Yoga. van hatha tot kundalini. >> Bestel nu kaarten voor het Happinez Festival via

Transcriptie

1 Yoga van hatha tot kundalini Mogen we je voorstellen: de bevlogen yogadocenten die les komen geven op het Happinez Festival. Ieder met een passie voor de stijl waarin hij of zij zich heeft verdiept, en allemaal met het doel ons iets van de essentie van yoga mee te geven. Verbinding, bewustzijn, liefde. >> Bestel nu kaarten voor het Happinez Festival via happinez 53

2 De hoofd-naar-kniehouding geeft rust, stilte en ontspanning' << Vijnana yoga >> 'Laat j e kracht vanuit zachtheid ontstaan' Thirza van de Hoef laat zich vooral inspireren door vijnana yoga. Ze heeft haar eigen praktijk voor coaching, counseling en yoga, Tharpa genaamd. Wat is het effect van vijnana yoga? Vijnana - spreek uit: vidzjnana - is Sanskriet voor waarnemen, begrijpen. Het is een rustige vorm van yoga die werkt van binnenuit. Je komt tot een dieper contact met jezelf, vanuit zachtheid. Deze vorm van yoga is wars van prestatie. Relax, do less, zoals mijn vijnana docent Teresa Caldas het zegt. Wat zijn de kenmerken van deze stijl? Er wordt evenveel aandacht besteed aan meditatie en ademhaling als aan de houdingen. Elke les begint met een meditatie, die de concen tratie en het lichaamsbewustzijn verhoogt. Vijnana yoga draait om zeven principes: ontspannen van het lichaam, de geest tot rust brengen, je intentie, gronding, verbinding, bewustzijn van de adem, jezelf verlengen en breed maken. Door af te stemmen op je vayu s, subtiele energiekanalen in verschillende delen van je lichaam, ontstaat ruimte rondom de wervelkolom en wordt je geest stil en alert. Hoe kwam het op je pad? Ik volgde een yogaretraite bij Teresa Caldas. Destijds deed ik ashtanga yoga, en ik miste iets. Teresa liet mij ervaren hoe je op een andere manier met je adem kunt werken, en dat elk lichaamsdeel zijn eigen energie heeft. Een totaal nieuwe ervaring die me dichter bij mijn natuurlijke staat van zijn bracht. Waarmee heeft yoga jou geholpen? Het heeft me meer zachtheid gebracht. Doordat ik vroeger veel aan karate deed en vervolgens bij ashtanga yoga uitkwam, was ik gewend om vanuit prestatiedrang te werken. Nu laat ik de bewegingen en de kracht vanuit zachtheid ontstaan. Wat wil je anderen graag leren? Ik wil mijn cursisten laten zien wat mogelijk is wanneer je vanuit een ander perspectief beweegt. The only way out is in. Ik wil ze laten kijken naar mogelijkheden, laten genieten en spelen, en ze ook laten lachen om zichzelf! Dan kom je in contact met waar het werkelijk om gaat: je binnenkant. Janu sirsasana, de hoofd-naar-kniehouding. Het is prettig om er goed de tijd voor te nemen, en met behulp van de subtiele energiekanalen kom je dieper in de houding. Deze pose kalmeert dan het zenuwstelsel en vermindert stress. De houding geeft me rust, stilte en ontspanning. Thirza geeft vijnana yogalessen op het Happinez Festival Thirza van de Hoef 54 happinez happinez 55

3 << Hatha yoga >> ' Het was alsof er een lichtje in me werd aangestoken' Pas na zijn veertigste kruisten yoga en meditatie het pad van Jan Kuiper. De gitarist liet zich scholen in de hatha yoga en volgde de Iyengar teacher training. Binnenkort verschijnt zijn boek 'Leven met een glimlach'. Hoe omschrijf jij het effect van yoga? Yoga is voor mij het onbekende in jezelf laten versmelten met het bekende. Je wordt er helder, aandachtig en intuïtief van. Wat is kenmerkend voor hatha yoga? Essentieel is het bewust ervaren van de adem en die verbinden met de houdingen. Zo ontstaat een transformatie die je voelbaar dichter bij de beleving van de drie-eenheid lichaam, adem en geest brengt. Hoe kwam yoga op je pad? Ik was jarenlang docent aan het conservatorium, tot ik vanwege een reorganisatie mijn baan moest opgeven. Ik was rusteloos, en toen ik een yogaboek van de Sivananda stichting in mijn bezit kreeg, ben ik zelf gaan oefenen. Door de hoofdstand, sirsasana, gebeurde er iets bijzonders. Het was alsof er diep in mij een lichtje werd aangestoken. Dat licht is sindsdien alleen maar groter en sterker geworden. Wat is het belangrijkste wat je anderen wilt leren? Dat liefde en geluk de kern van dit bestaan zijn, de bron, de essentie van ons leven. Accepteer het als je iets niet kunt, leer te dansen met jezelf in plaats van te vechten tegen jezelf. Ik zeg aan het eind van de les weleens: Kijk straks voordat je naar buiten gaat eerst nog even in de spiegel, en zie dan hoe zacht je ogen zijn geworden. Dat doet yoga met je. Wat heeft yoga je gebracht? Het geeft mijn leven richting en het brengt me een gevoel van rust. Yoga helpt me te accepteren dat het leven een mysterie is en dat je er maar beter mee kunt dansen. Daar wordt het steeds leuker van! Natarajasana, de danser - met een bloem in de uitgestrekte hand. Met deze houding oefen je je balans en concentratievermogen en rek je de hele wervelkolom. Jan Kuiper is een van de yogadocenten op het Happinez Festival Met de danser' oefen je je balans en rek je de hele wervelkolom' Jan Kuiper 56 happinez happinez 57

4 Stap voor stap train je je onrustige geest om langer in het moment te blijven' << Vajra yoga >> ' De oefeningen laten je de eenheid van lichaam, geest en hart ervaren' Jill Satterfield is de bedenker van vajra yoga. Ze beoefent al meer dan twintig jaar yoga en meditatie en laat zich daarbij inspireren door de boeddhistische lee r. Wat is Vajra yoga precies? Het is een synthese van yoga en boeddhisme. Omdat we veel meer zijn dan alleen een fysiek lichaam - we hebben ook een energetisch en een emotioneel lichaam - zijn de yogahoudingen verweven met meditatie, ademhalingsoefeningen en visualisaties. Langzaam leer je jezelf beter kennen en ontdek je zowel de fysieke, energetische als emotionele kanten van je lichaam. Zo ervaar je rechtstreeks de eenheid van lichaam, geest en hart. De geest reflecteert zich in het lichaam; vajra yoga geeft je de vaardig heden daarmee om te gaan. Wat is het effect van jouw yogavorm? Je leert bewust aanwezig te zijn in je lichaam en daarmee ook aan wezig te zijn in het huidige moment. Veel mensen kunnen niet meteen stilzitten en mediteren. De yogahoudingen nodigen je daartoe uit. Stap voor stap train je je onrustige geest om langer te verblijven in het hui dige moment. Je wordt helder in je hoofd en kunt beter zijn met wat er nu is. Zo cultiveer je wijsheid, compassie en inzicht in jezelf. Hoe is het op jouw pad gekomen? "Ik begon met lesgeven na een aantal boeddhistische stilte retraites. De yoga was allereerst bedoeld ter ondersteuning van de zitmeditatie maar vormde steeds meer één geheel met het stilzitten zelf. Het was voor mij een heel natuurlijke manier van les geven en door er deze naam aan te geven (vajra betekent diamant in het Tibetaans) was het meer dan alleen yoga. Wat is het belangrijkste wat je anderen wil leren? Zelfcompassie, zelfbekrachtiging, creativiteit en erkenning van jezelf. Allemaal verkregen vanuit je eigen, directe ervaring. Waarin heeft yoga jou geholpen? Yoga geeft me toegang tot mijn lichaam. Het is de basis van waaruit ik mijn lichaam heb leren kennen, begrijpen en helen. Na dertig jaar zitten en oefenen op mijn kussentje ben ik werkelijk gaan inzien dat ik een klein onderdeel van een groter geheel ben. De yogalessen van Jill kun je ervaren op het Happinez Festival Jill Satterfield 58 happinez happinez 59

5 << Kundalini yoga >> ' in jezelf is een plek die altijd gelukkig is' << Vinyasa yoga >> ' ik wil mensen nieuwsgierig maken naar het onbekende in zichzelf' Hilary Anne Brown Ze volgde de kundalini yogaleraren op leiding in Nederland en ging daarna naar Ne w Mexico om daar de principes van de meester zelf, Yogi Bhajan, te leren. In haar eigen yogacentrum in Enschede geeft Christine Michon nu les en leidt ze docenten op. Wat is kundalini yoga precies? Deze traditie werkt met de kundalini energie, die zich in de wervelkolom bevindt. Door het doen van series oefeningen, de kriya s, en door ademhaling en meditaties, wordt deze energie wakker gemaakt in het lichaam. Elke kriya is anders van samenstelling en heeft een andere uitwerking, als een soort remedie voor een probleem. Het samen oefenen is een wezenlijk onderdeel, de groepsenergie geeft een extra dimensie aan de les en tilt daarmee de hele groep naar een hoger niveau. Welk effect heeft het op je? Je komt in contact met je kundalini energie, je eigen oerbron. Daardoor word je je bewust van de mogelijkheden die je in je hebt. De kriya s werken zowel fysiek als mentaal reinigend en versterkend. Je raakt meer vertrouwd met je lichaam, je wordt sterker en alerter en kunt in het dagelijks leven beter omgaan met stressvolle situaties. Hoe kwam het op je pad? Tijdens het Yoga Festival in 1984 leerde ik Yogi Bhajan kennen; hij bracht kundalini yoga naar het Westen. We zongen in de vroege ochtend mantra s en daar werd ik verliefd op deze vorm van yoga. Wat wil je anderen leren? Dat alles voortdurend in beweging is. Blijf niet te lang hangen in oude pijn, laat die ballast achter je. Binnen in jezelf is er altijd een plek die blij is en die niet beschadigd kan worden. Dat vind ik heel hoopgevend: The soul is always in bliss. Waarin heeft yoga je geholpen? Het besef dat het hart het altijd wint van het hoofd, inspireert me het meest. De ego eradicator. Deze houding staat voor het overstijgen van het ego; het hart regeert over het hoofd. Tijdens de oefening doe je de vuuradem haling, waarbij je steeds krachtig uitademt. Dit sterkt de zenuwen, en door de hoek van zestig graden te houden, geeft deze oefening instant energie en opent ze het hart. Sinds 2001 heeft de ervaren vinyasa yoga docent Hilary Anne Brown haar eigen studio in Utrecht, Yoga Moves, waar het hele jaar door yogi's uit binnen- en buitenland lesgeven. Wat is het effect van vinyasa yoga? Het geeft je stabiliteit en kracht, zowel fysiek als mentaal. Doordat de bewegingen synchroon lopen met de ademhaling, word je je meer bewust van jezelf en ontstaat spirituele groei. Wat is kenmerkend voor deze yogavorm? Vinyasa yoga heeft een dynamisch karakter, doordat de ene houding vloeiend in de andere overgaat. De overgang tussen de asana s, houdingen, is even belangrijk als de asana s zelf. Er wordt gebruikgemaakt van de zogenaamde ujjayi ademtechniek. Hierdoor hebben de series een diepgaande, openende en zuiverende werking op het lichaam. Hoe kwam het op je pad? Tijdens mijn dansopleiding in Californië volgde ik mijn eerste hatha yogales. Ik was achttien en mijn yogaleven was begonnen. Het voelde als een opluchting om van binnen naar buiten te bewegen, in plaats van mezelf te beoordelen via de spiegel. Later studeerde ik Iyengar yoga, ashtanga vinyasa yoga en power yoga. Uiteindelijk vond ik de meeste voldoening in vinyasa yoga, met leraren als Shiva Rea en Max Strom. Wat wil je anderen graag meegeven in je lessen? Ik wil mensen aanmoedigen en nieuwsgierig maken, ze leren onbekende delen van zichzelf te ontdekken. Dat is ook de kracht van vinyasa yoga, het stimuleert je creatieve en lerende vermogens. Ga de uitdaging aan, sla een ander pad in! Waarin heeft yoga jou geholpen? Zoals de meeste Amerikanen ben ik van nature behoorlijk ambitieus, en soms ook veeleisend. Dankzij mijn dagelijkse yogabeoefening is die kant van me meer in balans. En ik merk dat yoga me ontvankelijker en zachter in mijn communicatie met anderen maakt. Setu bandhasana, oftewel de brughouding. Met ondersteuning van een blok, zodat je benen gestrekt zijn en je voeten geflext. Ik houd erg van achteroverbuigingen. Vanuit praktisch oogpunt omdat ze helpen tegen lage-rugpijn, maar ook omdat ze je hart openen. En het zijn de fountain of youth-houdingen. Kom in beweging op het Happinez Festival Christine Michon Ervaar kundalini yoga zelf op het Happinez Festival 60 happinez happinez 61

6 In deze houding neem je veel energiebanen mee' << Yin yoga >> 'Door yoga kreeg ik zelfvertrouwen' Skadi van Paasschen is yin yoga- docent. Ze geeft haar lessen in Amsterdam, waar ze ook ashtanga yoga doceert en workshops geeft. Hoe kwam yin yoga op je pad? Toen ik in India was voor mijn ashtanga vinyasa lerarenopleiding, maakte ik kennis met Gabriel Azoulay, die in zijn woonkamer yin yoga gaf. Wat ik tijdens zijn lessen ervoer, heeft me niet meer los gelaten. Het bewust worden van de energie in mijn lichaam, de ervaring van één zijn... Hoe bewuster je je bent van je lichaam, hoe beter je voor jezelf kunt zorgen - dat is ook wat ik mijn leerlingen wil aanreiken. Wat is yin yoga precies? In tegenstelling tot de meeste andere vormen van yoga, die vooral op de spieren inwerken, werkt yin yoga in op de dieper gelegen weefsels. Die weefsels zijn meer yin van karakter. Dat maakt ze stugger dan spieren, die yang zijn, en moet je er langer op inwerken. Bij yin yoga blijf je daarom langere tijd in de houdingen. Door je aan de houding over te geven, ervaar je de subtiele energie die langs de meridianen loopt, de energiebanen in het lichaam. Wat is het effect? Omdat dit een meer meditatieve vorm is, kom je je eigen rusteloosheid tegen. Door op dat moment in de yin-energie van overgave te blijven, stiller te worden en niet meteen te handelen - dat is yang-energie - leer je beter te zijn met wat er is. Wat heeft yoga je gebracht? Ondanks mijn kennis, ik ben mensendieck therapeut, en mijn fysieke kracht vanuit mijn turn achtergrond, was ik vroeger verlegen en introvert. Door yoga werd de verbinding gelegd met mijn mentale kracht en kreeg ik meer zelfvertrouwen. In yoga smelt alles samen, ook het aspect van spiritua liteit. Dat maakt het zo compleet voor mij. Baddha konasana, de vlinder, met vooroverbuiging. In deze houding neem je veel energiebanen mee. Je rekt niet alleen de heupen, maar ook de blaasen niermeridiaan. Skadi geeft yin yogales op het Happinez Festival Skadi van Paasschen 62 happinez happinez 63

7 Alberto Paganini << Hart yoga >> 'In ons hart komt alles samen: gevoel, inzicht, kracht' Twintig jaar geleden kwam Alberto Paganini vanuit Italië naar België. In zijn yoga-academie geeft hij onder meer les in een zelf ontwikkelde vorm: prana yoga flow, waarvan hart yoga een belangrijk onderdeel is. Waarin heeft yoga je geholpen? Tijdens mijn studie filosofie, die weliswaar boeiend was, maar ook eenzijdig, ontdekte ik yoga. Het was liefde op het eerste gezicht. Sindsdien heeft yoga me geholpen mijn eigen weg te vinden en te volgen, en die weg te delen met anderen. Wat is dat, hart yoga? Het is een door mijzelf ontwikkelde stijl waarbij je contact maakt met de hartenergie. In het hart komt alles samen: gevoel, inzicht, kracht. Hart yoga is een dynamisch samenspel van meditaties, visualisaties en actieve adem- en lichaamsoefeningen. De oefeningen vragen een specifieke alignment (het op één lijn brengen van lichaamsdelen) die het mogelijk maakt het hart te openen. Wat is het effect ervan? Je komt in contact met je hart. De kracht en de warme zachtheid die daarvan uitgaan, hebben in veel opzichten een helend effect. Hart yoga werkt stressverlagend en ontspannend. De serie hou dingen schept openheid en verbinding in het lichaam. Hoe is dit op je pad gekomen? Door verschillende yogatradities te bestuderen en nieuwe mogelijkheden te onderzoeken, ontstond prana yoga flow. Hart yoga ontdekte ik in een periode waarin ik geen actieve yoga kon doen. Door meditatie, visualisatie en ademhaling kreeg ik meer contact met de kracht van mijn hart. Hierdoor transformeerde mijn hele situatie, en later ben ik het gaan integreren in mijn lessen. Wat wil je anderen leren? Dat je niet moet toelaten dat het leven je verhardt. Hart yoga is een uitnodiging om je vrij te maken en uit die verharding te treden. Er is een ruimte in jezelf waar je grootste kracht huist: liefde. De eerste houding van surya namaskar, de zonnegroet. Deze houding opent de borst, om de zon met een open hart te kunnen groeten. Dit geeft een gevoel van verbondenheid en dankbaarheid. Alberto is een van de yogadocenten op het Happinez Festival Deze houding opent de borst, om de zon met een open hart te kunnen groeten' Tekst Helene Kissels Styling Mirjam van der Rijst Fotografie Harold Pereira Advies Marcel van de Vis Heil Met dank aan Nijhof en IKEA 64 happinez happinez 65