Omgaan met onbegrepen gedrag bij dementie

Maat: px
Weergave met pagina beginnen:

Download "Omgaan met onbegrepen gedrag bij dementie"

Transcriptie

1 Omgaan met onbegrepen gedrag bij dementie Improving Mental Health by Sharing Knowledge Margje Mahler Benadette Willemse Sandra Zwijsen Jacomine de Lange Mirella Minkman Anne Margriet Pot

2 Vraag inspectie IGZ wil zicht krijgen: op de richtlijnen die er zijn op dit gebied en de risico s die ontstaan wanneer richtlijnen rondom gedrag bij dementie niet voldoende gevolgd worden. Congres onbegrepen gedrag 14 april

3 Inspectie voor de gezondheidszorg Wil de komende jaren het toezicht intensiveren in de intramurale dementiezorg. Meer aandacht voor het signaleren, herkennen en goed omgaan met moeilijk gedrag bij dementie. Signaleert dat niet goed omgaan met gedrag bij dementie leidt tot hoge risico s en lagere Kwaliteit van Leven. Congres onbegrepen gedrag 14 april

4 Probleemgedrag òf onbegrepen gedrag? Gevolg van dementie? en/òf Onvervulde behoeften? Congres onbegrepen gedrag 14 april

5 Filmpje: Leren over dementie Congres onbegrepen gedrag 14 april

6 Onbegrepen gedrag maakt duidelijk dat er geprobeerd moet worden om het gedrag beter te begrijpen en de oorzaken van het gedrag te achterhalen en te behandelen dan wel manieren te vinden om beter met het gedrag om te gaan Congres onbegrepen gedrag 14 april

7 Onderzoek Vilans en Trimbos Actuele richtlijnen Wat is de veldnorm? Welke risico s zijn er volgens literatuur en experts? Hoe kunnen deze risico s verkleind worden? Congres onbegrepen gedrag 14 april

8 Waarom veldnorm achterhalen? Prakijksituatie Roepgedrag Mevrouw Chique Signaleringskaart? Observatie-instrument? Stappenplan? Bijlage 2B? Congres onbegrepen gedrag 14 april

9 Doel veldnorm Congres onbegrepen gedrag 14 april

10 Gebruik in praktijk: experts Bekendheid en toepassing richtlijnen in de praktijk slecht. Gekende richtlijnen zijn o.a.: Verenso en V&VN richtlijn Genoemde redenen voor beperkte toepassing: Onbekendheid Weinig proactief handelen Te algemeen, niet toegespitst op complexe situatie praktijk Onderlinge afspraken medicatie voorschrijven Omgevingsfactoren Congres onbegrepen gedrag 14 april

11 Risico s volgens literatuur Deze risico s zijn in de literatuur niet expliciet te vinden. Daarom: positieve effecten van het wel volgen van de richtlijnen. Belangrijke conclusie: richtlijnen niet gevolgd, onbegrepen gedrag niet weg of verergert. Gevolgen van onbegrepen gedrag dat niet weg gaat of verergert geïnterpreteerd als risico s van het niet volgen van de richtlijnen. Congres onbegrepen gedrag 14 april

12 Risico s in kaart gebracht Congres onbegrepen gedrag 14 april

13 Risico s volgens experts Interviews experts Verminderde KvL van bewoner Onnodige escalatie van de situatie Onnodig gebruik psychofarmaca Onnodig gebruik middelen en maatregelen Onderbehandelen lichamelijke ziektes Overbelasting van verzorgenden Ontevreden familieleden Congres onbegrepen gedrag 14 april

14 Verkleining risico s volgens experts Duidelijke visie op dementiezorg Methodisch werken Multidisciplinair werken Voldoende deskundigheid Onbegrepen gedrag & psychofarmaca structureel op de agenda zetten Gebruik kernelementen richtlijnen en eerder signaleren Congres onbegrepen gedrag 14 april

15 Praktijkvoorbeeld vervolg Congres onbegrepen gedrag 14 april

16 Visie dementiezorg Cliënten met dementie zijn in de eerste plaats mensen met dementie, met dezelfde basisbehoeften als ieder ander mens en dezelfde mogelijkheden om ervaringen op te doen. Waardigheid staat centraal in de relatie. Congres onbegrepen gedrag 14 april

17 Kernelementen 1) Tijdig signaleren van onbegrepen gedrag zodat ingegrepen kan worden voordat escalatie plaatsvindt. 2) Een gedegen analyse maken van het gedrag met nagaan van oorzaken op lichamelijk, psychisch en sociaal terrein. 3) Multidisciplinair werken in een team met in ieder geval verzorgende, arts en psycholoog. 4) De oorzaak van het gedrag aanpakken en niet het gedrag zelf. Congres onbegrepen gedrag 14 april

18 Kernelementen 5) Eerst psychosociale interventies toepassen. Psychofarmaca alleen wanneer aangetoond dat psychosociale interventies niet (voldoende) werkzaam zijn (m.u.v. lichamelijke oorzaak, delier, psychose). 6) Psychofarmaca volgens de richtlijn toepassen tenzij er belangrijke redenen zijn om hiervan af te wijken. 7) Familie en mantelzorg betrekken bij de analyse en aanpak van het probleem. 8) Behandeling evalueren met extra aandacht voor het mogelijk staken van behandeling met psychofarmaca. Congres onbegrepen gedrag 14 april

19 Bedankt voor uw aandacht Rapport te downloaden op en Voor meer informatie: Bernadette Willemse T: E: Anne Margriet Pot T: E: Margje Mahler T: E: Congres onbegrepen gedrag 14 april

Onbegrepen gedrag bij thuiswonende mensen met dementie: een gedragsmethodiek. Iris van Asch Marleen Prins

Onbegrepen gedrag bij thuiswonende mensen met dementie: een gedragsmethodiek. Iris van Asch Marleen Prins Onbegrepen gedrag bij thuiswonende mensen met dementie: een gedragsmethodiek Iris van Asch Marleen Prins Programma Trimbos-instituut en Programma Ouderen Achtergrond en aanleiding onderzoek Stellingen

Nadere informatie

Ziektebeelden Vormen van gedrag. Waar wordt gedrag door beïnvloed? Casus Kernelementen SOFI (DCM)

Ziektebeelden Vormen van gedrag. Waar wordt gedrag door beïnvloed? Casus Kernelementen SOFI (DCM) Ellen Bos-Ruijer, GZ-(neuro)psycholoog Wat gaan we doen? Ziektebeelden Vormen van gedrag. Waar wordt gedrag door beïnvloed? Casus Kernelementen SOFI (DCM) Ellen Bos-Ruijer, GZ-(neuro)psycholoog Algemeen

Nadere informatie

Dementie, probleemgedrag en de mantelzorger

Dementie, probleemgedrag en de mantelzorger Dementie, probleemgedrag en de mantelzorger LOAG Gedragsstoornissen en psychiatrie bij dementie Utrecht, 16 april A. Kunneman, gz-psycholoog Introductie GZ-psycholoog Werkzaam op de GAAZ / poli geriatrie

Nadere informatie

BETER AF MET MINDER ZORGGROEP APELDOORN

BETER AF MET MINDER ZORGGROEP APELDOORN BETER AF MET MINDER ZORGGROEP APELDOORN C H R I S T A R O U F S - V E R P L E E G K U N D I G E N I C O L E H U I J N E N GZ- P S Y C H O L O O G I N S P I R A T I E S E S S I E 2 1 S E P T E M B E R 2

Nadere informatie

Omgaan met veranderend gedrag bij personen met dementie.

Omgaan met veranderend gedrag bij personen met dementie. Omgaan met veranderend gedrag bij personen met dementie. Inleiding 1. Wat is veranderend gedrag 2. Ontstaan 3. Omgaan met: stappenplan 4. Verschillende vormen 5. Besluit 1. Wat is veranderend gedrag Ook

Nadere informatie

Omgaan met onbegrepen gedrag bij dementie

Omgaan met onbegrepen gedrag bij dementie Omgaan met onbegrepen gedrag bij dementie Inventarisatie richtlijnen en inzichten rondom onbegrepen gedrag bij ouderen met dementie S. Zwijsen, J. de Lange, & A.M. Pot, Trimbos-instituut Postbus 7253500

Nadere informatie

Omgaan met onbegrepen gedrag bij dementie

Omgaan met onbegrepen gedrag bij dementie Omgaan met onbegrepen gedrag bij dementie Inventarisatie richtlijnen en inzichten rondom onbegrepen gedrag bij ouderen met dementie S. Zwijsen, J. de Lange, & A.M. Pot, Trimbos-instituut Postbus 725 3500

Nadere informatie

Presentatie Gezond&Zeker 2017 Karin Bontje en Edith Nijland

Presentatie Gezond&Zeker 2017 Karin Bontje en Edith Nijland 2017 Presentatie Gezond&Zeker 2017 Karin Bontje en Edith Nijland Onbegrepen (probleem)gedrag Wat is Onbegrepen(probleem)gedrag? Onder probleemgedrag verstaan we alle gedrag van de cliënt dat deze cliënt

Nadere informatie

Workshop samen werken bij probleemgedrag

Workshop samen werken bij probleemgedrag UKON Symposium Trots op je vak Workshop Samen sterker door samen werken bij Probleemgedrag 7 April 2016 het gevoel van samen Workshop samen werken bij probleemgedrag Kort voorstellen Onder O d de aandacht

Nadere informatie

Levenslust in woonvoorzieningen

Levenslust in woonvoorzieningen Improving Mental Health by Sharing Knowledge Levenslust in woonvoorzieningen Succesfactoren en valkuilen in de intramurale zorg voor mensen met dementie Dieneke Smit, Bernadette Willemse, Jacomine de Lange

Nadere informatie

Gedragsproblematiek bij dementie: een uitdaging!?

Gedragsproblematiek bij dementie: een uitdaging!? Gedragsproblematiek bij dementie: een uitdaging!? Martin Smalbrugge, specialist ouderengeneeskunde & onderzoeker Sandra Zwijsen, psycholoog & onderzoeker Wat gaan we vandaag doen? Warming up Gevolgen gedragsproblematiek

Nadere informatie

Themabijeenkomst Onbegrepen gedrag bij Dementie

Themabijeenkomst Onbegrepen gedrag bij Dementie Themabijeenkomst Onbegrepen gedrag bij Dementie Bijeenkomst 1 november 2017 Iris van Asch Kiyomid van der Veer Carola van Teunenbroek Lindy Hartman Daniëlle Boellaard Even voorstellen Kiyomid van der Veer

Nadere informatie

Mei 2017 Medilex Toezicht en handhaving Wet Bopz 1

Mei 2017 Medilex Toezicht en handhaving Wet Bopz 1 Toezicht en handhaving op de Wet Bopz Opleiding Bopz-artsen Medilex Mei 2017 Monica de Visser en Justa Bos Astrid Titel: Vogelvlucht Atelier: De kleurmeesters van de Parabool in Schalkhaar www.stichtingkunstinkwetsbaarheid.nl

Nadere informatie

Universitair Medisch Centrum Groningen

Universitair Medisch Centrum Groningen Universitair Medisch Centrum Groningen Beter af met minder Reduction of Inappropriate psychotropic Drug use in nursing home residents with dementia Claudia Groot Kormelinck Prof.dr. Sytse Zuidema Probleemgedrag

Nadere informatie

Kijken met andere ogen naar de zorg voor mensen met dementie en onbegrepen gedrag

Kijken met andere ogen naar de zorg voor mensen met dementie en onbegrepen gedrag Kijken met andere ogen naar de zorg voor mensen met dementie en onbegrepen gedrag Een oriënterend en cliëntgericht onderzoek naar de kwaliteit van zorg aan cliënten met onbegrepen gedrag in de intramurale

Nadere informatie

Ontwikkelplan Omgaan met onbegrepen gedrag

Ontwikkelplan Omgaan met onbegrepen gedrag Ontwikkelplan 2017-2018 Omgaan met onbegrepen gedrag 1a. Niveau Ervaren kwaliteit van leven door de cliënt. 1b. Kwaliteitsthema Interventies bij probleemgedrag 1c. Aard van de afspraak Nieuw 2. Doelstelling

Nadere informatie

De Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal Postbus EA DEN HAAG

De Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal Postbus EA DEN HAAG > Retouradres Postbus 20350 2500 EJ Den Haag De Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal Postbus 20018 2500 EA DEN HAAG Bezoekadres: Parnassusplein 5 2511 VX Den Haag www.rijksoverheid.nl Kenmerk

Nadere informatie

Geef mensen met dementie een stem Dementia Care Mapping (DCM)

Geef mensen met dementie een stem Dementia Care Mapping (DCM) Geef mensen met dementie een stem Dementia Care Mapping (DCM) Aukje Post Manager / consultant DCM Nederland 07 02 2008 Wat is persoonsgericht werken? V Waarde (Value) toekennen aan mensen I Individueel

Nadere informatie

Siloah & Axioncontinu

Siloah & Axioncontinu Siloah & Axioncontinu Begeleiden met perspectief Annet van Steensel gedragsdeskundige SGEVG Corine Prins locatiemanager SGEVG Siloah is Gehandicaptenzorg Mogen we aan u voorstellen: Siloah Ik ben Annet

Nadere informatie

Workshop GRIP op probleemgedrag

Workshop GRIP op probleemgedrag Workshop GRIP op probleemgedrag Een aanpak voor het multidisciplinaire team Christiane Möller, psycholoog PHD Tessa Engels-Koomen, GZ-psycholoog i.o. Inhoud Introductie over onbegrepen gedrag Uitleg zorgprogramma

Nadere informatie

Workshop congres Dementie: Medicatieveiligheid thuis. Programma

Workshop congres Dementie: Medicatieveiligheid thuis. Programma 27-11-14 Programma Workshop congres Dementie: Medicatieveiligheid thuis Inleiding Medicatie thuis Lerend vermogen Voorbeeld van mogelijke hulpmiddelen Congres 24 nov 2014 Daphne Mensink DAZ Gemma Yocarini

Nadere informatie

November 2017 Medilex Toezicht en handhaving Wet Bopz 1

November 2017 Medilex Toezicht en handhaving Wet Bopz 1 Toezicht en handhaving op de Wet Bopz Opleiding Bopz-artsen Medilex November 2017 Monica de Visser en Justa Bos Astrid Titel: Vogelvlucht Atelier: De kleurmeesters van de Parabool in Schalkhaar www.stichtingkunstinkwetsbaarheid.nl

Nadere informatie

Onbegrepen gedrag in de verpleeghuiszorg voor mensen met dementie

Onbegrepen gedrag in de verpleeghuiszorg voor mensen met dementie Marleen Prins, Ceciel Heijkants en Bernadette Willemse Onbegrepen gedrag in de verpleeghuiszorg voor mensen met dementie Monitor Woonvormen Dementie Marleen Prins, Ceciel Heijkants en Bernadette Willemse

Nadere informatie

PLAN VAN AANPAK VERMINDEREN PSYCHOFARMACAGEBRUIK IN INTRAMURALE ZORGINSTELLINGEN

PLAN VAN AANPAK VERMINDEREN PSYCHOFARMACAGEBRUIK IN INTRAMURALE ZORGINSTELLINGEN HET KÁN BETER MET MÍNDER! PLAN VAN AANPAK VERMINDEREN PSYCHOFARMACAGEBRUIK IN INTRAMURALE ZORGINSTELLINGEN Inleiding In het kader van de ambitie de toediening van psychofarmaca zonder gerichte medische

Nadere informatie

Rapport van het inspectiebezoek aan Respect Zorggroep, locatie Bosch en Duin te Den Haag op 15 juli 2015

Rapport van het inspectiebezoek aan Respect Zorggroep, locatie Bosch en Duin te Den Haag op 15 juli 2015 Rapport van het inspectiebezoek aan Respect Zorggroep, locatie Bosch en Duin te Den Haag op 15 juli 2015 Utrecht oktober 2015 V1005699 Inhoud 1 Inleiding... 3 1.1 Aanleiding en belang... 3 1.2 Doelstelling

Nadere informatie

Rapport van het inspectiebezoek aan Zorggroep West- en Midden Brabant, Thebe Holdings B.V., locatie Aeneas in Breda op 18 augustus 2015

Rapport van het inspectiebezoek aan Zorggroep West- en Midden Brabant, Thebe Holdings B.V., locatie Aeneas in Breda op 18 augustus 2015 Rapport van het inspectiebezoek aan Zorggroep West- en Midden Brabant, Thebe Holdings B.V., locatie Aeneas in Breda op 18 augustus 2015 Utrecht oktober 2015 V1005201 Inhoud 1 Inleiding... 3 1.1 Aanleiding

Nadere informatie

Relevante wet- en regelgeving die vandaag aan de orde komt in deze presentatie

Relevante wet- en regelgeving die vandaag aan de orde komt in deze presentatie Presentatie W&T thema Bopz op 9 mei 2016 Opzet: Korte uiteenzetting presentatie Goede zorg aan onze (psychogeriatrische) ouderen Persoonlijke kennistoets deelnemers Presentatie waarin antwoorden volgen

Nadere informatie

Informatie over begrijpen van gedrag

Informatie over begrijpen van gedrag Informatie over begrijpen van gedrag Beter omgaan met moeilijk en onbegrepen gedrag Het begrijpen van de klant staat centraal. Wat kunnen wij voor u betekenen? Informatie over begrijpen van gedrag Moeilijk

Nadere informatie

Rapport van het inspectiebezoek aan woon-zorgcentrum Herfstzon te Goor op 11 augustus 2015

Rapport van het inspectiebezoek aan woon-zorgcentrum Herfstzon te Goor op 11 augustus 2015 Rapport van het inspectiebezoek aan woon-zorgcentrum Herfstzon te Goor op 11 augustus 2015 Utrecht januari 2016 V1005740 Rapport van het inspectiebezoek aan woon-zorgcentrum Herfstzon te Goor op 11 augustus

Nadere informatie

Rapport van het inspectiebezoek aan De Groene Hoven in Apeldoorn op 4 augustus 2015

Rapport van het inspectiebezoek aan De Groene Hoven in Apeldoorn op 4 augustus 2015 Rapport van het inspectiebezoek aan De Groene Hoven in Apeldoorn op 4 augustus 2015 Utrecht september 2015 V1005736 Rapport van het inspectiebezoek aan De Groene Hoven in Apeldoorn op 4 augustus 2015 Inhoud

Nadere informatie

BOPZ jaarverslag van 2017 Zorgcentrum St. Franciscus Gilze

BOPZ jaarverslag van 2017 Zorgcentrum St. Franciscus Gilze BOPZ jaarverslag van 2017 Zorgcentrum St. Franciscus Gilze 1. Voldoende en deskundig personeel Scholing over onbegrepen gedrag bij dementie (Vilans en Trimbos instituut, inspectienota 2013) zijn gegeven

Nadere informatie

Familieparticipatie De cliënt is onlosmakelijk verbonden met diens familie en naasten. Antje van der Goot (Noorderbreedte) en Yvonne de Jong (Vilans)

Familieparticipatie De cliënt is onlosmakelijk verbonden met diens familie en naasten. Antje van der Goot (Noorderbreedte) en Yvonne de Jong (Vilans) Familieparticipatie De cliënt is onlosmakelijk verbonden met diens familie en naasten Antje van der Goot (Noorderbreedte) en Yvonne de Jong (Vilans) Aan de slag met Familieparticipatie Yvonne de Jong Expert

Nadere informatie

Rookbeleid in de GGZ. Verkenning van beleid en praktijk. Dr. Matthijs Blankers Renate Buisman MSc Dr. Margriet van Laar.

Rookbeleid in de GGZ. Verkenning van beleid en praktijk. Dr. Matthijs Blankers Renate Buisman MSc Dr. Margriet van Laar. Improving Mental Health by Sharing Knowledge Rookbeleid in de GGZ Verkenning van beleid en praktijk Dr. Matthijs Blankers Renate Buisman MSc Dr. Margriet van Laar 11 februari 2015 In deze workshop: - Roken

Nadere informatie

Probleemgedrag interpreteren en hanteren

Probleemgedrag interpreteren en hanteren Probleemgedrag interpreteren en hanteren Ruth Pel-Littel, projectleider probleemgedrag Vilans 'Hoe heet dit huis?' riep hij. 'Het heet Vredelief, roekoe!', antwoordde de duif. 'Is het een ziekenhuis?'

Nadere informatie

Prioritering van Richtlijnen Jeugdgezondheidszorg t.b.v. de ZonMw call Inleiding. Verzoek. Procedure

Prioritering van Richtlijnen Jeugdgezondheidszorg t.b.v. de ZonMw call Inleiding. Verzoek. Procedure Prioritering van Richtlijnen Jeugdgezondheidszorg t.b.v. de ZonMw call 2010 Inleiding Het ZonMw programma Richtlijnen Jeugdgezondheid heeft tot doel om multidisciplinaire richtlijnen voor professionals

Nadere informatie

Rapport van het inspectiebezoek aan Zorggroep Solis, locatie Woonzorgcentrum Groote & Voorster in Deventer op 16 juli 2015

Rapport van het inspectiebezoek aan Zorggroep Solis, locatie Woonzorgcentrum Groote & Voorster in Deventer op 16 juli 2015 Rapport van het inspectiebezoek aan Zorggroep Solis, locatie Woonzorgcentrum Groote & Voorster in Deventer op 16 juli 2015 Utrecht november 2015 V1005302 Rapport van het inspectiebezoek aan Woonzorgcentrum

Nadere informatie

Zorg zelf voor beter Omgaan met probleemgedrag - een lessenmodule. sessie 1

Zorg zelf voor beter Omgaan met probleemgedrag - een lessenmodule. sessie 1 Zorg zelf voor beter Omgaan met probleemgedrag - een lessenmodule sessie 1 Doelstellingen lessenmodule Weten hoe je beter kunt omgaan met probleemgedrag van bewoners/cliënten Gezamenlijk met het team de

Nadere informatie

Mantelzorg. Samenspel met mantelzorg en het netwerk: face to face & online. Inhoud 24-4-2014

Mantelzorg. Samenspel met mantelzorg en het netwerk: face to face & online. Inhoud 24-4-2014 Samenspel met mantelzorg en het netwerk: face to face & online Yvonne de Jong, 11 april 2014 Congres Wijkverpleegkundigen anno nu Inhoud Kennis van mantelzorg Visie op samenspel SOFA-model 4 stappen mantelzorgondersteuning

Nadere informatie

Rapport van het inspectiebezoek aan Vitalis Zorg Groep, locatie Vonderhof in Eindhoven op 12 november 2015

Rapport van het inspectiebezoek aan Vitalis Zorg Groep, locatie Vonderhof in Eindhoven op 12 november 2015 Rapport van het inspectiebezoek aan Vitalis Zorg Groep, locatie Vonderhof in Eindhoven op 12 november 2015 Utrecht januari 2016 V1005715 Inhoud 1 Inleiding... 3 1.1 Aanleiding en belang... 3 1.2 Doelstelling

Nadere informatie

Ouderenmishandeling De rol van de gemeente

Ouderenmishandeling De rol van de gemeente Ouderenmishandeling De rol van de gemeente 11/21/2013 Congres huiselijk geweld 18 november 2013 Programma: Opening Inleiding landelijke aanpak ouderenmishandeling; de meldcode De rol van de gemeente: s-hertogenbosch

Nadere informatie

Analyse verbeterpunten psychofarmacagebruik

Analyse verbeterpunten psychofarmacagebruik Analyse verbeterpunten psychofarmacagebruik Deze vragenlijst is ontwikkeld om het proces van de inzet van psychofarmaca in kaart te brengen. Hiermee wordt inzichtelijk gemaakt of de inzet van psychofarmaca

Nadere informatie

Workshop Van zelf- naar samenredzaamheid

Workshop Van zelf- naar samenredzaamheid Workshop Van zelf- naar samenredzaamheid Ingrid van de Ven, GZ-psycholoog Zorgpartners Midden-Holland Marleen Prins, psycholoog en onderzoeker Trimbos-instituut Donderdag 6 oktober 2016 MANTELZORG: INVESTEREN

Nadere informatie

Rapport van het inspectiebezoek aan Humanitas, locatie Hannie Dekhuijzen in Rotterdam op 15 september 2015

Rapport van het inspectiebezoek aan Humanitas, locatie Hannie Dekhuijzen in Rotterdam op 15 september 2015 Rapport van het inspectiebezoek aan Humanitas, locatie Hannie Dekhuijzen in Rotterdam op 15 september 2015 Utrecht januari 2016 V1005713 Inhoud 1 Inleiding... 3 1.1 Aanleiding en belang... 3 1.2 Doelstelling

Nadere informatie

Rapport van het inspectiebezoek aan Grubbeveld in Maastricht op 13 oktober 2015

Rapport van het inspectiebezoek aan Grubbeveld in Maastricht op 13 oktober 2015 Rapport van het inspectiebezoek aan Grubbeveld in Maastricht op 13 oktober 2015 Utrecht januari 2016 V1005417 Rapport van het inspectiebezoek aan Grubbeveld in Maastricht op 13 oktober 2015 Inhoud 1 Inleiding...

Nadere informatie

Netwerkbijeenkomst KKC

Netwerkbijeenkomst KKC Netwerkbijeenkomst KKC Samen voorbereid op de toekomst Breda, 26 maart 2015 Dr. Sandra W. Geerlings Psycholoog, projectleider zorginnovatie Saffier De Residentiegroep s.geerlings@saffierderesidentie.nl

Nadere informatie

Onbegrepen gedrag. Trudy Jacobs en Maartje Willems Geriatrie Radboudumc. /

Onbegrepen gedrag. Trudy Jacobs en Maartje Willems Geriatrie Radboudumc. / Onbegrepen gedrag Trudy Jacobs en Maartje Willems Geriatrie Radboudumc. Trudy.Jacobs@radboudumc.nl / maartje.willems@radboudumc.nl 2018 Definitie: Alle gedrag van de patiënt dat door deze patiënt en/of

Nadere informatie

Ons doel. Belevingsgericht werken. Vilans. MIJN uitgangspunt 25-9-2013. Ouderen Mensen met beperking Mensen met chronische ziekte(n)

Ons doel. Belevingsgericht werken. Vilans. MIJN uitgangspunt 25-9-2013. Ouderen Mensen met beperking Mensen met chronische ziekte(n) Ons doel Belevingsgericht werken In de langdurende zorg Dementie en Dan De kwaliteit van leven verbeteren van mensen die lange tijd zorg en ondersteuning nodig hebben. Ouderen Mensen met beperking Mensen

Nadere informatie

Vastgesteld rapport van het inspectiebezoek aan Cordaan, Woon- en zorgcentrum In het Zomerpark in Nieuw Vennep op 21 juli 2015

Vastgesteld rapport van het inspectiebezoek aan Cordaan, Woon- en zorgcentrum In het Zomerpark in Nieuw Vennep op 21 juli 2015 Vastgesteld rapport van het inspectiebezoek aan Cordaan, Woon- en zorgcentrum In het Zomerpark in Nieuw Vennep op 21 juli 2015 Utrecht oktober 2015 V1005709 Vastgesteld rapport van het inspectiebezoek

Nadere informatie

Probleemgedrag of onbegrepen gedrag? Inspiratie voor leidinggevenden

Probleemgedrag of onbegrepen gedrag? Inspiratie voor leidinggevenden Probleemgedrag of onbegrepen gedrag? Inspiratie voor leidinggevenden Wil de Rond, SVRZ, Hoofd Zorg verpleeghuis Ter Valcke: Gebruik maken van het stappenplan probleemgedrag geeft handvatten om mee aan

Nadere informatie

Rapport van het inspectiebezoek aan Laurens Wonen, diensten en zorg, locatie Joachim en Anna in Rotterdam op 16 oktober 2015

Rapport van het inspectiebezoek aan Laurens Wonen, diensten en zorg, locatie Joachim en Anna in Rotterdam op 16 oktober 2015 Rapport van het inspectiebezoek aan Laurens Wonen, diensten en zorg, locatie Joachim en Anna in Rotterdam op 16 oktober 2015 Utrecht December 2015 V1006465 Rapport van het inspectiebezoek aan Joachim en

Nadere informatie

Workshop dementie diagnostiek

Workshop dementie diagnostiek Workshop dementie diagnostiek Bernard Prins, huisarts Medisch Centrum Gelderlandplein, lid Academisch Huisartsen Netwerk van het Vumc en Coöperatie Huisartsen in Amsterdam Zuid Karel Brühl, specialist

Nadere informatie

Het ideale team voor de beste dementiezorg

Het ideale team voor de beste dementiezorg Het ideale team voor de beste dementiezorg Voorstel voor een pilot i.k.v. het vernieuwingsprogramma Waardigheid en Trots Indiener Bestuurder Contactpersoon Locatie Stichting QuaRijn Postbus 36 3960 BA

Nadere informatie

Rapport van het inspectiebezoek aan Diafaan, locatie Meulenvelden in Didam op 23 september 2015

Rapport van het inspectiebezoek aan Diafaan, locatie Meulenvelden in Didam op 23 september 2015 Rapport van het inspectiebezoek aan Diafaan, locatie Meulenvelden in Didam op 23 september 2015 Utrecht december 2015 V1005716 Rapport van het inspectiebezoek aan Diafaan, locatie Meulenvelden in Didam

Nadere informatie

Rapport van het inspectiebezoek Onderbouwd voorschrijven psychofarmaca in de gehandicaptenzorg aan Stichting Driestroom in Nijmegen op 16 november

Rapport van het inspectiebezoek Onderbouwd voorschrijven psychofarmaca in de gehandicaptenzorg aan Stichting Driestroom in Nijmegen op 16 november Rapport van het inspectiebezoek Onderbouwd voorschrijven psychofarmaca in de gehandicaptenzorg aan Stichting Driestroom in Nijmegen op 16 november 2017 Utrecht Februari 2018 Inhoud 1 Inleiding 3 1.1 Aanleiding

Nadere informatie

Stichting Vitalis Zorggroep Raad van bestuur Postbus EC EINDHOVEN

Stichting Vitalis Zorggroep Raad van bestuur Postbus EC EINDHOVEN > Retouradres Postbus 2518 6401 DA Heerlen Stichting Vitalis Zorggroep Raad van bestuur Postbus 4100 5604 EC EINDHOVEN Stadsplateau 1 3521 AZ Utrecht Postbus 2518 6401 DA Heerlen T 088 120 50 00 F 088

Nadere informatie

Thuis met dementie: Kansen en zorgen in 2013

Thuis met dementie: Kansen en zorgen in 2013 Thuis met dementie: Kansen en zorgen in 2013 Samenwerking in de eerste lijn voor patiënten met dementie 23 mei 2013 Drs. J. Meerveld Manager Belangenbehartiging en zorgvernieuwing, Alzheimer Nederland

Nadere informatie

Medicatie als instrument om onrust en agressie te beheersen? Niet agressief, maar duf? dr. Martin Smalbrugge. Wie ben ik??

Medicatie als instrument om onrust en agressie te beheersen? Niet agressief, maar duf? dr. Martin Smalbrugge. Wie ben ik?? Medicatie als instrument om onrust en agressie te beheersen? Niet agressief, maar duf? dr. Martin Smalbrugge Wie ben ik?? Specialist ouderengeneeskunde Hoofd opleidingsinstituut specialisme ouderengeneeskunde

Nadere informatie

In dit overzicht ziet u voor Zorgcentrum Crimpenersteyn de antwoorden op vragen van de inspectie over:

In dit overzicht ziet u voor Zorgcentrum Crimpenersteyn de antwoorden op vragen van de inspectie over: 000023200790 V2 De inspectie plaatst eenmalig de antwoorden die de zorgaanbieders gaven op haar website. Dit doet zij alleen van die instellingen die hiervoor toestemming hebben gegeven. Het openbaar maken

Nadere informatie

DESKUNDIG AAN HET WERK OUDEREN. Trainingen op het gebied van psychische problemen of psychiatrische stoornissen

DESKUNDIG AAN HET WERK OUDEREN. Trainingen op het gebied van psychische problemen of psychiatrische stoornissen DESKUNDIG AAN HET WERK OUDEREN Trainingen op het gebied van psychische problemen of psychiatrische stoornissen 2 3 INHOUDSOPAVE PAGINA Kennis over psychische problemen bij ouderen nodig?! 4 Praktische

Nadere informatie

Signalering symptomen bij mensen met dementie

Signalering symptomen bij mensen met dementie Signalering symptomen bij mensen met dementie Dinsdag 13 juni 2017 Moniek Pierik, verpleegkundige TMZ Annemiek Poelman, verpleegkundige TMZ Inhoud Signalering in de palliatieve fase Onbegrepen gedrag

Nadere informatie

Dutch Summary 135. Samenvatting

Dutch Summary 135. Samenvatting Dutch Summary 135 Samenvatting Probleemgedrag, zoals roepen, onrustig zijn of geagiteerd reageren, komt veel voor bij mensen met dementie. Vaak is probleemgedrag de reden waarom mensen worden opgenomen

Nadere informatie

Toetsingskader Toezicht op netwerken in de zorg thuis

Toetsingskader Toezicht op netwerken in de zorg thuis Toetsingskader Toezicht op netwerken in de zorg thuis Inleiding De Inspectie voor de Gezondheidszorg (IGZ) hanteert dit kader voor toetsing van netwerken van professionals die zorg bieden aan kwetsbare

Nadere informatie

Inspectie voor de Gezondheidszorg Ministerie van Volksgezondheid, Welzijn en Sport

Inspectie voor de Gezondheidszorg Ministerie van Volksgezondheid, Welzijn en Sport Inspectie voor de Gezondheidszorg Ministerie van Volksgezondheid, Welzijn en Sport Rapport van het hertoetsbezoek aan Respect Zorggroep, locatie Bosch en Duin in Den Haag op 10 februari 2016 Utrecht mei

Nadere informatie

Mantelzorg beleid KSW (kleinschalige woonvoorzieningen)

Mantelzorg beleid KSW (kleinschalige woonvoorzieningen) Mantelzorg beleid KSW (kleinschalige woonvoorzieningen) mei 1 2017 Uiteenzetting van de wijze waarop de ZorgSpecialist in de kleinschalige woonvoorzieningen samenwerkt met de mantelzorger De mantelzorger

Nadere informatie

Rapport van het inspectiebezoek Onderbouwd voorschrijven psychofarmaca in de gehandicaptenzorg aan De Zijlen, locatie Zandumerweg 9A in Niekerk op 22

Rapport van het inspectiebezoek Onderbouwd voorschrijven psychofarmaca in de gehandicaptenzorg aan De Zijlen, locatie Zandumerweg 9A in Niekerk op 22 Rapport van het inspectiebezoek Onderbouwd voorschrijven psychofarmaca in de gehandicaptenzorg aan De Zijlen, locatie Zandumerweg 9A in Niekerk op 22 november 2017 Utrecht Februari 2018 Inhoud 1 Inleiding

Nadere informatie

Toetsingskader Toezicht op zorgnetwerken rond cliënten in de thuissituatie

Toetsingskader Toezicht op zorgnetwerken rond cliënten in de thuissituatie zorg Toetsingskader Toezicht op zorgnetwerken rond cliënten in de thuissituatie 1. Inleiding De Inspectie Gezondheidszorg en Jeugd in oprichting ziet toe op de naleving van een groot aantal wettelijke-

Nadere informatie

Praktijkverpleegkundigen en de wet zorg en dwang

Praktijkverpleegkundigen en de wet zorg en dwang Praktijkverpleegkundigen en de wet zorg en dwang 17 maart 2015 Simone Abrahams, specialist ouderengeneeskunde, kaderarts psychogeriatrie en BOPZ-arts St. Zorgspectrum, locatie Het Houtens Erf Houten Wat

Nadere informatie

Kleinschalig wonen: doen of laten? Onderzoek bewoners. Trimbos-instituut 2006 1

Kleinschalig wonen: doen of laten? Onderzoek bewoners. Trimbos-instituut 2006 1 Kleinschalig wonen: doen of laten? Onderzoek bewoners 1 Inhoud lezing Achtergrond kleinschalig wonen Opzet onderzoek bewoners Resultaten onderzoek bewoners 2 Achtergrond (1) Kleinschalig wonen in Zweden

Nadere informatie

Evaluatie van een nieuwe vorm van cliëntgericht toezicht:

Evaluatie van een nieuwe vorm van cliëntgericht toezicht: Evaluatie van een nieuwe vorm van cliëntgericht toezicht: het Short Observational Framework for Inspection (SOFI) NIVEL, 23 juni 2015 Dr. Renate Verkaik Prof. dr. ir. Roland Friele Prof. dr. Anneke L.

Nadere informatie

Introductie. Introductie 3-10-2011. Kwetsbare ouderen kunnen langer zelfstandig thuis blijven wonen als op tijd ondersteuning geboden kan worden

Introductie. Introductie 3-10-2011. Kwetsbare ouderen kunnen langer zelfstandig thuis blijven wonen als op tijd ondersteuning geboden kan worden Introductie Leefstijlmonitoring als onderdeel van zorgverlening door een thuiszorgorganisatie: resultaten van een grootschalig implementatietraject Kwetsbare ouderen kunnen langer zelfstandig thuis blijven

Nadere informatie

ROM in de ouderenpsychiatrie

ROM in de ouderenpsychiatrie Improving Mental Health by Sharing Knowledge ROM in de ouderenpsychiatrie Marjolein Veerbeek Richard Oude Voshaar, Anne Margriet Pot Financier: Ministerie van VWS 2 Routine Outcome Monitoring Definitie

Nadere informatie

Ouderenmishandeling. Maartje Willems Verpleegkundig consulent geriatrie

Ouderenmishandeling. Maartje Willems Verpleegkundig consulent geriatrie Ouderenmishandeling Maartje Willems Verpleegkundig consulent geriatrie Programma Ontwikkelingen en cijfers Definitie Oorzaken Risicofactoren Vormen van ouderenmishandeling Meldcode Geheimhouding Handelingsverlegenheid

Nadere informatie

Indicatoren basisveiligheid voor de verpleeghuiszorg in 2018

Indicatoren basisveiligheid voor de verpleeghuiszorg in 2018 Home no. 2 April 2018 Eerdere edities Verenso.nl Indicatoren basisveiligheid voor de verpleeghuiszorg in 2018 Sandra van Beek, Marie-Julie van Hoof svanbeek@verenso.nl Sandra van Beek, Marie-Julie van

Nadere informatie

Bron: Zorg voor leren Betreft locatie: Ingevuld door: Datum:

Bron: Zorg voor leren   Betreft locatie: Ingevuld door: Datum: Checklist Mondzorgbeleid voor verpleeghuizen Op basis van de module Mondzorg uit het inventariserend onderzoek Kwaliteit mondzorg in verpleeghuizen onvoldoende van de Inspectie voor de Gezondheidszorg

Nadere informatie

Leren omgaan met onbegrepen (probleem)gedrag. Advies- en ondersteuningstraject voor mantelzorgers van thuiswonenden met dementie

Leren omgaan met onbegrepen (probleem)gedrag. Advies- en ondersteuningstraject voor mantelzorgers van thuiswonenden met dementie Leren omgaan met onbegrepen (probleem)gedrag Advies- en ondersteuningstraject voor mantelzorgers van thuiswonenden met dementie Nieuw bij Cicero: Leren omgaan met onbegrepen (probleem)gedrag. Advies- en

Nadere informatie

Deel B Stappenplan en teamevaluatie

Deel B Stappenplan en teamevaluatie Deel B Stappenplan en teamevaluatie Inhoud Stappenplan Omgaan met probleemgedrag Bijlage B1 Checklist probleemgedrag (bij stap 2 en 3) Bijlage B2 Samenvatting stappenplan Omgaan met probleemgedrag Bijlage

Nadere informatie

Rapport van het inspectiebezoek aan Zorggroep Charim, locatie De Looborch in Zeist op 21 juli 2015

Rapport van het inspectiebezoek aan Zorggroep Charim, locatie De Looborch in Zeist op 21 juli 2015 Rapport van het inspectiebezoek aan Zorggroep Charim, locatie De Looborch in Zeist op 21 juli 2015 Utrecht november 2015 V1005710 Inhoud 1 Inleiding... 3 1.1 Aanleiding en belang... 3 1.2 Doelstelling

Nadere informatie

Rapport van het inspectiebezoek aan Zorglocatie Tusselerhof in Lochem op 15 maart 2016

Rapport van het inspectiebezoek aan Zorglocatie Tusselerhof in Lochem op 15 maart 2016 Rapport van het inspectiebezoek aan Zorglocatie Tusselerhof in Lochem op 15 maart 2016 Utrecht Juni 2016 V1008249 Inhoud 1 Inleiding... 3 1.1 Aanleiding en belang... 3 1.2 Doelstelling bezoek... 3 1.3

Nadere informatie

Zorgorganisatie en apotheker: werken aan juist gebruik van psychofarmaca. Bewuste inzet van psychofarmaca doet u niet alleen

Zorgorganisatie en apotheker: werken aan juist gebruik van psychofarmaca. Bewuste inzet van psychofarmaca doet u niet alleen Zorgorganisatie en apotheker: werken aan juist gebruik van psychofarmaca INLEIDING De samenwerking tussen bestuurders, zorgmedewerkers, artsen en apothekers speelt een belangrijke rol in het afbouwen van

Nadere informatie

Vastgesteld rapport van het inspectiebezoek aan Stichting Sevagram, locatie Tobias in Heerlen op 13 oktober 2015

Vastgesteld rapport van het inspectiebezoek aan Stichting Sevagram, locatie Tobias in Heerlen op 13 oktober 2015 Vastgesteld rapport van het inspectiebezoek aan Stichting Sevagram, locatie Tobias in Heerlen op 13 oktober 2015 Utrecht januari 2016 V1005437 Vastgesteld rapport van het inspectiebezoek aan Tobias te

Nadere informatie

Stichting Solis t.a.v. raad van bestuur Diepenveenseweg AP DEVENTER

Stichting Solis t.a.v. raad van bestuur Diepenveenseweg AP DEVENTER > Retouradres Postbus 2518 6401 DA Heerlen Stichting Solis t.a.v. raad van bestuur Diepenveenseweg 169 7413 AP DEVENTER Stadsplateau 1 3521 AZ Utrecht Postbus 2518 6401 DA Heerlen T 088 120 50 00 F 088

Nadere informatie

Dag van de Dementiezorg 2016 Palliatieve zorg bij dementie

Dag van de Dementiezorg 2016 Palliatieve zorg bij dementie Dag van de Dementiezorg 2016 Palliatieve zorg bij dementie Workshop Paul Vogelaar, verpleegkundig expert palliatieve zorg en pijn Lux Nova, palliatieve zorg & training 2 Work-shoppen 3 Dementie Combinatie

Nadere informatie

Digitale vragenlijst De vragenlijst is opgezet als een "webbased survey", een vragenlijst die via het Internet ingevuld kan worden.

Digitale vragenlijst De vragenlijst is opgezet als een webbased survey, een vragenlijst die via het Internet ingevuld kan worden. Deze online vragenlijst is bedoeld om de zorginhoudelijke risico-indicatoren verslagar 2015 van uw vestiging uit te vragen. De set zorginhoudelijke risico-indicatoren is voor zowel de Verpleeg- en Verzorgingshuiszorg

Nadere informatie

1. Waaruit bestaat de onvrijwillige zorg, waarom wordt deze ingezet? (soort, duur, frequentie, motivatie)

1. Waaruit bestaat de onvrijwillige zorg, waarom wordt deze ingezet? (soort, duur, frequentie, motivatie) Aanvraag Consultatie bij onvrijwillige zorg Personalia Naam cliënt Geboortedatum Organisatie Locatie/afdeling Opnamedatum Aanleiding voor de Consultatie bij onvrijwillige zorg 1. Waaruit bestaat de onvrijwillige

Nadere informatie

Focusbrief Zorginkoop 2018 Voor zorgverzekeraar en zorgkantoor

Focusbrief Zorginkoop 2018 Voor zorgverzekeraar en zorgkantoor Focusbrief Zorginkoop 2018 Voor zorgverzekeraar en zorgkantoor Geachte mevrouw, mijnheer, Voor Alzheimer Nederland zijn de zorgverzekeraars en zorgkantoren belangrijke partners bij het realiseren van goede

Nadere informatie

Vastgesteld rapport van het inspectiebezoek aan Woonzorgcentrum Het Hooge Heem in Grootegast op dinsdag 11 augustus 2015

Vastgesteld rapport van het inspectiebezoek aan Woonzorgcentrum Het Hooge Heem in Grootegast op dinsdag 11 augustus 2015 Vastgesteld rapport van het inspectiebezoek aan Woonzorgcentrum Het Hooge Heem in Grootegast op dinsdag Utrecht november 2015 V1005427 Inhoud 1 Inleiding... 3 1.1 Aanleiding en belang... 3 1.2 Doelstelling

Nadere informatie

Thema: opleiding en kwaliteit in Gezondheidszorg voor kwetsbare ouderen. Een inhoudelijk perspectief (Verenso en V&VN)

Thema: opleiding en kwaliteit in Gezondheidszorg voor kwetsbare ouderen. Een inhoudelijk perspectief (Verenso en V&VN) Thema: opleiding en kwaliteit in Gezondheidszorg voor kwetsbare ouderen Een inhoudelijk perspectief (Verenso en V&VN) Taskforce Waardigheid en Trots Dr. Ton J.E.M. Bakker, SO/ psychogeriater Lector Functiebehoud

Nadere informatie

Rapport van het inspectiebezoek aan Stichting Duinrust in Den Haag op 28 oktober 2015

Rapport van het inspectiebezoek aan Stichting Duinrust in Den Haag op 28 oktober 2015 Rapport van het inspectiebezoek aan Stichting Duinrust in Den Haag op 28 oktober 2015 Utrecht, januari 2016 V1006458 Inhoud 1 Inleiding... 3 1.1 Aanleiding en belang... 3 1.2 Doelstelling bezoek... 3 1.3

Nadere informatie

Waarom schrijven specialisten ouderen- geneeskunde psychofarmaca voor?

Waarom schrijven specialisten ouderen- geneeskunde psychofarmaca voor? UMCG Waarom schrijven specialisten ouderen- geneeskunde psychofarmaca voor? Verenso Jaarcongres 2011 Dr. S.U. Zuidema (Sytse) Afdeling Eerstelijnsgeneeskunde UMC St Radboud Nijmegen Afdeling Huisartsgeneeskunde

Nadere informatie

Verminderen van suïcidaliteit

Verminderen van suïcidaliteit Improving Mental Health by Sharing Knowledge Verminderen van suïcidaliteit Van beleidsadvies naar uitvoering Judith Blekman 11 mei 2010 De aanloop naar nieuw beleid Start buiten de overheid: Ivonne van

Nadere informatie

Vastgesteld rapport van het inspectiebezoek aan Stichting Zonnehuisgroep Vlaardingen, locatie Het Zonnehuis in Vlaardingen op 4 augustus 2015

Vastgesteld rapport van het inspectiebezoek aan Stichting Zonnehuisgroep Vlaardingen, locatie Het Zonnehuis in Vlaardingen op 4 augustus 2015 Vastgesteld rapport van het inspectiebezoek aan Stichting Zonnehuisgroep Vlaardingen, locatie Het Zonnehuis in Vlaardingen op 4 augustus 2015 Utrecht oktober 2015 V1005735 Inhoud 1 Inleiding... 3 1.1 Aanleiding

Nadere informatie

Betere zorg door minder psychofarmaca?

Betere zorg door minder psychofarmaca? Betere zorg door minder psychofarmaca? Sytse Zuidema, specialist ouderengeneeskunde Hoofd sectie ouderengeneeskunde Afdeling huisartsgeneeskunde UMCG 19-11-2013 UKON 10 jaar! 1 Opbouw Psychofarmaca Gebruik,

Nadere informatie

14-12-2011. Programma. Problematisch middelengebruik voorkomen bij mensen met LVB. Alcohol- en drugsgebruik bij LVB. Definitie LVB

14-12-2011. Programma. Problematisch middelengebruik voorkomen bij mensen met LVB. Alcohol- en drugsgebruik bij LVB. Definitie LVB Problematisch middelengebruik voorkomen bij mensen met LVB Marijke Dijkstra Trimbos instituut Focus op onderzoek Utrecht, 2 december 2011 Improving Mental Health by Sharing Knowledge Programma Middelengebruik

Nadere informatie

Vastgesteld rapport van het inspectiebezoek aan Beweging 3.0, verpleeghuis De Lichtenberg in Amersfoort op 20 oktober 2015

Vastgesteld rapport van het inspectiebezoek aan Beweging 3.0, verpleeghuis De Lichtenberg in Amersfoort op 20 oktober 2015 Vastgesteld rapport van het inspectiebezoek aan Beweging 3.0, verpleeghuis De Lichtenberg in Amersfoort op 20 oktober 2015 Utrecht februari 2016 V1005711 Vastgesteld rapport van het inspectiebezoek aan

Nadere informatie

ZELFMANAGEMENT. Ramon Daniëls Hogeschool Zuyd. Jaarcongres Ergotherapie 24 november 2011

ZELFMANAGEMENT. Ramon Daniëls Hogeschool Zuyd. Jaarcongres Ergotherapie 24 november 2011 ZELFMANAGEMENT Ramon Daniëls Hogeschool Zuyd Jaarcongres Ergotherapie 24 november 2011 Er is iets gaande! Er is iets gaande! Google combinatie zelfmanagement en zorg: 106.000 hits Er is iets gaande! LandelijkActieprogrammaZelfmanagement

Nadere informatie

Tussen Droom en Daad en Droom en Daad

Tussen Droom en Daad en Droom en Daad Home no. 1 Feb. 2015 Revalidatie chronische aandoeningen Eerdere edities Verenso.nl Tussen Droom en Daad en Droom en Daad Mr. Roy B.J. Knuiman, juridisch beleidsmedewerker Verenso Drs. Jacobien F. Erbrink,

Nadere informatie

Leren omgaan met onbegrepen (probleem)gedrag. Advies- en ondersteuningstraject voor mantelzorgers van thuiswonenden met dementie

Leren omgaan met onbegrepen (probleem)gedrag. Advies- en ondersteuningstraject voor mantelzorgers van thuiswonenden met dementie Leren omgaan met onbegrepen (probleem)gedrag Advies- en ondersteuningstraject voor mantelzorgers van thuiswonenden met dementie Inleiding Dementie: feiten en cijfers Wist u dat 1 op de 5 mensen een vorm

Nadere informatie

Ergotherapie bij ouderen met ERGOTHERAPIE BIJ ROUW EN PALLIATIEVE ZORG

Ergotherapie bij ouderen met ERGOTHERAPIE BIJ ROUW EN PALLIATIEVE ZORG STUDIEDAG 21 MEI 2015 N Ergotherapie bij ouderen met STUDIEDAG depressie, ERGOTHERAPIE verslaving of delier BIJ ROUW EN PALLIATIEVE ZORG 27 NOVEMBER 2014 Steeds meer ouderen met een verslaving, depressie

Nadere informatie

27-11- 14. Wat je doet is wie je bent? Inhoud. De bedoeling. Waarom zijn activiteiten belangrijk vinden jullie? Belang activiteiten

27-11- 14. Wat je doet is wie je bent? Inhoud. De bedoeling. Waarom zijn activiteiten belangrijk vinden jullie? Belang activiteiten Improving Mental Health by Sharing Knowledge Wat je doet is wie je bent? Activiteiten en welbevinden bij mensen met dementie Annie Tuinenberg Claire Wessel Inhoud De bedoeling van vanmiddag Het belang

Nadere informatie