Tuinkrant s Tuindokt er - Ziekten en Plagen Gids - Plantenziekten. Ziekt en en plagen van J uglans regia - walnoot of okker noot

Transcriptie

1 Tuinkrant s Tuindokt er - Ziekten en Plagen Gids - Plantenziekten Een geslacht met 15 soor t en bladver liezende bomen, die om hun mooie blad en sommige om hun eet bar e vr ucht en wor den gekweekt. Ze komen voor in Noor d- en Zuid-Amer ika, Zuidoost -Eur opa en Oost -Azië. Slecht s t wee soor t en komen in cult uur voor. Bij ons komt de walnoot voor in boomgaar den en op er ven en langs wegen en op dij ken van r ivier en. De geur van de blader en zou muggen op een af st and houden. Tij dens de Eer st e Wer eldoor log wer den veel bomen geveld om hout t e lever en voor geweer kolven. Ziekt en en plagen van J uglans regia - walnoot of okker noot bacteriebrand Pseudom onas juglandis, Xanthom onas juglandis Bacteriebrand op het blad: op de bladeren van okkernoot kom en kleine bruine vlekjes voor als stipjes. Bij een sterke aantasting volgt bladval. Op de vruchten: op de bolsters ontstaan zwarte natte rottige vlekken. Bij een vroege zom erinfectie dringen de bacteriën door de schaal zodat de noot rot en verslijm t (= natrot). Jonge scheuten: bij jonge bom en die sterk groeien, kunnen de scheuten worden aangetast. Men ziet dan bruine, ingezonken plekken m et wat slijm afzetting, om geven door een olie-achtige rand. Als dit voorkom t op de koptak of een gesteltak, kan m en deze beter verwijderen en m et een nieuwe tak beginnen. Warm en vochtig weer verhoogt de kans op aantast ing. Deze ziekte wordt ook door het stuifm eel overgebracht. Bem esting: een te ruim e voedingsstoffengift zou m eer bacteriebrand kunnen veroorzaken bij som m ige rassen. Beter voor iets m eer schrale grond zorgen. Een andere ras kiezen dat beter resistent is tegen deze ziekte: Broadview, Buccaneer, Rita, no.16, Plovdivski, Proslavski, Rode Donaunoot, Coenen. ( bron Guy De Kinder) Bestrijding: Enkel preventief te bestrijden door toepassing van koperoxychloride. Speciaal tegen bacteriebrand dienen vruchtdragende bom en bespoten te worden kort voor de bloei en bij het verschijnen van de jonge noten. Pagina 1 van 7

2 bladluizen ( algem een) Chrom aphis en Callaphidbladluizen soorten zuigen aan de onderzijde van het blad vanaf de vroege lente. Vaak is de schade beperkt. Bestrijding m eestal niet noodzakelijk tenzij de aantasting derm ate zorgwekkend is. Eventueel te bestrijden m et plantenextracten, m iddelen op basis van plantaardig pyrethrine, kalium zouten edm. bodem m oeheid ( algem een) Door een aantasting van wortelaaltjes (wortelnem atoden), neem t de groeikracht van de planten af. Ook wortels sterven af. Binnenste delen van de plant zijn dor. Zorg voor een betere teelt afwisseling. Of plant Afrikaant jes brandvlekkenziekte, anthracnose Gnom onia leptostyla, Anthracnose, Marssonina juglandis Brandvlekkenziekte is vooral een bladziekte m aar kan ook op de vruchten voorkom en. Zowel op de bladbovenzijde als op de onderzijde zijn vrij grote hoekige, bruine tot zwarte vlekken te m erken. Het zieke blad vergeelt en valt tenslotte af. Op de scheuten en bolsters ook ietwat ingezonken scherpbegrensde bruine vlekken. De noot zelf kan ook som s bruin worden en verdrogen, wat droogrot genoem d wordt. Brandvlekkenziekte kom t vooral voor bij natte lentes en/ of zom ers. Het natte weer bevordert deze schim m elinfectie. Deze gaat uit van zieke afgestorven bladeren die in de nabijheid van de bom en blijven liggen. Voorbehoedend: steeds afgevallen bladeren opruim en!!! Een andere ras kiezen dat beter resistent is tegen deze ziekte: Broadview, Buccaneer, Rita, no.16, Plovdivski, Proslavski, Rode Donaunoot, Coenen. ( bron Guy De Kinder) Bestrijding: preventief te bestrijden door toepassing van koperoxychloride of m et carbam aten. Pagina 2 van 7

3 dunscha lighe id Papierachtige en som s ook onvolkom en schaalvorm ing van de vruchten, vooral aan 1 kant van de vrucht. Er ontstaat geen of een zeer dunne schaal zodat de noot gem akkelijk beschadigd geraakt of wegrot. De oorzaak ligt vaak in een slechte bodem toestand: te natte, te drge, te arm e, te vastgedrukte gronden m et een slechte structuur.op het m om ent dat de schaal m oeten gevorm d worden. Voorbehoedend: te natte, lucht- en voedselarm e grond voorkom en, vooral tijdens het groeiseizoen dm v. grondbewerkingen, drainage edm. Bij te droge standplaats een voldoende dikke m ulchlaag rondom de bom en aanbrengen. Bij te arm e gronden in het vroege voorjaar voldoende bem esting toedienen. Gepaste rassenkeuze m aken. Tijdig kalken en bodem structuur op peil brengen door organische bem esting. Zonodig ook de ph van de grond verhogen door een redelijke bekalking van 5 tot 10 kg gebluste- of m agnesiakalk per are. honingpaddestoel, honingzw am, houtpaddestoel Arm illaria m ellea I n de herfst zijn aan de stam basis gele paddestoelen waar te nem en die m assa s sporen uitstoten. Verder plant de honingzwam zich verder dm v. Zogenaam de rhizom orfen. Dit zijn donkerbruine strengen (vergelijkt het een beetje m et de wortels van een plant) die zich onder de zieke schors bevinden en zich ook op zieke wortels vestigen. Via de grond groeien ze gem akklijk verder naar om liggende bom en. De infectie heeft vooral plaats op plekken waar gerooide bom en hebben gestaan waar dikke wortelresten zijn achtergebleven. Waterzieke percelen bevorderen de uit breiding. De aangetaste ziek bom en gaan kwijnen en sterven langzaam af. Dit kan jaren duren. De wortels en de stam verteren. Zieke bom en bij voorkeur rooien tijdnes de zom er (m inder verspreiding van sporen). De om liggende grond vernieuwen. I ndien dit onm ogelijk is in een straal van 2 m eter rondom de stam de bodem begieten m et een oplossing kopersulfaat en gebluste kalk. houtrupsen, w itte glasachtige rupsen van appelglasvlinder Sesia m yopaeform is, Aegeria m yopaeform is Witte glasachtige rupsen van de appelgalsvlinder Aegeria m yopaeform is boren gangen in de bast en schors van jonge en oude takken die daarna gaan verkankeren. De vlindervlucht heeft plaats tussen half juni en eind augustus. De eitjes zijn voornam elijk te vinden nabij wonden, kankerplekken en in schorsspleten. wit te glasacht ige rupsen van de appelglasvlinder * worm stekige takken best wegsnoeien en verbranden * snoeiwonden en kankerwonden verzorgen en afdekken m et entwas * in de geboorde gangen van de rupsen een verdunde insecticide inspuiten of gieten. Daarna afdekken m et entwas * toepassen van insecticide afhankelijk van het tijdstip Pagina 3 van 7

4 okkernootbladgalm ijten Eriophyes tristriatus var. erineus Vanaf juni vindt m en op de bladeren gele tot roodachtige gallen, waarin m icroscopische kleine m ijten leven. De schade is onbelangrijk. Een bestrijding is niet nodig. okkernootviltm ijten Aceria erinea Tijdens het begin van de zom er ontstaan op het blad ovale, gewelfde bobbels zoals bij de okkernootbladgalm ijt Eriophyes. Deze bobbels worden echter veroorzaakt door de galm ijt Aceria erinea. Onderaan het blad zijn de bobbels bedekt m et eerst een laagje witte haren, die later in de zom er bruin verkleuren. De galm ijten zuigen onderaan het blad waardoor de groeim isvorm ingen ontstaan. De schade is onbelangrijk. De aantasting heeft geen invloed op de groeikracht van de bom en of de vruchtproductie. Een bestrijding is niet nodig. rode puistjesziekte, vuur, vuurm eniezw am Nectria cinnabarina Op de dode (bruin/ lichtbruin) schors kan je grote aantallen van helrode puntjes zien. Dit zijn de sporen van deze m eniezwam. De jonge stam m en of takken sterven af, ze lijken ook in te drogen? De infectie heeft plaats langs schorswonden. 1. zorg voor het planten voor een goede hum usrijke bodem structuur. Een actief biologische bodem leven houdt bodem parasieten in bedwang. 2. tijdens de winterperiode de ziekte en dode takken wegzagen/ wegsnoeien. Het zieke hout niet com posteren, m ulchen m aar verbranden. 3. snoeiwonden afdekken m et kankerverf 4. schorsletsels ontstaan door bijvoorbeeld transport, vooraleer uit te pakken of aan te raken begieten of bespuiten m et aangepaste m iddelen. Pagina 4 van 7

5 sclerotinia ( voet-, stengel-, vrucht-, w ortelrot) ( algem een) Sclerotinia sclerotiorum De stengels sterven af waarbij binnen in de stengels (na het doorsnijden) zwarte schim m elsporen zijn terug te vinden. Verbeter de standplaats en verbeter de bodem struct uur, ververs eventueel de grond. snoeischade - sapverlies - bloeden De beste snoeitijd is tussen m ei en septem ber of in het vroege najaar. Het kan ook nog gebeuren net na de oogst. Snoei je deze bom en later dan Nieuwjaar, dan gaan ze bloeden en bij veel gem aakte wonden kan de boom zelfs geheel afsterven. Desnoods kan je beter wachten tot die bom en in blad staan om dat de worteldruk en sapstroom dan sterk verm inderd. Als bij het snoeien blijkt dat de boom bloed is het beter m et snoeien te stoppen. Tijdig snoeien!!!! verticillium ( verw elkingsziekte) ( algem een) Verticillium soort en Diverse bodem schim m els die vooral optreden bij een slechte bodem structuur of een te natte standplaats. Zij tasten de wortels aan vanuit de grond. Het verticillum m ycelium groeit binnen in de vaatbundels, vaak tot hoog in de stengels of de kruinen. De aangetaste planten gaan tijdens het groeiseizoen verwelken. Bij een vochtige lucht worden ze precies weer beter. De bladeren, stengels en bloem en worden slap. Bladeren gaan vergelen, worden bruin en sterven tenslotte af. De wortels zijn tevens bruin gekleurd en stervende. Som s in erge gevallen sterft ook de stam basis. 1. Zieke planten rooien en verwijderen. De grond uitspitten en verversen. Eventueel zieke delen wegsnoeien (bij bom en) tot op het gezonde hout en verbranden. Snoeim ateriaal ontsm etten m et Topsin-M pasta welke ook genezend werkt. Snoeiwonden insm eren. 2. Verbeter de standplaat s door grondbewerkingen en waterafvoer te verbeteren. 3. Eventueel drainage aanleggen 4. Strenge selectie toepassen van gezond m ateriaal voor de verm eerdering 5. Kwekers, bij zeer sterke aantasting - preventieve behandeling is m ogelijk m et een veelzijdig werkende bodem ontsm etter. Altijd preventief (!!!!) de teeltaarde aangieten m et benom yl, carbendazim of thiofanaat-m ethyl. Bij een aantasting is een genezing lastig. Wissel de m iddelen af, om de m aand herhalen indien nodig. Pagina 5 van 7

6 virusziekten ( algem een) Het virus veroorzaakt in het blad geelgroen vlekken tot streepvorm ige tekeningen. Tijdig de bladluizen bestrijden en zieke planten opruim en. Verwijder aangetaste planten vorstschade Vorstschade kan voorkom en in de vroege lente. Jonge uitlopende scheuten worden zwart en hangen slap. Norm aal geen bestrijding nodig. De planten vorm en spontaan nieuwe scheuten. I s dit een jaarlijks probleem dan staat de boom s ochtends te veel in de volle zon -> waardoor telkens schade optreedt door lentenachtvorst. Overweg de boom te verplanten naar een bet ere standplaats. w orm stekigheid door rupsen van okkernootm ot Carpocaspa splendana, Laspeyresia splendana Gedurende de volle zom er (eind juli - augustus) zet dit m otje eitjes af op de bolsters. De rupsen boren in de noot en vernietigen de inhoud. Bestrijding: zonodig wanneer geregeld schade voorkom t spuiten m et insecticide. schade respectievelijk door de rupsen afkom stig van de okkernootm ot Pagina 6 van 7

7 Foto boven: brandvlekkigheid komt veel voor bij de walnoot vrijdag 13 septem ber 2002 In deze lijst zijn geen bestrijdingsmiddelen opgenomen. Lijsten met bestrijdingsmiddelen kan je downloaden via een tk-plus abonnement, die lijsten met ziekten en plagen zijn ook geïllustreerd met fotomateriaal. Download r egelmat ig de bij gewer kt e ziekt en en plagen br ochur es met cour ant e lij st van t oegelat en middelen Niks van deze lijst kan gereproduceerd of gepubliceerd worden zonder de uitdrukkelijke toestemming van de eigenaar, Rudi Van Overloop, ruda@skynet.be, alle rechten voorbehouden. Bronnen, literatuur. Zie op Pagina 7 van 7