Waarom ons almal kanker moet voorkom

Transcriptie

1

2 Waarom ons almal kanker moet voorkom Daar word beraam dat die voorkoms van kanker gaan verdubbel teen 2030 Die voorkoming van kanker is van uiterste belang gegewe dat 1 uit elke 4 Suid-Afrikaners gedurende hul leeftyd deur kanker geaffekteer sal word Daar is verskeie maniere om jou risiko vir kanker te verlaag en jy behoort jouself tyd te gun om ingeligde besluite te neem

3 Sien om na jou liggaam Eet elke dag ten minste vyf (5) porsies vars vrugte en groente Kies n verskeidenheid van vrugte en groente van verskillende kleure om sodoende genoegsame voedingstowwe, vitamienes, minerale en anti-oksidante in te neem Eet meer vesel, byvoorbeeld eet vrugte en groente met skil en al Eet meer heelgraankosse soos Bokomo Weet-Bix en Bokomo Oats (albei CANSA Smart Choices), mieliepap, bruin rys en sorghum

4 Sien om na jou liggaam Vermy kosse wat vetterig, versuiker of souterige is soos aartappelskyfies, lekkergeod en kitskos Beperk jou vleis inname en eet eerder meer vis, boontjies, lensies en sojaprodukte Beperk inname van geprosesseerde, gepekelde en gerookte kos soos biltong, spek, polonie, ham, russians en weense worsies (word gekoppel aan kolonkanker) Vermy suikerkoeldranke, lekkers en vetterige kos wat n toename in vetsug veroorsaak, wat jou risiko van kanker verhoog. Water is beter

5 Sien om na jou liggaam Kies laevet melk en hormoonvrye suiwelprodukte soos Fair Cape se Free Range Rooibos Jogurt ( n CANSA Smart Choice) Gebruik Canola olie met n hoë rookpunt van 230 C vir alle kosvoorbereiding. Dit is ryk in Omega-3 en het die beste verhouding (2:1) van Omega-6 tot Omega-3. Be Well en Continental Canola Olie is albei CANSA Smart Choices Kies Canola margarienprodukte (Blossom Canola Margarien is n CANSA Smart Choice) en het ook die beste verhouding van Omega-6 tot Omega-3 en is transvetvry

6 Sien om na jou liggaam

7 Kookwenke Eet rou vrugte en groente elke dag Berei jou kos voor deur dit te bak of te stoom in n Russell Hobbs stomer ( n CANSA Smart Choice) Verminder gebakte en gebraaide disse / verkoolde vleis Moenie gebrande vleis eet nie (word aan kolonkanker gekoppel) Kookolie moenie hergebruik word nie Sny sigbare vet van die vleis af en verwyder die vel van die hoender

8 Kookwenke Stoor kos met sorg - gebruik kleefplastiek wat vry is van skadelike plastiseerders, bv. Inhuis produkte van Checkers, Pick n Pay, Shoprite en Spar sowel as die handelsmerkproduk GLAD Wrap ( n CANSA Smart Choice) Beperk die inname van sout tot nie meer as 2 gms (1 tsp) Natrium per dag nie - gebruik liewer vars kruie en speserye in plaas van sout Roerbraai groente deur gebruik te maak van Canola olie wat ryk is aan Omega-3 en wat ook die regte verhouding (2:1) van Omega-6 tot Omega-3 bevat Streef daarna om ten minste een vegetariese ete per week te eet

9 Drinkwenke Drink elke dag 30ml vloeistof per kg liggaamsgewig waarvan 60% water behoort te wees Beperk alkoholinname tot een standaard sopie per dag vir dames en twee standaard sopies per dag vir mans. Alkohol word gekoppel aan verskeie kankers (mond, keel, strottehoof, slukderm, lewer, bors, prostaat, kolon en rektum) Swanger vroue en mense onder 18 jaar oud moet alkohol vermy Vermy versoete gaskoeldranke Drink onversoete suiwer vrugtesappe en verdun dit met water Drink rooibos tee wat baie anti-oksidante en min tannien bevat en kafeïenvry is

10 Lewenstyl Keuses Neem deel aan middelmatige tot meer veeleisende fisiese aktiwiteite op 5 of meer dae per week Kinders en tieners behoort ten minste 5 dae per week vir ten minste 60 minute aan middelmatige tot meer veeleisende fisiese aktiwiteite deel te neem Handhaaf n gesonde liggaamsgewig. Probeeer so skraal as moontlik te wees binne die normale perke van jou liggaamsbou KANSA beveel n Liggaamsmassa Indeks (BMI) van 18.5 to 24.9 aan Liggaamsmassa Indeks (BMI) word bereken as liggaamsgewig in kilogram gedeel deur lengte in meters 2 Tabak maak dood. Moenie tabakprodukte gebruik nie. Indien jy wel rook, oorweeg dit om op te hou Kontak KANSA se e-kickbutt program om jou te help om op te hou rook Skakel KANSA tolvry by of besoek

11 Lewenstyl Keuses Beskerm jouself teen die son Vermy sonlig tussen 10vm en 3nm. Bly in die koelte of sover as moontlik onder n sambreel Dra beskermende klere; wye rand hoede en UV-beskermende klere/swemklere Dra sonbrille met n UV-beskerming van UV400 Wend altyd sonskerm gereeld aan afhangend van jou veltipe (SPF 20-50) Vermy sonbeddens en sonlampe

12 Lewenstyl Keuses Gebruik selgs breëspektrum sonskerm met n Sonbeskermingsfaktor (SPF) van minstens 20 en nie hoër as 50 nie Wend sonskerm gereeld aan ten minste elke twee ure Wend vryelik aan insluitend die agterkant van die nek, punte van ore, arms, voete en hande Die gebruik van sonkerm is nie n lisensie tot lang ure in die son nie Vermy sonbeddens en sonlampe Babas en kleuters moet nie blootgestel word aan oormatige son nie

13 Lewenstyl Keuses Vermy gedrag wat jou kan blootstel aan infeksie wat, op sy beurt, risikos kan verhoog en tot kanker kan ly Om risiko te verminder, beoefen veilige seks en moenie naalde met ander deel nie Wees ernstig oor gereelde siftingstoetse Doen gereelde selfondersoeke en gaan vir professionele siftingstoetse soos vel, kolon, prostaat, serviks en borste

14 Lewenstyl Keuses Kry inenting infeksie soos Hepatitis B, C en Menslike Papilloom-Virus (MPV) veroorsaak 20% van kankers Word n eko-vegter besoedeling van die omgewing deur die lug, water en grond met kankergewende chemikalieë veroorsaak tot ±15% van alle kankers

15 Eet reg - n Slim Keuse Die KANSA Seël van Erkenning - Beskerm jou, die Gebruiker KANSA het sy Seël van Erkenning, sy Slim Keuse Seël en die SunSmart Seël ingestel om gebruikers bewus daarvan te maak om produketikette te lees en om hulle by te staan om ingeligte besluite te neem Gebruikersprodukte moet streng Suid-Afrikaanse Nasionale Standaarde (SANS) en/of Internasionale Standaarde Toetse slaag om vir die betrokke KANSA Seël op enige produk of sy verpakking te kwalifiseer

16 Omega Caro-E KANSA Smart Choice Aanvulling Seël Omega Caro-E is - 'n voedsel aanvulling wat die CANSA Smart Choice Aanvulling Seël van Erkenning dra Bestaan uit koue water vetterige vis olie, 11 verskillende vorme van karotene en 5 verskillende vorme van vitamien E Navorsing het getoon dat vetterige vis olie, karotene en die tocotrienols in Vitamien E anti-inflammatoriese eienskappe het en speel 'n belangrike rol in die stryd teen verskeie siektes Omega Caro-E is bekostigbaar teen R97.00 (BTW ingesluit) vir n maand se voorraad (60 kapsules)

17 SA Statistics as per National Cancer Registry (NCR) 2004 * Kolorektale Kanker Die meeste voorvalle van kolorektale kanker ontstaan as n poliep, n klein groeisel van weefsel wat ontstaan in die voering en later versprei tot in die middel van die kolon of rektum. Dokters kan poliepe tydens n kolonoskopie prosedure verwyder. Manlike leeftyd risiko in Suid-Afrika is 1 in 98* Vroulike leeftyd risiko in Suid-Afrika is 1 in 150* Die risiko van kolonkanker verhoog met ouderdom (50+)

18 Kolorektale Kanker Tekens en simptome (baie mense ervaar geen simptome nie) Verandering van die reaksie van die derm, insluitend diarree/hardlywigheid Rektale bloeding of bloed in die stoelgang Aanhoudende abdominale ongemak (krampe, gas of pyn) n Gevoel dat die derm nie heeltemal geledig word nie Swakheid of moegheid Onverklaarbare gewigsverlies

19 Kolorektale Kanker Lewenstyl faktore wat bydra tot verhoogde risiko Gebrek aan gereelde oefening Lae inname van groente en vrugte Te min vesel en te veel vet in die dieet Oorgewig (obesiteit) Gebruik van alkohol Gebruik van tabak Inflammatoriese dermsiekte Persoonlike of familie geskiedenis van kolorektale poliepe of kolorektake kanker

20 Spiritualiteit Godsdienstige en spirituele waardes is belangrik Spiritualiteit word gedefinieer as n persoon se gevoel van vrede, doelmatigheid en verbintenis met andere sowel as geloof in die betekenis van die lewe Spiritualiteit kan deur geörganiseerde godsdiens of op ander maniere ondervind word Navorsing toon dat persone wat n sterk spiritualiteit beoefen, siekte, stres en die dood beter hanteer

21 Emosionele- en Geestesgesondheid Bou jou selfvertroue op Maak tyd vir familie en vriende Verleen en aanvaar ondersteuning Bestuur jou stres Leer om in vrede met jouself te leef Word n KANSA Vrywilliger. Deur in jou gemeenskap betrokke te wees verskaf doelgerigdheid en bevrediging wat nie altyd deur betaalde arbeid gebied word nie

22 Gaan vir gereelde ondersoeke KANSA bied siftingstoetse landswyd aan by ons KANSA Sorgsentra & Mobiele Gesondsheidseenhede: FotoFinder - baanbrekers opsporingstegnologie vir velkanker Prostaat kanker - Prostaat Spesifieke Antigeen (PSA) toetse bloed-toetse vir PSA vlakke. Hoë vlakke mag verwysing vir verdere toetse soos n Digitale Rektale Ondersoek deur jou dokter vereis Leiding oor Teskilulêre - en bors selfondersoeke

23 Gaan vir gereelde ondersoeke SureTouch - die nuutste tegnologie vir veilige bosondersoek. Indien nodig, mag jy na jou dokter verwys word vir n mammogram Servikale kanker - gaan ten minste elke 2 tot 3 jaar vir Papsmere vanaf die ouderdom van 30 Lewenstyl risiko beraming

24 Life is Beautiful KANSA se publikasie met die titel Life is Beautiful was daargestel vir die doel om belangrike navorsingsinligting te verwerk en aan die publiek beskikbaar te stel. Die publikasie bestaan uit 65 volkleur bladsye propvol belangrike onderwerpe soos n gebalanseerde lewenstyl, gesonde leefwyse, voeding (waar die goeie, slegte en lelike in ons kombuise onder die kollig geplaas word), fisiese aktiwiteit, karsinogene en die geskiedenis van beide kanker en KANSA. Dit bevat ook n voorwoord deur Dr. Aaron Motsoaledi, Minister van Gesondheid sowel as resepte deur bekendes soos Evita en radiopersoonlikheid en kankeroorwinnaar, Jeremy Mansfield. Die boek is te koop by alle KANSA Sorgsentrums. Kry joune nou! NET R79.80

25 Gebalanseerde Leefstyl Feite Blad Besoek en volg die skakels om meer te lees oor n gebalanseerde leefstyl

26