Nu weet je het! Fijne feesten! NUMMER 4 I JAARGANG Personeelsmagazine voor en door UHasselt-personeelsleden

Maat: px
Weergave met pagina beginnen:

Download "Nu weet je het! Fijne feesten! NUMMER 4 I JAARGANG 2014. Personeelsmagazine voor en door UHasselt-personeelsleden"

Transcriptie

1 Nu weet je het! Fijne feesten! NUMMER 4 I JAARGANG 2014 Personeelsmagazine voor en door UHasselt-personeelsleden

2 Inhoud 3 Een nieuwe website voor de UHasselt 4 Rector Luc De Schepper en beheerder Marie-Paule Jacobs over de besparingen 7 Nieuws uit de faculteiten en onderzoeksinstituten 12 Facts.XL: Een bezoekje aan de retail design winkel 14 Voor u bezocht 17 Grasduinen in het foto-archief: 10 april Studiebegeleiders in de kijker 22 Sinterklaasfeest in beeld 24 In de prijzen 28 VLUP op stap in Londen 31 Personeelsweetjes 36 Wist je dit ook? 39 Harry Potter 40 Verrassing! C OLOFON Hoofdredactie: Koen Santermans Redactie: Arne Biesmans Birgit Leen Ann T Syen Vormgeving: Dave Bosmans Mayte Gomez Sanchez Fotografie: Marc Withofs Liesbeth Driessen Druk: Profeeling Verantwoordelijke uitgever: Marie-Paule Jacobs beheerder UHasselt Universiteit Hasselt campus Hasselt Martelarenlaan 42 BE-3500 Hasselt 2

3 VOORAAN UHASSELT-WEBSITE IN NIEUW JASJE Het is je ongetwijfeld niet ontgaan: de UHasselt-website ziet er sinds 18 november helemaal anders uit. De website kreeg echter niet alleen een nieuwe look. De belangrijkste verandering is het responsive design ervan. Je kan UHasselt.be voortaan zowel op pc, smartphone als tablet optimaal raadplegen! Aan de lancering van de nieuwe website gingen maanden van brainstormen, ontwerpen, uittesten en bijsturen vooraf. Het webteam zette maar liefst (!) pagina s over een titanenwerk. Sinds de ontwikkeling van de vorige website, in 2009, is de UHasselt gegroeid, met méér studenten, méér personeel en méér opleidingen, zegt Koen Santermans (directeur DCM). De oude website paste dus niet meer bij de UHasselt anno De mogelijkheden op vlak van digitale media en het online gedrag van websitebezoekers zijn ook veranderd. De nieuwe UHasselt-website kreeg dan ook een responsive design : de website past zich vanaf nu aan het medium aan waarmee een bezoeker de website raadpleegt. Engelstalig De lancering van de nieuwe website is slechts een eerste stap. Koen Santermans: Nu gaan we optimaliseren. Zo zijn we al begonnen met het doorvoeren van verbeteringen en binnenkort passen we ook de pagina s van onze onderzoeksinstituten aan. In 2015 wordt de Engelstalige versie van de website herwerkt. 3

4 4

5 GECOVERD RECTOR LUC DE SCHEPPER EN BEHEERDER MARIE-PAULE JACOBS OVER DE BESPARINGEN AAN UHASSELT EEN AARTSMOEILIJKE BUDGETTAIRE PUZZEL H et Vlaamse hoger onderwijs staat in 2015 voor een inlevering van om en bij de 55 miljoen euro. Door die besparingsronde verliest de UHasselt komend jaar 2,4 miljoen euro aan middelen. De opmaak van de begroting 2015 was een aartsmoeilijke oefening, met de nodige offers. We nemen als universiteit dus onze verantwoordelijkheid, maar zeggen ook: dit kan geen jaren blijven duren, zeggen rector Luc De Schepper en beheerder Marie-Paule Jacobs. In het leggen van de budgettaire puzzel voor 2015 stonden twee principes voorop: behoud van werkgelegenheid en behoud van doorgroeimogelijkheden. Beheerder Marie-Paule Jacobs: De UHasselt moet het volgend jaar met 2,4 miljoen euro minder middelen stellen. Daarvan wordt 1,1 miljoen dichtgereden door de verhoging van het inschrijvingsgeld. Maar dat maakt dat we nog altijd een verlies van 1,3 miljoen euro aan middelen moeten opvangen. Bij die zoektocht wilden we absoluut niet raken aan tewerkstelling en niet aan doorgroeimogelijkheden. Er worden dus géén mensen weggestuurd, op enkele projectmedewerkers na van wie we het contract niet verlengd hebben, maar dat gebeurt wel meer wanneer een project na een eerste termijn geen nieuwe middelen genereert. En het is niet omdat de UHasselt in besparingsmodus zit, dat bevorderingen en doorgroeimogelijkheden voor ZAP, BAP en ATP in de koelkast verdwijnen. Ook in 2015 reserveren we daarvoor de nodige financiële middelen. Werkdruk blijft noodgedwongen hoog Een uitbreiding van de personeelsomvang zit er volgend jaar echter niet in. Vragen voor extra personeel (t.o.v. de begroting 2014) zullen we inderdaad niet kunnen honoreren, aldus de beheerder. We zijn ons héél goed bewust van de implicaties van die beslissing. De toename van het aantal studenten, de vele administratieve verplichtingen die onder meer de instellingsreview met zich meebrengt Het maakt de nu al hoge werkdruk er bepaald niet minder op, integendeel. De besparingen dwingen ons echter om dat allemaal te doen met hetzelfde aantal personeelsleden. Zowel de beleidstop als de Raad van Bestuur weten dat er aan de UHasselt bergen werk verzet wordt. Dat we op het vlak van werkbelasting geen soelaas kunnen bieden, betreuren we dan ook. Het hoger onderwijs heeft er bij de Vlaamse regering overigens op aangedrongen om de administratieve last te verlichten. Marie-Paule Jacobs: We weten dat faculteiten zuchten onder al de administratieve verplichtingen die hen, zogezegd, vanuit centraal worden opgelegd. Maar die centrale diensten voeren, op hun beurt, uit wat de overheid hen vraagt. We zijn het er allemaal over eens dat minder planlast de zaken ook vooruit moet helpen. Een uitzondering in het besparingsluik vormen de opleidingen die in september 2013 in de UHasselt integreerden. Voor deze opleidingen werd een apart groeipad uitgetekend en daar houden we ons aan. Deze opleidingen zullen dus kunnen blijven rekenen op extra personeel, zodat ze op vlak van onderwijs en onderzoek verder kunnen evolueren in de richting van de andere Beheerder Marie-Paule Jacobs. academische opleidingen. Dat geldt overigens ook voor handelswetenschappen, waarmee we in september 2015 van start hopen te gaan. Via prefinanciering van LSM kunnen we voor deze nieuwe opleiding personeel voorzien. Rationeler werken De besparingen laten zich vooral voelen in de afdeling Werking. Dat is de boekhoudkundige afdeling waar de inkomsten en uitgaven m.b.t. onderwijs en basisonderzoek worden verwerkt, de zgn. eerste geldstroom. Marie-Paule Jacobs: Zo hebben we gesnoeid in de werkingskosten van de centrale diensten en de onderhoudskosten van onze gebouwen. Daarnaast gaan we ook voluit voor automatisering. Een voorbeeld in dat verband? De elektronische verwerking van facturen, waar we al heel stevig op inzetten. Het doel is nu om nóg meer facturen met hetzelfde aantal mensen te behandelen, via elektronische weg. 5

6 GECOVERD De renovatie van Gebouw D, de bouw van de nieuwe faculteit BEW, de ecotrons in het Nationaal Park Hoge Kempen en van het Applicatiecentrum voor beton gaan echter door zoals gepland. We houden ons aan de engagementen die we in deze dossiers zijn aangegaan, zegt rector Luc De Schepper. Ook het Vervangingsfonds, dat werd opgestart in het kader van het Beleidsplan Gender, hebben we uit de brand kunnen slepen. De financiële bijdrage van de UHasselt aan de Universiteit voor het Maatschappelijk Belang (UMB) een initiatief in samenwerking met Hogeschool PXL en de Provincie Limburg wordt dan weer per 1 september 2015 stopgezet. Studenten De UHasselt kiest ervoor om studenten zo min mogelijk te treffen. Het budget voor Sociale Voorzieningen houden we dan ook op hetzelfde niveau, aldus Marie-Paule Jacobs. Aan de toelagen voor maaltijden, cursussen, huisvesting, vervoer raken we niet. We hebben ook extra middelen vrijgemaakt voor financiële steun aan studenten die in problemen kunnen komen door het verhoogde inschrijvingsgeld. Afwachten Blijft de vraag: hoe ziet de toekomst eruit? In 2016 wil de Vlaamse regering namelijk nog eens 34 miljoen euro extra besparen op hoger onderwijs. Rector De Schepper: De 55 miljoen euro die in 2015 worden bespaard, wordt voor de helft ingevuld door het overslaan van de zogenaamde klik. Dat wil zeggen dat de Vlaamse regering géén extra middelen toevoegt aan de financieringsenveloppe voor het gestegen aantal studenten aan Vlaamse universiteiten. Ook in 2016 kan de regering die besparingen dus voor een deel opvangen door het overslaan van de klik. Daarnaast zal er echter nog bespaard moeten worden. Maar op dit moment valt er weinig met zekerheid te zeggen. We zullen moeten afwachten. De Vlaamse regering heeft het hoger onderwijs wel verzekerd dat de basisarchitectuur van het financieringsmodel en het uitgetekende groeipad overeind zullen blijven. Beheerder Marie-Paule Jacobs: Wij groeien in 2015 minder dan oorspronkelijk in het vooruitzicht gesteld werd. We krijgen minder meer geld van de Vlaamse overheid. De besparingen fungeren dus als een soort rem. Maar dat maakt deze budgettaire oefening er niet minder eenvoudig op, benadrukt ze. Wij weigeren om in te boeten op de kwaliteit van onze opleidingen en onderwijs. En dan moet je dus elders gaan snijden en offers brengen. Want vergeet niet: het personeelsbestand constant houden terwijl het aantal studenten toeneemt, is óók een besparing. Gevecht om de brains Rector Luc De Schepper en beheerder Marie-Paule Jacobs wijzen erop dat de Vlaamse overheid alleszins niet té lang de vinger op de onderwijsknip mag houden. Net als de andere universiteiten dragen we ons steentje bij, maar de besparingen mogen niet te lang aanhouden. En al helemaal niet als het onze ambitie is om uit te groeien tot een innovatieve kennis- Rector Luc De Schepper. economie. Dat is niet rationeel. Wij besteden vandaag 1,4% van het BBP aan hoger onderwijs, Nederland zit aan 1,7%. Het OESO-gemiddelde ligt op 2%, de Amerikanen en Canadezen zitten daar met 2,8% fors boven. En dan zwijgen we nog over de opkomende landen, die fors investeren in hun kenniscentra. Wij willen nu gedurende enkele jaren onze verantwoordelijkheid nemen, maar daarna moet een drastische omslag volgen. Zoniet, verliezen België en Vlaanderen de race om de brains van landen als China en India. De bouw van de ecotrons in het Nationaal Park Hoge Kempen gaan door zoals gepland. 6

7 FACTS VLAAMSE DOCTORAL SCHOOLS HOUDEN EERSTE INTERUNIVERSITAIR SYMPOSIUM Op 14 september organiseerde de Doctoral School for Medicine and Life Sciences in Brussel een allereerste interuniversitair symposium voor doctoral schools in Vlaanderen. Tijdens het symposium gingen sprekers dieper in op het hoe en waarom van een academische carrière binnen de life sciences. Senior doctoraatsstudenten en jonge postdocs zitten vaak in een tweestrijd als het gaat om de carrière na hun doctoraat. Het is de keuze tussen de academische wereld of het bedrijfsleven, zegt Sven Hendrix, directeur van de Doctoral School for Medicine and Life Sciences. Verschillende sprekers uit binnen- en buitenland onder wie Thomas Voets (KU Leuven), Brian Kelly (Bolton University) en Celine Carret (editor Embo Molecula Medicine) deelden hun eigen ervaringen met het publiek en gingen onder meer in op het gebruik van sociale media bij het uitbouwen van een academische carrière en op het publiceren in hoge-impactfactortijdschriften. Enkele jonge proffen, zoals Virginie Bito (BIO- MED), wezen ook op het belang van internationale mobiliteit. Het is belangrijk om als jonge onderzoeker ook buiten je labo te treden, om andere onderzoeksgroepen en culturen op te zoeken in het buitenland. Dat geeft je academische carrière een positieve stimulans. JONGE BIOMED-ONDERZOEKERS NAAR THAILAND Enkele aanwezige, jonge UHasselt-postdocs namen het advies van professor Virginie Bito rond internationale ervaring (zie artikel hierboven) alvast ter harte. Eind oktober vertrokken Jeroen Bogie en Tim Vanmierlo voor zeven weken naar Thailand. Jeroen Bogie, Tim Vanmierlo en Monique Mulder (Erasmus Universiteit, Rotterdam) voeren onderzoek naar bepaalde plantensterolen die de symptomen van Alzheimer zouden kunnen verminderen. Waarom Thailand? Omdat je daar een grote biblio- theek van inheemse plantenextracten hebt. Dat draagt enorm bij aan ons onderzoeksproject, aldus Jeroen Bogie. Het is bovendien een uitgelezen kans om ervaring op te doen in andere labo s. De UHasselt-onderzoekers zullen in Thailand ook een masterclass geven, dat doen we met het oog op een langdurige samenwerking, ook op het niveau van studenten. Te denken valt dan aan een uitwisseling van bachelor-, master-, en doctoraatsstudenten, zegt Tim Vanmierlo. 7

8 TOPSPREKERS OP CONGRES MATERNALE HEMODYNAMICA Van 16 tot 18 oktober bliezen gerenommeerde sprekers verzamelen in de Oude Gevangenis voor het allereerste internationale congres rond maternale hemodynamica. Gastheer was prof. Dr. Wilfried Gyselaers (ZOL/UHasselt). Het onderzoeksteam rond prof. Dr. Wilfried Gyselaers stond mee aan de wieg van de ontwikkeling van veilige methodes om het bloedvatenstelsel van zwangere vrouwen te onderzoeken. Uit dat onderzoek vloeide (binnen het Limburg Clinical Research Program) een techniek voort waarmee de werking van de verschillende onderdelen van het cardiovasculair stelsel (hart, slagaders en aders) kan worden onderzocht. Dat is niet zonder belang: indien het hart- en vatenstelsel van de zwangere vrouw zich niet goed aanpast aan de zwangerschap, kan dat immers (onder meer) leiden tot zwangerschapsvergiftiging of preeclampsie. Indruk Experten uit de International Working Group on Maternal Hemodynamics waren zó onder de indruk van deze vernieuwende aanpak, dat Dr. Gyselaers de eer kreeg om het allereerste International Congres on Maternal Hemodynamic te organiseren. Specialisten uit alle uithoeken van de wereld kwamen naar Hasselt om hun kennis, ervaring en studieresultaten over het moederlijke bloedvatenstelsel met elkaar te delen, en om nieuwe onderzoeksplannen en samenwerkingsbanden uit te werken. Op het programma stonden 30 lezingen. In 2016 volgt een nieuwe editie, in Rome. FEEST! BIOMED VIERT VIJFTIENDE VERJAARDAG BIOMED toostte op 23 september op haar 15-jarig bestaan. Het UHasselt-onderzoeksinstituut werd in 1999 opgericht door prof. dr. Jef Raus en spitste zich aanvankelijk toe op MS-onderzoek. Jelle Cleymans opende de viering met het nummer Gelukkig ben, waarna achtereenvolgens Jef Raus, Piet Stinissen en Marcel Ameloot (gewezen en huidige directeurs van BIOMED) het woord namen. Het succes van BIOMED was mede te danken aan enerzijds een aantal pioniers en aan de inzet van het personeel, maar anderzijds ook aan de vele samenwerkingsver- banden die in de afgelopen vijftien jaar ontstaan zijn, aldus Piet Stinissen, voorzitter van het instituut. De zitting werd ook gestoffeerd met persoonlijke getuigenissen én een filmpje vol verjaardagswensen. Ere-rector Harry Martens en rector Luc De Schepper sloten de viering af. Op naar de volgende vijftien jaar, zo besloot moderator van dienst Kim Pannemans. 8

9 FACTS BOEKLANCERING HET OPEN KERKGEBOUW EEN TOEKOMST VOOR KERKEN Steeds meer Vlaamse parochiekerken staan leeg. Maar hoe gaan we daarmee om? Slopen, sluiten of herbestemmen? In Het Open Kerkgebouw pleiten cultuurfilosoof Sylvain De Bleeckere en architect Roel De Ridder beiden verbonden aan de faculteit Architectuur en kunst voor een herdefiniëring en een herwaardering van (bijna) leegstaande parochiekerken. Kerkgebouwen kunnen ook in de 21ste eeuw nog een belangrijke culturele en maatschappelijke rol spelen als ze liturgie of zingeving combineren met andere gebruiksmogelijkheden op maat van het dorp of de wijk, aldus de auteurs. Architectuur is altijd ingebed en verankerd in een cultuur en in een gemeenschap. Ook wie niet gelovig is en wie niet naar de kerk gaat, voelt een verwantschap met dat gebouw in het midden van zijn leefgemeenschap. Daarom pleiten wij er in dit boek voor om kerken toegankelijk te houden en te herdefiniëren zodat ze opnieuw zones van zingeving worden op maat van de lokale gemeenschap, aldus Roel De Ridder. Participatie van die gemeenschap is bij de herdefiniëring cruciaal. Met Het Open Kerkgebouw wilden we een toekomstvisie voor het kerkgebouw voorstellen dat recht doet aan de traditie én de samenleving van vandaag, legt professor Sylvain De Bleeckere uit. Je kan ervoor kiezen om de liturgische functie van het gebouw te behouden en tegelijkertijd een invulling zoeken waar de plaatselijke bevolking écht wat aan heeft: voor- en naschoolse opvang, een minimale woonfunctie integreren... Lokale vrijwilligers, architecten en ambtenaren kunnen samen oplossingen bedenken die aansluiten op de lokale behoeften. Kortessem In het kader van zijn doctoraat ontwikkelde Roel De Ridder een protocol dat gemeenschappen concrete tools in handen geeft om een nieuwe invulling te geven aan kerkgebouwen. Op basis van de ervaring die de auteurs opdeden in het onderzoek rond de zes kerken in Kortessem het éérste onderzoek in zijn soort in Vlaanderenwerkten De Bleeckere en De Ridder dat protocol verder uit. Op die manier biedt Het Open Kerkgebouw een methode om het complexe probleem van (bijna) leegstaande kerkgebouwen vanuit een open geest te benaderen. FACULTEIT IIW ZENDT HAAR STUDENTEN UIT NAAR CHINA EN TAIWAN De faculteit IIW (UHasselt/KU Leuven) zet stevig de schouders onder het Brains On the Move -programma van de Vlaamse overheid. Dit academiejaar trekken vier IIW-studenten naar universiteiten in China en Taiwan. Omgekeerd komen vier studenten van de partneruniversiteiten voor een semester naar de UHasselt. Zowel de EU als de Vlaamse overheid hebben zichzelf ambitieuze doelstellingen opgelegd als het gaat om de internationale mobiliteit van jongeren. Het Brains On the Move -programma van het Vlaamse ministerie van Onderwijs moet ervoor zorgen dat tegen 2020 minstens 20% van de studenten gedurende een langere tijd in het buitenland gaan studeren. De faculteit IIW draagt alvast haar steentje bij door dit academiejaar vier studenten naar enkele prestigieuze uniefs in China en Taiwan te sturen voor een semester. We moedigen onze studenten actief aan om in hun studie internationale ervaring op te doen. Azië is het wereldcentrum geworden van hoge technologie en productie. Ook onze studenten kunnen er nieuwe dingen leren, zegt prof. dr. ir. Luc Claesen, die zelf (in het Chinees) micro-elektronica en ICT-vakken heeft gedoceerd aan universiteiten in China en Taiwan. Bijna alle technologische bedrijven in Limburg, Vlaanderen en Nederland werken globaal en hebben klanten/leveranciers over de hele wereld. De combinatie van een uitstekende technologische opleiding met een verblijf in een totaal andere cultuur zoals de Aziatische, is een pluspunt die ook onze lokale economie mee een nieuwe boost kan geven. 9

10 SUPERCOMPUTER-UPDATE Het is intussen zeven jaar geleden dat de UHasselt, samen met de andere Vlaamse universiteiten en hogescholen, meestapte in het Vlaams Supercomputer Centrum (VSC) dat onderzoekers toegang tot moderne, krachtige rekeninfrastructuur biedt. Aan die infrastructuur werd recent wat gesleuteld. NIEUWE HARDWARE De VIC3-cluster aan de KU Leuven waarvan ook UHasselt-onderzoekers gebruikmaken was aan vervanging toe. De nieuwe cluster ( Thinking ) werd dan ook eind september geïnstalleerd en telt 208 computer nodes (voor een totaal van 95 TFLOPS aan rekencapaciteit). Het HPC-landschap ( high performance computing ) is voortdurend in beweging. Zo investeerde het VSC al in acceleratortechnologie van NVidia en Intel. Dit jaar werd ook een shared memory machine aangekocht. De SGI UV2000-machine Cerebro heeft een werkgeheugen van 14 TB (of keer méér dan dat van een gemiddelde desktop). Dit laat gebruikers toe om enorme gegevensstructuren te analyseren. De machine zou in december toegankelijk moeten zijn voor alle gebruikers, zegt dr. Geert Jan Bex, VSC-coördinator voor de UHasselt. NIEUWE TIER1 De Tier 1 (de Vlaamse supercomputer), gehuisvest aan de UGent, zal in productie blijven tot eind Intussen werd reeds gestart met de voorbereidingen voor een vervanger, die zal worden ondergebracht in het datacentrum van de KU Leuven. Om tegemoet te komen aan de noden van de gebruikers start het VSC binnenkort met een vragenronde bij alle betrokken partijen dus ook UHasselt-onderzoekers. µfibr-symposium TREKT MEER DAN 100 DEELNEMERS NAAR CAMPUS DIEPENBEEK De onderzoeksgroep Biofysica haalde, samen met het VITO, acht internationale topsprekers naar hun symposium µfibr, rond geavanceerde microscopische technieken binnen de biomedische nanotechnologie. Meer dan honderd deelnemers tekenden present op campus Diepenbeek. Doctoraatsstudenten, postdocs en professoren kregen er tijdens sessies, lezingen en netwerkmomenten uitgebreid de gelegenheid om ideeën en expertise uit te wisselen. Doctorandi konden hun wetenschappelijke bevindingen tijdens een postersessie op de agora ook delen met collega-onderzoekers. NIEUWE GEBRUIKERS Steeds meer UHasselt-onderzoekers vinden hun weg naar het VSC. Geert Jan Bex: De lijst met publicaties waarin het gebruik van de VSC-infrastructuur wordt vermeld, wordt elk jaar langer. Enkele opleidingen maken ook gebruik van de extra mogelijkheden die High Performance Computing biedt. Ben je docent en wil je je studenten laten kennismaken met HPC? Of denk je dat je onderzoek baat kan hebben bij het gebruik van de supercomputer? Neem dan contact op met Geert Jan Bex (geertjan.bex@uhasselt.be). OPLEIDINGEN VOOR ONDER- ZOEKERS Het VSC biedt onderzoekers een doorgedreven trainingsaanbod en ook afgelopen jaar trok het een aantal buitenlandse specialisten aan voor workshops. Zo verzorgde Peter Larsson (NSC, Linköping) in oktober een training over VASP software gebruikt in kwantumchemie en theoretisch materiaalonderzoek. Reinhold Bader (LRZ, Garching) gaf in november een workshop over programmeertaal Fortran. En in april 2015 komt Georg Hager (RRZE, Erlangen) zijn ervaringen delen over node-level performance engineering. Naast gespecialiseerde opleidingen zijn er ook de gebruikelijke sessies voor beginnende en meer gevorderde gebruikers. Meer informatie vind je via Suggesties over en feedback op trainingen zijn dan weer welkom via geertjan.bex@ uhasselt.be. 10

11 FACTS TELEX FACULTEIT RECHTEN REIKT EERSTE DOCTORAAT UIT De faculteit Rechten heeft in oktober haar eerste doctoraat uitgereikt. De primeur was voor Marianne Hoppenbrouwers. Dr. Hoppenbrouwers concludeerde in haar proefschrift dat rechtbanken niet voorbereid zijn op aansprakelijkheidsklachten voor schade veroorzaakt door chemische stoffen. Om dat verband te bewijzen, is wetenschappelijke inbreng noodzakelijk, maar rechters en juristen zijn niet geschoold in de exacte wetenschappen, luidt het. Gelet op de grote stijging aan chemische stoffen in onze samenleving is dit internationaal bijzonder relevant en innovatief onderzoek, aldus promotor prof. dr. Vanheusden, die verder verheugd zei te zijn dat het eerste doctoraat van de faculteit er een is in het milieurecht. Milieurecht is immers een domein dat nog steeds aan belang wint. AMBASSADEUR VAN JAPAN OP VISITE Op 22 oktober verwelkomde de UHasselt de Japanse ambassadeur in ons land, Masafumi Ishii. De hoge gast bezocht onder meer imo-imomec waar hij ook meer uitleg kreeg over de IMOB-rijsimulator en EDM. In een lezing voor studenten en onderzoekers schetste ambassadeur Ishii de (geo)politieke en economische uitdagingen in Azië. 11

12 FACTS.XL EEN BEZOEK AAN DE RETAIL DESIGN WINKEL MET KATELIJN QUARTIER DIT IS ÓNS LABORATORIUM B ij een laboratorium stellen we ons al snel een ruimte met proefbuizen, microscopen en onderzoekers in witte labojassen voor. Maar het kan ook anders. Als we het Retail Design Laboratorium in gebouw E binnenstappen, wanen we ons in een afdeling van de plaatselijke supermarkt. Katelijn Quartier, dr. assistent retail design aan de faculteit Architectuur en kunst, toont Nu weet je het! hoe de impact van ruimtelijke en zintuiglijke elementen op de consumenten (perceptie van de ruimte, emoties, gedrag ) wordt onderzocht: Je kan natuurlijk ook foto s gebruiken om te testen welke winkelinrichting het gedrag van klanten beïnvloedt, maar dat is niets in vergelijking met deze levensechte testomgeving. We gaan even terug in de tijd. Op 28 november 2011 werd aan de UHasselt het eerste doctoraat in de architectuur uitgereikt aan Katelijn Quartier. In het doctoraat werd onderzocht wat de invloed van verlichting is op de perceptie van de sfeer, de beleving van de ruimte en het gedrag van klanten in een winkel. In het kader van dat onderzoek bouwde de PHL destijds een onderzoekslabo in de vorm van een supermarkt. De winkel bleef bestaan en doet nog steeds dienst als onderzoeksruimte in verband met retail design. Hoe begin je, als designer, aan een doctoraatsonderzoek? In het begin was dat echt wennen. Als ontwerper houd je rekening met de volledige ruimte, maar als onderzoeker focuste ik enkel op het aspect verlichting. Dat was wel even slikken: architectuur werd retail design, retail design werd afgebakend tot winkelinrichting en uiteindelijk bleef er enkel nog verlichting over. Bovendien zijn experimenteel onderzoek doen en ontwerpen twee totaal verschillende dingen. Omdat ik mijn onderzoek in een zo realistisch 12

13 FACTS.XL Jan Vanrie, Katelijn Quartier en (vooraan) Lieve Doucé. mogelijke setting wou uitvoeren, heb ik samen met mijn promotor prof. dr. Koen Van Cleempoel uitgezocht of het mogelijk was om een reallifeonderzoekslabo te bouwen. Nadat mijn doctoraatsonderzoek was afgelopen, is het labo gebleven en doet het nog steeds dienst in het kader van ander onderzoek, onder meer dat van Lieve Doucé. tussen niet meer eet- of bruikbaar. Voordat een experiment start, schudden we dus even met de fruityoghurt zodat die er weer lekker uitziet. Aan één zijde van het labo is een spiegelwand geïnstalleerd om de respondenten te observeren tijdens het experiment. Ook wordt alles via camera s geregistreerd. In tegenstelling tot in een echte winkel is er geen kassa. Om de proefpersonen tóch het gevoel te geven dat ze een beperkt winkelbudget hebben, werken we met credits. Onder elk product staat geen prijskaartje maar wel het aantal credits dat het product waard is. Soms zijn er lichte verbouwingswerken nodig, afhankelijk van het onderzoek. Toen we onderzoek voerden naar de impact van verlichting, hing er een zwevende constructie met spots aan het plafond. Momenteel onderzoeken we de impact van geur in een winkel. Het plafond is dichtgemaakt zodat de geur beter zou blijven hangen in deze ruimte. Hoe verloopt zo n experiment in dit laboratorium? Voordat de respondenten de winkelruimte binnengaan, vullen ze een vragenlijst in waarmee we peilen naar onder andere hun gemoedstoestand en hun winkelprofiel. Daarna legt een student de opdracht uit. Dat kan bijvoorbeeld zijn Stel een ontbijt samen voor twee personen, waarna de proefpersonen de winkel binnengaan via deur 1. Nadat ze hun boodschappen hebben gedaan, verlaten ze de winkel via deur 2. Een andere student scant dan alle producten die gekocht werden en zet alles weer op zijn plaats in de rekken. Als afsluiter vullen de respondenten een tweede vragenlijst in om hun beslissingen te duiden. Zo vragen we, bijvoorbeeld, waarom ze op een bepaalde plaats 5 seconden hebben stilgestaan of waarom ze voor een bepaald product hebben gekozen en niet voor een ander. Heeft jullie onderzoek opmerkelijke resultaten opgeleverd? Bij het onderzoek over verlichting in supermarkten hebben we de sfeer van drie supermarkten nagebootst: Aldi, Carrefour en Delhaize. De deelnemers winkelden in een van de drie settings en nadien legden we hen een lijst met alle supermarkten in België voor. We vroegen hen in welke winkel ze dachten te hebben gewinkeld. De proefpersonen die in de Delhaize-sfeer winkelden, herkenden deze ook. De andere settings werden niet herkend. Door enkel de verlichting aan te passen, kan je toch een zeer specifieke sfeer creëren in een ruimte die bovendien ook herkenbaar is. Wat de geur in een winkelruimte betreft, bleek dat de geur van chocolade, concepten die ze daarmee associëren, zoals koken, sneller beschikbaar maken in hun hersenen. Het zorgt er ook voor dat klanten anders reageren op bijvoorbeeld de kookboeken in een winkel verkocht worden. Hoe ziet de toekomst eruit voor het retail design labo? Er is natuurlijk een heel grote afzetmarkt voor ons toch wel unieke onderzoek en onze masterclasses Advanced Retail Design, die we in samenwerking met de opleiding Marketing opgezet hebben, is daar een voorbeeld van. We proberen nu uit te groeien tot een kenniscentrum over retail en retail design waarbij belevingsgericht ontwerpen centraal staat. Maar Vlaamse winkels hebben nog te veel de neiging om expertise uit het buitenland te halen. Daarom dat we bij het vermarkten van ons onderzoek verder kijken dan Vlaanderen alleen, maar zeker ook op het buitenland mikken. Hoe groot is het verschil tussen dit onderzoekslabo en een echte winkel? De producten die in onze winkel staan, zijn allemaal echt: van de blikken ananas tot en met het fruit en de groenten. Op het fruit en de groenten na, staat alle winkelwaar hier ook al sinds De meeste producten zijn onder- 13

14 VOOR U BEZOCHT VEEL VOLK VOOR AVONDLEZING WEEK VAN HET HART De faculteit GLW was, samen met het Jessa Ziekenhuis en Ziekenhuis Oost-Limburg, gastheer voor de avondlezing Meten is weten, weten is doen!. De lezing vond plaats in de Week van het Hart en trok ruim 200 geïnteresseerden. Artsen en onderzoekers van de drie partnerinstellingen gingen dieper in op het belang van het meten van risicofactoren in het kader van de opsporing en preventie van hart- en vaatziekten. Er waren ook demo s van enkele moderne technologieën apps. Het publiek kreeg ook ruim de gelegenheid om vragen te stellen. Het initiatief sluit aan bij het medisch-wetenschappelijk onderzoek dat binnen de cluster cardiologie en de Mobile Health Unit van het LCRP verricht wordt met steun van de stichting LSM, de Provincie Limburg en de Vlaamse overheid. KINDEREN OP WETENSTAP De UHasselt zette ook dit jaar weer heel wat activiteiten op touw tijdens Dag van de Wetenschap (23 november). Op het programma stonden onder meer een grote Wetenschapsmarkt en Op WetenStap. Tijdens Op WetenStap doken kinderen samen met oma en opa het labo in om er allerhande proefjes uit te voeren. Zo isoleerden de aspirant-professortjes DNA uit een kiwi en kwamen ze alles te weten over drones. Onderzoekers uit de verschillende UHasseltonderzoeksinstituten stonden op de agora ook paraat met weetjes over onder meer fytoremediatie (CMK) of allerhande applicaties zoals de augmented piano en virtuele camera (EDM). BIOMED, LifeTechLimburg en LCRP (UHasselt-Jessa-ZOL) hadden zelfs een heuse lifesciencesquiz klaar voor bezoekers van de Wetenschapsmarkt. Wetenschap in de Kijker Tussen 20 en 24 oktober (Wetenschapsweek) ontving de UHasselt al meer dan 600 leerlingen en leerkrachten uit het lager en secundair onderwijs voor Wetenschap in de Kijker. De deelnemers konden kiezen uit vijftien activiteiten gaande van workshops over kernproeven, proefjes met DNA-analyse tot zelfs een pleitoefening in de rechtbank van Hasselt. 14

15 VOOR U BEZOCHT UHASSELT MEE WERELDRECORDHOUDER SPEED BUSINESS DATING Met deelnemers aan een speed business dating heeft netwerkend Limburg op 17 november een plekje in het Guinness Book of World Records veroverd. Onder de nieuwe wereldrecordhouders ook een UHasselt-delegatie. De Langste Netwerktafel, neergepoot in de Ethias Arena, moest het oude record (op naam van Entrovo Ltd. in Londen, 487 deelnemers) verpulveren. Maar vooral wilden we de Limburgse economie een positieve vibe bezorgen, aldus Andres Lesire van JCI Limburg, dat het initiatief nam voor de recordpoging. We moesten om de drie minuten een stoel naar links opschuiven. Elke speeddater kon op die manier toch twintig contacten leggen. Het ging ontzettend snel, maar ik heb zeker interessante mensen ontmoet, zegt An Kenens (Tech Transfer Office) die, net als enkele andere UHasselt-collega s, mee aanschoof. LIMBURGSE JOBBEURS SCHOT IN DE ROOS Meer dan jonge sollicitanten en 52 bedrijven. De achtste editie van de Limburgse Jobbeurs op 24 november was niet minder dan een succes. Net zoals vorige editie sloegen de UHasselt en Hermes Alumni de handen in elkaar. gramma stonden ook enkele workshops. Zo manier met elkaar konden praten. Op het pro- Topbedrijven zoals Eubelius, ZOL, Jessa en kwamen de deelnemers meer te weten over lichaamstaal bij sollicitatiegesprekken en rech- Cegeka zakten naar campus Diepenbeek af om kennis te maken met (master)studenten, ten en plichten bij eerste werkervaring. doctorandi en alumni. De Limburgse Jobbeurs is voor de jongeren dé gelegenheid om Een nieuwigheid dit jaar was dat jongeren hun kansen te grijpen of, op zijn minst, om eerste CV niet meer moesten meenemen op papier, contacten te leggen, zegt Michel Ruland van maar het online konden uploaden en via een Hermes Alumni. speciale kaart bij elke beursstand konden laten inscannen. Om het netwerken te bevorderen, hadden de organisatoren een lounge ingericht waar bedrijven en jongeren op een meer informele 15

16 AGENDA AGEN AGENDA AGENDA AGENDA A ENDA AGENDA AGENDA AGENDA AGEN AGENDA AGENDA AGENDA AGENDA AGENDA AGENDA A AGENDA AGENDA AGENDA AGENDA AGENDA AGENDA AGENDA A DA AGENDA AGENDA AGENDA AGENDA AGENDA AGENDA AGENDA AGENDA A A AGENDA AGENDA AGENDA AGENDA AGENDA AGENDA AGENDA AGEN A AGENDA AGENDA AGENDA AGENDA AGENDA AGENDA AGENDA AGENDA A A AGENDA AGENDA AGENDA AGENDA AGENDA AGENDA AGENDA AGENDA AGENDA AGENDA AGENDA AGENDA AGENDA AGENDA AGENDA AGENDA AG AGENDA AGENDA AGENDA AGENDA AGENDA AGENDA AGENDA AGENDA AGENDA AGENDA AGENDA AGENDA AGENDA AGENDA AGENDA AGENDA AGEN AGENDA AGENDA AGENDA AGENDA AGENDA AGENDA AGENDA AGEN AGENDA AGENDA AGENDA AGENDA AGENDA AGENDA AGENDA AGENDA AGEND GENDA AGENDA AGENDA AGENDA AGENDA AGENDA AGENDA AGENDA AGE GENDA AGENDA AGENDA AGENDA AGENDA AGENDA AGENDA AGENDA AG AGENDA AGENDA AGENDA AGENDA AGENDA AGENDA AGENDA AGENDA AGENDA AG GENDA AGENDA AGENDA AGENDA AGENDA AGENDA AGENDA AGENDA A ENDA AGENDA AGENDA AGENDA AGENDA AGENDA AGENDA AGENDA AGENDA ENDA AGENDA AGENDA AGENDA AGENDA AGENDA AGENDA AGENDA NDA AGENDA AGENDA AGENDA AGENDA AGENDA AGENDA AGENDA AGENDA GENDA AGENDA AGENDA AGENDA AGENDA AGENDA AGENDA AGENDA NDA AGENDA AGENDA AGENDA AGENDA AGENDA AGENDA AGENDA AGENDA NDA AGENDA AGENDA AGENDA AGENDA AGENDA AGENDA AGENDA AGE GENDA AGENDA AGENDA AGENDA AGENDA AGENDA AGENDA AGENDA AGENDA DA AGENDA AGENDA AGENDA AGENDA AGENDA AGENDA AGENDA AGEN NDA AGENDA AGENDA AGENDA AGENDA AGENDA AGENDA AGENDA AGENDA A AGENDA AGENDA AGENDA AGENDA AGENDA AGENDA AGENDA AG A AGENDA AGENDA AGENDA AGENDA AGENDA AGENDA AGENDA AGENDA AG 17 december Doctoraatspromotie An Stevens Campus Hasselt Oude Gevangenis uur 17 december Doctoraatspromotie Marijke Jozefczak Campus Diepenbeek gebouw D, auditorium H uur 18 december Limburg Lezingen: Stijn van Nieuwerburgh Campus Hasselt Oude Gevangenis uur 19 december Doctoraatspromotie Greetje Teuns Campus Diepenbeek gebouw D, auditorium H uur 19 december Doctoraatspromotie Amparo Yovanna Castro Sanchez Campus Diepenbeek gebouw D, auditorium E uur 19 december Doctoraatspromotie Hanne Damm Campus Diepenbeek gebouw E, auditorium B uur 19 december Doctoraatspromotie Toon Moonen Campus Hasselt Oude Gevangenis, auditorium Louis Roppe uur 19 januari 2015 Doctoraatspromotie Ben De Clercq Campus Diepenbeek gebouw D, auditorium H uur 29 januari 2015 Symposium Verbeteren door verbinden Campus Diepenbeek gebouw D uur 11 februari 2015 Doctoraatspromotie Pieter Verstappen Campus Diepenbeek gebouw D, auditorium H uur 11 februari 2015 Doctoraatspromotie Jurgen Kesters Campus Diepenbeek gebouw D, auditorium H uur 26 februari 2015 Doctoraatspromotie Kerim Schellingen Campus Diepenbeek gebouw D, auditorium H uur AGENDA AGENDA AGENDA AGENDA AGENDA AGENDA AGENDA AGENDA AG A AGENDA AGENDA AGENDA AGENDA AGENDA AGENDA AGENDA AGENDA AGE AGENDA AGENDA AGENDA AGENDA AGENDA AGENDA AGENDA AGENDA A AGENDA AGENDA AGENDA AGENDA AGENDA AGENDA AGENDA AGENDA DA AGENDA AGENDA AGENDA AGENDA AGENDA AGENDA AGENDA AGENDA A AGENDA AGENDA AGENDA AGENDA AGENDA AGENDA AGENDA AGENDA HET CIJFER GENDA AGENDA AGENDA AGENDA AGENDA AGENDA AGENDA AGENDA AGEN AGENDA AGENDA AGENDA AGENDA AGENDA AGENDA AGENDA AGEND GENDA AGENDA AGENDA AGENDA AGENDA AGENDA AGENDA AGENDA AGEN 577 AGENDA AGENDA AGENDA AGENDA AGENDA AGENDA AGENDA AGEND AGENDA AGENDA AGENDA AGENDA AGENDA AGENDA AGENDA AGENDA AGEND ENDA AGENDA AGENDA AGENDA AGENDA AGENDA AGENDA AGENDA AGENDA AGENDA AGENDA AGENDA AGENDA AGENDA AGENDA AGENDA AGE Het aantal UHasselt-studenten en personeelsleden dat op 6 en 7 november bloed doneerde voor de jaarlijkse Bloedserieus-actie. Op 26 en 27 februari 2015 volgt overigens een nieuwe bloedinzamelactie. NDA AGENDA AGENDA AGENDA AGENDA AGENDA AGENDA AGENDA GENDA AGENDA AGENDA AGENDA AGENDA AGENDA AGENDA AGENDA AGEND AGENDA AGENDA AGENDA AGENDA AGENDA AGENDA AGENDA AGENDA NDA AGENDA AGENDA AGENDA AGENDA AGENDA AGENDA AGEN A AGENDA AGENDA AGENDA AGENDA AGENDA A ENDA AGENDA AGENDA AGENDA AG NDA AGENDA AG A 16

17 A AGENDA AGENDA DA AGENDA GENDA AGENDA DA AGENDA GENDA AGENDA GENDA AGENDA GENDA AGENDA DA AGENDA GENDA AGENDA AGENDA ENDA AGENDA AGENDA DA AGENDA DA AGENDA A AGENDA ENDA AGENDA ENDA AGENDA ENDA AGENDA GENDA AGENDA AGENDA AGENDA AGENDA AGENDA NDA AGENDA DA AGENDA ENDA ENDA ENDA NDA GENDA AGENDA GENDA 10 APRIL WEET JE DIT NOG? DA A DA A A NDA Nu weet je het! grasduint in het grote fotoarchief van de UHasselt. Deze editie: infodag oude stijl op de agora van campus Diepenbeek. Vastgelegd op gevoelige plaat door Marc Withofs. A 17

18 STUDIEBEGELEIDERS IN DE KIJKER NEE, WIJ HEBBEN GEEN TOVERDRANK WAARDOOR JE BETER GAAT STUDEREN W Melanie. aren jullie zelf voorbeeldige studenten?, vragen we Liese Aerts, Melanie Hoeyberghs, Veerle Smeers en Özlem Yalçi. Melanie en Veerle legden een vlekkeloos parcours af, Liese en Özlem geven toe dat ze al eens een herexamen moesten afleggen. Niet alleen op dat vlak zijn we een evenwichtig team, zegt Nu weet je het! bezocht de studiebegeleiders en legde hén op de rooster. De dienst Studieadvies en begeleiding biedt studenten begeleiding aan bij alle studie-gerelateerde onderwerpen, van uitstelgedrag tot studiekeuze. Niet te verwarren met de studieloopbaanbegeleiders die dan weer het aanspreekpunt zijn in verband met de organisatie van een studieloopbaan, zoals bijvoorbeeld het aantal studiepunten dat kan worden opgenomen. Hoe zijn de taken verdeeld binnen jullie dienst? Melanie: Om te beginnen zijn we allemaal aan een andere faculteit of opleiding verbonden wat de studiebegeleiding betreft. Zo leren we de vakken en docenten beter kennen en kunnen we betere begeleiding op maat aanbieden. Daarnaast heeft iedereen een beetje haar specialisatie. Ik doe bijvoorbeeld de coördinatie van de dienst en sta in voor de algemene procedure rond de erkenning van studenten in bijzondere omstandigheden. Dat kan een functiebeperking zijn, maar ook topsporters of werkstudenten. Veerle: Ik bereid momenteel de begeleiding van uitstromende studenten voor. We willen hen in de toekomst graag beter voorbereiden op de arbeidsmarkt. Ik combineer deze job met de coördinatie van de Open Universiteit en, omdat ik onder andere de studenten van de faculteit Rechten begeleid, zit ik vooral op campus Hasselt. Özlem: In 2008 ben ik aan de UHasselt gestart als diversiteitsmedewerker. In mijn job als studiebegeleider neem ik nog steeds het luik diversiteit voor mijn rekening. Als communicatiewetenschapper ben ik de enige zonder diploma in de psychologie en in mijn eerste jaar als studiebegeleider ben ik aan een recordtempo veel aan het bijleren. Liese: Net zoals Veerle combineer ik twee jobs aan de UHasselt. Ik ben deeltijds aangesteld als studentenpsycholoog en zo help ik studenten met allerlei psychosociale problemen. Binnen de dienst Studiebegeleiding ben ik het aanspreekpunt voor studenten Wetenschappen en Industriële wetenschappen en werk ik momenteel een begeleidingsbundel uit omtrent faalangst. Hebben veel studenten nood aan studiebegeleiding? Melanie: Het onderwijssysteem van de UHasselt voorkomt eigenlijk al veel problemen. De drempel om docenten aan te spreken, is redelijk laag, er zijn oefensessies en dan is er nog de examenregeling die de studiedruk verdeelt. Maar onze agenda s zitten van s morgens tot s avonds vol met gesprekken met studenten hoor. Özlem: De studenten vinden ons ook gemakkelijk. Bij de introductiedagen maken we ons bekend en er is de bekendmaking via posters en de schermen op de campus. Als studenten hun examenresultaten ontvangen, dan zit er altijd een begeleidende brief bij die verwijst naar de studiebegeleiding. Na elke examenperiode is er duidelijk een piek wat afspraken betreft. Vlak voor en tijdens de examens is het iets rustiger. Veerle: We bereiken vooral veel studenten die in hun eerste bachelorjaar zitten, maar ook voor masterstudenten willen we ondersteuning bieden. Bijvoorbeeld bij het schrijven van hun masterscriptie. PRALINES Is jullie job er een met veel frustraties of krijgen jullie veel terug van de studenten die jullie begeleiden? Veerle: Om onze job te doen slagen, zijn er inspanningen nodig van zowel studiebegeleiders als van de studenten zelf. Soms steek je heel veel energie in de begeleiding van een student en dan haalt hij of zij het toch niet. Dat is jammer natuurlijk. Maar anderzijds moet je ook realistisch zijn. Er zijn studenten die dag en nacht werken om te slagen, maar zo n situatie is natuurlijk ook niet vol te houden. Samen zoeken we dan naar een oplossing. Zo n negen procent van onze gesprekken gaat over studiekeuze en heroriëntering, maar meer dan de helft van de gesprekken gaat over studiebegeleiding. Melanie: Het kan ook zijn dat studenten je toch ontglippen, ondanks het feit dat je hen toch goed probeert op te volgen. Een typisch voorbeeld is een 18

19 DIENST IN DE KIJKER student met uitstelgedrag, die ook zijn afspraken met de studiebegeleider uitstelt en uiteindelijk afhaakt. Dat is zo jammer, wetende dat we toch veel zouden kunnen bereiken met de juiste begeleiding. Ik denk dat we als studiebegeleider eerder gefrustreerd geraken door de hoeveelheid werk die bovenop de individuele gesprekken komt, dan door de studenten zelf. Özlem: Maar het is ook een heel dankbare job hoor! We krijgen al eens een kaartje, een doosje pralines of een plantje van de studenten om ons te bedanken. Of de ouders komen ons bedanken en vertellen hoe het nu gaat met hun zoon of dochter. Dat is natuurlijk fijn om te horen. Melanie: We leven heel erg mee met de studenten. Als een student die we intensief begeleid hebben uiteindelijk ook slaagt, is dat ook voor ons soms een emotioneel moment. Hetzelfde geldt voor studenten die uiteindelijk toch (moeten) afhaken, bijvoorbeeld omwille van het niet behalen van hun bindende voorwaarden. De privacy van de studenten is ongetwijfeld ook een belangrijk aspect in jullie werking... Özlem: We hebben elk onze eigen kantoor waar we de studenten kunnen ontvangen. Twee kantoren hebben een belletje waarmee we kunnen aangeven of we al dan niet bezet zijn. Studenten durven al eens binnenstormen om hun verhaal te doen, terwijl ik in gesprek ben met een andere student. Veerle: Studieproblemen hebben soms een veel diepere oorzaak. Ik kan echt versteld staan van wat zulke jonge mensen al hebben meegemaakt en hoe ze toch hun studies tot een goed einde kunnen brengen. Ook voor studenten die in alle luxe lijken te leven, blijkt niet alles mee te zitten. Melanie: Onderling hebben we trouwens geen zwijgplicht, maar wel discretieplicht. Dat wil zeggen dat we elkaar mogen informeren over moeilijke situaties of dossiers die vastzitten, zolang we het houden bij de dingen die need to know zijn en het niet hebben over de dingen die nice to know zijn. De namen van de betrokken studenten geven we enkel door als dat noodzakelijk is. Özlem: Ouders mogen we daarentegen niet inlichten over zaken die hun zoon of dochter met ons bespreekt. Sommige ouders vragen ook of ze bij de gesprekken mogen zijn, maar we merken dat de studenten zich dan toch niet op hun gemak voelen en eerlijk kunnen zijn. Veerle: Het komt ook voor dat ouders alles voor hun kind regelen, terwijl de student dat zelf zou moeten doen. Aan de faculteit Rechten zijn ze daar heel strikt in en communiceren ze over de studies enkel via de student zelf. Het zijn tenslotte volwassen mensen die zelf hun verantwoordelijkheid zullen moeten nemen. Is het gemakkelijk om jullie werk achter te laten als jullie s avonds naar huis gaan? Melanie: Ik merk ook dat ik soms in mijn begeleidersrol verval als ik met vrienden of met mijn partner praat. Van zodra ik het zinnetje Wat maakt dan dat je dit of dat doet? gebruik, weet ik dat het zover is. Veerle: Ik merkte nooit eerder op dat mijn man nogal veel last heeft van uitstelgedrag, maar dat is me dankzij deze job wel duidelijk geworden. Mijn zoon zit trouwens in het laatste middelbaar en zal binnenkort een studiekeuze moeten maken. Dat wordt ook een boeiende ervaring. Liese: Mensen uit mijn omgeving spreken me er ook op aan. Familieleden willen bijvoorbeeld de studiekeuze van hun zoon of dochter met mij bespreken. Of de studenten in mijn familie vragen me al eens om raad. KOT Hoe verliep jullie eigen studieperiode eigenlijk? Özlem: Ik was niet echt een voorbeeldstudent, dus ik kan enkel vertellen wat ik uit mijn fouten heb geleerd. Ik deel wel tips die blijken te werken voor andere studenten. Liese: Mijn studieloopbaan verliep ook niet vlekkeloos, maar ik zeg dan altijd dat er daarna nog 40 jaar volgen waarin je je kan en moet bewijzen. Melanie: Ik herkende onlangs een verhaal van een student die zei dat hij er moeite mee had om in gloednieuwe cursussen te beginnen noteren of markeren. Toen kon ik wel uit eigen ervaring spreken. Veerle: Mijn zoon vroeg me onlangs of ik aan de unief elk jaar in eerste zit geslaagd was en toen heb ik eerlijk kunnen antwoorden dat dat zo was. Ook het kotleven is een belangrijke factor in het leven van een student. Bij sommigen verloopt dat heel goed, anderen hebben daar weer meer moeite mee. Özlem: Mijn ouders hebben me op kot gestuurd. Het was een kwestie van moeten, want eigenlijk wilde ik een opleiding aan de hogeschool in Limburg starten. Dan ben ik mijn broer gevolgd, die al in Brussel op kot zat. Mijn studieperiode heeft zich afgespeeld in een blauwe residentie op de campus van de VUB. Melanie: Toen ik op kot ging, hebben mijn ouders me verplicht om naar een gemengd kot te gaan. Blijkbaar zagen ze zo n peda met enkel meisjes niet echt zitten. Liese: Ik wilde zelf heel graag op kot en liefst zo ver mogelijk weg van huis. Psychologie in Gent sprak me heel erg aan dat was dan mooi meegenomen. Is er een toverformule die studenten gegarandeerd zal doen slagen? Veerle: Neen, dat hangt af van persoon tot persoon. Wat voor de ene student werkt, kan voor iemand anders helemaal geen verschil maken. Liese: Helaas hebben we geen toverdrank die ervoor zorgt dat iedereen glansrijk slaagt. 19

20 20

Verkeerskunde 2011-2012

Verkeerskunde 2011-2012 Verkeerskunde 2011-2012 Bachelor en master in de verkeerskunde Bachelor en master in de verkeerskunde BACHELOROPLEIDING MASTEROPLEIDING VOORKENNIS VOOR DE BACHELOROPLEIDING WERKMETHODEN EXAMENSPREIDING

Nadere informatie

Verhaal van verandering

Verhaal van verandering Belgische Ashoka Fellow Ashoka : Kun je ons iets vertellen over je familie en waar je bent opgegroeid? Ingrid : Ik ben opgegroeid in Antwerpen, een belangrijke stad in Vlaanderen, België. Ik heb een oudere

Nadere informatie

ID 343 Studiefase op het moment dat je op Erasmus vertrok. Master eerste studiefase (hoofdinschrijving) Pedagogische Wetenschappen.

ID 343 Studiefase op het moment dat je op Erasmus vertrok. Master eerste studiefase (hoofdinschrijving) Pedagogische Wetenschappen. ID 33 Studiefase op het moment dat je op Erasmus vertrok Master eerste studiefase (hoofdinschrijving) opleiding Pedagogische Wetenschappen optie: Land (bestemming) Aan welke universiteit/onderwijsinstelling

Nadere informatie

Dat ze klaarstaat voor haar vrienden. Als ze samen is met haar vriendinnen, is er veel gein

Dat ze klaarstaat voor haar vrienden. Als ze samen is met haar vriendinnen, is er veel gein Oefening 5 Persoon 1: Annet Kok (moeder) Talent: Prestatiegericht Betrouwbaar Humoristisch Optimistisch Vasthoudend Concreet voorbeeld: Tijdens de hockeywedstrijden Dat ze klaarstaat voor haar vrienden

Nadere informatie

18 tips om te werken aan je eigen inzetbaarheid

18 tips om te werken aan je eigen inzetbaarheid 18 tips om te werken aan je eigen inzetbaarheid Goed, gezond en gemotiveerd aan het werk tot je pensioen? Dat bereik je door kansen te pakken op het werk. Leer aan de hand van onderstaande punten hoe je

Nadere informatie

Aan de Schrans in Leeuwarden is één van de meest opvallende orthodontiepraktijken. van Noord-Nederland gevestigd. Daarin werkt

Aan de Schrans in Leeuwarden is één van de meest opvallende orthodontiepraktijken. van Noord-Nederland gevestigd. Daarin werkt Aan de Schrans in Leeuwarden is één van de meest opvallende orthodontiepraktijken van Noord-Nederland gevestigd. Daarin werkt orthodontist Daniël van der Meulen samen met veertien assistentes intensief

Nadere informatie

Sprankelend Spraakmakend Verrassend Inspirerend Waanzinnig

Sprankelend Spraakmakend Verrassend Inspirerend Waanzinnig Grijp je Ambities Sprankelend Spraakmakend Verrassend Inspirerend Waanzinnig Je dromen verwezenlijken in 7 stappen. Grijp je ambities Brengt je dichterbij je ideaal Geeft je inzicht in jouw persoonlijke

Nadere informatie

150 Tips om kinderen te laten zien dat je om ze geeft!

150 Tips om kinderen te laten zien dat je om ze geeft! 150 Tips om kinderen te laten zien dat je om ze geeft! Scott de Jong http://www.positiefleren.nl - 1 - Je leest op dit moment versie 2.0 van het Ebook: 150 Tips om kinderen te laten zien dat je om ze geeft.

Nadere informatie

Inhoud. Aan jou de keuze 7. Niet alleen maar een boek 187. Auteurs 191. Dankwoord 197

Inhoud. Aan jou de keuze 7. Niet alleen maar een boek 187. Auteurs 191. Dankwoord 197 Inhoud Aan jou de keuze 7 D/2012/45/239 - isbn 978 94 014 0183 8 - nur 248 Tweede druk Vormgeving omslag en binnenwerk: Nanja Toebak, s-hertogenbosch Illustraties omslag en binnenwerk: Marcel Jurriëns,

Nadere informatie

Nie uwsb rie f Stichting OE R S T I C H T I N G O N D E R W I J S E V A L U A T I E R A P P O R T J A A R G A N G 4, NR. 3 ( M A A R T 2 0 1 1 )

Nie uwsb rie f Stichting OE R S T I C H T I N G O N D E R W I J S E V A L U A T I E R A P P O R T J A A R G A N G 4, NR. 3 ( M A A R T 2 0 1 1 ) Nie uwsb rie f Stichting OE R S T I C H T I N G O N D E R W I J S E V A L U A T I E R A P P O R T J A A R G A N G 4, NR. 3 ( M A A R T 2 0 1 1 ) Nieuwsbrief Stichting OER Stichting Onderwijs Evaluatie

Nadere informatie

Het leven zoals het is Rechtspraktijk, van CVO naar KHLeuven Klik hier voor meer informatie over Rechtspraktijk in het CVO Leuven-Landen

Het leven zoals het is Rechtspraktijk, van CVO naar KHLeuven Klik hier voor meer informatie over Rechtspraktijk in het CVO Leuven-Landen Het leven zoals het is Rechtspraktijk, van CVO naar KHLeuven Klik hier voor meer informatie over Rechtspraktijk in het CVO Leuven-Landen Ze zien dat wij over een ruimere juridische bagage beschikken dan

Nadere informatie

U schrijft ook dat wij Belgen bang zijn voor elkaar. Hoezo?

U schrijft ook dat wij Belgen bang zijn voor elkaar. Hoezo? Wablieft praat met Paul Verhaeghe De maatschappij maakt mensen ziek Materieel hebben we het nog nooit zo goed gehad. De meesten van ons hebben een inkomen, een dak boven ons hoofd Toch voelen veel mensen

Nadere informatie

www.leraarwordeninsittard.nl Leraar, je wist dat je het was.

www.leraarwordeninsittard.nl Leraar, je wist dat je het was. www.leraarwordeninsittard.nl Leraar, je wist dat je het was. Benjamin Plant student Aardrijkskunde Ik weet wat ik wil Het leukste moment van mijn stage is wanneer leerlingen mij uit zichzelf aanspreken

Nadere informatie

ONLINE SAMENWERKEN IN HET DNA VAN ACCOUNTANTSKANTOOR JOINSON & SPICE

ONLINE SAMENWERKEN IN HET DNA VAN ACCOUNTANTSKANTOOR JOINSON & SPICE Exact Online CASE STUDY ONLINE SAMENWERKEN IN HET DNA VAN ACCOUNTANTSKANTOOR JOINSON & SPICE www.exactonline.nl 2 EXACT ONLINE CASE STUDY ACCOUNTANCY INZICHT DELEN OM TE GROEIEN JOINSON & SPICE is druk.

Nadere informatie

Wij zijn Kai & Charis van de Super Student en wij geven studenten zin in de toekomst.

Wij zijn Kai & Charis van de Super Student en wij geven studenten zin in de toekomst. Hallo, Wij zijn Kai & Charis van de Super Student en wij geven studenten zin in de toekomst. Dat is namelijk helemaal niet zo makkelijk. Veel studenten weten nog niet precies wat ze willen en hoe ze dat

Nadere informatie

We doen hetzelfde werk, alleen jij mag fouten maken. Tekst: Rieke Veurink - Foto s Kees Winkelman

We doen hetzelfde werk, alleen jij mag fouten maken. Tekst: Rieke Veurink - Foto s Kees Winkelman We doen hetzelfde werk, alleen jij mag fouten maken Tekst: Rieke Veurink - Foto s Kees Winkelman Wie is de beste stagegemeente van het jaar? Kenniscentrum ECABO organiseert hierover elk jaar samen met

Nadere informatie

Burn-out voorkomen en aanpakken op school

Burn-out voorkomen en aanpakken op school Burn-out voorkomen en aanpakken op school Zorg dragen voor je personeel, maken dat ze niet (meer) in het rood gaan Dankzij kleine initiatieven voelen leraren zich gewaardeerd, gehoord en goed in hun vel.

Nadere informatie

Het gaf mij veel energie om een eigen evenement te organiseren.

Het gaf mij veel energie om een eigen evenement te organiseren. Het Cruyff Foundation Community Program De Johan Cruyff Foundation wil jongeren langdurig binden aan het Cruyff Court en de wijk. Wij willen jongeren meer zelfvertrouwen geven, kansen bieden om hun talent

Nadere informatie

Sprankelend Spraakmakend Verrassend Inspirerend Waanzinnig

Sprankelend Spraakmakend Verrassend Inspirerend Waanzinnig Grijp je Ambities Sprankelend Spraakmakend Verrassend Inspirerend Waanzinnig Je dromen verwezenlijken in 7 stappen. Grijp je ambities Brengt je dichterbij je ideaal Laat je talenten leven Helpt je het

Nadere informatie

Studie naar Innovatiegerichtheid en arbeidsmarktpositie van IWT doctorandi

Studie naar Innovatiegerichtheid en arbeidsmarktpositie van IWT doctorandi agentschap voor Innovatie door Wetenschap en Technologie 83 November 2014 Studie naar Innovatiegerichtheid en arbeidsmarktpositie van IWT doctorandi Sarah Botterman (GFK Belgium) Colofon Wilt u meer weten

Nadere informatie

Test: Je ouders als studie oriëntatiecoach

Test: Je ouders als studie oriëntatiecoach Test: Je ouders als studie oriëntatiecoach Je ouders kunnen perfecte last minute studie oriëntatiecoaches zijn, maar weten ze eigenlijk wel wat je dromen en ambities zijn? En omgekeerd: weet jij hoe jouw

Nadere informatie

Master in de meertalige communicatie

Master in de meertalige communicatie BRUSSEL t Master in de meertalige communicatie Faculteit Letteren Welkom aan de KU Leuven, de grootste en oudste universiteit van België. Je kunt hier je studietraject verderzetten en verrijken, ook als

Nadere informatie

beginnen de lessen van het tweede semester al. 300 Goedkoop voor de streek Dicht bij de stad en dicht bij de campus

beginnen de lessen van het tweede semester al. 300 Goedkoop voor de streek Dicht bij de stad en dicht bij de campus id 63 Studiefase op het moment dat je op Erasmus vertrok Bachelor tweede studiefase (hoofdinschrijving) opleiding Psychologie optie: Land (bestemming) Frankrijk Universiteit Université de Provence (Aix-Marseille

Nadere informatie

BIJ DIE WERELD WIL IK HOREN! HANS ROMKEMA 3 MAART 2010, DEN HAAG

BIJ DIE WERELD WIL IK HOREN! HANS ROMKEMA 3 MAART 2010, DEN HAAG BIJ DIE WERELD WIL IK HOREN! HANS ROMKEMA 3 MAART 2010, DEN HAAG STUDENTEN DOEN UITSPRAKEN OVER DE ACADEMISCHE WERELD, HET VAKGEBIED EN HET BEROEPENVELD.. onderzoek niet zo saai als ik dacht werken in

Nadere informatie

Schakelprogramma s UHasselt

Schakelprogramma s UHasselt 2018-2019 Schakelprogramma s UHasselt Heb je een professioneel bachelordiploma op zak en wil je een academische master behalen? Dat kan! Via een schakelprogramma kun je doorstromen naar een bepaalde master.

Nadere informatie

Waarom volgen mensen avondschool?

Waarom volgen mensen avondschool? Waarom volgen mensen avondschool? Dagonderwijs is niets voor jou, want je werkt, je wil werken, je gezondheid laat het niet toe? Er kunnen veel redenen zijn waarom je wil studeren volgens een ritme dat

Nadere informatie

Verder studer e n. Zoek de zeven verschillen: bachelor en master

Verder studer e n. Zoek de zeven verschillen: bachelor en master Verder studer e n Zoek de zeven verschillen: bachelor en master Alles over bachelors en masters Ministerie van de Vlaamse Gemeenschap Beleidsdomein Onderwijs Vorming www.hogeronderwijsregister.be Awel,

Nadere informatie

Hoe bent u bij Little People terecht gekomen?

Hoe bent u bij Little People terecht gekomen? Resultaten enquête Little People Hoe bent u bij Little People terecht gekomen? Via internet Via kennissen/vrienden/bekenden Anders nl. 33% 24% 43% Anders nl. Via directeur Paesacker Advertentie krant Via

Nadere informatie

Schakelprogramma s UHasselt

Schakelprogramma s UHasselt Schakelprogramma s UHasselt Beste PXL-student, Je hebt nu een professioneel bachelordiploma op zak. Al gedacht aan het behalen van een academische master? Dat kan! Via een schakelprogramma kan je doorstromen

Nadere informatie

Klaar voor een universitaire studie in Vlaanderen?

Klaar voor een universitaire studie in Vlaanderen? Klaar voor een universitaire studie in Vlaanderen? Februari 2019 Mieke Vermeire Marnix Van Roosbroeck International Students Office Universiteit Antwerpen +32 3 265 31 89 internationalstudents@uantwerpen.be

Nadere informatie

0-3 maanden zwanger. Zwanger. Deel 1

0-3 maanden zwanger. Zwanger. Deel 1 Zwanger Ik was voor het eerst zwanger. Ik voelde het meteen. Het kon gewoon niet anders. Het waren nog maar een paar cellen in mijn buik. Toch voelde ik het. Deel 1 0-3 maanden zwanger Veel te vroeg kocht

Nadere informatie

ID 190 Studiefase op het moment dat je op Erasmus vertrok. Bachelor derde studiefase (hoofdinschrijving) Klinische- en Gezondheidspsychologie

ID 190 Studiefase op het moment dat je op Erasmus vertrok. Bachelor derde studiefase (hoofdinschrijving) Klinische- en Gezondheidspsychologie ID 190 Studiefase op het moment dat je op Erasmus vertrok Bachelor derde studiefase (hoofdinschrijving) opleiding Psychologie optie: Klinische- en Gezondheidspsychologie Land (bestemming) Aan welke universiteit/onderwijsinstelling

Nadere informatie

Lisa Van Damme. Ik hou ervan om het juiste moment af te wachten!

Lisa Van Damme. Ik hou ervan om het juiste moment af te wachten! 2 portfolio Lisa Van Damme Lisa Van Damme begon, geïnspireerd door sociaal geëngageerde fotografen, op 17-jarige leeftijd aan een studie fotografie. Voor haar is fotografie meer dan een doel; het is eerst

Nadere informatie

Borstkanker ''Angst voor het onbekende''

Borstkanker ''Angst voor het onbekende'' Borstkanker ''Angst voor het onbekende'' Borstkanker ''Angst voor het onbekende'' Ellen Wagter-Streep Schrijver: Ellen Wagter-Streep ISBN: 9789402129663 Ellen Wagter-Streep Inhoud Inhoud... 05 Voorwoord...

Nadere informatie

Bij. research. Gemaakt door: Flore Wassenberg A3c Stage gelopen bij Ron en Janne.

Bij. research. Gemaakt door: Flore Wassenberg A3c Stage gelopen bij Ron en Janne. Bij research Gemaakt door: Flore Wassenberg A3c Stage gelopen bij Ron en Janne. Opdracht 1 Stagelogboek De eerste dag heb ik bij Ron Steijvers stage gelopen en die is project leider ontwikkelaar, vooral

Nadere informatie

Weer naar school. De directeur stapt het toneel op. Goedemorgen allemaal, zegt hij. * In België heet een mentor klastitularis.

Weer naar school. De directeur stapt het toneel op. Goedemorgen allemaal, zegt hij. * In België heet een mentor klastitularis. Weer naar school Kim en Pieter lopen het schoolplein op. Het is de eerste schooldag na de zomervakantie. Ik ben benieuwd wie onze mentor * is, zegt Pieter. Kim knikt. Ik hoop een man, zegt ze. Pieter kijkt

Nadere informatie

TuinHulp.com, Nieuwe Webservice voor Hoveniersbedrijven 2014

TuinHulp.com, Nieuwe Webservice voor Hoveniersbedrijven 2014 Even voorstellen: Mijn naam is Marcel van Leeuwen, ben van oorsprong hovenier, en tuincentrum deskundige. Sinds eind jaren negentig ontwerp en publiceer ik ook websites. Nadat ik ben overgestapt naar Wordpress

Nadere informatie

Schakelprogramma s UHasselt

Schakelprogramma s UHasselt 2017-2018 Schakelprogramma s UHasselt Beste PXL-student, Je hebt nu een professioneel bachelordiploma op zak. Al gedacht aan het behalen van een academische master? Dat kan! Via een schakelprogramma kan

Nadere informatie

maart 2014 nr 120 www.maks.be PROTEST

maart 2014 nr 120 www.maks.be PROTEST maart 2014 nr 120 www.maks.be PROTEST Jens Mollenvanger 6 PROTEST Jonathan deelt GAS-beloningen uit 11 LEERLINGENKAART Ontwerp ze zelf 18 BETERE PUNTEN Scoren met google 20 BRUSSEL Rappen over probleemwijken

Nadere informatie

ID 370 Studiefase op het moment dat je op Erasmus vertrok

ID 370 Studiefase op het moment dat je op Erasmus vertrok ID 370 Studiefase op het moment dat je op Erasmus vertrok Bachelor derde studiefase (hoofdinschrijving) opleiding Pedagogische Wetenschappen optie: Orthopedagogiek Land (bestemming) Spanje Aan welke universiteit/onderwijsinstelling

Nadere informatie

Positive Education Psychology

Positive Education Psychology Positive Education Psychology (2013 onderwijsvlaanderen.be) In landen met een sterke sociale segregatie in het onderwijs heeft de sociale achtergrond van de leerlingen een grotere invloed op het kennisniveau

Nadere informatie

IN EEN HUIS IN GEMENGDE HOEVESTIJL

IN EEN HUIS IN GEMENGDE HOEVESTIJL I N T E R I E U R W Wonen op de Windrichtingen IN EEN HUIS IN GEMENGDE HOEVESTIJL Tekst: ANNEMIE WILLEMSE Foto s: JAN VERLINDE 22 TIJDLOOS TIJDLOOS 23 Na een zoektocht naar de ideale bouwgrond, gingen

Nadere informatie

O, antwoordde ik. Verder zei ik niets. Ik ging vlug de keuken weer uit en zonder eten naar school.

O, antwoordde ik. Verder zei ik niets. Ik ging vlug de keuken weer uit en zonder eten naar school. Voorwoord Susan schrijft elke dag in haar dagboek. Dat dagboek is geen echt boek. En ook geen schrift. Susans dagboek zit in haar tablet, een tablet van school. In een map die Moeilijke Vragen heet. Susan

Nadere informatie

Koningspaard Polle en de magische kamers van paleis Kasagrande

Koningspaard Polle en de magische kamers van paleis Kasagrande Koningspaard Polle en de magische kamers van paleis Kasagrande Eerste druk 2015 R.R. Koning Foto/Afbeelding cover: Antoinette Martens Illustaties door: Antoinette Martens ISBN: 978-94-022-2192-3 Productie

Nadere informatie

Eindverslag SLB module 12

Eindverslag SLB module 12 Eindverslag SLB module 12 Marthe Verwater HDT 3C 0901129 Inhoudsopgave: Eindreflectie.. Blz.3 Reflectieverslag les 1.. Blz.4 Reflectieverslag les 2.. Blz.6 Reflectieverslag les 3.. Blz.8 2 Eindreflectie

Nadere informatie

Growth & Reflection. Opleverdatum: 18 juni 2014

Growth & Reflection. Opleverdatum: 18 juni 2014 Growth & Reflection Growth & Reflection Opleverdatum: 18 juni 2014 Multimediaal Reclamebureau 2013/2014 Inleiding Er zit alweer een half jaar bij MMR op en ik heb weer veel nieuwe dingen geleerd en nieuwe

Nadere informatie

Contacten die het verschil maken

Contacten die het verschil maken n ie u w s b r ie f Spotlight on Anke Van Der Heijden, Case Manager FOCUS VAN DE MAAND: Contacten die het verschil maken de best doctors stichting: in Mei 2014 Ik hoor regelmatig van patiënten dat ze het

Nadere informatie

Training - Begeleiding - Coaching BALANS DE BAAS VOOR VROUWEN DIE MAMA ZIJN OF WORDEN

Training - Begeleiding - Coaching BALANS DE BAAS VOOR VROUWEN DIE MAMA ZIJN OF WORDEN Training - Begeleiding - Coaching BALANS DE BAAS VOOR VROUWEN DIE MAMA ZIJN OF WORDEN HERKEN JE DIT? Heb je steeds het gevoel het net niet goed genoeg te doen voor iedereen? Zijn de dagen te kort voor

Nadere informatie

Master in het vertalen

Master in het vertalen BRUSSEL t Master in het vertalen Faculteit Letteren Welkom aan de KU Leuven, de grootste en oudste universiteit van België. Je kunt hier je studietraject verderzetten en verrijken, ook als je elders een

Nadere informatie

Erasmusbestemming: University of Sheffield... Academiejaar: 2008-2009

Erasmusbestemming: University of Sheffield... Academiejaar: 2008-2009 Erasmusbestemming: University of Sheffield... Academiejaar: 2008-2009 Universiteit Waar is de universiteit ergens gelegen (in het centrum/ ver uit het centrum)? Sheffield is de derde grootste stad van

Nadere informatie

Taal In welke taal worden de cursussen aangeboden? Frans. Waar en wanneer heb jij een taalcursus gevolgd? Ik heb geen taalcursus gevolgd.

Taal In welke taal worden de cursussen aangeboden? Frans. Waar en wanneer heb jij een taalcursus gevolgd? Ik heb geen taalcursus gevolgd. Erasmusbestemming: Toulouse, Frankrijk. Academiejaar: 2015 2016. Één semester Universiteit Waar is de universiteit ergens gelegen (in het centrum/ ver uit het centrum)? De universiteit is zeer centraal

Nadere informatie

Allereerst wil ik de organisatoren van deze dag, de Stichting Lezen en Schrijven

Allereerst wil ik de organisatoren van deze dag, de Stichting Lezen en Schrijven Toespraak staatssecretaris Klijnsma van Sociale Zaken en Werkgelegenheid tijdens het bedrijvencongres Samen scholen, pure winst! op 11 september 2009 in Eindhoven. Dames en heren, Allereerst wil ik de

Nadere informatie

Moeder worden, moeder zijn

Moeder worden, moeder zijn Moeder worden, moeder zijn Uitgeverij Eenvoudig Communiceren Postbus 10208 1001 EE Amsterdam Telefoon: (020) 520 60 70 Fax: (020) 520 60 61 E-mail: info@eenvoudigcommuniceren.nl Website: www.eenvoudigcommuniceren.nl

Nadere informatie

grens onderscheidend ondernemen

grens onderscheidend ondernemen KvK Kiosk Martin Lammerteyn Bedrijfsmentor Grensverleggend verkopen in Belgeland, hoe doe je dat? grens onderscheidend ondernemen starter Wie is hier aanwezig? Wie is ondernemer? Wie verkoopt er? Wie adviseert

Nadere informatie

Lou en Lena: NEE tegen geweld!

Lou en Lena: NEE tegen geweld! Mijn prentenboek Prentenboek voor leerlingen 1 e en 2 e leerjaar Lou en Lena: NEE tegen geweld! Mijn naam:... Mijn klas:... Mondiale Vorming - Plan België Hallo, ik ben Lou. En dit is mijn zus Lena. We

Nadere informatie

Vormingsaanbod voor universiteiten en hogescholen 2014/2015

Vormingsaanbod voor universiteiten en hogescholen 2014/2015 Vormingsaanbod voor universiteiten en hogescholen 2014/2015 Inhoud 3 Vooraf 5 Een andere kijk op spijbelen 6 Over de diepere betekenis van kinderspel 7 Kinderen hebben zo hun kijk op quality time 8 Plan

Nadere informatie

Bijeenkomst over geloofsopvoeding Communiceren met je puber Deze bijeenkomst sluit aan bij Moments, magazine voor ouders van jongeren van 12-18 jaar

Bijeenkomst over geloofsopvoeding Communiceren met je puber Deze bijeenkomst sluit aan bij Moments, magazine voor ouders van jongeren van 12-18 jaar DOELSTELLINGEN Ouders zijn zich ervan bewust dat je altijd en overal communiceert Ouders wisselen ervaringen met elkaar uit over hoe de communicatie met hun pubers verloopt Ouders verwerven meer inzicht

Nadere informatie

Lekker ding. Maar Anita kijkt boos. Hersendoden zijn het!, zegt ze. Die Jeroen is de ergste. Ik kijk weer om en zie hem meteen zitten.

Lekker ding. Maar Anita kijkt boos. Hersendoden zijn het!, zegt ze. Die Jeroen is de ergste. Ik kijk weer om en zie hem meteen zitten. Lekker ding Pas op!, roept Anita. Achter je zitten de hersendoden! Ik kijk achterom. Achter ons zitten twee jongens en drie meisjes hun boterhammen te eten. Ze zijn gevaarlijk, zegt Anita. Ze schudt haar

Nadere informatie

Slotwoord Jongerenmediadag

Slotwoord Jongerenmediadag Slotwoord Jongerenmediadag Woensdag 7 november 2012 Hallo iedereen! Het is nu mijn beurt om samen met jullie deze Jongerenmediadag stilaan af te ronden. De Jongerenmediadag kadert in de uitvoering van

Nadere informatie

Werken in een andere sector of branche: iets voor u?

Werken in een andere sector of branche: iets voor u? Werken in een andere sector of branche: iets voor u? Uw hele loopbaan blijven werken in dezelfde sector of branche? Voor veel werknemers is het bijna vanzelfsprekend om te blijven werken in de sector of

Nadere informatie

28% 72% 30% 70% Aantal geregistreerde deelnemers : 141 Periode evaluatie : 19 maart 2014 t/m 6 april 2014 Aantal evaluaties : 101

28% 72% 30% 70% Aantal geregistreerde deelnemers : 141 Periode evaluatie : 19 maart 2014 t/m 6 april 2014 Aantal evaluaties : 101 Aantal geregistreerde deelnemers : 11 Periode evaluatie : 19 maart 01 t/m 6 april 01 Aantal evaluaties : 101 8% ingevuld niet ingevuld % 0% anoniem niet anoniem 0% RESULTATEN EVALUATIE ICT-PRAKTIJKDAG

Nadere informatie

foto s sina willmann haar mannetje

foto s sina willmann haar mannetje foto s sina willmann Sina Willmann staat haar mannetje De wereld van quadraces staat bij het brede publiek voornamelijk bekend als een echte mannenwereld. Er zijn echter ook dames die hun mannetje weten

Nadere informatie

Jongeren helpen met een juiste studiekeuze: inleefdagen in het Ziekenhuis Maas en Kempen. ZMK en KaSOMK - Mosa-ic

Jongeren helpen met een juiste studiekeuze: inleefdagen in het Ziekenhuis Maas en Kempen. ZMK en KaSOMK - Mosa-ic Jongeren helpen met een juiste studiekeuze: inleefdagen in het Ziekenhuis Maas en Kempen ZMK en KaSOMK - Mosa-ic Wie zijn wij? Ziekenhuis Maas en Kempen twee campussen: campus Bree campus Maaseik Structurele

Nadere informatie

Schakelprogramma s UHasselt

Schakelprogramma s UHasselt 2017-2018 Schakelprogramma s UHasselt Heb je een professioneel bachelordiploma op zak en wil je een academische master behalen? Dat kan! Via een schakelprogramma kun je doorstromen naar een bepaalde master.

Nadere informatie

November 2015. Welkom op onze school. Nieuwe leerlingen in de maand november zijn: Lisa Vahlkamp Krijn Zweers

November 2015. Welkom op onze school. Nieuwe leerlingen in de maand november zijn: Lisa Vahlkamp Krijn Zweers November 2015 Welkom op onze school. Nieuwe leerlingen in de maand november zijn: Lisa Vahlkamp Krijn Zweers We wensen jullie allebei een fijne tijd op onze school. Afsluiting Kinderboekenweek Op vrijdag

Nadere informatie

Nieuwsflits juli 2014

Nieuwsflits juli 2014 Nieuwsflits juli 2014 Samen bouwen in Vertrouwen Nog maar een kleine 2 weken en dan is het vakantie wat is het weer enorm snel gegaan. En wat hebben we allemaal weer ontzettend veel geleerd! Vanaf deze

Nadere informatie

Wat is PDD-nos? VOORBEELDPAGINA S. Wat heb je dan? PDD-nos is net als Tourette een neurologische stoornis. Een stoornis in je hersenen.

Wat is PDD-nos? VOORBEELDPAGINA S. Wat heb je dan? PDD-nos is net als Tourette een neurologische stoornis. Een stoornis in je hersenen. Wat is PDD-nos? 4 PDD-nos is net als Tourette een neurologische stoornis. Een stoornis in je hersenen. Eigenlijk vind ik stoornis een heel naar woord. Want zo lijkt het net of er iets niet goed aan me

Nadere informatie

Verslag focusgroep ouders met jongeren in secundaire scholen

Verslag focusgroep ouders met jongeren in secundaire scholen Verslag focusgroep ouders met jongeren in secundaire scholen Doelgroep Methodiek Thema s 11 ouders van jongeren in secundaire scholen (2014) Waarderende benadering Ouderbetrokkenheid- Communicatie Ondersteuning

Nadere informatie

Meer succes met je website

Meer succes met je website Meer succes met je website Hoeveel geld heb jij geïnvesteerd in je website? Misschien wel honderden of duizenden euro s in de hoop nieuwe klanten te krijgen. Toch levert je website (bijna) niets op Herkenbaar?

Nadere informatie

Het hoger onderwijs verandert

Het hoger onderwijs verandert achelor & master Sinds september 2004 is de hele structuur van het hoger onderwijs veranderd. Die nieuwe structuur werd tegelijkertijd ingevoerd in andere Europese landen. Zo sluiten opleidingen in Vlaanderen

Nadere informatie

Hoe gaat het in z n werk daar? Wat is er anders dan een gewone poli?

Hoe gaat het in z n werk daar? Wat is er anders dan een gewone poli? INTERVIEW d.d. 28 december 2009 Coeliakiepoli Op het interview-wenslijstje van Nynke en Zara staat Dr. Luisa Mearin. Zij is kinderarts MDL in het LUMC te Leiden en heeft als eerste met haar collega s in

Nadere informatie

Henk Oostdam is fiscaal adviseur bij zijn eigen praktijk Tax Consult Network en is de vertrouwenspersoon van Tim Coronel en Peter Ouwehand

Henk Oostdam is fiscaal adviseur bij zijn eigen praktijk Tax Consult Network en is de vertrouwenspersoon van Tim Coronel en Peter Ouwehand Henk Oostdam is fiscaal bij zijn eigen praktijk Tax Consult Network en is de vertrouwenspersoon van Tim Coronel en Peter Ouwehand 30 RBA_Fiscale Opleidingen 2015-2016 30 mijn Henk Oostdam We kijken samen

Nadere informatie

Master in het vennootschapsrecht

Master in het vennootschapsrecht Master in het vennootschapsrecht INTERUNIVERSITAIR PROGRAMMA Faculteit Rechtsgeleerdheid De master in het vennootschapsrecht aan de Faculteit Rechtsgeleerdheid legt de klemtoon op de grondige uitdieping

Nadere informatie

ID 142 Studiefase op het moment dat je op Erasmus vertrok. Bachelor derde studiefase (hoofdinschrijving) Klinische- en Gezondheidspsychologie

ID 142 Studiefase op het moment dat je op Erasmus vertrok. Bachelor derde studiefase (hoofdinschrijving) Klinische- en Gezondheidspsychologie ID 1 Studiefase op het moment dat je op Erasmus vertrok Bachelor derde studiefase (hoofdinschrijving) opleiding Psychologie optie: Klinische- en Gezondheidspsychologie Land (bestemming) Aan welke universiteit/onderwijsinstelling

Nadere informatie

Klinische- en Gezondheidspsychologie: Kinderen en adolescenten. iets ver maar was bij familie

Klinische- en Gezondheidspsychologie: Kinderen en adolescenten. iets ver maar was bij familie id 3 Studiefase op het moment dat je op Erasmus vertrok Master eerste studiefase (hoofdinschrijving) opleiding Psychologie optie: Klinische- en Gezondheidspsychologie: Kinderen en adolescenten Land (bestemming)

Nadere informatie

Studieloopbaan en Loopbaanorientatie

Studieloopbaan en Loopbaanorientatie Studieloopbaan en Loopbaanorientatie Nieke Campagne Studenten Loopbaan Service Universiteit Leiden Programma - Wat kan er in de opleiding - Hoe kies je? - Loopbaan oriëntatie en Studieloopbaankeuzes, binnen

Nadere informatie

Karin de Galan. Karin de Galan (1967) is sinds 1991 trainer en coach.

Karin de Galan. Karin de Galan (1967) is sinds 1991 trainer en coach. Karin de Galan Karin de Galan (1967) is sinds 1991 trainer en coach. Ze heeft zich gespecialiseerd in het trainen van trainers en richtte in 2007 de galan school voor training op. Eerder werkte ze als

Nadere informatie

BRUSSEL t. Master in het tolken. Faculteit Letteren

BRUSSEL t. Master in het tolken. Faculteit Letteren BRUSSEL t Master in het tolken Faculteit Letteren Welkom aan de KU Leuven, de grootste en oudste universiteit van België. Je kunt hier je studietraject verderzetten en verrijken, ook als je elders een

Nadere informatie

Les 3. Familie, vrienden en buurtgenoten

Les 3. Familie, vrienden en buurtgenoten www.edusom.nl Opstartlessen Les 3. Familie, vrienden en buurtgenoten Wat leert u in deze les? Een gesprek voeren over familie, vrienden en buurtgenoten. Antwoord geven op vragen. Veel succes! Deze les

Nadere informatie

Studieloopbaan en Loopbaanorientatie. Nieke Campagne Studenten Loopbaan Service Universiteit Leiden

Studieloopbaan en Loopbaanorientatie. Nieke Campagne Studenten Loopbaan Service Universiteit Leiden Studieloopbaan en Loopbaanorientatie Nieke Campagne Studenten Loopbaan Service Universiteit Leiden Programma - Wat kan er in de opleiding - Hoe kies je? - Loopbaan oriëntatie en Studieloopbaankeuzes, binnen

Nadere informatie

Nieuwsbrief Bètasteunpunt September 2011

Nieuwsbrief Bètasteunpunt September 2011 Nieuwsbrief Bètasteunpunt September 2011 Het Bètasteunpunt van de Hanzehogeschool is in 2009 opgezet om o.a. hulp te bieden aan leerlingen uit het voortgezet onderwijs die bezig zijn met hun profielwerkstuk.

Nadere informatie

Master in de journalistiek

Master in de journalistiek BRUSSEL t Master in de journalistiek Faculteit Sociale Wetenschappen Welkom aan de KU Leuven, de grootste en oudste universiteit van België. Je kunt hier je studietraject verderzetten en verrijken, ook

Nadere informatie

SOCIALE VAARDIGHEDEN MET AFLATOUN

SOCIALE VAARDIGHEDEN MET AFLATOUN SOCIALE VAARDIGHEDEN MET AFLATOUN Dit thema is opgesplitst in drie delen; gevoelens, ruilen en familie. De kinderen gaan eerst aan de slag met gevoelens. Ze leren omgaan met de gevoelens van anderen. Daarna

Nadere informatie

TITEL ACTIVITEIT + beschrijving: filosofisch gesprek over geloven.

TITEL ACTIVITEIT + beschrijving: filosofisch gesprek over geloven. TITEL ACTIVITEIT + beschrijving: filosofisch gesprek over geloven. Beginsituatie: De lln doen als inleiding op het project rond geloven en de kerkwandeling, een filosofisch gesprek. Er komen verschillende

Nadere informatie

DEELNEMEN AAN DE SAMENLEVING IETS BETEKENEN VOOR EEN ANDER

DEELNEMEN AAN DE SAMENLEVING IETS BETEKENEN VOOR EEN ANDER DEELNEMEN AAN DE SAMENLEVING IETS BETEKENEN VOOR EEN ANDER BETEKENIS BOVEN BEPERKING Ieder mens is uniek en doet mee. We betekenen allemaal iets in het leven van anderen en omgekeerd. We houden van elkaar,

Nadere informatie

INFODAG: ZATERDAG 21 APRIL 2018 LEUVEN

INFODAG: ZATERDAG 21 APRIL 2018 LEUVEN INFODAG: ZATERDAG 21 APRIL 2018 LEUVEN FACULTEIT SOCIALE WETENSCHAPPEN INFORMATIE VOOR ALLE OPLEIDINGEN COMMUNICATIEWETENSCHAPPEN POLITIEKE WETENSCHAPPEN SOCIOLOGIE 1 Informatie voor alle opleidingen RONDLEIDINGEN

Nadere informatie

10 x wijzer in 10 minuten

10 x wijzer in 10 minuten Alle links op de website werken Je hebt dit zelf vast wel eens ervaren. Zo n vervelende 404 Pagina niet gevonden melding als je op een link klikt. Wat doe je dan? Laat me raden je fronst je wenkbrauwen,

Nadere informatie

Rapport alumni-enquête 2016 Vrije Universiteit Brussel

Rapport alumni-enquête 2016 Vrije Universiteit Brussel Rapport alumni-enquête 2016 Vrije Universiteit Brussel 1 Inleiding Naar aanleiding van het nieuwe kwaliteitszorgsysteem dat werd ingevoerd bij de opschorting van de opleidingsvisitaties, werd beslist om

Nadere informatie

OVERZICHT. Inleiding... 4 Organisatie van het hoger onderwijs in Vlaanderen... 5 Tabel 1: Aantal inschrijvingen in het hoger onderwijs...

OVERZICHT. Inleiding... 4 Organisatie van het hoger onderwijs in Vlaanderen... 5 Tabel 1: Aantal inschrijvingen in het hoger onderwijs... HOGER ONDERWIJS IN CIJFERS - BEKNOPT /////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////// ACADEMIEJAAR 2016-2017 OVERZICHT Inleiding...

Nadere informatie

Verhaal: Jozef en Maria

Verhaal: Jozef en Maria Verhaal: Jozef en Maria Er was eens een vrouw, Maria. Maria was een heel gewone jonge vrouw, net zo gewoon als jij en ik. Toch had God haar uitgekozen om iets heel belangrijks te doen. Iets wat de hele

Nadere informatie

WETENSCHAPPELIJK ONDERZOEK. Wat is dat? Eva van de Sande. Radboud Universiteit Nijmegen

WETENSCHAPPELIJK ONDERZOEK. Wat is dat? Eva van de Sande. Radboud Universiteit Nijmegen WETENSCHAPPELIJK ONDERZOEK Wat is dat? Eva van de Sande Radboud Universiteit Nijmegen EERST.. WETENSCHAPSQUIZ 1: Hoe komen we dingen te weten? kdsjas Google onderzoek boeken A B C 1: We weten dingen door

Nadere informatie

Mijn ouders zijn gescheiden en nu? Een folder voor jongeren met gescheiden ouders over de OTS en de gezinsvoogd

Mijn ouders zijn gescheiden en nu? Een folder voor jongeren met gescheiden ouders over de OTS en de gezinsvoogd Mijn ouders zijn gescheiden en nu? Een folder voor jongeren met gescheiden ouders over de OTS en de gezinsvoogd 1 Joppe (13): Mijn ouders vertelden alle twee verschillende verhalen over waarom ze gingen

Nadere informatie

Marketing en Media 2016/2017

Marketing en Media 2016/2017 novacollege.nl/marketingmedia Evenementenorganisatie Junior accountmanagement Marketing en communicatie Media Marketing en Media 2016/2017 Mijn droom is ondernemer worden. De eerste stappen op het pad

Nadere informatie

Specifieke lerarenopleiding economie

Specifieke lerarenopleiding economie Specifieke lerarenopleiding economie Leuven Brussel Antwerpen Faculteit Economie en Bedrijfswetenschappen Welkom aan de KU Leuven, de grootste en oudste universiteit van België. Je kunt hier je studietraject

Nadere informatie

Bediende in de logistieke sector: kansen voor vrouwen?

Bediende in de logistieke sector: kansen voor vrouwen? Bediende in de logistieke sector: kansen voor vrouwen? Welke percepties leven er bij werknemers en studenten omtrent de logistieke sector? Lynn De Bock en Valerie Smid trachten in hun gezamenlijke masterproef

Nadere informatie

Onderzoek Alcohol en Zwangerschap

Onderzoek Alcohol en Zwangerschap Pagina 1 Onderzoek Alcohol en Zwangerschap Juni 2011 - Nieuwsbrief Nr 3 Beste verloskundige en assistente, Dit is de derde nieuwsbrief over het onderzoek Alcohol en Zwangerschap van het Nederlands Instituut

Nadere informatie

Zaken voor mannen. Verhalen van mannen met epilepsie

Zaken voor mannen. Verhalen van mannen met epilepsie Zaken voor mannen Verhalen van mannen met epilepsie Introductie Niet alle mannen vinden het prettig om over hun gezondheid te praten. Ieder mens is anders. Elke man met epilepsie ervaart zijn epilepsie

Nadere informatie

Nieuwsbrief De Taaltuin maart 2014

Nieuwsbrief De Taaltuin maart 2014 Nieuwsbrief De Taaltuin maart 2014 Beste ouders We knipperen met onze ogen en het is alweer maart. De afgelopen maanden hebben we een hoop activiteiten achter de rug. Sinterklaas is op bezoek geweest,

Nadere informatie