Raad. DM-nr. 2011/11935 Versie: 1. Technische vragen Y. van Amstel Tel.: Nee Nee Nee Nee Nee

Transcriptie

1 Raad Voorstel DM-nr. 2011/11935 Versie: Beleidsplan Arbeidsparticipatie Verantwoordelijk Portefeuille Weth. Dr. T.J. Haan Mede verantw. Gemeentesecretaris drs. J. Dijkstra Hoofdafdeling Wz, werk zorg en inkomen drs. J.E. Talstra Technische vragen Y. van Amstel Tel.: y.van.amstel@zoetermeer.nl Kenmerken Financieel Personeel Juridisch Geheim Communicatie Nee Nee Nee Nee Nee Behandelschema College Burgemeester en Wethouders rc Samenleving Gemeenteraad Bijlage(n) - Bijgevoegd Beleidsplan arbeidsparticipatie - Leeskamer ter inzage - Via RIS beschikbaar Samenvatting Deze nota zet voor de komende jaren de koers uit van het beleid op het terrein van arbeidsparticipatie. De huidige dynamiek op politiek, economisch en maatschappelijk terrein is groot. Wij hebben te maken met bezuinigingen en staan met de invoering van de Wet Werken naar Vermogen in 2013 aan de vooravond van ingrijpende wijziging in de sociale zekerheid.

2 De gemeente Zoetermeer is er de laatste jaren in geslaagd om een kwalitatief goed werkend reintegratiestelsel op te tuigen. In 2010 is de sociale dienst van Zoetermeer uitgeroepen tot beste sociale dienst van Nederland. Dit succesvolle beleid heeft tot een historisch laag aantal Wwbers van 1850 eind januari 2009 geleid. Behalve dat het budget minder wordt, nemen de taken voor de gemeente toe als gevolg van het redesign UWV 1 en de invoering van de Wet Werken naar Vermogen (2013). Om met een beperkter budget, groter bestand en meer taken onze doelstelling iedereen doet mee te bereiken, moeten we alle zeilen bijzetten. Dat betekent dat rendement en efficiency steeds centraal staan. We willen ook de komende periode alles op alles zetten om de instroom te blijven beperken en de uitstroom te vergroten. Betaald werk heeft de hoogste prioriteit binnen het Zoetermeerse participatiebeleid. Werk loont en draagt bij aan het verbeteren van de inkomenspositie van burgers en het terugdringen van armoede. Economische zelfstandigheid stelt mensen in staat om mee te doen. De gemeente Zoetermeer wil iedereen aan het werk krijgen en aan het werk houden. Participatie instrumenten zijn direct gericht op het uitstromen naar regulier werk of op het verkleinen van de afstand tot de arbeidsmarkt (participeren naar vermogen). Het is belangrijk dat de gemeente intensief samenwerkt met publieke en private partijen voor het beschikbaar stellen van vacatures, leerwerkplaatsen, stageplaatsen of vrijwilligersplekken aan mensen met een afstand tot de arbeidsmarkt (participeren naar vermogen). 1 Redesign UWV: sluiting van UWV Werkpleinen, digitalisering van de dienstverlening (geen fysieke persoonlijke benadering aan werkzoekenden en werkgevers), geen re-integratieactiviteiten aan werkzoekenden gedurende de eerste drie tot twaalf maanden van werkloosheid. Raadsvoorstel: oktober

3 Raadsbesluit Beleidsplan Arbeidsparticipatie De raad van de gemeente Zoetermeer; gelezen het voorstel van burgemeester en wethouders van 14 juni 2011; besluit 1. Bijgevoegde nota vaststellen en in te stemmen met de volgende beslispunten van het beleidsplan arbeidsparticipatie: a. Betaald werk heeft de hoogste prioriteit. b. Gerichte inzet aan de kop van het proces, door het beperken van de instroom en het bevorderen van directe uitstroom. Dit besluit treedt in werking twee weken na de bekendmaking daarvan. Tenzij over onderdelen van dit besluit een inleidend verzoek tot het houden van een referendum wordt gedaan Aldus vastgesteld in de openbare vergadering van de raad op 12 september 2011 de griffier (wnd), de voorzitter, (mw. mr. K. Meijers) (drs. J.B. Waaijer) 3

4 Procesinformatie Programma 1 - Sociale voorzieningen Aard voorstel Raadsvoorstel Beleidskaders Behandeling Beeldvorming Oordeelsvorming Besluitvorming Fase van het proces Eerdere besluitvorming 4

5 Toelichting Aanleiding Op 2 maart 2010 is het college akkoord gegaan met de startnotitie participatie. In de startnotitie zijn de uitgangspunten voor het beleidsplan participatie beschreven. Context In het regeerakkoord zijn afspraken gemaakt om zoveel mogelijk mensen te laten werken naar vermogen. Per 1 januari 2013 wordt de Wet Werken naar Vermogen ingevoerd (WWnV). Het doel van de WWvN is om zoveel mogelijk mensen aan de onderkant van de arbeidsmarkt te laten werken naar hun vermogen. Dit betekent dat er de komende jaren extra beslag wordt gelegd op het participatiebudget. Door het kabinet zijn echter besluiten genomen om het participatiebudget te korten. Dit heeft ons genoopt in de Perspectiefnota er alles aan te doen om geld vrij te maken om de participatie in Zoetermeer zoveel mogelijk te bevorderen. Huidige situatie - probleem - analyse Met de invoering van de Wet Werken naar Vermogen komt er een brede voorziening met zoveel mogelijk gelijke rechten, plichten en arbeidsmarktkansen voor mensen met arbeidsvermogen, die nu nog vallen onder verschillende regelingen (Wajong, Wsw en Wwb/WIJ). In het kader van de Wet Werken naar Vermogen krijgen de gemeenten de beschikking over een ontschot reintegratiebudget. De Wet Werken naar Vermogen biedt nieuwe kansen en mogelijkheden voor mensen die niet zelfstandig in hun levensonderhoud kunnen voorzien. Door bezuinigingen op het participatiebudget (oude W-deel), maar ook op de middelen voor SWgeïndiceerden en het beperken van de toestroom van SW-geïndiceerden, is het noodzakelijk prioritering aan te brengen. Oplossingen - voorstel - keuzes Deze nota beschrijft de contouren van het beleid op het terrein van arbeidsparticipatie voor de komende vier jaren. De focus ligt op betaald werk. De gemeente Zoetermeer is er de laatste jaren in geslaagd om een kwalitatief goed werkend re-integratiestelsel op te tuigen. De plichten om naar vermogen een tegenprestatie te verrichten van werkzoekenden krijgen naast de rechten volop de aandacht. Dit succesvolle beleid zetten we dan ook voort. We zetten versterkt in op de kop van het proces. Gerichte interventies (Work First, directe bemiddeling door het Werkgeversservicepunt, arrangementen bij werkgevers en inzet van gesubsidieerde arbeid) aan de poort zijn noodzakelijk. Want hoe langer mensen zich in een uitkeringssituatie bevinden, hoe moeilijker het wordt om weer aan het arbeidsproces deel te nemen. Beter nu investeren aan de kop van het proces, dan straks een veelvoud aan uitkeringen te moeten uitgeven. In feite sluit het beleid goed aan bij de uitgangspunten van de Wet Werken naar Vermogen die in 2013 wordt ingevoerd. Financiën Het college heeft kritisch gekeken naar de activiteiten voor de komende jaren en een kostenreductie opgenomen van 1,4 miljoen. Volledigheidshalve verwijzen wij naar de Perspectiefnota

6 Risico's en uitvoeringsvraagstukken Verwacht wordt een aantal risico s dat van invloed is op het participatiebudget. Per 1 januari 2013 wordt de Wet Werken naar Vermogen ingevoerd (WWnV). Het doel van de WWvN is om zoveel mogelijk mensen aan de onderkant van de arbeidsmarkt te laten werken naar hun vermogen. Met de komst van de Wet Werken naar Vermogen is de gemeente in de toekomst niet alleen verantwoordelijk voor de re-integratie van de huidige bijstandsgerechtigden, maar ook voor de jonggehandicapten (de Wajongers) die ten minste gedeeltelijk kunnen werken. Voor deze twee groepen en de Wet sociale werkvoorziening komt één ontschot re-integratiebudget. De Wet Werken naar Vermogen biedt nieuwe kansen en mogelijkheden voor mensen die niet zelfstandig in hun levensonderhoud kunnen voorzien. De bezuinigingen op de re-integratiebudgetten vormen een risico: o De kosten van de huidige Wsw-ers lopen niet in hetzelfde tempo terug als de o rijksvergoeding. De verdiencapaciteit van de Zoetermeerse Wsw-ers is nog onvoldoende inzichtelijk en is ook afhankelijk van de bereidheid van werkgevers om Wsw-ers in te zetten. Er ontstaan wachtlijsten voor mensen met een Wsw-indicatie als gevolg van minder gefinancierde plekken. Het redesign van het UWV-WERKbedrijf heeft gevolgen voor gemeenten. Het aantal vestigingen van waaruit UWV opereert wordt de komende jaren teruggebracht. Werkzoekenden worden vanuit het UWV primair ondersteund bij het vinden van werk via een pakket digitale dienstverlening. Van werkzoekenden wordt verwacht dat zij zichzelf via de beschikbare digitale voorziening inschrijven voor werk en eventueel voor een uitkering. Ook de WWB-gerechtigde is aangewezen op een digitale intake. Werkzoekenden noteren hun sollicitatieactiviteiten in een digitale werkm@p, op basis waarvan digitale coaching en handhavingsactiviteiten plaatsvinden. De samenwerking tussen UWV en gemeente vindt niet langer geïntegreerd, maar in aansluiting op elkaar plaats. Communicatie en participatie De Begeleidingscommissie WZI heeft het voorstel besproken. De commissie kan zich in grote lijnen vinden in het voorstel. Zij is positief over de ontwikkelingen op het terrein van regionale samenwerking waardoor op termijn sprake kan zijn van kostenreductie op de uitvoering. De commissie vraagt aandacht voor de navolgende punten: 1. Voor de uitvoering van het beleidsplan arbeidsparticipatie doet de gemeente Zoetermeer een zwaar beroep op ketenpartners (maatschappelijk middenveld, werkgevers, etc.). Echter de commissie twijfelt of hierdoor de inspanningen en resultaten niet teveel onder druk komen te staan. 2. De bezuinigingen moeten niet ten kosten van de kwaliteit van de klantmanager (en zoveel mogelijk de eenduidigheid van handelen). 3. In de nota wordt de nadruk gelegd op de zelfredzaamheid van de burgers. De commissie plaatst vraagtekens of Wwb-ers wel beschikken over de noodzakelijke tools hiervoor. Het volledige advies van de commissie is bij dit voorstel gevoegd als bijlage. Gehandicapten en andere doelgroepen (toegankelijkheid) Niet van toepassing Rapportage en evaluatie Rapportages en monitoring vinden plaats via de reguliere kanalen zoals tussenberichten en het concernverslag. 6

7 Besluit De raad voor te stellen: 1. Bijgevoegde nota vaststellen en in te stemmen met de volgende beslispunten van het beleidsplan arbeidsparticipatie: a. Betaald werk heeft de hoogste prioriteit. b. Gerichte inzet aan de kop van het proces, door het beperken van de instroom en het bevorderen van directe uitstroom. Dit besluit treedt in werking twee weken na de bekendmaking daarvan. Tenzij over onderdelen van dit besluit een inleidend verzoek tot het houden van een referendum wordt gedaan Begrotingswijziging Niet van toepassing 7