Aantrekkelijk wonen op zuid: ambitie, inspanningen en agenda komende jaren

Transcriptie

1 Aantrekkelijk wonen op zuid: ambitie, inspanningen en agenda komende jaren De beleidsvorming voor Rotterdam Zuid kent een traditie waarbij de problemen en opgaven stevig worden benoemd om de urgentie van ingrijpen te benadrukken, waardoor geboekte successen en goedlopende zaken onderbelicht blijven. Deze folder wil recht doen aan beide invalshoeken. We gaan in op de Ambitie voor Zuid (vastgelegd in het Ruimtelijk perspectief Rotterdam Zuid, april 2014), welke goede stappen we al zetten in het bereiken van de doelen (corporaties, andere investeerders/ beleggers, gemeente), en we zoeken investeerders voor nieuwbouwprojecten en de verwerving, sloop en nieuwbouw van met name goedkope particuliere woningen. Deze folder is bedoeld voor het rijk, marktpartijen, corporaties en andere professioneel geïnteresseerden. Op 19 september 2011 ondertekenden de gemeente Rotterdam, het rijk, corporaties, onderwijs, bedrijfsleven en zorginstellingen het Nationaal Programma Rotterdam Zuid (NPRZ). Hierin is geconstateerd dat Rotterdam Zuid kampt met structurele knelpunten op de woningmarkt. De WOZ-waardes zijn laag en dalend, er komen veel woningen vrij en de vraagdruk is laag. Het grote aanbod aan kleine goedkope woningen is vaak in handen van particuliere verhuurders en de woningen bevinden zich doorgaans in een matige staat van onderhoud. Gevolg hiervan is dat sociale stijgers vertrekken en investeringen in school en werk niet beklijven. Afgesproken is het verbeteren of vervangen van woningen, waarvan corporatiewoningen en in particulier bezit, in de komende 20 jaar. Over deze opgave werd door de betrokken partijen in het convenant al opgemerkt dat de aanpak van de woningvoorraad een grote financiële impuls vergt. Een investering die de spankracht van de gemeente en corporaties ter plaatse verre te boven gaat. De dekking van de opgave in de woningvoorraad kan daarom niet alleen uit Rotterdam komen. Met het Nationaal Programma Rotterdam Zuid werken de partners gezamenlijk aan een nieuw perspectief voor Zuid. Het programma richt zich op het wegwerken van de achterstanden van de bewoners en op het verbeteren van het leven op Zuid. Dit moet er toe leiden dat Rotterdam Zuid het over twintig jaar net zo goed doet als de vier grote steden in ons land. De aanpak van Rotterdam Zuid is erop gericht te komen tot een vitaal stadsdeel waar het voor bewoners én bedrijven aantrekkelijk is. Ambitie: Ruimtelijk perspectief Rotterdam Zuid Door het creëren van aantrekkelijke woonmilieus behouden we de mensen die het sociaal en economisch beter krijgen voor Zuid. Hiervoor zijn forse investeringen nodig in de woningvoorraad en in de randvoorwaarden die de aantrekkelijkheid van het wonen bepalen. De ambitie is de wijken meer divers te maken: qua woningaanbod, bevolkingssamenstelling, voorzieningen en inkomensniveau. Het gemiddelde van de wijken moet in 2030 vergelijkbaar zijn met het gemiddelde van de vier grote steden. De verhouding lage midden hoge inkomens is hiervoor een goede graadmeter. In Rotterdam is grote vraag naar drie typen woonmilieus: centrumstedelijk, rustig stedelijk en groenstedelijk wonen. Op Zuid zijn deze woonmilieus in potentie aanwezig. Ontwikkelrichting centrumstedelijk wonen op de kop van zuid (zie rode kleur kaart middenpagina) Op de Wilhelminapier en in het gebied tussen Laan op Zuid en de Rijnhaven is het milieu dynamisch, levendig en hoogstedelijk. De opgave voor de komende jaren is het versterken en verder laten uitlopen van dit milieu richting Afrikaanderwijk en Feijenoord. Het afmaken van de Wilhelminapier, de verdere ontwikkeling van Katendrecht, de doorontwikkeling van Afrikaanderwijk en Parkstad hebben prioriteit. Het verbeteren van verbindingen in het gebied en met de omgeving zorgt voor meer economische vitaliteit en draagt bij aan het versterken van dit aantrekkelijke centrumstedelijk milieu. De kaart op de middenpagina geeft met een rode kleur dit woonmilieu weer aan de noordzijde van Zuid, dicht tegen de binnenstad aan. centrumstedelijk wonen op de Kop van Zuid

2 Aanwezigheid van werk Om de bedrijven en de arbeidsparticipatie te laten groeien, worden op Zuid de kansrijke economische sectoren (haven/ techniek en zorg) versterkt. De economische brandpunten Kop van Zuid, Hart van Zuid, Zorgboulevard, Stadshavens en Stadionpark spelen een grote rol in de economische ontwikkeling. Hier wordt letterlijk en figuurlijk ruimte geboden aan bedrijven. Ook bij andere ontwikkelingen is er aandacht voor social return on investment onder andere in de vorm van extra (tijdelijke) banen voor bewoners van Zuid. groen stedelijk: tuindorpen Ontwikkelrichting groenstedelijk wonen in de tuinsteden (zie groene kleur kaart middenpagina) De tuinsteden Pendrecht, Zuidwijk, Lombardijen en Groot- IJsselmonde vormen, samen met de tuindorpen Vreewijk en Wielewaal, het groenstedelijk woonmilieu op Zuid. De kwaliteit van dit woonmilieu wordt vooral bepaald door de aanwezigheid van veel groen. De transformatie van een grotendeels gestapelde voorraad naar een woonmilieu met veel meer eengezinswoningen staat centraal. Vanaf begin jaren 2000 wordt al gewerkt aan een grootschalige herstructurering van de tuinsteden op Zuid. Per saldo vindt in de tuinsteden op de lange termijn een verdunningsslag plaats. rustig stedelijk: stadswijken Ontwikkelrichting rustig stedelijk wonen in de stadswijken (zie oranje kleur kaart middenpagina) Binnen de stadswijken is behoefte aan een groter verschil tussen levendige en rustige delen en een zekere kritische massa aan woning- en voorzieningenaanbod dat aansluit bij een grotere diversiteit aan doelgroepen. In de wijken Oud Charlois, Carnisse, Tarwewijk, Bloemhof en Hillesluis is het creëren van echt rustige woonmilieus de opgave. Daarmee ontstaat meer diversiteit en trekken ze meer middeninkomens. Naast de woning zelf spelen andere factoren een belangrijke rol in de keuze voor een woonomgeving. Denk aan de aanwezigheid en kwaliteit van scholen, winkels, horeca, sport- en speelvoorzieningen, cultuur, de kwaliteit van de buitenruimte, de bereikbaarheid, veiligheid en de aanwezigheid van banen. Aantrekkelijk voorzieningenaanbod Het voorzieningenniveau in de wijken is kwantitatief gezien op orde. In de afgelopen jaren is ook flink geïnvesteerd in kwaliteitsverbetering; in het Motorstraatgebied, het Maasstad-ziekenhuis en nieuwe scholen in de wijken. Ook voor de komende jaren staan enkele grote nieuwbouwprojecten gepland (zie kaart middenpagina): o.a. het Huis op Zuid, de Kindercampus Bloemhof, een 50-meter zwembad in Hart van Zuid en de sportcampus Stadionpark. Het gaat echter niet alleen om de accommodaties, ook de ontwikkeling van de Children s Zones, integrale wijkteams en het aanbieden van kleinschalige zorg in de wijken is voor de mensen van Zuid belangrijk. Openbare ruimte De realisatie van gezonde en kindvriendelijke buitenruimte is een belangrijke opgave voor de komende jaren. De hoofdopgave is het vinden van een betere balans tussen groen, spelen en parkeren, met name in de stadswijken. Daarnaast gaat het om het leggen van de relatie tussen de kwaliteiten van de wijken onderling en de verbinding met het omliggende landschap van rivier, Zuiderpark en buitengebied. Bereikbaarheid Voorwaarde voor een goed functionerende economie en een aantrekkelijk woonklimaat is een goede bereikbaarheid. Dit vergt forse investeringen en een goede afstemming met gebruikers. De gemeente investeert in fietspaden, stallingen en veilige oversteken. Daarnaast wil de gemeente het gebruik van het openbaar vervoer stimuleren door te investeren in knooppunten zoals Zuidplein en Maashaven. Voor de langere termijn is afgesproken toe te werken naar het verbeteren van de OV-bereikbaarheid van Zuid, bijvoorbeeld door een extra oost-westtangent. De mogelijke Worldexpo in Rotterdam kan als vliegwiel fungeren. Waar staan we nu: eerste stappen in structurele kwaliteitsverbetering Centrumstedelijk milieu Kop van Zuid Er is door publieke en private partijen de afgelopen decennia al veel geïnvesteerd om dit gebied tot een aantrekkelijk woon- en werkmilieu te maken. Private partijen krijgen de gelegenheid dit woonmilieu verder te ontwikkelen. De gemeente faciliteert en investeert in de openbare ruimte en de voorzieningen. In de focuswijken Feijenoord en Afrikaanderwijk wordt vooral door corporaties geïnvesteerd. Ook hier is echter gelegenheid voor andere investeerders.

3 Toekomstperspectief woonmillieu s stadswijken Stadswonen Rustig wonen Rivierstad Groenstedelijk milieu Tuinsteden Tot 2020 vindt gestaag sloop en nieuwbouw plaats in de tuinsteden naast renovatie van corporatiebezit. Prioriteit ligt bij het afmaken van de in gang gezette herstructurering in Pendrecht en Zuidwijk door de corporaties. Nieuwbouw in Lombardijen en Hordijkerveld wordt gepland voor de periode na De corporaties nemen het initiatief voor transformatie van Vreewijk en Wielewaal naar moderne groenstedelijke milieus. Na 2020 zal de transformatie van gestapeld naar grondgebonden doorgaan. De gemeente stimuleert en faciliteert dit proces en doet aansluitend investeringen in de buitenruimte, waterberging en voorzieningen. Corporaties investeren tot en met 2017 meer dan 100 miljoen per jaar in gemiddeld woningen op heel Zuid, met een focus in de tuinsteden. Rustig stedelijk milieu Stadswijken In tegenstelling tot de grote investeringen in het centrumstedelijke en groenstedelijke milieu komen de stadswijken van Zuid er tot nu toe bekaaid van af. In de focuswijken Oud-Charlois, Carnisse, Tarwewijk, Bloemhof en Hillesluis ligt de grootste opgave om tot vernieuwing te komen. De overheersing van kleine, gestapelde woningen in voornamelijk particulier eigendom vormt hier de bottleneck. Er is slechts een beperkt aantal projecten op de middenpagina opgenomen. Het volgende deel van de folder gaat hier ook verder op in. Rondom de particuliere voorraad zitten de Rotterdamse partners niet stil. Vanuit het gemeentelijke programma particuliere woningvoorraad zijn in de periode 2010 tot en met 2013 ruim woningen verbeterd. Voor de collegeperiode staan nog eens woningen in de planning, waarbij ook aandacht wordt besteed aan de verduurzaming van deze woningen. Hier is 15 miljoen voor gereserveerd. De basisverbetering in de particuliere voorraad en de aanpak van de corporatievoorraad liggen qua aantallen in lijn met de afspraken. Conclusie De investeringen op Zuid de komende jaren overziend, kan geconcludeerd worden dat er veel gaat gebeuren. De fysieke investeringen tellen op tot 1,3 miljard. Aansluiten bij deze investeringen op Zuid en nu instappen betekent maximaal mee profiteren wanneer Rotterdam Zuid een aantrekkelijk gebied in de Randstad wordt (het doel van NPRZ). Er zijn veel investeringsmogelijkheden voor met name middeldure (vanaf euro) en dure koop- en huurwoningen in Rotterdam Zuid. We nodigen marktpartijen daarom uit hun interesse aan te geven voor projecten in middeldure en dure woningen, waarbij we met behulp van een markttoets bekijken, hoe dit verwezenlijkt kan worden. Ondanks het feit dat er al veel geïnvesteerd wordt, ligt er tegelijkertijd nog een grote opgave in de stadswijken en de OV-bereikbaarheid. Hiervoor moeten nog middelen worden gevonden. De kwaliteitsslag naar een woningvoorraad met een grotere diversiteit (middels kluswoningen, samenvoegen en sloop-nieuwbouw) is zeker in de stadswijken nog maar beperkt ingezet. Hierdoor komt de beoogde verhouding lage midden hoge inkomens nog niet dichterbij. Wat daarvoor nodig is, staat in het volgende deel van deze folder. Het is het nog ontbrekende stuk voor de komende jaren, in het steeds mooier wordende stadsdeel dat Rotterdam Zuid is. Samengevat zijn de belangrijkste fysieke investeringen op Zuid de komende jaren ( ) Verbetering corporatievoorraad 400 miljoen Gebiedsontwikkeling Hart van Zuid (waarvan 100 miljoen gemeentelijke bijdrage) 300 miljoen Gebiedsontwikkeling Stadionpark (waarvan 100 miljoen gemeentelijke bijdrage) 400 miljoen Private investeringen woningbouw 175 miljoen Private investeringen werklocaties 25 miljoen Verbetering particuliere voorraad 15 miljoen Totaal 1,3 miljard

4 Geplande investeringen tot Feijenoord 1. Initiatieven rond de Hef Nieuwbouw, ca. 110 woningen - Hof aan de Hef, - Hefkwartier, - Hefblok. 2. Kop van Feijenoord Nieuwbouw ca. 100 woningen - Zinkerblok, - Oranjeboomstraat, - Drijvend bouwen Nassauhaven, - van Waningpand. F 1 3. Wilhelminapier Nieuwbouw en renovatie ca. 220 woningen en hotel - Boston en Seattle, - Pakhuis Meesteren, - Aanpak cruiseterminal. F 3 4. Katendrecht Nieuwbouw en renovatie ca. 230 woningen - Fenixloodsen, multifunctionele plint en 200 woningen, - Stadt en Lande, 32 woningen, - Pols van Katendrecht. F 4 5. Afrikaanderwijk en Parkstad Nieuwbouw, 260 woningen - Bloemfontein fase 2, - Huis op zuid, - Parkstad, blok G o.a. partic. opdr. geverschap, - Parkstad, blok L, fase 2. C 4 C 3 C 2 6. Bloemhof noord Nieuwbouw, ca 50 woningen en voorzieningen - Kindercampus, - Putsebocht. 7. Hillesluis vernieuwing Beijerlandselaan (Sloop) - Nieuwbouw woiningen en detailhandel. C 1 F 9 8. Vreewijk Renovatie en nieuwbouw - Renovatie tuindorp vreewijk ca. 240 woningen, - Zuiderziekenhuis. C 5 9. Omgeving Motorstraatgebied (Sloop) - Nieuwbouw - Landbouwbuurt, fase 2, - Simenon en Anna fase 1: 130 zorgwoningen, - Startmotor jongerenhuisvesting 500 eenheden. C 6 C 7 - Charlois 1. Hart van Zuid PPS gemeente en Ballast Nedam - zwembad, kunstenpand en winkelaanbod, - buitenruimte en OV station, - renovatie hallen, nieuw congres- en muziekzaal.

5 2. Tarwewijk - Balkon aan de Maas, - Hellevoet woningbouw, - gymzaal en huisartsenpraktijk Tarwezigt. 3. Maashaven - Speelstad, - fietspad Maastunnel-Brielselaan-Maashaven. 4. Oud Charlois Nieuwbouw - Voornsehof 50 woningen. F 2 5. Wielewaal (Sloop) Niewbouw ca. 200 woningen - Fase 1 terrein vm sportvelden 1, - Fase 2 bestaand Wielewaal. 6. Pendrecht Nieuwbouw en renovatie, 320 woningen - Tuinen op het zuiden, - Melissantstraat, - Middelharnisstraat. F 5 IJ 5 7. Zuidwijk Nieuwbouw en renovatie, 270 woningen - Burgen, - Velden, - Asterlo, AH en woningen. F 6 - IJsselmonde F 7 1. Stadionpark - Sportcampus, - Stadion. IJ 1 2. Smeetsland noord Nieuwbouw F 8 IJ 4 3. de Zwanen, nieuwbouw, 37 woningen 4. Hart - Park de 2 heuvels, - Hart van IJsselmonde, - Palmentuin. IJ 2 5. Oud IJsselmonde - Sagenbuurt renovatie en sloop nieuwbouw. IJ 6 6. Omgeving station Lombardijen - kavels Bedrijventerrein Hordijk, - Complex 208 renovatie. 7. Pascal kwartier, 40 woningen centrumstedelijk wonen Kop van Zuid IJ 7 levendig stedelijk wonen rustig stedelijk wonen stadswijken groenstedelijk wonen tuinsteden / tuindorpen economische brandpunten ontwikkelgebieden gemeentelijk programma partic. voorraad

6 Wat vragen we: hulp bij de grondige aanpak van de particuliere voorraad Dahliablok Utrechtsestraat De kaart op de middenpagina laat goed zien dat er in de stadswijken een gebrek aan investerend vermogen is. De meer rigoureuze ingrepen in de particuliere woningvoorraad moeten juist hier plaatsvinden. Op heel Zuid moeten van de afgesproken particuliere woningen woningen grondig worden aangepakt. Het gaat dan om sloop-nieuwbouw (vaak minder woningen terugbouwen), samenvoegen en kluswoningen. In de stadswijken staan woningen in particulier eigendom die gesloopt moeten worden om deze wijken als woonmilieu zo aan te passen dat ze een gemengder publiek aantrekken. Kernprobleem is dat de kosten voor het vervangen van oude woningen door grotere en betere, maar minder woningen zich onvoldoende uitbetaalt in de waarde van de nieuwe woning. De imperfecties op de woningmarkt zijn hier op veel plekken zo groot dat de benodigde maatregelen niet rendabel zijn. Texelsestraat Boergoensehof Mijnkintbuurt Boekweitstraat Met behulp van particuliere en overheidsmiddelen kan gestart worden met de verwerving van particuliere panden, te beginnen op de slechtste plekken. We hebben de opgave in de stadswijken geprioriteerd op die blokken en buurten die bouwkundig slecht zijn, een slechte invloed op de omgeving hebben door de bewoning, en die bij vernieuwing een verwacht positief effect hebben op de hele buurt. Eilandenbuurt / Kameleon e.o. Urkersingel Eerste tranche grondige aanpak particuliere voorraad Deel A Financiële dekking zeker bij volgende projecten Deel B financiële dekking kansrijk bij volgende projecten Wijk Gebied/project Aant. woningen Carnisse Oud-Carnisse 25 Hillesluis Beijerlandselaan 20 Feijenoord Hefblok 25 TOTAAL 70 We zijn in Oud-Charlois gestart met het stimuleren van samenvoegingen. In het afgelopen jaar heeft dat als resultaat opgeleverd dat er 17 samengevoegde woningen bij zijn gekomen (voorheen 28 kleine woningen). Zelfbouw is door de gemeente als speerpunt gekozen: op Zuid liggen veel kansen, zowel met bestaand maatschappelijk vastgoed (klassieke scholen bijvoorbeeld), als oude appartementen (kluswoningen) en particulier opdrachtgeverschap (nieuwbouw). Op drie kleine locaties in de stadswijken worden de komende jaren in totaal 70 woningen en 20 bedrijfsunits verworven om plaats te maken voor nieuwe woningen en beperkt detailhandelsruimte. Het onrendabele deel van deze projecten is 5 miljoen wat gedekt wordt door het restant van de eenmalig verstrekte rijksgelden (ten tijde van minister Spies) en uit ISV 3. De onrendabele top is hier relatief laag per oude woning ( ,-), omdat op de drie locaties een vrij groot nieuwbouwprogramma gerealiseerd wordt (ca. 80 woningen en 600 m² commercieel). Wijk Gebied/project Aant. woningen Carnisse Urkersingel 160 Tarwewijk Mijnkintbuurt, blok 1en Bloemhof Dahliablok 50 Vreewijk Dordtsestraatweg eo 65 TOTAAL 445 Bovenstaande vier projecten zijn door de Rotterdamse partners (corporaties en gemeente) naar voren gehaald. Op basis van de gemaakte handelingsperspectieven per wijk hebben deze blokken de hoogste prioriteit. De Rotterdamse partners zijn bereid om de onrendabele top te financieren, mogelijk met hulp van een derde partner. We gaan er vanuit dat de onrendabele top van bovenstaande projecten gemiddeld ,- per oude woning is. Dit levert een totale onrendabele top op voor deze projecten van circa 35 miljoen.

7 Strategie LEGENDA Financieel Potentie gedekt 25 Financieel Potentie / pandsgewijze kansrijk aanpak 50 Financieel Brancherings opgave aanpak bedrijfspanden Aantal Krachtig woningen woonmilieu / aanjager Potentie: inbreiding nieuwbouw Knelpunt Concreet knelpunt / opgave Deel C Financiële zoektocht bij volgende projecten Uitleg planning van deze projecten NPRZ Handelingsperpectief Wijk Gebied/project Aantal Oud Charlois Boergoensehof 100 datum: juli 2014 Oud Charlois/Carnisse Katwol 65 getekend SO afdeling SB Carnisse Omgeving Kameleon 240 Carnisse Texelsestraat 40 Carnisse/Tarwewijk Pleinweg 10 Tarwewijk Mijnkintbuurt, blok Bloemhof Boekweitstraat eo 205 Bloemhof Narcissenstraat eo 185 Hillesluis Utrechtsestraat 25 TOTAAL 1000 In 2014 is een verdere prioritering gemaakt welke woningen op korte termijn verworven dienen te worden. Om de financiële opgave te bepalen zijn aannames gedaan over de onrendabele top per woning en de snelheid waarmee verwerving kan plaatsvinden. De snelheid van verwerving ligt tussen de 5 en 30 procent per jaar, afhankelijk van het totaal aantal woningen. Ook de recente ervaring bij de verwervingsprojecten die in gang zijn gezet (Oud-Carnisse, Beijerlandselaan en Hefblok) staven deze aannames. In het algemeen kan per gebied of per project onderstaande schema worden doorlopen. Activiteit Tijdsduur 1a Verwerving minnelijk traject 1 à 2 jaar 1b Voorbereiding onteigening 1 à 2 jaar (loopt parallel) 2 Onteigening (woningen) 3 jaar (bedrijven) 5 jaar 3 Slopen en bouwrijp maken 0,75 jaar 4. Bouwen (70 woningen per jaar) 1 à 1,5 jaar 5. Woonrijp maken 0,5 jaar Totaal 7 à 8 jaar Voor grote gebieden of projecten is voor verwerving, en waar nodig onteigening, meer tijd nodig Uitgaande van het verwervingstempo zoals in het kader omschreven, een aantal te verwerven woningen van en een onrendabele top per woning van ,- is voor het starten van de verwerving van deze woningen tot 2018 een bedrag van 80 miljoen nodig.

8 Programmabureau NPRZ Mijnsherenlaan 6 Rotterdam Zuid MKBA aanpak particuliere voorraad Om te kunnen beoordelen of de investeringen, die gemoeid zijn met de aanpak van de particuliere voorraad, leiden tot het gewenste resultaat is door Twynstra Gudde een MKBA opgesteld. Uit de MKBA blijkt dat de ambities uit NPRZ op een termijn van 20 jaren de zeven focuswijken zal kunnen transformeren in sociaal economisch stabiele woonmilieus. En dat met een nagenoeg evenwichtige relatie tussen kosten en opbrengsten op het niveau van de zeven wijken. Naast dit scenario is tevens de voortzetting van het huidige beleid doorgerekend. Met dit beleid worden de ambities van het NPRZ niet gehaald. Hoewel de beheersmaatregelen in beginsel positief scoren ten opzichte van een absoluut nulalternatief (niets doen), leidt deze aanpak niet tot een sociaal economisch stabiele eindsituatie in de stadswijken. In tegendeel, de leefbaarheid zal in de loop der tijd steeds verder dalen en de kosten van het repressieve beleid zullen steeds verder stijgen. De aanpak van NPRZ vraagt weliswaar om forse investeringen, maar de baten van de investeringen zijn duurzaam en lopen tot tientallen jaren na de investeringen door. De grootste batenposten zitten in: de toename van de leefbaarheid en daarmee waardestijging van de woningen en de lagere sociale kosten, daartegenover staan de kosten voor met name de grondige aanpak. Aanknopingspunten voor de financiering De verbeteringen in de particuliere woningvoorraad zijn nodig om de sociaalmaatschappelijke investeringen op Zuid te laten renderen. Dit wordt ook bevestigd door de Maatschappelijke Kosten Baten Analyse (MKBA) die voor de aanpak van de particuliere voorraad is opgesteld. De MKBA onderstreept niet alleen nut en noodzaak van het fysieke spoor uit het NPRZ maar leert ons ook dat de integrale aanpak school, werk en wonen de juiste aanpak van de problematiek op Zuid is. Het is zaak om stapsgewijs tot en met 2031 de woonmilieus in de stadswijken te verbeteren, waardoor het woongenot verbetert, de doorstroom afneemt en de investeringen renderen. De aanpak van de particuliere voorraad vraagt meerjarig gemiddeld 50 miljoen per jaar aan onrendabele investeringen. In de eerste tranche van deze grondige aanpak is reeds de aanpak van ruim 500 woningen gefinancierd of worden daar op korte termijn afspraken over gemaakt. Om in de eerste tranche de aanpak van nog eens woningen in gang te zetten is 80 miljoen euro aan onrendabele financiering nodig. Over de financiering van deze opgave zal het gesprek worden aangegaan met het rijk, de (landelijke) corporatiesector en de gemeente. De inzet van het bestuur van NPRZ is om samen met partners te zoeken naar mogelijke oplossingen. Jaar Te verwerven aantal woningen Investering per jaar opdrachtgever: Programmabureau NPRZ nprz@rotterdam.nl opdrachtnemer: Stadsontwikkeling voor nadere informatie: m.hoogerbrugge@rotterdam.nl i.dudok@rotterdam.nl s.lohof@rotterdam.nl december 2014