De ontwikkelde proactieve methodiek richt zich op het herkennen van het afwijkende gedrag 1 dat vooraf gaat aan criminele acties.
|
|
- Victor Martens
- 8 jaren geleden
- Aantal bezoeken:
Transcriptie
1 Men wordt zich steeds meer bewust dat het huidige reactieve beveiligingsklimaat niet meer werkt en het tijd is voor het ontwikkelen van een proactieve veiligheidsvisie. Als beveiligen zou inhouden; Incidenten voorkomen waarom zijn de beveiligingsmaatregelen dan reactief ingericht? De ontwikkelde proactieve methodiek richt zich op het herkennen van het afwijkende gedrag 1 dat vooraf gaat aan criminele acties. Om evenementenmedewerkers te leren hoe zij vanuit een proactieve houding het afwijkende gedrag van de bezoekers kunnen waarnemen en direct daaraan gekoppeld achter de intentie van deze afwijking kunnen komen zijn opgeleide medewerkers met specifieke competenties nodig. Om deze reden hebben wij TNO wetenschappelijk onderzoek laten doen naar de proactieve veiligheidsmethodiek en de competenties van een medewerker die beter dan anderen afwijkend gedrag kan herkennen. Hoe werkt de methodiek? De methodiek gaat uit van de intentie en de mogelijkheden van de kwaadwillende om de organisatie aan te vallen, dit in plaats van de eigen mogelijkheden (vaak fysieke en elektronische) die de organisatie heeft aangeschaft om een risico of incident te stoppen. De medewerker maakt een dreigingsassessment van personen, objecten of situaties op basis van waarschuwingsindicatoren die gelieerd zijn aan een modus operandi van een incident. Deze waarschuwingsindicatoren moeten worden onderzocht door middel van het stellen van klantvriendelijke vragen (security questioning) om achter de intentie van de waarschuwingsindicatoren te komen. De medewerker heeft kennis van het normale en het afwijkende gedrag en weet de juiste klantvriendelijke opvolging te geven. Hierdoor weet de medewerker de slechte intentie van de kwaadwillenden zichtbaar te maken. Praktische toepasbaarheid Doordat er uitgegaan wordt van het principe; normaal versus afwijking is het mogelijk om de methodiek onder andere breed toepasbaar te maken voor de evenementen sector. Bekwaam houden en motivatie Opleiden, trainen en bewust bekwaamhouden is cruciaal voor deze actieve veiligheidsvorm. De instelling van de medewerker verandert van een reactieve naar proactieve houding. De medewerker moet dus in staat zijn om snel zelf te beslissen of er sprake is van een dreiging. Hierdoor heeft de methodiek ook een positieve en motiverende invloed op de medewerkers. Om de verandering in een pakkend beeld te zetten: Een visser die wacht tot zijn dobber ondergaat versus een jager die alert zoekt naar zijn kans van die dag. 1 Afwijkende gedrag en competenties van een profiler volgens het TNO onderzoek SoSecure Aerdenhoutsduinweg AN Aerdenhout info@sosecure.nl
2 De menselijke factor in veiligheid Predictive Profiling Evenementen Crowd Control 1
3 Roelf Pot Leen van der Plas Agenda Nu Afwijkend Gedrag Hoe het eigenlijk heurt Dhr. J. Kelder 2
4 Vraag aan u Hoe wordt het veiligheidsbeleid door de organisator uitgevoerd? Doel van beveiligingsinzet? Welke beveiligingsmaatregelen worden ingezet? Waar beveiligen we tegen? Welke incidenten id zijn een risico? i Hoe worden deze incidenten gepleegd, veroorzaakt en voorkomen Modus Operandi Hoe registreren we deze incidenten? Welke beveiligingsmaatregelen zetten we in? 3
5 Afwijkend gedrag Basisprincipe Predictive Profiling Proactief ipv reactief Indicatoren herkennen Prikkelen Intentie Informatie delen 4
6 Met welk doel? Het voorkomen van een incident, dan wel het beperken van de overlast en schade Wat willen wij? In een zo vroeg mogelijk stadium onderkennen van de indicatoren Het oplossen van de indicatoren 5
7 De stappen van de planningscyclus Planningscyclus Selectie evenement Informatie verzamelen Tooling up Dry run Uitvoering Vlucht 6
8 Planningscyclus Voorbereidende fase Herkennen afwijkende gedrag Uitvoerende fase Inzet middelen Spanningsopbouw afwijkend gedrag Route Indicatoren Spanning Periferie e e Laag Veilig Midden Midden Afwijkend gedrag Dichtbij Hoog Afwijkend gedrag en houding 7
9 Beveiligingsinzet Reactief Controle bij de ingang Doel controle Druk bij de beveiligers 8
10 Hoe het heurt Uitgangspunt Methodiek Het voorkomen van een incident, dan wel het beperken van de overlast en schade In een zo vroeg mogelijk stadium onderkennen en oplossen van indicatoren Denken vanuit de mogelijkheden en de intentie van de kwaadwillende 9
11 Competenties Mensen-Competenties-Herkennen-Interventie Wetenschappelijk Onderzoek Assessment Organisatiewaarde intern en extern Training, Opleiding en Red Teaming Informatie Gestuurde Evenementen Veiligheid Database Evenementen Veiligheid 10
12 Database Evenementen Veiligheid HEV-RA DEV Bezoeker s profielen Evalueren IGEV Risico s & scenario s Informatie delen Beveiligingspl an Indicatoren vaststellen Informatie Gestuurde Evenementen Veiligheid Visser Reactief Jager Proactief 11
13 Vragen 12
14 Opleiding Predictive Profiling Wat is het Predictive Profiling is een methodiek om een mogelijk criminele actie al in een vroeg stadium te ontdekken en te categoriseren, gebaseerd op de analyse van waargenomen afwijkendgedrag, informatie, een situatie en/of voorwerpen. De opleiding wordt in samenwerking met de ESIF (European Security Intelligence Foundation) aangeboden. Doel De opleiding heeft tot doel de methodiek Predictive Profiling aan te leren. Na afronding van de cursus bent u in staat om verdachte personen en situaties op basis van indicatoren te herkennen en hierop adequaat te reageren. Bovendien krijgt u de handvatten aangereikt om de Predictive Profiling methodiek binnen uw eigen organisatie of die van uw opdrachtgevers te implementeren. Leerstof De leerstof van de opleiding bestaat uit: Planningcyclus kwaadwillende Red Teaming Suspicious Indicators Security Questioning Dreigingsassesment Praktijkoefeningen De opleiding wordt afgesloten met een examen. Security Certifisering DPP & CSP Met deze op post-hbo niveau verzorgde opleiding bent u in staat om het waardevolle, officieel erkende Diploma Predictive Profiling (DPP) te behalen. Als u voldoet aan de eindtermen van de opleiding Predictive Profiling kunt u zich, als ook de praktijkopdracht is afgerond, laten inschrijven in het register Certified Security Profiler. U bent dan tevens bevoegd om de letters CSP als kwaliteitsaanduiding achter uw naam te plaatsen. Duur & Kosten De opleiding bestaat uit 7 vrijdag. Kosten bedragen: 2060,- p.p. Locatie: Vrije Universiteit Amsterdam Bert van Pel CSP Predictive Profiling en Red Teaming de beveiligingsmethodiek van Nu
15 Red Teaming Wat is het Red Teaming test de dagelijkse beveiligingsaspecten van de organisatie en geeft inzicht in de verbeterpunten van de integrale veiligheidsketen en kwaliteit van de service- en klantgerichtheid van de medewerkers. Getrainde experts vallen vanuit het oogpunt van kwaadwillenden de organisatie aan op basis van een vooraf afgestemd scenario. Doel Inzicht geven in de kwaliteit van organisatorische beveiligingsmaatregelen (OBE). Vergroten van het veiligheidsbewustzijn in de organisatie en meten van de kwaliteit van de service- en klantgerichtheid van de medewerkers. Aanpak De aanpak is gebaseerd op realistische risico s en scenario s afgestemd op de omgeving van de organisatie. Deze risico s en scenario s worden vooraf samen afgestemd met de beveiligingsmanager en verwerkt in een script. Het script wordt uitgevoerd door getrainde experts met ruime ervaring in Red Teaming. Red Teaming Groep Nederland SoSecure heeft een voor Nederland een besloten en afgeschermd programma Red Teaming ontwikkeld, waarbij organisaties Red Teaming oefeningen bij elkaar gaan uitvoeren. U ervaart dan zelf wat een slechte intentie met uw eigen gedrag doet. Tegelijkertijd krijgt u op diverse niveau s een schat aan Security ervaring die u in staat zal stellen om proactieve verbeteringen in uw eigen organisatie door te voeren. U ontvang van elke Red Teaming oefening een rapportage. Predictive Profiling methodiek Wat is het De Predictive Profiling is de beveiligingsmethodiek van nu. Hierin wordt geleerd pro-actief en klantvriendelijk te handelen op afwijkend gedrag. Doel Het veranderen van een re-actieve naar een pro-actieve manier van beveiligen. Verhogen van de security awareness en klantvriendelijkheid van de medewerkers. Methodiek De Predictive Profiling methodiek is opgebouwd uit; Red Teaming, Informatiedeling en twee afzonderlijke actieve trainingsdagen. De trainingen bieden veel praktische oefeningen, hierdoor krijgen de deelnemers inzicht in het eigen- en groepsfunctioneren en is het trainingsresultaat direct toepasbaar op de werkvloer. Red Teaming meet de klantgerichtheid en het niveau van de veiligheidszorg van de organisatie en beveiligingsmedewerkers. De resultaten van de Red Teaming worden met de leidinggevende besproken en is een belangrijk onderdeel van de trainingen. SoSecure Villa Eickenrode Aerdenhoutsduinweg AN Aerdenhout T
16 security Predictive profiling, of proactief beveiligen De beveiligingsmethod Predictive profiling mag op steeds meer belangstelling rekenen van organisaties die op zoek zijn naar een andere, meer proactieve manier van beveiligen. In een serie van drie artikelen wordt ingegaan op deze methodiek en wordt aan de hand van praktijkvoorbeelden getoond wat de toepassingsmogelijkheden en resultaten kunnen zijn. BERT VAN PEL * Mensen die onbekend zijn met predictive profiling (PP), hebben er vaak een beeld van dat overeenkomt met wat zij kennen van crime-programma s op televisie of uit filmproducties, zoals The Silence of the Lambs, waarin FBI-agente Clarice Starling de perverse gedachten van de seriemoordenaar Hannibal Lector probeert te doorgronden met als doel een misdaad op te lossen. Laat ik u meteen uit de droom helpen, PP heeft daar helemaal niets mee van doen. In deze series en films gaat het namelijk over het zogenaamde criminal profiling, oftewel het onderzoek dat plaatsvindt na een misdrijf. PP richt zich echter vooral op alles wat voorafgaat aan een criminele of terroristische actie. In een serie van drie artikelen doet Bert van Pel de methodiek van predictive profiling uit de doeken en stelt hij de toepassingsmogelijkheden ervan aan de orde. Zo krijgt u inzicht in de succesfactoren achter de methodiek. Maar hij zal ook kritische kanttekeningen plaatsen, want profiling is geen trucje. Verder zal een aantal securityexperts en -wetenschappers vanuit eigen ervaring en onderzoek inzicht geven in de mogelijkheden en resultaten die zij met predictive profiling hebben bereikt. Definitie Laten wij eens inzoomen op de definitie zoals deze wordt gebruikt in de Certified Security Profiler (CSP) opleiding en de filosofie achter deze methodiek. Wat maakt PP nu zo wezenlijk anders dan alle andere vormen van beveiliging? Wat zijn de strategische voordelen? Kortom, waarom is PP volgens ons de beveiligingsmethodiek van vandaag? Predictive profiling is het maken van een dreiging-assessment voor een persoon, situatie of voorwerp op basis van indicatoren die direct correleren met een modus operandi (MO). Wat in deze definitie direct opvalt, is het woord dreiging in plaats van bijvoorbeeld het woord risico. De reden hiervoor is dat een mogelijke dreiging, in tegenstelling tot een risico, slechts twee uitkomsten kent. Ze is er wel of ze is er niet. Voor een profiler betekent dit dat hij ook in staat moet zijn om snel te beslissen of er sprake is van een dreiging / geen dreiging. Zijn gereedschap hiervoor zijn bijvoorbeeld de suspicious indicators. Deze indicatoren worden ontwikkeld op basis van de MO s en zijn omgevingspecifiek. Indicatoren fungeren als dynamische procedures van slechts één of twee regels en bij het waarnemen van één of meer indicatoren moet een medewerker bepalen of er sprake is van een dreiging of niet. Om dit te doen zal de medewerker getraind moeten worden in security questioning, waarover in het volgende artikel meer. De directe correlatie van indicatoren met een MO zorgt er ook voor dat bijvoorbeeld afwijkend gedrag specifiek wordt gemaakt. Dit wordt ook wel het articuleren van dreiging genoemd en moet voorkomen dat profilers reageren op allerlei signalen die irrelevant zijn. Dit zou namelijk de kans verhogen op het maken van fouten. Belangrijk uitgangspunt PP gaat in eerste instantie uit van de mogelijkheden die een tegenstander heeft om een organisatie succesvol aan te kunnen vallen, in plaats van de eigen mogelijkheden om een aanval te Het is geen kunstje, maar het is een filosofie die je hanteert stoppen. U zult misschien denken dat dit logisch is, maar in de praktijk wordt dit principe zelden toegepast. Vaak is het zo dat er eerst naar de eigen mogelijkheden wordt gekeken bij het invoeren van beveiligingsmaatregelen. Het gevolg van deze manier van denken is dat de kans groot is dat het beschikbare budget op gaat aan allerlei zaken die in 38 Security Management nummer 7/8 juli/augustus 2012
17 security iek van nu geen verhouding staan tot het effectief beveiligen van de omgeving. Red teaming en security questioning zijn veel effectiever om een omgeving goed te beveiligen en kosten bovendien vrijwel niets. Niet in de laatste plaats, omdat dit ook uitgevoerd kan worden door een willekeurige medewerker. Proactief Niemand staat s morgens op om nog diezelfde dag een criminele of terroristische actie uit te voeren. Zelfs een lone wolve zoals Anders Breivik had zijn plannen goed voorbereid en heeft ze met militaire precisie uitgevoerd. Kwaadwillenden zijn altijd op zoek naar een mogelijkheid om Toepassingsgebieden PP is zoals gezegd een omgeving specifiek vak in de zin dat het op maat moet worden gemaakt voor elke specifieke omgeving. De uitgangspunten zijn identiek, alleen de uitvoering verschilt. Professionals in HR, musea, evenementenorganisaties maar ook bijvoorbeeld (auto)verhuurbedrijven en winkelcentra kunnen op basis van bekende MO s verdachte indicatoren ontwikkelen, en de medewerkers proactief trainen in deze fascinerende methodiek. PP is dus niet alleen toepasbaar in een hoogrisico-omgeving, maar kan feitelijk overal worden toegepast. een actie zo simpel mogelijk uit te voeren, vaak voorafgaand aan een meestal complexe voorbereiding waarbij de kwaadwillende een cover zal gebruiken om zijn ware intentie zo goed mogelijk af te schermen. Deze voorbereiding wordt ook wel de criminele of terroristische plannings-» Security Management nummer 7/8 juli/augustus
18 security cyclus genoemd en ziet er als volgt uit.» Doel bepalen» Informatie halen» Surveilleren bij het doel» Plannen» Tooling up (de benodigde materialen verzamelen)» Dry Run/training (laatste generale repetitie)» Uitvoering» Vlucht (deze laatste stap geldt uiteraard niet voor zelfmoordterroristen.) De criminele planningscyclus maakt dat een tegenstander bij iedere nieuwe stap continu in de aanval is. Een organisatie die haar maatregelen alleen richt op het uitvoeringsdeel van deze cyclus en reactief is ingesteld, is dan meestal al te laat om een potentiële dreiging nog af te wenden. PP richt zich om die reden op alle stappen in de planningscyclus. Dit principe zorgt ervoor dat een mogelijke dreiging al in een vroeg stadium kan worden gemitigeerd. Het maakt PP daarmee tot één van de meest proactieve beveiligingsmethodieken die er bestaan. De gecursiveerde stappen geven aan wanneer een tegenstander zichtbaar zou kunnen zijn voor een medewerker die de verdachte indicatoren herkent die voor zijn omgeving van toepassing zijn. Deze cyclus geeft ook aan dat een organisatie er goed aan doet om zich Predictive profiling in de praktijk niet alleen maar te richten op het uitvoeringsdeel - want dan is het meestal te laat - maar vooral op de stappen die voorafgaan aan de uitvoering. Kluisdeur in gipsen wand Veel organisaties doen enorme investeringen in elektronische systemen, zonder zich van tevoren af te vragen of deze investering overeenkomt met de mogelijkheden die een tegenstander heeft om de organisatie succesvol aan te vallen. De meeste elektronische en organisatorische maatregelen zijn vaak in hoge mate voorspelbaar. Deze voorspelbaarheid is een absoluut voordeel voor een tegenstander. Een belangrijk argument hiervoor is dat er geen elektronische systemen bestaan die zich richten op de voorbereidende fase uit de planningscyclus. Vooralsnog is dit alleen door een getrainde medewerker waar te nemen. Het inzetten van elektronische maatregelen zonder de mensen te trainen in proactief beveiligen, is daarom net zoiets als een kluisdeur in een gipsen wand. Het ziet er op het eerste gezicht vaak indrukwekkend uit maar u bent en Geen kunstje, maar een filosofie Binnen onze organisatie passen wij predictive profiling sinds een jaar toe. Daaraan voorafgaand hebben wij als security managers een training ondergaan in Israël en hebben wij vervolgens onze eigen beveiligingsmedewerkers opgeleid. De vernieuwde manier van beveiligen, proactief en vanuit de criminele planningscyclus, vereist een andere mindset, een cultuuromslag. Het is de inzet en investering zeker waard. Het feit dat je de beveiligers het gereedschap geeft en de verantwoordelijkheid voor hun eigen handelen, maakt de inhoud van het werk van beveiligers veel interessanter. Ze zijn echt met de inhoud van hun vak bezig, met het voorkomen van criminele handelingen. Dit in plaats van wachten op een melding. De beveiligers voelen ook de verantwoordelijkheid die zij hebben voor hun handelen en zijn daardoor daadwerkelijk meer betrokken. PP is geen kunstje, maar het is een filosofie die je hanteert. Als security manager moet je die filosofie uitdragen, je moet haar hebben ondergaan om het uit te kunnen dragen aan je mensen. Je moet de verantwoordelijkheid durven nemen om de verantwoordelijkheid uit handen te geven aan je beveiligers. Johan de Paauw, security manager bancaire sector blijft zeer kwetsbaar voor kwaadwillenden. Common sense Een proactief securitysysteem is gebaseerd op common sense, onvoorspelbaarheid en flexibiliteit. Ofwel, niet te veel procedures die snel kunnen worden aangepast als dat noodzakelijk is. Plaats deze gedachte eens in het perspectief van bijvoorbeeld de luchtvaartbeveiliging van vandaag de dag. Passagiers worden verplicht allerlei ongemakken door te maken, vanwege een controlesysteem uit de jaren zeventig Predictive profiling richt zich op alles wat voorafgaat aan een criminele actie dat is ingericht op de dreigingen van gisteren en niet die van vandaag. Beveiligers die op zoek zijn naar metalen voorwerpen, want daar worden kennelijk gevaarlijke dingen van gemaakt. Met een dosis ergernis en lange wachttijden als gevolg. Ondertussen zijn terroristen in staat om met metaalloze explosieven verstopt in ondergoed (lees de recente persberichten) langs deze ietwat gedateerde vorm van beveiliging te komen. Zoeken naar explosieven heeft op basis van de bestaande beveiligingssystemen onvoldoende zin. Zoeken naar de persoon die een dreiging vormt, wel. Deze persoon heeft namelijk een andere intentie dan de mensen die alleen maar van A naar B willen reizen. Kort gezegd, focus niet alleen op de bom maar vooral op de bomber. Dreiging versus risico Het maken van een dreiging / geen dreiging beslissing is iets wat de meeste mensen geregeld en vaak onbewust doen. De menselijke intuïtie voelt meestal goed aan dat er iets niet helemaal klopt aan het verhaal van een persoon of situatie. Predictive profilers doen feitelijk hetzelfde maar dan op basis van verdachte indicatoren die direct correleren met een MO. Deze indicatoren maken het spotten van bijvoorbeeld afwijkend gedrag en het maken van een dreiging / geen dreiging beslissing na een kort security- 40 Security Management nummer 7/8 juli/augustus 2012
19 security interview relatief eenvoudig. Een belangrijk basisprincipe hierbij is dat de medewerker die zijn beslissing maakt, nooit zomaar overruled mag worden in zijn beslissing door bijvoorbeeld een leidinggevende. Er is immers een groot verschil tussen het inschatten van een risico en het maken van een dreiging / geen dreiging beslissing. Het verantwoordelijk worden gemaakt voor het nemen van de juiste operationele beslissing heeft ook zo is onze ervaring een positieve invloed op de motivatie en het empowerment van medewerkers. Voor leidinggevenden betekent dit dat zij verantwoordelijkheid voor een groot deel moeten durven neerleggen bij de uitvoerende. Hostmanship Het aardige en bijkomende voordeel van PP is dat de methodiek het beste werkt als de medewerkers hostmanship daadwerkelijk toepassen in de interactie met het publiek. De reden hiervoor vloeit voort uit het doel van een medewerker, op het moment dat hij contact maakt met een bezoeker. Het contact met als doel het halen van informatie om een dreiging / geen dreiging beslissing te maken, werkt alleen als dit gebeurt vanuit oprechte interesse en respect voor de bezoekers. In het volgende artikel waarin security questioning en de competenties van een profiler centraal staan, zullen wij hier verder op ingaan. (Advertentie) Strategische keuze PP is vanuit meer dan één reden een interessante nieuwe ontwikkeling voor securityprofessionals. Er zijn bijvoorbeeld aanzienlijke kostenbesparingen te realiseren. Een getrainde profiler hoeft namelijk niet per se een beveiliger te zijn. Medewerkers die beschikken over de juiste competenties, kunnen vanuit hun eigen bestaande rol van grote toegevoegde waarde zijn voor de veiligheid binnen het te beschermen gebied. Minder procedures en een intelligente logische benadering van bezoekers zullen ook het gevoel van welkom versterken. Is PP hiermee het ultieme wapen tegen criminaliteit en terrorisme? Nee, uiteraard niet. De kans op het maken van een verkeerde inschatting is nog steeds aanwezig. De implementatie van de methodiek vraagt dan ook het nodige van mensen en een organisatie. De strategische vragen en keuzes waarvoor security managers staan ten opzichte van de dreigingen van vandaag en morgen, zouden moeten beginnen met een andere mindset. De kans is anders groot dat u als een generaal de strijd van gisteren aan het voeren bent in plaats van die van vandaag en morgen. * Bert van Pel CSP is directeur van SoSecure Group en is als docent van de European Security Intelligence Foundation (ESIF) betrokken bij de Certified Security Profiler (CSP) post-hbo opleiding. Tijdens het Security Management Congres op 1 november verzorgt Bert van Pel twee expertsessies over predictive profiling. Meer weten? Download de gratis whitepapers op OPLEIDING PREDICTIVE PROFILING Start 7 september 2012 Locatie Vrije Universiteit Amsterdam Meer weten of bel naar Predictive Profiling de Beveiligingsmethodiek van nu Security Management nummer 7/8 juli/augustus
20 security Predictive profiling of proactief beveiligen Security questioning & Prikkelen Predictive profiling mag op steeds meer belangstelling rekenen van organisaties die op zoek zijn naar een meer proactieve manier van beveiligen. In een serie van drie artikelen wordt ingegaan op deze methodiek. In dit tweede artikel aandacht voor het meest effectieve wapen van een profiler: het stellen van open vragen, oftewel security questioning. Aan de hand van de resultaten van recent TNO-onderzoek en ervaringen van de Politieacademie wordt ingegaan op afwijkend gedrag en het prikkelen van de omgeving. BERT VAN PEL, BERRY VERHAGEN, REMCO WIJN * Predictive profiling richt zich vooral op de intentie van een persoon, in plaats van de middelen die criminelen en terroristen gebruiken om hun acties uit te voeren. De vraag is: hoe maak je de intentie zichtbaar van iemand die kwade bedoelingen heeft? Maar ook: waar focussen traditionele beveiligers op? Kijken zij verder dan de omgeving waar zij staan? Het antwoord op deze laatste vraag is helaas vaker nee dan ja. Onderdeel systeem Zelfs als uw gezicht op een poster zou staan met het woord gezocht eronder, is de kans klein dat u wordt opgemerkt. Dat heeft niet zoveel te maken met de mate waarin beveiligers hun best doen, maar meer met het systeem waarvan zij onderdeel zijn. Beveiligers op bijvoorbeeld luchthavens kijken passagiers niet of nauwelijks aan, maar concentreren zich op een beeldscherm of detectiepoortje. Het probleem met deze benadering is dat er weliswaar een kans is dat het middel wordt weggenomen van een persoon wiens intentie het is om schade toe te gaan brengen, maar het de vraag blijft of wegnemen van het gevaarlijke item de intentie zal stoppen van iemand die toch al van plan is om zijn plan hoe dan ook uit te voeren. De aanslagen in de VS op 11 september 2001 en alle incidenten in de jaren daarna duiden erop dat dit niet het geval is. Het schaartje en de aansteker worden in beslag genomen, maar de duty free gekochte fles whisky kan - wanneer deze wordt gebroken - als wapen worden gebruikt tegen bemanning of passagiers. Onze tegenstanders zijn altijd op zoek naar mogelijkheden om ongezien alle In een serie van drie artikelen doet Bert van Pel de predictive profiling methodiek uit de doeken en stelt hij de toepassingsmogelijkheden ervan aan de orde. Zo krijgt u inzicht in de succesfactoren achter de methodiek. Maar hij zal ook kritische kanttekeningen plaatsen, want profiling is geen trucje. Verder zal een aantal security-experts en wetenschappers vanuit eigen ervaring en onderzoek inzicht geven in de mogelijkheden en resultaten die zij met predictive profiling hebben bereikt. stappen te zetten, die uiteindelijk moeten resulteren in een succesvolle criminele of terroristische actie. Zoals in het eerste artikel uit deze reeks al beschreven is, is er een aantal momenten waarop een tegenstander zelf erg kwetsbaar is. Deze kwetsbaarheid wordt in hoge mate vergroot als er een strategie bestaat, waarin het spotten van afwijkend gedrag wordt gekoppeld aan security questioning (SQ). Deze strategie verstoort als het ware het criminele proces, door de regie van aanvaller en verdediger volledig om te draaien. De Amerikaanse kolonel en militair strateeg John Boyd heeft deze strategie van proactief handelen ontwikkeld, die bekendstaat als de OODA loop. Deze militaire invalshoek komt sterk overeen met het profiling- en SQ-proces. De OODA loop staat voor:» Observe» Orientation» Decision» Action Volgens Boyd doorlopen mensen voortdurend vier processen wanneer ze hun doelen moeten bereiken. Ze observeren hun omgeving, interprete- 40 Security Management nummer 9 september 2012
21 security ren die en geven er betekenis aan, nemen een beslissing over hoe ze hun doelen het best kunnen bereiken, en gaan vervolgens over tot actie. De kardinale regel in Boyds theorie is dat je je tegenstander moet kennen en snel in zijn loop of aanval moet zien te komen. Dit zal disbalans en onzekerheid veroorzaken en het voor een tegenstander vrijwel onmogelijk maken om zich nog te focussen op zijn doel. Onzekerheid en disbalans veroorzaken namelijk angst en paniek in het hoofd van de tegenstander, waardoor hij fouten zal maken. Deze fouten zullen uiteindelijk leiden tot vlucht of ontmaskering, of in militaire context uitschakeling van een tegenstander. Niet te veel procedures In deze theorie komt nog een ander aspect aan bod en dat is het dilemma van individueel werken versus in teamverband werken. Boyd gebruikt hiervoor de metafoor van een jachtvlieger die tijdens een luchtgevecht in zijn cockpit een enorme hoeveelheid informatie moet verwerken en razendsnel en real time beslissingen moet nemen binnen een continu veranderende omgeving. Tegelijkertijd maakt hij deel uit van een squadron van vliegers. Een teveel aan procedures zou in een dergelijke situatie contraproductief zijn. Voor een beveiliger in zijn operationele omgeving geldt feitelijk hetzelfde. Ook een beveiliger moet binnen het kader van zijn opdracht zelfstandig beslissingen kunnen nemen zonder te worden gehinderd door een overdaad aan procedures of hiërarchische beslissingslijnen. Een profiler zoekt tijdens het interview niet naar bewijs, maar ontkracht een dreiging SQ draait de rollen om SQ is een methode om door middel van het stellen van open vragen de intentie van een persoon te achterhalen. De interviewer laat zich hierbij leiden door de suspicious indicators. Een tegenstander die te maken krijgt met SQ, zal bij zichzelf denken: Ik kan hier beter weggaan, ik ben gezien en ze weten waarschijnlijk wat ik van plan ben. Voor een kwaadwillende die het gevoel heeft dat zijn» Security Management nummer 9 september
22 security plan wordt doorzien, zal SQ een zeer intimiderende ervaring zijn. Tegelijkertijd zal iemand die geen slechte intenties heeft, juist het tegenovergestelde denken en de vragen als oprechte belangstelling en als hulpvaardig ervaren. Het SQ-proces heeft een specifiek verloop en duurt in veel gevallen minder dan een paar minuten. Eén en ander is afhankelijk van de omgeving en de suspicious indicators. Ervaren profilers volgen hierbij een logische story line in plaats van het lukraak stellen van vragen. De toon van het interview is (meestal) coöperatief. Het proces verloopt als volgt:» Een eerste indruk van de persoon» Zoeken naar suspicious indicators» Identificeren van mogelijke modus operandi» Proberen de indicators met open vragen te ontkrachten» Bevestigen, checken van de informatie» Vaststellen dreigingspotentieel» Mitigeren van de dreiging door inzetten van procedures Zaken waar de beveiliger bij SQ op let, zijn de houding en het gedrag van de ander. Is de persoon alleen of hoort hij bij een groep, is hij of zij bekend met de omgeving, persoonlijke bezittingen, leeftijd en bijvoorbeeld de fysieke mogelijkheden die een persoon heeft om zijn actie uit te voeren? Liegen onder druk is lastig De bij voorkeur open vragen gaan van algemeen naar specifiek. Het is daarmee voor een kwaadwillende erg moeilijk om een coverstory te bedenken, waarbij ieder mogelijk antwoord van tevoren kan worden bedacht. Iemand die dat toch doet, valt snel door de mand. Een leugen bedenken eist namelijk meer cognitieve bronnen dan de waarheid vertellen. Wanneer iemand liegt, moet de leugenaar op hetzelfde moment de waarheid onderdrukken, een verhaal construeren en controleren of hij geloofd wordt door de ondervrager. Een eenvoudig praktijkvoorbeeld SQ, van algemeen naar specifiek: V: Waar werkt u? A: Ik werk voor de Belastingdienst. V: Wat doet u daar precies? A: Ik werk op de afdeling Bezwaren. V: Uit hoeveel cijfers bestaat een BSNnummer? Er zijn voor een profiler talloze vragen te bedenken voor iedere denkbare omgeving of situatie. Tijdens het proces zal een ervaren profiler snel evalueren. Hij let onder meer op de snelheid van antwoord geven, of de persoon van het onderwerp probeert af te gaan, en beoordeelt of de persoon logisch verklaarbare en simpele antwoorden geeft. Het is niet per se nodig dat de interviewer zelf kennis heeft van de antwoorden die hij krijgt. Het helpt uiteraard als dat toevalligerwijs wel het geval is, omdat dan onmiddellijk de juistheid van de antwoorden kan worden beoordeeld. Een persoon die te goeder trouw is en gelukkig geldt dat voor de meeste mensen zal misschien niet helemaal begrijpen waarom bepaalde vragen worden gesteld, maar toch gewoon antwoord geven. Een persoon met een slechte intentie zal uit balans raken en kiezen voor een ander, makkelijker doelwit. Een profiler zoekt tijdens het interview nadrukkelijk niet naar bewijs, zoals bij een verhoor gebruikelijk is, maar ontkracht slechts dat er sprake is van een dreiging. Voordelen Het stellen van open vragen draait de rol van aanvaller en verdediger om. De profiler komt in de loop van zijn tegenstander en kan op die manier een mogelijke coverstory breken en daarmee een aanval al in de voorbereidende fase stoppen. Het voorkomen van incidenten nog ver voordat zij kunnen ontstaan, is daarmee een absoluut voordeel ten opzichte van securitymaatregelen die zich alleen maar richten op de uitvoeringsfase. SQ kan in vrijwel iedere omgeving worden toegepast. Bijkomend voordeel is dat het stellen van vragen vrijwel niets kost. Bovendien kan SQ ook worden geleerd aan andere functionarissen, zoals receptionisten, winkelmedewerkers, balie- en servicemedewerkers. Prikkelen van publiek Bij TNO wordt sinds enige tijd gewerkt aan een nog grondiger begrip van afwijkend gedrag. Daarbij staan psychologische en fysiologische processen die zich afspelen wanneer mensen verborgen kwaadwillende intenties hebben centraal. Deze studies tonen aan dat potentiële daders een spotlight-effect ervaren, waarbij ze bijzonder oplettend zijn voor signalen uit hun omgeving en omgevingsprikkels op zichzelf betrekken. Deze oplettendheid kan zich uiten in reflexmatige reacties op de omgeving. In de meest extreme vormen zijn dat bijvoorbeeld de fight, flight of freeze reacties op signalen van gevaar uit de omgeving, zoals wanneer iemand denkt dat hij ontdekt is. Vaak kunnen deze reflexen nog redelijk worden onderdrukt, maar dit wordt moeilijker naarmate de cognitieve belasting hoger is. Ook kan de druk die gepaard gaat met Prikkelen is het uitzenden van subtiele signalen met als doel een reactie te ontlokken het plegen van een delict, leiden tot zichtbare en minder zichtbare stressreacties, zoals verhoogde hartslag, zweten, enzovoort. Van al deze kennis kunnen beveiligers gebruikmaken door actief te interacteren met het publiek op de toezichtlocatie. Predictive profiling doet dat op twee manieren: door security questioning en door het actief prikkelen van publiek. Prikkelen definiëren we als het uitzenden van subtiele signalen door toezichthouders met als doel een reactie te ontlokken aan het publiek in de omgeving. De veronderstelling is dat de manier waarop mensen reageren op prikkels toezichthouders informatie kan geven of iemand probeert om zaken te verbergen of om toezichthouders te ontwijken. Door te prikkelen filtert de beveiliger informatie. Waar normaal gesproken alle gedrag van mensen moet worden meegenomen bij de beoordeling of iemand een dreiging 42 Security Management nummer 9 september 2012
Predictive Profiling. Effectief beveiligen. Marie-Louise Ruijs 26 juni 2013
Predictive Profiling Effectief beveiligen Marie-Louise Ruijs 26 juni 2013 Even voorstellen Opbouw presentatie 1. Geschiedenis van Predictive Profiling 2. Schets van de huidige situatie 3. Basis van de
Nadere informatieExameneisen Proactief beveiligen
Exameneisen Proactief beveiligen Verduidelijking exameneisen Voor alle exameneisen geldt dat waar gesproken wordt van kennis van de begrippen ook voorbeelden van deze begrippen kunnen worden gevraagd in
Nadere informatieSocial / Security questioning & Predictive Profiling
Social / Security questioning & Predictive Profiling Beste cursist, Ik heet u van harte welkom. U staat aan het begin van onze training die u voorbereid op proactief professioneel handelen. Ik nodig u
Nadere informatieWord Certified Profiler Terrorism (CPT ) binnen de discipline Openbare orde en Veiligheid
Word Certified Profiler Terrorism (CPT ) binnen de discipline Openbare orde en Veiligheid Ontwikkeld om toekomstige aanslagen te voorkomen! Ten aanzien van het professioneel proactief onderkennen van terrorisme
Nadere informatieHET BELANGRIJKSTE OM TE WETEN OM MEER ZELFVERTROUWEN TE KRIJGEN
HET BELANGRIJKSTE OM TE WETEN OM MEER ZELFVERTROUWEN TE KRIJGEN Gratis PDF Beschikbaar gesteld door vlewa.nl Geschreven door Bram van Leeuwen Versie 1.0 INTRODUCTIE Welkom bij deze gratis PDF! In dit PDF
Nadere informatieOVERZICHT OEFENKAARTEN 1.ALGEMEEN (THEORIE LESBRIEVEN) 1.1 BASIS BEVEILIGINGSKENNINS OEFENKAART OMSCHRIJVING
1.ALGEMEEN (THEORIE LESBRIEVEN) 1.1 BASIS BEVEILIGINGSKENNINS 1.1.1 FYSIEKE BEVEILIGING 2 2 1.1.2 PERSONELE BEVEILIGING 2 2 1.1.3 LOGISCHE BEVEILIGING 2 2 1.1.4 INFORMATIE BEVEILIGING 2 2 1.1.5 PERSOONSBEVEILIGING
Nadere informatieIdeeën presenteren aan sceptische mensen. Inleiding. Enkele begrippen vooraf
Ideeën presenteren aan sceptische mensen Inleiding Iedereen heeft wel eens meegemaakt dat het moeilijk kan zijn om gehoor te vinden voor informatie of een voorstel. Sommige mensen lijken er uisluitend
Nadere informatieTraining Within Industry - Job Instruction
Training Within Industry - Job Instruction Inleiding In veel bedrijven worden problemen opgelost door doelgericht aan die problemen te werken. Achteraf hadden deze problemen voorkomen kunnen worden, door
Nadere informatieExameneisen Proactief beveiligen
Exameneisen Proactief beveiligen Toelichting Voor alle exameneisen geldt dat waar gesproken wordt van kennis van de begrippen ook voorbeelden van deze begrippen kunnen worden gevraagd in een examen. De
Nadere informatieE-book. In 7 stappen naar een effectieve HR-cyclus
7 5 6 3 4 2 1 E-book In 7 stappen naar een effectieve HR-cyclus Inleiding Het doel van de HR-cyclus is: medewerkers ondersteunen in het leren en presteren, zodat zij maximaal bijdragen aan het succes van
Nadere informatievoor al uw maatwerk trainingen
voor al uw maatwerk trainingen voor al uw maatwerk trainingen Als u wilt dat uw medewerkers weten hoe te handelen bij calamiteiten of dat u uw medewerkers handvatten aan wilt reiken waardoor zij waardevoller
Nadere informatie13 Acquisitietips. AngelCoaching. Coaching en training voor de creatieve sector www.angelcoaching.nl
13 Acquisitietips AngelCoaching Coaching en training voor de creatieve sector Tip 1 Wat voor product/dienst ga je aanbieden? Maak een keuze, niemand kan alles! Tip 1 Veel ondernemers zijn gezegend met
Nadere informatieMET DEZE 6 KEUZES WORDT DUURZAME INZETBAARHEID WÉL EEN SUCCES
E-blog HR special MET DEZE 6 KEUZES WORDT DUURZAME INZETBAARHEID WÉL EEN SUCCES In duurzaam inzetbaar Door Caroline Heijmans en Teresa Boons, INLEIDING Als je medewerkers en managers vraagt wat zij doen
Nadere informatieInterne audits, het rendement
Interne audits, het rendement HKZ Kwaliteitsdag Olav Kloek 8 april 2014 SAFER, SMARTER, GREENER Strategie van de organisatie Herontwerp van organisaties, door: Nieuw financieringsstelsel Zelfsturende/zelfregulerende
Nadere informatieTraining Resultaatgericht Coachen
Training Resultaatgericht Coachen met aandacht voor zingeving Herken je dit? Je bent verantwoordelijk voor de gang van zaken op je werk. Je hebt alle verantwoordelijkheid, maar niet de bijbehorende bevoegdheden.
Nadere informatieInge Test 07.05.2014
Inge Test 07.05.2014 Inge Test / 07.05.2014 / Bemiddelbaarheid 2 Bemiddelbaarheidsscan Je hebt een scan gemaakt die in kaart brengt wat je kans op werk vergroot of verkleint. Verbeter je startpositie bij
Nadere informatieLange cursus beschrijving van de cursus: ITIL basics
Lange cursus beschrijving van de cursus: ITIL basics ALGEMEEN Het inrichten van een ICT Beheerorganisatie is een complexe en tijdrovende aangelegenheid. Het resultaat is afhankelijk van veel aspecten.
Nadere informatieStress & Burn Out. ubeon Academy
Stress & Burn Out ubeon Academy Programma Stress & Burn Out, twee thema s die tot voor kort taboe waren in vele werkomgevingen, vragen vandaag de dag extra aandacht. Naast opleidingen gericht op individuele
Nadere informatieLeren in contact met paarden Communicatie die is gebaseerd op gelijkwaardigheid (Door Ingrid Claassen, juni 2014)
Leren in contact met paarden Communicatie die is gebaseerd op gelijkwaardigheid (Door Ingrid Claassen, juni 2014) Inleiding De kern van (autisme)vriendelijke communicatie is echt contact, gebaseerd op
Nadere informatie6. Project management
6. Project management Studentenversie Inleiding 1. Het proces van project management 2. Risico management "Project management gaat over het stellen van duidelijke doelen en het managen van tijd, materiaal,
Nadere informatiesmartops people analytics
smartops people analytics Introductie De organisatie zoals we die kennen is aan het veranderen. Technologische ontwikkelingen en nieuwe mogelijkheden zorgen dat onze manier van werken verandert. Waar veel
Nadere informatieProactief en voorspellend beheer Beheer kan effi ciënter en met hogere kwaliteit
Proactief en voorspellend beheer Beheer kan effi ciënter en met hogere kwaliteit Beheer kan efficiënter en met hogere kwaliteit Leveranciers van beheertools en organisaties die IT-beheer uitvoeren prijzen
Nadere informatieTMA 360º feedback Flexibel en online. TMA 360º feedback werkboek. Dank u voor het gebruiken van de TMA 360º feedback competentie-analyse
Haal het maximale uit de TMA 360º fb competentieanalyse Dank u voor het gebruiken van de TMA 360º feedback competentie-analyse 360º feedback is een krachtig instrument, maar dient op de juiste wijze gebruikt
Nadere informatieRapportage Competenties. Bea het Voorbeeld. support@meurshrm.nl. Naam: Datum: 16.06.2015. Email:
Rapportage Competenties Naam: Bea het Voorbeeld Datum: 16.06.2015 Email: support@meurshrm.nl Bea het Voorbeeld / 16.06.2015 / Competenties (QPN) 2 Inleiding In dit rapport wordt ingegaan op de competenties
Nadere informatieBoost uw carrière. Zo kiest u de MBAopleiding die bij u past. Deze whitepaper is mede mogelijk gemaakt door
Boost uw carrière Zo kiest u de MBAopleiding die bij u past Deze whitepaper is mede mogelijk gemaakt door Introductie Update uw kennis De wereld om ons heen verandert in een steeds hoger tempo. Hoe goed
Nadere informatieE-resultaat aanpak. Meer aanvragen en verkopen door uw online klant centraal te stellen
E-resultaat aanpak Meer aanvragen en verkopen door uw online klant centraal te stellen 2010 ContentForces Niets uit deze uitgave mag worden verveelvoudigd en/of openbaar gemaakt door middel van druk, fotokopie,
Nadere informatieEvalueren van projecten met externen Kennisdocument Onderzoek & Statistiek
Evalueren van projecten met externen Kennisdocument Onderzoek & Statistiek Zwaantina van der Veen / Dymphna Meijneken / Marieke Boekenoogen Stad met een hart Inhoud Hoofdstuk 1 Inleiding 3 Hoofdstuk 2
Nadere informatieE-book. In 7 stappen naar een effectieve HR-cyclus
7 5 6 3 4 2 1 E-book In 7 stappen naar een effectieve HR-cyclus Inleiding Het doel van de HR-cyclus is: medewerkers ondersteunen in het leren en presteren, zodat zij maximaal bijdragen aan het succes van
Nadere informatieHOE OMGAAN MET DE MELDPLICHT DATALEKKEN?
HOE OMGAAN MET DE MELDPLICHT DATALEKKEN? EEN HANDIGE CHECKLIST In deze whitepaper bieden we u handvatten die u kunnen helpen bij de implementatie van de meldplicht datalekken binnen uw organisatie. We
Nadere informatieZO WORDEN VERGADERINGEN INTERESSANT VOOR JE. 4 SIMPELE TACTIEKEN
E-BLOG ZO WORDEN VERGADERINGEN INTERESSANT VOOR JE. 4 SIMPELE TACTIEKEN In carriere Zo worden vergaderingen interessant voor je. 4 simpele tactieken De vergadering is bij uitstek een plaats waar je kunt
Nadere informatie1. De methodiek Management Drives
1. De methodiek Management Drives Management Drives is een unieke methodiek die u concrete handvatten biedt in het benaderen van de ontwikkeling van individu, team en organisatie. De methodiek kent een
Nadere informatieInhoudsopgave. Bewust willen en kunnen 4. Performance Support 5. Informele organisatie 5. Waarom is het zo moeilijk? 6
Inleiding De afgelopen vijftien jaar hebben we veel ervaring opgedaan met het doorvoeren van operationele efficiencyverbeteringen in combinatie met ITtrajecten. Vaak waren organisaties hiertoe gedwongen
Nadere informatieNATIONALE VEERKRACHTTEST
NATIONALE VEERKRACHTTEST VEERKRACHT OPTIMISME PSYCHOLOGISCH KAPITAAL ZELF- VERTROUWEN HOOP Rapport Persoonlijke Veerkracht 1-10-2012 uitzenden professionals inhouse services employability payrolling outsourcing
Nadere informatieEMOTIONELE INTELLIGENTIE
EMOTIONELE INTELLIGENTIE drs. S. van den Eshof 1 SITUATIE Wat zijn emoties en welke invloed hebben ze op ons leven? Sommige mensen worden bestempeld als over-emotioneel, terwijl anderen van zichzelf vinden
Nadere informatieCommercieel Excelleren (4 dagen)
Commercieel Excelleren (4 dagen) Wilt u uw mindset en verkooptechnieken nóg verder aanscherpen? En wilt u zich binnenkort meten met de absolute top van salesprofessionals in Nederland? Kies dan voor de
Nadere informatieLesbrief 14. Naar personeelszaken.
http://www.edusom.nl Thema Op het werk Lesbrief 14. Naar personeelszaken. Wat leert u in deze les? Wanneer u zeggen en wanneer jij zeggen. Je mening geven en naar een mening vragen. De voltooide tijd gebruiken.
Nadere informatieDe samenhang tussen integrale veiligheidskunde en Human Technology
De samenhang tussen integrale veiligheidskunde en Human Technology 1 Inhoudsopgave: Samenvatting 3 De opleidingen 4 Overeenkomsten 5 Technologische ontwikkeling en veiligheid 6 Visie op het gezamenlijke
Nadere informatiefeedback Flexibel en online Robuust 360º Werkboek Robuus Hartelijk dank voor het gebruiken van Robuust 360º Haal het maximale uit 360º
Robuus Robuust 360º Werkboek e Haal het maximale uit Hartelijk dank voor het gebruiken van Robuust 360º 360º feedback is een krachtig instrument, maar dient op de juiste wijze gebruikt te worden. Lees
Nadere informatieHet Loopbaanlab brengt onderwijsprofessionals in beweging
Oktober 2015 Het Loopbaanlab brengt onderwijsprofessionals in beweging Uitkomsten van meerjarig onderzoek naar de effecten van het Loopbaanlab Leestijd 8 minuten Hoe blijf ik in beweging? De kwaliteit
Nadere informatieOEKT. Leiding geven aan verandering in jouw school. Berend Redder & Johan Spitteler
OEKT Leiding geven aan verandering in jouw school Berend Redder & Johan Spitteler Stichting De Brink 2011 Uitgangspunten bij succesvolle onderwijskundige veranderingen: 1. Ga er niet van uit dat jouw beeld
Nadere informatieMaster in. Leadership MAAK HET VERSCHIL VERBIND HART EN HARD START: ZIE AGENDA KLANTWAARDERING:
Master in Leadership MAAK HET VERSCHIL VERBIND HART EN HARD START: ZIE AGENDA KLANTWAARDERING: Master in Leadership: Weet jij wat jouw hart sneller doet kloppen? Communiceren en continue verbeteren met
Nadere informatieEen Positief. leer en leefklimaat. op uw school
Een Positief leer en leefklimaat op uw school met TOPs! positief positief denken en doen Leerlingen op uw school ontwikkelen zich het beste in een positief leer- en leefklimaat; een klimaat waarin ze zich
Nadere informatieVeiligheid 5.1 is pure winst
Veiligheid 5.1 is pure winst (VCA-certificering in 6 stappen) Verkorte versie Inhoudsopgave Inleiding Waarom kiezen voor een VCA-certificering? VCA-certificering in 6 stappen 0: 1: 2: 3: 4: 5: Voorbereiding
Nadere informatieTraining Omgaan met Agressie en Geweld
Training Omgaan met Agressie en Geweld 2011 Inleiding In veel beroepen worden werknemers geconfronteerd met grensoverschrijdend gedrag, waaronder agressie. Agressie wordt door medewerkers over het algemeen
Nadere informatiemanaging people meeting aspirations Natuurlijke groei
managing people meeting aspirations Natuurlijke groei geloof Wij hebben een gemeenschappelijke visie pagina - managing people, meeting aspirations Vandaag verhoogt CPM de prestaties op elk niveau van uw
Nadere informatieMEDIACONTACT SITUATIE
MEDIACONTACT Wilco Bontenbal SITUATIE U, als manager, krijgt ongetwijfeld wel eens te maken met de. Daarom is het belangrijk om inzicht te krijgen in uw natuurlijke stijl van optreden in de en uw voorkeur
Nadere informatieFAALANGST DE BAAS! TRAINING 1. faalangst. de baas! training. www.kinderpraktijklandsmeer.nl info@kinderpraktijklandsmeer.nl
FAALANGST DE BAAS! TRAINING 1 faalangst de baas! training www.kinderpraktijklandsmeer.nl info@kinderpraktijklandsmeer.nl 2 KINDERPRAKTIJK LANDSMEER FAALANGST DE BAAS! TRAINING 3 faalangst de Baas! training
Nadere informatieMolendijk Noord JE Rijssen
Molendijk Noord 80 www.invented.nl 7461 JE Rijssen info@invented.nl Invented is opgericht met als doel; Focus op kostbare zaken en duurzame groei. Hoe groter je bedrijf en hoe sneller het groeit, hoe moeilijker
Nadere informatieOver Performance Dialogue
Over Performance Dialogue Wij ondersteunen organisaties bij het versterken van de dialoog tussen de organisatie en haar medewerkers over functioneren en presteren. Dit doen wij door middel van training
Nadere informatieSlimmer en eenvoudiger werven
Slimmer en eenvoudiger werven Hoe vindt u anno 2012 de juiste kandidaten zonder al te veel tijd kwijt te zijn aan het eindeloos doorspitten van cv s? Dit whitepaper is bedoeld om u als (HR-)professional
Nadere informatieLeergang Transformatief Leiderschap
feedback geven living labs advie processen/bijeenkomsten transformatief leiderschap coach perso Leergang Transformatief Leiderschap Anderen bewegen begint bij jezelf Succesvol mensen en organisaties in
Nadere informatieB a s S m e e t s w w w. b s m e e t s. c o m p a g e 1
B a s S m e e t s w w w. b s m e e t s. c o m p a g e 1 JE ONBEWUSTE PROGRAMMEREN VOOR EEN GEWELDIGE TOEKOMST De meeste mensen weten heel goed wat ze niet willen in hun leven, maar hebben vrijwel geen
Nadere informatieONZE AGENDA OPLEIDEN IN ROTTERDAM VOOR DE WERELD VAN MORGEN STRATEGISCHE AGENDA
ONZE AGENDA OPLEIDEN IN ROTTERDAM VOOR DE WERELD VAN MORGEN STRATEGISCHE AGENDA VOORWOORD Hoe leiden we elke student op tot de professional voor de wereld van morgen? Met de blik op 2025 daagt die vraag
Nadere informatieMenukaart Loopbaanevents. Investeer in jouw talent
Menukaart Loopbaanevents Investeer in jouw talent Inhoud 1. LOOPBAANEVENTS OP LOCATIE... 3 Inleiding... 3 Praktisch... 3 2. TALENT ONTWIKKELEN ( TALENTMANAGEMENT)... 4 (her)ken je Talent/ Kernkwaliteiten...
Nadere informatieAPQ-vragenlijst 30 januari Daan Demo
APQ-vragenlijst 30 januari 2019 Daan Demo Inleiding In dit rapport bespreken we jouw inzetbaarheid en wat je kunt doen om jouw positie op de arbeidsmarkt te verbeteren. Om dit te bepalen hebben we de volgende
Nadere informatieERN. Klantgericht handelen. Taak. Doelen. Werk jij ook zo klantgericht dat elke klant met een tevreden gevoel de winkel verlaat?
VERKOPER Klantgericht handelen Joop heeft zojuist een wasmachine aan een klant verkocht. En hij heeft met de klant afgesproken op welke dag en hoe laat de wasmachine wordt afgeleverd. Een monteur zal het
Nadere informatieAnton Geurtsen. Adviseur Beveiliging Burgerluchtvaart. Afdeling Handhaving & Toezicht Beveiliging Burgerluchtvaart
Afdeling Handhaving & Toezicht Beveiliging Burgerluchtvaart Studiedag Integrale Veiligheid in Musea Anton Geurtsen 12 december 2013 Adviseur Beveiliging Burgerluchtvaart D.Bindinga Inspecteur BBLV 1. Introductie
Nadere informatieAffirmaties, welke passen bij mij?
Affirmaties, welke passen bij mij? Veel mensen maken gebruik van affirmaties, om hun gevoel, zelfbeeld en gedachten positief te beïnvloeden. Regelmatig hoor ik van cliënten, dat hoe vaak ze ook affirmeren,
Nadere informatieProstaatkanker Hoe ontdek je het en dan?
Prostaatkanker Hoe ontdek je het en dan? Eerste druk, 2014 2014 Henri Pieter www.henripieter.nl Schilderij cover: Irma Boogh-van der Burg isbn: 9789048433735 nur: 860 Uitgever: Free Musketeers, Zoetermeer
Nadere informatiejan-mrt 2011 Contactenkrant Samen boodschappen doen op de markt? Wie fietst er ook graag? Ik zoek een kaartmaatje
jan-mrt 2011 Contactenkrant Wie vindt het leuk om samen af en toe te koken? Wie wil samen met mij gaan wandelen? Samen zwemmen? Samen boodschappen doen op de markt? Ik zoek een kaartmaatje Gezocht: vriend(in)
Nadere informatieONDERNEMEN IS VOOR HELDEN
ONDERNEMEN IS VOOR HELDEN EXCLUSIEF PROGRAMMA OVERZICHT 2016 LEF IN ACTIE Ontdek waarom het zo moeilijk is je hart te volgen en heb het lef dit toch te doen! De achtergrond van het programma Jij weet dat
Nadere informatieLes 1. Inleiding effectief leiderschap
Inleiding Leiderschap is de goede dingen doen, management is de dingen goed doen. P. Drucker Hartelijk welkom bij het 1op1 programma Effectief Leiderschap. Zoals de titel van het programma al suggereert,
Nadere informatieInleiding. Autisme & Communicatie in de sport
Sanne Gielen Inleiding Starten met een nieuwe sport is voor iedereen spannend; Hoe zal de training eruit zien? Zal de coach aardig zijn? Heb ik een klik met mijn teamgenoten? Kán ik het eigenlijk wel?
Nadere informatieFysieke beveiliging: Waarom voorkomen niet altijd beter is dan genezen. Over Thimo Keizer
Over Thimo Keizer Met een kritische, out of the box, analytische blik help ik organisaties met bedrijfskundige vraagstukken waaronder change management, integrale beveiliging en risico management. Af van
Nadere informatieDe training is in te zetten voor verschillende doelgroepen.
De training is in te zetten voor verschillende doelgroepen. - Voor buschauffeurs en conducteurs, waar verbale, mentale en fysieke agressie stelselmatig voor komt. - Voor de controleurs in het openbaar
Nadere informatieTransi4e%&% leiderschap%
Odin development compass Wanneer u in uw organisatie teams vormt of ontwikkelt, en mensen wilt ondersteunen in hun groei, wilt u ongetwijfeld weten wat de werkelijke kracht is van iedereen. Het Odin Development
Nadere informatieThema. Kernelementen. Emoties Puber- en kinderemotie Eenduidige communicatie
Thema Kernelementen Emoties Puber- en kinderemotie Eenduidige communicatie Tips voor de trainer: Werken met mensen is werken met emotie. Leer emoties als signaal te herkennen, maar niet als leidraad te
Nadere informatieSamenwerking tussen twee personen in het perspectief van metaprogramma s
Samenwerking tussen twee personen in het perspectief van metaprogramma s Tijdens het e NLP congres gaf Wil Princen een inkijk in de wereld van de Metaprofiel Analyse. Hij deed dit op een boeiende manier
Nadere informatieFocus Group Seminar Versterk je persoonlijke balans en effectiviteit Zaterdag 23 Januari 2016
Focus Group Seminar Versterk je persoonlijke balans en effectiviteit Zaterdag 23 Januari 2016 olv Annemieke Meurs en Saskia van Wijngaarden Focus Group Seminar Focus Group is een workshop gefocust op creatieve
Nadere informatieDe VrijBaan Vragenlijst (specifiek voor iemand die geen werk heeft)
De VrijBaan Vragenlijst (specifiek voor iemand die geen werk heeft) Inleiding Veel mensen ervaren moeilijkheden om werk te vinden te behouden, of van baan / functie te veranderen. Beperkingen, bijvoorbeeld
Nadere informatieResultaten Onderzoek September 2014
Resultaten Onderzoek Initiatiefnemer: Kennispartners: September 2014 Resultaten van onderzoek naar veranderkunde in de logistiek Samenvatting Logistiek.nl heeft samen met BLMC en VAViA onderzoek gedaan
Nadere informatieGRAAG STELLEN WIJ ONS AAN U VOOR
GRAAG STELLEN WIJ ONS AAN U VOOR Altijd al gezocht naar een trainingsconcept voor uw medewerkers waar je meteen van zegt: GewoonDoen! Nu is deze kans eindelijk aanwezig en wel voor een deelnameprijs van
Nadere informatieWHITEPAPER NIEUWE HARDWARE? LET OP UW ORACLE LICENTIES EN VOORKOM FINANCIËLE GEVOLGEN. Hardwarevirtualisatie en licenties
WHITEPAPER NIEUWE HARDWARE? LET OP UW ORACLE LICENTIES EN VOORKOM FINANCIËLE GEVOLGEN Hardwarevirtualisatie en licenties Financieel risico? Vijf belangrijke vragen Prakijkscenario en advies Inleiding Virtualisatie
Nadere informatieZelfdiagnostische vragenlijst verandercompetenties
Zelfdiagnostische vragenlijst verandercompetenties Het gaat om de volgende zeven verandercompetenties. De competenties worden eerst toegelicht en vervolgens in een vragenlijst verwerkt. Veranderkundige
Nadere informatieOPERATIONELE VEERKRACHT VOOR VEILIGHEID (TORC) NVVK Congres 2017 Dolf van der Beek en Johan van der Vorm
OPERATIONELE VEERKRACHT VOOR VEILIGHEID (TORC) NVVK Congres 2017 Dolf van der Beek en Johan van der Vorm INHOUD Operationele veerkracht Betekenis voor flexibele veiligheid Serious gaming voor veerkracht
Nadere informatieinformatiebrochure Faalangstreductie training (frt) Examenvreesreductie training (evt) Sociale vaardigheid training (sova)
informatiebrochure Faalangstreductie training (frt) Examenvreesreductie training (evt) Sociale vaardigheid training (sova) Faalangstreductie training (frt) Wat is faalangst? Het zal je maar gebeuren..
Nadere informatieRecept 4: Hoe meten we praktisch onze resultaten? Weten dat u met de juiste dingen bezig bent
Recept 4: Hoe meten we praktisch onze resultaten? Weten dat u met de juiste dingen bezig bent Het gerecht Het resultaat: weten dat u met de juiste dingen bezig bent. Alles is op een bepaalde manier meetbaar.
Nadere informatieMet onderscheidend en gemeenschappelijk beleefd organisatie DNA het beste toekomstperspectief. Verbeteren kan alleen van binnenuit.
Met onderscheidend en gemeenschappelijk beleefd organisatie DNA het beste toekomstperspectief Verbeteren kan alleen van binnenuit. Onze visie, missie en strategie Visie: dat er in alle organisaties een
Nadere informatieMODULE #7 CORE PURPOSE
MODULE #7 CORE PURPOSE Welkom bij het 90 dagen mindset coachings programma. Dit programma heeft de potentie om jouw leven compleet te veranderen de komende 90 dagen. Daarin is het belangrijk dat je de
Nadere informatieAntreum RAPPORT PF. Test Kandidaat Administratienummer: Datum: 01 Sep 2011. de heer Consultant
RAPPORT PF Van: Test Kandidaat Administratienummer: Datum: 01 Sep 2011 Normgroep: Advies de heer Consultant 1. Inleiding Persoonlijke flexibiliteit is uw vermogen om met grote uitdagingen en veranderingen
Nadere informatieBusiness Lounge: uw klant aan de bestuurstafel!
Gaby Remmers: senior onderzoeker Blauw Research Drijfveer: organisaties helpen inzicht te krijgen in de kansen op een nog klantgerichtere dienstverlening Andre Heeling: onderzoeker Blauw Research Drijfveer:
Nadere informatieAlert Type Indicator. Door uzelf te kennen, leert u anderen kennen.
Alert Type Indicator Door uzelf te kennen, leert u anderen kennen. Bent u geïnteresseerd in vragen als: Hoe kan een team effectiever functioneren? Hoe kun je beter samenwerken? Waardoor wordt iemand gemotiveerd?...dan
Nadere informatieSuccesvol zijn wie je bent. Monique Dekker, mei 2018
E-BOOK Succesvol zijn wie je bent. Monique Dekker, mei 2018 0 Inhoudsopgave 1. Voorwoord... Fout! Bladwijzer niet gedefinieerd. 2. Inleiding... 3 Wie is Monique Dekker?... 3 3. Bewustzijn... 4 Zijn wie
Nadere informatieFeedback. in hapklare brokken
Feedback in hapklare brokken Jan van Baardewijk Zorgteamtrainer Op zorgteamtraining.nl is de meest recente versie van feedback gratis beschikbaar. Mocht je willen weten of je de meest recente versie hebt,
Nadere informatieWhitepaper ERP Vreemde ogen
Whitepaper ERP Vreemde ogen Citrien Procesconsult Braamweg 77 3768 CE SOEST T 06 14 27 19 97 W www.roaldvanderheide.nl E info@roaldvanderheide.nl Vraagstelling Hoe de kans op een succesvolle ERP-implementatie
Nadere informatieHET GROOT RACISME EXPERIMENT Op donderdag 7 november 2013 werd door BNN het groot Racisme Experiment uitgezonden. Ik bekeek de uitzending en hoewel
HET GROOT RACISME EXPERIMENT Op donderdag 7 november 2013 werd door BNN het groot Racisme Experiment uitgezonden. Ik bekeek de uitzending en hoewel de insteek van het experiment racisme is, is de impact
Nadere informatieKey success actors. De rol van middenmanagement bij strategische veranderingen. Onderzoek door Turner en de Rotterdam School of Management
Key success actors De rol van middenmanagement bij strategische veranderingen Onderzoek door Turner en de Rotterdam School of Management 1 Key success actors De rol van middenmanagement bij strategische
Nadere informatieUitkomsten onderzoek Controle en Vertrouwen. 7 mei 2012
Uitkomsten onderzoek Controle en Vertrouwen 7 mei 2012 Voorwoord Onderwerp: resultaten onderzoek Controle en Vertrouwen Geachte heer, mevrouw, Hartelijk dank voor uw medewerking aan het onderzoek naar
Nadere informatie{<vvaat<zaam en clienstijaar,
Bestuurs- & Concernstaf Behandeld door Functie P.H.C. Beljon Beleidsadviseur Bezoekadres Arnhemseweg 348 7334 AC Apeldoorn Postadres Postbus 834 7301 BB Apeldoorn Telefoon 055-5392000 E-mail pieter.beljon@politieacademie.nl
Nadere informatieWees duidelijk tegen je klanten
Ronald Dingerdis Wees duidelijk tegen je klanten 3 In onze training Klantgerichtheid en communicatie vroeg een cursist me onlangs of je tegen je klant kan zeggen dat hij extreem vervelend is. Dat hij onredelijk
Nadere informatieMaster in. Leadership MAAK HET VERSCHIL IN 2015 VERBIND HART EN HARD START: FEB 2015 KLANTWAARDERING:
Master in Leadership MAAK HET VERSCHIL IN 2015 VERBIND HART EN HARD START: FEB 2015 KLANTWAARDERING: Master in Leadership Weet jij wat jouw hart sneller doet kloppen? Collega s die precies doen wat jij
Nadere informatieOnline Psychologische Hulp Overspanning & Burn-out
Online Psychologische Hulp 2 Therapieland 3 Therapieland Online Psychologische Hulp In deze brochure maak je kennis met de online behandeling Overspanning & Burn-out van Therapieland. Je krijgt uitleg
Nadere informatieWetenschappelijk onderzoek NLP Test. 2012 Stichting NLP Kring Joost van der Leij
Wetenschappelijk onderzoek NLP Test 2012 Stichting NLP Kring Joost van der Leij Inleiding NLP is geen wetenschap, maar we kunnen er wel een van maken. Om hiermee te beginnen dienen we eerst de volgende
Nadere informatieAltijd een oog dat met u mee kijkt zonder dat u er zelf iets voor hoeft te doen
Altijd een oog dat met u mee kijkt zonder dat u er zelf iets voor hoeft te doen Dé specialist in camerabewaking RM-Vision: dé specialist in camerabewaking Eerlijk en deskundig advies RM-Vision is een bedrijf
Nadere informatieLeiderschap gericht op zelforganisatie & performance
Leiderschap gericht op zelforganisatie & performance LEERGANG RGO MANAGER VOOR EFFECTIEF EN EFFICIËNT LEIDERSCHAP 1 van 6 Wat is de leergang RGO Manager? Wil je doelgerichter leren managen? Wil je meer
Nadere informatieEFFECTIEF LEIDINGGEVEN. Een gave of een vak?
EFFECTIEF LEIDINGGEVEN Een gave of een vak? Een training van COMMUNICERENENZO Mensen zijn belangrijk. Resultaten ook Mensen zijn belangrijk en waardevol. Resultaten worden behaald dankzij mensen. Zij voegen
Nadere informatieRapport: Delegeren is te leren.
Rapport: Delegeren is te leren. Ingrid Jeuring, trainer, coach, spreker 1 Delegeren is te leren. Allereerst bedankt voor het downloaden van dit rapport. Het betekent dat je open staat voor ontwikkeling
Nadere informatieResearchverslag: rituelen Joanna Siccama GAR1-B 11-10-2014 leraar: Harald Warmelink
Researchverslag: rituelen Joanna Siccama GAR1-B 11-10-2014 leraar: Harald Warmelink Inleiding Om onderzoek te doen naar rituelen is het in eerste plaats belangrijk om te definiëren wat een ritueel is.
Nadere informatie