Van matrix naar emotie. Biscuitboys azen op luchthaven, maar Verkade wil geen zaken met hen doen. De onzin van veilingfondsen: Afschaffen!

Transcriptie

1 M a g a z i n e v o o r o n d e r n e m e n d T w e n t e Twentevisie Jaargang 14 Nummer 2 Februari 2002 Freek van Beusekom: Van matrix naar emotie Biscuitboys azen op luchthaven, maar Verkade wil geen zaken met hen doen De onzin van veilingfondsen: Afschaffen! Kunst en bedrijfsleven hebben weinig met elkaar Evert ten Napel heeft zijn boek: Bijgeloof in de sport Twentevisie Jaargang 14 Nummer 2 Februari 2002

2 Colofon Twentevisie is een onafhankelijk economisch magazine dat maandelijks (m.u.v. juli/augustus) verschijnt voor ondernemers in Twente. In dit blad zijn onder meer verhalen opgenomen van interviews die hebben plaatsgehad in het economische radioprogramma Memphis dat elke eerste zaterdag van de maand wordt uitgezonden via Radio Oost. De opnames vinden op dinsdag daaraan voorafgaand plaats in de TOS-ruimte van het Arke Stadion in Enschede. Daarnaast fungeert Twentevisie als officieel mededelingenorgaan voor deelnemers van de Industriële Kring Twente. UITGEVER MediaSales Nederland bv. Anninksweg 50, Hengelo Postbus 702, 7550 AS Hengelo Telefoon Fax Website: 2 Directie Robert Staal Blad manager Anno Oude Engberink Ass. Marion Kosterink Redactie Jan Medendorp (hoofdredacteur) Mario van Santen, Martin Steenbeeke, Eddy van der Ley Eric Brinkhorst (fotografie) Redactie IKT Niko Wind Saskia Rikhof-Slot H.C. de Jonge (fotografie) Secretariaat IKT Hengelosestraat 585 Postbus 5501, Enschede 7500 GM Enschede Telefoon / Fax secretariaat@ikt.nl / Website: Advertentie-exploitatie MediaSales Nederland bv. Jeroen Achterberg, Lidy Busscher en Aleid Kluivers Telefoon Fax verkoop@mediasales.nl Advertentiemateriaal aan MediaSales Nederland bv. Postbus 702, 7550 AS Hengelo Privé-abonnementen Kosten: ƒ75,- per jaar (10 nummers). Opgave: uitsluitend per fax of secretariaat@mediasales.nl Basis lay-out & vormgeving TerZake. reclameadvies, Hengelo Lithografie Laserline, Hengelo Druk Roelofs, Enschede Freek van Beusekom kiest voor uitdaging bij FC Twente Is Freek van Beusekom het zoveelste vriendje van voorzitter Wessels? Is Freek van Beusekom de man op wie FC Twente zit te wachten? Hij had nog een schitterende loopbaan voor zich. Hij koos voor de lijken in de kast van FC Twente en zijn nevenfunctie bij de Twentse crematoria. 4 Toekomst Luchthaven Twente nadert ontknoping Nog vijf maanden heeft interim-directeur Henk Bos om van Enschede Airport Twente een normaal bedrijf te maken. Het zal moeilijk worden als we kijken naar het dikke dossier vol ellende. Terwijl het zo mooi had kunnen zijn. Maar er was altijd gezeik. Nu uiteindelijk weer door een paar steenrijke biscuit-boys uit Harderwijk. 8 Tubbergense organisaties slaan handen ineen en helpen de stoppende boeren op weg In de meeste gemeenten wordt weinig gedaan voor de boeren, een geplaagde beroepsgroep. Alleen in Tubbergen hebben overheid, belangenorganisaties en het bedrijfsleven de handen ineengeslagen om de boeren een nieuwe arbeidzame toekomst te geven en de vacatures te vervullen. De bedrijven willen wel, de boeren twijfelen. 13 Kunst voor elk wat wils: te leen, te koop of te kijk Ria Verschuyten van de Kunstuitleen Hengelo, Richard Hessink van veilinghuis Vendue in Zwolle en Dorothee Cannegieter van het Rijksmuseum in Enschede geven hun mening over allerlei aspecten van kunst in relatie tot het bedrijfsleven. Waarom worden budgetten teruggeschroefd en waarom moet er in bedrijven kunst aan de muur? 18 Proeftuin Twente: het wij-gevoel en kloten op de schaal Onze boerderijen liggen tegenwoordig als melaatsen in het landschap. Deze (en meer) prikkelende uitspraken over Twente staan in een publicatie die het Rijksmuseum Twente en Kunstvereniging Diepenheim hebben uitgegeven ter gelegenheid van de tentoonstelling Wij, waarmee het startschot werd gegeven voor het project Proeftuin Twente. 30 Beursanalyse en commentaar: veilingfondsen zijn waardeloos Als de beurs vooruit loopt op de economische ontwikkelingen (zoals beweerd wordt) dan blijft een recessie uit. Want het jaar 2001 was voor de belegger desastreus, maar januari 2002 valt niet tegen. Anderzijds heeft Alan Greenspan laten weten dat hij er rekening mee houdt dat het herstel nog broos is en niet zonder risico s. 34 Rubrieken/columns Financieel Accent Hospers Observeert Online Strategie Nieuws & Feiten Juridisch Gezien Onroerend Goed Coverfoto Eric Brinkhorst, Beckum De oplage bedraagt ongeveer exemplaren en wordt verspreid onder IKT-deelnemers, bedrijven met meer dan 5 werknemers, en zogenoemde decision makers. Artikelen uit deze uitgave mogen niet zonder toestemming van de uitgever worden overgenomen. Aan de inhoud van dit blad kunnen geen rechten worden ontleend. Twentevisie. MediaSales 05/98 Nederland bv Notarieel Advies IKTvisie op... Scope IKT Nieuws Twente Agenda

3 Evert ten Napels boekje over bijgeloof in de sport: leuk, maar niet veel meer dan dat De argumenten van Evert ten Napel om een boekje te schrijven zijn niet heel verheffend: Ik wilde graag dat mijn moeder een boekje van mij op de plank heeft, Mart Smeets schrijft aan de lopende band boekjes en ook Tom Egbers is aan zijn tweede boek bezig. Bijgeloof in de sport is een leuk boekje, maar niet veel meer dan dat, erkent Ten Napel ruiterlijk. 38 Enschedes Bonhoeffer College gelooft in sportsponsoring In de huidige commerciële sportmaatschappij is sponsoring een machtig reclamewapen. Twentevisie onderzoekt het sponsorbeleid van bedrijven en instellingen uit de regio. In deze aflevering aandacht voor het Bonhoeffer College in Enschede, dat via sportsponsoring probeert naamsbekendheid te verwerven. 41 Business 2002 Euregio Business Beurs 2002: succes dank zij informeel zakendoen De 15 e Euregio Business beurs trok vorig jaar zo n bezoekers, die vooral worden getrokken door de relatiemarketing. Dit jaar zullen ook circa twintig bedrijven uit de voormalige DDR hun opwachting maken. Verder zal de sector transport en logistiek zich als branche op een verkeersplein presenteren jaar Landhuishotel & Restaurant De Bloemenbeek Meer dan bier, bedden en biefstukken Raymond Strikker, propriétaire, heeft een hekel aan fluisterende gasten. Bij ons moet men zichzelf kunnen zijn. Dat betekent genieten van alles wat wij bieden én van het fraaie Twentse landschap. Daarmee volgt hij volledig de trend van zijn ouders, die 35-jaar geleden op dezelfde plek een boerderij annex familiepension overnamen. 74 Hengelose brandweer over preventie: gedeelde verantwoordelijkheid De presentatie van de Hengelose Brandweer was er niet voor bedoeld om te vertellen hoe goed dat korps functioneert. Hans Bus (chef preventie) en Albert Gieling (chef preparatie) spitsten hun verhaal toe op de maatregelen die ondernemers moeten nemen om brand te voorkomen en vooral om de schade te beperken. 76 Jaarlijkse enquête IKT-Hengelo bevestigt beeld: stagnatie treft vooral productiebedrijven De Kring Hengelo van IKT houdt elk jaar een enquête. Het beeld van de huidige ontwikkelingen: voor de productie-, installatie- en handelsbedrijven heeft de stagnatie in de economische groei veel grotere gevolgen dan voor de zakelijke dienstverlening. In de eerste categorie was al in 2001 sprake van een verlies aan werkgelegenheid. 79 Honderd jaar Hassink drukkers: scoren op kwaliteit, prijs en leverbetrouwbaarheid Jan Hassink: Klanten uit het hele land weten ons te vinden. Ze kiezen ons vanwege onze technische kwaliteit, de daardoor vaak gunstige prijs en onze nuchtere benadering van afspraak is afspraak. De vestigingsplaats is met de huidige digitale communicatie voor een drukkerij geen bezwaar meer. 80 Commentaar De ontwikkeling van dit blad is omgekeerd evenredig aan die van de luchthaven. Een vergelijking die aan alle kanten mank gaat, dat weet ik ook wel, maar ik kwam erop omdat ik bij de voorbereiding van dit nummer enerzijds een hele stapel oude Twentevisies en uitgaven van Memphis (de halve voorganger van Twentevisie) doorgebladerd heb om de verhalen over de luchthaven op een rijtje te zetten. Van die verhalen word je niet vrolijk, altijd hetzelfde gezeur. Als je een jaargang of tien door je handen laat glijden, dan zie je ook de ontwikkeling van het blad. Van zwart-wit via kleur naar glossy, verandering van opmaak, het blad wordt ook steeds dikker, krijgt een ruggetje en vanaf dit nummer besteden we meer aandacht aan de eerste pagina s van het blad. Het blad moet bestaan van de advertenties, daarover geen misverstand, de IKT (achterin het blad) betaalt de redactie niet, dat doet de uitgever. Een historisch dun nummer, noemde de bladmanager bij de evaluatie het januarinummer van 56 pagina s. Vroeger zat er in de goede ouwe Memphis gewoon een nietje doorheen, zag ik en was het aantal pagina s nog veel minder. Was het beter, was zwart-wit slechter? Toen schreven we wat we wilden en dat doen we nog steeds. Zoals over de luchthaven. In dit nummer is Martin Steenbeeke op zoek gegaan naar de mensen achter Ommeland Invest, de biscuitboys uit Harderwijk. Het is nog steeds niet duidelijk of zij de luchthaven per 1 juli definitief overnemen. Je kunt je als regio alleen afvragen of je blij moet zijn met twee rookies die hun vele geld vooral verdiend hebben door het kopiëren van andermans bedenksels. Niet bij brood alleen, en daarom besteden we in dit nummer vrij veel aandacht aan kunst, aan sport, natuurlijk ook weer aan de beurs en uiteraard (dat blijft het hart van dit blad) de verhalen van en over ondernemers. Of over projecten zoals in Tubbergen. En verder een bijlage voor de Euregio Business beurs die weer eind februari wordt gehouden. Een beurs die het moeilijker krijgt (door onder meer Hardenberg, Zuidlaren) en daarom de bakens probeert te verzetten door dit jaar bedrijven uit de voormalige DDR uit te nodigen. En probeert samen te spannen met de vervoerssector waarvan de politiek zich steeds luider afvraagt of Twente wel zo gelukkig moet zijn met al de transporteurs. De belangenvereniging ETT maakte zich altijd erg druk over de luchthaven, maar de laatste jaren hoor en zie je ze weinig. In het maart-nummer daarom een uitvoerige reportage over de overslagterminal in Hengelo. Twente moet al die vrachtwagens gewoon niet willen. Wat levert het nou precies aan toegevoegde waarde op? Verhuis naar Duitsland en ga maar lekker de boot in. Letterlijk. Dan hoeft de A1 ook niet zesbaans te worden. Jan Medendorp 3 Inhoud Twentevisie. 02/2002

4 Freek van Beusekom is nieuwe directeur FC Twente: Leren omgaan met emotie 4 Hij zat in de jaren tachtig op de afdeling bijzondere kredieten. De afdeling met de jongens die de moeilijke beslissingen moesten nemen in de economische zware tijd. In de voorspoedige jaren zeventig was met kredieten gezwaaid alsof het zuurtjes waren. De banken hebben inschattingsfouten gemaakt. Als een bedrijf failliet ging, was het tenminste even rustig. Ogenschijnlijk dan. Curatoren nemen dan het werk over, crediteuren bellen niet meer. Van Beusekom zat bij de huilende ondernemers aan Als ik het niet naar mijn zin heb, dan ben ik altijd heel snel verdwenen Freek van Beusekom, de nieuwe directeur van FC Twente, wil ook aanschuiven bij het technisch overleg. Twentevisie. 02/2002 Als we na een kleine twee uur opstappen, kijken we elkaar vertwijfeld aan. Is hij een glibber, een egotripper? Is hij het zoveelste vriendje van voorzitter Wessels? Is Freek van Beusekom de man op wie FC Twente zit te wachten? Op zijn bureau ligt een map krantenartikelen met het etiket gratis adviezen. De fotograaf mag geen foto nemen van hem met een bal met handtekeningen die op zijn bureau staat: Verkeerde balsponsor. Zijn overstap van de veilige financiële wereld naar de wereld die door emoties geleid wordt, is ook geen vlucht; Van Beusekom heeft geen brief ontvangen misbaar te zijn. Integendeel. Utrechtse Frekie had nog een schitterende loopbaan voor zich, hij zat in een geselecteerde groep die werd klaargestoomd voor misschien wel het aller-, allerhoogste bij de ING. Hij koos voor de lijken in de kast van FC Twente en zijn nevenfunctie bij de Twentse crematoria. (door Eddy van der Leij en Jan Medendorp) tafel. Een rot gevoel, maar iemand moet de job doen. Hij was tot 1 februari van dit jaar ING-directeur van het district dat zich uitstrekt van Winterswijk tot Hardenberg. Hiervoor was hij tweede man in Eindhoven. Ook zijn nevenfuncties zijn even opvallend als afwijkend. Zo zat hij in de Raad van Toezicht van het Twents Psychiatrisch Ziekenhuis en is hij commissaris van de Twentse Crematoria. Als ik het niet naar mijn zin heb, dan ben ik altijd heel snel verdwenen. Vertelt tussen neus en lippen door dat hij onlangs weer het speelgoedautootje vond dat hij kreeg van een man voor wie hij (samen met de Lions) een vrachtwagen regelde om ingezamelde spullen naar Roemenië te brengen. Bagger staan FC Twente bankierde bij zijn kantoor, al decennia. Zo kwam ik automatisch met mannen als Anker, Van den Berg, Fransen aan tafel. Tot de SNS-bank kwam. Zijn bank bleef wel sponsor, hij werd twee jaar geleden gevraagd voor de Raad van Commissarissen. En toen werd hij gevraagd om algemeen directeur te worden. Ik ben er trots op dat ze me dit werk toevertrouwen. Dat merk ik ook aan de reacties. Als ik naar DSM of Unilever was gegaan, dan was het

5 leuk voor mij geweest. Nu stap ik over naar iets dat van iedereen is. Hij is dus niet meer verbaasd dat een heel beperkte rechterverdediger twee ministerssalarissen opstrijkt, dat een Marokkaanse verdediger bijna niet speelt, maar wel acht ton verdient, terwijl je toch echt een heel verantwoordelijke baan hebt bij de ING als je anderhalve ton verdient. Dat klopt. Ik weet inmiddels veel van de club, maar een insider word je pas op het moment dat je daar in de bagger staat en die kasten open doet. Met al die lijken bedoelt u? Misschien liggen er ook mooie dingen in. 5 Matrix Het mooie van een voetbalclub vind ik het publiek. Alles komt samen in het stadion, die meneer die is ontslagen bij Texoprint en die miljonair. Waarom komen ze op hetzelfde moment naar die plaats? Daar moet je als bedrijf dan op anticiperen. En dat vindt Van Beusekom vele malen leuker dan directeur zijn van een middelgrote bank met een riant inkomen, maar die wel het gevoel heeft alles ministens één keer gedaan te hebben. En terug naar een topfunctie in Amsterdam, nee, daarvoor is hij te veel aan Twente gehecht geraakt. Je moet je voorstellen bij zo n ABN-AMRO, Rabo of een paar van die andere tenten. Dat zijn grote matrixorganisaties waar man of meer werken. Dat wil hij niet meer. Hij verruilt daarom de wereld van de ratio voor de wereld van de emotie. Ik wil het bedrijfsdeel van Twente zodanig professionaliseren dat het in staat is om te gaan met die emotie. Waarom bralt de man in de businessclub, of waarom reageert Vak P zo? Emotie wordt vaak met emotie bestreden en dat leidt tot chaos. Dat wil ik aanpakken. Vacature RvC Van t Schip is een rookie in het trainersvak, Uijlenberg was de beste scheidsrechter van Nederland, maar heeft zich (nog) niet op dezelfde wijze onderscheiden als technisch directeur, de voorzitter werd benoemd tegen wil en dank, de Raad van Commissarissen wordt niet bevolkt door voetbal-knowhow. In de organisatie zitten wel veel mensen die veel van het spelletje afweten zoals Kick van der Vall en Arend van der Wel. Nee, die zitten niet in het management. Het is aan mij om die kennis af te tappen. In de Raad van Commissarissen hebben we nu een vacature, daar zou iemand benoemd moeten worden met een gedegen voetbalkennis, iemand die zelf op het hoogste niveau gespeeld heeft en zich daarnaast ook op een maatschappelijke manier heeft ontwikkeld. Van Beusekom zit ook met voetbaltechnische vragen. Hoe komt het nou dat als Ellery op rechts de diepte in sprint en die bal wordt steeds maar achter hem geplaatst? Ik zal ook aanschuiven bij het technisch overleg. Kritiek Van Beusekom wilde af van zijn saaie matrixbaantje. FC Twente zal zijn kwaliteiten tot in zijn teennagels aanspreken; sportief is het al jaren een drama: slechts één hoogtepunt (de beker), de salarissen zijn verhoudingsgewijs hoog in vergelijking met andere potentiële subtoppers, de selectie is vergrijsd, de fiscus wil een paar miljoen, de begroting zit aan het plafond en last but not least stapt de hoofdsponsor op aan het einde van het seizoen. Om te beginnen moest Twente op de dag van zijn aantreden een sluitende begroting bij de KNVB ingediend hebben om volgend seizoen weer te mogen aantreden. Dat is gelukt. Op de uitbreiding van het stadion heeft hij kritiek: Je kan wel plannen maken, maar eerst moet je huiswerk in orde zijn. Dat is niet goed gebeurd. Daar gaan we mee aan de slag. Heel veel mensen roepen altijd hoe het moet en lopen weer weg. Ze hebben mij gevraagd om het aan te pakken. En dat is precies wat ik van plan ben. Tot slot, mijnheer Van Beusekom, bent u wellicht jaloers op uw dochter? Nee, het zit niet in die hoek, pappie heeft nooit het voetbal gehaald. Hij heeft er desalniettemin veel voor over, want Van Beusekom is niet financieel onafhankelijk en levert voor zijn droombaan zelfs salaris in. Affiniteit met de edele voetbalsport heeft Frederik Hendrik van Beusekom, van 28 mei 1952, altijd wel gehad. Hij speelde in de selectie van de B-tjes bij DOS. Door Henk Vonk (oud-trainer van FC Utrecht) werd hij meegenomen naar de amateurs van Utrecht. Hij speelde rechtsbuiten, maar kwam tekort. Vooral fysiek. Dat bleek toen het gezin als gevolg van de teloorgang van Werkspoor verhuisde naar Benschop. Daar ging Freek ook voetballen en de oorlogspartijen tegen Lopik en Schoonhoven staan in zijn geheugen gegrift. Na de HBS-A en HEAO-CE te hebben doorlopen, was Van Beusekom twintig jaar eerder bij CIMK in Amsterdam het bankwezen binnengerold. In Eindhoven laaide de liefde voor het voetbal weer op; als sponsor kwam hij in eerste instantie achter de bekende glasplaat te zitten bij PSV. Ik zie ons nog zitten, alsof het geluid kapot was, je zag de scheidsrechter fluiten, maar je hoorde het niet. In Enschede werd hij bankier van FC Twente tot de SNS-bank shirtsponsor werd. Een anticlimax beleefde hij tijdens en na de door FC Twente verloren bekerwedstrijd tegen Ajax 2. Toen we terugreden zat ik voor het eerst stuk, had ik echt een leeg gevoel. Toen besefte ik ook welk een impact een nederlaag op me kan hebben. Het kon hem echter niet van zijn à propos brengen: na afloop van de (gewonnen) wedstrijd tegen Feyenoord meldde Twente een opvolger voor Van Dommelen te hebben. Van Beusekom is getrouwd en heeft een dochter van vijftien (Suzanne) die als zeer getalenteerde ballerina geschoold wordt. Twentevisie. 02/2002

6

7 Financieel accent maakt ook deel uit van het platform zakelijke dienstverlening op Omzetbelasting (onder)belicht De omzetbelasting is een belasting waarover u als lezer in zijn algemeenheid weinig opzienbarends te lezen krijgt. Het is een belasting die naar mijn mening ook niet echt tot de verbeelding van een ondernemer spreekt. Veel ondernemers zijn van mening dat ze voor de omzetbelasting slechts als doorgeef-loket voor de fiscus fungeren. De ondernemer brengt zijn afnemer omzetbelasting in rekening en draagt deze af aan de fiscus. De afnemer betaalt de omzetbelasting en vraagt deze bij de fiscus terug. Binnen de Wet op de Omzetbelasting zijn het echter (en hoe kan het ook anders in Nederland) de uitzonderingen op de bekende regel, waardoor het allemaal weer aanmerkelijk ingewikkelder wordt. Daarnaast is er voortdurend sprake van rechtspraak vanuit Brussel, waardoor Nederland gedwongen wordt haar wetgeving op het gebied van de omzetbelasting verdergaand aan de Europese regels aan te passen. In het vervolg van dit artikel zal ik enkele aspecten van de omzetbelasting nader belichten in de hoop dat een en ander u wél aanspreekt. Aftrek van voorbelasting Correcte factuur Indien u een omzetbelastingplichtige ondernemer bent, kunt u de aan u in rekening gebrachte omzetbelasting terugvragen bij de fiscus mits aan enkele voorwaarden is voldaan. Eén van die voorwaarden is dat een aan u uitgereikte factuur moet voldoen aan de met name in de wet genoemde eisen. Omzetbelastingvrijstelling of niet? Afhankelijk van uw ondernemersactiviteiten bepaalt de wet of u geheel of ten dele bent vrijgesteld voor de heffing van omzetbelasting. Voorbeelden van vrijgestelde ondernemers zijn onder andere banken, begrafenisondernemers en tandtechnici. Bent u een voor de omzetbelasting vrijgestelde ondernemer, dan kunt u de aan u in rekening gebrachte omzetbelasting niet terugvorderen van de fiscus. Onroerende zaken Houdt u zich bezig met exploitatie van onroerende zaken, dan is het goed om te weten dat deze activiteiten in beginsel zijn vrijgesteld voor de heffing van omzetbelasting. De aan u in rekening gebrachte omzetbelasting (bijvoorbeeld ter zake van een verbouwing) kunt u dan niet aftrekken. U kunt de fiscus echter verzoeken om wél mee te mogen doen aan de omzetbelasting. Na door u verkregen toestemming mag u de aan u in rekening gebrachte omzetbelasting alsnog aftrekken. U krijgt deze toestemming echter pas nadat aan stringente voorwaarden is voldaan. Exploitatie van onroerende zaken is ten aanzien van de omzetbelasting een moeilijk begaanbaar pad, vol met fiscale valkuilen. De expertise van uw belastingadviseur is bij dergelijke activiteiten onontbeerlijk. Aftrekbeperking in de kostensfeer De wet stelt beperkingen aan de aftrek van omzetbelasting ten aanzien bepaalde kosten. Voorbeelden van dergelijke kosten zijn relatiegeschenken, giften en personeelsvoorzieningen (o.a. pc-privé projecten en kerstpakketten). Daarnaast is de aftrek beperkt voor zover de kosten betrekking hebben op privé-gebruik (bijv. de door de werkgever ter beschikking gestelde auto die ook privé mag worden gebruikt). Buitenlandse omzetbelasting Indien u (binnen de EU) buitenlandse omzetbelasting heeft betaald, kunt u deze terugvragen bij de des betreffende buitenlandse belastingdienst. Het verzoek tot teruggaaf (over 2001) dient dan wel vóór 1 juli 2002 te zijn ingediend. Overige aandachtspunten Teveel of te weinig omzetbelasting betaald? Veelal blijkt na het opmaken van het jaaroverzicht, dat er teveel of te weinig omzetbelasting aan de fiscus is afgedragen. Dit kunt u herstellen door middel van een aanvullende aangifte. Heeft u teveel afgedragen, dan zal de fiscus u na beoordeling van het verzoek terugbetalen. Heeft u te weinig afgedragen, dan legt de fiscus u een naheffingsaanslag op, veelal inclusief rente en een boete. De hoogte van de boete is van een aantal factoren afhankelijk. Indien u binnen een bepaald tijdsbestek meerdere malen te weinig omzetbelasting afdraagt, loopt het boetebedrag snel op. Het is derhalve van groot belang dat uw boekhouding, zeker met betrekking tot de omzetbelasting, steeds correct is bijgewerkt. EU-regelgeving Indien u aan uw werknemers voor het zakelijke gebruik van hun privé-auto een kilometervergoeding (tot max. 0,28 per kilometer) betaalt, mag u 12% van deze vergoeding als aftrekbare voorbelasting aanmerken. Het Europese Hof heeft onlangs uitgesproken, dat deze regelgeving niet voldoet aan de Europese Richtlijnen. Nederland moet haar wetgeving aanpassen. Het is verdedigbaar om de bovenstaande rekenregel te blijven hanteren, totdat de Wet in Nederland is aangepast. Tot slot Dit artikel belicht een aantal aspecten van de Wet op de Omzetbelasting in Nederland. Het valt buiten het kader van deze column om alle uitzonderingen en specifieke regels uitvoerig te behandelen. Toch zijn het de uitzonderingen, die deze wet voor de buitenstaander moeilijk toegankelijk maken. Vandaar dat alertheid geboden blijft. Uw belastingadviseur kan u daarbij van dienst zijn. Steek uw licht eens bij hem op. R.J.M. Oude Alink FB De auteur is als belastingadviseur verbonden aan Ten Kate & Huizinga te Oldenzaal 7 Column financieel accent Twentevisie. 02/2002

8 Japanners uit Harderwijk zwijgen over plannen met luchthaven Het is hun eerste project 8 Van Delft Biscuit in Harderwijk. Kopiëren kunnen ze wel, maar hoe zit het met het opzetten van een luchthaven? Twentevisie. 02/2002 Ze zijn in Twente, niet al te vleiend, geïntroduceerd als de steenrijke biscuitboys uit Harderwijk. Oscar en Pierre de Lange. Goed in het maken van pepernoten maar hun kwaliteiten op vervoersgebied zijn onbekend. De eigenaren van Van Delft Biscuits willen dit voorlopig maar zo houden ook. Zolang de onderhandelingen met het ministerie van Verkeer en Waterstaat nog lopen, willen ze niet in de schijnwerpers staan. Waarom eigenlijk niet? Twentevisie zocht het uit. (door Martin Steenbeeke) Gaan Oscar en Pierre een vliegveld kopen. Hahaha. Vakbondsbestuurder Ronald Zwijnenburg van CNV Bedrijvenbond schatert het uit. Net als anderen is hij, die toch regelmatig bij Van Delft Biscuits over de vloer komt, verrast door de aankondiging. Maar als Zwijnenburg er even over nagedacht heeft, vindt hij het eigenlijk niet zo vreemd dat Oscar en Pierre de Lange hun vleugels willen uitslaan. Het zijn wel echte ondernemers, verzekert Zwijnenburg. Het lijken gelukszoekers, zegt zijn collega Tonnie Meijer van FNV Bondgenoten, maar dat zijn ze niet. Oscar (34) en Pierre (37), geboren Groningers, runnen samen Van Delft Biscuits, een biscuitfabrikant uit Harderwijk met een kleine overhead en zo n 150 werknemers. Het bedrijf produceert pepernoten en verschillende soorten biscuit en banket. Van Delft Biscuits, van oorsprong een familiebedrijf, werd eerder geleid door De Lange senior. Voordat deze vorig jaar overleed, hadden Oscar en Pierre de zakelijke leiding al overgenomen. Pierre is de man die zich toelegt op het productieproces, Oscar is meer het creatieve brein. Kopiëren Hoewel over die creativiteit valt te twisten, want Van Delft heeft vooral naam gemaakt met het kopiëren van succesformules van andere koekjesfabrikanten. Als Verkade met Sultana een koekje op de markt brengt dat aanslaat, volgt Van Delft Biscuits met een bijna identiek product maar dan onder een andere naam, met die aantekening dat het koekje van Van Delft stukken goedkoper is. Het zijn ontzettend goede japanners, zegt vakbondsman Meijer, die deze kopieerkwaliteit ziet als een vorm van goed ondernemerschap. Bij Verkade en andere grote koekmerken denken ze daar duidelijk anders over. Verkade, of liever gezegd het moederbedrijf United Biscuits, neemt Van Delft niet serieus. Het weigerde afgelopen jaar zelfs met Van Delft te praten over een verkoop van de koekjesfabriek Delacre uit Ede. United Biscuits wilde Delacre sluiten maar bonden en ondernemingsraad dwongen via de ondernemingskamer United Biscuits tot onderhandelingen met geïnteresseerde partijen. Van Delft had al uitvoerig haar belangstelling laten blijken, maar kwam niet aan bod. Officieus is het kopieergedrag van Van Delft Biscuits de reden, de officiële reden was dat Van Delft de werkgelegenheid in Ede niet kon garanderen. Op Oscar en Pierre de Lange is op sociaal vlak weinig aan te merken, is de ervaring van de vakbonden. Ze komen hun verplichtingen gewoon na, zegt FNV er Meijer. Het zijn geen types die een suikerplantage in Honduras sponsoren, vertelt zijn collega Zwijnenburg. Vrije jongens Van Delft Biscuits is niet aangesloten bij de Vereniging Bakkerij en Zoetwaren-

9 Het zijn vrije jongens die er een beetje buiten vallen industrie, de werkgeversclub. Volgens een woordvoerster weigert Van Delft systematisch om aan alle activiteiten van de koepelorganisatie mee te doen. Het zijn vrije jongens die er een beetje buiten vallen. Ze kunnen het wel zonder ons, zeggen ze. Op vakbeurzen neemt Van Delft, als ze er zijn, altijd een aparte plek in. Organisatie-adviseur André Grosveld neemt het op voor beide ondernemers. Ze nutten hun fantasie op een zakelijke manier uit. Dat mag ik wel. Grosveld heeft bij overnames en sluitingen diverse keren om tafel gezeten met de De Langes. Zowel naast als tegenover hen. Ze zijn ontzettend goed in het maken van nieuwe combinaties, het optuigen van dingen. Ik heb nog geen mislukkingen van ze gezien. Ook Grosveld is verrast door het bericht dat Oscar en Pierre zich juist in de vliegveldwereld willen begeven. Maar dat ze hun vleugels uitslaan naar andere branches is niet vreemd. Die jongens willen dat, de koekjes lopen goed. De overname van het vliegveld betekent niet dat de koekjesfabriek in de etalage komt. Desgevraagd heeft Pierre de Lange tegen personeelsleden van Van Delft Biscuits verklaard dat de koekjesfabriek niet de dupe zal worden van het vliegavontuur. Curaçao Oscar en Pierre De Lange hebben zich onder de naam Ommeland Invest BV bij de luchthaven gemeld. De investeringsmaatschappij is begin vorig jaar opgericht om het familiekapitaal te beheren en te beleggen. Als bestuurders staan Pierre, Oscar en de jongste broer Victor (27) geregistreerd. Oscar heeft zijn zakelijke nevenactiviteiten ondergebracht in Baktief BV; Pierre en Victor hebben hun eigen BV s de namen South Beach en Ocean Blue gegeven. Ze zijn hierbij ongetwijfeld geïnspireerd door Curaçao, het eiland waar vader De Lange in het bezit was van onroerend goed en moeder De Lange nog altijd woont. Ommeland heeft zich tot doel gesteld om verkeersknooppunten bedrijfsmatig te ontwikkelen. Nederland wordt volgens de gebroeders De Lange steeds meer afhankelijk van verkeer en vervoer. Op plekken waar vervoersknooppunten samen komen, zoals vliegvelden en snelwegen, wil Ommeland Invest nevenactiviteiten ontbundelen. De luchthaven Twente is het eerste project waar ze zich op gestort hebben. Eind vorig jaar werd er een principeakkoord over de overname van de noodlijdende luchthaven. Ommeland heeft zich achter het businessplan geschaard waarin uitgegaan wordt van een investering van 14 miljoen euro tot In ruil voor tachtig procent van de aandelen investeert Ommeland in totaal vier miljoen euro. De gemeenten en provincie leggen 0.9 miljoen euro op tafel, terwijl het rijk de jaarlijkse subsidie afkoopt met een bedrag van 2.2 miljoen euro. Het resterende bedrag moet van de banken worden geleend. COVM Een interessante vraag is wáár Ommeland het geld concreet in wil investeren. Zelf spreken ze luchthavengebonden nevenactiviteiten als kleinschalige detailhandel, horeca en autoverhuur. In dit verband is het wellicht handig om op te merken dat Pierre de Lange zich in België heeft toegelegd op projectontwikkeling. Zolang het om kleinschalige bedrijvigheid gaat, zal er geen vuiltje aan de lucht zijn. Maar grootschalige plannen zullen op verzet stuiten. De Twentse gemeenten houden de (ruimtelijke) ontwikkeling van de luchthaven nauwlettend in de gaten. Enschede heeft Hengelo en Weerselo al de gordijnen ingejaagd met het plan om tussen de noordzijde van de stad en de luchthaven een groot bedrijventerrein te ontwikkelen. Voor wat betreft de vliegbewegingen op de luchthaven verwijzen de broers naar het businessplan. Dat betekent dat het aantal reizigers moet stijgen tot in het jaar Iets meer dan de helft zijn vakantiereizigers, de overige zijn zakenreizigers. Om de stijging van het aantal reizigers te halen is een beperkte openstelling van het vliegveld in het weekend noodzakelijk. Als er ten behoeve van zakelijke passagiers niet op zaterdag en zondag gevlogen kan worden, zal de geraamde passagiersstijging met 17% afnemen. Maar tegen weekendvluchten bestaat veel verzet. Met name de milieucommissie COVM zit als een bok op de haverkist om de verwachte geluidsoverlast tegen te houden. Niets te melden Waarom juist Twente? Hoe kleinschalig is de detailhandel in de ogen van Ommeland Invest? Is horeca in de ogen van Ommeland een hotel of een cafetaria? Kan Ommeland het ook zonder weekendvluchten? Hoe ziet het bedrijfsplan er uit? En hebben ze wel eens gehoord van de luchthaven FMO, net over de grens? Het zijn vragen waar, zoals gezegd, Ommeland (nog) geen antwoord op wil geven. Het is te vroeg, we kunnen nog niets concreets melden, zegt Oscar de Lange. Wel zegt hij dat de onderhandelingen met het ministerie van Verkeer en Waterstaat niet te lang moeten duren. Formeel hebben de partijen tot 1 juli de tijd om een geschil te beslechten over de aanvullende voorwaarden die minister Netelenbos aan de bruidsschat van 2,2 miljoen euro heeft verbonden. Ommeland verzet zich met name tegen de bepaling dat het mogelijke dividend de eerste vijf jaren niet in eigen zak maar in de luchthaven gestoken moet worden. Over een maand willen we duidelijkheid, anders hoeft het niet meer. Blufpoker van de biscuitboys Gaan Oscar en Pierre een vliegveld kopen. Hahaha of realiteit? Luchthavendirecteur Henk Bos is de man die meer inzicht heeft gekregen in de plannen van Oscar en Pierre de Lange. Maar ook Bos wil niet praten over de ervaringen die hij tot dusver met de beide biscuitboys heeft opgedaan. Ik denk wel dat het belangrijk is dat ze naar buiten treden, maar zonder toestemming zeg ik niets. Twentevisie. 02/2002 9

10

11 Hospers Observeert De Twentse paradox Gert-Jan Hospers, docent Economie aan de Universiteit Twente geeft op verzoek van Twentevisie een aantal malen per jaar onder de naam Hospers Observeert op persoonlijke titel zijn prikkelende mening over het economisch reilen en zeilen van Twente. 11 Twentenaren zijn de beste netwerkers van Europa. Uit een recent onderzoek blijkt dat in Twente maar liefst 89% van de bevolking lid is van een vereniging; het gaat daarbij om het lidmaatschap van bijvoorbeeld de voetbalclub in het dorp, de plaatselijke harmonie of de locale ondernemerssociëteit. In de rest van Europa is maar 1 op de 4 mensen lid van een club. Waarom zijn wetenschappers eigenlijk in dit soort gegevens geïnteresseerd? Welnu, het idee is dat de deelname van mensen aan netwerken goed is voor de regionaaleconomische ontwikkeling. Of het nu gaat om gezamenlijk een borrel drinken, op een trommel slaan of FC Twente toejuichen; het zou allemaal leiden tot een groeiend vertrouwen tussen mensen. En dat vertrouwen zou dan weer als de smeerolie van de economie fungeren. Als dat klopt, zou Twente de beste regio van Europa moeten zijn. Ik ben zo vrij kanttekeningen te plaatsen: appel is fruit maar niet alle fruit is appel. Wie zijn oor te luisteren legt bij Twentse ondernemers hoort vaak dat het zakendoen in deze streek inderdaad een stuk soepeler verloopt dan in de rest van het land. Als gevolg van de dichte sociale netwerken die wellicht zijn terug te voeren op het bekende noaberschap dat vooral in vroeger jaren opgeld deed. De individualisering is niet aan Twente voorbij gegaan. Maar het noaberschap heeft wel zijn sporen nagelaten in het grote saamhorigheidsgevoel onder Twentse ondernemers. Het is niet toevallig dat de eerste coöperatieve boerenleenbank van ons land juist in Twente ontstond. En het noaberschap verklaart tevens waarom hier ook de eerste vereniging van werkgevers (het latere VNO) werd opgericht. Hoe het ook zij, feit is dat Twentenaren netwerkers pur sang zijn. En als we de wetenschap serieus nemen, dan zou Twente juist door die netwerken een zonnige economische toekomst tegemoet kunnen zien. Is dat reden voor een feestje? Moeten we aan de batterij Twentse verenigingen nog een extra club toevoegen, maar dan deze keer over het succes van het Twentse model? Er zijn (nog) geen cijfers beschikbaar over het succes van bestuurlijke samenwerking in Europa, maar de kans is groot dat Twente hier nog niet eens de troostprijs haalt. De Twentse bestuurlijke geschiedenis is een aaneenschakeling van tegenslagen, teleurstellingen en gemiste kansen. In veertig jaar tijd hebben we een Stedenband, een gewest, een stedelijk knooppunt, een Dubbelstad, een Dubbelstadplus, een Twentestad en twee keer zelfs een provincie Twente aan ons voorbij zien trekken - en dat allemaal zonder resultaat. En nu wil men dan Netwerkstad Twente. Is dat vergaand optimisme of een gebrek aan historisch besef? Zeker, het zwalkende beleid van rijk en provincie is deels verantwoordelijk voor het mislukken van bestuurlijke samenwerking in de regio. Maar de schuld voor het bestuurlijk falen ligt vooral bij de regionale bestuurders zelf. Als het verleden iets heeft geleerd, dan is het namelijk wel dat dé Twentse bestuurder niet bestaat. Geen enkele gemeente is bereid het individuele belang opzij te zetten voor het gezamenlijke Twentse belang. Enschede, Hengelo en Almelo willen allemaal de eerste viool spelen. En als samenwerken dan toch moet, bijvoorbeeld om geld uit Den Haag te krijgen, dan kiezen de bestuurders voor grootse visies, intentieverklaringen en voornemens die zo algemeen zijn dat niemand erop tegen kan zijn. Er zijn rapporten vol geschreven over de kansen die er liggen voor samenwerking in Twente. Maar als het op besluiten aankomt en er op lokaal niveau offers moeten worden gebracht, geven de Twentse bestuurders niet thuis. Dan heeft wantrouwen de overhand. In plaats van het Twentse model kunnen we daarom beter spreken van de Twentse paradox. De verklaring van deze samenwerkingsparadox is duidelijk: vrijblijvend geborrel is heel wat anders dan het nemen van verstrekkende beslissingen over de toekomst van de streek. Het bloeiende verenigingsleven in Twente kan voor zulke besluiten hoogstens draagvlak creëren, maar leidt niet tot daadkracht. Een extra praatclub van bestuurders in het leven roepen heeft dan ook geen zin. Wat de regio nodig heeft, is de haast spreekwoordelijke Mister Twente die de gemeenten op één lijn weet te brengen en dan ook doorpakt. Hebben we met Theo Schouten, de onlangs aangetreden directeur-secretaris van Netwerkstad Twente, zo n boegbeeld binnengehaald? De tijd zal het leren. Hij staat in elk geval bekend als een goed bestuurder. Hij zal ongetwijfeld alle netwerkclubjes gaan bezoeken, maar krijgt hij het wantrouwen weg? Ik zie FC Twente eerder kampioen worden. Twentevisie. 02/2002

12 13 Tubbergens project strijdt tegen verschraling van het platteland Bedrijfsleven blij met boer Het platteland zit in de problemen, steeds meer boeren (moeten) stoppen. In de meeste gemeenten wordt weinig tot niets gedaan voor deze beroepsgroep. Alleen in de gemeente Tubbergen hebben overheid, belangenorganisaties en het bedrijfsleven de handen ineengeslagen om de boeren een nieuwe arbeidzame toekomst te geven en de vacatures te vervullen. De bedrijven willen wel, de boeren twijfelen. De boerderijen in Tubbergen en de omringende kerkdorpen zijn klein. Te klein om er een fatsoenlijke boterham mee te verdienen. Toch boeren ze door, vaak tegen beter weten in, is de ervaring van Wijnand Elberse, loopbaanadviseur bij Kliq in Overijssel, een organisatie waar uittredende agrariërs zich kunnen laten begeleiden naar een nieuwe toekomst. Elberse is enthousiast over de bijzondere manier waarop in de gemeente Tubbergen wordt gewerkt aan een nieuwe toekomst voor de boeren. Met dank aan (door Hermina de Vries) de ondernemersvereniging Bedrijvencontact Gemeente Tubbergen (BGT) die in november 2000 een enquête onder de 128 leden hield om te inventariseren of er behoefte was aan boeren als werknemers. De uitkomst was ver boven de verwachting, vertelt Ton Ensink, initiatiefnemer van het onderzoek. Er was wel plaats voor 75 boeren, vooral in de bouw, metaalindustrie, groenvoorziening en houtbewerking. De boeren bleken in trek bij de ondernemers vanwege hun arbeidsmoraal, veelzijdigheid, probleemoplossend vermogen en ontbreken van negen-tot-vijfmentaliteit. In de gemeente Tubbergen worden initiatieven als de boerenwinkel van Gerrit en Thea Lansink in Albergen gestimuleerd. Gemeente, belangenorganisaties en het bedrijfsleven willen zo tegenwicht bieden tegen de negatieve spiraal van steeds meer stoppende boeren. Interen op vermogen De boeren hebben zich (ondanks dit onderzoek) niet massaal gemeld voor een baan in loondienst. Gerrit Slagman, gebiedsmanager van de Stichting Plattelandsontwikkeling Tubbergen, helpt en verwijst hij boeren die willen stoppen. Hij is er overigens ook voor de boeren die wel willen blijven en hij assisteert bij grondgebruikovereenkomsten en schaalvergroting. In de Stichting Plattelandsontwikkeling Tubbergen zijn onder meer de GLTO, Rabobanken, BGT en Natuur en Landschap vertegenwoordigd. Stoppen met het boerenbedrijf dat al vele generaties in de familie is, ligt uiterst gevoelig. Het zijn vaak nog de voorouders geweest die de grond hebben ontgonnen. Alleen het verkopen van de grond al is emotioneel. Ik maak Twentevisie. 02/2002

13

14 mee dat boeren interen op hun eigen vermogen, omdat zij geen inkomsten meer hebben van hun boerderij. Toch willen zij niet stoppen. Vaak wonen de ouders nog op de plaats en komen broers en zusters nog elke zondag op de ouderlijke boerderij op bezoek. Geen Noord-Groningen Maar langzaam maar zeker verdwijnen de kleine boerderijen. De afgelopen tien jaar is 30% van de boeren gestopt, zegt wethouder Pieter van der Vinne van Tubbergen. De verwachting is dat deze trend de komende jaren onverminderd doorzet. Een gemeentelijke analyse van de situatie op het platteland (nota Plattelandsondernemingen met als ondertitel Samenwerken en combineren van functies in een leefbaar platteland ) toont aan dat de landbouw binnen de gemeente de economische drager is (zorgt voor 28% van de werkgelegenheid), de bouwnijverheid (25%) en handel en horeca (20%) volgen. Het rapport beveelt aan dat het belangrijk is dat de werkgelegenheid zich over de verschillende sectoren evenwichtig ontwikkelt. Door meer ruimte voor woningbouw en bedrijventerreinen zou dit gerealiseerd kunnen worden. Andere aanbevelingen zijn het bevorderen van recreatie en toerisme en het bevorderen van economisch hergebruik van boerderijen. Wij willen niet in een situatie belanden zoals in Noord-Groningen. Er is op het platteland een negatieve spiraal gaande. Met de komst van nieuwe ontwikkelingen moet deze situatie weer in balans komen. Een dieper psychologisch effect ligt op de loer, als boeren in een teneur terechtkomen van: wij kunnen niks, wij mogen niks en nu willen wij ook niks meer. Daarom moeten we als overheid zorgen dat het gebied leefbaar en vitaal blijft. Tubbergen werkt daarom zoveel mogelijk mee aan initiatieven van boeren die hun vee verkopen en een nieuwe onderneming starten op de boerderij, zoals kinderopvang, een meubelmakerij, autowerkplaats of beautyfarm. Zelfgemaakte advocaat Ook De Boderie, de winkel met streekeigenproducten van Thea en Gerrit Lansink in Albergen, is zo n voorbeeld. Vanwege rugklachten was het echtpaar gedwongen om hun boerderij met melkkoeien in Agelo te verkopen. Zij kochten daarvoor in de plaats de boerderij aan de Markgravenweg in Albergen en startten met kippen. De varkensstallen zijn getransformeerd in een heuse winkel en een educatieve ruimte waar het echtpaar graag de tijd neemt om te vertellen over hun bedrijf, ondersteund met lectuur en videomateriaal. De zelfgemaakte advocaat die naast eigen groente, aardappelen, appels en zuivelproducten van een collega in de winkel wordt verkocht, blijkt een schot in de roos. Maar het ondernemerspaar is open over de inkomsten van hun bedrijf. Het is geen vetpot en ik vraag me regelmatig af waar we eigenlijk mee bezig zijn, vertelt Thea Lansink eerlijk. We zitten nog vol ideeën en zijn blij dat we nog een boerderij en onze vrijheid hebben. Wij doen dit liever dan in loondienst werken. Boekhouder Bertus Schepers uit Fleringen heeft twee jaar geleden wél de knoop doorgehakt om cursussen te volgen en een baan te gaan zoeken. Het heeft al met al zes jaar geduurd voordat het besluit 15 De zelfgemaakte advocaat van De Boderie is weliswaar een schot in de roos, maar het is volgens het ondernemerspaar beslist geen vetpot. is genomen, vertelt de vijftigjarige Schepers. We hadden met zo n veertig koeien makkelijk met het bedrijf door kunnen gaan en het af kunnen bouwen, maar ik kan er niet tegen als er geen toekomst meer inzit. Dat is niet mijn aard. Ik wil vooruit. Inmiddels heeft Schepers het prima naar zijn zin in een administratieve baan bij het installatiebedrijf Lohuis in Fleringen. Hij heeft de koeien verruild voor de computer. Als boer werkte ik ook al veel met management- en boekhoudprogramma s op de computer. Ondanks zijn leeftijd had hij binnen vier maanden een baan. Zijn baas Ben Lohuis had al goede ervaringen opgedaan met boeren als werknemers: Er heeft hier ook een boer gewerkt als cv-monteur. Hij deed thuis laswerkzaamheden en had op die manier de ervaring om bij ons aan de slag te gaan. De instelling van boeren is perfect. Zij weten hoe de ondernemer denkt. Wat dat betreft zou ik er nog wel wat willen hebben. Twentevisie. 02/2002

15

16

17 On-line strategie maakt ook deel uit van het platform zakelijke dienstverlening op Planmatige aanpak Veel projecten op het gebied van internet zijn bij voorbaat gedoemd om te mislukken of hun doel voorbij te schieten. De verwachtingen zijn vaak hooggespannen, er wordt veel tijd en geld geïnvesteerd, terwijl het resultaat niet naar wens is. Wellicht herkent u deze situatie en vraagt u zich af, hoe dit kan worden vermeden. Het antwoord is niet altijd eenvoudig te geven, maar vaak is veel te voorkomen door vooraf een gedegen plan van aanpak op te stellen! Daarbij zijn een aantal zaken van belang. Uitgangssituatie Allereerst moet uw uitgangssituatie bepaald worden, of: hoe staat u er voor. Moet u nog beginnen met internet binnen uw organisatie of bestaat er al ervaring met het medium? Aan de hand hiervan kunt u vaststellen in welke fase u zich bevindt. Ambities en doelstellingen Vervolgens kunt u bepalen wat uw ambities en doelstellingen zijn. Een ambitie kan bijvoorbeeld zijn om over 2 jaar 20% van uw omzet via internet te behalen. Een doelstelling kan ook zijn om de informatievoorziening naar uw relaties toe te optimaliseren of de communicatie te verbeteren door toepassing van . Sommige doelstellingen zijn erg ambitieus en moeten daardoor tussentijds worden bijgesteld. Als uw klanten tientallen jaren gewend zijn om hun bestellingen via een verkoop-binnendienst bij u te plaatsen, kunt u niet verwachten dat zonder gedegen voorbereiding dezelfde klanten binnen een half jaar allen via uw webwinkel gaan bestellen. Stel daarom reële doelstellingen en ambities vast voor de korte termijn! Doelgroepen Stel vast op welke doelgroep(en) u zich wilt richten met uw internetsite. Zijn dit uw bestaande klanten of potentiële klanten die u wilt benaderen? Vaak is het een mix. Het is van groot belang om dit te weten. U kunt het aanbod van de site hier namelijk op afstemmen. Van belang is om te weten wat de wensen zijn van uw doelgroep(en).vaak heeft uw klant andere wensen dan u verwachtte. Er kan dan een vertekend beeld ontstaan. Ook is het raadzaam te weten of uw klant er klaar voor is om met u zaken te doen via het web. Want wat gebeurt er als later blijkt dat u geen rekening gehouden hebt met het feit dat veel van uw relaties nog niet de beschikking hebben over een internetverbinding? U zult uw verwachtingen dan behoorlijk bij moeten stellen. Onderzoek daarom de wensen binnen uw doelgroep(en), bijvoorbeeld door middel van een enquête. Of stel aan een paar goede klanten de vraag hoe zij tegenover uw opvattingen staan. U kunt dan voor verrassende conclusies komen te staan. Organisatorische aspecten Op enig moment weet u of uw klanten er klaar voor zijn, maar weet u zeker dat u er zelf klaar voor bent! Kan uw organisatie de gestelde ambities aan? Is een eventueel noodzakelijke koppeling van de internetsite aan uw voorraadsysteem eigenlijk wel te realiseren? Weten uw medewerkers wat er gaat gebeuren en zijn zij hierop voorbereid? Hoe is hun betrokkenheid bij het project en hoe groot is hun kennis van het gebruik van internet? Hoe zit het met de afhandeling van aanvragen die via de website binnenkomen? Welke afdeling wordt verantwoordelijk voor de afhandeling van informatie-aanvragen? Stuk voor stuk belangrijke aspecten om bij stil te staan, want uw organisatie moet er klaar voor zijn! Functionaliteiten en structuur Dan bent u er klaar voor. U kent uw strategie, doelstellingen, ambities en doelgroepen. Dan is het zaak om te bepalen welke functionaliteiten binnen de site hiervoor nodig zijn. Een functionaliteit is een onderdeel van de webapplicatie, bijvoorbeeld een bestelfaciliteit of een intern zoekmechanisme. Inventariseer welke functionaliteiten relevant zijn met het oog op uw uitgangspunten. Er bestaan tal van checklists die u hierbij kunnen ondersteunen. Houdt tevens rekening met de structuur van de website, dat wil zegen de opbouw van de site in menu-onderdelen. Een gebruiksvriendelijke structuur is onontbeerlijk voor een optimaal bezoek aan uw site. Onderhoud en beheer Er zijn twee soorten beheer: inhoudelijk en technisch. U kunt het beheer zelf doen of uitbesteden. In het eerste geval kunt u gebruik maken van toepassingen als een Content Management Systeem (CMS), waarmee u zelf teksten en plaatjes op uw site kunt plaatsen en verwijderen. De voordelen: snel en voordelig. In veel gevallen is het raadzaam of zelfs noodzakelijk om het technische beheer uit te besteden. Het technisch operationeel houden van uw webapplicatie is namelijk in veel gevallen een specifieke aangelegenheid, waarvoor u wellicht niet alle kennis in huis hebt. In sommige gevallen wordt een deel intern beheerd door een afdeling systeembeheer. Hier geldt, dat uw internetbedrijf u hierover het beste van advies kan zijn. In een aantal gevallen kan het raadzaam zijn om alle internet gerelateerde diensten aan één partij uit te beteden, omdat hierdoor de verantwoordelijkheden beter kunnen worden afgebakend. Tot slot Ieder project is specifiek en niet alle aspecten kunnen gedetailleerd behandeld worden. Maar de kans van slagen is het grootst met een doordacht plan van aanpak, waarbij zoveel mogelijk rekening wordt gehouden met de uitgangspunten, organisatorische aspecten, mogelijkheden, wensen en beperkingen. Dit voorkomt teleurstellingen en kan veel tijd en geld besparen. Mark Kamphuis De auteur is als directeur werkzaam bij emaxx en deelnemer aan het samenwerkingsverband Online Strategie 17 Column on-line strategie Twentevisie. 02/2002

18 Johan Dijkstra hing in de bezemkast en een litho op de directiekamer Tussen Kunst en Winst 18 Twentevisie. 02/2002 Bij de KPN is kunst inmiddels een bezuinigingspost geworden. Het was de afgelopen weken landelijk nieuws. Ook bij de ABN AMRO lijkt deze afdeling niet ongeschonden door de reorganisatie te komen. Reden voor de redactie van het bekende radioprogramma Memphis van Radio Oost eens een paar kunstkenners in één ruimte te plaatsen en met elkaar te laten praten over kunst en bedrijfsleven. Met Dorothee Cannegieter, directeur van het Rijksmuseum Twenthe, Richard Hessink van veilinghuis Vendue in Zwolle en Ria Verschuyten van de Kunstuitleen Hengelo. In Nederland is slechts 0,6% van de bevolking echt geïnteresseerd in kunst. Richard Hessink (van oorsprong bouwvakker, heeft Havo niet afgemaakt) heeft van zijn veilinghuis in Zwolle het grootste Nederlandse veilinghuis gemaakt. Volgens eigen zeggen heeft hij zo n naslagwerken. Ik weet niet alles, maar weet wel (door Jan Medendorp) waar ik het kan opzoeken. Hij is erkend taxateur. Veiling is de oudste manier van verkopen. Zijn grote internationale collegae (ook in Nederland) zijn natuurlijk de Britse huizen Christie s en Sotheby s. Hij heeft pogingen ondernomen Glerum in Amsterdam over te nemen. Maar die wil niet door een boertje van buut n worden overgenomen. En daar zit de grootste frustratie van Hessink, hij wordt in het westen niet serieus genomen. Waarom moet de collectie van Dreesmann in Londen worden geveild? Kunnen wij dat niet?, vraagt hij retorisch. Ze weten niet eens of ik Hesseling heet of Hessink, daarom draag ik altijd een strik, een propellertje, dat vergeten ze nooit. Essent Hessink organiseert voor een aantal regionale omroepen veilingen in de stijl van Tussen Kunst en Kitsch van de Avro, waar kijkers met hun schilderijtje of beeldje voor een beoordeling kunnen komen. Zelf nodigt hij kopers (circa 600 die gemiddeld 4500 gulden uitgeven:

19 Christie s en Sotheby s zitten op elf-, twaalfhonderd gulden ) en verkopers vier maal per jaar uit voor soms dagenlange veilingen van vele duizenden kunstwerken. Waarmee hij vorig jaar een omzet genereerde van ongeveer tien miljoen gulden. 90% van die kunst kun je nog steeds als toiletpapier beschouwen, er zit toch 10% bij wat inmiddels behoorlijk kostbaar is geworden. In Nederland is slechts 0,6% van de bevolking echt geïnteresseerd in kunst Zijn grootste klant is de overheid, dankzij onder meer de vroegere BKR-regeling. 90% van die kunst is niets meer dan toiletpapier, bij de overige 10% zitten mooie dingen. Nieuwe klant is de recherche die bij de zware jongens - dankzij de zogeheten pluk-ze -teams - dure en fraaie kunst aanlevert. Daarnaast veilt hij veel uit nalatenschappen. Wat wij niet verkopen, brengen ze naar de stort. Zijn mooiste klus was een opdracht van energiegigant Essent die heel vaak is gefuseerd en zoveel bedrijven heeft overgenomen dat het bedrijf het overzicht kwijt was waar welke kunst hing en wat het waard is. Uit het bezemhok kwam een schilderij van Johan Dijkstra tevoorschijn van gulden en in de directiekamer hing een ordinaire litho van een paar tientjes, zegt hij cynisch. Rijksmuseum Dorthee Cannegieter is directeur van het Rijksmuseum in Enschede (met een kleine veertig werknemers). Ze heeft de troep van de vuurwerkramp eigenlijk nog maar net opgeruimd. Circa veertigduizend bezoekers ( Kunst is slagroom op de taart, je weet, erst das fressen... ) krijgt ze jaarlijks over de vloer in haar museum waar ze vooral oude kunst exposeert. Dat is kwetsbaarder. De moderne kunst staat grotendeels in het depot. Er lagen uitgewerkte plannen om met de Bamshoeve samen te werken, maar dat ging dus niet door. Ons gebouw is te klein, zeker nu we recentelijk een grote schenking op het gebied van moderne kunst hebben gekregen. We hebben niet alleen te weinig ruimte, maar ook het formaat van de zalen is niet zo groot. Het is nog ingericht op kabinetskunst, niet op die grote moderne installaties. Wellicht krijgt het Rijksmuseum een dependance in Almelo, bij de bibliotheek. Cannegieter zegt zelf dat ze intern de zaken echt heel goed voor elkaar heeft. En ik wil me pas op nieuwe taken richten als ik denk dat ik dat goed kan doen. Ze zit in veel commissies en besturen en heeft dus gemakkelijk ingang bij de decisionmakers in het oosten des lands voor bijvoorbeeld sponsoring. De Polaroid-trouwzaal, de Bleeker-foyer, het Hartman-restaurant? Het mag en het gebeurt ook al elders in het land. Maar dan wil ik het goed opzetten en daarvoor heb ik nog geen tijd. Wij verhuren ook ruimtes aan het bedrijfsleven, de Rabo is bij ons regelmatig te gast, maar de mogelijkheden van verhuur voor recepties, presentaties en ook trouwpartijen bieden we nog te weinig aan. Om heel eerlijk te zijn zit ik momenteel op meer bezoekers dan op meer geld te wachten. Als ze wat koopt, legt ze dat voor aan het bestuur van de aankoopcommissie. Bij Hessink is Cannegieter nog nooit wezen kijken, bij zijn twee grote concurrenten wel... Thales leent Het Rijksmuseum leent van en aan andere musea, maar niet van de Kunstuitleen. En bedrijven adviseren bij aankopen ziet Cannegieter niet als haar taak, hoewel het wellicht erg lucratief kan zijn als een directeur enigszins arrogant aan zijn klanten kan meedelen dat Cannegieter heeft geholpen met de samenstelling van de collectie. De Kunstuitleen dus, waarvan er vijf zijn (in de grote steden) in Overijssel; 6000 huishoudens zijn lid van één van die vijf gesubsidieerde kunstaanbieders en circa 250 bedrijven (in Hengelo onder meer Thales, Stork, Equip, Castel en Alferink in Haaksbergen). Adviseur Ria Verschuyten van de Kunstuitleen Hengelo: Aan particulieren verdienen wij niet, daar leggen wij geld op toe. Vandaar ook die subsidie. Maar bedrijven moeten zichzelf bedruipen. Dat is voor ons wel commercieel en winstgevend. De Kunstuitleen verkrijgt de kunst door werk van kunstenaars te huren en van galeries te kopen. In Zwolle ondervindt de Kunstuitleen concurrentie van de bekende commerciële IQ-kunstuitleen die veel werk van Brood en Cobra in de aanbieding heeft. De commerciële kunstuitleen heeft een veel minder breed aanbod. Ik zeg niet dat IQ troep heeft, ik zeg dat de commerciële kunstuitlenen de hapklare brokken wat makkelijker voorzetten. Kunst als belegging In de jaren zeventig kocht het pensioenfonds van British Railroad een kunstcollectie voor ongeveer 100 miljoen gulden. Dat leidde toen tot grote opschudding. In 1984 werd tien procent verkocht voor 100 miljoen gulden. En het waren nog de slechtste stukken ook uit de collectie, weet Hessink. Maar moet je wel praten in termen van opbrengst? Uit onderzoek blijkt dat mensen zich prettiger voelen, beter werken. Een plezieriger werksfeer, dankzij kunst op de werkvloer, aldus Cannegieter. Hessink: De waarde van kunst stijgt met de inflatie mee. Sommige stukken stijgen harder als gevolg van trends. Op dit moment zijn de Haagse School, de Romantische School, de Larense School, de Groninger Ploeg populair. En als je daarvan iets verzameld hebt, dan vliegt je kunstprijs ineens met honderden procenten omhoog. Dat is natuurlijk lachen als je dat aan de wand hebt hangen, maar niemand weet nu wat morgen iets waard is. En dan het bekende voorbeeld van de vroegere directeur Zandbergen van het Stedelijk Museum in Amsterdam. Die bouwde een enorme collectie op. Wat niemand wist, was dat De Bijenkorf die kunst als belegging kocht op advies van Zandbergen en bij hem in het museum hing. Zo werd onder meer de Cobracollectie gevormd. De collectie is in 1993 geveild voor een veelvoud waarvoor Zandbergen haar had aangekocht. De harmonisering van een bedrijf met een kunstkenner, aldus Hessink. 19 Tot slot. De vroegere BKR-regeling leverde heel veel kunst op die staat opgeslagen en via onder anderen Hessink te gelde wordt gemaakt. Veel kunst is beschadigd, ziet Hessink dagelijks: Als een gebouw leeg gehaald moet worden, komen Henkie, Pietje en Jantje met pindakaas tussen het brood en die beginnen aan die kunst te rukken. Een haakje eruit draaien is voor hen vermoeiender dan een shaggie draaien en dan krijg je dus kunst zonder lijsten en dan hoef ik u niet te vertellen hoe dat eruit ziet. Daar zat werk tussen van John Koster en Roovers. Twentevisie. 02/2002

20 20 Nieuws & feiten Staand v.l.n.r. ir. H. Vrielink en de heer Jan Pezie, beiden productiemanager van Cogas. Zittend v.l.n.r.: drs. P. van Selms en ir. B. Poell, beiden directie UnitedConsumers en drs.ing. D. Schiphorst, directeur Cogas. Twentevisie. 02/2002 Universal Electronics in Enschede, het Europese hoofdkantoor van het Amerikaanse bedrijf Universal Electronics Inc. Californië, heeft besloten om de logistieke activiteiten onder te brengen bij een logistieke dienstverlener in Twente. Het bedrijf is hiertoe een samenwerking aangegaan met de internationale vervoerders Maersk Logistics en Schenker. Maersk Logistics wordt de vaste logistieke partner voor de import van goederen vanuit het Verre Oosten naar Europa en Zuid-Amerika. Schenker BTL gaat in Oldenzaal de Europese opslag- en distributie-activiteiten voor Universal Electronics verzorgen. In Enschede werken op dit moment circa 100 mensen, inclusief 55 call-centermedewerkers. Op 18 januari jl. werd het contract ondertekend tussen het Overijsselse Energie (Nutsbedrijf) Cogas en het Eindhovense internetbedrijf UnitedConsumers betreffende de samenwerking voor het aanbieden van groene en bovendien goedkope stroom aan consumenten in heel Nederland. In de eerste helft van januari kwamen er 1500 aanvragen binnen. UnitedConsumers wil voor dit jaar nieuwe stroomklanten realiseren. Het aanmelden geschiedt via internet en is vrijblijvend en kostenloos. Schillebree Management Services en NDM Equity Partners in de Hof van Twente gaan hun activiteiten samenvoegen tot een nieuwe combinatie, die verder zal gaan als De Schillebree Groep. Naast investeringsactiviteiten en interim management gaat de Groep nu ook consulting-taken op zich nemen. Door deze krachtenbundeling ontstaat een adviserende uitvoerder en strategische partner voor het MKB. De directie van de nieuwe onderneming, die voorlopig nog gevestigd blijft in Markelo, komt in handen van Gerard Hofmeijer van Schillebree Management Services en Henk Knol. Beiden zijn eigenaar van NDM Equity Partners. De fusie moet op 1 februari 2002 effectief worden. Beursdeelname is voor veel bedrijven een onbekende uitdaging. Er komt nogal wat bij kijken. Nieuwe contacten leggen, het bedrijf of producten presenteren, een goed direct contact met de bezoekers etc. Om goed voorbereid voor de dag te komen, kunnen deelnemers van de beurs Euregio Business 2002 die op 26 en 27 febr. a.s. plaatsvindt in het Expo Center te Hengelo, deelnemen aan een beurstraining. Op donderdag 14 februari verzorgt P & A Coaching de training Efficiënt op de stand in Restaurant Dolphia in Enschede. Over een andere beurs een rectificatie: de vakbeurs voor elektronisch zakendoen ICT in Business wordt niet gehouden op 7 & 8 maart 2002, zoals abusievelijk werd vermeld in het decembernummer van Twentevisie, maar op 7 & 8 mei Medisch Spectrum Twente en Saxion Hogescholen ondertekenden op 8 januari jl. een overeenkomst tot partnership. Beide instellingen leveren ieder op hun eigen terrein een bijdrage aan de ontwikkeling van kwalitatief hoogwaardige patiëntenzorg. Met deze overeenkomst verplichten partijen zich tot samenwerking op het gebied van de gezondsheidszorg in relatie tot onderwijs. 4 januari jl. presenteerde het multimediabureau Axis mediaontwerpers bv in Enschede de vernieuwde website voor SIDN (Stichting Internet Domeinregistratie Nederland). sidn.nl. De site heeft een nieuwe vormgeving en er is een content management systeem geïmplementeerd om de website actief te kunnen onderhouden. SIDN verzorgt de uitgifte en registratie van de Nederlandse domeinnamen. Ruim domeinnamen zijn bij de stichting geregistreerd door bedrijven, instellingen en particulieren. Het in 1999 geopende Zuidhoek, een tijdelijke dagopvang voor ex-soweco ers die vanwege het niet meer kunnen voldoen aan de wettelijke zogenoemde 4 x 10 criteria, is overgenomen door de Twentse Zorgcentra. Het Zuidhoek is door SOWECO gesticht vanwege de lange wachtlijsten in de gezondheidszorg. Deze overname betekent een permanente basis voor de ca. 30 mensen die op deze, door SOWECO zelf gefinancierde opvang, waren aangewezen. Delta Lloyd, sinds 1997 hoofdsponsor van de Nederlandse atletieksport, zal haar huidige sponsorovereenkomst met de Koninklijke Nederlandse Atletiek Unie (KNAU), die op 31 december 2002 afloopt, niet verlengen. De te beëindigen sponsoringactiviteiten van de atletieksport omvatten naast de overeenkomst met de KNAU ook landelijk bekende evenementen waaronder de FBK- Games. Delta Lloyd is gedurende een periode van zes jaar (dus tot en met de FBK-Games op 2 juni a.s.) hoofdsponsor van dit atletiek evenement geweest. Het beëindigen van het sponsoren van de atletiek in z n algemeenheid en de FBK- Games in het bijzonder betekent een grote (financiële) aderlating. Op dit moment kan de Stichting Fanny Blankers-Koen Games nog geen nieuwe hoofdsponsor presenteren. De Europese vestigingen Vernay Europa BV in Oldenzaal en Vernay Italia Srl. in Asti Italië zijn gecertificeerd volgens de ISO 9001-ISO/TS norm. De ISO/TS norm is de hoogste kwaliteitsnorm in de mondiale automobielindustrie. Het huidige certificaat QS 9000, is gebaseerd op ISO 9001, maar toegespitst op de gezamenlijke eisen van General Motors, Ford en Chrysler plus de specifieke eisen van elk van deze drie. De TS norm geldt voor alle automobielfabrikanten en is uitgebreider en strikter dan de huidige QS Het voormalig instituut Chemie & Technologie van de Saxion Hogeschool Enschede slaat een nieuwe weg in. In tegenstelling tot het aantal studenten aan de Hogeschool, dat gestegen is tot , is het aantal chemiestudenten de afgelopen jaren drastisch teruggelopen. In 1996 meldden zich nog 95 studenten aan voor deze opleidingen, dit jaar zijn er slechts 34. Om de chemieopleidingen toch te kunnen handhaven wordt de inhoud van de opleidingen aangepast. Onderwerpen zoals veiligheid, voedingsmiddelen, farmacie en gezondsheidszorg vormen de leidraad binnen de vernieuwde opleidingen van Chemie, Chemische Technologie en Biologie & Medisch Laboratoriumonderzoek. De naam van het instituut is inmiddels gewijzigd lin Life Science & Technology. Een en ander betekent dat het instituut haar opleidingscapaciteit vooralsnog moet inkrimpen en som-