Breek huis van sociale bescherming niet af. Versterk het.

Transcriptie

1 se Regio Mechelen Vrijdag 15 mei Breek huis van sociale bescherming niet af. Versterk het. Joris Snaet EXTRA DOSSIER >2-7 Wie ziek wordt, krijgt een groot deel van zijn ziektekosten terugbetaald. Wie zijn werk verliest, vangen we op met een werkloosheidsuitkering. Ouders ontvangen kinderbijslag en alle Belgen hebben recht op jaarlijks verlof. We bouwden het huis van onze sociale bescherming de afgelopen jaren zorgvuldig op, en daar worden we internationaal voor geroemd. Maar er zijn ook nieuwe uitdagingen en noden die nopen tot renovatie van onze sociale bescherming. Zo leeft 15 procent van de Belgen in armoede. Zonder sociale bescherming zou dat 40 procent zijn. Cijfers om over na te denken. In deze Visie lees je meer over het belang van een sterke sociale bescherming, in België en wereldwijd. Sofie Van Den Eynde is miljoenste lid van CM-Hospitaalplan >9 Mossel noch vis: statuut schijnzelfstandige, Jerzy Pasek getuigt > 16 Belgische sociale zekerheid in cijfers > 3 Sociale bescherming op kindermaat >4 Supporter voor sociale bescherming wereldwijd > 7 Hans Meganck vertelt over zijn depressie in openhartig boek jaargang 71 visie nummer 10 afgiftekantoor brussel x p volgend nummer op 29 mei 2015 > 19 Regionieuws > p. 20

2 2 Visie sociale bescherming vrijdag 15 mei 2015 Cia Janssen Versterken, niet verzwakken We zijn in België met z n allen vier keer zo rijk als vijftig jaar geleden. En daarbovenop leven we tien jaar langer. De meeste ouders hebben nu in vergelijking met vroeger een betere balans tussen werken, opvoeding, huishouden en ontspanning. En als we pech tegenkomen, wordt ons hele leven niet overhoop gegooid door torenhoge ziekenhuiskosten of plots inkomensverlies. Die zekerheid, dat is de verdienste van ons unieke model van sociale bescherming. Maar helaas is niet iedereen voldoende beschermd door een huis van sociale bescherming, zoals het huis op de voorpagina van deze Visie. Veel mensen in het buitenland zijn onderbeschermd. Daar is het nodig dat systemen als het onze worden opgebouwd. En dat gebeurt. Op pagina 6 lees je het verhaal van Emma. Zij vertelt over de uitdagingen sociale bescherming in de Filippijnen. Maar ook in ons land zijn er uitdagingen voor ons eigen huis van sociale bescherming. 15% van de mensen leeft hier in armoede. Zonder sociale bescherming zou 40% van de mensen in armoede leven. Of nog: op pagina 16 lees je het verhaal van Jerzy Pasek die getuigt over het gebrek aan sociale bescherming in het nepstatuut schijnzelfstandige. Een andere uitdaging is de betaalbaarheid van het systeem. Opvallend is dat de onbetaalbaarheid steevast wordt ingeroepen door partijen en mensen die geen haast maken bij een echte tax shift, die het normaal lijken te vinden dat een euro uit arbeid veel zwaarder wordt belast dan een euro uit vermogen. Sociale bescherming en solidariteit zijn keuzes. Grote cadeau s geven aan wie al veel heeft ten nadele van kwetsbare groepen of ten koste van sociale bescherming voor iedereen, dat is ook een keuze. Maar zeker niet onze keuze. Op deze 124e verjaardag van Rerum Novarum is dit onze boodschap: breek het huis niet af om het te verbouwen. Een verbouwing is zeker nodig, de uitdagingen zijn bekend, de noden en de bevolking van het huis zijn veranderd, maar verbouwen doe je altijd om te versterken, nooit om te verzwakken. Het is de rol van sociale organisaties om de meerwaarde van sociale bescherming te promoten, hier en elders in de wereld. We moeten, hoe vanzelfsprekend ook, de verdiensten van het systeem in de verf zetten en strijden voor sociale bescherming voor iedereen, hier en elders in de wereld. Patrick Develtere voorzitter beweging.net 15% van de mensen leven hier in armoede. Zonder sociale bescherming zouden 40% van de mensen in armoede leven. 124e verjaardag Rerum Novarum Huis niet afbreken voor verbouwing Versterk de sociale bescherming waar nodig, breek ze niet af. Dat was te horen in zowat alle toespraken ter gelegenheid van Rerum Novarum. Op zo n 120 locaties in heel Vlaanderen werd de 124e verjaardag van Rerum Novarum gevierd. Volgend jaar viert de christelijke werknemersbeweging dus 125 jaar Rerum Novarum. 125 jaar is een hele tijd, stelt ook ACVvoorzitter Marc Leemans vast. Maar de uitdagingen van toen, zijn vandaag in veel gevallen nog brandend actueel. De taal van 125 jaar geleden is dan misschien ouderwets, we zien vandaag ook dat zij die veel hebben, niet geneigd zijn om op een rechtvaardige manier bij te dragen. Daartegen moeten werknemers zich ook vandaag verenigen, om hun belangen te verdedigen. In de toespraak van Marc Leemans kon een forse oproep voor rechtvaardige fiscaliteit dan ook niet ontbreken. In een correcte tax shift, doen ook de vermogenden eindelijk eens hun deel. Fiscale rechtvaardigheid is simpel. Een euro is een euro en wordt naar draagkracht gelijk belast. Met hoogstens afwijkingen als die echt gerechtvaardigd zijn, zoals voor sociale uitkeringen. Leemans haalde ook fors uit naar de flexi-jobs die de regering wil invoeren in de horeca. Armoede Een andere rode draad in de meeste Rerum Novarumtoespraken was armoede. Als vandaag 15 procent van de mensen in België in armoede leeft, dan is dat een bijzonder belangrijke uitdaging bij de verbouwing van het huis van sociale zekerheid. Het is ook een reden om het huis niet af te breken, maar wel te verbouwen, te versterken. Zonder sociale bescherming zou 40 procent van de mensen in armoede leven, stelde CM-voorzitter Marc Justaert. De CM-voorzitter, die op 1 juli met pensioen gaat, was gastspreker op de evenementen in Brugge, Tielt en Sint-Niklaas. Hij stelt vast dat onze gezondheidszorg voor serieuze uitdagingen staat. 9 à 11 procent van de Belgen stelt gezondheidszorg uit om financiële redenen. Met een groeivoet van 1,5 procent vanaf 2016 tot 2019 blijft er weinig marge over om de terugbetaling te verbeteren of nieuwe prestaties of materialen op te nemen in de terugbetaling. De uitdaging voor de komende jaren zal zijn om binnen het budget te blijven en toch de kwaliteit en de betaalbaarheid te handhaven. We hebben nood aan overleg tussen werkgevers, werknemers, overheid, artsen en patiënten, bedrijven en consumenten. Conflict of overleg Beweging.net-voorzitter Patrick Develtere riep op om meer in te zetten op overleg en samenwerking, want je bouwt geen samenleving op een slagveld van conflicten. We hebben nood aan overleg tussen werkgevers, werknemers, overheid, artsen en patiënten, bedrijven en consumenten. Wie snel wil gaan, gaat alleen. Wie ver wil gaan die gaat samen. Wij gaan deze weg al 124 jaar samen. Vlaams Minister Hilde Crevits nam in Gent en Brugge het woord. Zij kondigde een sociale groeiagenda voor Vlaanderen aan. Als je economisch groeit, maar niet sociaal, dan ga je achteruit. (JDO) Gent vierde afgelopen zondag Rerum Novarum met een nieuwe formule voor het hele gezin, RENO, in de tuin van CM Midden-Vlaanderen. In heel Vlaanderen vonden de afgelopen week meer dan 120 Rerum Novarumvieringen plaats.

3 Visie vrijdag 15 mei Hoe beschermt de sociale zekerheid jou? Wat als we in België geen sociale zekerheid zouden hebben? Dan schiet het armoedecijfer meteen de hoogte in van 15 naar 40 procent. Maar hoe ziet onze sociale zekerheid er nu eigenlijk uit? Er zijn ongelooflijk veel verschillende regelingen en berekeningen waar we soms zelf niet bij stilstaan. Visie zet een aantal situaties op een rij. 1. GEZIN: papa Pieter (27 jaar), mama Ilse (28 jaar), bedienden Wat als Pieter zwaar ziek wordt? aanvankelijk recht op een gewaarborgd loon, uitbetaald door de werkgever nadien een uitkering van het ziekenfonds wat als Ilse moet bevallen? 15 weken betaalde moederschapsrust 1 223,11 euro kraamgeld (920,25 euro voor elk volgend kind) 2. Gepensioneerde: Louis, 65 jaar, alleenstaande 3. werkloos: SUZANNE, 38 jaar, samenwonend, laatste brutoloon euro Wat als... Suzanne niet onmiddellijk een nieuwe job vindt? euro werkloosheidsuitkering per maand (bruto), als ze de laatste 18 maanden meer dan 468 dagen heeft gewerkt na 3 maanden begint haar uitkering te dalen Wat als... Louis met pensioen gaat na een carrière van 45 jaar voltijds werken als arbeider? pensioen van rond euro per maand WAT ALS... Pieter en Ilse twee kinderen krijgen? 90,28 euro basiskinderbijslag per maand voor het eerste kind 167,05 euro per maand voor het tweede kind Wat als... Pieter en Ilse met het gezin op reis willen? ze hebben elk recht op minimaal 20 vakantiedagen per jaar (als ze vijf dagen per week werken) enkel vakantiegeld: 1 904,76 euro per jaar (bruto) dubbel vakantiegeld: 613,33 euro per jaar (bruto) 3 % vakantiegeld 4 % beroepsziekten 7 % Kinderbijslag 14 % werkloosheidsuitkeringen UITGAVEN SOCIALE ZEKERHEID 66,9 miljard euro wordt herverdeeld via de sociale zekerheid 66,9 MILJARD EURO Cijfers RSZ 2013, volgens de meest recente statistieken. 42 % ziekte en invaliditeitsuitkeringen 30 % pensioenen Meer cijfers en uitleg op

4 4 sociale bescherming Visie vrijdag 15 mei 2015 Sociale bescherming op kindermaat Pechvogels of gelukzakken? Op vraag van maakt Levende Muziek een muziektheaterstuk over sociale bescherming, op kindermaat. Wouter Van Vooren Wim Kets en Wouter Schillebeeckx brengen met Levende Muziek schoolvoorstellingen en muziektheater voor kinderen van 2,5 tot 12 jaar. Vanaf september veroveren ze gymzalen en culturele centra met hun stuk Pechvogels of gelukzakken, een voorstelling over sociale bescherming, hier en in het Zuiden. Levende Muziek heeft ervaring in educatief muziektheater. Ze brengen al ruim negen jaar thema s als klimaat, milieu, overconsumptie en verkeer naar de scholen en culturele centra, verpakt in een muzikaal jasje. Muziek hoort niet alleen thuis in de muziekles, vindt Wim. Via muziek kan je veel thema s aanbrengen op een manier die kinderen aanspreekt. Kiezen jullie bewust voor maatschappelijke thema s? Wim Kets: We willen in de eerste plaats dat kinderen iets bijleren. Daarom kiezen we inderdaad thema s uit die niet altijd voor de hand liggen. Maar door het in hedendaagse muziek en humor te verpakken, ligt de drempel lager en pikken kinderen de boodschap makkelijker op. De school krijgt achteraf een boek en CD van de voorstelling zodat ze er verder mee aan de slag kunnen. Waarom maken jullie een kindervoorstelling over sociale bescherming? Soms vragen organisaties om een voorstelling voor hen uit te werken. Dit keer klopte bij ons aan. Ze vroegen of we sociale bescherming zagen zitten, het is tenslotte een vrij zwaar thema. Maar we waren meteen enthousiast. Veel mensen, zeker kinderen, worden afgeschrikt door Midden 19 de eeuw Het begin van de sociale zekerheid in België valt in de periode van de industriële revolutie. De fabrieksarbeiders leven en werken in erbarmelijke omstandigheden. Door de massa werkwilligen zijn de lonen erg laag. Kinderarbeid is wijdverspreid. Wie geen werk heeft, een ongeval krijgt, ziek of oud wordt, verliest zijn inkomen. Om zich te beschermen tegen deze nieuwe sociale risico s, verenigen arbeiders zich in maatschappijen van onderlinge bijstand, een soort mutualiteit avant la lettre. Die vragen een bijdrage van hun leden en betalen vergoedingen bij ziekte en ongeval. De maatschappijen bevinden zich in een wettelijke schemerzone De overheid heft het coalitieverbod op. Daardoor kunnen arbeiders zich organiseren. Er komen nieuwe ziekenfondsen bij en de eerste vakbonden ontstaan Een algemene staking breekt uit waarbij tientallen doden vallen. De regering kondigt daarop de eerste sociale maatregelen aan. Zo moeten werkgevers de werknemers in baar geld betalen en niet met levensmiddelen. Er komen wetten die vrouwen- en kinderarbeid beperken. In Gent wordt de Antisocialistische Katoenbewerkersbond opgericht, de voorloper van het latere ACV In zijn encycliek Rerum Novarum schrijft Paus Leo XIII over de sociale kwestie. Hij pleit voor een rechtvaardig loon, solidariteit met de zwakkeren en de vorming van vakbonden De verzekering tegen arbeidsongevallen is de eerste verplichte sociale verzekering. Werkgevers moeten getroffen arbeiders een vergoeding betalen Door het grote aantal oorlogsslachtoffers komt er een speciaal fonds voor mindervaliden.

5 Visie vrijdag 15 mei de term en weten eigenlijk niet wat sociale bescherming betekent. We denken dat het belangrijk is om kinderen al vroeg duidelijk te maken dat we gelukkig mogen zijn met wat we hebben. Dat het allemaal niet zo vanzelfsprekend is en dat ze zelf hun steentje kunnen bijdragen. Vinden we sociale bescherming dan te vanzelfsprekend? Ik vind van wel. Dankzij sociale bescherming groeien de meeste kinderen in België op zonder problemen. Maar niet iedereen heeft evenveel geluk. We traden ooit op in een school waar sommige ouders Dat gezonde mensen met een goeie job zich afvragen waarom ze moeten betalen voor mensen die het minder goed hebben, dat is toch knettergek? Wim Kets, theatermaker het moeilijk hadden om de bosklassen te betalen. Voor hen was de maximumfactuur dus nog te hoog. De kinderen van die school organiseerden daarom allerlei acties om geld op te halen. Zo kon iedereen toch mee. Met de voorstelling willen we kinderen leren dat we elkaar moeten helpen. We moeten het idee doorprikken dat iedereen wel voor zichzelf kan zorgen. De maatschappij wordt steeds meer individualistisch. En mensen die een goeie job hebben Om het geboortecijfer op te krikken, moeten alle werkgevers een bijdrage betalen aan een kinderbijslagfonds. Dat stort op zijn beurt geld aan werknemers met kinderen Na een grote algemene staking waaraan een half miljoen werknemers meedoen, worden er baanbrekende akkoorden gesloten op de eerste Nationale Arbeidsconferentie: de geleidelijke invoering van de 40-urenweek en een week betaald verlof. en gezond zijn, vragen zich af waarom ze moeten betalen voor mensen die het minder goed hebben. Dat is toch knettergek? Want iedereen kan pech hebben. Hoe pakken jullie het aan in de voorstelling? Hoe breng je die boodschap over bij kinderen? We maken het wat toegankelijker door te praten over zorgen voor elkaar. We brengen het verhaal van Pablo uit Bolivië. Omdat zijn mama ziek is geworden, moet hij met papa mee gaan werken. Hij vindt dat zijn vriendjes gelukzakken zijn, omdat zij wel naar school kunnen en op het plein mogen spelen. Hij vraagt zich af wat er gebeurd was als hij niet in Bolivië was geboren. En hij begint te dromen. Maar wanneer ook zijn jongere broertjes aan het werk moeten, is het gedaan met dromen en tijd voor actie. Het wordt een voorstelling over levensdoelen en dromen, over de verschillen tussen het Noorden en het Zuiden. En over hoe sociale bescherming voor iedereen een recht is Amélie Janssens Levende Muziek speelt de voorstelling Pechvogels of gelukzakken vanaf 1 september Voor meer informatie of om de voorstelling bij jou op school te krijgen, kijk op De besluitwet betreffende de maatschappelijke zekerheid der arbeiders wordt goedgekeurd. Dit is de grondslag voor de sociale zekerheid, die door werknemers en werkgevers samen beheerd zal worden. De wet maakt alle sociale verzekeringen verplicht: ziekte- en invaliditeitsverzekering, werkloosheidsverzekering, pensioenen, kinderbijslag en jaarlijkse vakantie De wet op het bestaansminimum (van daag leefloon) zorgt ervoor dat wie toch door de mazen van het sociale vangnet valt, een tegemoetkoming van de staat krijgt. Wim (rechts) en Wouter, theatermakers en muzikanten, steunen de campagne Sociale bescherming voor iedereen : We moeten het idee doorprikken dat iedereen wel voor zichzelf kan zorgen Door de oliecrisis en de daaropvolgende economische crisis is er massale werkloosheid. Het brugpensioen wordt ingevoerd. Zo maken oudere werknemers plaats voor de jongeren Er komt een franchise in de gezondheidszorg, de voorloper van de huidige maximumfactuur. Die beperkt de jaarlijkse medische kosten voor een persoon tot een plafondbedrag Vanaf het einde van de 20 ste eeuw worden de werkgeversbijdragen voor de sociale zekerheid fors verlaagd en deels vervangen door alternatieve financiering, zoals btw-inkomsten Er wordt beslist om de sociale zekerheid grondig te hervormen, om de onkosten voor onder andere gezondheidszorgen, de pensioenen en werkloosheid te beheersen. Hoe is de sociale zekerheid in België ontstaan? Net zoals Rome niet in één dag gebouwd is, is het huis van de sociale bescherming stap voor stap rechtgezet. Duik mee in deze tijdlijn die je meer dan 165 jaar terug voert. Wouter Van Vooren

6 6 sociale bescherming Visie vrijdag 15 mei 2015 Sociale bescherming: Filipijnen versus België We hebben de middelen maar missen een stukje de geest van solidariteit De sociale bescherming in België is niet perfect, maar we mogen er best trots op zijn. Dat besef je des te meer als je de Filipijnse Emma Manuel aan het woord hoort. Zij leidt AHW, een vakbond voor gezondheidswerkers, en is op uitnodiging van Wereldsolidariteit op bezoek in België. Kim Colman, vakbondsafgevaardigde in het Jan Palfijn-ziekenhuis, plaatst de Belgische context tegenover de Filipijnse. Filipijnen Emma Manuel, erevoorzitster AHW (vakbond voor gezondheidswerkers Filipijnen) Je hebt maar beter geld als je op de Filipijnen ziek wordt België Kim Colman, vast afgevaardigde ACV Openbare Diensten in Jan Palfijn-ziekenhuis Gent Het ziekenhuis verzorgt iedereen, centen of geen centen Verpleegkundige zijn op de Filipijnen Verpleegkundige zijn in mijn land is een roeping. Want je moet erg hard werken, tot 16 uur per shift, en zorgen voor dertig tot zestig patiënten. Hiervoor verdien je 400 dollar bruto per maand. Met dat salaris kun je niet eens je kinderen naar school sturen. Overuren worden niet vergoed. Door collectieve actie van AHW en andere vakbonden hebben verpleegkundigen recht op een risicopremie, een onkostenvergoeding en een nachtpremie. Maar de regering voorziet hiervoor geen budget. Ziekenhuizen moeten die uit eigen zak betalen. Maar dat doen ze niet, want er is altijd geld te kort. De meeste verpleegkundigen vertrekken daarom naar het buitenland: naar Saoedi-Arabië, de VS en Europa. Ziek zijn op de Filipijnen De overheid trekt nauwelijks geld uit voor gezondheidszorg en de ziekteverzekering dekt maar een klein deel van de kosten. Je hebt dus maar beter geld als je hier ziek wordt. Zo niet, kunnen ziekenhuizen je medische zorg weigeren of je op een lange wachtlijst zetten. Een vriendin van mij had een niertransplantatie nodig. De arts startte pas met de behandeling als er dollar op haar rekening stond. Die had zij niet en dus heeft ze een stuk grond moeten verkopen. Met de vakbond hebben we geld ingezameld om haar te steunen. Veel Filipino s op het platteland sterven, omdat ze arm zijn of omdat er geen dokter in de buurt is. Een vakbondsmilitant zijn op de Filipijnen De Filipijnen zijn zogenaamd een democratie en vakbonden zijn toegelaten. Maar toch hebben veel militanten af te rekenen met intimidatie, doodsbedreigingen en ontvoeringen. Elk jaar worden er militanten vermoord. Maar we laten ons niet afschrikken en strijden verder voor betere lonen voor gezondheidswerkers en het recht op gezondheidszorg voor alle Filipino s. Mijn gedacht over sociale bescherming Op de Filipijnen hebben we nog geen fractie van de sociale bescherming die jullie hier genieten. Maar jullie regering is langzaamaan het systeem aan het veranderen. Wees daarvan bewust en verdedig en bescherm hetgeen jullie jarenlang hebben opgebouwd. (LG) Verpleegkundige zijn in België Wettelijk mag een verpleegkundige niet langer dan 11 uur per shift en 50 uur per week werken. Het komt voor dat er tijdens de nacht op sommige diensten maar één verpleegkundige is voor dertig patiënten. Maar sowieso is er ondersteuning van zorgkundigen en logistiek personeel. Zo niet, zou de verpleegkundige geen kwaliteitsvolle zorg kunnen verlenen. Het startloon voor een bachelor in de verpleegkunde bedraagt euro bruto. Overuren worden gecompenseerd en er zijn toeslagen voor nachtdiensten, feestdagen en weekendwerk. De arbeidsomstandigheden hier zijn niet te vergelijken met die op de Filipijnen. Maar evenzeer kun je hier de job van verpleegkundige maar volhouden als je het met heel je hart doet. Ziek zijn in België Ik kan me niet voorstellen dat het Jan Palfijn-ziekenhuis iemand medische zorg zou weigeren, omdat die niet genoeg centen heeft. De hulpverlening gaat voor. Als iemand niet kan betalen, zal de sociale dienst samen met het OCMW en het ziekenfonds een regeling uitwerken. Internationaal scoort België sterk op het vlak van toegang en betaalbaarheid van gezondheidszorg. We moeten ervoor zorgen dat dit zo blijft. Een vakbondsmilitant zijn in België Inspraak van de werknemers is hier wettelijk geregeld. En het stakingsrecht is een belangrijke stok achter de deur. Samen met de andere militanten kom ik op voor de belangen van het personeel en treed ik in overleg met de werkgever, maar dat gebeurt niet in een vijandige sfeer. Mijn werk is zeker geen dagelijkse strijd, zoals in de Filipijnen. Ik ben bovendien ook veel bezig met dienstverlening voor de leden. Mijn gedacht over sociale bescherming Wij Belgen mogen ons in de handen wrijven met zo n uitgebouwd systeem van sociale bescherming. Daarom moeten we het met man en macht verdedigen. Soms denk ik dat wij wel de middelen hebben, maar een stukje de geest van solidariteit verloren hebben. Van de verbondenheid op de Filipijnen kunnen wij nog iets leren. (LG) Cia Jansen, met dank aan het Brugmann Ziekenhuis, site Paul Brien in Schaarbeek Wouter Van Vooren De meeste Filipijnse verpleegkundigen vertrekken naar het buitenland: naar Saoedi-Arabië, de VS en Europa, zegt Emma Manuel van de Filipijnse vakbond voor gezondheidswerkers. Internationaal scoort België sterk op het vlak van toegang en betaalbaarheid van gezondheidszorg. We moeten ervoor zorgen dat dit zo blijft, zegt Kim Colman, ACV-afgevaardigde in het Jan Palfijn-ziekenhuis van Gent.

7 Visie vrijdag 15 mei CM en Wereldsolidariteit steunen ziekenfonds in Burundi Verplichte aansluiting bij ziekenfonds is voor ons een droom Zijn grootste droom? Een verplichte ziekteverzekering voor elke Burundees, rijk of arm. Idesbald Nsabimana is directeur van Munasa, de koepel van christelijke ziekenfondsen in Burundi. Hij toerde vorige week door België om zijn verhaal te vertellen. Ik ben blij om hier in België te zijn, vertelt Idesbald Nsabimana, de directeur van Munasa, de koepel van christelijke ziekenfondsen in Burundi, als ik hem ontmoet in Brussel. Met ondersteuning van CM Midden-Vlaanderen en Wereldsolidariteit stampten de Burundezen ondertussen al veertig lokale ziekenfondsen uit de grond, met alles samen leden. Ik ben hier om te tonen dat die ondersteuning wel degelijk vruchten heeft afgeworpen. Maar Een ziekenfonds gefinancierd met middelen van onze eigen mensen is van levensbelang Idesbald Nsabimana, directeur Munasa ook om te benadrukken dat we nog een lange weg te gaan hebben. 5,75 euro lidgeld Die lange weg begon in 1993, toen een aantal mensen van CM Midden-Vlaanderen naar Burundi trokken. Hun idee: een ziekenfonds gebaseerd op middelen uit de plaatselijke gemeenschap. Na een grondige haalbaarheidsstudie kregen de eerste lokale ziekenfondsen stap voor stap vorm. Het systeem sloeg aan en breidde zich uit over verschillende regio s. Met telkens hetzelfde recept. Om je aan te sluiten, betaal je Burundese frank per jaar per gezin. (omgerekend zo n 5,75 euro). Die bijdrage komt terecht in een gemeenschappelijk fonds. Moet je medische zorg krijgen in een lokaal gezondheidscentrum, dan betaal je als lid van Munasa maar 40 procent van de kostprijs. De rest betaalt Munasa rechtstreeks aan het gezondheidscentrum. Nu betalen voor later Toch zijn ze in Burundi nog lang niet waar ze willen zijn. Heel wat mensen zien het nut van een ziekenfonds niet in. Waarom zou ik nu geld uitgeven als ik niet ziek ben, redeneren ze. Veel andere mensen zijn te arm om zich aan te sluiten. Daarom droomt Idesbald Nsabimana van een verplichte aansluiting Guy Puttemans voor iedereen, zoals hier in België. Met een gratis aansluiting voor de allerarmsten. Iedereen betaalt mee voor de mensen die het moeilijk hebben, dat is de enige manier om de solidariteit echt waar te maken. Op eigen benen Samen met vertegenwoordigers van andere ziekenfondsen in Burundi probeert Idesbald politici te overtuigen van het Moet je medische zorg krijgen in een lokaal gezondheidscentrum, dan betaal je als lid van Munasa maar 40 procent van de kostprijs, zegt Idesbald Nsabimana. belang van dit systeem. Een ziekenfonds gefinancierd met middelen van onze eigen mensen is van levensbelang. Je kunt een project ook financieren met buitenlandse giften, maar wanneer de bron opdroogt, is je project ten dode opgeschreven. Het systeem van de ziekenfondsen houdt zichzelf in stand. Momenteel krijgen we vooral voor praktische organisatie en opleiding nog broodnodige steun van CM Midden- Vlaanderen en Wereldsolidariteit. Toch is het op termijn de bedoeling om helemaal op eigen benen te staan. Nele Verheye Wereldsolidariteit, CM, ACV en voeren campagne Supporter mee voor sociale bescherming wereldwijd Meer dan 5 miljard mensen kunnen niet rekenen op sociale bescherming. De minste tegenslag brengt hen in levensgrote problemen. Daarom voeren Wereldsolidariteit, CM en ACV, samen met andere vakbonden, ziekenfondsen en , de campagne Sociale bescherming voor iedereen. Ziek worden en je behandeling niet kunnen betalen. Ontslagen worden en geen inkomen hebben. Een leven lang werken en op je oude dag toch geen pensioen krijgen. Het is een realiteit voor drie vierde van de wereldbevolking. Toch is sociale bescherming betaalbaar, zelfs voor de armste landen. Het is een kwestie van politieke wil om het uit te bouwen. Wat zijn onze eisen? 1. Veranker het recht op sociale bescherming in wetten en verdragen. 2. Garandeer duurzame en solidaire financiering voor universele sociale bescherming 3. Ondersteun wereldwijd de participatie van sociale actoren bij de uitbouw van sociale bescherming. 4. Voer op Belgisch, Europees en internationaal niveau een consequent beleid dat sociale bescherming versterkt. Hoe kun je de campagne steunen? Kleef de campagnepleister op je wangen, kledij of lichaam. Neem een foto van jezelf of met een hele groep samen. Upload je foto op Hoe meer supporters, hoe hoger de druk op politici. Doe een gift op BE Zo steun je de partners van Wereldsolidariteit die in Afrika, Azië en Latijns-Amerika werken aan sociale bescherming Bijna 50 % ouderen krijgt geen pensioen 5,2 miljard mensen zonder sociale bescherming 10,3 miljoen gezondheidswerkers te kort 12 % werklozen krijgt uitkering 28 % werkende vrouwen krijgt uitkering na bevalling Bron cijfers: Internationale Arbeidsorganisatie,

8 8 post VACATURE m/v CM Functioneel analist Software engineer ICT security consultant Expert payroll Juridisch dossierbeheerder Voltijds onbepaalde duur Schaarbeek Meer info over deze en andere vacatures op UW GEDACHT Suiker (1) Ik let op mijn suikerconsumptie door onder meer de verpakkingen te bekijken. Ik stel vast dat aan de meeste voedingsproducten suiker is toegevoegd. Veel mensen zijn er dus aan verslaafd zonder dat ze het zelf beseffen. Ik heb geprobeerd om suiker volledig uit mijn eten en drinken te bannen. Dat is mij maar enkele dagen gelukt. Voor ik het goed besefte, at ik toch iets dat suiker bevat. Ik ben er volledig mee akkoord dat je lichaam suikers nodig heeft, maar die probeer ik zoveel mogelijk op te nemen met vers fruit. Patrick Kerner Suiker (2) Ik ben gestart met 28 dagen zonder toegevoegde suikers. De moeilijkste periode is al voorbij, maar het is nog altijd goed opletten en etiketten lezen. Ik hoop zo bewuster om te gaan met suiker alhoewel je meerdere keren per week toch geconfronteerd wordt met verleidingen bij visites, verjaardagen en feestelijkheden. Vera Van de Velde Vervoer voor chemo Ik heb in het ziekenhuis gehoord dat de verplaatsingskosten voor mijn chemobehandeling deels worden terugbetaald. Hoeveel bedraagt die tegemoetkoming en wat moet ik doen om ze te kunnen krijgen? Naam en adres bekend bij de redactie De ziekteverzekering geeft inderdaad een tegemoetkoming voor verplaatsingskosten bij ambulante behandeling met chemo- en radiotherapie. Het openbaar vervoer tegen tarief tweede klasse krijg je volledig terugbetaald. Voor een ander vervoermiddel bedraagt de tegemoetkoming 0,25 euro per kilometer. Vraag aan je behandelende arts een aanvraagformulier. Daarop vermeldt hij de data waarop de chemo- of radiotherapie plaatsvond. Bezorg het ingevulde document aan het ziekenfonds voor terugbetaling. Bij gebruik van openbaar vervoer voeg je de vervoerbewijzen toe. Apotheker met nachtdienst Visie vrijdag 15 mei 2015 Ik heb alle begrip voor de nieuwe regeling van de apotheker met nachtdienst (Visie nr. 8). Maar ik heb er toch mijn bedenkingen bij. Soms moet men kilometers verder naar een vreemd dorp, midden in de nacht, om de apotheker met nachtdienst te vinden. Vooral oudere mensen worden hierdoor getroffen. Als een bejaard echtpaar s nachts de huisarts nodig heeft en die schrijft geneesmiddelen voor, is dat voor die mensen een probleem. Als het al lukt, moet de partner de zieke achterlaten om kilometers verder de geneesmiddelen te halen. Wij hebben ervaren dat de huisartsen bij oudere mensen dan vlugger een ziekenhuisopname voorstellen. s Anderendaags was die persoon al weer thuis. Ook voor alleenstaande mama s met kleine kinderen is s nachts geneesmiddelen gaan kopen, niet evident. Annemie Vandendriessche, Tielt Ontslag Ik ben 56 en werkte 29 jaar onafgebroken in de sector confectie. Ik begon als snijdster maar schoof door naar de patronageafdeling waar ik eigenlijk bediendewerk deed, maar ik bleef arbeidster. Zonder voorafgaande verwittiging werd ik ontslagen, niettegenstaande de werkgevers zeer tevreden waren over mijn werk. Begrijpe wie begrijpe kan! Er kwam een jonger iemand met een hoger diploma in mijn plaats. Ik vroeg om terug in het atelier te mogen werken maar daar hadden ze geen oren naar. Nu vraag ik de heren in Brussel die het allemaal zo goed kunnen zeggen, waarom altijd de werknemers viseren? Dat ze maar eens beginnen bij werkgevers. De enigen die ik wil bedanken voor hun hulp en steun is de secretaris van het ACV regio Roeselare-Tielt en de afgevaardigde in het bedrijf. Annie Demeulenaere, Ardooie Stuur je lezersbrief naar Redactie Visie, Postbus 20, 1031 Brussel of naar lezers@visieredactie.be. Vermeld je woonplaats. De redactie kan de teksten inkorten of niet opnemen bij plaatsgebrek. Onder elke brief publiceren wij de volledige naam en woonplaats van de auteur. Als je je reactie liever zonder deze gegevens ziet verschijnen, vermeld dit dan uitdrukkelijk. GECITEERD Streep op elke regel de letters weg, die samen het woord vormen dat overeenkomt met de omschrijving. De resterende letters vormen van boven naar beneden citaat-203&_citaat-203&.qxd en van links naar rechts 11:47 een Pagina citaat Waterkering; 2. gebak; 3. gebogen; 4. hoefdier; 5. kraamverzorgster; 6. werpkoord; 7. verwensing; 8. buit; 9. lichaamsvocht; 10. ooft; 11. tint; 12. insect; 13. steensoort; 14. Citaat keukenapparatuur S G L O U D I S 2 T A G A E R N T 3 E K R E O S M T 4 P E A N A D R D 5 B A E K D E O R 6 K L A T S E S O 7 V R L O S T E K 8 P R R O O IJ I K 9 B T L H O E E D 10 F R T U H I O T 11 K N L O E R U R 12 H O A M R M E L 13 M I A U R M E R 14 M I M X E O R P Citaat 203 De Puzzelaar Oplossing:God geneest en de dokter strijkt het honorarium op Streep op elke regel de letters weg, die samen het woord vormen dat overeenkomt met de omschrijving. Corsendonk Duinse Polders, Blankenberge Ontdekkingsweekend 5 tot 7 juni Prijs Volwassene: 139 euro Supplement single: 15 euro per kamer, per nacht Programma Vrijdag: koud en warm avondbuffet, aperitiefconcert met keyboard animatie Zaterdag: ontbijt, streekgebonden belevenis, s middags koud buffet, natuurwandeling, barbecue en dansavond Zondag: ontbijt, natuurwandeling, warm middagmaal drie gangen Meer info info.duinsepolders@corsendonkhotels.com Tel Vayamundo De Kinkhoorn & Ravelingen, Oostende Beleef de zomer aan zee De beste appartementen aan de Belgische kust Geniet volop van de zomer in Oostende. In Vayamundo De Kinkhoorn & Ravelingen beleef je de zomer optimaal in één van onze gezellige en ruime appartementen. Het centrum van Vayamundo Ol Fosse d Outh, Houffalize Beleef de Far West in Ol Fosse d Outh Beleef een toffe vakantie boordevol avontuur. Grootouders en kleinkinderen halen hun hartje op met allerlei activiteiten in het teken van de Far West: mineralen ontdekken, goud zoeken, een kampvuur maken, rivierkreeftjes vangen, Als afsluiter is er een spetterend feest met een barbecue. Happy Family Holiday Bekijk dit arrangement op Prijs Arrangement in halfpension vanaf 139,50 euro Oostende ligt op een boogscheut en de kusttram stopt voor de deur. Toegang tot zwembad, fitness, tal van ontspanningsmogelijkheden en ruim aanbod kinderanimatie zijn inbegrepen. Je kunt rekenen op culinaire verwennerij in één van onze vijf restaurants. Dranken zijn all-in in de buffetrestaurants. Inbegrepen Ontbijtbuffet, avondmaal in self service, dranken tijdens de maaltijden, superleuk kinderbuffet, ballonplooien, grime, crea, optreden goochelaar, dansavond met DJ, wandeling met Ranger, kinderboerderij, Fossybos, toegang tot zwembad met sauna, fitness Neem deel aan onze fotozoektocht en win een verblijf! Bekijk al onze arrangementen online op

9 Visie vrijdag 15 mei 2015 hoe gaat het met u? 9 Sofie is het miljoenste lid van het CM-Hospitaalplan Altijd vertrouwen gehad in CM Het miljoenste lid van het CM- Hospitaalplan, dat verdient een bloemetje. Sofie Van Den Eynde (33) uit Kessel-Lo had nooit gedacht dat ze met haar inschrijving in de prijzen zou vallen. Voor mij is het vooral belangrijk dat ik goed verzekerd ben. Guy Puttemans Waw, mama, wat een mooie bloemen. Kijk, ik ben een prinses die met een prins gaat trouwen!, fantaseert dochter Maité als ze het boeket in handen krijgt. Sofie glimlacht. Eerlijk, ik had geen enkel idee dat ik het miljoenste lid van het CM-Hospitaalplan was. Maar goed, ik ben wel blij met de bloemen hoor. Die krijgen een mooi plaatsje hier in de keuken. Sofie is nog maar pas lid geworden van het CM- Hospitaalplan. Ze schreef zichzelf en haar twee dochters Maité (9) en Noa (3) samen in. Mijn man David is verzekerd via het werk, dus voor hem was een aparte hospitalisatieverzekering niet nodig. Vertrouwen in CM Sofie en de kinderen waren tot voor kort aangesloten bij een privéverzekeraar. Eigenlijk was ik best tevreden over die verzekering. Maar het werd elk jaar serieus duurder. Uiteindelijk was ik het beu. Waar moet dit eindigen, dacht ik. En dus begon ik te vergelijken. Omdat Sofie al lid was van het CM-ziekenfonds, koos ze voor de hospitalisatieverzekering van CM. Die is een pak goedkoper en biedt ook een prima dekking. De keuze was gauw gemaakt. Ik heb veel vertrouwen in CM, ik werk er als logopediste ook vaak mee samen. Het is bovendien handig dat alles nu bij CM zit, zowel de terugbetaling van het ziekenfonds als die van de hospitalisatieverzekering. Het bespaart mij een hoop administratieve rompslomp. Vlotte service Sofie is altijd tevreden geweest over de diensten van CM. Je kunt heel veel zaken online regelen. Als zelfstandig logopediste is dat voor mij erg belangrijk: ik kan niet Sofie Van Den Eynde (midden): Medische kosten komen altijd op het verkeerde moment. zomaar tijdens de kantooruren langsgaan. Gele klevers en enveloppen bestel ik via het internet, dat bespaart mij heel wat tijd. Ook de overstap naar de nieuwe hospitalisatieverzekering ging bijzonder vlot. Ik kon alles online aanvragen en ging maar één keer naar het kantoor om een paar papieren af te geven. Daarmee was alles geregeld. 25 euro extra Sofie koos naast de CM-Hospitalisatieverzekering met kostendekkende terugbetaling voor de aanvullende verzekering Hospitaalfix Extra. Als Sofie opgenomen wordt in het ziekenhuis, krijgt ze hierdoor 25 euro extra per opnamedag. Daar heb ik heel bewust voor gekozen, benadrukt Sofie. Als zelfstandige heb ik geen inkomen als ik niet kan werken. Die extra 25 euro is dus zeker welkom in dergelijke situaties. Verzekering tegen medische kosten Verder sloot Sofie zich ook aan bij het CM- MediKo Plan. Via deze aparte verzekering krijgt ze een extra tegemoetkoming bij medische kosten buiten het ziekenhuis. Met twee kinderen kom je wel vaker in de wachtzaal van de dokter terecht. Bovendien kost de aansluiting niet zoveel omdat onze twee dochters nog erg jong zijn. Via de tandarts weten we trouwens nu al dat Maité een beugel zal moeten dragen. Het MediKo Plan voorziet daarvoor een extra tegemoetkoming. Medische kosten komen altijd op het verkeerde moment. Die extra verzekering vond ik dus een prima zaak. Twee verzekeringen voor de prijs van één Als ze de prijsvergelijking bekijkt, dan is Sofie erg tevreden met haar overstap. Bij mijn vorige verzekeraar had ik enkel een hospitalisatieverzekering. Nu heb ik een hospitalisatieverzekering en een verzekering voor medische kosten buiten het ziekenhuis, voor een lagere totaalprijs. Bovendien krijg je vijf procent korting op je hospitalisatieverzekering als je aansluit bij het CM-MediKo Plan. Kortom, een mooi totaalpakket waarmee je veilig bent voor de toekomst. Je weet nooit wat er je te wachten staat. Momenteel hebben we niet veel medische klachten, hopelijk mag dat nog lang zo blijven. Maar als het dan toch fout gaat, dan kunnen we rekenen op de verzekeringen van CM. Dat is een hele geruststelling. Nele Verheye Geen nootjes voor kleine kinderen Elk jaar belanden verschillende jonge kinderen op de spoeddienst omdat ze zich verslikt hebben in een nootje. Een aantal longartsen vragen daarom dat op de verpakking de waarschuwing Niet geschikt voor kinderen komt. Met de voedselveiligheid van borrelnootjes is er niets mis. Maar kinderen kauwen ze niet genoeg. Het gebit van peuters en kleuters is ook nog niet volledig ontwikkeld, waardoor het moeilijker is om de nootjes fijn genoeg te malen. Daardoor verslikken ze er zich gemakkelijk in. Soms zet de pindanoot zich vast in de grote luchtpijpzak. Van plan om nootjes te serveren op een feestje waar ook kinderen onder de zes jaar zijn, zet ze dan buiten hun bereik. Mantelzorg goed voor voltijdse jobs Uit de Nationale Gezondheidsenquête van 2013 blijkt dat in België ongeveer mensen aan mantelzorg doen. Zij helpen een zorgbehoevende persoon uit hun omgeving. Bij bijna de helft gaat het om een dagelijkse bezigheid. Een vijfde besteedt er meer dan 20 uur per week aan. Al deze uren samen vertegenwoordigen meer dan voltijdse jobs. Bijna één op de vijf vrouwen van 55 tot 64 jaar is mantelzorger. Mantelzorg is gratis maar heeft toch zijn prijs op het vlak van gezondheid. Mantelzorgers voelen zich vaak minder gezond. Hoe meer tijd ze aan de zorg besteden, hoe hoger het risico op een slechte subjectieve gezondheid. Zorgkundigen in de kijker Met het project Happy Feet, een initiatief van de Belgische Federatie voor Zorgkundigen en de Diabetes Liga, brengen zorgkundigen het belang van een goede voetzorg bij diabetespatiënten onder de aandacht. Tegelijk wordt ook het beroep van zorgkundige in de kijker gezet. Mensen met diabetes zijn heel vatbaar voor letsels aan de voeten. Die letsels kunnen ernstige gevolgen hebben en zelfs leiden tot amputatie van de voet. Zorgkundigen kunnen dit met een goede preventie voorkomen. Zij zijn hierin een zeer belangrijke schakel. In de zorgsector is zorgkundige evenwel het tweede grootste knelpuntberoep. Eind 2014 waren er erkende zorgkundigen. Met de vergrijzing zullen er duizenden extra nodig zijn. GEZOND IN t kort

10 10 Visie hoe gaat het met u? vrijdag 15 mei 2015 zoek en win Speur je in Visie mee naar het antwoord? Tip Aantekeningen om te kraken Oplossing T Geestelijke gezondheidszorg thuis stuit op financiële en andere drempels Altijd de eindjes aan elkaar ik word er doodmoe van Niet in een psychiatrisch ziekenhuis maar thuis geholpen worden. Het kan en het heeft veel voordelen. Zo kon ik mijn toekomst weer in eigen handen nemen, zegt Sylvie (44). Maar ik moet rondkomen met 150 euro per week. En dat vreet energie. Compagnie Gagarine Stuur je antwoord voor 25 mei op een gele briefkaart naar Persdienst CM, Postbus 40, 1031 Brussel. Of mail het naar zoekenwin.visie@cm.be. Vermeld welke prijs je wenst: het boek Depressief. Goede zorg voor kwetsbare mensen van Hans Meganck (dagboek over omgaan met een depressie), uitg. Lannoo of het boek Verre vlinders van Janneke Knüppe (verhalen van mensen die verhuisden naar het buitenland voor een geliefde), uitg. Prometheus. Uit de juiste inzendingen worden vijf winnaars geloot. Oplossing Visie nr. 9 Snoeper Winnaars Frans Deckx (Mol) Geertje Meire (Tessenderlo) Jan Pauwels (Ronse) Jean-Pierre Ryndziewicz (Deinze) Marc Wilders (Wilrijk) Neem ook deel aan de CM-webquiz op Mensen met psychische problemen verblijven minder vaak in het ziekenhuis en meer en meer thuis. Dat is mogelijk omdat een deel van het geld dat aanvankelijk naar de psychiatrische ziekenhuizen ging, nu wordt gebruikt om mensen thuis te helpen met een mobiel team van zorgverleners. Een positieve evolutie, maar wat vinden de gebruikers ervan? Medewerkers van de dienst Onderzoek en Ontwikkeling van CM peilden bij een groep gebruikers en mantelzorgers naar de obstakels die een goede gemeenschapsgerichte zorg in de weg staan. Sylvie: Het kost veel energie om komaf te maken met de trauma s uit het verleden. Een van die gebruikers is Sylvie. Ze weet niet zo goed waar haar verhaal te beginnen. Bij het misbruik in haar kindertijd? Bij de zorgeloze eerste jaren van haar huwelijk op jonge leeftijd? Bij de volledige instorting na een woelige periode waarin ze zichzelf compleet verloor? Bij de verschillende behandelingen die haar wel hielpen maar niet genoeg om de angsten en trauma s uit het verleden voorgoed te bezweren? Weer vat krijgen op haar leven, kostte haar al veel energie. Mobiel team Sylvie heeft al een lange weg achter de rug, maar nog altijd heeft ze hulp nodig. Die krijgt ze nu thuis. Dat is voor mij het best. Een opname was geen optie. Ik heb twee kinderen die thuis wonen. Ik moet er zijn voor hen. Een jaar lang volgde ik een dagprogramma. Dat was zoals naar je werk gaan. Maar het programma liep ten einde. Nu krijg ik hulp van het mobiele team. Dat is gratis. Sinds een jaar komt de psychiatrische verpleegkundige eens in de week langs. Dat vind ik fijn en we hebben een aangenaam contact. Ze ziet onmiddellijk of ik me goed voel. Als ze hier een chaos aantreft, weet ze dat het minder goed gaat. Eens in de week ga ik ook naar de psycholoog en eens per maand naar de psychiater. Die overleggen ook samen zodat ze van elkaar weten welke vorderingen ik maak. Overleven Net als Sylvie zijn de meeste deelnemers aan het CM-onderzoek positief over de Inhaalpremie voor invaliden HUIS dokter Hoe pijnlijk is een liesbreuk? Eind mei wordt de jaarlijkse inhaalpremie uitbetaald aan invalide werknemers, werklozen en zelfstandigen die aan de voorwaarden voldoen. Dit jaar bedraagt de premie 308,09 euro voor werknemers en werklozen die minstens een jaar maar minder dan twee jaar arbeidsongeschikt waren op 31 december 2014 en minstens één dag invalide in mei Wie minstens twee jaar arbeidsongeschikt was op 31 december 2014 en minstens één dag invalide in mei 2015 ontvangt 468,09 euro. Zelfstandigen die minstens een jaar arbeidsongeschikt waren op 31 december 2014 en minstens één dag invalide in mei 2015 ontvangen 208,09 euro. De premie volgt de gezondheidsindex. Ze is belastbaar en voor beslag vatbaar, maar er wordt geen bedrijfsvoorheffing ingehouden. Wie voldoet aan de voorwaarden, krijgt een brief van CM en ontvangt de premie automatisch. Een liesbreuk komt voor op alle leeftijden en treft vooral mannen. Vaak geeft ze slechts een vaag ongemak, dat soms gepaard gaat met buikpijn. Maar de aandoening kan evengoed geen klachten teweegbrengen. Wat is het? In de buikwand houden spieren en peesweefsels de organen op hun plaats. In de wand bevinden zich evenwel een aantal zwakke plekken. Als een stukje buikvlies - soms met een stukje darm - zich door een zwakke plek wringt, is er sprake van een liesbreuk. Dit is het best te vergelijken met een binnenband die uit de opening van een beschadigde buitenband puilt. Wat is de oorzaak? Een liesbreuk heeft niet altijd een duidelijke oorzaak. Meestal ontstaat ze geleidelijk, vermoedelijk omdat de buikwand verzwakt of uitgerekt is. Mogelijke oorzaken hiervan zijn erfelijke aanleg of langdurige drukverhogingen in de buikholte, bijvoorbeeld omdat je lichaamsgewicht toenam, omdat je veel hoest, regelmatig zware lasten tilt of vaak hard perst bij het urineren of de ontlasting. Welke zijn de symptomen? Kenmerkend voor de breuk is een zwelling in de liesstreek. Ze is vooral voelbaar bij inspanningen of verhoogde druk, bijvoorbeeld als je rechtop staat, perst, hoest of op je hand blaast. Vaak voel je een vaag ongemak. Soms heb je pijn in de liesstreek of buik. Maar het is ook mogelijk dat er geen klachten zijn. Zijn verwikkelingen mogelijk? Een deel van de darm kan geklemd raken in de breukopening. Hierdoor kan de bloedvoorziening afgesnoerd worden en de darm afsterven. Een inklemming is vaak erg pijnlijk en gaat dikwijls gepaard met misselijkheid en braken, het uitblijven van de stoelgang en winderigheid. Omdat een ingeklemde breuk levensbedreigend is, moet ze zo snel mogelijk geopereerd worden. Hoe wordt een liesbreuk vastgesteld? Omdat er dikwijls geen ernstige symptomen zijn, worden liesbreuken vaak toevallig ontdekt. Om de breuk vast te stellen, zijn geen ingewikkelde onderzoeken nodig. Meestal kan een arts ze makkelijk vaststellen terwijl je rechtstaat. Hoe verloopt de behandeling? Een liesbreuk verdwijnt nooit vanzelf en kan vergroten. Vaak is een operatie aangewezen, waarbij de buikwand wordt gehecht en de zwakke plek wordt verstevigd met een kunststof netje. Michiel Callens, preventie-arts CM dehuisdokter Stefan Dewickere

11 Visie vrijdag 15 mei 2015 hoe gaat het met u? 11 de VOORZET knopen, zorg die ze van het mobiele team krijgen. Maar er zijn drempels. Financiële bijvoorbeeld. Zoals veel mensen met zware psychische problemen kan Sylvie niet gaan werken. Ze krijgt een uitkering en kinderbijslag. En dat is het. Het is overleven. Ik ben ingeschreven voor een sociale woning, maar de wachtlijst is lang. Voor de verhoogde tegemoetkoming in de ziekteverzekering kom ik net niet in aanmerking. De mensen van CM waren nochtans zeer behulpzaam bij het uitzoeken van waar ik recht op heb. Schulden heb ik niet, en ik wil er ook geen maken. Daarom ben ik bij het OCMW in budgetbegeleiding gegaan. Met ons drie moeten we rondkomen met 150 euro per week. Geld om kleren te kopen is er niet. Gelukkig kunnen we terecht in het sociaal huis en bij de voedselbank. Koekjes en brood bak ik zelf. De kippen leveren eieren. Film en theater? Dat doen Waar kun je terecht? Heb je hulp nodig om uit te zoeken waarop je recht hebt? Je kunt terecht bij de dienst Maatschappelijk Werk van CM. Met vragen kun je ook terecht bij het CM-Infopunt Chronisch Zieken via CM- Infopunt Chronisch Zieken , Ziekenzorg CM organiseert vakanties voor psychisch zieke mensen en mantelzorgers. Heb jij als gebruiker of mantelzorger ervaring met psychiatrische thuiszorg? Reageer via of Persdienst CM, PB 40, 1031 Brussel. we niet meer. Het lukt om de eindjes aan elkaar te knopen, maar ik word er doodmoe van. Sylvie heeft het er ook moeilijk mee dat ze noch de energie, noch de centen heeft om via juridische weg af te dwingen dat haar ex-man, die in het buitenland woont, zijn financiële verplichtingen nakomt. Het zou goed zijn voor de kinderen als we onze financiële situatie wat kunnen verbeteren. En ik zou mij nog meer kunnen ontplooien. Een rol spelen Weer een rol spelen in de samenleving. Dat is wat mensen die lang uit de circulatie zijn allemaal willen. Sylvie is op de goede weg. Dankzij het mobiele team. Ze hebben naar mij geluisterd. Zo kon ik mijn talenten ontdekken en ontwikkelen. Ik studeer nu in het volwassenenonderwijs. En het lukt mij. Ik ben gedreven om iets te bereiken en andere mensen te helpen. Als ervaringsdeskundige geef ik nu in de sociale hogeschool les over herstelondersteunende zorg. Ik ben ook een boek aan het schrijven over wat ik meemaakte. Pas als je betekenis kunt geven aan wat je meemaakte, ben je echt op weg naar herstel. Chris Van Hauwaert Stefan Dewickere De ziekenfondsen op de rooster? In het regeerakkoord staat dat de financiële transparantie van de verzekeringsinstellingen versterkt moet worden. De Controledienst voor de ziekenfondsen zal samen met het Riziv onze kostenstructuur doorlichten. Het Rekenhof moet de wijze waarop onze administratiekosten worden berekend, evalueren. En minister Maggie De Block maakt er meteen werk van. In een wetsontwerp, nu in bespreking, wordt de verplichting voor de ziekenfondsen en de landsbonden ingeschreven om hun jaarrekeningen neer te leggen bij de nationale bank. In haar brief van eind april vraagt minister De Block in naam van de regering dat de Kamer van Volksvertegenwoordigers het Rekenhof zou belasten met het uitvoeren van twee audits over de financiering van de ziekenfondsen in verband met hun wettelijke opdrachten. Ook wil de minister nagaan hoe het nu zit met de financiële verantwoordelijkheid van de ziekenfondsen en de overschotten of tekorten die daar het gevolg van zijn. Deze audits zijn het gevolg van de discussie tijdens de regeringsonderhandelingen. Sommige partijen wilden de administratiekosten met enkele honderden miljoen euro verminderen. Ook gezondheidseconoom Lieven Annemans heeft er al op gewezen dat zo n vermindering mogelijk is als de rol van de ziekenfondsen wordt beperkt tot adviesverlening en de overheid de terugbetalingen voor haar rekening neemt. Dat kunnen we niet aanvaarden. Deze uitbetalingsfunctie is onlosmakelijk gekoppeld aan het verlenen van advies en hulp aan onze leden en aan de verdediging van onze leden. Achter elk dossier, achter elke terugbetaling, zit immers een mens met zijn vragen en problemen. Dat de overheid nu onze administratiekosten wil doorlichten, daar heb ik geen probleem mee. Wie correct en eerlijk omgaat met deze middelen, hoeft niet bang te zijn voor een gedegen doorlichting. Ik ben er gerust op dat we hier versterkt zullen uitkomen. Marc Justaert, Voorzitter CM Uitslag solidariteitsactie Ziekenzorg CM Waar gaat de opbrengst naartoe? Kocht je lotjes van de Solidariteitsactie van Ziekenzorg CM? Kijk dan snel of je bij de winnaars bent. Maar waar gaat de opbrengst van de tombola naartoe? Tal van vrijwilligers van de plaatselijke kernen van Ziekenzorg CM gingen de voorbije maanden op stap om loten aan de man en vrouw te brengen. Hoe meer ze er verkochten, des te meer inkomsten hebben ze voor hun plaatselijke werking: de organisatie van tal van activiteiten met ontmoetingskansen voor chronisch zieke mensen en voor mantelzorgers. Laatste vangnet Een deel van de opbrengst gaat ook naar een speciaal doel: het Fonds Hulp aan Zieken. Dat is het laatste vangnet voor mensen die hoge uitgaven hebben voor gezondheidszorg en weinig financiële draagkracht, zegt Johan Tourné, nationaal secretaris van Ziekenzorg CM. Ondanks ons goed systeem van sociale zekerheid en allerlei correctiemaatregelen, zijn er nog altijd mensen die net uit de boot vallen. Als er geen enkele andere bron of tegemoetkoming mogelijk is, dan is er het Fonds Hulp aan Zieken. Het blijft onmisbaar, ook in Je kunt zelf geen aanvraag doen bij het Fonds. De dossiers worden aangebracht en behandeld via de diensten Maatschappelijk Werk van CM, zegt Johan Tourné. De maatschappelijk werkers van CM zijn het best geplaatst om in te schatten of een vraag terecht is. Ze behandelen de dossiers met de nodige discretie want een tegemoetkoming van het Fonds kan enkel mits een inkomensonderzoek. Vakantie Het Fonds geeft een tegemoetkoming (of een lening) voor uiteenlopende kosten. Bedragen tot 400 à 500 euro worden regionaal uitbetaald. Voor grotere bedragen is er het nationale Fonds. Nogal wat dossiers gaan over moeilijk te betalen ziekenhuisfacturen en kosten voor tandzorg. Ook een aanpassing van de woning is mogelijk. En het Fonds zorgt er eveneens voor dat gezinnen met een chronisch zieke persoon voor wie op vakantie gaan niet mogelijk is, er ook eens op uit kunnen. Chris Van Hauwaert Vrijdag 8 mei werden in Brussel de winnende nummers getrokken. De loten zijn opgedeeld in 16 series, in alfabetische volgorde, voorzien van de letters A tot en met R, met uitzondering van de I en de O. Winnen een prijs in alle series: de nummers, zonder vermelding van een serieletter. Is het winnend nummer wel voorzien van een serieletter, dan betreft het enkel een winnend nummer in de door trekking bepaalde serie. Prijzen voor gewone loten (paarse kleur) Winnen een aankoopcheque Sodexo ter waarde van euro: A B C D E F G H J K L M N P Q R Winnen een aankoopcheque Sodexo ter waarde van 250 euro: In alle series het nummer Winnen een aankoopcheque Sodexo ter waarde van 125 euro: In alle series het nummer eindigend op Winnen een aankoopcheque Sodexo ter waarde van 50 euro: In alle series het nummer eindigend op 472 Winnen een aankoopcheque Sodexo ter waarde van 25 euro: In alle series het nummer eindigend op Prijzen voor gratis omslaglot (blauwe kleur) Wint een Audi A4: serie J nr Winnen een aankoopcheque Sodexo ter waarde van 25 euro: in alle series het nummer eindigend op 964 Bezit je een winnend nummer? Stuur het voor 30 september 2015 naar Ziekenzorg CM-Tombola, Postbus 40, 1031 Brussel. Vermeld je volledige naam en adres, zoals voorzien op de rugzijde van de tombolaloten. Ook op de briefomslag met het winnende lot vermeld je naam en adres. De waardebonnen worden na controle aan de prijswinnaars opgestuurd. Ziekenzorg CM is niet verantwoordelijk voor eventuele drukfouten. Bij betwisting wordt te rade gegaan bij gerechtsdeurwaarder mevrouw Daryll Vaganée.

12 12 hoe gaat het met u? Visie vrijdag 15 mei 2015 Over gluten en sporen van pinda Gratis naar Cactusfestival Wil je een gratis ticket meepikken voor het Cactusfestival, doe dan mee met de wedstrijd op de CM-website. Er zijn tien duotickets te winnen. Vijf drankbonnen krijg je er bovenop. De wedstrijd loopt tot 31 mei. Het Cactusfestival vindt dit jaar plaats op 10, 11 en 12 juli in het Minnewaterpark in Brugge. Je kunt er optredens meemaken van onder meer Grace Jones, deus, The Kooks, Goose, Balthazar, John Hiatt, Thurston Moore, Gabriel Rios en Het Zesde Metaal. Doccle vervangt papieren archief Een leidraad nodig om je papieren archief te digitaliseren? Doccle is een gratis online platform waarop je documenten van CM en andere Doccle-partners als KBC, Telenet en Acerta veilig kunt raadplegen en bewaren. Registreer je op om brieven en terugbetalingsoverzichten van CM digitaal te ontvangen en te archiveren. Naast je documenten bijhouden, kun je op Doccle facturen betalen, herinneringen toevoegen en allerhande administratieve taken verrichten. Zelfs persoonlijke documenten kun je er opladen en overzichtelijk opslaan. Altijd en overal, want Doccle is beschikbaar op elke computer, tablet of smartphone. Ondersteuning bij kanker Vijf vragen over voedse Waarom staat er op allerlei verpakkingen dat het product sporen van pinda kan bevatten en waarom worstelen zoveel mensen met gluten? We legden onze vragen voor aan allergoloog Didier Ebo en kinder arts-allergoloog Margo Hagendorens van het Universitair Ziekenhuis Antwerpen. Compagnie Gagarine knipsels 1 Hoe weet je of je een voedselallergie hebt? Niet elke reactie op een voedingsmiddel is een voedselallergie. We spreken pas over een voedselallergie als je antilichamen hebt ontwikkeld tegen een bepaald voe dingsmiddel. Dergelijke reacties kunnen vrij hevig zijn zoals netelroos over je hele lichaam, braken, diarree, ernstige adem halingsmoeilijkheden of eerder alledaags, zoals een kriebelende keel, tong of lip, jeuk in de oren of niezen en snotteren. Daar naast zijn er mensen die niet allergisch zijn, maar bepaalde voedingsmiddelen niet goed verdragen, dat heet een voedsel intolerantie. Mensen met een voedselin tolerantie vertonen meestal eerder milde symptomen zoals diarree of maagpijn. 2 Kun je allergisch worden door iets te veel te eten? Hoe een allergie ontstaat is nog onduide lijk, maar het komt niet door iets te veel te eten. Bij jonge kinderen duikt een allergie vaak al op vanaf de eerste keer dat ze van iets proeven. De aanleg tot allergieën is wel vaak erfelijk bepaald. Zitten er bij jou aller gieën in de familie, hou je kind dan goed in de gaten wanneer het voor de eerste keer bepaalde voedingsmiddelen eet of drinkt. Verder is het wel zo dat je op gelijk welke leeftijd allergisch kunt worden voor een bepaald voedingsmiddel. Kankerinfo van de Stichting tegen Kanker, heeft sinds de oprichting in oktober vorig jaar al ongeveer vierduizend vragen beantwoord. Met al je vragen rond kanker kun je onmiddellijk terecht op het gratis nummer of op de website. Een team van experts onder wie artsen, verpleegkundigen, psychologen en sociaal assistenten geven binnen de drie dagen antwoord. Didier Ebo en Margo Hagendorens: Voor zwaar allergische mensen kan een klein restje pinda of noot al zeer gevaarlijk zijn. 3 Kun je genezen van een voedselallergie? Genezen kan in de meeste gevallen niet. De typische koemelk- of eiwitallergieën bij jongere kinderen kunnen bij het op groeien wel verdwijnen, maar allergieën voor pinda, noten, vis, schaal- en schelp dieren zijn meestal voor het leven. Er zijn momenteel ook nog geen behandelingen die een voedselallergie kunnen genezen, het beste wat je kunt doen is de stof waar voor je allergisch bent, vermijden. Wandelvakantie: Vulkaaneifel (Duitsland) Wandelen langs blauwgroene kratermeren en langs beboste oevers van voormalige lavastromen en gedoofde vulkaankegels. Welkom in de Vulkaaneifel, een zeer afwisselende wandelvakantie, dwars door het meest vulkanische deel van de Eifel. Na een heerlijke dag wandelen, word je ontvangen in een familiehotelletje of pension. Tel Periode en prijs Van 13 tot 19 september: 306 euro per volwassene zorginspecties De Vlaamse Zorginspectie heeft vorig jaar inspecties uitgevoerd ondermeer bij kinderopvanginitiatieven, woonzorgcentra en ziekenhuizen. Met de rapporten wil de Zorginspectie het beleid helpen uitstippelen en bijsturen. Tegelijk dienen ze om de kwaliteitsvolle zorg voor iedereen te garanderen. Met inspecties krijgt de kinderopvangsector het vaakst inspecteurs over de vloer, gevolgd door de residentiële ouderenzorg (920) en de gehandicaptenzorg (782). Meer informatie via en Ontdek onze vrijwilligerswerking Elk jaar verwelkomen wij meer dan vrijwilligers in onze hotels. Zij geven er het beste van zichzelf in de keuken, het restaurant, aan de bar, de receptie, in de kinderclubs,... Op zaterdag 30 mei vind je ons op de beurs Ik vrijwillig Deluxe in Brugge. Breng ons zeker eens een bezoekje en ontdek hoe ook jij vrijwilliger kan worden bij Intersoc. Meer Informatie via onze website of bel Visie_15-05_Vulkaaneifel.indd 1 8/05/2015 8:16:20

13 13 Visie vrijdag 15 mei 2015 hoe gaat het met u? lallergieën 4 Waarom vermelden veel producten sporen van pinda en noten? Voor zeer allergische mensen kan het kleinste restje noot al gevaarlijk zijn. Didier Ebo en Margo Hagendorens?! Hoe kunnen we je helpen? CM geeft raad. Wanneer betaal ik minder onroerende voorheffing? Ben je huurder of eigenaar van een woning en maakt een persoon met een handicap deel uit van je gezin? Of heb je minstens twee kinderen met recht op kinderbijslag op 1 januari van het aanslagjaar? Dan krijg je vermindering van de onroerende voorheffing. Eigenaars van een woning moeten deze vermindering niet aanvragen. Ze wordt automatisch op het aanslagbiljet verrekend. Huur je een woning, dan krijg je deze vermindering niet automatisch. Je moet je eenmalig aanmelden bij de Vlaamse Belastingdienst. Deze dienst brengt je op de hoogte van het bedrag, maar kent de vermindering toe aan de eigenaar die het bedrag verrekent in de huurprijs. Als je verhuist, moet je de vermindering niet Op heel wat voedingsmiddelen lees je dat het product sporen van of resten van pinda en bepaalde noten kan bevatten. Relatief recente Europese regelgevingen verplichten deze vermeldingen, die vaak op de verpakking gezet worden omdat er op dezelfde productielijn ook pinda s en noten worden gebruikt. Of er ook daadwerkelijk sporen van pinda of noten in het product zitten, is moeilijk te zeggen. Een klein restje noot dat ergens in een machine achterblijft, kan heel wat producten besmetten, en voor zeer allergische mensen kan zo n klein restje al gevaarlijk zijn. Toen onderzoekers nakeken welke producten ook daadwerkelijk sporen van noten bevatten, bleken dat er toch heel wat te zijn. De waarschuwing is dus wel terecht, al maakt dat het leven van allergische mensen natuurlijk een pak moeilijker. 5 Waarom hebben zoveel mensen last van gluten? Naast mensen die allergisch zijn voor gluten (bepaalde eiwitten die voorkomen in granen en afgeleide producten), heb je ook mensen die ernstige darmproblemen krijgen door gluten, de zogenaamde coeliakie of glutenintolerantie. Om het nog ingewikkelder te maken, zijn er ook mensen die geen van voorgaande aandoeningen hebben, maar zich om nog onduidelijke redenen beter voelen als ze geen gluten eten. Let wel op met voedingsconsulenten die eigen testen uitvoeren en diagnoses stellen, deze zijn lang niet altijd betrouwbaar. En weet dat niet elke maag- of darmklacht iets te maken heeft met een voedselallergie. Raadpleeg je huisarts en laat je indien nodig door hem doorverwijzen naar een betrouwbare specialist die verbonden is aan een ziekenhuis. Nele Verheye opnieuw aanvragen. Huurders met een geregistreerd contract krijgen dit voordeel ten vroegste in 2016 automatisch. Huur je een sociale woning, dan moet je de vermindering niet aanvragen. De sociale huisvestingsmaatschappij informeert de Vlaamse Belastingdienst. De huisvestingsmaatschappij moet haar huurders wel inlichten over het bedrag en dat verrekenen in de huurprijs. Het aanmeldingsformulier voor huurders vind je op (ga naar Formulieren en vervolgens naar Onroerende voorheffing ). CM-Infopunt Chronisch Zieken tel , infochronischzieken@cm.be Vlaamse infolijn tel HELPENDE HANDEN Zestien leerlingen organiseren sprankelende dag Leerlingen van het Berthout Instituut Mechelen Klein Seminarie winnen de JOHHtrofee Nina (18, rechts op de foto), Dahli (18, links) en hun klasgenoten bezorgden de kinderen van basisschool De Sprankel een sprankelende voormiddag. Ze genoten van het ontbijt, de grime en de schattenjacht. Voor de Jonge Helpende Handen (JOHH)-trofee zijn we van nul begonnen, wat betekent dat we alles tot in het kleinste detail zelf hebben voorbereid met onze klas van zestien leerlingen. Van brainstorm, eerste contact, dagplanning tot sponsoring. Enthousiast Toen we hoorden over het initiatief van Ziekenzorg CM waren we meteen heel enthousiast. We zijn er onmiddellijk voor 200 procent ingevlogen. Omdat we niet beschikten over het nodige budget om deze voormiddag te organiseren, gingen we op zoek naar sponsors. Ook het geld dat we verdienden met babysitten, werd in het project gestoken. Onze zoektocht naar sponsors ging na de schooluren trouwens gewoon verder. Wat ooit begon als een project voor het vak Sociale Activiteit, groeide uit tot iets waar wij maandenlang met veel plezier aan hebben gewerkt. Impact Het was aangrijpend om te zien hoe gelukkig de kinderen waren. Op voorhand wisten we niet goed wat we ervan moesten verwachten. Voor de meesten van ons was dit de eerste kennismaking met kinderen met een SMAKELIJK Vissoep met kerrie, kokos, banaan en appel Ingrediënten voor 4 personen: 400 g gefileerde vis (kabeljauw of polak) 1 el citroensap 1 ui 2 eetlepels boter 1 eetlepel kerrie 1 eetlepel kurkuma 1 l visbouillon of 2 blokjes in een liter warm water 1 klein blikje (125 ml) ongezoete kokosmelk peper zout 1 appel 1 banaan 1 eetlepel fijngesnipperde bieslook 50 gr garnalen mentale beperking. Ze waren zo ontzettend lief en de warmte die we die dag voelden, zinderde nog lang na. Al bij het ontbijt, de eerste activiteit van die dag, stonden we ervan versteld hoe blij de kinderen hiervan werden. We werden er zelf gelukkig van en hadden niet gedacht dat ons plan zo n grote impact zou hebben op de zestig kinderen en ook op onszelf. Zij hadden een mooie dag maar ik denk dat onze dag nog mooier was. Levens delen Die woensdagvoormiddag hebben we elkaars levens gedeeld. We hebben samen gedanst, schatten gezocht en veel gelachen. Vooral die lachende gezichtjes zullen we niet snel vergeten. Dit is zeker voor herhaling vatbaar. Els Willems Voor de JOHH-trofee 2015 waren er 86 inzendingen Bereiding fruit de gesnipperde ui in de boter glazig roer de kerrie en kurkuma door de ui laat even meestoven en blus af met de bouillon doe er een halve banaan bij en laat 10 min. zachtjes koken snijd ondertussen de vis in blokjes en bedruppel met citroensap doe de soep in een blender en mix het geheel mooi glad (kan ook met staafmixer) giet de gemixte soep weer in de kookpot voeg de kokosmelk toe en breng opnieuw aan de kook doe de visblokjes in de soep en houd de soep nu net onder het kookpunt laat de vis gaar worden in +/- 5 min. voeg de geraspte of fijn gesneden appel en de in plakjes gesneden overgebleven halve banaan toe werk af met fijngesnipperde bieslook en enkele garnaaltjes Recept: Johan Engelen Guy Puttemans

14 14 Visie DE uw job, ons werk VLOER vrijdag 15 mei 2015 Moeder en dochter werken SAMEn bij dienstenchequebedrijf Home Plus Services De piek is voorbij De gouden tijden van de dienstenchequesector zijn voorbij. Door de besparingsdrift trekken zich donkere wolken samen boven de vele poetshulpen die jouw en mijn huis schoonmaken. ACV-militanten Klaartje Stevens (27) en haar mama Brunhilde Jespers (57) vrezen voor de toekomst. Zo moeder, zo dochter. Klaartje en Brunhilde Jespers werken niet alleen samen bij Plus Home Services. Ze zijn ook beiden militant. Als dat geen interessante tafelgesprekken oplevert bij familiefeesten Brunhilde: Oh, maar als collega s bij ons komen met problemen gaan wij dat niet zomaar op tafel gooien. Dat blijft vertrouwelijk. Klaartje en ik praten daar natuurlijk wel over. We steunen elkaar en geven elkaar raad. Klaartje: Het ACV zit dus in mijn bloed en gaat er nooit meer uit. Ik vermoed dat de mama wel fier is op haar dochter? Brunhilde: Ik ben heel blij dat zij ons gedachtegoed verder zet. Mijn man en ik kunnen niet tegen onrecht. Hij is lang geleden op de ACV-kar gesprongen, toen ik ontslagen werd, omdat ik zwanger was van ons eerste kindje. Hij heeft MS en moest daardoor stoppen met werken. Nu is het mijn beurt om zijn engagement verder te zetten. Is het aangenaam werken in een dienstenchequebedrijf? Klaartje: We zijn een sector die met sociale bedoelingen gestart is, maar nu heel erg aan het privatiseren is. Onze werkgever maakt enorme winsten, maar geeft daar niets voor terug. Er zijn bijvoorbeeld geen voordelen voor mensen die ouder worden. Dat is verschrikkelijk. Iemand die op zijn 25 ste start, weet dat hij op zijn 55 ste nog altijd even ver staat. Met hetzelfde loon en nog altijd maar twintig vakantiedagen. Brunhilde: Helaas zit je met die gespreide tewerkstelling, waardoor wij onze collega s nauwelijks zien. Klaartje: Zo is het niet simpel om een syndicale werking uit te bouwen. Het lukt ook moeilijk om collega s te engageren. We hebben zes militanten op werknemers. Brunhilde: Er werken natuurlijk veel alleenstaande vrouwen. Klaartje: En de vrouw blijft toch nog altijd de moeder. Ook al streven we naar emancipatie, in vele gevallen zijn het de vrouwen de het grootste deel van het huishouden voor hun rekening nemen. Daardoor is het voor hen niet zo evident om zich te engageren bij de vakbond. Zelf volg ik nog de opleiding sociaal werk. Het is mijn droom om ooit voor de vakbond te gaan werken. Maar Klaartje: We zijn een sector die met sociale bedoelingen gestart is, maar nu heel erg aan het privatiseren is. Er zijn bij ons geen voordelen voor mensen die ouder worden. Dat is verschrikkelijk. Brunhilde Jespers (57) dat betekent ook dat ik mijn kinderen soms maar één dag in de week zie. Daarnaast zitten we met veel laaggeschoolde collega s. Voor hen is de vakbond echt een grote stap, want er komt veel denkwerk bij kijken. Je moet veel weten en kennen. Dat betekent serieus wat studeren. Klaartje, het blijkt ook niet zo evident om jongeren te mobiliseren. Klaartje: Inderdaad en ik heb daar geen pasklaar antwoord op. Ik denk niet dat ze minder geïnteresseerd zijn. Er wordt te makkelijk gezegd dat jongeren minder geëngageerd zijn of minder tijd hebben. Zoveel jaar geleden, toen mijn vader begon als militant, hoorde je al dezelfde verzuchtingen. Op dit moment hebben we eigenlijk maar één probleem: de media die zo hard tegen ons werken. Dat schrikt jongeren af. Willen we als vakbond blijven voortbestaan, moeten we veel inzetten op jongeren of we krijgen geen doorstroming. Al moet ik zeggen dat het niet altijd even makkelijk is om als jongere op te staan binnen de vakbond. Soms botst het met de iets meer gevestigde militanten die een grote borst opzetten genre: wat ga jij hier komen zeggen? Wat ga jij ons leren? Nochtans hebben wij ook onze ideeën en andere inzichten. Wij willen niemands plaats innemen. Hoe zie je de toekomst voor je eigen sector, want de dienstencheques worden alsmaar duurder? Klaartje: De piek is voorbij. Daardoor komen veel kleine bedrijfjes in de problemen. Je merkt ook dat klanten overschakelen van een wekelijkse poetshulp naar een Brunhilde Jespers Kemzeke 57 jaar werkt bij: Plus Home Services (Stekene) 3 kinderen Klaartje Stevens Sint-Niklaas 27 jaar werkt bij: Plus Home Services (Sint-Niklaas) 2 kinderen Volgt opleiding sociaal werk tweewekelijkse. Of van vier uur per week naar drie uur. Het is niet omdat de cheques duurder worden dat de mensen hun budget voor een poetshulp verhogen. Dat klinkt weinig hoopgevend. Vrees je voor ontslagen? Klaartje: Ik vraag me eerder af wat er met onze sector zal gebeuren. De sector is in zijn geheel bedreigd. Wij hangen zo hard af van de regering. Je hoort wel dat ze de dienstencheques niet zullen afschaffen, omdat er dan veel mensen op straat staan. Maar misschien bedenken ze wel een ander concept. Als de regering moet blijven zoeken naar besparingen vrees ik ervoor. We moeten ons daar bewust van zijn. Hilde Van Malderen Stefaan Van Hul Jong geleerd? ACV zet zoveel mogelijk in op jongeren. Zo heeft ACV Voeding en diensten zijn eigen jongerenraad, waar Klaartje voorzitter van is. ACV Voeding en Diensten heeft ook een werkgroep jongeren. Ook bij ACV-CSC Metea is er een aparte jongerenwerking in de vorm van een provinciale en een Vlaamse jeugdcommissie. In de jongerenwerkingen kunnen jongeren elkaar ontmoeten en discussiëren over thema s die hen aanbelangen. ACV-BIE en ACV-Transcom werken veeleer geïntegreerd, jongeren en volwassenen samen. ACV heeft op verschillende manieren veel aandacht voor de vragen en uitdagingen van jonge werknemers. Je ontdekt op wat ACV te bieden heeft.

15 Visie vrijdag 15 mei 2015 uw job, ons werk 15 Tax shift is broodnodig! Er is al zoveel gepraat over de tax shift dat je op den duur door het bos de bomen niet meer ziet. Het ACV zet alles eens op een rijtje in een nieuwe folder. Daarin geeft het aan wat de echte toetsstenen zijn voor een goede tax shift. Waarom is een tax shift nodig? Omdat de belastingen zeer zwaar wegen op arbeid, zwaarder dan op winst uit bijvoorbeeld beursspeculatie. Nochtans genieten we allemaal van de overheidsdiensten die met het belastinggeld worden betaald. Het ACV wil dat de groepen die tot nu toe ontzien werden ook hun duit in het zakje doen. Wat moet het effect zijn van een tax shift? Meer koopkracht voor werknemers en mensen met een pensioen en een uitkering. De koopkracht is zwaar aangetast door de indexsprong en de verhoging van facturen (water, openbaar vervoer, elektriciteit, kinderopvang ). Daardoor krijgen vele mensen het financieel steeds moeilijker. Doelgerichte lastenverlaging kan de werkgelegenheid in arbeidsintensieve sectoren ondersteunen. Waarom vermogens(winst) belasting fair is. Omdat een euro een euro is. Er is geen verschil tussen inkomen uit arbeid of inkomen uit vermogen. Omdat vermogens boven één miljoen euro best ook iets méér kunnen bijdragen. Omdat kapitaalvlucht een nepargument is om het niet te doen. Vermogende moeten niet uitgeperst worden. Een faire bijdrage volstaat. Omdat bangmakerij niet nodig is. Het ACV wil een faire vrijstelling voor de spaarboekjes en huizen van gewone mensen. De vier toetsstenen De mensen willen faire belastingen. Dat is de inzet voor de regering. Het ACV zal het resultaat toetsen aan vier criteria: Is de tax shift rechtvaardig? Dus herverdelend, van rijk naar minder rijk en van vermogen naar arbeid? Is de tax shift doelmatig? Dus jobcreërend, vooral voor wie vandaag veel risico loopt op werkloosheid? En verhoogt men de koopkracht van werknemers en van wie een uitkering of een pensioen krijgt? Is de tax shift groot genoeg en duurzaam? Dus niet enkel wat fiscale cosmetica voor de schone schijn. 4 Is de tax shift geloofwaardig? Dus meer dan wat schone intenties. En vooral, geen uitstel en geen afstel 28 mei 2015: 5 de TAx justice DAy Tegenwoordig vliegen de fiscale schandalen ons rond de oren. Offshoreleaks, Luxleaks, Swissleaks, allemaal voorbeelden van hoe kapitaal wordt weggestopt in belastingparadijzen. Op die manier loopt de Belgische schatkist jaarlijks twintig miljard euro aan inkomsten mis. En dat terwijl de regering zijn belastingadministratie alsmaar verder afbouwt. Die thema s vormen de inzet van de vijfde tax justice dag. FAN (Financieel Actie Netwerk) en het RJf (Réseau pour la Justice Fiscale) doen op 28 mei een oproep om te blijven ijveren voor fiscale rechtvaardigheid. Dat gebeurt met een symbolische actie aan de Financietoren. De belangrijkste eisen zijn de volledige opheffing van het bankgeheim, de invoering van een vermogensbelasting en een versterking van de belastingadministratie. de FOCUS Simpel: een euro is een euro Al van in het begin, nu 124 jaar geleden, was Rerum Novarum een dag van hoop op meer sociale rechtvaardigheid. Dat is vandaag niet anders, die hoop op beterschap is nog steeds brandend actueel. Van bij de start van de regering Michel maakten we een scherpe analyse. Deze regering voert een saneringsbeleid dat de lasten eenzijdig legt op de schouders van de werknemers en mensen met een sociale uitkering of pensioen. Terwijl het andere inkomensgroepen ontziet. Die worden zelfs extra gepamperd. Ook de publieke opinie beseft deze onrechtvaardigheid. Zodat de regering niet anders kon dan een fiscale hervorming aankondigen. Voor meer fiscale rechtvaardigheid, inclusief een tax shift. Jarenlang zijn we met deze eis op muren gebotst. Maar nu staat die fiscale hervorming centraal in het debat. Waarbij het belasten van winst uit vermogen ineens geen taboe meer is. Behalve voor de drie liberale regeringspartijen die dat willen voorkomen. Door ongelijkheid te minimaliseren. Door mensen bang te maken. Door de vakbond valselijk aan te vallen. Door de timing alsmaar verder op te schuiven. Terwijl de waarheid is dat we van een goed uitgewerkte tax shift samen beter worden. Op voorwaarde dat men de nieuwe inkomsten niet opnieuw zoekt bij wie vandaag al meermaals de rekening betaalt. De BTW verhogen is dus geen optie. Op voorwaarde ook dat de nieuwe opbrengsten niet opnieuw de deur uitgaan, richting een nieuwe, algemene lastenverlagingen voor alle bedrijven. Een inspanning voor sectoren die het moeilijk hebben, zoals de industrie of de bouw, dat steunt het ACV voluit. Maar bijkomende cadeaus, na de zoveelste lastenverlaging en na de indexsprong, voor bedrijven die het niet nodig hebben, dat is belastinggeld wegsmijten richting aandeelhouders. Dat geld moet besteed worden aan het herstel van de koopkracht van werknemers en mensen met een uitkering of pensioen. In een correcte tax shift, doen ook de vermogenden eindelijk eens hun deel. Met een correcte belasting op vermogenswinsten. En worden verhuurders eindelijk eens correct belast op hun reële inkomsten. Eigenlijk is fiscale rechtvaardigheid heel simpel: een euro is een euro en wordt - naar draagkracht - gelijk belast. Met hoogstens afwijkingen als die echt gerechtvaardigd zijn, zoals voor sociale uitkeringen. En waarbij de nieuwe opbrengsten eerst en vooral moeten terechtkomen bij wie vandaag een al een zeer groot deel van zijn inkomen afdraagt aan de samenleving. Er is dus nog een sprankeltje hoop voor deze regering. Hopelijk blijkt het geen ijdele te zijn. Marc Leemans, voorzitter ACV Eigenlijk is fiscale rechtvaardigheid heel simpel: een euro is een euro en wordt - naar draagkracht - gelijk belast.

16 16 Visie vak bondig Nachtwerk mogelijk binnen onlinehandel Op een rondetafel van de voedingshandel is beslist om nachtwerk in de onlinehandel binnenkort mogelijk te maken. Dit kan leiden naar meer jobs voor laaggeschoolden, maar er zijn ook redenen tot voorzichtigheid. Wij willen geen toestanden zoals in Nederland en Duitsland, zegt ACV Voeding en Diensten-voorzitter Pia Stalpaert. Daar stellen bedrijven als bol.com en Amazon vooral goedkope studenten en uitzendkrachten tewerk. Aan dergelijke hamburgerjobs hebben we geen boodschap. Minister van Werk, Kris Peeters belooft hamburgerjobs te vermijden bij onlineshopping. Rechtbank bepaalt: Uber valt onder betaald personenvervoer In april vorig jaar legde de Brusselse rechtbank van koophandel Uber een verbod op om nog ritten aan te bieden via de app. Na het verbod werden 26 auto s van Uber-chauffeurs in beslag genomen. Een eerste chauffeur werd nu veroordeeld omdat hij geen vergunning had en geen medisch attest kon voorleggen. De Brusselse politierechtbank oordeelde dat Uber onder betaald personenvervoer valt en er dus geen sprake is van autodelen. Dat verkondigt het ACV al lange tijd. Het ACV is niet per se tegen de komst van Uber, maar vindt dat de regels moeten gevolgd worden. Het is wel opmerkelijk dat Uber zelf volledig buiten schot blijft. Pascal Smet, Brussels minister van Mobiliteit, wil aan een algemeen juridisch kader werken om Uber mogelijk te maken, maar tegen dezelfde voorwaarden als de taxidiensten. uw job, ons werk Het ACV breidde onlangs zijn werking uit naar schijnzelfstandigen en zelfstandigen zonder personeel. Die krijgen dikwijls te maken met dezelfde problemen als werknemers, maar staan meestal nergens als het om sociale bescherming gaat. Jerzy Pasek: In 2005 ben ik vanuit Polen naar België gekomen om te werken in de bouwsector. Omdat ik hier drie keer meer kon verdienen, dat geef ik eerlijk toe. Arbeiders worden ook minder beschermd in Polen. Als je je werk kwijt bent, krijg je nog een half jaar stempelgeld en daarna stopt het. In het begin had ik helemaal niet door dat ik schijnzelfstandige was. Onze Belgische baas betaalde ons per uur, net zoals in Polen waar je wel als zelfstandige voor een baas mag werken. Pas toen ik in contact kwam met iemand van het ACV, besefte ik dat het niet klopte. Na tien maanden bleven de betalingen uit, omdat mijn baas aan het scheiden was. Soms moesten we wel drie of vier maanden wachten. Als je niet veel geld hebt, komt dat hard aan. Bovendien hadden wij ook geen recht op een werkloosuitkering. Om de eindjes aan elkaar te knopen heb ik toen een paar maanden allerlei klusjes gedaan. Intussen zocht ik naar vast werk. Na een paar maanden kon ik starten bij Hertl in Wijnegem. Intussen werk ik voor Mourik. 1 controle op 10 jaar Ik woon al tien jaar in België. De eerste drie jaar zochten de werkgevers nog wel buitenlanders om in dienst te nemen. Na de crisis is dat veranderd. Nu willen ze vooral schijnzelfstandigen. Het systeem in België is ook niet sluitend. Op die tien jaar heb ik één controle meegemaakt op de werf. En daar is niet eens gevolg aan gegeven. vrijdag 15 mei 2015 Poolse bouwvakker getuigt over gebrek aan sociale bescherming in nepstatuut Belgische werkgevers willen alsmaar meer schijnzelfstand Ze zijn mossel noch vis. Geen echte werknemers, maar ook geen echte zelfstandigen. Men noemt ze dan maar schijnzelfstandigen, een nepstatuut dat geen enkele sociale bescherming biedt en waar tegenwoordig alsmaar meer gebruik van wordt gemaakt. Met alle problemen van dien getuigt Jerzy Pasek, vrijwilliger bij het ACV en zelf ooit aan de slag als schijnzelfstandige in de bouwsector. Lina Tassent In het begin had ik helemaal niet door dat ik schijnzelfstandige was. Pas toen ik in contact kwam met iemand van het ACV, besefte ik dat het niet klopte. Het is goed dat het ACV zich nu ook bezig houdt met de schijnzelfstandigen. Ik probeer daar met andere bouwvakkers over te praten. Ik probeer hen uit te leggen dat het niet legaal is. Maar buitenlandse bouwvakkers zoeken natuurlijk naar elke mogelijke manier om hier iets te kunnen verdienen. Ik begrijp dat. Dat is ook de reden waarom ik naar hier ben gekomen. Maar door mensen in schijnzelfstandigheid te dwingen, krijg je wel veel problemen. Ik heb weet van een ongeval op een werf, nog niet zo lang geleden. Een Poolse schijnzelfstandige viel van een stelling. Zijn been was op verschillende plaatsen Actieaanzegging voor de hele horecasector Het gemeenschappelijk vakbondsfront (ACV Voeding en Diensten, ABVV Horval en ACLVB) dient een actieaanzegging van onbepaalde duur in. Directe aanleiding van deze aanzegging is het ontwerp van programmawet en meer bepaald het luik horeca (overuren, flexi-jobs, ).Ze stellen zich vragen bij het feit dat de regering die flexi-jobs opnieuw invoert, terwijl ze met een programmawet uit 1989 nog werden verboden in de strijd tegen het zwartwerk. Het gemeenschappelijk vakbondsfront vreest net dat deze regeringsmaatregelen de sector zullen ontwrichten en deloyale concurrentie aanmoedigen. Sachindra Rajbansi Steun Nepal De aardbeving in Nepal op 25 april kostte het leven aan meer dan mensen. En dit aantal loopt nog op. Duizenden overlevenden zijn gewond, dakloos en hun kostwinning kwijt. De twee grootste Nepalese vakbonden GEFOnt en NTUC, partners van ACV en Wereld-solidariteit, zetten alles op alles om hun getroffen leden en militanten te helpen. Door tenten, water en voedsel te bedelen. Door terugbetaling van hun medische kosten. Door hulp bij de heropbouw van hun huizen. Door de huizen te verstevigen en bestendig te maken tegen aardbevingen. Ook jij kunt helpen. Maak een gift over op BE met mededeling Help Nepal. Elke gift maakt een verschil.

17 Visie vrijdag 15 mei 2015 uw job, ons werk 17 igen ACV rangschikt bedrijven volgens sociale kenmerken Is jouw bedrijf een sociale hoog- of laagvlieger? gebroken. Hij dacht dat hij gewoon werknemer was, want zijn baas had hem een papier laten tekenen in het Nederlands. Tot het ziekenhuis met een factuur van duizenden euro s kwam. En zijn baas wou natuurlijk plots niets meer met hem te maken hebben. Het ACV heeft hem wel geholpen met een advocaat. Mijn grote voordeel is dat ik heel snel Nederlands geleerd heb. Maar vele landgenoten zien het nut daar niet van in, omdat ze denken dat ze hier toch maar een paar jaar zullen blijven. Andere Polen halen Wat ook vaak gebeurd is dat bouwvakkers maanden op hun geld moeten wachten, waarna het bedrijf failliet gaat. Die bazen halen dan gewoon andere Polen en beginnen opnieuw onder een andere naam. Ook daar blijf je als schijnzelfstandige in de kou staan, want je kan op niets terugvallen. Vaak weten mensen niet op welke manier ze hier werken Jerzy Pasek, vroegere schijnzelfstandige Onlangs ben ik meegegaan met een vriend naar een verzekeringsmaatschappij om te tolken. Hij moest plots euro achterstallige sociale bijdragen betalen. Ook hij wist niet dat hij eigenlijk schijnzelfstandige was. Vaak weten mensen niet op welke manier ze hier werken. En als ze het al weten, durven ze het natuurlijk niet aan te klagen. Ik heb veel vrienden en kennissen en probeer hen ervan te overtuigen om een vaste job te zoeken. Ik werk ook mee aan een Europees project rond dit probleem. Er is dus nog veel werk aan de winkel. Hilde Van Malderen Hoe sociaal is het bedrijf waarvoor je werkt? Is je werkgever de absolute kampioen als het gaat over het aanbieden van opleidingen? Of scoort je onderneming maar matig als het over personeelsverloop gaat? Kom het te weten op de ACV-website via de tool sociale benchmarking. Jaarlijks publiceert het financieel-economisch tijdschrift Trends een top die Belgische ondernemingen rangschikt volgens hun economische prestaties. ACV stelt sinds kort een eigen rangschikking samen op basis van sociale kenmerken. Die rangschikking kan elk lid raadplegen op de ACV-website. Over welke sociale kenmerken gaat het? Ga na hoe je onderneming scoort op vlak van volgende sociale kenmerken: Gemiddelde personeelskost per werknemer Inzet van interimkrachten Gemiddeld brutoloon mannen-vrouwen (loonkloof) Scholingsgraad Opleidingen voor werknemers Personeelsverloop Die scores kun je vergelijken met andere ondernemingen in België, binnen je eigen sector of regio. Zit mijn bedrijf ertussen? ACV verzamelt de gegevens van bedrijven. Het gaat om alle Belgische ondernemingen met meer dan vijftig werknemers. Niet opgenomen zijn vzw s, ziekenhuizen, banken, verzekeringsinstellingen en buitenlandse vennootschappen. Elk ACV-lid kan de sociale gegevens van zijn bedrijf raadplegen op de ACV-website als dat bedrijf meer dan 50 werknemers telt. Alle gegevens kun je ook zelf raadplegen bij de Nationale Bank van België. Maar ACV maakt het je gemakkelijk door deze overzichtelijk te bundelen in een gebruiksvriendelijke tool. Wat ben ik met die informatie? De rangschikking volgens sociale kenmerken geeft je een eerste beeld van hoe goed je werkgever bezig is, zegt Frank Cosaert van ACV, die de tool mee ontwikkelde. Uiteraard zit er altijd een verhaal achter de cijfers. Maar militanten van ACV kunnen met deze cijfers alvast verder aan de slag tijdens het overleg met de werkgever. Ook jij kan deze tool raadplegen voor jouw bedrijf Surf naar Klik op de tab Thema s en vervolgens op Sociale benchmarking. Vervolgens moet je inloggen als ACV-lid. Leen Grevendonck?! Hoe kunnen we je helpen? ACV geeft raad. Heb ik recht op educatief verlof? Van plan om je carrière binnenkort een nieuwe richting te geven? Of je bij te scholen om mee te blijven op het werk? Dat kan. Als loontrekkende in de privé-sector heb je het recht om een erkende opleiding te volgen. Dat stelsel heet het Betaald Educatief Verlof (BEV). Werknemers in de publieke sector en in het onderwijs hebben dit recht spijtig genoeg niet. Deeltijdse werknemers hebben slecht recht op BEV in een aantal specifieke gevallen. Het BEV is bedoeld om bepaalde beroeps- of algemene opleidingen te volgen. Hobbycursussen als bloemschikken of potten bakken horen daar dus niet bij. De lessen mogen overdag, s avonds of in het weekend plaatsvinden. De opleiding moet per schooljaar minstens 32 uur duren. De maximale uren variëren per opleiding. De werkgever kan zich niet tegen het BEV verzetten, maar er zijn wel limieten op het aantal werknemers dat gelijktijdig BEV opneemt. Op een paar uitzonderingen na verandert het BEV niets aan je loonbrief. Wie spijbelt ontvangt geen loon. Was je meer dan 10% van de effectief gegeven lesuren afwezig, dan word je voor zes maanden geschorst uit het systeem van BEV. Syndicale vorming Naast de wet op het educatief verlof blijft een andere wet van kracht die de werknemer toelaat zijn werk te onderbreken om cursussen te volgen om zijn intellectuele, morele en sociale vorming te vervolmaken. In de praktijk gaat het vooral om cursussen van syndicale vorming. Het verlof betreft maximaal tien dagen per jaar en de cursussen moeten minstens 6 uren omvatten. De werknemer wordt in dit geval niet betaald door de werkgever, maar krijgt een vergoeding die eventueel wordt aangevuld door de vakorganisatie of door de werkgever. Meer Weten? Alle details over het Betaald Educatief Verlof zijn te vinden in Wegwijs in het betaald educatief verlof, aan te vragen bij de Federale Overheidsdienst Werkgelegenheid, Arbeid en Sociaal Overleg. Je kan ze per post toegezonden krijgen, of een pdf rechtstreeks downloaden. Zie ook

18 18 Visie uw job, ons werk vrijdag 15 mei 2015 Internationale voedingsvakbond IUF pleit voor internationale akkoorden met multinationals Grote voedingsbedrijven bedreigen beginnende vakbonden Veel van de voedingsmiddelen in onze supermarkten komen van grote internationale bedrijven. Zij respecteren niet overal de rechten van hun werknemers. De internationale voedingsvakbond IUF wil daarom met deze bedrijven internationale kaderakkoorden afsluiten die toezien op het welzijn en de rechten van alle werknemers in alle landen. Het potje yoghurt bij het ontbijt, de frisdrank bij de lunch, een koekje bij het vieruurtje, een kopje thee voor het slapengaan. Iedere dag consumeren we de producten van de multinationals in de voedingsindustrie. Om hun producten wereldwijd op de lokale markten te brengen, spreiden deze ondernemingen hun fabrieken over de hele wereld. En daar loopt het al eens fout, vertelt Bart Vannetelbosch van ACV Voeding en Diensten, dat lid is van IUF. Deze ondernemingen respecteren niet altijd de fundamentele werknemersrechten die door de Internationale Arbeidsorganisatie vastgelegd zijn. Welke werknemersrechten worden geschonden? We consumeren iedere dag de producten van de multinationals in de voedingsindustrie. Zij nemen het soms niet te nauw met werknemersrechten elders in de wereld. Werknemers die een vakbond willen oprichten, worden bijvoorbeeld geïntimideerd en bedreigd. Heel vaak worden ze ontslagen. Er zijn zelfs voorbeelden waarbij een grote groep werknemers tegelijk hun job verloren. Dit gebeurt in landen zonder een sociaal vangnet, dus voor die werknemers is dat een ramp. Daar staan bovendien genoeg mensen te trappelen voor een job in een multinational, dus de werkgever vindt zonder problemen nieuw personeel. Een ander voorbeeld is het recht om te onderhandelen. Bepaalde directies weigeren de onderhandelingen op te starten. Zo kunnen de vakbonden niet werken aan betere arbeidsomstandigheden voor het personeel. Hoe kunnen internationale kaderakkoorden dit verhelpen? Deze grote ondernemingen werken met fabrieken met een eigen management. Dat betekent dat de arbeidsomstandigheden erg kunnen verschillen van fabriek tot fabriek. Een internationaal kaderakkoord tussen de multinational en de internationale voedingsvakbond legt afspraken vast die gelden in alle bedrijven van de multinational, over de hele wereld. Het gaat dan om de basisregels zoals het respecteren van vakbondsrechten en de veiligheid en gezondheid van de werknemers. Bij lokale problemen zegt de internationale directie dat ze zich niet willen bemoeien met het lokaal management. Dat is onzin, natuurlijk. Want ze leggen hen wel kwaliteitsnormen en productiecijfers op. En overal willen zij dezelfde merken aan de man brengen. Een internationaal kaderakkoord is dan een belangrijk hulpmiddel voor de lokale vakbonden om te onderhandelen over de werknemersrechten. Wat gebeurt er als deze grote spelers het kaderakkoord niet respecteren? In België worden collectieve arbeidsovereenkomsten bindend verklaard door de wetgeving. Maar er bestaat geen wetgeving op internationaal vlak om een kaderakkoord bindend te maken. Er kunnen dus geen wettelijke sancties volgen. Het is daarom belangrijk om in het kaderakkoord een vorm van controle op te nemen. Bij Danone werd al een akkoord In landen zonder sociaal vangnet staan genoeg mensen te trappelen voor een job in een multinational. Bart Vannetelbosch ACV Voeding en Diensten afgesloten. Daarin staat dat de IUF controlemissies mag sturen naar de verschillende bedrijven om na te gaan of het akkoord opgevolgd wordt. Daarnaast kunnen de vakbonden in de verschillende landen druk proberen zetten op de internationale directie. Imago is alles voor die bedrijven. Ze kunnen negatieve media-aandacht missen als kiespijn. Dat is vaak een stok achter de deur voor de vakbonden. ACV Voeding en Diensten heeft al meermaals actie gevoerd wanneer een voedingsgigant ergens zijn boekje te buiten ging. Vaak leidde dat tot een verbeterde werksituatie voor de werknemers in het Zuiden. Amélie Janssens Welke merken van multinationals staan in de rekken in onze supermarkten? Enkele grote internationale spelers vullen de rekken in onze supermarkt. Ze hebben niet alleen bij ons werknemers, maar in de hele wereld. De meest bekende zijn: Danone Ken je van: Yoghurt Danone, Vitalinea, Activia Maar ook: Danette pudding, Danonino (vroeger Petit Gervais), Actimel Werknemers België: 700 Werknemers wereldwijd: Mondelez Ken je van: chocolade Côte D or, Milka, Toblerone, Chokotoff Maar ook: koekjes van Lu, Oreo, Mikado, verse kazen van Philadelphia, Jacob s koffie, Hollywood kauwgum Werknemers België: Werknemers wereldwijd: Nestlé Ken je van: ontbijtgranen Fitness en Nesquik Maar ook: Valvert, Nescafé, Nespresso, groenten van Herta, desserten van La Laitière, snoepreep Lion en Nestlé babyvoeding (van poeders voor melkbereidingen tot soep, aardappelbereidingen, fruitpapjes en desserts) Werknemers België: 700 Werknemers wereldwijd: The Coca-Cola Company Ken je van: de frisdranken Coca- Cola, Coca-Cola Light, Coca-Cola Zero en Coca-Cola Life. Maar ook: Fanta, Sprite, fruitsappen van Minute Maid, water van Chaudfontaine, energiedrankjes Nalu, Monster Energy en Burn Werknemers België: Werknemers wereldwijd:

19 Visie vrijdag 15 mei 2015 gewikt en gewogen 19 ZEGT Hans Meganck schreef een dagboek over zijn depressie We moeten leren leven met ongeluk Zet drie Belgen rond een tafel en gemiddeld één van hen zal ooit psychische problemen krijgen. De depressiecijfers stijgen jaar na jaar en treffen alle leeftijden en alle lagen van de bevolking. Toch blijft erover praten nog altijd een groot taboe. Hans Meganck schreef zijn herstelverhaal neer en pleit voor meer preventie. Wie een slechte dag heeft, durft wel eens te zeggen: ik voel me depressief. Maar wat is een depressie nu echt? Deels is het een subjectief gevoel, maar er zijn ook diagnostische criteria. Die kun je bij een deskundige bekijken door middel van vragenlijsten. In ieder geval moet er sprake zijn van een lang durende erg sombere stemming. Daarnaast zijn er vaak symptomen als een blijvende vermoeidheid, meer of minder eten, meer of minder slapen, zich minder kunnen concentreren of vaak aan de dood denken. Ik pleit ervoor om meer Is iedere depressie gelijk? ervaringsdeskundigen in Zeker niet. Je hebt minder, matig en zwaar te schakelen om te depressief. Sommige mensen maken misschien te snel voor zichzelf uit dat ze de- te spelen in de zorg. getuigen en mee een rol pressief zijn. Er zijn wellicht ook huisartsen die te vlug die diagnose stellen, als je Hans Meganck kijkt naar de cijfers van antidepressiva. Die worden vaak voorgeschreven, omdat dat het meest voor de hand liggende is. Nochtans is bewezen dat een combinatie van therapie en medicatie vaak beter helpt. Depressie wordt helaas niet altijd ernstig genomen. Een gebroken been, dat zie je. Maar depressie is een onzichtbare ziekte, wat het moeilijk maakt om uit te leggen. Veel mensen krijgen er nochtans mee te maken. Je schreef zelf een dagboek over je eigen ervaringen in een psychiatrische instelling. Reageren mensen nu anders, als ze je zien? Soms wel. Bij veel mensen ervaar ik begrip. Anderen negeren het of weten niet welke houding aan te nemen. Het is comfortabeler dat ze me vragen stellen, dan dat ik het ongemak voel. Iemand met een depressie kan zelf aangeven in welke mate hij hierover wil praten. In je boek was je heel hard voor de instelling waarin je werd opgenomen, vooral over het begin. De fase nul, waarin je geen enkele zorg kreeg. Omdat ik in het begin niet de rust en zorg vond die ik nodig had. Daarom was ik zo n opstandige patiënt en wou ik ook alles op papier zetten. Na maanden intensieve dagtherapie voelde ik me gelukkig wel herstellen. Intussen ben ik uitgenodigd door de directie en ze hebben al dingen veranderd. Ik pleit er sowieso voor om meer ervaringsdeskundigen in te schakelen om te getuigen en mee een rol te spelen in de zorg. Zelf vond ik dat een meerwaarde tijdens mijn opname. Om te zien dat iemand eruit kan raken. Moet iemand met een depressie eigenlijk opgenomen worden? Want dat is natuurlijk wel een grote stap. Ik heb me zelf laten opnemen, maar niet iedereen moet Joost De Bock naar de psychiatrie. Met meer ambulante zorg zouden er minder mensen moeten worden opgenomen. Nu zijn er lange wachtlijsten, ook voor ambulante zorg. Dat geestelijke gezondheidszorg zo ontoegankelijk en duur is. Mensen vinden moeilijk de weg naar wat voor hen geschikt is. Een eerste contact is er meestal met de huisarts. Maar je moet al geluk hebben dat hij het ernstig neemt en zelf de weg kent in de geestelijke gezondheidszorg. Slechts zes procent van het gezondheidsbudget gaat naar psychische gezondheidszorg. België heeft nochtans het tweede hoogste aantal zelfmoorden in Europa. Die cijfers kun je niet naast je neerleggen. Waar zie je zelf oplossingen? Ik werk op een hogeschool voor sociaal werk. Met enkele collega s zijn we aan het nadenken over een preventiecampagne, omdat we zien dat er ook een toenemend aantal jongeren is met psychische problemen. Depressie gaat ook over het omgaan met eigen gedachten en emoties. Waarom kan het onderwijs daar geen rol in spelen? Zodat jongeren leren aanvaarden dat niet alles leuk is, zoals op Facebook. Jongeren aanleren dat tegenslagen, pijn, verdriet en rouw een plaats mogen krijgen. Onze samenleving is nu vooral gericht op het streven naar geluk en dat wordt vaak geassocieerd met materiële welvaart. We moeten leren leven met ongeluk. Ook voor mij blijft dat een dagelijkse oefening. Hilde Van Malderen Je kunt het boek Depressie. Goede zorg voor kwetsbare mensen met 15 procent korting kopen via Je betaalt dan 21,24 euro in de plaats van 24,99 euro (excl. verzending). De korting geldt tot 31 augustus 2015 en zolang de voorraad strekt. Als je meespeelt met Zoek en win (pag. 10) maak je kans op een gratis exemplaar. Wat tweet er in het struikgewas? Visie plukt enkele rake commentaren van de sociale netwerksite. UIT beeld ing Carl Eén van de interessante lessen na de UK-verkiezingen: peilingen verdienen nog meer geunanceerd te worden dan nu al het geval is. Elke 85 % van de sprekers op congressen terechte opmerking! altijd opnieuw overigens, op veel congressen Steven Als je elke dag pendelt met de #fiets, regent het maar 6% van de tijd. En vaak niet zo hard. #biketowork

20 24 uw vrije tijd Visie vrijdag 15 mei 2015 Theater Flanders Fields, eindbestemming Poperinge Je kan van een oorlog onmogelijk een mooi verhaal maken De bijna graven op de Poperingse militaire begraafplaats Lijssenthoek vormen het decor van de theatervoorstelling Flanders Fields, eindbestemming Poperinge. Ik vind het belangrijk dat we die gebeurtenissen blijven herdenken zodat telkens nieuwe generaties kunnen leren uit het verleden, zegt hoofdrolspeler Steph Goossens. Deze locatie maakt van de voorstelling een unieke ervaring voor het publiek, vertelt hoofdrolspeler Steph Goossens. Ik wil nog niet te veel verklappen, maar de begraafplaats speelt ook echt een rol in het stuk. De omgeving wordt in het verhaal betrokken. Dat kan je niet nabouwen in een theaterzaal. Music Hall Dwalende zielen van oorlogsslachtoffers Flanders Fields vertelt het verhaal van een theaterproductie die neerstrijkt op de militaire begraafplaats Lijssenthoek. De schrijver komt in contact met enkele rusteloze en vermoeide zielen van mensen die er begraven liggen. Doorheen de voorstelling leren we hen beter kennen en ontdekken we hoe ze gestorven zijn. Ze hebben elk hun redenen om op het kerkhof aanwezig te blijven. Blijven herdenken Steph Goossens neemt in de productie een van de hoofdrollen voor zijn rekening. Hij speelt Sir Henry Leville, een kolonel in het Britse leger. Hij regeerde met ijzeren hand in de loopgraven en wil dat ook op de begraafplaats zo houden. Zijn voornaamste missie is ervoor te zorgen dat de Eerste Wereldoorlog nooit vergeten wordt, zegt Steph Goossens. Daar kan ik me persoonlijk wel in vinden. Ik vind het belangrijk dat we die gebeurtenissen blijven herdenken zodat telkens nieuwe generaties kunnen leren uit het verleden. Gruwel en pijn tonen Is een grootschalige theaterproductie een geschikte manier om dat te doen? Volgens Steph Goossens wel. Het is natuurlijk een fictief verhaal. De personages hebben niet echt bestaan. Maar we romantiseren de oorlog op zich niet. We hebben geen laagje vernis aangebracht of andere toegevingen gedaan. Van een oorlog kan je onmogelijk een mooi verhaal maken. We tonen in het stuk dan ook de gruwel en pijn die met een oorlog gepaard gaan. Ik vind het positief dat we deze thema s toegankelijk maken door ze in een theaterstuk te verwerken. Steph Goossens: Ik vind het net als mijn personage belangrijk dat we gebeurtenissen van de Eerste Wereldoorlog blijven herdenken. Voorbereiding De acteur bereidde zich grondig voor op zijn rol. Ik las het ene boek na het andere over de Eerste Wereldoorlog en keek naar ontelbare films en documentaires. Dat was niet echt nodig voor mijn rol, want mijn personage heeft nooit echt bestaan. Maar ik wou me toch kunnen inleven in die locatie en sfeer. We staan als acteurs in een uniek decor met zoveel geschiedenis. Ik vind dat je dan toch moet weten waarom je precies daar staat, en niet in een theaterzaal. Amélie Janssens Flanders Fields, eindbestemming Poperinge is nog tot 14 juni te zien op de militaire begraafplaats Lijssenthoek in Poperinge. Meer info en tickets: WIN een duoticket voor Flanders Fields, eindbestemming Poperinge Visie mag 5 duotickets weggeven voor de voorstelling op 24 mei om 11 uur. Antwoord vóór dinsdag 19 mei op deze vraag: Waar ligt de begraafplaats Lijssenthoek, het decor voor het theaterstuk? a. Oost-Vlaanderen b. West-Vlaanderen c. Limburg Doe mee op (klik op de banner Visiewedstrijd ). Of stuur een kaartje naar: Visie, wedstrijd Flanders Fields, Postbus 20, 1031 Brussel. De winnaars worden op 19 mei persoonlijk op de hoogte gebracht. TODO Militaire begraafplaats en Bezoekerscentrum Lijssenthoek In het gehucht Lijssenthoek werden tussen 1915 en 1920 duizenden oorlogsslachtoffers verzorgd in een evacuatiehospitaal. Nu zijn de bijna graven een stille getuigenis van dat woelige verleden. Het bezoekerscentrum van Lijssenthoek Military Cemetery laat je kennis maken met die geschiedenis. Audio-fragmenten, dagboeken, portretten en een zoektocht brengen de verhalen van de slachtoffers tot leven. Dagelijks open van 9 tot 18 uur, meer informatie op colofon Visie is een tweewekelijks ledenblad, inbegrepen in het lidmaatschap van CM en ACV Voeding en Diensten, ACV-CSC METEA, ACV Bouw - industrie & energie en ACV Transcom Verantw. Uitg. nat. pag.: Linde De Corte Hoofdredacteur: Jurgen D Ours Redactie beweging.net en ACV: Leen Grevendonck, Amélie Janssens, Hilde Van Malderen, Patrick Wirix, David Vanbellinghen, Karen Zelderloo, Jef Kerremans, Kris Six, Isabelle Maesfranckx Redactie CM: Dieter Herregodts (coördinatie), Martine Creve, Eric De Maegd, Chris Van Hauwaert, Nele Verheye Vormgeving: Bart Gevaert, Rutger Van Parys Redactie Visie: PB 20, 1031 Brussel, tel lezers@visieredactie.be Druk: Coldset Printing Partners, A.Gossetlaan 30, 1702 Groot-Bijgaarden Artikels op de regionale bladzijden (20-23) vallen onder de resp. verantw. uitgevers.