Instructiemateriaal voor nieuwe leerkrachten

Maat: px
Weergave met pagina beginnen:

Download "Instructiemateriaal voor nieuwe leerkrachten"

Transcriptie

1

2

3 Instructiemateriaal voor nieuwe leerkrachten Aanvullend materiaal voor onderwijsverbetering bij het handboek Het evangelie leren en erin onderwijzen Een uitgave van De Kerk van Jezus Christus van de Heiligen der Laatste Dagen Salt Lake City (Utah, VS)

4 Wij stellen uw opmerkingen en correcties op prijs. U kunt die, met vermelding van de aangetroffen fouten, sturen naar: Seminaries and Institutes of Religion Training Services 50 East North Temple Street, Floor 8 Salt Lake City, Utah USA ces-manuals@ldschurch.org Gelieve uw volledige naam, adres, wijk en ring te vermelden. Vermeld bij uw opmerkingen ook de titel van het lesboek Intellectual Reserve, Inc. Alle rechten voorbehouden. Printed in the United States of America Versie 1, 3/16 Engels origineel vrijgegeven: 12/15 Ter vertaling vrijgegeven: 12/15 Titel van het origineel: New-Teacher Training Resource: A Teacher-Improvement Companion to the Gospel Teaching and Learning Handbook Dutch PD

5 Inhoud Leerervaringen thuis Leven en onderwijzen naar het voorbeeld van de Heiland Het doel van seminaries en instituten voor godsdienstonderwijs Door de Geest onderwijzen en leren Een liefdevolle, respectvolle en doelgerichte leeromgeving creëren Het leerpatroon ervaren De context en inhoud begrijpen Leerstellingen en beginselen vaststellen Leerstellingen en beginselen begrijpen, voelen en toepassen Een les voorbereiden: bepalen wat u wilt behandelen Bepalen wat te behandelen: de Schriften en het leerkrachtenboek gebruiken Bepalen hoe de lesstof te behandelen: de cursisten hun rol laten vervullen Bepalen hoe de lesstof te behandelen: doeltreffende vragen stellen Bepalen hoe de lesstof te behandelen: geloof oefenen Inservicelessen Inleiding tot de inservicelessen Onze opdracht Een basisleerpatroon Een les voorbereiden: bepalen wat u wilt behandelen Een les voorbereiden: bepalen hoe de stof te behandelen Uitreikbladen

6

7 Leerervaringen

8

9 LEERERVARING 1 Leven en onderwijzen naar het voorbeeld van de Heiland Overzicht Deze leerervaring omvat de volgende aspecten: Onderwijzen, uw grote taak Jezus Christus, de Meesterleraar Leven en onderwijzen naar het voorbeeld van de Heiland Belangrijke aspecten Welkom bij seminaries en instituten voor godsdienstonderwijs (S&I). In seminarieen instituutsprogramma s over de hele wereld staan duizenden leerkrachten en leidinggevenden jongeren en jongvolwassenen van de kerk bij om de leerstellingen en beginselen van het evangelie van Jezus Christus te leren en toe te passen. Wij zijn dankbaar dat u dit belangrijke werk op u genomen hebt en zo de Heer dient. De grote taak om Gods kinderen te onderwijzen Ouderling Jeffrey R. Holland van het Quorum der Twaalf Apostelen heeft het volgende omtrent het onderwijzen van Gods kinderen gezegd: 3

10 L EE RE RVA RI N G 1 Wij zijn heel dankbaar voor iedereen die lesgeeft. Wij houden van u en waarderen u meer dan wij kunnen zeggen. Wij hebben groot vertrouwen in u. Effectief lesgeven en er nog voldoening in vinden ook, vergt veel werk. Maar dat is het waard. We kunnen geen grotere roeping ontvangen. [Zie Onderwijzen geen grotere roeping (handleiding voor evangelieonderwijs, 2000).] [ ] Voor ieder van ons is tot Christus [ ] komen [LV 20:59], zijn geboden onderhouden en zijn voorbeeld volgen om terug te keren tot de Vader absoluut het hoogste en heiligste doel van het menselijk bestaan. Daar anderen behulpzaam bij zijn ze onderwijzen, overreden en onder gebed leiden om ook de weg van verlossing op te gaan moet zonder twijfel de op één na belangrijkste taak in ons leven zijn. Misschien heeft president David O. McKay daarom eens gezegd: Mensen kunnen geen grotere taak hebben dan onderricht geven aan Gods kinderen. [David O. McKay, in Conference Report, oktober 1916, 57.] ( A Teacher Come from God, Ensign, mei 1998, 25.) Jezus Christus, de Meesterleraar U kunt op hemelse hulp rekenen in uw streven om u als leerkracht van Gods kinderen te ontwikkelen en naar het voorbeeld van de Heiland te leven en te onderwijzen. Bekijk de video De Meesterleraar (3:51), beschikbaar op LDS.org. In deze video beschrijft president Boyd K. Packer ( ) van het Quorum der Twaalf Apostelen bepaalde aspecten van evangelieonderricht. Let in de video op de noodzaak waarom u naar het voorbeeld van de Heiland moet leven en onderwijzen. Noteer uw inzichten en indrukken in een studiedagboek of ander notitieboek dat u later kunt raadplegen, en bespreek ze met uw inserviceleider of -groep. Activiteit uit het handboek Het evangelie leren en erin onderwijzen President Boyd K. Packer van het Quorum der Twaalf Apostelen heeft over de Heiland als rolmodel voor leerkrachten gezegd: Wie is er dan een beter voorbeeld? Welk onderzoek kan daar beter toe bijdragen dan onze idealen, doelen en methoden te toetsen aan die van Jezus Christus? (Teach Ye Diligently, herziene uitgave [1991], 22.) De volgende activiteit zal u meer inzicht geven in hoe de Heiland anderen onderwees en raakte, en hoe Hij ze hielp om te leren, geestelijk te groeien en zich tot zijn evangelie te bekeren. en diende. 4 Bestudeer het voorwoord op pagina V VII in Het evangelie leren en erin onderwijzen: een handboek voor leerkrachten en leiders in seminaries en instituten voor godsdienstonderwijs (2012). Markeer of onderstreep actiewoorden die de verschillende manieren aangeven waarop de Heiland onderwees

11 LEERERVARING 1 Noteer na uw studie van deze pagina s in Het evangelie leren en erin onderwijzen uw antwoorden op de volgende vragen in de kantlijn van uw handboek. (U krijgt in deze lessen vaker de aanwijzing om notities in de kantlijn van uw handboek te maken.) Wat valt u op aan de manier van leven, onderwijzen en leidinggeven van de Heiland? Hoe wist Hij anderen tot leren, geestelijke groei en evangelische bekering te brengen? Samenvatting en toepassing Belangrijke beginselen Er kan geen grotere taak op iemand rusten dan Gods kinderen te onderrichten. Christus is de Meesterleraar. Wij moeten proberen naar zijn voorbeeld te leven en te onderwijzen. We onderwijzen wat we zijn. Dat betekent dat ons discipelschap, onze eigenschappen, ons getuigenis en onze toewijding aan het evangelie net zozeer op anderen van invloed kunnen zijn als onze woorden. De gave om te onderwijzen, moet u verdienen. En als u die verdiend hebt, moet u die onderhouden als u hem wilt behouden. (Boyd K. Packer, Teach Ye Diligently, 345.) Dus? President Boyd K. Packer van het Quorum der Twaalf Apostelen besloot vergaderingen met het Quorum der Twaalf vaak met de vraag: Dus? Daarmee wilde hij een discussie aanzwengelen over hoe het besproken onderwerp toegepast kon worden om mensenlevens te veranderen. (Zie Jeffrey R. Holland, Therefore, What? [CES-congres over het Nieuwe Testament, 8 augustus 2000], si.lds.org.) Stel uzelf na elke leerervaring de vraag: Dus?. Denk daarbij na hoe u de besproken onderwerpen en beginselen kunt toepassen. Schrijf tot slot van deze leerervaring op wat u zoal gaat doen met de beginselen die u vandaag geleerd hebt. 5

12 LEERERVARING 2 Het doel van seminaries en instituten voor godsdienstonderwijs Overzicht Deze leerervaring omvat de volgende aspecten: Het doel van seminaries en instituten voor godsdienstonderwijs begrijpen Uw opdracht als leerkracht begrijpen Cursisten tot werkelijke bekering aanzetten Belangrijke aspecten Uw opdracht begrijpen Als S&I-leerkrachten hebben we een duidelijke opdracht zodat we de Heer doelgericht in zijn werk kunnen assisteren. Deze opdracht is vervat in Het doel van seminaries en instituten voor godsdienstonderwijs. Het is belangrijk dat u deze opdracht goed begrijpt en dat u zich er in uw dagelijks werk als leerkracht door laat leiden. Wat is onze opdracht? Onze opdracht is zorgen dat jongeren en jongvolwassenen de leringen van de verzoening van Jezus Christus begrijpen en erop vertrouwen dat ze in aanmerking komen voor de zegeningen van de tempel, en dat zij zichzelf, hun familieleden en anderen voorbereiden op het eeuwige leven met hun Vader in de hemel. (Het evangelie leren en erin onderwijzen: een handboek voor leerkrachten en leiders in seminaries en instituten voor godsdienstonderwijs [2012], X.) Bekijk de video Onze opdracht (1:32), beschikbaar op LDS.org. In deze video sommen enkele leerkrachten de opdracht van seminaries en instituten voor godsdienstonderwijs op. Noteer na de video uw inzichten en indrukken in een studiedagboek of ander notitieboek dat u later kunt raadplegen, en bespreek ze met uw inserviceleider of -groep. Het evangelie diep in het hart van de cursisten planten Tijdens de uitzending ter gelegenheid van het honderdjarig bestaan van het seminarie in 2012 bracht president Henry B. Eyring van het Eerste Presidium enkele indrukken over de oorsprong en doeleinden van het seminarie onder woorden. Bekijk de video Een fundament van geloof: 100 jaar seminarie (7:36), een fragment uit president Eyrings toespraak, beschikbaar op LDS.org. Let op 6

13 LEERERVARING 2 hoe het seminarie het evangelie tot diep in het hart van de cursisten kan laten doordringen. Noteer na de video uw inzichten en indrukken in een studiedagboek of ander notitieboek dat u later kunt raadplegen, en bespreek ze met uw inserviceleider of -groep. Activiteit uit het handboek Het evangelie leren en erin onderwijzen Lees paragraaf 1.1 ( Onze opdracht ) op pagina 1 2 van het handboek Het evangelie leren en erin onderwijzen. Onderstreep woorden en zinsneden die u inzicht geven in uw opdracht als leerkracht in de seminaries en instituten voor godsdienstonderwijs. Noteer uw inzichten en indrukken na het lezen in een studiedagboek of ander notitieboek dat u later kunt raadplegen, en bespreek ze met uw inserviceleider of -groep. Samenvatting en toepassing Belangrijke beginselen Een goed begrip van het doel van seminaries en instituten voor godsdienstonderwijs zal ons in ons dagelijks werk als leerkracht tot leidraad zijn. Effectief onderricht kan het evangelie diep in het hart van de cursisten planten. Ons doel moet erop gericht zijn cursisten tot ware bekering te brengen. Leren wij onze jonge mensen om de Heiland, Jezus Christus, lief te hebben, dan worden zij ware discipelen van de Meester. Dan worden zij voorbereid om [ ] leiders van eeuwige gezinnen [te worden]. De tempel gaat een natuurlijke en belangrijke rol spelen in hun leven. (Dieter F. Uchtdorf, A Teacher of God s Children [Een avond met president Dieter F. Uchtdorf, 28 januari 2011], 5, si.lds.org.) Dus? Schrijf tot slot van deze leerervaring op wat u zoal gaat doen met de beginselen die u vandaag geleerd hebt. 7

14 LEERERVARING 3 Door de Geest onderwijzen en leren Overzicht Deze leerervaring omvat de volgende aspecten: De rol van de Heilige Geest in onderwijzen en leren In de zichtbare en onzichtbare behoeften van cursisten voorzien De invloed van de Heilige Geest uitnodigen Belangrijke aspecten De rol van de Heilige Geest in leren en onderwijzen Het evangelie leren en erin onderwijzen vindt plaats door de macht van de Heilige Geest. [ ] Alleen wanneer met de Geest wordt lesgegeven en geleerd, gaan de cursisten de leringen en verzoening van Jezus Christus zodanig begrijpen en erop vertrouwen dat ze voor het eeuwige leven in aanmerking willen komen. (Het evangelie leren en erin onderwijzen: een handboek voor leerkrachten en leiders in seminaries en instituten voor godsdienstonderwijs [2012], 10.) Waarom door de Geest onderwijzen en leren? Zuster Christine Park geeft al vijf jaar lang dagelijks seminarieles in Redding (Californië, VS) en streeft er voortdurend naar om aan de unieke behoeften en omstandigheden van haar cursisten tegemoet te komen. Bekijk de video De behoeften van cursisten (1:35), beschikbaar op LDS.org. In deze video vertelt zuster Park over de hoop die ze voor haar cursisten koestert en ook wat haar ertoe beweegt om haar cursisten een diepere bekering tot het evangelie van Jezus Christus te laten ervaren. U zult net als zuster Park ook cursisten met uiteenlopende behoeften en uitdagingen hebben. De volgende voorbeelden zijn representatief voor de omstandigheden waarin cursisten zoal verkeren. Bedenk hoe de Geest uw onderricht op basis van de omstandigheden van de cursisten kan bijsturen. Ik heb het soms erg druk met school. Ik moet zoveel voor allerlei vakken doen. Ik hoop dat ik me vandaag in de les kan concentreren. Ik kan niet zo goed lezen en heb moeite om op te letten. Zelfs met veel mensen om me heen voel ik me toch eenzaam. 8

15 LEERERVARING 3 Ik geniet van het seminarie; eindelijk een plek waar ik me geaccepteerd voel. Ik weet niet of ik hier vandaag wel op mijn plek ben. Ik heb iets gedaan waar ik me voor schaam. Ik heb het gevoel dat ik de enige in ons gezin ben die geen getuigenis heeft. Als we alleen op onze eigen vermogens vertrouwen, zullen we niet in staat zijn om alle unieke behoeften van onze cursisten te lenigen. Maar zijn we voorbereid en geven we gehoor aan de ingevingen van de Heilige Geest, dan zullen we geleid worden om zo te onderwijzen dat onze cursisten een diepere bekering ervaren en er in hun zichtbare en onzichtbare behoeften wordt voorzien. Bekijk de video Door de Geest onderwijzen (1:39), beschikbaar op LDS.org. In deze video vertelt zuster Park hoe belangrijk het is dat de Geest haar leidt bij het lesgeven. Bekijk vervolgens de video De Heer kent alle behoeften (0:45), beschikbaar op LDS.org. In deze video licht ouderling Richard G. Scott ( ) van het Quorum der Twaalf Apostelen toe hoe de Heilige Geest u kan leiden zodat u in de behoeften van uw cursisten voorziet. Activiteit uit het handboek Het evangelie leren en erin onderwijzen Lesgeven en leren met de Geest vinden plaats als de Heilige Geest zijn rol of functies bij de leerkracht, bij de cursist, of bij beiden vervult. (Het evangelie leren en erin onderwijzen, 10.) Het handboek Het evangelie leren en erin onderwijzen verduidelijkt en verdiept ons begrip nog meer van de vraag waarom leerkrachten en cursisten door de macht van de Heilige Geest moeten onderwijzen en leren. Bestudeer paragraaf 2.1 ( Onderwijzen en leren door de geest ) op pagina 10 tot het einde van de opsomming op pagina 11. Neem in uw handboek nota van belangrijke beginselen en gebruiken die u tot het volgende aanzetten: Erkenning dat het evangelie leren en erin onderwijzen door de macht van de Heilige Geest plaatsvindt. Meer inzicht in de rollen en functies van de Heilige Geest in het evangelieonderricht. Leg in uw dagboek uit hoe begrip van, en geloof in, de rol van de Heilige Geest invloed heeft op de manier waarop u lessen voorbereidt en uw cursisten onderwijst. De Geest uitnodigen om zijn rol te vervullen Als we de rol van de Heilige Geest in het evangelieonderricht begrijpen, zullen we er alles aan doen om Hem uit te nodigen zijn rol in ons leven en in het leven van onze cursisten te vervullen. (Zie Het evangelie leren en erin onderwijzen, paragraaf 2.1 [ Onderwijzen en leren door de geest ], pagina 11.) Leerkrachten kunnen het volgende doen om de Geest uit te nodigen zijn rol te vervullen: Streven naar rechtschapenheid. Een gelovig gebed opzenden (LV 42:14). 9

16 LEERERVARING 3 Streven naar een grondige voorbereiding van elke les. Streven naar aandacht voor de leerervaring van hun cursisten. Streven naar gemoedsrust in plaats van onrust en angst in verband met andere dingen. Nederige leergierigheid aan de dag leggen. Cursisten aanmoedigen om de Heilige Geest bij hun leerervaring uit te nodigen. Bekijk de video De Geest uitnodigen: leerkrachten (2:47), beschikbaar op LDS.org. In deze video geven leerkrachten aan wat zij kunnen doen om de Geest in hun hart en in de klas uit te nodigen. Maak tijdens de video notities in uw handleiding Het evangelie leren en erin onderwijzen over belangrijke gebruiken die u wilt onthouden. Leerkrachten en cursisten kunnen het volgende doen om de Geest uit te nodigen zijn rol te vervullen: De Schriften en de woorden van de profeten lezen en eruit onderwijzen. Voorbeelden en discussies op de Heiland richten en van Hem getuigen. Leerstellingen en beginselen van het evangelie eenvoudig en duidelijk uiteenzetten. Op geïnspireerde stille momenten de tijd nemen voor bedachtzame overpeinzing. Gepaste persoonlijke ervaringen bespreken en van leerstellingen en beginselen getuigen. Uitdrukking geven aan de liefde en waardering voor elkaar en voor de Heer. Bekijk de video De Geest uitnodigen: leerkrachten en cursisten (2:23), beschikbaar op LDS.org. In deze video geven leerkrachten en cursisten aan wat zij kunnen doen om de Geest in hun hart en in de klas uit te nodigen. Maak tijdens de video notities in uw handleiding Het evangelie leren en erin onderwijzen over belangrijke gebruiken die u wilt onthouden. Noteer in uw dagboek enkele ingevingen of actiepunten die in u zijn opgekomen over hoe u en uw cursisten de Heilige Geest kunnen uitnodigen om zijn rol in het evangelieonderricht te vervullen. Zie het aanhangsel van dit boek voor het uitreikblad met de titel De Heilige Geest voor zijn rol in het evangelieonderricht uitnodigen. Daarin staat hoe leerkrachten en cursisten de Geest kunnen uitnodigen om zijn rol te vervullen. Samenvatting en toepassing Belangrijke beginselen Lesgeven en leren met de Geest vinden plaats als de Heilige Geest zijn rol of functies bij de leerkracht, bij de cursist, of bij beiden vervult. (Het evangelie leren en erin onderwijzen, 10.) 10

17 LEERERVARING 3 Let u op de stille ingevingen van de Geest, dan kunt u leiding ontvangen om in de zichtbare en onzichtbare behoeften van de cursisten te voorzien. Als u en uw cursisten de cruciale rol van de Heilige Geest in het geestelijke leerproces begrijpen, doet u al het mogelijke om de Geest uit te nodigen en Hem zijn functies te laten vervullen. Er kan geen eeuwig leren plaatsvinden als het niet geactiveerd wordt door de hemelse Geest. [ ] Om die reden dient u in het evangelie te onderwijzen door de Geest, namelijk de Trooster, die uitgezonden is om in de waarheid te onderwijzen [LV 50:14]. (Dieter F. Uchtdorf, A Teacher of God s Children [Een avond met president Dieter F. Uchtdorf, 28 januari 2011], 7, si.lds.org.) Dus? Schrijf tot slot van deze leerervaring op wat u zoal gaat doen met de beginselen die u vandaag geleerd hebt. 11

18 LEERERVARING 4 Een liefdevolle, respectvolle en doelgerichte leeromgeving creëren Overzicht Deze leerervaring omvat de volgende aspecten: De invloed van christelijke liefde begrijpen Een liefdevolle en respectvolle leeromgeving creëren Een doelgerichte sfeer in de klas bevorderen Belangrijke aspecten Wanneer leerkrachten en cursisten de Heer, elkaar en het woord van God liefhebben en respecteren, wordt het leren bevorderd. Met een dergelijk gezamenlijk doel voor ogen worden de inzet en verwachtingen in de klas op dat doel gericht. (Het evangelie leren en erin onderwijzen: een handboek voor leerkrachten en leiders in seminaries en instituten voor godsdienstonderwijs [2012], 13.) Christelijke liefde: een invloed ten goede Ons leven wordt verrijkt door de invloed van christelijke mensen. Als we ons leven onder de loep nemen, kan ieder wel vriendelijke daden van zorgzame mensen aanduiden die ons ten goede beïnvloed hebben. 12

19 LE E R E RVARING 4 Denk aan een leerkracht, leider of iemand anders die blijk gaf van christelijke liefde en een positieve invloed op u had. Welk gevoel riep hij of zij bij u op en waarom? Noteer uw inzichten en indrukken in een studiedagboek of ander notitieboek dat u later kunt raadplegen, en bespreek ze met uw inserviceleider of -groep. Wij kunnen als seminarie- en instituutsleerkracht een positieve invloed op onze cursisten hebben, net zoals de persoon aan wie u dacht dat op u had. Dat doen we door een sfeer van christelijke liefde en respect in de klas te scheppen. Activiteit uit het handboek Het evangelie leren en erin onderwijzen De volgende activiteit zal u meer inzicht geven in de noodzaak om een liefdevolle en respectvolle leeromgeving te creëren, en zal u laten zien hoe u dat doet. Bestudeer paragraaf ( Liefde en respect ) op pagina in uw handboek Het evangelie leren en erin onderwijzen. Onderstreep woorden of zinsneden die u meer inzicht geven in (1) waarom een liefdevolle en respectvolle leeromgeving belangrijk is en (2) hoe u die leeromgeving creëert. Een liefdevolle en respectvolle leeromgeving creëren: waarom en hoe De volgende video s illustreren veel beginselen en gebruiken uit paragraaf ( Liefde en respect ) in het handboek Het evangelie leren en erin onderwijzen. Bekijk 13

20 LEERERVARING 4 deze video s en denk na over uw antwoorden op de vragen na de videobeschrijvingen hieronder. Bekijk de video Onderwijs met naastenliefde (1:44), beschikbaar op LDS.org. In deze video beklemtoont ouderling Neil L. Andersen van het Quorum der Twaalf Apostelen dat leerkrachten met de reine liefde van Christus vervuld moeten zijn. Let onder het kijken op hoe de Heer liefde betoonde aan wie Hij onderwees. Noteer na de video in uw studiedagboek korte antwoorden op de volgende vragen: Hoe toonde de Heiland zijn liefde voor wie Hij onderwees? Hoe kan ik liefde en respect tonen voor wie ik onderwijs? Bekijk de video De klas van zuster Egan (2:17), beschikbaar op LDS.org. In deze video illustreert zuster Egan, een geroepen seminarieleerkracht, hoe we effectief een liefdevolle, respectvolle en doelgerichte leeromgeving kunnen creëren. Let op hoe zij en haar cursisten om elkaar geven en zo n leeromgeving creëren. Noteer na de video in uw studiedagboek korte antwoorden op de volgende vragen: Wat deden zuster Egan en haar cursisten om een liefdevolle en respectvolle leeromgeving te creëren? Wat kan ik doen om een liefdevolle en respectvolle leeromgeving in mijn klas te creëren? Aandacht voor alle cursisten Ouderling Jeffrey R. Holland van het Quorum der Twaalf Apostelen heeft gezegd: Als [cursisten] er niet voor openstaan, dan kunt u ze misschien vandaag niets leren. Maar u kunt ze wel liefhebben. En als u ze vandaag liefhebt, misschien kunt u ze morgen dan iets leren. (Zie Onderwijzen en leren in de kerk, Liahona, juni 2007, 70.) De cursisten kampen mogelijk met verschillende moeilijkheden: gezinsproblemen, ziekten, leerstoornissen, lichamelijke beperkingen enzovoort. Houd rekening met hun individuele omstandigheden en behoeften. Niet alle cursisten zullen onmiddellijk reageren op uw inspanningen om een liefdevolle en respectvolle leeromgeving te creëren. De volgende video illustreert hoe leerkrachten cursisten kunnen bereiken die in de klas niet altijd meedoen. Bekijk de video Die ene bereiken (1:28), beschikbaar op LDS.org. Let in de video op de manier waarop de christelijke liefde en vriendelijkheid van een leerkracht het hart van een cursist tot verandering uitnodigde. 14

21 LEERERVARING 4 Een doelgerichte sfeer bevorderen Als leerkracht en cursist een gemeenschappelijk doel voor ogen hebben, kan dat hun geloof versterken en de lessen zin en richting geven. Cursisten dienen te begrijpen dat ze de lessen bijwonen om hun hemelse Vader en zijn Zoon, Jezus Christus, te leren kennen en naar het eeuwige leven toe te groeien door de Schriften en de woorden van de profeten te bestuderen. (Het evangelie leren en erin onderwijzen, 15.) In de klas is het voor leerkrachten net zo belangrijk om een doelgerichte sfeer te bevorderen als om een liefdevolle en respectvolle leeromgeving te creëren. Activiteit uit het handboek Het evangelie leren en erin onderwijzen De volgende activiteit uit het handboek geeft u meer inzicht in het belang van een doelgerichte sfeer in de klas. Lees paragraaf ( Doelgerichtheid ) op pagina 15 in uw handboek Het evangelie leren en erin onderwijzen. Onderstreep in uw handboek woorden en zinsneden die uw meer inzicht geven in: Wat een gemeenschappelijke doelgerichtheid voor u en uw cursisten betekent. Hoe u en uw cursisten een dergelijke leeromgeving in de klas kunnen bevorderen. Gebruiken die een doelgerichte sfeer bevorderen Bekijk de video Doelgerichtheid (8:32), beschikbaar op LDS.org. In deze video dragen leerkrachten en cursisten gebruiken aan die een doelgerichte sfeer in hun klas bevorderen. Let in deze video op manieren waarop u een doelgerichte sfeer in uw klas kunt bevorderen. Vragen die leerkrachten helpen een liefdevolle, respectvolle en doelgerichte leeromgeving te creëren Denk op gezette tijden na over de volgende vragen aangaande het onderricht aan uw cursisten. Dat zal u helpen een liefdevolle, respectvolle en doelgerichte leeromgeving te creëren. Weten mijn cursisten dat ik om ze geef? Als ik daar moeite mee heb, bid ik dan om met naastenliefde, de reine liefde van Christus, te worden vervuld (zie Moroni 7:47 48)? In welke opzichten laat ik mij beïnvloeden door de leringen en het voorbeeld van de Heiland in hoe ik met mijn cursisten omga en hoe ze met elkaar omgaan? Welke kleine dingen doe ik zoal om mijn cursisten regelmatig te dienen, tot zegen te zijn en voor ze te bidden? 15

22 LEERERVARING 4 Begrijpen mijn cursisten dat het doel van onze klas is de opdracht van seminaries en instituten te vervullen, namelijk dat ze de leringen en verzoening van Jezus Christus gaan begrijpen en erop vertrouwen? Helpen de gekozen leeractiviteiten ons doel te verwezenlijken en leiden ze ons niet af van de opdracht van seminaries en instituten voor godsdienstonderwijs? Heb ik de tijd genomen om het tekstblok te bestuderen en te doorgronden, en zie ik in hoe de Heiland in de les centraal staat? Ben ik er klaar voor om mijn cursisten de juiste aandacht te geven vanaf het moment dat ze binnenkomen tot het moment dat ze het klaslokaal verlaten? Op welke manieren breng ik de cursisten regelmatig bij en nodig ik ze uit om hun deel te doen in het geestelijke leerproces? Samenvatting en toepassing Belangrijke beginselen Wanneer u en uw cursisten de Heer, elkaar en het woord van God liefhebben en respecteren, wordt het leren bevorderd. U kunt oprechte liefde voor uw cursisten ontwikkelen door naar de gave van naastenliefde te streven middels oprecht gebed, zoals de profeet Mormon dat aangeeft (zie Moroni 7:47 48). Als u en uw cursisten een gemeenschappelijk doel voor ogen hebben, kan dat hun geloof versterken en de lessen zin en richting geven. Een doelgerichte sfeer kan worden bevorderd als u en uw cursisten begrijpen dat ze de lessen bijwonen om hun hemelse Vader en zijn Zoon, Jezus Christus, te leren kennen en naar het eeuwige leven toe te groeien door de Schriften en de woorden van de profeten te bestuderen. 16

23 LEERERVARING 4 Denk eens aan de zuiverste, allerdiepste liefde die u zich kunt voorstellen. Vermenigvuldig die liefde nu eens met een oneindig getal dat is de maatstaf van Gods liefde voor u. (Dieter F. Uchtdorf, De liefde Gods, Liahona, november 2009, 22.) Dus? Schrijf tot slot van deze leerervaring op wat u zoal gaat doen met de beginselen die u vandaag geleerd hebt. 17

24 LEERERVARING 5 Het leerpatroon ervaren Overzicht Deze leerervaring omvat de volgende aspecten: Een leerpatroon introduceren Het evangelie in het hart van de cursisten planten Het leerpatroon begrijpen Het leerpatroon bij evangeliestudie toepassen Belangrijke aspecten Hedendaagse profeten en apostelen hebben leerkrachten in de seminaries en instituten voor godsdienstonderwijs opgedragen de cursisten de leerstellingen en beginselen van het evangelie, die in de standaardwerken en de woorden van de profeten uiteen worden gezet, te leren herkennen, begrijpen en toepassen. President J. Reuben Clark jr. ( ) heeft als lid van het Eerste Presidium over die opdracht gezegd: U moet in dat evangelie onderwijzen met gebruikmaking van de standaardwerken en de woorden van de leiders van de kerk, geroepen om Gods volk in deze laatste dagen te leiden. (Zie De uitgezette koers voor het kerkelijk onderwijs, herziene uitgave [1994], 10.) 18

25 LEERERVARING 5 Een leerpatroon introduceren Voor cursisten die het evangelie van Jezus Christus leren zoals dat in de Schriften en de woorden van de profeten uiteengezet wordt, is het essentieel dat de leer en beginselen zich diep in hun hart nestelen. Seminaries en instituten voor godsdienstonderwijs bevorderen dat proces aan de hand van een basisleerpatroon waardoor leerkrachten en cursisten evangeliewaarheden gaan ontdekken, begrijpen en toepassen. Dat patroon bestaat uit de volgende fundamentele aspecten: De context en inhoud begrijpen. Leerstellingen en beginselen vaststellen. Leerstellingen en beginselen begrijpen. De waarheid en het belang van leerstellingen en beginselen voelen. Leerstellingen en beginselen toepassen. Hoe meer u deze basisaspecten gaat begrijpen en in uw eigen evangeliestudie gebruikt, hoe beter u de cursisten kunt helpen ermee te werken. Deze leerervaring biedt een overzicht van de vijf basisaspecten van het leerpatroon. De verschillende basisaspecten komen in leerervaring 6 8 uitgebreider aan de orde. Bekijk de video De gelijkenis van de edelstenen (6:47), beschikbaar op LDS.org. Vraag u tijdens de video af: Hoe is het zoeken naar en vinden van edelstenen in het zand te vergelijken met studeren en leren uit de Schriften? Noteer na de video uw inzichten en indrukken in een studiedagboek of ander notitieboek dat u later kunt raadplegen, en bespreek ze met uw inserviceleider of -groep. De gelijkenis op het leerpatroon toepassen De gelijkenis van de edelstenen maakt ons de basisaspecten van het leerpatroon duidelijk. Lees de volgende beschrijvingen om meer over elk basisaspect te weten te komen. 19

26 LEERERVARING 5 De context en inhoud begrijpen: De jongevrouw die naar edelstenen in het zand zoekt, symboliseert een leerling die naar eeuwige waarheden in de Schriften en in de leringen van profeten speurt. Het zand staat symbool voor de details van de Schriften of leringen: de verhaallijn, mensen, plaatsen, datums enzovoort. De jongevrouw die het zand doorzoekt op edelstenen, is als een leerling die de details van de Schriften doorzoekt op leerstellingen, beginselen en andere fundamentele waarheden. Daarbij gaat het erom dat we de context en inhoud gaan begrijpen. Leerstellingen en beginselen vaststellen: De jongevrouw die edelstenen in het zand ontdekt, symboliseert het proces waarmee we leerstellingen en beginselen in de Schriften en in de woorden van de profeten herkennen. Net zoals sommige edelstenen dicht bij de oppervlakte lagen en andere dieper in het zand verscholen waren, zijn sommige eeuwige waarheden in de Schriften eenvoudig te herkennen, terwijl andere meer moeite kosten om te ontdekken. Leerstellingen en beginselen begrijpen: De jonge vrouw die elke edelsteen zorgvuldig onderzoekt, staat symbool voor een leerling die ijverig studeert om de leerstellingen en beginselen beter te begrijpen. 20

27 LEERERVARING 5 De waarheid en het belang van leerstellingen en beginselen voelen: De jonge vrouw die waardering voelt voor het unieke karakter en de betekenis van elke edelsteen, is te vergelijken met een leerling die de waarheid en het belang van de leerstellingen en beginselen in de Schriften en de woorden van de profeten voelt. Leerstellingen en beginselen toepassen: Net zoals de jongevrouw nadacht over de manieren waarop ze elke edelsteen kon gebruiken, moeten leerlingen ook overdenken hoe ze zich de leerstellingen en beginselen eigen kunnen maken en toepassen volgens de aanwijzingen die de Geest in hun verstand en hart geeft. 21

28 LEERERVARING 5 Het leerpatroon bij evangeliestudie toepassen De volgende uitspraken zijn voorbeelden van hoe cursisten in de praktijk met dit leerpatroon de Schriften gebruiken om evangeliewaarheden te ontdekken, begrijpen en toepassen: Ik begrijp de Schriften een stuk beter. Ik weet hoe ik vragen moet stellen en antwoorden vinden. Nu lees ik om naar waarheden te zoeken en beter te begrijpen hoe ik moet handelen. Ik las de Schriften nooit zelf, maar nu lees ik er elke avond in. Het voelt goed om waarheden te vinden en te begrijpen die je raken en direct tot je hart spreken. Ik las niet erg vaak in de Schriften omdat ik er niet veel van begreep. Maar nu weet ik dat ze vol beginselen staan en dat ik er antwoorden in kan vinden. Dat gebeurde dit jaar vaker dan mijn hele leven daarvoor. Het seminarie heeft me vooral geholpen om de Schriften meer te gaan waarderen en te begrijpen. Zoveel van mijn gebeden zijn beantwoord. Mijn band met de Heiland is ook hechter geworden, en daar ben ik dankbaar voor. Wat kan ik me nog meer wensen? Ik heb echt geleerd om de Schriften beter te bestuderen, en nu vind ik ze helemaal niet saai meer. Ik wil ze nu graag bestuderen en erover nadenken hoe ik moet leven om bij mijn Vader in de hemel terug te keren. Soms voel ik me onder het lezen niet alleen overstelpt met liefde en warmte, maar lijken de bladzijden wel kennis uit te stralen. Samenvatting en toepassing Belangrijke beginselen Als leerkracht in seminaries en instituten hebt u de opdracht om de cursisten aan de hand van de Schriften en de woorden van de profeten in de leerstellingen en beginselen van het evangelie te onderwijzen. Leerkrachten en cursisten moeten leren hoe ze het evangelie van de pagina s uit de Schriften en de woorden van de profeten diep in hun hart kunnen planten. Seminaries en instituten voor godsdienstonderwijs gebruiken een basisleerpatroon waardoor leerkrachten en cursisten evangeliewaarheden gaan ontdekken, begrijpen en toepassen. Hoe meer u de basisaspecten van het leerpatroon gaat begrijpen en in uw eigen evangeliestudie gebruikt, hoe beter u de cursisten kunt helpen er ook mee te werken. In tegenstelling tot de organisaties in de wereld, die ons zeggen dat wij iets moeten weten, moedigt het evangelie van Jezus Christus ons aan om iets te worden. (Dallin H. Oaks, Opdracht tot wording, Liahona, januari 2001, 40.) 22

29 LEERERVARING 5 Dus? Schrijf tot slot van deze leerervaring op wat u zoal gaat doen met de beginselen die u vandaag geleerd hebt. 23

30 LEERERVARING 6 De context en inhoud begrijpen Overzicht Deze leerervaring omvat de volgende aspecten: De betekenis van de context en inhoud begrijpen Het belang van de context en inhoud begrijpen De inhoud en context in de Schriften ontdekken Belangrijke aspecten In de volgende paar leerervaringen gaan we dieper op de afzonderlijke elementen van het leerpatroon in. Het leerpatroon biedt een kader met basisprincipes waarmee we het evangelie in ons verstand en ons hart kunnen prenten. In deze leerervaring gaan we op de context en inhoud begrijpen in. Deze leerervaring biedt een korte introductie van de aspecten van het leerpatroon. In uw werk als seminarie- of instituutsleerkracht krijgt u nog veel meer gelegenheid om deze vaardigheden op te doen en te oefenen. Uit de Schriften leren: de context en inhoud begrijpen In de gelijkenis van de edelstenen droomt de jongevrouw dat ze in het zand naar edelstenen zoekt. Haar zoektocht symboliseert een leerling die naar eeuwige waarheden in de Schriften speurt. Het zand staat voor de context en inhoud van de Schriften de mensen, plaatsen, gebeurtenissen, verhaallijnen, leringen enzovoort waarin de waarheden van het evangelie te vinden zijn. In onze speurtocht naar eeuwige waarheden in de Schriften moeten we eerst de achtergrond en basisinformatie van de gelezen passages zien te begrijpen. Als we ernaar streven om inzicht in de context en inhoud van de Schriften te krijgen, kunnen we belangrijke evangeliewaarheden beter ontdekken. 24

31 LEERERVARING 6 Activiteit uit het handboek Het evangelie leren en erin onderwijzen Lees paragraaf ( Context ) en ( Inhoud ) op pagina in uw handboek Het evangelie leren en erin onderwijzen. Markeer woorden of zinsneden in deze paragrafen die duidelijk maken wat er met de context en inhoud van de Schriften bedoeld wordt en waarom ze in onze studie van belang zijn. Noteer uw inzichten en indrukken over het belang van de context en inhoud in uw evangeliestudie in een studiedagboek of ander notitieboek dat u later kunt raadplegen, en bespreek ze met uw inserviceleider of -groep. De betekenis en het belang van de context en inhoud Neem het volgende overzicht door om meer over context en inhoud te weten te komen: Context Wat is context? De context bestaat uit omstandigheden die spelen rondom, of die achtergrondinformatie geven bij, bepaalde verzen, gebeurtenissen of verhalen in de Schriften. De context omvat de historische, culturele en geografische omstandigheden; vragen die aan de Schriftuurlijke gebeurtenissen voorafgingen; enzovoort. Waarom is de context belangrijk? De context verduidelijkt en verdiept de betekenis van de verhalen, leringen, leerstellingen en beginselen in de Schrifttekst. Inhoud Wat is inhoud? De inhoud omvat de verhaallijn, mensen, gebeurtenissen, redevoeringen en geïnspireerde verklaringen waaruit de Schrifttekst bestaat. De inhoud wordt beter begrepen als de betekenis van moeilijke woorden en uitdrukkingen, plus de interpretatie van gelijkenissen, symbolen en dergelijke, duidelijk zijn. Waarom is de inhoud belangrijk? De inhoud brengt de leerstellingen en beginselen uit het tekstblok tot leven en geeft die betekenis. Vragen stellen U krijgt meer begrip van de context en inhoud van de Schriften als u eerst bekend raakt met de basisinformatie van de passage en die informatie vervolgens nader uitdiept. Leer daartoe vragen te stellen over de mensen, plaatsen, gebeurtenissen enzovoort in de Schrifttekst die u leest en vervolgens in nuttige en betrouwbare bronnen naar antwoorden op die vragen te zoeken. Vragen als die hieronder kunnen de context en inhoud van de Schrifttekst die u bestudeert verhelderen: 25

32 LEERERVARING 6 Wat is de achtergrond van de passage? Wat zijn de historische, culturele en geografische omstandigheden? Wie is de auteur? Wie zijn de mensen in de passage? Wat doen of zeggen ze, en waarom? Wat gebeurt er? Wat is de verhaallijn? Wat is de betekenis van onbekende woorden, zinsneden of uitdrukkingen? Wat is de betekenis van de beschreven gewoonten en gebruiken? Naar antwoorden zoeken Hieronder staan enkele van de beste en betrouwbaarste bronnen waarin u antwoorden op uw vragen kunt vinden: Schriftstudiewijzers zoals kopjes boven hoofdstukken en afdelingen, voetnoten, de Gids bij de Schriften, kaarten enzovoort Relevante Schriftteksten De woorden van levende profeten en apostelen (in het bijzonder in conferentietoespraken) Het cursusmateriaal voor de seminarie- en instituutslessen over de Schriften (zowel voor leerkrachten als cursisten) Woordenboeken Als u de context en inhoud van de Schriften gaat begrijpen, kunt u zich beter in de wereld van de mensen, plaatsen, gebeurtenissen en leringen waarover u leest, verplaatsen. U gaat een en ander dan ook meer door de ogen van de auteur zien. Zo komen er nog meer belangrijke evangeliewaarheden aan het licht. Hemelse hulp in ons evangelieonderricht ontvangen Bekijk de video De context en inhoud begrijpen (7:39), beschikbaar op LDS.org. In deze video bespreken drie leerkrachten hun inzet om de context en inhoud te begrijpen. Noteer twee of drie ideeën die u uit de video opgedaan hebt in een studiedagboek of ander notitieboek dat u later kunt raadplegen, en bespreek ze met uw inserviceleider of -groep. Schriftuuractiviteit Nu is het tijd voor een oefening om de context en inhoud in de Schriften te ontdekken. Lees Lukas 5:12 26, vanaf het punt waar de leerkrachten in de video De context en inhoud begrijpen gebleven waren. Maak een lijst met vragen over de mensen, plaatsen, gebeurtenissen en andere informatie waardoor u meer inzicht in de context en inhoud van deze verzen krijgt. Zoek in een paar minuten daarna naar antwoorden op uw vragen. 26

33 LEERERVARING 6 Noteer een samenvatting van uw bevindingen na de activiteit in een studiedagboek of ander notitieboek dat u later kunt raadplegen, en bespreek die met uw inserviceleider of -groep. Denk aan (1) wat u zoal over het belang van inzicht in de context en inhoud bij evangeliestudie te weten gekomen bent, en (2) enkele nieuwe inzichten aangaande de mensen, plaatsen en gebeurtenissen in Lukas 5: Samenvatting en toepassing Belangrijke beginselen De context verduidelijkt en verdiept de betekenis van de verhalen, leringen, leerstellingen en beginselen in de Schrifttekst. De inhoud brengt de leerstellingen en beginselen uit de Schriften tot leven en geeft die betekenis. Begrip van de context en inhoud van de Schriften haalt veel belangrijke evangeliewaarheden naar boven. Voor inzicht in de context en inhoud van de Schriften moeten we vragen stellen en in betrouwbare bronnen naar antwoorden op die vragen zoeken. Raak vertrouwd met de lessen die de Schriften ons leren. Raak bekend met de achtergrond van en het kader waarin de gelijkenissen van de Meester en de aansporingen van de profeten zijn gegeven. Bestudeer ze alsof ieder van hen tot u heeft gesproken, want eigenlijk is dat ook zo. ( Wees de bovenste beste, Liahona, mei 2009, 68.) Dus? Schrijf tot slot van deze leerervaring op wat u zoal gaat doen met de beginselen die u vandaag geleerd hebt. 27

34 LEERERVARING 7 Leerstellingen en beginselen vaststellen Overzicht Deze leerervaring omvat de volgende aspecten: Expliciete leerstellingen en beginselen vaststellen Impliciete leerstellingen en beginselen vaststellen Beginselen schriftelijk verwoorden Belangrijke aspecten Het in leerervaring 5 geïntroduceerde leerpatroon biedt basisprincipes waarmee we het evangelie in ons verstand en ons hart kunnen prenten. In deze leerervaring gaan we op leerstellingen en beginselen vaststellen in. Deze leerervaring biedt een korte introductie van de aspecten van het leerpatroon. In uw werk als seminarie- of instituutsleerkracht krijgt u nog veel meer gelegenheid om deze vaardigheden op te doen en te oefenen. Leerstellingen en beginselen vaststellen In de gelijkenis van de edelstenen droomt een jongevrouw dat ze bijzonder kostbare edelstenen ontdekt. Zo geldt ook dat we bij onze Schriftstudie Schriftuurlijke kostbaarheden kunnen ontdekken die ons tot zegen kunnen zijn. Ouderling Neal A. Maxwell ( ) van het Quorum der Twaalf Apostelen heeft gezegd: Broeders en zusters, de Schriften hebben ons heel veel leerstellige diamanten te bieden. En wanneer het licht van de Geest op de verschillende facetten ervan valt, sprankelen ze met celestiale betekenis en verlichten ze het pad dat we moeten volgen. ( According to the Desires of [Our] Hearts, Ensign, november 1996, 21.) 28

35 LEERERVARING 7 De edelstenen in het zand staan symbool voor de essentiële leerstellingen en belangrijke beginselen die in de Schriften en de woorden van de profeten uiteengezet worden. Activiteit uit het handboek Het evangelie leren en erin onderwijzen Bestudeer de eerste vier alinea s van paragraaf ( Onderwijzen ) op pagina 5 en de eerste vier alinea s van paragraaf 2.5 ( De waarheid en het belang van de leerstellingen en beginselen van het evangelie herkennen, begrijpen en voelen, en ze toepassen ) op pagina 26 van uw handboek Het evangelie leren en erin onderwijzen. Onderstreep woorden of zinsneden die u helpen de volgende vragen te beantwoorden: Wat is een leerstelling? Wat is een beginsel? Waarom zijn leerstellingen en beginselen belangrijk? Noteer uw inzichten en indrukken over de vraag waarom leerstellingen en beginselen belangrijk zijn in een studiedagboek of ander notitieboek dat u later kunt raadplegen, en bespreek ze met uw inserviceleider of -groep. Leerstellingen en beginselen: expliciet versus impliciet In de gelijkenis van de edelstenen is de jongevrouw op zoek naar kostbare edelstenen. In haar zoektocht vindt ze er sommige dicht aan de oppervlakte en andere dieper in het zand. Zo zult u ook merken dat sommige leerstellingen en beginselen expliciet in de Schriften genoemd worden en gemakkelijk te herkennen zijn. Andere worden niet expliciet maar impliciet in de Schriften genoemd. Die zijn wat moeilijker te ontdekken. Expliciete leerstellingen en beginselen Leerstellingen en beginselen die duidelijk en expliciet in de Schrifttekst genoemd worden. Impliciete leerstellingen en beginselen Leerstellingen en beginselen die niet expliciet door de schrijver genoemd maar wel in de tekst geïmpliceerd worden. Ouderling Richard G. Scott ( ) van het Quorum der Twaalf Apostelen heeft over het vaststellen van leerstellingen en beginselen gezegd: Zoek naar de beginselen. Scheid ze zorgvuldig van de details die ter verklaring dienen. ( Acquiring Spiritual Knowledge, Ensign, november 1993, 86.) Deze leerervaring zal verder ingaan op het ontdekken van expliciete en impliciete leerstellingen en beginselen in uw studie. (Zie ook Het evangelie leren en erin 29

36 LEERERVARING 7 onderwijzen: een handboek voor leerkrachten en leiders in seminaries en instituten voor godsdienstonderwijs [2012], 27.) Expliciete leerstellingen en beginselen vaststellen Expliciete leerstellingen en beginselen worden duidelijk en expliciet in de Schrifttekst genoemd. Lees de volgende Schriftteksten en let op voorbeelden van duidelijk genoemde leerstellingen en beginselen (vetgedrukt). Johannes 15:10: Als u Mijn geboden in acht neemt, zult u in Mijn liefde blijven, zoals Ik de geboden van Mijn Vader in acht genomen heb en in Zijn liefde blijf. Genesis 1:27: En God schiep de mens naar Zijn beeld; naar het beeld van God schiep Hij hem; mannelijk en vrouwelijk schiep Hij hen. Leer en Verbonden 59:23: Maar leert dat wie de werken van gerechtigheid doet, zijn loon ontvangen zal, ja, vrede in deze wereld en het eeuwige leven in de toekomende wereld. Helaman 3:27: Aldus zien wij dat de Heer barmhartig is jegens allen die zijn heilige naam in de oprechtheid van hun hart aanroepen. Job 36:5 Zie, God is machtig, maar Hij veracht niets; machtig is de kracht van Zijn hart. Tekstactiviteit: expliciete leerstellingen en beginselen vaststellen Lees de volgende Schriftteksten en markeer of noteer de daarin genoemde expliciete leerstellingen of beginselen. Amos 3:7 2 Nephi 9:20 Mosiah 2:17 Noteer uw inzichten en indrukken over de leerstellingen en beginselen die u in deze verzen gemarkeerd hebt in een studiedagboek of ander notitieboek dat u later kunt raadplegen, en bespreek ze met uw inserviceleider of -groep. Impliciete leerstellingen en beginselen vaststellen In de gelijkenis van de edelstenen was de jongevrouw niet tevreden met alleen de edelstenen vlak onder de oppervlakte van het zand. Ze kwam erachter dat ze dieper in het zand kon graven en na zorgvuldig onderzoek nog meer kostbare edelstenen kon ontdekken. 30

37 LEERERVARING 7 Zo kunt u ook bij uw studie van de Schriften leren graven en de context en inhoud op impliciete leerstellingen en beginselen doorzoeken. Dat levert vaak de waardevolste en belangrijkste ontdekkingen in uw Schriftstudie op. Impliciete leerstellingen en beginselen ontdekken, vergt de nodige tijd en overdenking. Activiteit uit het handboek Het evangelie leren en erin onderwijzen Lees paragraaf (Leerstellingen en beginselen identificeren) op pagina 27 van het handboek Het evangelie leren en erin onderwijzen, vanaf de zevende alinea, die begint met Vaak worden evangeliebeginselen niet expliciet door de schrijver genoemd [ ] tot de tweede alinea op pagina 28. Onderstreep woorden of zinsneden die u meer inzicht geven in impliciete leerstellingen en beginselen en u leren hoe u die in uw studie herkent. Noteer op basis van wat u onderstreept hebt hoe u aan een bekende of familielid zou uitleggen wat impliciete waarheden zijn en hoe u die vast kunt stellen. Noteer uw gedachten en indrukken in een studiedagboek of ander notitieboek dat u later kunt raadplegen, en bespreek ze met uw inserviceleider of -groep. Suggesties om impliciete leerstellingen en beginselen vast te stellen Het handboek Het evangelie leren en erin onderwijzen geeft de volgende suggesties zodat leerkrachten en cursisten impliciete leerstellingen en beginselen leren herkennen: 1. Zoek naar oorzaak-en-gevolgverbanden De evangeliebeginselen tekenen zich af door de daden, houding en gedragingen [oorzaken] van personen of groepen in het Schriftuurlijke verslag en de resulterende zegeningen of gevolgen onder de loep te nemen. (Het evangelie leren en erin onderwijzen, 27.) Ik ging bij het lezen van Mattheüs 4:1 11 letten op wat de Heiland zoal deed. Zo vastte en bad Hij om bij God te zijn. Ik zag ook dat Hij de Schriften gebruikte om de verleidingen die de tegenstander tegen Hem richtte te weerstaan. Zijn vasten, gebed en het gebruik van de Schriften (oorzaak) zorgden voor voldoende geestelijke kracht om verleidingen te weerstaan (gevolg). Toen ik deze ontdekking deed, formuleerde ik het beginsel eenvoudig als volgt in mijn dagboek: Wanneer we vasten, bidden en de Schriften begrijpen, kunnen we meer geestelijke kracht ontvangen om verleidingen te weerstaan. 31

38 LEERERVARING 7 Ik vond een geweldig impliciet beginsel in 1 Nephi 18:3. Nephi beklom dikwijls de berg, en [hij] bad dikwijls tot de Heer. Bijgevolg toonde de Heer hem grote dingen. Toen ik zo over die boodschap nadacht, noteerde ik het volgende beginsel in de kantlijn van mijn Schriften: Hoe meer ik in gebed met de Heer communiceer, hoe meer Hij mij grote dingen zal openbaren. 2. Stel vragen Impliciete beginselen komen ook aan het licht door vragen te stellen zoals: Wat is de moraal, of boodschap, van het verhaal? Waarom heeft de schrijver deze gebeurtenissen of passages in de tekst opgenomen? Wat wilde de schrijver ons leren? Welke fundamentele waarheden staan er in deze tekst? Terwijl ik Leer en Verbonden 9 las, met daarin de raad van de Heer aan Oliver Cowdery, die er niet in geslaagd was om ook een stukje van het Boek van Mormon te vertalen, vroeg ik me af: Wat is de moraal of boodschap van dit verhaal? Een impliciet beginsel dat in mij opkwam, was: Openbaring ontvangen en herkennen vereist inspanning van onze kant. In Alma las ik dat Ammon koning Lamoni diende zonder daarvoor een beloning te verwachten, en dat koning Lamoni onder de indruk van Ammons getrouwheid was. Ik vroeg me af waarom de schrijver die details in deze hoofdstukken opgenomen had. Als antwoord op die vraag noteerde ik het volgende beginsel in mijn Schriften: Als wij anderen trouw dienen, kunnen wij hen voorbereiden om de waarheden van het evangelie te ontvangen. 3. Zet leerstellingen en beginselen duidelijk en eenvoudig uiteen In het handboek Het evangelie leren en erin onderwijzen staat: Impliciete [leerstellingen en] beginselen zijn te herkennen door de waarheden die uit een verhaal in de Schriften naar voren komen duidelijk en beknopt te formuleren. (Het evangelie leren en erin onderwijzen, 27.) Met een duidelijke en volledige formulering van een leerstelling of beginsel verwoorden we onze gedachten en leggen we een Schriftuurlijke boodschap die de Heer ons wil geven vast. Ouderling B. H. Roberts ( ) van de Zeventig heeft daarover geschreven: 32

39 LEERERVARING 7 Om bekend te raken, moet de waarheid verklaard worden, en hoe duidelijker en vollediger de verklaring is, hoe meer gelegenheid de Heilige Geest heeft om tot de ziel van de mensen te getuigen dat het werk waar is. (New Witnesses for God, 3 delen [1909], 2:VII, geciteerd in James E. Faust, What I Want My Son to Know before He Leaves on His Mission, Ensign, mei 1996, 41.) Ouderling Richard G. Scott ( ) van het Quorum der Twaalf Apostelen heeft beklemtoond: Het is alle moeite waard om waarheid die we te weten komen tot eenvoudige beginselverklaringen te herleiden. ( Acquiring Spiritual Knowledge, Ensign, november 1993, 86.) Als u ouderling Scotts voorstel om waarheid die we te weten komen tot eenvoudige beginselverklaringen te herleiden opvolgt, zult u merken dat de nuttigste formuleringen van leerstellingen of beginselen iets van de volgende kenmerken hebben: Het gaat om volledige zinnen. Ze zijn eenvoudig, duidelijk en beknopt. De waarheden erin zijn fundamenteel, onveranderlijk en tijdloos. Er is vaak sprake van een handeling met bepaalde gevolgen. Ze zijn van persoonlijke betekenis. Welke kenmerken ziet u in de volgende formuleringen van een leerstelling of beginsel terug? Hoe meer ik in gebed met de Heer communiceer, hoe meer Hij mij grote dingen zal openbaren. Wanneer ik vast, bid en de Schriften begrijp, kan ik meer geestelijke kracht ontvangen om verleidingen te weerstaan. Jezus Christus heeft voor mijn zonden geleden. Openbaring ontvangen en herkennen, vergt inspanning van mijn kant. Als ik anderen trouw dien, kan ik hen voorbereiden om de waarheden van het evangelie te ontvangen. Bekijk de video Leerstellingen en beginselen vaststellen (7:09), beschikbaar op LDS.org. In deze video bespreken drie leerkrachten wat ze doen om leerstellingen en beginselen in Lukas 5:1 11 met de drie hierboven genoemde suggesties vast te stellen. 33

40 LEERERVARING 7 Noteer twee of drie goede ideeën die u uit deze video opgedaan hebt in een studiedagboek of ander notitieboek dat u later kunt raadplegen, en bespreek ze met uw inserviceleider of -groep. Stapsgewijze tekstactiviteit: impliciete leerstellingen en beginselen vaststellen Laten we oefenen om impliciete leerstellingen en beginselen vast te stellen. Bestudeer Enos 1:1 8 en zoek naar leerstellingen of beginselen die eeuwige waarde hebben. 1. De context en inhoud begrijpen Streef eerst naar begrip van de context en inhoud van een passage voordat u naar leerstellingen en beginselen zoekt. Gebruik daarvoor bijvoorbeeld de volgende of eendere vragen: Wat is een worsteling? (Zie vers 2.) Wat drong er tot diep in Enos hart door? (Zie vers 3.) Wat deed Enos en hoe lang deed hij dat? (Zie vers 4.) Wat betekent het woord smeking? (Zie vers 4.) Hoe verloopt de dialoog tussen de Heer en Enos in deze verzen? (Zie vers 5 8.) 2. Impliciete leerstellingen of beginselen vaststellen Overweeg een of meer van de volgende vragen om leerstellingen of beginselen in Enos 1:1 8 te ontdekken: Wat voor oorzaak-en-gevolgverbanden staan er in deze verzen? Wat is de moraal van het verhaal? Wat wilde de schrijver ons leren? Welke fundamentele waarheden staan er in deze tekst? 3. Leerstellingen en beginselen duidelijk en eenvoudig uiteenzetten Probeer de leerstellingen of beginselen in Enos 1:1 8 duidelijk en eenvoudig te formuleren. Gebruik daarbij een van de volgende aanwijzingen indien nodig: Als (oorzaak), dan (gevolg). En aldus zien wij,. Noteer uw formuleringen van een leerstelling of beginsel in een studiedagboek of ander notitieboek dat u later kunt raadplegen, en bespreek ze met uw inserviceleider of -groep. Tekstactiviteit: impliciete leerstellingen en beginselen vaststellen Oefen nu zelf met de vaardigheden die u tot nu toe in deze leerervaring opgedaan hebt. Lees Lukas 5:12 26 door en doe het volgende: Neem de context en inhoud van de tekst door. Stel vast welke leerstellingen en beginselen in deze verzen naar voren komen. Zet leerstellingen en beginselen die u ontdekt duidelijk en eenvoudig uiteen. Noteer uw formuleringen van een leerstelling of beginsel in een studiedagboek of ander notitieboek dat u later kunt raadplegen, en bespreek ze met uw inserviceleider of -groep. 34

41 LEERERVARING 7 De uitwerking die leerstellingen en beginselen vaststellen heeft Bekijk de video Leerstellingen en beginselen vaststellen: getuigenissen van cursisten (2:39), beschikbaar op LDS.org. In deze video vertellen enkele seminarie- en instituutscursisten over de uitwerking die het leren vaststellen van leerstellingen en beginselen op hun Schriftstudie gehad heeft. Denk tijdens de video na over de uitwerking die deze vaardigheid op uw eigen Schriftstudie en op het onderwijzen en leren in uw eigen klas kan hebben. Samenvatting en toepassing Belangrijke beginselen In de Schriften staat onder meer het overbrengen van de leerstellingen en beginselen van het evangelie van Jezus Christus centraal. Leerstellingen zijn fundamentele, onveranderlijke waarheden van het evangelie van Jezus Christus. Een beginsel is een blijvende waarheid of regel aan de hand waarvan men beslissingen kan nemen. Sommige leerstellingen en beginselen worden duidelijk en expliciet in de Schrifttekst genoemd, andere impliciet. Impliciete leerstellingen en beginselen vaststellen betekent ook dat u ze duidelijk en beknopt formuleert. Leerstellingen en beginselen in de Schriften vaststellen vergt zorgvuldige inspanning en oefening. Iemand kan de Schriften niet oprecht bestuderen zonder evangeliebeginselen te leren, want de Schriften zijn geschreven om die beginselen voor ons welzijn te bewaren. (Marion G. Romney, The Message of the Old Testament [CES-symposium over het Oude Testament, 17 augustus 1979], 3, si.lds.org.) Dus? Schrijf tot slot van deze leerervaring op wat u zoal gaat doen met de beginselen die u vandaag geleerd hebt. 35

42 LEERERVARING 8 Leerstellingen en beginselen begrijpen, voelen en toepassen Overzicht Deze leerervaring omvat de volgende aspecten: Het evangelie in ons hart planten Leerstellingen en beginselen begrijpen De waarheid en het belang van leerstellingen en beginselen voelen Leerstellingen en beginselen toepassen Belangrijke aspecten Het leerpatroon biedt basisprincipes waarmee we het evangelie in ons verstand en ons hart kunnen prenten. In deze leerervaring komt het volgende aan bod: de waarheid en het belang van de leerstellingen en beginselen begrijpen, voelen en ze toepassen. Deze leerervaring biedt een korte introductie van de aspecten van het leerpatroon. In uw werk als seminarie- of instituutsleerkracht krijgt u nog veel meer gelegenheid om deze vaardigheden op te doen en te oefenen. De waarheid en het belang van de leerstellingen en beginselen van het evangelie begrijpen, voelen en ze toepassen De gelijkenis van de edelstenen is een metafoor voor onze studie in de Schriften. De volgende drie elementen laten ons inzien wat we in onze studie kunnen doen als we belangrijke evangeliewaarheden vastgesteld hebben. 1. Leerstellingen en beginselen begrijpen De jongevrouw bestudeerde elke edelsteen die ze vond en verkende hun vorm en facetten zorgvuldig. 36

43 LEERERVARING 8 Als we kostbare waarheden in de vorm van leerstellingen en beginselen ontdekken, kunnen we ze stuk voor stuk zorgvuldig bestuderen om de betekenis en het belang ervan beter te begrijpen. 2. De waarheid en het belang van leerstellingen en beginselen voelen De jongevrouw ging elke edelsteen meer waarderen. Als ons begrip van de waarheden die we ontdekken toeneemt, voelen we hun belang, relevantie en urgentie. 3. Leerstellingen en beginselen toepassen De vader van de jongevrouw vroeg haar wat ze met de gevonden edelstenen wilde gaan doen. Met een getuigenis van, en waardering voor, een leerstelling of beginsel dient de toepassing ervan onze volgende stap te zijn. 37

44 LEERERVARING 8 Hedendaagse profeten en apostelen hebben onderstreept dat het belangrijk is om het evangelie diep in ons hart te planten. De context en inhoud van de Schriften begrijpen zodat we belangrijke leerstellingen en beginselen van het evangelie gaan herkennen, is een goed begin om kennis van evangeliewaarheden op te doen. Maar om de kennis in ons hoofd diep in ons hart te laten bezinken, moeten we vaak meer doen. We moeten naar het volgende streven: 1. De leerstellingen en beginselen begrijpen die we vastgesteld hebben. 2. De waarheid en het belang ervan voelen. 3. Ze toepassen. Deze drie elementen van het leerpatroon werken samen om de Heilige Geest uit te nodigen, die het evangelie diep in ons hart kan planten. Activiteit uit het handboek Het evangelie leren en erin onderwijzen Het evangelie leren en erin onderwijzen: een handboek voor leerkrachten en leiders in seminaries en instituten voor godsdienstonderwijs (2012) bevat belangrijke informatie over de verschillende aspecten van het leerpatroon. Lees de aangegeven paragrafen van het handboek en beantwoord de desbetreffende vragen voor meer inzicht. 1. Leerstellingen en beginselen begrijpen Bestudeer paragraaf ( Leerstellingen en beginselen begrijpen ) op pagina van uw handboek Het evangelie leren en erin onderwijzen. Zoek daarin naar antwoorden op de volgende vragen: Wat houdt een leerstelling of beginsel begrijpen in? 2. De waarheid en het belang van leerstellingen en beginselen voelen Hoe kan ik de vastgestelde leerstellingen en beginselen van het evangelie beter begrijpen? Bestudeer paragraaf ( De waarheid en het belang van leerstellingen en beginselen voelen ) op pagina van uw handboek Het evangelie leren en erin onderwijzen. Zoek daarin naar antwoorden op de volgende vragen: Waarom is het belangrijk dat ik de waarheid en het belang van een ontdekte leerstelling of een beginsel voel? Wat kan ik als leerling doen om de invloed van de Heilige Geest uit te nodigen zodat ik de waarheid en het belang van een ontdekte leerstelling of een beginsel voel? Wat is de rol van de Heilige Geest in dit proces? 3. Leerstellingen en beginselen toepassen Bestudeer paragraaf ( Leerstellingen en beginselen toepassen ) op pagina van uw handboek Het evangelie leren en erin onderwijzen. Zoek daarin naar antwoorden op de volgende vragen: 38

45 LEERERVARING 8 Hoe weet ik dat ik een evangeliebeginsel toepas dat ik geleerd heb? Wat gebeurt er met me als ik ernaar streef de ontdekte leerstelling of het beginsel toe te passen? Hoe kan ik me in mijn persoonlijke studie meer richten op het toepassen van de waarheden die ik leer? Laten we ons uit al het materiaal dat u zojuist in het handboek Het evangelie leren en erin onderwijzen bestudeerd hebt, op drie belangrijke suggesties concentreren. In de volgende lijst is elk element gekoppeld aan een actie die u kunt ondernemen om de waarheid en het belang van de waarheden die u in de Schriften leert, te begrijpen, te voelen en toe te passen. 1. Leerstellingen en beginselen begrijpen Analyseer de betekenis van de leerstelling of het beginsel door vragen te stellen en naar antwoorden te zoeken. 2. De waarheid en het belang van leerstellingen en beginselen voelen Denk na over de uitwerking die het beginsel op uzelf of op anderen gehad heeft. 3. Leerstellingen en beginselen toepassen Overweeg wat u moet ondernemen om de leerstelling of het beginsel toe te passen. Het leerpatroon toepassen Bekijk de video Beginselen begrijpen, voelen en toepassen (7:12), beschikbaar op LDS.org. In deze video bespreken drie leerkrachten wat ze doen om de waarheid en het belang van de leerstellingen en beginselen in Lukas 5:1 11 te begrijpen, te voelen en ze toe te passen. Noteer twee of drie goede ideeën die u uit deze bespreking opgedaan hebt in een studiedagboek of ander notitieboek dat u later kunt raadplegen, en bespreek ze met uw inserviceleider of -groep. Stapsgewijze oefening In Ether 6:1 12 lezen we dat de Heer de Jareditische boten door de wind in de richting van het beloofde land laat stuwen. Een van de beginselen die we uit deze passage kunnen halen, is: Als we op de Heer vertrouwen en zijn wil doen, zal Hij richting geven aan ons leven. Voer de volgende stappen uit om de waarheid en het belang van dit beginsel te begrijpen, te voelen en toe te passen. Noteer uw antwoorden en inzichten in uw Schriften of dagboek. 1. Ontwikkel uw begrip van het beginsel Analyseer de betekenis van het beginsel door de volgende of eendere vragen te stellen en naar antwoorden te zoeken: Wat houdt vertrouwen in? Wat houdt het in om op de Heer te vertrouwen? Waarom kan de Heer richting geven aan het leven van wie op Hem vertrouwen? Hoe geeft de Heer richting aan iemands leven? 2. Streef ernaar de waarheid en het belang van het beginsel te voelen Denk na over de uitwerking die het beginsel op uzelf of op anderen, onder wie mensen uit de Schriften of onze kerkgeschiedenis, gehad heeft. In welke opzichten krijgt de waarheid van dit beginsel in uw leven en getuigenis gestalte? In welke opzichten krijgt de waarheid van dit beginsel gestalte in het leven en getuigenis van anderen aan wie u dacht? 39

46 LEERERVARING 8 3. Pas het beginsel toe Overweeg wat u moet ondernemen om de leerstelling of het beginsel toe te passen. Vrije oefening Kies een beginsel dat u bij uw studie van Lukas 5:12 26 in leerervaring 7 vastgesteld hebt. Of kies een beginsel uit paragraaf 3.2 ( Lukas 5: een voorbeeld ) op pagina van het handboek Het evangelie leren en erin onderwijzen. Daarna doet u het volgende: 1. Ontwikkel uw begrip van het beginsel. Analyseer de betekenis van de leerstelling of het beginsel door vragen te stellen en naar antwoorden te zoeken. 2. Streef ernaar de waarheid en het belang van het beginsel te voelen. Denk na over de uitwerking die het beginsel op uzelf of op anderen gehad heeft. 3. Het beginsel toepassen. Overweeg wat u moet ondernemen om de leerstelling of het beginsel toe te passen. Noteer enkele inzichten en indrukken op basis van deze oefening in een studiedagboek of ander notitieboek dat u later kunt raadplegen, en bespreek ze met uw inserviceleider of -groep. Samenvatting en toepassing Belangrijke beginselen Evangeliestudie heeft als doel de Heilige Geest uit te nodigen om de leerstellingen en beginselen van het evangelie vanuit ons verstand in ons hart te planten. Een leerstelling en beginsel begrijpen omvat niet alleen de betekenis ervan kennen, maar ook de uitwerking die ze op ons leven kunnen hebben. Een goed begrip van een leerstelling of beginsel bereidt ons voor om de waarheid en het belang ervan te kunnen voelen. Het gevoel dat een leerstelling en beginsel waar en belangrijk zijn, zet ons ertoe aan om ze toe te passen. Toepassing vindt plaats wanneer we spreken, denken en leven naar wat we geleerd hebben. Een ware leerkracht brengt [de leerlingen], als hij of zij de feiten [van het evangelie] behandeld heeft [ ], een stapje verder op weg naar een geestelijk getuigenis en het begrip in hun hart die tot handelen voeren. (Robert D. Hales, Teaching by Faith [Een avond met ouderling Robert D. Hales, 1 februari 2002], 5, si.lds.org.) 40

47 LEERERVARING 8 Dus? Schrijf tot slot van deze leerervaring op wat u zoal gaat doen met de beginselen die u vandaag geleerd hebt. 41

48 LEERERVARING 9 Een les voorbereiden: bepalen wat u wilt behandelen Overzicht Opmerking: De volgende vijf leerervaringen zijn bedoeld om te leren hoe u een les voorbereidt. Leerervaringen 9 10 gaan over wat te behandelen en leerervaringen over hoe u het gaat behandelen. Deze leerervaring omvat de volgende aspecten: De Schriften in volgorde behandelen Afwegen wat u behandelt en hoe u het behandelt Bepalen wat te behandelen Belangrijke aspecten Nieuwe leerkrachten hebben vaak de volgende of soortgelijke vragen: Hoe verschilt lesgeven in het seminarie van lesgeven in bijvoorbeeld de klas Evangelieleer, de ZHV, het ouderlingenquorum enzovoort? Hoe bereid ik een les voor? Hoeveel tijd moet ik besteden aan bepalen wat te behandelen en hoe het te behandelen? Hoe bepaal ik wat ik moet behandelen? Deze leerervaring geeft antwoord op sommige van deze vragen. De Schriften in volgorde bestuderen en behandelen In seminarie- en instituutscursussen die op de standaardwerken gericht zijn, worden de boeken en hoofdstukken van de Schriften in de volgorde behandeld zoals ze in de Schriften staan. De lessen zijn op tekstblokken en niet op onderwerpen ingedeeld. Elk tekstblok kan meerdere hoofdstukken, beginselen en onderwerpen bevatten waar u aandacht aan kunt schenken. Deze benadering is anders dan instituutscursussen die thematisch behandeld worden. Bekijk de video De Schriften in volgorde bestuderen (0:46), beschikbaar op LDS.org. In deze video beschrijft ouderling David A. Bednar van het Quorum der Twaalf Apostelen de voordelen van de Schriften in volgorde bestuderen. 42

49 LEERERVARING 9 Activiteit uit het handboek Het evangelie leren en erin onderwijzen Lees de inleiding voor hoofdstuk 3 op pagina van Het evangelie leren en erin onderwijzen: een handboek voor leerkrachten en leiders in seminaries en instituten voor godsdienstonderwijs (2012), zodat u begrijpt waarom de seminarie- en instituutscursussen over de standaardwerken de Schriften in volgorde behandelen. Markeer in uw handboek de manieren waarop u en uw cursisten gezegend worden door de Schriften in volgorde te bestuderen. Als u een tekstblok in volgorde behandelt, komen er meerdere beginselen in één les aan de orde. Elk beginsel kan meer of minder aandacht krijgen. Bekijk de video De Schriften in volgorde behandelen (4:28), beschikbaar op LDS.org. Deze video illustreert enkele belangrijke aspecten van een tekstblok in volgorde behandelen. Wat en hoe: uw voorbereiding in evenwicht brengen Bij de voorbereiding van de lessen moet u bij het bepalen wat u gaat behandelen en hoe het te behandelen een evenwicht vinden. Onevenwichtige voorbereiding 1. Wat Als een leerkracht te veel tijd en moeite steekt in de overweging wat te behandelen, heeft hij of zij niet voldoende tijd om te overwegen hoe de cursisten bij het leerproces betrokken kunnen worden. Dit resulteert vaak in saaie lessen die te veel om de leerkracht draaien. 43

50 LEERERVARING 9 2. Hoe Als een leerkracht te veel tijd en moeite steekt in de overweging hoe de lesstof te behandelen, kan de les richting en kracht ontberen. In dat geval blijft de cursisten de lesmethode wellicht beter bij dan de geïnspireerde boodschappen uit de Schriften. Evenwichtige voorbereiding Iedere leerkracht moet bij de voorbereiding van een les besluiten wat hij of zij zal behandelen en hoe hij of zij dat gaat doen. (Het evangelie leren en erin onderwijzen, 52.) U hebt net gezien wat er gebeurt als het wat en hoe in uw voorbereiding niet in evenwicht zijn. Lees nu de volgende stukjes door en let op de kenmerken van de voorbereiding waarbij het wat en hoe in evenwicht zijn. 1. Wat Voorbereiden wat u wilt behandelen, bestaat uit: 2. Hoe De context begrijpen (achtergrond, cultuur en kader). De inhoud begrijpen (verhaallijn, mensen, gebeurtenissen, redevoeringen en geïnspireerde verklaringen). Belangrijke leerstellingen of beginselen vaststellen. Voorbereiden hoe de stof te behandelen bestaat uit de methoden, werkvormen en activiteiten die u gebruikt om de cursisten te helpen met leren (klassikale bespreking, vragen, audiovisuele middelen, schrijfopdrachten, groepswerk enzovoort). Zie onderdeel ( Bepalen wat te behandelen en hoe het te behandelen ) op pagina 52 van het handboek Het evangelie leren en erin onderwijzen. Zorgen van een nieuwe leerkracht Bekijk de video Het woord verkrijgen (8:54), beschikbaar op LDS.org. In deze video is Leah Murray een drukke moeder die onlangs als seminarieleerkracht geroepen is. Ze maakt zich, net zoals veel nieuwe leerkrachten, zorgen of ze wel de tijd kan vinden om elke dag lessen voor te bereiden en te geven. Ze vraagt zich af waar ze moet beginnen. Kijk naar de video en let op wie ze 44

51 LEERERVARING 9 om hulp met haar roeping vraagt. Let ook op welke raad ze krijgt over de belangrijkste plek om met de voorbereiding van lessen te beginnen. Bepalen wat te behandelen: vier stappen Volg bij uw voorbereiding van een les deze vier stappen om te bepalen wat u gaat behandelen. Deze stappen worden uitgelegd in het handboek Het evangelie leren en erin onderwijzen, onderdeel ( Bepalen wat te behandelen ), op pagina Verdiep u in de Schriften om de context en inhoud van het tekstblok te begrijpen. 2. Stel vast welke leerstellingen en beginselen in het blok voorkomen en streef ernaar die te begrijpen. 3. Bepaal welke leerstellingen en beginselen voor uw cursisten het belangrijkst zijn om te leren en toe te passen. 4. Besluit hoeveel aandacht elk segment van het tekstblok krijgt. De volgende activiteit gaat over de vier stappen om te bepalen wat u gaat behandelen. Bekijk voor elk van de vier onderdelen van de activiteit wat de video over elke fase aangeeft. Oefen vervolgens wat u geleerd hebt door lesnotities te maken bij uw overzicht van Mosiah 27. Activiteit lesvoorbereiding Fase 1: De context en inhoud van het tekstblok begrijpen In het handboek Het evangelie leren en erin onderwijzen staan vier suggesties om de context en inhoud van het tekstblok beter te begrijpen: Verdiep u in het tekstblok tot de inhoud duidelijk wordt. Let op de logische overgangen in het tekstblok waar van een wending in onderwerp of gebeurtenis sprake is. Deel het tekstblok op basis van de logische overgangen in kleinere segmenten of groepen verzen op. (Opmerking: u gebruikt die kleinere segmenten voor de voortgang van de les. Zo kunt u in elk geval de hele inhoud van een tekstblok in meerdere of mindere mate de revue laten passeren.) Vat samen wat er in elk segment verzen gebeurt. Bekijk de video Lesvoorbereiding: segmenten en samenvattingen (5:08), beschikbaar op LDS.org. In deze video laat zuster Wilson die stappen zien. Zorg voor een leeg document zoals u in de video zag, of gebruik het uitreikblad met de titel Bepalen wat u wilt behandelen in het aanhangsel van dit boek. Stel daarna als volgt de context en inhoud van het tekstblok vast: 1. Bestudeer het tekstblok (Mosiah 27) om met de context en inhoud bekend te raken. 2. Let op logische overgangen waar van een wending in onderwerp of gebeurtenis sprake is. 3. Deel het tekstblok op basis van die logische overgangen in kleinere groepen verzen op. 4. Vat op uw document samen wat er in elk segment met verzen gebeurt. 45

52 LEERERVARING 9 Fase 2: Leerstellingen en beginselen vaststellen en begrijpen Nadat u verssegmenten samengevat heb, stelt u de leerstellingen en beginselen erin vast. Daarna stelt u duidelijke, eenvoudige formuleringen op waarmee u de gevonden leerstellingen en beginselen samenvat. Bekijk de video Lesvoorbereiding: Leerstellingen en beginselen vaststellen (2:57), beschikbaar op LDS.org. In deze video laat zuster Wilson zien hoe ze leerstellingen en beginselen vaststelt, deze in eenvoudige formuleringen samenvat en in haar lesplan noteert. Keer naar uw lesnotities voor Mosiah 27 terug en doe het volgende: 1. Stel de leerstellingen en beginselen in elk verssegment vast. 2. Noteer elke leerstelling of elk beginsel in duidelijke, eenvoudige formuleringen in uw document. Ingevingen van de Heilige Geest De bedoeling van de geïnspireerde auteur Leerstellingen en beginselen die tot bekering voeren De behoeften en vaardigheden van uw cursisten Fase 3: Bepalen welke leerstellingen en beginselen voor de cursisten het belangrijkst zijn om te leren en toe te passen Tekstblokken bevatten vaak meer stof dan in een les aan de orde kan komen. Overweeg de volgende punten om te bepalen welke leerstellingen en beginselen voor uw cursisten het belangrijkst zijn om te leren en toe te passen: Bekijk de video Lesvoorbereiding: bepalen welke beginselen de meeste aandacht krijgen (5:07), beschikbaar op LDS.org. In deze video laat zuster Wilson zien hoe zij bepaalt welke leerstellingen en beginselen voor haar cursisten het belangrijkst zijn om te leren en toe te passen. Keer naar uw lesnotities voor Mosiah 27 terug en doe het volgende: 1. Bepaal welke leerstellingen en beginselen die u gevonden hebt, voor uw cursisten het belangrijkst zijn om te leren en toe te passen. Overweeg daarbij het volgende: Ingevingen van de Heilige Geest De bedoeling van de geïnspireerde auteur Leerstellingen en beginselen die tot bekering voeren De behoeften en vaardigheden van uw cursisten 2. Omcirkel of markeer in uw document de leerstellingen en beginselen die volgens u voor uw cursisten het belangrijkst zijn om te leren en toe te passen. Fase 4: Besluiten hoeveel aandacht elk segment van het tekstblok krijgt De volgende stap nadat u vastgesteld hebt welke leerstellingen en beginselen voor uw cursisten het belangrijkst zijn om te leren en toe te passen, is welke verssegmenten van het tekstblok de meeste aandacht in de les moeten krijgen. De segmenten met de waarheden die volgens u het belangrijkst zijn, krijgen doorgaans de meeste aandacht. Stel uzelf de volgende of soortgelijke op het leerpatroon gebaseerde vragen om te bepalen hoeveel aandacht elk verssegment moet krijgen. Wil ik dat mijn cursisten bij het bespreken van dit verssegment: De context en inhoud begrijpen? Belangrijke leerstellingen en beginselen vaststellen? De leerstellingen en beginselen begrijpen? 46

53 LEERERVARING 9 De waarheid en het belang van die leerstellingen en beginselen voelen? De waarheden toepassen? Bekijk de video Lesvoorbereiding: besluiten hoeveel aandacht elk verssegment krijgt (6:57), beschikbaar op LDS.org. In deze video laat zuster Wilson zien hoe ze het leerpatroon gebruikt om te besluiten hoeveel aandacht elk verssegment in het tekstblok krijgt. Keer naar uw lesnotities voor Mosiah 27 terug en voer de volgende taken uit: 1. Kijk naar de verssegmenten in uw document en besluit hoeveel aandacht elk segment naar aanleiding van de volgende vragen op basis van het leerpatroon moet krijgen. Wil ik dat mijn cursisten bij het bespreken van dit verssegment: De context en inhoud begrijpen? Belangrijke leerstellingen en beginselen vaststellen? De leerstellingen en beginselen begrijpen? De waarheid en het belang van die leerstellingen en beginselen voelen? De waarheden toepassen? 2. Neem de aandacht die u voor elk segment gekozen hebt in uw lesnotities op. Samenvatting en toepassing Belangrijke beginselen In seminarie- en instituutscursussen die op de standaardwerken gericht zijn, dienen de leerstellingen en beginselen in de volgorde behandeld te worden zoals ze in de Schriften staan. Bij de voorbereiding van een les levert een evenwicht tussen wat te behandelen en hoe het te behandelen een krachtiger en doelgerichtere leerervaring op. Om te bepalen wat u gaat behandelen: 1. Verdiep u in de Schriften om de context en inhoud van het tekstblok te begrijpen. 2. Stel vast welke leerstellingen en beginselen in het blok voorkomen en streef ernaar die te begrijpen. 3. Bepaal welke leerstellingen en beginselen voor uw cursisten het belangrijkst zijn om te leren en toe te passen. 4. Besluit hoeveel aandacht elk segment van het tekstblok krijgt. Besluit aan de hand van de individuele capaciteiten en behoeften van uw leerlingen wat de hoogste prioriteit heeft. Als de leerlingen een kernbeginsel begrijpen, in zich opnemen en het deel uit gaat maken van hun handboek voor het leven, dan is het belangrijkste doel al bereikt. (Richard G. Scott, To Understand and Live Truth [Een avond met ouderling Richard G. Scott, 4 februari 2005], 2 3, si.lds.org.) 47

54 LEERERVARING 9 Dus? Schrijf tot slot van deze leerervaring op wat u gaat doen met de beginselen die u vandaag geleerd hebt. 48

55 LEERERVARING 10 Bepalen wat te behandelen: de Schriften en het leerkrachtenboek gebruiken Overzicht Deze leerervaring omvat de volgende aspecten: Een inleiding tot het leerkrachtenboek Het leerplan toepassen en aanpassen Het leerkrachtenboek en de Schriften gebruiken om een les voor te bereiden Belangrijke aspecten Zuster Murray heeft in haar wijk met plezier een paar keer per maand les in een klas Evangelieleer gegeven. Ze is blij met haar nieuwe roeping als seminarieleerkracht, maar vraagt zich wel af hoe ze dagelijks een doeltreffende les moet voorbereiden: Elke dag een les voorbereiden en geven lijkt me een hele opgave. Welke middelen staan mij ter beschikking? Inleiding tot het leerkrachtenboek Elke weekdag een les voorbereiden, kan een zware en tijdrovende taak lijken. Bekijk de video Inleiding tot het leerkrachtenboek (4:01), beschikbaar op LDS.org. In deze video leert u lessen op basis van de Schriften en het leerkrachtenboek doeltreffend en efficiënt voor te bereiden. Opmerking: als u nog geen leerkrachtenboek gekregen hebt, neem dan contact met uw supervisor op. U kunt alle lesboeken ook vinden op lds.org/manual/institute voor instituutsboeken en lds.org/manual/seminary voor seminarieboeken. Activiteit met leerkrachtenboek Opmerking: elke les in de leerkrachtenboeken voor het seminarie en instituut is zo opgezet dat u zich doeltreffend kunt voorbereiden. Niet alle leerkrachtenboeken hebben dezelfde indeling of benamingen, maar soortgelijk materiaal is in alle leerkrachtenboeken beschikbaar. De activiteiten in deze leerervaring zijn op de meest recente seminarielesboeken gebaseerd. Open uw leerkrachtenboek bij een willekeurige les of gebruik het uitreikblad met de titel Voorbeeldles: 3 Nephi 11:1 17 in het aanhangsel van dit boek. Lees de les door en let op de volgende elementen. Vink elk element dat u vastgesteld hebt, op de volgende lijst af: Titel van de les 49

56 LEERERVARING 10 De titel van de les geeft de in de les behandelde hoofdstukken uit de Schriften aan. Inleiding tekstblok De inleiding voor een tekstblok biedt een kort overzicht van de context en inhoud van het desbetreffende tekstblok. Groepen verzen en samenvatting van de context Groepen verzen bestaan uit een reeks verzen met een bepaald onderwerp of bepaalde gebeurtenis als thema. Contextuele samenvattende verklaringen vatten de gebeurtenissen of leringen in een groep verzen samen. Lesinhoud Verklaringen van een leerstelling of beginsel Verklaringen van een leerstelling of beginsel zijn korte formuleringen van Schriftuurlijke waarheden. Toelichting, achtergrondinformatie en aanvullende lesideeën (mogelijk niet in elke les) De toelichting en achtergrondinformatie bevatten aanvullende citaten en uitleg van de historische context of Schriftteksten. Aanvullende lesideeën bevatten suggesties om leerstellingen en beginselen te behandelen die niet in de lesinhoud aan bod gekomen zijn. Er kunnen ook ideeën in staan voor het gebruik van visuele media, zoals dvd-presentaties of video s op LDS.org. Basisprincipes van evangelieonderwijs en -studie in het leerkrachtenboek In de leerkrachtenboeken voor het seminarie en instituut zijn de basisprincipes voor evangelieonderwijs en -studie verwerkt die u in elke les aan de orde laat komen. Bekijk de video De basisprincipes in het leerplan (2:15), beschikbaar op LDS.org. Let erop hoe de leerkrachtenboeken voor het seminarie en instituut leerkrachten helpen de basisprincipes voor evangelieonderwijs en -studie in elke les te verweven. Het leerplan toepassen en aanpassen Ouderling Dallin H. Oaks van het Quorum der Twaalf Apostelen heeft het volgende gezegd over hoe leerkrachten het lesmateriaal voor het seminarie en instituut moeten gebruiken: Eerst toepassen, dan aanpassen. Als we de voorgeschreven les grondig beheersen, kunnen we de Geest volgen om die les aan te passen. ( Een paneldiscussie met ouderling Dallin H. Oaks [Satellietuitzending seminaries en instituten voor godsdienstonderwijs, 7 augustus 2012], si.lds.org.) Als leerkrachten in het seminarie en instituut passen wij het leerplan in het leerkrachtenboek toe en passen wij het aan de behoeften van onze cursisten aan. 50

57 LEERERVARING 10 Toepassen Het leerplan toepassen houdt in dat u zich in de Schriften en de voorgeschreven les in uw leerkrachtenboek verdiept. Het leerplan verduidelijkt de Schriften, de intentie van de geïnspireerde schrijvers, de beginselen van bekering en de basisleer. Vertrouw op de inhoud en gebruik deze in de les. Aanpassen Het leerplan aanpassen wil zeggen dat u de les op aanwijzing van de Geest aan de behoeften van individuele cursisten aanpast en zo tot hun succes bijdraagt. De Schriften en het leerkrachtenboek gebruiken om een les voor te bereiden Als u het leerkrachtenboek doeltreffend gebruikt, kunt u opbouwende lessen voorbereiden zonder dat u er uren mee bezig bent. Bekijk de video Overzicht van het leerplan (4:45), beschikbaar op LDS.org. Deze video laat in het kort zien hoe u uw Schriften en het leerkrachtenboek samen gebruikt zodat u doeltreffende lessen voor uw cursisten kunt voorbereiden. Bekijk de video De Schriften en het leerkrachtenboek gebruiken (5:11), beschikbaar op LDS.org. In deze video geeft zuster Wilson belangrijke raad over het gebruik van de Schriften en het leerplan om lessen voor te bereiden. Doe onder het kijken belangrijke ideeën op die u bij de voorbereiding van uw eigen lessen kunt gebruiken. Activiteit lesvoorbereiding Nu is het uw beurt om uw Schriften en leerkrachtenboek te gebruiken en het voorbereiden van een les te oefenen. Open uw leerkrachtenboek bij een willekeurige les of gebruik het uitreikblad met de titel Voorbeeldles: 3 Nephi 11:1 17 in het aanhangsel van dit boek. Vink de volgende stappen gaandeweg bij uw voorbereidingen af. Lees de titel van de les en ga naar het blok in uw Schriften. Lees de inleiding voor het tekstblok. Verdiep uzelf in het tekstblok door het te lezen, te bestuderen, te overdenken en om inspiratie te bidden. Bestudeer de lesinhoud en let goed op verklaringen van leerstellingen en beginselen. Denk over de behoeften van uw cursisten na en besluit welke beginselen ze het meeste nodig hebben. Bepaal hoeveel aandacht u, gebaseerd op de behoeften van uw cursisten, aan de verschillende beginselen besteedt. Lees eventueel aanvullend materiaal in de les en overweeg hoe u dit materiaal in uw les kunt gebruiken. Wees erop voorbereid om deze ervaring met uw inserviceleider of -groep te bespreken. Samenvatting en toepassing Belangrijke beginselen De Schriften zijn uw bron voor het lesmateriaal, en het leerkrachtenboek is uw bron om de les voor te bereiden. 51

58 LEERERVARING 10 Het leerplan is zo opgezet dat u lessen doeltreffend en efficiënt kunt voorbereiden. U kunt het leerplan toepassen en aan de behoeften van de cursisten aanpassen. Als u het leerplan aanpast, neem de behoeften van uw cursisten en de ingevingen van de Heilige Geest dan zorgvuldig in overweging. U kunt aan de behoeften van uw cursisten voldoen door het leerplan bij de voorbereiding van uw lessen doeltreffend te gebruiken. Wie door de profeet geroepen zijn om de juistheid van de leer die in de kerk onderwezen wordt te waarborgen, controleren elk woord, elk plaatje, elk schema in het leerplan dat u ontvangt. Wij kunnen de kracht van het leerplan aanwenden door eenvoudigweg naar ons geloof te handelen dat het door God geïnspireerd is. [ ] Ons houden aan de inhoud en volgorde van het leerplan ontsluit onze unieke gaven om te onderwijzen in plaats van die te smoren. (Henry B. Eyring, The Lord Will Multiply the Harvest [Een avond met ouderling Henry B. Eyring, 6 februari 1998], 4, 5, si.lds.org.) Dus? Schrijf tot slot van deze leerervaring op wat u gaat doen met de beginselen die u vandaag geleerd hebt. 52

59 LEERERVARING 11 Bepalen hoe de lesstof te behandelen: de cursisten hun rol laten vervullen Overzicht Deze leerervaring omvat de volgende aspecten: Bepalen hoe de lesstof te behandelen De rol van de cursisten in het leerproces begrijpen De cursisten hun rol laten vervullen Belangrijke aspecten Bij de voorbereiding van uw lessen is een evenwicht tussen wat u gaat behandelen en hoe u de lesstof gaat behandelen belangrijk. In leerervaring 10 hebt u geleerd hoe u het lesmateriaal gebruikt bij de afweging wat u in het tekstblok gaat behandelen. Nu bent u zover om te bepalen hoe u de cursisten les gaat geven. De rol van de cursist in het leerproces Willen de cursisten geestelijke groei ervaren, dan zult u hun rol in het leerproces moeten begrijpen en leeractiviteiten moeten plannen waardoor ze hun rol actief vervullen. Noteer gedurende deze leerervaring de inspiratie of ideeën die u opdoet om uw cursisten hun rol in het leerproces te laten vervullen. 53

60 LEERERVARING 11 Activiteit uit het handboek Het evangelie leren en erin onderwijzen Bestudeer onderdeel (pagina 6 7) en de eerste drie alinea s van onderdeel (pagina 55) van Het evangelie leren en erin onderwijzen: een handboek voor leerkrachten en leiders in seminaries en instituten voor godsdienstonderwijs (2012). Zoek onder het lezen naar antwoorden op de volgende vragen: Wat is de rol van de cursist in het leerproces? Wat is naar uw gevoel het belangrijkste wat u kunt doen om uw cursisten hun rol te laten vervullen? Noteer uw antwoorden op deze vragen in een studiedagboek of ander notitieboek dat u later kunt raadplegen, en bespreek ze met uw inserviceleider of -groep. Profetische raad over de rol van de cursist Veel algemeen autoriteiten hebben beklemtoond hoe belangrijk het is om de cursisten hun rol in het leerproces te laten vervullen. Bekijk de video Profetische raad over de rol van de cursist in het leerproces (4:14), beschikbaar op LDS.org. In deze video getuigen enkele kerkleiders hoe belangrijk de rol van de cursist in het leerproces is. Persoonlijke bespiegeling Denk terug aan een keer wanneer de leerkracht van een klas waaraan u deelnam, activiteiten voorbereid had waardoor u bij het leerproces betrokken werd. Denk daarna terug aan een keer dat een leerkracht de leerlingen niet actief bij de les betrok. Vergelijk de twee ervaringen met elkaar. Welk verschil maakte het dat u en anderen uitgenodigd werden om aan het leerproces deel te nemen? Wat deed de leerkracht zodat u uw rol als leerling beter kon vervullen? Noteer uw antwoorden op deze vragen in een studiedagboek of ander notitieboek dat u later kunt raadplegen, en bespreek ze met uw inserviceleider of -groep. 54

61 LEERERVARING 11 De cursisten hun rol laten vervullen De cursisten kunnen hun rol als evangelieleerling vervullen als u ze uitnodigt om leerstellingen en beginselen van het evangelie uit te leggen, erover te vertellen en ervan te getuigen. Leerstellingen en beginselen van het evangelie uitleggen, erover vertellen en ervan getuigen komt het begrip en hun vermogen om het evangelie aan anderen uiteen te zetten ten goede. Ook wordt hun getuigenis versterkt van de dingen waarover ze spreken. (Zie Het evangelie leren en erin onderwijzen, onderdeel 2.6 [pagina 31 33].) De cursisten kunnen een Schrifttekst of beginsel in hun eigen woorden uitleggen. U kunt de cursisten in koppels, in kleine groepjes, met de hele klas, door een rollenspel of schriftelijk uitleg laten geven. De cursisten kunnen over hun inzichten, ervaringen of gevoelens met betrekking tot een Schrifttekst of beginsel vertellen. U kunt de cursisten vragen naar hun gevoelens of gepaste persoonlijke ervaringen die ze met een leerstelling of beginsel gehad hebben. Ze kunnen ook vertellen wat ze anderen hebben zien meemaken. Dat kan mondeling of schriftelijk. De cursisten kunnen getuigen van leerstellingen en beginselen waarvan zij weten dat ze waar zijn. U kunt ze laten getuigen van wat ze als waarheid voelen en weten, en wat dat in hun leven teweeggebracht heeft. De cursisten hoeven niet te beginnen met Ik wil mijn getuigenis geven of Ik weet. Elke uiting van een overtuiging of verklaring van een waarheid is een getuigenis. Deelname komt het leren ten goede Bekijk de video Uitleggen, verkondigen en getuigen: getuigenissen van cursisten (2:28), beschikbaar op LDS.org. In deze video spreken de cursisten over het vervullen van hun rol door in het seminarie iets uit te leggen, erover te vertellen en ervan te getuigen. 55

62 LEERERVARING 11 Een klas waarin de cursist centraal staat Bekijk de video Een klas waarin de cursist centraal staat: een voorbeeld (6:51), beschikbaar op LDS.org. In deze video laat zuster Weller de cursisten hun rol als leerling op basis van de Schriften vervullen. Let op hoe ze dat doel bereikt. Bekijk de video Een klas waarin de cursist centraal staat: bespiegelingen van een leerkracht (3:01), beschikbaar op LDS.org. In deze video bespreekt zuster Weller hoe belangrijk het is om de cursisten bij het leerproces te betrekken. Activiteit met leerkrachtenboek Elke les in uw leerkrachtenboek bevat vragen, activiteiten en methoden die uw cursisten actief uit de Schriften laten leren. Open uw leerkrachtenboek bij een willekeurige les of gebruik het uitreikblad met de titel Voorbeeldles: 3 Nephi 11:1 17 in het aanhangsel van dit boek. Zoek naar vragen, activiteiten en methoden waarmee u de cursisten kunt uitnodigen hun rol in het leerproces te vervullen. Noteer enkele vragen, activiteiten of methoden die u gevonden hebt in een studiedagboek of ander notitieboek dat u later kunt raadplegen, en bespreek ze met uw inserviceleider of -groep. Cursisten hun rol duidelijk maken De cursisten zullen actiever meedoen als ze hun rol als evangelieleerling begrijpen. Een van de eerste lessen in de meeste seminarieleerkrachtenboeken geeft aan hoe u de cursisten op hun rol wijst. Neem kort les 1, De rol van de leerling, in Het Boek van Mormon: boek voor de seminarieleerkracht door en overweeg hoe u beginselen uit de les kunt gebruiken om uw cursisten op hun rol in het leerproces te wijzen. Bekijk de video Cursisten hun rol duidelijk maken (6:27), beschikbaar op LDS.org. In deze video maakt broeder Howell zijn cursisten hun rol aan het begin van het schooljaar duidelijk. Noteer enkele ideeën die u wilt toepassen om de cursisten hun rol aan het begin van en gedurende het schooljaar duidelijk te maken. Noteer uw ideeën in een studiedagboek of ander notitieboek dat u later kunt raadplegen, en bespreek ze met uw inserviceleider of -groep. Samenvatting en toepassing Belangrijke beginselen U kunt uw cursisten helpen hun rol als evangelieleerling te begrijpen, te aanvaarden en te vervullen. Het is belangrijk dat u de cursisten hun rol als evangelieleerling aan het begin van en gedurende het schooljaar duidelijk maakt. U kunt de cursisten hun rol als evangelieleerling laten vervullen door ze uit te nodigen leerstellingen en beginselen uit te leggen, erover te vertellen en ervan te getuigen. Met behulp van het leerkrachtenboek kunt u activiteiten voorbereiden die uw cursisten bij het leerproces betrekken. 56

63 LEERERVARING 11 Het besluit [van de cursisten] om mee te doen, is een eigen keuze waardoor de Heilige Geest een persoonlijke boodschap kan overbrengen die op hun specifieke behoeften is afgestemd. Als u die sfeer van deelname weet te bewerkstelligen, krijgt de Geest meer kans om belangrijkere lessen over te brengen dan u dat kunt. Die deelname brengt de leiding van de Geest in hun leven. (Richard G. Scott, To Learn and to Teach More Effectively [Education Week devotional, 21 augustus 2007], 4 5, speeches.byu.edu.) Dus? Schrijf tot slot van deze leerervaring op wat u gaat doen met de beginselen die u vandaag geleerd hebt. 57

64 LEERERVARING 12 Bepalen hoe de lesstof te behandelen: doeltreffende vragen stellen Overzicht Deze leerervaring omvat de volgende aspecten: Het belang van vragen begrijpen Vragen formuleren voor specifieke resultaten Doeltreffende vragen stellen Belangrijke aspecten Het belang van vragen begrijpen Er zijn veel doeltreffende onderwijstechnieken die u in uw klas kunt gebruiken, zoals klassikale besprekingen, presentaties door de leerkracht en schrijven. Al deze methoden komen het leer- en onderwijsproces ten goede, maar er is één methode die belangrijker is dan vrijwel alle andere. President Henry B. Eyring van het Eerste Presidium heeft gezegd: Het stellen en beantwoorden van vragen ligt aan de basis van alle kennisoverdracht. ( The Lord Will Multiply the Harvest [Een avond met ouderling Henry B. Eyring, 6 februari 1998], 5 6, si.lds.org; cursivering toegevoegd.) Goede vragen zorgvuldig leren formuleren vergt tijd, inspanning en oefening. In deze leerervaring leert u vragen stellen die veel bij uw cursisten teweeg kunnen brengen. stellen. Bekijk de video Vragen stellen (2:42), beschikbaar op LDS.org. Bekijk de video en zoek naar inzichten in het belang van doeltreffende vragen 58

65 LEERERVARING 12 Activiteit uit het handboek Het evangelie leren en erin onderwijzen Lees de eerste drie alinea s van onderdeel 5.1 ( Vragen ) op pagina 58 van Het evangelie leren en erin onderwijzen: een handboek voor leerkrachten en leiders in seminaries en instituten voor godsdienstonderwijs (2012). Onderstreep woorden of zinsneden die u inzicht geven in het belang van doeltreffende vragen stellen. In welke opzichten is het stellen en beantwoorden van vragen de basis van alle kennisoverdracht? Noteer uw inzichten en indrukken in een studiedagboek of ander notitieboek dat u later kunt raadplegen, en bespreek ze met uw inserviceleider of -groep. Doelgerichte vragen formuleren De vragen die u stelt, dienen de cursisten de elementen van het leerpatroon te laten toepassen. Omdat elk element tot een ander resultaat leidt, zijn de vragen die u stelt van het gewenste resultaat afhankelijk. Als u bijvoorbeeld beoogt dat de cursisten de context en inhoud van de Schriften beter gaan begrijpen, stelt u vragen over de mensen, verhaallijn en culturele achtergrond. Wilt u echter dat de cursisten een leerstelling of beginsel gaan toepassen, dan stelt u vragen die de cursisten laten nadenken over hoe ze een leerstelling of beginsel in hun leven kunnen verweven. Basiselementen van het leerpatroon en kenmerkende vragen Hieronder staan voorbeelden van vragen die u met betrekking tot elk element van het leerpatroon aan cursisten kunt stellen. Let op hoe de vragen op elk niveau op 59

66 LEERERVARING 12 elkaar voortborduren, van de context en inhoud begrijpen tot leerstellingen en beginselen toepassen. De context en inhoud begrijpen Wie zijn de mensen in dit verhaal? Wat gebeurt er in deze passage? Waar vinden deze gebeurtenissen plaats? Leerstellingen en beginselen vaststellen Welke leerstellingen en beginselen zie je? Wat is de moraal of boodschap van het verhaal? Wat zou de auteur ons hiermee willen leren? Leerstellingen en beginselen begrijpen Wat weet je over dit beginsel? Waarom zou dit beginsel tegenwoordig belangrijk voor ons zijn? Hoe zou je dit beginsel aan iemand uitleggen? Welk gedrag en welke eigenschappen zie je in iemand die dit beginsel naleeft? De waarheid en het belang van leerstellingen en beginselen voelen Wanneer heb je de waarheid van dit beginsel gevoeld? Hoe weet je dat dit een waar beginsel is? Wanneer is het gehoorzamen van dit beginsel je tot zegen geweest? Leerstellingen en beginselen toepassen Wat ga je doen naar aanleiding van wat je vandaag gevoeld hebt? Hoe kun je dit beginsel toepassen? 60

67 LEERERVARING 12 Vragen stellen zodat cursisten de context en inhoud gaan begrijpen Maak de cursisten de context en inhoud van een tekstblok duidelijk met vragen waardoor ze gaan zoeken naar informatie over wat ze lezen en hun bevindingen kunnen analyseren. Vragen die cursisten helpen om naar informatie te zoeken Maak uw cursisten de context en inhoud van een tekstblok duidelijk met vragen waardoor ze naar informatie over de mensen, verhaallijn, culturele achtergrond en andere details gaan zoeken. De antwoorden op die vragen zijn vaak rechtstreeks in de Schrifttekst of in Schriftstudiewijzers te vinden, zoals voetnoten, de Gids bij de Schriften, kaarten en foto s, enzovoort. Deze informatiebronnen maken de cursisten de specifieke details van het tekstblok duidelijk. U kunt bijvoorbeeld de volgende of soortgelijke vragen stellen: Wie gaf Nephi volgens 1 Nephi 3:1 4 de opdracht naar Laban te gaan om de kronieken te verkrijgen? Kijk in 1 Nephi 16:10. Hoe zag de Liahona eruit? Zoek het woord Apostel in de Gids bij de Schriften op. Wat betekent dit woord? (U kunt deze vraag stellen nadat de cursisten Lukas 6:13 gelezen hebben.) Lees onderdeel op pagina van uw handboek Het evangelie leren en erin onderwijzen. Markeer woorden of zinsneden die u inzicht geven in hoe vragen stellen die de cursisten laten zoeken naar informatie, ze kan helpen om de context en inhoud van het tekstblok te ontdekken. Bekijk de video Vragen stellen: zoeken naar informatie (1:36), beschikbaar op LDS.org. In deze video formuleert een seminarieleerkracht 61

68 LEERERVARING 12 vragen die haar cursisten naar belangrijke informatie over de inhoud en context van Leer en Verbonden 1:1 4 laten zoeken. Oefening Bestudeer Lukas 5:1 11 en noteer twee vragen die de cursisten laten zoeken naar informatie waardoor ze de context en inhoud van deze verzen beter gaan begrijpen. Kenmerkende vragen die de cursisten naar informatie laten zoeken, beginnen vaak met de volgende woorden: Volgens deze tekst, wie? Als we naar deze tekst kijken, wat? In deze tekst, waar? Noteer uw twee vragen in een studiedagboek of ander notitieboek dat u later kunt raadplegen, en bespreek ze met uw inserviceleider of -groep. Vragen stellen zodat cursisten de context en inhoud gaan analyseren Nadat de cursisten met de basisdetails van een passage bekend zijn, stelt u vragen waardoor ze de details van de verhaallijn, de mensen en hun omstandigheden, enzovoort gaan analyseren. Bij de studie van Lukas 5:1 11 leren de cursisten bijvoorbeeld dat Petrus de hele nacht zonder succes gevist had. Help de cursisten om de passage nader te analyseren door de volgende of soortgelijke vragen te stellen: Waarom zou Petrus geaarzeld hebben om weer te gaan vissen? Waarom zou de Heiland dat verzoek aan Petrus gedaan hebben? Bestudeer de alinea s onder de subkop De cursisten helpen met meer inzicht in de context en inhoud van de Schriften in onderdeel op pagina 60 van het handboek Het evangelie leren en erin onderwijzen. Markeer woorden of zinsneden die u inzicht geven in hoe vragen stellen die de cursisten de context en inhoud laten analyseren, ze meer begrip van de Schriften geeft. Bekijk de video Vragen stellen: de context en inhoud analyseren (1:45), beschikbaar op LDS.org. In deze video stelt een seminarieleerkracht vragen die de cursisten de inhoud en context van Leer en Verbonden 1:1 4 laten analyseren. Oefening Noteer op basis van de informatie die u uit Lukas 5:1 11 opgedaan hebt, twee vragen die de cursisten de betekenis van de Schrifttekst laten analyseren. Kenmerkende vragen die de cursisten de context en inhoud laten analyseren, beginnen vaak als volgt: Waarom denk je? Waarom is? Hoe komt het dat? 62

69 LEERERVARING 12 Noteer uw twee vragen in een studiedagboek of ander notitieboek dat u later kunt raadplegen, en bespreek ze met uw inserviceleider of -groep. Vragen stellen zodat cursisten leerstellingen en beginselen kunnen ontdekken Als u vragen stelt waardoor de cursisten leerstellingen en beginselen gaan ontdekken, laat u ze belangrijke waarheden vaststellen en deze duidelijk formuleren. Na bestudering van het verhaal van Nephi over het verkrijgen van de platen van koper, kunt u bijvoorbeeld vragen: Welk beginsel leren we uit het feit dat Nephi ondanks grote moeilijkheden met succes de platen van koper bemachtigde? Dit spoort de cursisten ertoe aan een leerstelling of beginsel te ontdekken en met hun eigen woorden te formuleren, zoals: Ik kan grote dingen tot stand brengen als ik doe wat de Heer van mij vraagt. Bestudeer de alinea s onder de subkop De cursisten helpen beginselen en leerstellingen van het evangelie te identificeren op pagina van uw handboek Het evangelie leren en erin onderwijzen. Onderstreep woorden of zinsneden die beklemtonen hoe belangrijk het is om vragen te stellen die de cursisten leerstellingen en beginselen laten vaststellen. Bekijk de video Vragen stellen: leerstellingen en beginselen vaststellen (0:42), beschikbaar op LDS.org. In deze video bespreekt een klas Exodus 17 over het verhaal waarin Mozes zijn handen omhoog moest houden zodat het Israëlitische leger als overwinnaar uit de strijd zou komen. Kijk naar de 63

70 LEERERVARING 12 video en let op hoe de leerkracht de klas vraagt om een beginsel in het verhaal vast te stellen. Oefening Bestudeer Lukas 5:1 11 en noteer een vraag waarmee de cursisten een leerstelling of beginsel kunnen vaststellen. Hieronder staan voorbeelden van kenmerkende vragen waarmee de cursisten leerstellingen en beginselen kunnen vaststellen: Welk beginsel wordt in deze passage geïllustreerd? Wat is de moraal of boodschap van het verhaal? Wat zou de auteur ons hiermee willen leren? Noteer uw vraag in een studiedagboek of ander notitieboek dat u later kunt raadplegen, en bespreek ze met uw inserviceleider of -groep. Vragen stellen zodat cursisten leerstellingen en beginselen gaan begrijpen Als studenten een leerstelling of beginsel gevonden hebben, stelt u vragen die de klas inzicht geven in (1) wat de leerstelling of het beginsel betekent en (2) hoe de leerstelling of het beginsel tegenwoordig relevant kan zijn. Nadat de klas bijvoorbeeld het beginsel Bij God is niets onmogelijk (Lukas 1:37) gevonden heeft, kunt u vragen stellen zoals: Wat betekent het woord onmogelijk voor je? En: Waarom zouden we ook tegenwoordig van dit beginsel doordrongen moeten zijn? Bestudeer de alinea s onder de subkop De cursisten helpen meer begrip van de beginselen en leerstellingen te ontwikkelen op pagina 61 van uw handboek Het evangelie leren en erin onderwijzen. Onderstreep woorden of zinsneden die 64

71 LEERERVARING 12 beklemtonen hoe belangrijk het is om vragen te stellen die de cursisten leerstellingen en beginselen laten begrijpen. Bekijk de video Vragen stellen: leerstellingen en beginselen begrijpen (0:41), beschikbaar op LDS.org. In deze video introduceert een instituutsleerkracht een beginsel aan zijn leerlingen en stelt een vraag waardoor ze dat beginsel beter gaan begrijpen. Oefening Bestudeer Lukas 5:1 11 en noteer twee vragen waardoor de cursisten het volgende beginsel beter gaan begrijpen: Als we doen wat de Heer vraagt, ook al begrijpen we niet waarom, kan Hij ons meer zegenen dan we voor mogelijk houden. Kenmerkende vragen die de cursisten leerstellingen en beginselen beter laten begrijpen, beginnen vaak als volgt: Wat zou er bedoeld worden met? Waarom denk je? Hoe zou je uitleggen? Noteer uw twee vragen in een studiedagboek of ander notitieboek dat u later kunt raadplegen, en bespreek ze met uw inserviceleider of -groep. Vragen stellen zodat cursisten de waarheid en het belang van leerstellingen en beginselen voelen U kunt de cursisten de waarheid en het belang van een beginsel persoonlijk laten voelen met vragen waardoor ze hun ervaringen en getuigenis gaan verwoorden. De cursisten kunnen ook zeer ontvankelijk voor een beginsel zijn nadat andere cursisten van de uitwerking in hun leven getuigd hebben. Nadat uw klas bijvoorbeeld meer begrip van het beginsel Bij God is niets onmogelijk (Lukas 1:37) gekregen heeft, kunt u de volgende vraag stellen: Denk terug aan een keer dat God jou of een bekende geholpen heeft om iets te doen wat onmogelijk leek. Hoe heeft die ervaring je getuigenis van Gods macht versterkt? 65

72 LEERERVARING 12 Bestudeer onderdeel op pagina van uw handboek Het evangelie leren en erin onderwijzen. Onderstreep woorden of zinsneden die beklemtonen hoe belangrijk het is om vragen te stellen waardoor de cursisten de waarheid en het belang van leerstellingen en beginselen gaan voelen. Bekijk de video Vragen stellen: gevoelens en een getuigenis opwekken (0:48), beschikbaar op LDS.org. In deze video bespreekt een klas een beginsel uit Alma 7. Let op hoe de leerkracht een vraag stelt waardoor de cursisten de waarheid en het belang van het beginsel gaan voelen. Oefening Bestudeer Lukas 5:1 11 en noteer twee vragen waardoor de cursisten de waarheid en het belang van het volgende beginsel gaan voelen: Als we doen wat de Heer vraagt, ook al begrijpen we niet waarom, kan Hij ons meer zegenen dan we voor mogelijk houden. Kenmerkende vragen die de cursisten de waarheid en het belang van leerstellingen en beginselen laten voelen, beginnen vaak als volgt: Wanneer heb je gezien? Wanneer heb je gevoeld? Hoe weet je? In welke opzichten is je leven anders dankzij? Noteer uw twee vragen in een studiedagboek of ander notitieboek dat u later kunt raadplegen, en bespreek ze met uw inserviceleider of -groep. Vragen stellen zodat cursisten leerstellingen en beginselen willen toepassen Zelfs wanneer de cursisten de waarheid en het belang van een beginsel voelen, moeten ze er nog wel voor kiezen om het in praktijk te brengen. Uw rol als leerkracht is vragen te stellen die de cursisten laten overwegen hoe ze beginselen van het evangelie in hun huidige situatie en in toekomstige situaties kunnen 66

73 LEERERVARING 12 toepassen. Na een klassikale bespreking van het beginsel Bij God is niets onmogelijk (Lukas 1:37) kunt u bijvoorbeeld vragen: Hoe stel je je vertrouwen in God in een situatie die onmogelijk lijkt? Omdat sommige antwoorden van cursisten van persoonlijke of gevoelige aard kunnen zijn, kunt u de cursisten hun antwoorden op dergelijke vragen ook in hun studiedagboek laten noteren in plaats ze met de klas te bespreken. Bestudeer onderdeel op pagina 62 van uw handboek Het evangelie leren en erin onderwijzen. Onderstreep woorden of zinsneden die beklemtonen hoe belangrijk het is om vragen te stellen die de cursisten leerstellingen en beginselen laten toepassen. Bekijk de video Vragen stellen: toepassing aanmoedigen (0:50), beschikbaar op LDS.org. In deze video bespreekt een klas een beginsel uit Lukas 5: Let op hoe de leerkracht vragen stelt die de cursisten laten overwegen hoe ze het beginsel kunnen toepassen. Oefening Bestudeer Lukas 5:1 11 en noteer een vraag waardoor de cursisten gaan overwegen hoe ze het volgende beginsel kunnen toepassen: Als we doen wat de Heer vraagt, ook al begrijpen we niet waarom, kan Hij ons meer zegenen dan we voor mogelijk houden. Kenmerkende vragen die de cursisten leerstellingen en beginselen beter laten begrijpen en toepassen, beginnen vaak als volgt: Wat kun je veranderen om beter? Wat ga je doen vanwege? Hoe ga je? Noteer uw vraag in een studiedagboek of ander notitieboek dat u later kunt raadplegen, en bespreek ze met uw inserviceleider of -groep. Vragen uit uw leerkrachtenboek gebruiken Uw leerkrachtenboek is een van de beste informatiebronnen met voorbeelden van doeltreffende vragen. Elke les bevat aanbevolen vragen die u in uw les kunt gebruiken. Veel vragen in uw leerkrachtenboek zijn bedoeld om de cursisten de elementen van het leerpatroon te laten toepassen. Neem ter verbetering van uw eigen vragen de vragen in uw leerkrachtenboek door voor meer inzicht in de kenmerken van goed geformuleerde vragen. Samenvatting en toepassing Belangrijke beginselen Het stellen en beantwoorden van vragen is de basis van alle kennisoverdracht. Doeltreffende vragen stellen is een van de belangrijkste vaardigheden die u als leerkracht kunt ontwikkelen. Zorgvuldig geformuleerde vragen kunnen u en uw cursisten specifieke, beoogde resultaten laten bereiken. 67

74 LEERERVARING 12 Goede vragen zorgvuldig leren formuleren vergt tijd, inspanning en oefening. Stel zorgvuldig geformuleerde vragen die te denken geven. Zelfs al zijn de antwoorden niet volledig juist, het maakt het wel waarschijnlijker dat er waardevolle lering uit getrokken wordt. (Richard G. Scott, To Understand and Live Truth [Een avond met ouderling Richard G. Scott, 4 februari 2005], 3, si.lds.org.) Dus? Schrijf tot slot van deze leerervaring op wat u gaat doen met de beginselen die u vandaag geleerd hebt. 68

75 LEERERVARING 13 Bepalen hoe de lesstof te behandelen: geloof oefenen Overzicht Deze leerervaring omvat de volgende aspecten: Geloof in de kracht van het woord van God hebben Geloof in de Heer en in de Geest oefenen Vertrouwen in uw cursisten Belangrijke aspecten Drie kernpunten In de alinea onderwijzen van het Doel van seminaries en instituten voor godsdienstonderwijs staat: Wij onderwijzen de cursisten in de leerstellingen en beginselen van het evangelie, zoals die in de standaardwerken en de woorden van de profeten uiteengezet worden. Wij behandelen die leerstellingen en beginselen op begrijpelijke en opbouwende wijze. Wij maken de cursisten hun rol in het leerproces duidelijk en bereiden ze voor om het evangelie aan anderen uit te dragen. (Het evangelie leren en erin onderwijzen: een handboek voor leerkrachten en leiders in seminaries en instituten voor godsdienstonderwijs [2012], X.) Deze alinea impliceert dat doeltreffende leerkrachten drie belangrijke kernpunten centraal stellen: 1. We kunnen geloof in de kracht van het woord hebben 2. We kunnen geloof in de Heer en in de Geest oefenen 3. We kunnen vertrouwen in de cursisten stellen In deze leerervaring maakt u kennis met kernbegrippen die u uw inzicht in en geloof in deze drie elementen verdiepen. 69

76 LEERERVARING 13 Elk van de drie kernpunten is essentieel, net zoals elke poot van een kruk met drie poten. Leerkrachten zullen eerder succes ervaren als hun methoden in overeenstemming met deze drie kernpunten zijn. Maar soms stroken de methoden van leerkrachten niet met wat ze in hun hart geloven. Net zoals een kruk met drie poten met een gebroken of ontbrekende poot niet in evenwicht is, wijst het handboek Het evangelie leren en erin onderwijzen erop dat bij leerkrachten die geen succes boeken, vaak een van de volgende elementen ontbreekt: 1. Geloof in de kracht van het woord 2. Geloof in de Heer en in de Geest 3. Vertrouwen in de cursisten Bekijk de video Drie kernpunten (1:47), beschikbaar op LDS.org. In deze video vertelt Chad Webb, bestuurder seminaries en instituten voor godsdienstonderwijs, dat hij eens merkte dat zijn lessen niet in overeenstemming met zijn kernopvattingen waren. Wat besloot hij door die ervaring te gaan doen? Geloof in de kracht van het woord Lees de twee alinea s onder de subkop Geloof in de kracht van het woord in onderdeel van het handboek Het evangelie leren en erin onderwijzen (pagina 47 48). Lees dan de volgende Schriftteksten door: 2 Timotheüs 3: Nephi 25:23, 26 Alma 31:5 Helaman 3:29 30 Doe het volgende terwijl u het handboek en de Schriften doorneemt: Let op woorden en zinsneden die de zegeningen van de Schriften voor u en uw cursisten aangeven. Bedenk wanneer de Schriften u of anderen tot zegen geweest zijn. Noteer desgewenst uw gedachten en indrukken. 70

77 LEERERVARING 13 In klassen waar leerkrachten en cursisten geloof in de kracht van het woord hebben, staan de Schriften in het onderwijs en leerproces centraal. Bekijk de video Op basis van de Schriften onderwijzen (3:20), beschikbaar op LDS.org. In deze video legt broeder Webb uit hoe dat in een klas kan gaan en waarom het belangrijk is. Overweeg tijdens het kijken de volgende vragen: Wat zie je in een klas waar de Schriften in het onderwijs en leerproces centraal staan? Waarom is het belangrijk dat leerkrachten de Schriften in de lesbeleving van de cursisten centraal stellen? Noteer uw antwoorden op deze vragen in een studiedagboek of ander notitieboek dat u later kunt raadplegen, en bespreek ze met uw inserviceleider of -groep. Geloof in de Heer en in de Geest Lees de twee alinea s onder de subkop Geloof in de Heer en in de Geest in onderdeel van het handboek Het evangelie leren en erin onderwijzen (pagina 48). Let er tijdens het lezen op hoe geloof in de Heer en in de Geest oefenen, een positieve invloed op uw cursisten kan hebben. Bekijk de video De Heer kent alle behoeften (0:45), beschikbaar op LDS.org. Door deze video begrijpt u beter hoe geloof in de Heer en in de Geest oefenen, zowel u als uw cursisten tot zegen kan zijn. Overweeg tijdens het kijken de volgende vragen: Hoe kunt u als leerkracht zoal blijk van geloof in de Heer en in de Geest geven? Hoe zal uw vertrouwen in de Heer en in de Geest uw cursisten tot zegen zijn? Noteer uw antwoorden op deze vragen in een studiedagboek of ander notitieboek dat u later kunt raadplegen, en bespreek ze met uw inserviceleider of -groep. Vertrouwen in de cursisten Lees de eerste vier alinea s onder de subkop Vertrouwen in de cursisten in onderdeel van het handboek Het evangelie leren en erin onderwijzen (pagina 48). Let onder het lezen op woorden of zinsneden die aangeven waarom u erop kunt vertrouwen dat cursisten in staat zijn hun rol te vervullen als ze leerstellingen en beginselen van het evangelie leren, onderwijzen en toepassen. Bekijk de video Meer van uw cursisten verwachten (2:21), beschikbaar op LDS.org. Deze video maakt duidelijk hoe cursisten door de verwachtingen en het vertrouwen van een leerkracht in hen de Geest begonnen te voelen (Bonnie L. Oscarson, Grotere verwachtingen [Satellietuitzending seminaries en instituten voor godsdienstonderwijs, 5 augustus 2014], lds.org/broadcasts) en tot bekering aangezet werden. Overweeg tijdens het kijken de volgende vraag: Hoe kan een klas met een leerkracht die vertrouwen heeft in de capaciteiten van de cursisten om het evangelie te leren, uit te dragen en na te leven, verschillen van een klas waar een leerkracht lage verwachtingen of weinig vertrouwen in de cursisten heeft? 71

78 LEERERVARING 13 Noteer uw gedachten over deze vraag in een studiedagboek of ander notitieboek dat u later kunt raadplegen, en bespreek ze met uw inserviceleider of -groep. Samenvatting en toepassing Belangrijke beginselen Wilt u doeltreffend lesgeven, dan moeten uw onderwijsmethoden van de volgende drie kernpunten uitgaan: 1. We kunnen geloof in de kracht van het woord van God hebben. 2. We kunnen geloof in de Heer en in de Geest oefenen. 3. We kunnen vertrouwen in de cursisten stellen. Van tijd tot tijd kan het nuttig zijn u af te vragen hoe uw methoden en handelwijze in de klas de toepassing van deze kernpunten weerspiegelen. Ik smeek u, ter wille van uzelf en van uw cursisten, om te geloven dat zij [het Boek van Mormon] willen lezen, niet dat u ze ertoe moet bewegen, maar dat ze zich ertoe aangetrokken voelen. (Henry B Eyring, The Book of Mormon Will Change Your Life [CES-symposium over het Boek van Mormon, 17 augustus 1990], 2, si.lds.org.) Dus? Schrijf tot slot van deze leerervaring op wat u gaat doen met de beginselen die u vandaag geleerd hebt. 72

79 Inservicelessen

80

81 Inleiding tot de inservicelessen Seminaries en instituten voor godsdienstonderwijs hebben een reeks van vier lessen van elk negentig minuten ontwikkeld waarmee inserviceleiders nieuwe seminarie- en instituutsleerkrachten kunnen instrueren. Deze lessen bieden inserviceleiders de gelegenheid om met nieuwe leerkrachten de belangrijke begrippen en beginselen te oefenen die ze zich in de dertien leerervaringen thuis eigen maken. Waar mogelijk werken inserviceleiders deze vier inservicelessen met nieuwe leerkrachten af voordat het schooljaar begint. Vóór een inserviceles Nieuwe leerkrachten dienen de dertien leerervaringen thuis te voltooien. De leerervaringen thuis geven leerkrachten meer begrip van belangrijke informatie in Het evangelie leren en erin onderwijzen: een handboek voor leerkrachten en leiders in seminaries en instituten voor godsdienstonderwijs (2012). Inserviceleiders dienen de leerervaringen thuis ook zelf te voltooien om met het materiaal vertrouwd te raken. Het pictogram delen in de dertien leerervaringen thuis geeft aan dat leerkrachten geacht worden hun inzichten en indrukken op te schrijven, zodat ze die later met hun inserviceleiders kunnen bespreken. De inserviceleider kan deze opgetekende inzichten en indrukken van de leerkrachten doornemen en beoordelen hoe goed de leerkrachten zich de informatie in de leerervaringen thuis eigen gemaakt hebben. De inserviceleider dient de inservicelessen vervolgens onder gebed aan de behoeften van de leerkrachten aan te passen. Inserviceleiders kunnen de aanbevolen oefeningen in de volgende inservicelessen gebruiken of hun eigen activiteiten ontwikkelen. Opmerking: de genoemde video s in deze inservicelessen zijn niet in alle talen beschikbaar. Als een bepaalde video niet in uw taal beschikbaar is, kunt u ander videomateriaal gebruiken dat het behandelde beginsel illustreert. U kunt ook een andere activiteit bedenken die hetzelfde doel verwezenlijkt. 75

82 Tijdens een inserviceles Het voornaamste doel van deze inservicelessen is dat de inserviceleiders de leerkrachten kunnen laten oefenen met de vaardigheden die ze zich in de leerervaringen thuis eigen maken. Inserviceleiders kunnen de informatie in de leerervaringen thuis indien nodig doornemen en ervoor zorgen dat de leerkrachten het materiaal begrijpen. In de inservicelessen dienen de oefeningen echter centraal te staan. Voorbeeldagenda De agenda voor een inservice-instructieles van negentig minuten zou er als volgt uit kunnen zien. Pas deze aan de behoeften en omstandigheden van uw klas aan. Inleiding (10 minuten) Open met een korte opbouwende gedachte en een gebed. Laat de leerkrachten met elkaar kennismaken. Follow-up van eventuele opdrachten uit de vorige inserviceles. Oefenen (70 minuten) Deel exemplaren van het onderdeel Belangrijke beginselen in de behandelde leerervaringen uit. Bespreek deze beginselen en de ervaringen en inzichten die de leerkrachten bij hun studie van de leerervaringen genoteerd hebben. Beantwoord vragen en geef toelichting. Neem materiaal dat de leerkrachten niet helemaal duidelijk is indien nodig nog eens door. Leid een bespreking en oefen de vaardigheden en beginselen die in de leerervaringen thuis gepresenteerd worden. U kunt de aanbevolen oefeningen voor de huidige les gebruiken of uw eigen activiteiten ontwikkelen. Slot (10 minuten) 76

83 Vraag de leerkrachten hoe ze het komende schooljaar bij het voorbereiden en geven van hun lessen gaan toepassen wat ze geleerd hebben. Zet verwachtingen en opdrachten voor de volgende inservicebijeenkomst uiteen. Zie erop toe dat leerkrachten alle benodigde materialen hebben voor eventuele opdrachten en zich daarin kunnen vinden. Sluit met een gebed. 77

84 INSERVICELES 1 Onze opdracht Aanbevolen inservice-oefeningen Deze les bevat een lijst met activiteiten waarmee leerkrachten de beginselen kunnen oefenen die ze zich in leerervaring 1-4 eigen gemaakt hebben. Indien nodig kunt u zelf oefeningen bedenken die in de behoeften van de leerkrachten in uw klas voorzien. Leerervaring 1: Leven en onderwijzen naar het voorbeeld van de Heiland Oefening 1: Christelijke eigenschappen ontwikkelen Doel: leerkrachten helpen hun persoonlijke ontwikkeling van christelijke eigenschappen te beoordelen en ze aanmoedigen om actiever naar het voorbeeld van de Heiland te leven en te onderwijzen. Activiteit: geef alle leerkrachten een kopie van de Eigenschappentest op pagina 137 van Predik mijn evangelie: handleiding voor zendingswerk (2004). Geef ze enkele minuten de tijd voor de activiteit. Als ze klaar zijn, leidt u een korte discussie over wat ze geleerd en gevoeld hebben. Getuig dat onze invloed op de cursisten toeneemt naarmate we meer naar het voorbeeld van de Heiland leven en onderwijzen. Oefening 2: Het voorbeeld van de Heiland volgen Doel: leerkrachten helpen een situatie op basis van het voorbeeld van de Heiland te zien en de juiste benadering te onderscheiden. Activiteit: laat de leerkrachten de actiewoorden of -zinsneden noemen die ze in de Activiteit uit het handboek Het evangelie leren en erin onderwijzen in leerervaring thuis 1 vastgesteld hebben. Doe een rollenspel van een van de volgende klasscenario s of bedenk er zelf een. Laat de leerkrachten in het handboek vaststellen hoe de Heiland in elk scenario voor een mogelijke oplossing model stond. Laat de leerkrachten de situatie klassikaal of in tweetallen oefenen. Een cursist neemt geen Schriften mee naar de les of wil ze tijdens de les niet openen. Een cursist woont de les elke dag bij, maar doet nooit aan activiteiten in de klas mee. De helft van de cursisten voldoet niet aan het dagelijkse leesdoel. Leerervaring 2: Het doel van seminaries en instituten voor godsdienstonderwijs Oefening 3: Het doel van seminaries en instituten voor godsdienstonderwijs uiteenzetten en uitdragen Doel: leerkrachten laten oefenen met de cursisten het doel van seminaries en instituten voor godsdienstonderwijs uiteenzetten. 78

85 INSERVICELES 1 Activiteit: bespreek het belang van het doel van de seminaries en instituten voor godsdienstonderwijs met de leerkrachten in uw inserviceklas. (Zie onderdeel 1.1 in Het evangelie leren en erin onderwijzen: een handboek voor leerkrachten en leiders in seminaries en instituten voor godsdienstonderwijs [2012], 1 2.) Bespreek waarom het belangrijk is dat cursisten dit doel begrijpen en hoe leerkrachten ze daarbij kunnen helpen. Laat de leerkrachten een rollenspel doen van een gesprek of onderwijssituatie waarbij ze de cursisten het belang van het doel uiteen kunnen zetten. Leerkrachten kunnen ook een rollenspel van een gesprek met ouders en priesterschapsleiders over het doel doen. Oefening 4: Niet-ingeschreven cursisten uitnodigen om aan het seminarie of instituut deel te nemen Doel: leerkrachten hun rol laten begrijpen om nieuwe cursisten voor het seminarie of instituut te vinden en in te schrijven. Activiteit: laat de leerkrachten een lijst met potentiële cursisten in hun gebied naar de inserviceklas meenemen. Bestudeer en bespreek klassikaal de beginselen en toepassingen in de alinea Besturen van het Doel van seminaries en instituten voor godsdienstonderwijs. (Zie Het evangelie leren en erin onderwijzen, X) en onderdeel van het handboek Het evangelie leren en erin onderwijzen (pagina 8.) Laat de leerkrachten hun lijst met potentiële cursisten doornemen en vaststellen wie zich mogelijk niet inschrijven. Deel de klas op in groepjes van twee en laat ze de volgende gesprekken naspelen: Praat met een bisschop over potentiële cursisten en over hoe u kunt samenwerken om niet-ingeschreven cursisten uit te nodigen. Praat met een cursist op de lijst en nodig hem of haar uit voor de les. Praat met een ouder van een cursist over de behoeften van de cursist en over hoe u kunt samenwerken om de cursist van de zegeningen van het seminarie of instituut te laten profiteren. Leerervaring 3: Door de Geest onderwijzen en leren Oefening 5: Het belang van een getuigenis Doel: illustreren hoe het getuigenis van een leerkracht de Geest in de klas en in het hart van de cursisten kan uitnodigen. Activiteit: laat de leerkrachten onderdeel ( Getuigen ) in het handboek Het evangelie leren en erin onderwijzen (pagina 33) bestuderen. Toon ze vervolgens de video Een man zonder vlotte babbel (6:06), beschikbaar op LDS.org. Vraag de leerkrachten te letten op de verandering die een oprecht getuigenis in iemands hart kan teweegbrengen. (Deze video is niet in alle talen beschikbaar.) Laat de leerkrachten zich na het lezen van onderdeel en het bekijken van de video voorstellen dat ze voor de klas van een evangeliebeginsel getuigen. Laat ze opschrijven wat ze zouden zeggen. Laat ze dan bespreken waarom het voor leerkrachten én cursisten belangrijk is om eenvoudig te getuigen en zo de Geest in de klas uit te nodigen. 79

86 INSERVICELES 1 Oefening 6: Door de Geest onderwijzen: wat wel en wat niet Doel: leerkrachten praktische ideeën aan de hand doen waardoor zij met de Geest kunnen onderwijzen. Activiteit: ouderling Neal A. Maxwell ( ) van het Quorum der Twaalf Apostelen heeft enkele zaken genoemd die wel en niet bij onderwijzen en leren door de Geest horen. Deel exemplaren van het uitreikblad met de titel Door de Geest onderwijzen: wat wel en wat niet in het aanhangsel van dit boek uit en laat de leerkrachten er een paar minuten goed naar kijken. Laat de leerkrachten een of twee suggesties van ouderling Maxwell markeren of noteren, waar zij zich in hun lessen op willen richten. Laat enkele leerkrachten hun gedachten en gevoelens aan de klas overbrengen. Oefening 7: De Geest uitnodigen door middel van een openingsprogramma Doel: leerkrachten laten inzien dat het belangrijk is cursisten te leren hoe ze met een goed openingsprogramma de Geest in de klas kunnen uitnodigen. Activiteit: wijs de leerkrachten erop dat ze in leerervaring thuis 3 vastgesteld hebben wat leerkrachten en cursisten kunnen doen om de Geest in de klas uit te nodigen. Laat ze in het handboek Het evangelie leren en erin onderwijzen het onderdeel met de titel De Geest uitnodigen door doeltreffende openingsprogramma s (pagina 16 17) doornemen. Vraag de leerkrachten een schema voor een les op te stellen waarmee ze hun cursisten het doel van een openingsprogramma uiteen kunnen zetten en hoe ze er een kunnen voorbereiden en doeltreffend presenteren. Bespreek de gedachten en ideeën van de leerkrachten en geef waar nodig feedback. Laat de leerkrachten ter oefening een deel van hun les aan de klas presenteren. Leerervaring 4: Een liefdevolle, respectvolle en doelgerichte leeromgeving creëren Oefening 8: Wat weet u al over uw cursisten? Doel: leerkrachten laten inzien dat het belangrijk is om een liefdevolle en respectvolle omgeving te creëren door de cursisten beter te leren kennen. Deze activiteit geeft leerkrachten een voorsprong om hun cursisten te leren kennen. Zo komen ze hun naam, interesses, moeilijkheden, capaciteiten enzovoort te weten. Activiteit: laat de leerkrachten een lijst met namen van de cursisten die ze het komende jaar gaan lesgeven naar de inserviceklas meenemen. Laat ze de namen een voor een doornemen en opschrijven wat ze over iedere cursist weten, zoals interesses, moeilijkheden, capaciteiten enzovoort. Laat de leerkrachten kleine groepjes vormen en bespreken wat zij zowel vóór als tijdens het schooljaar kunnen doen om iedere cursist beter te leren kennen. Oefening 9: Scenario s en rollenspelen Doel: leerkrachten met het bevorderen van een doelgerichte sfeer in de klas laten oefenen. Activiteit: neem met de leerkrachten kort de lijst met methoden om een doelgerichte sfeer in de klas te bevorderen door in onderdeel van Het evangelie 80

87 INSERVICELES 1 leren en erin onderwijzen (pagina 15). Laat de leerkrachten enkele van deze methoden oefenen door de volgende scenario s na te spelen: Verwacht van de cursisten dat ze actief leren en meedoen. Vraag de inservicedeelnemers een seminarie- of instituutsklas na te spelen. De les gaat deze dag over Alma 32. Net als de les begint, merkt de persoon die als leerkracht optreedt dat enkele cursisten hun Schriften niet bij zich hebben en al tekenen van desinteresse vertonen. Vraag de aangewezen leerkracht te doen wat hij of zij kan om de cursisten aan te moedigen hun rol als leerling te vervullen. Bespreek na de oefening als groep welke boodschap de leerkracht aan de klas gaf door van alle studenten te verwachten dat ze actief leren en meedoen. Bespreek wat er goed ging en wat er anders gekund had. Laat de leerkracht het scenario op basis van deze feedback nog een keer oefenen. Draag de Schriften en het evangelie oprecht, gepassioneerd en energiek uit. Laat twee leerkrachten de beginmomenten van een seminarie- of instituutsles uitbeelden. Laat één leerkracht dat enthousiast, vol geloof en doelgericht doen en de andere zonder energie, passie of focus. Bespreek met de inservicedeelnemers welke uitwerking iedere leerkracht mogelijk op de cursisten heeft. Verspil geen tijd. Voor dit scenario zijn er twee leerkrachten nodig: leerkracht A en leerkracht B. Leg uit dat deze twee leerkrachten hun lessen op hetzelfde tijdstip in hetzelfde kerkgebouw geven. Leerkracht A begint de les steevast tien minuten te laat en eindigt tien minuten te vroeg. Leerkracht B is ervan doordrongen dat elke minuut in de les telt en heeft zich voorgenomen altijd op tijd te beginnen en te eindigen. Op een ochtend na de les bezoekt leerkracht A leerkracht B. Hij of zij lijkt enigszins verontrust en vertelt dat zijn of haar cursisten niet lijken te snappen hoe belangrijk de dingen zijn die ze bestuderen. Hij of zij vraagt zich af of leerkracht B suggesties heeft. Laat leerkracht B met leerkracht A bespreken dat het belangrijk is om de les op tijd te beginnen en te eindigen, zodat bij de cursisten een doelgerichte sfeer wordt bevorderd. Vraag de inservicedeelnemers na de bespreking wat nog meer zou helpen om leerkracht A te laten inzien hoe het verspillen van tijd de doelgerichte sfeer in een klas kan uithollen. Vestig standaardklasprocedures. Neem met de inservicedeelnemers de lijst met potentiële klasprocedures door in de opsomming Standaardklasprocedures vestigen op pagina 15 van Het evangelie leren en erin onderwijzen. Licht voor de leerkrachten enkele procedures toe die in uw beleving erg nuttig voor leerkrachten en cursisten zijn. Beeld uit hoe u een klasprocedure voor het eerst aan seminarie- of instituutscursisten zou uitleggen. Laat daarna een leerkracht naar voren komen en hetzelfde voor een andere klasprocedure doen. 81

88 INSERVICELES 2 Een basisleerpatroon Aanbevolen inservice-oefeningen Deze les bevat een lijst met activiteiten waarmee leerkrachten de beginselen kunnen oefenen die ze zich in leerervaring 5 8 eigen gemaakt hebben. Indien nodig kunt u zelf oefeningen bedenken die in de behoeften van de leerkrachten in uw klas voorzien. Leerervaring 6: De context en inhoud begrijpen Wanneer u leerkrachten laat oefenen met het begrijpen van de context en inhoud, concentreer u dan op de ontwikkeling van de volgende vaardigheden: Vragen stellen die hun eigen begrip van de context en inhoud verdiepen Die vragen met gepaste informatiebronnen beantwoorden Oefening 1: De context en inhoud begrijpen Doel: leerkrachten laten inzien dat het belangrijk is om de context en inhoud van de Schriften te begrijpen en ze met vragen stellen en antwoorden vinden laten oefenen. Activiteit: geef de leerkrachten de hele tekst van Leer en Verbonden 22. Laat de versnummers, het inleidende opschrift en andere informatie weg die aanwijzingen over de context van de tekst zou geven. Laat de leerkrachten de tekst lezen en vraag ze vervolgens welke vragen ze over de context en inhoud hebben. Zet hun vragen op het bord. Wijs de leerkrachten eventueel op de vragen in het onderdeel Vragen stellen van leerervaring thuis 6 (zet ze desgewenst op het bord): Wat is de achtergrond van de passage? Wat zijn de historische, culturele en geografische omstandigheden? Wie is de auteur? Wie zijn de mensen in de passage? Wat doen of zeggen ze, en waarom? Wat gebeurt er? Wat is de verhaallijn? Wat is de betekenis van onbekende woorden, zinsneden of uitdrukkingen? Wat is de betekenis van de beschreven gewoonten en toepassingen? Vertel de leerkrachten waar de passage in de Leer en Verbonden staat en laat ze deze openslaan. Laat de leerkrachten aan de hand van gepaste informatiebronnen (het inleidende opschrift, voetnoten, cursistenboeken enzovoort) naar antwoorden op hun vragen zoeken. Laat de leerkrachten de inzichten bespreken die ze door deze activiteit opgedaan hebben over de rol die begrip van de context en inhoud bij Schriftstudie speelt. Oefening 2: Vragen stellen om kennis van de context en inhoud bij leerlingen te vergroten Doel: leerkrachten laten oefenen met vragen over de context en inhoud stellen. 82

89 INSERVICELES 2 Activiteit: laat de leerkrachten individueel een van de volgende Schriftteksten bestuderen: 1 Koningen 17:8 16 (de weduwe van Zarfath geeft Elia te eten) Handelingen 3:1 8 (Petrus en Johannes genezen een man bij de tempel) Jakob 7:1 5 (Sherem probeert Jakob te doen wankelen in het geloof) Laat de leerkrachten vragen opschrijven waardoor de cursisten meer begrip van de context en inhoud van de Schrifttekst krijgen. Verwijs de leerkrachten voor ideeën van nuttige vragen desgewenst naar de verschillende elementen van de context die worden besproken in onderdeel (pagina 24) van Het evangelie leren en erin onderwijzen: een handboek voor leerkrachten en leiders in seminaries en instituten voor godsdienstonderwijs [2012]. Laat de leerkrachten hun vragen in tweetallen bespreken en samen naar antwoorden op enkele vragen zoeken. Vraag de leerkrachten naar de inzichten die ze door deze activiteit opgedaan hebben. Leerervaring 7: Leerstellingen en beginselen vaststellen Oefening 3: Expliciete beginselen vaststellen Doel: leerkrachten laten oefenen om expliciete leerstellingen en beginselen te herkennen. Activiteit: zet de volgende tekstverwijzingen in willekeurige volgorde op het bord: 2 Nephi 32:3; 3 Nephi 13:21; Leer en Verbonden 19:4; Exodus 19:5; Mattheüs 5:16; en 1 Nephi 1:20 (de eerste vier teksten bevatten duidelijk expliciete leerstellingen of beginselen en de laatste twee niet). Laat de leerkrachten onderdeel 2.5.1, alinea vier in Het evangelie leren en erin onderwijzen (pagina 27) doornemen. Laat de leerkrachten in koppels werken en vaststellen welke van de zes genoemde tekstverwijzingen op het bord duidelijk expliciete leerstellingen of beginselen bevatten. Laat koppels aan de klas verslag over hun bevindingen uitbrengen. Oefening 4: Schriftteksten in vier minuten Doel: leerkrachten laten oefenen om expliciete leerstellingen en beginselen vast te stellen. Activiteit: laat de leerkrachten in twee minuten tijd zoveel mogelijk expliciete leerstellingen en beginselen in hun Schriften opzoeken en markeren. Laat de leerkrachten in de twee minuten daarna zoveel mogelijk van die expliciete leerstellingen en beginselen aan de klas overbrengen. Geef de leerkrachten waar nodig feedback. Oefening 5: Zoeken naar oorzaak-en-gevolgverbanden Doel: leerkrachten helpen oorzaak-en-gevolgverbanden en impliciete beginselen in een Schrifttekst vast te stellen. Activiteit: laat de leerkrachten hun Schriften bij een bekend verhaal met duidelijke oorzaak-en-gevolgverbanden openslaan. Enkele voorbeelden zijn David en Goliath 83

90 INSERVICELES 2 (1 Samuel 17:1 51), Daniël in de leeuwenkuil (Daniël 6:1 28) en Nephi die de platen van koper bemachtigt (1 Nephi 3 4). Laat de leerkrachten in het verhaal letten op daden, houdingen of gedragingen van personen of groepen en dan de zegeningen of gevolgen vaststellen die daaruit voortvloeiden. Laat de leerkrachten aan de klas vertellen welke oorzaak-en-gevolgverbanden ze ontdekt hebben en welke waarheden die verbanden illustreren. Opmerking: concentreer u bij deze activiteit op het vaststellen van oorzaak-en-gevolgverbanden en niet zozeer op het formuleren van leerstellingen of beginselen. De leerkrachten gaan in andere oefeningen met de vaardigheid om leerstellige verklaringen of beginselen op te stellen aan de slag. Oefening 6: Vragen stellen om impliciete leerstellingen en beginselen vast te stellen Doel: leerkrachten leren vragen te gebruiken om impliciete leerstellingen en beginselen vast te stellen. Activiteit: zet de volgende vragen uit onderdeel van het handboek Het evangelie leren en erin onderwijzen (pagina 27) op het bord: Wat is de moraal of boodschap van het verhaal? Waarom zou de schrijver deze gebeurtenissen of woorden in de tekst hebben opgenomen? Wat wilde de schrijver ons erdoor leren? Welke fundamentele waarheden staan in deze tekst? Lees met de klas twee korte versgroepen (bijvoorbeeld Genesis 11:1 9 en Markus 12:41 44). Laat de leerkrachten de vragen op het bord gebruiken om impliciete leerstellingen en beginselen in de verzen vast te stellen. Zet de leerstellingen en beginselen die de leerkrachten ontdekken op het bord. Laat de leerkrachten vervolgens nog een of twee andere versgroepen lezen en zelf leerstellingen en beginselen vaststellen. Wijs ze daarbij indien nodig op de vragen op het bord. (Het is nuttig de te bestuderen versgroepen voor hen uit het seminarie- of instituutsmateriaal voor het komende jaar te selecteren.) Laat de leerkrachten aan de klas vertellen welke waarheden ze vastgesteld hebben. Oefening 7: De profeet Mormon voor één dag Doel: leerkrachten leren een leerstelling of beginsel duidelijk en eenvoudig te formuleren. Activiteit: kies uit de mediabibliotheek op LDS.org of het Evangelieplatenboek (2009) enkele platen van bekende verhalen uit de Schriften waarin leerstellingen en beginselen van het evangelie gemakkelijk zijn vast te stellen (bijvoorbeeld de jonge soldaten, de Heiland die vijfduizend mensen voedt, opperbevelhebber Moroni en 84

91 INSERVICELES 2 het vaandel der vrijheid). Leg uit dat Mormon bij het samenvatten van het Boek van Mormon vaak de lessen beklemtoonde die hij ons wilde leren door ze in eenvoudige woorden als beginsel te formuleren. Dat deed hij onder meer door de waarheidsverklaring met de woorden En aldus zien wij in te leiden (zie Alma 30:60; Helaman 12:3). Vertel de leerkrachten dat ze de gelegenheid hebben om voor één dag Mormon te zijn door waarheden in de Schriften als leerstelling of beginsel te formuleren. Doe het volgende met elke plaat die u geselecteerd hebt: Laat de plaat zien en vertel wat er in het verhaal gebeurt. Laat de leerkracht een impliciet beginsel of impliciete leerstelling in het verhaal vaststellen en eenvoudig en duidelijk volgens het patroon En aldus zien wij formuleren. Vraag de leerkrachten eventueel in koppels voor een of twee platen samen te werken en hun formuleringen aan de klas uiteen te zetten. Wijs de leerkrachten op de uitspraak van ouderling B. H. Roberts op pagina 28 van het handboek Het evangelie leren en erin onderwijzen. Oefening 8: Voorbeelden van eenvoudige, duidelijke formuleringen van een leerstelling of beginsel Doel: leerkrachten met het herkennen van eenvoudige, duidelijke formuleringen van een leerstelling of beginsel laten oefenen. Activiteit: zet de volgende kenmerken van goed geformuleerde leerstellingen of beginselen aan één kant op het bord (uit leerervaring thuis 7): Het gaat om volledige zinnen. Ze zijn eenvoudig, duidelijk en beknopt. De waarheden erin zijn fundamenteel, onveranderlijk en tijdloos. Er is vaak sprake van een handeling met bepaalde gevolgen. Ze zijn van persoonlijke betekenis. Noteer aan de andere kant van het bord vijf of zes formuleringen van een leerstelling of beginsel. Voor deze oefening moeten de formuleringen verschillend van kwaliteit zijn. U kunt bijvoorbeeld het volgende gebruiken: Onvolledige formuleringen, zoals geloof en gehoorzaamheid. Formuleringen die te lang of te ingewikkeld zijn (twee of drie zinnen). Formuleringen die niet tijdloos of persoonlijk van betekenis zijn, zoals Nephi was gehoorzaam, en de Heer zegende hem (in plaats van: Als ik gehoorzaam ben, bereid ik me op de zegeningen van de Heer voor ). Goed geformuleerde verklaringen uit een seminarie- of instituutsleerkrachtenboek. 85

92 INSERVICELES 2 Laat de leerkrachten nagaan of elke formulering van een leerstelling of beginsel op basis van de vijf kenmerken op het bord goed opgesteld is. Kies een of twee formuleringen die verbeterd kunnen worden en herschrijf ze als klas. Oefening 9: Het beginsel doorgeven Doel: leerkrachten leren een leerstelling of beginsel duidelijk en eenvoudig te formuleren. Activiteit: noteer voor iedere leerkracht op een blaadje een tekstverwijzing en enkele woorden die verband met de waarheid in die tekst houden (bijvoorbeeld 1 Nephi 16:9 16, geloof en ijver of Leer en Verbonden 27:15 18 wapenrusting van God ). Laat de leerkrachten in een kring gaan zitten. Geef iedere leerkracht een blaadje. Laat iedere leerkracht de tekstverwijzing en woorden op zijn of haar blaadje doorlezen en een eenvoudige, duidelijke formulering van de betreffende leerstelling of het beginsel beginnen op stellen door een of twee veranderingen in de woorden aan te brengen. Laat de leerkrachten hun blaadje na enige tijd aan de persoon rechts van hen doorgeven, die de tekstverwijzing ook doorneemt en een of twee veranderingen aanbrengt om de formulering van de leerstelling of het beginsel te verbeteren. Herhaal deze procedure enkele keren. Laat de klas hun inzichten over het opstellen van duidelijke formuleringen van een leerstelling of beginsel bespreken. Leerervaring 8: Leerstellingen en beginselen begrijpen, voelen en toepassen Oefening 10: Vragen stellen om leerstellingen en beginselen te begrijpen Doel: leerkrachten helpen diepere betekenis in de Schriften te vinden door vragen te stellen over een leerstelling of beginsel en naar antwoorden op die vragen te zoeken. Activiteit: noteer in het midden van het bord een formulering van een leerstelling of beginsel uit een seminarie- of instituutsleerkrachtenboek. Laat de klas zoveel mogelijk vragen stellen die hun begrip van de leerstelling of het beginsel vergroten. Zet al hun vragen op het bord. Laat de leerkrachten in koppels drie tot vijf minuten lang in de Schriften of de woorden van hedendaagse profeten naar antwoorden op zoveel mogelijk vragen zoeken. Vraag de koppels vervolgens naar hun inzichten in hoe deze activiteit hun begrip van de leerstelling of het beginsel vergroot heeft. Oefening 11: Persoonlijk werkblad Doel: leerkrachten van een studiewijzer voorzien zodat ze zelf kunnen ervaren wat een leerstelling of beginsel begrijpen, voelen en toepassen betekent. Activiteit: geef iedere leerkracht een exemplaar van het uitreikblad met de titel Leerstellingen en beginselen begrijpen, voelen en toepassen in het aanhangsel van dit boek. Leg uit dat het uitreikblad een studiewijzer is zodat ze 86

93 INSERVICELES 2 een leerstelling of beginsel kunnen gaan begrijpen, voelen en toepassen. Bespreek de eerste drie onderdelen van het uitreikblad met de leerkrachten en leg het doel en het gewenste resultaat van elk onderdeel uit. Moedig de leerkrachten aan hun vermogen aan te blijven scherpen om leerstellingen en beginselen in hun persoonlijke studie te begrijpen, te voelen en toe te passen. 87

94 INSERVICELES 3 Een les voorbereiden: bepalen wat u wilt behandelen Aanbevolen inservice-oefeningen Deze les bevat een lijst met activiteiten waarmee leerkrachten de beginselen kunnen oefenen die ze zich in leerervaring 9 10 eigen gemaakt hebben. Indien nodig kunt u zelf oefeningen bedenken die in de behoeften van de leerkrachten in uw klas voorzien. Leerervaring 9: Een les voorbereiden: bepalen wat u wilt behandelen De volgende activiteiten laten de leerkrachten de vaardigheid ontwikkelen om op basis van de Schriften en het leerkrachtenboek te bepalen wat te behandelen. Dit proces is in vier fasen onder te verdelen en lijkt op de lesvoorbereidingsactiviteit in leerervaring thuis 9. De activiteiten zijn opeenvolgend te gebruiken om de leerkrachten door een volledig proces te leiden om te bepalen wat te behandelen. Elke activiteit is ook afzonderlijk te gebruiken om een bepaalde vaardigheid te beklemtonen. Oefening 1: De context en inhoud van het tekstblok begrijpen Doel: leerkrachten laten oefenen met het overzichtelijk maken van een tekstblok door logische overgangen of wendingen in de verhaallijn, gebeurtenissen of actie op te merken. Activiteit: hoewel de seminarie- en instituutsleerkrachtenboeken tekstblokken in versgroepen verdelen, krijgen de leerkrachten meer begrip van de context en inhoud van een tekstblok als ze een tekstblok zelf overzichtelijk maken door logische overgangen in de verhaallijn of wendingen in de gebeurtenissen of actie op te merken. Deze activiteit helpt de leerkracht die vaardigheid te oefenen. Toon de leerkrachten de video De Schriften in volgorde behandelen (4:28), beschikbaar op LDS.org. Bespreek hoe het bepalen van de te behandelen lesstof een vergelijkbaar patroon volgt als wat in de video te zien is. Laat de leerkrachten zich minuten in een tekstblok verdiepen. U kunt een tekstblok op de inservicebijeenkomst toewijzen of de leerkrachten voorafgaand aan de bijeenkomst thuis een blok laten bestuderen. Laat de leerkrachten bij hun studie een overzicht van het tekstblok maken door de inhoud in kleinere verssegmenten in te delen op basis van logische overgangen in de verhaallijn of wendingen in de gebeurtenissen of actie. Ze kunnen desgewenst een overzicht van het blok maken met behulp van het uitreikblad met de titel Bepalen wat u wilt behandelen in het aanhangsel van dit boek, of op een andere wijze die voor hen goed werkt. 88

95 INSERVICELES 3 Laat de leerkrachten hun werk na verloop van tijd met de groep of in koppels bespreken. Laat ze hun verssegmenten met die in het seminarie- of instituutsleerkrachtenboek vergelijken. Laat de leerkrachten vervolgens op basis van hun notities en het leerkrachtenboek bepalen welke versgroepen ze in een echte les zouden gebruiken. Laat de leerkrachten hun werk nogmaals bespreken. Oefening 2: Leerstellingen en beginselen vaststellen en begrijpen Doel: leerkrachten de vaardigheid om leerstellingen en beginselen in een tekstblok vast te stellen en te begrijpen laten oefenen en ontwikkelen. Activiteit: hoewel het leerkrachtenboek een leerstelling of beginsel voor veel verssegmenten al formuleert, verbeteren de leerkrachten hun eigen Schriftstudie en kunnen ze hun cursisten beter helpen om leerstellingen en beginselen vast te stellen als ze deze vaardigheid zelf vaak oefenen. Laat de leerkrachten de leerstellingen en beginselen vaststellen in de verssegmenten waar ze in de eerste activiteit een overzicht van gemaakt hebben. Laat ze de ontdekte leerstellingen of beginselen vervolgens op het uitreikblad met de titel Bepalen wat u wilt behandelen noteren of op een andere wijze die voor hen goed werkt. Laat de leerkrachten hun werk na verloop van tijd als groep of in koppels bespreken. Laat de leerkrachten de door hen vastgestelde leerstellingen en beginselen met de vetgedrukte beginselen of leerstellingen uit het overeenkomstige tekstblok in het leerkrachtenboek vergelijken. Laat ze hun bewoordingen aanpassen waar zij dat nodig achten om hun formuleringen te verduidelijken. Laat ze hun werk daarna wederom met de groep of in koppels bespreken. Oefening 3: Bepalen welke leerstellingen en beginselen voor de cursisten het belangrijkst zijn om te leren en toe te passen Doel: leerkrachten de vaardigheid laten ontwikkelen om te bepalen welke leerstellingen en beginselen voor hun cursisten het belangrijkst zijn om te leren en toe te passen, op basis van de volgende overwegingen: Ingevingen van de Heilige Geest De bedoeling van de geïnspireerde auteur Leerstellingen en beginselen die tot bekering voeren De behoeften en vaardigheden van de cursisten Activiteit: aangezien leerkrachten moeten bepalen welke leerstellingen en beginselen voor hun cursisten het belangrijkst zijn om te leren en toe te passen, doen ze er goed aan om hun cursisten tijdens deze activiteit voor ogen te houden. Laat ze hun presentielijst meenemen of, als ze nog geen presentielijst hebben, enkele namen van cursisten noteren die bij hen in de klas komen. Vraag de leerkrachten vervolgens de leerstellingen of beginselen uit hun overzicht van de tweede activiteit te gebruiken. Heeft uw klas de tweede activiteit niet gedaan, zet dan drie of vier geformuleerde leerstellingen of beginselen uit een tekstblok in het leerkrachtenboek op het bord. Laat de leerkrachten bepalen welke 89

96 INSERVICELES 3 leerstellingen en beginselen voor hun cursisten het belangrijkst zijn om te leren en toe te passen door zich op het volgende te richten: Ingevingen van de Heilige Geest Waarom voel ik dat die bepaalde leerstellingen of beginselen het belangrijkst zijn om in mijn les te beklemtonen? De bedoeling van de geïnspireerde auteur Waarom heeft de auteur deze leerstelling of dit beginsel volgens de Schriften zelf in de kroniek opgenomen? Strookt deze leerstelling of dit beginsel met de bedoeling van de geïnspireerde auteur? Biedt het leerkrachtenboek me inzicht in hoe deze leerstelling of dit beginsel met de bedoeling van de geïnspireerde auteur samenhangt? Leerstellingen en beginselen die tot bekering voeren Hoe brengt deze leerstelling of dit beginsel mijn cursisten dichter bij onze hemelse Vader en Jezus Christus, en hoe komen zij erdoor tot eeuwig heil? Hoe zal een getuigenis van deze leerstelling of dit beginsel ze tot gehoorzaamheid aan Gods wil aanzetten? In welke opzichten geeft deze leerstelling of dit beginsel cursisten begrip van, en vertrouwen in, de leringen en de verzoening van Jezus Christus? Biedt het leerkrachtenboek me inzicht in hoe deze leerstelling of dit beginsel de bekering van cursisten verdiept? De behoeften en vaardigheden van de cursisten Met welke behoeften van mijn cursisten moet ik rekening houden bij het bepalen of ik deze leerstelling of dit beginsel al dan niet behandel? Hoe relevant is deze leerstelling of dit beginsel voor mijn cursisten in vergelijking tot de andere leerstellingen of beginselen die ik in de klas kan behandelen? Biedt het leerkrachtenboek suggesties om deze leerstelling of dit beginsel aan de behoeften van mijn cursisten te koppelen? Nadat de leerkrachten over deze vragen hebben kunnen nadenken, vraagt u ze welke leerstellingen en beginselen naar hun gevoel voor de cursisten het belangrijkst zijn om te leren en toe te passen. Als de leerkrachten hun overzicht van de tweede activiteit gebruiken, laat u ze een vinkje of sterretje op hun overzicht plaatsen naast de beginselen en leerstellingen die ze vaststellen. Laat ze de gekozen leerstellingen of beginselen als groep of in koppels bespreken. Opmerking: deze vragen zijn aangepast overgenomen uit onderdeel (pagina 52 54) van Het evangelie leren en erin onderwijzen: een handboek voor leerkrachten en leiders in seminaries en instituten voor godsdienstonderwijs (2012). Druk de leerkrachten op het hart dat ze zich bij al die overwegingen [ ] door de Geest [dienen] te laten leiden. Door de Geest krijgt de leerkracht meer inzicht in de bedoeling van de geïnspireerde schrijver, in de behoeften van de cursisten en in 90

97 INSERVICELES 3 welke evangeliewaarheden de cursisten zullen helpen om dichter tot onze hemelse Vader en de Heiland te komen. (Het evangelie leren en erin onderwijzen, 54.) Oefening 4: Besluiten hoeveel aandacht elk verssegment van het tekstblok krijgt Doel: leerkrachten de vaardigheid laten ontwikkelen om te besluiten hoeveel aandacht elk verssegment van het tekstblok krijgt. Activiteit: laat de leerkrachten naar de verssegmenten in hun overzicht van de eerste activiteit kijken of in een tekstblok dat u in het leerkrachtenboek gekozen hebt. Vraag ze hoeveel aandacht ze elk segment willen geven, naar aanleiding van de volgende vragen die op het leerpatroon gebaseerd zijn. Wil ik dat mijn cursisten bij het bespreken van dit verssegment: De context en inhoud begrijpen? Belangrijke leerstellingen en beginselen vaststellen? Leerstellingen en beginselen begrijpen? De waarheid en het belang van leerstellingen en beginselen voelen? Leerstellingen en beginselen toepassen? Laat de leerkrachten de aandacht die ze voor elk verssegment kiezen in hun lesnotities opnemen en hun redenering met de groep of in koppels bespreken. Leerervaring 10: Bepalen wat te behandelen: de Schriften en het leerkrachtenboek gebruiken Oefening 5: Het leerplan doornemen Doel: leerkrachten laten inzien dat het leerplan zeer doelbewust geschreven is en vragen, methoden en activiteiten bevat die de cursisten tot diepere bekering brengen. Activiteit: bekijk de video Overzicht van het leerplan (4:45), beschikbaar op LDS.org. Laat de leerkrachten vervolgens een willekeurige les in het leerkrachtenboek openen of het uitreikblad met de titel Voorbeeldles: 3 Nephi 11:1 17 in het aanhangsel van dit boek gebruiken. Laat de leerkrachten zoeken naar activiteiten, formuleringen van een leerstelling of beginsel, vragen of citaten ter illustratie dat het leerplan is bedoeld om het evangelie in het hart van de cursisten te planten. Laat de leerkrachten hun bevindingen na deze activiteit in koppels bespreken. Oefening 6: Basisprincipes in het leerplan Doel: leerkrachten laten inzien dat het leerkrachtenboek geschreven is om hen en hun cursisten te helpen de basisprincipes voor evangelieonderwijs en -studie in hun lessen toe te passen. Activiteit: bekijk de video De basisprincipes in het leerplan (2:15), beschikbaar op LDS.org. 91

98 INSERVICELES 3 Splits de leerkrachten vervolgens in vijf groepjes op. Wijs elk groepje een van de elementen uit het leerpatroon toe. Groep 1: De context en inhoud begrijpen Groep 2: Leerstellingen en beginselen vaststellen Groep 3: De betekenis van de leerstellingen en beginselen begrijpen Groep 4: De waarheid en het belang van leerstellingen en beginselen voelen Groep 5: Leerstellingen en beginselen toepassen Laat de leerkrachten in het leerplan naar vragen, activiteiten of methoden zoeken waarmee zij en hun cursisten hun toegewezen basisprincipe vorm kunnen geven. Vraag iemand uit elk groepje om voor de klas een samenvatting te presenteren van wat zijn of haar groepje ontdekt en besproken heeft. Oefening 7: Toepassen en aanpassen Doel: leerkrachten laten inzien dat het belangrijk is het leerplan toe te passen en het aan de behoeften van de cursisten aan te passen door de ingevingen van de Heilige Geest te volgen, de bedoeling van de geïnspireerde auteur over te brengen, zich op leerstellingen en beginselen te concentreren die tot bekering voeren, en de behoeften en capaciteiten van de cursisten in overweging te nemen. Opmerking: uw leerkrachten doen er goed aan bij deze activiteit aan hun eigen cursisten te denken. Laat ze hun presentielijst meenemen of, als ze nog geen presentielijst hebben, enkele namen van cursisten noteren die bij hen in de klas komen. Activiteit: bekijk de video De cursisten en niet de les centraal stellen (2:12), beschikbaar op LDS.org. In deze video vertelt ouderling Neil L. Andersen van het Quorum der Twaalf Apostelen over een leerkracht die haar lesplan aanpaste om in de behoeften van haar cursisten te voorzien. (Deze video is niet in alle talen beschikbaar.) Bespreek na afloop van de video de volgende vragen: Wat was voor de leerkracht die dag in de klas de sleutel om in de behoeften van haar cursisten te voorzien en hun bekering te verdiepen? Wat deed de leerkracht toen een cursist iets zei wat de les een andere wending had kunnen geven dan zij gepland had? Wat deed de leerkracht toen de opmerking van de cursist haar van zijn zorg bewust maakte? Welke invloed had deze leerkracht op haar cursisten omdat ze op hun behoeften probeerde in te spelen? Presenteer het volgende scenario na de bespreking van deze vragen. Laat de leerkrachten bespreken hoe zij de les aan de behoeften en omstandigheden van hun cursist aan zouden passen: Uw klas bestudeert Mosiah 18, waarin Alma optekent dat de mensen gewillig [waren] hen te vertroosten die vertroosting nodig hebben (Mosiah 18:9) plus zijn 92

99 INSERVICELES 3 uitnodiging aan de mensen om een verbond met de Heer aan te gaan Hem [te zullen] dienen en zijn geboden onderhouden (Mosiah 18:10). Nadat u de klas vraagt naar voorbeelden van wanneer zij mensen vertroost hebben die vertroosting nodig hebben, steekt een jongevrouw in uw klas haar hand op en vertelt dat een meisje bij haar op school onlangs in de buurt is komen wonen en dat haar familie het moeilijk heeft. Ze wil haar doopverbond nakomen maar weet niet hoe ze haar klasgenote moet helpen. Oefening 8: Het leerplan aan de behoeften van de cursisten aanpassen Doel: leerkrachten leren het leerplan aan de levensomstandigheden en behoeften van hun cursisten aan te passen. Activiteit: deel de klas in groepen op en wijs elke groep een van de volgende scenario s toe. Geef de groepen exemplaren van de aangegeven lessen. Laat elke groep het toegewezen scenario doornemen en zich erop voorbereiden aan de klas te vertellen hoe de les aan de behoeften van de cursisten aangepast kan worden. Uw klas bestudeert Leer en Verbonden 4. Daarin staan de kwalificaties en belangrijke eigenschappen voor wie de Heer willen dienen. Sommige cursisten zijn met hun zendingspapieren bezig. Er zijn echter ook enkele cursisten die om medische of andere redenen geen gewone zending kunnen vervullen. Neem les 13 (pagina 43 45) in Leer en Verbonden en kerkgeschiedenis boek voor de seminarieleerkracht (2013) snel door en overweeg hoe u uw les aan de behoeften van uw cursisten zou aanpassen als u de besproken leerstellingen en beginselen in deze les behandelt. Uw klas bestudeert Leer en Verbonden 132:3 33. Daarin worden de voorwaarden van het nieuw en eeuwigdurend huwelijksverbond besproken en de beloften voor wie zich eraan houden. Sommige cursisten in uw klas hebben ouders die geen lid van de kerk zijn. Andere cursisten hebben ouders die wel lid van de kerk maar niet in de tempel aan elkaar verzegeld zijn. De ouders van één cursist liggen momenteel in een echtscheiding. Neem les 139 (pagina ) in Leer en Verbonden en kerkgeschiedenis boek voor de seminarieleerkracht (2013) snel door en overweeg hoe u uw les aan de behoeften van uw cursisten zou aanpassen als u de besproken leerstellingen en beginselen in deze les behandelt. Laat de leerkrachten na de bespreking van de bovengenoemde scenario s aan de hand van de volgende vragen over de levensomstandigheden van hun eigen cursisten nadenken: In welke levensomstandigheden verkeren mijn cursisten zoal? Hoe kan ik op basis van die informatie in mijn lessen beter in de individuele behoeften van mijn cursisten voorzien? Hoe kan ik op basis van de omstandigheden van mijn cursisten lessen voorbereiden en aanpassen zodat ik bij het lesgeven hun behoeften kan vervullen? Laat de leerkrachten hun inzichten en indrukken bespreken over hoe ze het leerplan kunnen toepassen en aanpassen om in de behoeften van hun cursisten te voorzien. 93

100 INSERVICELES 4 Een les voorbereiden: bepalen hoe de stof te behandelen Aanbevolen inservice-oefeningen Deze les bevat een lijst met activiteiten waarmee leerkrachten de beginselen kunnen oefenen die ze zich in leerervaring eigen gemaakt hebben. Indien nodig kunt u zelf oefeningen bedenken die in de behoeften van de leerkrachten in uw klas voorzien. Leerervaring 11: Bepalen hoe de lesstof te behandelen: de cursisten hun rol laten vervullen Oefening 1: Hoe het leerkrachtenboek de cursisten hun rol laat vervullen Doel: leerkrachten laten zien hoe de vragen, methoden en leeractiviteiten in het leerkrachtenboek helpen cursisten uit te nodigen om hun rol in het evangelieleerproces te vervullen. Activiteit: laat de leerkrachten een leerkrachtenboek voor het seminarie of instituut bij een willekeurige les openen of het uitreikblad met de titel Voorbeeldles: 3 Nephi 11:1 17 in het aanhangsel van dit boek gebruiken. Laat ze zoeken naar vragen, activiteiten of onderwijsmethoden die cursisten helpen hun rol in het leerproces te vervullen. Vraag ze na verloop van tijd hun bevindingen met de inservicegroep te bespreken. Oefening 2: De cursisten hun rol in het leerproces leren vervullen Doel: leerkrachten erop voorbereiden om de cursisten hun rol in het leerproces aan het begin van en gedurende het schooljaar duidelijk te maken. Activiteit: elk seminarieleerkrachtenboek bevat een les met de titel de rol van de leerling. Deze is bedoeld om cursisten hun rol in evangelieonderwijs en -studie te laten begrijpen, aanvaarden en vervullen. (Zie bijvoorbeeld Het Boek van Mormon: boek voor de seminarieleerkracht [2012], les 1.) Laat de leerkrachten in een van deze lessen naar beginselen, activiteiten en onderwijsmethoden zoeken, waarmee ze hun cursisten kunnen leren hun rol in het leerproces te vervullen. Vraag iedere leerkracht een korte les over een beginsel uit de les De rol van de leerling voor te bereiden. Deel de leerkrachten na verloop van tijd in groepjes in en laat ze oefenen met het geven van de lesjes die ze voorbereid hebben. (De groepjes moeten klein genoeg zijn zodat iedere leerkracht de tijd krijgt om zijn of haar lesje te geven.) Bespreek na de presentatie van de lesjes klassikaal hoe de leerkrachten cursisten het hele jaar door op hun rol in het leren van het evangelie kunnen wijzen. 94

101 INSERVICELES 4 Leerervaring 12: Bepalen hoe de lesstof te behandelen: doeltreffende vragen stellen Oefening 3: Doeltreffende soorten vragen vaststellen Doel: leerkrachten helpen de verschillende soorten vragen te identificeren en te begrijpen die cursisten tot de gewenste resultaten in verband met het leerpatroon kunnen leiden. Activiteit: deel exemplaren van het uitreikblad met de titel Doeltreffende soorten vragen vaststellen in het aanhangsel van dit boek uit. Laat de leerkrachten de verschillende soorten vragen op het uitreikblad vaststellen. Bespreek de bevindingen daarna klassikaal. Oefening 4: Het leerkrachtenboek gebruiken Doel: leerkrachten helpen vragen in het leerkrachtenboek vast te stellen en te begrijpen hoe die vragen bij de cursisten tot de gewenste resultaten van het leerpatroon kunnen leiden. Activiteit: laat de leerkrachten een willekeurige les in het leerkrachtenboek kiezen of het uitreikblad met de titel Voorbeeldles: 3 Nephi 11:1 17 in het aanhangsel van dit boek gebruiken. Laat ze alle vragen in de les markeren. Vraag ze vervolgens op welk element van het leerpatroon elke vraag betrekking heeft. Bespreek de bevindingen klassikaal. Oefening 5: De vraag anders formuleren Doel: leerkrachten helpen doeltreffende vragen te formuleren die op het leerpatroon betrekking hebben. Activiteit: deel exemplaren van het uitreikblad met de titel De vraag anders formuleren in het aanhangsel van dit boek uit. Laat de leerkrachten de vragen op het uitreikblad zodanig anders formuleren dat de cursisten gewenste leerresultaten eerder zullen bereiken. Laat daarna een paar leerkrachten hun anders geformuleerde vragen met de anderen bespreken. Oefening 6: Modelleren en formuleren Doel: leerkrachten laten oefenen met het opstellen van een reeks vragen die cursisten voor een segment verzen door het hele leerpatroon kunnen loodsen: van het begrijpen van de context en inhoud tot het toepassen van een evangeliebeginsel. Activiteit: deel exemplaren van het uitreikblad met de titel Model en oefening in het aanhangsel van dit boek uit. Laat de leerkrachten de reeks voorbeeldvragen op het werkblad bestuderen, die zijn bedoeld om cursisten voor een segment verzen door het leerpatroon te loodsen. Laat de leerkrachten vervolgens op basis van hetzelfde patroon oefenen door een soortgelijke reeks vragen voor een of twee segmenten Schriftteksten naar eigen keuze op te stellen. 95

102 INSERVICELES 4 Oefening 7: Een les voorbereiden Doel: leerkrachten ervaring laten opdoen met het voorbereiden van een korte les op basis van de Schriften en het leerkrachtenboek en de les daarna op elkaar laten oefenen. Opmerking: op dit punt in de training dienen leerkrachten klaar te zijn om te oefenen met het voorbereiden en geven van een les. Laat de leerkrachten zich voorbereiden op het lesgeven over slechts één verssegment in plaats van een volledige les uit het leerkrachtenboek. Deze activiteit neemt vermoedelijk de hele inserviceperiode in beslag. Activiteit: neem kort met de leerkrachten de belangrijke elementen door die ze over het vaststellen van wat en hoe de lesstof te behandelen geleerd hebben. Laat ze vervolgens één verssegment uit het leerkrachtenboek kiezen dat ze gebruiken om een korte les voor te bereiden. Bewaak desgewenst het tempo van de klas zodat alle leerkrachten op hetzelfde moment met dezelfde fase van de lesvoorbereiding bezig zijn en er geen leerkracht achterloopt. Deel ter ondersteuning exemplaren van het uitreikblad met de titel Vragen voor de les plannen in het aanhangsel van dit boek uit. Vraag daarna een of twee leerkrachten hun voorbereide les aan de groep te geven. Moedig de leerkrachten aan het eind van elke les aan hun gedachten en nuttige feedback te verwoorden. (De leerkrachten kunnen desgewenst het uitreikblad met de titel Voorbeeldles: 3 Nephi 11:1 17 in het aanhangsel van dit boek gebruiken.) Leerervaring 13: Bepalen hoe de lesstof te behandelen: door de Geest onderwijzen en leren Oefening 8: Onze drie kernovertuigingen Doel: leerkrachten laten inzien hoe een lessituatie kan verlopen wanneer zij geloof in de kracht van het woord van God, geloof in de Heer en in de Geest, en vertrouwen in hun cursisten hebben. Activiteit: laat de leerkrachten de volgende drie kernelementen op een blaadje noteren (zie Het evangelie leren en erin onderwijzen: een handboek voor leerkrachten en leiders in seminaries en instituten voor godsdienstonderwijs [2012], 47 48): Geloof in de kracht van het woord Geloof in de Heer en in de Geest Vertrouwen in de cursisten Toon de leerkrachten een video waarin een lessituatie aan de orde komt. U kunt een van de volgende video s gebruiken (beschikbaar op LDS.org) of een andere video kiezen. (Deze video s zijn niet in alle talen beschikbaar.) 2.7 Een passage analyseren (8:12) 2.7 Een bespreking waarin de cursist centraal staat (10:47) Laat de leerkrachten in de video letten op voorbeelden wanneer de leerkracht geloof in de kracht van het woord van God, geloof in de Heer en in de Geest, of 96

103 INSERVICELES 4 vertrouwen in de cursisten aan de dag legt. Vraag de leerkrachten vervolgens hun gedachten en gevoelens onder woorden te brengen. Oefening 9: De cursisten vertrouwen Doel: leerkrachten meer begrip geven van wie hun cursisten zijn en waarom ze erop kunnen vertrouwen dat de cursisten in staat zijn hun rol als evangelieleerling te vervullen en tot diepere bekering te komen. Activiteit: laat de leerkrachten het uitreikblad met de titel Vertrouwen in de cursisten in het aanhangsel van dit boek bestuderen. Laat ze belangrijke waarheden onderstrepen die hun vertrouwen aanwakkeren dat de cursisten hun rol in het leerproces met de hulp en aanmoediging van hun leerkracht kunnen vervullen. Bespreek kort enkele bevindingen. Toon de leerkrachten een video waarin een lessituatie aan de orde komt. U kunt een van de volgende video s gebruiken (beschikbaar op LDS.org) of een andere video kiezen. (Deze video s zijn niet in alle talen beschikbaar.) 2.7 Een passage analyseren (8:12) 2.7 Een bespreking waarin de cursist centraal staat (10:47) Laat de leerkrachten zoeken naar bewijs van de waarheden die ze op hun uitreikblad onderstreept hebben, en hun inzichten en bevindingen vervolgens in koppels bespreken. 97

104

105 Uitreikbladen

106

107

108 INSTRUCTIEMATERIAAL VOOR NIEUWE LEERKRACHTEN: LEERERVARING 10 Voorbeeldles: 3 Nephi 11:1 17 LES nephi 11:1 17 Inleiding Na de verwoesting en drie dagen duisternis als teken van de dood van de Heiland waren ongeveer 2500 Nephitische mannen, vrouwen en kinderen bij de tempel in het land Overvloed bijeengekomen (zie 3 Nephi 17:25). Terwijl zij met elkaar spraken, hoorden zij de stem van onze hemelse Vader die zijn Zoon, Jezus Christus, introduceerde, die toen verscheen. Jezus Christus nodigde de mensen uit er zelf getuige van te zijn dat Hij voor de zonden der wereld was gedood. Zij traden één voor één op Hem toe en voelden de wond in zijn zij en de afdrukken van de spijkers in zijn handen en voeten. Onderwijstips 3 Nephi 11:1 7 De Nephieten horen de stem van de Vader die de verschijning van zijn Zoon aankondigt Speel bij binnenkomst van de cursisten zachtjes (net hoorbaar) een opname van gewijde muziek of van een algemene conferentie af. Stop de opname als het tijd is voor het openingsgebed en de opbouwende gedachte. Vraag de cursisten na het gebed of ze de opname hebben gehoord. (Als u de middelen niet hebt om deze activiteit uit te voeren, kunt u overwegen een cursist bij binnenkomst van de cursisten met gedempte stem uit 3 Nephi 11 voor te laten lezen. Als u voor die mogelijkheid kiest, kunt u de persoon het beste een dag van tevoren vragen, bijvoorbeeld een cursist die doorgaans vroeg aanwezig is.) Wat moet iemand doen om een zachte stem te horen en te verstaan? Wat was de boodschap van de lofzang (of de conferentietoespraak of de Schrifttekst) die vandaag bij binnenkomst in de klas te horen was? Was het makkelijk of moeilijk om de woorden te horen en te verstaan toen iedereen de klas binnenkwam? Waarom? Vraag een cursist 3 Nephi 11:1 3 voor te lezen. Vraag de klas mee te lezen en op te letten wat de Nephieten niet goed konden verstaan. Hoe wordt de stem in 3 Nephi 11:3 beschreven? (U kunt de cursisten in overweging geven om de beschrijving van de stem in hun Schriften te markeren.) Wat voor invloed had de stem op de mensen die hem hoorden? Vraag de cursisten 3 Nephi 11:4 7 door te lezen en op te letten wat de Nephieten de derde keer dat ze de stem hoorden anders deden om hem te verstaan. Wat deden de Nephieten de derde keer dat ze de stem hoorden anders om hem te verstaan? Wiens stem hoorden de mensen op basis van wat je in 3 Nephi 11:7 hebt gelezen? (Zij hoorden de stem van onze hemelse Vader, die zijn Zoon, Jezus Christus, introduceerde.) Laat de cursisten desgewenst Helaman 5:30 lezen voor nog een beschrijving van de stem van de Heer. In welk opzicht leek de stem die de Nephieten hoorden op de influisteringen die we van de Heilige Geest ontvangen? (De strekking van de woorden van de cursisten dient de volgende waarheid te omvatten: De Heilige Geest spreekt vaak tot ons door onze gevoelens.) Waarom is het belangrijk aandacht te schenken aan de inspiratie die we door de Heilige Geest van de Heer ontvangen? Vraag de cursisten naar ervaringen waarbij ze de inspiratie van de Heilige Geest in hun verstand of in hun hart hebben gevoeld. Laat ze die gevoelens beschrijven. U kunt desgewenst een eigen ervaring aanhalen. Het tempo van de les Zorg dat u het tempo van de les zo indeelt dat u voldoende tijd besteedt aan de belangrijkste elementen. Aan het eind van deze les krijgen de cursisten bijvoorbeeld de gelegenheid hun getuigenis van Jezus Christus te geven. Hoewel de andere onderdelen van de les belangrijk zijn, zorgt u ervoor dat er voldoende tijd voor de getuigenissen overblijft INTELLECTUAL RESERVE, INC. ALLE RECHTEN VOORBEHOUDEN.

109 Instructiemateriaal voor nieuwe leerkrachten: leerervaring 10 Les 120 Vraag een cursist het volgende citaat van president Boyd K. Packer van het Quorum der Twaalf Apostelen voor te lezen over wat we moeten doen om de stem van de Heer door middel van de Heilige Geest te horen en te verstaan: De Geest vraagt niet om onze aandacht door te schreeuwen of ons hard door elkaar te schudden. De Geest fluistert. Hij raakt ons zo zacht aan dat we Hem misschien niet eens voelen als we door andere zaken in beslag worden genomen. Zo nu en dan zal de Geest hard of vaak genoeg aandringen om onze aandacht te krijgen, maar uit ervaring weet ik dat de Geest Zich doorgaans aan ons onttrekt als we geen acht slaan op het nauwelijks waarneembare gevoel, als we niet naar die gevoelens luisteren. Hij zal dan wachten tot we ernaar zoeken en willen luisteren, in ons doen en laten en in onze woorden. ( How Does the Spirit Speak to Us? New Era, februari 2010, p. 3.) Welk beginsel kunnen wij uit 3 Nephi 11:1 7 en van president Packer leren? (De strekking van de uiteenlopende antwoorden van de cursisten dient in elk geval de volgende waarheid te omvatten: Als wij leren hoe we door de Heilige Geest de stem van de Heer kunnen horen, zullen we de boodschap verstaan die Hij ons geeft.) Wat helpt je je verstand en je hart voor te bereiden om de influisteringen van de Heilige Geest te horen en te begrijpen? 3 Nephi 11:8 17 Jezus Christus verschijnt aan de Nephieten en nodigt ze één voor één uit om de wonden in zijn handen, voeten en zijde te voelen Vraag een cursist 3 Nephi 11:8 10 voor te lezen. Laat de rest van de klas meelezen en zich voorstellen hoe het zou zijn om zich op dat moment onder de Nephieten te bevinden. Toon de plaat Jezus onderwijst op het westelijke halfrond (62380; Evangelieplatenboek [2009], nummer 82) en vraag: Wat zouden je gedachten en gevoelens zijn geweest als je je onder de Nephieten bevond toen de Heiland aan hen verscheen? Herinner de cursisten aan de duisternis en de verwoesting die de Nephieten vlak voor de verschijning van de Heiland hadden meegemaakt. Laat een cursist daarna het volgende citaat van ouderling Jeffrey R. Holland van het Quorum der Twaalf Apostelen voorlezen over het belang van de verschijning van de Heiland aan de Nephieten: Die verschijning en die verklaring vormden het middelpunt, het belangrijkste moment, in de hele geschiedenis van het Boek van Mormon. Het was de manifestatie en de verordening waardoor iedere Nephitische profeet in de zeshonderd jaar daarvoor was geïnformeerd en geïnspireerd, om maar niet te spreken van hun Israëlische en Jareditische voorouders in de duizenden jaren daarvoor. Iedereen had over Hem gepraat, over Hem gezongen, over Hem gedroomd, en gebeden voor zijn verschijning maar nu was Hij echt gekomen. De grote dag was aangebroken! De God die iedere duistere nacht in ochtendlicht verandert, was gearriveerd. (Christ and the New Covenant: The Messianic Message of the Book of Mormon [1997], pp ) Leg aan de klas uit dat het volgende onderdeel van de les is bedoeld om individueel bij het bezoek van de Heiland stil te staan. Zet vóór de les de volgende aanwijzingen en vragen op een uitreikblad voor iedere cursist (of zet ze op het bord of een poster). Geef de cursisten voldoende tijd om 3 Nephi 11:11 17 door te lezen en de aanwijzingen op het uitreikblad te volgen. Moedig ze aan de betekenis van deze verzen bij het bestuderen ervan zorgvuldig te overwegen. 1. Lees 3 Nephi 11:11 12 door. Let op wat Jezus Christus wilde dat de mensen over Hem wisten en over wat Hij tijdens zijn aardse bediening had gedaan. Denk na over de volgende vragen: Welke uitspraak van de Heiland in 3 Nephi 11:11 betekent het meest voor je? Waarom? Wat bedoelde de Heiland toen Hij zei: Ik heb gedronken uit die bittere beker die de Vader Mij heeft gegeven? Waarom is het belangrijk om te weten dat Jezus Christus Zich altijd aan de wil van onze hemelse Vader onderworpen heeft? 426

110 Instructiemateriaal voor nieuwe leerkrachten: leerervaring 10 3 Nephi 11: Lees 3 Nephi 11:13 15 door en denk na over de volgende vragen: Waartoe nodigde de Heiland de Nephieten uit? Wat wilde Hij dat ze door die ervaring te weten kwamen? De mensen gingen naar de Heiland en traden één voor één toe totdat allen waren toegetreden (3 Nephi 11:15). De menigte bestond uit ongeveer 2500 mensen (zie 3 Nephi 17:25). Wat zegt dat over de gevoelens van de Heiland voor ieder van ons persoonlijk? 3. Beantwoord de volgende vragen in je aantekenschrift of Schriftendagboek: Waarom denk je dat de Heiland wilde dat iedereen Hem één voor één kon zien en aanraken? Hoe zou je er zelf door geraakt worden als je de wonden kon voelen die de Heiland opliep toen Hij voor jouw zonden verzoening deed? 4. Overweeg de volgende waarheid in de kantlijn van je Schriften naast 3 Nephi 11:11 15 te noteren. Jezus Christus nodigt mij uit om een persoonlijk getuigenis te ontvangen dat Hij mijn Heiland is. Beantwoord de volgende vragen in je aantekenschrift of Schriftendagboek: Door welke ervaringen heb je een eigen getuigenis gekregen dat Jezus Christus je Heiland is? Wat denk je dat de Heiland wil dat je doet om je getuigenis van Hem te versterken? Wanneer heb je gevoeld dat de Heiland je kent en je persoonlijk gezegend heeft? Nadat de cursisten voldoende tijd hebben gehad voor deze activiteit, laat u een cursist 3 Nephi 11:16 17 voorlezen. Vraag de andere cursisten mee te lezen en te letten op wat de mensen deden nadat ze deze persoonlijke ervaring met de Heiland hadden gehad. Leg eventueel uit dat hosanna een Hebreeuws woord is dat red toch betekent en in de Schriften gebruikt wordt bij lof en smeekbeden (zie Gids bij de Schriften, Hosanna, scriptures.lds.org). Waarom denk je dat de mensen hosanna riepen na hun ervaring met de Heiland? Laat de cursisten nog eens goed naar 3 Nephi 11:15 kijken. Vraag ze wat de mensen deden nadat ze de wonden van de Heiland hadden gezien en gevoeld. (De mensen getuigden dat Hij Jezus Christus was.) Moeten we de Heiland kunnen zien en voelen om te weten dat Hij leeft? (Zie Moroni 10:5.) Hoe kunnen wij getuigen van Jezus Christus? Hoe kunnen we 3 Nephi 11:15 op onszelf toepassen? Wat dient ieder van ons te doen nadat we een getuigenis van Jezus Christus hebben ontvangen? (Als wij een persoonlijk getuigenis van Jezus Christus ontvangen, is het onze plicht om van Hem te getuigen.) Sluit de les af met de vraag of de cursisten weleens tot anderen van Jezus Christus hebben getuigd. Nodig ieder die dat wil uit om een kort getuigenis te geven van de Heiland en er eventueel bij te vertellen wat ze hebben gedaan om hun getuigenis te verkrijgen. Als er nog tijd voor is, kunt u ze ook vragen iets te vertellen over wat ze hebben opgeschreven of gevoeld tijdens hun studie van 3 Nephi 11 vandaag. Toelichting en achtergrondinformatie 3 Nephi 11:3. Een zachte stem President Boyd K. Packer van het Quorum der Twaalf Apostelen heeft uitgelegd hoe de stem van de Heilige Geest in ons verstand en in ons hart werkt: De stem van de Geest is een gevoel, en geen geluid. Je zult net als ik leren luisteren naar die stem, die je voelt, en niet hoort. [ ] Als je erin toestemt, zal de gave van de Heilige Geest je leiden en beschermen, zelfs je gedrag corrigeren. Het is een geestelijke stem die in je hoofd komt als een gedachte, of als een gevoel in je hart. [ ] Er wordt niet van je verwacht dat je door het leven gaat zonder vergissingen te begaan, maar je begaat geen grote vergissingen zonder eerst een waarschuwing te krijgen in de vorm van een ingeving van de Heilige Geest. ( Raad aan jongeren, Liahona, november 2011, pp ) 427

111

112

113

114

115

116

117

118

119 7. President Ezra Taft Benson ( ) heeft verklaard: Al bijna zesduizend jaar heeft God jullie bij Zich gehouden om in de laatste tijd voor de wederkomst van de Heer op aarde te komen. [ ] God heeft voor die laatste periode enkele van zijn sterkste kinderen bewaard en zij zullen zijn koninkrijk helpen triomferen. En daarvoor hebben we jullie nodig, want jullie maken deel uit van de generatie die erop voorbereid moet worden God te ontmoeten. [ ] Laat er geen misverstand over bestaan jullie zijn een uitverkoren generatie. [ ] Zullen [jullie] trouw zijn aan [je] zending in de laatste dagen, waartoe [jullie] in het voorsterfelijk bestaan geordend zijn? ( In His Steps [Haardvuuravond aan de Brigham Young University, 4 maart 1979], 1, speeches.byu.edu.) 8. President Henry B. Eyring van het Eerste Presidium heeft uitgelegd: [Onze cursisten] zullen hongeren naar de dingen van de Geest. Ze zullen herkennen wanneer de waarheid door de Geest aan hen wordt bevestigd. Ze zullen hun getuigenis graag willen verdiepen door het vuur van ons getuigenis van de fundamentele waarheden van het herstelde evangelie van Jezus Christus te voelen. ( The Lord Will Multiply the Harvest [Toespraak voor leerkrachten van de kerkelijke onderwijsinstellingen, 6 februari 1998], 2, si.lds.org.) 2016 INTELLECTUAL RESERVE, INC. ALLE RECHTEN VOORBEHOUDEN.

120

121

De leringen in het Boek van Mormon. Leesopdrachten voor de cursist Godsdienst 275. Een hoeksteencursus

De leringen in het Boek van Mormon. Leesopdrachten voor de cursist Godsdienst 275. Een hoeksteencursus De leringen in het Boek van Mormon Leesopdrachten voor de cursist Godsdienst 275 Een hoeksteencursus De leringen in het Boek van Mormon leesopdrachten voor de cursist Godsdienst 275 Een uitgave van De

Nadere informatie

Jezus Christus en het eeuwige evangelie

Jezus Christus en het eeuwige evangelie Leid vriend lijk Licht 2015 Simon Dewey. Met dank aan Altus Fine Art, www.altusfineart.com Jezus Christus en het eeuwige evangelie Leesopdrachten voor de cursist Godsdienst 250 Een hoeksteencursus Jezus

Nadere informatie

Fundamenten van de herstelling. Leesopdrachten voor de cursist Godsdienst 225. Een hoeksteencursus

Fundamenten van de herstelling. Leesopdrachten voor de cursist Godsdienst 225. Een hoeksteencursus Fundamenten van de herstelling Leesopdrachten voor de cursist Godsdienst 225 Een hoeksteencursus Fundamenten van de herstelling leesopdrachten voor de cursist Godsdienst 225 Een uitgave van De Kerk van

Nadere informatie

Het eeuwige gezin. Leesopdrachten voor de cursist Godsdienst 200. Een hoeksteencursus

Het eeuwige gezin. Leesopdrachten voor de cursist Godsdienst 200. Een hoeksteencursus Het eeuwige gezin Leesopdrachten voor de cursist Godsdienst 200 Een hoeksteencursus Het eeuwige gezin leesopdrachten voor de cursist Godsdienst 200 Een uitgave van De Kerk van Jezus Christus van de Heiligen

Nadere informatie

LEIDRAAD VOOR DE KLEINE UNIT

LEIDRAAD VOOR DE KLEINE UNIT LEIDRAAD VOOR DE KLEINE UNIT Inhoud Inleiding 2 Vijf elementen van de kleine unit 3 1. Organisate 3 2. Plaats van samenkomst 4 3. Leerplan 5 4. Onderwijs 6 5. Verslagen en rapporten 6 Beginselen en waarschuwingen

Nadere informatie

Leidraad diploma-uitreiking seminarie en instituut

Leidraad diploma-uitreiking seminarie en instituut Leidraad diploma-uitreiking seminarie en instituut MAART 2018 Leidraad diploma-uitreiking seminarie en instituut Een uitgave van De Kerk van Jezus Christus van de Heiligen der Laatste Dagen Salt Lake City

Nadere informatie

2 Nephi 2:27. 2 Nephi 32:3

2 Nephi 2:27. 2 Nephi 32:3 1 Nephi 3:7 Ik zal heengaan en doen. De Heer gebood Nephi en zijn broers om terug te gaan naar Jeruzalem en de koperen platen te bemachtigen. De Heer bereidt een weg voor zodat wij zijn geboden kunnen

Nadere informatie

Kerkleerbeheersing Boek van Mormon materiaal voor de leerkracht

Kerkleerbeheersing Boek van Mormon materiaal voor de leerkracht Kerkleerbeheersing Boek van Mormon materiaal voor de leerkracht Een uitgave van De Kerk van Jezus Christus van de Heiligen der Laatste Dagen Salt Lake City (Utah) Wij stellen uw opmerkingen en correcties

Nadere informatie

Kom hier, volg Mij. Zondagsschool 1. leermiddelen voor jongeren

Kom hier, volg Mij. Zondagsschool 1. leermiddelen voor jongeren Kom hier, volg Mij Zondagsschool 1 leermiddelen voor jongeren onderwijzen en leren tot bekering Zondagsschool Januari maart 2013 Over deze uitgave De lessen in deze uitgave zijn in modules ondergebracht,

Nadere informatie

Kom hier, volg Mij. Zondagsschool 2014. Leermiddelen voor jongeren

Kom hier, volg Mij. Zondagsschool 2014. Leermiddelen voor jongeren Kom hier, volg Mij Zondagsschool 2014 Leermiddelen voor jongeren onderwijzen en leren tot bekering Zondagsschool 2014 Een uitgave van De Kerk van Jezus Christus van de Heiligen der Laatste Dagen 2013 Intellectual

Nadere informatie

MIJN PAD NAAR ZELFREDZAAMHEID

MIJN PAD NAAR ZELFREDZAAMHEID MIJN PAD NAAR ZELFREDZAAMHEID MIJN PAD NAAR ZELFREDZAAMHEID INSTRUCTIES VOOR DE BEGELEIDER Instructies voor de begeleider van de haardvuuravonden staan altijd in de paarse vakken. Zie pagina 13 voor meer

Nadere informatie

Kom hier, volg Mij. Zondagsschool 4. Leermiddelen voor jongeren

Kom hier, volg Mij. Zondagsschool 4. Leermiddelen voor jongeren Kom hier, volg Mij Zondagsschool 4 Leermiddelen voor jongeren onderwijzen en leren tot bekering Zondagsschool oktober december 2013 Een uitgave van De Kerk van Jezus Christus van de Heiligen der Laatste

Nadere informatie

Instructies voor het leerplan 2011

Instructies voor het leerplan 2011 Instructies voor het leerplan 2011 Deze leidraad geeft een overzicht van het lesmateriaal voor de klassen op zondag in 2011, instructies voor het opzetten van de quorums en klassen op zondag, en een overzicht

Nadere informatie

Kerkleerbeheersing Nieuwe Testament materiaal voor de leerkracht

Kerkleerbeheersing Nieuwe Testament materiaal voor de leerkracht Kerkleerbeheersing Nieuwe Testament materiaal voor de leerkracht Een uitgave van De Kerk van Jezus Christus van de Heiligen der Laatste Dagen Salt Lake City (Utah, VS) Wij stellen uw opmerkingen en correcties

Nadere informatie

Tiende en. vastengaven

Tiende en. vastengaven Tiende en vastengaven Placeholder Breng de gehele tiende naar de voorraadkamer, (...) beproeft Mij toch daarmede, zegt de Here der heerscharen, of Ik dan niet voor u de vensters van de hemel zal openen

Nadere informatie

Onderwijzen naar het voorbeeld van de Heiland

Onderwijzen naar het voorbeeld van de Heiland Onderwijzen naar het voorbeeld van de Heiland Het doel van elke evangelieleerkracht elke ouder, elke officieel aangestelde leerkracht, elke huisonderwijzer en huisbezoekster en elke volgeling van Christus

Nadere informatie

1 Korintiёrs 1:9. Marcus 10:45. Handelingen 4:12. Johannes 17:3. 1 Korintiёrs 3:16. Johannes 15:9,10. Psalm 32:8

1 Korintiёrs 1:9. Marcus 10:45. Handelingen 4:12. Johannes 17:3. 1 Korintiёrs 3:16. Johannes 15:9,10. Psalm 32:8 [1] [2] [3] Johannes 3:16 1 Korintiёrs 1:9 Johannes 3:19 God wil met ons omgaan God wil met ons omgaan Zonde brengt scheiding [4] [5] [6] Romeinen 3:23 Marcus 10:45 Romeinen 5:8 Zonde brengt scheiding

Nadere informatie

Kom dan en volg Mij. Zondagsschool Leermiddelen voor jongeren

Kom dan en volg Mij. Zondagsschool Leermiddelen voor jongeren Kom dan en volg Mij Zondagsschool 2017 Leermiddelen voor jongeren onderwijzen en leren tot bekering Zondagsschool 2017 Een uitgave van De Kerk van Jezus Christus van de Heiligen der Laatste Dagen 2016

Nadere informatie

Het evangelie onderwijzen. naar het voorbeeld van de Heiland. Een leidraad tot Kom hier, volg Mij: leermiddelen voor jongeren

Het evangelie onderwijzen. naar het voorbeeld van de Heiland. Een leidraad tot Kom hier, volg Mij: leermiddelen voor jongeren Het evangelie onderwijzen naar het voorbeeld van de Heiland Een leidraad tot Kom hier, volg Mij: leermiddelen voor jongeren Deze leidraad is van GEDACHTEN EN INGEVINGEN Bij het studeren en overpeinzen

Nadere informatie

Mijn. Plicht jegens God. vervullen. Voor Aäronisch-priesterschapsdragers

Mijn. Plicht jegens God. vervullen. Voor Aäronisch-priesterschapsdragers Mijn Plicht jegens God vervullen Voor Aäronisch-priesterschapsdragers Mijn Plicht jegens God vervullen Voor Aäronisch-priesterschapsdragers Een uitgave van De Kerk van Jezus Christus van de Heiligen der

Nadere informatie

Ik ben gewoon gaan zitten en luisterde naar zijn stem. En in de liefdevolle woorden herkende ik Hem.

Ik ben gewoon gaan zitten en luisterde naar zijn stem. En in de liefdevolle woorden herkende ik Hem. Ik ben gewoon gaan zitten en luisterde naar zijn stem. En in de liefdevolle woorden herkende ik Hem. Mijn God, mijn Goede Herder, U wil ik volgen, Heer. Leid mij op uw weg, iedere dag weer. Leid mij door

Nadere informatie

DYNAMIC --- Discipel-maken ---

DYNAMIC --- Discipel-maken --- CHECKLIJST VOOR LES 2 Om deze les uit te voeren, zal ik: (afvinken wanneer gedaan) VOORBEREIDING 1. Johannes 3:16 op kunnen zeggen. 2. Psalm 23 lezen. 3. Maak notities van de preek die je zondag gehoord

Nadere informatie

Handleiding bij de studielessen voor groep 1-3 van de basisschool NAAM

Handleiding bij de studielessen voor groep 1-3 van de basisschool NAAM Handleiding bij de studielessen voor groep 1-3 van de basisschool NAAM September 2009 In september en oktober 2009 is de Levend Evangelie Gemeente gemeentebreed bezig met het onderwerp GEBED. Op verzoek

Nadere informatie

Instituut: Ervaring met groeiend leren

Instituut: Ervaring met groeiend leren Instituut: Ervaring met groeiend leren Een uitgave van De Kerk van Jezus Christus van de Heiligen der Laatste Dagen Salt Lake City (Utah) Wij stellen uw opmerkingen en correcties op prijs. U kunt die,

Nadere informatie

De gelijkenis van de twee zonen. Eerst lezen Daarna volgen er vragen en opdrachten

De gelijkenis van de twee zonen. Eerst lezen Daarna volgen er vragen en opdrachten De gelijkenis van de twee zonen Lees : Mattheüs 21:28-32 Eerst lezen Daarna volgen er vragen en opdrachten Gelijkenissen Toen de Heere Jezus op aarde was, heeft Hij gelijkenissen verteld om de mensen veel

Nadere informatie

Voor David, de liefde van mijn leven

Voor David, de liefde van mijn leven Voor David, de liefde van mijn leven Ik ben gewoon gaan zitten en luisterde naar zijn stem. En in de liefdevolle woorden herkende ik Hem. Mijn God, mijn Goede Herder, U wil ik volgen, Heer. Leid mij op

Nadere informatie

1) De ongelovige is blind gemaakt door Satan (2 Korintiërs 4:4).

1) De ongelovige is blind gemaakt door Satan (2 Korintiërs 4:4). BIJBELSTUDIES VOOR JONGE GELOVIGEN LES 4 Les 4 - Redding: Waarom is het voor ieder mens nodig om gered te worden? In deze bijbelstudies wordt gebruik gemaakt van de NBG-vertaling Dag 1 1) De ongelovige

Nadere informatie

Hoe praat je over het geloof?

Hoe praat je over het geloof? Hoe praat je over het geloof? Waarom praat je over het geloof? Ieder die de naam van de Heere aanroept, zal worden gered. 14 Maar hoe kunnen ze Hem aanroepen als ze niet in Hem geloven? En hoe kunnen ze

Nadere informatie

Sprekende Spreuken. Levenslessen uit het boek Spreuken. Kris Tavernier. Het kennen van de Hoogheilige

Sprekende Spreuken. Levenslessen uit het boek Spreuken. Kris Tavernier. Het kennen van de Hoogheilige Kris Tavernier Sprekende Spreuken Levenslessen uit het boek Spreuken - Het boek Spreuken leert ons heel wat over het gedrag van gelovigen, en hoe dit kan zijn in allerlei omstandigheden van dit leven.

Nadere informatie

Doel van Bijbelstudie

Doel van Bijbelstudie Bijbelstudie Hebreeën 4:12 Want het woord Gods is levend en krachtig en scherper dan enig tweesnijdend zwaard en het dringt door, zó diep, dat het vaneen scheidt ziel en geest, gewrichten en merg, en het

Nadere informatie

# 2. Zijn werk. # 1. Zijn vrouw. Vorm mij voortdurend tot de vrouw die mijn man nodig heeft. Zegen het werk van zijn handen. # 3.

# 2. Zijn werk. # 1. Zijn vrouw. Vorm mij voortdurend tot de vrouw die mijn man nodig heeft. Zegen het werk van zijn handen. # 3. # 1. Zijn vrouw Vorm mij voortdurend tot de vrouw die mijn man nodig heeft. Wie zal een deugdelijke vrouw vinden? Haar waarde gaat die van robijnen ver te boven. { Spreuken 31:10} # 2. Zijn werk Zegen

Nadere informatie

Boek voor beginnende Bijbellezers. Wegwijs. in de Bijbelboodschap. Nieuwe Testament. Arthur Hale en Jan Koert Davids

Boek voor beginnende Bijbellezers. Wegwijs. in de Bijbelboodschap. Nieuwe Testament. Arthur Hale en Jan Koert Davids Boek voor beginnende Bijbellezers Wegwijs in de Bijbelboodschap Nieuwe Testament Arthur Hale en Jan Koert Davids Over dit boek Op een dag zag Filippus één van Jezus dienaren een reiswagen, waarin een man

Nadere informatie

Op welke manier is goddelijke wijsheid aan ons uiterlijk te zien, volgens vers 1?

Op welke manier is goddelijke wijsheid aan ons uiterlijk te zien, volgens vers 1? Dag 21: het is tijd om te schitteren Laten we beginnen met gebed. Lees langzaam Prediker 8 vers 1 t/m 9. Markeer de verzen eventueel met eerdergenoemde kleuren. Op welke manier is goddelijke wijsheid aan

Nadere informatie

INSTRUCTIES voor het LEERPLAN 2012

INSTRUCTIES voor het LEERPLAN 2012 INSTRUCTIES voor het LEERPLAN 2012 Inhoud Algemeen leerplan voor de zondag 2012.......... 2 Basisleerplan voor de zondag 2012.............. 4 Quorums en klassen op zondag................. 6 Melchizedekse

Nadere informatie

De Bijbel Open (13-07)

De Bijbel Open (13-07) 1 De Bijbel Open 2013 27 (13-07) Vandaag gaan we weer verder met de Heidelbergse Catechismus. Zoals u weet denken we in dit jubileumjaar van de catechismus elke maand een keer na over een thema uit dit

Nadere informatie

Nieuwe geboorte in het koninkrijk. les 1 FOLLOW

Nieuwe geboorte in het koninkrijk. les 1 FOLLOW Nieuwe geboorte in het koninkrijk les 1 DEEL 3 FOLLOW DE GEBOORTE Leven begint met een man en vrouw die elkaar liefhebben. Diep in het binnenste van de buik van de moeder ontstaat nieuw leven. Het duurt

Nadere informatie

voor thuis Schriften...2 Algemene conferentie...2 Tijdschriften...3 Muziek...3 Evangelieplaten...3 Boeken, lesboeken en brochures...

voor thuis Schriften...2 Algemene conferentie...2 Tijdschriften...3 Muziek...3 Evangelieplaten...3 Boeken, lesboeken en brochures... Evangeliemateriaal voor thuis Schriften...2 Algemene conferentie...2 Tijdschriften...3 Muziek...3 Evangelieplaten...3 Boeken, lesboeken en brochures...4 Familiegeschiedenis...6 Zendingswerk...6 Schriftstudiewijzers...7

Nadere informatie

Lees : Mattheüs 25:14-30

Lees : Mattheüs 25:14-30 De gelijkenis van de talenten Lees : Mattheüs 25:14-30 Eerst lezen. Daarna volgen er vragen en opdrachten Gelijkenissen Toen de Heere Jezus op aarde was, heeft Hij gelijkenissen verteld om de mensen veel

Nadere informatie

01123_120_PV04_Chastity.qxd 01-09-2012 8:02 Page 1 Kui K sheid

01123_120_PV04_Chastity.qxd 01-09-2012 8:02 Page 1 Kui K sheid Kuisheid Uw hemelse Vader heeft u lief en wil dat u hier en in het hiernamaals gelukkig bent. Daartoe heeft Hij bij monde van zijn profeten geboden en raad gegeven. Een gebod dat van wezenlijk belang

Nadere informatie

Hervormde Gemeente Ouderkerk aan den IJssel

Hervormde Gemeente Ouderkerk aan den IJssel Hervormde Gemeente Ouderkerk aan den IJssel Naam: Met wie ben je gekomen: _ Hervormde Gemeente Ouderkerk aan den IJssel Naam: Met wie ben je gekomen: _ De kerkenraad komt binnen en de afkondigingen worden

Nadere informatie

Onze analyse van Openbaring zal gebaseerd zijn op de volgende structuur:

Onze analyse van Openbaring zal gebaseerd zijn op de volgende structuur: Les 1 voor 5 januari 2019 Het boek Openbaring is een verzameling van de visioenen die Johannes had tijdens zijn gevangenschap op het eiland Patmos, dichtbij Turkije in de Egeïsche Zee. We moeten de structuur

Nadere informatie

BOEK VAN MORMON. Leerkrachtenboek Godsdienst 121 122

BOEK VAN MORMON. Leerkrachtenboek Godsdienst 121 122 BOEK VAN MORMON Leerkrachtenboek Godsdienst 121 122 HET BOEK VAN MORMON LEERKRACHTENBOEK GODSDIENST 121 122 Een uitgave van De Kerk van Jezus Christus van de Heiligen der Laatste Dagen Salt Lake City (Utah,

Nadere informatie

Gemeentevisie van de evangelische gemeente te Ommen (aanvaard februari 2014 )

Gemeentevisie van de evangelische gemeente te Ommen (aanvaard februari 2014 ) Gemeentevisie van de evangelische gemeente te Ommen (aanvaard februari 2014 ) 1. Het hoofd van de gemeente: Onze Here Jezus Christus is het hoofd van Zijn gemeente. Hij werkt in en door de gemeente door

Nadere informatie

Kom hier, volg Mij. Zondagsschool 3. Leermiddelen voor jongeren

Kom hier, volg Mij. Zondagsschool 3. Leermiddelen voor jongeren Kom hier, volg Mij Zondagsschool 3 Leermiddelen voor jongeren onderwijzen en leren tot bekering Zondagsschool juli september 2013 Een uitgave van De Kerk van Jezus Christus van de Heiligen der Laatste

Nadere informatie

Hou jij van God? Dit lijkt misschien een vreemde vraag, want houden we niet allemaal van God? Dat zou kunnen maar hoe beantwoorden we deze vraag?

Hou jij van God? Dit lijkt misschien een vreemde vraag, want houden we niet allemaal van God? Dat zou kunnen maar hoe beantwoorden we deze vraag? Dit document is een script van onderwijs dat is bedoeld om via video te worden getoond. In de video worden relevante tekst, dia s, media en afbeeldingen getoond om de presentatie te vereenvoudigen. Daarom

Nadere informatie

Kom hier, volg Mij. Jongevrouwen 4. Leermiddelen voor jongeren

Kom hier, volg Mij. Jongevrouwen 4. Leermiddelen voor jongeren Kom hier, volg Mij Jongevrouwen 4 Leermiddelen voor jongeren onderwijzen en leren tot bekering Jongevrouwen oktober december 2013 Een uitgave van De Kerk van Jezus Christus van de Heiligen der Laatste

Nadere informatie

Wat stelt Jesaja beslist en wat gebeurt er met de mensen die de Here niet verwachten?

Wat stelt Jesaja beslist en wat gebeurt er met de mensen die de Here niet verwachten? Jesaja en zijn kinderen. Wat stelt Jesaja beslist en wat gebeurt er met de mensen die de Here niet verwachten? Jesaja 8:16-18 16 Bind het getuigenis toe! Verzegel de wet onder Mijn leerlingen! 17 Ik zal

Nadere informatie

Handreiking voor overdenking en gebed Ook te downloaden via www.navigatorboeken.nl onder downloads

Handreiking voor overdenking en gebed Ook te downloaden via www.navigatorboeken.nl onder downloads Handreiking voor overdenking en gebed Ook te downloaden via www.navigatorboeken.nl onder downloads Deze handleiding biedt een manier om na te denken over Het zwerversevangelie, voor één hoofdstuk tegelijk.

Nadere informatie

Orde II Schrift, zegen en gebed

Orde II Schrift, zegen en gebed Orde II Schrift, zegen en gebed begroeting Vrede voor jou N en vrede voor jou N. Alles wat goed is en gelukkig maakt, het kome over jullie beiden. Vrede voor u allen, zoals wij hier bij elkaar gekomen

Nadere informatie

OPDRACHT: Lees de vier tekstgedeelten en beantwoord de 4 bijbehorende vragen. Hand 1:1-8 Hand 13:1-12 Luk 9:1-6, Luk 10:1-11 Matt 28:16-20

OPDRACHT: Lees de vier tekstgedeelten en beantwoord de 4 bijbehorende vragen. Hand 1:1-8 Hand 13:1-12 Luk 9:1-6, Luk 10:1-11 Matt 28:16-20 Maak discipelen LES 7 DEEL 5 DISCIPLE MENTOR OPDRACHT: Lees de vier tekstgedeelten en beantwoord de 4 bijbehorende vragen. Hand 1:1-8 Hand 13:1-12 Luk 9:1-6, Luk 10:1-11 Matt 28:16-20 Welke opdracht geeft

Nadere informatie

Les 8 voor 24 november 2018

Les 8 voor 24 november 2018 EENHEID IN GELOOF Les 8 voor 24 november 2018 Het delen van een gemeenschappelijke leerstelling is een verbindend element (Handelingen 2:42). We kunnen over onbelangrijke dingen verschillend geloven. Het

Nadere informatie

werkboek bij het lezen van het Bijbelboek Markus naam: datum: van / / tot / /

werkboek bij het lezen van het Bijbelboek Markus naam: datum: van / / tot / / werkboek bij het lezen van het Bijbelboek Markus naam: datum: van / / tot / / Verantwoording Via www.goodmorninggirls.org ben ik in contact gekomen met Reading through the Bible. Dit initiatief van Courtney

Nadere informatie

Terug naar de Essentie

Terug naar de Essentie 40-dagendagboek Terug naar de Essentie De gemeente als beweging van de Geest Kees de Vlieger Een Kerygma studie Copyright Stichting Kerygma Nederland Kerkstraat 24-3 3781 GB Voorthuizen Tel. 0342-475048

Nadere informatie

Kom hier, volg Mij. Jongevrouwen Leermiddelen voor jongeren

Kom hier, volg Mij. Jongevrouwen Leermiddelen voor jongeren Kom hier, volg Mij Jongevrouwen 2017 Leermiddelen voor jongeren onderwijzen en leren tot bekering Jongevrouwen 2017 Een uitgave van De Kerk van Jezus Christus van de Heiligen der Laatste Dagen 2016 Intellectual

Nadere informatie

FORMULIER VOOR DE BEVESTIGING VAN MISSIONAIRE DIENAREN DES WOORDS. Gemeente van onze Here Jezus Christus,

FORMULIER VOOR DE BEVESTIGING VAN MISSIONAIRE DIENAREN DES WOORDS. Gemeente van onze Here Jezus Christus, FORMULIER VOOR DE BEVESTIGING VAN MISSIONAIRE DIENAREN DES WOORDS Gemeente van onze Here Jezus Christus, Inleiding Onderwijzing Openb. 5 : 9 Joh. 3 : 16, 17 Joh. 10 : 11, 12 Hand. 2 : 39 Joh. 10 : 16 Joh.

Nadere informatie

BLIJF IN DE HERE! Liturgie:

BLIJF IN DE HERE! Liturgie: BLIJF IN DE HERE! 1 Joh. 2:28 / gehouden op 31-05-2009 (openbare geloofsbelijdenis) p.1 Liturgie: Votum en groet Zingen: Gezang 147:1.3.4 Gebed Openbare geloofsbelijdenis Zingen: Gezang 10:1 Voorbede Schriftlezing:

Nadere informatie

gemeentevisie evangelische gemeente terneuzen

gemeentevisie evangelische gemeente terneuzen gemeentevisie evangelische gemeente terneuzen Discipelschap Wie Mijn geboden heeft en die in acht neemt, die is het die Mij liefheeft, en wie Mij liefheeft, hem zal Mijn Vader liefhebben; en Ik zal hem

Nadere informatie

Jacques Philippe. In de school van de. Heilige Geest. Arco Reeks 24 DE BOOG

Jacques Philippe. In de school van de. Heilige Geest. Arco Reeks 24 DE BOOG Jacques Philippe In de school van de Heilige Geest Arco Reeks 24 DE BOOG 3 INHOUDSOPGAvE INTRODUCTIE... 8 I DE HEILIGHEID IS HET WERK van DE GEEST... 11 1. De taak gaat onze krachten te boven... 11 2.

Nadere informatie

Hij is van plan om mensen voorspoed te brengen (Jeremia 29:11) Hij heeft behagen in Zijn volgelingen (Psalm 147:11)

Hij is van plan om mensen voorspoed te brengen (Jeremia 29:11) Hij heeft behagen in Zijn volgelingen (Psalm 147:11) Les 4 voor 28 april 2018 En ik zag een andere engel, die hoog aan de hemel vloog. En hij had het eeuwige Evangelie, om dat te verkondigen aan hen die op de aarde wonen, en aan elke natie, stam, taal en

Nadere informatie

Maak discipelen (leerlingen van Jezus)

Maak discipelen (leerlingen van Jezus) Maak discipelen (leerlingen van Jezus) Inleiding Mt. 28:16-20 en Mk. 1-3 Gelijkenis van de zaaier, het zaad en de akker Mk. 4:1-9 (Mt. 13:1-9, Lk. 8:4-8) Waarom spreekt Jezus in gelijkenissen? Mk. 4:10-13

Nadere informatie

Is het moeilijk voor de mensen om de opdrachten van Jezus uit te voeren? Zo ja, waarom, zo nee waarom niet?

Is het moeilijk voor de mensen om de opdrachten van Jezus uit te voeren? Zo ja, waarom, zo nee waarom niet? Bidden, praten met God LES 5 DEEL 5 DISCIPLE OPDRACHT: Lees de vier tekstgedeelten en beantwoord de 4 bijbehorende vragen. Hand 1:12-14, Hand 2:42, Hand 4:23-31 Hand 6:3-6 Hand 8:17, Hand 16:18, Hand 28:8

Nadere informatie

GEMEENTEVISIE EVANGELISCHE GEMEENTE ALBLASSERWAARD JOZUA. Geleid door de Geest

GEMEENTEVISIE EVANGELISCHE GEMEENTE ALBLASSERWAARD JOZUA. Geleid door de Geest GEMEENTEVISIE EVANGELISCHE GEMEENTE ALBLASSERWAARD JOZUA Gered door Jezus Geleid door de Geest Gezonden in de wereld In dit document verwoorden we onze visie voor de gemeente. Het is ons verlangen dat

Nadere informatie

Kom hier, volg Mij. Jongevrouwen 2014. Leermiddelen voor jongeren

Kom hier, volg Mij. Jongevrouwen 2014. Leermiddelen voor jongeren Kom hier, volg Mij Jongevrouwen 2014 Leermiddelen voor jongeren onderwijzen en leren tot bekering Jongevrouwen 2014 Een uitgave van De Kerk van Jezus Christus van de Heiligen der Laatste Dagen 2012 Intellectual

Nadere informatie

Grondwet van het Koninkrijk

Grondwet van het Koninkrijk Grondwet van het Koninkrijk Matteüs 22: 34-40 Traject24, 14 februari 2016 Bijbelgedeelte: Matt 22:35-40 35 Om hem op de proef te stellen vroeg een van hen, een wetgeleerde: 36 'Meester, wat is het grootste

Nadere informatie

Als ik het goed heb heeft Marcel het een paar jaar geleden in een boodschap over godsvertrouwen gehad.

Als ik het goed heb heeft Marcel het een paar jaar geleden in een boodschap over godsvertrouwen gehad. Als ik het goed heb heeft Marcel het een paar jaar geleden in een boodschap over godsvertrouwen gehad. Omdat het voor de kwaliteit van ons leven, zeker ons geestelijk leven zo belangrijk is- wij worden

Nadere informatie

Luisteren naar de Heilige Geest

Luisteren naar de Heilige Geest Luisteren naar de Heilige Geest Johannes 14:16-17 En Ik zal de Vader bidden en Hij zal u een andere Trooster geven om tot in eeuwigheid bij u te zijn, de Geest der waarheid, die de wereld niet kan ontvangen,

Nadere informatie

Mijn pad naar zelfredzaamheid

Mijn pad naar zelfredzaamheid Mijn pad naar zelfredzaamheid Geachte broeders en zusters, De Heer heeft verklaard: Het is mijn bedoeling voor mijn heiligen te zorgen (LV 104:15). Deze openbaring is een belofte van de Heer dat Hij stoffelijke

Nadere informatie

Leidraad diploma-uitreiking seminarie en instituut

Leidraad diploma-uitreiking seminarie en instituut Leidraad diploma-uitreiking seminarie en instituut De diploma-uitreiking is een mogelijkheid om de inspanningen en prestaties van seminarie- en instituutscursisten voor het voetlicht te brengen. De diploma-uitreiking

Nadere informatie

Voor u persoonlijk! SAMPLE. Evangelie-nieuws voor eeuwige redding

Voor u persoonlijk! SAMPLE. Evangelie-nieuws voor eeuwige redding Voor u persoonlijk! Evangelie-nieuws voor eeuwige redding Voor u persoonlijk! Zo is het: Gods hart gaat naar de mens uit, naar alle mensen, want het evangelie is voor alle mensen op de gehele aarde, en

Nadere informatie

Gebedsviering 29 januari 2017 m.m.v. kinderkoor Unisono. Vierde zondag door het jaar. De Bergrede

Gebedsviering 29 januari 2017 m.m.v. kinderkoor Unisono. Vierde zondag door het jaar. De Bergrede Gebedsviering 29 januari 2017 m.m.v. kinderkoor Unisono Vierde zondag door het jaar De Bergrede De berghelling waar Jezus zijn Bergrede uitsprak. Bovenop de heuvel de kerk van de Bergrede Welkom In het

Nadere informatie

Het WOORD van GOD. Emmaus Correspondence School te Dubuque, U.S.A. (Dutch The Word of God )

Het WOORD van GOD. Emmaus Correspondence School te Dubuque, U.S.A. (Dutch The Word of God ) Het WOORD van GOD Alle rechten voorbehouden, niets uit deze uitgave mag worden vermenigvuldigd en/of openbaar gemaakt, zonder voorafgaande schriftelijke toestemming van de uitgever. Info/Contact Postbus

Nadere informatie

OPDRACHT: Lees de vier tekstgedeelten en beantwoord de 4 bijbehorende vragen. Hand 1:1-8 Hand 13:1-12 Luk 9:1-6, Luk 10:1-11 Matt 28:16-20

OPDRACHT: Lees de vier tekstgedeelten en beantwoord de 4 bijbehorende vragen. Hand 1:1-8 Hand 13:1-12 Luk 9:1-6, Luk 10:1-11 Matt 28:16-20 Maak discipelen LES 7 DEEL 5 DISCIPLE OPDRACHT: Lees de vier tekstgedeelten en beantwoord de 4 bijbehorende vragen. Hand 1:1-8 Hand 13:1-12 Luk 9:1-6, Luk 10:1-11 Matt 28:16-20 Welke opdracht geeft Jezus

Nadere informatie

Handreiking bij 40 DAGEN GEBED voor groep 4-8 van de basisschool

Handreiking bij 40 DAGEN GEBED voor groep 4-8 van de basisschool Handreiking bij 40 DAGEN GEBED voor groep 4-8 van de basisschool NAAM September 2009 In september en oktober 2009 was de Levend evangelie Gemeente bezig met het onderwerp 40 DAGEN GEBED. Om gemeente breed

Nadere informatie

Van de President van Grace Communion International

Van de President van Grace Communion International 1 Heilige Geest: persoon of kracht? Geliefde broeders en zusters in Christus, Sommige mensen beweren dat de Heilige Geest een onpersoonlijke kracht is. Maar op deze manier naar Hem kijken doet enorm tekort

Nadere informatie

Het sacrament van. Het huwelijk. Sacramenten

Het sacrament van. Het huwelijk. Sacramenten Het sacrament van Het huwelijk Sacramenten Sacramenten IIn de Bijbel Deze geloofsboekjes gaan over de In het evangelie willen Farizeeën Jezus op de proef stellen zeven sacramenten. Sacramenten met een

Nadere informatie

SPECIALE GEVALLEN GEEN KINDEREN HEBBEN ALLEENSTAANDE VADERS EN MOEDERS

SPECIALE GEVALLEN GEEN KINDEREN HEBBEN ALLEENSTAANDE VADERS EN MOEDERS Les 8 voor 25 mei 2019 Vlak na het scheppen van Adam en Eva, moedigde God hen aan om ouders te worden: " En God zegende hen en God zei tegen hen: Wees vruchtbaar, word talrijk, vervul de aarde en onderwerp

Nadere informatie

Dagboek. Judas ÉÉN HOOFDSTUK PER DAG

Dagboek. Judas ÉÉN HOOFDSTUK PER DAG Dagboek Judas ÉÉN HOOFDSTUK PER DAG Dagboek Judas Gerard Wassink, 2014 Dit is deel 20 uit een serie Gedachten bij de Schrift. Deze boekjes worden gratis aangeboden onder de Creative Common License, gebaseerd

Nadere informatie

EFEZE BIJBELSTUDIE VGSU BLOK

EFEZE BIJBELSTUDIE VGSU BLOK EFEZE BIJBELSTUDIE VGSU BLOK 4 2010-2011 INHOUD Inleiding... 5 Avond 1... 6 Avond 2... 8 Avond 3... 10 Avond 4... 12 De Methoden... 13 3 4 INLEIDING Als thema voor dit blok hebben jullie gekozen voor

Nadere informatie

Gods Woord lezen in Christus door de Geest

Gods Woord lezen in Christus door de Geest Gods Woord lezen in Christus door de Geest GKV Enschede-Noord Een boekje om er nog eens bij te pakken! Een BOEK? Uiterlijk wijkt de Bijbel niet veel af van een gewoon boek, een roman. Maar, zodra je Gods

Nadere informatie

De doop in de Heilige Geest

De doop in de Heilige Geest Door het geloof in Jezus Christus uit te spreken leeft de gelovige, als ziel, via het lichaam (de mond) in relatie met God de Vader. Dit wordt uitgelegd in de studie Bekering. 1 Door Jezus de autoriteit

Nadere informatie

Het Boek van Mormon GIDS VOOR DE CURSIST

Het Boek van Mormon GIDS VOOR DE CURSIST Het Boek van Mormon GIDS VOOR DE CURSIST Het Boek van Mormon gids voor de cursist Samenstelling: kerkelijke onderwijsinstellingen Een uitgave van De Kerk van Jezus Christus van de Heiligen der Laatste

Nadere informatie

HET EVANGELIE VAN JEZUS CHRISTUS

HET EVANGELIE VAN JEZUS CHRISTUS HET EVANGELIE VAN JEZUS CHRISTUS WAT IS HET EVANGELIE VAN JEZUS CHRISTUS? Het evangelie van Jezus Christus is het plan van onze hemelse Vader voor het geluk en het eeuwig heil* van zijn kinderen. Het

Nadere informatie

U ZULT MIJN GETUIGEN ZIJN

U ZULT MIJN GETUIGEN ZIJN U ZULT MIJN GETUIGEN ZIJN Les 1 voor 7 juli 2018 Het eerste hoofdstuk van Handelingen vertelt over de laatste dagen van Jezus op aarde en de eerste reacties van de discipelen na Zijn hemelvaart. De laatste

Nadere informatie

WAT DE BIJBEL EN LUTHERANEN LEREN

WAT DE BIJBEL EN LUTHERANEN LEREN WAT DE BIJBEL EN LUTHERANEN LEREN WAT DE BIJBEL EN LUTHERANEN LEREN Harold A. Essmann Ongeveer 500 jaar geleden was de christelijke kerk verdorven door veel foutieve leerstellingen. Een man die Martin

Nadere informatie

Hem liefhebben: Zijn geboden in acht nemen. Joh. 14:15/26

Hem liefhebben: Zijn geboden in acht nemen. Joh. 14:15/26 - 1 - Hem liefhebben: Zijn geboden in acht nemen. Joh. 14:15/26 15 Als u Mij liefhebt,neem dan Mijn geboden in acht. Wat zijn geboden? Een gebod is niet een verbod. Een verbod verbiedt ons iets, zoals

Nadere informatie

De drie-engelenboodschap, ACTUEEL!

De drie-engelenboodschap, ACTUEEL! De drie-engelenboodschap, ACTUEEL! Missie De missie van de Kerk van de Zevende-dags Adventisten is de verkondiging van het eeuwig evangelie zoals verwoord in de drieengelenboodschap van Openbaring 14:6-12.

Nadere informatie

Kom hier, volg Mij. Aäronische priesterschap 3. Leermiddelen voor jongeren

Kom hier, volg Mij. Aäronische priesterschap 3. Leermiddelen voor jongeren Kom hier, volg Mij Aäronische priesterschap 3 Leermiddelen voor jongeren onderwijzen en leren tot bekering Aäronische priesterschap juli september 2013 Een uitgave van De Kerk van Jezus Christus van de

Nadere informatie

Gemeentepraktijk & Werking Verantwoordelijkheid & Functie Gemeenteleiding Evangelisatiemethoden & Zendingsstrategie

Gemeentepraktijk & Werking Verantwoordelijkheid & Functie Gemeenteleiding Evangelisatiemethoden & Zendingsstrategie De Handelingen van de verrezen Heer Jezus Leven tussen vroeger & wat komen gaat: Het Koninkrijk van God Waar het boek Handelingen voor bekend staat: Gemeentewerking Gemeentepraktijk & Werking Verantwoordelijkheid

Nadere informatie

Het Boek van Mormon LESBOEK VOOR DE LEERKRACHT

Het Boek van Mormon LESBOEK VOOR DE LEERKRACHT Het Boek van Mormon LESBOEK VOOR DE LEERKRACHT Het Boek van Mormon: lesboek voor de leerkracht Samenstelling: kerkelijke onderwijsinstellingen Een uitgave van De Kerk van Jezus Christus van de Heiligen

Nadere informatie

wat is passend? naar aanleiding van Paulus brief aan de Kolossenzen wil ik dat uitwerken voor 4 categorieën vier kringen

wat is passend? naar aanleiding van Paulus brief aan de Kolossenzen wil ik dat uitwerken voor 4 categorieën vier kringen vandaag wil ik dit gebod toepassen op het geloofsgesprek onderwerp van de gemeenteavond komende week onze overtuiging is dat zulke gesprekken hard nodig zijn voor de opbouw van onze gemeente tegelijk is

Nadere informatie

DAG 1: Weer tijd voor school Lees Prediker 3:1-10 De vakantie is (bijna) voorbij. Het is weer tijd voor school. Heb je gehoord wat Salomo zegt in het Bijbelboek Prediker? Alles heeft een bestemde tijd.

Nadere informatie

Samen één in de liefde van Christus

Samen één in de liefde van Christus Samen één in de liefde van Christus Eerst twee voorbeelden: Je bent verliefd Je hebt elkaar lief Hoe laat je dat aan elkaar merken? * door een complimentje; * door tijd en aandacht; * door iets leuks te

Nadere informatie

Liturgie zondagmorgen 8 januari 2017 Jeugddienst 12-

Liturgie zondagmorgen 8 januari 2017 Jeugddienst 12- Liturgie zondagmorgen 8 januari 2017 Jeugddienst 12- Voorganger: ds W.G. Teeuwissen Samen in de naam van Jezus 1 Samen in de naam van Jezus heffen wij een loflied aan, want de Geest spreekt alle talen

Nadere informatie

Het sacrament van. Het huwelijk. Sacramenten

Het sacrament van. Het huwelijk. Sacramenten Het sacrament van Het huwelijk Sacramenten Sacramenten Deze geloofsboekjes gaan over de zeven sacramenten. Sacramenten zijn tekens, in woord en gebaar, die we in Jezus Naam in de gemeenschap van de Kerk

Nadere informatie

Kennismakingsvragen:

Kennismakingsvragen: Kennismakingsvragen: 1. Als je op een onbewoond eiland belandde, welke 3 dingen zou je dan in ieder geval bij je willen hebben? 2. Wat is je vroegste jeugdherinnering? 3. Wat heeft je doen besluiten om

Nadere informatie

verzoeking = verleiden om verkeerde dingen te doen dewijl = omdat wederstand doen = tegenstand bieden de overhand behouden= de overwinning behalen

verzoeking = verleiden om verkeerde dingen te doen dewijl = omdat wederstand doen = tegenstand bieden de overhand behouden= de overwinning behalen Zondag 52 Zondag 52 gaat over de zesde bede. Leid ons niet in verzoeking, maar verlos ons van de boze. Want van U is het Koninkrijk en de kracht en de heerlijkheid, in der eeuwigheid. Amen. Lees de tekst

Nadere informatie

En dat gevoel, die vreugde, daar gaat het over in onze tekst van vandaag:

En dat gevoel, die vreugde, daar gaat het over in onze tekst van vandaag: Het delen van het leven Zoals de meesten van jullie weten ben ik geen intensieve gebruiker van Facebook of Instagram. Toch vervullen deze media een behoefte die ik heel goed herken en zelf ook heb. Vaak

Nadere informatie

Inleiding op het Evangelie Jezus openbaart zijn heerlijkheid

Inleiding op het Evangelie Jezus openbaart zijn heerlijkheid Het Evangelie naar Johannes Inleiding op het Evangelie Jezus openbaart zijn heerlijkheid Age Romkes Stichting Artios, kopiëren niet toegestaan Bijbelteksten zijn met toestemming overgenomen uit de Herziene

Nadere informatie

Orde III Schrift, zegen en gebed

Orde III Schrift, zegen en gebed Orde III Schrift, zegen en gebed bemoediging en groet Onze hulp is in de naam van de Heer, die hemel en aarde gemaakt heeft, Ps. 124:8 [die trouw houdt tot in eeuwigheid Ps. 146:6 en niet laat varen het

Nadere informatie

Les 2 voor 13 oktober 2018

Les 2 voor 13 oktober 2018 Les 2 voor 13 oktober 2018 God wil dat zijn volk verenigd is. Gehoorzaamheid aan Gods wil is essentieel om eenheid te bereiken. Wanneer we verenigd zijn, vullen vreugde en voorspoed de kerk en wordt het

Nadere informatie