26 Oktober De Bergrede

Transcriptie

1 26 Oktober De Bergrede De zogenaamde bergrede is wellicht de bekendste en meest verhelderende preek die Jezus heeft gegeven. Matteüs en Lukas laten dit onderricht van Jezus tegen twee verschillende achtergronden zien, maar de inhoud lijkt grotendeels hetzelfde. Net zoals een groot aantal van de preken van Jezus nooit is vastgelegd, zo zal Jezus waarschijnlijk bepaalde preken van plaats tot plaats herhaald hebben. Hoe dan ook, deze verzameling lessen van Jezus voert de lezer naar de kern van de boodschap over het koninkrijk van God. Jezus beslaat een breed scala aan onderwerpen. Hij spreekt over de aard van het koninkrijk, over berouw, geloof en aanbidding en vooral over gebeden en nederigheid. Jezus legt altijd een bekommernis om het menselijk welzijn aan de dag. Hij bespreekt in het bijzonder relaties in het gezin en in de gemeenschap en de gevolgen van materiële bezittingen op het geloof en de gemoedsrust. De rede begint heel mooi met de zegeningen die rechtschapen mensen kunnen verwachten en vervolgt heel streng met de waarschuwingen voor mensen die geestelijk opstandig zijn. Mat. 5:1-12 Luk. 6:20-23 Berg dichtbij Kapernaüm ZALIGSPREKINGEN VERKONDIGD. Op een dag, toen er weer heel veel mensen naar Hem toe kwamen, liep Jezus de berg op en ging zitten. Zijn discipelen kwamen bij Hem. Hij onderwees hun: "Gelukkig zijn zij die nederig zijn, want het Koninkrijk van de hemelen is voor hen bestemd. Gelukkig zijn zij die verdriet hebben, want zij zullen getroost worden. Gelukkig zijn de zachtmoedigen, want de aarde is voor hen. Gelukkig zijn de mensen die ernaar hunkeren dat Gods wil wordt uitgevoerd, want zij zullen volkomen tevreden worden gesteld. Gelukkig zijn de mensen met een liefdevol en helpend hart, want zij zullen zelf liefde ontmoeten en hulp ontvangen. Gelukkig zijn de mensen die eerlijk en oprecht zijn, want zij zullen God zien. Gelukkig zijn de mensen die vrede brengen, want zij zullen zonen van God worden genoemd. Gelukkig zijn de mensen die vervolgd worden omdat zij Gods wil doen, want het Koninkrijk van de hemelen is voor hen.' Luk. 6:24-26 Gelukkig bent u als u beledigingen, vervolgingen, leugens en laster te verdragen krijgt omdat u bij Mij hoort. Wees er blij om en jubel het uit! Want in de hemel ligt een geweldige beloning voor u klaar. Vroeger zijn de profeten immers ook zo vervolgd. WAARSCHUWINGEN UITGESPROKEN. Maar pas op als u rijk bent! U bent er dan slecht aan toe! Want het geld is het enige geluk dat u ten deel valt. Pas op als u in overvloed leeft, want er komt een tijd dat u honger zult hebben. Pas op als u nu plezier hebt, want eens zult u huilen van ellende. Pas op als iedereen goed van u spreekt! Want dat hebben ze vroeger van de valse profeten ook gedaan. Mat. 5:13-16 AARD VAN GELOVIGEN. U bent het zout dat de wereld leefbaar moet houden. Maar als u uw invloed verliest, wat moet er dan van de wereld worden? Weet u waar u dan nog goed voor bent? Om weggegooid en vertrapt te worden. U bent het licht van de wereld; een hoog gelegen stad die straalt in de nacht, kan iedereen zien. Men steekt immers geen lamp aan om er

2 Mat. 5:17-20 Mat. 5:21-26 Mat. 5:27-30 Mat. 5:31,32 Mat. 5:33-37 Mat. 5:38-42 Luk. 6:27-31 Mat. 5:43-48 Luk. 6:32-36 vervolgens een emmer overheen te zetten? Die lamp moet toch op een kandelaar staan en licht geven voor iedereen in huis? Laat daarom ook uw licht voor alle mensen schijnen. Als zij dan de goede dingen zien die u doet, zullen zij uw hemelse Vader eren. WET EN EVANGELIE. Denk niet dat Ik ben gekomen om de wetten van Mozes en de woorden van de profeten opzij te schuiven. Ik ben juist gekomen om er de volle betekenis aan te geven. Ik zeg u met nadruk: Tot de hemelen en de aarde vergaan, zal nog geen letter van de wet afgedaan hebben. Alles moet eerst volbracht zijn. Wie tegen de mensen zegt dat het niet zo nauw luistert (en zelfs maar het kleinste gebod afschaft) zal de kleinste zijn in het Koninkrijk van de hemelen. Maar wie zich aan Gods wetten houdt (en anderen leert dat ook te doen) zal groot zijn in dat Koninkrijk. Want Ik waarschuw u. Als uw oprechtheid niet groter is dan die van de godsdienstleraars en de Farizeeërs, komt u het Koninkrijk van de hemelen niet eens binnen. HET ZESDE GEBOD. Vroeger zei men: 'Wie iemand vermoordt, moet sterven.' Maar Ik ga verder. Ik zeg: Als u kwaad bent op uw broeder, wordt u veroordeeld. Als u hem uitscheldt, moet u voor God terechtstaan. Stel dat u in de tempel voor het altaar staat om God een offer te brengen. Als u zich daar dan herinnert dat uw broeder iets tegen u heeft, moet u het offer naast het altaar laten liggen. Ga eerst naar uw broeder, maak het met hem in orde en breng daarna pas uw offer aan God. Zorg ervoor dat u het op tijd eens wordt met uw schuldeiser. Want als hij u voor het gerecht sleept, wordt u misschien wel in de gevangenis gegooid. En daar komt u pas weer uit als u de laatste cent betaald hebt. HET ZEVENDE GEBOD. De wet van Mozes zegt: 'U mag geen overspel plegen.' Maar Ik zeg: Wie met begerige ogen naar een vrouw kijkt, heeft in zijn hart al overspel met haar gepleegd. Als uw oog dus slechte begeerten in u opwekt, ruk het dan uit en gooi het weg. Want het is beter één lichaamsdeel kwijt te raken, dan zelf in de hel te worden gegooid. En als uw hand u tot verkeerde dingen brengt, hak hem dan maar af en gooi hem weg. Want het is beter één lichaamsdeel kwijt te raken, dan zelf in de hel terecht te komen. HUWELIJK EN ECHTSCHEIDING. De wet van Mozes zegt: 'Als iemand van zijn vrouw af wil, kan hij van haar scheiden. Maar hij moet haar wel een brief meegeven, waarin staat dat zij niet langer zijn vrouw is.' Maar Ik zeg: Als u zich van uw vrouw laat scheiden zonder dat zij met een andere man gemeenschap heeft gehad, drijft u haar tot overspel. En wie met een weggezonden vrouw trouwt, pleegt overspel. EERLIJKHEID ZONDER EED. In de wet van Mozes staat ook: 'U moet zich aan uw eed houden. Wat u voor God hebt gezworen, moet u nakomen.' Maar Ik zeg: Zweer nooit! Zeg niet: 'Ik zweer bij de hemel', want de hemel is de troon van God. Of: 'Ik zweer bij de aarde', want de aarde is Gods voetenbank. Of: 'Ik zweer bij Jeruzalem', want dat is de stad van de grote koning. Zeg ook niet: 'Ik zweer bij mijn hoofd', want u kunt niet één haar wit of zwart maken. Houdt u aan uw woord. Ja is ja en nee is nee. Als u uw woorden kracht bijzet door een eed, klopt er iets niet. OVER VERGELDING. Mt De wet van Mozes zegt: 'Wie iemand een oog uitsteekt, moet daarvoor boeten met zijn eigen oog. Wie iemand een tand uit de mond slaat, moet daarvoor boeten met een tand uit zijn eigen mond.' Maar Ik zeg u: Vergeld geen kwaad met kwaad. Als iemand u een klap op de ene wang geeft, keer hem dan ook uw andere wang toe. Als u voor het gerecht wordt gebracht en uw hemd moet afstaan, geef dan ook uw mantel. Als iemand u dwingt iets een kilometer te dragen, draag het dan twee kilometer. Als iemand u iets vraagt, geef het hem. En als iemand iets van u wil lenen, weiger het dan niet. Lk Wilt u dat anderen goed voor u zijn? Wees dan zelf ook goed voor hen. LIEFDE VOOR VIJANDEN. Mt Er wordt gezegd: 'Houd van uw vrienden en haat uw vijanden.' Maar Ik zeg: Houd ook van uw vijanden! En bid voor wie u vervolgen! Als u dat doet, bent u echt zonen van uw hemelse Vader. Want Hij geeft het licht van de zon aan goede en slechte mensen. Hij laat het regenen voor schuldigen en onschuldigen. Als u alleen maar houdt van mensen die ook van u houden, krijgt u geen beloning. Dat doen zelfs bedriegers. Als u alleen maar vriendelijk bent voor uw vrienden, doet u niets bijzonders. Dat doet immers iedereen. Wees volmaakt, zoals ook uw hemelse Vader volmaakt is. Lk Als u geld leent aan mensen die het u kunnen terugbetalen, wat voor bijzonders is daaraan? Iedereen wil wel geld uitlenen als hij erop kan rekenen het terug te krijgen. Weet u wat u moet doen? Uw vijanden liefhebben en goed voor hen zijn en hun iets te leen geven zonder erop te rekenen dat ze u terugbetalen. Dan krijgt u een grote beloning in de

3 Mat. 6:1-4 Mat. 6:5-15 hemel. Dan zult u echte zonen van God zijn. Want Hij is vriendelijk en goed voor ondankbare en slechte mensen. Heb net zoveel liefde en medeleven als uw hemelse Vader. OVER GEVEN. Let erop dat u uw goede werken niet doet om bij de mensen op te vallen. Anders krijgt u geen beloning van uw hemelse Vader. Wanneer u een arme iets geeft, bazuin het dan niet rond. Dat doen de huichelaars. Het gaat hen erom iedereen in de synagoge en op straat te laten zien hoe goed zij zijn. Zij willen door de mensen geprezen worden. Daarmee hebben zij hun beloning al. Als u goed voor iemand bent, houd het dan geheim. Laat uw linkerhand niet weten wat uw rechterhand doet. Uw Vader kent alle geheimen. Hij zal u ervoor belonen. OVER BIDDEN. Nu iets over het bidden. Wees niet zoals de huichelaars; die bidden zo dat iedereen het kan horen en zien, op de hoek van de straat en in de synagoge. Zij hebben hun beloning al. Als u bidt, moet u dat ergens doen waar u helemaal alleen bent. Doe de deur achter u dicht en bid in het geheim tot uw Vader. En uw Vader, Die al uw geheimen kent, zal u belonen. Als u bidt, doe dat dan niet langdradig en met zinloze woorden, zoals de andere volken doen. Want die denken dat hun gebeden worden verhoord als zij veel woorden gebruiken. Vergeet niet dat uw Vader precies weet wat u nodig hebt, al voor u Hem erom vraagt! Bid daarom dit gebed: Onze Vader in de hemel, wij eren Uw heilige naam. Laat Uw Koninkrijk spoedig komen. Laat Uw wil op de aarde worden gedaan, net zoals in de hemel. Geef ons vandaag het eten dat wij nodig hebben. Vergeef ons onze zonden, zoals wij anderen hun zonden vergeven. Laat ons niet in verleiding komen, maar verlos ons van de kwade machten. Want het Koninkrijk is van U en alle kracht en glorie tot in de eeuwigheid. Amen. Mat. 6:16-18 Mat. 6:19-21 Mat. 6:22,23 Mat. 6:24 Mat. 6:25-34 Als u de mensen vergeeft wat zij verkeerd hebben gedaan, zal uw hemelse Vader ook u vergeven wat u verkeerd hebt gedaan. Maar als u hen niet vergeeft, zal uw hemelse Vader ook u niet vergeven. OVER VASTEN. Nu iets over het vasten. Als u vast, doe dat dan niet opvallend zoals de huichelaars. Want die proberen, door er somber en onverzorgd uit te zien, de mensen te laten weten dat zij vasten. Dat is dan ook de enige beloning die zij ooit ervoor krijgen. Maar als u vast, zorg dan dat u er verzorgd uitziet. Dan zal niemand vermoeden dat u honger hebt, behalve uw Vader, Die ieders geheim kent. Hij zal u belonen. GEESTELIJKE SCHATTEN. Verzamel op aarde geen kostbaarheden, want die vergaan of worden gestolen. U kunt beter kostbaarheden in de hemel verzamelen. Die zullen nooit vergaan en nooit worden gestolen. Als uw rijkdom in de hemel ligt, zal uw hart daar ook naar uitgaan. WAARDE VAN GEESTELIJK INZICHT. Het oog is de lamp van het lichaam. Als uw oog open en gezond is, leeft u in het licht. Maar als uw oog verduisterd is, leeft u in het donker. Het is niet de bedoeling dat het in uw innerlijk donker wordt. Dat zou verschrikkelijk zijn. NOODZAAK VAN ONVERDEELDE LOYALITEIT. U kunt niet voor twee heren tegelijk werken. Want u krijgt een hekel aan de een en gaat van de ander houden of omgekeerd. Zo kunt u ook niet God dienen en tegelijk uw hart op het geld zetten. VOORKOMEN VAN ZORGEN. Ik geef u deze raad: Maak u geen zorgen over eten, drinken en kleren. Uw leven is belangrijker dan het voedsel! En uw lichaam is belangrijker dan kleding! Let eens op de vogels. Die maken zich geen zorgen over wat zij moeten eten. Zij hoeven niet te zaaien of te oogsten of te bewaren, want God geeft hun wat zij nodig hebben. U bent Hem toch meer waard dan de vogels! Al die zorgen maken uw leven geen dag langer.

4 Mat. 7:1-5 Luk. 6:37-42 Mat. 7:6 Mat. 7:7-12 Mat. 7:13,14 Mat. 7:15-23 Luk. 6:43-45 Mat. 7:24-27 Luk. 6:46-49 Waarom zou u zich zorgen maken over kleding? Kijk eens naar de bloemen in het veld. Die staan daar te bloeien zonder zich druk te maken. En toch zag koning Salomo, met al zijn pracht en praal, er niet zo mooi uit als zij. Als God zo goed zorgt voor de bloemen (die vandaag in het veld staan en morgen weg zijn) zal Hij dan niet nog veel beter voor u zorgen? Wat hebt u toch weinig vertrouwen in Hem! Maak u dus geen zorgen over wat u zult eten of aantrekken. Met dat soort dingen vullen de ongelovigen hun leven. Uw hemelse Vader weet heel goed wat u allemaal nodig hebt. Geef God en Zijn Koninkrijk de hoogste plaats in uw leven. Hij zal dan in alles voor u zorgen. Maak u geen zorgen voor de dag van morgen. Ook morgen zal God u weer geven wat u nodig hebt. Leef dus gewoon bij de dag. HYPOCRITISCHE OORDELEN. Veroordeel niemand; want anders komt het op uw eigen hoofd terecht. Neem niemand iets kwalijk. Dan zal ook u niets kwalijk worden genomen. Geef veel en u zult veel terugkrijgen, meer dan overvloedig. Want wie veel geeft, zal veel krijgen. En wie weinig geeft, zal weinig krijgen." Jezus maakte een en ander duidelijk met een paar voorbeelden: "De ene blinde kan de andere blinde niet leiden. Want als de één in een kuil valt, trekt hij de ander mee. Hoe kan een leerling nu meer weten dan zijn leraar? Als hij alles van hem heeft geleerd, is hij hoogstens gelijk aan zijn leraar. Waarom maakt u zich druk over de splinter in het oog van een ander terwijl in uw eigen oog een balk zit? Hoe durft u te zeggen: 'Kom, ik zal die splinter wel even uit uw oog halen', terwijl u de balk in uw eigen oog niet eens ziet? Huichelaar! Haal eerst die balk uit uw eigen oog. Dan ziet u misschien scherp genoeg om die splinter uit het oog van de ander te halen. ONGEPASTE BEKOMMERNIS. Geef de dingen van God niet aan de vijanden van God. Zorg ervoor dat zij geen vat op u krijgen. Gooi geen parels voor de zwijnen. Zij zullen de parels vertrappen, zich omdraaien en u aanvallen. ZOEK GODS GENADE. Bid en u zult ontvangen wat u bidt. Zoek en u zult vinden wat u zoekt. Klop en de deur zal voor u worden opengedaan. Want ieder die bidt, ontvangt. Wie zoekt, vindt. En voor wie klopt, gaat de deur open. Als uw zoon u om een brood vraagt, geeft u hem dan een steen? En als hij u om een vis vraagt, geeft u hem dan een slang? Natuurlijk niet! Al bent u slecht, u geeft uw kinderen wat goed is. Hoeveel te meer zal uw hemelse Vader het goede geven aan wie Hem erom vragen. Doe voor anderen wat u graag voor uzelf gedaan wilt hebben. Dat is in het kort wat Mozes en de profeten hebben gezegd. ONPOPULAIR DISCIPELSCHAP. Ga door de smalle poort het Koninkrijk van de hemelen binnen. De weg naar de vernietiging is breed en komt uit bij een wijde poort. En wat gaan daar veel mensen door! Maar de poort naar het leven is nauw. En de weg erheen smal. Weinig mensen vinden hem. TESTEN VAN RELIGIEUZE LEIDERS. Mt Pas op voor valse profeten. Zij komen naar u toe en doen zich voor als onschuldige schapen. Maar in werkelijkheid zijn het verscheurende wolven. Aan hun doen en laten kunt u zien wat zij zijn, zoals men een boom kan herkennen aan zijn vruchten. U hoeft aan doornstruiken geen druiven te zoeken en aan distels geen vijgen. Als u wilt weten of een boom goed of slecht is, kijk dan naar zijn vruchten. Aan een goede boom komen geen slechte vruchten en aan een slechte boom geen goede. Alle bomen waar geen goede vruchten aan komen, worden omgehakt en verbrand. Lk Zo is het ook met de mensen. Iemand die goed is, doet goede dingen. Iemand die slecht is, doet slechte dingen. Je merkt het vooral aan wat hij zegt. Waar het hart vol van is, loopt de mond van over. Mt Niet alle mensen die 'Here' tegen Mij zeggen, komen in het hemelse Koninkrijk. Want daar komt u alleen als u doet wat mijn hemelse Vader wil. Op de dag van het grote oordeel zullen velen tegen Mij zeggen: 'Here, wij hebben in Uw naam gesproken. Here, wij hebben Uw naam gebruikt om duivelse geesten te verjagen en wonderen te doen.' Maar Ik zal hun antwoorden: 'U hebt nooit bij Mij gehoord. Ga weg! U bent slecht en hebt alleen maar uw eigen zin gedaan.' GELOOF EN DADEN. Lk Hoe haalt u het in uw hoofd Mij 'Here' te noemen? U doet niet eens wat Ik zeg. Mt Wie naar Mij luistert en doet wat Ik zeg, is verstandig. Hij lijkt op een man die zijn huis op een rots bouwt. Het kan regenen, er kan een overstroming komen en het kan stormen. Maar het huis blijft staan, want het heeft een goede fundering. Maar wie hoort wat Ik zeg en zich er niets van aantrekt, is dom. Hij lijkt op een man die zijn huis op zand bouwt. Als dat huis te lijden krijgt

5 Mat. 7:28,29 van regen, overstroming en storm, stort het met donderend lawaai in." MENIGTE STAAT VERSTELD. Jezus zweeg. Ieder die Hem had gehoord, stond perplex. Want Hij sprak zo heel anders dan de godsdienstleraars. Hij wist waar Hij het over had en hoefde niet aan te halen wat anderen hadden gezegd. CHRONOLOGIE EN COMMENTAAR The Daily Bible, Copyright 1984 Harvest House Publishers, Eugene, Oregon Met toestemming gebruikt. Nadruk en reproductie is in geen enkele vorm toegestaan. BIJBELTEKSTEN HET BOEK, Copyright 1979, 1988, 2007 van Biblica, Inc. Gebruikt met toestemming van Biblica, Inc. Alle rechten wereldwijd voorbehouden.