Passend Omgaan met Gedrag SWPBS in Nederland

Maat: px
Weergave met pagina beginnen:

Download "Passend Omgaan met Gedrag SWPBS in Nederland"

Transcriptie

1

2 Passend Omgaan met Gedrag SWPBS in Nederland De ontwikkelingen in Nederland en Europa Anita Blonk en Sui Lin Goei Opleidingscentra Speciale Onderwijszorg

3 SWPBS in Nederland: 3, 2, 1, start!

4 SWPBS in Nederland Good practices Instrument- en methodiek ontwikkeling Onderzoek

5 Drie verschillende niveaus Ontwerpniveau Beleids- en implementatieniveau Onderzoeksniveau

6 Onderzoeksniveau

7 SWPBS in Nederland: iteratief proces

8

9 School als sociale gemeenschap (Sugai,, Horner et al.) Gezamenlijke taal MEMBERSHIP Gezamenlijke ervaringen Gezamenlijke visie en waarden

10 Pijlers van SWPBS in Nederland Schoolbreed werken vanuit gedeelde waarden Planmatige aanpak op basis van data Preventie; zoveelmogelijkvoorkomenvan probleemgedrag Positieveinsteek; versterkenvan goedgedrag aande hand van eenduidige verwachtingen ta.v. gedrag Partnerschapmet ouders en samenwerkingmet de keten

11 Gedeeldewaarden Schoolbreed Systeembenadering Vanuit het hart op het netvlies krijgen van iedereen Komen tot heldere verwachtingen

12 Planmatigeaanpak op basis van data Opstartenvanuitde eigen data Gedragsvraagstukken signaleren:wie, wat, waar, wanneer,waarom? Effectief gebleken (uit data!) praktijken en maatregelen: meer uitvoeren!

13 Preventie Voorkomenvan probleemgedrag Inzettenop verstevigen/ vergrotenvan preventieve maatregelen en schoolbrede interventies 1. Kunnen we het gedragsvraagstuk voorkomen? 2. Wat/ hoe moetergeleerd en geoefend worden? 3. Erkendathetgoed/ steeds betergaat 4. Afspraken over ongewenst gedrag

14 Positieveinsteek Versterkenvan goedgedrag Aanleren, oefenen en bekrachtigen Inzettenop vergrotingkwaliteitendocenten in systematisch positief handelen

15 Partnerschapmet ouders Partnerschap met ouders: transparantie! gedeelde waarden elkaar informeren

16 Samenwerkingmet de keten Wrap around indien nodig(op rood); ondersteun leerling/ ouder/ leerkracht! Ondersteuningop geelen groen: denkaanab expertise, jeugdzorg

17

18 Schoolbrede aanpak om succes op leeren gedragsgebied bij leerlingen te bevorderen Leertaken Intensieve individuele interventies Afgestemd op individuele situatie Vanuit oplossingsgerichte diagnostiek Gezamenlijke inzet door betrokkenen Doelgroep interventies Voor risicoleerlingen Hoge efficiency in school Snel leereffect 1-5% 1-5% 5-10% 5-10% Gedragstaken Intensieve individuele interventies Afgestemd op individuele situatie Vanuit oplossingsgerichte diagnostiek Gezamenlijke inzet door betrokkenen Doelgroep interventies Voor risicoleerlingen Hoge efficiency in school Snel leereffect Effectieve interventies Voor alle leerlingen Vanuit data in LVS Preventief van aard: Aanleren, Anticiperen 80-90% 80-90% Effectieve interventies Voor alle betrokkenen in school In alle situaties Vanuit waarden in de school Vanuit verzamelde data Preventief van aard: Aanleren, Anticiperen Verwachtingen communiceren Nadruk op Aanleren Blonk, 2010 Naar:

19 In Nederland 50-scholen onderzoek Van Meersbergen & Blonk Welke interventies zijn er op jouw school voor gedragsvraagstukken? Voor welke leerlingen?

20 Het 50-scholenonderzoek: Van Meersbergen & Blonk (2010) de data na indeling alle kwalitatieve interventies: Schooltype Int.: GROEN GEEL ROOD BS 82,9% 10,6% 3,9% VO 85-92% 7-10% 3-5% SBO 80,0% 14% 6,0% Totaal Gem. Interventies: Groen: 80,9 % Geel: 11,0 % Rood: 4,6 %

21 Omgaanmet gedrag: Lappendeken Scholen hebben een groot aanbod voor gedrag Vaak deelgedrag; bijv. Pestprotocollen Geenwaarden in programma s; de community gedachte niet duidelijk Aandacht nodig voor de pijlers voor SWPBS

22 In Europa

23 Ontwikkelingen in Europa Noorwegen Schotland Duitsland Frankrijk Turkije European School Network

24 PBS Europe

25 PBS Europe Verschillen in cultuur Verschillen in onderwijssysteem Verschillen in modellen voor onderwijs en zorg Verschillen in instructie en interventiestrategieen

26 Universal problems.becausei recognized, thatwe all have the sameproblemsand tillnownotyetideasto solve the problems. The teachers are left alonewiththe problemsin case of the behaviour of students. I recognized also that the opinionsof valuesand right behaviorare notthe sameonthe sideof the teachersand the students.

27 Educatorscannot make students learnorbehave

28 Educators can create environments to increase the likelihood students learn and behave

29 100% 90% 80% 70% 60% 50% 40% 30% 20% 10% 0% 44% 26% 33% 27% 31% 29% 23% 25% 30% 40% 40% 51% Intensive Strategic Benchmark

30

31

Met SWPBS schoolbreed in een positieve beweging naar een sociaal veilige school!

Met SWPBS schoolbreed in een positieve beweging naar een sociaal veilige school! Met SWPBS schoolbreed in een positieve beweging naar een sociaal veilige school! Den Haag, 27 oktober 2015 J. Kamstra MA expertise centrum PBS Hogeschool Windesheim Puzzel Met SWPBS schoolbreed in een

Nadere informatie

Handelingsgericht (passend) begeleiden. 10 november 2016

Handelingsgericht (passend) begeleiden. 10 november 2016 Handelingsgericht (passend) begeleiden 10 november 2016 Thema uur Handelingsgericht begeleiden 1. Startoefening 2. Perspectief: ik wij het context 3. Passend begeleiden: verleden heden toekomst 4. Handelingsgericht?

Nadere informatie

Positive Behavior Support in de gymzaal en op het sportveld. Joke Kamstra MA K4 in Onderwijs PBS Kenniscentrum Windesheim 4 april 2014

Positive Behavior Support in de gymzaal en op het sportveld. Joke Kamstra MA K4 in Onderwijs PBS Kenniscentrum Windesheim 4 april 2014 Positive Behavior Support in de gymzaal en op het sportveld Joke Kamstra MA K4 in Onderwijs PBS Kenniscentrum Windesheim 4 april 2014 Workshop 1. Gedrag in de gymzaal en op het sportveld 2. SWPBS: 3. SWPBS:

Nadere informatie

SWPBS, een schoolveranderingstraject. Inleiding

SWPBS, een schoolveranderingstraject. Inleiding SWPBS, een schoolveranderingstraject Inleiding Een van de uitdagingen waar het onderwijs tegenwoordig voor staat is het omgaan met moeilijk interpreteerbaar gedrag van leerlingen in de school. Zeker als

Nadere informatie

PBS: Preventief werken aan een positief schoolklimaat

PBS: Preventief werken aan een positief schoolklimaat Opleidingen PBS PBS: Preventief werken aan een positief schoolklimaat Probleemgedrag in het onderwijs, het komt bijna overal voor. Veel personeelsleden op scholen voelen zich hierdoor machteloos. Ook kan

Nadere informatie

PBS conferentie Eindhoven Inge Reijnders 14/11/2014 inge.reijnders@yorneo.nl

PBS conferentie Eindhoven Inge Reijnders 14/11/2014 inge.reijnders@yorneo.nl School Wide Positive Behavior Support Yorneo In de school samenwerken met de zorg als alleen groene interventies niet voldoen PBS conferentie Eindhoven Inge Reijnders 14/11/2014 inge.reijnders@yorneo.nl

Nadere informatie

Positive Behavior Support (PBS)

Positive Behavior Support (PBS) Positive Behavior Support (PBS) Anita Snoek & Annette Giling 13 januari 2014 Wat is PBS? Schoolbrede preventieve aanpak van gedrag, gericht op ALLE leerlingen. Aanleren en bekrachtigen van positief gedrag

Nadere informatie

De pedagogische kwaliteit van SWPBS. Monique Nelen, PBS coach

De pedagogische kwaliteit van SWPBS. Monique Nelen, PBS coach De pedagogische kwaliteit van SWPBS. Monique Nelen, PBS coach Programma Even voorstellen SWPBS als methodiek Het pedagogische doel van onderwijs Pedagogische Kwaliteit SWPBS met pedagogische kwaliteit

Nadere informatie

SWPBS en HGW in curriculum lerarenopleiding

SWPBS en HGW in curriculum lerarenopleiding SWPBS en HGW in curriculum lerarenopleiding Inleiding Het LEOZ (Landelijk Expertisecentrum Onderwijs en Zorg) is een samenwerkingsproject van: Fontys Hogescholen, Opleidingscentrum Speciale Onderwijszorg,

Nadere informatie

P ositive Behavior Support. Monique Nelen, Windesheim Expertisecentrum PBS 6 november 2013

P ositive Behavior Support. Monique Nelen, Windesheim Expertisecentrum PBS 6 november 2013 P ositive Behavior Support Monique Nelen, Windesheim Expertisecentrum PBS 6 november 2013 Onderzoek wijst uit dat: leraren van mening zijn dat 26% van de leerlingen uit hun klas als problematisch kan worden

Nadere informatie

PBS Positive Behavior Support

PBS Positive Behavior Support PBS Positive Behavior Support 4 juni 2010 Drs. Emilie van Leeuwen methodiekontwikkelaar/ trainer bij PI Research Drs. Inge Reijnders Onderwijskundige GZ psycholoog Opvoeden is van iedereen! Hoe ziet dat

Nadere informatie

Basis. Inhoud Onderwerpen die in de basiscursus aan bod komen zijn:

Basis. Inhoud Onderwerpen die in de basiscursus aan bod komen zijn: Basis Omschrijving De basiscursus biedt in korte tijd gedegen achtergrondkennis over de uitgangspunten van SWPBS en informatie over wat de implementatie van SWPBS voor de praktijk kan betekenen. De cursus

Nadere informatie

Brede Aanpak Gedrag. Continuüm van doelgericht en evaluerend handelen in een team. Dr. Anita Blonk

Brede Aanpak Gedrag. Continuüm van doelgericht en evaluerend handelen in een team. Dr. Anita Blonk Brede Aanpak Gedrag Continuüm van doelgericht en evaluerend handelen in een team Dr. Anita Blonk Opzet presentatie Gedragsproblemen op school Optimaliseren onderwijs door praktijkonderzoek Brede Aanpak

Nadere informatie

Verwachtingen. Gezamenlijke gedragsverwachtingen. Ik ga aan het einde van deze workshop tevreden weg als ik. 10-11-2014.

Verwachtingen. Gezamenlijke gedragsverwachtingen. Ik ga aan het einde van deze workshop tevreden weg als ik. 10-11-2014. SWPBS-congres 14 november 2014 De docent als schakel. Hoe de feedback van docenten bijdraagt aan de effectiviteit Tools4School Henrike van Diest Judy Broer Milou Golbach Henrike van Diest Projectleider

Nadere informatie

School Wide Positive Behavior Support

School Wide Positive Behavior Support Amsterdam Zuidoost 31-10-2012 Workshopleider: Drs. B. (Berber) Klein Onderwijscentrum VU Faculteit Psychologie & Pedagogiek In samenwerking met Kenniscentrum SWPBS School Wide Positive Behavior Support

Nadere informatie

De kern van SWPBS in 6 pijlers: Schoolwide PBS is een: School Wide Positive Behavior Support (SWPBS) De kern van SWPBS in 6 pijlers: Doel van SWPBS

De kern van SWPBS in 6 pijlers: Schoolwide PBS is een: School Wide Positive Behavior Support (SWPBS) De kern van SWPBS in 6 pijlers: Doel van SWPBS School Wide Positive Behavior Support (SWPBS) Sandra Koot en Monique Baard www.educote.nl 06-14980658 Schoolwide PBS is een: Schoolbrede, preventieve aanpak van gedrag, gericht op alle leerlingen Gericht

Nadere informatie

Gilbert Deketelaere Sint-Godelievecollege Gistel-Eernegem. Beleidsondersteuner Sint-Godelievecollege, Gistel- Eernegem

Gilbert Deketelaere Sint-Godelievecollege Gistel-Eernegem. Beleidsondersteuner Sint-Godelievecollege, Gistel- Eernegem SWPBS: EEN POSITIEVE KIJK OP HET GEDRAG VAN LEERLINGEN Gilbert Deketelaere Sint-Godelievecollege Gistel-Eernegem Even voorstellen Beleidsondersteuner Sint-Godelievecollege, Gistel- Eernegem www.sigo.be

Nadere informatie

Box 1: Matrix Handelingsgericht werken Schoolwide Positive Behavior Support Oplossingsgericht werken

Box 1: Matrix Handelingsgericht werken Schoolwide Positive Behavior Support Oplossingsgericht werken Kees Dijkstra (Windesheim), Els de Jong (Hogeschool Utrecht) en Elle van Meurs (Fontys OSO). 31 mei 2012 Box 1: Matrix Handelingsgericht werken Schoolwide Positive Behavior Support Oplossingsgericht werken

Nadere informatie

Taakspel binnen PBS. Yvette Laman Barbara Janssens 15 november

Taakspel binnen PBS. Yvette Laman Barbara Janssens 15 november Taakspel binnen PBS Yvette Laman Barbara Janssens 15 november Voor de volgorde van onze presentatie.. wie werkt er met PBS? wie werkt er met Taakspel? wie is met name geïnteresseerd in de inhoud van Taakspel?

Nadere informatie

PBS: Samenwerking met de zorg

PBS: Samenwerking met de zorg PBS: Samenwerking met de zorg Interventies op geel/rood niveau Een voorbeeld: Tools4School Welkom bij: Judy Broer (K&J psycholoog, PBS-coach, trainer Tools4School); en Janne van Gelein Vitringa (gedragsdeskundige,

Nadere informatie

Datagebaseerd overleggen en beslissen in het PBS-team. Anita Blonk a.blonk@fontys.nl

Datagebaseerd overleggen en beslissen in het PBS-team. Anita Blonk a.blonk@fontys.nl Datagebaseerd overleggen en beslissen in het PBS-team Anita Blonk a.blonk@fontys.nl Data over gedragsvraagstukken Regelmatig voorkomende situaties binnen en buiten de klas Incidenten (veiligheid) Leerling/

Nadere informatie

STARTEN MET PBS, HOE DOE JE DAT ALS SCHOOL? PBS en de Timotheüsschool Oldebroek

STARTEN MET PBS, HOE DOE JE DAT ALS SCHOOL? PBS en de Timotheüsschool Oldebroek STARTEN MET PBS, HOE DOE JE DAT ALS SCHOOL? PBS en de Timotheüsschool Oldebroek Even voorstellen De Timotheüsschool Harm Jan Jaarsma, leerkracht groep 8, stuurgroep PBS Charissa Roozeboom, docent Windesheim,

Nadere informatie

Even voorstellen. Kern van de Workshop. Opbouw workshop. School Wide Positive Behaviour Support schoolbrede preventie van gedragsproblemen

Even voorstellen. Kern van de Workshop. Opbouw workshop. School Wide Positive Behaviour Support schoolbrede preventie van gedragsproblemen School Wide Positive Behaviour Support schoolbrede preventie van gedragsproblemen Schoolpsychologen Congres 15 maart 2013 Even voorstellen. Sui Lin Goei en Lourens van der Leij sl.goei@windesheim.nl l.vander.leij@windesheim.nl

Nadere informatie

Data verzamelen, data verwerken, data interpreteren. Pijlers onder PBIS:

Data verzamelen, data verwerken, data interpreteren. Pijlers onder PBIS: Data verzamelen, data verwerken, Pijlers onder PBIS: data interpreteren 1. Schoolbreed werken vanuit gedeelde waarden 2. Preventie staat centraal: zoveel mogelijk voorkomen van probleemgedrag 3. PBS-scholen

Nadere informatie

Trees Das Janneke Eustacia Monique Nelen. SWPBS pilots

Trees Das Janneke Eustacia Monique Nelen. SWPBS pilots Trees Das Janneke Eustacia Monique Nelen SWPBS pilots 3 pilots uitzetten: implementeren van SWPBS op een school Vertaal de opbrengsten naar een advies voor het bachelor curriculum Meer gelaagd model van

Nadere informatie

SWPBS in Drenthe: ervaringen op 35 scholen!

SWPBS in Drenthe: ervaringen op 35 scholen! SWPBS in Drenthe: ervaringen op 35 scholen! Workshop SWPBS-conferentie 15 november 2013 Inge Reijnders - Yorneo Marleen van Aggelen - PIONN Programma Positief Opgroeien Drenthe Resultaten evaluatie 5

Nadere informatie

Pbs, goed gedrag moet je ook leren. Lunteren, 27 maart 2013

Pbs, goed gedrag moet je ook leren. Lunteren, 27 maart 2013 Voorstellen Pbs, goed gedrag moet je ook leren. Lunteren, 27 maart 2013 Enschede en Oldenzaal: 41 basisscholen en 2 speciale basisscholen. (9500 leerlingen) Openbaar, christelijk, islamitisch en algemeen-neutraal

Nadere informatie

UTRECHT, 13/11/2015. Monique Baard. Noëlle Pameijer

UTRECHT, 13/11/2015. Monique Baard. Noëlle Pameijer SWPBS HGW UTRECHT, 13/11/2015 Monique Baard Noëlle Pameijer Overeenkomsten SWPBS & HGW Startopdracht: Waar zien jullie overeenkomsten? Hoe kunnen zij elkaar versterken? Het SWPBS kader: vijf pijlers 1.

Nadere informatie

Minder zorgleerlingen door leerlingen met ASS? De Bijsluiter en de SchoolBijsluiter

Minder zorgleerlingen door leerlingen met ASS? De Bijsluiter en de SchoolBijsluiter Minder zorgleerlingen door leerlingen met ASS? De Bijsluiter en de SchoolBijsluiter Drs. Leo van t Spijker De Goudse Waarden, Gouda Mariska Jansen MSc CSO De Zonnehoek, Radboud Universiteit 5 e Nationale

Nadere informatie

Thecla Radersma,,PBS-coach. 14 november 2014 PBS-Coach SWPBS Conferentie 2014

Thecla Radersma,,PBS-coach. 14 november 2014 PBS-Coach SWPBS Conferentie 2014 Planmatig samenwerken met ouders Thecla Radersma,,PBS-coach 14 november 2014 PBS-Coach Welkom! Programma Workshop Samenwerken met ouders: Waarom belangrijk??? Basisniveau: voor alle leerlingen Als er meer

Nadere informatie

De Scholenpoli. Hoe werken wij samen met de zorg bij gele en rode interventies. SWPBS congres 16 november 2012

De Scholenpoli. Hoe werken wij samen met de zorg bij gele en rode interventies. SWPBS congres 16 november 2012 De Scholenpoli Hoe werken wij samen met de zorg bij gele en rode interventies SWPBS congres 16 november 2012 Verwachtingen & Parkeerflap Programma Wanneer zet je gele en rode interventies in? Wat is de

Nadere informatie

Beter ten halve gekeerd.. W i n d e s h e i m z e t k e n n i s i n w e r k i n g

Beter ten halve gekeerd.. W i n d e s h e i m z e t k e n n i s i n w e r k i n g Beter ten halve gekeerd.. Het monitoren van SWPBS Programma 1. Welkom en voorstellen 2. Monitoren: wat, waarom, hoe? 3. Oude bekenden 4. New kid in town 5. Onderzoek naar resultaten in Nederland 6. Vragen

Nadere informatie

Pijnpunten PBS. W i n d e s h e i m z e t k e n n i s i n w e r k i n g

Pijnpunten PBS. W i n d e s h e i m z e t k e n n i s i n w e r k i n g Pijnpunten PBS Programma Welkom en voorstellen Pijnpunten SWPBS - Pijnpunten kort toelichten - World café: pijnpunten verkennen - Plenair inventariseren Wettelijk kader SWPBS Pedagogische kwaliteit van

Nadere informatie

Typisch PBS! W i n d e s h e i m z e t k e n n i s i n w e r k i n g

Typisch PBS! W i n d e s h e i m z e t k e n n i s i n w e r k i n g Typisch PBS! Programma 1. Welkom en Voorstellen 2. Introductie 3. Delphi onderzoek 4. Data walk 5. Vragen en afronding Lectoraat onderwijsbehoeften in inclusieve omgevingen (dr. S. L. Goei) Hoe richt de

Nadere informatie

Gedragsondersteuningsplannen gebaseerd op de functie van het gedrag

Gedragsondersteuningsplannen gebaseerd op de functie van het gedrag Gedragsondersteuningsplannen gebaseerd op de functie van het gedrag Chantal van den Brink-Vlijm c.vandenbrink@nsg-groenewoud.nl José Wichers-Bots j.wichers@fontys.nl Programma Casus Moeilijke onderwijssituatie

Nadere informatie

Tekst: Monique Baard. Drie elementen zijn essentieel binnen SWPBS: preventie, ondersteuning in drie lagen en datagestuurd werken 2. Oregon, 2008.

Tekst: Monique Baard. Drie elementen zijn essentieel binnen SWPBS: preventie, ondersteuning in drie lagen en datagestuurd werken 2. Oregon, 2008. Er wordt de laatste jaren hard gewerkt aan het verbeteren van de leeropbrengsten van leerlingen en de didactische vaardigheden van leraren. Effectief onderwijs staat hoog op de agenda van de Inspectie

Nadere informatie

Inleiding 14. 3 De praktijk 26 Inleiding 26 Het werken met film/beeld in relatie tot PBS 28 Werkvormen aan de hand van de pijlers 29

Inleiding 14. 3 De praktijk 26 Inleiding 26 Het werken met film/beeld in relatie tot PBS 28 Werkvormen aan de hand van de pijlers 29 Inhoud Deel 1 De waarden als fundament; leerlingen betrekken bij de waarden en gedragsverwachtingen 13 Schoolwide Positive Behavior Support in een Nederlands Rebound jasje Een verkenning van de start van

Nadere informatie

Anti-pestprotocol. Basisschool Bleijerheide

Anti-pestprotocol. Basisschool Bleijerheide Anti-pestprotocol Basisschool Bleijerheide Inhoudsopgave anti-pestprotocol Bladzijde 1. Inleiding 3 2. Definitie van pesten 4 3. Uitgangspunten van de school 5 4. Wat doen we ter preventie en hoe gaan

Nadere informatie

Over gedragsverwachtingen en regels binnen SWPBS

Over gedragsverwachtingen en regels binnen SWPBS ARTIKEL School Wide Positive Behavior Support, deel 1 1 Over gedragsverwachtingen en regels binnen SWPBS Ella van Bergen, Anita Blonk, Monique Nelen Nagenoeg alle scholen hebben regels opgesteld die een

Nadere informatie

Excellent leraarsgedrag is te leren!

Excellent leraarsgedrag is te leren! Excellent leraarsgedrag is te leren! Krach2g Meesterschap 2 VELOV conferen2e 6 februari 2012 Sui Lin Goei Onderwijscentrum VU Henjo de Looper Hogeschool Windesheim Marike Snippe - Hogeschool Windesheim

Nadere informatie

Visie op taal en geïntegreerde zorg verankeren op beleidsniveau: Good practices en succesfactoren van implementatieprocessen in diverse VO-sectoren.

Visie op taal en geïntegreerde zorg verankeren op beleidsniveau: Good practices en succesfactoren van implementatieprocessen in diverse VO-sectoren. Nationale Dyslexie Conferentie 2013 Paralleltrack VO2 Visie op taal en geïntegreerde zorg verankeren op beleidsniveau: Good practices en succesfactoren van implementatieprocessen in diverse VO-sectoren.

Nadere informatie

Workshop SWPBS en Pestpreventie. Angeline van der Kamp MA

Workshop SWPBS en Pestpreventie. Angeline van der Kamp MA Workshop SWPBS en Pestpreventie Angeline van der Kamp MA SWPBS Conferentie Vrijdag 14 november 2014 De Staatsecretaris van OCW: Pestpreventie op school MOET!. en hoe gaan we dat doen met SWPBS? Workshopleider

Nadere informatie

Het Pedagogisch Klimaat en SWPBS

Het Pedagogisch Klimaat en SWPBS Het Pedagogisch Klimaat en SWPBS We vinden het heel belangrijk dat er een goede sfeer heerst tussen de kinderen onderling, tussen de leerkrachten en de kinderen en tussen de leerkrachten onderling. Een

Nadere informatie

Op het tweede gezicht...wat gaat hier allemaal goed?

Op het tweede gezicht...wat gaat hier allemaal goed? Op het tweede gezicht...wat gaat hier allemaal goed? BAG/SWPBS Workshopronde 3 De Drukke Klas in Positieve Beweging Angeline van der Kamp MA Fontys OSO A.vanderKamp@fontys.nl Insoo Kim Berg en Solution

Nadere informatie

Uitleg van de items van de Benchmarks of Quality voor teamleden. In de omschrijving wordt uitgegaan van de ideale situatie.

Uitleg van de items van de Benchmarks of Quality voor teamleden. In de omschrijving wordt uitgegaan van de ideale situatie. Uitleg van de items van de Benchmarks of Quality voor teamleden. In de omschrijving wordt uitgegaan van de ideale situatie. Het PBS team 1. Het PBS-team heeft de ondersteuning van de directie De directie

Nadere informatie

1 e BAG conferentie. Wim Claasen Pedagogisch handelen: voorkomen en ondervangen

1 e BAG conferentie. Wim Claasen Pedagogisch handelen: voorkomen en ondervangen 1 e BAG conferentie Wim Claasen Pedagogisch handelen: voorkomen en ondervangen Voorkomen is beter dan genezen Een eenvoudige waarheid, maar in de praktijk niet vanzelfsprekend. Hebt u wel eens geprobeerd

Nadere informatie

PBS op het schoolplein. Schooljaar 2013-2014

PBS op het schoolplein. Schooljaar 2013-2014 PLEINPLAN PBS op het schoolplein Schooljaar 2013-2014 Als een kind niet kan leren op de manier zoals wij het onderwijzen, moeten we ze misschien onderwijzen op de manier zoals zíj leren.. 1 Inhoudsopgave

Nadere informatie

NIEUWSBRIEF. Jaargang 2 September 2013 VOORWOORD. In dit nummer: - Voorwoord 1. - Wist u dat 2 - SWPBS 2. - Intervisie R&W 3. - Op maat trajecten 3

NIEUWSBRIEF. Jaargang 2 September 2013 VOORWOORD. In dit nummer: - Voorwoord 1. - Wist u dat 2 - SWPBS 2. - Intervisie R&W 3. - Op maat trajecten 3 NIEUWSBRIEF Jaargang 2 September 2013 In dit nummer: - Voorwoord 1 - Wist u dat 2 - SWPBS 2 - Intervisie R&W 3 - Op maat trajecten 3 - Nieuw aanbod 3 - Uitgelichte workshops 4 - KECCademy 5 VOORWOORD Voor

Nadere informatie

PBS Schoolwide Positive Behavior Support. Sigrid Bokkers

PBS Schoolwide Positive Behavior Support. Sigrid Bokkers PBS Schoolwide Positive Behavior Support Sigrid Bokkers sigridbokkers@bco-onderwijsadvies.nl WELKOM OPDRACHT Wat is er positief veranderd op school (door PBS)? Wat doen de kinderen en leerkrachten nu meer

Nadere informatie

Welkom. Presentation SWPBS conferentie 13 november 2015

Welkom. Presentation SWPBS conferentie 13 november 2015 Welkom Presentation SWPBS conferentie 13 november 2015 Wij werken aan een veilige school! SWPBS als proces van schoolontwikkeling en persoonlijke verantwoordelijkheid Angeline van der Kamp MA a.vanderkamp@fontys.nl

Nadere informatie

SPRINT NIEUWSBRIEF MAART 2015

SPRINT NIEUWSBRIEF MAART 2015 SPRINT NIEUWSBRIEF MAART 2015 SPRINT-nieuwsbrief In deze nieuwsbrief komen de volgende onderwerpen aan bod: Uitkomsten evaluatie SPRINT SPRINT in 2015 Onderzoek naar de uitvoering van de SPRINT-screening

Nadere informatie

PBS Schoolwide Positive Behavior Support. Sigrid Bokkers

PBS Schoolwide Positive Behavior Support. Sigrid Bokkers PBS Schoolwide Positive Behavior Support Sigrid Bokkers sigridbokkers@bco-onderwijsadvies.nl WELKOM Welke invloed hebben we als volwassenen op het gedrag van kinderen? Hoe reageren we op de kinderen bij

Nadere informatie

Ouderavond de Triangel. Werken aan een positief pedagogisch klimaat voor leren met behulp van School Wide Positive Behavior Support

Ouderavond de Triangel. Werken aan een positief pedagogisch klimaat voor leren met behulp van School Wide Positive Behavior Support Ouderavond de Triangel Werken aan een positief pedagogisch klimaat voor leren met behulp van School Wide Positive Behavior Support Welkom Wat kunt u verwachten? Inleiding op School Wide Positive Behavior

Nadere informatie

Arrangeren. Arrangeren/ Algemene inleiding. ( Eerste ervaringen/ aandachtspunten vanuit het loket en context arrangeren/ passend onderwijs)

Arrangeren. Arrangeren/ Algemene inleiding. ( Eerste ervaringen/ aandachtspunten vanuit het loket en context arrangeren/ passend onderwijs) Arrangeren Arrangeren/ Algemene inleiding ( Eerste ervaringen/ aandachtspunten vanuit het loket en context arrangeren/ passend onderwijs) Good Practice 1. Arrangement 1 casus instromer half jaar 2. Arrangement

Nadere informatie

Mirella van Minderhout NVO-Orthopedagoog-Generalist, Onderwijskundige Cognitief gedragstherapeut VGCt Supervisor NVO-NIP

Mirella van Minderhout NVO-Orthopedagoog-Generalist, Onderwijskundige Cognitief gedragstherapeut VGCt Supervisor NVO-NIP Realiseren en sturen van basisondersteuning in praktijk VO-Raad congres Passend graag 13 oktober 2016 Mirella van Minderhout NVO-Orthopedagoog-Generalist, Onderwijskundige Cognitief gedragstherapeut VGCt

Nadere informatie

Welbevinden van leerlingen vergroten in het VO; screening op groen; begeleiding op geel?

Welbevinden van leerlingen vergroten in het VO; screening op groen; begeleiding op geel? Welbevinden van leerlingen vergroten in het VO; screening op groen; begeleiding op geel? Trees Das t.das@fontys.nl www.leerlingincontext.nl www.bvsvo.nl (nieuw) 5 e SWPBS congres, 15 nov 2013 Contextuele

Nadere informatie

De leerkracht als pedagogische professional voor het voetlicht

De leerkracht als pedagogische professional voor het voetlicht ARTIKEL Pedagogische sensiviteit van de leerkracht middels School Wide Positive Behavior Support De leerkracht als pedagogische professional voor het voetlicht Marjan Tamse, Judith van Gool & Anouke Bakx

Nadere informatie

SWPBS: meer dan behaviorisme? W i n d e s h e i m z e t k e n n i s i n w e r k i n g

SWPBS: meer dan behaviorisme? W i n d e s h e i m z e t k e n n i s i n w e r k i n g SWPBS: meer dan behaviorisme? Programma Welkom & intro: de kern Pedagogische kwaliteit: de opdracht & keuzes in de uitvoering Theoretische kaders De functie & kwaliteit van feedback Belonen/ erkennen/

Nadere informatie

Schoolondersteuningsprofiel: is onze school de passende plek voor uw kind?

Schoolondersteuningsprofiel: is onze school de passende plek voor uw kind? Schoolondersteuningsprofiel: is onze school de passende plek voor uw kind? Wat is het schoolondersteuningsprofiel en waar dient het voor? Het schoolondersteuningsprofiel beschrijft welke ondersteuning

Nadere informatie

III extra ondersteuning Niveau 3. Bestuurs systematiek. Monitoren en evalueren minimaal na 3 maanden in am, met AB-er en ouders

III extra ondersteuning Niveau 3. Bestuurs systematiek. Monitoren en evalueren minimaal na 3 maanden in am, met AB-er en ouders I Basis Ontwikkeling kind stagneert Interventie bespreken in kindbespreking Interventie uit te voeren door leerkracht zonder Niveau 1 II Basis + Niveau 2 Niveau 2 Niveau 2 extra Monitoren en evalueren

Nadere informatie

Leerlijn Omgaan met ongewenst gedrag Workshop 4: Oplossingsgerichte gesprekken voeren, Aandachtsemmers vullen in jouw klas

Leerlijn Omgaan met ongewenst gedrag Workshop 4: Oplossingsgerichte gesprekken voeren, Aandachtsemmers vullen in jouw klas Leerlijn Omgaan met ongewenst gedrag Workshop 4: Oplossingsgerichte gesprekken voeren, Aandachtsemmers vullen in jouw klas 17 juni 2015 13.30 16.00 uur Madeleine Vreeburg Miranda Noom Leerlijn Omgaan met

Nadere informatie

ROOSTER 2012-2013 BIJEENKOMSTEN, STUDIEDAGEN EN VERGADERINGEN BESTUUR SAMENWERKINGSVERBAND, STUURGROEP WSNS, RESONANSGROEP SPOE, ZAT, PCL

ROOSTER 2012-2013 BIJEENKOMSTEN, STUDIEDAGEN EN VERGADERINGEN BESTUUR SAMENWERKINGSVERBAND, STUURGROEP WSNS, RESONANSGROEP SPOE, ZAT, PCL ROOSTER 2012-2013 BIJEENKOMSTEN, STUDIEDAGEN EN VERGADERINGEN BESTUUR SAMENWERKINGSVERBAND, STUURGROEP WSNS, RESONANSGROEP SPOE, ZAT, PCL BESTUUR SAMENWERKINGSVERBAND Datum Tijd Plaats 20-11-12 9.00 tot

Nadere informatie

Het IGDI model. Het belang van goede instructie. Bij welke leerkrachten leren kinderen het beste? (Good 1989) Instructie en risicoleerlingen

Het IGDI model. Het belang van goede instructie. Bij welke leerkrachten leren kinderen het beste? (Good 1989) Instructie en risicoleerlingen Het IGDI model Leesverbetertraject Enschede 8/11/07 Het belang van goede Risicoleerlingen deden het bij goede leerkrachten net zo goed als gemiddelde leerlingen bij zwakke leerkrachten. Niets was effectvoller

Nadere informatie

Marjan van de Goor Havo Notre Dame des Anges Mariëtte Haasen Fontys OSO

Marjan van de Goor Havo Notre Dame des Anges Mariëtte Haasen Fontys OSO Marjan van de Goor Havo Notre Dame des Anges Mariëtte Haasen Fontys OSO 1. Heb duidelijke verwachtingen 1. Heb duidelijke verwachtingen 2. Leer verwachtingen aan Mentorlessen voor klas 1 t/m 5 o Algemeen

Nadere informatie

Basisondersteuning Samenwerkingsverband Stromenland

Basisondersteuning Samenwerkingsverband Stromenland Basisondersteuning Samenwerkingsverband Stromenland Inleiding Binnen het samenwerkingsverband Stromenland is met diverse gremia gezamenlijk gekomen tot deze notitie basisondersteuning. De procesgang is

Nadere informatie

Het kastje en de muur. Voor iedereen met vragen over ouderschap, opvoeding en de ontwikkeling van kinderen van 0-23 jaar

Het kastje en de muur. Voor iedereen met vragen over ouderschap, opvoeding en de ontwikkeling van kinderen van 0-23 jaar Het kastje en de muur Voor iedereen met vragen over ouderschap, opvoeding en de ontwikkeling van kinderen van 0-23 jaar Visie Ouders zijn verantwoordelijk. Zij hebben recht op steun bij vragen en problemen

Nadere informatie

EEN WAARDERENDE KIJK OP DE LEERLING: PRAKTIJKVERHAAL VAN EEN VLAAMSE SCHOOL OVER SWPBS. Gilbert Deketelaere

EEN WAARDERENDE KIJK OP DE LEERLING: PRAKTIJKVERHAAL VAN EEN VLAAMSE SCHOOL OVER SWPBS. Gilbert Deketelaere EEN WAARDERENDE KIJK OP DE LEERLING: PRAKTIJKVERHAAL VAN EEN VLAAMSE SCHOOL OVER SWPBS Gilbert Deketelaere Even voorstellen Beleidsondersteuner, kwaliteitscoördinator aan het Sint-Godelievecollege, Gistel-Eernegem,

Nadere informatie

Positive Behaviour Support. Gezamenlijke gedragsaanpak OBS De Spiegel

Positive Behaviour Support. Gezamenlijke gedragsaanpak OBS De Spiegel Positive Behaviour Gezamenlijke gedragsaanpak OBS De Spiegel 2 Inleiding In januari 2014 zijn we op OBS De Spiegel gestart met het gedragsprogramma Positive Behaviour. De aanleiding om met een programma

Nadere informatie

Realiseren en sturen van basisondersteuning in praktijk. Mirella van Minderhout

Realiseren en sturen van basisondersteuning in praktijk. Mirella van Minderhout Realiseren en sturen van basisondersteuning in praktijk Mirella van Minderhout Info@bureaumind.nl 1 Pedagogisch handelen + 2 Wat merkt de docent ervan, in uw handelen, dat hij er toe doet? 3 Wat is goed

Nadere informatie

Verslag 11 de ASPBS conferentie Chicago. Door: Angeline van der Kamp en Yvonne Souisa-Vlam

Verslag 11 de ASPBS conferentie Chicago. Door: Angeline van der Kamp en Yvonne Souisa-Vlam Verslag 11 de ASPBS conferentie Chicago Door: Angeline van der Kamp en Yvonne Souisa-Vlam Op 6 en 7 maart hebben Angeline van der Kamp en Yvonne Souisa namens Fontys OSO de 11 de internationale conference

Nadere informatie

Locatie Sprang-Capelle Rembrandtlaan ES Sprang-Capelle T Locatie Landgoed Driessen Burgemeester van Casterenstraat GA

Locatie Sprang-Capelle Rembrandtlaan ES Sprang-Capelle T Locatie Landgoed Driessen Burgemeester van Casterenstraat GA SCHOOLONDERSTEUNINGSPROFIEL Koningsschool Wat is het schoolondersteuningsprofiel en waar dient het voor? Het schoolondersteuningsprofiel beschrijft welke ondersteuning wij kinderen kunnen bieden die op

Nadere informatie

Informatieavond 12 januari havo en atheneum

Informatieavond 12 januari havo en atheneum Informatieavond 12 januari 2017 havo en atheneum Chris Verboven Schoolleider havo en atheneum (onderbouw) Programma Presentatie, pauze, vraag en antwoord, afsluiting Organisatie Cals College College Cals

Nadere informatie

Gecomprimeerd schoolondersteuningsprofiel

Gecomprimeerd schoolondersteuningsprofiel pagina 1 van 7 Gecomprimeerd schoolondersteuningsprofiel Algemene gegevens School BRIN Charlois (18OR00) Charlois 18OR00 Directeur Lydia van den Hoonaard Adres Clemensstraat 117 3082 CE ROTTERDAM Telefoon

Nadere informatie

Jaarplan o.b.s. De Boomhut 2015-2016

Jaarplan o.b.s. De Boomhut 2015-2016 Jaarplan o.b.s. De Boomhut 2015-2016 Inleiding Elk jaar stellen wij als team van o.b.s. De Boomhut gezamenlijk een jaarplan op. Vanuit de evaluatie van het vorige jaarplan, gekoppeld aan de strategische

Nadere informatie

Welkom! Thema: GEDRAG. Bijeenkomst Intern Begeleiders & Bovenschoolse Pool MDO 25 januari 2017 t Visnet, Huizen

Welkom! Thema: GEDRAG. Bijeenkomst Intern Begeleiders & Bovenschoolse Pool MDO 25 januari 2017 t Visnet, Huizen Welkom! Thema: GEDRAG Bijeenkomst Intern Begeleiders & Bovenschoolse Pool MDO 25 januari 2017 t Visnet, Huizen Programma 13.00 u Welkom en toelichting op het thema Johan Vroegindeweij Inleiding/ theorie

Nadere informatie

Tekst: Priscilla van Elburg

Tekst: Priscilla van Elburg Gaat in de klas veel aandacht naar enkele leerlingen met gedragsproblemen, waardoor de docent het gevoel krijgt dat de rest van de klas tekort wordt gedaan? School Wide Positive Behavior Support is ook

Nadere informatie

Protocol Dyscalculie. De Stelberg

Protocol Dyscalculie. De Stelberg Protocol Dyscalculie De Stelberg Inhoud Inleiding 2 Visie en uitgangspunten 3 Wat wordt verstaan onder dyscalculie? 4 Leren rekenen en rekenproblemen 4 Drie pijlers 5 Interne diagnostiek 6 Externe diagnostiek

Nadere informatie

Quickscan reken- en wiskundeonderwijs

Quickscan reken- en wiskundeonderwijs Quickscan reken- en wiskundeonderwijs Gegevens school Naam school Adres school Plaats Telefoon e-mail Datum invulling Ingevuld door Functie invuller directie IB-er RT-er taal/leescoördinator leerkracht

Nadere informatie

Quickscan Zorg. Gegevens school. Naam school : Adres school : Plaats : Telefoon : Datum invulling : Ingevuld door :

Quickscan Zorg. Gegevens school. Naam school : Adres school : Plaats : Telefoon :   Datum invulling : Ingevuld door : Quickscan Zorg Gegevens school Naam school : Adres school : Plaats : Telefoon : E-mail : Datum invulling : Ingevuld door : Functie invuller : directeur IB er RT er leerkracht groep: Procedure Door het

Nadere informatie

KBS De Loofhut. Nieuwsbrief Schooljaar Maart 2019

KBS De Loofhut. Nieuwsbrief Schooljaar Maart 2019 KBS De Loofhut Nieuwsbrief Schooljaar 2018-2019 Maart 2019 Beste ouder(s), verzorger(s), Afgelopen vrijdag hebben we weer een studiedag gehad waarin PBS centraal heeft gestaan. Even wat PBS afspraken op

Nadere informatie

KEC Onderwijs. School Wide Positive Behavior Support. Actief aanleren en belonen van gewenst gedrag

KEC Onderwijs. School Wide Positive Behavior Support. Actief aanleren en belonen van gewenst gedrag School Wide Positive Behavior Support Actief aanleren en belonen van gewenst gedrag 1 Op elke school speelt wel wat: leerlingen die onrustig zijn in de klas, geklier op de trap, ruzies op het schoolplein.

Nadere informatie

De toegevoegde waarde van taakspel binnen BAG.

De toegevoegde waarde van taakspel binnen BAG. De toegevoegde waarde van taakspel binnen BAG. Taakgericht met Taakspel Taakspel is een hulpmiddel (spel) bij het invoeren van klassenregels. Zomaar wat uitspraken Kinderen worden steeds moeilijker, psychosociale

Nadere informatie

Zelfbeoordelingsonderzoek van Positive Behavior Support

Zelfbeoordelingsonderzoek van Positive Behavior Support Zelfbeoordelingsonderzoek van Positive Behavior Support School: Datum: Functie Administratief Onderwijsassistent Onderwijsondersteunend personeel Directie Leraar Ouders Intern Begeleider/ Zorgcoördinator

Nadere informatie

Concept Ondersteuningsprofiel

Concept Ondersteuningsprofiel Concept Ondersteuningsprofiel 1. Inleiding 2. Algemene gegevens l 2a. Contact en vaststellingsgegevens l Naam: Adres: Naam school Brin: Telefoon: E- mail: Opgesteld namens Datum directie en team Directeur

Nadere informatie

Checklist SWPBS: certificeringverslag voor scholen

Checklist SWPBS: certificeringverslag voor scholen School: De Harl-ekijn, Cuijk Datum bezoek: 19-03-2015 Niveau: groen, geel, rood Beoordeling: Geslaagd - = niet voldoende = voldoende = goed Schoolbrede niveau van PBS -- opmerkingen Schoolwaarden De gezamenlijke

Nadere informatie

De Maatwerkplek van basisschool Schinveld.

De Maatwerkplek van basisschool Schinveld. De Maatwerkplek van basisschool Schinveld. Leren en laten leren Vermunt J. (2006); Het leerproces en leren is ontwikkelen Voorwoord Hoe willen wij dat leerlingen leren? We willen dat ze dingen leren waar

Nadere informatie

RTI als model om leerprocessen te sturen. RTI als model om leerprocessen te sturen. Wat is RTI?

RTI als model om leerprocessen te sturen. RTI als model om leerprocessen te sturen. Wat is RTI? RTI als model om leerprocessen te sturen Bij de workshop: RTI als model om leerprocessen te sturen RTI als model om leerprocessen te sturen Inhoud van deze workshop: Wat is RTI Achtergrond RTI Overeenkomsten

Nadere informatie

Competenties / bekwaamheden van een daltonleerkracht

Competenties / bekwaamheden van een daltonleerkracht Competenties / bekwaamheden van een daltonleerkracht Tijdens de DON bijeenkomst van 13 november 2013 hebben we in kleine groepen (daltoncoördinatoren en directeuren) een lijst met competenties/bekwaamheden

Nadere informatie

Schoolondersteuningsprofiel

Schoolondersteuningsprofiel Afdeling Hardenberg Coevorden Schoolondersteuningsprofiel 2018-2019 Naam school Ingevuld op CBS Dr. Picardt 01-02-2018 Typering van de school als onderwijsondersteuningsvoorziening Op onze school stemmen

Nadere informatie

Protocol Goed gedrag is onze zorg. Onderdeel: Anti pestbeleid.

Protocol Goed gedrag is onze zorg. Onderdeel: Anti pestbeleid. Protocol Goed gedrag is onze zorg. Onderdeel: Anti pestbeleid. Een onderwijsprotocol tegen pesten houdt in dat door samenwerking het probleem van het pestgedrag bij kinderen wordt aangepakt. Hiermee willen

Nadere informatie

SCHOOLONDERSTEUNINGSPROFIEL SCHOOLJAAR Obs Koningin Emma

SCHOOLONDERSTEUNINGSPROFIEL SCHOOLJAAR Obs Koningin Emma SCHOOLONDERSTEUNINGSPROFIEL SCHOOLJAAR 2015-2016 Obs Koningin Emma 1 Voorwoord Voor u ligt het Schoolondersteuningsprofiel (SOP) van basisschool Koningin Emma. Iedere school stelt een SOP op, dit is een

Nadere informatie

Landelijk Expertisecentrum voor Onderwijs en Zorg. Inclusief Bekwaam: Ontwikkelscan

Landelijk Expertisecentrum voor Onderwijs en Zorg. Inclusief Bekwaam: Ontwikkelscan Landelijk Expertisecentrum voor Onderwijs en Zorg Inclusief Bekwaam: Ontwikkelscan Beeld van een leraar? Autonoom Avontuurlijk Professioneel Ontwikkelscan zelfbeoordeling met het oog op ontwikkeling ontwikkeld

Nadere informatie

PBS Training van het PBS-team: Draaiboek over TIPS voor de coach

PBS Training van het PBS-team: Draaiboek over TIPS voor de coach 1 PBS Training van het PBS-team: Draaiboek over TIPS voor de coach (60 minuten) werken met de TIPS agenda: data analyseren Doel: deelnemers weten hoe zij TIPS kunnen gebruiken om een PBSbijeenkomst efficiënt

Nadere informatie

PROTOCOL Ernstige Rekenwiskundeproblemen

PROTOCOL Ernstige Rekenwiskundeproblemen PROTOCOL Ernstige Rekenwiskundeproblemen en dyscalculie Stichting Primair Onderwijs Achterhoek Lohmanlaan 23 7003 DJ Doetinchem INHOUDSOPGAVE Inleiding... 3 Visie en uitgangspunten... 3 Route... 4 Wat

Nadere informatie

4 Schoolbreed aandacht voor gedrag Erik van Meersbergen

4 Schoolbreed aandacht voor gedrag Erik van Meersbergen 4 Schoolbreed aandacht voor gedrag Erik van Meersbergen Gedragsregels voor iedereen, training van sociale (cognitieve) vaardigheden voor groepjes en intensieve gedragsaanpak voor sommigen Dit artikel is

Nadere informatie

Leerlijn Omgaan met ongewenst gedrag. Workshop 2: Systematisch kijken & aanpakken volgens PBS

Leerlijn Omgaan met ongewenst gedrag. Workshop 2: Systematisch kijken & aanpakken volgens PBS Leerlijn Omgaan met ongewenst gedrag Workshop 2: Systematisch kijken & aanpakken volgens PBS 26 november 2014 13.30 16.00 uur Berber Klein Liesbeth van Well Leerlijn Omgaan met ongewenst gedrag in de klas

Nadere informatie

Schoolondersteuningsprofiel. De Goudvink

Schoolondersteuningsprofiel. De Goudvink Schoolondersteuningsprofiel De Goudvink 2018-2019 Bijeen Inleiding Het schoolondersteuningsprofiel Het school-ondersteuningsprofiel (SOP) brengt onze school, zowel kwalitatief als kwantitatief, in beeld.

Nadere informatie

Ouders en PBS. SWPBS conferentie Zwolle, 16 november 2012 Erica de Bruïne, Windesheim Trees Das, Fontys OSO

Ouders en PBS. SWPBS conferentie Zwolle, 16 november 2012 Erica de Bruïne, Windesheim Trees Das, Fontys OSO Ouders en PBS SWPBS conferentie Zwolle, 16 november 2012 Erica de Bruïne, Windesheim Trees Das, Fontys OSO Uitgangspunt workshop Ouders en PBS: waarden de piramide schoolbreed leerling centraal planmatig

Nadere informatie

Onderwijsondersteuningsprofiel

Onderwijsondersteuningsprofiel Onderwijsondersteuningsprofiel 2016-2017 Naam school KBS Mariabasisschool - Marknesse Ingevuld op 31-10-2016 Typering van de school als onderwijsondersteuningsvoorziening Kinderen ontwikkelen zich op verschillende

Nadere informatie