LEGATO PAASNUMMER 41 e JAARGANG No. 145 MAART

Transcriptie

1

2 advertentie

3

4 -2- INHOUD VAN DEZE LEGATO PAGINA Infoblad 1 Inhoud van deze LEGATO 2 Van de redactie 3 Gedicht 4 Advertenties 5,9,17,18, 21,27,28,32,33 Van de voorzitter 6, Van het bestuur 7 Burgerlijke stand 8 Activiteiten Activiteiten Waar zingen wij 11 Kerst in Coevorden en Gramsbergen (Coevorden) 12 Gramsbergen 13 Copy volgende LEGATO 13 In memoriam J.H. van den Berg 14 Dankbetuiging fam. van den Berg 15 De doorgeefpen 16 Kerstconcert ,20 Nieuwe website 21 Geschreven portret van.. 22,23 Uit de oude doos 24,25,26 Van welke kerk bent u? 29 Vijf vragen voor..? 30,31 Nieuwe regeling donateurs 31 Pensioenen 34,35 Pasen 36 Paasgebruiken en symboliek 37, 38,39 Kleurplaat voor de kleinkinderen

5 -3- VAN DE REDACTIE Voor u ligt weer het paasnummer van LEGATO de 41 e jaargang No Geert Westerhof heeft weer een fraaie voorkant ontworpen. Het lege graf. Op pagina 4 treft u een gedicht aan van Fedde Nicolai het spreekt voor zich. Verder treft u weer een aantal nieuwe en vernieuwde advertenties aan. Henk Stoit heeft weer een aantal mannen geronseld om bij de adverteerders langs te gaan. De crisis heeft ook hier toegeslagen. Een aantal heeft afgehaakt, maar ook zijn er weer nieuwe gevonden. Enkele oude adverteerders doen weer mee. We zijn blij met 72 adverteerders. Wij willen alle adverteerders die ons sponsoren en gesponsord hebben hartelijk danken voor hun steun. Er is na de kerstdagen niet zo veel nieuws en de jaarvergadering is ook nog niet geweest. Pasen valt vroeg dit jaar. Dus ook een vroege LEGATO. U treft nog een paar verslagen aan van het kerstgebeuren. De activiteiten lijst voor na de vakantie laat ons toch al weer een respectabel aantal geplande optredens zien. En ook voor 2014 staat er al wat op het programma. Bij de burgerlijke stand treft u toch een zevental zieken aan, waaronder ernstig zieken en ook enkele langdurig zieken die langzaam vooruit gaan. Een kaartje met een teken van medeleven wordt erg gewaardeerd. In Uit de oude doos kunt u lezen hoe 23 jaar geleden het mysterie van de verdwenen HCM fiets werd opgelost. In De doorgeefpen kunt u lezen met welk bijzonder virus Wim Lamberink in aanraking kwam en in Portret van welke bijzondere hobby Broer de Vries heeft die hem in allerlei uithoeken van ons land brengt. Verder vijf vragen voor Noortje van Middelkoop en in de volgende LEGATO hopen we vijf vragen te stellen aan Dick Le Mair die bezig is een grote mis voor ons te componeren van ca. 45 minuten. Hebt u nog vragen, mail het ons. Misschien wordt het tijd om eens uit te kijken naar een mannenkoor bewerking van Als de lente komt.. Wij wensen u gezegende Paasdagen toe. De redactie.

6 -4- HET LEGE GRAF Het graf is leeg, Jezus is opgestaan Hij heeft de dood overwonnen Een nieuw leven is begonnen Wij mogen met Hem verdergaan. Jezus leeft, nadat Hij moest lijden Door veel strijd en pijn is Hij gegaan Omdat Hij in onze plaats wilde staan Om ons van onze schuld te bevrijden. Een onbegrijpelijk wonder is geschied Jezus heeft zichzelf voor ons gegeven Opdat wij eeuwig met Hem zouden leven Dank ik U Heer dat U ons niet verliet. Het graf is leeg, onze Heiland is verrezen Halleluja, nu mogen we blijde zingen Over Gods grote en wonderbare dingen En over zijn grote liefde aan ons bewezen. Fedde Nicolai

7 -6-

8 VAN DE VOORZITTER -6- Ik hoop dat wanneer deze uitgave van ons blad LEGATO bij u op tafel ligt het weer aangenaam is. Nu, op het moment van schrijven, is het buiten echt winter. We dachten dat na een zeer warme dag het voorjaar zich zou laten gelden maar de aangename temperatuur is verdrongen door koude winterse dagen. Bij veel mensen was de wens er om lekker van de zon te genieten, maar het weer laat zich door ons niet sturen. Het moet wel gezegd worden dat de winterse taferelen prachtige plaatjes opleveren. We blijven uitkijken naar het voorjaar waarin het nieuwe leven weer openspringt. De akkers weer bewerkt worden om vruchten op te leveren. Op Biddag hebben we ook gevraagd, gebeden, om voedsel te mogen ontvangen. Ook is zegen gevraagd over het werk van onze handen. Daar mogen we om vragen aan onze hemelse Vader. Hij wil zelfs dat we hem erom vragen. Wanneer we in de situatie gekomen zijn dat ons werk is komen te vervallen is dit geen eenvoudige zaak. Toch roept Hij ons op in vertrouwen op Hem te leven. Vorig jaar hebben we de wens uitgesproken om met elkaar een reis te maken naar Dresden in Oost-Duitsland. Vanwege de geringe deelname hebben we deze koorreis moeten annuleren. Dat is voor de voorbereiders en de aanmelders een teleurstelling. Het koorleven houdt hier echter niet op maar gaat door. We kunnen in alle rust studeren op het repertoire dat in onze muziek map zit. Optredens in het eerste deel van dit jaar zijn er niet veel. We hebben het Vrijheidsconcert op 5 mei a.s. en het Voorjaarsconcert op 31 mei a.s.. Na het concert in Vriezenveen met CGZ Looft den Heer en Oostloorn volgt al weer de vakantieperiode. In april hebben we nog onze Algemene Vergadering op de agenda staan met de gebruikelijke agendapunten. Hierbij hopen we aandacht te schenken aan de jubilarissen in ons koor. Het is goed om een afscheid te melden van een persoon die wekelijks veel voor ons koor betekent. Ruud Ubels zal eind april met pensioen gaan en met zijn werkzaamheden in De Schakel stoppen. Dat zal voor ons even wennen zijn. Ik spreek de hoop uit dat Ruud nog vele goede jaren mag ontvangen samen met zijn dierbaren. Op 24 december 2012 ontsliep Jan Harm van den Berg, hij zong in ons koor bij de 1 e tenoren. Voor een In Memoriam verwijs ik naar elders in dit blad. Na vele jaren lidmaatschap moesten wegens gezondheidsklachten Jan Willem van Braak (2 e bas) en Berend van den Belt (1 e tenor) stoppen bij het HCM. Jan Willem was bijna 51 jaar lid van ons koor en Berend 43 jaar. Beide hebben zich op vele manieren en heel veel jaren ingezet voor het HCM, waarvoor onze oprechte dank. De zieken onder onze leden willen we van harte groeten en beterschap wensen. Wanneer er geen beterschap optreedt, willen we hen de nabijheid van onze Heer Jezus Christus toebidden. Dat zij Hem dagelijks mogen ervaren als hun steun en toeverlaat. Ook denken we aan de leden die moeite en zorgen kennen in hun leven, hetzij persoonlijk of in hun directe omgeving. Sommigen dragen rouw om het verlies van een dierbare. Mogen zij allen Gods troost ervaren. De Lijdenstijd gaat over in Pasen. De Heer is waarlijk opgestaan en gezien door vele getuigen. Hij leeft en met Hem allen die Hem liefhebben. Gezegende Paasdagen. Co Schaap Heerlijk verschenen is de dag waarop ons lied niet zwijgen mag, want Jezus Christus triomfeert, Hij die het graf de rug toekeert. Halleluja. LvdK 200:1

9 -7- We hebben het jaar 2012 afgesloten met twee mooie kerstconcerten. Tijdens het avondconcert hebben we weer het oratorium Een Nieuw Begin gezongen. Voor de vele nieuwe leden waren dit hun eerste kerstconcerten en we hopen dat er voor hen nog velen zullen volgen. Ook dit keer heeft jeugdkoor Animato weer haar medewerking verleend. In januari zijn we vol enthousiasme begonnen met de repetities. Geen directe optredens in het verschiet, dus voldoende tijd voor het instuderen van nieuwe liederen. Dit hebben we dan ook gemerkt. Het repertoire is sterk uitgebreid. Nieuwe liederen worden op een mp3 bestand geplaatst en naar de leden, met een adres, gestuurd zodat men ook thuis kan oefenen. De repetities verlopen goed. Al met al zijn we met elkaar goed bezig met de vernieuwing. Een compliment aan de leden is dan ook zeker op zijn plaats. Dit jaar hebben we alweer een nieuw lid mogen begroeten, terwijl 2 leden vanwege hun gezondheid hebben moeten bedanken. Daarnaast hebben we aan het eind van het vorige jaar afscheid moeten nemen van Jan Harm van de Berg. Na een lange ziekteperiode is hij net voor kerst overleden. Op 28 december hebben we hem de laatste eer mogen bewijzen door te zingen tijdens de uitvaartdienst. Enkele leden zijn langdurig ziek. Op gezette tijden zal er een kaart gestuurd worden die door de koorleden ondertekend kan worden. Het bestuur heeft 3 keer een bestuursvergadering gehad waarin de lopende zaken behandeld zijn. In de vorige Legato stond dat de koorreis naar Dresden door zou gaan. Helaas hebben we moeten constateren dat er te weinig animo onder de leden is voor deze reis. In overleg met de reiscommissie is besloten om de reis niet door te laten gaan. Daarnaast is er overleg geweest met de dirigent en de MUC betreffende het programma van dit jaar. We hebben nu nog even rust, voordat ons eerste optreden voor de deur staat. De opbouw van het podium wordt nu anders geregeld. De twee kartrekkers zijn na het kerstconcert gestopt. Vanaf dit jaar gaan we per partij het podium opbouwen. Dit jaar zijn de 1 e tenoren aan de beurt. In het begin worden ze nog wel bijgestaan door de oude opbouwers. De Algemene Vergadering is dit jaar wat later dan gebruikelijk en wel op 10 april a.s. De uitnodigingen zijn ondertussen verstuurd. We hopen op een goede opkomst tijdens deze vergadering. Een kort verslag van deze vergadering verschijnt dan ook in de eerstvolgende Legato. Tot aan de vakantie hebben we een aantal optredens te gaan. Zondag 5 mei verzorgen we samen met t Vechtdalkoor het Vrijheidsconcert. De organisatie van dit concert ligt dit jaar in handen van t Vechtdalkoor. Daarna is er op vrijdag 31 mei ons voorjaarsconcert. Vervolgens zingen we op 8 juni samen met Looft den Heer in Vriezenveen en daarna nog een keer in Oostloorn. Tijdens deze optredens hopen we dat we een deel van het nieuwe repertoire kunnen laten horen. Er is dus nog genoeg te doen. Tot slot willen wij iedereen die het HCM een warm hart toe draagt fijne Paasdagen toewensen. Bennie Haverkort.

10 -8- BURGERLIJKE STAND NIEUW ADRES: H. Hulleman 1 e ten. E.J. Waterink 1 e bas A. Waterink 2 e ten. Stationsweg 9 van Foreestallee 7 Engeland AN Bergentheim 7773 DC Hardenberg CH Ane R. ten Brinke (bijz. lidm.) De Overlaat Burg. Bramerstraat CE Hardenberg NIEUW LID: BEDANKT ALS LID: TIJDELIJK BEDANKT: H. van Laar 1 e ten. J.W. van Braak 2 e bas D.J. van der Veen 1 e ten. Bruchterweg 98 N. Kriek 1 e bas Hardenberg J. Dallinga 1 e ten. B. v/d Belt 1 e ten. ZIEKEN: M. de Regt 2 e ten. J. Weerts 2e bas H. Hulleman 1e ten. Königsbergerstrasse 4 Parkweg 111 Stationsweg Neuenhaus 7772 XS Hardenberg AN Bergentheim B.J.P. Schraa 1 e bas B. Regeling 1 e ten. G. Lenters 2 e ten. Lindenlaan 38 Stationsstraat 19 Meeuwenstraat DV Hardenberg 7772 CG Hardenberg 7771 AB Hardenberg E.J. Veltink 2 e bas F. Jurjens 1 e ten. Puntweg 1 Grote Beltenweg TP Bruchterveld 7794 RA Rheeze Geef ziekte en adreswijziging door aan de secretaris. Voor de zieken, een kaartje of een bezoekje is altijd welkom! OVERLEDEN: J.H. v/d Berg 1 e ten. op december. Als koor werkten we mee aan de afscheidsdienst in de Boomhofkerk te Gramsbergen. Elders in deze Legato treft u een in memoriam aan. GEBOREN: Sylvan Jonathan zoon van Krista van den Esker. (fluitiste) Hartelijk gefeliciteerd

11 -10-

12 -10- ACTIVITEITEN 2013 Vr. 19 apr. Hardenberg. Medewerking aan de City run als parcours beveiligers. Zo. 05 mei Heemse-Hardenberg. Kandelaarkerk Vrijheidsconcert i.s.m. Regionaal Mannenkoor t Vechtdal o.l.v. Freddy Veldkamp, Johan Bredewout orgel, Jan Lenselink vleugel. Toegang gratis. Collecte ter bestrijding van de onkosten. Aanvang uur. Vr. 31 mei Hardenberg. Höftekerk Voorjaarsconcert m.m.v. Ronald IJmker orgel, Jan Lenselink vleugel, Mark Wester slagwerk, Mark Dekkers contrabas/gitaar. Donateurs krijgen tegen inlevering donateurkaart 2,50 korting op de voorverkoop prijs (uitsluitend bij verkoop aan de kerk). Aanvang uur. Za. 08 juni Vriezenveen. Grote Kerk medewerking aan concert van Looft den Heer, Notter. Marcel v.d. Ketterij orgel, Jorrit Woudt piano, Leon Koppelman panfluit. Wo. 12 juni Hardenberg. Zorgcentrum Oostloorn zangavond voor bewoners (besloten avond). Zo. 08 sep. Nijeveen. Geref. Kerk medewerking avonddienst. Jorrit Woudt orgel. Zo. 27 okt. Hoogeveen. Hoofdstraatkerk Zangdienst met Ronald IJmker orgel. Zo. 10 nov. Nieuw Amsterdam. Noorderkerk (Geref. Kerk) aanvang uur. Voorganger ds. J. van Breevoort, Sander van den Houten orgel Vr. 22 nov. Hardenberg. De Schakel HCM Bingo. Wo. 18 dec. Coevorden. Herv. Kerk Advent/Kerstconcert samen met CRK Voices uit IJsselmuiden/Kampen, CGZ Looft den Heer uit Notter, Sander van den Houten, orgel/ piano. Do. 26 dec. Hardenberg. Höftekerk Matinee Kerstconcert aanvang uur. Samen met Jeugdkoor Animato o.l.v. Monique van Steenbruggen, Elvira Nijmeijer keyboard, Jan Lenselink vleugel, Ronald IJmker orgel en Leon Koppelman panfluit. Do. 26 dec. Hardenberg. Höftekerk Kerstconcert uur. Annemet Lems sopraan, Jan Lenselink vleugel, Ronald IJmker orgel en Leon Koppelman panfluit. ACTIVITEITEN 2014 Zo. 21 sep. Borger. PKN kerk medewerking aan welkomstdienst aanvang uur. In optie In optie Zuidwolde. Herv. Kerk zangavond. Hardenberg. Benefiet concert Zending zonder grenzen Vr. 26 dec. Hardenberg. Höftekerk Kerstconcerten

13 -11- WAAR ZINGEN WIJ? 5 mei 31 mei, 26 december 8 juni Kandelaarkerk Höftekerk Grote kerk Weidebuurt 9 Lage Doelen 3 Westeinde CZ Hardenberg 7772 BL Hardenberg 7671 EK Vriezenveen 12 juni 8 september 27 oktober Zorgcentrum Oostloorn Geref. Kerk Hoofdstraatkerk J.C.J. van Speykstraat 14 Dorpsstraat 7 Hoofdstraat ZC Hardenberg 7948 BL Nijeveen 7902 EC Hoogeveen 10 november 18 december 2014 Noorderkerk Herv. Kerk Herv. Kerk Vaart Noordzijde 139 Kerkstraat 6 Hoofdstraat HH Nieuw Amsterdam 7741 JC Coevorden 7921 AP Zuidwolde (Dr.)

14 -12- KERST IN COEVORDEN EN GRAMSBERGEN COEVORDEN Het was de heren van HCM zeker goed bevallen in Coevorden. Ook dit jaar organiseerden ze weer een kerstconcert op 19 december in de Herv. Kerk aldaar. Als gastkoor werkte VOICES uit IJsselmuiden mee en ook het HCM Ensemble was van de partij en Sander van den Houten weer op orgel en piano. Toepasselijk nog in de Adventstijd werd begonnen met samenzang Hoe zal ik U ontvangen. Na de opening door voorzitter Co Schaap ging het HCM verder met een blokje liederen dat begon met de intrada Immanuël. De volgende liederen hadden meer betrekking op het thema vrede. Vervolgens was de beurt weer aan het publiek, waarvan de opkomst iets minder was dan het jaar daarvoor, met O kom o kom Immanuel. VOICES bracht de kerstsfeer in het programma met een Nederlands lied en verder enkele Engelstalige kerstliederen. Sander van den Houten liet een fraaie solo op het orgel horen, waarna het HCM Ensemble een 6 tal kerstliederen liet horen uit Nederland, Engeland en Duitsland. Een fraai contrast met de beide grote koren. Vervolgens bracht de samenzang ons weer bij het Adventsthema: met Verwacht de komst des Heren. Daarna was nog een keer de beurt aan het HCM met o.a. twee deeltjes uit het Kerst oratorium Een Nieuw Begin van Johan Bredewout. En werd besloten met. Stille Nacht Voorzitter Schaap bedankte de koren, begeleider en het publiek, waarna de koren gezamenlijk Dank sei dir Herr en In His Love zongen. HCM links en Voices rechts in Coevorden Foto: T.L. van Weerden

15 -13- GRAMSBERGEN Het HCM werkte ook mee aan een kerstnachtdienst in de Sporthal in Gramsbergen. Buiten was men al druk bezig met het bouwen aan het Multi Functionele Centrum. s Middags werd alles klaar gezet en er stonden zo n 800 stoelen. Het zat helemaal vol s avonds. Verder werkten aan deze dienst ook de Focus Worship Praise Band uit Hardenberg mee, die ook de samenzang begeleiden. Sander van den Houten begeleide HCM weer op de piano. De plaatselijke predikanten verzorgden de meditiatie. Het was een mooie samenkomst ter voorbereiding op het Kerstfeest. De HCM in de kerstnachtdienst in Gramsbergen Foto: T.L. van Weerden COPY VOOR HET VAKANTIENUMMER INLEVEREN UITERLIJK 8 MEI VERSCHIJNINGSDATUM 5 JUNI

16 -14- IN MEMORIAM Jan Harm van den Berg * 24 februari december 2012 Op Kerstavond tijdens de Kerstnachtdienst in Gramsbergen krijgen de koorleden van het HCM te horen dat Jan Harm van den Berg is overleden. Niet op hoge leeftijd maar één en zeventig jaar oud. De laatste jaren kon hij niet meer meezingen wat hem speet, omdat hij graag zong. Wanneer het koor optrad probeerde hij aanwezig te zijn. Drie jaar geleden zocht ik hem op, thuis, en onder een kop koffie vertelde hij zijn levensverhaal. Van de boerderij, die hij had overgedaan aan zijn zoon Gerrit en schoondochter Elvira. Over zijn grote hobby, het mennen van paarden. Hij was gezien in Gramsbergen. Een man van geloof. Daarvan getuigde hij ook in het tweede gesprek dat ik met hem en zijn vrouw Hermien mocht hebben kort voor zijn overlijden. Hoewel het niet gemakkelijk was om afscheid van zijn dierbaren te nemen kon hij zich aan de zorg van zijn Hemelse Vader toevertrouwen. Bij het afscheid nemen vroeg hij of het HCM tijdens de afscheidsdienst een paar liederen wilde zingen. Aan dat verzoek heeft het koor graag voldaan. Op 28 december 2012 was het koor aanwezig in de dienst. Na de condoleances aan de familie te hebben overgebracht wachtten wij op het begin van de dienst. Daar er een overweldigend aantal mensen kwam condoleren begon de dienst veel later dan gepland. Nadat de kleinkinderen de lichtjes hadden aangestoken begon de dienst. Ds. R. Wiebenga sprak een In Memoriam uit. De inbreng van het Hardenberg Christelijk Mannenkoor bestond uit het zingen van de liederen: Vaste rots van mijn behoud, Abba Vader, Als ik maar weet en Heer ik kom tot U. Na afloop van de dienst heeft het HCM een erehaag gevormd op de begraafplaats. Zijn lichaam hebben we aan de aarde toevertrouwd. Met het bidden van het Onze Vader werd de teraardebestelling afgesloten. We willen de familie Van den Berg toewensen dat zij zich in het te dragen verlies gesterkt mogen weten door de woorden van één van de gezongen liederen. Abba Vader Abba Vader, U alleen, U behoor ik toe. U alleen doorgrond mijn hart, U behoort het toe Laat mijn hart steeds vurig zijn, U laat nooit alleen. Abba Vader, U alleen, U behoor ik toe. Abba Vader, laat mij zijn, slechts van U alleen. Dat mijn wil voor eeuwig zij, d Uwe en anders geen. Laat mijn hart nooit koud zijn Heer, laat mij nimmer gaan Abba Vader, laat mij zijn, slechts van U alleen. Abba Vader, als ik sta aan de doodsvallei. Zie mij aan in Uw gena, wees mij dan nabij. Leid mij aan Uw trouwe hand tot in t Vaderland. k Mag verlost van angst en pijn, eeuwig bij U zijn. Co Schaap

17 -15- DANKBETUIGING Gramsbergen, 27 januari 2013 Beste H.C.M. leden, dirigent, bestuur en organist, Jan Harm ging altijd met veel plezier naar de repetitieavonden van het Mannenkoor. Door zijn stemproblemen kon hij de laatste jaren niet meer te midden van jullie zingen, maar hij zong met jullie mee vanuit zijn hart. Tijdens zijn ziekteperiode heeft hij altijd belangstelling van jullie ontvangen op verschillende manieren, dit heeft hij zeer gewaardeerd. Naast de repetitie avonden en de concerten heeft hij ook altijd genoten van de uitstapjes naar o.a. Zeeland en Canada. Jan Harm wilde nooit vliegen, maar voor HCM maakte hij een uitzondering. Dit zijn belevenissen waar hij erg van heeft genoten. Na een lange ziekteperiode die hij moedig heeft gedragen ging zijn gezondheid de laatste weken erg hard achteruit. Hij heeft de voorzitter in die tijd persoonlijk gevraagd om te zingen tijdens de afscheidsdienst. Op 28 december 2012 hebben jullie hem en ons toegezongen. Het eerste lied dat jullie in de dienst zongen was Abba Vader, het lied dat hij als laatste heeft gezongen op zijn laatste repetitie avond. Dit klonk prachtig en was zeer indrukwekkend. Hij mag nu leven in het licht van God, zonder pijn en zorg en kan weer uit volle borst meezingen in het Hemelse koor. Wij willen jullie hartelijk danken voor de hartverwarmende belangstelling tijdens zijn ziekteperiode en na het overlijden, jullie medewerking aan de afscheidsdienst en de bijzondere erehaag op de begraafplaats. Hartelijke groet, Hermien van den Berg aan het Rot Kinderen en kleinkinderen

18 -16- DE DOORGEEFPEN Beste collega zangvrienden, Mijn naam is Wim Lamberink, dankzij Gertjan ziet u nu een stukje van mijn hand verschijnen. Normaal gesproken ben ik de rust zelve, maar op de één of andere manier lukt dat niet zo op de repetitieavonden. ( Ik denk dat dit ligt aan onze dirigent). Wekelijks probeert hij ons op een hoger niveau te tillen en ik denk dat hem dat ook nog eens gaat lukken. Ik zit bij de eerste tenoren op de tweede rij, maar dit is waarschijnlijk overbodige informatie. Nu mijn levensverhaal tot nog toe. Ik ben geboren in Westerhaar op en kom uit een gezin met drie jongere broers. Ik heb de lts in Vroomshoop doorlopen en ben daarna gaan werken bij v/d Kolk (timmerfabriek) in Vroomshoop. Dit was geen lang leven gegeven, ik moest naar buiten. Op mijn 19 e ben ik in de bouw gaan werken als timmerman/metselaar, later leermeester. Dit was tot 11 februari 2011, de bewuste dag dat mijn wereld instortte ( letterlijk ). We zouden s avonds een optreden hebben in Dedemsvaart of Nieuwleusen, maar in plaats daarvan lag ik in het Sophia ziekenhuis in Zwolle met een gebroken linker arm en been. Het herstel heeft lang geduurd en is wat mijn been betreft niet goed afgelopen. Mijn carrière in de bouw is voorbij, maar hoe moeilijk 2011 ook voor ons was, het is goed dat er mensen zijn, ook van ons koor, die dan laten weten dat je niet alleen bent. Dank jullie wel, ook namens mijn gezin. En ja het was niet allemaal ellende, want in juli van dat jaar is onze kleinzoon geboren. Ik werk nu drie dagen in de week bij de Stegge in Goor, waar ik poststukken wegbreng, aanbestedingen bijwoon, inval op diverse afdelingen enz. Tevens ben ik hier voorzitter van de ondernemingsraad. Inmiddels ben ik hier bijna twintig jaar werkzaam. Zingen doe ik sinds mijn twaalfde, eerst in een gospelgroep en na mijn verhuizing naar Bergentheim in een gelegenheids mannenkoor, onder leiding van Frieke Kampman. En toen gebeurde het, ik kwam in aanraking met het HCM-virus en ben nu enige jaren lid van deze club. Mijn grote passie zijn tropische vogels en met name die uit Australië. Zowel kweken als tentoonstellingen zijn de grote uitdaging om de soort in stand te houden. Misschien komt het nog eens zover dat we weer vogels gaan uitzetten in de gebieden waar ze vroeger gevangen zijn. Getrouwd ben ik ook nog, en wel met Annita Waterink, die ik tegenkwam in Je weet wel, de vlam slaat over en we zijn getrouwd in 1982, alweer dertig jaar geleden. We zijn gezegend met twee dochters en een zoon. De twee dochters zijn leuke jongens tegengekomen en hebben hun eigen gezinnetje. Onze zoon is nog thuis, en zoals ik al meldde, inmiddels zijn we opa en oma van een kleinzoon waar we ontzettend trots op zijn. Opdat er nog vele mogen volgen Ik sluit af zoals Gertjan, Als je meer wilt weten, ik ben regelmatig aanwezig dus vraag maar raak. De pen geef ik door aan één van onze nieuwe Bergentheimse koorleden, Gerhard Gerrits (Baritons)

19

20

21 -19- KERSTCONCERT 2012 Na rijp beraad heb ik toch maar besloten om nog een stukje voor jullie blad te schrijven over het avondconcert op tweede kerstdag. Normaal schrijf ik meer over klassieke muziek, waarin toch mijn voorkeur ligt en over opvoeringen in grote theaters en concertzalen. Van de heer van Weerden had ik een uitnodiging gekregen met de mededeling om bij hem langs, naar binnen te gaan. Anders zou ik misschien niet meer anoniem blijven. In de garderobe had ik het bij de kaartcontrole al bekeken en de man die ze aanspraken als Roelof stuurde zelfs een echtpaar terug die meenden dat het concert gratis was. Ja, bij dat tafeltje bij de ingang. 13,-- per persoon. Wat zegt u nou? Duur? Nee hoor, het is veel geld maar zeker niet te duur. Aan de andere kant van de straat kun je pinnen. Tot zo. Ik had wel in de gaten, daar kwam ik niet langs. Toen het een beetje rustig werd ben ik naar de deur waar van Weerden stond gegaan en met een knipoog bij hem naar binnen gegaan en heb een plek net voor de galerij gezocht waar ik een mooi overzicht had en waar het geluid goed was. Ik moet zeggen, de mannen kwamen keurig op. De eerste indruk is altijd de beste en ik let op de details. Zo was er 1 man die een veter los had, die bengelde naast zijn schoen en 1 man die de map niet in de rechterhand had. Ik kon dat mooi zien, omdat ik aan het gangpad van de rechterhanden zat. Op het podium schoof het mooi in elkaar en werd het goed vol. Het werd muisstil in de kerk, de piano en fluit deden het voorspel van Stille Nacht en toen werd het eerste couplet door de sopraan gezongen. De fluitist Kees Alers speelde per abuis volgens mij nog een regeltje mee en stopte toen ook maar. Ze kwam door mijn gangpad naar voren lopen en wat was ze zuiver en mooi : Marjo van Someren. Na het couplet, precies op toon weer piano, weer Marjo en de dames van het jeugdkoor Animato die het 2 e couplet zongen en de mannen op noe. Het derde couplet deed alles mee en kreeg ik de rillingen. Dit is kerstfeest ten voeten uit en zo heeft de Heer het bedoeld. Ik ga niet schrijven over alle nummers en ook niet over het jeugdkoor Animato, maar toch nog enkele opmerkingen voor ik op het Nieuw begin inga. De Kerstintrada Immanuel sprak mij erg aan. Iedereen kwam aan bod en ook Jorrit Woudt op het orgel liet zich gelden. Licht in onze ogen is een mooi en vrolijk nummer. Let there be peace moet uit het hoofd, want dat kennen jullie volgens mij uit den treure. Hierna kwam Donna Nobis Pacem. Dit had ik in Wilsum ook van jullie gehoord en daar had ik toen wat opmerkingen over. Nou, de dirigent Jan Quintus Zwart, kon het wel gelezen hebben, jullie hebben er wat aan gedaan. Op 1 moment wringt het nog een beetje, maar dat zullen de meesten niet horen. Mijn complimenten. Dan het kerstoratorium Het nieuw begin. De heer van Weerden had me een exemplaar gestuurd, zodat ik wist wat er ongeveer zou komen. Ik had het al een keer van een gemengd koor gehoord, maar dat heeft niet mijn voorkeur, om het zacht uit te drukken. In dit stuk heeft de piano met Jan Lenselink een heel grote rol, daar ga ik niets over vertellen, behalve dat hem dat wel is toevertrouwd en ik hem zeer waardeer. Het stuk werd aan elkaar gepraat (bijbel lezing) door Monique van Steenbruggen, volgens de beamer, en die zong ook in het koortje. Het begint met Troost nu mijn volk, waar door Jesaja de aankondiging wordt gedaan van de geboorte van Christus. In dit stuk kon ik al horen dat de dirigent zijn eigen idee er in legt. Op zich niets mis mee, als het maar niet ten koste gaat van de bedoeling van tekst en muziek. Dit spreekt mij wel aan. Dochter van Sion was wat, ja, rommelig kan ik het niet noemen, maar het was niet strak. En dat komt met name door de 1 of 2 tellen rust, een halve, en dan de inzet. Dat is niet gelijk BOEM. Dat zijn nou net de finesses waar het om gaat. De stemmen lopen in het hele stuk wat tegen elkaar aan, maar gaan dan wel weer naar een mooi harmonieus slot. Zie de jonkvrouw ligt heel mooi in het gehoor met om en om God met ons. Ogen dicht en genieten. Jammer dat het maar een minuutje duurt. Hoe zal ik U ontvangen vind ik persoonlijk te massaal en te hard. Trouwens wel een heel mooie sopraansolo er tussendoor en overheen. Het mooiste nummer is wel nummer 8, De wereld ligt verzonken. Prachtige melodielijn en zetting. Dit zou ik wel eens willen horen van 4 goede zangers. Jullie hebben toch ook een ensemble? In Wilsum en ook hier niet gehoord. Het 10 e nummer, Het volk dat in duisternis wandelt, kent 2 gezichten.

22 -20- Eerst de strenge Jesaja en dan het hele fijne : Want een kind is ons geboren, een Zoon is ons gegeven. De heerschappij rust op Zijn schouders. Men noemt Hem wonderbare raadsman, sterke God, V R E D E V O R S T. Dit is het hele kerstverhaal en een boodschap voor de wereld. Nummer 14 is een bewerking op het Ere zij God. Ook dit weer met 2 verschillende deeltjes. Eerst het harde Ere zij God, gevolgd door het zachte harmonieuze vrede op aarde en weer een massaal en hard slot Ere zij God in den hoge. In de muziek staat het 3 dubbel forte geschreven, maar ik had het anders uitgevoerd. Maar ik ben geen dirigent en heb geen koor. In 15 gaan de herders naar Bethlehem. Het is een kort en vrolijk nummer, waar de herders er ook duidelijk plezier in hebben. Nummer 19, Loof die Koning, is alweer het laatste nummer van het oratorium. Over die Koning die tot steun kan en wil zijn voor alle mensen. Ook die in het donker lopen en geen uitkomst zien, die zien een groot en stralend licht. Een prachtig slotakkoord voor een mooie avond. Ik heb een geweldige avond gehad en heb me mee laten slepen door jullie zang en muziek. Dit stuk, uitgevoerd door niet het minste mannenkoor, is vele malen mooier dan de uitvoering van een gemengd koor. Zoals ik al zei, ik ben heel andere muziek gewend om over te schrijven, maar ik begin nu G. Alerij een beetje te begrijpen. Hij was zo geweldig ingenomen met jullie koor en de uitstraling, de vreugde in het muziek maken. Hij nam het zoals het op hem af kwam en schreef uit zijn hart. Ik had me voorgenomen dat dit het laatste concert zou zijn, maar met goed vinden van de redactie wil ik er toch nog even mee door gaan. Groetend, Klaske O. Mee- ten Laan HCM en ANIMATO Foto: T.L. van Weerden

23 Hardenbergs Christelijk Mannenkoor Welkom op de nieuwe website van HCM Nog niet helemaal af, maar al wel toegankelijk Een letter m minder dus. De oude website is nog tot oktober in de lucht. Als alles goed werkt wordt u automatisch doorgeschakeld.

24 -22- GESCHREVEN PORTRET VAN Geïnterviewd door Diny Brink. Naam: Broer de Vries. Adres: Geboren: Gehuwd met: Kinderen: Beroep: Sport: Auto: Huisdieren: Favoriete T.V. programma: Dr. Albert Schweitzerlaan 5 te Hardenberg. 27 januari 1937, te Sneek. Marietje Kesimaat uit Nieuw -Amsterdam. Twee zonen, één getrouwd en één samenwonend en 3 kleinkinderen. Douaneambtenaar, in verschillende delen van Nederland gewoond, met als laatste standplaats Coevorden. Nee, ik fiets en wandel wel veel omdat ik beweging moet hebben. Skoda Octivia. Nee. Nieuws en actualiteiten vind ik belangrijk, favoriet zijn de kamerdebatten op zender Politiek 24 en een serie zoals Flikken Maastricht vind ik ook leuk. Favoriete radioprogramma: De radio staat zelden aan. Lievelingskost: Een Fries gerecht: Sourstip of soepenstip. Gekookte aardappelen,vermengd met karnemelk en bloem, daarover uitgebakken spekkies met spekvet en daarbij een rauwkost salade. Het is mijn verjaardagskost. Arme-luis-eten noemen ze dat in Friesland. Slechtste eigenschap: Kort lontje, maar niet meer zo kort als vroeger. Beste eigenschap: Ik ben stipt met afspraken. En Marietje: Je hebt veel belangstelling voor de kinderen. Nog andere hobby s: Grenspalen in kaart brengen. Koop Drent en ik fotograferen aan de hand van landkaarten alle grenspalen langs de oostgrens en samen met de informatie die wij over de palen hebben brengen wij dat in een boekvorm (Grens in beeld) Wij zijn begonnen in Groningen en zijn inmiddels in Gelderland bezig. Veel gemeenten langs de grens hebben belangstelling voor het boek en soms verkopen wij ze ook wel aan een gemeente. En ik ben gids voor de Kleppertoertochten.

25 -23- Lid van een andere vereniging: Ben je tevreden: Nee. Ja. Het is goed wonen in deze streek, hier zien ze nog om naar elkaar. Wat vind je van HCM: Een mooi koor, we zijn één grote familie. Een buitenstaander moet niet aan HCM komen. Hoe lang ben je al lid:vanaf 1 februari Hoe ben je lid geworden: Bij welke partij zing je: Heb je een muzikale achtergrond: Wat vind je van Legato: Freek Bril, toen een collega, heeft een poging gedaan om mij mee te nemen maar dat is hem niet gelukt. Later heeft Jaap Feenstra, die toen nog onze achterbuurman was, mij meegenomen. 1 e bas. Nee. Een mooi blad, de nostalgische stukken vind ik erg leuk om te lezen. Wat vind je van deze rubriek: Deze stukjes scheur ik altijd uit en bewaar ik in een map als naslagwerk. Ik kijk er nog wel eens in voor een betere kennismaking. Algemene opmerking: Ik ga graag naar het koor Je zult me niet vaak zien op recepties en feestjes, maar ik zal altijd een begrafenis bijwonen. Een laatste groet van het koor aan de overledene maakt op mij telkens weer grote indruk.

26 -24- UIT DE OUDE DOOS Legato 20 e jaargang No. 64 april 1991 Beste vrienden, Jan Hulleman ziet het nog niet zitten om zich weer op deze rubriek te storten. Dus zult u het weer met mij moeten doen. Wel hebben we echt bij Jan op zolder in de oude doos gezocht. Vorige keer zijn we bij jaar-gang 19 No. 61 gebleven. Helaas konden we No. 62 en 63 niet vinden. Ze zullen ongetwijfeld ergens zijn. Dus gaan we verder met No. 64. De oude doos In het nieuws van het bestuur lezen we dat HCM op 4 oktober 1990 dus 30 jaar bestond en dat er blijkbaar op die avond ook een feestelijke bestuursvergadering was. De heren trakteerden zichzelf op een gebakje. En Ruud Ubels op 1 oktober al weer 10 jaar koster beheerder was. Hij had zelfs nog voor wat lekkere hapjes gezorgd en zo hoort het ook. Ook heeft er op 29 september in de Grote Kerk van Hasselt onze eerste CD opname plaats gevonden. De disndag daarop hebben 5 bestuursleden en Riekus Hamberg, de band in de J.Q.Z. studio afgeluisterd. Alle kuchjes, snotneuzen en zelfs het tikken van kunsthartkleppen was geregistrerd door de gevoelige apparatuur. Van meerdere opnames van een lied was steeds de 2 e het beste. En wat een verschil hoor je dan in uitvoering. Er kwam geen jubileumconcert, maar op zaterdag 1 december kwam er een CD presentatieconcert. Met Femmie van der Weg sopraan, Riekus Hamberg orgel en Henk Ruiter piano. Ze werkten ook aan de CD mee. Er wordt ook gesproken over de reis naar Zeeland. Freek Bril, toenmalig voorzitter en Piet van Weerden secretaris met zijn Thea gingen op de laatste dag van hun huwelijksreis samen met de heer Lammers van blindeninstituut Bartimeus naar Zeeland om daar poolshoogte te nemen op het bungalowpark Klein Poelland in Renesse en diverse kerken in Zeeland waar opgetreden zou worden t.b.v. Bartimeus. Grappig om terug te lezen wat je op je huwelijksreis gedaan hebt. Verder op staat er in deze Legato nog een verslagje van onze bruiloft. Ja dat was een heel feest, met 3 koren in de trouwdienst. We lezen tevens dat Henk Brink dan benoemd wordt als 1 e penn. mr. als opvolger van de helaas plotseling overleden Wolter Meinen. En er wordt melding gemaakt van 5 concerten die op stapel staan. Ook de aktiviteiten commissie was in de zomermaanden heel actief geweest met lootjes trekken en bloemen verkopen. Het mysterie van de gestolen fiets, hoofdprijs van het lootjes trekken wil ik u niet onthouden en zal ik hierbij afdrukken. Ook de 10 geboden voor de koorzanger wil ik nog eens onder uw aandacht brengen. Ook het Mona Shores Highschool Choir voor het laatst onder leiding van Guy Frizzell was weer te gast. Voor de zesde keer waren ze in Hardenberg. En nu werkten ze op het plein bij de muziekkoepel (het huidige Klepperplein) met een wervelende muzikale show mee aan de opening van Hardenberg Klepperstad. Er stonden grote artikelen in de kranten. Ik hoop dat u e.e.a. met plezier zult lezen en de oudere leden zullen ongetwijfeld zeggen: O ja, dat weet ik nog. Ik wens u allen goede en gezegende paasdagen toe. Piet van Weerden

27 -25-

28 -26-

29

30

31 -29- VAN WELKE KERK BENT U? Die vraag krijg ik nog wel eens te horen. Dan antwoord ik: ik ben hervormd geboren. Maar ja, wat geef ik daarmee eigenlijk aan? Met hervormd kun je alle kanten op gaan! En dus vul ik aan: rechtzinnig daarenboven, dat is een vrijzinnige manier van geloven. Maar toen ik jong was, is mij al geleerd; een goed woord voor hervormd is gereformeerd. Dus behoor ik ook tot de gereformeerde kerk en doe gereformeerd gemeente werk. En de kerk is oud! Dat is zonder meer, dus ben ik eigenlijk ook oud gereformeerd. Ik ben christelijk, zo is mij geleerd dus ben ik ook christelijk gereformeerd Ik kan ook zeggen, het kan er mee door. Dat ik tot een christengemeente behoor. Christus bevrijdde mij, tot liefde en hoop, dus vast en zeker, vrijgemaakt ben ik ook. Omdat men m mijn kerk aan dopen doet, past baptisten gemeente mij ook wel goed. In mijn kerk komt ook jaarlijks het pinksterfeest voor, dus is het dat ik tot de pinkstergemeente behoor en omdat het steeds om het Evangelie gaat, kan evangelische gemeente ook geen kwaad. Ik vaar op het Bijbels apostolisch gezag, dat is de reden dat ik mij ook apostolisch noemen mag. Tenslotte is het gewoon een klein publiek. De kerk is algemeen, dus ben ik ook katholiek. Nu weet u bij welke kerk ik hoor, of komt mijn antwoord u verwarrend voor? U heeft gelijk! Die namen, wat een gedoe! Daarom wens ik u van harte toe, dat op de vraag; waar hoort u bij? Van wie bent u. Uw antwoord is; van Christus ben ik! Straks en nu! Ingezonden door: Ruud Ubels

32 -30- VIJF VRAGEN VOOR Noortje van Middelkoop Panfluitiste. We kwamen Noortje al verschillende keren tegen bij concerten in samenwerking met andere koren. Ze is een veel gevraagde soliste in binnen en buitenland. 1. Hoe ben je er toe gekomen je op het muzikale pad te begeven en dan speciaal de panfluit? Dat is een heel verhaal. Toen ik twee jaar Algemene Muzikale Vorming had gedaan op de muziekschool in Amersfoort, kon ik een instrument kiezen. Omdat er bij dit instrument geen plaats was, hield mijn AMV lerares mij een jaartje 'bezig' met panfluit leren spelen. Ik vond het zo'n mooi instrumentdat ik het ben blijven spelen. Ik hou van de directe klank en de vele dynamische mogelijkheden van de panfluit. En zo rolde ik in de muziekwereld. 2. Wat doe je zoal op muzikaal gebied? Ik werk mee aan koorconcerten en instrumentale concerten. Ook speel ik mee op cd-, radio en tv opnames. Verder schrijf ik muziek en geef ik Panfluit Workshop Dagen voor panfluitisten: van beginners tot vergevorderde spelers. Samen met een collega schrijf ik een etude methode voor panfluit. Omdat het niet zo'n bekend instrument is, is er nog genoeg te ontwikkelen op het gebied van de panfluit en de panfluit muziek. 3. Wat voor muziek heef je voorkeur? Ik hou van veel verschillende stijlen muziek: klassiek, populaire, licht, folklore en christelijke muziek. Als ik teveel van één stijl speel, mis ik de andere stijlen wel. Dus ook op concerten probeer ik een zo breed mogelijk repertoire te laten horen. 4. Waar of met wie zou je graag eens optreden en heb je veel optredens? Met het Hardenbergs Christelijk Mannenkoor hoop ik nog eens samen te werken. Verder vind ik het samenspelen met andere musici heerlijk om te doen en ik vind het mooi om af en toe nieuwe samen-werkingen aan te gaan. In een combo spelen lijkt me heel leuk. Gemiddeld geef ik zo'n 50 concerten per jaar; dat is meestal goed te doen met mijn gezin. We hebben vier kids, dus thuis is er altijd ook genoeg te doen! 5. Heb je nog tijd voor hobby s? Ik kan niet stilzitten, dus ik ben altijd wel bezig, ook als ik niet fluit. Koekjes en taarten bakken, vriendschappen onderhouden en af en toe een mooi boek lezen. Ik wens jullie goede repetities en mooie concerten toe en wie weet nog eens tot ziens! Hartelijke groeten van Noortje van Middelkoop.

33 Volgende keer 5 vragen voor Dick Le Mair -31- Dick Le Mair (is een Nederlandse componist, arrangeur, slagwerker en percussionist. Hij studeerde aan het conservatorium slagwerk en compositie. Le Mair was gastdocent aan de universiteit van Sydney (Australië) en Caracas (Venezuela) en aan het conservatorium van Odense (Denemarken). De afgelopen jaren was en is hij actief als componist / arrangeur en producer. Hij schreef en produceerde film- en TV muziek voor onder andere EO, VPRO, en WDR en is producer bij EMI, SONY en andere labels. De eerste eigen cd, "Over the Ages" werd opgenomen onder het EMI-label. Op deze cd zijn Keltische, klassieke en Gregoriaanse invloeden hoorbaar. Zijn tweede cd is getiteld "Impressions of a Pilgrimage". De muziek van deze cd staat geheel in het teken van de reis langs de pelgrimsroute naar Santiago de Compos. Hij is voor ons bezig met het componeren van een 10 delige mis met uitgebreid slagwerk. We hopen hier binnenkort mee aan de slag te kunnen gaan. Vragen kunt u inleveren bij: Lucas Korvemaker, korvemaker54@gmail.com of Piet van Weerden, pvanweerden@ziggo.nl NIEUWE REGELING DONATEURS Vorig jaar heeft u als donateurs allemaal een brief ontvangen met de nieuwe regeling voor donateurs. Binnenkort zult u weer de donateurskaart ontvangen. Op de kaart treft u een overzichtje aan van de door HCM georganiseerde concerten waar u met uw korting van 2,50 toegang kunt krijgen. De korting is van toepassing op de voorverkoop prijs van één van de genoemde concerten tegen inlevering van uw donateurskaart. Alleen aan de kassa van de concertplaats. Dus niet in de voor verkoop of bij de leden. Bent u donateur vanaf 25,-- dan is de kortingsregeling van toepassing voor 2 personen op hetzelfde concert. Voor dit jaar kunt u kiezen uit: Voorjaarsconcert op 31 mei in de Höftekerk te Hardenberg. Aanvang uur. Advent/Kerstconcert op 18 december in de Herv. Kerk te Coevorden. Aanvang uur. Matinee kerstconcert op 26 december in de Höftekerk te Hardenberg. Aanvang uur. Kerstconcert op 26 december in de Höftekerk te Hardenberg. Aanvang uur.

34

35

36 -34- PENSIOENEN De oude Drees hield van de mensen en wilde hen een verzorgde oude dag toewensen Dus ontwierp hij de AOW En heel het land riep blij: Hoezee En zo werd er gezorgd voor de Oude van Dagen en het was er voor alle bevolkingslagen En als was dat inkomen niet zo heel erg groot je hoefde niet meer te werken tot aan je dood De rijkeren wilden het daar niet mee doen en spaarden verder voor een aanvullend pensioen De fondsen kregen daardoor meer centen in kas en uitbetalen hoefde men veel later pas Hee, dachten de fondsen, dit moet ook voor de gewone man zodat hij later wat ruimer rondkomen kan We regelen dat met zijn kleine salaris Hij zal er blij mee zijn als hij straks klaar is En zo spaarden de fondsen die centen erbij Vooruitzichten mooi en iedereen blij De pensioenfondsen spaarden en bulkten van 't geld Het beloofde heel wat, iedereen welgesteld Doch de regering greep ONS geld zonder ONS iets te zeggen en de fondsen begonnen fanatiek te beleggen En dit alles was helaas het begin En de plus in de pot werd een droevige min Directeuren en Commissarissen verzaakten hun plicht Want op ONS geld hield men geen zicht De pot raakte leeg, het overschot slinkt Na alle onderzoeken denk ik wel dat het STINKT

37 -35- Niemand krijgt boete, niemand krijgt straf Van HUN kapitaal gaat geen centje eraf Een beloninkje hier een gouden handdrukje daar Maar de pensioengerechtigde is zwaar de sigaar Inleveren Baby-Boomers, jullie zijn met te veel Dat ook zo velen betaald hebben is niet essentieel En ook de AOW leeftijd is veel te laag Al die vijfenzestigplussers zijn een vervelende plaag Dus pensioenen verlaagd, pensioenleeftijd verhoogd Want alle opgespaarde potten zijn bijna opgedroogd Wat er aan geld is verdwijnt naar Europa Dus pak je rollator en werken, opa!! Kom op partijen, heb geen harten van steen Kijk voor de verandering eens om je heen!! De oudere arbeiders mankeren wel wat Hebben soms kwalen, door hun arbeid gehad Daarbij, wie wil de oudere arbeider nog hebben? De man die zijn kracht met de jaren zag ebben! Moeten zij nu nog werkelijk solliciteren Van de pluche zittende dames en heren? Willem Drees kijkt droef op ons neer, het was toch geen spel? Maar met het beleggen leek het dat wel Zijn menslievende plan, het had zomaar gekund Maar de arbeider op leeftijd is zijn plan niet gegund.

38 -36- PASEN Er klinken zoveel stemmen, waardoor een blij geloof verdwijnt. Er is een kracht die alles van eeuw ge waarde ondermijnt. Er wordt als nooit getwijfeld of Christus wel is opgestaan en als een Triomfator weer naar Zijn Vader is gegaan. Maar zij die vast geloven vertrouwen op hun sterke Held, die voor het zuchtend schepsel de bange dood heeft neergeveld. Zij weten dat Zijn sterven na duist re nacht het leven bracht en zien Zijn overwinning als teken van Zijn wond re macht. Zo gaan ze moedig voorwaarts, totdat het wonder is onthuld en al wat Hij beloofd heeft in pracht en glorie wordt vervuld. Dan zal Hij wederkomen, die eens ten hemel is gegaan en zullen eng len juichen: De Heer is waarlijk opgestaan! Frits Deubel

39 -37- PAASGEBRUIKEN EN SYMBOLIEK Ik heb voor u eens rondgesnuffeld op internet wat voor paasgebruiken en symboliek er zoal zijn. In deze streken is er rond Pasen nog al e.e.a. te doen. Veel gebruiken zijn terug te herleiden naar de voor Christelijke tijden en hadden alles te maken met vruchtbaarheids rituelen en lentefeesten voor de oogst en het langer worden van de dagen. Na de kerstening in deze gebieden werd er een christelijke vorm aan gegeven. Misschien herinnert u zich de geschiedenis lessen op school nog wel. Koning Clovis rond het jaar 500 was de eerste Christelijke koning. Het invoeren van het Christendom ging niet altijd zachtzinnig. Geloven of je kop er af. En Bonifatius werd bij Dokkum vermoord. Palm Pasen Palmpaasoptocht Hardenberg 2012 Op de zaterdag of de zondag voor Pasen(Palmzondag) wordt door de Christenen de intocht in Jeruzalem herdacht. Op die dag werd Jezus zittend op een ezel als een koning in Jeruzalem binnen gehaald. Palmtakken werden voor Hem uitgespreid. Er werd met palmtakken gezwaaid en Hij werd toegejuicht. Tegenwoordig worden er palmpasen optochten voor kinderen georganiseerd. De kinderen gaan rond met een palmpaasstok. Eeen houten kruis dat versierd is met buxustakjes, snoep en linten. De snoepjes zijn veelal suikereitjes die aan een snoer geregen zijn. Bovenop staat een z.g.n. broodhaantje. De haan wordt als symbool gezien voor Christus. Hij vertelt net als Christus dat het licht wordt. Ook wordt het wel gezien als een verwijzing naar Petrus die Christus drie maal verloochende voor de haan kraaide. De palmpaasstokken herinneren ook aan het heidense gebruik om met de meiboom rond te gaan als teken dat de lente in aantocht was. Tot vorig jaar was er in Hardenberg ook een palmpasen optocht. U hebt het in de kranten kunnen lezen, er blijkt geen belangstelling meer voor te zijn. Enkele jaren terug liepen er meer dan 100 kinderen mee. Vorig jaar nog een stuk of 12. Weer een oud gebruik dat helaas lijkt te verdwijnen. In omringende plaatsen is het nog wel, al wordt het daar ook minder. Het ei Het ei is bijna overal ter wereld symbool van de opstanding en dus hét symbool voor Pasen. Of je nu de heidense of christelijke versie van het feest voor ogen hebt. Het beschilderen van eieren gebeurt al eeuwen. Vroeger kleurde men eieren in de kleuren van het altaar en liet men ze in de kerk wijden. Vanuit niet-christelijk oogpunt waren de heldere kleuren waarmee eieren werden beschilderd een weerspiegeling van het zonlicht in de lente. Er werden vroeger al eier rolwedstrijden gehouden en eieren werden uitgewisseld tussen geliefden of (in de Middeleeuwen) aan bedienden kado gedaan. Het verstoppen van eieren hebben we te danken aan de gewoonte

40 -38- eieren in akkers te begraven om deze vruchtbaar te maken. Nog steeds staan ouders op Paaszondag voor dag en dauw op om eieren te verstoppen die de kinderen even later met veel plezier en fanatisme mogen zoeken. De haas Net als het ei, is de haas te zien als vruchtbaarheidssymbool, vanwege zijn voortplantingsdrang. Het was niet voor niets één van de symbolen van de vruchtbaarheidsgodin Isjtar. Het konijn had voor ons wellicht meer voor de hand gelegen. Dit diertje werd echter pas in de Middeleeuwen in ons land gesignaleerd. Het eerste eetbare paashaasje werd naar vermeld begin 1800 in Duitsland gemaakt van deeg en suiker. De Paashaas werd door Duitse immigranten in de achttiende eeuw meegenomen naar Amerika. In die tijd bouwden kinderen een nest waarin de Paashaas zijn eitjes kon achterlaten. Het paasvuur Het paasvuur stamt uit de heidense oorsprong van ons Paasfeest. Vroeger werden op heuveltoppen vuren aangestoken om de demonen van de winter te verjagen. Vuur staat al eeuwen lang symbool voor reiniging en vruchtbaarheid. Hier branden de paasvuren op de avond van Tweede Paasdag, soms ook op de avond van Eerste Paasdag. Het is met name in het oosten en noorden van Nederland een gebruik. Weken van te voren wordt er al met takken en snoeihout gesleept om een paasbult te maken. Paaskaars. De paaskaars die in de kerken ontstoken wordt staat voor het licht van de opstanding. Witte donderdag Op de donderdag voor Pasen wordt het laatste avondmaal herdacht dat Jezus met zijn discipelen gebruikte. Het brood stelt het lichaam van Jezus voor, dat wordt gebroken en de wijn het bloed van Christus dat wordt vergoten voor onze zonden. Tijdens deze maaltijd voorspeld Jezus dat Petrus hem die nacht

41 -39- drie keer zal verloochenen voor de haan kraait. En een andere discipel (Judas) zal hem uitleveren voor 30 zilverstukken. In de katholieke kerken wordt het kruis afgedekt met een witte doek en de kerkklokken tot paaszondag niet geluid. Goede vrijdag. Jezus wordt gevangen genomen omdat men van mening is dat hij gevaarlijk is voor het heersende Romeinse keizerrijk. Hij werd koning der Joden genoemd., terwijl de Romeinse keizer de baas was. Tezamen met twee misdadigers werd hij gekruisigd op de berg Golgotha buiten de stad Jeruzalem. Christelijke scholen zijn op deze dag vrij en overheidsdiensten zijn op deze dag gesloten. In bijv. Denemarken hangt de vlag op deze dag half stok bij de kerken. Stille zaterdag. Het is de zaterdag voor Pasen en de laatste dag van de vastentijd en lijdensweek die voorbereidt op het christelijke paasfeest. Deze zaterdag wordt ook wel Stille Zaterdag genoemd, omdat op die dag de klokken niet luiden tot aan de Paaswake. Op deze dag herdenkt men de tijd dat het dode lichaam van Jezus Christus in het graf lag. Zijn ziel was echter in het paradijs: "Heden zult gij met Mij in het paradijs zijn" (Lucas 23:43b,) In de katholieke kerk eindigt op deze dag de vastentijd. Paaszondag Is het belangrijkste christelijke feest in het liturgische jaar, volgend op de Goede Week. Christenen vieren deze dag vanuit hun geloof dat Jezus opgestaan is uit de dood, op de derde dag na zijn kruisiging. ( Volgens huidige berekeningen heeft deze kruisiging plaatsgevonden tussen de jaren 26 en 36.) In vele kerken wordt dit vooraf gegaan door een gezamenlijke paasmaaltijd uiteraard met eieren. Vlöggelen in Ootmarsum Op eerste Paasdag (zondag) maken de poaskearls een rondgang om de kerk en zingen daarbij paasliederen (de zogenaamde rondgang om de Wheme; wheme is een oud woord voor pastorie). Om 17:00 begint het Vlöggeln: hand-in-hand lopen de inwoners van Ootmarsum (en andere belangstellenden) in een lange sliert door het stadje (en door enkele cafés!) naar het marktplein om twee paasliederen te zingen (die telkens afwisselend worden herhaald) en daarna tot besluit de kinderen driemaal op te tillen, waardoor de Verrijzenis van Jezus-Christus wordt gesymboliseerd. Hierbij wordt ook driemaal "hoera" geroepen. Bij die tocht lopen de poaskearls voorop, de voorste rookt een grote sigaar. P. v. W.