Keeper moet 1:1-situatie ingaan met een plan

Transcriptie

1 26-30_Suzebeek: :32 Pagina 26 Tekst/ Alex van Vogelpoel Edwin Susebeek Keeper moet 1:1-situatie ingaan met een plan Keeperstrainer Edwin Susebeek wil zijn pupillen zo snel mogelijk leren omgaan met wedstrijdechte situaties. De jeugdtrainer bij zowel De Graafschap als PSV liet op het Trainingscongres in Tilburg zien hoe dit in de praktijk werkt. Daarvoor diepte hij de 1:1 situatie uit. In de Voetbaltrainer nummer 173 en 175 heeft Susebeek zijn visie op het trainen van keepers uitgebreid toegelicht. Hij benadrukte daarin dat keepers op zo n jong mogelijke leeftijd in het doel terecht moeten komen, zichzelf de basisvaardigheden eerst moeten aanleren om vervolgens te kunnen trainen in wedstrijdechte situaties. Het congres in Tilburg gaf hem de kans om die visie in de praktijk te presenteren. Edwin Susebeek: De essentie van wat ik duidelijk wil maken richting trainers en specifiek keeperstrainers is dat na geïsoleerde trainingsvormen er toegewerkt moet worden naar oefeningen waarbij keepers ook veldspelers om zich heen hebben. Dat is namelijk zoals het tijdens de wedstrijden ook gaat. In mijn optiek vergeten veel keeperstrainers dat facet. Er wordt tachtig procent van de tijd op de trainingen besteed aan het schieten op doel van minimaal zestien meter afstand, terwijl slechts tien tot twintig procent van de doelpunten in de wedstrijden uit deze situatie worden gescoord. Die verhouding klopt natuurlijk van geen kant, want waarom wordt er zo weinig getraind op die andere tachtig tot negentig procent? Zonder plan Susebeek ziet de de 1:1-situatie in het zestienmetergebied vaak fout gaan bij de keepers. Goalies laten de situatie gebeuren en gaan zonder plan het moment in. Susebeek legt het probleem op het bordje van de trainers. Edwin Susebeek: Vaak zie je bij 1:1- situaties de keeper blind zijn doel uit rennen, waarbij hij hoopt dat de spits de bal tegen hem aan zal schieten. Keepers weten vaak niet hoe ze met die situatie om moeten gaan. Voor mij als trainer is het heel makkelijk om na afloop te vertellen wat hij had moeten doen, maar dat heeft geen enkele zin als er niet op getraind is. De volgende keer zal hij weer dezelfde fout maken. Keepers moeten op jonge leeftijd de basisvaardigheden worden aangereikt. Daarna is het zaak om zo snel mogelijk terug te

2 26-30_Suzebeek: :32 Pagina 27 gaan naar de situaties die zich in de wedstrijden voordoen. De technische vaardigheden van de 1:1 behandel ik al vanaf de F-pupillen. De basis daarvan is de uitgangshouding. Bij een 1:1-duel moeten de keepers, zodra ze vlak voor de aanvaller staan of komen, op hun voorvoeten staan, met de handpalmen naar de aanvaller gericht. Hun handen moeten de keepers voor de enkels houden, vingers spreiden, rug gebogen en door de knieën. Als de keepers naar het grote veld gaan, hebben ze de basis dus onder de knie en ga ik de keuzes behandelen. Voor het begin van de training ga ik met de keepers in gesprek en vraag wat ze kunnen doen in een 1:1-situatie. Uitkomen rennen, zeggen ze dan vaak. Vervolgens vraag ik wat ze daarmee proberen te bereiken. Op de aanvaller af lopen en hopen dat hij tegen me aan schiet. Zo ga je als trainer verder en stuur je hen langzaam naar de mogelijkheden die ze echt hebben. Als ze een keuze hebben gedefinieerd, schijf ik die op het bord. En wat hebben jullie nog meer voor keuzes? Ik laat hen zich ook verplaatsen in de aanvaller. Wat zal de aanvaller doen? Vaak zie je dat die zo lang mogelijk wacht om te zien wat de keeper gaat doen. Dan past hij zich daar op aan De Voetbaltrainer

3 26-30_Suzebeek: :32 Pagina 28 Aan ons als keepers de taak om de spits dus juist op te houden. Drie keuzes In de 1:1-situatie heeft de keeper in de visie van Susebeek drie keuzes. Edwin Susebeek: Als de aanvaller op je af komt, is de eerste keuze om je als keeper op de bal te werpen. Zodra je naar de grond gaat, ben je wel verplicht om de bal te hebben. Zo niet, dan ben je namelijk uitgeschakeld en zal de spits scoren. Optie twee is meelopen en de aanvaller zo lang mogelijk ophouden. De verdedigers zijn meestal na drie seconden weer terug. Slaag je er dus als keeper in om de aanvaller drie seconden op te houden, dan heb je een goede kans om een tegendoelpunt te voorkomen. In het slechtste geval moet je voor de derde keuze gaan en noodweer toepassen. Je maakt je zo groot mogelijk en hoopt dat de spits de bal tegen je aan of naast het doel schiet. Dit is natuurlijk de minst goede optie en dus moet de keeper proberen die keuze te voorkomen. Alle facetten In een 1:1-vorm met de twee keepers (zie trainingsvorm 1) krijgen ze direct alle facetten aangereikt. Edwin Susebeek: De goalies zullen vanuit de juiste uitgangshouding moeten beginnen. In heupbreedte staan, zodat ze makkelijk kunnen draaien en met de handen voor hun lichaam. Het moment komt telkens terug en de keepers zullen keer op keer de keuze moeten maken: meelopen, zich op de bal werpen of voor noodafweer kiezen. Ik kies er bewust voor om de tweede keeper als aanvaller te gebruiken om de vorm zo specifiek mogelijk te kunnen behandelen. Als ik iets uitleg, is het relevant voor beide spelers, terwijl de aanvallers tijdens een uitleg alleen maar stil zouden staan. De meest voorkomende fout die keepers maken, is dat ze om hun as draaien. Ze kiezen ervoor om te draaien via hun sterkste been en hebben dan dus tijdelijk geen zicht meer op de bal en het veld. Dat is waarom wij heel veel loop- en coördinatietraining met de keepers doen, veelal verwerkt in de warming-up. Het is van essentieel belang dat keepers goed kunnen bewegen en snel kunnen anticiperen op wat er gebeurt. De volgende stap is om de 1:1-vorm echt tussen aanvaller en keeper te laten plaatsvinden. Deze twee vormen zijn nog zeer geïsoleerd en beginnen uit stilstand. Het gaat hierbij weer om de keuzes van de keepers. Tijdens de volgende training (trainingsvorm 2) gaan we over op wedstrijdechte situaties. Een aanvaller komt in de loop, met een verdediger in zijn rug. De verdediger krijgt een kleine achterstand, waardoor de keeper de aanvaller moet zien op te houden. Het risico bestaat dat de aanvallers te snel gaan schieten, waardoor de 1:1-situatie er niet meer komt. Als trainer kun je dit eenvoudig manipuleren door de hoedjes dichterbij te zetten. Communicatie Zodra de aanvaller lang genoeg is opgehouden, komt de verdediger ook weer in het spel voor. Edwin Susebeek: Communicatie met de verdedigers is eveneens van doorslaggevend belang. Als de keeper roept dat de verdediger de linkerkant eruit moet halen, dan moet hij daar blind op kunnen vertrouwen. Als keeper kun je nooit het hele doel afschermen, dus zal dat altijd samen met de verdedigers moeten gebeuren. Wanneer bepaalde situaties niet worden getraind, dan zal er nooit goed verdedigd worden. In de

4 26-30_Suzebeek: :32 Pagina 29 Met Jasper Cillessen brak er dit seizoen zowat vanuit het niets bij NEC een keeperstalent door. Dat gebeurde wel wat toevallig, omdat Cillessen het geluk had dat eerste keus Gabor Babos geblesseerd raakte. Was dat niet gebeurd, had hij misschien nog wel twee jaar moeten wachten op zijn kans. Edwin Susebeek benadrukt dat jonge, talentvolle keepers geduld moeten hebben én door hun clubs verhuurd zouden moeten worden. Ik heb een onderzoek gedaan, waaruit bleek dat keepers pas op hun 26e in de basis staan in de Eredivisie. Als je op je negentiende uit de jeugd komt, moet je dus nog zeven jaar zien te overbruggen. De meeste clubs geven een reservekeeper maar één keer een contractverlenging en daarna moeten ze weg. Maarten Stekelenburg is daarin een goed voorbeeld. Tussen zijn 23e en 26e vond niemand hem een topkeeper, nu is hij na Edwin van der Sar misschien wel de beste. Hij stond in die periode wel vast in het eerste van Ajax. Uitzonderingen daargelaten gaat het dus om de kansen die je krijgt en het geduld. In de eerste divisie staat een keeper gemiddeld op zijn 23e in de basis. Het is dus belangrijk dat de keepers dit zelf ook beseffen zodra ze uit de jeugd komen. Dan denken ze namelijk dat ze gelijk bij het eerste mee mogen doen, maar dan moet je dus nog vier of zes jaar. Behalve dat spelers dus geduld moeten hebben, kunnen de clubs er ook iets mee doen. Goede voorbeelden zijn Michel Vorm en Erwin Mulder, die door FC Utrecht en Feyenoord eerst een seizoen zijn verhuurd aan FC Den Bosch en Excelsior. Daar konden ze minuten maken en leerden ze veel meer dan op maandagavond voor een paar toeschouwers in het beloftenteam. De meeste clubs geven een reservekeeper maar één keer een contractverlenging en daarna moeten ze weg wedstrijd is er op zo n moment namelijk geen tijd voor overleg. Vooraf maken mijn keepers altijd afspraken met de verdedigers. Het belangrijkste is om af te stemmen welke kant de verdediger eruit moeten zien te halen. Daarbij gaan wij altijd uit van het sterke been van de tegenstander. Binnen vijf minuten hebben de verdedigers wel door wat het sterke been is van de aanvallers, die moet hij eruit halen. Daarnaast moet een verdediger altijd rugdekking aan de keeper geven. Vaak zie je dat de verdedigers stoppen en het verder aan de keeper overlaten. Ze kunnen ook doorlopen om de bal nog van de lijn proberen te redden. Eindvorm In trainingsvorm 3 komen alle facetten uit de wedstrijd al naar voren, voor zowel de keeper, aanvaller als verdediger. Eindvormen hierbij zijn de 3:3- en 4:4-partijvormen. Edwin Susebeek: In de partijvormen maken we het veld zo breed mogelijk, dan krijg je voor de keepers zo veel mogelijk 1:1:-situaties. Die komen dan ook nog eens uit veel verschillende richtingen. Een bijkomend aspect voor de keepers, zowel in vorm 3 als in de partijvormen, zijn de spelhervattingen. De bal zo snel mogelijk weer in het spel brengen is een steeds belangrijker onderdeel van het takenpakket van een keeper. In de omschakelingen worden namelijk veel goals gemaakt en dit begint in veel gevallen bij een goede spelhervatting door de keeper. In kleine partijvormen, waarbij de goal van de tegenstander snel kan worden bereikt, komt dit onderdeel heel vaak voor. Keepers krijgen daardoor ook snel de beloning te zien van hun goede hervatting. Een variatie hierop is 3:2- en 4:3-partijvormen, waarbij het team van de keeper in ondertal is. Dan dwing je de keeper om zijn verdedigers te coachen, zodat ze goed gaan overnemen. Samenvatting: Susebeek wil keepers zodra ze de basisvaardigheden beheersen tijdens trainingen zo snel mogelijk in wedstrijdsituaties brengen. Keepers hebben in een 1:1-situatie drie keuzes: meelopen, op de bal werpen of noodweer toepassen. Met de verdedigers moeten goede afspraken worden gemaakt hoe zij de keeper kunnen ondersteunen in de 1:1-situatie De Voetbaltrainer

5 26-30_Suzebeek: :32 Pagina 30 Trainingsvormen Edwin Susebeek 1 Trainingsvorm 1 Doel verbeteren van de technische vaardigheden in 1:1-situatie keuzes leren maken in 1:1-situatie Organisatie zestienmetergebied één grote doelen voldoende ballen, twee hoedjes Inhoud keeper 1 staat op ongeveer twee meter van keeper 2 keeper 2 moet zonder aanloop de bal in één keer langs keeper 1 spelen, maar wel tussen de twee grote hoedjes door keeper 2 loopt zo snel mogelijk achter zijn eigen bal aan en doet er alles aan om te scoren keeper 1 moet er alles aan doen om de bal zo snel mogelijk te veroveren. wanneer er gescoord is of keeper 1 heeft een doelpunt voorkomen, dan wordt er gewisseld van taak In de voeten werpen met ogen en gezicht naar de bal. De bal aanvallen, niet terug lopen naar het doel. Zo dicht mogelijk in de benen van de aanvaller zitten om iedere doelpoging te blokken. Maak een bewuste keuze tussen de drie opties meelopen, op de bal werpen of noodweer. Methodiek veldspelers nemen de rol van aanvaller over, keepers gaan om de beurt Trainingsvorm 2 Doel keeper keuzes leren maken in 1:1- situatie samenwerking tussen de keeper en verdedigers in 1:1-situatie in het zestienmetergebied verbeteren keepers leren coachen bij 1:1-situatie Organisatie veld 32x35 twee kleuren hesjes, 8 veldspelers en 2 keepers twee grote doelen voldoende ballen Inhoud de eerste aanvaller van team A begint op het teken van de keeperstrainer zo snel mogelijk aan zijn sprint met de bal, met de intentie om te scoren zodra de aanvaller begint, mag de eerste verdediger van team B ook beginnen de keeper van team B probeert samen met zijn verdediger een doelpunt te voorkomen, zodra ze de bal onderscheppen mag keeper B zijn teamgenoot inspelen, die kan scoren op het andere doel als de bal binnen twintig seconden uit gaat, dan schiet de trainer vanaf de andere zijkant een nieuwe bal naar de keeper van team A Coaching (aanvullend op trainingsvorm 1) Keeper, lees de situatie. Komt de verdediger er nog bij, blijf dan weg. Anders komen. Probeer de aanvaller samen met de verdediger te dwingen naar een hoek toe te gaan. Vaak is dat de korte hoek. Coach de verdediger welke kant hij eruit moet halen. Keeper, laat je duidelijk horen door bijvoorbeeld los te roepen als je eruit komt. Variatie aanvaller verder weg of dichterbij laten beginnen veldspelers vanaf de andere flank laten vertrekken Coaching Handpalmen naar de aanvaller gericht. Vingers uit elkaar in de handschoen. Diep door de knieën gaan, handen op enkelhoogte. Daar mag geen bal tussen door plus zo breed mogelijk. Altijd oogcontact houden met de aanvaller. Juiste richting op draaien, naar de kant van de bal