lezen veilig leren Ouderavond Hoe moeilijk is leren lezen? Materialen Verloop van de activiteit Voorbereiding Kopieerblad 1

Transcriptie

1 veilig leren lezen Ouderavond Hoe moeilijk is leren lezen? Auteur: Susan van der Linden Om de ouders te laten ervaren hoe moeilijk het is om te leren lezen, geeft u ze een leesinstructie met alternatieve letters. De ouders ervaren zo dat leren lezen stapje voor stapje gaat. Materialen Kopieerblad 1: Structureerstroken in alternatieve letters Kopieerblad 2: Oefeningen met alternatieve letters Kopieerblad 3: Oefeningen met alternatieve letters Letterlijn en 6 kaartjes voor de letterlijn 1 structureerstrook 5 woordstroken (als u de 1e maanversie gebruikt) Wandplaten van de woorden ik, maan, roos, vis, sok en pen Miniknijpertjes Pennen Schaar reuzenleesboek 1 (als u de 1e maanversie gebruikt) 5 prentenboeken en Instructiekalender 1 (als u de 2e maanversie gebruikt) Voorbereiding Vermenigvuldig de kopieerbladen 1, 2 en 3 voor de ouders. Maak voor uzelf van kopieerblad 1 enkele kopieën op 200%. Maak met behulp hiervan: woordstroken ik, maan, roos, vis en sok met alternatieve letters als u de 1e maanversie gebruikt. Als u de 2e maanversie gebruikt kunt u het hele woord uitknippen en dit met miniknijpertjes aan de achterkant van de wandplaat bevestigen; structureerstrook pen met alternatieve letters. Bevestig de uitgeknipte letters met miniknijpertjes aan de structureerstrook; kaartjes voor de letterlijn met de alternatieve letters m, r, v, i, s en p. Bevestig de losgeknipte letters van het kopieerblad met miniknijpertjes aan de kaartjes voor de letterlijn. Hang de wandplaten van de woorden ik, maan, roos, vis, sok en pen op in de klas. Bevestig de woordstroken met alternatieve letters aan de wandplaten. Wandplaat pen krijgt geen woordstrook. Hang de letterlijn en de kaartjes met de alternatieve letters m, r, v, i en s op in de klas. Verloop van de activiteit Vraag de ouders of ze zich de woorden waarmee ze hebben leren lezen nog kunnen herinneren. Er zijn ongetwijfeld ouders die de woorden boom, roos, vis, vuur, mus en pim uit de vorige versie van Veilig leren lezen zo opnoemen. Toch zijn ze waarschijnlijk vergeten hoeveel inspanning het kostte om het lezen onder de knie te krijgen. Vertel de ouders dat u ze leert lezen met alternatieve letters om ze opnieuw te laten ervaren wat het betekent om te leren lezen. Kopieerblad 1 Deel kopieerblad 1 uit aan de ouders. Als u de 1e maanversie gebruikt, vertelt u aan de hand van het Reuzenleesboek het voorleesverhaal in verkorte vorm. Werkt u met de 2e maanversie, dan laat u met behulp van de prentenboeken zien hoe de nieuwe structureerwoorden aangeboden worden.

2 Daarna wijst u de ouders op de woordstroken (met alternatieve letters) die aan de wandplaten zijn bevestigd. De ouders zien deze woordstroken met de bijbehorende afbeeldingen ook op kopieerblad 1 staan. U doet net alsof de ouders de eerste vijf woorden al hebben geleerd; u herhaalt het lezen van de woorden en het benoemen van de eerste letters. Vervolgens leert u de ouders het woordje pen. Met behulp van de structureerstrook pen laat u ze de letters één voor één verklanken. U vergelijkt de laatste letter qua vorm en uitspraak met de laatste letter van het woord maan. De alternatieve letters p en e zijn nieuw voor de ouders. Vervolgens leert u de eerste letter, de p, intensief aan met behulp van de zoekplaat op pagina 17 en 18 van Reuzenleesboek 1 als u met de 1e maanversie werkt, of met zoekplaat 12 uit Instructiekalender 1 als u met de 2e maanversie werkt. U hangt de alternatieve letter p aan de letterlijn. De ouders ervaren dat kinderen door deze oefening de structuur van een woord ontdekken en de klanken bij de lettertekens leren kennen en onthouden. Ten slotte oefent u de (alternatieve) letters m, r, v, i, s en p aan de letterlijn. Kopieerblad 2 Deel kopieerblad 2 uit aan de ouders en laat ze de oefeningen maken. Het betreft een visuele syntheseoefening en een oefening voor auditieve analyse. Door de visuele oefening leren de ouders dat het woord maan is opgebouwd uit drie letters, dat de middelste letter bestaat uit twee lettertekens die bij elkaar horen en dat bij elke letter een klank hoort. De auditieve oefening doet de ouders beseffen dat de letter m met de daarbij behorende klank ook in andere woorden voorkomt. Kopieerblad 3 Deel kopieerblad 3 uit aan de ouders. Op het eerste deel van dit kopieerblad lezen de ouders in alternatieve letters hun eerste wisselwoorden: maan - aan, vis - is, pen - en, vis - mis, sok - rok, pen - ren. Met deze oefening ontdekken de ouders dat ze de inmiddels opgebouwde letterkennis kunnen gebruiken om nieuwe woorden te lezen. Ze zien hoe de woorden zijn opgebouwd en dat ze met losse letters vlot een woord kunnen lezen. Het tweede deel van dit kopieerblad bestaat uit de alternatieve letters en ons alfabet. U nodigt de ouders uit om de zin in alternatieve lettertekens te ontcijferen. De ouders zullen al gauw tot de ontdekking komen dat het niet nodig is om het laatste lange woord helemaal te ontcijferen. Ze zien al eerder dat er ouderavond staat. Ze kunnen dit woord voorspellen, omdat dit woord tot hun woordenschat behoort en op deze avond erg actueel is. Op dit moment kunt u vertellen dat lezen niet alleen bestaat uit het technisch omzetten van woorden in klanken, maar dat taalbegrip en denkvermogen een belangrijke rol spelen tijdens het lezen. Hoe groter de taalvaardigheid van een kind is, hoe beter het teksten zal kunnen lezen en begrijpen. Daarom is het belangrijk om te blijven voorlezen, ook nu het kind zelf leert lezen. Bij voorlezen komen woorden in een verhaalstructuur voor en zo kunnen kinderen die woorden in een betekenisvolle context plaatsen. De woordenschat wordt op die manier uitgebreid. Dit artikel is, met kleine veranderingen, overgenomen uit: Boekenwurmen en lettervreters. 2

3 1 Structureerstroken in alternatieve letters

4 2 Oefeningen met alternatieve letters

5 3 Oefeningen met alternatieve letters a b c d e f g h i j k l m n o p q r s t u v w x y z