verder Lees Fundels ANWB reisbladen Leesgroepen Het geheim van samen lezen Digitale verrijking van papieren boek
|
|
- Victor van den Berg
- 8 jaren geleden
- Aantal bezoeken:
Transcriptie
1 Nummer 2 Zomer 2012 Fundels Digitale verrijking van papieren boek groepen Het geheim van samen lezen ANWB reisbladen Mooi, informatief en bovenop de trends
2 In dit nummer Een woord vooraf Nieuws Trend groepen: het geheim van samen lezen Thema-aanbieding Verslaving in beeld Uit het lab Een leven lang leren In actie Interactieve prentenboeken: verantwoorde fun met fundels Ontwikkelingen Een wereld aan literaire info binnen handbereik Gesignaleerd Vincent van der Meijs, ANWB: trends in reizenland Thema-aanbieding Het verleden verbeeld En : Nieuws 3, 17 Klantenservice 19 Colofon 19 Tot slot 20 Geachte lezer, Gedurende de afgelopen maanden voerde ik met een aantal van u gesprekken. Thema: wat kan NBD Biblion de komende jaren betekenen voor de bibliotheken? Aan de oplossing van welke problemen kan ons bedrijf bijdragen? Zijn folio boeken de komende jaren nog gewenst? Wat verwacht men van digitale diensten? Zullen deze de burgers evenzeer aan de bibliotheek binden als tot dusver het papieren boek? Hoe ontwikkelen de collectiebudgetten zich de komende jaren? Alhoewel duidelijk is dat nagenoeg alle bibliotheken worden getroffen door substantiële bezuinigingen en er sprake is van een krimpscenario, is het geloof in de toegevoegde waarde van de bibliotheek als instelling ongebroken. NBD Biblion is ooit opgericht om landelijk schaalvoordeel te realiseren, zodat de toegevoegde waarde zich goed verhoudt tot de kosten. Dat kan door landelijk dekking te zoeken voor onze diensten. Dit is uiteindelijk na veertig jaar gelukt. Vanuit die positie kan ons bedrijf e schaalvoordelen organiseren. Vooral in deze tijd. Bibliotheken kunnen opnieuw kostenvoordeel behalen door taken te outsourcen. Die liggen wat NBD Biblion betreft in eerste aanleg op het terrein van selectie en service. NBD Biblion wil de komende jaren samen met u vorm geven aan eigentijds bibliotheekwerk. Daartoe blijven wij investeren. Immers sterke bibliotheken zijn voor NBD Biblion van levensbelang. Henk Das Algemeen directeur NBD Biblion BV Foto: Jeroen Poortvliet Nieuwe website NBD Biblion Op dit moment wordt hard gewerkt aan de nieuwe corporate website van NBD Biblion. Deze website biedt u meer overzicht in onze producten en diensten. Een duidelijke navigatie zorgt ervoor dat u snel de informatie vindt die u zoekt. Ook Verder is op de nieuwe website te vinden. Hierin kunt u alle producten en diensten terug vinden die in dit nummer worden vermeld. Daarnaast werken we aan extra informatie die alleen online te bekijken is. Houd nbdbiblion.nl in de gaten! Bibliotheken starten met Inkijkexemplaren Eind april, begin mei heeft NBD Biblion de eerste bibliotheken aangesloten op Inkijkexemplaren. De bibliotheken West- Achterhoek, Dommeldal en Den Haag hebben hun klanten de mogelijkheid gegeven om de eerste tien pagina s van ruim boeken te lezen. Sinds kort gebeurd het scanwerk bij NBD Biblion in huis, hierdoor zijn we in staat om titels per jaar toe te voegen, dit is nagenoeg het hele aanbod. Ondertussen wordt er ook gewerkt aan de volgende fase van deze dienstverlening; over niet al te lange tijd kan de dienst Inkijkexemplaren ook door bibliotheekklanten thuis gebruikt worden. Veursestraatweg 280, 2265 CL Leidschendam Postbus 437, 2260 AK Leidschendam T (070) F (070) E info@nbdbiblion.nl 0811_With Compliments Card.indd :33 Heeft u de programma-materialen al besteld? Op 30 juni sluit de besteltermijn van de materialen van het programma Na 30 juni zijn de poster, stickers, oorkonde, het wolvenmasker en het Doeboek nog wel te bestellen, mits voorradig. Het programma Ken jij ze al? De toppers uit de bieb! wil kinderen kennis laten maken met de mooiste, spannendste, liefste en leukste boeken uit de bibliotheek. Uitlevering van de materialen vindt medio augustus 2012 plaats. op nbdbiblion.nl. Gratis boekenpakketten voor gymnasia Uitgeverij Van Oorschot en NBD Biblion hebben, net als vorig jaar, in april weer gratis boekenpakketten uitgedeeld aan alle Nederlandse gymnasia. Het pakket bestond uit 39 titels. Initiatiefnemer Wouter van Oorschot noemt enkele redenen voor deze geste: Het blijkt maar zelden dat de oplage van een boek precies voldoende is voor het aantal mensen dat dit boek weet te vinden. Als de loop eruit raakt, zegt dat natuurlijk niets over de kwaliteit van het boek. Wij van uitgeverij Van Oorschot vinden het een mooi gebaar om schoolbibliotheken aan te vullen met deze hoogwaardige literatuur die anders op de plank blijft liggen. Ook een beetje bij wijze Illustratie: Barbara Mulderink van protest tegen een regering die te weinig geld besteedt aan onderwijs. NBD Biblion ondersteunt ook dit jaar graag deze bijzondere actie door de verzending te verzorgen. In tijden van bezuiniging kan een originele aanvulling voor de schoolbibliotheek geen kwaad en daarom werken wij hier graag aan mee, aldus Mireille Boetje, manager Marketing, Sales & Business Development van NBD Biblion. Een aantal gymnasia heeft al enthousiast gereageerd. De boeken zullen een mooie plek krijgen in de diverse mediatheekcollecties. 2 3
3 Trend Jantsje de Boer heeft een lange ervaring met leesgroepen, niet in het minst doordat ze twee petten op heeft, zoals ze het zelf omschrijft. Ze is bestuurslid van Literair Zeist en is vanuit de bibliotheek verantwoordelijk voor de literaire activiteiten voor volwassenen. We praten met haar om alle ins en outs te horen over het succesvol organiseren van leesgroepen. Jantsje de Boer, OB Zeist: De keuze van de boektitel is essentieel Jantsje de Boer is senior medewerker volwassenen in de bibliotheek Zeist, die sinds kort onder de paraplu van RegioCultuurCentrum Idea opereert. Het is de optelsom van de bibliotheken Zeist, Bunnik, Soest en De Bilt, die voorheen als coöperatie samenwerkten. Ze legt uit dat de bibliotheek twee benaderingen volgt. Aan de ene kant is er de dienstverlening van de tasjes met boeken voor de leeskringen in de regio. Per jaar worden er door een coördinator in nauwe samenspraak met de leeskringen ruim honderd titels geselecteerd. Ze gaan naar het verzorgingsgebied van Idea, maar ook daarbuiten, zoals naar Veenendaal. De andere benadering is veel actiever: de bibliotheek en Literair Zeist organiseren zelf leesgroepen. Dat wordt nu al een jaar of tien met groeiend succes gedaan. Gevarieerde groepen Wij hebben momenteel leesgroepen voor Engelstalige en Franstalige literatuur, geschiedenis en romans, moderne Nederlandse poëzie, wereldliteratuur - waar ik zelf de begeleider van ben en twee dinsdagochtendleesgroepen die boeken rond diverse thema s uit de wereldliteratuur en de moderne Nederlandse literatuur bespreken. vertelt Jantsje de Boer. We zitten daarmee wel aan ons maximum, qua beschikbare begeleiding en ruimte. De groepen zijn dertien a veertien mensen groot en de opkomst is bijna altijd goed. In het gebouw, dat we met een muziekschool delen, hebben we naast onze eigen ruimtes, nog een groot leslokaal beschikbaar, waar we gemakkelijk met meer dan tien mensen om een tafel kunnen zitten. De muziekschool blijft tot tien uur open, wat ook een groot voordeel is. Zo kunnen we zowel s ochtends als s avonds leesgroepen organiseren. De leesgroepen beginnen in het najaar, lopen een heel seizoen, lezen vijf à zes boeken en houden bijeenkomsten. We starten een groep bij een minimum van elf inschrijvingen. Het verloop is gering. Professionele benadering De mensen die aan de leesgroepen deelnemen zijn nieuwsgierig van aard, gemiddeld wat ouder en hoger opgeleid, zo kenmerkt Jantsje de Boer de deelnemers. Dat is wel een verschil met de leeskringen, die vaak uit vriendinnen bestaan en waarbij het sociale en persoonlijke contact een grote rol speelt. Bij onze groepen gaat het er professioneel aan toe. We komen samen in een neutrale ruimte. We kiezen onze titels met zorg en iedere bijeenkomst vindt plaats met input van een getrainde leesgroepbegeleider. Deze geeft zoveel mogelijk achtergrondinformatie bij een thema, boek en auteur, maar zorgt er ook voor dat er ruimte is voor een inspirerende uitwisseling van leeservaringen. We vragen dat ook altijd na afloop een evaluatie van de deelnemers. Wat brengt mensen er toe om een leesgroep te volgen? Jantsje de Boer: Oh, er zijn allerlei redenen. Het zijn leergierige, nieuwsgierig mensen, ze willen hun mening geven en die van anderen horen. Ze zijn bereid kennis te maken met boeken die ze niet zelf gepakt zouden hebben. Er zitten veel dimensies aan een bepaalde boekkeuze: de auteur, historische en lokale context, literaire aspecten, ideeën of visie die een auteur wil overbrengen. Alles biedt aanknopingspunten voor een gesprek. Titelkeuze De titelkeuze is van doorslaggevend belang, benadrukt Jantsje de Boer. Boeken moeten sowieso literair verantwoord zijn, want daar word je op afgerekend. Ze hoeven niet per se goede recensies gehad te hebben. Onze ervaring is dat vijfsterrenboeken in een discussie bij ons toch vaak wel op kritiek kunnen rekenen. Overigens deed zich laatst de situatie voor dat mijn gehele leesgroep een boek erg goed vond. Dat was voor de kwaliteit van de discussie niet bevorderlijk, het leverde niet zo n inspirerende avond op. De begeleiders doen voorstellen voor te bespreken titels. Jantsje de Boer: Ik had dit seizoen vijf boeken: Op zoek, Vrijheid, Het grote huis, Een keukenmeidenroman en De tuin van de samoerai. Dit zijn niet de allernieuwste titels en dat heeft een praktische reden: we willen niet de voorraad uitputten als er veel vraag is aan de balie. Overigens zien we dat bij ons de leesgroepenleden ook zelf veel boeken kopen. Er zijn mensen bij die van huis uit niet in de bibliotheek kwamen. Het geheim van samen lezen Ontmoeten en lezen Maar dan de hamvraag: waarom doe je dit als bibliotheek? Jantsje de Boer: Ik ben nog van de oude stempel en opgegroeid met boekpromotie. Bij het teruglopen van de ledenaantallen en uitleningen, sluiten van vestigingen, ga je je meer concentreren op je nieuwe rollen: ontmoeting organiseren, mensen bijeen brengen. En ja, ook boeken 4 5
4 Trend Thema-aanbieding Jantsje de Boer: Een goede chemie en een plezierige onderlinge omgang zijn belangrijk voor het succes van een leesgroep. De leeskring in cijfers Het exacte aantal leeskringen in Nederland is niet bekend. Op basis van onderzoek door Boek-delen en de Open Universiteit schatten we het op vier- à vijfduizend. Gemiddeld hebben deze negen leden, zodat sprake is van een groep van circa 45 duizend personen. Veruit het grootste deel van de deelnemers aan leeskringen is vrouw, 85 tot 90 procent. Deze leeskringen zijn vaak verbonden aan vrouwenorganisaties. De leeftijd van de deelnemers is meestal boven de vijftig jaar. kringen houden zich vooral bezig met literaire fictie, waarbij het genre van de roman het meest populair is. In beperkte mate wordt ook poëzie besproken en literaire nonfictie. Populaire genres als thrillers en chicklit komen nauwelijks aan de orde. lezen bevorderen. We hebben als instituut een goede naam, zijn onafhankelijk, laagdrempelig en bieden een goed niveau. Dit opent de mogelijkheid nieuwe doelgroepen aan je te binden. De volgende stap is verjonging van de leesgroepen: twintigers en dertigers, misschien zelfs jongeren. Natuurlijk neemt het lezen al jarenlang af omdat de vrije tijd moet worden verdeeld. Maar waar ik eerder vraagtekens bij plaats, is of jonge mensen zich bijvoorbeeld voor een jaar willen committeren aan een groep. Misschien moeten we het daarom anders opzetten, meer vrijheid bieden zodat ze per bijeenkomst kunnen aansluiten. De open leeskring past mogelijk beter bij deze tijdgeest. Lezen in een leeskring of alleen: Boek-delen is een uniek tijdschrift voor lezers met een levendige belangstelling voor literatuur. Praktisch, kritisch en toegankelijk voor iedereen die meer wil weten over boeken, lezers en schrijvers. In ieder nummer van Boek-delen vindt u: een interview met een bekende schrijver een uitvoerig dossier waarin één auteur centraal staat met informatie over leven en werk een uitgebreide boekanalyse en discussietips portretten van leeskringen en hun werkwijzen tips voor literaire uitstapjes Goede chemie Welke tips kan Jantsje de Boer collega-bibliotheken geven? We hebben geleerd dat je het beste een leesgroep kunt starten met een kennismakingsbijeenkomst. Dat is laagdrempelig, je genereert belangstelling, je inventariseert de wensen en werkt daar naar toe. Bij die bijeenkomst is ook de begeleider aanwezig. Men kan daar ter plaatse besluiten of men zich voor een seizoen inschrijft. De keuze van de boektitels is erg belangrijk, zoals ik al eerder zei. Eén minder geschikt boek ertussen en je hebt meteen afhakers. Je werkt met een groslijst en meeste stemmen gelden. Vijf à zes bijeenkomsten vinden mensen een prima frequentie en ze houden het jaar door dezelfde begeleider. Aan die persoon hechten ze zich ook een beetje. Natuurlijk zijn onze bijeenkomsten vrij zakelijk, toch moet er in een groep wel een goede chemie zijn en een plezierige onderlinge omgang wil een groep succesvol zijn. En als je me vraagt: wat hebben we in het verleden fout gedaan en van geleerd, kan ik eigenlijk niets bedenken. Kennelijk doen we het al tien jaar lang op de juiste manier! Wilt u meer weten over ondersteuning van kringen door NBD Biblion of over Boek-delen, neem dan contact op met hoofdredacteur Frank Hockx, hockx@nbdbiblion.nl. Boek-delen is ook te vinden op Hier vindt u onder andere informatie over het tijdschrift en discussietips. recensies leeskringtips een literaire agenda en nog veel meer. Boek-delen verschijnt vier keer per jaar. De abonnementsprijs is 34,95. Bij drie of meer abonnementen op één adres betaalt men 29,95. Spuiten, snuiven, slikken en slokken Verslaving in beeld Tien Romans Shopaholic! Sophie Verbroken vertrouwen Kinsella (koopverslaving) José Vriens (drugsverslaving) Zowel in de maatschappij als in de gezondheidszorg is verslaving een serieus probleem. Bijna iedereen heeft af en toe trek in een borrel of sigaretje, maar als de Bestelnr En toen kwam Frankie Maeve Binchy Bestelnr De moeder van David S., geb. 3 juli 1959 Yvonne neiging geleidelijk aan het hele leven gaat beheersen en (alcoholisme) Keuls (drugsverslaving) Bestelnr Bestelnr familie en kennissen er onder gaan lijden, is er sprake van een probleem. Moskou op sterk water Joggen op de trappen van Venedikt Jerofejev geluk Erik Hense (alcoholisme) (drugsverslaving) Alcohol Alcoholverslaving kan allicht bogen op de oudste papieren. De Bijbel spreekt al van dronkenschap in het verhaal van Noach en de oude Bataven verdobbelden hun vrouw en kinderen onder invloed van drank. In de middeleeuwen dronk iedereen bier, tot kleine kinderen aan toe, vanwege de onbetrouwbaarheid van het drinkwater. Met de uitvinding van jenever was het hek helemaal van de dam: in de zeventiende en achttiende was het doodnormaal om de dag te beginnen met een glas jenever om de nacht uit de mond weg te spoelen dat deden bijvoorbeeld de schrijfsters Wolff en Deken. Tegenwoordig staan de media bol van berichten over drankketen, indrinken, comazuipen (steeds meer jongeren beginnen steeds jonger) en binge drinking (zoveel mogelijk achter elkaar drinken om snel de hoogte te krijgen). Maar het is zeker geen probleem van jongeren alleen en voorlopig zijn we er niet vanaf. Bestelnr De dood van Bunny Munro Nick Cave (seksverslaving) Bestelnr Bekentenissen van Zeno Italo Svevo (roken) Bestelnr Bestelnr De speler F.M. Dostojewski (gokverslaving) Bestelnr Hoffman s honger Leon de Winter (eetverslaving) Bestelnr
5 Uit het lab In actie Een leven lang leren In België werden de Fundels ruim twee jaar geleden gelanceerd door het Gentse bedrijf Playlane. Met succes, inmiddels werken er meer dan 120 Vlaamse bibliotheken met deze interactieve prentenboeken. Sinds december De nieuwe afdeling Business Development van NBD Biblion staat voor de uitdaging om bibliotheken te voorzien van innovatieve, kostenbesparende oplossingen in een snel veranderende omgeving. Belangrijk daarbij is goed te kijken en 2011 worden Fundels door NBD Biblion aangeboden aan Nederlandse bibliotheken en raken ook Nederlandse kinderen langzaamaan in de ban van deze tot leven gebrachte boeken vol onbegrensd leesplezier. te luisteren naar onze klanten. Deze rubriek biedt een kijkje in onze keuken. Dat doen we niet voor niets. We nodigen u van harte uit om mee te denken en uw stem te laten horen! Plankklaar Koppelen Hoe kunnen wij u bijvoorbeeld helpen om back-office processen efficiënter te laten verlopen en daarmee kosten besparen? Onze dienst Plankklaar Koppelen is daar een mooi voorbeeld van. Het is een begin van een gaande integratie van logistieke processen en datastromen tussen onze klanten en NBD Biblion. Momenteel werken we aan een roadmap voor deze dienst waarin we toekomstige mogelijkheden uitwerken en deze in de tijd plaatsen. Denk hierbij aan de mogelijkheid om stickers plakken voor de verschillende retailconcepten. Het levert aardige discussies op waarbij we moeten laveren tussen de wensen van lokale bibliotheken en de noodzaak tot standaardisatie. Immers alleen met een zekere mate van standaardisatie kunnen we als sector kosten besparen. Voortgezet onderwijs Gedurende de afgelopen tien jaar is NBD Biblion erin geslaagd het merendeel van het voortgezet onderwijs aan zich te binden. In navolging daarvan werken we aan een platform waarbij onze onderwijsrecensies, het archief met lessuggesties en onze literatuur-databanken aan elkaar gekoppeld worden. Om de dienstverlening voor deze groep nog beter te optimaliseren onderzoeken we momenteel ook samen met de marktleider van schoolcatalogi de mogelijkheden om onze dienstverlening aan elkaar te koppelen. Heeft u hier ideeën over, dan horen we dat graag. Leven lang leren Een leven lang leren is geen loze uitdrukking, maar dagelijkse praktijk voor een groot deel van de beroepsbevolking. Bibliotheken spelen een grote rol in de educatie en participatie van de Nederlandse bevolking. Hierin kunnen we bibliotheken ondersteunen met e-learning producten, bijvoorbeeld op het gebied van re-integratie of met een social media applicatie voor zzp-ers. Door het bedienen van nieuwe doelgroepen met e-content verstevigen bibliotheken hun positie als gids in een steeds complexer wordende informatiemaatschappij. Het zijn kansen die we graag benutten, sámen met de bibliotheken. Rikkert Boonstra Hoofd Business Development Reageren? Stuur uw reactie naar rbna@nbdbiblion.nl. Kinderen in de ban van digitale prentenboeken Verantwoorde fun met Fundels Thema-aanbieding Verslaving in beeld Drugs Het Nederlandse gedoogbeleid betreffende wiet is over de hele wereld befaamd. Dankzij dat beleid is het aantal verslaafden relatief gering. Maar vreemd is het wel: het gebruik toelaten van een middel waarvan de productie is verboden. De invoering van de wietpas om drugstoerisme tegen te gaan, is omstreden. Paddo s zijn in verse staat toegestaan, maar Beschaafde verslaving Er bestaat een indrukwekkende hoeveelheid (ervarings)verhalen van (ex)verslaafden en van familieleden die te lijden hadden onder de verslaving van hun geliefde. Te boek en in films en documentaires. Eveneens zijn er veel zelfhulpgidsen, gidsen voor hulpverleners en handleidingen over drugs. gedroogd gelden ze als harddrug en zijn ze juist weer verboden. Een derivaat van opium, heroïne ooit was Nederland de grootste producent en dealer van opium dankzij Nederlands-Indië en de partydrug cocaïne zijn verboden. Toch zijn deze middelen relatief makkelijk verkrijgbaar. En Nederland staat al jaren aan de top als grootste producent van xtc. De laatste tijd raken ook andere drugs in zwang met ingrediënten die je bij Er is veel waaraan je verslaafd kunt raken: eten, roken, sport, gevaar, gokken, gamen, internet en seks die laatste twee gaan vaak samen. Misschien kun je maar het best verslaafd zijn aan koffie: zoals VOF De Kunst in de jaren tachtig al zong in Eén kopje koffie: Maar ik hou van beschaving, ik wil een keurig nette verslaving. de drogist kunt kopen. Zo draai je thuis met schoonmaakmiddelen als gootsteenontstopper zelf je drug in elkaar. Grote lichamelijke schade en Kijk op nbdbiblion.nl of in AIDA voor de mediabestellijsten verslaafdheid neemt men dan maar op de koop toe. bij dit thema. Op YouTube circuleert een bijzonder grappig filmpje, genaamd A magazine is an ipad that does not work. Het toont een dreumes die verwoed op de pagina s van een glossy modetijdschrift blijft tikken, vegen en schuiven. Het meisje begrijpt maar niet waarom de kleurige plaatjes niet bewegen. Ze test zelfs even haar vingertje op haar eigen been, om zichzelf ervan te verzekeren dat de vinger het nog doet. Recente technologische ontwikkelingen als de sterke toename van smartphones en tablets die met hun touchscreens voor zeer jonge kinderen al gemakkelijk te bedienen zijn roepen bij opvoeders en onderzoekers veel vragen op. Wat betekent het om vanaf je geboorte omringd te zijn door computers, e-books, tablets en smartphones? Weten baby s van nu straks nog wat een boek is? En weten ze het papieren boek nog te waarderen? Hoge kwaliteit aanbod Vergeleken met de eerste lichting digitale prentenboeken, waarin kinderen vaak eindeloos konden blijven doorklikken op willekeurig geplaatste animaties, is het huidige aanbod van opvallend hoge kwaliteit. Voordeel van de digitale boeken is dat kinderen ze graag en gemakkelijk opnieuw kunnen bekijken. Door die herhaling worden hun woordenschat en taalbegrip gestimuleerd. Bijzonder aan Fundels is dat het concept een brug slaat tussen lees- en beeldcultuur. Aan het prentenboek is een chip toegevoegd. Fundels worden geactiveerd door het boek op de Fundels-lezer te leggen, die via de usb-poort met de computer van de (thuis)gebruiker is verbonden. De band met het gedrukte prentenboek blijft behouden; Fundels zijn nadrukkelijk bedoeld als verrijking en niet als vervanging van het papieren boek. Eén keer downloaden, eindeloos gebruik Voor het gebruik van Fundels dienen bibliotheken een licentie te verwerven die gekoppeld is aan een Fundels-kit. Die kit bestaat uit een knaloranje rugzak, waarin kinderen de te lenen prentenboeken en de Fundels-lezer mee naar huis kunnen nemen. Een groot voordeel van Fundels ten opzichte van andere digitale prentenboeken is dat zodra de software eenmaal gedownload is een eenvoudig proces van 8 9
6 In actie enkele seconden geen internetverbinding meer nodig. In de bibliotheek kunnen kinderen alle Fundels-prentenboeken uit de database bekijken zonder de Fundels-lezer. Ze kunnen hiermee gemakkelijk zonder begeleiding van volwassenen aan de slag. Inmiddels zijn bijna veertig Fundels-prentenboeken door NBD Biblion aangeboden. Jaarlijks zullen daar zo n twaalf titels bij komen. Uitleenconcept zelf invullen In Vlaamse bibliotheken zijn Fundels zeer succesvol. De boeken zijn vrijwel voortdurend uitgeleend. Bibliotheken zijn overigens vrij om het uitleenconcept zelf in te vullen. Ook door Nederlandse bibliotheken worden Fundels op verschillende manieren ingezet. Brigitte Kerkhoven is mediacoach en medewerker Informatie & Advies bij vestiging Hillegom van Bibliotheek Duinrand, een van de bibliotheken die al wat langer met Fundels werken. Ze vertelt dat zij zich daar in eerste instantie richten op peuterspeelzalen en kinderdagverblijven. Die worden actief benaderd via een speciale flyer, waarna ze via de website kunnen intekenen om gratis een Fundels-uitleenkit met twee prentenboeken te lenen. Ook worden de Fundels gebruikt bij groepsbezoeken van de onderbouw van basisscholen, om de juffen en meesters warm te maken, te laten zien hoe leuk het is, aldus Brigitte. Basisscholen kunnen zich ook aanmelden voor een uitleenkit. Vorig jaar zijn de Fundels op de vijf vestigingen gebruikt in de Week van de Mediawijsheid, met speciale bijeenkomsten voor kinderen van drie tot zes jaar. Dat was echt een succes, de kinderen vonden het geweldig!. Als de ervaringen zo positief blijven, zullen Fundels zeker ook gebruikt gaan worden voor individuele uitleen. Maar dan willen we eerst een flink aanbod hebben, om te voorkomen dat alles steeds is uitgeleend. en kleuters. Sandra van Bruinisse, mediacoach en Specialist Jeugd en Jongeren, vertelt hoe de Fundels worden gebruikt bij bezoeken aan peuterspeelzalen en kinderdagverblijven. De Fundels worden gedownload op de laptop en ter plekke geprojecteerd. Volgens haar is dit een groot voordeel: als de Fundels eenmaal op een laptop staan, ben je niet meer afhankelijk van eventueel niet goed werkende internetverbindingen tijdens het bezoek. Een groepsbezoek kan dus goed worden voorbereid, ook door de verwerkingsopdrachten van te voren uit te printen. Sandra leest altijd eerst het gedrukte boek voor aan een groep. Pas daarna laat ze het filmpje zien, eventueel onderbroken door stimulerende vragen. Vaak wordt het filmpje nog eens bekeken, en daarna wordt gezamenlijk aan de opdrachten gewerkt. Op dit moment wordt binnen bibliotheek Maasland gesproken over hoe de volgende fase, individuele uitleen, het best kan worden ingevuld. Individuele uitleen Andere bibliotheken, bijvoorbeeld Hengelo en Naarden-Bussum, richten zich juist van begin af aan op uitleen aan individuele klanten. Hiervoor moet intern eerst gesproken worden over vragen als: hoeveel boeken mogen per rugzakje geleend worden, hoe lang is de uitleentermijn, worden extra kosten berekend, op welke manier vindt uitlening plaats. In Hengelo zijn die afspraken nu gemaakt en is de uitleen in mei gestart. Promotie in de bibliotheek vindt onder meer plaats door een televisiescherm waarop het promotiefilmpje van Fundels te zien is. Kortom, er zijn volop mogelijkheden om Fundels in te zetten in de bibliotheek. Welke keuzes ook gemaakt worden, de kinderen zullen zeker genieten van deze bundels vol fun! Goed voorbereid Bij BasisBibliotheek Maasland, met Oss als hoofdvestiging, maken Fundels al voor het tweede jaar deel uit van het aanbod voor peuters Tips voor het uitlenen van Fundels? Kijk op nbdbiblion.nl. Nieuws over Fundels kan ook worden gevolgd via Twitter en Facebook. Zo werken Fundels Fundels bestaan uit een aantal verschillende onderdelen. In de kijkhoek vinden kinderen een geanimeerde versie van het verhaal. Alle animaties zijn zorgvuldig op de inhoud en sfeer van het boek afgestemd. Het lezen staat voorop; alles wat kinderen van de verhaallijn afleidt en het ritme van de tekst verstoort, is weggelaten. In de leeshoek kan een kind in twee snelheden door een voorleesversie van het verhaal bladeren. Fundels zijn in Nederland in twee talen beschikbaar, Nederlands en Turks. Dit sluit aan bij de uitkomsten van recent onderzoek, waaruit bleek dat digitale prentenboeken vooral een positief effect hebben op kinderen met een taalachterstand. Tot slot bevatten Fundels spelletjes en teken- en knutselactiviteiten. De spelletjes stimuleren onder andere woordenschat, verhaalbegrip en het herkennen van de relatie tussen klanken en letters. Handig is dat de creatieve verwerkingsopdrachten los van de computer kunnen plaatsvinden, waardoor meerdere kinderen tegelijk met Fundels bezig kunnen zijn
7 Ontwikkelingen Sinds de driehonderdduizend leden van de Overijsselse bibliotheken als eerste gebruik kunnen maken van de thuistoegang tot de databanken LiteRom en UittrekselBank, hebben andere bibliotheekorganisaties dit voorbeeld gevolgd. Daarmee krijgen nog meer bibliotheekleden een wereld aan literaire informatie binnen handbereik. Vanachter hun eigen bureau of met laptop op schoot kunnen zij op zoek gaan naar recensies, uittreksels en informatie over auteurs. Databanken NBD Biblion steeds vaker thuis te raadplegen Een wereld aan literaire info binnen handbereik Ook voor scholieren is het ideaal om thuis de informatie bij de hand te hebben die nodig is voor de literatuurlessen. In Overijssel hebben ze hiermee al flink wat ervaring op kunnen doen in het kader van het landelijke project Biebsearch ( Achttien scholen voor voortgezet onderwijs en middelbaar beroepsonderwijs, met in totaal dertigduizend leerlingen, profiteren er van het feit dat de Overijsselse Bibliotheek Dienst (OBD) het thuisgebruik van de literaire databanken aanbiedt. Binnen Biebsearch werken bibliotheken en scholen samen om leerlingen zo goed mogelijk te ondersteunen. Zo kunnen leerlingen op school de bibliotheekcatalogus raadplegen en worden aangevraagde materialen uit de bibliotheek op school afgeleverd. Daarnaast worden methodes en lesmateriaal via de bekende Aquabrowser ontsloten. Maar leerlingen kunnen in Overijssel dus ook de literaire databanken zowel op school als thuis raadplegen. De toegang tot deze bestanden wordt toegevoegd aan de elektronische leeromgeving. Marcel Mentink, bij de OBD verantwoordelijk voor Biebsearch: Leerlingen hebben met een paar klikken goede en betrouwbare informatie tot hun beschikking. Met name onderbouwleerlingen en leerlingen van het vmbo hebben moeite om feit van fictie te onderscheiden. Voor hen zijn de digitale bestanden een uitkomst omdat zij zich niet druk hoeven te maken over de betrouwbaarheid. Van docenten en mediathecarissen horen we dat de kwaliteit van werkstukken aanzienlijk is verbeterd. Het werkt voor leerlingen ook heel makkelijk: ze hoeven alleen het nummer van hun bibliotheekpas en een pincode in te voeren om de databanken thuis te kunnen gebruiken. Het thuisgebruik in het kader van Biebsearch is tot nu toe beperkt tot de deelnemende scholen binnen Overijssel. Hoe werkt thuisgebruik? Er zijn twee manieren om thuisgebruik aan te bieden. U kunt dit doen d.m.v. een link op uw website of via de Aquabrowser. De link op de website is eenvoudig en snel te realiseren. Voor realisatie via de Aquabrowser dient de bibliotheek eerst contact op te nemen met Medialab, voor een technische aanpassing. Een school kan alleen gebruik maken van thuisgebruik in samenwerking met de plaatselijke bibliotheek, welke een abonnement heeft voor thuisgebruik. Vanuit huis krijgt de klant toegang tot de databanken door in te loggen met zijn/haar lidmaatschapsnummer en pincode. Kijk op nbdbiblion.nl of neem contact op met de afdeling verkoop, info@nbdbiblion.nl, voor meer informatie over thuisgebruik. Wilt u de schat aan informatie die de bestanden van NBD Biblion bevatten onder de aandacht brengen van uw leden? Bestel dan via nbdbiblion.nl het nieuwe promotiemateriaal voor LiteRom, Uittrekselbank en de Actuele Documentatiebank. De kwaliteit van de vmbo-werkstukken is aanzienlijk verbeterd 12 13
8 Gesignaleerd Bibliotheken kunnen bij NBD Biblion een aantrekkelijk pakket met acht ANWB-tijdschriften aanschaffen, waaronder het ledenblad Kampioen, maar ook de special-interesttitels Waterkampioen, Promotor, Kampeer- en Caravankampioen, Buitenleven en enkele reistitels. Wat maakt het voor bibliotheken aantrekkelijk deze titels in het rek te leggen? We reisden naar het hoofdkwartier van de uitgever van een van de grootste magazines van Nederland. In Den Haag spraken we met uitgever Vincent van der Meijs voor een reis door de trends in reizenland. De ANWB is voor veel mensen synoniem voor de wegenwacht. Als je een auto koopt, word je lid, zo gaat het al jaren. Met pechhulp, verzekeringen, reizen en het exploiteren van winkels wordt een gezonde omzet gedraaid. Daarnaast is deze grootste ledenorganisatie van Nederland ook een uitgever van formaat. Behalve het ledenblad Kampioen worden voor geïnteresseerden nog zeven andere magazines uitgegeven. Deze uitgaven zijn in de afgelopen jaren aangevuld met een uitgebreide mix van media: boeken, kaarten, wandelgidsen, beurzen, websites en sinds kort ook versies voor smartphone en tablet. Alles draait om inspireren én informeren. Merken De bladen zijn merken. Er hangt van alles om een titel heen, legt Vincent van der Meijs, uitgever van Op Pad, Buitenleven en Toeractief, uit. We ontdekten dat ANWB-leden die op een van onze titels geabonneerd zijn wel twee a drie keer meer besteden dan niet-abonnees. De actiefste klanten gebruiken veel media, ofwel de media schalen de bestedingen op. Reizen is een hobby waar we ze op allerlei manieren mee helpen. De meeste titels vinden hun weg naar de lezers via abonnementen. Een uitzondering daarop is Buitenleven. Het is weliswaar de tweede titel qua abonnementen, maar het blad vindt daarnaast in de kiosk ook gretig aftrek. Buitenleven is binnen ANWB ook inhoudelijk een afwijkend product, omdat het meer een lifestyle-titel is. ANWB in de bibliotheek: Waar zullen we volgend jaar heen gaan? Interessegebieden Mijn pakket is inhoudelijk heel breed: fietsen, wandelen, bed&breakfast, natuur en cultureel erfgoed. Het gaat om vrijetijdsbesteding: daar waar het sport raakt, stoppen we. Wandelen en fietsen overlappen elkaar qua interessegebieden sterk. Maar liefst zeven miljoen Nederlanders maken jaarlijks 38 keer een tochtje, op de fiets of te voet. We bedienen ze met allerlei boekjes, kaarten en zelfs cursussen, voor bijvoorbeeld gebruik van gps. De kaarten worden in steeds grotere mate via website of mobiel apparaat aangeboden. Had vroeger een routeboekje een levensduur van ongeveer drie jaar, nu kunnen we kaarten op ieder moment actualiseren en digitaal beschikbaar stellen. De gebruiker kan ze printen of zelfs vanaf een device lezen. De eerste weer- en schokbestendige tablets zijn al op de markt. Grote zekerheid en op maat Wat zijn nu de belangrijkste trends in reisland? Van der Meijs somt op. Als eerste het verdwijnen van de reisbureaus. ANWB stopt er dit jaar ook mee, met uitzondering van de grotere winkels. Het reisadvies zal wel blijven, maar meer op afstand en digitaal. Alleen voor de speciale reizen in het hoge segment zullen gespecialiseerde reisbureaus nog wel hun functie behouden. Verder zien we dat de markt steeds meer vraagt naar een op maat gemaakte reis. In de zomervakantie wil men de zekerheid van een mooie plek en dito accommodatie. Er wordt meer gehuurd ten koste van eigen tent of caravan. Het oriënteren naar reizen ge
9 Gesignaleerd beurt steeds meer online in plaats van uit tijdschriften of brochures. We zien kortere vakanties, maar wel vaker. Iets wat nauwelijks verandert: de populairste vakantiebestemmingen Duitsland en Frankrijk. Kortere cyclus En hoe ontwikkelt ANWB zich mee met deze trends? Van der Meijs: Informatie wordt meer op aanvraag verstrekt en men wil dit snel hebben. Daarbij moet het ook een bepaalde vorm van duiding bezitten. Kwaliteit telt voor ons zwaar en daar rekent men op. Voorbeeld: fietsroutes. We maken ze zelf en controleren ze ook. Gebruikers van de kaarten delen informatie door online of per te reageren. Daardoor kunnen we snel aanpassingen publiceren. Van de wandelgidsen verkopen we tussen 5000 en 8000 stuks en ze hebben een levensduur van drie jaar. We verwachten dat dit zal teruglopen tot ongeveer vijftien maanden. We denken zelfs aan een statiegeldsysteem voor gidsen: korting op de nieuwe gids bij inlevering van de oude. Dit is niet alleen vanwege kosten, we willen ook het papiergebruik terugdringen vanuit een duurzaamheidsprincipe. Tablet op het stuur Maar ANWB gaat nog een stapje door digitale reisgidsen modulair te maken. Van der Meijs: Je koopt dus niet een complete editie over bijvoorbeeld Frankrijk, maar alleen die delen, of streken, waar je interesse naar uit gaat. Zo n reisgids bekijk je dan op je laptop, e-reader of tablet. De tablets worden overigens steeds reisbestendiger. De eerste fietsers met een tablet op hun stuur geklemd opgeladen door flexibele zonnepanelen zijn al gesignaleerd. De uitgever denkt niet dat daarmee het papier geheel verdwijnt. De reisgidsen op papier blijven. Ik verwacht dat het mooie, luxe boeken worden om thuis te bekijken. De toekomst zal het leren. Interactiepiramide Hoe ziet die mix van media er nu precies uit? Een van de manieren om het te beschouwen is door middel van mate van betrokkenheid ofwel interactie. Van der Meijs tekent een piramide met lagen. Van onder naar boven schrijft hij daarin: tv, print, tablet, internet, smartphone, event. Dit is van passief naar actief, van lean back naar zelf doen. In het tvsegment doen wij niets. Bij ons begint het met print, ofwel papier, en dan wordt het steeds interactiever, tot en met het event, een cursus of bijeenkomst. We zien de laatste vier jaar een sterke opkomst van video. In Op Pad hebben we nu bij een op de vier items een begeleidend filmpje en dit zal de komende jaren nog sterk gaan groeien. Video geeft heel veel meerwaarde aan de informatie. Koken In de reisboeken zie je veel cross-overs met literatuur. Maakt ANWB wel eens zo n sprongetje? Van der Meijs: Soms zijn er wel dwarsverbanden met literatuur of met fictie te leggen. We hebben bijvoorbeeld Lonely Planet-titels in de winkel, omdat we dat een natuurlijke verlenging van ons assortiment vinden. We geven dikwijls leestips voor boeken mee op reis. Onze winkels springen daar op in. Laatst hadden we een actie met Jamie Oliver, want koken staat qua hobby dicht bij vakantie en zijn boeken lezen als reisverhalen. Maar in het totale assortiment is het beperkt. Flink uitpakken De kernwaarden van het merk ANWB: veiligheid, vertrouwen en zekerheid passen ook goed bij de bibliotheek, die een vertrouwde omgeving biedt met de zekerheid van een kwalitatief en onafhankelijk aanbod van (lees-)materialen. ANWB en bibliotheek zijn daarom natuurlijke partners, zou je kunnen zeggen. Wat kan de bibliotheek leren van de ANWB? Van der Meijs heeft wat tips. Werk sterk themagericht, het medium zelf is ondergeschikt. Haak in op de grote thema s. Gezinnen oriënteren zich rond kerst op vakantiebestemmingen, de Vakantiebeurs is eind januari. Dan maken mensen hun keuze. Aandacht schenken aan reizen kort voor de zomervakantie is te laat: je kunt dit het hele jaar door doen. Stel dat je aandacht schenkt aan een hobby als kamperen, caravantoeren, wandelen of fietsen: pak dan flink uit, maak er een themaweek of iets dergelijks van. Organiseer de Vakantie-idee weken, doe acties, nodig sprekers uit, vertoon goede, aansprekende films over landen. Kijk voor meer informatie over de ANWB-tijdschriften en de bestelmogelijkheden op nbdbiblion.nl of neem contact op met de afdeling verkoop via info@nbdbiblion.nl. NBD Biblion biedt de ANWB-tijdschriften aan bibliotheken aan voor de (goedkope) ledenprijs. Als u alle titels afneemt krijgt u bovendien 5 procent pakketkorting. ANWB Kampioen 2012 Bestelnr ANWB Waterkampioen 2012 Bestelnr ANWB Kampeer- en Caravankampioen 2012 Bestelnr ANWB Reizen 2012 Bestelnr ANWB Op Pad 2012 Bestelnr ANWB Promotor 2012 Bestelnr ANWB Buitenleven 2012 Bestelnr ANWB Toeractief 2012 Bestelnr Nieuws Lezen: ook voor laaggeletterden Ons land telt naar schatting anderhalf miljoen mensen boven de zestien jaar die niet of niet goed kunnen lezen, schrijven en rekenen. Dit betreft mensen met een taalachterstand, dyslectici, inburgeraars en NT2-cursisten. Ook veel kinderen en jongeren kampen met dit probleem. Binnen het fonds van NBD Biblion is aandacht voor de groep laaggeletterden met Makkelijk Lezen titels voor kinderen, jongeren en volwassenen. Makkelijk Lezen-serie Een goed voorbeeld van een Makkelijk Lezen-serie is Waanzinnig werk. Kinderen vanaf zeven jaar maken in deze serie kennis met opvallende beroepen, zoals dierenverzorger, astronaut, koorddanser en luchtverkeersleider. Deze serie heeft van de Stichting Makkelijk Lezen het keurmerk Makkelijk Lezen gekregen. Marian Hoefnagel, werkzaam voor de stichting: Wat een Kinderboekenweek Onder het motto Hallo wereld! staat het ontmoeten van andere culturen in en door verhalen centraal tijdens de komende Kinderboekenweek. Tosca Menten schrijft het Kinderboekenweekgeschenk. Fleur van der Weel en Edward van de Vendel maken het Prentenboek van de Kinder boekenweek. De Kinderboekenweek vindt dit jaar plaats van 3 tot en met 13 oktober en wordt met het Kinderboekenbal op 2 oktober officieel geopend. Bij NBD Biblion verschijnt binnenkort een bestellijst met media passend bij het thema van de Kinderboekenweek. op nbdbiblion.nl. Meer bibliotheken kiezen voor Selectieservice Met Selectieservice verzorgt NBD Biblion het selecteren van media voor bibliotheken, een belangrijke nieuwe ontwikkeling in tijden van bezuiniging. Dit selecteren deed zij al voor Bibliotheek Haarlemmermeer en zeer binnenkort gaat dit ook gebeuren voor De Bibliotheek (Eemnes, Muiden, Weesp, Wijdemeren) en Bibliotheek Huizen- Laren-Blaricum. Deze bibliotheken hebben een samenwerkingstraject en zijn in het kader van Selectieservice ook samen opgetrokken. Biblionet Drenthe gaat voor efficiëntie Biblionet Drenthe heeft een contract afgesloten met NBD Biblion voor het afnemen van Plankklaar Koppelen. Biblionet Drenthe gaat met 48 vestigingen gebruik maken van deze dienst en maakt daarmee een flinke stap in efficiency. over Plankklaar Koppelen op onze website nbdbiblion.nl. leuke onderwerpen weer! We vinden deze serie boekjes echte aanwinsten voor de grote groep zwakkere lezers in Nederland. Half september verschijnen er vier nieuwe titels in deze serie. Deze zullen gaan over werken in een museum, op een filmset, op Antarctica en werken op een bouwplaats. Week van de Alfabetisering Van 3 tot 9 september is de Week van de Alfabetisering. Tijdens deze week roept de Stichting Lezen & Schrijven organisaties en individuen op activiteiten te organiseren om de aandacht te vestigen op de aanpak van laaggeletterdheid. Onlangs hebben we onze Makkelijk Lezen titels op een rij gezet in twee mooie brochures, deze zijn online te bekijken op nbdbiblion.nl. Kijk voor achtergronden op stichtingmakkelijklezen.nl en lezenenschrijven.nl
10 Thema-aanbieding Klantenservice NBD Biblion heeft dagelijks veel contact met klanten. In deze rubriek antwoorden op een aantal veel gestelde vragen aan onze Klantenservice. V.l.n.r.: Hedy van den Broek, Vera Nieuwenburg en Ruud Vink Tot wanneer heb ik recht die ook nieuwe content bevat, op een garantiereparatie? samengevoegd. Begin novem- Een duik nemen in een andere tijd of wereld: historische fictie en films zijn populair. En welke definitie er voor het genre ook wordt gehanteerd: van het verleden wordt gesmuld. Tien romans Als de door ons geleverde uitleenklare boeken binnen één jaar na factuurdatum niet voldoen aan de kwaliteit die wij ber is het boek leverbaar. Kan ik als bibliotheek meer exemplaren van garanderen, bieden wij u een Verder ontvangen? Het verleden verbeeld gratis garantiereparatie aan. Boeken die u ná een jaar na factuurdatum voor repara- Alle Nederlandse en Vlaamse bibliotheken staan op onze verzendlijst voor Verder. Voor tie aanbiedt vallen onder de Verder is geen abonnemen- servicereparatie. Ook voor tenbestand op naam aange- Historische romans definitie van de Amerikaans Engelse Historical Novel Society. Stella Maris: vaarwel Jan van Leiden: het boeken die niet door ons zijn geleverd kunt u gebruik maken maakt. Wilt u van een bepaald nummer een of twee exempla- Wanneer is een roman een historische roman? Duidelijk is natuur- historicalnovelsociety.org/guides/defining-the-genre. dierbaar Ierland Joseph wonderbaarlijke leven van deze service. De tarieven ren extra? Dan kan dat mits de lijk dat het verhaal zich in het verleden moet afspelen. Maar in welk NBD Biblion hanteert het tweede criterium van deze Society dat O Connor (19e eeuw) van Jan Beukels Robert zijn afhankelijk van formaat en voorraad strekt. Verzending loopt verleden? NBD Biblion hanteert voor het toekennen van de genre- een auteur van historische fictie op afstand tot de gebeurtenissen Bestelnr Schneider (16e eeuw) bindwijze en zijn te vinden op middels het landelijk transport. aanduiding historisch verhaal het criterium dat het verhaal een goed moet staan niet. Zo wordt in werk van Charles Dickens ( ) Bestelnr onze website. beeld moet geven van een periode of gebeurtenissen tot de Tweede een goed beeld gegeven van het Victoriaanse tijdperk en wordt het Jacoba, dochter van Heeft u vragen over Wereldoorlog. daarom tot het historische genre gerekend. Holland Simone van Een nieuwer testament Kan ik nog kinderjury- onze producten en diensten? De tijd tot en met het interbellum is een schuivende lijn: want lang- der Vlugt (15e eeuw) Hella S. Haasse etiketten bestellen? Kijk op nbdbiblion.nl of neem zamerhand zouden romans waarin een tijdsbeeld van de Tweede Maar welke definitie ook wordt gehanteerd: zeker is dat voor veel le- Bestelnr (5e eeuw) We beschikken nog over een contact op met de Klanten- Wereldoorlog en de jaren vijftig wordt gegeven ook wel historisch ge- zers het verleden interessant, boeiend en spannend is. Overigens niet Bestelnr voorraad etiketten betreft de service (070) of noemd kunnen worden. En over een aantal jaar wordt een boek dat alleen het verleden in historische romans, maar ook in verhalende Het huis waar jij van Kinder- en Jongerenjury en klantenservice@nbdbiblion.nl. een beeld geeft van de jaren tachtig zoals Advocaat van de hanen van non-fictie zoals het werk van Geert Mak. hield Tatiana de Rosnay De aardkinderen de gouden en zilveren griffels A.F.Th. van der Heijden misschien wel bestempeld als historische roman. Naast de pure historische roman kennen genres als chicklit, streekroman en thriller het subgenre historisch: historische chicklit, histori- Films en tv-series Voor wie belangstelling heeft voor het verleden zijn er ook talloze films en tv-series. Van spektakelfilms (Ben Hur, Attila the Hun) en politiek drama (Michael Collins) tot fraaie Engelse kostuumdrama s als Lark (19e eeuw) Bestelnr Het heksenhuis Jacqueline Zirkzee (6 delen) Jean M. Auel (prehistorie) Bestelnummers: zie Aïda Pilaren van de aarde en penselen. Deze zijn nog te bestellen, maar op = op. Ik wil de boeken De omgeving en Vertel eens van COLOFON Verder is een uitgave van: NBD Biblion bv. Postbus 437, 2260 AK Leidschendam Telefoon: (070) info@nbdbiblion.nl sche streekroman en historische thriller. Een andere definitie Rise to Candleford, Pride and Prejudice, Downton Abbey en Return to Cranford. (17e eeuw) Bestelnr Ken Follett (12e eeuw) Bestelnr Aiden Chambers bestellen, maar ze zijn uitverkocht. Wanneer zijn ze weer Redactie Beatrijs Media Groep - Herbert Boland NBD Biblion - Elsje Heuff, Frank Hockx, Gonnie Knoppert, Linda Koopmans, Peter Turk, Tanja Wallroth Voor het genre worden ook andere definities gehanteerd. Zoals: a novel must have been written at least fifty years after the events described, or have been written by someone who was not alive at the time of Op internet zijn veel overzichten van historische romans en films te vinden. Daarvan hebben we een selectie gemaakt. U treft deze aan op nbdbiblion.nl. Ook voor de mediabestellijsten bij dit the- Dochter van Isfahan Anita Amirrezvani (17e eeuw) De rots van Tanios Amin Maalouf (19e eeuw) leverbaar? Op dit moment wordt er gewerkt aan een herziene uitgave. De Beeldredactie en vormgeving Beatrijs Media Groep Marc Heijmans Druk JP Offset, Duiven those events (who therefore approaches them only by research), de ma kijkt u op nbdbiblion.nl of in AIDA. Bestelnr Bestelnr twee titels zijn in deze uitgave, NBD Biblion 18 19
11 Tot slot Boekenboom Zwijndrecht heeft sinds kort een boekenboom. Wijkbewoners uit de wijk Kort Ambacht kunnen er naar keuze boeken uithalen en weer terugzetten. Leerlingen van de basisscholen De Bron en De Dolfijn verzorgen het. Ze halen afgeschreven boeken van de bibliotheek om ze in de boom een plekje te geven. Meer stad, minder natuur in prentenboeken Uit Amerikaans onderzoek blijkt dat er steeds minder vaak wilde dieren voorkomen in prentenboeken. Emeritus professor J. Allen Williams Jr. en zijn team bekeken prentenboeken die tussen 1938 en 2008 bekroond zijn met de Caldecott Award. Er werden 8100 afbeeldingen in 300 prentenboeken gevonden. De belangrijkste conclusie is dat er steeds minder wilde dieren en ruige bossen in voorkomen. Williams signaleert een opmars van de bebouwde omgeving en een vervreemding van kinderen met de natuur. Williams: Ik ben bang dat dit gebrek resulteert in minder zorgzaamheid voor de natuur, minder empathie voor wat er gebeurt met andere soorten en minder begrip voor de vele belangrijke milieuproblemen. De Hobbit jubileert In a hole in the ground there lived a hobbit. Not a nasty, dirty, wet hole, filled with the ends of worms and an oozy smell, nor yet a dry, bare, sandy hole with nothing in it to sit down on or to eat: it was a hobbit-hole, and that means comfort. Dit is de opening van het wereldberoemde boek van J.R.R. Tolkien ( ). Op 21 september is het 75 jaar geleden dat The Hobbit voor het eerst in druk verscheen. Dat wordt groots gevierd met speciale uitgaven en evenementen. Tolkien gaf The Hobbit een vervolg met de trilogie The Lord of the Rings, succesvol verfilmd door Peter Jackson, die nu ook tekent voor de verfilming van The Hobbit. De Hobbitfilm verschijnt als tweeluik: deel een The Hobbit: an Unexpected Journey wordt eind 2012 in de bioscopen verwacht, deel twee The Hobbit: There and Back Again een jaar later. Vreemdste boektitel van het jaar Onlangs is in Engeland weer de Diagram Prize for Oddest Book Title of the Year uitgereikt. De prijs bestaat al sinds 1978 en werd bedacht tegen verveling op de Frankfurter Buchmesse. Dit jaar wonnen: 1. Cooking with Poo Saiyuud Diwong 2. Mr Andoh s Pennine Diary: Memoirs of a Japanese Chicken Sexer in 1935 Hebden Bridge Stephen Curry en Takayoshi Andoh 3. The Great Singapore Penis Panic and the Future of American Mass Hysteria Scott D. Mendelson 4. Estonian Sock Patterns All Around the World Aino Praakli 5. The Mushroom in Christian Art John A. Rush Verder zocht naar wonderlijke Nederlandstalige titels en we vonden: Ik heb jouw kaas gepikt! Kerstballen breien met Arne & Carlos Orang-oetans drijven niet Zo verkoop je je schoonmoeder De houdbare vrouw Watervrees tijdens een verdrinking De afgehaalde Chinees Een goede man slaat soms zijn vrouw Er zijn er natuurlijk veel meer. Stuur uw favoriete vreemde titel aan info@nbdbiblion.nl. In het volgende nummer van Verder komen we er op terug. Eerste Nederlandse uitgave van De hobbit, 1960, vertaald door Max Schuchart. 20
Producten aangeboden door de Openbare Bibliotheek Rijssen-Holten aan het Voortgezet Onderwijs 2012-2013
Producten aangeboden door de Openbare Bibliotheek Rijssen-Holten aan het Voortgezet Onderwijs 2012-2013 Voorwoord Uw school besteedt het komend schooljaar natuurlijk veel aandacht aan mediawijsheid en
Nadere informatieDé specialist voor uw schoolmediatheek. Innovatie Kennis Kwaliteit Vernieuwing Inspiratie
Dé specialist voor uw schoolmediatheek Innovatie Kennis Kwaliteit Vernieuwing Inspiratie NBD Biblion biedt een compleet pakket producten en diensten die bijdragen aan een efficiënte en moderne bedrijfsvoering
Nadere informatieCommunicatie en informatie
Bibliotheek Hilversum heeft in september 2010 een Biebpanel in het leven geroepen. Het panel bestaat uit circa 500 leden. De groep vertegenwoordigt een doorsnede van de leden vanaf 16 jaar. Wilt u deelnemen
Nadere informatieEvent menu Minigids event app
Event menu Minigids event app Hoe en waarom een mobiele evenementen app? Introductie De evenementenbranche verandert. Een evenement is niet langer een ad hoc activiteit. Het is een belangrijk onderdeel
Nadere informatielenen & inzien lenen en inzien_folder_a5_def.indd 1 11-04-11 12:37
lenen & inzien lenen en inzien_folder_a5_def.indd 1 11-04-11 12:37 lenen en inzien_folder_a5_def.indd 2 11-04-11 12:37 lenen & inzien Bibliotheek Den Haag heeft veel te bieden, maar u zult vooral plezier
Nadere informatieKlanttevredenheid. Nieuwe directeur. Dutch Roadmap
Jaarverslag 2015 Nieuwe directeur In 2015 heeft NBD Biblion afscheid genomen van Henk Das, die veertien jaar algemeen directeur is geweest van deze organisatie. In augustus is René Leermakers gestart als
Nadere informatieSchool en computers. Paulusse BedrijfsOpleidingen
School en computers School en computers Computers zijn niet meer weg te denken uit ons leven. Kinderen van nu spelen vaak al computerspelletjes voor ze naar groep 1 gaan. Op school nemen computers een
Nadere informatieRapportage. Onderzoek: mediawijsheid onder ouders en kinderen
Rapportage Onderzoek: mediawijsheid onder ouders en kinderen In opdracht van: Mediawijzer.net Datum: 22 november 2013 Auteurs: Marieke Gaus & Marvin Brandon Index Achtergrond van het onderzoek 3 Conclusies
Nadere informatieDia 1 Introductie max. 2 minuten!
1 Dia 1 Introductie max. 2 minuten! Vertel: Deze les gaat vooral over het gebruik van sociale media. Maar: wat weten jullie eigenlijk zelf al over sociale media? Laat de leerlingen in maximaal een minuut
Nadere informatieRESULTATEN KLANTONDERZOEK 2015
RESULTATEN KLANTONDERZOEK 2015 Resultaten klantonderzoek 2015 De wereld verandert, ook die van u! De uitkomsten De aangegeven kansen voor verbetering zijn: Waar u het meest tevreden over bent: - Investeer
Nadere informatieWij gaan (voor)lezen
Wij gaan (voor)lezen Aanbod Primair Onderwijs Bibliotheek Helmond-Peel 2015-2016 De bibliotheek die ertoe doet Asten Deurne Helmond Someren 1 Voorwoord Rode Draad: Lezen is leuk! Met de hele school de
Nadere informatieFast Lane. Leeskaravaan
Fast Lane Leeskaravaan Makkelijk Lezen Young adults en volwassenen Voorjaar 2012 Makkelijk lezen-fonds voor young adults en volwassenen van NBD Biblion Lezen en schrijven, in Nederland de normaalste zaak
Nadere informatieBiblioNu in het digitale tijdperk. Inleiding. www.biblionu.nl. Onderwerpen in deze brochure: BiblioNu op internet
Inleiding Naar aanleiding van vragen van de commissie over de voorbereiding van BiblioNu op de lopende en voortschrijdende digitale ontwikkelingen bied ik u hierbij een kort overzicht aan van de huidige
Nadere informatieVerhuizing. Onderwijs. Vlaanderen. Bibliografie. POD (www.printenenbinden.nl)
Jaarverslag 2014 Verhuizing Een belangrijke ontwikkeling in 2014 was de verhuizing naar de nieuwe locatie in Zoetermeer. Onze klanten hebben van deze hele, toch zeer ingrijpende operatie, nauwelijks hinder
Nadere informatieleren & ontspannen leren en ontspannen_folder_a5_def.indd 1 11-04-11 12:44
leren & ontspannen leren en ontspannen_folder_a5_def.indd 1 11-04-11 12:44 leren en ontspannen_folder_a5_def.indd 2 11-04-11 12:45 leren & ontspannen Er valt veel te lenen in Bibliotheek Den Haag, maar
Nadere informatiede Slimme Nieuwslezer handleiding
de Slimme Nieuwslezer handleiding Versie 2.0 april 2014 0 Inhoud van deze handleiding 1 Wat is de Slimme Nieuwslezer? [pagina 3] 8 Oefenen met een dictee [pagina 10] 2 Voor welke apparaten geschikt? [pagina
Nadere informatieBACK TO SCHOOL ONDERZOEK 2015. Een onderzoek uitgevoerd door MWM² in opdracht van Spotta
BACK TO SCHOOL ONDERZOEK 2015 Een onderzoek uitgevoerd door MWM² in opdracht van Spotta Inhoudsopgave Management Summary Resultaten Achtergrond 2 3 Management summary Management summary (1/3) De zomerperiode
Nadere informatieDirecteur/bestuurder Peter Meijs aan het woord. Nieuwe leidinggevenden bij SDW stellen zich voor
SDWNIEUWS Informatie voor cliënten, ouders en cliëntvertegenwoordigers oktober 2010 BELANGRIJKE Informatie voor jou, lees dit blad goed! Directeur/bestuurder Peter Meijs aan het woord > Lees verder op
Nadere informatieLaat u verrassen en INSPIREREN!
Laat u verrassen en INSPIREREN! De Nieuwe Bibliotheek De bibliotheek is tegenwoordig zo veel meer dan alleen boek-uitleen. Boeken blijven en ze blijven belangrijk, maar media als cd s, dvd s, cd-roms,
Nadere informatieInnovatie Kennis Kwaliteit Vernieuwing Inspiratie
Innovatie Kennis Kwaliteit Vernieuwing Inspiratie Dé specialist voor elke schoolmediatheek NBD Biblion biedt een compleet pakket producten en diensten die bijdragen aan een efficiënte en moderne bedrijfsvoering
Nadere informatieuitgeverij buro70 crossmediaal activiteiten
ter info buro70 De uitgeverij - handelend onder de naam BURO70 / Uitgeverij Neuféglise - werd opgericht in september 2006. Het eerste nummer van Hap&Tap Magazine verscheen begin december dat jaar. Nog
Nadere informatieVanaf 21 januari 2014 kunnen bibliotheekleden e books lenen via www.bibliotheek.nl/ebooks.
E books om te lenen Vanaf 21 januari 2014 kunnen bibliotheekleden e books lenen via www.bibliotheek.nl/ebooks. Deze dienst in vanaf de start gelijk zo populair, dat de site regelmatig niet beschikbaar
Nadere informatieLezen is cool. Pilot met vrij lezen op vmbo- KB in Duiven slaat aan. Door: Elise Haarman
Lezen is cool Pilot met vrij lezen op vmbo- KB in Duiven slaat aan Door: Elise Haarman Toen docent Nederlands Hans van Kol vorig jaar gevraagd werd om mee te doen aan een project om zijn vmbo- leerlingen
Nadere informatie150 Tips om kinderen te laten zien dat je om ze geeft!
150 Tips om kinderen te laten zien dat je om ze geeft! Scott de Jong http://www.positiefleren.nl - 1 - Je leest op dit moment versie 2.0 van het Ebook: 150 Tips om kinderen te laten zien dat je om ze geeft.
Nadere informatielesmateriaal Taalkrant
lesmateriaal Taalkrant Toelichting Navolgend vindt u een plan van aanpak en 12 werkbladen voor het maken van de Taalkrant in de klas, behorende bij het project Taalplezier van Stichting Wereldleren. De
Nadere informatieEindrapportage Tuinvlindertelling 2013: Social networking
Eindrapportage Tuinvlindertelling 2013: Social networking Eindrapportage Tuinvlindertelling 2013 Rapportnummer 2013-022 Datum 20-11-2013 Samensteller Ineke Radstaat-Koopmans Offerte ingediend bij Prins
Nadere informatie18 december 2012. Social Media Onderzoek. MKB Nederland
18 december 2012 Social Media Onderzoek MKB Nederland 1. Inleiding Er wordt al jaren veel gesproken en geschreven over social media. Niet alleen in kranten en tijdschriften, maar ook op tv en het internet.
Nadere informatieSuccesvol campagne voeren
Succesvol campagne voeren Spread the word, spread the feeling! Campagne voeren: íedereen kan het! In deze toolkit vind je tips voor het campagne voeren. Dit is gegarandeerd het leukste onderdeel van jouw
Nadere informatieInhoud. Mijn leven. mijn vrije tijd
Inhoud Inleiding...3 Hoofdstuk 1 Hobby... 4 Hoofdstuk 2 Contact... 6 Hoofdstuk 3 Lezen... 8 Hoofdstuk 4 Kijken... 10 Hoofdstuk 5 Spelen... 12 Hoofdstuk 6 Samen in een huis... 14 Hoofdstuk 7 Op bezoek...
Nadere informatieCursussen digitale vaardigheden. januari - juni 2016
Cursussen digitale vaardigheden januari - juni 2016 Een leven lang leren Steeds meer informatie wordt digitaal aangeboden. Goede digitale basisvaardigheden zijn een voorwaarde voor informatievaardigheid.
Nadere informatieHandleiding voor de digitale les Internet in 2025 Kinderen tekenen de toekomst
Handleiding voor de digitale les Internet in 2025 Kinderen tekenen de toekomst Een digitale les voor groep 6, 7 en 8 van het primair onderwijs waarbij leerlingen nadenken over innovatieve toepassingen
Nadere informatieMINI-WHITEPAPER Personeel werven de mogelijkheden
MINI-WHITEPAPER Personeel werven de mogelijkheden Als uw bedrijf groeit of als één van uw werknemers het bedrijf verlaat, heeft u nieuw personeel nodig. U heeft echter zelf niet de tijd en/of de kennis
Nadere informatieDe Bibliotheek voor kinderdagverblijven en peuterspeelzalen
De Bibliotheek voor kinderdagverblijven en peuterspeelzalen EEN KIND DAT 15 MINUTEN PER DAG LEEST, LEERT DUIZEND NIEUWE WOORDEN PER JAAR! 1 Wat kan de Bibliotheek betekenen voor kinderdagverblijven en
Nadere informatieVan lead naar klant. Alles wat u moet weten over leads
Van lead naar klant Alles wat u moet weten over leads Leads Voor de meeste websites is hét doel: leads. Ofwel, mensen of bedrijven die interesse hebben in uw product of dienst., potentiële klanten dus.
Nadere informatieDit boek heeft het keurmerk Makkelijk Lezen gekregen. Wilt u meer weten over dit keurmerk kijk dan op de website: www.stichtingmakkelijklezen.nl.
Chatten Dit boek heeft het keurmerk Makkelijk Lezen gekregen. Wilt u meer weten over dit keurmerk kijk dan op de website: www.stichtingmakkelijklezen.nl. Colofon Een uitgave van Eenvoudig Communiceren
Nadere informatieLeden Bibliotheek lezen steeds meer e- books
Leden Bibliotheek lezen steeds meer e- books 19 augustus 2016 14:33 In Nijkerk en Hoevelaken zijn er 910 leden van de bibliotheek die een account hebben aangemaakt om e-books van de Bibliotheek te kunnen
Nadere informatieWielewoelewool, ik ga naar school! Toelichting
Zwijsen Wielewoelewool, ik ga naar school! Toelichting Inhoud Inleiding 3 Materialen 3 Voor het eerst naar school 4 Doelstelling 4 Opbouw prentenboek en plakboek 4 Werkwijze 5 Ouders 5 2 Inleiding Voor
Nadere informatiede Leespromotie Kinderboekenweek Groep 7
L e e s p a r a de Leespromotie Kinderboekenweek Groep 7?! voor alle lessen: leesboeken, waaronder boeken rond het thema van de Kinderboekenweek; kerntitels behorend bij het thema van de Kinderboekenweek
Nadere informatieWorkshop Handleiding. Verhalen schrijven. wat is jouw talent?
Workshop Handleiding Verhalen schrijven wat is jouw talent? Inhoudsopgave Hoe gebruik je deze workshop? Hoe kun je deze workshop inzetten in je klas? Les 1: Even voorstellen stelt zich kort voor en vertelt
Nadere informatie04 Factsheet Kamperen
04 Factsheet Kamperen ANWB Media en Kamperen Dankzij 130 jaar ANWB kennen we kampeerders door en door. We weten waar ze zijn, waar ze heen gaan en welk kampeermiddel ze gebruiken. En hoe hun harten te
Nadere informatie2. Wat kost HBO GO? HBO GO is onderdeel van het HBO Pakket. Daarom betaalt u er niets extra voor.
Q&A HBO GO Versie: 0 Versie: 1 Datum: 27 april 2012 ------------------------------------------------------------------------------------------------------------ Algemeen Instellingen Problemen oplossen
Nadere informatieLesbrief. Op klaarlichte dag Simone van der Vlugt
Lesbrief Op klaarlichte dag Simone van der Vlugt Doe meer met Leeslicht! Bij een aantal boeken in de serie Leeslicht kunt u een gratis lesbrief downloaden van www.eenvoudigcommuniceren.nl. In deze lesbrief
Nadere informatieDagboek Nederland onder water?! Komt Nederland onder water te staan? En wat kunnen jij en de politiek doen om dit te voorkomen?
Dagboek Dagboek Nederland onder water?! Komt Nederland onder water te staan? En wat kunnen jij en de politiek doen om dit te voorkomen? Dat het klimaat verandert is een feit. Je hoort het overal om je
Nadere informatieWat is social media nou eigenlijk?
Social media Wat is social media nou eigenlijk? Social media is een verzamelbegrip voor online platformen waar de gebruikers, zonder of met minimale tussenkomst van een professionele redactie, de inhoud
Nadere informatieCultuureducatie met Kwaliteit
Cultuureducatie met Kwaliteit Doorlopende leerlijn literatuur Groep 7 Lessenreeks basis Deze leerlijn is ontwikkeld door Bibliotheek Zoetermeer. Schrijversbezoek Informatie over Schrijversbezoek Groep
Nadere informatieDeze vragenlijst bestaat uit vijf delen, A t/m E.
Page of 6 Enquête basisonderwijs Deze vragenlijst bestaat uit vijf delen, A t/m E. Er zijn in totaal 9 vragen. A. Over jezelf Dit onderdeel bestaat uit zeven vragen. Hoe oud ben je? In welke klas zit je?
Nadere informatiede Leespromotie L e e s p a r a Kinderboekenweek Groep 7
L e e s p a r a de Leespromotie Kinderboekenweek Groep 7 voor alle lessen: leesboeken, waaronder boeken rond het thema van de Kinderboekenweek; kerntitels (indien mogelijk); Griffel- en Kinderjurywinnaars;
Nadere informatieTuinHulp.com, Nieuwe Webservice voor Hoveniersbedrijven 2014
Even voorstellen: Mijn naam is Marcel van Leeuwen, ben van oorsprong hovenier, en tuincentrum deskundige. Sinds eind jaren negentig ontwerp en publiceer ik ook websites. Nadat ik ben overgestapt naar Wordpress
Nadere informatieWerkboek Het is mijn leven
Werkboek Het is mijn leven Het is mijn leven Een werkboek voor jongeren die zelf willen kiezen in hun leven. Vul dit werkboek in met mensen die je vertrouwt, bespreek het met mensen die om je geven. Er
Nadere informatieMeer succes met je website
Meer succes met je website Hoeveel geld heb jij geïnvesteerd in je website? Misschien wel honderden of duizenden euro s in de hoop nieuwe klanten te krijgen. Toch levert je website (bijna) niets op Herkenbaar?
Nadere informatieStrategische visie. van de Drentse bibliotheken 2012-2015
Strategische visie van de Drentse bibliotheken 2012-2015 Al deze veranderingen hebben ingrijpende gevolgen De bibliotheken in Drenthe krijgen te maken met bezuinigingen en veranderende politieke opvattingen.
Nadere informatie1 3 N u t t i g e LinkedIn Tips. Haal direct meer uit je netwerk!
1 3 N u t t i g e LinkedIn Tips Haal direct meer uit je netwerk! Inleiding Allereerst wil ik u bedanken voor het downloaden van dit e-book. Na weken van voorbereiding kunnen we dan nu eindelijk dit e-book
Nadere informatieLesbrief voor leerlingen: hoe ontwerp je een omslag voor een boek
Lesbrief voor leerlingen: hoe ontwerp je een omslag voor een boek KIEZEN Een goed begin is het kiezen van het juiste boek. Er zijn zo veel mooie verhalen waardoor het soms lastig is om een goede keuze
Nadere informatieProject Alcohol 2014
Project Alcohol 2014 Naam: Jong geleerd is oud gedaan!!!! Laat je niet Naam: F L s E s E N Klas:!!! 1 Inleiding De carnaval komt eraan. Een feest dat gevierd moet worden. Maar is het feestje van plezier
Nadere informatieMinigids Event Network Hoe en waarom faciliteer ik netwerken op mijn bedrijfsevenement?
Minigids Event Network Hoe en waarom faciliteer ik netwerken op mijn bedrijfsevenement? Introductie Evenementen en congressen zijn nog steeds een belangrijk moment om nieuwe klanten aan te trekken en bestaande
Nadere informatieWelkom. GO ORGANIZING Helpt je organiseren en keuzes maken
Welkom GO ORGANIZING Helpt je organiseren en keuzes maken 1 weten SOCIAL MEDIA 2 vraag zaal Steekwoorden SOCIAL MEDIA Roep steekwoorden die bij je opkomen over SocialMedia 3 weten Programma Wat zijn Social
Nadere informatieLesbrief. De familieblues Yvonne Kroonenberg
Lesbrief De familieblues Yvonne Kroonenberg Doe meer met Leeslicht! Bij een aantal boeken in de serie Leeslicht kunt u een gratis lesbrief downloaden van www.eenvoudigcommuniceren.nl. In deze lesbrief
Nadere informatieMijn ouders zijn zo ouderwets! Kim, 8 jaar
Mijn ouders zijn zo ouderwets! Kim, 8 jaar Welkom! Mediawijsheid Kinderen zijn al vroeg wereldburger 24/7 toegang tot de wereld, via mobiel internet Kinderen kunnen veel maar kunnen ze het aan? Kritisch
Nadere informatieLesbrief 14. Naar personeelszaken.
http://www.edusom.nl Thema Op het werk Lesbrief 14. Naar personeelszaken. Wat leert u in deze les? Wanneer u zeggen en wanneer jij zeggen. Je mening geven en naar een mening vragen. De voltooide tijd gebruiken.
Nadere informatieHyves handleiding voor de Groenteman
Hyves handleiding voor de Groenteman In deze speciale Hyves handleiding voor de groenteman leest u informatie over wat dit sociale medium precies inhoudt en hoe u als groente en/of fruitspecialist Hyves
Nadere informatieVersie: 0 Versie:1 Datum: 27 april 2012 ------------------------------------------------------------------------------------------------------------
Q&A HBO Versie: 0 Versie:1 Datum: 27 april 2012 ------------------------------------------------------------------------------------------------------------ Algemeen Bestellen Betalen Analoge kijkers Technisch
Nadere informatieLesbrief: Mediawijs Thema: Mens & Dienstverlenen in de toekomst
Lesbrief: Mediawijs Thema: Mens & Dienstverlenen in de toekomst Copyright Stichting Vakcollege Groep 2015. Alle rechten voorbehouden. Inleiding Dat mensen gebruik maken van media is niet nieuw. Er zijn
Nadere informatieAanbod onderwijs 2015/2016
Aanbod onderwijs 2015/2016 Pagina LEESBEVORDERING EN TAALONTWIKKELING Lezen is van groot belang voor de ontwikkeling van het kind en zijn schoolprestaties. Met ons enthousiasme en expertise voor taal,
Nadere informatieIn deze informatiebrief de volgende onderwerpen:
Je ontvangt deze email omdat wij elkaar persoonlijk kennen. Stel je deze informatief niet op prijs, meld je dan af via de daarvoor bestemde link. Is dit e-mailadres niet correct? Mail ons dan even, alvast
Nadere informatieWerkvorm Participatie. Als ik de baas zou zijn op de BSO. Buitenschoolseactiviteiten.nl Als ik de baas zou zijn op de BSO 1
Werkvorm Participatie Als ik de baas zou zijn op de BSO Als ik de baas zou zijn op de BSO 1 Inhoudsopgave Als ik de baas zou zijn op de BSO 3 Uitvoering activiteit 4 Voorbereiding Doel en verloop spel
Nadere informatieKinderzwerfboek laat alle kinderen lezen
Kinderzwerfboek laat alle kinderen lezen Lezen is heel erg belangrijk voor je ontwikkeling. Kinderen die lezen, gaan gemiddeld drie jaar langer naar school. Hierdoor hebben ze later meer kans op een goede
Nadere informatieBiblioMemo. Handleiding voor de bibliotheek Groep 5
BiblioMemo Handleiding voor de bibliotheek Groep 5 Colofon Cubiss Tilburg, 2009 Het spel BiblioMemo is een product van NBD/Biblion en is ontwikkeld in samenwerking met Cubiss. Samenstelling: José Peijen,
Nadere informatieLes 3. Familie, vrienden en buurtgenoten
www.edusom.nl Opstartlessen Les 3. Familie, vrienden en buurtgenoten Wat leert u in deze les? Een gesprek voeren over familie, vrienden en buurtgenoten. Antwoord geven op vragen. Veel succes! Deze les
Nadere informatieDocentenhandleiding CBS in de Klas
Docentenhandleiding CBS in de Klas Groep 7/8 Dit lesmateriaal is een initiatief van het Centraal Bureau voor de Statistiek (CBS). De laatste jaren wordt er in het onderwijs steeds meer aandacht besteed
Nadere informatiePROBIBLIO / BIEBPANEL 2015-4 ACTIVITEITEN EN SAMENWERKINGSPARTNERS
VRAGENLIJST: DEFINITIEF PROBIBLIO / BIEBPANEL 2015-4 ACTIVITEITEN EN SAMENWERKINGSPARTNERS AMSTERDAM, OKTOBER 2015 MAILTEKST Subject: Uitnodiging BiebPanel onderzoek: activiteiten en samenwerkingspartners
Nadere informatieWHITEPAPER. Waarom een online magazine? Welke voordelen zijn er te behalen? Inhoud & bladritme ONLINE MAGAZINES
WHITEPAPER ONLINE MAGAZINES Waarom een online magazine? Welke voordelen zijn er te behalen? Inhoud & bladritme INTRODUCTIE Je hebt deze whitepaper gedownload omdat je geïnteresseerd bent in online magazines.
Nadere informatieActielessen. Lesbrief 3. Leren in de bibliotheek. Wat leert u in deze les? Veel succes! http://www.edusom.nl
http://www.edusom.nl Actielessen Lesbrief 3. Leren in de bibliotheek Wat leert u in deze les? Hoe je kunt leren in de bibliotheek en op het internet Grammatica: voltooide tijd Veel succes! Deze les is
Nadere informatievoor ieder wat wils bibliotheek is van altijd dichtbij gemak & inspiratie iedereen! Bent u al lid? extra voordeel Arnhem
2015 De voor ieder wat wils bibliotheek is van altijd dichtbij gemak & inspiratie iedereen! extra voordeel Bent u al lid? Arnhem voor ieder wat wils Onbegrensde collectie Lezen, luisteren, kijken en leren:
Nadere informatieA1) Kennismakingsgesprek over sociale media en internetgebruik
Mediawijsheid A1) Kennismakingsgesprek over sociale media en internetgebruik Ik heb samen met de kinderen een gesprek gevoerd over de sociale media en het internet gebruik. Ik heb voor mezelf thuis een
Nadere informatieLEESPLEIN Met lezen meer beleven
LEESPLEIN Met lezen meer beleven Leesplein.nl: dé vraagbaak voor jonge lezers en hun opvoeders Leesplein biedt al meer dan tien jaar een schat aan informatie over lezen en leesbevordering. Hierdoor is
Nadere informatieDirect aan de slag met Baby- en kindergebaren
Direct aan de slag met Baby- en kindergebaren Inhoudsopgave Welkom Blz. 3 Wat zijn baby- en kindergebaren? Blz. 4 Voordat je begint Blz. 5 De eerste gebaren Blz. 6 & 7 Gebaren- tips Blz. 8 Veel gestelde
Nadere informatieMediaprotocol: Internet Mobiele telefoon Overige mobiele gadgets Sociale media E-mail. Protocol mediagebruik Odaschool Weert november 2011 1
Mediaprotocol: Internet Mobiele telefoon Overige mobiele gadgets Sociale media E-mail Protocol mediagebruik Odaschool Weert november 2011 1 Inhoud: 1. Dit protocol 2. Afspraken voor alle kinderen 3. Praktisch
Nadere informatieIK ZIE, IK ZIE... BENNER
IK ZIE, IK ZIE... BENNER onderwijsprogramma primair onderwijs groep 5 t/m 8 INLEIDING Gerrit Benner vond de gewone wereld lang niet altijd even leuk, dus die schilderde hij ook niet. Maar achter die gewone
Nadere informatieEerwraak. Naam: Paul Rustenhoven Klas: 4GTL1 Inlever datum : Titel: Eerwraak Schrijver: Karin Hitlerman. Blz 1.
Eerwraak Naam: Paul Rustenhoven Klas: 4GTL1 Inlever datum : Titel: Eerwraak Schrijver: Karin Hitlerman Blz 1. Vra!n. 1) Wat voor soort verhaal is je boek? Mijn boek is een eigentijdsverhaal/roman 2) Waar
Nadere informatieDe bieb in De buurt 2
De bieb in de buurt 2 Inleiding De bibliotheek is een plek waar kennis, informatie, mooie verhalen en inspiratie voor het oprapen liggen. De bibliotheek dient als trefpunt in de buurt. Het is een plek
Nadere informatieZo ondersteun je jouw business met Facebook
Zo ondersteun je jouw business met Facebook Een goed begin is het halve resultaat! Graag willen wij je laten profiteren van enkele eenvoudige stappen die je kunt zetten, zodat jouw activiteiten op Facebook
Nadere informatieOuders over kindcentra
Ouders over kindcentra Oberon, september 2015 Wat vinden ouders eigenlijk van kindcentra? Kennen zij de gedachte achter Kindcentra2020? We besloten om het maar eens aan ze te vragen. Onderzoeksbureau Oberon
Nadere informatieRapportage onderzoek Tevredenheid over de bibliotheek
Rapportage onderzoek Tevredenheid over de bibliotheek Een onderzoek naar de tevredenheid over de bibliotheek Het derde BiebPanel was een onderzoek onder klanten naar de tevredenheid over verschillende
Nadere informatieSchooljaar 2015-2016 Telefoon: 040-2016092. 26 februari Weeksluiting groep 3a en 7a
t Letterken Mededelingenblad van OBS t Smelleken Emmalaan 5, 5554 JM Valkenswaard Schooljaar 2015-2016 Telefoon: 040-2016092 Uitgave: 2 februari 2016 info@obstsmelleken.nl www.obstsmelleken.nl Belangrijke
Nadere informatieDigitalisering van een familiebedrijf.
Digitalisering van een familiebedrijf. Geschreven in september 2014, onder webshop. De opdracht Gassan Diamonds is al bijna zeventig jaar een begrip op het gebied van diamanten en juwelen. Met winkels
Nadere informatieOnderzoeksdocument. Creatieve Bloeiplaats
Onderzoeksdocument Creatieve Bloeiplaats HVA Instituut voor Interactieve Media Amsterdam oktober 2008 Inhoudsopgave Inhoudsopgave...2 Inleiding...3 Doelstellingen...4 Doelgroep...5 De vragen...6 De resultaten...7
Nadere informatieDigitale prentenboeken. voorlezen leuk, gezellig én leerzaam!
Digitale prentenboeken voorlezen leuk, gezellig én leerzaam! Prentenboeken komen tot leven Digitale peuter- en prentenboeken voor op de computer en apps voor smartphone of tablet: er komen er steeds meer,
Nadere informatieHELP DE KINDERBOEKEN AMBASSADEUR! Tips en kansen voor de leesconsulent van de Bibliotheek op school
HELP DE KINDERBOEKEN AMBASSADEUR! Tips en kansen voor de leesconsulent van de Bibliotheek op school Beste leesconsulent, Jan Paul Schutten onze enige echte kinderboekenambassadeur- heeft een geweldige
Nadere informatieDit ebook heb ik geschreven op 28/10/2013 van 8:26 uur tot 9.58 uur
Dit ebook heb ik geschreven op 28/10/2013 van 8:26 uur tot 9.58 uur Inhoud Ik heb geen tijd om een ebook te schrijven!... 3 Waarom heb ik het recht om je dit te vertellen?... 4 Template voor schrijven
Nadere informatieBekijk eerst het filmpje. Ga daarna zelf aan de slag.
Appie de detective gaat op zoek naar het schrijfgeheim van Schoolschrijver Selma Noort. Filmpje Bekijk eerst het filmpje. Ga daarna zelf aan de slag. Selma Noort: Lees het begin van dit verhaal. Twee kinderen
Nadere informatieKureghemNet is een project van MAKS vzw. Computerles Programmaboekje sep dec 2014
@ KureghemNet is een project van MAKS vzw Computerles Programmaboekje sep dec 2014 2 Iedereen mee met de PC Heb je nog nooit een computer gebruikt en wil je de basis leren? Zoek je werk of wil je beter
Nadere informatieZonkinderen. Suggesties bij kern 11. Auteur: Wilma Stegeman. Boekenhoek en thematafel in kern 11. Internet. Suggesties
Zonkinderen Suggesties bij kern 11 Auteur: Wilma Stegeman In het artikel Zonkinderen kunnen heel wat werk aan op www.veiliglerenlezen.be, vindt u een aantal lees- en schrijfactiviteiten voor de uitmuntende
Nadere informatieTaal en digitaal Cursusprogramma
Taal en digitaal Cursusprogramma Juli - december 2016 Een leven lang blijven leren Steeds meer informatie wordt digitaal aangeboden. Goede digitale basisvaardigheden zijn een voorwaarde voor informatievaardigheid.
Nadere informatieWelkom, Gezien de kritiek gisteren uit de krantenwereld doen we het als NOS kennelijk nog niet zo slecht. Wellicht zelfs wel iets te goed. Althans in de ogen van sommigen. Ik heb nieuws voor jullie. We
Nadere informatieEmail Marketing CHECKLIST
Email Marketing CHECKLIST Auteur: Copyright 2011, Alle rechten voorbehouden www.emailmarketingexpert.nl 1 Inhoudsopgave Voorwoord...3 Mogelijkheden van Email marketing...4 Dé Checklist...5 Klaar?!...7
Nadere informatieAlgemeen. HOME = startpagina NBD BIBLION = achtergrondinformatie AANBIEDINGEN = overzicht acties CONTACT = speciale verzoeken indienen
Algemeen HOME = startpagina NBD BIBLION = achtergrondinformatie AANBIEDINGEN = overzicht acties CONTACT = speciale verzoeken indienen Als je al een account hebt dan kun je hier rechtstreeks inloggen. Je
Nadere informatieResearch context: van venster naar poort Onderdeel: context
Research context: van venster naar poort Onderdeel: context Naam: Zoë Tabak Klas: GAR1D Vak: Research Leraar: Harald Warmelink Datum: 15-3-2015 Inleiding Naar aanleiding van de eerste discussies binnen
Nadere informatieTaal vergroot je wereld samen met de Bibliotheek
Taal vergroot je wereld samen met de Bibliotheek Westfriese Bibliotheken jong geleerd, is oud gedaan Ruim 15% van de kinderen in Nederland loopt een risico op taalachterstand. Wie moeite heeft met lezen
Nadere informatieRapportage onderzoek digitale bibliotheek een onderzoek onder klanten naar de digitale dienstverlening van de bibliotheek. Regiobibliotheek Z-O-U-T
Rapportage onderzoek digitale bibliotheek een onderzoek onder klanten naar de digitale dienstverlening van de bibliotheek Regiobibliotheek Z-O-U-T Inhoud Beschrijving onderzoeksresultaten 3 Aanbevelingen
Nadere informatieNieuwsbrief CliëntAanZet
Nummer 4 Mei 2014 Van de redactie Kort nieuws Hallo, Hier weer een nieuwe nieuwsbrief CliëntAanZet. Heb je een leuk idee voor deze nieuwsbrief? Of wil je misschien zelf iets schrijven? Stuur een bericht
Nadere informatie