Copyright Chartworx Het TRAX Handboek

Transcriptie

1 Copyright Chartworx Het TRAX Handboek

2 1 INDEX VOORWOORD WELKE FUNCTIES ONDERSTEUND MIJN SYSTEEM VOORWAARDEN EN GARANTIE CHARTWORX B.V. GEBRUIKERSRECHT OVEREENKOMST BEPERKTE GARANTIE TRAX INSTALLEREN HARDWARE SPECIALE HARDWARE SOFTWARE TRAX SOFTWARE PAKKET Real Time Update Service (RTU) via internet Real Time Update Service (RTU) via BEDIENING TRAX OPBOUW ALGEMENE BEGRIPPEN DRAGGEN ICONEN INZOOMEN UITZOOMEN BEDIENINGSORGAAN SELECTEER KNOP BEWERK KNOP DUBBELKLIKKEN PAN KNOP VERSCHILLENDE CURSORS VERSCHILLENDE KNOPPEN , SCHERM OPBOUW DE KAART HEADER (informatiebalk boven het kaartscherm) INSTELLEN HEADER FUNCTIES TIJD EN DATUM DATUM

3 IN GEBRUIK ZIJNDE KAART KOERS SNELHEID ONTVANGER KEUZE CURSOR KEUZE CURSORPOSITIE / RICHTING EN AFSTAND POSITIE GRID POSITIENOTATIE ACTIEF ROUTEPUNT ACTIEF ROUTEPUNT NOTATIE VERWACHTE AANKOMSTTIJD (ETA) TE VAREN KOERS OFF TRACK ERROR AFSTAND TOT ROUTEPUNT PM FUNCTIE TOETSEN GA NAAR POSITIE VOLG SCHIP TRACK MENU TRACK EIGENSCHAPMENU TRACK BEHEERMENU ROUTEPUNT MENU ROUTEPUNT BEHEER TOEVOEGEN ROUTEPUNTEN HET ROUTEPUNT MANUPILATIEMENU DATABASE MENU SYMBOLEN TOEVOEGEN LIJNEN TOEVOEGEN TEKST TOEVOEGEN CIRKELS TOEVOEGEN DATABASE BEHEERMENU KAARTLAGENMENU MEETFUNCTIES / KAARTPASSEN AIS EN ARPA MODULE ARPA AIS AIS CONTACT GEGEVENS

4 8.9 OVERIGE MODULES, ANKERWACHT EN FUNCTIETOETSEN EVENT MENU DIEPTE MODULE GETIJDEN MODULE KAARTKLEUR SYSTEEMINSTELLINGEN EN AFSLUITEN PROGRAMMA HELPTEKST FIX (M.O.B.) IMPORT / EXPORT IMPORTEREN EXPORTEREN SCHEEPSEIGENSCHAPPEN ZOEKEN / WIJZIGEN SYMBOOL CIRKELS TEKST ROUTEPUNTEN TRACKS DIEPTECIJFERS BOEIEN D MODULE INSTELLINGEN TRAXSYS.INI [systemsettings] [systemfiles] [charts] USER.INI CONNECT.INI [receiverlist] [RCVx] [COMx] PALETTE.INI TOPLIGHT.INI SYMBOLENLIJST SHORTCUT KEYS FOUT AFHANDELING

5 2. VOORWOORD Van harte geluk gewenst met de aankoop van uw TRAX systeem. TRAX is een praktisch hulpmiddel in de voorbereidingsfase van een vaartocht en onmisbaar instrument voor het ondersteunen van een veilige navigatie en maritieme operaties. Wij adviseren u met klem om ook goede nota te nemen van wat vermeld achter in deze handleiding met betrekking tot het maken van kopieën van uw CD s en DVD s en het verzekeren van uw systeem. Of u een nu nieuweling bent op het gebied van het gebruik van elektronische navigatie systemen of een ervaren TRAX gebruiker, het wordt aangeraden om u vertrouwd te maken met deze Windows versie voordat u zee kiest. Om daadwerkelijk te kunnen profiteren van de vele mogelijkheden tijdens het varen dient de computer waarop uw TRAX versie draait te worden aangesloten op een GPS ontvanger. Het kan ook mogelijk zijn uw TRAX systeem aan te sluiten op andere instrumenten zoals een echolood, gyrokompas, ARPA radar etc. Dit is afhankelijk van het type TRAX systeem dat u heeft aangeschaft. Dit kunt u controleren aan de hand van het overzicht achter in deze handleiding (zie Appendix A). In het verdere verloop van deze handleiding wordt verondersteld dat de computer waarop de CD zal worden geïnstalleerd is voorzien van: Windows XP (van af SP3), Windows Vista of Windows 7. Een processor van minimaal het type Pentium 2Ghz (bij voorkeur dual-core). Een muis of een track ball, of gelijkwaardig. Voldoende harddisk ruimte (minimaal 40 Gbyte). Voldoende intern geheugen, minimaal 1024 Mb (XP) of 2048 Mb (Vista / Windows 7 ). USB poort Seriële poort (GPS) indien GPS met seriële uitgang DirectX versie 9.0C of hoger DVD drive Internet Explorer minimaal versie 6.0. Een RS 232 kabel is om de GPS ontvanger met de computer te verbinden. VGA kaart met schermresolutie van 1024x768, 32 bit. Voor elke NMEA invoer is een seriële invoer (COM poort) nodig. PCI of USB COM apparaten kunnen worden gebruikt. Voor aanvang van installeren van Chartworx programma s dient zeker gesteld te worden dat het Windows operating systeem is bijgewerkt met recent updates (bijvoorbeeld indien Windows XP niet minimaal is voorzien van SP3 zal het programma niet werken). Dit geldt ook voor de software drivers van het motherboard, de BIOS, CD/DVD drivers, videokaart en PCI?USB COM poorten. In de eerste plaats dient de CD met het door u gekochte programma en daarna de DVD kaartdatabase te worden geladen in uw computer. De installatie verloopt volgens een eenvoudige interactie waarbij doorgaans op de of Volgende of Next knop gedrukt kan worden. Zie ook de uitgebreide instructie in bijlage B. In het laatste deel van de installatie wordt in de computer gezocht naar bepaalde drivers en indien die niet gevonden worden zullen die vanaf de CD geïnstalleerd worden. In dat geval moet de computer even uitgeschakeld worden en opnieuw gestart. Koppel de GPS ontvanger aan uw computer. Doe dit bij voorkeur met een uitgeschakelde computer en GPS ontvanger. Dit om eventuele schade te voorkomen 5

6 Voor meer informatie m.b.t. het aansluiten van een GPS zie bijlage A van deze handleiding. 2.1 WELKE FUNCTIES ONDERSTEUND MIJN SYSTEEM Chartworx TRAX systemen worden geleverd in diverse uitvoeringen. Welke functies het door u aangeschafte systeem ondersteunt, vindt u in het overzicht achter in deze handleiding (zie Appendix A). Alle systemen ondersteunen minimaal de functies noodzakelijk voor een veilige navigatie In deze handleiding worden alle functies welke een TRAX FishPro biedt beschreven. Als u een ander systeem heeft worden sommige functies mogelijk niet ondersteund. Indien u toch zo een functie probeert te activeren krijgt u een waarschuwing dat dit in uw systeem niet mogelijk is. 3. VOORWAARDEN EN GARANTIE ALGEMENE VOORWAARDEN EN GARANTIE Indien u een TRAX navigatie software pakket heeft gekocht of een officiële dealer bent van de door CHARTWORX B.V. geleverde producten, is de navolgende gebruikersrecht overeenkomst en beperkte garantie op u van toepassing: 3.1 CHARTWORX B.V. GEBRUIKERSRECHT OVEREENKOMST Dit document is een rechtstreekse overeenkomst tussen u en CHARTWORX B.V. MET HET GEBRUIK OF VERHANDELING VAN DE DOOR CHARTWORX B.V. GELEVERDE SOFTWAREPAKETTEN, STEMT U ERMEE IN GEBONDEN TE ZIJN AAN DE BEPALINGEN VAN DEZE OVEREENKOMST. VERLENING VAN HET GEBRUIKERSRECHT. CHARTWORX B.V. verleent u hierbij het recht de TRAX software te gebruiken op één enkele computer. U mag de software niet op een netwerk of anderszins, gelijktijdig op meer dan één computer of computerterminal gebruiken, tenzij hiervoor schriftelijke toestemming is verleend. AUTEURSRECHT De software is eigendom van CHARTWORX B.V. en wordt beschermd door de auteurswetten van het Koninkrijk der Nederlanden, internationale verdragsbepalingen en andere van toepassing zijnde nationale wetten. Derhalve dient u de software te behandelen als ieder ander materiaal waarop auteursrecht rust (bijvoorbeeld een boek of een geluidsopname). Voor zover de software niet beveiligd is tegen kopiëren, is het u echter toegestaan ofwel (a) een kopie te maken van de software enkel en alleen voor back-up doeleinden of ter bewaring in een archief, ofwel (b) de software over te zetten naar een enkele harde schijf of ander opslagmedium mits het origineel slechts bewaard wordt voor back-up 6

7 doeleinden of ter bewaring in een archief. Het is u niet toegestaan de bij de software en hardware behorende producthandboek(en) en/of documentatiemateriaal te kopiëren. ANDER BEPERKINGEN Het is u niet toegestaan de software of hardware te verhuren of te leasen, maar u mag de krachtens deze CHARTWORX B.V. gebruikersovereenkomst verleende rechten in eigendom overdragen op een permanente basis mits u alle kopieën van de software, alle hardware (indien van toepassing) en alle documentatiemateriaal overdraagt, en indien de verkrijger de bepalingen van deze overeenkomst aanvaardt. Het is u niet toegestaan de software te reverseengeneren, decompileren of de hardware te disassembleren. Elke overdracht moet mede omvatten de meest recente update(s) en alle eerdere versies. Indien u het TRAX product buiten Nederland heeft gekocht, is de beperkte garantie op u van toepassing: 3.2 BEPERKTE GARANTIE CHARTWORX garandeert dat (a) de SOFTWARE in hoofdzaak functioneert overeenkomstig de bijbehorende producthandboek(en) gedurende een periode van 90 dagen na de datum van ontvangst; en (b) enig door CHARTWORX geleverde hardware behorende bij de SOFTWARE geen gebreken vertoont wat betreft het materiaal en vakmanschap bij normaal gebruik en onderhoud gedurende een periode van een jaar na datum van ontvangst. Impliciete garanties op de SOFTWARE en hardware zijn beperkt tot respectievelijk 90 dagen en één (1) jaar. VERHAALSMOGELIJKHEDEN VAN KLANTEN De gehele aansprakelijkheid van CHARTWORX en uw enige verhaalsmogelijkheid is, ter keuze van CHARTWORX, ofwel (a) terugbetaling van de aankoopprijs of (b) reparatie of vervanging van de SOFTWARE of hardware die niet voldoet aan de beperkte garantie van CHARTWORX en die geretourneerd wordt aan CHARTWORX met een kopie van de aanschafbon. Deze beperkte garantie geldt niet indien het gebrek in de SOFTWARE of hardware het gevolg is van een ongeluk, misbruik of verkeerd gebruik. Voor vervangende SOFTWARE wordt garantie verleend voor de resterende tijd van de oorspronkelijke garantietermijn of 30 dagen, welke van de twee het langst is. GEEN ANDERE GARANTIES CHARTWORX VERLEENT GEEN ANDERE GARANTIE, NOCH UITDRUKKELIJK NOCH IMPLICIET, DAARONDER MEDEBEGREPEN MAAR NIET BEPERKT TOT IMPLICIETE GARANTIES BETREFFENDE VERKOOPBAARHEID OF GESCHIKTHEID VOOR EEN BEPAALDE TOEPASSING, MET BETREKKING TOT DE SOFTWARE, DE DAARBIJ BEHORENDE PRODUCTHANDBOEK(EN) EN DOCUMENTATIE MATERIAAL, EN ENIGE DAARBIJ BEHORENDE HARDWARE. GEEN AANSPRAKELIJKHEID VOOR GEVOLGSCHADE IN GEEN GEVAL IS CHARTWORX OF HAAR LEVERANCIERS AANSPRAKELIJK VOOR SCHADE (DAARONDER MEDEBEGREPEN MAAR 7

8 NIET BEPERKT TOT SCHADEVERGOEDING VOOR WINSTDERVING, BEDRIJFSONDERBREKING, VERLIES VAN BEDRIJFSINFORMATIE OF ANDER GELDELIJK VERLIES) WELKE ONTSTAAN IS DOOR HET GEBRUIK VAN OF ENIGE VERHINDERING TOT GEBRUIK VAN DIT CHARTWORX PRODUCT, OOK INDIEN CHARTWORX OP DE HOOGTE GESTELD IS VAN HET RISICO VAN DERGELIJKE SCHADE, IN IEDER GEVAL ZAL DE AANSPRAKELIJKHEID VAN CHARTWORX KRACHTENS ENIGE BEPALING VAN DEZE OVEREENKOMST BEPERKT ZIJN TOT HET DAADWERKELIJKE DOOR U VOOR DE SOFTWARE BETAALDE BEDRAG. Op deze overeenkomst is het recht van Nederland van toepassing. Op al onze aanbiedingen en overeenkomsten zijn de Algemene Voorwaarden van Fenit, gedeponeerd ter Griffie van de Arrondissementsrechtbank te Den Haag op 3 juni 2003 onder nummer 60/2003, van toepassing. Een exemplaar zenden wij u desgewenst kosteloos toe. Indien u vragen hebt met betrekking tot deze gebruiksrechtovereenkomst of indien u om een andere reden contact met CHARTWORX wilt opnemen, schrijft u dan naar: Chartworx B.V., Postbus 380, 1780 AJ Den Helder. 4. TRAX INSTALLEREN 4.1 HARDWARE Om de TRAX navigatie software te kunnen installeren heeft u een computer systeem nodig dat aan de volgende minimale eisen moet voldoen: Windows XP (vanaf SP3) / Vista / Windows 7 Processor Pentium 2 Ghz of sneller (bij voorkeur dual core) Muis, trackball of gelijkwaardig met muiswiel. DVD Rom drive Harddiskruimte minimaal 40 Gb Intern geheugen, minimaal 1024Mb (XP) of 2048Mb (Vista / Windows 7) USB poort, Seriële poort of externe seriële USB converter RS232 kabel om GPS ontvanger met computer te verbinden. VGA kaart met schermresolutie 1024x768 32bit. Direct X versie 9.0 of hoger Internet Explorer minimaal versie SPECIALE HARDWARE Indien nodig kan het aantal aansluitingen op de PC voor het aansluiten van externe sensoren worden uitgebreid. Hiertoe zijn speciale COM kaarten op de markt. CHARTWORX B.V. adviseert een Multiport Serial Card. Deze kaart bevat 4 extra communicatie poorten en dat is genoeg voor drie ontvangers en een ARPA ingang. In principe is het mogelijk om in het totaal 9 extra communicatie poorten door het TRAX programma te laten bekijken. Voor meer informatie over de Multiport Serial Card kunt u terecht bij Uw TRAX dealer of CHARTWORX B.V. 8

9 4.2 SOFTWARE TRAX werkt onder Windows XP (SP 3), Vista en Windows TRAX SOFTWARE PAKKET Het TRAX pakket wat u gekocht heeft bestaat uit: Deze handleiding. CD met het TRAX programma. Één beveiliging sleutel (dongle) met een uniek nummer. 1 of meerdere DVD s met de kaarten Installatie Chartworx programmatuur en digitale (MAX Pro) kaarten. Wat moet u doen om een TRAX programma te installeren op uw PC: N.B. Laad eerst het programma en daarna de kaart(en). Bijgewerkt Windows systeem? Voordat u begint met het installeren van het Chartworx programma moet u zeker stellen dat uw Windows Operating systeem is bijgewerkt met recente updates (bijvoorbeeld indien uw Windows XP niet minimaal is voorzien van SP3, zal uw Chartworx programma niet werken). Dit geldt ook voor de software drivers van het motherboard, BIOS, CD/DVD drivers, videokaart en PCI / USB Compoorten. Voor het bijwerken van uw Windows systeem: Ga naar Start, klik op Help en Ondersteuning en kies onder Kies een taak, de nieuwste updates via de website Windows Update downloaden. 1. Plaats de CD met het Chartworx programma in de CD / DVD lezer. 2. De installatie start vanzelf. Klik op: Voor vorige scherm Voor akkoord (OK) Voor volgend scherm Voor niet akkoord, annuleren Voor sluiten 3. Na het installeren van het programma krijgt u de volgende boodschap: Remove the installation CD and put the CD/DVD with the MAX Pro chart number #1 in the CD / DVD reader and then click on V Als u deze boodschap leest kunt u de Chartworx programma CD verwijderen en de (eerste) MAX Pro DVD in de CD / DVD lezer plaatsen. Klik daarna op de groene V. MAX Pro kopieert heel Europa (2 DVD s of indien van toepassing de 9

10 hele wereld, totaal 4 DVD s) op uw harde schijf. Later zullen de door u bestelde gebieden worden geopend voor gebruik. Het voordeel hiervan is dat u, zonder opnieuw te installeren achteraf aanvullende kaartgebieden kunt bestellen. 4. Indien een scherm verschijnt met Bestanden die op de CD staan (zie hieronder) klikt u op het kleine kruisje (x) rechts boven in dit scherm. De installatie zal nu verder gaan. Bij MAX Pro data wordt er (met 4 DVD s) totaal ruim 15 Gbyte geladen. Bij een niet al te snelle PC of notebook kan dit 15 minuten per DVD duren. 5. Nadat de eerste DVD is geladen komt er een boodschap dat deze DVD kan worden verwijderd en de tweede DVD in de DVD lezer kan worden geplaatst. Daarna wederom op het groen V symbool klikken. Wederom zal het scherm verschijnen met Bestanden die op de CD staan klikt u op het kleine kruisje (x) rechts boven in dit scherm. De installatie zal nu verder gaan. 6. Herhaal dit, indien van toepassing, voor de derde en vierde DVD. 7. Nadat de laatste DVD op de computer is geladen wordt een scherm getoond met rechts onderaan het volgende symbool Indien u hierop klikt wordt het volgende scherm getoond waar u door op het rode X symbool te klikken de achtergrond van uw bureau blad niet verandert. 8. Daarna keert u terug op uw bureaublad waar u door de volgende handelingen de door u bestelde kaart gebieden kunt installeren voor gebruik door uw Chartworx programma. a. Plaats de bijgeleverde i-key (dongle) in een USB poort. b. Klik op de Windows knop Start, daarna op Alle Programma s selecteer daarna Jeppesen Marine en volg het pijltje naar MAX Pro SDK Runtime. Achter de MAX Pro Runtime vind u ook een pijltje naar de MAX Pro Chart Manager. Klik op MAX Pro Chart Manager. c. Kies de knop Install Charts. d. Druk op het plusje voor de C-Schijf en daar zult u de map MaxProBaseChart vinden. Selecteer nu de map MAXProBaseChart. e. Druk nu op OK. 10

11 f. Kies de knop Install All en klik daarna op Yes. g. Selecteer de locatie waar de MAX Pro databases staan. Wanneer u op het plusje drukt, voor de C-Schijf, zult u daar de map Max ProBaseChart vinden. Selecteer MaxProBaseChart en druk op OK. h. Nu zal het laden van de door u bestelde kaartgebieden plaatsvinden. Dit kan enkele minuten duren. i. Indien gereed klik op Return en daarna op Exit om de MAX Pro Chart Manager te sluiten. Het is mogelijk dat u (in rood) een waarschuwing ziet database is severely out of date. Dit is een standaard mededeling. Het is daarom belangrijk, uit het oogpunt van veilige navigatie, dat u na de installatie, een Real Time Update(RTU) uitvoert zoals hieronder beschreven. Hierdoor is uw database weer up to date! N.B. De waarschuwing in rood zal echter niet verdwijnen. Deze refereert naar de uitgifte datum van de DVD s, die slechts 1 of 2 keer per jaar worden uitgegeven. Het is belangrijk regelmatig, via de RTU Service, de kaarten bijgewerkt te houden. 4.3 Real Time Update Service (RTU) via internet Het navigatie programma eerst uitzetten! 1. Klik op de Windows knop Start en daarna op Alle Programma s. Selecteer daarna Jeppesen Marine en volg het pijltje naar MAX Pro SDK Runtime. Achter de MAX Pro Runtime vindt u ook een pijltje naar de MAX Pro Chart Manager. Klik op de MAX Pro Chart Manager. 2. Zorg voor een internetverbinding. Indien u die niet heeft zie RTU Service via Kies de knop Update Charts. 4. Druk op Update via Internet. Dit kan even duren. 5. Indien gereed (u ziet nu het aantal updates en kb s wat is opgehaald) klik op Return. 6. Klik op Return en daarna op Exit om de MAX Pro Chart Manager te sluiten. 7. Start nu uw Chartworx programma door op de icoon op uw bureaublad te klikken. 4.4 Real Time Update Service (RTU) via Klik op de Windows knop Start en daarna op Alle Programma s. Selecteer daarna Jeppesen Marine en volg het pijltje naar MAX Pro SDK Runtime. Achter de MAX Pro Runtime vindt u ook een pijltje naar de MAX Pro Chart Manager. Klik op de MAX Pro Chart Manager. 2. Kies de knop Update Charts. 3. Druk op Create Order. 11

12 4. Kies dan de plaats waar het bestand kan worden opgeslagen (bijvoorbeeld een USB-geheugenstick). 5. Hierna zal er een scherm verschijnen waar het bestandje is opgeslagen. 6. Stuur dit bestand door naar via een PC aangesloten op het internet. 7. U zult een bestand terug krijgen van de Update Service. Sla dit bestand (bijvoorbeeld op de USB-geheugenstick) op. 8. Ga, op de PC waar uw programma op geïnstalleerd is, naar de Chart Manager (zie 1 hierboven). 9. Kies de knop Update Charts. 10. Kies Install Updates. 11. Selecteer de plek waar u het bestand heeft opgeslagen en druk op OK. De kaarten worden nu bijgewerkt! 5. BEDIENING 5.1 TRAX OPBOUW Dit hoofdstuk beschrijft de wijze waarop het TRAX navigatie systeem is opgebouwd. Tijdens de ontwikkeling is getracht elke specifieke modus waarin het programma zich kan bevinden aan te duiden met een kleur, een vorm van de cursor, of een melding. Tevens worden er een aantal algemene begrippen beschreven. Aangezien in de volgende hoofdstukken deze begrippen als bekend worden verondersteld en om de werking van het programma snel te kunnen doorgronden, is het van belang deze informatie aandachtig door te lezen. 5.2 ALGEMENE BEGRIPPEN Gezien het TRAX navigatiesysteem is ontwikkeld voor een Personal Computer, is het gebruik van bepaalde computer termen onontbeerlijk voor de uitleg van het programma. Voor diegenen die niet bekend zijn met deze termen, volgt nu de beschrijving DRAGGEN DRAG is de Engelse vertaling van slepen. Als dit begrip in de gebruikershandleiding wordt gebruikt, impliceert dit dat u de SELECTEER knop (meestal de linkermuisknop) moet indrukken en ingedrukt moet houden tijdens het bewegen van de cursor. Als de SELECTEER knop tussentijds wordt losgelaten heeft de DRAG functie geen effect meer. 12

13 5.2.2 ICONEN ICONEN is een woord dat in de Windows omgeving veelvuldig gebruikt wordt. De directe vertaling van ICON is afbeelding. In een grafische gebruikersinterface worden iconen gebruikt i.p.v. tekst om een functie of instelling aan te duiden. Bij het TRAX navigatie systeem wordt de betekenis van een icoon nog eens ondersteund door een korte helptekst. Als bv. de cursor op het klokje staat zal het helpsysteem de tekst: Lokale tijd weergeven INZOOMEN Er bestaat nog al wat verwarring over de termen in- en uit- zoomen. Voor alle duidelijkheid wordt daarom nu de betekenis van inzoomen binnen het TRAX programma beschreven. Als er in deze handleiding wordt gesproken over inzoomen wordt bedoeld het weergeven van een gebied dat van noord naar zuid van het beeldscherm kleiner is dan vóór het inzoomen. De kaart geeft nu van dit gebied meer detail weer met andere woorden u ziet de kaart op een grotere schaal dan voorheen. NB Een schaal van 1: is een grotere schaal dan 1: UITZOOMEN Als er in deze handleiding wordt gesproken over uitzoomen wordt bedoeld het weergeven van een gebied dat van noord naar zuid van het beeldscherm groter is dan voor het uit- zoomen. De kaart geeft nu van dat gebied minder detail weer met andere woorden u ziet de kaart op een kleinere schaal dan voorheen. NB Een schaal van 1: is een grotere schaal dan 1: BEDIENINGSORGAAN Onderstaande tekst beschrijft de wijze waarop de knoppen van het bedieningsorgaan zijn gedefinieerd binnen het TRAX software pakket SELECTEER KNOP Binnen het TRAX navigatie programma heeft de SELECTEER knop twee verschillende functies, te weten: Het selecteren van een functie, een knop of object. Het direct inzoomen van de elektronische zeekaart. De meest linkse knop van de trackball of computermuis is gedefinieerd als SELECTEER knop. 13

14 Als een functie geactiveerd moet worden zal de cursor (=aanwijzer) positie op een button (=knop) van de desbetreffende functie moeten staan en de functie wordt dan vervolgens geactiveerd door de SELECTEER knop van het bedieningsorgaan in te drukken. Als men de zeekaart wil inzoomen, kan m.b.v. de SELECTEER knop de linker- onder hoek of de rechter- boven hoek worden aangegeven. Het gewenste gebied kan nu worden bepaald d.m.v. het draggen (=slepen) van de cursor. Als de SELECTEER knop wordt losgelaten zal de zeekaart inzoomen op het aangegeven gebied BEWERK KNOP Binnen het TRAX navigatie programma heeft de BEWERK knop twee verschillende functies, te weten: Het manipuleren (bewerken) van een object. Het sluiten van een submenu of meerdere submenu s. De meest rechtse knop van de trackball of muis is gedefinieerd als BEWERK knop. Als er een object moet worden bewerkt zal de cursor positie op het desbetreffende object geplaatst moeten worden. Als nu de BEWERK knop wordt ingedrukt, zal er een manipulatiemenu verschijnen dat betrekking heeft op dit object of op de gevonden objecten. Als er een submenu op het scherm staat kan deze worden gesloten door de cursor op het betreffende submenu te plaatsen en vervolgens de BEWERK knop in te drukken. In het geval dat er meerdere submenu s op het scherm staan, kunnen ze stuk voor stuk worden gesloten door bovenstaande procedure uit te voeren of kunnen ze alle tegelijkertijd worden gesloten door de BEWERK knop in te drukken als de cursor zich op het kaartscherm bevindt. LET OP! dit kan verwarrend werken indien de cursor op een symbool, lijn, tekst, trek of routepunt wordt geplaatst. Het systeem zal dan de manipulatiemodes voorrang geven DUBBELKLIKKEN Dubbelklikken is een begrip dat in de Windows omgeving ook veelvuldig gebruikt wordt. Ook in het TRAX navigatie pakket is deze handeling in een aantal gevallen nodig. Als er in deze handleiding wordt gesproken over dubbelklikken wordt er verwacht dat de gebruiker de SELECTEER knop van het bedieningsorgaan twee keer achterelkaar, zonder tussen pauze, indrukt PAN KNOP Heeft u een bedieningsorgaan met drie knoppen dan kunt u de middelste knop gebruiken om naar een nieuw middelpunt van de kaart te springen (pannen). 14

15 5.4 VERSCHILLENDE CURSORS Definitie: CURSOR in het TRAX programma: Een cursor (vrij vertaald: de aanwijzer) is een symbool dat door het bedieningsorgaan kan worden bewogen in een gewenste richting. De positie van de cursor kan worden geactiveerd door middel van het gebruik van één van de knoppen van het bedieningsorgaan. Het TRAX programma kent acht verschillende voorstellingen van de cursor. Elk beschrijven zij de actuele toestand van het programma of anders gezegd: ze verschaffen de gebruiker informatie over de aard van de bediening die op dat moment mogelijk is. Het TRAX navigatie systeem zal in tegenstelling tot andere navigatie systemen te allen tijde in de navigatie modus zijn. Dit betekent dat het programma, hetzij op de voorgrond, hetzij op de achtergrond, altijd zijn taken uitvoert op basis van de instellingen gemaakt door de gebruiker. HET ANKER Het anker geeft aan dat het programma, voor de gebruiker, idle (=onbruikbaar) is. Dit betekent dat op het moment dat het programma het anker als cursor weergeeft er geen mogelijkheid is om de SELECTEER of de BEWERK knop te gebruiken. HET VIERKANT Indien de cursor zich op de zeekaart bevindt zal deze een vierkant weergeven. Het programma bevindt zich dan in de kaart manipulatiemodus. In deze modus is het programma instaat in te zoomen m.b.v. de SELECTEER knop. Tevens kunnen er in deze modus bewerkingen worden uitgevoerd m.b.t. de gebruikers database. Tijdens het toevoegen van gebruikers symbolen, zal in het vierkant het geselecteerde symbool worden getoond. DE PIJL Indien de cursor op een knop wordt geplaatst, zal deze veranderen in een pijl. Het programma bevindt zich nu in de activeermodus. In deze modus is het programma instaat een functie, een instelling of een andere bewerking m.b.t. het programma uit te voeren d.m.v. de SELECTEER knop. HET PIJLENKRUIS Op het moment dat de cursor verandert in een pijlenkruis, bevindt het programma zich in de verplaatsmodus. In deze modus is het programma instaat een submenu te verplaatsen door deze m.b.v. de SELECTEER knop te DRAGGEN in de gewenste richting. HET VRAAGTEKEN Het vraagteken is een cursorsoort die niet automatisch door het programma wordt aangenomen. Deze cursor zal alleen worden getoond, op het moment dat één van de 15

16 twee aanwezige meetfuncties actief is. Het vraagteken geeft dus aan dat het programma in de meetmodus is. HET STOPBORD Het stopbord is een cursor die nooit langer dan 2 seconden op het scherm getoond zal worden. Deze cursor geeft de gebruiker de informatie dat een gewenste operatie niet mogelijk is. Voorbeeld: Als de gebruiker een lijst omlaag wil bewegen maar de lijst is al op het laagste punt, zal de cursor twee seconden een stopbord weergeven. DE SCHAAR De schaar is een cursor die alleen kan voorkomen tijdens een exporteercyclus. Als de exporteerfunctie in het UDB OPSLAG MANIPULATIE menu is geactiveerd en de cursor wordt op het zeekaarten kader geplaatst, zal de cursor de bovenstaande vorm aannemen. Dit is een indicatie dat de gebruiker een gebied kan selecteren, waarvan de gebruiker gegevens geëxporteerd moeten worden. DE VERPLAATS De verplaatscursor is een cursor die alleen maar kan voorkomen tijdens het verplaatsen (pannen) van de kaart. Als de cursor in de buitenste rand van de kaart komt verandert het vierkant in de verplaatscursor. DE PAN CURSOR De pan cursor is een cursor die alleen maar verschijnt als u de middelste knop van het bedieningsorgaan in het kaartgebied indrukt. Tijdens het ingedrukt houden van de middelste knop kunt u de pan cursor verplaatsen naar het punt in de kaart dat u als nieuw middelpunt wil hebben. Als u de middelste knop loslaat, zal de kaart naar het nieuwe middelpunt verschuiven. 5.5 VERSCHILLENDE KNOPPEN In deze gebruikershandleiding wordt er gesproken over knoppen. Naast de knoppen die zich op het bedieningsorgaan bevinden, zijn er ook knoppen aanwezig op het scherm. Een knop in het TRAX programma wordt voorgesteld door een kader met daarin een icoon van de desbetreffende functie of instelling. Op de meeste iconen kan geklikt worden en zult U de functie of instelling activeren Het TRAX programma maakt onderscheid tussen vier soorten knoppen. Namelijk de AAN/UIT knop, de druk knop en de submenu knop. De verschillen worden aangeduid met een led lampje. Deze zijn als volgt gedefinieerd: ROOD AAN/UIT knop GEEL druk knop GROEN deze knop bevat een submenu en de knop zonder LED. Deze laatste vindt U meestal in de toevoeg-, edit- en instel menu s 16

17 ROOD De AAN/UIT knop heeft als kenmerk dat de LED rood gaat branden wanneer deze eenmaal geactiveerd is en tevens gaat de knop visueel omlaag. Hiermee wordt gesuggereerd, dat de knop is ingedrukt (aan) en de functie of instelling actief is. Wanneer u de desbetreffende functie of instelling wilt uitschakelen, moet de knop nogmaals geactiveerd worden zodat de LED uitgaat. GEEL De druk knop heeft als kenmerk dat de LED geel gaat branden, wanneer deze geactiveerd wordt. Na een korte tijd zal de LED vanzelf uitgaan als de functie is uitgevoerd. GROEN De submenuknop heeft als kenmerk dat de LED groen gaat branden, wanneer deze geactiveerd wordt. Vervolgens zal er op een bepaalde plek op het scherm een kader verschijnen (submenu). Daarin bevinden zich dan de knoppen voor de bediening van het desbetreffende submenu. Als het gewenste submenu op het scherm staat zal de LED uitgaan. 6, SCHERM OPBOUW Header Functie toetsen Nieuw plaatje uit demo Het standaardscherm is als volgt opgebouwd: Bovenin het scherm vindt u de header. Aan de rechterkant vindt u de functie toetsen. In het midden van uw scherm vindt u de kaart. 17

18 6.1 DE KAART In het kaartgebied worden de elektronische zeekaarten getoond. TRAX software maakt gebruik van JEPPESEN MARINE kaarten. Dit zijn vector kaarten dat wil zeggen dat de kaart uit lagen is opgebouwd welke door de gebruiker kunnen worden geselecteerd. De kaarten zijn gebaseerd op officiële kaarten van een hydrografische dienst. Voor deze kaarten is door Jeppesen gebruikersrecht betaald. Het kaart venster is als volgt opgebouwd: Binnen de stippellijn heeft de cursor deze vorm en kunt u inzoomen en objecten plaatsen. Beweegt u de cursor tussen de stippellijn en de buitenste rand van de kaart, dan verandert de cursor in deze vorm en kunt u als u op de Selecteer knop drukt de kaart verplaatsen. De positie waarop u op dat moment staat, wordt het midden van de kaart. 6.2 HEADER (informatiebalk boven het kaartscherm) De header is uit de volgende componenten opgebouwd. Zie voor nadere uitleg ook pagina 24 e.v. Tijd afstand scherm Huidige Datum Huidige scheepskoers. snelheid. Soort kaart, schaal of Noord Zuid Hoofdontvanger keuze Cursorpositie in Header of Functietoetsen Positiebalk 18

19 afstand Cursorpositie of koers en Positienotatie Cursor keuzeknop Grid keuzeknop Actieve routepunt Aankomsttijd (ETA) Te varen koers Off-track error. Afstand tot het actieve routepunt INSTELLEN HEADER FUNCTIES TIJD EN DATUM De waarde rechts van dit symbool geeft de tijd aan. Door op dit symbool te klikken, verschijnt het volgende instelmenu en kunt u de tijd instellen. D.m.v. de pijltjestoetsen kunt u de uren, minuten en seconden instellen. Wilt u de nieuwe instelling bewaren, dan drukt u op Wilt u de oude instellingen behouden, dan drukt u op de Bewerktoets (rechtermuisknop). 19

20 DATUM De waarde rechts van dit symbool geeft de datum aan. Door op dit symbool te klikken, verschijnt het volgende instelmenu en kunt u de datum instellen. D.m.v. de pijltjes toetsen kunt u de dagen, maanden en jaren instellen. Wilt u de nieuwe instelling bewaren, dan drukt u op Wilt u de oude instellingen behouden, dan drukt u op de Bewerktoets (rechtermuisknop) IN GEBRUIK ZIJNDE KAART andere schaal! In dit scherm ziet u de soort in gebruik zijnde kaart en de huidige schaal van de kaart. Indien u op de schaal klikt ziet u de afstand tussen de bovenkant en de onderkant van het scherm in nautische mijlen of kilometers. Tevens kunt u door op 1:1 te klikken de schaal van de kaart veranderen KOERS De waarde rechts van dit symbool geeft de koers aan die het schip op dat moment vaart. Door op dit symbool te klikken verschijnt, als er een Gyrokompas is aangesloten, het volgende instelmenu en kunt u kiezen tussen de koers uit de GPS of de Gyro. Kies voor Kies koers uit GPS. voor koers uit Gyro. Wilt u de nieuwe instelling bewaren, dan drukt u op Wilt u de oude instellingen behouden, dan drukt u op de Bewerktoets (rechtermuisknop). Is er GEEN Gyrokompas aangesloten, dan krijgt u de melding: Er is geen Gyro aangesloten Druk nu op: of om de boodschap te accepteren. 20

21 SNELHEID De waarde rechts van dit symbool geeft de snelheid aan die het schip op dat moment vaart. Door op dit symbool te klikken verschijnt het volgende menu en kunt u de notatie van de snelheid veranderen.. Kies Kts voor snelheid in knopen per uur Kies Km/h voor snelheid in kilometer per uur. Kies m/s voor snelheid in meters per seconden Wilt u de nieuwe instelling bewaren, dan drukt u op Wilt u de oude instellingen behouden, dan drukt u op de Bewerktoets (rechtermuisknop) ONTVANGER KEUZE Door op dit symbool te klikken, verschijnt het ontvanger keuzemenu. Elke ontvanger (GPS) heeft zijn eigen kleur. De eerste ontvanger is groen. De tweede ontvanger is blauw. De derde ontvanger is rood. De keuze voor welke ontvangers zijn aangesloten en welke niet, wordt in de INI file ingesteld. Heeft u maar één ontvanger, dan hoeft u dit menu niet te gebruiken omdat het programma automatisch deze ontvanger activeert als hoofdontvanger. Heeft u meerdere ontvangers (GPS) aangesloten op uw systeem, dan kunt u met dit menu een keuze maken welke ontvanger de hoofdontvanger is en welke ontvangers u wel of niet wilt zien. Met deze knop kunt u de hoofdontvanger selecteren en met de brede knop kunt u de ontvangers selecteren die u op het scherm wilt tonen. Op de brede knop staat de naam van de ontvanger zoals ingesteld in de INI file. U kunt deze namen veranderen door met de selecteerknop op deze brede knop twee keer snel achter elkaar te drukken (dubbelklikken). 21

22 Nu verschijnt er een toetsenbord waarmee u de naam kunt wijzigen. Wilt u de nieuwe instelling bewaren, dan drukt u op Wilt u de oude instellingen behouden, dan drukt u op de Bewerktoets (rechtermuisknop) CURSOR KEUZE Door op dit symbool te klikken kunt u kiezen uit een crosshair (kruis) cursor of de standaard kaartcursor. Zoals het symbool laat zien, kiest u voor de normale kaartcursor als de knop is ingedrukt en voor de crosshair als de knop uit staat CURSORPOSITIE / RICHTING EN AFSTAND Achter de bovenste van deze drie knoppen kunt u de afstand aflezen van de cursor tot het schip. Achter de tweede knop staat de peiling tot de cursor vanaf het schip vermeld. De onderste knop geeft aan (in rood) de afstand van de cursor tot de koerslijn POSITIE In deze balk wordt de huidige positie van het schip in geografische coördinaten of indien uw systeem is voorzien van een RD module in X en Y coördinaten weergegeven. Deze positie komt van de hoofdontvanger die u d.m.v. het ontvangerkeuze menu heeft ingesteld. Onder de positie ziet u de geografische positie van de cursor. Door met de bewerk toets op deze balk te drukken verschijnt er de volgende boodschap: Nederlandse productieversie 5.60/6 Druk nu op: of om de boodschap te accepteren GRID Door op de linkse knop te klikken wordt een net van meridianen en parallellen over de kaart getoond. Door wederom op deze knop te klikken verdwijnt dit weer. Door op de rechtse knop te drukken wordt een traditionele kaartrand rondom de kaart getoond met een verdeling in graden en minuten. 22

23 POSITIENOTATIE Door op dit symbool te klikken verschijnt het volgende menu en kunt u de notatie van de positie veranderen. Kies voor decimale graden. Kies voor graden en decimale minuten. Kies voor X / Y coördinaten. Wilt u de nieuwe instelling bewaren, dan drukt u op Wilt u de oude instellingen behouden, dan drukt u op de Bewerktoets. Als u de nieuwe instelling hebt bewaard, dan zullen in alle functies, die opdat moment geactiveerd waren, de positienotaties veranderen ACTIEF ROUTEPUNT De waarde links van dit symbool geeft de positie aan van het actieve routepunt. Opmerking: Deze functie werkt alleen als er een routepunt actief is! Door op dit symbool te klikken verschijnt het volgende instelmenu en kunt u kiezen tussen de werkelijke positie of een beschrijving van het actieve routepunt. Kies voor beschrijving. Kies voor positie. Wilt u de nieuwe instelling bewaren, dan drukt u op Wilt u de oude instellingen behouden, dan drukt u op de Bewerktoets ACTIEF ROUTEPUNT NOTATIE In dit venster vindt u de positie of de omschrijving van het actieve routepunt. Door nu hier op te drukken, zal deze positie het nieuwe middelpunt van de kaart worden.(volg schip gaat uit) VERWACHTE AANKOMSTTIJD (ETA) In het venster aan de linkerzijde vindt u de verwachte aankomsttijd. Opmerking: Deze functie werkt alleen als er een routepunt actief is! 23

24 Door op dit symbool te klikken verschijnt het volgende menu en kunt u uit diverse aankomsttijd instellingen kiezen. Kies voor de verwachte reisduur naar het eerste actieve routepunt. Kies voor de verwachte reisduur naar het laatste routepunt. Kies voor de verwachte aankomsttijd bij het eerste actieve routepunt. Kies voor de verwachte aankomsttijd bij het laatste actieve routepunt. Wilt u de nieuwe instelling bewaren, dan drukt u op Wilt u de oude instellingen behouden, dan drukt u op de Bewerk toets TE VAREN KOERS De waarde links van dit symbool geeft de koers aan die het schip op dat moment moet varen. Opmerking: Deze functie werkt alleen als er een routepunt actief is! OFF TRACK ERROR De waarde links van dit symbool geeft de off-track error aan (dit is de afstand die het schip afwijkt van de koerslijn tussen het vorige en het actieve routepunt). Opmerking: Deze functie werkt alleen als er een routepunt actief is! Door op dit symbool te klikken verschijnt het volgende instelmenu en kunt u kiezen tussen de mijlen en kilometers. Kies voor kilometers. kies voor zeemijlen kies voor Yards Wilt u de nieuwe instelling bewaren, dan drukt u op 24

25 Wilt u de oude instellingen behouden, dan drukt u op de Bewerktoets AFSTAND TOT ROUTEPUNT De waarde links van dit symbool geeft afstand van het schip tot het actieve routepunt aan. Opmerking: Deze functie werkt alleen als er een routepunt actief is! Door op dit symbool te klikken verschijnt het volgende instelmenu en kunt u kiezen tussen de mijlen en kilometers.. Kies voor kilometers. kies voor zeemijlen kies voor Yards Wilt u de nieuwe instelling bewaren, dan drukt u op Wilt u de oude instellingen behouden, dan drukt u op de Bewerktoets. 7 PM 25

26 8 FUNCTIE TOETSEN Uitzoomen, toont meer kaart maar minder details Inzoomen, minder kaart maar meer details Afstand Noord - Zuid halveert Noord boven Spring naar positie. Man over boord, instant fix. Plaatst direct een symbool in de kaart met positie, datum en tijd en tekst noodgeval. 1) Volg schip Opslaan geselecteerde track Track menu Route punten Gebruikers database Kaartlagen Kaartpassen (meten) 3-D AIS en ARPA Overige modules, ankerwacht en functietoetsen Dag en nacht instellingen Einde programma en systeeminstellingen 1) De * (asterix) toets op het toetsenbord heeft dezelfde functie. 26

27 8.1 GA NAAR POSITIE Door op deze functietoets te drukken, verschijnt er een van de drie onderstaande positie keuzemenu s. Hiermee kunt u naar een exacte plek in de kaart springen. Welke type menu er verschijnt is afhankelijk van de positienotatie. Als u voor positiemenu. graden en tiende minuten hebt gekozen, verschijnt het volgende Als u voor graden minuten en seconden hebt gekozen, verschijnt het volgende positiemenu. Als u voor x en y coördinaten hebt gekozen, verschijnt het volgende positiemenu. 27

28 U kunt nu d.m.v het gewone toetsenbord of met het numerieke gedeelte van het positiemenu de juiste positie instellen. Met de knop voor de positie kan voor de noorderbreedte worden gekozen tussen N oord en Z uid. En voor de westerlengte tussen O ost en W est. Het zelfde geldt voor de X Y coördinaten. Noord is echter +, zuid is -, oost is + en west is -. Door nu op de knop te drukken springt u naar deze positie. Door nu op de knop te drukken springt u naar de huidige hoofdontvanger positie. Opmerking: Mocht de positie buiten of tegen de rand van de kaart vallen, dan zal deze functie niet naar de gekozen positie springen. 8.2 VOLG SCHIP Door op deze functie toets te drukken zal de kaart het schip volgen. De computer kiest nu zelf de beste kaart die bij de huidige scheeps- positie hoort. Deze functie wordt gestopt als u de kaart verschuift of naar een positie springt. 8.3 TRACK MENU Met deze functietoets activeert u het track submenu. Het symbool in de toets geeft aan dat er een submenu volgt. Track submenu. Van rechts naar links bestaat het track submenu uit de volgende knoppen. Voor zowel de groene, blauwe als rode ontvanger kan er een track worden opgenomen. Met de volgende drie knoppen is de track voor elke ontvanger selectief aan en uit te schakelen. Door op de groene knop te drukken start u het tracken van de groene ontvanger. De kleur van zowel de knop als het schip zal nu donker groen worden. Door op de blauwe knop te drukken start u het tracken van de blauwe ontvanger. De kleur van zowel de knop als het schip zal nu donker blauw worden. 28

29 Door op de rode knop te drukken start u het tracken van de rode ontvanger. De kleur van zowel de knop als het schip zal nu donker rood worden. Door de volgende knop in te drukken kunt u de eigenschappen van elke track instellen. D.m.v. deze knop schakelt u het track eigenschap menu in. Deze knop start de track beheer functie TRACK EIGENSCHAPMENU Met dit menu kunt u de eigenschappen van een track instellen. Zowel de kleur, de lijnstijl, de interval methode alsmede automatische kleurverandering kunnen in dit menu worden ingesteld. In dit symbool vindt u de huidige kleur en lijnstijl van de track. Dit is de kleuren keuzeknop. Als u op deze knop verschijnt het volgende kleuren venster. drukt, Door nu op een van de twintig kleuren te drukken verdwijnt dit venster weer en verschijnt de gekozen kleur in de knop naast de kleurenkeuzeknop. Door nu op deze knop te drukken activeert u deze kleur voor de track. Dit is de lijnstijl keuzeknop. Als u op deze knop het volgende lijnstijlvenster. drukt, verschijnt Door nu op een van de 6 lijnstijlen te drukken verdwijnt dit venster weer en verschijnt de gekozen lijnstijl in de knop naast de lijnstijlkeuzeknop. Door nu op deze knop te drukken activeert u deze lijnstijl voor de track. 29

30 Met deze knop kiest u ervoor dat de computer bepaalt wanneer er een nieuw punt aan de track wordt toegevoegd. Dit gebeurt op een intelligente manier om zo een kleine snelle track te krijgen. Met deze knop kiest u ervoor om de trackpunten op te slaan na een vast intervaltijd. Met deze knop worden de trackpunten na een door het schip afgelegde afstand opgeslagen. Bij de laatste twee keuzen, kunt u de tijdsduur of afstand met de knoppen instellen. Met deze knop stelt u in dat de kleur van de track, elke keer als de track opnieuw gestart wordt, verandert TRACK BEHEERMENU Dit is het track beheermenu. Hiermee kunt u trackbestanden manipuleren. U kunt een nieuwe track bestandsnaam toevoegen door op de knop te drukken. Er verschijnt nu een toetsenbord, waarmee u een nieuwe naam kunt maken. Door nu op de letter toetsen te klikken met de selecteer knop, verschijnt er in het bovenste venster de naam die u ingetypt heeft. Door nu op de 30

31 ENTER knop te drukken zal het bestand deze naam krijgen. De nieuwe naam verschijnt op de bovenste balk en wordt nu automatisch gekozen. Om dit bestand te activeren met het doel er tracks in op te slaan, hoeft er alleen nog maar bepaald te worden, welke ontvanger posities moeten worden opgeslagen. Dit gebeurt door de knop in te drukken die bij de ontvanger kleur past. Elke ontvanger kan in een afzonderlijke track worden opgeslagen maar iedere andere combinatie is ook mogelijk. Wilt u een bestaande bestandsnaam veranderen, dan dubbel klikt u op de betreffende naam en dan verschijnt het boven staande toetsenbord weer en kunt u de naam wijzigen. Het spreekt voor zich dat als u op de ENTER toets drukt, de nieuwe naam wordt bewaard. Wilt u een bestand verwijderen, dan drukt u eerst op de knop. De pijl enhet emmertje kleuren nu rood. Als u nu op de bestandsnaam klikt, die u wilt verwijderen, dan kleurt de achtergrond van deze naam ook rood. Wilt u deze beslissing ongedaan maken, dan drukt u nog een keer op het emmertje of op de betreffende bestandsnaam. Door nu op de knop te drukken word(t)(en) dit(deze) bestand(en) verwijderd. Het is mogelijk om zeer veel bestanden tegelijkertijd aan te hebben staan. Het vergt echter veel tijd om al die bestanden apart uit te zetten. D.m.v. de knop is dit eenvoudiger geworden. Drukt u hierop, dan zullen alle bestanden die op dat moment aanstaan, m.u.v. de bestanden die actief zijn voor track opslag, uitgezet worden. Door nu een nieuwe bestandskeuze te maken en op de knop te drukken, worden de nieuw gekozen bestanden op het scherm getoond. Met de knop kunt u de trackeigenschappen veranderen. (zie: Track eigenschappenmenu) In het venster achter de bestandsnaam kunt u zien of het een geïmporteerd of een eigen bestand is. Met de Met de knop kunt u trackbestanden inlezen. (zie: Importeermenu) knop kunt u trackbestanden op b.v. een geheugenstick opslaan. (zie: Exporteermenu) 31

32 8.4 ROUTEPUNT MENU Met deze functie toets schakelt u het Routepunt beheer in. Het pijl symbool in de toets geeft aan dat er een submenu volgt ROUTEPUNT BEHEER Dit is het routepunt beheermenu. Hiermee kunt u routepunt bestanden manipuleren. LET OP! Het toevoegen van routepunts gaat op een andere manier dan bij tracks en database items. U kunt een nieuwe route toevoegen door op de knop te drukken. Er verschijnt nu een toetsenbord, waarmee u een nieuwe naam kunt maken. Door nu op de letter toetsen te klikken met de selecteer knop, verschijnt er in het bovenste venster de naam die u ingetypt heeft. Door nu op de ENTER knop te drukken zal het bestand deze naam krijgen. 32

33 De nieuwe naam verschijnt op de bovenste balk en wordt nu automatisch gekozen. Op dit moment wordt de knop automatisch geactiveerd en verdwijnt het routepuntmenu en zal aan de rechterkant het Toevoegen routepunts menu verschijnen. Wilt u een bestaande route actief maken, dan drukt u op de knop die voor de routenaam staat. Wilt u een bestaande bestandsnaam veranderen, dan dubbelklikt u op de betreffende naam en verschijnt het bovenstaande toetsenbord weer en kunt u de naam wijzigen. Het spreekt voor zich dat als u op de ENTER toets drukt, de nieuwe naam wordt bewaard. Wilt u een bestand verwijderen, druk dan eerst op De pijl en het emmertje kleuren nu rood. Als u nu op de bestandsnaam klikt die u wilt verwijderen, dan kleurt de achtergrond van deze naam ook rood. Wilt u deze beslissing ongedaan maken, dan drukt u nog een keer op het emmertje of op de betreffende bestandsnaam. Door nu op de knop te drukken word(t)(en) dit(deze) bestand(en) verwijderd. Het is mogelijk om zeer veel bestanden tegelijkertijd aan te hebben staan. Het vergt echter veel tijd om al die bestanden apart uit te zetten. D.m.v. de knop is dit eenvoudiger geworden. Drukt u hierop, dan zullen alle bestanden die op dat moment aanstaan, m.u.v. de bestanden die actief zijn voor data opslag, uit gezet worden. Door nu een nieuwe bestandskeuze te maken en op de knop te drukken, worden de nieuw gekozen bestanden op het scherm getoond. In het venster achter de bestandsnaam kunt u zien of het een geïmporteerd of een eigen bestand is. Met de knop kunt u routepunt bestanden inlezen. (zie: Importeermenu) Met de knop kunt u routepunt bestanden op b.v. een geheugenstick opslaan. (zie: Exporteermenu) TOEVOEGEN ROUTEPUNTEN Dit routepunt toevoegmenu verschijnt alleen als er een nieuwe route wordt toegevoegd of als er een route wordt geactiveerd waarin zich nog geen route punten bevinden. Dit is de lijnstijlkeuzeknop. Als u op de knop drukt, verschijnt het volgende venster. Door nu op een van de 6 lijnstijlen te drukken verdwijnt dit venster weer en verschijnt de gekozen lijnstijl in de knop naast de lijnstijl keuzeknop. 33

34 Door nu op deze knop te drukken activeert u deze lijnstijl voor het routepunt. Dit is de kleuren keuzeknop. Als u op deze knop drukt, verschijnt het volgende kleuren venster. Door nu op een van de twintig kleuren te drukken verdwijnt dit venster weer en verschijnt de gekozen kleur in de knop naast de kleurenkeuzeknop. Door nu op deze knop te drukken activeert u deze kleur voor de lijn tussen het laatste- en het nieuw te plaatsen routepunt. Wilt u het routepunt op een exacte plek in de kaart plaatsen, dan drukt u op de knop. (Zie: Ga naar positie ) Met de knop gaat u terug naar het Routepunt beheer menu HET ROUTEPUNT MANUPILATIEMENU Bovenstaand menu wordt getoond indien u op een bepaald route punt waar u een iets aan wilt wijzigen met de rechtermuis knop klikt. Bovenstaande balk toont de naam van de route punt file met daar rechts van het route nummer dat met de kleine pijltjes kan worden veranderd om de volgende route op te roepen. 34

35 De linkse knop hier boven stelt u in staat de route punts over te brengen naar de ontvanger. De rechtse knop print de route punt file naar het zogenaamde clipboard. Met Ctrl V kunt u dit eenvoudig kopiëren naar een document en het eventueel uitprinten. De linkse knop hierboven toont u de snelheid van het vaartuig. De rechtse het totaal aantal route punten. De linkse knop toont de verwachte aankomsttijd en de rechtse de totale afstand van de route punt file. De vier knoppen hierboven tonen u respectievelijk: Links boven: Voeg een route punt toe voor het geselecteerde punt. Links onder: Voeg een routepunt toe na het geselecteerde punt. Rechts boven: Verschuif het geselecteerde routepunt naar het schip. Rechts onder: Draai de volgorde van de route om. Het scherm hierboven toont de gebruikte geografische grondslag (datum). Indien deze knop rood oplicht betekent het dat er door middel van klikken op de positie van de vermelde route punten in het onderste scherm een route punt kan worden gewijzigd of verwijderd. Het onderste scherm van het route punt manipulatie scherm geeft de nummers en de positie van de route punten aan en tevens de richting tot dit route punt en de afstand. 35

36 Merk op dat op de positie van route punt 3 is geklikt waardoor de rode knop zoals boven getoond is opgelicht en wijzigingen kunnen worden aangebracht. Door middel van deze knop en de linker muisknop kunt u het route punt verschuiven. Klik hiervoor kort op het kleine driehoekje bij het geselecteerde route punt, schuif de cursor naar de nieuwe positie en klik wederom. Door middel van deze knop verwijdert u het geselecteerde route punt. Door middel van deze knop kunt u het geselecteerde route punt naar een bepaalde positie verplaatsen. Door gebruik van het toetsenbord kunt u de naam van een route punt wijzigen. Door middel van deze knop kunt u de wijzigingen opslaan en het route punt manipulatie menu verlaten. 8.5 DATABASE MENU Met deze functie toets activeert u het database submenu. Het symbool in de toets geeft aan dat er een submenu volgt. Database submenu Van rechts naar links bestaat het database submenu uit de volgende knoppen. Door op deze knop te drukken, kunt u symbolen aan de database toevoegen. (Zie: Symbolen toevoegen) Door op deze knop te drukken, kunt u lijnen aan de database toevoegen. (Zie: Lijnen toevoegen) Door op deze knop te drukken, kunt u tekst aan de database toevoegen. (Zie: Tekst toevoegen) Door op deze knop te drukken, kunt u cirkels aan de database toevoegen. (Zie: Cirkels toevoegen) 36

37 Deze knop start de databasebeheer functie SYMBOLEN TOEVOEGEN Als u dit menu hebt gekozen, verschijnt dit venster aan de rechterzijde van de kaart over de meeste functietoetsen heen. Met dit menu kunt u zowel meerkleuren symbolen als de standaard symbolen toevoegen. Dit is de meer kleuren boei keuzeknop. Als u op de knop drukt, verschijnt het volgende venster. Zoals u ziet is dit venster in diverse onderwerpen verdeeld. Door nu op één van de boeien te klikken, verdwijnt het venster weer en verschijnt deze boei in de knop naast de meerkleuren boei keuze knop en kunt u de boei in de kaart zetten Dit is de topmarkering keuze knop. Als u op de knop drukt, verschijnt het volgende venster. Door nu op een van de topmarkeringen te drukken, verdwijnt het venster weer en verschijnt deze gekozen topmarkering in de knop naast de topmarkering keuze knop. 37

38 Dit is de toplicht keuze knop. Als u op de knop drukt, verschijnt het volgende venster. Kies een toplicht door op één van de toplicht knoppen te drukken. M.b.v. de onderstaande knoppen bepaalt u wanneer u de toplichten wilt laten branden: In de ochtendschemer, tijdens de gedurende de dag, avondschemering of gedurende de nacht. Dit is de lichtkarakter keuze knop. Als u op de knop drukt, verschijnt het volgende venster. In dit venster staan alle lichtkarakters die mogelijk zijn. D.m.v. de knop kunt u uw keuze maken. Het venster verdwijnt hierna en het lichtkarakter inclusief de bijbehorende tekst wordt naast de lichtkarakter keuze knop weergegeven. Met behulp van de knoppen kunt u door de aanwezige licht - karakters scrollen. Opmerking: De toplight.ini in de config directory bevat de beschrijving van de lichtkarakters. Zie ook hoofdstuk instellingen. Nadat u uw keuze(n) in het toplichtmenu heeft gemaakt, kunt u dit activeren d.m.v. de knop in te drukken. 38

39 Dit is de standaard symbool keuze knop. Als u op de verschijnt het volgende venster. knop drukt, Zoals u ziet is dit venster in diverse onderwerpen verdeeld. De meest belangrijke symbolen zijn voor u op een rijtje gezet. Door nu op één van de symbolen te klikken, verdwijnt het venster weer en verschijnt dit symbool in de knop naast de symbool keuzeknop en kunt u het symbool in de kaart zetten. Dit is de kleuren keuze knop. Als u op de het volgende venster. knop drukt, verschijnt Door nu op een van de twintig kleuren te drukken, verdwijnt het venster weer en verschijnt deze kleur in de knop naast de kleurenkeuzeknop. Door nu op de knop te drukken activeert u deze kleur voor het gekozen symbool. Wilt u tekst achter / bij het symbool plaatsen, dan drukt u op de knop. Er verschijnt nu een toetsenbord en kunt u de gewenste tekst intoetsen. Wilt u het symbool op een exacte plek in de kaart plaatsen, dan drukt u op de knop. (Zie: Ga naar positie ) Met de knop gaat u naar het Databasebeheermenu. 39

40 8.5.2 LIJNEN TOEVOEGEN Dit is de lijnstijl keuzeknop. Als u op de drukt, verschijnt het volgende venster. knop Door nu op een van de 6 lijnstijlen te drukken, verdwijnt dit venster weer en verschijnt de gekozen lijnstijl in de knop naast de lijnstijl keuzeknop. Als u deze knop indrukt, kunt u enkelvoudige lijnen in de kaart plaatsen. U gaat met de cursor naar een plek in de kaart en drukt op de selecteer toets om het punt vast te zetten. U gaat nu met de cursor naar een andere plek in de kaart en drukt nogmaals op de selecteer toets. U heeft nu een enkelvoudige lijn geplaatst. Als u deze knop indrukt, kunt u een vierhoek in de kaart plaatsen. U gaat met de cursor naar een plek in de kaart en drukt op de selecteer toets om het punt vast te zetten. U gaat nu met de cursor naar een andere plek in de kaart en drukt nogmaals op de selecteer toets. U heeft nu een vierhoek geplaatst. Als u deze knop indrukt, kunt u meervoudige lijnen in de kaart plaatsen. U gaat met de cursor naar een plek in de kaart en drukt op de selecteer toets om het punt vast te zetten. U gaat nu met de cursor naar andere plekken in de kaart en drukt net zo vaak op de selecteer toets tot uw lijn klaar is. Door op de knop te drukken sluit u de lijn af. U heeft nu een meervoudige lijn geplaatst. Als u deze knop indrukt, kunt u een polygoon (gesloten veelhoek) in de kaart plaatsen. U gaat met de cursor naar een plek in de kaart en drukt op de selecteer toets om het punt vast te zetten. U gaat nu met de cursor naar andere plekken in de kaart en drukt net zo vaak op de selecteer toets tot uw lijn klaar is. Door op de knop te drukken sluit u de lijn af. U heeft nu een polygoon geplaatst. Dit is de kleurenkeuzeknop. Als u op de het volgende venster. knop drukt verschijnt Door nu op een van de twintig kleuren te drukken verdwijnt dit venster weer en verschijnt de gekozen kleur in de knop naast de kleurenkeuzeknop. Door nu op de knop te drukken, activeert u deze kleur voor het gekozen symbool. 40

41 Dit is de vulstijl keuzeknop. Als u op de knop drukt, verschijnt het volgende venster. Door nu op een van de 6 vulstijlen te drukken, verdwijnt dit venster weer en verschijnt de gekozen vulstijl in de knop naast de vulstijl keuzeknop. Met de knop activeert u kan worden gevuld. de vulfunctie. Zowel de vierhoek als het polygoon Wilt u tekst achter / bij het symbool plaatsen, dan drukt u op de knop. Er verschijnt nu een toetsenbord en kunt u de gewenste tekst intoetsen. Wilt u het symbool op een exacte plek in de kaart plaatsen, dan drukt u op de knop. (Zie: Ga naar positie ) Met de knop gaat u naar het Database beheermenu TEKST TOEVOEGEN Wilt u tekst achter / bij de tekst plaatsen, dan drukt u op de Er verschijnt nu een toetsenbord en kunt u de gewenste tekst intoetsen. knop. Dit is de kleurenkeuzeknop. Als u op de het volgende venster. knop drukt, verschijnt Door nu op een van de twintig kleuren te drukken verdwijnt dit venster weer en verschijnt de gekozen kleur in de knop naast de kleurenkeuzeknop. Door nu op de knop te drukken activeert u deze kleur voor de tekst. Wilt u de tekst op een exacte plek in de kaart plaatsen, dan drukt u op de knop. (Zie: Ga naar positie ) Met de knop gaat u naar het Databasebeheermenu. 41

42 8.5.4 CIRKELS TOEVOEGEN Dit is de lijnstijl keuzeknop. Als u op de drukt, verschijnt het volgende venster. knop Door nu op een van de 6 lijnstijlen te drukken, verdwijnt dit venster weer en verschijnt de gekozen lijnstijl in de knop naast de lijnstijlkeuzeknop. Met deze knop kunt u kiezen uit een variabele straal of een vaste straal. Als de knop is ingedrukt ziet u de lengte van de straal in het venstertje onder de knop staan. Door nu op dit venstertje te drukken, verschijnt er een menu waarmee u de vaste straal in kunt stellen. De straallengte is in te stellen met de knoppen. U kunt de straal op 0 zetten met de knop. Wilt u de gekozen straallengte gebruiken, moet u op de drukken. knop Het is mogelijk zowel sectoren als extra cirkels toe te voegen. instellen. Door op de knop te drukken, kunt u het aantal sectoren Het aantal sectoren is in te stellen met de knoppen. U kunt het aantal sectoren op 0 zetten met de knop. Om het aantal gekozen sectoren te gebruiken, dient u op te drukken Door op de knop te drukken kunt u het aantal cirkels instellen. Het aantal cirkels is in te stellen met de knoppen. U kunt het aantal cirkels op 0 zetten met de knop. Wilt u het aantal gekozen cirkels gebruiken, moet U op de knop drukken. Dit is de kleuren keuzeknop. Als u op de het volgende venster. knop drukt, verschijnt Door nu op een van de twintig kleuren te drukken verdwijnt dit venster weer en verschijnt de gekozen kleur in de knop naast de kleuren keuzeknop. Door nu op de knop te drukken activeert u deze kleur voor het gekozen symbool. 42

43 Dit is de vulstijl keuzeknop. Als u op de knop drukt, verschijnt het volgende venster. Door nu op een van de 6 vulstijlen te drukken verdwijnt dit venster weer en verschijnt de gekozen vulstijl in de knop naast de vulstijl keuzeknop. Met deze knop activeert u de vulfunctie. Dit is de symbool keuzeknop. Als u op de knop drukt, verschijnt het volgende venster. U kunt nu uit een van de symbolen in dit venster kiezen. Heeft u uw keuze gemaakt, dan verdwijnt dit scherm weer en wordt het gekozen symbool in het vakje naast de symbool keuzeknop geplaatst. Met de knop activeert u de symboolfunctie. In het centrum van de cirkel wordt nu het gekozen symbool geplaatst. de knop. (Zie: Ga naar positie ) Wilt u de tekst op een exacte plek in de kaart plaatsen, dan drukt u op Met de knop gaat u naar het Databasebeheermenu. 43

44 8.5.5 DATABASE BEHEERMENU Dit is het database beheer menu. Hiermee kunt u databasebestanden manipuleren. U kunt een nieuwe database bestandsnaam toevoegen door op de knop te drukken. Er verschijnt nu een toetsenbord waarmee u een nieuwe naam kunt maken. Door nu op de lettertoetsen te klikken met de selecteer knop, verschijnt er in het bovenste venster de naam die u ingetypt heeft. Door nu op de ENTER knop te drukken zal het bestand deze naam krijgen. De nieuwe naam verschijnt op de bovenste balk en wordt nu automatisch gekozen. Om onderwerpen op te slaan in dit bestand, kan men deze activeren door de knop in te drukken. Wilt u een bestaande bestandsnaam veranderen, dan dubbelklikt u op de betreffende naam en verschijnt het bovenstaande toetsenbord weer en kunt u de naam wijzigen. Het spreekt van zelf dat als u op de ENTER toets drukt, de nieuwe naam wordt bewaard. Wilt u een bestand verwijderen, dan drukt u eerst op de knop. De pijl enhet emmertje kleuren nu rood. Als u nu op de bestandsnaam klikt die u wilt verwijderen, dan kleurt de achtergrond van deze naam ook rood. 44

45 Wilt u deze beslissing ongedaan maken, dan drukt u nog een keer op het emmertje of op de betreffende bestandsnaam. Door nu op de knop te drukken word(t)(en) dit(deze) bestand(en) verwijderd. Het is mogelijk om zeer veel bestanden tegelijkertijd aan te hebben staan. Het vergt echter veel tijd om al die bestanden apart uit te zetten. D.m.v. de knop is dit eenvoudiger geworden. Drukt u hierop, dan zullen alle bestanden die op dat moment aanstaan, m.u.v. de bestanden die actief zijn voor data opslag, uit gezet worden. Door nu een nieuwe bestandskeuze te maken en op de knop te drukken worden de nieuw gekozen bestanden op het scherm getoond. Met de knop kunt u de tekst, die u via Tekst toevoegen in de kaart hebt gezet, tijdelijk uit zetten, d.w.z. dat de databasetekst NIET op de kaart verschijnt. Met de knop kunt u de tekst die achter een database item staat zichtbaar maken. De tekst verschijnt in de kaart tekstkleur. In het venster achter de bestandsnaam kunt u zien of het een geïmporteerd of een eigen bestand is. Met de knop kunt u databasebestanden inlezen. (zie: Importeermenu) Met de knop kunt u databasebestanden op b.v. een geheugenstick opslaan. (zie: Exporteermenu) 45

46 8.6 KAARTLAGENMENU Met deze functie toets activeert u het kaartlagen submenu. Dit is het kaarlagen submenu U ziet dat de diepte informatie (bovenste regel) is geactiveerd door dat er met de linker muisknop op deze regel is geklikt. Elke kaart bestaat uit meerdere lagen Onder aan in dit venster ziet u het getal 12. Dit betekent dat er in totaal 12 kaartlagen zijn die betrekking hebben op diepte informatie die respectievelijk uit en aan kunnen worden gezet. Door op de pijltjes te klikken ziet u de overige lagen van het diepte informatie submenu. Elke laag wordt in één van deze knoppen weer- gegeven en kan selectief aan en uit worden gezet. Met deze knop kunt u alle kaartlagen in één keer AAN zetten. Met deze knop kunt u alle kaartlagen in één keer UIT zetten. 46

47 Indien u de wijzigingen van kaart lagen op alle schalen wil toepassen gaat u als volgt te werk Indien u de wijzigingen wil kopiëren naar alle grotere schalen (dat is dus een kleiner getal!) dan klikt u op de bovenste regel ( van klein naar groot) van bovenstaand submenu. Indien de wijzigingen ook wil kopiëren naar een kleinere schaal (dat is dus een groter getal) dan klikt u op de onderste regel (van groot naar klein) van bovenstaand submenu. Door op de knop te drukken bewaart u de instellingen. Door boven in dit submenu op een andere regel te klikken bijvoorbeeld Obstructies\ Pijplijnen \ Kabels kunt u andere kaart informatie aan of uitzetten. Hier ziet u dat er slechts 4 lagen voor dit submenu bestaan die in dit geval alle zijn geactiveerd. Opmerking: Sommige kaartlagen kunnen niet worden uitgezet. Door op onderstaand venster in het kaartlagen menu te klikken kunt u bepaalde dieptelijn contouren op de kaart laten zien. 47

48 Klikken op bovenstaand venster opent het contouren submenu. Het bovenste venster geeft de mogelijkheid om (van boven naar beneden) de minimale diepte onder het schip in te stellen. Daaronder kunt u een veiligheid contourlijn instellen (in dit geval ingesteld op 5 meter. De onderste twee regel geven de mogelijkheid om andere waarden voor contourlijnen in te stellen. Bovenstaand figuur laat het veiligheid contour ingesteld op 5 meter zien. Uiteraard dient hier ook de laag safety contour onder de kaartlaag diepte informatie te zijn geselecteerd. 8.7 MEETFUNCTIES / KAARTPASSEN Met deze functietoets activeert U het meetfunctie submenu. Het pijl symbool in de toets geeft aan dat er een submenu volgt. Meetfunctiesubmenu Als u op deze knop drukt, verandert de cursor in een kaartpasser. Klik op de selecteer toets als u het punt in de kaart hebt bereikt waar vandaan u wilt meten. Beweeg de cursor nu en u ziet in het venster de koers en de afstand tot de nieuwe cursor positie. Een tweede klik met de selecteer toets stopt de meetfunctie. Als u daarna de cursor (kaartpasser) weer terug brengt op krijgt de cursor (selecteerknop) weer zijn normale vorm terug. 48

49 Als u op deze knop drukt, verandert de cursor in een kaartpasser. Er wordt nu vanuit de scheepspositie een lijn naar de cursorpositie getrokken. Beweeg de cursor nu en u ziet in het venster de koers en afstand tot de nieuwe cursorpositie. Een tweede klik met de selecteer toets stopt de meetfunctie. Als u daarna de cursor (kaartpasser) weer terug brengt op krijgt de cursor (selecteerknop) weer zijn normale vorm terug. Na beëindiging van één van de functies verdwijnt ook het koers / afstand venster. Als u een meetpunt wilt verwijderen klikt u met de rechtermuisknop op de meetlijn. U krijgt dan het volgende venster te zien. Dit is het meetpunt beheer menu. Als u hier op klikt verschijnt het volgende venster. Met de drie iconen links kunt u het venster waar in de peiling en de afstand naar een punt wordt aangegeven of wel naar onder, naar boven of op de meetlijn zelf zetten. Dit om the voorkomen dat het venster bijvoorbeeld over de positie van het schip schuift. Met de andere twee iconen kunt u de kleur van de meetlijn of de dikte van de meetlijn aanpassen aan uw wensen. Met het kruisje kunt u dit submenu sluiten. 8.8 AIS EN ARPA MODULE. Bovenstaand symbool activeert het AIS en ARPA module. 49

50 8.8.1 ARPA Bovenstaande afbeelding toont een overzicht van de ARPA contacten met in de vierde kolom de naam van het contact gevolgd door respectievelijk de koers, vaart, afstand, peiling, passeer afstand en tijdstip tot de dichtste naderingsafstand. Door op het symbool in de eerste kolom te klikken ziet u uiterst rechts en overzicht van de betreffende contacten AIS Bovenstand ziet u enige AIS contacten. Door met de rechtermuisknop op een contact te klikken krijgt u een overzicht van de gegevens van het betreffende contact. 50

51 8.1.2 AIS CONTACT GEGEVENS 8.9 OVERIGE MODULES, ANKERWACHT EN FUNCTIETOETSEN. Indien u op bovenstaande functie toets klikt met de linkermuisknop word het volgende submenu geopend. Het meest rechtse icoon opent het zogenaamd event menu waarmee het mogelijk wordt via de F toetsen op het scherm bepaalde voorgeprogrammeerde functies uit te voeren EVENT MENU 51

52 De tweede van rechts icoon activeert of deactiveert het ankerwacht alarm. Tijdens het activeren kunt u in het ankeralarm menu de straal om de anker positie instellen DIEPTE MODULE Met deze functietoets start u het dieptemodule indien dit onderdeel van uw pakket uitmaakt. Uitleg knoppen aan rechterkant diepteprofiel. Echolood bovengrens setting. Echolood ondergrens setting. Echolood alarm grens setting.. Selecteer deze knop om de stijl van de track te veranderen. Als u op bovenstaande knop drukt verandert het symbool boven deze knop. Normale track stijl, laat de kleur zien gekozen door de gebruiker. Gekleurde track stijl, laat de kleur zien gekozen voor verschillende diepte bereiken. Track wordt getoond als diepte punten gekozen door de gebruiker. 52

53 Track wordt getoond als dieptepunten gekleurd conform de kleuren geselecteerd voor bepaalde diepte bereiken. Zeewater temperatuur (indien sensor aangesloten). Selecteer deze knop om een diepte in de huidige positie van het schip vast te leggen (worden opgeslagen in een Diepte Fix bestand). Selecteer onderstaande knop om het diepte bereik menu op te roepen. Met deze knop kunt u een geselecteerde diepte bereiklaag veranderen. Met deze knop kunt u alle bereiklagen aan zetten. Met deze knop kunt u alle bereiklagen uit zetten. Met deze knop kunt u een bereiklaag toevoegen. Met deze knop kunt u een bereiklaag tussen andere invoegen. 53

54 Met deze knop kunt u een bereiklaag verwijderen. Met deze knop kunt u een verwijderde bereiklaag weer terughalen.. Selecteer de op / neer knop veranderen. om het diepte alarm bereik te Selecteer deze knop om de diepte opnieuw in te stellen. Selecteer de op / neer knop veranderen. om het diepte bovenbereik te Selecteer deze knop om de diepte opnieuw in te stellen. Selecteer de op / neer knop Selecteer de automatische knop aan te passen. om het diepte bereik te veranderen. om het bereik automatisch Selecteer deze knop voor eenheden in meters. Selecteer deze knop voor eenheden in voeten Selecteer deze knop voor eenheden in vadems.. 54

55 8.9.3 GETIJDEN MODULE. Onderstaand icoon opent het getijdenmodule. Er wordt met klem op gewezen dat de getoonde getij informatie is afgeleid van astronomische constanten met andere woorden op zowel de verticale getij hoogten en de daaruit afgeleide stroomrichting en stroomkracht zijn geen meteorologische effecten toegepast. Door afwaaiing en opwaaiing van het water en atmosferische drukverschillen kunnen aanzienlijke afwijkingen voorkomen. Dit geldt ook voor de gele stroompijltjes en de waterhoogten die een onderdeel vormen van de MAX Pro kaarten. In dit module ziet u aan de linkerzijde een overzicht van de week van het jaar, de dag van de maand en de actuele tijd. In dit blok kan zowel de maand, de dag van de maand en de tijd worden veranderd zodat de getijbeweging, zowel de horizontale als de verticale kan worden aangepast naar een ander tijdstip. In het middelste vak ziet u een grafisch overzicht van zowel de actuele verticale getijbeweging, de stroomrichting en de stroomsnelheid ter plaatse. Deze kunnen met de kleine knoppen aan de rechterzijde van de grafiek worden aan of uitgezet. Overigens vindt u aan de linkerzijde van de grafiek de actuele waarden van de getij gegevens. 55

56 Verder naar rechts vindt u een stukje van de zeekaart met daarop de positie van de getijde meter. Rechts daarnaast vindt u een verticale balk waarvan de onderste twee kunnen worden gebruikt om in het kaartje in of uit te zoomen KAARTKLEUR Met het volgende icoon kunt u de kaartkleur aanpassen aan het tijdstip van de dag Als u op de meest rechtse icoon van de hierboven getoonde balk klikt krijgt u de nachtkleur. De tweede van rechts veranderd de kleur in schemering kleur De derde kleur van rechts toont de kaart in dagkleur. De vierde kleur van rechts is de dagenraad kleur. De vijfde kleur van rechts is maakt de achtergrond van de kaart zwart. Als u wederom op deze icoon klikt krijgt u weer de originele kleur van de kaart. De meest linkse knop van deze balk zet de toplichten van de (kaart) boeien uit en aan SYSTEEMINSTELLINGEN EN AFSLUITEN PROGRAMMA De onderste icoon van de balk met systeemfuncties is de volgende Indien u op deze icoon klikt wordt het volgende submenu getoond. 56

57 Indien u op het icoon met het vraagteken klikt ziet u het volgende menu Met dit menu kunt u enkele systeeminstellingen wijzigen. Het menu is opgebouwd uit vier delen nl: HELPTEKST Met deze knop kunt u de helptekst uitschakelen Met deze knop schakelt u de hulpfunctie weer een gekoppeld aan de cursor Als u op deze knop drukt wordt de hulptekst boven in de infobalk van de header getoond. met dit submenu kunt u de taal van het systeem veranderen FIX (M.O.B.) Dit is de symbool keuzeknop. Als u op de het volgende venster. knop drukt, verschijnt U kunt nu uit een van de symbolen in dit venster kiezen. Heeft u uw keuze gemaakt, dan verdwijnt dit scherm weer en wordt het gekozen symbool in het vakje naast de symbool keuzeknop geplaatst. 57

58 Als u nu op de FIX knop drukt, verschijnt dit symbool in de kaart IMPORT / EXPORT Met de Met de knop(pen) kunt u de Importeerdrive instellen. knop(pen) kunt u de Exporteerdrive instellen. Door op de knop te drukken bewaart u de instellingen IMPORTEREN Alvorens u een bestand gaat importeren of exporteren dient u eerst de bron (bijvoorbeeld een geheugen stick of een ander opslag medium) te definiëren waarvoor u als volgt handelt. Klik in de rechter functie balk op de onderste knop Daarna ziet u het volgende menu Klik daarna op het vraagteken. Links van de afbeeldingen van de iconen voor de importeer en exporteer functies (deze kunnen dus verder niet gebruikt worden om te importeren en exporteren daarvoor moet u de beheersmenu s gebruiken) ziet u de volgende knoppen. Met de bovenste knop kan het (onder mijn computer ) vermelde schijfnummer van het import medium worden aangegeven, met de onderste het export medium. In dit voorbeeld de f die gebruikt werd voor een geheugen stick. 58

59 Als u in één van de beheermenu s op de knop drukt, verschijnt dit importeermenu. De importeerfunctie zal nu gaan zoeken naar TRAX bestanden op de drive die u ingesteld heeft in het Systeeminstellingen menu. Aan de linkerkant van dit menu vindt u iconen met de afbeelding van het type bestand dat gevonden is. Hieronder volgt een lijst met mogelijke bestandstypen. TRAX databasebestand. Dit bestand bevat: Symbolen, lijn, cirkels, tekst, instant fix en dieptecijfers. TRAX trackbestand. Dit bestand bevat: Standaardtracks, dieptetracks en speciale tracks. TRAX ARPA-target trackbestand. Dit bestand bevat: ARPA-targettracks. TRAX Singleroutepuntbestand. Dit bestand bevat: Routes met één enkel routepunt. TRAX Routepuntbestand. Dit bestand bevat: Standaard routes. TRAX Areabestand. Dit bestand bevat: Informatie t.b.v. Seabed classification module. 59

60 Nadat de importeerfunctie bestanden heeft gevonden, kunt u deze selectief selecteren met de knop(pen) of allemaal tegelijkertijd met de knop. Heeft u een foutieve keuze gemaakt, dan kunt u met de knop het betreffende bestand opnieuw aan klikken waarna de LED op de knop dooft en het bestand niet meer geselecteerd is om geïmporteerd te worden. De knop geeft hetzelfde effect maar de-selecteert alle bestanden Nadat u de bestanden die u wilt importeren heeft gekozen, start u het importeren met de knop EXPORTEREN Als u in één van de beheermenu s op de knop drukt, verschijnt dit exporteermenu. De exporteerfunctie zal nu TRAX bestanden uit de data directory in dit menu laten verschijnen zodat u een keuze kunt maken. Selecteer selectief met de knop(pen) of allemaal tegelijkertijd met de knop. Heeft u een foutieve keuze gemaakt dan kunt u met de knop het betreffende bestand opnieuw aan klikken waarna de LED op de knop dooft en het bestand niet meer geselecteerd is om geëxporteerd te worden. De knop geeft hetzelfde effect maar de-selecteert alle bestanden. De knop geeft u de keuze of uw bestanden door anderen alleen kunnen worden gelezen of ook kunnen worden bijgewerkt en geëxporteerd. Nadat u de bestanden die u wilt exporteren heeft gekozen, start u het exporteren met de knop. 60

61 9 SCHEEPSEIGENSCHAPPEN Ga met de cursor naar de hoofdontvanger (dus op het symbool van het varende schip) en klik op de bewerk knop. Het volgende menu verschijnt: Bovenaan links vindt u een mogelijkheid om een cirkel te tonen rondom de positie van het schip. Rechts daarvan vindt u een mogelijkheid om de kompasroos rondom het schip te tonen. Daaronder vindt u de mogelijkheden om de afmetingen van het schip in te stellen en een aanpassing in te voeren voor de positie van de GPS ontvanger. Het bovenste scherm is de lengte van de voorschiplijn in minuten. Om dit te kunnen wijzigen dient de verticale rode streep te branden. Het tweede scherm van boven geeft de zelfde mogelijkheid voor een tweede GPS ontvanger. De balk naast de minuteninstelling geeft de mogelijkheid om de dikte en de kleur van de voorschiplijn in te stellen Het derde scherm geeft de mogelijkheid om de afmetingen van het schip in te voeren Het vierde scherm van boven geeft de mogelijkheid de positie van de GPS ontvanger in x en y richting te verplaatsen. Met het vijfde scherm van boven kunt u een lengte en breedte correctie op het schip toepassen. Met de knoppen kunt u de lengtecorrectie(a) en de breedtecorrectie(b) van het schip invoeren. Met het onderste scherm kunt u een cirkel of cirkels rondom het schip tonen. Onder A kunt u de radius van de cirkel instellen. 61

62 Onder B het aantal cirkels Onder C de onderlinge afstand tussen de cirkels. 10 ZOEKEN / WIJZIGEN In dit hoofdstuk wordt een belangrijke functie van de bewerk toets besproken. Met deze toets kunt u namelijk de krachtige TRAX database bedienen. Ga met de cursor naar een plek in de kaart waar u een van uw eigen gegevens heeft staan. Druk nu op de bewerk toets en u zult het volgende venster zien verschijnen. In dit specifieke geval heeft u de cursor op een vlaggetje (symbool) gezet maar het venster past zich automatisch aan het soort object. De zoekfunctie die u met het drukken op de bewerk toets heeft geactiveerd, zoekt een gebied af ter grootte van het cursorgebied d.w.z. het gebied binnen het cursor vierkantje. Staat er in het venstertje boven een onderwerp een getal b.v. 12, dan heeft het systeem 12 van deze items gevonden. Het venster kan bestaat uit 7 verschillende onderwerpen n.l.: SYMBOLEN. LIJNEN. CIRKELS. TEKST. ROUTE PUNTEN. TRACKS. DIEPTECIJFERS. BOEIEN. In dit geval is dit symbool dus een vlaggetje 62

63 10.1 SYMBOOL Met dit menu kunt u symbolen bekijken en wijzigen. In de bovenste balk Het menu kunt u de database waarin het symbool voorkomt lezen In de balk daaronder de eventueel aan het symbool toegevoegde tekst Indien nodig kunt u met de knop deze tekst wijzigen. boven aan naam van de In dit venster vindt u de huidige kleur en vorm van het symbool. In dit dubbele venster vindt u de positie van het gevonden symbool. In het bovenste gedeelte vindt u de latitude en in het onderste de longitude. Daarnaast vindt u de datum en tijd van de aanpassing. In het venster rechtsboven staat het aantal gevonden symbolen en het huidige symbool nummer dat u in het boven- genoemde venster ziet b.v. 1/1 d.w.z. u ziet nu nummer 1 en er is toitaal ook maar een vlaggetje gevonden. Het spreekt voor zich dat u met de knop(pen) een ander gevonden symbool kunt kiezen. Met de drie knoppen kunt u de grootte van het symbool instellen. De vergrotingsfactor van links naar rechts is 1, 2 en 3x de grootte van het symbool. De ingedrukte knop geeft de grootte van het symbool aan. Dit is de symbool keuze knop. Als u op de het volgende venster. knop drukt, verschijnt Zoals u ziet is dit venster in diverse onderwerpen verdeeld. De meest belangrijke symbolen zijn voor u op een rijtje gezet. Door nu op een van de symbolen te klikken verdwijnt dit venster weer en verschijnt dit symbool in de knop naast de symboolkeuze knop kunt u het symbool in de kaart zetten. 63

64 Dit is de kleurenkeuze knop. Als u op de het volgende venster. knop drukt verschijnt Door nu op een van de twintig kleuren te drukken verdwijnt dit venster weer en verschijnt de gekozen kleur in de knop naast de kleurenkeuze knop. Door nu op de knop te drukken activeert u deze kleur voor het gekozen symbool. Wilt u het symbool naar een andere exacte plek in de kaart verplaatsen, dan drukt u op de knop. (Zie: Ga naar positie ) Wilt u het symbool via de cursor verplaatsen dan drukt u op de knop. Let op: heeft u een geschikte plek gevonden, dan moet u met een druk op de selecteer toets de nieuwe plaats van het symbool bevestigen. Met deze knop kunt u het symbool markeren om te worden verwijderd. Met de LET OP: knop kunt u de bovengenoemde wijzigingen activeren. Verwijderde symbolen kunnen NIET meer terug worden gehaald!. U kunt met de knop in één keer alle symbolen tegelijkertijd veranderen. Wilt u bijvoorbeeld alle gevonden symbolen wissen, dan drukt u eerst op de knop en dan op de knop en als laatste op de knop om de wijzigingen te activeren. De procedure voor het wijzigen van andere objecten zoals lijnen en symbolen zijn in grote trekken het zelfde. 64

65 10.2 CIRKELS Met dit menu kunt u cirkels bekijken en wijzigen. In de tekstbalken bovenin het menu kunt u onder de naam van de database de eventueel aan de cirkel toegevoegde tekst aflezen. Indien nodig kunt u met deze knop de tekst wijzigen. In dit venster vindt u de huidige kleur en vorm van de cirkel. In dit dubbele venster vindt u de positie van de gevonden cirkel. In het venster naast het roodomrande venster bevindt zich het eventuele symbool in het centrum van de cirkel en de vul stijl die een cirkel kan hebben. In het venster aan de linkerzijde staat het aantal gevonden cirkels en de huidige cirkel nummer dat U in het bovengenoemde venster ziet b.v. 1/12 d.w.z. U ziet nu nummer 1 en er zijn totaal 12 cirkels gevonden. Het spreekt voor zich dat u met de knop(pen) een andere gevonden cirkels kunt kiezen. Dit is de lijnstijl keuzeknop. Als u op de knop drukt, verschijnt het volgende venster. 65

66 Door nu op een van de 6 lijnstijlen te drukken verdwijnt dit venster weer en verschijnt de gekozen lijnstijl in de knop naast de lijnstijl keuzeknop. Dit is de kleuren keuzeknop. Als u op de het volgende venster. knop drukt verschijnt Door nu op een van de twintig kleuren te drukken verdwijnt dit venster weer en verschijnt de gekozen kleur in de knop naast de kleuren keuzeknop. Door nu op de knop te drukken activeert u deze kleur voor de gekozen cirkel. Wilt u de cirkel op een exacte plek in de kaart plaatsen, dan drukt u op de knop. (Zie: Ga naar positie ) Wilt u de cirkel via de cursor verplaatsen dan drukt u op de knop. Let op: heeft u een geschikte plek gevonden, dan moet u met een druk op de selecteer toets de nieuwe plaats van de cirkel bevestigen. Met deze knop kunt u de cirkel markeren om te worden verwijderd. Dit is de symbool keuzeknop. Als u op drukt, verschijnt het volgende venster U kunt nu uit een van de symbolen in dit venster kiezen. Heeft u uw keuze gemaakt, dan verdwijnt dit scherm weer en wordt het gekozen symbool in het vakje naast de symboolkeuze knop geplaatst. Met de knop activeert u de symboolfunctie. In het centrum van de cirkel wordt nu het gekozen symbool geplaatst. Dit is de vulstijl keuzeknop. 66

67 Als u op drukt verschijnt het volgende venster. Door nu op een van de 6 vulstijlen te drukken verdwijnt dit venster weer en verschijnt de gekozen vulstijl in de knop naast de vulstijlkeuzeknop. wordt gevuld. Met de knop activeert u de vulfunctie. De gehele cirkel Met de knop kunt u kiezen uit een variabele straal of een vaste straal. Als de knop is ingedrukt ziet u de lengte van de straal in het venstertje onder de knop staan. Door nu op dit venstertje te drukken, verschijnt er een menu waarmee u de vaste straal in kunt stellen. De straal lengte is in te stellen met de knoppen. U kunt de straal op 0 zetten met de knop. Wilt u de gekozen straallengte gebruiken, moet u op de knop drukken. Het is mogelijk zowel sectoren als extra cirkels toe te voegen. Door op de knop te drukken kunt u het aantal sectoren instellen. Het aantal sectoren is in te stellen met de knoppen. U kunt het aantal sectoren op 0 zetten met de knop. Wilt u het aantal gekozen sectoren gebruiken, moet u op de knop drukken. Door op de knop te drukken kunt u het aantal cirkels instellen. Het aantal cirkels is in te stellen met de U kunt het aantal cirkels op 0 zetten met de knoppen. knop. Wilt u het aantal gekozen cirkels gebruiken, moet u op de knop drukken. Met de LET OP: knop kunt u de bovengenoemde wijzigingen activeren. Verwijderde cirkels kunnen NIET meer terug worden gehaald!. U kunt met de knop in één keer alle cirkels tegelijkertijd veranderen. Wilt u bijvoorbeeld alle gevonden cirkels wissen, dan drukt u eerst op de knop en dan de knop en als laatste op de knop om de wijzigingen te activeren. 67

68 10.3 TEKST Met dit menu kunt u tekst die u in de kaart gezet aanpassen of verwijderen.. In de balk onder de balk met de naam van de database vindt u de te veranderen, te verplaatsen of te verwijderen tekst.. Indien nodig kunt u met de knop deze tekst wijzigen. Rechts van de balk met de naam van de database vindt u het totaal aantal gevonden tekst velden. In dit geval slechts 1. Maar als er bijvoorbeeld zou staan 1/12 waren er in totaal 12 tekst velden gevonden. Met de pijltjes kunt u de overige tekstvelden oproepen. In dit venster vindt u de huidige van tekst. kleur en de In dit dubbele venster vindt u de positie van de gevonden tekst.. Met deze knop kunt u de tekst markeren om te worden verwijderd. Dit is de kleuren keuzeknop. Als u op de het volgende venster. knop drukt verschijnt Door nu op een van de twintig kleuren te drukken verdwijnt dit venster weer en verschijnt de gekozen kleur in de knop naast de kleurenkeuzeknop. Door nu op de knop te drukken activeert u deze kleur voor de gekozen tekst. 68

69 Wilt u de tekst op een exacte plek in de kaart plaatsen, dan drukt u op de knop. (Zie: Ga naar positie ) Wilt u de tekst via de cursor verplaatsen dan drukt u op de knop. Let op: heeft u een geschikte plek gevonden, dan moet u met een druk op de selecteer toets de nieuwe plaats de tekst bevestigen. Met de. LET OP: knop kunt u de bovengenoemde wijzigingen activeren Verwijderde tekst kan NIET meer terug worden gehaald!. U kunt met de knop in één keer alle teksten tegelijkertijd veranderen. Wilt u bijvoorbeeld alle gevonden teksten wissen, dan drukt u eerst op de knop en dan op de knop en als laatste op de knop om de wijzigingen te activeren ROUTEPUNTEN Met dit menu kunt u routepunten bekijken en wijzigen. Om dit menu te tonen dient u met de selecteer toets op het te veranderen of te verwijderen routepunt in de kaart te klikken. Het betreffende routepunt krijgt dan een schaduw randje in de kaart. In de tekst balk bovenin het menu kunt u de naam van de route aflezen. Deze naam heeft u aan de route gegeven in het routepunt beheermenu. In dit geval is dat rest 69

70 In dit venster staan het aantal routepunten in de gevonden route. In het venster aan de rechterzijde staat het aantal gevonden routes en de route die u nu bekijkt. In het boven genoemde venster ziet u b.v. 1/1 d.w.z. U ziet nu nummer 1 en er zijn totaal 1 routes gevonden. Het spreekt voor zich dat u met de knop(pen) een andere gevonden route kunt kiezen. Dit is de lijnstijl keuzeknop. Als u op de knop drukt, verschijnt het volgende venster. Door nu op een van de 6 lijnstijlen te drukken, verdwijnt dit venster weer en verschijnt de gekozen lijnstijl in de knop naast de lijnstijl keuzeknop. Dit wordt de lijnstijl tussen het te bewerken routepunt en het volgende routepunt. (tussen n en n+1) Dit is de kleuren keuzeknop. Als u op de knop drukt verschijnt het volgende venster. Door nu op een van de twintig kleuren te drukken verdwijnt dit venster weer en verschijnt de gekozen kleur in de knop naast de kleurenkeuze knop. Door nu op de knop te drukken activeert u deze kleur voor de lijn tussen het te bewerken routepunt en het volgende routepunt. (tussen n en n+1) Om nu een routepunt te wijzigen kijken we in het routepunt scroll gedeelte. Met de scrol toetsen boven en onder dit venster kunnen we door de route heen stappen. Hieronder een verklaring van de symbolen in de kop van het venster. Actieve route punt. Als de Led op de knop brandt, actief. Hieronder staat het nummer van het routepunt. is dat routepunt Hieronder staat de latitude van het routepunt. Hieronder staat de longitude van het routepunt. Dit is de koers tussen de routepunten. Dit is de afstand tussen de routepunten. 70

71 In dit voorbeeld is routepunt 2 geselecteerd d.m.v. klikken met de selecteertoets in de kaart We kunnen van de volgende functies gebruik maken. Drukt u deze knop in, dan voegt u een extra routepunt tussen de bestaande route punten 2 en 1. Het nieuwe punt wordt nu 2 en alle hogere route punt nummers wordt met 1 verhoogd. Drukt u deze knop in, dan voegt u een extra routepunt tussen de bestaande routepunten 2 en 3. Het nieuwe punt wordt nu 3 en alle hogere route punt nummers worden met 1 verhoogd. Bij het indrukken van deze knop verwijdert u het geselecteerde routepunt. In ons geval is dit nummer 2. PAS OP! Verwijderde routepunten kunnen niet meer terug gehaald worden! Door op deze knop te drukken kunt u het gekozen routepunt verplaatsen met de cursor. Door nog een keer op deze knop te drukken zet u deze functie weer uit en staat het punt weer op de oude plaats. Met een druk op deze knop verplaatst het gekozen routepunt zich direct naar de huidige scheepspositie. Wilt u de route omkeren, dan hoeft u alleen maar op deze knop te drukken. Het laatste routepunt wordt nu nummer 1 en het eerste routepunt krijgt het hoogste nummer. Zet hiermee het gekozen routepunt op een exacte plaats. (Zie: Ga naar positie ) klikken op het bovenste venster roept het onderstaande scherm op waarmee u de geodetische datum kunt veranderen. Het onderste zwarte venster geeft de gekozen datum aan Met de in het bovenstaande venster ingestelde snelheid kunt u zien hoe laat u aankomt aan het eind van de route. 71

72 Dit venster geeft de totale lengte van de route aan. Het is mogelijk om een routepunt i.p.v. alleen maar een positie, ook een naam mee te geven. D.m.v. de knop activeert u het toetsenbord en kunt u een naam invullen. Om de namen van de routepunten te kunnen bekijken drukt u op de volgende toets. U ziet nu dat bij het nummer van het routepunt een door u ingevoerde naam staan. Om deze naam te kunnen invoeren klikt u eerst met de linkermuisknop op het positievakje dat daarna in een kadertje komt. Pas daarna kunt u het toetsenbordje gebruiken. Als u daarna weer op de onderstaande balk klikt ziet u de tekst staan. Wanneer een routepunt actief is bepaalt de computer. Deze berekent bij elke positie die binnen komt van de GPS of van een andere plaatsbepaling systeem, of het actieve routepunt al is bereikt. Heeft het schip het routepunt bereikt, dan maakt de computer het volgende automatisch actief. Er zijn echter situaties mogelijk waarbij de computer dit niet altijd kan bepalen. In dat geval zult u zelf een routepunt actief moeten maken. Dit doet u door op de knop te drukken behorend bij het betreffende routepunt nummer. Omdat deze routepunt functie direct ingrijpt op de route, is er geen bewaren en klaar knop nodig. U kunt dit menu verlaten met de bewerk toets of de knop. 72

73 10.5 TRACKS Met dit menu kunt u tracks openen, bekijken en wijzigen. In de tekst balk bovenin het menu kunt u de naam van de track aflezen. Indien nodig kunt u met de knop deze tekst wijzigen. In het venster aan de linkerzijde staat het aantal gevonden tracks en het huidige track nummer dat U in de boven genoemde venster ziet b.v. 1/12 d.w.z. U ziet nu nummer 1 en er zijn totaal 12 tracks gevonden. Het spreekt voor zich dat u met de knop(pen) een andere gevonden track kunt kiezen. In het bovenste venster staat de tijd wanneer u de track startte. In het onderste venster de stop tijd. Dit is de lijnstijl keuzeknop. Als u op drukt, verschijnt het volgende venster. Door nu op een van de 6 lijnstijlen te drukken verdwijnt dit venster weer en verschijnt de gekozen lijnstijl in de knop naast de lijnstijl keuzeknop. Door op de lijnstijl te drukken verandert de track of het geselecteerde stukje track in deze lijnstijl. Dit is de kleuren keuzeknop. Als u op de het volgende venster. knop drukt verschijnt Door nu op een van de twintig kleuren te drukken verdwijnt dit venster weer en verschijnt de gekozen kleur in de knop naast de kleuren keuzeknop. 73

74 Door nu op de het trackstuk. knop te drukken activeert u deze kleur voor de gekozen track of Als deze knop ingedrukt staat kunt u de kleur en de stijl van de hele track in één keer veranderen. In het andere geval kunt u een stuk van de track veranderen of verwijderen. We gaan met de cursor naar een punt in de track waar u wilt beginnen met wijzigen. We drukken nu op de selecteer toets. Er verschijnt een klein vierkantje om het punt dat u gekozen heeft. Dit punt verschijnt nu in het trackpunten venster. Hieronder een verklaring van de symbolen in de kop van het venster. Hier staat de latitude van het dichtstbijzijnde trackpunt. Hier staat de longitude van het dichtstbijzijnde trackpunt. Dit is de snelheid die het schip op dat moment gevaren heeft. Dit is de koers die het schip op dat moment gevaren heeft. De datum van de opslag van dit trackpunt. De tijd van de opslag van dit trackpunt. Als u nu nog een keer op de selecteer toets drukt, dan staan er 2 vierkantjes op de track. venster. En ook dit tweede punt verschijnt in het trackpunten Door nu op de kleur- en/of de lijnstijl knop te drukken verandert dit trackstuk in die kleur of stijl. U kunt in plaats van veranderen ook verwijderen. Dit doet u met de knop. 74

75 Het lijnstuk is nu gewist. Opmerking: De markering (vierkantje) staat op een willekeurige plaats op de track. Tijdens het veranderen of wissen wordt het dichtstbijzijnde geregistreerde trackpunt gekozen. Het is mogelijk bij een gedeeltelijk gewiste track de data weer terug te halen. Door nu twee punten op de track te kiezen vlak bij het gewiste gedeelte, markeert u dat gedeelte voor verandering of wissen. Door nu op de knop te drukken, wordt het gewiste gedeelte weer actief met de als laatst ingestelde kleur en stijl. Omdat deze track wijzigfunctie direct ingrijpt op de track, is er geen bewaren en klaar knop nodig. U kunt dit menu verlaten met de bewerk toets of de knop. Belangrijk: Als de knop ingedrukt staat en u drukt op de knop is de track in zijn geheel verwijderd (gewist) en kan dan niet meer worden teruggehaald! LET OP: Tijdens de track wijzig actie kunt u niet inzoomen met de cursor! Als u op drukt verschijnt het volgende venster. Dit venster toont de gegevens op een bepaalde tijd. Met de driehoekjes naar links en rechts kunt u de tijd laten lopen of naar het begin of het eind van de track gaan. Als de tijd loopt kunt u met het vierkante zwarte blokje de tijd stoppen. Door het icoon links onder te activeren kunt u door middel van de linker muisknop op de track klikken. Het venster toont dan de informatie van het betreffende punt (dat gemarkeerd wordt op de track). 75

76 10.6 DIEPTECIJFERS Met dit menu kunt u dieptecijfers bekijken en wijzigen. Dieptecijfers kunnen niet worden verplaatst. In de tekst balk bovenin het menu kunt u de tekst bij het diepte cijfer aflezen. Indien nodig kunt u met de knop deze tekst wijzigen. In het venster aan de linkerzijde staat het aantal gevonden dieptecijfers en het huidige dieptecijfer dat u in het bovengenoemde venster ziet b.v. 1/12 d.w.z. U ziet nu nummer 1 en er zijn totaal 12 dieptecijfers gevonden. Het spreekt voor zich dat u met de knop(pen) een andere gevonden dieptecijfer kunt kiezen. In dit venster vindt u de huidige kleur en de diepte markering. In dit dubbele venster vindt u de positie van het gevonden dieptecijfer. In het bovenste gedeelte vindt u de breedte (latitude) en in het onderste de lengte (longtitude). Het venster geeft de diepte aan in meters, voet (feet) of vadem (fathom). Dit is de kleuren keuzeknop. Als u op de knop drukt verschijnt het volgende venster. Door nu op een van de zestien kleuren te drukken verdwijnt dit venster weer en verschijnt de gekozen kleur in de knop naast de kleuren keuzeknop. Door nu op de knop te drukken activeert u deze kleur voor het gekozen dieptecijfer. Met deze knop kunt u het dieptecijfer markeren om te worden verwijderd. Met de knop kunt u de bovengenoemde wijzigingen activeren. LET OP: Verwijderde dieptecijfers kunnen NIET meer terug worden gehaald!. U kunt met de knop in één keer alle dieptecijfers tegelijkertijd veranderen. 76

77 Wilt u bijvoorbeeld alle gevonden dieptecijfers wissen, dan drukt u eerst op de knop en dan op de knop en als laatste op de knop om de wijzigingen te activeren BOEIEN Met dit menu kunt u meerkleuren boeien bekijken en wijzigen. Meerkleuren boeien kunnen worden verplaatst. In de tekst balk bovenin het menu kunt u de tekst, die bij de boei hoort, aflezen. Daarboven staat de naam van de database waarin de boei(en) voorkomen. Indien nodig kunt u met de knop deze tekst wijzigen. In het venster aan de rechterzijde staat het aantal gevonden boeien en de huidige boei die u in het boven- genoemde venster ziet b.v. 1/12 d.w.z. u ziet nu nummer 1 en er zijn totaal 12 boeien gevonden. Het spreekt voor zich dat u met de knop(pen) een andere gevonden boei kunt kiezen. Met deze vier knoppen kunt u bepalen wanneer de toplichten branden en dit is voor elke boei afzonderlijk in te stellen. In de ochtendschemer, gedurende de dag, tijdens de avondschemering of gedurende de nacht. 77

78 In dit venster wordt het lichtkarakter plus de omschrijving hiervan getoond. Het kleine streepje boven het lichtkarakter geeft aan op welke wijze het toplicht op dat moment brandt. In dit dubbele venster vindt u de positie van de gevonden boei. In het bovenste gedeelte vindt u de breedte en in het onderste de lengte. In dit venster vindt u het gevonden boei type. In de twee vensters aan de rechterzijde van de positie staan zowel het topteken als de topverlichting Het wijzigen gaat d.m.v. de knoppen. Hiermee wijzigt u het lichtkarakter. Drukt u op de knop dan verschijnt het volgende venster In dit venster staan alle lichtkarakters die mogelijk zijn. D.m.v. de knop kunt u uw keuze maken. Het venster verdwijnt hierna en dit lichtkarakter inclusief de bijbehorende tekst wordt naast de lichtkarakter keuzeknop weergegeven. Met behulp van de knoppen kunt u door de aanwezige licht- karakters scrollen. Het gekozen licht karakter verschijnt nu in het venster. Hiermee wijzigt u het toplicht. Drukt u op de knop dan verschijnt het volgende venster Kies een toplicht door op één van de toplicht knoppen te drukken. Het venster verdwijnt hierna en dit toplicht wordt naast de toplicht keuzeknop weergegeven. 78