HAVEN EN GOED. De haven nodigt je uit...een hele zomer lang!

Maat: px
Weergave met pagina beginnen:

Download "HAVEN EN GOED. De haven nodigt je uit...een hele zomer lang!"

Transcriptie

1 BIJLAGE BIJ DE GAZET VAN ANTWERPEN VAN 18 JULI IN OPDRACHT VAN het Gemeentelijk Havenbedrijf Antwerpen HAVEN EN GOED De haven nodigt je uit...een hele zomer lang!

2 2 Antwerpen inspireert Axel Daeseleire 3 De haven gestript De haven van Antwerpen is en was voor vele stripmakers een inspiratiebron. Een greep uit hun rijke oogst en een gesprekje met de makers van Havengeest, de nieuwe strip over de Deurganckdoksluis. Antwerpen ontketend: tocht met Axel Daeseleire Kuifje in de Antwerpse haven Wie is er beter geplaatst om de route te verkennen langs de monumenten van de vrijmaking van de Schelde dan de peter van de havenkrant, Axel Daeseleire. TIP van Axel Suske en Wiske: De 7 Schaken, Willy Vandersteen, Standaard Uitgeverij / WPG Uitgevers België nv. Nero: Windkracht 2000, Standaard Uitgeverij, 1999 Stichting Marc Sleen, Robert en Bertrand: Jacht op nr 17, Willy Vandersteen, Standaard Uitgeverij / WPG Uitgevers België nv. Havengeest, een berespannende strip De grootste bouwwerf ter wereld wordt de grootste sluis ter wereld, we schreven er al over in de eerste havenkrant. En wat past er in de Belgische traditie beter bij deze mijlpaal dan een stripverhaal. Tekenaar Bosschaert en scenarist Van Gucht werden daarvoor aangezocht. Het is indrukwekkend wat ze daar verrichten. Ik ken de haven goed door mijn vader, die ons wel eens meenam voor een rondrit. Als kind verzamelde ik fossielen en allerlei spullen uit het verleden. Soms reed ik dan met m n vriend naar van die grote lege vlaktes aan de haven, opgespoten met zand uit de Schelde. Jaguar 2, Bosschaert & Jean Dufaux, Casterman,2003 België in beeld. We maken de strip omdat Ilse Van Tricht, Dienst Maritieme Toegang, ergens een exemplaar van De Rioolrace had gezien, het album dat en ik maakten voor Aquafin. Dat album vertelt in een kort en spannend verhaaltje hoe afvalwater gezuiverd wordt. Ilse heeft daarop gecontacteerd en die vroeg dan mijn assistentie. Ook stripgrootheid Hergé liet zich in een aantal albums van Kuifje inspireren door de haven van Antwerpen. In het Gebroken Oor scheept Kuifje op pagina 59 in op de pakketboot Washington. Een van de bekendste tekeningen waarvoor de kaaien van de Antwerpse haven een inspiratiebron waren, is die waar de Karaboudjan aanmeert in De krab met de gulden scharen. Eerst zien we Kuifje en Bobbie voorbij een aangemeerd schip lopen. Dan komt de Karaboudjan in beeld, verbaast Kuifje zich over het grote aantal meeuwen en ontsnapt hij nipt aan een aanslag als er een ketting losschiet van een krat en onze held maar net kan wegspringen. Een historisch schip, de Karaboudjan, want Kuifje ontmoet er voor het eerst kapitein Haddock. In Kuifje in Afrika vertrekt Kuifje naar de Congo met de pakketboot Thysville, vanuit Antwerpen. Maar Hergé deed zelf ook onderzoek in de haven. Voor de strip Cokes in voorraad stapten hij en zijn rechterhand Bob De Moor in 1956 op de vrachtboot Koningin Astrid, in haven van Antwerpen, wat dacht je. Het wordt een echte avonturenstrip, in een semirealistische stijl. Het scenario wordt berespannend. De plot draait om de strijd tussen pro en contra haven: er is duidelijke tegenstand. De strip wil het belang van de haven benadrukken voor onze economie. Dat we daar offers moeten voor brengen is heel jammer. Maar anderzijds schept die uitbreiding werkgelegenheid voor velen, al begrijp ik dat dat voor de gedupeerden misschien een magere troost is. steekt altijd de juiste dosis avontuur, spanning en vooral humor in z n verhalen. Ook hele fijne dialogen waardoor je direct voeling hebt met de personages en je helemaal in het verhaal wordt meegesleept. Wat als tekenaar ook niet onbelangrijk is. O ja, de strip verschijnt eind dit jaar in een album, en wie weet ook in de Havenkrant De strips op deze pagina maken deel uit van de tentoonstelling Nooit meer dicht in het FelixArchief. Wanneer: vanaf woensdag 17 juli tot en met 27 september Waar: FelixArchief, t Eilandje, Oudeleeuwenrui 29, dinsdag tot en met vrijdag van 8.30 tot uur. Uitzonderlijk open op zaterdag 20 juli en 21 september. Op zondag 22 september kun je de werf van de Deurganckdoksluis bezoeken. Meer info midden augustus via De acteur annex dj arriveert op zijn fiets bij café Den Engel, pal naast het stadhuis van Antwerpen. Vanaf het terras hebben we zicht op het monument van Silvius Brabo...en Axel steekt als een volleerde gids van wal. Den Engel was mijn eerste café, de buurt rond de Grote Markt was in de jaren 80 nog de plaats waar je met vrienden uitging. Aan d n Brabo verzeilden we wel eens met een pint te veel op. In de tijd van Brabo werd er al tol geheven. Langs de oevers van de Schelde, zo gaat de mythe, leefde de verschrikkelijke reus Druon Antigoon. Wie hem weigerde te betalen, die was zijn hand kwijt. Brabo slaagde erin Antigoon te verslaan, hakte zijn hand af, en gooide die in de Schelde. Daar komt de naam Antwerpen vandaan (h)antwerpen. Nee, serieus, die naam heeft meer te maken met het werpen van een touw om de bolder als een schip aanlegt, aanwerpen. We verplaatsen ons via de Groenplaats, de Nationale- en de Geuzenstraat naar de Marnixplaats, vernoemd naar Filips van Marnix van Sint-Aldegonde, een geboren Brusselaar en burgemeester van Antwerpen tijdens de belegering door de Spanjaarden in 1585: de rechtstreekse aanleiding tot het afsluiten van de Schelde. De Baron en d n Neptunus Alle straten die op dit punt uitkomen, hebben met het Schelde Vrij-verdrag te maken, wijst Axel op de bordjes rond de Marnixplaats. De Antwerpenaren noemen het beeld de Neptunus, zegt hij als we op het terras van zijn tweede stamcafé zijn neergestreken, de Baron. Een naam die verwijst naar baron De Lambermont, en ook een van de straten die op de Marnixplaats uitkomen. Net om de hoek, in de Vrijheidsstraat, is Axel opgegroeid. Ik woonde hier van mijn eerste tot mijn tweeëntwintigste levensjaar. Toen ik naar het middelbaar ging, begon dat beeld me te interesseren. En er zitten veel details in verwerkt die verwijzen naar de geschiedenis van de Schelde. Minder gelukkige ook als je het mij vraagt. Zo is Marnix er zelf ook op afgebeeld, terwijl hij er eigenlijk voor heeft gezorgd dat de Schelde dicht ging! Aan de voet spuwen de watergoden het Scheldewater uit, ze ondersteunen twee uitstekende scheepsboegen en helemaal bovenaan zit Neptunus, terzijde gestaan door Mercurius en een knielende vrouw, de fiere Scheldemaagd. Mooi toch? Het mooist aan het beeld vindt Axel echter de monumentale smeedijzeren lantaarns die het monument omgeven: De prachtigste van Antwerpen. Het is feeëriek als die branden. Je waant je in Parijs. Axel bij d n Boet aan de Lambermontplaats. D n Boet Van De Baron gaan we langs het Koninklijk Museum voor Schone Kunsten naar het plein van de naamgever van het café: de man die zeven jaar onderhandelde over het tolvrij maken van de Schelde, en in 1863 de kroon zette op zijn levenswerk waarmee hij de titel van baron verdiende: August Lambermont. Bij het volk heet dit beeld d n Boet, zegt Axel als we op de Lambermontplaats bij het gedenkteken staan. Het middenstuk werd opgevat als een stenen boot, die vrije doortocht op de Schelde heeft. Achter in de boot zit de raspoliticus Lambermont op een bankje in gedachten verzonken. Zonder Lambermont geen vrije Schelde, zegt de acteur met gevoel voor pathetiek, waarop hij op verzoek van de fotograaf het monument beklimt. Dit monument zegt alles over de grote economische betekenis van een vrije Schelde, verhaalt onze gids als hij weer beneden staat. Affranchissement de L Escaut, citeert hij een van de plaquettes op het beeld, dat als enige volledig drietalig is. Om maar aan te geven dat de vrijlating voor heel België van groot belang was, en is. We zijn aan het einde van onze tocht beland, tijd voor een besluit van de peter van de havenkrant. En zo verbinden de Brabo, Neptunus en d n Boet de stad met de stroom. Wacht, was hier dan geen café? Jawel, maar het met een lommerrijk terras omgeven De Linde is nog gesloten. Best, want in een havenstad moet tenslotte ook gewerkt worden, nietwaar? Als je de wandeling langs de monumenten maakt zoals Axel, gaat de maag knorren. Een aantal Antwerpse restaurants pakt in de zomer uit met gerechten die 150 jaar geleden op het menu stonden. Eet je liever thuis? Op pagina 8 vind je het volledige menu waarmee de Kamer van Koophandel in 1863 de afsluiting van het Schelde Vrijverdrag vierde. En een door ons geselecteerd recept. Succes! Treed in de voetsporen van Axel met de historische wandeling Antwerpen ontketend. Meer informatie op ID-KIT Geboortejaar: 1968 Deskundige havenleek Acteur Wolven, Kinderen van Dewindt DJ Rasechte Antwerpenaar maar geboren in Gent (meteen weer mee naar Antwerpen genomen) Opgegroeid in de Vrijheidsstraat, vlakbij de Marnixplaats op de historische route Antwerpen Ontketend.

3 4 150 JAAR SCHELDE VRIJ 150 JAAR SCHELDE VRIJ 5 Nooit meer dicht 16 juli 1863 is een van de belangrijkste dagen in de geschiedenis van de haven van Antwerpen. Op die dag werd in Brussel het verdrag afgesloten dat de Schelde na 278 jaar weer vrij maakte. Vrij van ketenen, vrij van tol. Reden genoeg om, 150 jaar later, 2013 uit te roepen tot Scheldejaar, met tal van evenementen en festiviteiten. Een vrije Schelde: de levensader voor stad en regio, vroeger, nu en in de toekomst. 16 juli 1863 Na terug naar de Schelde 2013 Vóór 1863 Blokkades en tolheffingen domineren de geschiedenis van de Schelde, de bron van onze welvaart. Een trauma voor stad en haven. Na de blokkering van de Schelde in 1585 zakte de populatie van de stad in een paar decennia pijlsnel van een goede tot nog maar Een uittocht die in Amsterdam de Gouden Eeuw inluidde. België ziet zich genoodzaakt om het tolrecht op de Schelde af te kopen van de Nederlanders. Op 16 juli 1863 wordt het Algemeen verdrag tot afkoop van de Scheldetol door beide landen ondertekend. Een grote groep landen brengt 36 miljoen goudfrank (dat bedrag zou nu ,65 EUR zijn) bijeen als afkoopsom voor de Nederlanders. In 1871 waren deze al terugverdiend. Het verdrag is één van de pronkstukken in de tentoonstelling 150 jaar Schelde Vrij in het FelixArchief, dat de volledige geschiedenis van de vrije Schelde vertelt. In de decennia die volgen, vieren Antwerpenaren met groots opgezette spektakels de tolvrijheid van de Schelde. In 1883 wordt op de Marnixplaats het Schelde Vrijmonument opgericht. Ook elders in de stad vind je nog verwijzingen naar deze historische gebeurtenis. Treed in de voetsporen van Axel Daeseleire en kom met de historische wandeling Antwerpen ontketend de geschiedenis van 150 jaar Schelde Vrij tegen Na de vrijmaking van de Schelde groeit de haven gestaag, in 1869 werden er voor het eerst meer dan één miljoen ton goederen behandeld Amper 60 jaar later, in 1929, losten de Antwerpse dokwerkers zomaar eventjes 26 miljoen (stuk)goederen. Vanaf 1990 keerde men, met de bouw van de getijdenterminals, terug naar de Schelde. Eerst de Europaterminal, de Noordzeeterminal en uiteindelijk in 2005 de Deurganckdokterminal. De Antwerpse haven is ondertussen uitgegroeid tot een multifunctionele wereldhaven. Er worden goederen gelost, geladen, behandeld, opgeslagen en gedistribueerd in binnen- en buitenland. De industrie is met de petrochemie een wereldspeler. Het is dit samenspel van overslag, logistiek en industrie dat de Antwerpse haven zo typeert en een belangrijke basis vormt voor het succes. Een aantal van s werelds grootste raffinage-, petrochemische- en chemische bedrijven hebben meer dan een miljard euro aan investeringen aangekondigd in de haven. De Vlaamse regering keurt het Gewestelijk ruimtelijk uitvoeringsplan goed. Een belangrijke investering in de toekomst. Niet alleen economisch is de Schelde belangrijk, ze inspireert ook talloze mensen. Kunstenaars bezingen, schilderen, tekenen en dichten over onze stroom en ze is vaak het decor van strips, boeken, films, tv-series en reportages. Wist je dat de Schelde elke woensdag de hoofdrol speelt in het Eén-programma 1000 zonnen? Of dat je wekelijks op ATV kan kijken naar het programma 24 uur in de haven. De Schelde 1 augustus 1863 Op 1 en 2 augustus 1863 werd de ondertekening van het Schelde Vrij-verdrag gevierd met een groot banket. De Antwerpse Kamer van Koophandel liet voor de notabelen de beste dranken en spijzen aanrukken. Ga naar pagina 8 en herbeleef de geschiedenis op je bord door het zomers gerecht uit het Scheldevrij banquet na te maken. EXPOSITIE Ontdek heden, verleden en toekomst van de haven op de tentoonstelling 150 jaar Scheldevrij in het FelixArchief, van 17 juli tot 27 september Oudeleeuwenrui 29, open van dinsdag tot en met vrijdag, van 8.30 tot uur Benoit eerde de rivier met het schrijven van het oratorium De Schelde. Dit is in 2013 het muzikale hoogtepunt uit het feestjaar 150 jaar Schelde Vrij. Op 30 augustus voert defilharmonie het oratorium uit in de Waagnatie. Zie pagina 8 voor tickets. Waar Maas en Schelde vloeien, De Noordzee bruist en stormt. Waar vrede en kunsten bloeien, De vrijheid mannen vormt; Waar velden, wouden, weiden, Als gaarden rijk beplant, De weelde en vreugd verspreiden Daar is, daar is ons Vaderland, Daar is ons Vaderland. De oorsprong van t Scheld Ha! daar dreunen weer de feestkanonnen! t Vreugdevuren is begonnen: Zie, hoe t schittert, vlamt en blaakt! Hoor, hoe t sist en knapt en kraakt! Wat een pracht van kleuren! t Water glinstert t allen kant Als een vloed van diamant!... Hui! ho! t Anker gelicht! het schip is klaar. Hui! ho! t Zeil nu in top! het uur is daar. Wij snellen vooruit met wind en tij, En varen, en varen, 1888 O Schelde, op uw baren Zoo lustig en blij! 25 jaar Schelde vrij. Frans Hoera! Willems, de Schelde lid van is vrij! de Koninklijke Academie voor Nederlandse Taal- en Letterkunde en prominent lid van de Vlaamse beweging, schreef voor het jubileum De Schelde Vrij. Ze is de krachtige levensader van de Antwerpse haven maar slingert zich ook een weg langs prachtige dorpjes, zoals Sint- Amands aan de Schelde. Ontspringen doet ze in Gouy-Le-Câtelet op het Plateau van Saint-Quentin. Na een lange reis stroomt het water van de rivier 355 kilometer verderop in de Noordzee bij het Nederlandse Vlissingen. Na 1945 Na de Tweede Wereldoorlog werd de Antwerpse haven met de hulp van het Marshallplan volledig heropgebouwd. Als Antwerpen nu een van de wereldspelers is op het gebied van petrochemie, dan is dat vooral dankzij de inspanningen die toen werden geleverd. Het havengebied breidde gestaag uit naar het noorden en later naar de linkeroever van de Schelde. Namen voor de Schelde: - Scaldis of Scalda rond 100 v.c. - L Escaut > in Frankrijk, de bron van de rivier - Scheldt > op een Engelse kaart uit 1791, bijna hetzelfde zoals ze in Antwerpen genoemd wordt: t Scheld. In keurig Nederlands wordt dat De Schelde Met de globalisering van de wereldhandel groeien ook de havenactiviteiten en de verschepingsvormen, containers worden de norm. Hoe meer containers op een schip, hoe economischer en dus werden de schepen groter. Een vlotte maritieme toegankelijkheid is essentieel voor de Antwerpse haven en een verdere uitdieping van de Westerschelde drong zich op. In 2005 ondertekenden de Vlaamse en de Nederlandse regering hiervoor het Scheldeverdrag. Door de moeizame politieke besluitvorming rond de ontpoldering en de natuurcompensatie in Nederland wordt de Scheldeverdieping op Nederlands grondgebied op de lange baan geschoven. Vlaanderen en Nederland staan opnieuw tegenover elkaar. Uiteindelijk wordt op 12 februari 2010 gestart met de verdieping van de Westerschelde op Nederlands grondgebied. Op 24 december 2010 zijn de baggerwerken afgerond. De allergrootste schepen kunnen Antwerpen nu probleemloos aanlopen, met als recordschip de Edith Maersk. Geografische namen: - Bovenschelde: van Gouy tot Gent - Zeeschelde: tussen Gent en de Nederlandse grens - Westerschelde: tot aan de monding bij Vlissingen Toekomst De Maersk Triple-E klasse s werelds grootste containerschip Antwerpen zit mee in het hoofdpeloton van wereldhavens en wil zijn plaats graag behouden. Zullen ook de nog grotere schepen Antwerpen kunnen aandoen? Jawel, de allernieuwste schepen die nu nog in aanbouw zijn, hebben een lengte van maar liefst 400 meter en een capaciteit van TEU. Dergelijk schip kan dus containerboxen van 6m lang, 2,4m hoog en 2,4m breed vervoeren. In het Waterbouwkundig Laboratorium in Borgerhout worden nu al proeven gedaan om de toegankelijkheid van onze haven voor dergelijke schepen te controleren. De resultaten zijn positief: deze nieuwe generatie schepen kunnen Antwerpen veilig en vlot aanlopen. De Schelde en de haven zijn klaar voor de toekomst. Lengte: 400 meter, Breedte: 59 meter Hoogte: 73 meter Diepgang: 14,5 meter Capaciteit: Triple E: Economy Scale Energy efficiency Environment

4 6 JOBS in een wereldhaven welzijn in de haven 7 VACATURE: Expediteur, veel meer dan je denkt Het Seafarers Centre Een thuis voor iedere zeebonk (m/v) Vanuit de haven van Antwerpen worden dagelijks tonnen aan goederen naar alle windstreken verscheept. Van olie, gas en auto s tot fruit, humanitaire hulpgoederen en schoenzolen. De onmisbare link in die vaak lange en soms ingewikkelde keten is de expediteur. Een job die veel meer inhoudt dan je op het eerste gezicht zou denken. Mocht je bij het horen van het woord expediteur denken aan een wat oudere man achter een met papieren overladen bureau met een altijd rinkelende telefoon, dan zet de 29-jarige Sigi Coeck dat beeld in een keer recht. Sigi is expediteur bij SDV, een internationaal georiënteerd bedrijf met vestigingen in 90 landen, dat in ons land aan 153 mensen werk biedt. SDV is gespecialiseerd in de export naar Afrika, maar het richt zich de jongste jaren ook op Azië. SDV behandelt niet alleen grote volumes. Voor alle denkbare goederen en volumes naar Afrika kun je er terecht, en grote kans dat je Sigi aan de lijn krijgt. Bij ons is de klant koning. Of je nu één auto wil verschepen of een complete brouwerij. Ik werk al sinds ik hier zes jaar geleden begon voor de afdeling Afrika, vertelt ze. Tijdens mijn opleiding op de Karel De Grote Hogeschool heb ik me gespecialiseerd in Expeditie, Transport en Distributie en ben meteen na het behalen van mijn bachelor hier begonnen als hulpexpediteur. Inmiddels is Sigi al drie jaar werkzaam als volwaardig expediteur, wat betekent dat ze een vracht afhandelt van deur tot deur: Dat kan een pakketje uit Italië zijn dat naar Kigali moet, of een container met kleding die Kongolezen in Matonge bijeenbrengen en willen verschepen. Geen dag is hier hetzelfde. We volgen een lading op tot die is afgeleverd op de plaats van bestemming, en zeker in Afrika zijn er vaak onvoorziene omstandigheden waar je dan vanuit Antwerpen op moet inspelen. Ze vragen thuis wel eens wordt het een drukke dag vandaag?. Ik zeg dan dat ik dat echt niet weet. Die afwisseling vind ik juist het aantrekkelijke van mijn job. Ik heb al eens een container met schoenzolen verscheept, en zelfs een verbrandingsoven voor het crematorium van een ziekenhuis. Het helpt als je stressbestendig en flexibel bent en open staat voor verandering. Naast het contact met de klant heb je ook te maken met verladers, douane, rederijen, soms onderhandel je ook zelf over de voorwaarden met een rederij. Als je goederen naar Afrika verscheept is geen dag hetzelfde. Wie bij SDV doorgroeit, allereerst van hulpexpediteur naar een volwaardige en zelfstandige functie als expediteur, reist nog wel eens zijn of haar goederen achterna. Ik heb nu al twee collega s die als expat naar Afrika vertrokken. Ook daar kunnen ze voor SDV werken, al moet je dan wel behoorlijk wat ervaring hebben opgedaan. careers.sdv.com Antwerpen Afrika is voor de Antwerpse haven een belangrijk vaargebied... Sigi Coeck (SDV) Antwerpen: dé toegangspoort naar Europa De haven van Antwerpen blijft de nummer 1 locatie voor wie distributie wil opzetten in Europa. Het laat in de top tien Rotterdam, Düsseldorf en Brussel achter zich. Vanuit Antwerpen kunnen 143 miljoen mensen binnen negen uur per vrachtwagen worden bevoorraad. De Antwerpse haven biedt bovendien de snelste, goedkoopste en meest duurzame verbinding met dit achterland. Wil je meer weten over werken in de haven van Antwerpen. Als werkgever, werknemer, leerling of leerkracht kun je terecht op Afrika en onze haven is de belangrijkste Europese laadhaven voor West-Afrika Als je twee maanden geen vaste grond onder je voeten hebt gevoeld, gaat er niets boven een uitstap naar de stad waar je schip ligt aangemeerd. In het Antwerpse Seafarers Centre kunnen zeebonken van over de hele wereld, ongeacht religie, huidskleur of overtuiging terecht. Dit is uniek in de wereld, zegt een Filipijnse zeeman. Zaterdagavond, Antwerpen-centrum. Aan de Italiëlei 76 stopt een kleine touringcar. Een tiental zeelui stapt uit en wordt in het Seafarers Centre welkom geheten door zee-aalmoezenier Jos Van Hoof. Hij noteert zorgvuldig van welk dok of kaai de mannen afkomstig zijn. Zodat we straks iedereen weer op de goede bus naar zijn schip kunnen zetten, zegt hij olijk. Het vervoer van het schip naar de stad wordt verzorgd door het Gemeentelijk Havenbedrijf, de zeelui moeten er niet voor betalen. De tweede bus, afkomstig van Rechteroever, komt een kwartiertje later aan bij het Seafarers Centre, bij de Antwerpenaren beter bekend als de Stella Maris. Van Hoof trekt zich ondertussen terug in een ruimte naast de kapel van het Seafarers Centre, om even later in priestergewaad de mis voor te dragen. Goedkoop internet Door de geluidsboxen klinkt Nostalgie FM. Van het poolbiljart wordt vanavond gretig gebruik gemaakt door een groepje Oekraïense zeelui, onder wie een technicus, een olieman en een jonge kadet. Ik kom hier voor de eerste keer, zegt de oudste onder hen. Meestal hebben we geen tijd om aan wal te gaan. We varen op Flexship Ivy, een tanker. Zes maanden op, van Noord-Europa naar Afrikaanse havens, en zes maanden af. Uitzonderlijk liggen we nu vijf dagen in Antwerpen, en dan is het fijn om met een paar man de stad in te gaan. In het Seafarers Centre weten de mannen wat ze krijgen: betaalbare pinten (de halve liters gaan vlot over de toog), goedkoop internet, een winkeltje met souvenirs en andere benodigdheden, en voor wie wil of dat nodig heeft een gesprekje met aalmoezenier Jos. De meeste mannen aan de tafeltjes in het zeemanshuis zijn Filipijns. Onder hen ook Siehfred. Net als de meeste van zijn kameraden is hij druk in de weer met allerlei technische speeltjes. Hij steekt zijn witte android in de lucht en draait die langzaam rond. Via Skype toont hij zijn vrouw waar hij is. Ik ben nu al 6 maanden van huis, vertelt hij. En dit is de eerste keer dat ik weer met mijn vrouw kan communiceren. Het is soms echt lastig. In de meeste havensteden hebben we geen toegang tot internet. Dat is hier wel anders, dit is uniek in de wereld. Het is zijn derde keer in Antwerpen, in de zes jaar dat hij op zee zit. Als ik kon, zou ik ander werk doen, thuis in de Filipijnen. Maar varen verdient goed. Je moet er wel iets voor over hebben natuurlijk. Het is even stil, Siehfred krijgt het lastig en worstelt met zijn tranen. Ik doe het voor mijn vrouw. Ze klaagt nooit, maar ik weet dat zij het minstens even lastig heeft als ik. Thuisfront Twee andere Filipijnen maken foto s van elkaar en delen die dan meteen met het thuisfront. Ook zij zijn druk in de weer met hun gsm s. Een van hen is Nelson. Hij vertelt dat ze elkaar al negen jaar kennen, een vriendschap die belangrijk kan zijn zo ver van huis. Maar ook hij heeft het lastig. Hij was ooit ober, een job die hij graag deed, maar ging de zeevaart in, omdat het beter verdient. Ook zijn vriend Esteban zou liever thuis zijn. Die heeft een vrouw en een kindje. Mijn zoon is nu 4 jaar, en het is moeilijk om zo lang van hen gescheiden te zijn. Er gebeurt zo veel zonder dat ik er bij kan zijn. Hij laat het Facebookprofiel van zijn vrouw zien, met foto s van zijn zoontje. Ik was zelfs niet bij de geboorte. Pas toen hij vier maanden oud was zag ik hem voor het eerst. Daar had ik het echt moeilijk mee, nog altijd trouwens. Als ik naar foto s van hem kijk, moet ik soms wenen. Hij heeft ooit voor leraar gestudeerd, maar zakte voor het examen. En zoals veel mensen in de buurt van Manilla, ben ik bijna noodgedwongen de zeevaart ingegaan. Liever een goed inkomen en het grootste deel van het jaar weg zijn, dan thuis in armoede leven. Veel keuze heb je dan niet. Ik doe het voor mijn vrouw. Ze klaagt nooit, maar ik weet dat zij het minstens even lastig heeft als ik. Het winkeltje rechts achter de toog gaat open. De goedlachse Marina Sereno houdt het al zeven jaar open. Je kunt er allerlei souvenirs krijgen. Ze kopen vooral telefoonkaarten, en ook de porseleinen zeemannen gaan goed van de hand. Als Filipijnse in Antwerpen staat ze hier vier dagen als vrijwilligster. En zo is ze, net als het Seafarers Centre, een beetje thuis voor de zeebonken (m/v). Een schip is een klooster zonder religie Jos Van Hoof werkt sinds september 2009 als havenaalmoezenier in het Seafarers Centre. De 55-jarige priester bracht 26 jaar door in Venezuela, voordat hij door de Antwerpse bisschop Bonny werd benoemd. Ik kom wel eens op schepen waar de bemanning uit vijf nationaliteiten bestaat. Vijf talen, vijf culturen, meerdere religies, hoe komen die mensen gedurende de maanden dat ze op zee zitten met elkaar overeen, vraag ik me dan af. Niet door het geloof, al speelt dat traditioneel een belangrijke rol bij zeevaarders, maar omdat ze allemaal zeelui zijn. Dat is de verbondenheid. Ze weten dat ze het zonder elkaar niet redden. Een schip is een klooster, één zonder religie, maar met een grote samenhorigheid. Naast zijn werk in het Seafarers Centre is Van Hoof ook verantwoordelijk voor het Kerkschip in de haven. Goederen uit Afrika: Goederen naar Afrika: 8,5 miljoen ton 12,5 miljoen ton 9% van alle goederen gelost in Antwerpen Naast de containers worden er vooral petroleum- en metaalproducten, machines en projectlading voor de mijnbedrijven en de olie- en gasnijverheid verscheept. Port of Antwerp International (PAI) heeft als zusterbedrijf van het Gemeentelijk Havenbedrijf Antwerpen een aantal samenwerkingsakkoorden met Afrikaanse havens. Zo wordt er samengewerkt met de havens van Matadi en Boma in de Democratische Republiek Congo en is er een partnerschapakkoord met de haven van San Pedro in Ivoorkust. Dat is één van de belangrijkste cacaohavens. 14% van alle goederen geladen in Antwerpen Siehfred, een Filipijnse zeeman. Voetballen in de haven In 2011 werd de haven van Antwerpen onderscheiden met de International Seafarers Welfare Award, en niet voor niets. Al meer dan 35 jaar is er een sportveld aan de Oosterweelsesteenweg, dat in 2012 nog volledig werd opgeknapt door het Havendrijf. Op het terrein wordt regelmatig gevoetbald tussen bemanningen van schepen. Niet enkel het sportveld maar ook kleding en voetballen staan gratis ter beschikking van de zeevaarders.

5 8 VARIA De Haven nodigt uit! Het Schelde Vrij banquet In juli, augustus en september viert de haven 150 jaar Schelde Vrij met tal van activiteiten. Voor meer informatie en al het laatste nieuws kan je altijd een kijkje nemen op woe. 17/07 Opening tentoonstelling 150 jaar Schelde Vrij. Tot en met 27 september 2013 FelixArchief, t Eilandje, Oudeleeuwenrui 29 Een interactieve tocht door de geschiedenis van de Antwerpse haven. Met een stripwand, het geluid van de haven en een speelhoek waar kinderen zelf een containerschip in elkaar kunnen zetten. AUGUSTUS 03/08 04/08 11/08 VRIJ/ 30/08 31/08 Vrij. 16/08 Juli Museumnacht: beleef de haven via unieke havengeluiden in het MAS Havenpaviljoen Antwerpse Havenpijl Wielerwedstrijd Schoten Lillo Waterdorp Geheel in het teken van de vrijmaking van de Schelde. Samen met Lillo Boekendorp. World Ports Classic A pen-rotterdam-a pen zon. 18/08 Proef de haven tijdens de Bollekesfeesten met een unieke boottocht. Aanvang 15u, reservatie verplicht. De historische wandeling Antwerpen ontketend Juli- Aug. Kinderen Van de Craen Zes theatervertellingen brengen zes figuren uit de Antwerpse havenwereld tot leven. Mijn haven mijn thuis Een stadsgids met luister-cd, een kinderboek en een stadstour zetten erfgoed uit de stad en de haven in de kijker. Meer info op: vrij. 30/08 De Schelde Oratorium van Benoit door defilharmonie. Waagnatie, Hangar 29 Rijnkaai 150, 20.00u Muzikaal hoogtepunt van 150 jaar Schelde Vrij! Het Gemeentelijk Havenbedrijf Antwerpen geeft duotickets weg. Stuur vóór 1 augustus een mail met vermelding van je naam, adres en telefoonnummer naar communicatie@haven.antwerpen.be. Een onschuldige hand bepaalt of je samen met ons van dit concert kunt genieten. Winnaars worden per op de hoogte gebracht. SEPTEMBER 01/09 01/09 08/09 14/09 Kajakpolotornooi Bonapartedok Publiek Schaal Sels, 88e editie Wielerwedstrijd Start en aankomst op de Bredabaan in Merksem Open Monumentendag sector.openmonumenten.be Port of Antwerp Drakenbootfestival Kempisch dok VRIJ. zon. 20/09 21/09 22/09 Feestweekend haven Een hoogtepunt in het feestjaar 150 jaar Schelde Vrij. Een tip: het spektakel waarmee in 1863 de vrijmaking van de Schelde werd gevierd, diende als inspiratiebron. Open Scheepvaartdagen Waagnatie-Hangar 29 Water-rAnt Vlaamse Havendag - Zondag 22/9 De Havendag staat in het teken van de Deurganckdoksluis. Voor de allereerste keer wordt de werf van de grootste sluis ter wereld opengesteld voor het grote publiek. Er worden bussen ingezet op Linker- en Rechteroever met verschillende stopplaatsen. Je kan de site ook te voet of met de fiets bereiken, maar niet met de wagen. Vanaf augustus vind je meer informatie over de Havendag op Op 1 en 2 augustus 1863 vierden notabelen de ondertekening van het Schelde Vrij-verdrag met een groot banket. De eerste en tweede service werden overbrugd met een klassieker in het Victoriaanse tijdperk: Punch à la Romaine, bevroren limonade vermengd met rum, champagne en Italiaanse meringue Wij kozen voor jou een adellijk én zomers gerecht: mayonnaise de homards ofwel kreeftenmayonaise. Smakelijk! mayonnaise de homards Ingrediënten: Een gekookte kreeft (vers uit het koelvak of diepvries, of voorgekookt vlees van rivierkreeft) 2 deciliter mayonaise 1 bekertje crème fraîche (125 milliliter) 4-6 eetlepels limoensap (flesje) Versgemalen zwarte peper Enkele sprietjes bieslook Bereidingswijze: De verse of ontdooide kreeft met een groot mes voorzichtig van kop tot staart halveren. In een kom de mayonaise mengen met de crème fraîche, 4-6 eetlepels limoensap en peper. De kreefthelften elk op een groot bord leggen, De limoenmayonaise erover scheppen. Garneren met sprietjes bieslook. Een speciaal kreeftbestek komt bij het eten zeker van pas. Serveertip: Lekker met nieuwe aardappeltjes en raketsla Fotowedstrijd Ik verloor mijn hart aan de haven. Waar heb jij je hart aan verloren in de haven? De komende maanden gaan we op zoek naar de fotograaf met de mooiste, grappigste of meest ontroerende kijk op de haven. Stuur je foto naar fotowedstrijd@haven.antwerpen.be. De beste foto s worden tentoongesteld en de twee beste inzendingen winnen een helikoptervlucht of een overnachting in een havencontainer. Ook de allerkleinsten kunnen via een tekening laten zien waar zij van houden in de haven. Kleine kunstwerken stuur je naar MAS Havenpaviljoen, Hanzestedenplaats 15, 2000 Antwerpen. Kinderen tot 12 jaar maken kans op een legodoos. Inzenden kan eenmalig tot 30 september Het Havenbedrijf maakt de winnaars bekend in de havenkrant die verschijnt op 17 oktober Colofon Gemeentelijk Havenbedrijf Antwerpen - Entrepotkaai Antwerpen - België - T E communicatie@haven.antwerpen.be - Copyright en vormgeving: De Blauwe Peer

Ontdek. ons zoute DNA. Zonder de scheepvaart geen Nederland. basisonderwijs 2015/2016

Ontdek. ons zoute DNA. Zonder de scheepvaart geen Nederland. basisonderwijs 2015/2016 Ontdek ons zoute DNA Zonder de scheepvaart geen Nederland basisonderwijs 2015/2016 Welkom in het scheepvaartmuseum amsterdam Ontdek Het leven aan boord van verschillende schepen, doe mee aan het havenspel

Nadere informatie

Netje is een meid! Vrolijke meid, uit een vissersdorp!

Netje is een meid! Vrolijke meid, uit een vissersdorp! Netje is een meid! Vrolijke meid, uit een vissersdorp! Haring! Verse haring! Wie maakt me los! Ik heb verse haring! Ha... ja, nou heb ik jullie aandacht, hè? Sorry, ik ben uitverkocht. Vandaag geen haring

Nadere informatie

Verhaal: Jozef en Maria

Verhaal: Jozef en Maria Verhaal: Jozef en Maria Er was eens een vrouw, Maria. Maria was een heel gewone jonge vrouw, net zo gewoon als jij en ik. Toch had God haar uitgekozen om iets heel belangrijks te doen. Iets wat de hele

Nadere informatie

Lesbrief ZAND BOVEN WATER OPDRACHT 1 - NEDERLAND EN WATERBOUW

Lesbrief ZAND BOVEN WATER OPDRACHT 1 - NEDERLAND EN WATERBOUW Lesbrief Primair onderwijs - BOVENBOUW ZAND BOVEN WATER Rotterdam is de belangrijkste haven van Europa. Steeds meer spullen reizen via Rotterdam. Sinds 2008 wordt hard gewerkt om de haven uit te breiden.

Nadere informatie

de aanbieding reclame, korting De appels zijn in de a Ze zijn vandaag extra goedkoop.

de aanbieding reclame, korting De appels zijn in de a Ze zijn vandaag extra goedkoop. Woordenlijst bij hoofdstuk 4 de aanbieding reclame, korting De appels zijn in de a Ze zijn vandaag extra goedkoop. alleen zonder andere mensen Hij is niet getrouwd. Hij woont helemaal a, zonder familie.

Nadere informatie

Dagboek Nederland onder water?! Komt Nederland onder water te staan? En wat kunnen jij en de politiek doen om dit te voorkomen?

Dagboek Nederland onder water?! Komt Nederland onder water te staan? En wat kunnen jij en de politiek doen om dit te voorkomen? Dagboek Dagboek Nederland onder water?! Komt Nederland onder water te staan? En wat kunnen jij en de politiek doen om dit te voorkomen? Dat het klimaat verandert is een feit. Je hoort het overal om je

Nadere informatie

WAAR GAAN WE NAARTOE?

WAAR GAAN WE NAARTOE? WAAR GAAN WE NAARTOE? De familie Janssens wil op uitstap. Maar vader, moeder en de kinderen hebben hun eigen wensen! Kan je de familie helpen? Bekijk de brochures. Welke uitstap is goed voor iedereen?

Nadere informatie

BSO Westerwind & De Groene Hoek presenteren het programma voor de zomervakantie

BSO Westerwind & De Groene Hoek presenteren het programma voor de zomervakantie BSO Westerwind & De Groene Hoek presenteren het programma voor de zomervakantie Locatie voor de zomervakantie: BSO Westerwind Steenen Dijck 4-6 3146 BX Maassluis 010-5915948 Weij zijn altijd te bereiken

Nadere informatie

Er was eens een heel groot bos. Met bomen en bloemen. En heel veel verschillende dieren. Aan de rand van dat bos woonde, in een grot, een draakje. Dat draakje had de mooiste grot van iedereen. Lekker vochtig

Nadere informatie

Aan het werk! Kijkwijzer voor het VMBO bij de tentoonstelling Mens en Werk

Aan het werk! Kijkwijzer voor het VMBO bij de tentoonstelling Mens en Werk Aan het werk! Kijkwijzer voor het VMBO bij de tentoonstelling Mens en Werk Aan het werk! Als je straks klaar bent met school ga je waarschijnlijk werken. Misschien wil je wel automonteur of metaalbewerker

Nadere informatie

1. Joris. Voor haar huis remt Roos. Ik ben er. De gordijnen beneden zijn weer dicht.

1. Joris. Voor haar huis remt Roos. Ik ben er. De gordijnen beneden zijn weer dicht. 1. Joris Hé Roos, fiets eens niet zo hard. Roos schrikt op en kijkt naast zich. Recht in het vrolijke gezicht van Joris. Joris zit in haar klas. Ben je voor mij op de vlucht?, vraagt hij. Wat een onzin.

Nadere informatie

Oude Glorie. Evenementen. Nieuwsbrief jaargang 1, nummer 7. Onregelmatig (als er iets te melden valt) 10 september 2015. Website Oude Glorie

Oude Glorie. Evenementen. Nieuwsbrief jaargang 1, nummer 7. Onregelmatig (als er iets te melden valt) 10 september 2015. Website Oude Glorie Oude Glorie Nieuwsbrief jaargang 1, nummer 7 Onregelmatig (als er iets te melden valt) 10 september 2015 Website Oude Glorie De een is op weg naar het volgende evenement, de ander ligt al weer in de thuishaven.

Nadere informatie

Kinderen zonder papieren

Kinderen zonder papieren VPM VPM Kinderen zonder papieren Je ziet het bijna elke dag op de tv of in de krant: beelden van landen in oorlog, mensen in armoede. Op zoek naar een betere plaats om te leven, slaan ze op de vlucht.

Nadere informatie

Charles den Tex VERDWIJNING

Charles den Tex VERDWIJNING Charles den Tex VERDWIJNING 3 Klikketik-tik-tik Het is halftwaalf s ochtends. Marja vouwt een hemd. En kijkt om zich heen. Even staat ze op haar tenen. Zo kan ze over de kledingrekken kijken. Die rekken

Nadere informatie

De jongen weet dat hij niet in slaap moet vallen. Want dan zullen dieven zijn spullen stelen. Ook al is het nog zo weinig wat hij heeft.

De jongen weet dat hij niet in slaap moet vallen. Want dan zullen dieven zijn spullen stelen. Ook al is het nog zo weinig wat hij heeft. In Kanton, China Op de hoek van twee nauwe straatjes zit een jongen. Het is een scheepsjongen, dat zie je aan zijn kleren. Hij heeft een halflange broek aan, een wijde bloes en blote voeten. Hij leunt

Nadere informatie

Voor de ouders of verzorgers

Voor de ouders of verzorgers Voor de ouders of verzorgers Dit boekje is bedoeld voor kinderen tussen drie en zes jaar. Acht kunstwerken uit de collectie oude kunst van het Centraal Museum zijn geselecteerd voor dit boekje. Deze werken

Nadere informatie

Krabbie Krab wordt Kapper

Krabbie Krab wordt Kapper E-boek Geschreven en Vormgeving Esther van Duin Copyright Esthers Atelier www.esthersatelier.nl email info@esthersatelier.nl Krabbie Krab wordt Kapper Krabbie krab was een kunstenaar. Hij maakte beelden

Nadere informatie

2009-2010 Nummer 5. henkensonja@hotmail.com) tienkeveenstra@hotmail.com

2009-2010 Nummer 5. henkensonja@hotmail.com) tienkeveenstra@hotmail.com 2009-2010 Nummer 5 Juf Lassche 292787/ juf Veenstra 038 4600725 henkensonja@hotmail.com) tienkeveenstra@hotmail.com Bijbelverhalen en liedjes week 47 en 48: Maandag: klein klein kindje Dinsdag: Mozes wordt

Nadere informatie

Help, mijn papa en mama gaan scheiden!

Help, mijn papa en mama gaan scheiden! Help, mijn papa en mama gaan scheiden! Joep ligt in bed. Hij houdt zijn handen tegen zijn oren. Beneden hoort hij harde boze stemmen. Papa en mama hebben ruzie. Papa en mama hebben vaak ruzie. Ze denken

Nadere informatie

Er vaart een boot op het grote meer

Er vaart een boot op het grote meer Er vaart een boot op het grote meer Er vaart een boot op het grote meer, met discipelen en de Heer. Maar bij storm en lelijk weer, roepen de vrienden: Help ons Heer! De Here zegt dan: Zwijg,wees stil.

Nadere informatie

Liturgie voor de scholendienst 2015

Liturgie voor de scholendienst 2015 Liturgie voor de scholendienst 2015 Kerk van de Nazarener & Christelijke Basisschool De Vliet Klaaswaal Zondag 1 februari Thema: Bestaat God (eigenlijk wel)? Welkomstwoord Uitleg over de kerk Kinderopwekking

Nadere informatie

O, antwoordde ik. Verder zei ik niets. Ik ging vlug de keuken weer uit en zonder eten naar school.

O, antwoordde ik. Verder zei ik niets. Ik ging vlug de keuken weer uit en zonder eten naar school. Voorwoord Susan schrijft elke dag in haar dagboek. Dat dagboek is geen echt boek. En ook geen schrift. Susans dagboek zit in haar tablet, een tablet van school. In een map die Moeilijke Vragen heet. Susan

Nadere informatie

Cijfers over de haven + verschillende functies en jobs in een haven

Cijfers over de haven + verschillende functies en jobs in een haven Cijfers over de haven + verschillende functies en jobs in een haven Cijfers over de haven? Kan je spelen met de cijfers van de haven van Antwerpen? Bekijk de volgende documenten en ook het brochuurtje

Nadere informatie

Ria Massy. De taart van Tamid

Ria Massy. De taart van Tamid DE TAART VAN TAMID Ria Massy De taart van Tamid De taart van Tamid 1 Hallo broer! Hallo Aziz! roept Tamid. Zijn hart klopt blij. Aziz belt niet zo dikwijls. Hij woont nog in Syrië. Bellen is moeilijk in

Nadere informatie

Vrijwel allen hier aanwezig hebben daar een bijdrage groot of klein aan geleverd. Daarom aan iedereen: Veel dank!

Vrijwel allen hier aanwezig hebben daar een bijdrage groot of klein aan geleverd. Daarom aan iedereen: Veel dank! - LET OP: ALLEEN HET GESPROKEN WOORD GELDT - Openingswoord Locoburgemeester Gehrels bij de ondertekening verzelfstandiging Haven Amsterdam op donderdag 21 maart 2013 Dames en heren, Excellentie, Het is

Nadere informatie

Pasen met peuters en kleuters. Jojo is weg

Pasen met peuters en kleuters. Jojo is weg Pasen met peuters en kleuters Beertje Jojo is weg Thema Maria is verdrietig, haar beste Vriend is er niet meer. Wat is Maria blij als ze Jezus weer ziet. Hij is opgestaan uit de dood! Wat heb je nodig?

Nadere informatie

t Magazijn centrum voor arbeidszorg met zorg gemaakt

t Magazijn centrum voor arbeidszorg met zorg gemaakt 2100 Deurne Tel / fax: 03/ 324 25 26 t Magazijn centrum voor arbeidszorg met zorg gemaakt Andante vzw www.tmagazijn.be Nieuwsbrief 7 juni 2014 Voorwoord Beste lezer, Hier is hij dan; onze zevende nieuwsbrief.

Nadere informatie

BIJLAGEN LESPAKKET 1.2

BIJLAGEN LESPAKKET 1.2 BIJLAGEN LESPAKKET 1.2 BIJLAGE 1 A4 BLADEN THEMA S BIJLAGE 2 DOMINO EMOTIES BIJLAGE 3 MATCHING OEFENING GEVOELENS BIJLAGE 4 VRAGENLIJST FILM BIJLAGE 5 VRAGENSTROOKJES HOEKENWERK BIJLAGE 6 ANTWOORDENBLAD

Nadere informatie

2. Zegengroet Genade voor u en vrede van God onze Vader in de Heer Jezus Christus. Amen

2. Zegengroet Genade voor u en vrede van God onze Vader in de Heer Jezus Christus. Amen Liturgie Emmen, 13 september 2015 (buitendienst) Thema: samen onderweg (startzondag) 1. Votum 2. Zegengroet Genade voor u en vrede van God onze Vader in de Heer Jezus Christus. Amen 3. Zingen: Sela: breng

Nadere informatie

H E T V E R L O R E N G E L D

H E T V E R L O R E N G E L D H E T V E R L O R E N G E L D Personen Evangelieschrijver Vrouw (ze heet Marie) Haar buurvrouwen en vriendinnen; o Willemien o Janny o Sjaan o Sophie (Als het stuk begint, zit de evangelieschrijver op

Nadere informatie

ONTDEKKINGSREIZIGERS en AVONTURIERS. Van:

ONTDEKKINGSREIZIGERS en AVONTURIERS. Van: ONTDEKKINGSREIZIGERS en AVONTURIERS Van: Ieder groepje gaat op ontdekkingsreis, deze gebieden worden verdeeld: heelal, de zee, een onderaards gebied, een vulkanisch gebied, een bergachtig gebied, een woestijn

Nadere informatie

U leert in deze les "toestemming vragen". Toestemming vragen is vragen of u iets mag doen.

U leert in deze les toestemming vragen. Toestemming vragen is vragen of u iets mag doen. TOESTEMMING VRAGEN les 1 spreken inleiding en doel U leert in deze les "toestemming vragen". Toestemming vragen is vragen of u iets mag doen. Bij toestemming vragen is het belangrijk dat je het op een

Nadere informatie

Juli - augustus 2011 - nr 335

Juli - augustus 2011 - nr 335 Juli - augustus 2011 - nr 335 Kijker nr 335 : zomer 2011 Voor sommigen zit het er misschien al bijna op. Voor anderen is het nog maar pas begonnen en voor nog anderen duurt het nog enkele weken. Eén ding

Nadere informatie

Soms ben ik eens boos, en soms wel eens verdrietig, af en toe eens bang, en heel vaak ook wel blij.

Soms ben ik eens boos, en soms wel eens verdrietig, af en toe eens bang, en heel vaak ook wel blij. Lied: Ik ben ik (bij thema 1: ik ben mezelf) (nr. 1 en 2 op de CD) : Weet ik wie ik ben? Ja, ik weet wie ik ben. Weet ik wie ik ben? Ja, ik weet wie ik ben. Ik heb een mooie naam, van achter en vooraan.

Nadere informatie

Koningspaard Polle en de magische kamers van paleis Kasagrande

Koningspaard Polle en de magische kamers van paleis Kasagrande Koningspaard Polle en de magische kamers van paleis Kasagrande Eerste druk 2015 R.R. Koning Foto/Afbeelding cover: Antoinette Martens Illustaties door: Antoinette Martens ISBN: 978-94-022-2192-3 Productie

Nadere informatie

Saint-Quentin (Frankrijk) Frankrijk. België. Nederland. in de Noordzee (Nederland) Vlaams Gewest. Waals Gewest

Saint-Quentin (Frankrijk) Frankrijk. België. Nederland. in de Noordzee (Nederland) Vlaams Gewest. Waals Gewest Leerlingen Naam: Het Kanaal Bossuit-Kortrijk: varen tussen Zwevegem en Bossuit Klas: 9 Opdracht 1: rivieren het stroomgebied en kanalen van in Vlaanderen Schelde 1a. Waar bevindt zich de bron van de Schelde?

Nadere informatie

Finale weekend club competitie

Finale weekend club competitie Finale weekend club competitie Ploegentijdrit Zaterdag stond als allereerst de ploegentijdrit op programma. Jawel hoor we moesten als eerste van start. We waren maar met 5 in plaats van 6 man. Start ging

Nadere informatie

DOSSIER >>> Wat is een. goede papa? DOSSIER

DOSSIER >>> Wat is een. goede papa? DOSSIER DOSSIER >>> Wat is een DOSSIER goede papa? 42 PSYCHOLOGIES MAGAZINE april 2014 Beter in je vel op het werk Nu de strenge maar afwezige vader definitief heeft afgedaan is het voor papa s zoeken naar een

Nadere informatie

Ik ben Steenkool. Nooit meer oorlog groep 7-8. De Steenkool, een beetje Limburg is hem niet vreemd. En hij is niet zo goed in Engels.

Ik ben Steenkool. Nooit meer oorlog groep 7-8. De Steenkool, een beetje Limburg is hem niet vreemd. En hij is niet zo goed in Engels. De Steenkool, een beetje Limburg is hem niet vreemd. En hij is niet zo goed in Engels. Hi! I am de steenkool. De cole of de stone. I am black, zwart. And I kan fire geven. Jongens, dat is wat die Europese

Nadere informatie

MIJN LAND. Oh mijn land. Ik mis het echt. Elke dag heb ik heimwee. Elke nacht droom ik erover. Ik mis mijn land. Ik mis elke straat. Ik mis alles.

MIJN LAND. Oh mijn land. Ik mis het echt. Elke dag heb ik heimwee. Elke nacht droom ik erover. Ik mis mijn land. Ik mis elke straat. Ik mis alles. MIJN LAND Oh mijn land Ik mis het echt. Elke dag heb ik heimwee. Elke nacht droom ik erover. Oh mijn land Ik mis mijn land. Ik mis elke straat. Ik mis alles. Oh mijn land Ik mis mijn familie. Mijn vrienden,

Nadere informatie

Voor jongeren in het praktijkonderwijs. Verdriet om Nelson Mandela. gediscrimineerd door de blanke regering. Deze tijd wordt apartheid genoemd.

Voor jongeren in het praktijkonderwijs. Verdriet om Nelson Mandela. gediscrimineerd door de blanke regering. Deze tijd wordt apartheid genoemd. PrO -weekkrant Week 50 december 2013 Voor jongeren in het praktijkonderwijs 9-15 december 2013 Eenvoudig Communiceren Verdriet om Nelson Mandela Foto: ANP Foto: KRO/Liselore Chevalier In de hele wereld

Nadere informatie

3.5. Vertellenderwijze, niet moraliseren! 3.5.1. Verkenning van het verhaal " #

3.5. Vertellenderwijze, niet moraliseren! 3.5.1. Verkenning van het verhaal  # 3.5. Vertellenderwijze, niet moraliseren 1 3.5.1. Verkenning van het verhaal "# $$ %& " # 1 H. BERGHMANS & G. EVRARD, Bijbelverhalen in beeld, het leven van Jezus, Altoria Averbode, 1999. ' 3.5.2. Uitdieping

Nadere informatie

Tuin van Heden.nu 1 Mag ik zijn wie ik ben? Van In 5

Tuin van Heden.nu 1 Mag ik zijn wie ik ben? Van In 5 Tuin van Heden.nu 1 Mag ik zijn wie ik ben? Van In 5 5 Tuin van Heden.nu 1 Mag ik zijn wie ik ben? Van In 6 Zacheüs (1) Het is erg druk in de stad vandaag. Iedereen loopt op straat. Zacheüs wurmt zich

Nadere informatie

Toespraak commissaris van de Koning Max van den Berg, Viering Bevrijdingsdag, 5 mei 2013, Ter Apel, gemeente Vlagtwedde.

Toespraak commissaris van de Koning Max van den Berg, Viering Bevrijdingsdag, 5 mei 2013, Ter Apel, gemeente Vlagtwedde. Toespraak commissaris van de Koning Max van den Berg, Viering Bevrijdingsdag, 5 mei 2013, Ter Apel, gemeente Vlagtwedde. Dames en heren, Het is een mooie gewoonte om een boom te planten om een ingrijpende

Nadere informatie

KUNSTWOORD. Gedichten bij kunstwerken. Hein Walter

KUNSTWOORD. Gedichten bij kunstwerken. Hein Walter KUNSTWOORD Gedichten bij kunstwerken Hein Walter Monument voor de Noordoostpolder Het ketelhuisje Gerard Koopman / Frank Bolink 1994 A6 - tussen de Ketelbrug en afslag Nagele/Urk 3 x 8 x 10 meter Baksteen,

Nadere informatie

Jezus vertelt, dat God onze Vader is

Jezus vertelt, dat God onze Vader is Eerste Communieproject 26 Jezus vertelt, dat God onze Vader is Jezus als leraar In les 4 hebben we gezien dat Jezus wordt geboren. De engelen zeggen: Hij is de Redder van de wereld. Maar nu is Jezus groot.

Nadere informatie

Thema Op het werk. Lesbrief 13. Hoe werkt de machine?

Thema Op het werk. Lesbrief 13. Hoe werkt de machine? Thema Op het werk. Lesbrief 13. Hoe werkt de machine? is op het werk. moet aan de machine werken. De chef vertelt eerst hoe de machine werkt. Dan werkt met de machine. De machine doet het niet. roept een

Nadere informatie

Pinksteren 2015 -- oogst van de vruchten. Bij Exodus 20 : 1 20 - Handelingen 2 : 1-11

Pinksteren 2015 -- oogst van de vruchten. Bij Exodus 20 : 1 20 - Handelingen 2 : 1-11 Pinksteren 2015 -- oogst van de vruchten Bij Exodus 20 : 1 20 - Handelingen 2 : 1-11 Als wij Pinksteren vieren, dan vieren we toch ook dat de boodschap van Gods liefde wereldwijd rondgaat. Dat we in het

Nadere informatie

Het vreemde paard van Sinterklaas. door Nellie de Kok

Het vreemde paard van Sinterklaas. door Nellie de Kok Het vreemde paard van Sinterklaas door Nellie de Kok 1 Het vreemde paard van Sinterklaas door Nellie de Kok Samenvatting Als Sinterklaas in Nederland aankomt, wil hij dat Piedewiet zijn paard, Americo

Nadere informatie

Weer naar school. De directeur stapt het toneel op. Goedemorgen allemaal, zegt hij. * In België heet een mentor klastitularis.

Weer naar school. De directeur stapt het toneel op. Goedemorgen allemaal, zegt hij. * In België heet een mentor klastitularis. Weer naar school Kim en Pieter lopen het schoolplein op. Het is de eerste schooldag na de zomervakantie. Ik ben benieuwd wie onze mentor * is, zegt Pieter. Kim knikt. Ik hoop een man, zegt ze. Pieter kijkt

Nadere informatie

Veertien leesteksten. Leesvaardigheid A1. Te gebruiken bij : Basisexamen Inburgering Studieboek. Ad Appel

Veertien leesteksten. Leesvaardigheid A1. Te gebruiken bij : Basisexamen Inburgering Studieboek. Ad Appel Veertien leesteksten Leesvaardigheid A1 Te gebruiken bij : Basisexamen Inburgering Studieboek Ad Appel Uitgave: Appel, Aerdenhout 2011-2016 Verkoopprijs: 1,95 Ad Appel Te bestellen via www.adappelshop.nl

Nadere informatie

1. Inleiding 3 2. Waarom heb ik voor deze verzameling gekozen? 3 3. Foto s verzameling 4

1. Inleiding 3 2. Waarom heb ik voor deze verzameling gekozen? 3 3. Foto s verzameling 4 Inhoudsopgave Pagina: 1. Inleiding 3 2. Waarom heb ik voor deze verzameling gekozen? 3 3. Foto s verzameling 4 3.1. 9 september: Huisduinen, Donkere Duinen 4 3.2. 20 september: Donkere Duinen 5 3.3. 27

Nadere informatie

Sindbad. De Vier Windstreken

Sindbad. De Vier Windstreken Nieuwsgierig naar de wereld achter de horizon, vertrekt Sindbad op een schip naar Oost-Indië. Hij bevaart alle zeeën en oceanen waar de zon op schijnt en beleeft de meest fantastische avonturen. Hongerige

Nadere informatie

JE CULTURELE ZELFPORTRET

JE CULTURELE ZELFPORTRET JE CULTURELE ZELFPORTRET Dit is het culturele zelfportret van Vul alles in hele antwoordzinnen in. Gebruik een ander lettertype of een andere kleur voor de antwoorden. Plak hier je pasfoto Film/tv 1 Ga

Nadere informatie

Wat kan ik voor u doen?

Wat kan ik voor u doen? 139 139 HOOFDSTUK 9 Wat kan ik voor u doen? WOORDEN 1 1 Peter is op vakantie. Hij stuurde mij een... uit Parijs. a brievenbus b kaart 2 Ik heb die kaart gisteren.... a ontvangen b herhaald 3 Bij welke...

Nadere informatie

Philadelphiadienst Zondag 8 november 2015 Dorpskerk Bodegraven Aanvang: 17.00 uur

Philadelphiadienst Zondag 8 november 2015 Dorpskerk Bodegraven Aanvang: 17.00 uur Philadelphiadienst Zondag 8 november 2015 Dorpskerk Bodegraven Aanvang: 17.00 uur Voorganger: Organiste: Koster: Ds. M.J. van Oordt Bep Veenstra Dirk Bouwman 2 Voorzang: Psalm 116 vers 1 en 11 God heb

Nadere informatie

Voorbereidende les bij:

Voorbereidende les bij: Voorbereidende les bij: 1 U heeft een bezoek aan de tentoonstelling 24 uur met Willem in het Nationaal Archief gepland. Wij verheugen ons op uw komst, u bent van harte welkom! Om uw bezoek aan het Nationaal

Nadere informatie

Elke middag loopt Fogg van zijn huis naar de Club. Om een spelletje kaart te spelen. Er wordt altijd om geld gespeeld. En als Fogg wint, geeft hij

Elke middag loopt Fogg van zijn huis naar de Club. Om een spelletje kaart te spelen. Er wordt altijd om geld gespeeld. En als Fogg wint, geeft hij Rijk Phileas Fogg is een vreemde man. Hij is erg rijk. Maar niemand weet hoe hij aan zijn geld komt. Een baan heeft hij namelijk niet. Toch woont hij in een groot huis, midden in Londen. In zijn eentje.

Nadere informatie

BE HAPPY. 90-dagen Goed Gevoel conditionering programma

BE HAPPY. 90-dagen Goed Gevoel conditionering programma BE HAPPY 90-dagen Goed Gevoel conditionering programma Alle rechten voorbehouden. Geen deel van dit boek mag worden gereproduceerd op welke wijze dan ook, zonder voorafgaande toestemming van de uitgever.

Nadere informatie

MARIAN HOEFNAGEL. Met alle geweld. in één klap alleen. Uitgeverij Eenvoudig Communiceren

MARIAN HOEFNAGEL. Met alle geweld. in één klap alleen. Uitgeverij Eenvoudig Communiceren MARIAN HOEFNAGEL Met alle geweld in één klap alleen Uitgeverij Eenvoudig Communiceren 1 Stoer Yung loopt de school uit. Zijn rugtas hangt over zijn rechterschouder. Zo ziet hij er stoer uit. Yung draagt

Nadere informatie

Verteld door Schulp en Tuffer

Verteld door Schulp en Tuffer Verteld door Schulp en Tuffer Het allereerste kerstfeest Het allereerste kerstfeest Verteld door Schulp en Tuffer Vertaald en bewerkt door Maria en Koos Stenger Getekend door Etienne Morel en Doug Calder

Nadere informatie

Saint-Quentin (Frankrijk) Frankrijk. België. Nederland. in de Noordzee (Nederland) Vlaams Gewest. Waals Gewest

Saint-Quentin (Frankrijk) Frankrijk. België. Nederland. in de Noordzee (Nederland) Vlaams Gewest. Waals Gewest Leerlingen Naam: De Boven-Schelde: varen tussen Bossuit en Oudenaarde Klas: 9 Opdracht 1: rivieren het stroomgebied en kanalen van in Vlaanderen Schelde 1a. Waar bevindt zich de bron van de Schelde? Saint-Quentin

Nadere informatie

Beste Janien, familie, vrienden, allen hier aanwezig, Het is goed om vanavond bijeen te zijn in deze Sint-Joriskerk.

Beste Janien, familie, vrienden, allen hier aanwezig, Het is goed om vanavond bijeen te zijn in deze Sint-Joriskerk. Beste Janien, familie, vrienden, allen hier aanwezig, Het is goed om vanavond bijeen te zijn in deze Sint-Joriskerk. We gedenken vanavond Ramón Smits Alvarez. We staan stil bij zijn leven, we staan stil

Nadere informatie

Familie aan tafel. Een werkvorm voor individuele coaching of intervisie.

Familie aan tafel. Een werkvorm voor individuele coaching of intervisie. Familie aan tafel. Een werkvorm voor individuele coaching of intervisie. De cliënt krijgt een groot vel papier en kleurkrijt. De opdracht is: Teken je gezin van herkomst rond de etenstafel. Een werkvorm

Nadere informatie

Een van de agenten komt naar hem toe. Nou, het is me het dagje wel, zegt hij. Nu zijn er toch rellen in de stad.

Een van de agenten komt naar hem toe. Nou, het is me het dagje wel, zegt hij. Nu zijn er toch rellen in de stad. Een dode De voetbalwedstrijd is afgelopen. Het stadion is bijna leeg. Het is koud, de zon schijnt bleek. Munck staat op de tribune van vak H en staart naar de dode man op de bank. Wat vreselijk, denkt

Nadere informatie

Water Egypte. In elk land hebben mensen hun eigen gewoontes. Dat merk je als je veel reist. Ik zal een voorbeeld geven.

Water Egypte. In elk land hebben mensen hun eigen gewoontes. Dat merk je als je veel reist. Ik zal een voorbeeld geven. Water Egypte In elk land hebben mensen hun eigen gewoontes. Dat merk je als je veel reist. Ik zal een voorbeeld geven. Ik ga naar een restaurant in Nederland. Daar bestel ik een glas water. De ober vraagt

Nadere informatie

December. Tot dan, en pakt elkaar ondertussen allemaal ne keer goed vast! Veel liefs, de groepsleiding

December. Tot dan, en pakt elkaar ondertussen allemaal ne keer goed vast! Veel liefs, de groepsleiding December Normaal gezien beperkt dit voorwoord zich tot de nodige informatie, liefst melig geschreven en met af en toe een verwijzing naar de fratsen van de leiding. Normaal gezien doen wij als Vincies

Nadere informatie

Opdracht 1: rivieren het stroomgebied en kanalen van in Vlaanderen

Opdracht 1: rivieren het stroomgebied en kanalen van in Vlaanderen Leerlingen Naam: Het Kanaal Bossuit-Kortrijk: varen tussen Zwevegem en Bossuit Klas: 9 Opdracht 1: rivieren het stroomgebied en kanalen van in Vlaanderen Schelde 1a. Waar bevindt zich de bron van de Schelde?

Nadere informatie

Monica is jarig. Iemand vertelt over haar sollicitatiegesprek. Monica en Arend praten over opleiding, werken en een eigen bedrijf.

Monica is jarig. Iemand vertelt over haar sollicitatiegesprek. Monica en Arend praten over opleiding, werken en een eigen bedrijf. Les 1 Werk en inkomen (1) Monica is jarig. Iemand vertelt over haar sollicitatiegesprek. Monica en Arend praten over opleiding, werken en een eigen bedrijf. Evert en Monica -2 Rijbewijs Monica is jarig.

Nadere informatie

3 Bijna ruzie. Maar die Marokkanen en Turken horen hier niet. Ze moeten het land uit, vindt Jacco.

3 Bijna ruzie. Maar die Marokkanen en Turken horen hier niet. Ze moeten het land uit, vindt Jacco. 1 Het portiek Jacco ruikt het al. Zonder dat hij de voordeur opendoet, ruikt hij al dat er tegen de deur is gepist. Dat gebeurt nou altijd. Zijn buurjongen Junior staat elke avond in het portiek te plassen.

Nadere informatie

Latijn: iets voor jou?

Latijn: iets voor jou? : n j i t a L r o o v s iet jou? De Romeinen en wij Waar komen onze letters vandaan? Hoe komen we aan de namen van de maanden? De antwoorden op vele van deze vragen vind je vaak in het verleden bij de

Nadere informatie

Leven in veiligheid. Artikel 1, Vluchtelingenverdrag van Genève, 1951

Leven in veiligheid. Artikel 1, Vluchtelingenverdrag van Genève, 1951 Leven in veiligheid Niemand laat zonder reden zijn familie, vrienden en bezittingen achter. Vluchtelingen kunnen niet anders. De situatie in hun eigen land is te gevaarlijk om er te blijven. Ze vluchten

Nadere informatie

Spel: Wat heb ik geleerd dit jaar?

Spel: Wat heb ik geleerd dit jaar? Spel: Wat heb ik geleerd dit jaar? Inleiding Traditioneel staat de decembermaand in het teken van jaaroverzichten en top 100 of top 2000 lijstjes. Allemaal bedoeld om terug te kijken op het afgelopen jaar.

Nadere informatie

Aan de poort van de stad der geletterdheid

Aan de poort van de stad der geletterdheid Aan de poort van de stad der geletterdheid Wij hebben besloten om eindelijk onze stem te laten horen. Samen met de cursisten en docenten. Omdat je als laaggeletterde geen toegang krijgt tot de stad. Met

Nadere informatie

Ontdek. ons zoute DNA. Zonder de scheepvaart geen Nederland. voortgezet onderwijs 2015/2016

Ontdek. ons zoute DNA. Zonder de scheepvaart geen Nederland. voortgezet onderwijs 2015/2016 Ontdek ons zoute DNA Zonder de scheepvaart geen Nederland voortgezet onderwijs 2015/2016 Welkom in het scheepvaartmuseum amsterdam Het Scheepvaartmuseum is een pakhuis vol verhalen waar leerlingen op een

Nadere informatie

De ondergang van de Spaanse Armada een spannend verhaal

De ondergang van de Spaanse Armada een spannend verhaal De ondergang van de Spaanse Armada een spannend verhaal Een volk in opstand, een boze koning, een dappere koningin, een onoverwinnelijke vloot en... een storm. Dit is het spannende verhaal van de Spaanse

Nadere informatie

Thema Op het werk. Lesbrief 13. Hoe werkt de machine?

Thema Op het werk. Lesbrief 13. Hoe werkt de machine? Thema Op het werk. Lesbrief 13. Hoe werkt de machine? is op het werk. moet aan de machine werken. De chef vertelt eerst hoe de machine werkt. Dan werkt met de machine. De machine doet het niet. roept een

Nadere informatie

Lisa Van Damme. Ik hou ervan om het juiste moment af te wachten!

Lisa Van Damme. Ik hou ervan om het juiste moment af te wachten! 2 portfolio Lisa Van Damme Lisa Van Damme begon, geïnspireerd door sociaal geëngageerde fotografen, op 17-jarige leeftijd aan een studie fotografie. Voor haar is fotografie meer dan een doel; het is eerst

Nadere informatie

Sint Maarten spel Klas 1

Sint Maarten spel Klas 1 Sint Maarten spel Klas 1 Muziek instrumentaal Vier vrouwen staan bij de poort te wachten Vrouw 1 Vrouw 2 op om Vrouw 1 Het begint al donker te worden, ik begrijp niet waar ze blijven. Straks wordt de poort

Nadere informatie

Handelsvloot. Regenten en Vorsten Groep 6 Handleiding voor de leerkracht

Handelsvloot. Regenten en Vorsten Groep 6 Handleiding voor de leerkracht Handelsvloot Regenten en Vorsten Groep 6 Handleiding voor de leerkracht Deze handleiding en de opdrachten zijn bedoeld als aanvulling op de geschiedenislessen over regenten en vorsten. De lesonderdelen

Nadere informatie

Op weg met Jezus. eerste communieproject. Hoofdstuk 5 Bidden. H. Theobaldusparochie, Overloon

Op weg met Jezus. eerste communieproject. Hoofdstuk 5 Bidden. H. Theobaldusparochie, Overloon Op weg met Jezus eerste communieproject H. Theobaldusparochie, Overloon Hoofdstuk 5 Bidden Eerste communieproject "Op weg met Jezus" hoofdstuk 5 blz. 1 Joris is vader aan het helpen in de tuin. Ze zijn

Nadere informatie

Deel het leven Johannes 4:1-30 & 39-42 7 december 2014 Thema 4: Gebroken relaties

Deel het leven Johannes 4:1-30 & 39-42 7 december 2014 Thema 4: Gebroken relaties Preek Gemeente van Christus, Het staat er een beetje verdwaald in dit hoofdstuk De opmerking dat ook Jezus doopte en leerlingen maakte. Het is een soort zwerfkei, je leest er ook snel overheen. Want daarna

Nadere informatie

Een week varen met de morgenster. Suzanne van Tilborg.

Een week varen met de morgenster. Suzanne van Tilborg. Een week varen met de morgenster. Suzanne van Tilborg. Ik begon deze week met het gevoel ik heb er zin in en ik zie wel wat we allemaal gaat gebeuren, ik laat het wel op me afkomen. Na de eerste dag voor

Nadere informatie

GODS GEZIN. Studielessen voor 4-7 jarigen

GODS GEZIN. Studielessen voor 4-7 jarigen GODS GEZIN Studielessen voor 4-7 jarigen 2003 Geschreven door Beryl Voorhoeve en Judith Maarsen Oorspronkelijk bedoeld voor studie in kleine groepen in de Levend Evangelie Gemeente Gebruikte Bijbelvertaling

Nadere informatie

Nieuwsbrief CliëntAanZet

Nieuwsbrief CliëntAanZet Nummer 5 Juni/Juli 2014 Van de redactie Hallo, Hier weer een nieuwe nieuwsbrief CliëntAanZet. Heb je een leuk idee voor deze nieuwsbrief? Of wil je misschien zelf iets schrijven? Stuur een bericht naar:

Nadere informatie

Waar wil je heengaan?

Waar wil je heengaan? Waar wil je heengaan? Viering Oecumenische Basisgroep 3 maart 2013 Aansteken van de kaars Kaars, jij mag branden, Jij geeft ons je licht Jij bent een teken: God houdt ons in het zicht. Openingslied: Verborgen

Nadere informatie

ZAND BOVEN WATER LESBRIEF PRIMAIR ONDERWIJS BOVENBOUW ANTWOORDEN

ZAND BOVEN WATER LESBRIEF PRIMAIR ONDERWIJS BOVENBOUW ANTWOORDEN ZAND BOVEN WATER LESBRIEF PRIMAIR ONDERWIJS BOVENBOUW Rotterdam is de belangrijkste haven van Europa. Steeds meer spullen reizen via Rotterdam. Sinds 2008 is de haven uitgebreid met Maasvlakte 2. Zodat

Nadere informatie

Werken in een andere sector of branche: iets voor u?

Werken in een andere sector of branche: iets voor u? Werken in een andere sector of branche: iets voor u? Uw hele loopbaan blijven werken in dezelfde sector of branche? Voor veel werknemers is het bijna vanzelfsprekend om te blijven werken in de sector of

Nadere informatie

Het is herfst in de poppenkast. door Nellie de Kok

Het is herfst in de poppenkast. door Nellie de Kok Het is herfst in de poppenkast door Nellie de Kok 1 Het is herfst in de poppenkast door Nellie de Kok Samenvatting Jan en Katrijn gaan naar het bos om spullen te zoeken voor de herfsttafel. Als Jan in

Nadere informatie

Vollenhove Wonen op een havezate

Vollenhove Wonen op een havezate D S T R K C N T Opdracht 1 Nodig: foto van jezelf als klein kind, fotoblad opdracht 1 In Vollenhove staat de havezate Oldruitenborgh. De havezate is al heel oud. Bijna 250 jaar geleden, rond 1770, woonden

Nadere informatie

Wat? Ambers mond valt open. Krijg ik dertigduizend euro? De notaris knikt. Dat klopt. Gefeliciteerd. Liz weet ook niet wat ze hoort.

Wat? Ambers mond valt open. Krijg ik dertigduizend euro? De notaris knikt. Dat klopt. Gefeliciteerd. Liz weet ook niet wat ze hoort. Een erfenis Dag dames, kan ik iets voor u doen? Amber kijkt Liz even aan en zegt dan: Ik heb hier een afspraak met de notaris. Mijn naam is Amber Overgauw. De vrouw kijkt op haar beeldscherm. Ik zie het,

Nadere informatie

Geef. nooit op! Gods beloften voor jou MIRANDA TOLLENAAR

Geef. nooit op! Gods beloften voor jou MIRANDA TOLLENAAR Geef Gods beloften voor jou nooit op! MIRANDA TOLLENAAR Geef nooit op! Tollenaar, Miranda ISBN 978-90-6353-630-5 NUR 713 Boekverzorging: Studio Vrolijk, Margreet Kattouw De bijbelteksten in deze uitgave

Nadere informatie

Gemeenteviering rond Jesaja 9:5b

Gemeenteviering rond Jesaja 9:5b Gemeenteviering rond Jesaja 9:5b 1 Verkondiging Enkele kinderen vragen in de kerk: waarom vieren we kerst? En wat betekent het voor u? Reactie op de antwoorden Ja, waarom vieren we kerst? En wat betekent

Nadere informatie

Noach bouwt een ark Genesis 6-8

Noach bouwt een ark Genesis 6-8 2 Noach bouwt een ark Genesis 6-8 Het is niet fijn meer op de aarde. De mensen maken ruzie, ze vechten en ze zijn God vergeten. Maar er is één man die anders is. Dat is Noach. Op een dag praat God met

Nadere informatie

HANDIG ALS EEN HOND DREIGT

HANDIG ALS EEN HOND DREIGT l a n d e l i j k i n f o r m a t i e c e n t r u m g e z e l s c h a p s d i e r e n HANDIG ALS EEN HOND DREIGT OVER HOUDEN VAN HUISDIEREN HIER LEES JE HANDIGE INFORMATIE OVER HONDEN DIE DREIGEN. JE KUNT

Nadere informatie

Goedemorgen Sinterklaas is een BandEvent productie. pagina 1 van 12

Goedemorgen Sinterklaas is een BandEvent productie. pagina 1 van 12 01 Goedemorgen Sinterklaas 2 02 De vriend van ieder kind 3 03 Taai taai 4 04 Zwarte Piet, kijk goed uit! 5 05 Vergeten 6 06 Lieve Sinterklaas 7 07 Go Go Amerigo 8 08 Kijk, Sinterklaas is aangekomen 9 09

Nadere informatie

Op bouwen staat geen leeftijd. www.sibomat.be

Op bouwen staat geen leeftijd. www.sibomat.be Op bouwen staat geen leeftijd. www.sibomat.be Op Batibouw botsten we op Sibomat. We waren op de juiste plek op het juiste moment. - Catheline John S. (70) en Catheline S. (64) hebben geen tijd om zich

Nadere informatie

Welkom in de wereld van de containers.

Welkom in de wereld van de containers. Welkom in de wereld van de containers. Hoe verloopt het containervervoer over zee? Het containertransport kan je vergelijken met de route of het traject van een lijnbus. Zo n traject herhaalt zich steeds

Nadere informatie