Bijlagen. Nuttige adressen 271. Bijlage: afbeeldingen van bloed, beenmerg en biopten 275. Register 281

Maat: px
Weergave met pagina beginnen:

Download "Bijlagen. Nuttige adressen 271. Bijlage: afbeeldingen van bloed, beenmerg en biopten 275. Register 281"

Transcriptie

1 269 Bijlagen Nuttige adressen 271 Bijlage: afbeeldingen van bloed, beenmerg en biopten 275 Register 281

2 271 Nuttige adressen J.C. Kluin-Nelemans, E.A. Tanasale-Huisman (Red.), Hematologie, Zorg Rondom, DOI / , Bohn Stafleu van Loghum, onderdeel van Springer Media 2013

3 272 Nuttige adressen Beroepsverenigingen Verpleegkundigen Stamceltransplantatie Special Interest Group Hematologie, SIG website: 7 Nederlandse Vereniging van Hemofilieverpleegkundigen Dr. Molenwaterplein 40 Hemofiliebehandelcentrum kamer D GD Rotterdam secr.nvhv@gmail.com Vereniging van Oncologieverpleegkundigen (VvOV) V&VN Oncologie Postbus RE Utrecht secretariaatoncologie@venvn.nl website: 7 World Federation of Haemophilia website: 7 Patiëntenverenigingen Aplastische anemie en PNH Stichting Zeldzame Bloedziekten (SZB) info@bloedziekten.nl website: 7 Essentiële trombocytemie (ET), polycythaemia vera (PV) en myelofibrose (MF) MPN Stichting Postbus GL Weert tel: info@mpn-stichting.nl website: 7 Hemofilie, ziekte van Von Willebrand en andere erfelijke bloedingsziekten Nederlandse Vereniging van Hemofilie-Patiënten (NVHP) Jan van Gentstraat GN Badhoevedorp tel: (van uur) website: 7

4 Nuttige adressen 273 ITP ITP Patiëntenvereniging Nederland tel: website: 7 Leukemie/lymfoom/multipel myeloom/stamceltransplantatie De vier verschillende patiëntenverenigingen (Stichting Contactgroep Leukemie, Lymfklierkanker Vereniging Nederland, Contactgroep Myeloom en Waldenström Patiënten, en Contactgroep SCT) gaan samen tot één grote belangengroep: Hematon. Dit vindt plaats in de loop van 2013/2014. Tot dan blijven de adressen van de vier belangenorganisaties nog apart. Hematon Patiëntenorganisatie bloedkanker, lymfklierkanker en stamceltransplantaties Churchilllaanlaan 11 (4e etage) Postbus RD Utrecht tel: Leukemie (waarbij alle soorten leukemie, acute en chronische, myeloïde en lymfatische, betrokken zijn) Stichting Contactgroep Leukemie Postbus RD Utrecht tel: website: 7 Lymfklierkanker LymfklierkankerVereniging Nederland Postbus BV Amersfoort tel: info@lymfklierkanker.nl website: 7 Multipel myeloom/ziekte van Kahler Contactgroep Myeloom en Waldenström Patiënten Secretariaat CMWP Heerbaan LR Asten tel: secretariaat@cmwp.nl website: 7

5 274 Nuttige adressen Stamceltransplantatie Contactgroep SCT Per adres: IKA Postbus AE Amsterdam website: 7 Thalassemie en sikkelcelanemie Oscar Nederland Postbus CA Bunnik website: 7 Trombose en longembolie Hartstichting Postbus CH Den Haag Informatielijn: website: 7 Trombosestichting Nederland Postbus AC Voorschoten tel: website: 7 Algemeen Het Behouden Huys (nazorg) Psycho-oncologisch therapiecentrum Rijksstraatweg 363-a 9752 CH Haren tel: website: 7 Vereniging Ouders, Kinderen en Kanker Schouwstede 2d 3431 JB Nieuwegein tel: bureau@vokk.nl Stichting Jongeren en Kanker (SJK) Postbus AE Amsterdam tel:

6 275 Bijlage: afbeeldingen van bloed, beenmerg en biopten J.C. Kluin-Nelemans, E.A. Tanasale-Huisman (Red.), Hematologie, Zorg Rondom, DOI / , Bohn Stafleu van Loghum, onderdeel van Springer Media 2013

7 276 Bijlage: afbeeldingen van bloed, beenmerg en biopten 1a = basofiele granulocyt 1b = eosinofiele granulocyt 1c = neutrofiele granulocyt 1d = staafkernige granulocyt 1e = lymfocyt 1f = monocyt. Figuur 1a f overzicht van circulerende leukocyten in normaal bloed.

8 Bijlage: afbeeldingen van bloed, beenmerg en biopten 277 2a = kleine vergroting waarin losse celelementen en vetcellen 2b = hogere vergroting: mkc = megakaryocyt E = erytropoëse: orthochromatische erytroblasten My = myelopoëse: myelocyt B = blast, waarschijnlijk een myeloblast. Figuur 2a b overzicht normaal beenmergaspiraat.

9 278 Bijlage: afbeeldingen van bloed, beenmerg en biopten 3a = normaal rood bloedbeeld 3b = megaloblastair bloedbeeld: de erytrocyten zijn groter dan normaal, vaak ovaal van vorm; de pijl wijst naar een gehypersegmenteerde neutrofiele granulocyt 3c = microcytair bloedbeeld: de erytrocyten zijn kleiner dan normaal en vaak hypochroom 3d = sikkelcelcrise: de sterretjes wijzen naar erytrocyten die de sikkelvorm hebben aangenomen. Figuur 3a d overzicht rode bloedbeelden. 4a = NHL, type diffuus grootcellig B- cellymfoom 4b = hodgkin-lymfoom: de pijl wijst naar een reed-stemberg-cel. Figuur 4a b voorbeelden van een maligne lymfoom.

10 Bijlage: afbeeldingen van bloed, beenmerg en biopten 279 5a = chronisch lymfatische leukemie (bloed): de ster staat bij een Gumprechtse schol (kapot gestreken CLL-cel, ook wel smudge cell genoemd). Goed is te zien hoe klein de lymfocyten zijn bij een CLL 5b = bloedbeeld van chronisch myeloïde leukemie met karakteristiek mengbeeld van myeloïde cellen in verschillende rijpingsstadia 5c = beenmerg van een patiënt met een multipel myeloom. Het beeld wordt gedomineerd door grotendeels afwijkende plasmacellen. 5d = beenmerg met een acute myeloïde leukemie. De inzet toont een myeloblast met een fijne auerse staaf (zie pijl).. Figuur 5a d overzicht van verschillende leukemieën en het multipel myeloom.

11 281 Register J.C. Kluin-Nelemans, E.A. Tanasale-Huisman (Red.), Hematologie, Zorg Rondom, DOI / , Bohn Stafleu van Loghum, onderdeel van Springer Media 2013

12 282 Register B-lymfoblastaire leukemie 95 T-lymfoblastaire leukemie 95 5-azacitidine 89, 102 5q-syndroom mercaptopurine 89, 96 A aangeboren immuunsysteem 10 ABO-incompatibiliteit 59 ABVD 118, 235 acceleratiefase acenocoumarol (Sintrom ) 201, 203 ACE-remmers 48, 58 acetylsalicylzuur (Aspirine ) 227 aciclovir (Zovirax ) 215 acroleïne 235 ACS (acute chest syndrome) 260 acute chest syndrome (ACS) 260 acute lymfatische leukemie (ALL) 7, 83, 85, 92, 95, 96, 167, 168 acute myeloïde leukemie (AML) 7, 83, 85, 86, 88, 89, 102, 167 ADAMTS aderlating 46, 111 adriamycine 96, 118, 121, 235 aferese 56, 164 afweer cellulaire 209 humorale 209 afweerstoornissen 114, 124 afweersysteem 10 aids 5, 51, 77 AIHA (auto-immuunhemolytische anemie) 32 ALAT 222 ALCL (anaplastisch grootcellig lymfoom) 124 alcoholmisbruik 26 alemtuzumab 125, 136, 236, 241 alertkaart 252 alkyleerders 88 alkylerende middelen 235 ALL (acute lymfatische leukemie) 7, 83, 85, 92, 95, 96, 167, 168 precursor-t-cel 95 precursor-b-cel 95 all transretinoic acid (ATRA) 90 allergie 19 alloantistoffen 33, 39 43, 186 allogene stamcelinfusie 54 allogene stamceltransplantatie 167 allogene stamceltransplantatie (allo-sct) 101, 149, 209 allo-sct (allogene stamceltransplantatie) 89, 101, 209 ambulante zorgtrajecten 247 amfotericine (Ambisome ) 216 amfotericine B (Fungizone ) 215 aminoglycosiden amikacine 216 gentamicine 216 tobramycine 216 AML (acute myeloïde leukemie) 7, 83, 85, 86, 88, 89, 102, 167 AML1-ETO 86 amoxicilline 123 amoxycilline 215 amyloïdose 181 anafylactische reacties 47, 58, 62 anafylaxie 27, 46, 57, 71 anaplastisch grootcellig lymfoom (ALCL) 124 androgenen 23 anemie 24, 25, 28, 99 aplastische 26, 167 auto-immuunhemolytische 32, 34, 45 bij chronische ziekten 28 hemolytische 30 ijzergebreks- 26, 30 macrocytaire 25, 26 megaloblastaire 27 microcytaire 25 normocytaire 26 sikkelcel- 30, 31, 34 anidulafungine 216 Ann Arbor-stadiëring 117 anthracyclinen 89 antibiotica 34, 135, 209, 210, 214, 215 cytotoxische 237 anticardiolipine antistoffen 199 anticoagulantia 187, 200 bijwerkingen 203 antifosfolipide antistoffen 199 antifosfolipidesyndroom 200 antigeen 10, 18 antigeenreceptor 14, 129, 132 antimetabolieten 238, 239 antistoffen 209 allo- 33, 39 43, 186 anticardiolipine 199 antifosfolipide 199 auto- 32, 39 bifasische IgG- 32 HLA- 72, 228 HPA- 50 IgG- 32, 34 IgM- 32 antistofvorming 15 anti-t-celglobuline (ATG) 30 anti-thymoglobuline (ATG) 101 antitrombine 179, 199, 200 antitrombotica 187, 188 aplastische anemie 167 aplastische crisis 32 apoptose 6, 18, 104, 128 aptt (geactiveerde partiële tromboplastinetijd) 54, 178, 182 Ara-C 89 argatroban (Arganova ) 203 arseentrioxide 90, 109 arteriële trombose 110, 196, 205 ASAT 222 asparaginase 96, 236, 241 Aspergillus 211, 212 aspiraat 85, 225, 227 asplenie 260 astma 20 ATG (anti-t-celglobuline) 30 ATG (anti-thymoglobuline) 101 ATRA-syndroom 90 atriumfibrilleren 196 autoantistoffen 32, 39 auto-immune hemolytische anemie 251 auto-immuunhemolyse 25 auto-immuunhemolytische anemie (AIHA) 32, 34, 45 auto-immuunziekten 19 autologe stamceltransplantatie 134, 167 autorijden 255 azacitidine 236, 239 B bactericiden 215 bacteriëmie, kathetergeassocieerde 219 bacteriën 10, 40, 45, 46, 129, 208 anaerobe 209 gramnegatieve 211, 214, 216 grampositieve 214 BAL (bronchoalveolaire lavage) 211 B-ALL 92 basofiele granulocyten 5, 6, 10 basofiele leukemie acute 88 basofielen 222 basofilie 106 BCR-ABL 104, BEACOPP 119, 235 BEAM-schema 166

13 Register 283 A C beenmergbiopt 2, 135, 223 beenmergkleuring 94 beenmergonderzoek 2, 3, 28, 83, 225 bekkenvenentrombose 198 belprocedures 253 bence-jones-eiwit 140 bendamustine 148, 235, 236 benzeen 84 bestraling 251 bestraling bloedproduct 51 bètathalassemie 169 bifasische IgG-antistoffen 32 bifenotypische leukemie, acute 88 Binet-stadia bisfosfonaten 152 blastaire plasmacytoïde dendritische celneoplasma 88 blasten 8, 38, 82 84, 98, 100, 227 blastencrisis 104, bleeding score 182 bleomycine 118, 235, 236 bloedarmoede 3, 23, 24, 26, 30, 33, 34, 77, 130 bloedbeeld 28, 222, 223 bloedgroep 39, 41, 42 antigenen 4 controle 77 bloeding 48, 50, 57, 83, 87, 178, 186, 203 bloedingsneiging 178, , 187, 189, 249 verworven 187 bloedonderzoek 2, 83 bloedplaatjes 178 bloedstolling 178 bloedtransfusie 38, 39, 41, 43, 52, 54, 62, 69 wetgeving 74 bloedverlies acuut 24, 25 chronisch 25 excessief 183, 184, 186 langzaam 30 na kleine trauma s 83 bloemen 255 B-lymfoblastair lymfoom 115 B-lymfocyten 6, 10, 14, 18, 129, 172, 209, 228 geheugen-b-cellen 129 naïeve B-cellen 129 bortezomib 138, 146, 147, 236 bosutinib 109 botpijn 93, 151 botten 31, 115, 117 bradykinine 48, 58 BRAF-oncogen 135 brentuximab 125 bronchoalveolaire lavage (BAL) 211 bronchoscopie 211 BSE (bezinkingssnelheid) 114, 224 BSE (boviene spongiforme encephalopathie) 52 B-symptomen 117, 118 buikvenentrombose 205 burkitt-lymfoom 123, 229 busulfan 107, 235, 236 C calcium 39, 53 Candida albicans 212 captopril 48 carbasalaatcalcium (Ascal ) 227 carfilzomib 148 carmustine 235, 236 caspofungine 216 cast-nefropathie 144 CBFB-MYH11 86 CD (cluster of differentiation) 225 CD20 133, 225 CD34 164, 225 CD34-selectie 170 CD4-positieve T-lymfocyten 17 CD8-positieve T-lymfocyten 17 celcyclus 234 cellcept 172 cellen dendritische 11, 13, 18 cellulaire afweer 209 celmembraan 170, 186 centraalveneuze katheter (CVC) 216, 217 centrale lijn 247 centrale zenuwstelsel 229, 231 chemotherapeutica 234 chemotherapie 82, 87, 90, 107, 118, 121, 125, 133, 165 chimerisme 162 chloorambucil 123, 133, 134, 235, 236 chloroom 84 CHOP 235 CHOP (cyclofosfamide, vincristine, prednison, doxorubicine) 133 chromosomaal onderzoek 86 chromosomale afwijkingen 145 chromosomenonderzoek 100 chromosoom 31, 39, 228 philadelphia- 93, 95, 104 chromosoom chromosoom 8 86 chromosoom chronische lymfatische leukemie (CLL) 7, 8, , 133, 134, 168, 209 chronische myeloïde leukemie (CML) 7, 8, 94, 104, 106, 108, 109, 167, 175 chronische myelomonocytenleukemie (CMML) 101 chronische myeloproliferatieve neoplasma s (MPN) 104 ciclosporine 2, 30, 101, 124 ciprofloxacine 214 cisplatine 235, 236 citraat 53, 56, 59 cladribine 51, 135, 236, 239 claritromycine 123 CLL (chronische lymfatische leukemie) 7, 8, , 133, 134, 168, 209 cluster of differentiation (CD) 225 CML (chronische myeloïde leukemie) 7, 8, 104, 106, 108, 109, 167, 175 acceleratiefase 106 blastencrisis 106 CML (chronische myeloïde leukemie_ chronische fase 107 CMML (chronische myelomonocytenleukemie) 101 CMV (cytomegalovirus) 172, 212 coagulasenegatieve stafylokokken (CoNS) 208, 211, 216 coeliakie 27, 124 cognitieve gedragstherapie 256 colistine 214 combinatiechemotherapie 205 compatibiliteitsonderzoek 41, 45 complementlysis 12 complementsysteem 12 complete remissie (CR) 89, 230 compressie-echografie 198 compressietherapie 202, 204 computertomografie (CT) 230 conditionering 166 congenitale sferocytose 25 CoNS (coagulasenegatieve stafylokokken) 208, 211, 216 consolidatiekuur 89, 96 contactisolatie 213 coombs-test 32, 49 corticosteroïden 95, 133, 181 cotrimoxazol 214 counseling, genetische 262 C-reactieve proteïne (CRP) 210, 224

14 284 Register Creutzfeldt-Jakob, ziekte van 52 cristabiopsie 85, 117 CRP (C-reactieve proteïne) 210, 224 cryopreservatie van embryo s 253 van ovariumweefsel 253 CT (computertomografie) spiraal- 230 Cushing, ziekte van 181 CVC (centraalveneuze katheter) 216, 217 CVP (cyclofosfamide, vincristine, prednison) 121, 123, 133 cyclofosfamide 119, 121, 235, 236 cytarabine 89, 108, 235, 236, 239 cytochemie 82, 85 cytogenetica 86 cytogenetische afwijkingen 132 cytokinen 12, 170, 173 pro-inflammatoire 12 cytokinestorm 170, 173 cytomegalovirus (CMV) 172, 212 cytopenie 98, 99 cytostatica 84, 86, 87, 89, 109, 125, 128, 133, 135, 209 cytotoxie 16 cytotoxische antibiotica 237 D dabigatran 202, 205 dacarbazine 118, 235, 236 dalteparine (Fragmin ) 201 danaparoïde (Orgaran ) 203 dasatinib 96, 109, 236 daunorubicine 89, 236 DDAVP (desmopressine, Minrin ) 178, 184 dehydratie 222 dendritische cellen 11, 13 desmopressine (DDAVP, Minrin ) 184, 186 dexamethason 149, 235 DHAP 235 diafragma 117 diarree 50, 171, 248 diathese hemorragische 249 diepe veneuze trombose 147 diepe veneuze trombose (DVT) 190, 196, 197, 205 dierenbeet 252 diffuse intravasale stolling (DIS) 46, 181, 189, 190 diffuus grootcellig B-cellymfoom (DLBCL) 121 dimethylsulfoxide (DMSO) 45, 56 DIS (diffuse intravasale stolling) 181, 189, 190 DLI (donorleukocyteninfusie) 173 DNA 84, 129, 228, 234 donorleukocyteninfusie (DLI) 173 donorlymfocyteninfusies (DLI) 107 doxorubicine 236 drug fever 210 dry tap 85, 111, 135, 226 DVT (diepe veneuze trombose) 190, 196, 197, 205 E EBMTR (European Bone Marrow Transplantation Registry) 163 EBV (epstein-barr-virus) 172, 212 EC (erytrocytenconcentraat) gewassen 62 leukocytenarm 62 echografie 230 echografie, compressie- 198 ECP (extracorporele fotoferese) 172 eczeem 20 EDTA 4, 223 Ehlers-Danlos, syndroom van 181 eicellen 253 eiwitelektroferese 222 elotuzumab 148 eltrombopag 192 enalapril 48 endo-echografie 230 endogene flora 208 endotheel 179 engraftment 165 enoxaparine (Clexane ) 201 enzymdeficiënties 30 EORTC (European Organisation for Research and Treatment of Cancer) 117 eosinofiele granulocyten 5, 6, 10 eosinofilie 106 epo (erytropoëtine) 3, 23, 59, 101, 110, 154 epstein-barr-virus (EBV) 84, 114, 124, 172, 212 erytroblast 23 erytrocyten 3, 4, 23, 24, 32, 34, 58, 77 ABO-incompatibele 55 concentraat 35 erytrocytenantigenen 48 erytrocytenconcentraat (EC) 62 erytroïde leukemie, acute 88 erytromelalgie 110 erytropoëtine (epo) 3, 23, 59, 101, 110, 154 Escherichia coli 211 essentiële trombocytemie (ET) 7, 104, 111 esterasekleuring 85 ET (essentiële trombocytemie) 7, 104, 111 etoposide 89, 119, 235, 236 European Bone Marrow Transplantation Registry (EBMTR) 163 extracorporele fotoferese (ECP) 172 F factor II 179 factor IX 257 factor VII 179 factor VIII 178, 183, 184, 257 factor X 179 factor XIII 179 factor-v-leiden 199 fagocytose 11 FCR-schema (fludarabine, cyclofosfamide, rituximab) 128, 133 feneticilline (Broxil ) 215 fenprocoumon (Marcoumar ) 201, 203 ferritine 23, 53 ferrofumaraat 23, 26 fertiliteit 118 fever of unknown origin (FUO) 212 FFP (vers bevroren plasma) 64, 187, 203 fibrine 179 fibrinogeen 57, 179, 186 fibrinogenolyse 193 fibrinolyse 179, 183 fibrinolytica 187 filter 59, 69 HEPA- 213 FISH (fluorescentie-in-situ-hybridisatie) 228 flowcytometer 225 fluconazol 208, 214, 215 fludarabine 133, 236, 239 fluorescentie-in-situ-hybridisatie (FISH) 228 fluoroquinolonen 214 foliumzuur 27 29, 32, 33 foliumzuurantagonisten 239 folliculair lymfoom 120, 121 fondaparinux (Arixtra ) 203, 205 FUO (fever of unknown origin) 212

15 Register 285 C H G G1-fase 234 G2-fase 234 G6PD (glucose-6-fosfaatdehydrogenase) 24 G6PD-deficiëntie 30, 31, 34 galactomannan 211 galbulten 47, 78 gammaglobulinen 222 ganciclovir 52 GC (granulocytenconcentraat) 64 G-CSF (granulocyte-colony stimulating factor) 3, 101, 119, 121, 149, 164, 232 geactiveerde partiële tromboplastinetijd (aptt) 54, 178, 182 geheugen-b-cellen 129 gekkekoeienziekte 52 genetic counseling 29, 32 genetische counseling 262 gentherapie 169, 185 geslachtsorganen 83 gewrichtsbloeding 257 gewrichtsklachten 171 gisten 208, 211, 212, 215, 216 Glanzmann, ziekte van 181, 186 glucose-6-fosfaatdehydrogenase (G6PD) 24 graft-versus-hostziekte (GVHD) 110, 209 transfusiegeassocieerde 43 graft-versus-host-ziekte (GVHD) 169, 170 graft-versus-leukemie (GVL) 173 graft-versus-tumor (GVT) 168, 173 gramnegatieve bacteriën 211, 214 gramnegatieve staven 215 grampositieve bacteriën 214 granulocyte-colony stimulating factor (G-CSF) 3, 101, 119, 121, 149, 164, 232 granulocyten 10, 209 basofiele 5, 6, 10 eosinofiele 5, 6, 10 neutrofiele 5, 6, 10 staafkernige 5, 6 granulocytenconcentraat (GC) 64 granulocytopenie 83 Gumprechtse schollen 130 H Haemophilus influenzae 251 hairy-cell-leukemie (HCL) 7, 128, 135 handenalcohol (Sterillium ) 212 hartinfarct 48, 71, 224 HbS 32 HBsAg 51 HbSS 34 HCL (hairy-cell-leukemie) 7, 128, 135 Helicobacter pylori 114, 123 helper-t-lymfocyten 17 hematocriet 25, 62, 111 hematoom 49, 181, 204, 218 Hemato-Oncologie voor Volwassenen Nederland (HOVON) 117 hematopoëse 2, 3, 7, 111, 222 hematopoëtische stamceltransplantatie (HSCT) 163, 173, 174 hematothorax 218 hemochromatose 52 hemofilie 256 verworven 190 hemofilie A 178, 183, 184, 257 hemofilie B 183, 184, 257 hemofiliebehandelcentrum 260 hemoglobine 4, 24, 28 30, 33 A (HbA) 24 A2 (HbA2) 24 F (HbF) 24 foetaal 262 hemoglobinopathie 31, 45, 169 hemoglobinurie 205 hemolyse 24, 25, 30, 32, 33, 45, 123, 205, 224 hemolytische anemie, autoimmune 251 hemolytische transfusiereactie 33, 42, 48, 49 hemolytisch-uremisch syndroom (HUS) 181, 191 hemorragische cystitis 235 hemorragische diathese 249 hemostase 178 primaire 182 secundaire 182 stoornissen 181, 183 HEPA-filter 213 heparine 4, 201 ongefractioneerde 203 heparinegeïnduceerde trombocytopenie (HIT) 201, 203 heparineslot 220 hepatitis 51, 258 hepatitis B-virus 30, 52, 258 hepatitis C-virus 30, 52, 184, 258 hereditaire sferocytose 24 herpessimplexvirus (HSV) 212 herpesvirussen 211, 212 cytomegalovirus (CMV) 51 epstein-barr-virus (EBV) 84, 124 hersenen 115, 117 herseninfarct 196 heterozygoot 31, 40 hickman-katheter 247 Hiroshima 84, 106 HIT (heparinegeïnduceerde trombocytopenie) 201, 203 hiv 51, 64, 135, 184, 259 HLA antigeen 50, 170, 229 antistoffen 72, 228 identieke donor 107, 170, 229 moleculen 17 typering 228, 229 Hodgkin, ziekte van 114 hodgkin-lymfoom 114, 115, 118, 125, 167, 230 nodulair lymfocytenrijk 120 recidief 119 hogeresolutie-ct-scan (HRCT) 211 homozygoot 40 hooikoorts 20 HOVON (Hemato-Oncologie voor Volwassenen Nederland) 117 HPA 1a 49 antistoffen 50 typering 50 HRCT (hogeresolutie-ct-scan) 211 HSCT (hematopoëtische stamceltransplantatie) 163, 174 HSV (herpessimplexvirus) 212 HTL-virussen 84 huid 35, 45, 83, 125, 209 huidlymfomen 125 huidnecrose 204 huisdieren 254 huishoudelijke werkzaamheden 254 humorale afweer 209 HUS (hemolytisch-uremisch syndroom) 181, 191 hydroxycobalamine 28 hydroxyurea 89 hydroxyureum 32, 107, 111, 262 hypercalciëmie 143 hyperdiploïdie 94 hyperglykemie 58 hyperhemolyse 49 hyperkaliëmie 58, 59 hypertensie, pulmonale 197 hyperviscositeit 123, 144, 154 hyperviscositeitssyndroom 123 hypocalciëmie 53, hypodiploïdie 94 hypomagnesiëmie 53, 59 hypotensie 48, 57, 71 hypothermie 53, 59 hypothyreoïdie 24, 181

16 286 Register I icterus 49, 171 idarubicine 89, 236 ifosfamide 235, 236 IgA 47, 57 deficiëntie 47, 62 IgE antistoffen 19 IgG 57 antistoffen 32, 34 antistoffen, bifasische 32 IgM 57 antistoffen 32 IgV-genen 131, 134 ijzer 23, 24 stapeling 29, 35, 43, 52 ijzerchelatie 35 ijzerstapeling 169 imatinib 96, 109, 236 imatinib (Glivec ) 108 imipenem (Tienam ) 208 immune trombocytopenische purpura (ITP) 50, 181, 192, 205 immunoglobuline 139 immunologisch reconstitutiesyndroom 210 immunologische tolerantie 19 immunomodulatory drugs (IMiD s) 146 immuundeficiëntie 19, 128, 135 immuunfenotypering 82, 85, 92, 94, 130, 132, 134, 225 immuungecompromitteerd 50, 51, 209, 211, 215 immuunglobuline 14, 15, 57, 129, 133, 209, 222 immuunsysteem 10 aangeboren 10 verworven 10, 18 increment 72 infectie 210 kathetergeassocieerde 219 infectiepreventie 246 infecties opportunistische 19 infertiliteit 109, 119, 126 INR (International Normalized Ratio) 183, 201 intensive-care-afdeling 248 interferon 11, 170 interferon-alfa 107 bijwerkingen 108 interferon-alfa (IFN-α) 111 interleukine 12, 170 International Normalized Ratio (INR) 183, 201 International Prognostic Index (IPI) 120 internationale prognostische score (IPS) 118 intoxicatie 189 intra-uteriene transfusies 51 intraveneuze lijn 216 intrinsic factor 27 in-vitrofertilisatie (ivf) 253 involved node-bestraling 118 IPI-score (International Prognostic Index) 120 isolatie 247 contact- 213 omgekeerde 213 isolatie van patiënt 213 isotypen 15 ITP (immune trombocytopenische purpura) 50, 181, 192, 205 itraconazol 214 ivf (in-vitrofertilisatie) 253 J JAK2, remming 112 JAK2-mutatie 110, 112 Jamshidi -biopsienaald 225 Jehova s getuigen 74 jeuk 47, 78, 111 jicht 84, 106, 110 jonge ouders, kanker 256 K Kahler, ziekte van 7, 139, 222 karyotype 86 karyotypering 104 kathetercontaminatie 219 kathetergeassocieerde bacteriëmie 219 kathetergeassocieerde infectie 219 katheterkolonisatie 219 katheters polyurethaan- 217 siliconen 217 kiemarme dieet 247 kinaseremmers 134 kinderwens 109, 118 klasse I-moleculen 17 Klebsiella pneumoniae 211 klonaal 7 kobalt 23 kolonisatieresistentie (KR) 209 koorts 44, 71, 84, 210, 215, 216, 218, 220, 224, 252 neutropene 211 koude agglutinine 32, 45 koudeagglutinatiesyndroom 123 KR (kolonisatieresistentie) 209 kruisserum 43 kuitvenentrombose 198 kunsthartklep 196 kwaliteit van leven 255 kweken 210 L laagmoleculaire heparine (LMWH) 201, 203, 205 lactaatdehydrogenase (LDH) 224 late toxiciteit 119, 125 LDH (lactaatdehydrogenase) 224 LDT (lymfocytenverdubbelingstijd) 131 leefregels 253 Leiden, factor-v- 199 lenalidomide 102, 134, 146, 147, 205, 236, 241 leukemie 26, 29, 82, 83, 98 B-lymfoblastaire 95 T-lymfoblastaire 95 acute basofiele 88 acute bifenotypische 88 acute erytroïde 88 acute lymfatische 7, 83, 85, 92, 95, 96, 167, 168 acute megakaryocyten- 88 acute monoblasten/monocyten- 88 acute myeloïde 7, 83, 85, 86, 88, 89, 102, 167 acute myelomonocyten- 88 acute ongedifferentieerde (AUL) 88 bifenotypische 87, 88 burkitt-type 95 chronische lymfatische 7, 8, , 133, 134, 168, 209 chronische myeloïde 7, 8, 94, 104, 106, 108, 109, 167, 175 chronische myelomonocyten 101 gemengde acute 94 hairy-cell- (HCL) 7, 128, 135 meningeale 93, 95 prolymfocyten (PLL) 135 promyelocyten (APL) 89 recidief 89 relapse 89

17 Register 287 I N secundaire 84 WHO-indeling 87 leukemogene stoffen 87 leukocytopenie 30, 222, 225 leukocytose 106, 111, 118 leukopenie 99 leukostase 106 leveraandoeningen 186, 189, 224 lichaambestraling, totale 251 lijn PICC 216, 218 lijn, centrale 247 lijnsepsis 208, 209, 247 liquor 122, 229 liquoronderzoek 229 LMWH (laagmoleculaire heparine) 201, 203, 205 lomustine 235, 236 longembolie 57, 71, 147, 190, , 202, 205 lupus anticoagulans 199 lymfadenopathie 95 lymfeklieren 10, 18 lymfoblastaire lymfomen 124 lymfocyten 5, 6, 10 lymfocytenverdubbelingstijd (LDT) 131 lymfoïde organen 10, 18 lymfoïde weefsel 18 lymfoom hodgkin 114, 230 lymfoblastair 124 lymfoplasmacytair 115, 123 maligne 32, 116, 230 MALT 122 mantelcel 115, 122 marginalezone 122 non-hodgkin 168 non-hodgkin- 7, 8, 114, 115, 120, 230 perifeer T-cel- 115 primair, huid 125 T-celtype 124 lymfoplasmacytair lymfoom 115, 123 M macrocytaire anemie 25 macrofagen 6, 11, 23, 228 macroglobulinemie 141 magnesium 23, 53 magnetic resonance imaging (MRI) 231 malabsorptie 28, 222 malaria 252 maligne lymfoom 32, 230 MALT-lymfoom 114, 122 mantelcellymfoom 115, 122 marginalezone-lymfoom 122 massale transfusie 43, 53 MDS (myelodysplastisch syndroom) 7, 87, 98, 99 MDS, niet-classificeerbare 101 mean corpuscular volume (MCV) 25, 33 megakaryoblastaire AML 88 megakaryocyten 101, 111 megakaryocytenleukemie, acute 88 melfalan 146, 235, 236 meningeale leukemie 93, 95 meningokokken 251 mercapto-ethaansulfonzuur (Mesna) 235 mercaptopurine 236, 239 mesenchymale stamcellen 172 Mesna (mercapto-ethaansulfonzuur) 235 mestcellen 19 methemoglobine 24 methotrexaat 236, 239 methotrexaat (MTX) 96 M-fase 234 MGUS (monoclonal gammopathy of undetermined significance) 141 microangiopathische hemolytische anemie 191 microcytaire anemie 25 micro-organismen 10, 208, 209, 214, 215 milt 2, 6, 10, 18, 31, 111, 114, 123, 250 minimal residual disease (MRD) 225, 228 Mirena-spiraal 196 mitoxantron 89, 236 mixed phenotype acute leukemia (MPAL) 88, 94 Modified Early Warning Score 248 moleculen klasse I 17 monitoring 65 monoblasten/monocytenleukemie, acute 88 monoclonal gammopathy of undetermined significance (MGUS) 141 monocyten 4 6, 10, 135, 209, 228 monoklonaal 222 monoklonaal eiwit 123 monoklonale antilichamen 240 monoklonale plasmacelaandoening 139 mononucleosis infectiosa 32 monosomie 86 MPAL (mixed phenotype acute leukemia) 94 MPN (chronische myeloproliferatieve neoplasma s) 104 M-proteïne 138, 222 M-proteïnemie 181 MRD (minimal residual disease) 225, 228 MRI (magnetic resonance imaging) 231 Mucor 212 mucosa associated tissue (MALT) 122 mucosageassocieerde lymfoom (MALT) 114 mucositis 209, 246, 247 multilineage dysplasie 88 multipel myeloom 7, 8, 19, 138, 205, 208, 209, 222, 227, 231 multiple sclerose 168 mutaties 109, 129, 132 mutatiestatus 131 mycofenolaatmofetil 124 Mycoplasma pneumoniae 32 myeloablatieve allogene stamceltransplantatie 134 myeloblastensarcoom 84 myelodysplasie 98, 101 myelodysplastisch syndroom (MDS) 7, 87, 98, 99 myelofibrose 104, 110, 111 myelomonocytenleukemie, acute 88 myeloomnier 144 myelotoxiciteit 166 myocardinfarct 83, 110, 196 N NaCl 34, 44 46, 48 nadroparine (Fraxiparine ) 201 naïeve B-cellen 129 NANDA-I (North American Nursing Diagnoses Association International 245 naturalkillercellen (NK-cellen) 11, 170, 209 navelstrengbloed 58, 163, 174 nazorg 255 neonaten 43, 58, 59 neutrofiele granulocyten 5, 6, 10 neutropene koorts 211

18 288 Register neutropenie 209, 210, 213, 215 NHL (non-hodgkin-lymfoom) 7, 8, 114, 120, 168, 230 nieraandoeningen 189 nierinsufficiëntie 146 niet-myeloablatieve conditionering 170 niet-myeloablatieve stamceltransplantatie 134 nieuwe orale anticoagulantia (NOAC s) 202, 203 nilotinib 109, 236 NK-cellen 11, 170, 209 NOAC s (nieuwe orale anticoagulantia) 202, 203 nodulair lymfocytenrijk hodgkinlymfoom 120 non-hodgkin-lymfoom 141 extranodale lokalisatie 115 non-hodgkin-lymfoom (NHL) 7, 8, 114, 120, 168, 209, 230 normoblasten 23 North American Nursing Diagnoses Association International (NANDA-I) 245 NSAID s (niet-steroïde anti-inflammatoire geneesmiddelen) 204, 210 nystatine 214 O obinutuzumab 133 obstipatie 250 ofatumumab 236, 240 omeprazol 123 omgekeerde isolatie 213 ommaya-reservoir 96, 229 oncolytica 234, 236, 237 oncovin 119 onderhoudsbehandeling 32, 96, 122 ongedifferentieerde leukemie (AUL) 92 ongedifferentieerde leukemie, acute (AUL) 88 ontstekingsreactie 210 onvruchtbaarheid 252 opportunistische infecties 19, 172 opsonisatie 11 osteonecrose 152 osteopenie 152 osteoporose 53, 152 overgang 253 P PAD (partiële antibiotische decontaminatie) 214 panabinostat 148 pancytopenie 2, 123, 135, 225 paracetamol 204, 210 paraproteïne 123, 222 parasieten 10 parasitaire organismen 211 paroxismale nachtelijke hemoglobinurie 205 paroxismale nachtelijke hemoglobinurie (PNH) 30 partiële antibiotische decontaminatie (PAD) 214 partiële remissie 230 parvovirus B19 32 PCC (protrombinecomplexconcentraat) 203 PCR (polymerasekettingreactie) 106, 228 peg-asparaginase 236 penicilline-g 215 pentostatine (Nipent ) 51, 135 pericardtamponnade 218 perifeer T-cellymfoom 115 peroxidase 85, 94 PET (positronemissietomografie) 231 petechiae/petechiën 2, 181 Pfeiffer, ziekte van 84 Ph-chromosoom 104, 107, 111 philadelphia-chromosoom 93, 95, 104, 107, 109, 111 PICC-lijn 216, 218 piperacilline/tazobactam (Tazocin ) 208 plaatjesaggregatietest 182 planten 255 plasma 4 plasmacellen 6, 15, 222 plasmaferese 56, 57, 154, 191 plasmine 179 plasminogeen 179 plasmocytoom 142 platelet function analyzer (PFA) 182 platinaverbindingen 235 plerixafor (Mozobil ) 165 PLL (prolymfocytenleukemie) 135 PML-RARA 86, 89 Pneumocystis carinii 212 Pneumocystis jiroveci 212 pneumokokken 31, 211, 251 pneumothorax 217, 218 PNH (paroxismale nachtelijke hemoglobinurie) 30 polycythaemia vera 205 polycythaemia vera (PV) 7, 104, 110 polyklonaal 7 polymerasekettingreactie (PCR) 106, 228 polyneuropathie 153 polytransfusé 229 polyurethaankatheters 217 pomalidomide 147 ponatinib 109 positronemissietomografie (PET) 231 posterior reversible encephalopathy syndrome (PRES) 48 postsplenectomie-sepsissyndroom 251 posttransfusiepurpura (PTP) 43, 49 post-transplant lymphoproliferative disorder (PTLD) 124 posttrombotisch syndroom 197, 201, 203, 204 precursor lymfoïde neoplasmata 95 prednisolon 3, 235 prednison 19, 33, 119, 172 PRES (posterior reversible encephalopathy syndrome) 48 priapisme 31, 106 priaprisme 261 prioninfectie 51 procarbazine 119, 235 pro-erytroblast 23 profylaxe 200 trombose- 204 profylaxe, trombose- 57, 205 pro-inflammatoire cytokinen 12 prolymfocytenleukemie (PLL) 135 promyelocytenleukemie 193 promyelocytenleukemie (APL) 89 protaminesulfaat 203 proteaseremmers 146, 239 proteïne C 179, 199, 200, 204 proteïne S 179, 199, 200, 204 protonpompremmer 123 protrombinecomplexconcentraat (FEIBA ) 185 protrombinecomplexconcentraat (PCC) 203 protrombinetijd (PT) 54 Pruisisch blauw 99 Pseudomonas aeruginosa 211, 215 pseudo-pelger-huët-cellen 98 psychosociale aspecten 255 PTLD (post-transplant lymphoproliferative disorder) 124 PTP (posttransfusiepurpura) 49

19 Register 289 N T pulmonale hypertensie 197 purging 169 purineantagonisten 239 purinethol 96 PUVA 125 PV (polycythaemia vera) 7, 104, 110 pyridoxine 23 pyrimidineantagonisten 239 R RA (refractaire anemie) 100 radiotherapie 118, 119, 121, 133 RAEB (RA met excesblasten) 100 RAEB-t (RAEB in transformatie) 100 Rai-stadia 132 RARS (refractaire anemie met ringsideroblasten) 100 rattengif 190 R-CHOP (rituximab-chop) 121 RCMD-RS (RCMD met ringsideroblasten) 98, 100 recombinant geactiveerde factor VII (NovoSeven ) 185, 187, 203 recombinant-weefselplasminogeenactivator (rtpa) 200 reduced intensity transplantation (RIST) 134 reduced-intensity conditioning (RIC) 166, 170 refractaire anemie (RA) 100 met ringsideroblasten (RARS) 100 refractaire cytopenie 98 met multilineage dysplasie (RCMD) 100 regulatoire T-lymfocyten (Treg) 17 related organ or tissue impairment (ROTI) 138 remissie-inductie 96 repairmechanisme 84 resusantagonisme 33 reticulocyten 23, 25, 26, 29 reumatoïde artritis 168 riboflavine 23 RIC (reduced-intensity conditioning) 166, 170 ringsideroblasten RIST (reduced intensity transplantation) 134 rituximab 19, 120, 121, 124, 133, 172, 234, 236, 240 rivaroxaban 202, 203, 205 roken 125 romiplostim 192 röntgenstraling 84 ROTI (related organ or tissue impairment) 138 RUNX1-RUNX1T1 86 ruxolitinib 112 S sanctuary sites 93 scheren 250 schildklierfunctie 125 schimmelinfectie 211 schimmels 10, 129, 211, 212, 216 schistocyten 191 SCID (severe combined immune deficiency) 169 sclerodermie 168, 171 SCT (stamceltransplantatie) 229 SC-ziekte 31 SDD (selectieve darmdecontaminatie) 214, 247 secundaire leukemieën 84 selectieve darmdecontaminatie (SDD) 214, 247 serum free light chain assay (SFLC) 145 severe combined immune deficiency (SCID) 169 S-fase 234 sferocytose 251 congenitale 25 hereditaire 24 sideroblasten 99 sikkelcelanemie 31, 34 sikkelcelcrisis 31, 34, 205, 260, 263 sikkelcelziekte 49, 251, 260 siliconenkatheters 217 sirolimus 124 SMM (smoldering multiple myeloma) 141 smoldering multiple myeloma (SMM) 141 sociale activiteiten 255 sperma 252 splenectomie 192, 251 splenomegalie 135 sport 255 staafkernige granulocyten 5, 6 stadiëringslaparotomie 251 stadiëringsonderzoek 116 stamcelaferese 149 stamcellen mesenchymale 172 stamceltransplantatie allogene 149, 167 allogene (allo-sct) 209 autologe 134, 167 myeloablatieve allogene 134 niet-myeloablatieve 134 stamceltransplantatie (SCT) 229 Staphylococcus aureus 211, 215 sternumpunctie 227 stollingseiwitten 179 stollingsonderzoek 182 stollingsstoornissen 177, 189 erfelijke 187 hematologische aandoeningen 192 verworven 187 stollingstijd 54, 57, 72, 182 stomatitis 209, 247 straling 84 Streptococcus pneumonia 211 streptokinase 200 Sudan black 85, 94 surveillancekweken 215 syndroom 5q- 101 antifosfolipide- 200 hyperviscositeits- 123 immunologisch reconstitutie- 210 koudeagglutinatie- 123 myelodysplastisch 7, 98, 99 posttrombotisch 197, 201, 203, 204 van Ehlers-Danlos 181 van Wiskott-Aldrich 167 syngeen 163 T tacrolimus 124 TA-GVHD (transfusion associated graft-versus-host-disease) 50 T-ALL 92 tandenborstel 250 tandslijmvlies 83 TBI (totale lichaamsbestraling) 166 TC (trombocytenconcentraat) 63 T-celdepletie 107 T-celreceptor 14 T-celtype maligne lymfoom 124 TdT (terminaal nucleotidyltransferase) 94 teicoplanine (Targocid ) 208, 216 testes 115 testislymfoom 122, 229 TF (trombaferese) 63 thalassemie 25, 29, 251 alfa- 29 bèta- 29, 31, 34, 169 thalidomide 146, 205, 237, 241 therapiegerelateerde AML 88 thermometer 250

20 290 Register thiamine 23 thuisbehandeling 184, 260 thyroxine 23 tinzaparine (Innohep ) 201 tissue factor 179 T-lymfoblastair lymfoom 93 T-lymfocyten 10, 14, 18, 172, 209 CD4-positieve 17 CD8-positieve 17 regulatoire 17 tobramycine 214 tolerantie, immunologische 19 tonsillen 10 topo-isomeraseremmers 88, 238 totaaleiwit 222 totale lichaamsbestraling (TBI) 166 toxoplasmose 254 TPO (trombopoëtine) 3 TPO-R-agonisten 192 TRALI (transfusion related acute lung injury) 47 tranexaminezuur (Cyklokapron ) 178, 186, 193, 203, 258 transfusie monitoring 65 transfusiegeassocieerde graftversus-hostziekte 43 transfusiereactie 210 transfusiereactie, hemolytische 33, 42, 48 transfusiereacties 43, 47, 58, 65, 71, 73 transfusion associated graft-versus-host-disease (TA-GVHD) 50 transfusion related acute lung injury (TRALI) 47 translocatie 86 transplantaatafstoting 170 tretinoïne (Vesanoid ) 90 tripeltherapie 123 trisomie 86 trombaferese (TF) 63 trombine 179 trombocyten 178, 222, 228, 229 trombocytenaggregatieremmers 187 trombocytenconcentraat (TC) 63 trombocytentransfusies 63, 205 trombocytopathie 106, 111, 179, 181, 182, 186 trombocytopenie 83, 99, 106, 181, 189, 192, 205, 225, 227 trombocytose 26, 104, 106, 111, 205 essentiële 110 trombo-embolie 203 veneuze 197 tromboflebitis 208 trombopathie 54, 63 trombopoëtine (TPO) 3 trombopoëtinereceptoragonisten 192 trombose 106, 110 arteriële 196, 205 veneuze 110, 196, 205 tromboseneiging 178 tromboseprofylaxe 57, 204, 205 trombotische trombocytopenische purpura (TTP) 50, 181, 191 Tsjernobyl 84 TTP (trombotische trombocytopenische purpura) 181, 191 tuberculose 211 tuinieren 255 tumoren, tweede 125 tumornecrosefactor alfa 12 tunnelinfectie tyflitis 208 type en screen 42, 43 tyrosinekinase 108 tyrosinekinaseremmers 109, 110, 239 U ulcus cruris 197 urinezuur 106 urokinase 200 urticaria 47 V vaatwand 178 vaccinatie 31, 209, 252 vaccineren 251 valaciclovir (Zelitrex ) 215 vancomycine 216 VAP (venous access port) 217 varicellazostervirus (VZV) 212 vena femoralis 216 vena jugularis 216 vena subclavia 216 veneuze trombo-embolie 197, 205 risicofactoren 199 veneuze trombose 196, 205 venous access port (VAP) 217 verantwoordelijkheden 68 vermoeidheid 256 vers bevroren plasma (FFP) 64, 187, 203 verworven immuunsysteem 10 Vidaza 89 vierfactorenconcentraat 203 vinblastine 118, 235, 237 vinca-alkaloïden 238 vincristine 96, 121, 235, 237 virussen 10, 84, 129, 211, 212, 215 viscositeit 123, 226 vitamine B12 23, 27 vitamine B6 23 vitamine C 23, 181, 190 vitamine E1 23 vitamine K 181, 189, 208 vitamine K-antagonisten (VKA) 201, 203, 204 vitamine K-deficiëntie 189 VKA (vitamine K-antagonisten) 201, 203, 204 vlokatrofie 27, 124 voedingsdeficiënties 189 voedsel 213 voedselallergie 20 Von Willebrand, ziekte van 181, 185 voorlopercel 6 voriconazol (Vfend ) 208, 216 vorinostat 148 VP16 89 VWF (Von Willebrand-factor) 179, 185 VWF-concentraat 186 VZV (varicellazostervirus) 212 W wait-and-see-beleid 121, 133 Waldenström, ziekte van 123, 141 Wells-score 197 aangepaste 198 werkhervatting 256 Wet op de geneeskundige behandelingsovereenkomst (WGBO) 75 wetgeving, bloedtransfusie 74 WHO-classificatie 114 Willebrand-factor, Von (VWF) 178, 185 Wiskott-Aldrich, syndroom van 167 wisseltransfusie 34, 58, 59 wisseltransfusies 262 X X-skelet 231

21 Register 291 T Z Z ZAP ziekte van Cushing 181 Glanzmann 181, 186 Kahler 222 Von Willebrand 181, 185 ziekte van Kahler 139 zorgtrajecten, ambulante 247 zwangerschap 33, 41 43, 49, 65, 186, 199, 228, 253 α2-antiplasminedeficiëntie 181 β2-microglobuline 224 β2-microglobuline (β2m) 138

Inhoud. Voorwoord 1. Auteurs en redactie 3

Inhoud. Voorwoord 1. Auteurs en redactie 3 Inhoud Voorwoord 1 Auteurs en redactie 3 1 Algemene inleiding 7 1.1 Hematologische aandoeningen: diagnostiek en behandeling 8 1.2 De hematopoëse 9 1.3 Bloed, plasma, serum en de verschillende bloedcellen

Nadere informatie

anemie 1.1 Overzicht van de anemieën 1.2 Congenitale anemieën 1.3 Verworven anemieën

anemie 1.1 Overzicht van de anemieën 1.2 Congenitale anemieën 1.3 Verworven anemieën I N H O U D hoofdstuk 1 anemie 13 1.1 Overzicht van de anemieën 13 1.2 Congenitale anemieën 16 1.2.1 De thalassemieën 16 1.2.2 Sikkelcelanemie 19 1.2.3 Andere hemoglobinopathieën 22 1.2.4 Aangeboren membraanafwijkingen

Nadere informatie

Inhoud. Prof. dr. J.C. Kluin-Nelemans en E.A. Tanasale-Huisman. Prof. dr. F.G.M. Kroese en dr. ir. G.T. Rijkers

Inhoud. Prof. dr. J.C. Kluin-Nelemans en E.A. Tanasale-Huisman. Prof. dr. F.G.M. Kroese en dr. ir. G.T. Rijkers XIII 1 Algemene inleiding................................................................ 1 Prof. dr. J.C. Kluin-Nelemans en E.A. Tanasale-Huisman 1.1 Hematologische aandoeningen: diagnostiek en behandeling........................

Nadere informatie

Maligne hematologie. Asia Ropela, internist-oncoloog St.Jansdal ziekenhuis 22 maart 2014

Maligne hematologie. Asia Ropela, internist-oncoloog St.Jansdal ziekenhuis 22 maart 2014 Maligne hematologie Asia Ropela, internist-oncoloog St.Jansdal ziekenhuis 22 maart 2014 Indeling Leukemie acuut AML (acute myeloïde leukemie) ALL (acute lymfoïde leukemie) chronisch CML (chronische myeloïde

Nadere informatie

1 Algemene inleiding. Casus

1 Algemene inleiding. Casus 1 Algemene inleiding Prof.dr. J.C. Kluin-Nelemans en M.F. de Brouwer Casus De heer J., geboren in 1960 en ambtenaar bij de gemeente, wordt opgenomen op de afdeling Hematologie wegens een onbegrepen pancytopenie:

Nadere informatie

Prof. dr. J.C. Kluin-Nelemans E.A. Tanasale-Huisman. Hematologie

Prof. dr. J.C. Kluin-Nelemans E.A. Tanasale-Huisman. Hematologie Prof. dr. J.C. Kluin-Nelemans E.A. Tanasale-Huisman Hematologie Onder redactie van: Prof. dr. J.C. Kluin-Nelemans E.A. Tanasale-Huisman Hematologie Tweede druk Houten 2013 ISBN 978-90-313-9905-5 NUR 891

Nadere informatie

stolling en trombose Dr Marieke J.H.A. Kruip internist-hematoloog 15 maart 2019

stolling en trombose Dr Marieke J.H.A. Kruip internist-hematoloog 15 maart 2019 stolling en trombose Dr Marieke J.H.A. Kruip internist-hematoloog m.kruip@erasmusmc.nl 15 maart 2019 Wat ga ik bespreken? Hoe werkt de stolling ook alweer?? Wat is trombose en waardoor ontstaat het? Hoe

Nadere informatie

Bloedwaarden. Wat zeggen ze en wat kunnen we er mee? Landelijke contactdag Stichting Hematon 11 oktober 2014. door Joost Lips

Bloedwaarden. Wat zeggen ze en wat kunnen we er mee? Landelijke contactdag Stichting Hematon 11 oktober 2014. door Joost Lips Bloedwaarden Wat zeggen ze en wat kunnen we er mee? Landelijke contactdag Stichting Hematon 11 oktober 2014 door Joost Lips Aanvraag bloedonderzoek Bloedafname Bewerking afgenomen bloed (1) Kleuren van

Nadere informatie

MYELODYSPLASTISCH SYNDROOM. Wat is Myelodysplastisch Syndroom (MDS)?

MYELODYSPLASTISCH SYNDROOM. Wat is Myelodysplastisch Syndroom (MDS)? MYELODYSPLASTISCH SYNDROOM Wat is Myelodysplastisch Syndroom (MDS)? De benaming Myelodysplastisch Syndroom (MDS), ook wel myelodysplasie genoemd, staat voor een groep van beenmergstoornissen waarbij de

Nadere informatie

Hemato-oncologie. Van molecuul tot patiënt

Hemato-oncologie. Van molecuul tot patiënt Hemato-oncologie Van molecuul tot patiënt Casus CML, behandeling Ouderen: palliatie met hydrea Jongeren: beenmergtransplantatie 1960: Philadelphia chromosoom BCR-ABL en imatinib (eind 90) Goldman, CML,

Nadere informatie

Chronische Lymfatische Leukemie. anno 2015

Chronische Lymfatische Leukemie. anno 2015 Chronische Lymfatische Leukemie anno 2015 Marten R. Nijziel, internist-hematoloog Máxima Medisch Centrum Eindhoven/Veldhoven Hematon Leukemiedag Soesterberg, 3 oktober 2015 Wat is CLL? Wat is nodig voor

Nadere informatie

INFOBLAD MYELODYSPLASTISCH SYNDROOM (MDS)

INFOBLAD MYELODYSPLASTISCH SYNDROOM (MDS) INFOBLAD MYELODYSPLASTISCH SYNDROOM (MDS) Stichting Contactgroep Leukemie, najaar 2008 De Stichting Contactgroep Leukemie brengt (ex) leukemiepatiënten en hun naasten met lotgenoten in contact, informeert

Nadere informatie

Myelodysplastisch syndroom

Myelodysplastisch syndroom Inwendige geneeskunde Myelodysplastisch syndroom www.catharinaziekenhuis.nl Patiëntenvoorlichting: patienten.voorlichting@catharinaziekenhuis.nl INW022 / Myelodysplastisch syndroom / 20-07-2013 2 Myelodysplastisch

Nadere informatie

Verpleegkundige aspecten bij Hematologische aandoeningen en Stamceltransplantaties

Verpleegkundige aspecten bij Hematologische aandoeningen en Stamceltransplantaties Verpleegkundige aspecten bij Hematologische aandoeningen en Stamceltransplantaties Herma Krimpen en Saskia van Spronsen Even voorstellen.. Korte inhoud van de les Hoe zit het ook al weer met dat bloed

Nadere informatie

Presentatie Een 24-jarige vrouw presenteert zich met hypermenorrhoea, veel hematomen en bloedneuzen. Haar vorige menstruatie verliep normaal.

Presentatie Een 24-jarige vrouw presenteert zich met hypermenorrhoea, veel hematomen en bloedneuzen. Haar vorige menstruatie verliep normaal. CASUS 2 Presentatie Een 24-jarige vrouw presenteert zich met hypermenorrhoea, veel hematomen en bloedneuzen. Haar vorige menstruatie verliep normaal. Lichamelijk onderzoek Bleek, veel hematomen, veel bloed

Nadere informatie

Van transplantatie tot pil

Van transplantatie tot pil Van transplantatie tot pil Ontwikkelingen binnen de afdeling Hematologie Hanneke C. Kluin-Nelemans Afdeling Hematologie samen werken aan de zorg voor kanker Hematologen houden van bloed! Afdeling Hematologie

Nadere informatie

Hoofdstuk1 : Wat is myelodysplastisch syndroom? Hoofdstuk2 : Incidentie van MDS? Hoofdstuk3: Oorzaken van MDS?

Hoofdstuk1 : Wat is myelodysplastisch syndroom? Hoofdstuk2 : Incidentie van MDS? Hoofdstuk3: Oorzaken van MDS? inhoud Hoofdstuk1 : Wat is myelodysplastisch syndroom? Hoofdstuk2 : Incidentie van MDS? Hoofdstuk3: Oorzaken van MDS? Hoofdstuk 4 : Wat zijn de symptomen van MDS? - anemie - trombopenie - neutropenie Hoofdstuk

Nadere informatie

Stamceltransplantatie

Stamceltransplantatie Autologe en allogene Stamceltransplantatie -een wereld van verschil - Dr. S.K. Klein internist-hematoloog 41 Geschiedenis 1950 eerste beenmergtransplantatie 1990 Edward DonnallThomas & Joseph Edward Murray

Nadere informatie

Late effecten na stamceltransplantatie. Shahira Fazel, verpleegkundig specialist Afdeling hematologie Radboudumc Nijmegen

Late effecten na stamceltransplantatie. Shahira Fazel, verpleegkundig specialist Afdeling hematologie Radboudumc Nijmegen Late effecten na stamceltransplantatie Shahira Fazel, verpleegkundig specialist Afdeling hematologie Radboudumc Nijmegen Disclosure belangen spreker (potentiële) Belangenverstrengeling Voor bijeenkomst

Nadere informatie

Stamceltransplantatie

Stamceltransplantatie Stamceltransplantatie Wat is een stamceltransplantatie? Een stamceltransplantatie is het toedienen van bloedvormende (hematopoietische) stamcellen. Deze stamceltoediening gebeurt eenvoudigweg langsheen

Nadere informatie

Interpretatie labo-resultaten

Interpretatie labo-resultaten Interpretatie labo-resultaten hematologie Sylvia Snauwaert, MD PhD Overzicht A. Trombocytopenie B. Leucocytose Bespreking casussen A. Trombocytopenie Man, 63 jaar, routinebloedafname, asymptomatisch Help

Nadere informatie

Casus 11. Geen klinische gegevens ingevuld Man, 45 Jaar. Hb: 8,9 WBC: 25,2. Plt: 159 MCV 89,1. Neutro s 13,6 Mono s: 2,52. Casus 6

Casus 11. Geen klinische gegevens ingevuld Man, 45 Jaar. Hb: 8,9 WBC: 25,2. Plt: 159 MCV 89,1. Neutro s 13,6 Mono s: 2,52. Casus 6 Casus 11 Geen klinische gegevens ingevuld Man, 45 Jaar Hb: 8,9 MCV 89,1 WBC: 25,2 Neutro s 13,6 Mono s: 2,52 Plt: 159 Casus 6 Bloed uitstrijkje Casus 6 Wat nu? Anamnese Beenmergonderzoek t(9;22) Bloedkweek

Nadere informatie

Reeks 13 Vergeten Organen Avond 5: Het bloed Prof.dr. Schouten

Reeks 13 Vergeten Organen Avond 5: Het bloed Prof.dr. Schouten Reeks 13 Vergeten Organen Avond 5: Het bloed Prof.dr. Schouten Hematologie voor de Dummies Gezondheidsuniversiteit PSC MSC plt ery mono neutro eo baso LSC Blympho T lympho PSC SCF MSC IL3 LSC GM-CSF MPL

Nadere informatie

Bloed. Presentatie: Peter Elgersma

Bloed. Presentatie: Peter Elgersma Bloed. Presentatie: Peter Elgersma Inhoud workshop 1. Inleiding op onderwerp (bloed en lymfestelsel) 2. Onderzoek en Diagnostiek 3. Ziekten die verband houden met bloed 1. Inleiding De ontwikkeling van

Nadere informatie

GLOBAAL RAPPORT EXTERNE KWALITEITSEVALUATIE VOOR ANALYSEN KLINISCHE BIOLOGIE BEENMERGONDERZOEK

GLOBAAL RAPPORT EXTERNE KWALITEITSEVALUATIE VOOR ANALYSEN KLINISCHE BIOLOGIE BEENMERGONDERZOEK ISSN 0778-8363 FEDERALE OVERHEIDSDIENST, VOLKSGEZONDHEID, VEILIGHEID VAN DE VOEDSELKETEN EN LEEFMILIEU COMMISSIE VOOR KLINISCHE BIOLOGIE DIENST VOOR LABORATORIA VAN KLINISCHE BIOLOGIE COMITE VAN DESKUNDIGEN

Nadere informatie

ONBEHEERDE AFDRUK. Kwaliteitshandboek CKHL Bijlage 4-4: Referentiewaarden en Meetonzekerheid. Pagina 1 van 10. Alleen geldig op: vrijdag 17 april 2015

ONBEHEERDE AFDRUK. Kwaliteitshandboek CKHL Bijlage 4-4: Referentiewaarden en Meetonzekerheid. Pagina 1 van 10. Alleen geldig op: vrijdag 17 april 2015 LUMC\4. Zorgondersteunend\LSH ONBEHEERDE AFDRUK Kwaliteitshandboek CKHL Bijlage 4-4: Referentiewaarden en Meetonzekerheid Versie 20 Publicatiedatum woensdag 26 maart 2014, 16:16:08 Status Gepubliceerd

Nadere informatie

Als u te horen krijgt dat u leukemie hebt, is de schrik natuurlijk groot. Vaak komen er dan veel vragen op over

Als u te horen krijgt dat u leukemie hebt, is de schrik natuurlijk groot. Vaak komen er dan veel vragen op over Wat is leukemie? Leukemie is de verzamelnaam voor verschillende soorten beenmergkanker. Alle vormen worden gekenmerkt door een ontregelde groei van verschillende soorten witte bloedcellen. In het beenmerg,

Nadere informatie

Een doodgewone schimmelinfectie? Géke Kamphof Senior verpleegkundige Hematologie Beenmergtransplantatie LUMC

Een doodgewone schimmelinfectie? Géke Kamphof Senior verpleegkundige Hematologie Beenmergtransplantatie LUMC Een doodgewone schimmelinfectie? Géke Kamphof Senior verpleegkundige Hematologie Beenmergtransplantatie LUMC Casus Man 37 jaar (Mark) Voorgeschiedenis 2013 aug : AML (1 e inductie HOVON 102) Sweet syndroom

Nadere informatie

Is er een rol voor het gebruik van Immunoglobulinen bij CML? M. Roeven Canisius Wilhemina Ziekenhuis Nijmegen

Is er een rol voor het gebruik van Immunoglobulinen bij CML? M. Roeven Canisius Wilhemina Ziekenhuis Nijmegen Is er een rol voor het gebruik van Immunoglobulinen bij CML? M. Roeven Canisius Wilhemina Ziekenhuis Nijmegen Opbouw Casus Bespreking literatuur Hypothesen met betrekking tot casus Voorgeschiedenis: 1957

Nadere informatie

Een patiente met acute leukemie Bloed en beenmerg Acute leukemie Chronische leukemie

Een patiente met acute leukemie Bloed en beenmerg Acute leukemie Chronische leukemie Thema: Leukemie Een patiente met acute leukemie Bloed en beenmerg Acute leukemie Chronische leukemie Prof.dr. Hanneke C. Kluin-Nelemans Afdeling Hematologie Samenstelling van onstolbaar gemaakt bloed Bloedcellen

Nadere informatie

HET BLOEDBEELD IN HEMATOLOGISCHE MALIGNITEITEN. Heidi Castryck 12 februari 2013

HET BLOEDBEELD IN HEMATOLOGISCHE MALIGNITEITEN. Heidi Castryck 12 februari 2013 HET BLOEDBEELD IN HEMATOLOGISCHE MALIGNITEITEN Heidi Castryck 12 februari 2013 Indeling Myeloproliferatieve aandoeningen Myelodysplastisch syndroom en akute myeloïde leukemie Lymfoproliferatieve aandoeningen

Nadere informatie

Bloed en afweersysteem

Bloed en afweersysteem Bloed en afweersysteem 2 2.1 Anemie geen klachten Anemie wordt ook bloedarmoede genoemd. Deze term is verwarrend. Er is namelijk vaak geen tekort aan bloed als geheel. Het gaat om een tekort aan hemoglobine

Nadere informatie

Zorg dat je niet indot

Zorg dat je niet indot Zorg dat je niet indot Moderator Ineke van der Jagt 1st author / speaker Annet Duin, RZA Co-authors Bram Bexkens Belangenverklaring In overeenstemming met de regels van de Inspectie van de Gezondheidszorg

Nadere informatie

Myelodysplastisch syndroom

Myelodysplastisch syndroom Myelodysplastisch syndroom Dr. A.H.E. Herbers Hematoloog-Oncoloog 7 februari 2018 Myelodysplastisch syndroom Masterclass 7/2/18 Myelodysplastisch syndroom= MDS Opbouw presentatie: Meeste informatie is

Nadere informatie

Welkom. Bloedwaarden. Hematondag 3 oktober 2015. Jan de Jong, arts np

Welkom. Bloedwaarden. Hematondag 3 oktober 2015. Jan de Jong, arts np Welkom Bloedwaarden Jan de Jong, arts np Hematondag 3 oktober 2015 Laboratoriumonderzoek Programma Getallen zijn maar getallen Rol laboratoriumonderzoek Normale waarden Veel voorkomende bepalingen Lab

Nadere informatie

Multipel Myeloom; Diagnose, behandeling en de consequenties daarvan. Esther de Waal Medisch Centrum Leeuwarden 1 november 2014

Multipel Myeloom; Diagnose, behandeling en de consequenties daarvan. Esther de Waal Medisch Centrum Leeuwarden 1 november 2014 Multipel Myeloom; Diagnose, behandeling en de consequenties daarvan Esther de Waal Medisch Centrum Leeuwarden 1 november 2014 Indeling Introductie Wat is het multipel myeloom Hoe stel je de diagnose Behandeling

Nadere informatie

Voorkom bloedingen. de achtergrond van antistollingsmiddelen, interacties en risicofactoren. Eindhoven, 19 juni 2014

Voorkom bloedingen. de achtergrond van antistollingsmiddelen, interacties en risicofactoren. Eindhoven, 19 juni 2014 Voorkom bloedingen de achtergrond van antistollingsmiddelen, interacties en risicofactoren Eindhoven, 19 juni 2014 dr. M.R. Nijziel, internist-hematoloog Indeling stollingssysteem oude antistollingsmiddelen

Nadere informatie

belangrijke cijfers over hematologische kankersoorten

belangrijke cijfers over hematologische kankersoorten belangrijke cijfers over hematologische kankersoorten Een overzicht van het voorkomen, de behandeling en overleving van hematologische kankersoorten gebaseerd op cijfers uit de Nederlandse Kankerregistratie

Nadere informatie

Het bloed kruipt waar het niet gaan kan; wat te doen?

Het bloed kruipt waar het niet gaan kan; wat te doen? Het bloed kruipt waar het niet gaan kan; wat te doen? dhr. B. Santbergen, internist-hematoloog, mw. dr. E.A. Kemper, klinisch chemicus, en mw. A.R. Bharos, huisarts, HA praktijk Rozenburcht, Capelle a/d

Nadere informatie

Trombocytose. Dr. Dimitri Breems, internist-hematoloog ZNA Stuivenberg ZNA Medisch Centrum Regatta 3 juni 2014

Trombocytose. Dr. Dimitri Breems, internist-hematoloog ZNA Stuivenberg ZNA Medisch Centrum Regatta 3 juni 2014 Trombocytose Dr. Dimitri Breems, internist-hematoloog ZNA Stuivenberg ZNA Medisch Centrum Regatta 3 juni 2014 Casus 1 Vrouw, 25 jaar Laboratoriumonderzoek hemoglobine 11,2 g/dl 11,0-14,4 hematocriet 0,341

Nadere informatie

AANDOENINGEN van het BLOED. H.H. TAN, arts 2015

AANDOENINGEN van het BLOED. H.H. TAN, arts 2015 AANDOENINGEN van het BLOED H.H. TAN, arts 2015 BLOED 2 RODE BLOEDCELLEN (ERYTROCYTEN ; 4,5-5,5 x 10 12 /ltr, 4-5 x 10 12 /ltr) * Vervoeren O 2 naar het weefsel * Voeren CO 2 af * Levensduur: 120 dagen

Nadere informatie

Multipel myeloom: van molecuul tot medicijn. Marie José Kersten Afdeling Hematologie, AMC

Multipel myeloom: van molecuul tot medicijn. Marie José Kersten Afdeling Hematologie, AMC Multipel myeloom: van molecuul tot medicijn Marie José Kersten Afdeling Hematologie, AMC Multipel myeloom: ziekte van Kahler Otto Kahler Sarah Newbury, 1844 Rajkumar & Kyle, Blood 2008 Multipel myeloom

Nadere informatie

Blasten in perifeer bloed

Blasten in perifeer bloed Man 50 jaar Chronische lymfatische leukemie, RAI stadium 0, zonder criteria van actieve ziekte waarvoor wait and see beleid diep veneuze trombose. 2 dagen later: presentatie op SEH in verband met veel

Nadere informatie

FEDERALE OVERHEIDSDIENST, VOLKSGEZONDHEID, VEILIGHEID VAN DE VOEDSELKETEN EN LEEFMILIEU COMMISSIE VOOR KLINISCHE BIOLOGIE

FEDERALE OVERHEIDSDIENST, VOLKSGEZONDHEID, VEILIGHEID VAN DE VOEDSELKETEN EN LEEFMILIEU COMMISSIE VOOR KLINISCHE BIOLOGIE FEDERALE OVERHEIDSDIENST, VOLKSGEZONDHEID, VEILIGHEID VAN DE VOEDSELKETEN EN LEEFMILIEU COMMISSIE VOOR KLINISCHE BIOLOGIE DIENST VOOR LABORATORIA VAN KLINISCHE BIOLOGIE COMITE VAN DESKUNDIGEN GLOBAAL RAPPORT

Nadere informatie

Casus 1. Man, 52 jaar. Pancytopenie. Hb: 5,4 WBC: 3,8 granulo s 1.68 Plt: 98 LDH: 450. Casus 1

Casus 1. Man, 52 jaar. Pancytopenie. Hb: 5,4 WBC: 3,8 granulo s 1.68 Plt: 98 LDH: 450. Casus 1 Casus 1 Man, 52 jaar. Pancytopenie Hb: 5,4 WBC: 3,8 granulo s 1.68 Plt: 98 LDH: 450 Casus 1 Difje Casus 1 Wat is de volgende stap? Vit B12 / foliumzuur Bloedkweek Beenmerg aspiraat Direkte antiglobuline

Nadere informatie

Multipel myeloom de ziekte van Kahler

Multipel myeloom de ziekte van Kahler Interne geneeskunde/hematologie Patiënteninformatie Multipel myeloom de ziekte van Kahler U ontvang deze informatie, omdat wij u graag meer willen vertellen over het multipel myeloom, in Nederland vaak

Nadere informatie

Trombose op spoedgevallen: Wanneer aanvullend onderzoek naar onderliggend oorzaak of verwijzing internist?

Trombose op spoedgevallen: Wanneer aanvullend onderzoek naar onderliggend oorzaak of verwijzing internist? Trombose op spoedgevallen: Wanneer aanvullend onderzoek naar onderliggend oorzaak of verwijzing internist? Roadshow ZNA Hematologie, 22 nov 2016 dr KL Wu internist-hematoloog Epidemiologie Incidentie (huisarts)

Nadere informatie

Nascholing Hematologie 2015 Bloedtransfusie. Michaela van Bohemen, hemovigilantieconsulent Dr. Peter te Boekhorst, hematoloog/transfusiespecialist

Nascholing Hematologie 2015 Bloedtransfusie. Michaela van Bohemen, hemovigilantieconsulent Dr. Peter te Boekhorst, hematoloog/transfusiespecialist Nascholing Hematologie 2015 Bloedtransfusie Michaela van Bohemen, hemovigilantieconsulent Dr. Peter te Boekhorst, hematoloog/transfusiespecialist Inleiding Casus Mw. P., 38 jr, AML, 2e k, dag 10 VG: auto

Nadere informatie

Bloedingen op de spoedeisende hulp. Dr. Dimitri Breems, internist-hematoloog Afdeling Hematologie ZNA Stuivenberg 22 november 2016

Bloedingen op de spoedeisende hulp. Dr. Dimitri Breems, internist-hematoloog Afdeling Hematologie ZNA Stuivenberg 22 november 2016 Bloedingen op de spoedeisende hulp Dr. Dimitri Breems, internist-hematoloog Afdeling Hematologie ZNA Stuivenberg 22 november 2016 Casus 1 47-jarige man blanco voorgeschiedenis afkomstig uit Nigeria, spreekt

Nadere informatie

MDO-praatje (Catastrofaal) antifosfolipen syndroom. Charlotte Schaap AIOS interne geneeskunde

MDO-praatje (Catastrofaal) antifosfolipen syndroom. Charlotte Schaap AIOS interne geneeskunde MDO-praatje (Catastrofaal) antifosfolipen syndroom Charlotte Schaap AIOS interne geneeskunde Casus Patient 51 jaar RvO: overname van elders ivm wisselende EMV-scores, oorzaak vooralsnog onduidelijk. Voorgeschiedenis

Nadere informatie

T-cel lymfoom en beenmergcytologie. Jeanette Doorduijn Hematoloog Erasmus MC Rotterdam

T-cel lymfoom en beenmergcytologie. Jeanette Doorduijn Hematoloog Erasmus MC Rotterdam T-cel lymfoom en beenmergcytologie Jeanette Doorduijn Hematoloog Erasmus MC Rotterdam Patient 22 jarige man Zwelling in hals links 15 kg afgevallen, periode met nachtzweten, maar gestopt, geen koorts Periode

Nadere informatie

De ziekte van Waldenström: nieuwe behandelingsmogelijkheden. Marie José Kersten Internist-hematoloog AMC, Amsterdam

De ziekte van Waldenström: nieuwe behandelingsmogelijkheden. Marie José Kersten Internist-hematoloog AMC, Amsterdam De ziekte van Waldenström: nieuwe behandelingsmogelijkheden Marie José Kersten Internist-hematoloog AMC, Amsterdam De ziekte van Waldenström Inleiding: klachten, ziekteverschijnselen, complicaties Standaardbehandeling

Nadere informatie

Morbus Waldenström en de nieuwste ontwikkelingen

Morbus Waldenström en de nieuwste ontwikkelingen Morbus Waldenström en de nieuwste ontwikkelingen Landelijke patienten contactdag 2015 Monique Minnema, internist-hematoloog Inhoud 1. Hoe zit deze ziekte in elkaar? 2. Behandelingen 3. Polyneuropathie

Nadere informatie

4 Infectie preventie. 4.3. Antibacteriële Selectieve Darm Decontaminatie (SDD)

4 Infectie preventie. 4.3. Antibacteriële Selectieve Darm Decontaminatie (SDD) 4 Infectie preventie 4.1. Isolatie kinderen met een oncologische aandoening binnen een zorgunit Er is gunstig (beschermend) effect van het geïsoleerd verplegen van immuun-gecompromitteerde patiënten. Adviezen

Nadere informatie

Hematologie. Studentenbrochure

Hematologie. Studentenbrochure Hematologie Studentenbrochure 1 01. Inleiding Hartelijk welkom op de dienst Hematologie-Stamceltransplantatiecentrum (SCT)! Met deze brochure willen wij je graag wegwijs maken op onze afdeling. Enerzijds

Nadere informatie

Hairy cell leukemie. Dr. R.E Brouwer Hemato-oncoloog RDGG, Delft

Hairy cell leukemie. Dr. R.E Brouwer Hemato-oncoloog RDGG, Delft Dr. R.E Brouwer Hemato-oncoloog RDGG, Delft HCL Wat is HCL Oorzaken Klachten Onderzoeken Behandeling Vooruitzichten Nieuwe ontwikkelingen 2 Wat is Hairy cell leukemie Hairy cell Leukemie (HCL) is een vorm

Nadere informatie

Rondzending Beenmerg Morfologie. Hodgkin. 16 juni 2016

Rondzending Beenmerg Morfologie. Hodgkin. 16 juni 2016 Rondzending Beenmerg Morfologie Hodgkin 16 juni 2016 Dr. C. Siemes, Hematoloog Inhoud 1. Inleiding 2. Epidemiologie & Etiologie 3. Symptomen 4. Diagnostiek 5. Criteria 6. Prognose 7. Behandeling 8. Follow

Nadere informatie

CHRONISCHE MYELOÏDE LEUKEMIE (CML) Wat is chronische myeloïde leukemie (CML)? Algemeen

CHRONISCHE MYELOÏDE LEUKEMIE (CML) Wat is chronische myeloïde leukemie (CML)? Algemeen CHRONISCHE MYELOÏDE LEUKEMIE (CML) Wat is chronische myeloïde leukemie (CML)? Algemeen Chronische Myeloïde Leukemie (CML) is een kwaadaardige ziekte van het bloed waarbij alle bloedcellijnen betrokken

Nadere informatie

Vitamine B 6 deficientie. Aandoeningen geassociëerd met dysplasie (1) Dysplasie bij niet-maligne aandoeningen

Vitamine B 6 deficientie. Aandoeningen geassociëerd met dysplasie (1) Dysplasie bij niet-maligne aandoeningen Dysplasie bij niet-maligne aandoeningen Aandoeningen geassociëerd met dysplasie (1) Nutriententekort Vitamine B 12 Foliumzuur Yzer Vitamine B 6 Infecties HIV Overige virussen Tuberculose Malaria Aandoeningen

Nadere informatie

Myelodysplasie. Ellen Kramer, Isala Zwolle 7 maart 2013

Myelodysplasie. Ellen Kramer, Isala Zwolle 7 maart 2013 Myelodysplasie Ellen Kramer, Isala Zwolle 7 maart 2013 WHO, afgrenzing met andere beelden Kenmerken van MDS, algemeen Beenmerg cellulariteit doorgaans toegenomen, soms normocellulair, soms hypocellulair

Nadere informatie

26 Behandeling van de ziekte van Waldenström

26 Behandeling van de ziekte van Waldenström 26 Behandeling van de ziekte van Waldenström 26 Behandeling van de ziekte van Waldenström Drs. J.M.I. Vos, dr. M.J. Kersten en dr. P.W. Wijermans Inleiding De ziekte van Waldenström behoort volgens de

Nadere informatie

Myelo-Dysplastisch Syndroom

Myelo-Dysplastisch Syndroom Myelo-Dysplastisch Syndroom 1938 Refractory anemia, Rhoades 1949 Chronic erythremic myelosis, Dameshek 1963 Smoldering acute leukemia, Rheingold 1973 Pre-leukemic syndrome, Saarni 1982 Myelodysplastic

Nadere informatie

Acute myeloïde leukemie. Dimitri A. Breems, MD, PhD Internist-Hematoloog Ziekenhuis Netwerk Antwerpen

Acute myeloïde leukemie. Dimitri A. Breems, MD, PhD Internist-Hematoloog Ziekenhuis Netwerk Antwerpen Acute myeloïde leukemie Dimitri A. Breems, MD, PhD Internist-Hematoloog Ziekenhuis Netwerk Antwerpen Normale bloedcelvorming Acute myeloïde leukemie (AML) Klonale proliferatie van immature hematopoëtische

Nadere informatie

Post Transfusie Purpura

Post Transfusie Purpura Post Transfusie Purpura Leendert Porcelijn Immunohematologie Diagnostiek Trombocyten/Leukocyten Serologie 19 mei 2017 1 19 mei 2017 2 Serum van mevrouw Zw in Plaatjes ImmunoFluorescentie Test (PIFT) met

Nadere informatie

Stichting Hematologisch-Oncologisch. Wetenschapsonderzoek (SHOW) Research en patiëntenzorg

Stichting Hematologisch-Oncologisch. Wetenschapsonderzoek (SHOW) Research en patiëntenzorg Stichting Hematologisch-Oncologisch Wetenschapsonderzoek (SHOW) Research en patiëntenzorg Comité van aanbeveling Ria Bremer, journalist Prof. Dr. Jan Wouter ten Cate, vasculair geneeskundige Peter Faber,

Nadere informatie

Stollingsproblematiek bij hematologische aandoeningen

Stollingsproblematiek bij hematologische aandoeningen Stollingsproblematiek bij hematologische aandoeningen 1 Stollingsproblematiek bij hematologische aandoeningen Prof. Dr H.C.J. Eikenboom Prof. Dr F.W.G. Leebeek Belangenverklaring In overeenstemming met

Nadere informatie

Module n : workshop BC 202. Title : Dysplasia in MDS. Molecular Biology and Cytometry Course, May , Mol

Module n : workshop BC 202. Title : Dysplasia in MDS. Molecular Biology and Cytometry Course, May , Mol Module n : workshop BC 202 Title : Dysplasia in MDS Lecturer : Jan Philippé Molecular Biology and Cytometry Course, May 7-8 2009, Mol Myelodysplasie (MDS) Heterogene groep verworven aandoeningen van de

Nadere informatie

Hematologie: 40 jaar geschiedenis en patiëntenontwikkeling

Hematologie: 40 jaar geschiedenis en patiëntenontwikkeling Hematologie: 40 jaar geschiedenis en patiëntenontwikkeling Hanneke Kluin-Nelemans Afdeling Hematologie Een paar thema s 40 jaar historie Het belang van studies en participatie De rol van patienten En gaat

Nadere informatie

Chronische lymfoproliferatieve aandoeningen

Chronische lymfoproliferatieve aandoeningen Lessenreeks Hematologie Chronische lymfoproliferatieve aandoeningen Caroline Brusselmans & Mieke Develter LAG chronische lymfoproliferatieve aandoeningen chronische lymfoproliferatieve aandoeningen chronische

Nadere informatie

Patiëntenboekje. Multipel myeloom is. een kwaadaardige. beenmergziekte die MULTIPEL MYELOOM. veroorzaakt wordt. door een woekering.

Patiëntenboekje. Multipel myeloom is. een kwaadaardige. beenmergziekte die MULTIPEL MYELOOM. veroorzaakt wordt. door een woekering. Multipel myeloom is een kwaadaardige beenmergziekte die veroorzaakt wordt door een woekering van plasmacellen Patiëntenboekje MULTIPEL MYELOOM Multipel myeloom is een kwaadaardige beenmergziekte die veroorzaakt

Nadere informatie

Draaiboek: Hematologie

Draaiboek: Hematologie Draaiboek: Hematologie Woensdag: 08.30-11.30 uur Algemene inleiding It s all in the game is de titel die de 18e Warffumcursus heeft meegekregen. Het werk van de huisarts heeft iets van dat van de variétéartiest:

Nadere informatie

Synergie: cytologie+immunologie+histologie

Synergie: cytologie+immunologie+histologie Synergie: cytologie+immunologie+histologie Grieks: synergia,samenwerking De meeropbrengst die ontstaat bij het samengaan van delen ten opzichte van de som van die delen. Wikepedia Wat is de meeropbrengst

Nadere informatie

Certe tarievenlijst 2019 huisartsenlaboratorium en klinische chemie. Aanvraag Specificatie NZA-code Code tarief Hematologie

Certe tarievenlijst 2019 huisartsenlaboratorium en klinische chemie. Aanvraag Specificatie NZA-code Code tarief Hematologie Certe tarievenlijst 2019 huisartsenlaboratorium en klinische chemie Aanvraag Specificatie NZA-code Code tarief Hematologie Urine Feces Klinische chemie Volledig bloedonderzoek 7,10 Hb. Leukocyten, Trombocyten

Nadere informatie

Myelodysplastisch syndroom

Myelodysplastisch syndroom Myelodysplastisch syndroom Regionale richtlijn IKW, Versie: 1.1 Laatst gewijzigd: 11-02-2002 Methodiek: Consensus based Verantwoording: Regionale tumorwerkgroep haemato-oncologie Inhoudsopgave Algemeen...1

Nadere informatie

K.B In werking B.S

K.B In werking B.S K.B. 11.9.2016 In werking 1.11.2016 B.S. 27.9.2016 Artikel 33bis GENETISCHE ONDERZOEKEN Wijzigen Invoegen Verwijderen 1. Moleculaire Biologische testen op menselijk genetisch materiaal bij verworven aandoeningen.

Nadere informatie

Evaluatie van surveillance hemoculturen bij hematologische patiënten onder immunosuppressiva

Evaluatie van surveillance hemoculturen bij hematologische patiënten onder immunosuppressiva Evaluatie van surveillance hemoculturen bij hematologische patiënten onder immunosuppressiva An Joosten 30/03/2010 30/03/2010 1 Surveillance hemoculturen Inleiding Bloedstroom infecties (BSI) Predisponerende

Nadere informatie

De behandeling van leukemie

De behandeling van leukemie Interne geneeskunde Patiënteninformatie De behandeling van leukemie Inleiding U ontvangt deze informatie, omdat bij u leukemie is geconstateerd. Leukemie is een woekering die we ook wel bloedkanker noemen.

Nadere informatie

Reticulocyten 070716 3,43 2,87 74625 Hemoglobine (Hb) 070702 1,82 1,71

Reticulocyten 070716 3,43 2,87 74625 Hemoglobine (Hb) 070702 1,82 1,71 PROBLEEMGEORIËNTEERDE ONDERZOEKEN Onderstaand vindt u de tarieven. Het kan zijn dat het tarief voor uw onderzoek lager is dan vermeld op onze website (dit is afhankelijk van uw verzekeraar). Tarieven onder

Nadere informatie

Multipel myeloom en de ziekte van Waldenström: overeenkomsten en verschillen! Marie José Kersten

Multipel myeloom en de ziekte van Waldenström: overeenkomsten en verschillen! Marie José Kersten Multipel myeloom en de ziekte van Waldenström: overeenkomsten en verschillen! Marie José Kersten Multipel myeloom en de ziekte van Waldenström Overeenkomsten en verschillen: Voorkomen van de ziekte Klachten,

Nadere informatie

Welkom in Meander Medisch Centrum. Informatieavond non-hodgkinlymfoom en stamceltransplantatie 25 november 2014

Welkom in Meander Medisch Centrum. Informatieavond non-hodgkinlymfoom en stamceltransplantatie 25 november 2014 Welkom in Meander Medisch Centrum Informatieavond non-hodgkinlymfoom en stamceltransplantatie 25 november 2014 Indolent non Hodgkin lymfoom en chronischlymfatischeleukemie Van oorzaaktot (nieuwe ontwikkelingen

Nadere informatie

T-cel lymfomen: zeldzamere typen van lymfomen. Mariëlle Beckers UZ Leuven 15 oktober 2016 Leuven

T-cel lymfomen: zeldzamere typen van lymfomen. Mariëlle Beckers UZ Leuven 15 oktober 2016 Leuven T-cel lymfomen: zeldzamere typen van lymfomen Mariëlle Beckers UZ Leuven 15 oktober 2016 Leuven Lymfomen: niet één ziekte non-hodgkin lymfoom Hodgkin lymfoom T-cel lymfoom B-cel lymfoom T-cel lymfoom PTCL-NOS

Nadere informatie

Folliculair lymfoom Diagnostiek en Behandeling. Rondzending beenmerg morfologie Marie Jose Claessen

Folliculair lymfoom Diagnostiek en Behandeling. Rondzending beenmerg morfologie Marie Jose Claessen Folliculair lymfoom Diagnostiek en Behandeling Rondzending beenmerg morfologie 07 01 2014 Marie Jose Claessen Casus I 45 jarige vrouw (1968). Verwijsbrief: Palpabele zwelling hals. Uitslag punctie: Cytologie:

Nadere informatie

Dysplasie bij niet-maligne aandoeningen

Dysplasie bij niet-maligne aandoeningen Dysplasie bij niet-maligne aandoeningen Morfologische afwijkingen bij het myelodysplastisch syndroom Cellijn Erytropoïese Bloed Dyserytropoïese: anisocytose, poikilocytose, macrocyten, microcyten,grove

Nadere informatie

Papendal Ellen Kramer; Isala, Zwolle. Mars van t Veer; Addenbrooke s, Cambridge, UK

Papendal Ellen Kramer; Isala, Zwolle. Mars van t Veer; Addenbrooke s, Cambridge, UK Beenmergdiagnostiek Papendal 2014 Ellen Kramer; Isala, Zwolle Marielle Wondergem; VUMC, Amsterdam Mars van t Veer; Addenbrooke s, Cambridge, UK Patient 1a: Mevr N 66 jr Leuco 140 x10 9 /l Thrombo 62 x10

Nadere informatie

Integrale diagnostiek van hematologische maligniteiten in bloed en beenmerg

Integrale diagnostiek van hematologische maligniteiten in bloed en beenmerg Integrale diagnostiek van hematologische maligniteiten in bloed en beenmerg Wat de afdeling Hematologie VU medisch centrum u, in nauwe samenwerking met de afdelingen Klinische Genetica en Pathologie, te

Nadere informatie

Laboratoriumonderzoek bij vraagstelling/behandeling anemie

Laboratoriumonderzoek bij vraagstelling/behandeling anemie Laboratoriumonderzoek bij vraagstelling/behandeling anemie 12 februari 2013 Dr. Anja Leyte Dr. Simone Smits Anemie Anemie: Hb lager dan de ondergrens van de referentiewaarde Man: 8.5-11.0 mmol/l Vrouw:

Nadere informatie

Praktische opdracht ANW Leukemie

Praktische opdracht ANW Leukemie Praktische opdracht ANW Leukemie Praktische-opdracht door een scholier 2767 woorden 23 juni 2002 7,9 82 keer beoordeeld Vak ANW Organen/cellen die een belangrijke rol spelen In het beenmerg worden de bloedcellen

Nadere informatie

Concentratie-en verdunningsproef 070115 0,70 0,58 (maximaal 6 x)

Concentratie-en verdunningsproef 070115 0,70 0,58 (maximaal 6 x) Probleemgeoriënteerde onderzoeken (NZa) Onderstaand vindt u de tarieven. Het kan zijn dat het tarief voor uw onderzoek hoger (maximaal 10%) of lager is dan vermeld op onze website (dit is afhankelijk van

Nadere informatie

Intensivering deel IIA en IIB (duur circa 50 dagen)

Intensivering deel IIA en IIB (duur circa 50 dagen) HOVON 70 Samenvatting + Checklist Geheugensteun HOVON 70 studie opbergen in polistatus, kopie klinische status Naam patiënt.. AZG nummer.. Geboortedatum.. -.. 19.. Datum Dag 0: Pre-fase (duur 1 week) Dag

Nadere informatie

ACUTE MYELOÏDE LEUKEMIE. Patiëntenboekje. Acute myeloïde. leukemie (AML) is een. vorm van kanker die in. het beenmerg ontstaat.

ACUTE MYELOÏDE LEUKEMIE. Patiëntenboekje. Acute myeloïde. leukemie (AML) is een. vorm van kanker die in. het beenmerg ontstaat. Acute myeloïde leukemie (AML) is een vorm van kanker die in het beenmerg ontstaat. AML is een levensbedreigende ziekte Patiëntenboekje ACUTE MYELOÏDE LEUKEMIE Acute myeloïde leukemie (AML) is een vorm

Nadere informatie

Acute Myeloide Leukemie ( AML)

Acute Myeloide Leukemie ( AML) 1 Acute Myeloide Leukemie ( AML) Introductie Bij AML nemen de cellen in het beenmerg fors in aantal toe door een ontsporing ergens in het rijpingstraject. Hier gaat het om cellen die nog niet voldoende

Nadere informatie

Hematologie 2001* Examens

Hematologie 2001* Examens Ned Tijdschr Klin Chem 2002; 27: 93-98 Examens Hematologie 2001* Vraag 1 Een man van 75 jaar wordt opgenomen omdat hij de laatste dagen toenemende klachten heeft van ernstige moeheid, koorts en algemene

Nadere informatie

chapter 10 Inleiding

chapter 10 Inleiding chapter 10 Samenvatting 134 chapter 10 Inleiding Multipel myeloom, in Nederland ook wel de ziekte van Kahler genoemd, is een kwaadaardige hematologische tumor, veroorzaakt door een ongeremde groei en deling

Nadere informatie

Algemene inleiding hematologie

Algemene inleiding hematologie Algemene inleiding hematologie dr. Barbara Cauwelier 11.03.2017 Hematopoïese Hematopoïese Normaal perifeer bloed Normaal beenmerg Normale erythropoïese beenmerg perifeer bloed (May-Grünwald-Giemsa) Reticulocyten

Nadere informatie

Laboratoriumdiagnostiek hematologische maligniteiten Radboud universitair medisch centrum

Laboratoriumdiagnostiek hematologische maligniteiten Radboud universitair medisch centrum Laboratoriumdiagnostiek hematologische maligniteiten Radboud universitair medisch centrum Versie 3 08-2015 Inhoudsopgave Introductie 3 Contact informatie 4 Benodigde materialen 5 Acute Myeloïde Leukemie

Nadere informatie

K.B B.S Erratum B.S In werking

K.B B.S Erratum B.S In werking K.B. 18.6.2017 B.S. 29.6.2017 + Erratum B.S. 14.7.2017 In werking 1.8.2017 Artikel 33bis GENETISCHE ONDERZOEKEN Wijzigen Invoegen Verwijderen 1. Moleculaire Biologische testen op menselijk genetisch materiaal

Nadere informatie

Nederlandse samenvatting

Nederlandse samenvatting Nederlandse samenvatting Het multipel myeloom of de ziekte van Kahler is een kwaadaardige celwoekering van plasmacellen in het beenmerg die een monoklonale zware of lichte keten immunoglobuline produceren.

Nadere informatie

Klinische Dag. 3 oktober 2013 Disclosure belangen spreker. (potentiële) belangenverstrengeling

Klinische Dag. 3 oktober 2013 Disclosure belangen spreker. (potentiële) belangenverstrengeling Klinische Dag 3 oktober 2013 Disclosure belangen spreker (potentiële) belangenverstrengeling Geen Diagnostiek en behandeling ernstige aplastische anemie bij volwassenen NVvH werkgroep aplastische anemie

Nadere informatie

Ivm (recidiverende) langdurige neutropenie de gehele behandeling blijven

Ivm (recidiverende) langdurige neutropenie de gehele behandeling blijven 4 Infectie preventie 4.1 SDD beleid SDD (Selectieve Darm Decontaminatie) bestaat uit antibacteriele en -schimmelmedicatie. Daarnaast krijgen alle patiënten met SDD ook PCP profylaxe. 4.1.1 Indicaties ALL-10

Nadere informatie

Tarieven Laboratorium diagnostiek 2015

Tarieven Laboratorium diagnostiek 2015 Tarieven Laboratorium diagnostiek 2015 De hieronder vermelde tarieven zijn door de NZA vastgestelde maximum tarieven. Er kan een korting gelden op dit tarief, welke per zorgverzekeraar kan variëren. Disclaimer

Nadere informatie