Geschiedenis van de Tamboers en Pijpers, deel twee. De tamboer is ene persoon die door t gerucht van sijn. of hem eenige nieuwe order bekent maakt
|
|
- Silke Bogaert
- 7 jaren geleden
- Aantal bezoeken:
Transcriptie
1 Geschiedenis van de Tamboers en Pijpers, deel twee Door sergeant van de mariniers Ed Oosterom Instructeur tamboers Tamboers en Pijpers van het Korps Mariniers De tamboer is ene persoon die door t gerucht van sijn trommel den soldaat tot sijn plicht maant of hem eenige nieuwe order bekent maakt Techniek van de tamboers In mijn vorige bijdrage heb ik het summier gehad over de techniek van de tamboers en de geschiedenis hiervan. Het zou te ver voeren om op alle details in te gaan maar in grote lijnen wil ik u graag uitleggen waarop deze is gebaseerd. Over het algemeen kunnen we stellen dat, in tegenstelling tot wat we vaak om ons heen zien, de uitvoering van de signalen, eerbewijzen en muziekmarsen is gebaseerd op een voorgeschreven manier van slaan. Een en ander houdt in dat is vastgelegd waar in de muziek er met welke hand een slag wordt uitgevoerd. Ook onderscheiden we een omschreven aantal ritmische figuren die altijd op dezelfde wijze moeten worden uitgevoerd. Deze figuren vinden we onder meer terug in het traditionele repertoire. De manier van het vasthouden van de stokken en de wijze van uitvoering dienen door een ieder gelijk te worden uitgevoerd. Het slaan dient de geschieden vanuit de onderarmen en polsen, waarbij de kracht van de slagen uit de polsen komt. Het leren uitvoeren van de zogenaamde open roffel loopt min of meer als een rode draad door de tamboers- opleiding. De slagen dienen van gelijke sterkte te zijn waarbij op iedere kwartnoot exact 8 tweeëndertigste noten worden geslagen. Uiteindelijk moet de tamboer deze roffel minimaal kunnen uitvoeren in een tempo van 120 kwartnoten per minuut. Een snelle berekening leert ons dan dat er per minuut dus 960 roffelslagen worden gespeeld. Enkele van de voorgeschreven ritmische figuren zijn; De tromslag, de dubbel of te- lom slag, de rechter en linker vlamslag, de rechter en linker verwisselslag, de vijfslag, de negenslag en de appèlslag. De tamboer in opleiding zal eerst alle basisfiguren op een juiste wijze moeten kunnen uitvoeren alvorens hij mag beginnen met het instuderen van het repertoire. Tenue-inspectie Oostplein, 1930
2 De pijpers Veel van de traditionele (ceremoniële) signalen binnen de Koninklijke Marine worden nog steeds uitgevoerd door alléén Tamboers en Pijpers. U kunt dit bijvoorbeeld horen tijdens beëdigingen, commando- overdrachten en de traditionele taptoe s uitgevoerd tezamen met de Marinierskapel der Koninklijke Marine. Eén van de meest bekende ceremoniële signalen voor u is misschien de Parademars. Dit is het eerbewijs voor Hare Majesteit de Koningin en leden van het Koninklijk Huis. Bij de opening van de Staten- Generaal wordt dit signaal gespeeld voorafgaande aan het Wilhelmus, bij aankomst van Hare- Majesteit op het Binnenhof. Het wordt wederom gespeeld wanneer Hare- Majesteit het binnenhof verlaat. Vaak is juist dit moment te zien en te horen op de journaal beelden. Juist bij dit soort eerbewijzen komen de hoge klanken van de pijpers het meest tot zijn recht. De klankkleur van deze signalen is in de loop der jaren echter veranderd. De meest ingrijpende verandering vond plaats in Toen verwisselden de pijpers de des- (pijper) fluit voor de C- piccolo. Hoewel de muzikale mogelijkheden hiermee groter werden verdween de karakteristieke, authentieke sound van de des- fluit. Repertoire Het repertoire van de Tamboers en Pijpers valt te onderscheiden in een drietal groepen, te weten; Signalen en eerbewijzen ( in jargon kleine dienst genoemd), Traditionele marsen of grote marsen en het zogenaamde buitenmodel repertoire. Tamboer/ hoornblazer Van Ghentkazerne omstreeks 1958 Signalen Het kenmerkende van de traditionele signalen is dat deze allemaal een korte duur hebben. Dit alles omdat een signaal vroeger niets anders was dan een bevel wat onmiddellijk opgevolgd diende te worden. Op het niet direct opvolgen van een signaal stonden strenge straffen. Enkele van deze signalen worden nog steeds gebruikt bij bijvoorbeeld ceremonieel zoals bijvoorbeeld een beëdiging, een commando- overdracht en de (traditionele) taptoe. Zoals eerder vermeld werden veel van deze signalen al in 1813 genoteerd door de Amsterdamse musicus Jacob Rauscher. Het boekwerk is getiteld: Marschen en signalen voor de Tamboers en Pijpers van de Armée. Hierin vinden we o.a: Het signaal Taptoe ( retraite ) voor trom en fluit; Dit signaal wordt nog steeds gespeeld aan het begin van de traditionele (stilstaande) taptoe wanneer deze wordt uitgevoerd samen met de Marinierskapel der Koninklijke Marine *1
3 *1 U kunt dit o.a. zien en horen ieder jaar op 29 april in Den Helder ter gelegenheid van Koninginnedag en bij de taptoe ter afsluiting van de jaarlijkse Marinedagen, eveneens in de voornoemde stad. Het signaal Reveille ; Deze zelfde reveille vinden we ook al terug in de eerder genoemde Franse geschriften. Het signaal gewapend appèl. o.a: Gewapend aantreden. Signaal proklamatie. Tegenwoordig de ban ; Dit signaal wordt nog steeds gespeeld wanneer er vanwege Hare Majesteit de Koningin een zgn. Koninklijk besluit wordt voorgelezen (bijv. bij de uitreiking van dapperheidonderscheidingen en beëdiging van officieren ). Omwille van de ruimte zal ik verdere voorbeelden achterwege laten maar duidelijk mag zijn dat de Tamboers en Pijpers ook op dit gebied de Nederlandse traditie trouw zijn gebleven. Eerbewijzen Met betrekking tot het geven van muzikale eerbewijzen maakt men binnen de Nederlandse krijgsmacht gebruik van een aantal melodieën. Hoewel veel van deze zaken voor de gehele Nederlandse militaire muziek gelden, zal ik me beperken tot het werk van de Tamboers en Pijpers. Enkele nog gebruikte eerbewijzen zijn: Mars van de heer van der Duyn ; Wordt gespeeld tijdens inspectie van een erewacht door een autoriteit. de Jonge prins van Friesland, de eerste acht maten van deze melodie; In dit geval wordt de melodie voorafgegaan door het aantal ereroffels waar de autoriteit recht op heeft, conform de rang of functie. de Jonge prins van Friesland, volledig; In het geval dat de Prins van Oranje een officieel bezoek brengt aan bijv. een eenheid of kazerne. Mars van prins Eugenius ; Wordt gespeeld als vervanger van een volkslied. Dit in het geval dat, bij een officiële gelegenheid, het volkslied van een andere natie niet voorhanden is. Parademars ; Wordt gespeeld als eerbewijs aan Hare Majesteit de Koningin, leden van het Koninklijk Huis en de gouverneurs van de Nederlandse Antillen en Aruba. Eremars ; Wordt gespeeld als onderdeel van de traditionele taptoe. Tamboers en Pijpers, Oost- Indië omstreeks 1895
4 Traditionele marsen In jargon ook wel oude of grote marsen genoemd, dit laatste vanwege de tijdsduur van deze marsen; Van de meeste van deze marsen zijn de componisten niet bekend. Ook de exact jaartallen waarin zij gecomponeerd zijn ontbreken. Zoals alles bij de Tamboers en Pijpers dienen deze marsen uit het hoofd te worden geleerd. Eveneens is voor de tamboers voorgeschreven welke slagen met de rechter en linkerhand worden uitgevoerd. Op deze manier is uniformiteit gewaarborgd. Deze marsen zullen te allen tijde in het repertoire blijven en niet gearrangeerd worden. Het zijn achtereenvolgens: De Franse marsen; Deze dateren uit de 18 e eeuw. De van der Hoop marsen; Deze zijn genoemd naar luitenant- kolonel W.G. van der Hoop, commandant van de 2 e divisie mariniers te Willemsoord van 1837 tot De Fourgeoud- marsen; Deze zijn genoemd naar luitenant- kolonel L.H. Fourgeoud, commandant van het 2 e regiment mariniers in Suriname van 1772 tot De Reteh- marsen; Deze zijn een herinnering aan de landing van de landingsdivisies van Zr.Ms. Soembing, Haai en Padang op 7 november 1858 bij Reteh. De Stengel- marsen; Deze zijn genoemd naar kolonel der mariniers J.H. Stengel, commandant van het Korps Mariniers van 1875 tot De Indische marsen; Deze marsen herinneren aan de verrichtingen van de mariniers in het voormalige Nederlands Oost- Indië. De Kamptaptoemarsen; Deze herinneren aan de vele gezamenlijk bivakken in het verleden met de troepen van de Koninklijke Landmacht. De Dienstmarsen Bij het grote publiek vaak de meest bekende, in mijn vorige bijdrage al vernoemd. In tegenstelling tot de voorgaande marsen werden deze marsen ook bij de landstrijdkrachten uitgevoerd. Dienstmars 1 t/m 4 waren van oorsprong eenheidssignalen voor respectievelijk de eerste t/m vierde compagnie. De bovenstaande marsen (behalve dus de dienstmarsen) worden alleen door de Tamboers en Pijpers uitgevoerd. Kenmerkend voor deze marsen is dat zij vrijwel niet zijn voorzien van dynamische tekens. Verder zijn zij geschreven in de 2/4 en/ of 6/8 maatsoort. Dit ondermeer omdat deze marsen in beginsel dienden voor maar één doel, namelijk het in de pas houden van de troepen. Wanneer wij spreken over de traditionele marsen betreft dit de marsen die reeds voor 1940 door de Tamboers en Pijpers te gehore werden gebracht. Moderne marsen Wanneer men spreekt over de moderne marsen, worden hiermee de marsen bedoeld die zijn ingevoerd na de tweede wereldoorlog. Enkele van deze marsen zijn door hun achtergrond en componisten inmiddels ook min of meer tot het erfgoed gaan behoren. Ook de titels hiervan zijn meestal gerelateerd aan het Korps Mariniers, zoals daar bijvoorbeeld zijn; De Glorie van Rotterdam Oostplein- mars Tien december- mars Tamboerscapriolen Graag vertel ik u in mijn volgende bijdrage meer over de huidige taken en werkzaamheden van de Tamboers en Pijpers. Ook zal ik aandacht besteden aan een niet meer weg te denken onderdeel van onze eenheid; de Steelband van het Korps Mariniers.
5
Bundel Militaire Signalen Tamboer B
Voorwoord Kennis der Signalen De schutterswereld is gebouwd op tradities en gebruiken die in grote lijnen raakvlakken hebben met de militaire geschiedenis. Ook voor de ontwikkeling van het muzikale gedeelte
Nadere informatieDe Tamboers en Pijpers van het Korps Mariniers
De Tamboers en Pijpers van het Korps Mariniers Door: SGTMARNALG Ed Oosterom Instructeur tamboers Tamboers en Pijpers Korps Mariniers Ontstaan en oorsprong van de combinatie tamboers en pijpers: De beroemde
Nadere informatieVoorwoord. Kennis der Signalen
1 Voorwoord Kennis der Signalen De schutterswereld is gebouwd op tradities en gebruiken die in grote lijnen raakvlakken hebben met de militaire geschiedenis. Ook voor de ontwikkeling van het muzikale gedeelte
Nadere informatieVoorwoord. Kennis der Signalen
1 Voorwoord Kennis der Signalen De schutterswereld is gebouwd op tradities en gebruiken die in grote lijnen raakvlakken hebben met de militaire geschiedenis. Ook voor de ontwikkeling van het muzikale gedeelte
Nadere informatieBijlage F Muzikaal eerbetoon. Deel I. Eremuziek en (ere)signalen in notenschrift
Bijlage F Muzikaal eerbetoon Deel I. Eremuziek en (ere)signalen in notenschrift a. Wilhelmus of de eerste vier maten van het Wilhelmus. b. 1. Parademars (Marsch van den jongen Prins van Friesland), (de
Nadere informatieNieuwsbrief September 2016
MBGF Tamboer-maître Opleiding Dit seizoen gaan we aan de slag met de tamboer-maître opleiding nieuwe stijl. De opleiding wordt volgens een modulair systeem ingericht en bestaat uit de volgende onderdelen:
Nadere informatieDE MARINIERSKAPEL IN DE DOELEN Maandag 9 en maandag 16 maart 2015
DE MARINIERSKAPEL IN DE DOELEN Maandag 9 en maandag 16 maart 2015 LESBRIEF BIJ SCHOOLCONCERTEN VOOR GROEP 7 / 8 onderdeel van Cultuurtraject Rotterdam Een samenwerking van Concertgebouw de Doelen, de Marinierskapel
Nadere informatie8. Bewapening: Bij een veteranenuitvaart is niemand bewapend.
Veteranenuitvaart 1. Inleiding: a. Deze bijlage is getiteld Veteranenuitvaart, maar hetgeen hier is beschreven is ook toepasbaar op uitvaarten van oud-militairen die niet tot de categorie veteranen behoren,
Nadere informatieLESBRIEF DE MARINIERSKAPEL IN DE DOELEN Maandag 27 en dinsdag 28 maart SCHOOLCONCERTEN VOOR GROEP 7 / 8 onderdeel van Cultuurtraject Rotterdam
LESBRIEF DE MARINIERSKAPEL IN DE DOELEN Maandag 27 en dinsdag 28 maart 2017 SCHOOLCONCERTEN VOOR GROEP 7 / 8 onderdeel van Cultuurtraject Rotterdam Een samenwerking van Concertgebouw de Doelen en de Marinierskapel
Nadere informatieDe rangonderscheidingstekens van de krijgsmacht
De rangonderscheidingstekens van de krijgsmacht Inhoud De rangonderscheidingstekens van de krijgsmacht Deze brochure is een uitgave van: Ministerie van Defensie Directie Communicatie Vormgeving: Grafische
Nadere informatieAGENDA MARINIERSKAPEL (onder voorbehoud van wijzigingen)
AGENDA MARINIERSKAPEL (onder voorbehoud van wijzigingen) 24 april: Taptoe t.g.v. Koningsdag in Den Helder Op vrijdag 24 april, aanvang 19.30 uur (let op: dus een uur eerder dan voorgaande jaren), zal de
Nadere informatieHOOFDSTUK 18 : INLEIDING TOT DE RITMIEK
HOOFDSTUK 18 : INLEIDING TOT DE RITMIEK Hierbij starten we met het 2de deel van deze gitaarcursus; de ritmiek. Het noteren van ritmische patronen is in de muzieknotatie als laatste ingevoerd, in het begin
Nadere informatie65jaar Marinierskapel. Marinierskapel der Koninklijke Marine en de Tamboers en Pijpers van het Korps Mariniers
Marinierskapel der Koninklijke Marine en de Tamboers en Pijpers van het Korps Mariniers Directeur: MAJMARNS T. Ippel Dirigent: MAJMARNSKAP H. Cnossen Tamboer Maître: AOOMARNALG M. van der Stelt 65jaar
Nadere informatieBij het muzikaal spelen wordt gebruik gemaakt van dynamiek en articulatie.
Muzikaliteit en ritmiek Muzikaliteit is emotie toevoegen aan tonen en de verbanden van tonen. Emotie uit zich heel verschillend: van droevig tot agressief en van gevoelloos tot romantisch. Bij het muzikaal
Nadere informatieCatalogus Ronde figuren
Catalogus Ronde figuren Nederlandse Stichting voor Modelfiguren Juli 2015 Catalogus ronde figuren In deze catalogus zijn de ronde figuren opgenomen die de Nederlandse Stichting voor Modelfiguren over de
Nadere informatieAnouk Platenkamp 2015
Wat als een sessie overleven niet meer genoeg is? Anouk Platenkamp In het artikel hoe overleef ik een sessie? heb je kunnen lezen over de eerste stappen om mee te spelen met een sessie. We hebben gekeken
Nadere informatieGeneraals, Dames en heren, bijzonders. Iets met een poging tot
Generaals, Dames en heren, Wat geef je iemand die 340 jaar wordt? Mijn gewaardeerde voorganger Henk Kamp en zijn ambtelijke top zagen zich in aanloop naar het Korpslustrum van 2005 voor deze vraag gesteld.
Nadere informatieMuzikaal Eerbetoon en Herdenkingen
Muzikaal Eerbetoon en Herdenkingen MP-Net, 20-serie - DP 20-10 hoofdstuk 8 met bijlage F. hoofdstuk 21. Militaire Muziek Krijgsmacht De Nederlandse krijgsmacht beschikt over drie kapellen (harmonieorkesten),
Nadere informatieHet leger. Doel: Na deze opdracht weet je meer over het leger. Je kunt vertellen wat het leger doet en waarom we een leger hebben.
Het leger Thema: Bestaat vrede? Samenleving Nederland De overheid Moeilijkheid; *** Tijd: *** Juf Yvonne Doel: Na deze opdracht weet je meer over het leger. Je kunt vertellen wat het leger doet en waarom
Nadere informatieVOORSCHRIFT KONINKLIJKE MARINE. UNIFORMEN VOOR MILITAIREN VAN DE KONINKLIJKE MARINE (uitgave 2008) (VKM 003)
VOORSCHRIFT KONINKLIJKE MARINE 003 UNIFORMEN VOOR MILITAIREN VAN DE KONINKLIJKE MARINE (uitgave 2008) (VKM 003) WIJZIGINGENSTAAT Datum Bron Nummer Wijz. t.o.v. vorige Datum Verwerkte vastst./wijz. Versie
Nadere informatieLESBRIEF SCHOOLCONCERTEN IN DE DOELEN VOOR GROEP 7 en 8 Maandag 23 en dinsdag 24 mei 2016 VIER DE STAD MET DE MARINIERSKAPEL IN DE DOELEN
LESBRIEF SCHOOLCONCERTEN IN DE DOELEN VOOR GROEP 7 en 8 Maandag 23 en dinsdag 24 mei 2016 VIER DE STAD MET DE MARINIERSKAPEL IN DE DOELEN Schoolconcerten in de Doelen zijn onderdeel van het Cultuurtraject
Nadere informatieInstructies voor marslopen
Instructies voor marslopen Of je nu lid bent van onze Harmonie of Drumband, tijdens straatoptredens vormen we één groot korps. Het spreekt vanzelf dat zo'n korps volgens bepaalde regels marcheert en dat
Nadere informatieinformatieblad Marinierskapel der Koninklijke Marine
informatieblad Marinierskapel der Koninklijke Marine februari 2014 Marinierskapel der Koninklijke Marine De Marinierskapel is het veelzijdige muzikale visitekaartje van de Koninklijke Marine. Dit harmonieorkest
Nadere informatieBOTSCHAFT DER BUNDESREPUBLIK DEUTSCHLAND - VERTEIDIGUNGSATTACHÉ- Oberstleutnant i.g. Joachim Schmidt
BOTSCHAFT DER BUNDESREPUBLIK DEUTSCHLAND - VERTEIDIGUNGSATTACHÉ- Oberstleutnant i.g. Joachim Schmidt Den Haag, 20. März 2013 Tel.: 0031 70-342.06.18 Fax: 0031 70-365.32.48 Toespraak ter gelegenheid van
Nadere informatieStaatsblad van het Koninkrijk der Nederlanden
Staatsblad van het Koninkrijk der Nederlanden Jaargang 2016 258 Besluit van 2 juni 2016 inzake rangschikking, oprichtingsdata en genealogieën van eenheden van de Koninklijke Landmacht, heroprichting van
Nadere informatie6,3. Werkstuk door een scholier 1730 woorden 11 oktober keer beoordeeld
Werkstuk door een scholier 1730 woorden 11 oktober 2005 6,3 85 keer beoordeeld Vak Economie Inhoudsopgave Voorwoord Hfst:1 De stamboom van de koninklijke familie Hfst:2 Wat is prinsjesdag? Hfst:3 De troonrede
Nadere informatieIndividuele vendelreeksen Trommelreeks voor het Brechts Korpsvendelen
Individuele vendelreeksen Trommelreeks voor het Brechts Korpsvendelen Enkele algemene principes De tamboer leidt de gilde doorheen de reeks. Dit betekent o.a. dat de tamboer het tempo bepaalt. Hierbij
Nadere informatieBONDSFEESTREGLEMENT DEEL C WEDSTRIJD 14 MUZIEKWEDSTRIJDEN.
ARTIKEL 1. 1. Klaroen- en tamboerkorpsen worden in één divisie beoordeeld, zonder onderverdeling in secties Het te voeren instrumentarium dient in overeenstemming te zijn met de sectie-indeling van de
Nadere informatie2013 no. 54 AFKONDIGINGSBLAD VAN ARUBA. BESLUIT van 24 april 2013 (Stb. 178), houdende vaststelling van het Koninklijk Distinctief
2013 no. 54 AFKONDIGINGSBLAD VAN ARUBA BESLUIT van 24 april 2013 (Stb. 178), houdende vaststelling van het Koninklijk Distinctief Uitgegeven, 6 juni 2013 De minister van Justitie en Onderwijs, A.L. Dowers
Nadere informatieCatalogus Ronde figuren
Catalogus Ronde figuren Nederlandse Stichting voor Modelfiguren Juli 2016 Catalogus ronde figuren In deze catalogus zijn de ronde figuren opgenomen die de Nederlandse Stichting voor Modelfiguren over de
Nadere informatieDe hele noot Deze noot duurt 4 tellen
HERHALING KLAS 1. In de eerste klas heb je geleerd hoe je een melodie of een ritme moet spelen. Een ritme is een stukje muziek dat je kunt klappen of op een trommel kunt spelen. Een ritme bestaat uit lange
Nadere informatieBijlage 1 HR IMC Bijzondere Diensten. Richtlijnen ERE Uitvaart IMC
Bijlage 1 HR IMC Bijzondere Diensten Richtlijnen ERE Uitvaart IMC 1. Inleiding: A. Deze bijlage is getiteld: Erebetoon IMC (i.v.m. een uitvaart). Deze bijlage heeft niet tot doel oud IMC leden voor te
Nadere informatieJ.G.M. VAN NASS, 1911-1989
J.G.M. VAN NASS, 1911-1989 DOOR A.M. HARTHOORN Na een zeer kortstondig ziekbed overleed te Den Haag op 5 oktober 1989, op 77-jarige leeftijd, generaal-majoor der mariniers b.d. J.G.M, van Nass, adjudant
Nadere informatieDe symfonie. Welke symfonie hoor je? Schrijf de juiste volgorde in de kaders bij de cd-hoezen.
De symfonie Welke symfonie hoor je? Schrijf de juiste volgorde in de kaders bij de cd-hoezen. Welke van deze symfonieën spreekt je het meest aan en waarom? Welke van deze symfonieën spreekt je het minst
Nadere informatieTAMBOERS en PIJPERS-SCHOOL.
TAMBOERS en PIJPERS-SCHOOL. Veldmuziek van het Nederlandse Leger in de Tijd van Napoleon, 1808-1818 Marc Geerdink Schaftenaar [*** Dit is een preview. Het volledige document is te groot om op de website
Nadere informatieToespraak van de minister van Defensie ter gelegenheid van de besloten uitreiking van de Dapperheidonderscheidingen op 7 oktober 2009 te Breda.
Toespraak van de minister van Defensie ter gelegenheid van de besloten uitreiking van de Dapperheidonderscheidingen op 7 oktober 2009 te Breda. Let op: Alleen gesproken woord geldt! Ridders Militaire Willems-Orde
Nadere informatieFunctie overdracht Luchtmacht Adjudant
Ceremonieorder Functie overdracht Luchtmacht Adjudant d.d. 23 augustus 2011 Versie 1.2 Datum Status Definitief Colofon Ministerie van Defensie Commando Luchtstrijdkrachten Plaatsvervangend Commandant LSK
Nadere informatieHOOFDSTUK 1 ALGEMENE BEPALINGEN. Artikel 1
WET van 27 mei 1996, houdende regelen met betrekking tot de inrichting, taakomschrijving en organisatie van het Nationaal Leger (Wet Nationaal Leger) (S.B. 1996 no. 27). HOOFDSTUK 1 ALGEMENE BEPALINGEN
Nadere informatieGebieden die bij het Mandinque rijk behoorden zijn o.a. delen van Mali, Ivoorkust, Guinee, Burkina Faso, Senegal, Gambia en Sierra Leonne.
De djembé is afkomstig uit West Afrika. In de 13 e en 14 e eeuw vormden honderden stammen vanuit Mali in West Afrika, het Mandinque volk. Stammen zoals bv. de Sounous, de Malinkes en de Bamberas. Gebieden
Nadere informatieDingeman Coumou www.coumou.nl
Inleidende oefeningen voor klassiek gitaar Methode om in de eerste gitaarlessen de juiste houding van de linker en rechter hand te leren. Samengesteld door Dingeman Coumou www.coumou.nl Ga er maar zo bij
Nadere informatieTweede Kamer der Staten-Generaal
Tweede Kamer der Staten-Generaal 2 Vergaderjaar 2003 2004 29 743 Wijziging van het Wetboek van Strafvordering in verband met het treffen van een regeling inzake het verhoor van afgeschermde getuigen en
Nadere informatieBoomwhackers. pag. 1. Boomwhackers. Deel I. Ritme
1 Boomwhackers Deel I Ritme Ritme-woorden voor de BoomWhackers leeuw (een twee) di-no-sau-rus (e-ne-twee-e) struis-vo-gel (een-twee-e) o-li-fant (e-ne-twee) tij-ger (een-twee) Les 1 Schrijf de ritme-woordjes
Nadere informatieVereniging van Oud-Medewerkers s-hertogenbosch Aan de leden van de Vereniging van Oud-Medewerkers datum 4 juli 2016 contactpersoon Corien Blankestein onderwerp Excursie Koninklijke Marine telefoon 088-5256197
Nadere informatieZEEMANNEN 1 GROEP 6. Klankhoogte Canon. What shall we do? Bron: Alma ten Bruin
ZEEMANNEN 1 GROEP 6 Klankhoogte Canon What shall we do? Bron: Alma ten Bruin Benodigdheden: Liedblad te vinden op mijn site: Bijlage 1 en 2 Muziekfragment: http://home.planet.nl/~sojaboon/kindkar.htm Voorbereiding:
Nadere informatieToespraak minister van Defensie, Eimert van Middelkoop, ter gelegenheid van de medaille parade op de Nederlandse Veteranendag
Toespraak minister van Defensie, Eimert van Middelkoop, ter gelegenheid van de medaille parade op de Nederlandse Veteranendag Den Haag, 27 juni 2009 Koninklijke Hoogheid, veteranen, aangetreden militairen,
Nadere informatieBij de tijd leerlingenboek
8 Bij de tijd leerlingenboek BIJ DE TIJD 3 LESSUGGESTIE GROEP 7-8 NATIONAAL MILITAIR MUSEUM Levend Stratego Verover de vlag! Lesduur: 20 + 30 minuten Lesvorm: spel Werkwijze: groep Wat heb je nodig? digibord
Nadere informatieDe 100-jarige herdenking van het Gevecht aan de Edemolen te Nazareth. Dinsdag 7 oktober 2014
De 100-jarige herdenking van het Gevecht aan de Edemolen te Nazareth Dinsdag 7 oktober 2014 In de eerste fase van de Eerste Wereldoorlog (4 augustus-31 oktober 1914) heeft het 5 Linie Regiment een lange
Nadere informatie(Op de mouw, of op de schouderbedekking) Geen rangonderscheidingsteken. Matroos der 3e klasse. bij de vloot. kleur: rood
7. Rangonderscheidingstekens van Zee-, Land-, Luchtmacht en KMar a. Koninklijke Marine Rangonderscheidingsteken (Op de mouw, of op de schouderbedekking) Geen rangonderscheidingsteken Matroos der 3e klasse
Nadere informatieReservist bij de Koninklijke Marechaussee. De leukste baan! naast je werk of studie
Reservist bij de Koninklijke Marechaussee De leukste baan! naast je werk of studie Operationeel Centrum Mobiel toezicht veiligheid Grensbewaking Schiphol Beveiliging Koninklijk Huis Als het erop aankomt
Nadere informatieMededelingen. Een terugblik. Maart 2006
En hier is ie dan weer.. de nieuwsbrief van de Koninklijke Harmonie s-hertogenbosch. Terug van weggeweest. Via deze nieuwsbrief willen wij jullie als leden, maar ook vooral jullie familie, vrienden en
Nadere informatieMarcheren. Slagwerkgroep. Tambour-maître. Snare drums. Mallet instrumenten. Multi percussion. Quint. Bass Drum. Saxofoons. Slagwerk.
Bij straatoptredens loopt Excelsior in een georganiseerde en uniforme ritmische stoet, dit is marcheren. gaat onder leiding van de tambour-maître. De tambour-maître geeft voor een commando altijd een waarschuwing
Nadere informatieINVENTARIS NIET TE BESCHOUWEN CATALOGUS. T/M 31 DECEMBER 1936 VAN ONTVANGEN FOTO'S BOEKWERKEN - WAPENS ENZ. GESPECIFICEERD. TYP. ATJEH DRUKKERIJ.
c INVENTARIS T/M 31 DECEMBER 1936 VAN ONTVANGEN FOTO'S BOEKWERKEN - WAPENS ENZ. GESPECIFICEERD. NIET TE BESCHOUWEN ALS CATALOGUS. TYP. ATJEH DRUKKERIJ. BIJLAGE II. 1 INVENTARIS c/m 31 December 1936 van
Nadere informatieLesbrief De Gruffalo en de muis Gebaseerd op het verhaal de Gruffalo van Julia Donaldson en Axel Scheffler
Lesbrief De Gruffalo en de muis Gebaseerd op het verhaal de Gruffalo van Julia Donaldson en Axel Scheffler Als je wandelt in het bos kan je verschillende dieren tegenkomen zoals een muis, een vos een uil.
Nadere informatieDADIZELE TIJDENS DE EERSTE WERELDOORLOG
DADIZELE TIJDENS DE EERSTE WERELDOORLOG Voor de oorlog DAD_02 Dadizele, voor de oorlog. De kinderen wachten op de tram. Overal in de streek liepen tramlijnen. Maar de tram maakte plaats voor de auto. Ook
Nadere informatieDe greef en de soldaat
De greef en de soldaat Johan Op het repertoire van de Vilvoordse zanger Colà, alias van Nicolas Bal (1896-1945), stond ondermeer "Het lied van Pierre de soldaat", zo vernemen we in het boekje "Liedjeszangers
Nadere informatieCULTUURHISTORISCHE GEGEVENS SINT AGATHAPLEIN-PRINSENHOFTUIN
CULTUURHISTORISCHE GEGEVENS SINT AGATHAPLEIN-PRINSENHOFTUIN OVERZICHT GEBIED 2014 Luchtfoto HISTORISCHE KAARTEN 1536 Kaart stadsbrand 1557 Kaart Jacob van Deventer 1581 Kaart Braun en Hogenberg 1654 Kaart
Nadere informatieBegintermen Basiscursus 1
Begintermen Basiscursus 1 noten kunnen lezen en benoemen in de vioolsleutel, met kruisen en mollen notenwaarden en rusten van hele t/m zestiende kunnen lezen en benoemen inzicht hebben in maatsoorten:
Nadere informatieeen bezoek van Zijne Excellentie de Gouverneur van de Nederlandse Antillen, Politie in de Nederlandse Antillen, op 4 Mei 1950, omstreeks 11.
In verband met een daartoe strekkende opdracht naar aanleiding van een bezoek van Zijne Excellentie de Gouverneur van de Nederlandse Antillen, Ir. L.A.H. PETERS, aan de Republieken Santo Domingo en Haiti,vertro
Nadere informatieGeschiedenis van het Regiment van Phaff en het Bataillon Infanterie van. Linie nr. 2
Geschiedenis van het Regiment van Phaff en het Bataillon Infanterie van Linie nr. 2 Wervingsposter van het Regiment van Phaff; prent in het bezit van de Stichting Limburgse Jagers. Met dank aan het Museum
Nadere informatieAANVULLENDE PROEFLES ACCORDEON
AANVULLENDE PROEFLES ACCORDEON WWW.KLAVARVERENIGING.NL Speel binnen 0 minuten je eerste melodie! Inleiding Aanvulling op de proefles voor de baskant van de accordeon. Deze aanvulling is nodig omdat de
Nadere informatie175 jaar Militaire Willems-Orde
IJ. van WIJNGAARDEN 175 jaar Militaire Willems-Orde Op een zonovergoten Binnenhof arriveerden de Ridders der Militaire Willems- Orde met hun echtgenotes/begeleiders om deel te kunnen nemen aan de ceremoniële
Nadere informatieDIE VIJF DAGEN IN MEI
DIE VIJF DAGEN IN MEI 1940 Op initiatief van Martin Lagestee maakte Lagestee Film BV in samenwerking met acht regionale omroepen en in coproductie met NTR en VPRO vijf documentaires met als onderwerp de
Nadere informatierust zetten. rust gezet) Commandant der Strijdkrachten.
1 Toespraak van de komend Commandant der Strijdkrachten, generaal Middendorp, bij de aanvaarding van het commando over de Nederlandse krijgsmacht op 28 juni 2012 te Den Haag. Let op: Alleen gesproken woord
Nadere informatieDeze Portugese gouden munt was vanaf 1785 een belangrijke handelsmunt op Curaçao. Bij introductie was de munt 90 realen waard.
Gouden Johannis Voor betalingen van grote bedragen werd met name de in Brazilië geslagen Portugese gouden Johannis gebruikt, vernoemd naar koning Johan V (1706-1750) van Portugal, die het goudstuk in 1722
Nadere informatieDe namen van de noten komen uit het alfabet. We gebruiken de eerste zeven letters: A B C D E F G Na de G komt opnieuw de noot A.
blz. 1 Toonhoogte a Eeuwen lang hebben mensen gezocht naar een goede manier om muziek op te schrijven. De eerste voorbeelden van genoteerde muziek komen uit de 9e eeuw. Deze vorm van muziekschrift was
Nadere informatieHet is goed dat de geschiedenis van dit bijzondere kazernecomplex in dit boek is vastgelegd.
Toespraak Commandant der Strijdkrachten, luitenant-admiraal Rob Bauer Opening nieuwe locatie Nederlandse Instituut voor Militaire Historie Frederikkazerne, Den Haag 14 november 2018 The longer you can
Nadere informatieInventaris van het archief van F. Pinke [levensjaren 1860-1917], 1913-1917 (1938)
Nummer archiefinventaris: 2.21.091.02 Inventaris van het archief van F. Pinke [levensjaren 1860-1917], 1913-1917 (1938) Auteur: F.G.P. Jaquet Nationaal Archief, Den Haag 1965 Copyright: cc0 This finding
Nadere informatieDe Nederlandse vlag. 1. Algemeen
De Nederlandse vlag 1. Algemeen a. Onder de koninkrijksvlag of Nederlandse vlag (hierna ook te noemen: vlag) wordt verstaan de bij Koninklijk Besluit van 19 februari 1937, nummer 93, en Beschikking Minister
Nadere informatieVOORWOORD DOOR DE KORPSCOMMANDANT
NIEUWSBRIEF Stichting Historische Collectie Korps Nationale Reserve Nummer 31, December 2016 VAN DE REDACTIETAFEL Voorwoord door de nieuwe voorzitter. Overzicht 2016. Bestuurszaken De overige nieuwe bestuursleden
Nadere informatiePrijzenpakket Oud-Limburgs Schuttersfeest
Prijzenpakket Oud-Limburgs Schuttersfeest 14 Versie april 2018 Dit document maakt deel uit van het draaiboekpakket Oud-Limburgs Schuttersfeest. Inhoud 1. Algemeen... 3 2. Criteria voor het vaststellen
Nadere informatieREGLEMENT MARCHING & MUSIC CONTEST
REGLEMENT MARCHING & MUSIC CONTEST Inleiding De landelijke muziekorganisaties (FKM, KNFM en NFCM), Bond van Orkestdirigenten en Unisono hebben vanuit het Masterplan voor de Slagwerk, Marching en Showsector
Nadere informatieDE VEVA OPLEIDING ZEKERHEID VOOR DE TOEKOMST
ZEKERHEID VOOR DE TOEKOMST Defensie biedt prima doorgroeimogelijkheden. We worden wel het opleidingsinstituut van Nederland genoemd. Besluit je na een aantal jaren Defensie te verlaten, dan heb je in de
Nadere informatieStadsbestuur Rhenen, (152)
NT00152_158 Nadere Toegang op inv. nr 158 uit het archief van het Stadsbestuur Rhenen, 1337-1851 (152) H.J. Postema December 2014 Inleiding Dit document bevat regesten op de patentbrieven en marsorders
Nadere informatieEmblemen Korps Commando Troepen
Emblemen Korps Commando Troepen Binnen de Koninklijke Landmacht voeren de wapens, dienstvakken, regimenten en korpsen een eigen embleem. Militair personeel dat is geplaatst bij het Korps Commandotroepen
Nadere informatiePOL. D. V. I 1 EXERCITIEREGLEMENT VAN DE 'S-GRAVENHAGE ALGEMEENE LANDSDRUKKERIJ 42B3 - '42 -K 983
POL. D. V. I 1 EXERCITIEREGLEMENT VAN DE NEDERLANDSCHE POLITIE 'S-GRAVENHAGE ALGEMEENE LANDSDRUKKERIJ 1942 @ 42B3 - '42 -K 983 EXERCITIEREGLEMENT VAN DE NEDERLANDSCHE (ER) POLITIE 'S-GRAVENHAGE ALGEMEENE
Nadere informatieTAMBOERS en PIJPERS-SCHOOL.
TAMBOERS en PIJPERS-SCHOOL. Veldmuziek van het Nederlandse Leger in de Tijd van Napoleon, 1808-1818 Marc Geerdink Schaftenaar Vereniging Wassenbergh / Marc Geerdink-Schaftenaar, 2015 2017. Het verspreiden
Nadere informatieDe standaard en standaardwacht van de Koninklijke Marechaussee
De standaard en standaardwacht van de Koninklijke Marechaussee De standaard en standaardwacht van de Koninklijke Marechaussee < 1 Nieuwe standaard voor de Koninklijke Marechaussee Na veertig jaar werd
Nadere informatieStaatsblad van het Koninkrijk der Nederlanden
Staatsblad van het Koninkrijk der Nederlanden Jaargang 2000 198 Wet van 13 april 2000, houdende vaststelling van de begroting van de uitgaven en de ontvangsten van het Ministerie van Defensie (X) voor
Nadere informatieBijlage E DE STANDAARD VAN 2A
Bijlage E DE STANDAARD VAN 2A 1. HISTORIEK Het Koninklijk Besluit (KB) Nr 6158a van 22 september 1919 kent een STANDAARD toe aan alle artillerieregimenten van het Belgisch Leger, dus ook aan 2A. De nieuwe
Nadere informatieArtikel: De verborgen Kadesj-scenes in de tempel van Karnak. Patrick van Gils
Artikel: De verborgen Kadesj-scenes in de tempel van Karnak Patrick van Gils De slag bij Kadesj is één van de bekendste veldslagen uit de Egyptische geschiedenis. In zijn 5 e regeringsjaar trok Ramses
Nadere informatieGESCHIEDENIS SO3 TV
GESCHIEDENIS SO3 TV 2 2014-2015 Dit schoolexamen bestaat uit 42 vragen. Bij meerkeuze vragen antwoorden met hoofdletter schrijven. Geef niet meer antwoorden dan er worden gevraagd. Als er bijvoorbeeld
Nadere informatieGeluid-gevoel pads voor dove mensen
1 Geluid-gevoel pads voor dove mensen 1 20 2 30 De uitvinding voor dove mensen heeft betrekking op geluidswaarnemingen waarbij geluiden trillen in pads en voelbaar worden door aanraking met de huid. Door
Nadere informatieDe uniformen van de Zwitserse Regimenten in Koninklijk Nederlandse dienst ( )
De uniformen van de Zwitserse Regimenten in Koninklijk Nederlandse dienst (1814-1829) Volgens art 38 van de Capitulaties, die met de Zwitserse kantons gesloten werden, zou de kleding uitrusting en bewapening
Nadere informatieLEIDRAAD SCHRIFTELIJK BEVEL
LEIDRAAD SCHRIFTELIJK BEVEL Bijlage 4 bij Toezicht en Handhavingsbeleid kwaliteit kinderopvang en peuterspeelzalen gemeente Westvoorne GGD Rotterdam Rijnmond, maart 2011 Deze leidraad is een aangepaste
Nadere informatieMuziekvakexamens 2015
Muziekvakexamens 2015 Speciale onderwijsleer Methodiek Fluit - Klassiek Vrijdag 11 december Tijdstip: 12.00-13.30 uur Naam: Woonplaats: Gebruik het bijgevoegde gelinieerde papier voor beantwoording van
Nadere informatieDE MARINIERSKAPEL IN DE DOELEN woensdag 5 en donderdag 6 maart 2014
DE MARINIERSKAPEL IN DE DOELEN woensdag 5 en donderdag 6 maart 2014 LESBRIEF KLEURENBLIND SCHOOLCONCERTEN VOOR GROEP 7 / 8 onderdeel van Cultuurtraject Rotterdam Een samenwerking van Concertgebouw de Doelen,
Nadere informatieKoninklijke Landmacht Mandataris. Samenstelling ceremonieel tenue: Eenheid : Het gaat hier om het ceremoniële tenue van het Korps Veldartillerie
Ceremoniële Tenuen Koninklijke Landmacht Mandataris Eenheid : Het gaat hier om het ceremoniële tenue van het Korps Veldartillerie Geschiedenis : Het geheel is grotendeels gebaseerd op het ceremoniële tenue
Nadere informatieLes 1 (van een reeks van 3) aan beginnende orgelleerlingen volgens de in de scriptie beschreven inzichten. (Duur van de les: 30 min.
Bijlage 1 Les 1 (van een reeks van 3) aan beginnende orgelleerlingen volgens de in de scriptie beschreven inzichten. (Duur van de les: 30 min.) Beginsituatie: De leerling heeft enkele lessen gehad. Hij
Nadere informatieNederlandse Vereniging voor Militaire Historie
Nederlandse Vereniging voor Militaire Historie Jaargang 53 2019 Nr. 1 Inhoud Mars et Historia is een veelzijdig militair-historisch tijdschrift waar in zowel militaria als historisch onderzoek aan bod
Nadere informatieInformatie voor docent: Les 1
Informatie voor docent: Les 1 a. Eigen antwoord. b. De Eerste Wereldoorlog: Stravinsky verbleef in de jaren voor de oorlog al een aantal maanden per jaar in Zwitserland met zijn familie. Door de Eerste
Nadere informatieHet medisch zorgsysteem van de Krijgsmacht. T.F.M. Dijkgraaf Luitenant Kolonel vliegerarts
Het medisch zorgsysteem van de Krijgsmacht T.F.M. Dijkgraaf Luitenant Kolonel vliegerarts 1 Algemeen Militair Verpleegkundige 2 Mini CV Sedert 1986 werkzaam als militair arts Tot 1996 bij de Kon Landmacht
Nadere informatieTRACTATENBLAD VAN HET KONINKRIJKDERNEDER LAN DEN. JAARGANG 1951 No. 4 Overgelegd aan de Staten-Generaal door de Minister van Buitenlandse Zaken
3 (1950) No. 1 TRACTATENBLAD VAN HET KONINKRIJKDERNEDER LAN DEN JAARGANG 1951 No. 4 Overgelegd aan de Staten-Generaal door de Minister van Buitenlandse Zaken A. TITEL UNIEZAKEN Memorandum houdende een
Nadere informatieSTAATSBLAD VAN HBT KONINKRIJK DER NEDERLANDEN.
STAATSBLAD VAN HBT KONINKRIJK DER NEDERLANDEN. (F. 521.) BESLUIT van den 16den Augustus 1918, houdende nadere voorschriften betreffende het tooezicht op hier te lande vertoevende vreemdelingen. WIJ WILHELMINA,
Nadere informatieWILLEM LODEWIJK V NASSAUKAZERNE, MATERIEEL LOGISTIEK PELETON (320) LOKAAL FACILITAIRE DIENST
DE KAZERNES VAN NEDERLAND 2012. Hier vind u een lijst van landmachtkazernes in Nederland. In de lijst vind u de eenheden die er gelegerd zijn en de plaats waar de kazerne staat. JOHANNES POSTKAZERNE, HAVELTE.
Nadere informatieTRACTATENBLAD KONINKRIJK DER NEDERLANDEN. JAARGANG 1975 Nr. 132
28 (1975) Nr. 1 TRACTATENBLAD VANHET KONINKRIJK DER NEDERLANDEN JAARGANG 1975 Nr. 132 A. TITEL Toescheidingsov er eenkomst inzake nationaliteiten tussen het Koninkrijk der Nederlanden en de Republiek Suriname;
Nadere informatieHET LEGER. Waarom heeft. Nederland. Informatie voor scholieren. De Nederlandse krijgsmacht in het kort
HET LEGER Uitgave: Ministerie van Defensie Directie Voorlichting en Communicatie April 2006 www.defensie.nl Informatie voor scholieren De Nederlandse krijgsmacht in het kort In deze folder vertel ik je
Nadere informatieInleiding in de jazzharmonie op de piano
Inleiding in de jazzharmonie op de piano Masja van der Meer INLEIDING 3 HOE GEBRUIK JE HET BOEK? 4 Tijdsplanning studeren: 5 HOOFDSTUK 1: DE BASIS 6 Welke kennis en vaardigheden heb je nodig? 6 Notatie,
Nadere informatieWorkshop Handleiding. Tafeldrummen 1. wat is jouw talent?
Workshop Handleiding wat is jouw talent? Inhoudsopgave Hoe gebruik je deze workshop? Hoe kun je deze workshop inzetten in je klas? Les 1: Even voorstellen Chris stelt zichzelf in les 1 kort voor en vertelt
Nadere informatieCo-creatie met basisschool De Ontdekking Groep 7-8
PAS OP JE TELLEN Werken met breuken, inhoud en oppervlakte m.b.v. muziek(les) GROEP 7-8 maatsoort, akkoordschema, vormschema Co-creatie met basisschool De Ontdekking Groep 7-8 Oktober/november 2015 1 Overzicht
Nadere informatie