Omschrijving werkzaamheden

Transcriptie

1 Naam functie: Omschrijving werkzaamheden Gereedschappen / machines / hulpmiddelen / materieel Materialen / producten / grondstoffen KOZIJNENSTELLER De kozijnensteller (kozijnmonteur) stelt, plaatst, richt, monteert en zet kozijnen vast en dicht deze af. De kozijnensteller stelt, houten buitenkozijnen, stelkozijnen en puien, stalen inmetsel binnendeurkozijnen en kozijnen in de nieuwbouw en renovatie in woningen en utiliteitsbouw. In toenemende mate worden ook kozijnen inclusief glas aangeleverd en geplaatst. Kozijnenstellers zijn vaak timmerlieden of werknemers met specifieke ervaring die werken bij een gevelelementen- of kozijnenfabriek / leverancier, timmerfabriek en/of bouwbedrijf. Kozijnenstellers in de renovatie zijn vaker allround en doen naast het kozijnen stellen soms ook de voorbereiding, organisatie van het werk en de planning. Ze nemen de maten van de kozijnen op, beoordelen de situatie voor het transport en bekijken welke hulpmiddelen en gereedschappen nodig zijn. Het werk van de kozijnensteller is lichamelijk zwaar belastend door zwaar tillen, dragen, langdurig geknield of gebukt werken. Er wordt ook vaak boven het hoofd gewerkt of steeds dezelfde bewegingen gemaakt. Er moet ook vaak gebukt of gerekt worden bij het aftekenen, stellen en aanbrengen. De werkzaamheden zijn belastend voor nek, rug, armen en benen. Het zware werk verschilt per soort kozijn, de omstandigheden op de werkplek, de werkvoorbereiding, de wijze van aanlevering en / of opslag, inzet van hulpmiddelen, transporthulpmiddelen, etc. Bijkomende werkzaamheden zijn het vanuit de vrachtwagen lossen en uitlopen van kozijnen, het stellen van metselprofielen, aanbrengen van stelbeugels, het bevestigen van kozijnen. Bij renovatie en onderhoud moet vaak het oude kozijn gesloopt worden en moeten met nieuwe kozijnen getild en gemanoeuvreerd worden in soms bewoonde woningen. De werkzaamheden vinden zowel binnen als buiten plaats. Hierdoor wordt men blootgesteld aan weersinvloeden, temperatuurwisselingen, koude en tocht. De ondergrond of werkvloer is vaak rommelig. Ook wordt gewerkt op ladders, steigers en bij vloerranden. Er is blootstelling aan lawaai, hand-armtrillingen, gevaarlijke stoffen, (hout) stof, kwartshoudend stof en oplosmiddelen. Huidcontact met lijmen, kitten en PUR-schuim kan leiden tot huidirritatie en overgevoelige huid. Goede hygiëne is belangrijk. Veiligheidsrisico s zijn vallen van hoogte, onvoldoende beveiliging van sparingen, steigers of vloer, struikelen, stoten, beknellen, vallende voorwerpen bij het hijsen, onbeveiligd gereedschap, glassplinters / glasbreuk, onzorgvuldig gedrag. Om het zware werk bij het stellen van kozijnen te verlichten of te voorkomen zijn afspraken gemaakt over het gebruik van nieuwe of verbeterde hulpmiddelen, het ontwerp van kozijnen en een betere organisatie van het werk of de werkwijze. Voor het transporteren en stellen van kozijnen zijn Maximale Arbouw Limieten afgesproken. Maatregelen om gezondheidsklachten te voorkomen, zware werkzaamheden te verlichten en de arbeidsomstandigheden van de kozijnensteller te verbeteren worden toegelicht in meerdere A-bladen zoals; Kozijnen stellen en Houtstof op de bouwplaats Hamer, nijptang, handzaag, koevoet, rolkoevoet, boormachine, statief voor boormachine, reciprozaag, cirkelzaag, frees-, schaaf-, schuurmachines, nietpistolen, schiethamers, vacuümzuigers, tillat, laserwaterpas, platenkar, transportschaats, rolboys, zwaarlastroller, vrachtwagen met zelflosser, hijskraan of verreiker met speciale hijsjuk, hijsgereedschap, hijsarm aan de steiger, mobiele hijsarm (gevelridder), montagelift, bouwkraan, klimmaterieel, ladders, trappen, bordessen, schaft en sanitaire voorzieningen. Lijmen, kitten, PUR-schuim, glas, metselprofielen, stelbeugels, draadbussen, hoekplaten, houten buitenkozijnen, stelkozijnen, puien, stalen inmetsel binnendeurkozijnen, renovatiekozijnen, raam, deur Risicogebied Veiligheid 2 Vallen van hoogte Werkvoorbereiding Goede werkvoorbereiding, ga na welke voorzieningen nodig zijn, gebruik interne checklist werkvoorbereiding. Maak afspraken met hoofdaannemer over afstemming van activiteiten en veiligheidsmaatregelen. Lever aanvulling op V&G-Plan, leg afspraken vast Leuningen laten aanbrengen op steiger- en vloerranden (zie AI-blad nr. 16) Geen of onvoldoende leuningen op steigers en vloerranden Vallen van (bouw)ladder of steiger, Gebruik alleen goedgekeurd steiger- en klimmaterieel volgens voorschrift wankele trapjes / opstapjes Gebruik deugdelijke (bouw)ladders van voldoende lengte Werken boven de macht, stelwerk, rekken, klimmen op ladders Zelf opbouwen / gebruik (rol)steiger Gebruik licht, multifunctioneel klimmaterieel (ladders) / bordes (voldoen aan NEN 2484) Draagbaar klimmaterieel en voorzien van CE-keurmerk, ladders periodiek inspecteren Gebruik trappen, rolsteigers en bordessen om op hoogte te werken: ladders zijn hiervoor niet bedoeld Zorg voor juiste, stabiele opstelling Vermijdt overbelasting van steiger en klimmaterieel Zorg voor juiste, stabiele opstelling en maak (rol)steiger aan gevel vast Steigerplanken en kantplanken goed vastzetten, zonodig bij opbouwen/ afbreken steiger valbeveiliging gebruiken Rolsteiger opbouwen volgens AI-blad nr. 21 Rolsteigers Vallen in / door Vallen door niet afgedekte openingen in vloeren en trapgaten Struikelen, uitglijden door niet opgeruimde looppaden/ werkvloer/ werkplekken Goede werkvoorbereiding, ga na welke voorzieningen nodig zijn Beveilig sparingen en randen van vloeren en trapgaten (zie AI-blad nr. 16) Looppaden / werkvloer / werkplek opgeruimd houden en vrij van obstakels Afval direct verwijderen en niet laten slingeren Gebruik juiste veiligheidsschoenen of -laarzen Pagina 1, datum:

2 Glasscherven, spijkers (verwonding door glasbreuk bij verwijdering van oude kozijnen, glasscherven, houtsplinters, spijkers) Laat geen scherven of uitstekende spijkers achter Werk zorgvuldig en gebruik werkhandschoenen 2 Vallende voorwerpen Getroffen worden door vallende lasten uit kranen en van steigers etc. Vallend materiaal, gereedschappen, glasscherven, gruis, spijkers, voorwerpen uit hijsgereedschap (stoten, bekneld raken) Wegschietende onderdelen bij onjuist vullen van kitspuit Werken binnen draaicirkel kraan Aanrijdgevaar Laden en lossen Horizontaal en verticaal transport Werkvoorbereiding Geen losse onderdelen op steiger, werkzaamheden afstemmen met anderen op de bouwplaats Bij verticaal transport de voorgeschreven hijssignalen gebruiken Omgeving van werkplek afzetten Voorkom dat derden getroffen worden Gekeurd en goed onderhouden hijsgereedschap gebruiken / controleren Draag juiste veiligheidsschoenen of laarzen, juiste kleding en werkhandschoenen Vullen volgens instructie, persluchtslangen regelmatig controleren op lekkage en beschadigingen Dragen veiligheidshelm verplicht Zorg dat verkeersregels rond laad- / losplaats duidelijk zijn Goede werkvoorbereiding, ga na welke voorzieningen nodig zijn Maak zonodig afspraken met hoofdaannemer over afstemming van activiteiten, lever aanvulling op het V&G-Plan, leg afspraken vast Zorg voor een goede toegang van de werkplek voor mensen, materieel en materiaal, verken transportroute Zorg voor voldoende hoge doorgangen en stelruimte Opperen, tillen en sjouwen van kozijnen en materialen Transportafstand Werken in de buurt van hijs- en transportmaterieel Ondeugdelijke hijsmiddelen Zorg voor transport- en hulpmiddelen voor horizontaal en verticaal transport. ( Zie maatregelen bij fysieke belasting) Zet materiaal en gereedschappen zo dicht mogelijk bij de werkplek Draag PBM, veiligheidshelm verplicht Gecertificeerde middelen gebruiken / controleren 3 Bedwelming / vergiftiging (o.a. besloten ruimten) 3 Elektrocutie, verbranding of explosie (Elektra / elektrocutie) Sommige producten zoals kitten, lijmen, vulmiddelen etc. (gevaarlijke stoffen) zijn ontvlambaar Elektra / elektrocutie Storingen door geen of onvoldoende (kracht-) stroom Lees het etiket, Zie ook Productgroep Informatiesysteem Arbouw (PISA) Geen vuur: geen vonken en niet roken bij de werkzaamheden Gebruik explosieveilige apparatuur en verlichting Ventilatie Goede afspraken met opdrachtgever/ aannemer Ondeskundig gebruik elektrisch gereedschap, apparatuur of installaties in vochtige omgeving Defect, in slechte staat, of niet goed beveiligd handgereedschap, apparatuur of installaties Slepen met kabels en snoeren door waterplassen Opslag Onvoldoende werkvoorbereiding Onjuiste opslag overige materialen Gebruik CE-gemarkeerd elektrisch gereedschap op de juiste wijze Controleer voor gebruik gereedschap op goede staat en de nodige beveiligingen Werk zo mogelijk direct vanuit verdeelkast Beveilig gereedschap en apparatuur met aardlekschakelaar Leidingen / kabels voorzien van stevige rubber mantel en voorkom beschadiging Maak tijdens pauzes en na afloop werk installatie spanningloos Zorg dat stekkers en contactdozen niet in het water komen te liggen Zorg voor voldoende opslagruimte. Zorg dat de opslag bereikbaar is voor leveranciers Laat materialen afleveren in verwerkingsvolgorde Kies met zorg juist materiaal en gereedschappen Leg afgemeten hoeveelheden materiaal met behulp van hijsmiddelen bij/op de werkplek Zorg voor stabiele ondergrond, zorgvuldige stapeling van materialen Zorg voor borging / schoren Zorg voor een goede afgedekte opslag Zorg voor goede opslagvoorziening volgens richtlijn CPR 15-1 Beperk hoeveelheid (dagvoorraad) gevaarlijke stoffen Pagina 2, datum:

3 Onjuiste opslag gevaarlijke stoffen (kitten, lijmen, vulmiddelen, kunstharsproducten, epoxygebonden middelen, etc.) Opslag gevaarlijk bedrijfsafval Milieugevaarlijke stoffen Gescheiden opslag van middelen die onderling kunnen reageren Geen lekkende of open verpakkingen opslaan Zorg voor slot en veiligheidsinstructie Zorg voor voldoende en juiste veiligheidssignalering op de opslagplaats Afvalcontainers duidelijk markeren met dezelfde symbolen en waarschuwingszinnen als op de verpakking van de middelen Afval in pedaalemmer met verwisselbare zak of container Afvalcontainers met voetbediening en plaatsen in lekbak Milieugevaarlijke stoffen dienen in een lekbak te worden opgeslagen Gemorste vloeistof opvangen en verwijderen Algemene voorzieningen 2 Machines en gereedschappen Uitschakelen veiligheidsvoorzieningen Onjuist gebruik van machines en gereedschappen Onzorgvuldig, onoordeelkundig gedrag Gebruik machines en gereedschappen Vast raken/ verstrikt raken, naar binnen getrokken worden 3 Schaft- / sanitaire voorzieningen Ontbreken van schaft- en sanitaire voorzieningen 3 Hygiëne Ontbreken van wasplaats Onvoldoende persoonlijke hygiëne bij werken met gevaarlijke stoffen / chemische producten, cementmortel, lijm etc. Vervuilde kleding 2 Orde en netheid Vallen en struikelen Afval materialen, bedrijfsafval Milieugevaarlijke stoffen Gevaarlijk bedrijfsafval 3 Begaanbaarheid bouwplaats Slechte begaanbaarheid bouwplaats, transportwegen, ondergrond Ondergrond (gesteldheid) 2 Bedrijfshulpverlening (BHV) Bedrijfshulpverleningsplan (BHV-plan) Geen of onvoldoende BHV ers De juiste brandblussers EHBO-trommel niet aanwezig of onvolledig Zorg dat alle veiligheidsvoorzieningen in acht worden genomen Uitschakeling veiligheidsvoorzieningen onmogelijk maken Alleen goed opgeleide werknemers met de machines en gereedschap laten werken. Zorg voor werkinstructie en training, vooral bij werken met gevaarlijke machines / apparatuur Gebruik ergonomisch ontworpen machines en gereedschappen Alle gereedschappen en machines moeten CE gekeurd zijn en voldoen aan alle normen Aandacht voor slijtage Zorg voor regelmatig onderhoud, dagcontrole door werknemers, keuring volgens voorschrift Gebruik Handboek Arbeidsmiddelen Arbouw Afscherming bewegende delen Gerichte voorlichting en instructie Zorg voor schaft- en sanitaire voorzieningen Schafkeet met mogelijkheid om handen te wassen Maak afspraken met hoofdaannemer over gebruik van door hem ter beschikking gestelde schaft- en sanitaire voorzieningen Zorg voor goede wasplaats Bij kleine werken, watercontainer en papier Goede persoonlijke hygiëne Bij werken met chemische producten eten, drinken en roken tijdens werk verboden Kunstharsgebonden middelen zo snel mogelijk afwassen met milde zeep Maak gebruik van verzorgende crème (zie huidbeschermingswaaier Arbouw) Persoonlijke beschermingsmiddelen hygiënisch bewaren Verontreinigde werkkleding regelmatig verwisselen voor schone werkkleding. Apart houden van werkkleding en privé-kleding Looppaden en werkplek zoveel mogelijk opgeruimd, schoon en vrij van obstakels houden en achterlaten Afval volgens afspraak verzamelen, opslaan en afvoeren Ruim kwartsbevattend gruis en stof direct op Zorg voor voldoende middelen om gemorste vloeistof meteen op te ruimen (poetsdoeken of absorptiekorrels) Gescheiden inzamelen en apart afvoeren naar vergunninghouder Bouwplaats en werkplek begaanbaar houden Zorg voor vrije aan- en afvoerwegen Zorg voor voldoende hoge doorgangen en stelruimte Hou looppaden vrij Zorg voor een vlakke, drempelvrije en gladde ondergrond Zorg voor goede ondergrond. De gesteldheid van de ondergrond is niet van belang als de heftruck of verreiker wordt gebruikt. Als er karren worden gebruikt, moeten er rijplaten worden gelegd Zorg voor planmatige aanpak, specifiek voor deze werkzaamheden Zorgen voor voldoende BHV ers Niveau op peil houden, vervolgcursussen Zorg voor voldoende brandblussers, volgens voorschrift gekeurd Een persoon aanwijzen die verantwoordelijk is voor brandblussers en EHBO-trommels Pagina 3, datum:

4 Hulp bij ongevallen is moeilijk in korte tijd Niet bekend met BHV ers,maatregelen en/of alarmering waardoor kans op ongevallen, letsel en paniek Zorgen voor (mobiele) telefoon en alarmkaart op werkplek Vluchtwegen vrijhouden Iedereen op de hoogte houden wie de BHV ers zijn Vooraf hulpverleningsinstructies doornemen, ook met hulpverleners Fysische factoren 1 Geluid / Lawaai Relatief veel klachten over lawaai Gemiddelde lawaaiblootstelling / werkdag (90 db(a) Boormachines ( db(a) Reciprozaag (.db(a) Cirkelzaag (handcirkelzaag) ( db(a) Freesmachine (handfreesmachine) ( db(a) Schaafmachine (ca. 102 db(a) Schuurmachine (80-95 db(a) Nietpistolen ( db(a) Schiethamers ( db(a) Mobiele kraan (ca. 106 db(a) Hijskraan ( db(a) Verreiker ( db(a) Vrachtwagen met zelflosser (ca. 85 db(a) Omgevingslawaai bouwplaats (80-90 db(a) 1 Hand- arm trillingen Werken met cirkelzaag, spijker- en nietapparaat, zaagmachine, schiethamer, slijptol, boormachine, freesmachine, schaafmachine, schuurmachine Gezondheidseffecten zoals dode vingers en gewrichtsaandoeningen Lichaamstrillingen Geluidsarme apparatuur, materieel en gereedschap gebruiken, aanschaffen Andere werkmethode kiezen. Een goede maatvoering voorkomt lawaaiige bewerkingen op de werkplek Gehoorbescherming dragen Gehoorbescherming verplicht bij blootstelling boven 85 db(a) Gehoorbeschermingsprogramma uitvoeren Trillinggedempte apparatuur aanschaffen Handschoenen met dempende vulling gebruiken Andere werkmethode kiezen Niet langer dan 0,5 tot 1 uur per dag met dit soort apparatuur werken Werknemers met gewrichtsproblemen deze werkzaamheden niet laten uitvoeren Werkzaamheden regelmatig afwisselen, taakroulatie 3 Verlichting Onvoldoende en/ of onveilige verlichting op de bouwplaats, schemer in wintertijd Onvoldoende verlichting in de werkplaats Onvoldoende binnenverlichting op het project Werkvoorbereiding; juiste/ veilige verlichting toepassen en goed plaatsen Zorg minimaal voor verlichtingsniveau van lux, plaats zonodig bouwlampen bij (NEN 3840) Zorg minimaal voor verlichtingsniveau van lux, zonodig aangevuld met werkpleklampen met goede lichtverdeling 2 Klimaat Relatief wat meer last van klimatologische factoren Hinder van koude, warmte, regen, wind Hinder van tocht Temperatuurswisselingen Juiste beschermende werkkleding gebruiken Kies juiste beschutting, afscherming, verwarming Maak afspraken, bepaal wanneer wel of niet wordt gewerkt Binnenruimtes, werkplekken tochtvrij maken volgens CAO-bepalingen Bij warmte voldoende pauzes inlassen en voldoende drinken Bij koude voldoende lange pauze om op te warmen 3 Straling UV-straling van de zon Beschermende kleding, crème en PBM Gevaarlijke 3 Kankerverwekkende stoffen (w.o.kwarts) of reprotoxisch Pagina 4, datum:

5 stoffen / biologische agentia Houtstof bij zagen, frezen, schuren van (hard)hout of houtbevattend materiaal (Kanker van neus en neusbijholte) Formaldehyde in lijm Verduurzaamd hout, sponningen bewerken (Chromaten) Vrijkomen van kwartsstof bij boren, hakken, frezen, slopen of andere bewerking van beton, gasbeton en steen en bij schoonvegen/-zuigen Kans op kortademigheid, benauwdheid, longaandoeningen (silicose, longkanker) Bewerking geïmpregneerd hout, resten houtconserveermiddelen in oud hout / kozijn Verplichte registraties Blootstelling aan houtstof vermijden Kies materialen / alternatieven die geen houtstof produceren Werk met schoon materiaal. Bewerking op de bouwplaats beperken. Zorg voor goede maatvoering en houtbewerking in de werkplaats (met afzuiging) Ventilatie en stofafzuiging Gebruik scherp gereedschap, zodat minder fijn stof wordt geproduceerd Gebruik machines, apparatuur (met gerichte / geïntegreerde) stofafzuiging op correcte wijze Gebruik papieren stofzak bij handgereedschap Zorg voor een goede ventilatie van de werkruimte Zorg voor een schone werkomgeving; na stoffige werkzaamheden en aan het eind van de dag Stoffige en stofarme werkzaamheden zoveel mogelijk scheiden Voldoende goede stofzuigers op de werkplekken Afzuiginstallatie goed onderhouden, afzuigfilters, -stofzakken goed onderhouden en /of tijdig vervangen Gebruik ademhalingsbescherming met P2-filter bij stoffige werkzaamheden en opruim- of schoonmaakwerk. Bij zeer hoge stofconcentraties en/of langdurige werkzaamheden halfgelaatsmasker met P2-filter of aangeblazen helm (NEN EN 397) Gebruik Productgroep Informatie Systeem Arbouw (PISA) nr , 03) Draag ademhalingsbescherming met P2- of P3-filter (met aanblaasfilter) Blootstelling aan kwartsstof vermijden Gebruik Productgroep Informatie Systeem Arbouw (Zie PISA nr , 02, 03, 05) Gebruik een boorstatief, nat boren of boren met afzuiging Gebruik apparatuur met watertoevoer en/of met hulpstuk voor stofafzuiging Zorg voor een goede ventilatie Voorkom dat anderen onnodig aan stof worden blootgesteld Bevochtigen / nat werken, wegzuigen, beperk stofvorming Ruim kwartsbevattend gruis of stof direct op Reinig niet met een veger of perslucht maar met een stofzuiger of met water Voldoende goede stofzuigers op de werkplekken Gebruik stofzuiger met filter dat fijn kwartsstof tegenhoudt (absoluutfilter) Draag ademhalingsbescherming masker of helm voorzien van P3 aanblaasfilter (Zie PISA) Ademhalingsbescherming met P3- stoffilter (zie PISA 03-01/ 02) Toxische stoffenregister bijhouden. Voor kankerverwekkende stoffen gelden extra registratie verplichtingen (zie AI-blad nr. 6) 2 Stofblootstelling Stofbelasting bij slopen en opruimen Hinder van stof bij het zagen, schuren, schaven, hakken, vegen, mengen en andere bewerkingen Houtstof irriterend voor ogen en huid en luchtwegen Plaatsen met weinig ventilatie, zwevend fijn (niet zichtbaar) stof Opwaaiend bouwstof, houtstof Stofvorming en aantal blootgestelde werknemers beperken Stoffige en stofarme werkzaamheden zoveel mogelijk scheiden Zorg voor een goede ventilatie Beperk verblijfsduur in een stoffige omgeving Gebruik apparatuur met stofafzuiging Reinig niet met een veger of met perslucht maar met een stofzuiger of met water Gebruik een stofzuiger met (absoluut)filter dat het stof tegenhoudt Ruim stof op als het nog nat is Zorg voor een goede ventilatie, tijdens en na de werkzaamheden Voorkom dat anderen onnodig aan stof worden blootgesteld Gebruik ademhalingsbescherming Kies andere werkmethoden Zorg voor een schone werkomgeving; na stoffige werkzaamheden en aan het eind van de dag stof opruimen Bij klachten samenhangend met het werk andere werkzaamheden verrichten of andere werkmethode kiezen Voorkom schimmelvorming door droge opslag van materialen Besteed in werkoverleg aandacht aan risico s van stof en de maatregelen 3 Overige toxische stoffen Gebruik Productgroep Informatie Systeem Arbouw (PISA) Werken met materialen/ gevaarlijke Kies het minst schadelijke product. Neem veiligheidsvoorschriften en bedrijfsinstructies stoffen in acht Pagina 5, datum:

6 Inademen van vrijkomende dampen bij verwerking van kozijnen van binnenuit in besloten of kleine ruimtes met weinig ventilatie Informatie Vrijkomen van houtstof door bewerking van hout of houtbevattende platen; bij zagen, schuren, frezen en schoonmaken. Kan na verloop van jaren o.a. allergische reacties veroorzaken. (Irritatie van ogen (oogbindvliesonsteking), luchtwegen (neusverkoudheid, droge keel en neus, astma en astmatische bronchitis) en huid (contactdermatitis, huideczeem) Kitten en lijmen (oplosmiddelhoudend) voor houtverbindingen (vooral bij verwerking van binnenuit in besloten of kleine ruimtes) zijn schadelijk bij inademing en bij voortdurend huidcontact, kunnen via de huid worden opgenomen. Formaldehydeharslijm (ureum, fenol of resorcinol) kan luchtwegirritatie en huidirritatie en/of -allergie of - contacteczeem veroorzaken Epoxy- en polyurethaanlijm kan tijdens uitharden huidirritatie, contacteczeem en allergische aandoeningwen veroorzaken Oplosmiddelhoudende (xyleen, tolueen, terpentine) kitten (huidcontact, gezondheidsklachten) Hybridekit Polysulfidekit (1K) Polyurethaankit (1K) Siliconenkit-azijnzuur afsplitsend Reinigingsmiddelen (tolueen, trichloorethyleen) (irritatie van huid en slijmvliezen) (vooral bij verwerking van binnenuit in besloten of kleine ruimtes) Blootstelling aan PUR-schuim, e.d. (vooral bij verwerking van binnenuit in besloten of kleine ruimtes) Hinderlijk stof bij aanmaken lijmmortel, legen van zakken (Irritatie van ogen en luchtwegen) Huidklachten / irritaties / overgevoeligheid / eczeem Verplichte registraties Zorg altijd voor goede ventilatie Gebruik Productgroep Informatie Systeem Arbouw (PISA) en/of vraag veiligheidsinformatiebladen op bij leverancier van materialen/ producten Blootstelling aan houtstof vermijden Kies materialen / alternatieven die geen houtstof produceren Werk met schoon materiaal. Bewerking op de bouwplaats beperken. Zorg voor goede maatvoering en houtbewerking in de werkplaats (met afzuiging) Gebruik Productgroep Informatie Systeem Arbouw (PISA) nr , 02, 03) Kies het minst schadelijke product. Gebruik Productgroep Informatie Systeem Arbouw (PISA) nr t/m 16 en 07-05, 06, 09, 14, 15) Lijmen / kitten aanbrengen met spatel, kwast of lijmkam Zorg voor goede ventilatie / afzuiging Draag persoonlijke beschermingsmiddelen Vermijdt huidcontact door consequent gebruik van de juiste handschoenen Goede persoonlijke hygiëne Kies het minst schadelijke product. Gebruik Productgroep Informatie Systeem Arbouw (PISA). Raadpleeg gevarenetiket Zie PISA nr Zie PISA nr Zie PISA nr Zie PISA nr Gebruik afmeshulpmiddelen, spatel, kitspuit Gebruik aceton als reinigingsmiddel Draag persoonlijke beschermingsmiddelen Goede persoonlijke hygiëne Zorg voor goede ventilatie / afzuiging Gebruik persoonlijke beschermingsmiddelen (zie PISA nr , 10) Lees productinformatie/ etiket Draag persoonlijke beschermingsmiddelen Vermijdt huidcontact door consequent gebruik van de juiste handschoenen Draag ademhalingsbescherming met P2- of P3-filter (met aanblaasfilter) Ventilatie en stofafzuiging Gebruik bij stofvorming ademhalingsbescherming met P2 filter Afspraak maken met bedrijfsarts, arbeidshygiënist Toxische stoffenregister bijhouden Fysieke belasting 1 Lichamelijke inspanning Vaker lage rug-, knie-, onderbeen-, enkelklachten Het werk is lichamelijk inspannend door zwaar tillen, dragen, langdurig geknield of gebukt werken, boven het hoofd werken, of steeds dezelfde bewegingen maken. Het zware werk verschilt per soort kozijn. Kies een ander ontwerp van de kozijnen; Gebruik van lichtere kozijnen Gebruik van verdiepingshoge elementen / puien Goede planning en werkvoorbereiding; gebruik nieuwe of verbeterde hulpmiddelen Verbeter de organisatie van het werk, de werkwijze en samenwerking Gebruik van lichtere kozijnen (Met name binnenkozijnen of deel het kozijn in kleinere en lichtere elementen op. Lichtere buitenkozijnen kunnen worden gebruikt als deze later in het bouwproces geplaatst worden) Gebruik van verdiepingshoge elementen / puien (Voorzie puien van ophangpunten voor speciale juk. Verwijder obstakels als steigers en stempels. Zorg voor voldoende stelruimte. Werk vloeren vlak / glad af i.v.m. toepassing hulpmiddelen) Pagina 6, datum:

7 Effectief aanleveren van materialen Boren en vastzetten van bevestigingsmiddelen voor verdiepingshoge elementen in beton Traplopen / op ladders klimmen Lever kozijnen en materialen effectief, just in time aan. Maak met de leverancier afspraken over de wijze van aflevering. Laat kozijnenleverancier de kozijnen in juiste stand en werkvolgorde aanleveren Plaatsing van buitenaf, met behulp van een kraan, direct in de gevel of op de verdiepingsvloer heeft de voorkeur Vermeld gewicht op raam / kozijn en in orderbevestiging en de tekeningen Zorg voor voldoende opslagruimte. Zorg dat de opslag bereikbaar is voor leveranciers Giet bevestigingsmiddelen zoals draadbussen, beugels of hoekplaten reeds mee in het beton (vooraf aan het storten van wanden en vloeren in de bekisting vastzetten) Zorg voor een goede toegang tot de werkplek voor mensen, materiaal en gereedschap Gebruik licht, multifunctioneel klimmaterieel (ladders) / bordes (voldoen aan NEN 2484 Draagbaar klimmaterieel Taakroulatie, afwisseling van de werkzaamheden 1 Tillen/ dragen, duwen, trekken van zware lasten Pagina 7, datum:

8 Arboknelpunten bij het stellen van houten buitenkozijnen, stelkozijnen en puien zijn: Vanuit de vrachtwagen lossen van de kozijnen Het met de hand tillen en dragen van kozijnen Bukken en rekken bij het stellen van metselprofielen Bukken en rekken bij het aanbrengen van stelbeugels Het plaatsen van het kozijn Het stellen van het kozijn Arboknelpunten bij het stellen van stalen inmetsel binnendeurkozijnen zijn: Bukken en rekken bij het aftekenen en profielen stellen Bevestigen aan de vloer van de kozijnen. Arboknelpunten bij het vervangen van kozijnen bij renovatie of groot onderhoud zijn: Slopen van het oude kozijn Lossen en uitlopen van de kozijnen Met de hand omhoog brengen van de kozijnen Tillen en manoeuvreren met de kozijnen in bewoonde woningen Stellen van de kozijnen. Effectief aanleveren van materialen Betere tilhulpmiddelen (vacuüm zuigers, tilhandvat,, tillat), werken met meer personen Gebruik multifunctioneel klimmaterieel / bordes Efficiënt meten met laserwaterpas Breng vooraf stelbeugels aan op de (beton) constructie. Giet bevestigingsmiddelen mee in het beton Breng vooraf stelbeugels aan op de (beton) constructie. Giet bevestigingsmiddelen mee in het beton Verantwoord renoveren (Gebruik o.a. een reciprozaag en koevoet voor verwijderen van oude kozijnen) Effectief aanleveren van materialen Gebruik multifunctioneel klimmaterieel / bordes Betere tilhulpmiddelen (vacuüm zuigers,tilhandvat,, tillat,) werken met meer personen Efficiënt meten met laserwaterpas Breng vooraf stelbeugels aan op de (beton) constructie. Giet bevestigingsmiddelen mee in het beton Voor het transporteren en stellen van kozijnen hebben werkgevers en werknemers met elkaar de volgende Maximale Arbouw Limiet afgesproken: Kozijnen tot 25 kg mogen met de hand getild en gesteld worden door 1 persoon. Kozijnen zwaarder dan 25 kg maar lichter dan 50 kg worden bij handmatig stellen door tenminste 2 personen getild en gesteld. Kozijnen boven de 50 kg worden niet handmatig getild en gesteld Handmatig transport van kozijnen Aanleveren en handmatige aan- en afvoer van kozijnen, materialen en gereedschappen Transportafstand Transporteren en stellen van kozijnen Toepassing bouwkraan Opperen / hanteren van kozijnen en zware lasten Handmatig stellen van kozijnen Handmatig transporteren van kozijnen zoveel mogelijk beperken In bepaalde gevallen moet het handmatige verwerken van kozijnen geheel vermeden worden. Met inzet van horizontale en verticale transportmiddelen is het mogelijk kozijnen te transporteren zonder lichamelijke overbelasting. Gebruik draagbeugels en losse handvatten, aluminium hijslier, hijsraam en takel voor kozijnen en gevelpuien, transportwagen, vensterplaatser Zet materiaal, apparatuur en gereedschap zo dicht mogelijk bij de werkplek Andere werkmethoden Maak gebruik van transport- en hulpmiddelen voor horizontaal en verticaal transport (vrachtwagen met zelflosser, montagelift, bouwkraan, hijskraan of verreiker met speciaal hijsjuk, hijsarm aan een steiger, mobiele hijsarm (gevelridder), transportschaats, rolboys, zwaarlastroller, platenkar)maak gebruik van een hijswerktuig voor het transporteren van kozijnen Gebruik hijsramen (zonder zuignappen) voor het transport van kozijnen Lever kozijnen en materialen effectief, just in time aan. Maak met de leverancier afspraken over de wijze van aflevering. Plaatsing van buitenaf, met behulp van een kraan, direct in de gevel of op de verdiepingsvloer heeft de voorkeur Plaats kozijnen altijd op een bok waardoor ze makkelijker met transportmiddelen opgepakt kunnen worden Kozijnen zwaarder dan 50 kg moeten met een kraan of vergelijkbaar mechanisch hulpmiddel verplaatst worden Zorg voor een goed hanteerbare last en een goede til en draagtechniek Materiaal, apparatuur boven 25 kg altijd met kraan of (mechanische) hulpmiddelen transporteren Met meerdere personen tillen Zorg voor een opgeruimde steiger met transportmogelijkheden Taakroulatie, afwisseling van de werkzaamheden Gebruik lichtere kozijnen Plaats kozijnen zo kaal zonder raam / glas en deuren 2 Langdurig staan 2 Langdurig in dezelfde houding werken Werken op ladders Op ladders zoveel mogelijk voor het werk staan en op de juiste hoogte Gebruik ladders met brede sporten Verplaats ladder regelmatig Pagina 8, datum:

9 Werken boven de macht, rekken, klimmen en stelwerk op ladders 1 Regelmatig bukken In gebogen of met gedraaide houding werken Boren van veel, grote gaten in betonvloer voor lijmankers Gebruik licht, multifunctioneel klimmaterieel (ladders) / bordes (voldoen aan NEN 2484 Draagbaar klimmaterieel Voor het van binnenuit op hoogte plaatsen van kozijnen is een vensterplaatser een goed hulpmiddel ( Maximale last 150 kg. Voor de bediening is een instructie vereist) Maak gebruik van hulpmiddelen Andere werkmethoden Taakroulatie, afwisseling van de werkzaamheden Taakroulatie, afwisseling van de werkzaamheden / werkhouding Gebruik bij het boren een boorstatief (een verrijdbaar vloer-statief) of gebruik een boor met twee handvatten Werk met een scherpe boor Maak gebruik van hulpmiddelen 2 Repeterende bewegingen / armbelasting Met de hand spijkeren 1 fysieke belasting Handmatige verwerking blijft beperkt tot maximaal 1 uur per persoon verdeeld over de dag (taakverdeling binnen de ploeg) Gebruik andere bevestigingsmiddelen Gebruik lichte apparatuur (snoerloos / accu s) Werkplek inrichting Visuele informatie Ge- / verbodsborden Gewicht kozijnen en ruiten Elektrisch gereedschap Machines Pictogrammen op materieel, machines en apparaten ontbreken of zijn slecht leesbaar Arbeidsmiddelen Functie inhoud Werkdruk Werkhoogte Bewegingsruimte Werken in kleine ruimten, op moeilijk bereikbare plaatsen en op smalle steigers 3 Omgevingsfactoren 2 Veiligheidssignalering 2 Aankoop / afname Slecht gereedschap of materieel 2 Controle Slecht gereedschap of materieel 2 Keuring Slecht gereedschap of materieel 2 Veiligheidssignalering 2 Tijdsdruk 3 Interessantheid van het werk Werkplek zo inrichten dat zoveel mogelijk tussen knie- en schouderhoogte kan worden gewerkt Leg voorraad op juiste werkhoogte, ca. 75 cm Juiste werkhouding, ongunstige werkhouding vermijden, afwisseling van werkhouding Maak gebruik van hulpmiddelen Productsticker met gewichtsaanduiding Zijn voorzien van CE-markering, keurings- en PBM-sticker Zijn voorzien van sticker met CE-markering (ook hoogwerkers) Stickers controleren, zonodig aanbrengen/ schoonmaken of vervangen Schaf nieuw gereedschap of materieel aan Gebruik Handboek Arbeidsmiddelen (Arbouw) Voer regelmatig controle uit, tref zonodig maatregelen Gebruik Handboek Arbeidsmiddelen (Arbouw) Voer regelmatig controle en keuring uit, tref zonodig maatregelen Gebruik Handboek Arbeidsmiddelen (Arbouw) 3 Geestelijk inspannend / moeilijkheidsgraad Werk vereist veel vakmanschap, concentratie, nauwkeurigheid en improvisatie- specialisatie Maak gebruik van opleiding- en scholingsmogelijkheden voor kennisverbreding en vermogen Pagina 9, datum:

10 Autonomie / controle / inspraak All round medewerkers Kozijnenstellers meer laten doen dan alleen kozijnen stellen, dus ook voorbereiding, organisatie van het werk en de planning. Zij vergroten hiermee hun vakkennis en worden meer all round Laat de persoon die de maten van de kozijnen opneemt ook de situatie voor horizontaal en verticaal transport beoordelen en bekijken welke hulpmiddelen en gereedschappen nodig zijn 3 Werkorganisatie en leiding 3 Samenwerking / werksfeer 3 Werkzekerheid 2 Waardering en beloning 2 Informatievoorziening / dagelijkse leiding 3 Emotionele belasting PBM 2 Algemeen Onbekendheid/ keuze juiste PBM Gebruik PBM Ademhalingsbescherming Bouwstof, houtstof bij zagen, frezen, verwijderen, cementstof, stoffige werkzaamheden Vrijkomen van kwartshoudend stof Schimmel op hout / kozijn Bewerking / verwijderen geïmpregneerd hout (sponningen Gehoorbescherming Hoge geluidsniveaus van gereedschappen en materieel bij diverse werkzaamheden Oogbescherming Hakken, slijpen, verwijderen van glas, kitverwerking boven het hoofd Werken met slijptol Werken met lasers (kunnen oogbeschadiging veroorzaken) Gelaatsbescherming Houtbewerking, vallend boorgruis, lijmmortel Werken met schiethamers Spatten lijm of klodders PUR-schuim op gezichtshuid en in ogen (werkzaamheden boven het hoofd bij producten zonder dampen of oplosmiddel) Hoofdbescherming Werken binnen kraanbereik Vallende voorwerpen Handbescherming Verwonding Verwijderen van glas Werken met polysulfidekit, lijm of PURschuim en of andere chemicaliën Kniebescherming Steunen met knieën op harde ondergrond (slijmbeursontsteking) Gebruik Koopwijzer persoonlijke beschermingsmiddelen (Arbouw) Gebruik Productgroep Informatie Systeem Arbouw (PISA) Alle PBM moeten voorzien zijn van een CE - merk Voorlichting, informatie en instructie over doel, gebruik en onderhoud PBM PBM zijn afgestemd op de vastgestelde risico s Werknemers zijn verplicht de verstrekte PBM te gebruiken Gebruik ademhalingsbescherming met P2-filter bij stoffige werkzaamheden en opruim- of schoonmaakwerk. Bij zeer hoge stofconcentraties en/of langdurige werkzaamheden halfgelaatsmasker met P2-filter of aangeblazen helm (NEN EN 397) Draag met ademhalingsbescherming / masker van P3-kwaliteit (zie PISA 02-07) Ademhalingsbescherming / masker van P3-kwaliteit (zie PISA 03-01/ 02) Gehoorbescherming, autoplastieken, goed dempende oorkappen Gehoorbescherming verplicht bij blootstelling boven 85 db(a) Ruimzichtbril, veiligheidsbril Dragen veiligheidsbril verplicht Stel de laser niet op ooghoogte in, maak alleen gebruik van de relatief veilige type 1 of 2 lasers Goed sluitende veiligheidsbril of gelaatscherm Veiligheidshelm; bij voorkeur met linnen binnenwerk, een leren zweetband en kinband, die voldoet aan NEN-EN 397 Werkhandschoenen (NEN-EN 388) (Slijtvast, goede grip, ademende rug) Hand-/ polsbeschermers Draag handschoenen, type nitrilrubber, neopreen of een combinatie van kunststoffen (chemicaliën bestendig) met katoenen binnenvoering en halflange kap Handschoenen moeten van binnen schoon zijn evenals de handen Handschoenen voor chemische stoffen mogen niet langer gedragen worden dan de doorslagtijd (door leverancier aangegeven) Kniebescherming (niet knellend in knieholte), bij voorkeur kniestukken in werkbroek Pagina 10, datum:

11 Voetbescherming Onvoldoende grip, uitglijden, scherpe voorwerpen, vallende voorwerpen, verwijderen oud glas Werken met chemicaliën Lichaamsbescherming Blootstelling aan weersinvloeden Valbeveiliging Werken op hoogte Halfhoge of hoge veiligheidsschoenen, stalen tussenzool en stalen neus, voldoende steun en duurzaam (NEN- EN 345) voorzien van S3-codering Kunststof veiligheidslaarzen gemaakt van nitrilrubber, neopreen of combinatie van kunststoffen (chemicaliën bestendig) Katoenen overall, bodywarmer, polipropyleen onderkleding Werkkleding aanpassen aan seizoen (meerdere lagen kleding) Ademende en waterdichte werkkleding bij slecht en koud weer Zonnebrandcrème bij werken in de zon Gebruik valbeveiliging in de vorm van harnasgordel als collectieve beveiliging niet mogelijk is Aandachtspunten waarvoor specifieke voorschriften, procedures en/of afspraken gelden: Lawaai AI-blad nr. 4 Lawaai op de arbeidsplaats, SDU, Den Haag Veilig werken op daken AI- blad nr. 15 Veilig werken op daken, SDU, Den Haag Beveiligen van wand- en vloeropeningen AI- blad nr. 16 Beveiligen van wand- en vloeropeningen, SDU, Den Haag Rolsteigers AI-blad nr. 21 Rolsteigers, SDU, Den Haag Timmerwerkplaats AI-blad nr. 23 Toxische stofen in de houtverwerkende industrie, SDU, Den Haag Etikettering AI-blad nr. 26 Veiligheidsinformatiebladen en werkpleketikettering, SDU, Den Haag Fysieke belasting bij het werk AI-blad nr. 29 Fysieke belasting bij het werk, SDU, Den Haag Werken met gevaarlijke stoffen AI-blad nr. 31 Gezondheidsrisico s van gevaarlijke stoffen, SDU, Den Haag A-bladen: Glaszetten Tillen Houtstof op de bouwplaats Kozijnen stellen CAO-afspraken De werkgever zal maatregelen treffen opdat vanaf 1 november tot 1 april op bouwterreinen waar binnenwerk moet plaatsvinden, indien noodzakelijk, de betreffende ruimten zo goed mogelijk tochtvrij gemaakt kunnen worden. Onder tochtvrij wordt verstaan dat ruimten rondom met glas of ander materiaal zijn afgedicht. Artikel 50: ten aanzien van arbeidsomstandighedenbeleid Artikel 51: ten aanzien van arbeidsomstandigheden Artikel 54: ten aanzien van persoonlijke beschermingsmiddelen Het individu-gerichte pakket preventiezorg Intredekeuring Periodiek arbeidsgezondheidskundig onderzoek Gericht periodiek arbeidsgezondheidskundig onderzoek (werknemers op terreinen chemische industrie, werknemers die werken met vervuilde grond, blootstelling aan asbest, uitvoerders) Arbospreekuur Oriënterend werkplekonderzoek Risico s gebruik medicijnen, alcohol en/of drugs bij uitoefening van de functie De gele sticker medicijnen, alcohol en drugs kunnen een gevaar betekenen bij deelname aan verkeer en werkzaamheden op hoogten, steigers, ladders en bij gebruik van elektrisch en pneumatisch handgereedschap e.d. Zonodig dient betrokkene gebruik van het arbeidsomstandighedenspreekuur om eventuele beperkingen voor het uitoefenen van de functie door gebruik van deze middelen te laten beoordelen door de bedrijfsarts. Pagina 11, datum: