Adviesrapport Accreditatie HBO bachelor opleiding Fysiotherapie, voltijd. Hogeschool van Utrecht Faculteit Gezondheidszorg

Transcriptie

1 Adviesrapport Accreditatie HBO bachelor opleiding Fysiotherapie, voltijd Hogeschool van Utrecht Faculteit Gezondheidszorg

2 Adviesrapport Accreditatie HBO bachelor opleiding Fysiotherapie, voltijd CROHO nr Hogeschool van Utrecht Faculteit Gezondheidszorg Hobéon Certificering BV September 2005 Auditteam: dr. A.N. Pool-Goudzwaard ing. A. Eaglestone drs. W.G. van Raaijen drs. G. Broers

3 INHOUDSOPGAVE 1. INLEIDING Bereik van de beoordeling Aanpak Beoordelingsprocedure en werkwijze Auditteam Deelnemers visitatie Programma visitatie Beslisregels 6 Onderwerp 1: Doelstellingen Opleiding 7 Facet 1.1. Domeinspecifieke Eisen 7 Facet 1.2. Niveau Bachelor 11 Facet 1.3. Oriëntatie HBO 14 Onderwerp 2: Programma 16 Facet 2.1. Eisen HBO 16 Facet 2.2. Relatie tussen Doelstellingen en Inhoud Programma 19 Facet 2.3. Samenhang Programma 21 Facet 2.4. Studielast 23 Facet 2.5. Instroom 25 Facet 2.6. Duur 27 Facet 2.7. Afstemming tussen Vormgeving en Inhoud 28 Facet 2.8. Beoordeling en Toetsing 30 Onderwerp 3: Inzet van Personeel 32 Facet 3.1. Eisen HBO 32 Facet 3.2. Kwantiteit Personeel 34 Facet 3.3. Kwaliteit Personeel 35 Onderwerp 4: Voorzieningen 38 Facet 4.1. Materiële Voorzieningen 38 Facet 4.2. Studiebegeleiding 40 Onderwerp 5: Interne Kwaliteitszorg 42 Facet 5.1. Evaluatie Resultaten 42 Facet 5.2. Maatregelen tot Verbetering 45 Facet 5.3. Betrekken van Medewerkers, Studenten, Alumni en Beroepenveld 47 Onderwerp 6: Resultaten 50 Facet 6.1. Gerealiseerd Niveau 50 Facet 6.2. Onderwijsrendement SAMENVATTEND OORDEEL INTEGRAAL OORDEEL/ADVIES AAN NVAO 55 BIJLAGE I: Curricula Vitae auditoren en onafhankelijkheidsverklaring externe auditor BIJLAGE II: Programma visitatie

4 1. INLEIDING 1.1 Bereik van de beoordeling Het bereik van de beoordeling De opleiding Fysiotherapie van de Hogeschool van Utrecht 1 ressorteert onder de Faculteit Gezondheidszorg. De huidige opleiding is in 1990 ontstaan uit een fusie van de opleiding Fysiotherapie van de Hogeschool Midden Nederland en de Internationale Academie voor Fysiotherapie. Vanaf september 2004 werkt de opleiding samen met de opleiding Oefentherapie Cesar. Een samenwerking die met ingang van januari 2005 is geïnstitutionaliseerd binnen het Instituut voor Bewegingsstudies van de Hogeschool van Utrecht. Hobéon Certificering heeft als Visiterende en Beoordelende Instantie (VBI) de voltijdopleiding Fysiotherapie onderzocht en beoordeeld. Deze beoordeling is gericht op een accreditatiebeslissing met betrekking tot de HBO bachelor opleiding Fysiotherapie, voltijd: CROHO nr De grondslag van het onderzoek De basis voor het onderzoek van Hobéon Certificering werd gevormd door de Management Review (2005) van de opleiding Fysiotherapie en de onderliggende documenten; een en ander mede tegen de achtergrond van het Zelfevaluatie Rapport (2004) van de Faculteit Gezondheidszorg. De Management Review en het Zelfevaluatie Rapport geven een goed beeld van geschiedenis, stand van zaken en strategie van faculteit en opleiding. Enkele kenmerken van de bachelor opleiding Fysiotherapie De onderhavige opleiding Fysiotherapie heeft ruim 1100 studenten en is daarmee de grootste opleiding op dit gebied in Nederland met een marktaandeel van 18%. De opleiding leidt niet alleen op tot fysiotherapeut, maar biedt ook een uitgebreid pakket contractactiviteiten aan. Voorts heeft zij een professional master opleiding in ontwikkeling voor de zogeheten verbijzonderingen in de fysiotherapie: Kinderfysiotherapie, Orthopedische Manuele Therapie, Sportfysiotherapie en Fysiotherapie in de Geriatrie. De opleiding onderscheidt drie stromen (doelgroepen): Reguliere opleiding, met daarbinnen speciale aandacht voor internationale studenten en topsportende studenten; Bachelor+ opleiding, gericht op HAVO- en VWO-studenten met capaciteiten om versneld te studeren; Verkorte Opleiding Fysiotherapie (VOF), gericht op studenten met reeds elders verworven relevante competenties. 1 Met ingang van 1 september 2005 heeft de hogeschool haar naam gewijzigd in: Hogeschool Utrecht. In dit rapport, dat betrekking heeft op een audit van vóór 1 september 2005, wordt de oude naamgeving (Hogeschool van Utrecht) gebruikt. Hobéon Certificering Adviesrapport Accreditatie HBO bachelor opleiding Fysiotherapie, voltijd - HvU September

5 Belangrijke actuele ontwikkelingen binnen de bachelor opleiding Fysiotherapie Implementatie van de bachelor-masterstructuur, waarbinnen major- en minorprogramma s worden ontwikkeld alsmede een aantal (professional) master opleidingen. De inhoudelijke en organisatorische vormgeving van het nieuwe Instituut voor Bewegingsstudies. De aanpassingen binnen de bachelor opleiding in verband met de actuele, domeinspecifieke ontwikkelingen zoals: de introductie van Directe Toegankelijkheid Fysiotherapie (DTF), het groeiend belang van ondernemerschap, de toenemende nadruk op evidence based practice. De transformatie van het huidige curriculum tot een competentiegericht curriculum. Vanaf april 2004 zijn daartoe de voorbereidingen getroffen. In november 2004 is definitief met deze transformatie gestart: een projectteam is gevormd en het tijdpad (ontwikkeling en implementatie) vastgesteld. Het vernieuwde curriculum wordt met ingang van het studiejaar ingevoerd. 1.2 Aanpak Beoordelingsprocedure en werkwijze Bij de beoordeling van de opleiding Fysiotherapie is uitgegaan van het door de NVAO vastgestelde Accreditatiekader bestaande opleidingen hoger onderwijs. Daarin staan de onderwerpen en facetten vermeld waarop een VBI zich bij de beoordeling van een opleiding moet richten. Voorts zijn daarin opgenomen de criteria aan de hand waarvan een VBI moet bepalen of de basiskwaliteit van de betreffende opleiding als voldoende kan worden beoordeeld Met betrekking tot het referentiekader geldt het volgende: de Hogeschool van Utrecht heeft een set van ijkpunten (EVINAC) ontwikkeld, die (o.a.) dienen als een instellingsspecifieke vertaling van het accreditatiekader van de NVAO en die op een aantal aspecten een eigen (streef)norm bevatten. De opleiding Fysiotherapie heeft in haar Management Review aangegeven hoe de opleiding zich verhoudt tot deze normstelling; de opleiding Fysiotherapie heeft zich voor wat betreft het beroepsprofiel, haar doelstellingen en opleidingscompetenties tenminste gebaseerd op het landelijk beroepsprofiel en de daarvan afgeleide opleidingscompetenties zoals deze zijn vastgesteld in het landelijk overleg tussen verwante opleidingen en het Fysiotherapie-beroepenveld. (Zie onder facet 1.1.: Domeinspecifieke Eisen ). Het auditteam heeft het instellingsspecifieke (EVINAC) en het opleidingsspecifieke referentiekader (de Domeinspecifieke Eisen) beoordeeld en vervolgens vastgesteld dat deze in voldoende mate gespecificeerd zijn en passend zijn voor een HBO opleiding Fysiotherapie. Het auditteam heeft deze kaders in zijn beoordeling betrokken. Zie onder facet De beoordelingsprocedure van Hobéon Certificering kent twee hoofdmomenten: Documentanalyse Het gaat hier om een analyse en beoordeling van de door de opleiding Fysiotherapie aangeleverde schriftelijke informatie: Zelfevaluatierapport van de Faculteit Gezondheidszorg (2004); Management Review van de Opleiding Fysiotherapie (2005); de in het kader van de interne sturingscyclus opgeleverde periodieke managementrapportages ; onderliggende documentatie betrekking hebbend op bijvoorbeeld: o strategische keuzen en de positie in de markt; o o o interne organisatie; de (systematiek van) interne kwaliteitszorg en de daarmee samenhangende verbetermaatregelen; ontwikkelingen in het beroepenveld; Hobéon Certificering Adviesrapport Accreditatie HBO bachelor opleiding Fysiotherapie, voltijd - HvU September

6 o o o o o o o o o o o o beroeps- en opleidingsprofielen; (validatie) eindkwalificaties; curriculum en de interne en externe evaluatie daarvan; stagebeleid; werkvormen; toetsing en beoordeling; kwantitatief en kwalitatief personeelsbeleid; externe relaties; internationalisering; instroombeleid; studiebegeleiding; studierendement. Op basis van deze door de opleiding aangeleverde documentatie, heeft het auditteam zich een beeld kunnen vormen van de primaire en secundaire processen van de opleiding Fysiotherapie. Het auditteam heeft dit beeld getoetst aan zaken als: ambitieniveau, toekomstgerichtheid, innovatief vermogen, kwaliteitsbewaking via interne en externe evaluatie, arbeidsmarktrelevantie, resultaatgerichtheid, continuïteit, studenten- en docentenbelangen. Voorafgaand aan de visitatie (zie hieronder) werd het management van de opleiding op de hoogte gesteld van de voorlopige bevindingen van het auditteam op basis van zijn documentanalyse. Audit De audit was gericht op een actieve controle door middel van een ééndaagse visitatie 2, uitgevoerd door een auditteam waarvan deel uitmaakten één externe onafhankelijke deskundige op het gebied van Fysiotherapie, één student, één lead auditor, en een auditor onderwijs, tevens secretaris. Onder controle moet hier worden verstaan, dat het auditteam op verschillende niveaus (management, coördinatie, examencommissie, docenten, studenten, staf) heeft getoetst: of de in de documentatie beschreven beleidsvoornemens en de daaraan gerelateerde uitvoeringsprocessen zijn geïmplementeerd; of de overige in de documentatie vervatte informatie verifieerbaar is. Deze verificatie door het auditteam geschiedde enerzijds door, zoals hierboven reeds is aangegeven, hetzelfde onderwerp meerdere malen en met verschillende geledingen te bespreken en anderzijds aan de hand van additionele (tijdens of onmiddellijk na de visitatie verstrekte) documentatie en, daar waar het de huisvesting en materiële voorzieningen betreft, door eigen waarneming. Hieronder volgen enkele voorbeelden van de door het auditteam tijdens en/of onmiddellijk na de visitatie geraadpleegde additionele documentatie: overzicht van de samenstelling van de werkveld-gremia waarmee de opleiding overleg voert; verslagen van bijeenkomsten met het werkveld; overzicht CV s van (gast)docenten; netwerkoverzicht docenten; verslagen van de functioneringsgesprekken met docenten; verslagen van docentevaluaties; verslagen van studievoortgangsgesprekken met studenten; detailbeschrijving van modules; 2 Visitatie heeft plaatsgevonden op 20 april Hobéon Certificering Adviesrapport Accreditatie HBO bachelor opleiding Fysiotherapie, voltijd - HvU September

7 detailbeschrijving van cases en de daaraan gekoppelde opdrachten; portfolio s van studenten en de (schriftelijke weergave van de) beoordeling daarvan door docenten; stageverslagen en -beoordelingen; literatuurlijst; de zogeheten beroepsproducten die gedurende de opleiding door studenten worden opgeleverd; de eindproducten van studenten; huisvestingsanalyse en -beleid. Aldus had het auditteam voldoende instrumenten om zich op gedetailleerd niveau op de hoogte te stellen van inhoud, opzet, uitvoering en resultaten van het opleidingsprogramma en van de daarmee samenhangende personele, organisatorische, ruimtelijke en materiële voorzieningen. Het auditteam heeft op deze wijze alle in het NVAO Accreditatiekader bestaande opleidingen hoger onderwijs vermelde facetten beoordeeld op basis waarvan een samenvattend oordeel per onderwerp werd gegeven. Een en ander werd vastgelegd in een conceptrapport dat aan de opleiding Fysiotherapie is voorgelegd voor een toets op eventuele feitelijke onjuistheden. Dit rapport is de weergave van het oordeel van het auditteam met daarbij de gronden waarop dat oordeel is gebaseerd. Hobéon Certificering Adviesrapport Accreditatie HBO bachelor opleiding Fysiotherapie, voltijd - HvU September

8 1.2.2 Auditteam Het auditteam was als volgt samengesteld. Voorzitter: Drs. W.G. van Raaijen senior adviseur Hobéon Certificering. Leden: Dr. A.N. Pool-Goudzwaard Ing. A. Eaglestone Drs. G. Broers werkvelddeskundige; manueel therapeut, Paramedisch Centrum Impact te Zoetermeer; wetenschappelijk onderzoeker, afdeling Biomedische Natuurkunde en Technologie, Erasmus MC te Rotterdam; docent Fysiotherapie, post-hbo afdeling Hogeschool Leiden; docent aan het Nederlands Paramedisch Instituut te Amersfoort; studentlid, Bouwkunde aan de Hogeschool van Amsterdam; thans student Sociaal Culturele Wetenschappen aan de Vrije Universiteit te Amsterdam; auditor onderwijs en secretaris, adviseur Hobéon Certificering. Bij het samenstellen van het auditteam heeft Hobéon Certificering er zorg voor gedragen, dat de voor de beoordeling van de opleiding Fysiotherapie noodzakelijke expertise aanwezig is. Enerzijds expertise met betrekking tot de onderwijskundige aspecten (i.c. het primaire proces, de ondersteunende processen en de organisatorische context) en anderzijds expertise met betrekking tot de inhoudelijke aspecten (i.c. het programma van de opleiding Fysiotherapie). De werkvelddeskundige, mevrouw Pool-Goudzwaard, heeft zich in haar beoordeling met name gericht op de kwaliteit, actualiteit en relevantie van (i) het richtinggevend domeinspecifieke kader, (ii) de eindkwalificaties, (iii) de programma-inhoud, (iv) de interactie tussen opleiding en werkveld, (v) de deskundigheid van docenten en (vi) het gerealiseerde niveau. Dit betekent overigens niet, dat zij zich geen oordeel over andere onderwerpen en/of facetten heeft gevormd. Pool-Goudzwaard heeft als praktiserend therapeut, als wetenschapper en als docent, een brede en veelzijdige ervaring op het terrein van fysiotherapie en aangrenzende (deel)gebieden. Van daaruit heeft zij een goed zicht op het totaal aan ontwikkelingen binnen het vakgebied en de daaruit voortvloeiende professionele eisen die vanuit de verschillende deelgebieden binnen het werkveld gesteld worden aan fysiotherapeuten. De deskundige onderwijs, Broers, heeft zich vooral gericht op de kwaliteit van de processen die direct en indirect de uitvoering van het programma raken. Broers heeft, als onderwijskundige, in zijn vorige en huidige functie een ervaring opgebouwd die hem in staat stelt de programma-opbouw, het onderwijsproces en de organisatorische context waarbinnen de uitvoering plaatsvindt, te beoordelen in het perspectief van de eisen die aan HBO-opleidingen gesteld worden. Voor de curricula vitae: zie Bijlage I Deelnemers visitatie Het auditteam heeft tijdens de visitatie gesprekken gevoerd met vertegenwoordigers vanuit de verschillende geledingen van de Fysiotherapie opleiding: management, coördinatoren, docenten, studenten en staf. Voor een volledig overzicht van de deelnemers aan de visitatie: zie Bijlage II. Hobéon Certificering Adviesrapport Accreditatie HBO bachelor opleiding Fysiotherapie, voltijd - HvU September

9 1.2.4 Programma visitatie 20 april 2005 Zie Bijlage II Beslisregels Met als uitgangspunt de Beslisregels Accreditatie zoals vastgelegd in het NVAO Accreditatiekader 3 heeft Hobéon Certificering de volgende beslisregels toegepast. A. De scores op de per onderwerp gerubriceerde facetten leiden tot een score op het betreffende onderwerp en wel volgens de regels onder C. B. Binnen de beoordeling van een facet is er ruimte voor een eigen afweging van het auditteam: uitvoering/praktijk weegt zwaarder dan beleid/theorie; (beter een goed functionerende regeling die slecht is opgeschreven dan omgekeerd); primaire processen wegen zwaarder dan secundaire. C. Van facetten naar onderwerp. Hier geldt het volgende: een onderwerp kan volgens de NVAO Beslisregels Accreditatie slechts voldoende of onvoldoende scoren; een onderwerp krijgt de score voldoende indien alle facetten tenminste voldoende hebben gescoord of indien één facet onvoldoende en de overige tenminste voldoende hebben gescoord, mits er een acceptabel verbeterplan beschikbaar is voor het facet met de score onvoldoende ; een onderwerp krijgt de score onvoldoende indien één facet onvoldoende heeft gescoord en er geen acceptabel verbeterplan voor dit facet beschikbaar is; een onderwerp krijgt de score onvoldoende indien meer dan één facet onvoldoende heeft gescoord, ongeacht of er voor die facetten acceptabele verbeterplannen zijn. D. Indien voor een onderwerp een hogere score dan voldoende gerechtvaardigd is, dan wordt dat met inachtneming van de regels onder E, als extra aantekening vermeld. E. Met betrekking tot de extra aantekening geldt het volgende: een onderwerp krijgt de extra aantekening goed indien alle facetten goed hebben gescoord of indien één facet voldoende en de overige facetten goed of excellent hebben gescoord 4 ; een onderwerp krijgt de extra aantekening excellent als alle facetten excellent hebben gescoord of indien één facet goed en de overige facetten excellent hebben gescoord; een onderwerp krijgt geen extra aantekening indien één van de facetten onvoldoende heeft gescoord. 3 Volgens de NVAO-Beslisregels Accreditatie kan een Onderwerp uitsluitend onvoldoende of voldoende scoren; een Facet kan volgens diezelfde regels onvoldoende, voldoende, goed of excellent scoren. 4 In het NVAO-Accreditatiekader worden bij Onderwerp 2 ( Programma ) acht Facetten onderscheiden. Eén ervan (Facet 2.6.) betreft de duur van de opleiding. Het daarbij behorende criterium (240 ECTS) is evenwel geen (kwaliteits)criterium, maar een formele vereiste waaraan het programma van een opleiding a priori moet voldoen, wil die opleiding überhaupt in aanmerking kunnen komen voor een HBO Bachelor accreditatieonderzoek. Duur is dus van een andere orde dan -bijvoorbeeld- Rendement of Kwaliteit Personeel. Bij de beslissing of het Onderwerp Programma een extra aantekening goed of excellent verdient, wordt het Facet Duur dan ook buiten beschouwing gelaten. Hobéon Certificering Adviesrapport Accreditatie HBO bachelor opleiding Fysiotherapie, voltijd - HvU September

10 2 BEVINDINGEN EN BEOORDELING Onderwerp 1: Doelstellingen Opleiding Dit onderwerp kent drie facetten: 1. domeinspecifieke eisen; 2. niveau bachelor; 3. oriëntatie HBO. Facet 1.1. Domeinspecifieke Eisen Criterium Het facet Domeinspecifieke eisen is beoordeeld aan de hand van het volgende NVAO-criterium: Sluiten de eindkwalificaties van de opleiding aan bij de eisen die door (buitenlandse) vakgenoten en de beroepspraktijk gesteld worden aan een opleiding in het betreffende domein (vakgebied/discipline en/of beroepspraktijk)? Bevindingen 1.1. De eindkwalificaties van de opleiding Fysiotherapie zijn ontleend aan landelijk geldende kwalificaties die in 1997 opgesteld en beschreven zijn in het document: Opleidingskwalificaties voor de opleiding Fysiotherapie. Om het grote aantal (103) hierin beschreven eindtermen werkbaar te maken en een goede vertaling naar onderwijsdoelen mogelijk te maken, heeft de opleiding Fysiotherapie van de HvU de oude landelijk geldende kwalificaties samengevat in 25 eindtermen waarvan er 21 afgeleid zijn van de landelijke eindtermen en waarvan er vier eindtermen hogeschoolspecifiek zijn. Deze zijn beschreven in de Blauwdruk opleiding Fysiotherapie. Analyse van deze Blauwdruk laat zien dat de opleiding bij het opstellen ervan gebruik heeft gemaakt van recente literatuur en ontwikkelingen binnen de sector (zie hierna). Ook uit de Management Review blijkt, dat de opleiding aansluit bij recente ontwikkelingen in het werkveld, bijvoorbeeld bij de kabinetsplannen dat per 1 januari 2006 voor fysiotherapeutische hulp geen verwijzing door een arts meer nodig is (Directe Toegankelijkheid Fysiotherapie DTF). De eindtermen corresponderen met de kerntaakgebieden van de fysiotherapeut: fysiotherapeutische zorg: (bijvoorbeeld m.b.t. methodisch handelen, anamnese, fysiotherapeutische diagnose, behandelplan en effectmeting); voorlichting en preventie: (bijvoorbeeld m.b.t. gezondheidsvoorlichting, op preventie gerichte begeleiding, beroepsvoorlichting); administratie en beheer: (bijvoorbeeld m.b.t. procedures, patiëntendossiers, praktijkbeheer, budgetbewaking); organisatie en kwaliteit: (bijvoorbeeld m.b.t. interne overlegstructuur, bedrijfsvoering, efficiency van het professioneel handelen, ontwikkeling van het beroep). Voorts kent de opleiding nog een viertal specifieke eindtermen. Deze hebben betrekking op de volgende vaardigheden van een beginnend fysiotherapeut: het in zijn beroepsmatig handelen expliciteren van fysiotherapeutische visies op ziekte, gezondheid, mensbeeld en bewegend functioneren; het reflecteren op gewenste en ongewenste effecten van zijn beroepsmatig handelen; het onderbouwen van zijn klinisch handelen; het opstellen van prognostisch profielen. De opleiding heeft een en ander goed gedocumenteerd (en beargumenteerd!) in haar nota Visie op fysiotherapie, in de zogeheten Blauwdruk Opleiding Fysiotherapie en in het recentelijk opgestelde document Betrokken, bekwaam en beredeneerd (februari 2005). Hobéon Certificering Adviesrapport Accreditatie HBO bachelor opleiding Fysiotherapie, voltijd - HvU September

11 Uit deze documentatie, maar ook uit de gesprekken tijdens de visitatie blijkt, dat de opleiding een, naar het oordeel van het auditteam, heldere visie heeft op de belangrijkste ontwikkelingen binnen het brede terrein van de gezondheidszorg en binnen het specifieke domein van de fysiotherapie. Met betrekking tot algemene gezondheidszorgontwikkelingen gaat het dan om zaken als: (i) vergrijzing, (ii) vraagsturing & cliëntgerichtheid, (iii) zorg op maat, (iv) toenemende nadruk op doeltreffendheid en doelmatigheid en (v) marktwerking. Binnen het specifiek fysiotherapeutische domein gaat het om bijvoorbeeld: (i) directe toegankelijkheid DTF, (ii) verschuiving van cure naar care, (iii) toenemende nadruk op preventie, (iv) toenemend belang van bedrijfsfysiotherapie (v) profilering binnen de fysiotherapie 5 naar de onderscheiden doelgroepen en (vi) verwetenschappelijking o.a. gericht op de verdere ontwikkeling van de zogeheten evidence based practice. Het auditteam is zeer te spreken over de professionaliteit waarmee de opleiding haar visie in samenspraak met het beroepenveld heeft ontwikkeld en vervolgens in eindkwalificaties/eindtermen heeft gedefinieerd. Bovendien -en daar gaat het uiteindelijk om- heeft de opleiding die eindkwalificaties/eindtermen op inzichtelijke en daardoor goed traceerbare wijze naar het opleidingsprogramma vertaald Daarnaast werkt de opleiding Fysiotherapie samen met de Universiteit Utrecht, het Universitair Medisch Centrum Utrecht en onderhoudt zij structurele contacten met het KNGF te Amersfoort. Binnen de opleiding lopen thans enkele promotietrajecten. Uit gesprekken met de betreffende promovendi is het auditteam gebleken, dat zij actief participeren bij het up-to-date houden van de opleiding, met name daar waar de opleiding zich richt op het evidence based handelen binnen de fysiotherapie. Aldus realiseert de opleiding een directe en effectieve relatie met het wetenschappelijk veld. Het auditteam waardeert dit zeer Evaluaties op landelijk niveau, overleg met de Beroepenveldcommissie (zie ook facet 5.3.) en eigen evaluaties van de Leerplancommissie hebben geleid tot vernieuwingsplannen die beschreven zijn in de competentieprofielen van de opleidingen Fysiotherapie en in de nota Renovatie curriculum Fysiotherapie Deze renovatie is (wat de inhoud betreft) ondermeer gericht op: optimale aansluiting op de gewijzigde taken en verantwoordelijkheden van de fysiotherapeut als hulpverlener, als manager en als beroepsontwikkelaar; versterking multidisciplinaire samenwerking (multiprofessionaliteit). Bovendien beoogt de opleiding met haar curriculuminnovatie, het verwerven van competenties een centrale rol te geven in de opleiding, zo blijkt uit de betreffende nota en uit de gesprekken tijdens de visitatie Parallel aan haar eigen renovatie- en actualiseringsactiviteiten participeert de opleiding actief in het landelijk overleg tussen het KNGF enerzijds en alle Nederlandse HBO-opleidingen Fysiotherapie anderzijds. Dit overleg -in feite is er sprake van een landelijk project- is gericht op een actualisering van het landelijk beroepsprofiel en de opleidingscompetenties uit De uitkomsten van dit project zullen mede de basis vormen van de curriculum innovatie. Zowel inhoudelijk als onderwijskundig. Overigens sporen de voorlopige uitkomsten van het landelijk project met de visie van de opleiding zoals beschreven in de bovenstaande paragrafen. 5 Kinderfysiotherapie, Orthopedische Manuele Therapie, Sportfysiotherapie en Fysiotherapie in de Geriatrie. Hobéon Certificering Adviesrapport Accreditatie HBO bachelor opleiding Fysiotherapie, voltijd - HvU September

12 1.5. Met betrekking tot internationalisering geldt ondermeer het volgende. Bij de curriculuminnovatie hanteert de opleiding niet alleen de landelijke kwalificaties en haar eigen geactualiseerde kwalificaties als referentiepunt, maar ook, zo heeft het auditteam kunnen constateren, de kwalificaties die door de Internationale Beroepsvereniging van Fysiotherapeuten (WCPT) zijn overeengekomen in haar Declaration of Principle and Position Statements en Education Policy Statement. Daarmee heeft de opleiding er uitdrukkelijk voor gekozen haar eindkwalificaties ook te laten aansluiten op internationale afspraken in dat verband. De opleiding geeft in het kader van internationalisering de hoogste prioriteit aan studentmobiliteit met als doelstelling dat in het studiejaar tenminste 5% van de studenten een stage in het buitenland loopt. Thans bedraagt dit percentage ca 2%. De belangrijkste activiteiten die de opleiding thans daartoe onderneemt, zijn van voorbereidende aard en met name gericht op uitbreiding van het internationale netwerk en op de kwaliteitsborging van de buitenlandstages: (i) criteria waar buitenlandse stageplaatsen aan moeten voldoen, inhoudelijk en in termen van begeleiding (ii) bijscholing/ training van internationale stagebegeleiders, (iii) eisen waar studenten aan moeten voldoen vooraleer zij een stage in het buitenland mogen lopen, (iv) intensivering van praktijk-assessment. Dat de opleiding deze prioriteit ernstig neemt blijkt o.a. uit het feit, dat zij voor de realisering ervan 0.7 FTE inzet. Voorts is de opleiding via haar project Sport Physiotherapy for All SPA nauw betrokken bij het opstellen van een EU-accreditatiekader voor sportfysiotherapeuten. De opleiding heeft een samenwerkingsverband met (o.a.) een Finse Hogeschool (Jyväskylä). In dat kader wordt tenminste eenmaal per jaar een intensive course verzorgd. Het auditteam beoordeelt het als positief, dat de opleiding zich richt op internationaal overeengekomen kwalificaties. Voorts kent de opleiding een duidelijke prioriteitstelling (student mobiliteit). Dat de opleiding zich voorts beperk tot kleinere vormen van internationalisering, kan het auditteam billijken. Immers, de curriculuminnovatie, waarvan de implementatie in september 2006 start, vergt -terecht- de meeste aandacht. Bovendien, en het auditteam waardeert dit als zeer positief, sluiten de eindkwalificaties aan op de WCPT-standards, waardoor de internationale dimensie onlosmakelijk aan de opleiding is verbonden. Hobéon Certificering Adviesrapport Accreditatie HBO bachelor opleiding Fysiotherapie, voltijd - HvU September

13 Oordeel: goed Het auditteam beoordeelt dit facet als goed. De opleiding Fysiotherapie biedt een curriculum aan dat geënt is op landelijk overeengekomen eindkwalificaties, die aantoonbaar met collega-instituten zijn afgesproken en door het beroepenveld zijn gevalideerd. De opleiding Fysiotherapie richt zich met haar geactualiseerde eindkwalificaties ook op internationaal overeengekomen kwalificaties. De Utrechtse inkleuring is voorts gebaseerd op een keuze die recht doet aan de huidige ontwikkelingen binnen het fysiotherapeutische domein. De Utrechtse inkleuring is aantoonbaar door het beroepenveld (i.c. Beroepenveldcommissie) gevalideerd. De eindkwalificaties van de opleiding zijn concreet en gedetailleerd uitgewerkt en vormen daardoor, naar het oordeel van het auditteam, een helder referentiepunt voor het curriculum. De eindkwalificaties zijn aantoonbaar in het opleidingsprogramma verankerd, zo leert analyse van de competentiematrix en de beschrijving van het opleidingsprogramma. De opleiding onderhoudt gestructureerde contacten met het wetenschappelijk veld, onder andere via haar eigen promovendi. Contacten die aantoonbaar effect hebben op het opleidingsprogramma. Het beleid inzake internationalisering kent een duidelijke prioriteit (studentmobiliteit). Dat leidt ertoe dat de internationale activiteiten niet te zeer versnipperd raken, waardoor de vereiste concentratie op de curriculuminnovatie ook niet in het gedrang komt. Hobéon Certificering Adviesrapport Accreditatie HBO bachelor opleiding Fysiotherapie, voltijd - HvU September

14 Facet 1.2. Niveau Bachelor Criterium Het facet Niveau bachelor is beoordeeld aan de hand van het volgende NVAO-criterium: Sluiten de eindkwalificaties van de opleiding aan bij algemene, internationaal geaccepteerde beschrijvingen van de kwalificaties van een Bachelor? Bevindingen Het nieuwe competentieprofiel van de opleiding Fysiotherapie is, zoals reeds vermeld, mede ontleend aan de algemene eisen die de Internationale Beroepsvereniging WCPT stelt. Dat is een sterk punt van de opleiding. Het auditteam heeft de eindkwalificaties van de opleiding Fysiotherapie (in het vervolg: FT-opleiding en FTkwalificaties genoemd) geanalyseerd om te bepalen of deze kwalificaties beantwoorden aan het niveau bachelor zoals weergegeven in de zogeheten Dublin Descriptoren. In de Dublin Descriptoren worden de volgende dimensies onderscheiden, bij elk waarvan hieronder een beschrijving wordt gegeven in relatie tot de FT-eindkwalificaties. Voor zover het sectoroverstijgende kwalificaties betreft, zijn de FT-eindkwalificaties aantoonbaar ontleend aan de 10 generieke kwalificaties zoals door de commissie Franssen vastgelegd in haar rapport Prikkelen, presteren en profileren. Kennis en inzicht De eindkwalificaties waarop de FT-opleiding zich richt, zijn zodanig dat zij niet verworven kunnen worden zonder gedegen kennis en inzicht in bijvoorbeeld: anatomie en fysiologie van het menselijk houdings- en bewegingsapparaat; medisch klinische vakken als: pathologie, orthopedie en neurologie; respiratoir cardiovasculair systeem; biomechanica en natuurkunde voor zover relevant voor het fysiotherapeutisch handelen; methoden van anamnese en diagnose; de principes van methodisch handelen in klinische situaties. In de FT-competentiematrix wordt deze dimensie van de Dublin Descriptoren telkens en expliciet in verband gebracht met enerzijds specifieke beroepsthema s en anderzijds de taakgebieden van een fysiotherapeut. Daarmee laat de opleiding zien, dat zij deze Dublin Descriptor uitdrukkelijk als referentie in haar opleidingsprogramma hanteert. Toepassen Kennis en inzicht De beroepsspecifieke competenties zijn alle gericht op het uitvoeren van de kerntaken van de fysiotherapeut. Iets wat zichtbaar gemaakt wordt in de beroepsproducten die studenten tijdens de opleiding geacht worden te maken. Bijvoorbeeld: behandelplannen; gezondheidsprofielen; prognostische profielen; ontwerp van begeleidingstrajecten. In de beroepsspecifieke competenties wordt expliciet naar deze en andere beroepsproducten verwezen. De vermelde producten impliceren een professionele toepassing door de student van zijn verworven kennis en inzicht. Hobéon Certificering Adviesrapport Accreditatie HBO bachelor opleiding Fysiotherapie, voltijd - HvU September

15 In de FT-competentie-matrix wordt deze dimensie van de Dublin Descriptoren telkens en expliciet in verband gebracht met enerzijds generieke beroepsthema s en anderzijds de taakgebieden van een fysiotherapeut. Daarmee laat de opleiding zien, dat zij deze Dublin Descriptor uitdrukkelijk als referentie in haar programma hanteert. Omdat het FT-programma is opgebouwd rond aan de praktijk ontleende projecten, is het verwerven van kennis en inzicht vanaf het eerste tot en met het laatste jaar gericht op het ontwikkelen van beroepsproducten en -dus- op toepassing. Oordeelsvorming Zowel de (algemene) HBO-competenties als de beroepsspecifieke competenties behelzen het hele spectrum van (i) analyse/probleemdefinitie, (ii) behandelstrategie, (iii) ontwerp behandelplan met prognoseprofiel, (iv) realisering, (v) effectmeting, (vi) evaluatie. De daarmee verband houdende vaardigheden zijn expliciet gericht op het maken van keuzen. Dit vooronderstelt dat de student in staat is problemen te analyseren en mogelijke behandelstrategieën tegen elkaar af te wegen, uit te (laten) voeren en daarna te evalueren. In de FT-competentiematrix wordt deze dimensie van de Dublin Descriptoren telkens en expliciet in verband gebracht met enerzijds specifieke beroepsthema s en anderzijds de taakgebieden van een fysiotherapeut. Daarmee laat de opleiding zien, dat zij deze Dublin Descriptor uitdrukkelijk als referentie in haar opleidingsprogramma hanteert. Communicatie In de competenties waar de FT-opleiding zich op richt, is communiceren als afzonderlijke competentiegebied van de fysiotherapeut opgenomen en wel als fundamentele vaardigheid. Het gaat hier uitdrukkelijk om communicatie met patiënten, met professionals binnen de gezondheidszorg en om communicatie binnen de eigen werksetting. Omdat communicatie in het beroepsprofiel uitdrukkelijk wordt geafficheerd als fundamentele vaardigheid wordt in de FT-competentie-matrix deze Dublin Descriptor in verband gebracht met zowel specifieke als generieke beroepsthema s en met alle taakgebieden van een fysiotherapeut. Daarmee laat de opleiding zien, dat zij deze Dublin Descriptor uitdrukkelijk als referentie in haar opleidingsprogramma hanteert. Leervaardigheden Voor de FT-opleiding geldt, dat de te verwerven competenties een aantal metavaardigheden van de studenten veronderstellen die expliciet op het eigen leren zijn gericht opdat de student in staat is (i) zich tijdens de beroepsuitoefening verder te professionaliseren en (ii) vervolgstudies op een hoger niveau te doorlopen. In de FT-competentiematrix is deze dimensie van de Dublin Descriptoren expliciet geplaatst in het perspectief van werken aan professionalisering en ontwikkelen van cognitieve vaardigheden. Daarmee laat de opleiding zien, dat zij deze Dublin Descriptor uitdrukkelijk als referentie in haar programma hanteert. Hobéon Certificering Adviesrapport Accreditatie HBO bachelor opleiding Fysiotherapie, voltijd - HvU September

16 Oordeel: goed Het auditteam kwalificeert dit facet als goed en wel op grond van de volgende observaties: het competentieprofiel van de opleiding Fysiotherapie is mede ontleend aan de algemene eisen die de Internationale Beroepsvereniging WCPT stelt; de eindkwalificaties van de FT-opleiding bevatten alle elementen waar de Dublin Descriptoren betrekking op hebben en wel met een bereik en diepgang die overeenkomen met het niveau waar de Dublin Descriptoren naar verwijzen; de FT-opleiding heeft (in haar competentiematrix) de Dublin Descriptoren zorgvuldig uitgewerkt naar specifieke en generieke beroepsthema s en naar de onderscheiden taakgebieden van de fysiotherapeut en deze onderling met elkaar in verband gebracht; de FT-opleiding heeft de Dublin Descriptoren en de nadere uitwerking daarvan in deelcompetenties, aantoonbaar in een rechtstreeks verband gebracht met het opleidingsprogramma en met de daarbinnen gehanteerde werkvormen. Sterk punt acht het auditteam, dat de FT-opleiding elke afzonderlijke Dublin Descriptor aantoonbaar als referentiepunt hanteert, waardoor alle FT-opleidingskwalificaties direct herleidbaar zijn tot de internationaal geaccepteerde bachelor-kwalificaties. Iets, wat bovendien op programma-niveau zichtbaar wordt gemaakt, zo blijkt uit de modulenbeschrijvingen. Anders gezegd, de internationaal geaccepteerde bachelorkwalificaties zijn ook in het programma zelve verankerd. Hobéon Certificering Adviesrapport Accreditatie HBO bachelor opleiding Fysiotherapie, voltijd - HvU September

17 Facet 1.3. Oriëntatie HBO Criteria Het facet Oriëntatie HBO is beoordeeld aan de hand van de volgende NVAO-criteria: Zijn de eindkwalificaties van de opleiding mede ontleend aan de door (of in samenspraak met) het relevante beroepenveld opgestelde beroepsprofielen en/of beroepscompetenties? Sluiten de eindkwalificaties van de opleiding aan bij het niveau van een beginnend beroepsbeoefenaar in een specifiek beroepenveld of samenhangend spectrum van beroepen waarvoor de betreffende opleiding vereist of dienstig is? Bevindingen Oriëntatie HBO kent twee dimensies. Hoger onderwijs enerzijds, beroepsonderwijs anderzijds. Hoger Onderwijs Het beroepsprofiel en de daarmee samenhangende beroepscompetenties van de FT-opleiding beschrijven een hoog niveau van beroepsuitoefening (zie facet 1.1, 1.1.) ) en sluiten aantoonbaar aan (zie onder facet 1.2.) bij de beschrijving van het bachelor niveau in de Dublin Descriptoren. Daarmee is aangegeven dat de FT-opleiding gerekend kan worden tot het hoger onderwijs. De wijze waarop de FT-opleiding de Dublin Descriptoren heeft uitgewerkt en in het programma heeft opgenomen, beoordeelde het auditteam reeds als goed. Zie daarvoor facet 1.2. Beroepsonderwijs De competenties van de FT-opleiding zijn geformuleerd in termen van beroepscompetenties die aantoonbaar (zie 1.1) in samenspraak met het FT-beroepenveld zijn opgesteld en door dat beroepenveld zijn gevalideerd zowel landelijk als (via de BvC) regionaal. Daarmee is op het niveau van de opleidingsdoelstellingen de oriëntatie op het voor de fysiotherapeut relevante werkveld geborgd. Anders gezegd: de FTopleiding is een beroepsopleiding. De wijze waarop de FT-opleiding de beroepscompetenties in samenspraak met collega-opleidingen en het (landelijk en regionale ) beroepenveld heeft uitgewerkt, beoordeelde het auditteam reeds als goed. Zie daarvoor facet 1.1. Voor een nadere uitwerking van de relatie tussen de FT-eindkwalificaties en het FT-programma: zie de bevindingen bij facet 2.1. Hobéon Certificering Adviesrapport Accreditatie HBO bachelor opleiding Fysiotherapie, voltijd - HvU September

18 Oordeel: goed Het auditteam kwalificeert dit facet voor als goed en wel op grond van de volgende observaties: de FT-opleiding heeft de eindkwalificaties rechtstreeks, volledig en op zorgvuldige wijze ontleend aan de door het relevante beroepenveld opgestelde FT-beroepsprofiel. (Zie onder facet 1.1.); in de van dit beroepsprofiel afgeleide opleidingsspecifieke kwalificaties en competenties wordt ook het niveau van de beginnende beroepsbeoefenaar geformuleerd; de FT-opleiding heeft de relatie tussen enerzijds inhoud, bereik en niveau van de eindkwalificaties en anderzijds het programma en de daarbinnen gepositioneerde blokken en gehanteerde werkvormen volledig en inzichtelijk in kaart gebracht en daaruit blijkt, dat de opleiding het landelijk overeengekomen FT-beroepsprofiel in haar programma heeft verankerd en daarbij ook het beroepenveld ( KNGF en de Beroepenveldcommissie) heeft betrokken. Meer nog, zij heeft er een actuele dimensie aan toegevoegd door de accentuering van het aspect Evidence Based Practice. SAMENVATTEND OORDEEL DOELSTELLINGEN OPLEIDING : VOLDOENDE Het auditteam beoordeelt het Onderwerp Doelstellingen Opleiding voor de opleiding Fysiotherapie als voldoende. De FT-opleiding heeft goed zicht op de ontwikkelingen binnen de gezondheidszorg in het algemeen en binnen het FT- domein in het bijzonder en zij heeft haar inzicht qua bereik, thematiek en diepgang op voortreffelijke wijze vertaald naar opleidingsdoelstellingen en naar de programma-onderdelen (!), waarbij zij het FT-werkveld uitdrukkelijk heeft betrokken. Tevens anticipeert de FT-opleiding door haar gerichtheid op Evidence Based Practice, DTF en Ondernemerschap expliciet op belangrijke ontwikkelingen in het FT-werkveld. Conform de Beslisregels Accreditatie zoals vastgelegd in het NVAO Accreditatiekader, kan een Onderwerp niet hoger scoren dan voldoende. Het auditteam beoordeelt evenwel alle facetten van het onderwerp Doelstellingen Opleiding als goed. Dit rechtvaardigt (zie onder D en E) een kwalificatie goed voor dit onderwerp. Reden voor het auditteam de kwalificatie goed als extra aantekening aan zijn oordeel toe te voegen. Hobéon Certificering Adviesrapport Accreditatie HBO bachelor opleiding Fysiotherapie, voltijd - HvU September

19 Onderwerp 2: Programma Dit onderwerp kent acht facetten: 1.eisen HBO; 2. relatie tussen doelstellingen en inhoud programma; 3. samenhang programma; 4. studielast; 5. instroom; 6. duur; 7. afstemming tussen vormgeving en inhoud; 8. beoordeling en toetsing. Facet 2.1. Eisen HBO Criteria Het facet Eisen HBO is beoordeeld aan de hand van de volgende NVAO-criteria: Vindt kennisontwikkeling van studenten plaats via vakliteratuur, aan de beroepspraktijk ontwikkeld studiemateriaal en via interactie met de beroepspraktijk en/of (toegepast) onderzoek? Heeft het programma aantoonbare verbanden met actuele ontwikkelingen in het vakgebied /de discipline? Waarborgt het programma de ontwikkeling van beroepsvaardigheden en heeft het aantoonbare verbanden met de actuele beroepspraktijk? Bevindingen De programmabeschrijving van de opleiding laat zien, dat de opleidingsstructuur veel openingen biedt naar de FT-beroepspraktijk: de propedeuse kent een module beroepsoriëntatie (met driemaal een bezoek aan een relevante instelling of organisatie) om het beroepsbeeld van de student te versterken; in de propedeuse en in de hoofdfase is elk onderwijsblok (duur: 10 weken) ingericht rond een of meer thema s. daarbij wordt een onderscheid gemaakt tussen generieke thema s (bijvoorbeeld: paramedische zorg en dienstverlening) en specifieke thema s (bijvoorbeeld: perifeer neurologisch systeem ). Elk thema is onderverdeeld in subthema s (bijvoorbeeld: gezondheidsvoorlichting & preventie en posttraumatisch dysfunctie). Het gaat hier om rechtstreeks aan de beroepspraktijk ontleende onderwijsinhouden die telkens worden vertaald naar een project waar studenten werken aan een realistische FT-opdracht. Aan deze opdrachten zijn telkens practica gekoppeld door middel waarvan studenten in de gelegenheid worden gesteld de voor de uitvoering van de projectopdrachten noodzakelijke (deel)vaardigheden te verwerven; in het kader van het ervaringsonderwijs Een belangrijk element van het didactisch concept van de opleiding worden studenten vanaf het eerste jaar rechtstreeks geconfronteerd met de praktijk van de fysiotherapeut: het zogeheten klinisch fysiotherapeutisch onderwijs (KFO). De KFO-lessen worden voor een deel op locatie aangeboden. in het 2 e jaar volgend de studenten en zogeheten juniorstage van twee maanden; in het 3e jaar volgen de studenten een stage van 5 maanden. Deze stage wordt uitgevoerd op basis van een op schrift gestelde opdracht die door de student wordt opgesteld in samenspraak met de opleiding en de stagebiedende organisatie. Daarin staat concreet aangegeven welke competenties de student tijdens te stage dient te verwerven en op welke wijze (via welke concrete acties en opdrachten) hij zulks realiseert. Op deze wijze en via de afspraken met betrekking tot de begeleiding door de stagebegeleider en de werkbegeleider wordt de interactie tussen opleiding en werkveld gestructureerd; in het 4 e jaar volgend de studenten wederom een stage van 5 maanden gewijd aan een afstudeeropdracht / onderzoeksopdracht, door de studenten uit te voeren in opdracht van een externe organisatie. Hobéon Certificering Adviesrapport Accreditatie HBO bachelor opleiding Fysiotherapie, voltijd - HvU September

20 Omdat elke stage wordt voorafgegaan door een specifieke op de betreffende stage gerichte training zijn de studenten goed voorbereid, waardoor de interactie tussen het binnenschools en het buitenschools leren sterk wordt bevorderd. Het auditteam is daar positief over. Studenten overigens ook, zo blijkt uit het Studenttevredenheidsonderzoek (2004). Een beeld dat tijdens de visitatie werd bevestigd Het opleidingsprogramma is (en wordt) ontwikkeld en uitgevoerd door docenten met een sterke relatie met het beroepenveld, zo blijkt uit het netwerkoverzicht van het docentencorps, waar het auditteam inzage in heeft gehad. (Zie voorts onder facet 3.) Bovendien, en het auditteam vindt dat zeer positief, maakt de opleiding veelvuldig gebruik van gastdocenten, jaarlijks circa 30. Het zijn juist zij, die op een natuurlijke en vanzelfsprekende wijze het werkveld binnen het programma brengen Samenvattend concludeert het auditteam, dat de FT-opleiding meer dan voldoende gereguleerde mogelijkheden creëert voor de student om zichzelf te scholen (en geschoold te worden) in frequente en goed gestructureerde interacties met de beroepspraktijk De interactie tussen de opleiding en de beroepspraktijk vindt ook plaats via bijeenkomsten (tenminste driemaal per jaar) met de Beroepenveldcommissie. Uit de verslaglegging van deze bijeenkomsten blijkt inderdaad, dat het in deze commissie vertegenwoordigde beroepenveld een belangrijke rol speelt in de opleiding via het inbrengen van actuele voor de opleiding relevante werkveldontwikkelingen. Voorts blijkt uit deze verslaglegging, maar ook uit de gesprekken tijdens de visitatie, dat opleiding en genoemde commissies gezamenlijk optrekken daar waar het gaat om het verder ontwikkelen van het FT-onderwijs. Zowel in termen van beleid en kwaliteit als in termen van inhoud. Sterk punt in dit verband is voorts het feit, dat de opleiding een Onderwijs Raad (met vertegenwoordigers uit het werkveld) in het leven heeft geroepen, die gevraagd en ongevraagd de opleiding van advies dient, op alle terreinen waar opleiding en werkveld elkaar rechtstreeks (moeten) raken. In dit verband is het ook van belang te wijzen op de samenwerking met het KNGF en met de Academie voor Gezondheidszorg Utrecht (AGUtrecht). Een en ander draagt ook bij tot het verwerken van de actuele beroepsontwikkelingen in het programma. Een voorbeeld hiervan is de bijscholingscursus op het terrein van: Directe Toegankelijkheid Fysiotherapie, welke in AGUtrecht-verband in Utrecht is ontwikkeld. De inhoud van deze cursus is inmiddels geïntegreerd in de bacheloropleiding Fysiotherapie Daarnaast beschikt de opleiding over een, naar het oordeel van het auditteam, voldoende ruim en gedifferentieerd netwerk van relaties uit het FT-werkveld, waarvan zij -en daar gaat het natuurlijk om- systematisch gebruik maakt. Bijvoorbeeld: als opdrachtgever en aanbieder van onderwijsprojecten, als externe beoordelaar, als stagebiedende organisatie, als gastdocent, als praktijkdocent, als begeleider van afstudeerprojecten Het auditteam heeft, enige dagen na de visitatie, inzage gehad in de door de opleiding gehanteerde vakliteratuur. Naar het oordeel van het auditteam is de gebruikte literatuur relevant, actueel en zeer wel passend binnen het HBO-niveau. Bovendien stimuleert de opleiding studenten om wetenschappelijke literatuur via internet te raadplegen, wat ook daadwerkelijk door de studenten wordt gedaan, zo heeft het auditteam kunnen constateren Voor wat betreft internationalisering wordt verwezen naar de bevindingen onder facet 1.1. Hobéon Certificering Adviesrapport Accreditatie HBO bachelor opleiding Fysiotherapie, voltijd - HvU September

21 Oordeel: goed Het auditteam kwalificeert dit facet als goed en wel op grond van de volgende observaties: het programma van de opleiding biedt via de projecten, de KFO-lessen, de practica, via de (substantiële) stages en de afstudeerfase aan de student ruime en goed gestructureerde mogelijkheden om zijn kennis te ontwikkelen in frequente interacties met het beroepenveld; de opleiding maakt veelvuldig gebruik van gastdocenten uit het FT-werkveld; de interactie tussen het binnenschools FT-programma en de stage-werkplek is goed geregeld en gestructureerd via de specifieke stagetrainingen, de concrete opdrachtformuleringen en via de afspraken tussen de opleiding, de student en de stagebiedende organisatie met betrekking tot de studentbegeleiding; het opleidingsprogramma is aantoonbaar ontworpen in nauwe en frequente samenspraak met het FTberoepenveld, zowel landelijk (KNGF) als regionaal via bijvoorbeeld de Beroepenveldcommissie en de Onderwijs Raad; de gebruikte vakliteratuur en het studiemateriaal zijn exemplarisch voor de state of the art in het FTdomein. Hobéon Certificering Adviesrapport Accreditatie HBO bachelor opleiding Fysiotherapie, voltijd - HvU September

22 Facet 2.2. Relatie tussen Doelstellingen en Inhoud Programma Criteria Het facet Relatie tussen Doelstellingen en Inhoud Programma is beoordeeld aan de hand van de volgende NVAO-criteria: Is het programma een adequate concretisering van de eindkwalificaties qua niveau, oriëntatie en domeinspecifieke eisen? Zijn de eindkwalificaties adequaat vertaald in leerdoelen van (onderdelen van) het programma? Biedt de inhoud van het programma studenten de mogelijkheid om de geformuleerde eindkwalificaties te bereiken? Bevindingen De vertaling van de FT-eindkwalificaties naar het studieprogramma wordt zichtbaar in de leerdoelen van elk semester en vervolgens in de leerdoelen van de blokken en de daarin gepositioneerde projecten en flankerende (theorie)modulen en practica. De competentiematrix (zie onder facet 1) verschaft een systematisch overzicht van de relatie tussen de onderscheiden competenties en de leerdoelen op semester- en blokniveau. Vervolgens zijn in het leerplan deze doelstellingen voor elk blok op gedetailleerde wijze geoperationaliseerd naar project-, practicum- en module-niveau. Het auditteam heeft op basis van het FT-programma en op basis van een analyse van verschillende blokbeschrijvingen goed zicht gekregen zowel op de inhoud, het bereik en het niveau van de doelstellingen als ook (zie ook ) op de mate van concreetheid. Het auditteam concludeert, dat op de verschillende niveaus van het programma (semester, blok, project, practicum, module) een duidelijke relatie bestaat tussen deze doelstellingen (leerdoelen) en de FT-eindkwalificaties. Onder facet 1.1. heeft het auditteam zich daar reeds in zeer positieve zin over uitgesproken. Onderdeel van de blok- en projectleerdoelen is het maken van een beroepsproduct, individueel of in groepsverband. Voorbeelden daarvan werden het auditteam getoond. (Zie ook onder facet 1.2.) Op basis daarvan is het auditteam van mening, dat de eisen waaraan deze beroepsproducten (moeten) voldoen, expliciet anticiperen op die welke in het beroepenveld worden gesteld. Daarmee wordt in het programma een direct en zichtbaar verband gelegd tussen de inhoud, het niveau en de oriëntatie van het programma enerzijds en de FT-eindkwalificaties anderzijds. Samenvattend merkt het auditteam op, dat de opleiding er op deze wijze voortreffelijk in is geslaagd op alle niveaus binnen het programma de functionaliteit van de programmaonderdelen (ten opzichte van elkaar en in het perspectief van de FT-eindkwalificaties) inzichtelijk te maken Door de koppeling van de projectresultaten (output) aan de leerdoelen is de mate waarin de student de leerdoelen heeft gerealiseerd, goed toetsbaar, waarmee het auditteam wil aangeven dat de leerdoelen vertaald zijn naar concreet professioneel gedrag dan wel naar professionele producten. (Zie voor toetsing van projectproducten: facet 2.8.) De vormgeving van de blokken en de projecten, zo heeft het auditteam kunnen constateren, gaat uit van een leeromgeving waarin het leerproces van de student centraal staat en waarbij de kennis (verworven via ondersteunende modules) en de vaardigheden (verworven via de practica), door de student in stelling moet worden gebracht wil hij de projectopdrachten met succes kunnen uitvoeren. Hobéon Certificering Adviesrapport Accreditatie HBO bachelor opleiding Fysiotherapie, voltijd - HvU September