Ik wil een gewoon leven leiden: gaan werken, op vakantie gaan en mij amuseren met mijn vrienden. Dagdagelijkse dingen waar iedereen recht op heeft.

Transcriptie

1 s e Regio Ik wil een gewoon leven leiden: gaan werken, op vakantie gaan en mij amuseren met mijn vrienden. Dagdagelijkse dingen waar iedereen recht op heeft. dixit Cornelis Werkbare loopbanen Om vijf uur s ochtends aan het werk beginnen, een hele shift rechtstaan en zware fysieke arbeid leveren. Werken met je handen is niet voor doetjes. Maar wat als mensen straks tot hun 65ste moeten werken? Hoe zorgen we er dan voor dat arbeid ook werkbaar blijft? Fysieke arbeid moet werkbaar blijven 30 Van Damme, reiziger met een beperking Lees meer op pagina 11 Waas en Dender Vrijdag 23 november 2012 krant over samenleving gezondheid werk Kinderen geven speelgoed aan Sint Rudi Van Beek Blijft de schoen leeg als mama en papa het niet zo breed hebben? Gezinsbeweging kwb draait de rollen om en vraagt aan kinderen om hun oude, mooie speelgoed aan de Sint te geven. Op zoek naar een vakantie met meerwaarde? 2 ACV-délégués Marnix Vanuytrecht (links) en Mario Bomboi (rechts): Door de druk van het comité heeft de directie geïnvesteerd in tilliften. Dit najaar buigt een 400-tal délégués van ACV Metea, de beroepscentrale voor de metaalen textielsector, zich over het thema werkbare loopbanen. Bij stek in deze sectoren hebben werknemers voerende jobs met telkens dezelfde bewegingen, die na enkele jaren hun lichamelijke en psychische tol eisen. Uit cijfers van de Vlaamse werkbaarheidsmonitor van 2010 blijkt dat 48,9 procent van de werknemers de metaal- en textielsector zijn job werkbaar vindt, tegenover een Vlaams gemiddelde van 54,3 procent. 250 kilogram Mario Bomboi (43) en Marnix Vanuytrecht (48) zijn allebei ACV-délégué bij radiatorenfabrikant Rettig Belgium in Zonhoven. Werkbaar werk in een veilige en gezonde werkomgeving is al jarenlang hun strijdpunt. Wij produceren radiatoren die tot 250 kilogram wegen, vertelt Mario. Die radiatoren tillen is zwaar werk. Veel werknemers die hier tien jaar geleden begonnen, kampen nu met gezondheidsproblemen zoals artrose en rugklachten. Tilliften Binnen het comité voor veiligheid en preventie ijveren wij voor oplossingen die het werk verlichten. Zo proberen wij er nu voor te zorgen dat de jonge arbeiders gespaard blijven van latere gezondheidklachten. Dankzij de aanhoudende druk van het comité heeft de directie van Rettig beslist om te investeren in tilliften. Die zijn er nog niet op alle afdelingen, maar het is toch al Managers moeten zorgen voor genoeg groeibanen voor oudere arbeiders. Marnix Vanuytrecht, délégué ACV Metea, Rettig Belgium een grote verbetering, zegt Marnix. Volgend jaar wordt ook de band doorgetrokken van de persafdeling naar de lakhal, waardoor er minder tilwerk nodig is. Managers Toch is er meer nodig om arbeid werkbaar te houden. Een grote groep werknemers is tussen veertig en vijftig jaar oud, zegt Marnix. Binnen tien jaar moeten die mensen ook nog meekunnen. Ik weet niet of ik op mijn 55ste nog even gezwind om vier uur s ochtends mijn bed zal geraken. En hoe fit mijn lichaam dan nog zal zijn. Collega s die nu met (brug)pensioen zijn, die zijn echt op. In de industrie moeten er daarom genoeg groeibanen zijn met een lichter takenpakket. Ik roep de nieuwe generatie van managers op om een visie te ontwikkelen die de arbeider centraal zet en ervoor zorgt dat werk werkbaar blijft op elke leeftijd. jaargang 68 visie nummer 30 afgiftekantoor brussel x p volgend nummer op 30 november 2012 Leen Grevendonck Allemaal hebben we wel eens nood aan vakantie om de batterijen op te laden. De vakantiecentra in het aanbod van vrijetijdsorganisatie Pasar stellen hun deuren open voor iedereen. Of hoe toerisme ook sociaal kan zijn. Onze reporter Nele Verheye testte oordoppen op maat Werkzoekende jongeren en frustraties in zwartboek interim Regionieuws

2 2 onze samenleving ver WOORD Uw gedacht ING Eén jaar werk ik nu op de redactie van Visie. Een archief van artikels die ik geschreven heb, hou ik allang niet meer bij. Maar wat ik wel koester zijn de persoonlijke reacties van lezers op mijn schrijfsels. Zo ontving ik een lezersbrief die bestaat zeven (!) handgeschreven vellen. Pen en papier zijn nog niet verdwenen. Afslen doet de noeste brievenschrijver met Ik bemin uw publicatie Visie. Zoveel liefde voor Visie, daar bloos ik van. Schitterend vind ik de van een lezer die duidelijk een grote liefde voor taal voelt en zich afvraagt of op de bres staan wel juist is. Voor zover ik weet is een bres nog altijd een opening of een gat. Hoe kan nu iemand op een opening of op een gat (bres) staan? Straffe kunsten zijn dat. Een telefoontje dat mij bijblijft is de lezer die met klemtoon vraagt om ook altijd een telefoonnummer te vermelden onderaan een artikel. Niet iedereen heeft internet, mevrouw. Ik kan hem geruststellen dat wij dat altijd doen als er een nummer voorhanden is. Af en toe reageren lezers met scherpe, soms zelfs bijtende commentaar. Artikels over de index scoren altijd goed op dat vlak. Maar kritische lezers, zo heb ik ze het liefst. Uw gedacht vinden mijn collegaredacteurs en ik heel waardevol. Jammer genoeg kunnen we niet elke brief of persoonlijk beantwoorden. Maar gelezen worden ze zeker. Blijf dus vooral reageren. Leen Grevendonck Reageren kan via of Visie, lezersreacties, Haachtsesteenweg 579, 1030 Brussel. kwb: Ieder kind een sint Kinderen geven speelgoed aan Sint Brave kinderen krijgen op 6 december speelgoed en lekker snoep van Sinterklaas en Zwarte Piet. Of blijft de schoen leeg als mama en papa het niet zo breed hebben? Gezinsbeweging kwb draait de rollen eens om en vraagt nu aan kinderen om hun oude, mooie speelgoed aan de Sint te geven. Zo kan hij in echt élk schoentje een leuk cadeau achterlaten. Kwb vraagt aan kinderen om mooi speelgoed mee te geven aan de Sint, zoals hier tijdens de Sinterklaasstoet van kwb Mariakerke Centrum. Zo kan de goedheilig man bij alle kinderen langsgaan. Met de actie Ieder kind een sint vestigt kwb de aandacht op gezinnen die het niet breed hebben. De gezinsbeweging vraagt aan kinderen om goed speelgoed te schenken aan de Sint. Het is eens iets anders: de goedheilig man die cadeautjes krijgt en herverdeelt onder alle kinderen. Al minstens 75 plaatselijke kwb-afdelingen organiseren in hun dorp of buurt een inzamelactie. Maar het is niet de bedoeling om gezinnen die het moeilijk hebben alleen een praktisch duwtje in de rug te geven. We willen ouders, grootouders en kinderen ook bewustmaken van armoede, verduidelijkt kwb-voorzitter Koenraad Coppens. Hoe kun je andere kinderen Hendrik Braet ver beeld ing blij maken? Als jij de Sint zou zijn, wat zou je aan andere kinderen willen geven? Dat vinden we de moeite waard om even bij stil te staan. Met de actie Ieder kind een sint willen we ook de samenwerking tussen kwb-afdelingen en lokale armoedeverenigingen stimuleren. Door goede afspraken te maken over de actie en samen te werken ontstaan er hopelijk contacten op langere termijn. De cijfers bewijzen dat armoede helaas geen randfenomeen is. Onze gezinsbeweging wil hier bijzondere aandacht aan geven. (LVDB) Bast Bogaerts Visie vrijdag 23 november 2012 knipsels Gezocht: voogd (m/v) Niet-begeleide minderjarige vreemdelingen worden in ons land ondersteund door een voogd, die hun belangen waarneemt. De dienst Voogdij van de FOD Justitie is op zoek naar kandidaat-voogden, die dit sociale engagement willen opnemen. Een voogd krijgt ook een beperkte vergoeding. Meer info over de opdracht en de kandidatuurstelling vind je op justitie.belgium. be (trefwoord Kinderen en jongeren, Niet-begeleide minderjarige vreemdeling). Of bel Okra-Reizen Trefpunt 55+ Zuid-Afrika 30 januari - 11 februari 2013 rondreis (3 hotels), volpension, euro (+ 150 euro voor alleenstaanden). Nederlandstalige gidsen en toegangsgelden inbegrepen. Aussois (Frankrijk) februari 2013 wintersportvakantie hotel Chalet de l Oërine (Intersoc), all-inclusive light, 787 euro. Okra-wandelgidsen inbegrepen. Annulatie- en reisverzekering en Okra-reisleider inbegrepen. Programma en bestelbon op (via activiteiten en reizen). Info & inschrijven bij Ingrid: of ingrid.samson@okra.be Vlaming blijft solidair In het weekend van 11 november zamelden vrijwilligers geld in voor de klimaatcampagne van , de koepel van de Vlaamse Noord-Zuidbeweging. Blijkt dat heel wat mensen bezorgd zijn over de klimaatproblematiek en de effecten ervan voor het Zuiden. Bogdan Vanden Berghe, algemeen directeur van , is tevreden: De recente ontslagen in verschillende bedrijven scherpen de crisissfeer aan. Het is daarom hartverwarmend om te zien dat Vlaanderen solidariteit met de allerarmsten nog steeds belangrijk vindt dankt ook drukkelijk de vrijwilligers die opnieuw in honderden steden en gemeenten de straat op kwamen. Geen kat kon om hen heen (zie foto). (GV) Werelriteit is lid van

3 Visie vrijdag 23 november 2012 onze samenleving 3 Onderzoek naar sociaal toerisme Een vakantie met meerwaarde Allemaal hebben we wel eens nood aan vakantie om de batterijen weer op te laden. De vakantiecentra in het aanbod van vrijetijdsorganisatie Pasar stellen hun deuren open voor iedereen. Of hoe toerisme ook sociaal kan zijn. red.). Het is ook toerisme met zin: gasten kunnen kiezen een waaier aan activiteiten op sociaal, cultureel en sportief vlak. Daardoor ontstaan er makkelijk vriendschapsbanden, wat de sociale In de vakantiecentra ontstaan er makkelijk vriendschapsbanden. Caroline Gijselinckx, onderzoeksterhiva Caroline Gijselinckx van HIVA, K.U.Leuven: De prijs voor een overnachting in een vakantiecentrum aan de kust bedraagt 60 procent van die in een hotel. Regelmatig vind je in Visie aanbiedingen voor de vakantiecentra die de christelijke arbeidersbeweging rijk is, zoals Duinse Polders in Blankenberge en Ravelingen in Oostende. In België hebben ziekenfondsen, vakbonden en sociale organisaties hun eigen vakantievoorzieningen. Die vinden hun oorsprong in het jaar 1936, toen het recht op jaarlijkse betaalde vakantie werd ingevoerd dankzij de strijd van de arbeidersbeweging. Omdat het toeristische aanbod toen nog erg beperkt was en vaak onbetaalbaar voor de gewone werkmens, richtte het sociale middenveld eigen vakantiehuizen op. Het was het startschot voor het sociaal toerisme. Anno 2012 is er een gebreid aanbod van de commerciële sector en verdienen werknemers relatief meer dan in Toch is het sociaal toerisme nog altijd levend en wel. De sociale toerismeverblijven nemen 37 procent van het aantal overnachtingen aan de kust voor hun rekening. Dat is gigantisch veel, zegt Caroline Gijselinckx van het HIVA, het Onderzoeksinstituut voor Arbeid en Samenleving aan de K.U.Leuven. Zij voerde onderzoek naar sociaal toerisme in Vlaanderen. Welke mensen kiezen voor een verblijf in een vakantiecentrum? In de vakantiecentra vind je mensen alle lagen van de bevolking: kaderleden, arbeiders, werkzoekenden, gepensioneerden, jonge gezinnen Ook groepen vinden vlot hun weg hiernaartoe, zoals families, verenigingen, vriendengroepen en scholen. De gasten vormen een mooie afspiegeling van de samenleving. Hoe zit het met de prijs-kwaliteitverhouding? Als je vergelijkt met de commerciële sector, liggen de prijzen in vakantiecentra duidelijk lager. De prijs voor een overnachting in een vakantiecentrum aan de kust bedraagt 60 procent van die in een hotel. De supplementen voor halfpension zijn de helft goedkoper, voor volpension is dat een derde minder. Goedkoper reizen Vakantiegangers zijn tevreden over de accommodatie en het eten en drinken. De centra hebben ook geïnvesteerd om de grote gebouwen gezelliger aan te kleden en comfortabeler in te richten. Wat maakt sociaal toerisme sociaal? Sociaal toerisme is niet gericht op winst maken, maar wil maatschappelijke meerwaarden realiseren. De prijzen zijn zeer democratisch en voor mensen met een kleine portemonnee worden extra inspanningen gedaan (zie kader Goedkoper reizen, Voor een op zeven Vlamingen is vakantie onbetaalbaar. Daarom werken de vakantiecentra van de christelijke arbeidersbeweging via Pasar samen met het Steunpunt Vakantieparticipatie. Mensen met een laag inkomen betalen dan een sociaal tarief. Het valt niet te onderschatten hoe stressvol het leven in armoede kan zijn, zegt Marianne Schapmans van het Steunpunt Vakantieparticipatie. Vakantie geeft mensen weer kracht en moed om ertegenaan te gaan. Ik ben blij dat mensen met een kleine portemonnee ook bij de vakantiecentra terecht kunnen. In 2011 ontvingen de vakantiecentra maar liefst gasten via het Steunpunt. Een van hen is Willey (68). Met mijn vrouw ga ik geregeld op weekend in Ravelingen. Wij boeken altijd een studio, zodat we zelf kunnen koken. Ravelingen is centraal gelegen, met een tramhalte voor de deur. Die weekends betekenen veel voor ons. Wij genieten echt van aan zee te zijn. De zeelucht en de omgeving zijn verkwikkend. Meer info of een aanvraag indienen? Toerisme Vlaanderen - Steunpunt Vakantie participatie of 1700 (gratis) samenhang versterkt. Er wordt bovendien op maat gewerkt, zodat ook mensen met zorgnoden kunnen genieten van een deugddoende vakantie. Je noemt het ook eerlijk toerisme. De personeelsleden hebben stabiele jobs aan eerlijke arbeidsvoorwaarden. Er is geen sprake van zwartwerk, wat toch vaak in de horecasector voorkomt. De verhouding tussen werk en gezin wordt goed gerespecteerd. Dat zorgt voor een hoge personeelstevredenheid die zich vertaalt in een warme dienstverlening. En dat zorgt ook bij de gasten voor een goed gevoel, waar het bij vakantie toch om draait. Leen Grevendonck Het HIVA voerde onderzoek naar sociaal toerisme in Vlaanderen. Het rapport vind je op 13 vakantiecentra Kust Ravelingen in Oostende De Kinkhoorn in Oostende Duinse Polders in Blankenberge Kompas Vakantiewoningen in Westende Domein Ter Duinen in Nieuwpoort Binnenland Domein Hooidonk in Zandhoven Corsendonk De Linde in Retie Sporta-centrum in Tongerlo Sporta Beachclub in Maaseik Ardennen Massembre in Heer Sol Cress in Spa Ol Fosse d Outh in Houffalize Domaine de Nivezé in Spa Meer info vind je in de gratis Pasarbrochure Vakantiecentra in België. Bestellen kan via vakantiecentra of

4 4 post VACATURE m/v UW GEDACHT Visie vrijdag 23 november 2012 CM Unix/Linux Infrastructure Engineer Stafmedewerker CM-beweging gezondheidspromotie Onbepaalde duur voltijds Brussel Meer vacatures en info: ACV Antwerpen-Kempen Diversiteitsconsulent Onbepaalde duur - voltijds - Antwerpen Solliciteer vóór 7 december. Schriftelijke proef op 14 december, mondelinge proef op 19 december. Info: acv-antwerpen. acv-online.be, stefaan. peirsman@acv-csc.be, Diabetes (1) Ik ben 18 jaar en heb al tien jaar diabetes type 1. Ik las de artikels over diabetes in Visie nr. 29. De test om het risico op suikerziekte te bepalen en de toelichting daarbij vond ik zeer goed. Maar het artikel op de eerste pagina ontgoochelde mij omdat het alleen gaat over diabetes type 2. Het verschil tussen de twee types is nochtans groot. Diabetes type 1 is te wijten aan een stoornis in de cellen die insuline produceren. Het is vaak erfelijk maar heeft niets te maken met een ongezonde levensstijl. Diabetes algemeen voorstellen als een welvaartsziekte die epidemische vormen aanneemt vind ik frustrerend. Hanne De Budt Diabetes (2) Dokter Inge Van Pottelbergh maakte een goed onderscheid tussen diabetes type 1 en type 2 maar dat gebeurt te weinig. Daarom hebben veel mensen een verkeerd beeld van diabetes. Ik krijg als diabetespatiënt type 1 heel vaak de vraag of ik mijn ziekte niet kan overwinnen door een dieet te volgen of geen suiker meer te eten. Vervelende opmerking, vooral omdat ik niet rook, geen alcohol drink, constant een dieet volg en een ideaal gewicht heb. Lode Byttebier, Zwevegem Vaccinaties digitaal bewaren Kinderen krijgen verschillende inentingen, die nog steeds op een kaartje worden genoteerd. Ook de vaccinaties tegen baarmoederhalskanker en de reisvaccins worden op dat kaartje ingevuld. Maar dat is na verloop van tijd nog moeilijk te lezen. Het zou handiger zijn om de gekregen inentingen digitaal te bewaren. Als bijvoorbeeld de tetanusvaccinatie moet worden vernieuwd, kan het ziekenfonds dan automatisch een verwittiging sturen. Naam en adres bekend bij de redactie Het digitaal ter beschikking stellen van vaccinatiegegevens is op termijn voorzien via een project van de Vlaamse Gemeenschap (Vitalink). Je kunt die informatie dan opzoeken via de site van het ziekenfonds. Een verwittiging sturen voor vernieuwing van een inenting zal in een latere fase mogelijk zijn. Hartpatiënt Vorig jaar kreeg ik een hartinfarct en moest ik een bypassoperatie ondergaan. Het CM-Hospitaalplan handelde de facturen correct af. Ik ben nu een hartpatiënt. Daarom krijg ik het griepvaccin deels terugbetaald. Heb ik als hartpatiënt nu ook recht op een hogere vergoeding voor een doktersconsult? Naam en adres bekend bij de redactie Of je recht hebt op de verhoogde tegemoetkoming voor gezondheidszorg is afhankelijk van het inkomen. Enkel mensen met een beperkt gezinsinkomen komen ervoor in aanmerking. CM gaat dit na met een inkomensonderzoek. Slachtoffer bij partnergeweld Niet alleen vrouwen zijn slachtoffer bij partnergeweld. Er zijn ook mannen die dagelijks het slachtoffer zijn van emotionele chantage. Psychisch is dit een lijdensweg. Weet dat we samen veel sterker staan dan onze machtspartners. Naam en adres bekend bij de redactie November Dit voorjaar werd in het stiltegebied Gerhagen in Tessenderlo een gedenkplaats ingericht voor overleden kinderen, met een mijmerbank, een beeld en een gedicht. Voor wie eens een rustpauze wil inlassen in de ratrace van elke dag. Cyriel Gladines, Tessendelo Stuur je lezersbrief naar Redactie Visie, Postbus 20, 1031 Brussel of naar lezers@visieredactie.be. Vermeld je woonplaats. De redactie kan de teksten inkorten of niet opnemen bij plaatsgebrek. Onder elke brief publiceren wij de volledige naam en woonplaats van de auteur. Als je je reactie liever zonder deze gegevens ziet verschijnen, vermeld dit dan drukkelijk. SUDOKU de oplossing van SUDOKU IN VORIGE VISIE Hoe los je een sudoku op? Op elke horizontale regel én elke verticale regel moeten de cijfers 1 tot en met 9 ingevuld worden. En in elk vierkantje moeten ook de cijfers 1 tot en met 9 ingevuld worden. Elk cijfer mag per rij en per vierkantje slechts 1 keer voorkomen. Advertentie Uw spaarrente klimt elk jaar hoger Klimop Spaarrekening 2, een benkans voor uw spaargeld De rente op spaarboekjes blijft historisch laag. Het ziet ernaar dat deze lage rentestand nog een tijdje zal aanhouden. Wie op zoek is naar een geschikte belegging, kijkt dus maar beter goed. Want de ene spaarrekening is de andere niet. VDK Spaarbank lanceerde op 15 november de Klimop Spaarrekening 2. Een tijdelijke en 100 procent veilige benkans als u een hoger rendement zoekt voor uw spaarcenten. Drie jaar tariefzekerheid(*) De Klimop Spaarrekening 2 is een spaarrekening waarbij, zoals de naam het al verraadt, uw spaarrente elk jaar hoger klimt. U krijgt drie jaar lang tariefzekerheid, in alle veiligheid. En dit terwijl uw spaargeld toch permanent en zonder beperkingen beschikbaar blijft voor afhaling. Mooi rendement Uw stortingen op een Klimop Spaarrekening 2 brengen een basisintrest van 0,85 % op, drie jaar lang gegarandeerd, en een getrouwheidspremie die elk jaar hoger klimt: 0,65 % het eerste jaar, 0,85 % het tweede jaar en 1,35 % het derde jaar. Voor natuurlijke personen zijn de intresten vrij van roerende voorheffing, voor zover ze het wettelijk bepaald plafond niet overschrijden (1.830 euro per persoon voor inkomstenjaar 2012). Voor nieuw kapitaal De voorwaarden voor de Klimop Spaarrekening 2 hebben slend betrekking op nieuw kapitaal en gelden dus niet voor spaargeld dat via een directe of indirecte transfer afkomstig is van andere VDK-spaarproducten. Tijdelijk aanbod Een Klimop Spaarrekening 2 openen kan nog tot en met 31 december Profiteer nu van deze tijdelijke opportuniteit. Wacht niet te lang, want de actie kan op elk moment vervroegd afgesloten worden. Meer info Voor meer informatie bent u van harte welkom in elke VDK-vestiging. U vindt er een specifiek actiereglement voor de Klimop Spaarrekening 2 en een gebreid informatiedocument over de gereglementeerde spaardeposito s. Neem gerust ook een kijkje op de website (*) Tarieven op jaarbasis. Basisintrest drie jaar lang gegarandeerd. Getrouwheidspremies gegarandeerd voor bedragen die de resp. periodes van 12 maanden op de rekening behouden blijven. Vanaf het vierde jaar gelden de tarieven van de gewone VDK-spaarrekening. De basisintrest en de getrouwheidspremies zijn gegarandeerd behoudens wijzigingen van de wettelijke bepalingen over het gereglementeerd sparen of de vergoedingen. Tarieven op jaarbasis. Tijdelijk aanbod onder voorwaarden.

5 Visie vrijdag 23 november 2012 op uw gezondheid 5 Uitgetest: oordoppen op maat Zijn oordoppen op maat echt zoveel beter dan gewone oordopjes? En is gaan met dopjes in je oren eigenlijk nog wel leuk? Onze reporter Nele deed de test. Luid, luider, luidst, iedereen kent het probleem. Maar de oplossing, dat is een ander paar mouwen. Stiller kan niet, zeggen concertorganisatoren en dj s. Dus moet het maar met oordopjes. Onze reporter Nele liet zich in het CM-hoorcentrum een paar oordoppen op maat aanmeten en dook het nachtleven in. Perfecte afdruk De oordoppen moeten de gehoorgang volledig afslen, zegt CM-audiologe Lies Put. We maken ze op basis van een afdruk van de binnenkant van je oor. Ze controleert eerst mijn oren en gebruikt een watje om mijn trommelvlies te beschermen. Daarna komt de pasta eraan. Toegegeven, het voelt wat vreemd, maar het doet geen pijn en het is zo voorbij. Twee weken later liggen mijn gepersonaliseerde oordoppen op tafel. We voeren achteraf altijd een lektest, benadrukt de audiologe. Als de doppen niet perfect aanslen, dan passen we de dopjes aan tot het helemaal goed is. Naar een fuif En dan is het tijd voor de grote test. Gewapend met een paar gratis oordopjes schuimrubber en mijn oordoppen op maat, trek ik naar een fuif. Het verschil tussen beide is groot. Met de gratis dopjes klinkt alles dof en kan ik niemand nog begrijpen. Bovendien blijven ze niet goed zitten in mijn oren. Het inbrengen van de op maat gemaakte oordoppen is even wennen, maar ze zitten wel als gegoten. De muziek klinkt heel helder en ik kan alle gesprekken rondom mij zonder moeite volgen. Ik had niet eens door dat je dopjes in had, zegt een vriendin verbaasd aan het einde van de avond. Drie keer zo luid Met een bijpassende audiokabel is mijn oordopjesset compleet. In de trein maak ik de vergelijking met een koptelefoon en gewone mp3-oortjes. Ook dit keer winnen de op maat gemaakte dopjes met glans. Het omgevingsgeluid wordt grotendeels weg gefilterd, zodat ik de muziek op een veel lager volume nog steeds glashelder hoor. Met mijn koptelefoon moet ik de muziek minstens twee keer zo luid zetten, met de gewone mp3-oortjes drie keer zo luid. En dan nog komen alleen de hoge klanken boven het treingeluid. De conclusie? Voor wie veel gaat of naar muziek luistert in de trein, zijn oordoppen op maat zeker en vast de investering waard. jouw mening op Facebook Stefanie Cremers: In sommige discotheken staat de muziek nog altijd ongezond luid. Dankzij mijn op maat gemaakte oordoppen kan ik toch nog ten volle van de muziek genieten zonder dat deze zijn kwaliteit verliest. Céline Ruysschaert: Aangezien ik zelf voortdurend een pieptoon hoor in omgevingen waar het stil is, vind ik het zeer belangrijk om oordoppen te dragen wanneer het luid gaat. Andy Van Puyenbroeck: Ik hou van harde beats en de bol gaan in een discotheek maar ik hou ook van een goed gesprek en een rustige wandeling in het bos. Om van beide te kunnen blijven genieten, gebruik ik mijn op maat gemaakte doppen. Thijs Deconynck: Je verstaat de mensen 10 keer beter op feestjes met oordoppen dan zonder, zolang je geen wegwerpoordoppen gebruikt ten minste. En als je spreekt over de kostprijs, gehoorhulp kost op lange termijn 10 keer meer dan oordoppen! Wil je zien hoe onze reporter de oordoppen kreeg aangemeten? Bekijk het filmpje op (klik door naar de rubriek gezondheid). Tekst: Nele Verheye Foto s: Mine Dalemans 70 euro korting De oordoppen de test kosten in het CM-hoor centrum 155 euro, de audiokabel 100 euro. Nog tot eind december krijg je als CM-lid 70 euro korting als je de twee samen koopt. Op zoek naar een CM-hoorcentrum in je buurt? Vraag het na in de CM-Thuiszorgwinkel of aan de CM-consulent. Nicky Moscato: Ik draag nu de gevolgen van jaren blootstelling aan te luide muziek. Op festivals stond ik steevast vooraan (dicht bij de boxen) en toen werd daar helaas allemaal niet echt veel ophef over gemaakt. Resultaat is nu dat ik maar zeer moeilijk een gesprek kan volgen als er muziek of ander geluid op de achtergrond is. Onder andere... Dus ik zou zeggen: gebruik die dopjes! Het is echt niet leuk om tien keer te moeten vragen wat iemand zei. Ook reageren? Surf naar de pagina Oorplezier op Facebook of mail naar lezers@visieredactie.be. Maak zelf je geluk De donkere dagen en het slechte weer werken op je gemoed? CM krikt je geluksgevoel op. De onlinegelukscoach is gebaseerd op zeven gelukslijnen en meet bij de start je geluksniveau met een test. Afhankelijk van het resultaat krijg je concrete tips om dingen anders aan te pakken. De CM-gelukscoach is gratis voor CM-leden, niet-leden betalen 25 euro voor 18 maanden. Het doe-boek bevat een pak informatie, tips en opdrachten om je geluk te verhogen. Je kunt het downloaden of bestellen bij je regionale ziekenfonds. Het boek is gratis voor CM-leden, voor niet-leden kost het 1,50 euro. Ook organiseert je regionale ziekenfonds infosessies over geluk. Ouderen rijden goed Niet de leeftijd van een oudere bestuurder bepaalt zijn rijgedrag, wel zijn fysieke en mentale vaardigheden. Een onderzoek van de universiteit Hasselt en het Jessa Ziekenhuis toonde dat aan. 47 senioren met een gemiddelde leeftijd van 76 jaar werden onder meer getest op kennis van verkeersregels, reactiesnelheid en rijvaardigheid. De meeste senioren reden goed maar trager. De gemiddelde kennis van de verkeersregels was vrij laag maar dat voorspelt niet hoe de bestuurder rijdt. Uit de resultaten beslen de onderzoekers dat een verplichte rijtest op basis van leeftijd geen goed idee is. Wel kan de overheid helpen door ouderen mogelijkheden op maat te bieden om te oefenen. Knippen bevordert haargroei niet Regelmatig je haar laten bijknippen komt het erlijk ten goede, maar doet het haar niet sneller groeien. Elk haar groeit een haarcel. Het haar knippen verandert niets aan de haarcel. Het blijft gemiddeld zo n 1,25 cm per maand groeien. Gezonde voeding, hormonen en je genetische code kunnen hierbij wel een rol spelen. Door het zonlicht verlengt het haar in de zomer sneller dan in de winter. Ook op de kwaliteit van het haar heeft kortwieken geen invloed. Het lijkt na een knipbeurt alleen voller, omdat de dunne punten weg zijn. Haarpunten verslijten waardoor ze fijner worden en splitsen. Gespleten einden zijn niet te herstellen. Afknippen is de enige remedie. GEZOND IN t kort

6 6 op uw gezondheid Visie vrijdag 23 november 2012 zoek en win Speur je in Visie mee naar het antwoord? Tip: Extra maar negatief resultaat Oplossing I W Stuur je antwoord voor 3 december op een gele briefkaart naar Persdienst CM, Postbus 40, 1031 Brussel. Of mail het antwoord naar zoekenwin.visie@cm.be. Vermeld welke prijs je wenst: het boek Kwartier voor aanvang van Veerle Eyckermans (portretten van Vlaamse acteurs in hun loge), geverij Lannoo of het kookboek Dagelijkse kost 4 van Jeroen Meus (mix van alledaagse en budgetvriendelijke gerechten), g. Van Halewyck. Uit de juiste inzendingen worden vijf winnaars geloot. Oplossing Visie nr. 28 Veilig Winnaars Lesley Breugelmans (Houthalen), Natacha Dierickx (Tervuren), Karel Peeters (Scherpenheuvel), Raphaël Schotte (Rollegem) en Annelies Verbist (Grembergen). Juf Nele vertelt verhaaltjes tijdens Voorleesweek Kinderen zijn dol op boeken Meer dan driehonderd boekjes staan er in haar kast. Allemaal getest voor gebruik, zegt juf Nele van basisschool De Watertoren in Sint-Niklaas. Ook tijdens de Voorleesweek hangen de kinderen aan haar lippen. Het leukste kwartiertje van de dag. Dat is het motto van de jaarlijkse Voorleesweek van de Stichting Lezen. Het initiatief moedigt volwassenen aan om vaak voor te lezen aan kleine en grote kinderen. In de klas van Nele Clement (43) brengen ze het elke dag in de praktijk. Negentien kinderen zitten er in mijn eerste kleuterklas, peuters en kleuters door elkaar. Een vast voorleesmoment heb ik niet, maar minstens één keer per dag haal ik er een boek bij. Elke week werken we rond een ander thema. Deze week is dat het boek We gaan op berenjacht. De kinderen zijn er dol op. Verschijnt de beer op het toneel, dan gaan alle handen in de lucht. Letterlijk voorlezen doe ik niet. De zinnen zijn vaak te moeilijk voor kleine kleutertjes. Ik vertel een verhaal dat past bij de prenten in het boek. En ik beeld heel veel. Voor kleine kinderen moet je zo expressief mogelijk vertellen. Geen Nederlands Meer dan de helft van de kinderen in mijn klas heeft ouders die geen Nederlands spreken. Ze zijn afkomstig Oost-Europa, Turkije, Marokko en zelfs Mongolië. Toch verstaan ze allemaal Nederlands, zeker de kinderen die ook naar de crèche geweest zijn. Het is niet te geloven hoe snel ze een taal oppikken. We stimuleren dat door ook in kleine groepjes te werken. Zijn er kleuters die het wat moeilijker hebben, dan gebruiken we boekjes met foto s of prenten. Zo leren kin- deren nieuwe woorden aan. In het kader van gelijke onderwijskansen heeft onze kleuterschool nog een extra leerkracht. Bij haar kunnen de kindjes die thuis geen Nederlands spreken apart terecht. We vinden het heel belangrijk om de ouders te betrekken. Elk weekend krijgt één kind een logeerkoffer mee naar huis. Daarin zitten niet alleen een knuffelbeer, maar ook boekjes. Zo kunnen de ouders thuis verhaaltjes vertellen. Het maakt niet of ze dat in het Nederlands of in hun eigen taal doen. Het boekenhoekje is een zeer populair plekje in onze klas. Het is een soort van mini-bibliotheek waar elke week andere boekjes staan. De kinderen kunnen ze vrij het rek halen. Wat vandaag populair is? Klassiekers als Nijntje, Dikkie Dik of Dribbel doen het altijd goed. Het is leuk om te zien dat de kleuters soms zelf juffrouw spelen. Lezen kunnen ze nog niet, maar ze verzinnen fantastische verhalen bij de prenten die ze zien. Dieter Herregodts Surf naar en maak kans op een voorleespakket. Juf Nele: Voor kleine kinderen moet je zo expressief mogelijk vertellen. Stefaan Van Hul knipsels Meer mensen volgen rookstopbegeleiding Meer mensen raken overtuigd van het belang van stoppen met roken en doen daarvoor extra inspanningen. In 2011 kregen personen een tegemoetkoming van de ziekteverze kering voor het volgen van sessies rookstopbegeleiding bij een tabako loog. In 2010 waren er dat Het aantal zwangere vrouwen dat zich liet begeleiden om van de sigaret af te raken, steeg van 582 in 2010 naar 766 in Dat maakte minister van Sociale Zaken Laurette Onkelinx bekend. Zwangere vrouwen krijgen 30 euro terugbetaald voor acht zittingen rookstopbegeleiding bij een arts of tabakoloog. Voor andere personen bedraagt de vergoeding voor de eerste sessie 30 euro. Voor zeven volgende sessies is een terugbetaling van 20 euro per beurt voorzien. Info over stoppen met roken op HUIS dokter Weg met de muis? Bij overbelasting denk je meteen aan sport of zware fysieke arbeid? Helaas kan ook die kleine lieve computermuis voor ernstige problemen zorgen. Wat zijn de symptomen? De eerste tekenen van overbelasting door computerwerk lijken erg onschuldig. De tintelingen en stijfheid in handen, polsen, armen, schouders en nek zijn plaatselijk en verdwijnen na het werk. Maar als er niets verandert, kun je op langere termijn ernstige pijn krijgen in je spieren en gewrichten. In een verder stadium heb je voortdurend pijn, ook s nachts. Artsen spreken in dit geval over RSI, Repetitive Strain Injury of klachten door herhaaldelijke overbelasting. Wat is de oorzaak? Steeds dezelfde beweging voeren is een belangrijke risicofactor. Zo kunnen kassabediendes bijvoorbeeld last krijgen van een zogenaamde tenniselleboog en kan intensief computergebruik een muisarm veroorzaken. Stress en een gebrek aan beweging behoren tot de oorzaken. Ook te veel werkdruk en te weinig afwisseling spelen een rol. Wat helpt? Een aantal eenvoudige maatregelen kunnen veel verschil maken. Werk nooit langer dan een uur aan één stuk door op de computer en beperk je tot maximaal zes uur per dag. Opgelet: s avonds nog een uurtje Facebooken of chatten, telt ook mee als computerwerk. Onderbreek het computeren regelmatig door andere activiteiten. Voor één keer heb je een prima excuus om wat langer te blijven hangen bij het bureau van je favoriete collega. Een extra je richting printer of koffiemachine is ook mooi meegenomen. Archiveren, telefoneren, bepaalde stukken tekst printen, variatie is het sleutelwoord. Werk met ontspannen schouders en afhangende bovenarmen en hou je polsen recht. Zit niet scheef of gedraaid en verplaats de muis met je hele hand. Zorg voor beweging in je vrije tijd en ga stress actief te lijf. Wanneer moet ik naar de dokter? RSI is een ernstige aandoening die je beter niet te lang laat aanslepen. Stoppen met werken is meestal geen echte oplossing. De muis verbannen ook niet. Wacht niet te lang en vraag raad aan je huisarts of bedrijfsarts. Die kan je verder advies geven over je houding, je werkorganisatie en eventuele aangepaste hulpmiddelen. Pijnstillers kunnen enkel tijdelijk verlichting geven. Indien nodig zal de arts je doorverwijzen naar een specialist. Michiel Callens, preventie-arts CM Tekst: Nele Verheye dehuisdokter Eddy Fliers

7 Visie vrijdag 23 november 2012 op uw gezondheid 7 Bij de opticien Nieuwe regels terugbetaling brillen en lenzen Vanaf 1 december is er een nieuwe regeling voor de terugbetaling van onder meer brillenglazen en lenzen die de opticien aflevert. Voor een bril of lenzen krijg je in bepaalde gevallen terugbetaling van de ziekteverzekering. Sommige regels worden vanaf 1 december wat versoepeld. Wie in aanmerking komt voor terugbetaling van lenzen, zal voortaan sneller nieuwe exemplaren vergoed krijgen als de sterkte niet veranderd is. Voor harde lenzen moet je maar drie jaar meer wachten in plaats van vijf jaar. Voor soepele lenzen wordt het na één jaar in plaats van drie jaar. Tot nu toe kon je voor lenzen met een draagduur van een maand, zes maanden of een jaar geen tegemoetkoming krijgen. Dat verandert. Als je voldoet aan de voorwaarden, krijg je deze lenzen vanaf 1 december terugbetaald. Lenzen die je een maand of zes maanden kunt dragen, moet je voor een heel jaar aankopen. Daglenzen worden nog altijd niet terugbetaald. Nieuw is verder dat er ook een tegemoetkoming is voor meerdere types van contactlenzen die worden gebruikt bij onregelmatigheden van het hoornvlies. Brillenglazen Vanaf nu is er ook terugbetaling voor voorhangsystemen en overzetbrillen met een medische filter met vaste tint. Voor hangsystemen plaats je met een clip vooraan op het montuur. Overzetbrillen zijn volledige monturen die je op zich kunt dragen, maar die ook passen over een gewone bril. Enkel mensen die lijden aan bepaalde oogaandoeningen krijgen daarvoor terugbetaling. Wie meer dan 65 jaar is en in aanmerking komt voor terugbetaling van gecombineerde glazen voor verschillende afstanden, kan voortaan ook kiezen voor onbreekbare kunststofglazen. Tot nu toe gold de terugbetaling enkel voor de echte of minerale glazen en die zijn breekbaar. Kom je in aanmerking voor een tegemoetkoming in de kostprijs van brillenglazen? Dan moet de opticien je informeren over de kostprijs van de glazen, de eventuele mogelijkheden voor terugbetaling en je eigen bijdrage. Meer info krijg je bij je CM-consulent. Kies je opticien Met het voorschrift van je oogarts kun je terecht bij de opticien. Als je montuur, brillenglazen of lenzen in aanmerking komen voor terugbetaling, ontvang je van de opticien een getuigschrift dat je samen met het voorschrift van de oogarts aan je ziekenfonds moet bezorgen. Welke opticiens de officiële tarieven aanrekenen verneem je van de CM-consulent. Eddy Fliers de voorzet Weg met kinderbijslag voor hoge inkomens? Onze kinderbijslag bestrijdt de kinderarmoede niet efficiënt, zo blijkt een onderzoek van het Centrum voor Sociaal Beleid onder leiding van professor Bea Cantillon. Ze stelt dat er heel wat minder kinderarmoede zou zijn als in de jaren 90 de koppeling van de bedragen aan de evolutie van de welvaart, behouden was. Dat bracht sommigen tot de vraag of het vandaag wel verantwoord is om gezinnen met hoge inkomens kinderbijslag te geven. Want zij krijgen nu evenveel kinderbijslag als ouders die weinig verdienen. Het doel van de kinderbijslag is altijd geweest om de kosten van kinderen op te vangen. Wat in het begin lang geleden wellicht lukte, maar vandaag zeker niet meer. Voor het eerste kind krijg je nu een goede 88 euro per maand, voor het tweede kind 163 euro en voor alle volgende kinderen 244 euro per kind. Er zijn nog verschillende toeslagen op deze bedragen. Het voorstel om geen kinderbijslag meer toe te kennen aan gezinnen met een hoger inkomen, creëert een ongelijkheid met kinderloze gezinnen met hetzelfde inkomen: zij moeten niets inleveren. Het idee ondergraaft ook het draagvlak van de sociale zekerheid. Die is erop gericht om aan iedereen, zonder onderzoek naar het inkomen, gelijke rechten te waarborgen. Als de overheid vindt dat het inkomen van sommige gezinnen te hoog is, dan moet ze niet werken via de kinderbijslag, maar via de fiscaliteit. Want die is juist bedoeld om de inkomensherverdeling te organiseren. En wil men de armoede bij gezinnen met kinderen beter bestrijden, dan moet de kinderbijslag verhogen voor kinderen van alleenstaande ouders, van werkloze en langdurig zieke ouders en van ouders met een laag gezinsinkomen. Ofwel moeten werkloze of zieke gezinshoofden met kinderen ten laste hogere sociale keringen krijgen. Marc Justaert Voorzitter CM Veilige geneesmiddelen Ook patiënt kan bijwerkingen melden Om de veiligheid van geneesmiddelen te verbeteren, kunnen sinds september ook patiënten bijwerkingen melden. Jouw stem is dus belangrijk, zeggen dokter Heidi Goethals en apotheker Frie Niesten van CM. Wat zijn bijwerkingen? Een bijwerking is een ongewenste reactie na het innemen van een geneesmiddel, ook al nam je de aanbevolen dosis. Ook bij verkeerd gebruik kunnen bijwerkingen optreden. Je kunt allerlei bijwerkingen ondervinden zoals slaperigheid, droge mond, misselijkheid, maagpijn, duizeligheid enzovoort. Voor ze op de markt komen, worden geneesmiddelen getest. Toch zijn de bijwerkingen op dat moment nog onvoldoende gekend. Bijvoorbeeld omdat het aantal testpersonen nog beperkt was. Gevolgen op lange termijn zijn niet meteen duidelijk. Ook worden kinderen en ouderen meestal niet in de studie betrokken. En precies zij zijn kwetsbaar. Kinderen zijn nog in volle ontwikkeling. En bij veel ouderen werken nieren en lever minder goed zodat de dosis van het geneesmiddel die in het bloed komt, hoger is. Kun je bijwerkingen vermijden? Volg in ieder geval de gebruiksaanwijzingen van je arts en van je apotheker goed op. Neem het geneesmiddel in de juiste dosis en op het juiste moment: s morgens of s avonds, voor, tijdens of na het eten. Zo kun je sommige ongewenste effecten voorkomen. Soms is een bijwerking tijdelijk. Bij bepaalde antidepressiva bijvoorbeeld, kun je tijdens de eerste week misselijk zijn. Als je enkele dagen volhoudt, gaat die misselijkheid vanzelf over. Patiënten die dat vooraf weten, geraken er makkelijker overheen. Tot slot: verander de dosis nooit in je eentje. Ga terug naar je arts als je problemen hebt. Wat als je een bijwerking ondervindt? Bespreek met je arts of apotheker wat het gevolg is voor je behandeling. Hij zal afwegen of je moet doorgaan of niet. Daarnaast is het nuttig de bijwerkingen te melden aan het Federaal Agentschap voor Geneesmiddelen en Gezondheidsproducten (FAGG). De arts en de apotheker doen dat, maar patiënten kunnen het sinds september zelf. Je vindt daarvoor een formulier op de website van het FAGG dat je afdrukt of je vraagt een papieren formulier aan (zie verder). Alle meldingen zijn nuttig, dus ook van bijwerkingen die al Softenon -drama was start Dat geneesmiddelen niet alleen genezen maar ook zeer negatieve effecten kunnen hebben, werd eind de jaren vijftig duidelijk. Als middel tegen ochtendmisselijkheid kregen zwangere vrouwen thalidomide voorgeschreven. Dat was op de markt onder de naam Softenon. Wereldwijd zijn tienduizend baby s geboren met ernstige afwijkingen. Hun moeders hadden allemaal thalidomide genomen. Nu, vijftig jaar later, lopen er nog altijd processen tegen de producent. Het drama schudde de internationale publieke opinie wakker en als gevolg daarvan gaat er sindsdien meer aandacht naar het bewaken van de veiligheid van geneesmiddelen. op de bijsler staan. Bijwerkingen die voorkomen bij kinderen, ouderen, zwangere vrouwen en vrouwen die borstvoeding geven, zijn zeer belangrijk. Dat geldt ook voor ernstige bijwerkingen die bijvoorbeeld een ziekenhuisopname als gevolg hebben. Wat gebeurt er met die meldingen? Experts bij het FAGG analyseren de meldingen van artsen, apothekers en patiënten. De gegevens worden anoniem opgenomen in de Europese databank en in de databank van de Wereldgezondheidsorganisatie. Als het gaat om ernstige bijwerkingen die veel voorkomen, kan een geneesmiddel van de markt worden ge haald. Dat is bijvoorbeeld in 2004 gebeurd met de ontstekingsremmer en pijnstiller Vioxx (rofecoxib) die hartproblemen veroorzaakte. Chris Van Hauwaert Via kun je een meldingsformulier invullen en terugsturen. Een papieren document kun je aanvragen bij het Federaal Agentschap voor Geneesmid delen en Gezond heids producten, Euro stationgebouw, blok 2, Victor Hortaplein 40/40, 1060 Brussel.

8 8 uw job, ons werk DE nieuwe VLOER Diversiteit Visie vrijdag 23 november 2012 Anderstaligen leren Nederlands met foto s bedrijf Op elke werkvloer is het belangrijk dat collega s elkaar en hun baas begrijpen. Maar waar arbeiders risicovol werk doen, wordt taal een kwestie van veiligheid. Als je bij gevaar naar een collega roept en die begrijpt je niet, dan is het vaak al te laat, weet Patrick Geens (44), délégué bij Galva Power in Overpelt. De arbeiders van Galva Power in Overpelt verzinken staalconstructies zoals steunbalken en hekwerk. Voor wie niet meteen thuis is in de metaalindustrie: in de productiehal van het bedrijf passeren die materialen langs zuur-, zink- en schoonmaakbaden, zodat het zwarte staal beschermd is tegen regenweer en de tand des tijds. Arbeiders laden en lossen de zware materialen met heftrucks en zorgen ervoor dat ze stevig opgehangen worden aan takels, klaar voor hun bad. Mine Dalemans Geert Tresignie Zwaar werk, en dat weerspiegelt zich in het personeelsbestand: de enige vrouw die er tot voor kort werkte als arbeider, is vertrokken met rugproblemen. Blijven tachtig mannelijke arbeiders over bij Galva Power, waarvan een groot deel met vreemde afkomst. Tien jaar geleden werkten er meer Belgen in het bedrijf, weet Patrick beter bekend als Patje Geens. Er beginnen nog wel jonge interimmers van Belgische afkomst, maar het werk schrikt hen af. Een steunbalk van 5 ton ophangen, dat is intensief werk. Die Belgische jongere zegt snel: ik blijf hier niet. Zijn collega s met een andere afkomst schrikken er minder voor terug. Ongeval De moeilijke communicatie met anderstaligen zorgde al voor een ongeval. Op een bepaald moment bleek wel dat een aantal anderstalige collega s niet genoeg Nederlands kon spreken. In een verzinkerij kan dat problemen opleveren voor de Patrick Geens, délégué bij Galva Power veiligheid. Met zware materialen en rondrijdende heftrucks in een kleine ruimte is een ongeval niet ver weg. Als je bij gevaar naar een collega roept en die begrijpt je niet, dan is het vaak al te laat. De moeilijke communicatie zorgde al voor een ongeval. Een vaste, Turkse collega was een Marokkaanse interimkracht aan het opleiden. De vaste arbeider stond op een Vakbonden voeren actie tegen blinde besparingen Europa In heel wat Europese steden was er op 14 november protest van vakbonden. De Europese besparingsstrategie installeert armoede en zet te weinig in op jobs, was de boodschap van het Europees Vakverbond. In Brussel voerden de Belgische vakbonden actie. Een ACV-delegatie bezocht de ambassades van de zwaarst getroffen Europese landen. In de ondernemingen vonden informatiesessies plaats. trapladder en de interimmer hield die vast. Maar hij had de leg niet goed begrepen en liet de ladder te vroeg los. De man op de ladder viel en brak zijn voet. Taalcursus Volgens Patrick zijn de jongere collega s het Nederlands wel machtig. Die hebben al een goede taalopleiding gehad of zijn hier opgegroeid. Maar de oudere generatie anderstaligen heeft meer problemen. Daarom kunnen ze nu in het bedrijf een cursus Nederlands volgen, aangepast aan hun niveau en aan onze werksituatie. Lesgevers van de VDAB en een CVO (centrum voor volwassenenonderwijs, red.) geven twintig werknemers wekelijks vier uur Nederlandse les: twee uur tijdens de werktijd, twee uur daarben. Er wordt gewerkt met foto s van balken en traversen (ijzeren balken, red.) ons eigen bedrijf. Ze leren bijvoorbeeld ook om zelf de personeelsdienst te verwittigen als ze ziek zijn, in plaats van hun vrouw of kind te laten bellen. Ook de Nederlandstalige arbeiders hebben een toelichting gekregen, over hoe ze kunnen communiceren met anderstalige collega s. Je begint soms automatisch mee te praten op een foute manier, in de trant van Ikke niet begrijp. Dat is niet de bedoeling, zo leren je collega s niks bij. We moeten zelf ook duidelijk en verstaanbaar Nederlands spreken, op een rustig tempo. Zo kunnen wij hen ook begeleiden. Lieve Van den Bulck Vakbonden kunnen diversiteit duwtje geven Iedereen die wil werken, krijgt toch een kans om een job te doen? Dat lijkt logisch, maar het is echt niet zo makkelijk. 50-plussers, vrouwen, mensen met een handicap of met een andere afkomst hebben het dikwijls moeilijk om in een bedrijf binnen te raken. Dat komt onder andere omdat er veel vooroordelen zijn. Maar daar wordt aan gewerkt. De laatste jaren is in Vlaanderen al veel werk verricht om de evenredige arbeidsdeelname van kansengroepen te bevorderen, weet Stefaan Peirsman van de Diversi teits werking van ACV. Meer dan ondernemingen hebben de voorbije tien jaar een diversiteitsplan opgesteld. Maar zeker ook vakbonden kunnen een belangrijke rol spelen in het diversiteitsbeleid. Het ACV heeft een team van diversiteitsconsulenten opgeleid. Zij geven tips en vorming aan délégués en vakbondssecretarissen, om het personeelsbeleid van hun bedrijf diverser te maken. Het is de bedoeling dat alle werknemers, ook die kansengroepen, kunnen instromen én groeien op de arbeidsmarkt.

9 Visie vrijdag 23 november 2012 uw job, ons werk 9 KAJ en ACV Jongeren schrijven zwartboek interim Werkzoekende jongeren en frustraties in zwartboek Veel jongeren zijn gefrustreerd in hun zoektocht naar werk via de interimkantoren. Dat blijkt meer dan getuigenissen die jongerenorganisatie KAJ en ACV Jongeren verzamelden. Waar zijn al die goede jobs?, vragen werkzoekende jongeren zich af. Je bent jong, afgestudeerd en je wilt wat. Eerst en vooral is dat een vaste job vinden, die je toelaat om een toekomst te bouwen. En dat is niet eenvoudig op een arbeidsmarkt die evolueert naar meer flexibele en tijdelijke jobs. Jongeren melden zich aan bij een interimkantoor, omdat zendarbeid een opstap zou zijn naar vast werk. Maar daar vangen zij vaak bot. Vicieuze cirkel Ik ben afgestudeerd in 2003 als hulpkok, vertelt Shirley. Al jaren probeer ik een job te vinden via interimkantoren, liefst als verkoopster en in een bedrijf dat bereikbaar is met het openbaar vervoer. Maar de consulenten houden geen rekening met mijn profiel. Ze bieden mij andere soorten jobs aan, soms ver van huis, terwijl ik geen auto heb. Zonder job verdien ik geen geld en kan ik geen auto kopen. En zonder auto ben ik niet mobiel genoeg om werk te vinden. Het is een vicieuze cirkel. Ook Jonathan, die voor behangerschilder heeft geleerd, is niet tevreden over de zendsector. Ik heb voor een knelpuntberoep gekozen. Mijn verwachting was dat ik heel gemakkelijk werk zou vinden. Maar de eerste job waarvoor ik in aanmerking kwam als interimkracht was bij een broodjeszaak jongeren Shirley en Jonathan zijn twee van de jongeren die KAJ en ACV Jongeren interviewden. De ervaringen van de FOCUS jonge interimkrachten en kandidaten zijn opvallend gelijklopend, zegt Bart Holvoet van KAJ. Dat is zo, ongeacht de provincie waarin ze wonen of het interimkantoor waar ze zich ingeschreven hebben. De grote lijnen in al die verhalen hebben we gebundeld in ons zwartboek interim. Pijnpunten Als behanger-schilder verwachtte ik om makkelijk werk te vinden. Niet dus. Jonathan leerde voor een knelpuntberoep Jongeren worden opgebeld voor een job, maar onderweg naar het interimkantoor krijgen ze een sms dat de opdracht niet meer doorgaat. Vacatures in de etalage blijken geregeld juist ingenomen, waardoor je de indruk krijgt dat het om valse vacatures gaat. Vaak wordt een optie op vast werk aangeboden. Maar als puntje bij paaltje komt, wordt je contract stopgezet vlak voor je recht hebt op een contract van onbepaalde duur. En zo staan er in het zwartboek nog pijnpunten die jongeren danig frustreren. 21ste eeuw KAJ en ACV Jongeren willen met het zwartboek interim niet alleen de alarmbel luiden over de interimsector, maar ook de discussie over de toekomst van werk aanwakkeren. Wij willen de sector nodigen om de wantoestanden aan te pakken, zegt Holvoet. Maar anderzijds richten wij ons tot de brede samenleving. Willen we meer flexibele jobs en minder bescherming voor de werknemer? Vinden we het normaal dat jongeren jarenlang moeten leven met de onzekerheid van dag- en weekcontracten? Ik hoop dat het zwartboek het startpunt mag zijn voor een visie op arbeid van de 21ste eeuw. Een visie waarin niet alleen aandacht is voor economische aspecten, maar waarin de mens weer centraal staat. Leen Grevendonck Bart Holvoet, KAJ: Veel jongeren moeten jarenlang leven met de onzekerheid van tijdelijke contracten. De relance is toch van iedereen? Het ACV heeft dinsdag een eerste evaluatie gemaakt van de begroting Vaststelling: we slaagden erin een aantal asociale voorstellen van tafel te krijgen. De automatische indexering blijft, geen terugkeer naar de 40-urenweek, de feestdagen blijven, geen btw-verhoging Bovendien kon een totale aanslag op het sociaal overleg rond lonen en flexibiliteit vermeden worden. Maar toch. Het globale plaatje blijft zwaar onevenwichtig. Aan de heilige huisjes van bedrijven en grootbeleggers wordt niet geraakt. Geen belasting op grote vermogens, geen afbouw van de misbruiken van de notionele intrestaftrek, geen minimale vennootschapsbelasting, geen taks op vliegen in businessclass Met bovenop een nieuw rondje allerlaatste fiscale amnestie, terwille van de grote fraudeurs. De inspanningen moeten blijkbaar vooral van de werknemers komen. Werknemers krijgen geen loonsverhogingen boven de index in En nadien zijn er ook nog verplichte correcties op de loonkosthandicap. Zo versmalt deze begroting werkgelegenheid en concurrentiekracht enkel tot loonkost en flexibiliteit. Wat met de opleiding van werknemers, en met de innovatie en verduurzaming van de economie? En wanneer wordt van andere inkomensgroepen zoals zelfstandigen, vrije beroepen, verhuurders, bestuurders en aandeelhouders eindelijk matiging gevraagd? De relance is toch van iedereen? Wat ook erg steekt: voor een alternatieve financiering van de sociale zekerheid is nauwelijks een verschuiving van lasten op loonarbeid naar andere inkomens voorzien. Dit was nochtans de meest sociale én structurele relancemaatregel die de regering had kunnen nemen. Om al die redenen zal het ACV blijven inzetten op overleg. Niet alleen over de maatregelen die werknemers en mensen met een sociale kering treffen. Maar ook voor een verbetering van de minimumlonen, de vrijwaring van de stelsels van werkloosheid met bedrijfstoeslag (het vroegere brugpensioen), een verbetering van de kwaliteit van de arbeid, een beter, gemeenschappelijk statuut voor arbeiders en bedienden Nog werk op de plank dus. Marc Leemans, voorzitter ACV Aan de heilige huisjes van bedrijven en grootbeleggers wordt niet geraakt. Marc Leemans, voorzitter ACV

10 10 uw job, ons werk Visie vrijdag 23 november 2012 Guy Putteman vak bondig ACV Metea Aanvullende kering bij tijdelijke werkloosheid in lompenbedrijven Arbeiders bedrijven die behoren tot het Paritair Subcomité voor lompenbedrijven krijgen vanaf 1 januari 2012 twee euro extra per arbeidsdag waarop ze niet kunnen werken omwille van economische of technische redenen, of door slecht weer. Deze vergoeding komt bovenop de aanvullende kering voor tijdelijke werkloosheid, die betaald wordt door het Sociaal Fonds. ACV bouw- industrie & energie Rustdagen bouw 11 november: Mars voor de toekomst in Genk De grote solidariteit blijft me bij De beslissing over de sling van Ford Genk was de druppel die de emmer deed overlopen, zegt Mathieu Verjans, nationaal secretaris van het ACV, verantwoordelijk voor collectieve actie. Na weken met dagelijks slecht nieuws over afdankingen en slingen stapten mensen solidair mee in de mars voor de toekomst. Ik heb een bezorgde massa gezien, vertelt Mathieu Verjans, die meestapte in de mars op 11 november. Mensen die de vakbondstraditie kennen. Maar ook nieuwkomers, die een rode, blauwe én groene sjaal droegen. Het was een brede beweging van mensen die een signaal wilden geven. Wat heb je gevoeld op de mars? Ik ben getroffen door het meisje dat vertelde hoe ze haar papa heeft moeten troosten. Ze was ook kwaad. Ga ik nu nog kunnen ACV bouw industrie & energie verder studeren?, vroeg ze zich af. Wat nu? Die laatste vraag blijft hangen. Met die vraag zitten veel mensen vandaag. Ook de grote solidariteit blijft me bij. De ACVbuschauffeurs van De Lijn hebben bijvoorbeeld een hele dag vrijwillig mensen vervoerd. Welk signaal wilden jullie geven? Wij zijn ervan overtuigd dat er in onze toekomstige maatschappij ook werk in de industrie moet en kan blijven. Een nieuwe industrie dan wel, met een andere en meer Papier is milieuvriendelijker dan je denkt Kranten en boeken, maar ook geld, toiletpapier en kartonnen dozen: papier vind je overal. Daar is ook geen probleem mee, zegt Patrick Vandenberghe, federaal secretaris van ACV bouw - industrie & energie (BIE), verantwoordelijk voor de grafische en papiersectoren. Want papier is een milieuvriendelijk product. Er is iets mis met het imago van papier. Er worden bomen voor gekapt, denk je, en dus is papier een vervuilend product, zeker in vergelijking met digitale infobronnen. Maar heb je al eens stilgestaan bij de ecologische voetafdruk van al dat moeilijk recycleerbare metaal en plastic waarmee computers en e-readers gemaakt worden? En van het transport van deze massaproducten? Paper Chain Forum, het platform van de Belgische papierketen, wil duidelijk maken dat papier niet zo milieuonvriendelijk is als je denkt. Papier is een lokaal product, zegt Vandenberghe. En meer dan 70 procent van ons papier is gerecycleerd oud papier of gerecupereerd resthout. Voor elke boom die gekapt wordt, wordt er een nieuwe aangeplant. In de sector is er ook een groot energiebewustzijn. Veel papierbedrijven produceren energie voor eigen gebruik, sommige geven zelfs energie af aan het elektriciteitsnet. Voldoende redenen voor ACV BIE om het Paper Chain Forum te steunen. (GV) De dochter van een Ford-werknemer vertelde dat ze haar papa moest troosten, rappers brachten het lied Genk bloedt, Brahim zong What s going on? en Nigel Williams sprak bevlogen. Zij vertolkten allen de boodschap van de manifestanten. duurzame productie. Dat vraagt tijd en inspanning, van bedrijven en werknemers. De overheid kan die evolutie versnellen door onderzoek en ontwikkeling aan te moedigen en een investeringsbeleid te voeren. Had de sling van Ford Genk voorkomen kunnen worden? Limburg had het jobverlies na de sling van de mijnen net bijgebeend. Voorkijken was al moeilijk. Dat het verhaal Ford eindig was, vermoedde men al in Maar dat stond in schril contrast met de beloftes van de Ford-directie. We hadden gehoopt om minstens tijd te krijgen tot 2018 à Bij militanten hoor je wel eens de kritiek dat de vakbond staat te springen als er een groot dossier is. Waarom krijgen afdankingen in kleine bedrijven niet evenveel aandacht? Grote dossiers krijgen meer media-aandacht, dat is gewoon zo. In grote bedrijven kan het ACV ook collectief onderhandelen. In kleine en middelgrote ondernemingen worden mensen vaak geruisloos en zonder premies afgedankt. Daar speelt de vakbond een minder zichtbare, maar nochtans even belangrijke rol in individuele dienstverlening. De mars in Genk draaide trouwens niet alleen om Ford-werknemers en -toeleveranciers. Het was een hart onder de riem van al wie zich bedreigd voelt in zijn job. Griet Verhoeyen Arbeiders in de bouwsector krijgen elk jaar een vergoeding voor rustdagen. Die rustdagen voor 2012 zijn 6 en 30 april, 18 mei, 2 november, 24, 26, 27, 28 en 31 december 2012 en 2, 3 en 4 januari Het Fonds voor Bestaanszekerheid van het Bouwbedrijf verstuurt momenteel formulieren voor de rustdagen van 2012 naar de werkgevers. De vergoeding wordt betaald vanaf 3 december. Ten laatste op 6 december krijgen arbeiders het formulier van hun werkgever. De vergoeding wordt vastgesteld in functie van het uurloon van het vierde kwartaal van 2012, volgens het barema op het formulier. Controleer je gegevens, noteer je bankrekeningnummer en bezorg het formulier zo snel mogelijk aan je ACV-dienstencentrum of regionaal beroepsverbond van ACV bouw - industrie & energie. Kreeg je geen formulier, neem dan eerst contact op met je werkgever, of met je ACV-dienstencentrum of regionaal beroepsverbond. ACV bouw- industrie & energie Vorming voor bouwvakkers en houtarbeiders kmo s Heb je vragen over loon, tijdkrediet, de werkloosheids- en pensioenregeling, veiligheid of werken bij slecht weer? Kom dan naar de kmo-vormingsdagen in vakantiecentrum De Kinkhoorn in Oostende. Op 26 en 27 december, voor bouwvakkers Brussel, Leuven, Limburg, Oost-Vlaanderen en Turnhout. Op 27 en 28 december, voor houtarbeiders Vlaanderen en bouwvakkers Antwerpen, Mechelen en West-Vlaanderen. De vorming is gratis voor ACVleden. Gezinsleden kunnen mee tegen aangepaste prijzen. Inschrijven en info? Neem contact op met je secretaris of mail naar patrick.franceus@acv-csc.be (onderwerp: kmo-vorming 2012 ).

11 Visie vrijdag 23 november 2012 gewikt & gewogen 11 ZEGT Cornelis van damme Grote verschillen maar dezelfde verlangens Geen luilekkervakantie voor Cornelis Van Damme (27) Destelbergen. Met een vriend als copiloot trok hij in een aangepast busje door Europa. Het doel? Zoveel mogelijk mensen met een beperking ontmoeten. Cornelis lijdt net als zijn broer en zijn oudste zus aan een ernstige spierziekte. In de middelbare school wandelde ik met een stok, aan de universiteit reed ik met een scooter en nu zit ik in een elektrische rolstoel. In de toekomst zal Cornelis nog meer spierkracht verliezen, maar daar laat hij zich niet door tegenhouden. Ik ben het levende bewijs dat je dankzij de juiste hulpmiddelen heel veel mogelijkheden hebt. Tijdens onze trip door Europa reed ik ongeveer 700 kilometer per dag, zonder problemen. Mijn copiloot kon op zijn gemak een dutje doen. Wat heb je ontdekt op je trip? De verschillen in Europa zijn groot. In landen zoals Frankrijk en Italië komt het beleid in grote mate overeen met het onze. De Scandinavische landen staan veel verder dan wij, terwijl Oost-Europa achterop hinkt. Al is het gevaarlijk om te veralgemenen: Slowakije bijvoorbeeld, heeft mij aangenaam verrast. Veel meer mensen krijgen er een budget om een persoonlijke assistent mee te betalen. Op tien miljoen inwoners ontvangen in België slechts mensen een persoonlijke-assistentiebudget, in Slowakije zijn dat er meer dan Terwijl het geen rijk land is. Ze hebben duidelijke keuzes gemaakt in hun beleid. Is het in heel Oost-Europa zo goed geregeld? Zeker niet. In Polen moeten mensen met een beperking rondkomen met 150 euro per maand. Bovendien krijgen ze weinig kansen om te gaan werken. Je ziet er ook nauwelijks rolstoelen in het straatbeeld. Ik ontmoette in Polen mensen die wanhopig op zoek waren naar een aangepaste wagen. Zoiets kun je daar niet eens kopen. Je trok ook door de Scandinavische landen? Inderdaad. Ik ontmoette er Yobe, een jongeman van?! Ik besef nu nog meer dan vroeger hoe goed we het hebben in België. Cornelis Van Damme, reiziger Hoe ruil ik mijn nummerplaat in voor een busabonnement? mijn leeftijd die enkel zijn gezicht kan bewegen. Toch rijdt hij zelf met de auto en gaat hij elke dag werken. Hij heeft vierentwintig uur op vierentwintig een assistent en twee identieke elektrische rolstoelen. Een daarvan gebruikt hij enkel als reserve. Het is natuurlijk geweldig dat er zoveel voorzieningen zijn. Al vraag ik me af of het zinvol is om een rolstoel van meer dan tienduizend euro stof te laten vergaren in een hoekje. Er zijn misschien betere manieren om dat budget in te vullen. Bovendien zijn de Scandinaviërs zo vertrouwd met deze regelingen, dat ze zich er amper nog vragen bij stellen. Dat staat in schril contrast met landen zoals Polen, waar de vechtlust enorm is. Lieven Van Assche Hoe zit het met jouw vechtlust? Ik besef nu nog meer dan vroeger hoe goed we het hebben in België. In Polen zag ik jonge mensen in een rolstoel die fysiek veel sterker zijn dan ik. Maar omdat de maatschappij er niet op voorzien is, brengen ze hun dagen door in een instelling. Wie toch iets wil bereiken in zijn leven, kan maar beter rijke ouders hebben. En wie geen geld heeft, verkommert tussen vier muren. In dat opzicht biedt België een pak meer mogelijkheden. Wat kan volgens jou beter in ons land? Ik ben een grote voorstander van het persoonlijkeassistentiebudget. Ik hoop dat die regeling gebreid wordt en dat er een oplossing komt voor de lange wachtlijsten. Geef mensen geen kering, maar een persoonlijke assistent, zodat ze zelf kunnen werken en bijdragen aan de maatschappij. Dat is niet alleen goed voor de economie, maar ook voor je zelfbeeld. Je eigen boterham verdienen geeft zoveel meer voldoening dan leven van een kering. Nu, het moet mogelijk zijn natuurlijk. Maar als je werkgever flexibel is, dan kan er veel. Werk je zelf? Ik heb filosofie gestudeerd en een aantal jaar fulltime gewerkt. Dat heeft mijn zelfvertrouwen een enorme boost gegeven. Nu ben ik bezig aan mijn lerarenopleiding. Om die studies te betalen, doe ik interimwerk in callcentra. Dat is niet mijn droomjob, maar het brengt wel geld in het laatje. Ik hoop zo lang mogelijk aan de slag te blijven. Ik wil een gewoon leven leiden: gaan werken, op vakantie gaan en mij amuseren met mijn vrienden. Dagdagelijkse dingen waar iedereen recht op heeft. Nele Verheye Wil je meer informatie over het persoonlijkeassistentiebudget? Neem contact op met de dienst Maatschappelijk Werk van je ziekenfonds. Wat tweet er in het struikgewas? Visie plukt elke week enkele rake commentaren van de socialenetwerksite. Crisis voor iedereen, dus: weg met die centenverslindende auto! Als je de nummerplaat van je auto inlevert, krijg je een abonnement van De Lijn cadeau, goed voor twaalf maanden reizen met bus en tram. Hoe? Vul een aanvraagformulier in voor een Dina-abonnement (dat staat voor: dienst inruilen nummerplaat voor abonnement ). Dat formulier kun je downloaden op delijn.be, vragen bij een Lijnwinkel of bij de Dienst Abonnementen van De Lijn in je provincie. Het ingevulde formulier stuur je naar De Lijn (vraag het precieze adres bij De Lijn) of per mail naar dina@delijn.be. Er zijn wel enkele voorwaarden. Je moet wachten tot je het schrappingsbewijs van je nummerplaat hebt ontvangen. Daar- van kun je best een kopie meesturen met de aanvraag. Als je de nummerplaat van de enige personenwagen in je gezin instuurt, dan krijgt het hele gezin een abonnement. Als je één nummerplaat wegdoet en een andere auto behoudt, dan krijgt slechts één gezinslid een gratis abonnement. Met het abonnement kun je twaalf maanden lang gratis reizen op alle bussen en trams van De Lijn. En na een jaar? Het gratis abonnement kun je één keer verlengen, met een korting van 50 procent op de normale abonnementsprijs. Info: (0,30 euro/min) Guus Nederlands auteur Dit is volgens mij crisis: de neiging om alles, mens en natuur, op te offeren aan de economie. Netwerk van 55 verenigingen waar armen het woord nemen in Vlaanderen en Brussel Incassobureaus vergroten probleem onbetaalde schoolfacturen, gespreide betaling en open communicatie zijn de oplossing. Peter NRC, media, kranten, journalistiek KAJ-Randstad: 5-0 #radio1

12 16 uw vrije tijd Visie vrijdag 23 november 2012 INLEEFREIS naar India Indische mannen deden me denken aan Limburgse mijnwerkers Ik ben helemaal geen reiziger, vindt Rik Bloemen Hasselt van zichzelf. Verbazende woorden de mond van iemand die net terug is van een inleefreis in Zuid-India. Maar Rik ontmoette er steenkappers, huisarbeidsters in sloppenwijken en Indiërs die sociale projecten de grond hebben gestampt, en veranderde van gedacht. Ik heb zelden zulke mooie, hoopvolle en enthousiaste mensen ontmoet. H Jeroen Dries et was een regenachtige dag en we kwamen in een buurt waarvan je denkt: Waar zijn we nu terechtgekomen? Rik Bloemen ziet het nog zo voor zich. In oktober trok hij naar Tamil Nadu, een regio in Zuid-India, op inleefreis met ngo Werelriteit. Samen met 18 me- L L De opb van deze kaart gaat naar de partnerorganisaties van Werelriteit in het Zuiden dereizigers hijvanonder andere terecht in een sloppende opb van deze kaart gaat naar dekwam partnerorganisaties Werelriteit in het Zuiden de la vente de cette carte servira à soutenir les partenaires du Sud de Solidarité de la vente de cette carte servira à soutenir les partenaires du Sud de Solidarité met L wijk van Chennai. Modderige straten, waar iedereen sletsen of op blote voeten door ploeterde. Maar het contrast tussen de krakkemikkige huisjes en de gastvrije, prachtig geklede vrouwen die daar woonden, was fenomenaal. 5 4 L Bedoeling van de reis was om mensen te ontmoeten van de organisaties waar Werelriteit mee samenwerkt. De vrouwen die Rik in Chennai ontmoette, werken als huishoudhulp. Ze werken bij gezinnen thuis, in slechte omstandigheden. Ze worden bitter weinig betaald en zijn vaak het slachtoffer van geweld en zelfs misbruik door hun baas. En ze zijn voortdurend bang om hun job kwijt te raken, want geen werk is geen eten. Daarom slen de vrouwen zich aan bij de National Domestic Workers Movement. Zo staan ze samen sterk in de ellende die ze meemaken. Die mensen ervoeren ons bezoek als een erkenning voor hun werk en het gevecht tegen hun problemen. Rik: In Chennai kwamen we in een sloppenwijk. De vrouwen die daar wonen, werken als huishoudhulp bij een gezin, in slechte omstandigheden. te kopen, of leidt jonge vrouwen op tot zelfstandige naaisters. Maar ze werken net zo goed aan onderwijs, moeder L en kindzorg, politieke vorming en druk op de overheid. Jonge vrouwen opleiden L ze 3 roepies per gekapt blok. Nu bepalen ze zelf hun prijs. Ze kunnen hun blokken verkopen L aan 7 roepies per stuk. Daarvan gaat 1 roepie naar een gezamenlijke kas, voor noodgevallen. Een andere ontmoeting die Rik nog lang zal bijblijven, is die met mister Samy. Als bezieler van een sociale beweging, Areds, zette Samy een heleboel projecten in gang om arme Mijnwerkers mensen op het platteland te helpen. De levenskeuze van Een bezoek aan steenkappers in Thomogali raakte Rik als die man is inspirerend en revolutionair. Op zijn 28ste was Limburger in het hart. Die mannen kappen stenen met de ww A L L Samy docent aan de IT S universiteit van Leuven. Maar hij be- hand, in de hitte van de zon. Hun gezichten zijn ruw en artnerorganisaties van Werelriteit in het Zuiden De opb van deze kaart gaat naar de partnerorganisaties van Werelriteit in het Zuiden opb van deze kaart gaat naar de partnerorganisaties van Werelriteit in het Zuiden na te denken over armoede encartediscriminatie indu India. gehard, hun De handen en armen en dugekneusd. Het à soutenir les partenaires du Sud gon de Solidarité de la vente de cette servira à soutenir les partenaires Sud de Solidarité Le prod de la vente de cette carte serviragespierd à soutenir les partenaires Sud de Solidarité Hij koos ervoor om te gaan leven tussen de arme mensen harde werk en de grote samenhorigheid onder de mannen in Karur, op het platteland in Tamil Nadu. deden me denken aan de mijnwerkers bij ons. Ze hebben Daar gingen ook de reizigers van Werelriteit op datzelfde grote solidariteitsgevoel. bezoek. Areds kiest voor de armsten, de kastelozen, de Omdat de mannen voor dat harde werk niet veel verdienlandbouwers en vrouwen, de zwaksten in de samenleving. den, kocht Areds samen met een groep steenkappers zelf De beweging helpt mensen om hun inkomen te verhogen. een stuk grond aan om te ontginnen. Vroeger werkten ze Ze steunt bijvoorbeeld landbouwers om samen grond aan voor de overheid of voor grote bedrijven en verdienden Gewetenloze politiek Mooie verhalen, maar ook bij ons hebben mensen het moeilijk, door de crisis. Dat klopt, maar ook in India maken bedrijven zoals Ford winst op de kap van de gewone mensen. Daarin zijn we gelijk. Onze vrienden in India riepen ons sterk op om over de grenzen heen solidair te zijn, tegen de gewetenloze politiek van multinationals in. Zij hebben ons nodig, en wij hen :37 Lieve Van den Bulck TIP Kleurrijke wenskaarten voor het Zuiden IT S A L en het Zuid diale riteit in el arité Mon van Wer Sud de Solid R isaties ires du FUL WO nerorgan de part tenir les partena UR A naar IT S ira à sou kaart gaat van deze cette carte serv de te opb De ven de la Zuiden t in het olidaritei Werelds de Solidarité es van Sud rganisati ires du partnero r les partena COL naar de teni kaart gaat e servira à sou deze van cette cart prod Le Toon je hart voor het Zuiden en bestel je wenskaarten bij Werelriteit. Zo steun je mensen in Afrika, Azië en Latijns-Amerika die werken aan een waardig leven voor hun gezin en hun kinderen. CO 5 4 en het Zuid diale riteit in el arité Mon van Wer Sud de Solid isaties du nerorgan partenaires OLnd.be de part wwo r les.be A COL IT S t gaat naar ira à souteni riteit deze kaarzuiden carte serv van e st het in riteit cett opbreng la vente de isaties van DeWerel gaat naar de partnerorgan de de Solidarité.be kaart.be deze dusud prod De opb van les partenaires olmond riteit Le soutenir à w.s L servira carte ww la vente de cette en de prod Le t.be riteit in het Zuiden ritei het Zuid isaties van Werel riteit in. kaart gaat naar de partnerorgan partenaires du Sud de Solidarité BE el De opb van deze les Solidarité van Wer de cette carte servira à soutenir es R de la vente de rganisati enaires du Sud FUL WO partnero part 1 UR naar de à soutenir les BE. ira kaart gaat ens2012van deze cette carte serv 5 D L ens2 Zuiden t in het olidaritei Werelds de Solidarité 5 es van Sud rganisati ires du partnero r les partena naar de teni kaart gaat e servira à sou deze cart van e cett prod Le UR d 3 1 R FUL WO Giften 14:37 Wil je geen wenskaarten bestellen maar toch je steun betuigen aan organisaties in het Zuiden? D Je gift is meer dan welkom op rekeningrlnummer O BE BIC: GKCCBEBB. W L U UR URF Vanaf 40 euro op jaarbasis ontvang je een fiscaal attest. 14:37 L olidaritei Werelds de Solidarité es van R rganisati enaires du Sud FUL WO partnero part UR naar de à soutenir les ira kaart gaat van deze cette carte serv FUL UR ind Zuiden t in het olidaritei Werelds de Solidarité es van rganisati enaires du Sud partnero part naar de à soutenir les gaat t ira kaar van deze cette carte serv L Op de site: ww Per geef je adres en het aantal sets (van telkens 5 wenskaarten) door via martine. stroobants@wsm.be Telefonisch: (Martine) Per post: schrijf een kaart of briefje met daarop OR FUL W je URnaam, adres en het aantal sets dat je wil be A S IT stellen. Opsturen naar Werelriteit, Martine Stroobants, Haachtsesteenweg 579, 1030 Brussel. Je krijgt de kaarten en een overschrijvingsformulier opgestuurd via de post. OR FUL W 2 De opb van deze kaart gaat naar de partnerorganisaties van Werelriteit in het Zuiden Zuiden de la vente de cette carte servira à soutenir les partenaires du Sud de Solidarité t in het De opb van deze kaart gaat naar de partnerorganisaties van Werelriteit in het Zuiden de la vente de cette carte servira à soutenir les partenaires du Sud de Solidarité S-wens2 O-WD L L L en het Zuid diale riteit in el arité Mon van Wer Sud de Solid R isaties ires du FUL WO nerorgan de part tenir les partena UR A naar sou gaat IT S ira à kaart van deze cette carte serv de te opb De ven de la L colofon FU LOUR UR 4 4 Zuiden t in het olidaritei Werelds de Solidarité es van rganisati enaires du Sud FUL partnero part UR naar de à soutenir les gaat t ira kaar van deze cette carte serv Zuiden t in het olidaritei Werelds de Solidarité es van R rganisati enaires du Sud FUL WO partnero part naar de à soutenir les ira kaart gaat van deze cette carte serv st reng 4 5 L Een set van kleurrijke wenskaarten, enveloppen inbegrepen, kost 5 euro. Daarvan gaat 3,5 euro rechtstreeks naar de partnerorganisaties van Werelriteit in het Zuiden. 5 Hoe bestellen? R WO OL 3 Visie is een gave van de Koepel van Christelijke Werknemersorganisaties Verantw. Uitg. nat. pag.: Kris Houthuys Hoofdredacteur: Griet Verhoeyen RPatrick O W Redactie: Leen Grevendonck Lieve Van den Bulck CM-nieuws: Bram Swaerts ACV-nieuws: Wirix Vormgeving: Bart Gevaert Abonnementsvragen: L LPB D O neem contact op met je CM-kantoor of mail naar lezers@visieredactie.be Vragen voor de Visie-redactie: lezers@visieredactie.be, 20, 1031 Brussel, tel w.acwvisie.be L O D WORL C L A A D SIT Sde A L Artikels ITop lezers@visieredactie.be Druk: Corelio Printing, Keerstraat 10, 9420IT SErpe-Mere regionale bladzijden (12-15) vallen onder de resp. verantw. gevers Visie is ondertekenaar van de Milieu beleids over een komst Papier Vlaanderen en steunt de inspanningen van de Vlaam se re ge ring i.v.m. papierrecuperatie. L 2.be riteit riteit in het Zuiden isaties van Werel kaart gaat naar de partnerorgan partenaires du Sud de Solidarité De opb van deze les cette carte servira à soutenir de la vente de.be riteit riteit in het Zuiden isaties van Werel kaart gaat naar de partnerorgan partenaires du Sud de Solidarité De opb van deze les cette carte servira à soutenir de la vente de L.be riteit riteit in het Zuiden isaties van Werel kaart gaat naar de partnerorgan partenaires du Sud de Solidarité De opb van deze les cette carte servira à soutenir de la vente de L BE. BE. BE :37