onze ogen het potentieel om sterk in waarde toe te nemen. Stabiele trends Hoewel wij van nature bottom-up beleggers zijn, is het niet onbelangrijk om trends te vinden waar wij op in kunnen spelen. Dit hebben wij bijvoorbeeld gedaan door te beleggen in achtergestelde bankleningen en zo in te spelen op de trend van versterkende bankbalansen en het herstel van de bancaire sector. Ook in het aandelensegment proberen wij trends te vinden die gunstig uitvallen voor bepaalde bedrijven. In China spelen wij bijvoorbeeld in op de groei Jaarlijkse Groei in Export en Consump5e China Export van de middenklasse deze is al jaren stabiel en deze zal naar verwachting nog tenminste tien jaar zo doorgaan door te beleggen in bedrijven die producten verkopen gericht op de Chinese consument. Zowel het HH Value Fund als het HH Emerging Markets Fund profiteren hiervan. In het Verenigd Koninkrijk spelen wij in op de toegenomen outsourcing. De overheid moet daar bezuinigen om het begrotingstekort terug te brengen en doet dit door steeds meer diensten, zoals beveiliging en infrastructuur, uit te besteden. Voor bedrijven als Interserve betekent dit dat de potentiële markt opeens een stuk groter wordt, en dit biedt goede mogelijkheden. Het vinden van juiste, stabiele trends is in onze ogen een goede manier om mooie aandelenbeleggingen te vinden Waarde van verkochte Spreiding, spreiding, spreiding Iets dat vaak vergeten wordt, is spreiding. Volledig ten onrechte. Door beleggingen te spreiden, zowel geografisch als per soort belegging, kunnen tegenvallers makkelijker worden opgevangen. Wij zien iedere belegging als een mogelijkheid, maar geen zekerheid. Een bedrijf als Interserve biedt een fantastische mogelijkheid tot waardevermeerdering. Echter, het zou onjuist zijn om er blind vanuit te gaan dat dit ook gaat gebeuren. Daarom moet je als belegger ook niet te zeer afhankelijk zijn van slechts een paar beleggingen. Door degelijke, geconcentreerde portefeuilles na te streven, vol met bedrijven die wij van top tot teen geanalyseerd hebben, profiteren wij zowel van de voordelen van een goede eigen analyse als van de voordelen van spreiding van je risico s. Conclusie Al met al zijn wij bij Hof Hoorneman Bankiers dus gematigd positief over het aandelenklimaat. Op macro-economisch niveau zien wij nog steeds ruimte voor een verder herstel van de economie. Dit herstel gaat, zoals eerder gezegd, niet zonder horten en stoten. Daarom is het essentieel om een duidelijke beleggingsstrategie te hebben. Door gezonde en solide bedrijven te selecteren die profiteren van een duidelijke trend en door onze beleggingen goed te spreiden, zien wij genoeg mooie mogelijkheden voor het beleggen in aandelen. K KIJK OP VERMOGEN hof hoorneman bankiers VOORJAAR

8 kantoor arnhem Jan Wilpshaar: nieuw gezicht in historische omgeving Kantoor Arnhem was jarenlang de thuisbasis van relatiebeheerders Léon van der Maesen de Sombreff en Bart Flentge, tot de laatste naar Gouda vertrok. Maar inmiddels is het kantoor weer compleet : Jan Wilpshaar verruilde kantoor Blaricum voor kantoor Arnhem, en zijn functie van beleggingsadviseur voor die van relatiebeheerder. Een nadere kennismaking. Een mooie nieuwe uitdaging, zo noemt Jan Wilpshaar zijn nieuwe functie. De Hengeloër was voorheen vijf jaar lang beleggingsadviseur op kantoor Blaricum, waarbij hij de ontwikkelingen op de financiële markten nauwgezet volgde. Trots op groei Het vergt lef, een kantoor openen aan de start van een crisis. Toch heeft het kantoor Arnhem een gezonde groei laten zien. In vijf jaar tijd profileerde de vestiging zich als hét expertcentrum voor value investing in het oosten van het land, bijvoorbeeld via het jaarlijkse Bronbeek-seminar. Seminar Bronbeek is een kennis- én netwerkevenement. Dit jaar vond het evenement plaats op 4 april, met het thema de terugkeer van de belegger. Jan Wilpshaar, die bij de organisatie betrokken was: We bevinden ons nog steeds in een economische crisis. Beleggers zijn voorzichtig, maar de rust keert gelukkig langzamerhand terug. Tijdens ons seminar gingen we in op de waarde van value investing, ontwikkelingen op de aandelen- en obligatiemarkt en bedrijven uit onze beleggingsportfolio. Onder meer in presentaties van Hof Hoorneman Bankiers-directeur Fried van t Hof en directeur beleggingen Najib Nakad. We wilden laten zien dat het team achter value investing groter is dan kantoor Arnhem alleen. We werken samen aan hetzelfde doel. Op kantoor Blaricum hield ik me vooral bezig met het volgen van de financiële markten en de invulling van de effectenportefeuilles van onze adviesrelaties. Ik was onderdeel van een team van vier goed op elkaar ingespeelde beleggingsadviseurs. Samen waren we verantwoordelijk voor de volledige verzorging van het beleggingsadvies bij Hof Hoorneman Bankiers. Tot 2012, toen dit werd ondergebracht op het hoofdkantoor in Gouda. De reden: beleggingsadviseurs en analisten zitten daar dichter bij elkaar, waardoor ze sneller ideeën kunnen uitwisselen. Al hun adviezen, ook voor vermogensbeheer, baseren ze op de value-principes van Hof Hoorneman Bankiers. Omdat Bart Flentge graag verder wilde als beleggingsadviseur, kwam er voor mij de mogelijkheid om als relatiebeheerder aan de slag te gaan in Arnhem. Dit kwam goed uit. Na vijf jaar was ik toe aan een volgende stap. 8 KIJK OP VERMOGEN Hof hoorneman bankiers VOORJAAR 2013

9 kantoor arnhem De volgende stap bleek een functie als relatiebeheerder in een historisch koetshuis op het voormalige landgoed Sacré Coeur bij Arnhem. Een andere tak van sport dan die van beleggingsadviseur. Financiële markten volg ik nog steeds, maar minder intensief dan voorheen. In mijn nieuwe functie speelt het klantcontact en vermogensstructurering een grotere rol. De functie van relatiebeheerder draait vooral om vertrouwen winnen van de relatie. Dat gaat niet over één nacht ijs. Het vergt een persoonlijke benadering, veel bezoeken afleggen en contact onderhouden. Elke relatie heeft andere voorkeuren en behoeftes. Daar moet je als relatiebeheerder inzicht in krijgen. En dat kan alleen met een proactieve aanpak. Daarbij krijgt hij hulp van zijn kantoorgenoot Léon van der Maesen de Sombreff. Inmiddels is ook dit team goed op elkaar ingespeeld. Léon en ik vullen elkaar goed aan. Hij heeft met name een acquisitieve rol en zorgt voor bekendheid van Hof Hoorneman Bankiers in de omgeving van Arnhem. Ik ondersteun hem met mijn beleggingsachtergrond op het gebied van de inrichting van effectenportefeuilles voor relaties. Ook ben ik verantwoordelijk voor de groei van Hof Hoorneman Bankiers in de Oostelijke en Noordelijke regio s van Nederland. Vooral in Twente. Dit is voor mij geen vreemd gebied: van oorsprong ben ik een echte Tukker en ik woon er alweer een heel aantal jaren. Wilpshaar ziet het als een uitdaging mee te werken aan een verdere groei van kantoor Arnhem. Vanwege de financiële crisis zijn relaties terughoudend met beleggen, maar het ziet ernaar uit dat we het dieptepunt van de crisis achter de rug hebben. Het vertrouwen in de euro is aan het opkrabbelen nadat de Europese Centrale Bank heeft aangekondigd alles in het werk te stellen om de munt te redden. En negatieve ontwikkelingen als in Cyprus lijken een beperkt negatief effect te hebben. Ik zie daarom ook nog steeds groeikansen voor kantoor Arnhem. Daar werken we als kantoor ook hard aan. We grijpen alle middelen aan om met cliënten in contact te komen. Leon heeft wildbeheer als passie en gaat veelvuldig met relaties het veld in. Naam: Jan Wilpshaar Leeftijd: 43 jaar Burgerlijke staat: gehuwd, twee dochters Woonplaats: Hengelo Functie: relatiebeheerder Locatie: kantoor Arnhem Sinds: juli 2012 Was: beleggingsadviseur op kantoor Blaricum Sporten: hardlopen en golf Houdt van: piano spelen, literatuur, reizen. Sterke punten: proactief, onderhouden van relaties, analytisch ingesteld Ik ben zelf actief op de Twentsche Golfclub. Verder organiseren we elk jaar een seminar in Bronbeek waar we zo n honderd relaties en andere geïnteresseerden bijpraten over actuele ontwikkelingen. En tijdens kleinere sessies met als titel De waarde van.. worden relaties bijgepraat door specialisten; op het gebied van value investing, fiscale thema s tot en met de kunstwereld. Zo hopen we als kantoor relaties te boeien en te binden. K KIJK OP VERMOGEN hof hoorneman bankiers VOORJAAR

10 beleggen Beleggen in de bv: Onverwacht hoog belast? mr. Rudolf Janssen, director Deloitte De Successiewet werd op 1 januari 2010 ingrijpend gewijzigd. Maar op die datum werd ook een andere wetswijziging doorgevoerd. Deze wetswijziging heeft in de media echter veel minder gekregen, hoewel zij voor veel beleggers uiterst relevant is. Waar had die wijziging betrekking op? Wat was de grote verandering? Ik illustreer dat graag aan de hand van een voorbeeld. De wijzigingen in de Successiewet Zoals u weet, werd op 1 januari 2010 de Successiewet ingrijpend gewijzigd. Een groot aantal bepalingen werd bij die gelegenheid vereenvoudigd en gestroomlijnd. Veel aandacht ging uit naar de verlaging van de tarieven. Het maximale erfbelastingtarief dat kinderen moeten betalen indien zij van hun ouders erven ging van 27% naar 20%. Ook het tarief dat onder andere van toepassing is op een verkrijging door een neef van zijn tante werd verlaagd: van 68% naar 40%. Voor een deel ging het hier om cosmetische verlagingen. Immers, een erfgenaam komt eerder dan voorheen met het hoogste tarief in aanraking, zodat met name de middelgrote erfenissen per saldo zwaarder belast worden. De kranten stonden er indertijd vol van. Stel, mevrouw Tegelaars belegt in een besloten vennootschap waarvan zij alle aandelen heeft. Het belegde vermogen is het resultaat van de verkoop van haar bedrijf aan een buitenstaander/opvolger of aan een familielid/ opvolger. De bezittingen van de bv bestaan uit diverse soorten beleggingen, waarbij de asset allocation naadloos aansluit op haar profiel als belegger. Aangezien mevrouw Tegelaars indertijd de aandelen met daarin toen nog de onderneming van haar ouders heeft geërfd, hebben de aandelen een lage (historische) verkrijgingsprijs, die we in het voorbeeld hierna op nihil stellen. De waarde van de aandelen bedraagt Zou mevrouw Tegelaars op 30 december 2009 zijn overleden, dan zou er uitsluitend successierecht verschuldigd zijn over de waarde van de aandelen. Deze waarde mocht overigens nog verminderd worden met een latente ( slapende ) inkomstenbelastingclaim, gefixeerd op 6,25% van, in dit geval, Het successierecht werd dus berekend over Zou het enige kind van mevrouw Tegelaars, haar dochter, deze waarde hebben geërfd, dan zou zij in 2009 een bedrag van aan successierecht verschuldigd zijn geweest. Maar wat als mevrouw Tegelaars in 2013, dat wil zeggen na de wijzigingen in de belastingwetgeving, zou zijn overleden? Vervreemdingswinst De grote nieuwigheid komt erop neer dat mevrouw Tegelaars voortaan geacht wordt haar aandelen bij haar overlijden te hebben vervreemd en dat zij over een eventuele vervreemdingswinst inkomstenbelasting verschuldigd is, hetgeen de nalatenschap verkleint. Deze inkomstenbelasting wordt tegen een tarief van 25% (box 2) berekend over de vervreemdingswinst. Deze vervreemdingswinst is gelijk aan de waarde van de aandelen ( ) verminderd met de oorspronkelijke verkrijgingsprijs (in ons voorbeeld: nihil). Kortom, er is inkomstenbelasting verschuldigd. Deze inkomstenbelasting mag voor de heffing van de erfbelasting in aftrek worden gebracht. De door de dochter verschuldigde erfbelasting wordt berekend over het saldo van Hierover zou de dochter aan erfbelasting verschuldigd zijn. In totaal is er dan acuut, dat wil zeggen zonder enig uitstel, aan belasting verschuldigd ten opzichte van in Dit is dus een fiscaal nieuwigheidje dat, zoals gezegd, veel minder aandacht heeft gekregen dan de verlaging van de successietarieven. Ondernemingsvermogen Een opmerking terzijde over de belastingdruk op ondernemingsvermogen bij overlijden. Zou mevrouw Tegelaars het bedrijf niet hebben verkocht, dan kunnen de aandelen in haar bv als ondernemingsvermogen kwa- 10 KIJK OP VERMOGEN Hof hoorneman bankiers VOORJAAR 2013