Het fotograferen van wilde dieren en landschappen in Oost-Afrika.

Transcriptie

1 Het fotograferen van wilde dieren en landschappen in Oost-Afrika.

2 Introductie Apperatuur digitaal vs analoog compact vs (D)SLR lenzen accessoires Fotograferen, wat maakt een foto (naast het onderwerp) compositie perspectief licht en belichting En nog meer, maar geen uitputtend verhaal waarin àlles wordt besproken Èn er zijn meerdere wegen naar Rome Vragen stellen liefst na de presentatie

3 Digitaal heeft vlucht genomen, nauwelijks nog analoog dankzij die vlucht zijn camera s goedkoper en verbeteren Kwaliteit digitaal enorm verbeterd grotere dynamiek, met name RAW opname pixels ruim toereikend voor royale vergroting het is niet: hoe meer pixels, hoe beter Meteen na opname resultaat beoordelen inclusief belichting m.b.v. histogram eventueel opname overnieuw maken Opnames veilig stellen met back-up Slechte opnames zijn weg te gooien rolletje gaat gewoon vol.

4 Opslag (=geheugenkaarten) verbetert voortdurend: toenemende capaciteit (rolletje maximaal 36 opnames) snellere opslag, dus meer opnames per seconde steeds goedkoper Lichtgevoeligheid sensor neemt per generatie toe: ISO zonder ruis ook in schaduwen al mogelijk Automatische witbalans op digitale camera filmgevoeligheid en kleurbalans liggen vast Opnamegegevens worden opgeslagen in het bestand: EXIF

5 Resultaat vrijwel direct toonbaar op camera, laptop of backup apparaat Opnames meteen te bewerken (mits laptop mee) Analoog eerst scannen en nog voorbewerken Foto s afdrukken vroeger was filmpje afdrukken goedkoper nu overal zeer betaalbare printservices, ook on-line makkelijk zelf af te drukken, ook vergrotingen Conclusie: digitaal heeft de fotografie van analoog overgenomen

6 Beeldkwaliteit steeds beter door betere sensor en DAC Breder ISO bereik RAW opnames: alle pixelinformatie opgeslagen Mogelijkheid van lenzen verwisselen hele scala beschikbaar van 10 tot 800 mm of nog meer Kwaliteit optiek(en) steeds beter: scherpte, contrast, helderheid, beeldstabilisatie Snelheid, zowel bij aanzetten als van opname vertraging bij opname met compact merkbaar

7 Veel instelmogelijkheden instellen sluitersnelheid, diafragma, belichting basis instellingen in het menu Optische zoeker dankzij de spiegel op schermpje van compact moeilijker te beoordelen Raster [verwisselbaar] in zoeker t.b.v. compositie [later] Keuze van type autofocus breed tot punt Plaatsen van scherpstelpunt of gebied in zoeker

8 Prijs Gewicht en formaat Complexiteit Instelmogelijkheden vinden velen ingewikkeld (D)SLR is niet stil bij opname door opklappende spiegel Kwaliteit compact camera s sterk verbeterd Je eigen eisen èn budget bepalen de keuze bijzondere reis verlangt bijzondere uitrusting

9 Hier wat algemene opmerkingen, geen wetmatigheid! Korte lens (uitzoomen) voor overzicht [groothoeklens] hoe korter de lens des te meer overzicht bijvoorbeeld kudde dieren of dier in zijn omgeving landschap, zonsopkomst of -ondergang met wolkenlucht Lange lens (inzoomen) voor detail [tele(photo)lens] onderwerp dichtbij halen portret van het onderwerp / dier Zoomlenzen geven flexibiliteit minder lenzen nodig bij compact bijna altijd ingebouwd, vaste maat kwaliteit doet niet meer onder voor lens met vast brandpunt

10 Scherptediepte (algemeen) wordt bepaald met diafragma groter bij korte lenzen het onderwerp in de voorgrond is scherp èn ook de omgeving kleiner bij lange lenzen zodoende het onderwerp los maken van de omgeving (scherp onderwerp, wazige achtergrond) valt bij spiegelreflex te beïnvloeden (diagfragmavoorkeuze) is dieper bij compact camera s Lange lenzen en dierfotografie geen verstoring veilige afstand dichtbij halen onderwerp maken van dierenportretten onderwerp losmaken van achtergrond

11 Statief: driepoot, eenpoot of bonenzak voor fotograferen met lange lenzen essentieel Opslagcapaciteit digitaal geheugenkaarten incl. bewaarmapje laptop (plus CD/DVD brander) multimedia opslag = externe autonome schijf, geheugentank evt. met display Adapter voor compact op verrekijker Swarovski Last but not least: goede cameratas

12 Meenemen: voldoende opslag capaciteit mee (cq filmrolletjes) geheugenkaarten in combinatie met laptop of tank extra batterijen (AA, AAA) ook reserveset voor camera opladers en snoeren (verdeel)stekkers en adapter schoonmaakspullen: lensdoekjes, blaasbalg, evt. sensor cleaner) Houd rekening met beperkingen m.b.t. bagage maar ook m.b.t. trekkings Welke spullen stop je in de koffer en welke niet liefst fotospullen onder zicht en handbereik Denk ook aan draadonspanner, afstandsbediening, etc.

13 Loodzakken voor filmrolletjes Goeie en praktische fotorugzak Denk aan verzekering van al die dure spullen reisverzekering dekt vaak niet alles lees de voorwaarden (kleine lettertjes ) Waar je kunt steeds zo veel mogelijk je batterijen opladen denk aan reisgenoten; gebruik verdeelstekkers Ken je uitrusting! Ga er thuis op uit om te oefenen, zeker als je een nieuwe camera hebt aangeschaft gebruik de handleiding, neem die mee op reis

14 Wat maakt een foto: Uiteraard het onderwerp Compositie Perspectief Licht en belichting

15 Goede compositie: mooie foto vs. kiekje Kies opnameformaat bewust landschap (liggend) portret (staand) Eén onderwerp/hoofdaandachtspunt het onderwerp is goed zichtbaar géén gevecht om aandacht van de kijker, het moet duidelijk zijn waar het op de foto over gaat Help het oog van de kijker naar het onderwerp Streef al bij het maken van de foto naar de juiste kadrering ( cropping ) Er zijn diverse vuistregels, maar laat het niet gaan ten koste van een mooi shot schakel het gevoel NIET uit (esthetica is ook -gevoel-)

16 Diverse vuistregels, meest over plaats van het onderwerp rule of odds: oneven aantal oogt vaak mooier rule of space: geef dieren ruimte om naar toe te kijken gulden snede { a:b=(a+b):a } gulden rechthoek gulden driehoek gulden spiraal rule of thirds diagonaalmethode Vuistregels is prima, maar nogmaals: laat het niet gaan ten koste van dat ene moment schakel het gevoel NIET uit regels zijn er om te breken

17 Plaats van het onderwerp: vuistregels gulden rechthoek gulden driehoek gulden spiraal rule of thirds eenvoudiger diagonaalmethode combinatie

18 Standpunt frontaal of schuin van voren hoog of laag meerdere opnames maken met verschillend perspectief De juiste lens voor het onderwerp Korte lens: creëert diepte in het landschap vanaf je tenen t/m de horizon sterkste effect in portretstand plaats het onderwerp in de omgeving Lange lens: compressie van het onderwerp gelaagd (couliezen) landschap onderwerp verder weg, meer frontale opname

19 Frontaal licht is vaak saai, geeft vlak beeld Tegenlicht geeft juist dramatisch effect, tekent onderwerp vaak fraai effect op doorschijnende onderwerpen (blad) Felle zon geeft veel contrast, harde foto s Midden op de dag staat de zon recht boven je koelere tinten en nauwelijks schaduw (evenaar) Vroeg en laat licht zijn het mooist en minder hard warme tinten gebruik schaduwen in je voordeel (als je kunt) Bewolkte dag geeft egaler licht, betere belichting Gebruik de zonnekap om lensflare te vermijden maar soms is dat juist gewenst

20

21 Compact camera s hebben minder instelmogelijkheden Stel ISO-waarde in als uitgangspunt Kies vervolgens P, A, S of M bij landschappen bijv. A t.b.v. controle op scherptediepte bij bewegende onderwerpen (dieren ) op S t.b.v. scherpte vermijden bewegingsonscherpte P voor het gemak M in bijzondere situaties Derde component volgt automatisch: bij S volgt diafragma bij A volgt sluitersnelheid Klaar...

22 Lichtmeter in camera mikt in principe op 18% grijs donkere onderwerpen worden daardoor te licht en lichte onderwerpen te donker tegenwoordig heeft menig (D)SLR een database met vele vaak voorkomende belichtingssituaties Belichting eventueel aanpassen afhankelijk van onderwerp en die voorgeprogrammeerde situaties denk in belichtingsstoppen: één stop is verdubbeling of halvering van belichting van ISO 200 naar 100 of 400 van f/4.0 naar f/5.6 of f/2.8 van 1/60 sec naar 1/30 of 1/125 sec.

23 Belichting aanpassen? Stel jezelf daarbij de volgende vragen: 1) hoe licht of donker is het onderwerp? 2) hoe licht of donker is de achtergrond? 3) hoeveel van het onderwerp staat in beeld? 4) waar staat het onderwerp in het beeld? 5) met of zonder zon? 6) hoe staat de zon? is er sprake van tegenlicht? Bepaal vervolgens de correctie: zeer donker onderwerp prominent in beeld: onderbelichten, wordt anders te grijs dominante witte achtergrond (sneeuw): overbelichten, anders niet wit maar grijs met veel zon is minder correctie nodig met tegenlicht iets overbelichten anders teveel silhouet bijv. apen tegen bladerdak

24 Ga dit voor de reis uitproberen, elke camera werkt wat anders maar het principe is hetzelfde beoordeel de belichting m.b.v. het histogram zwart zit links, wit zit rechts doe ervaring op en ken je uitrusting!

25 In geval van twijfel maak je een belichtingstrapje [-½] [-¼] [0] [+¼] [+½] of [-¼] [0] [+¼] [+½] [+¾] etc. de meeste (D)SLR hebben die mogelijkheid in het menu Een RAW opname heeft extra marge aan beide kanten

26 Opmerking vooraf (open deur?). Kom je op een bepaalde plaats maar één keer dan moet je het daar mee doen, maak er het beste van, de natuur is nou eenmaal niet te sturen Bepaal wat voor opname je voor ogen hebt en kies bewust voor lange of korte lens (in- of uitzoomen) liggend of staand formaat maak eventueel meerdere opnames met variaties daarop s Ochtends heel vroeg en s avonds laat is er mooier maar minder licht stel ISO-waarde dan eventueel bij Nogmaals dringend advies: gebruik géén flits bij landschappen helpt dat toch niet zo dieren schrikken of worden verblind bij de gorilla s is het so-wie-so verboden lelijke belichting

27 Opname formaat: liggend formaat geeft overzicht, gevoel wijdsheid staand geeft diepte Groothoek lens (uitzoomen) versterkt de wijdsheid en de diepte Telelens versterkt de gelaagdheid van een landschap coulisselandschap Panorama landschap van meerdere opnames stel camera in op M t.b.v. egale belichting stitchen op camera of computer 617 formaat (verhouding h x b: 6 x 17 ) Zet de horizon horizontaal! gebruik hulpjes van de camera

28 Kuddes, groepen (gorilla s..) en dergelijke met korte(re) lenzen voor overzicht en omgeving zoomlens geeft flexibiliteit; voordeel compact panorama formaat voor grootsheid Veel gebruik telelens dicht(er)bij halen dieren worden niet verstoord veilige afstand (roofdieren en zo) perspectief meer frontaal nadeel: bij voorkeur statief nodig (of lensstabilisatie of beide) telelenzen minder lichtgevoelig òf heel groot en zwaar Anticipeer op wat gaat gebeuren...

29 Dieren in actie maakt foto aantrekkelijker eten, drinken of interactie zoals duelleren, vechten e.d. moeder en jong Dieren portretten Stel altijd scherp op de ogen, zeker met telelens autofocus op spotmeting (voordeel (D)SLR!) houd rekening met objecten dichtbij Bij lange lenzen houd rekening met de temperatuur lucht gaat trillen ( zinderen ) ten koste van scherpte Maak ook bepaalde foto s niet... bijv. kleine vogel die te ver weg zit

30 Flits uitzetten! Je fotografeert soms naar het bladerdak dus tegenlicht, dus wat overbelichten maak eventueel meteen wat proefopnames en controleer die, inclusief het histogram Wees voorbereid op zowel korte als lange telelens gorilla s mag je tot op zo n 7 meter benaderen! dus ook fotograferen met normale lens mogelijk

31 Strenge regels bij bezoek aan gorilla s Groep bezoekers niet al te groot, max 8 pax blijf bij elkaar, niet uitzwermen Niet te dicht bij komen (minimaal 7 meter aanhouden) menselijke ziektes zijn overdraagbaar (niet hoesten/proesten) Bij aanvallen niet wegrennen maar rustig in elkaar kruipen gorilla niet in de ogen kijken Geen lawaai maken Niet eten en/of drinken Maximaal één uur bij de groep Laat geen rommel achter...

32 Reis je in een groep? Houd dan rekening met je reis-genoten ga elkaar niet in de weg staan, gun ze ook foto-momenten maak geen onnodige bewegingen in vaar- en voertuigen Geniet van de reis, ook zònder een camera voor je neus Gebruik geen flits (= uitzetten op camera) kan dieren verblinden, zeker s nachts! dat schrikt dieren mischien op of erger... verknoei het niet voor je reisgenoten Nogmaals: stel altijd scherp op de ogen, zeker met telelens

33 Zoek altijd ondersteuning: één-poot of drie-poot statief (waar het kan) bonenzak of iets vergelijkbaars of steun op schouder van je partner, je eigen knie, etc. op rand van het raam of leun tegen boomstam, op een tak, etc. (+kussentje) Gebruik lens met VR (òf beide) Maak zoveel mogelijk RAW opnames digitaal negatief, alle pixelinformatie wordt opgeslagen geeft thuis meer mogelijkheden bij ontwikkelen neem dan wel voldoende geheugen / opslag mee... jpeg is weergave zoals door camera bepaald

34 Fotograferen is geen automatisme compositie perspectief licht en belichting Denk even na over het gewenste resultaat Ken je uitrusting ga eventueel thuis oefenen gebruik handleiding Geniet van de reis Geniet ook na de reis Kijk op mijn sites (hier vind u de presentatie) (nieuws) (/habari)