Rapport ten behoeve van accreditatie hbo bachelor opleiding Management Documentaire Informatievoorziening, deeltijd

Transcriptie

1 Rapport ten behoeve van accreditatie hbo bachelor opleiding Management Documentaire Informatievoorziening, deeltijd Hogeschool Management Documentaire Informatievoorziening

2 Rapport ten behoeve van accreditatie hbo bachelor opleiding Management Documentaire Informatievoorziening, deeltijd Hogeschool Management Documentaire Informatievoorziening Hobéon Certificering BV Februari 2005 Auditteam W.L.M. Blomen N. Munne G.J. Stoltenborg A.C. Roorda

3 INHOUDSOPGAVE 1. INLEIDING Korte historische schets Bereik van de beoordeling Beoordelingsprocedure, werkwijze en auditteam Beoordelingsprocedure en werkwijze Auditteam Deelnemers audit Programma audit 4 2. BEVINDINGEN EN BEOOR DELING Beslisregels Bevindingen en beoordeling 6 Onderwerp 1: Doelstelling opleiding 6 Facet 1.1. Domeinspecifieke eisen 6 Facet 1.2. Niveau bachelor 8 Facet 1.3. Oriëntatie hbo 10 Onderwerp 2: Programma 12 Facet 2.1. Eisen hbo 12 Facet 2.2. Relatie tussen doelstelling en inhoud programma 14 Facet 2.3. Samenhang programma 16 Facet 2.4. Studielast 18 Facet 2.5. Instroom 19 Facet 2.6. Duur 21 Facet 2.7. Afstemming tussen vormgeving en inhoud 22 Facet 2.8. Beoordeling en toetsing 24 Onderwerp 3: Inzet van personeel 26 Facet 3.1. Eisen hbo 26 Facet 3.2. Kwantiteit van het personeel 27 Facet 3.3. Kwaliteit van het personeel 28 Onderwerp 4: Voorzieningen 30 Facet 4.1. Materiële voorzieningen 30 Facet 4.2. Studiebegeleiding 31 Onderwerp 5: Interne kwaliteitszorg 32 Facet 5.1. Evaluatie resultaten 32 Facet 5.2. Maatregelen tot verbetering 33 Facet 5.3. Betrekken van medewerkers, studenten, alumni en beroepenveld 34 Onderwerp 6: Resultaten 36 Facet 6.1. Gerealiseerd niveau 36 Facet 6.2. Onderwijsrendement SAMENVATTEND OORDEEL 38 Bijlage I Verkorte CV s auditoren en onafhankelijkheidsverklaring externe auditor 40 Bijlage II Dagindeling t.b.v. accreditatie HMDI opleiding 42

4 1. INLEIDING 1.1. Korte historische schets De opleiding Management en Documentaire Informatievoorziening wordt verzorgd door de Hogeschool Management Documentaire Informatievoorziening (HMDI) en is gevestigd te Woerden. De HMDI leidt op tot HBO-bachelor en is primair beroepsgericht. Concreet betekent dit...dat in het kader van de beroepsoriëntatie een realistisch en representatief beeld van de toekomstige beroepsuitoefening wordt geschetst en de inhoud van elk programmaonderdeel vanaf het begin van de studie wordt gerelateerd aan realistische situaties uit de beroepspraktijk, zo beschrijft de hogeschool de opleiding. De Stichting Opleidingen en Examens voor Documentaire Informatievoorziening (SOD) is rond 1975 ontstaan vanuit de Vereniging SOD. In 1995 is vanuit de SOD een nieuwe stichting opgezet die zich richt op de HBO-opleiding Management en Documentaire Informatievoorziening. Beide stichtingen kenden oorspronkelijk een eigen bestuur. Vanaf 2002 worden beide stichtingen echter bestuurd door één personele unie. Het management geeft aan dat de SOD-HMDI in de afgelopen jaren geprofessionaliseerd is. Men geeft aan dat daar waar oorspronkelijk sprake was van een organisatie waarvan het bestuur dicht bij de operatie stond er nu sprake is van een goed functionerend bedrijfsbureau met voldoende bevoegdheden om de dagelijkse operatie uit te voeren en daar waar nodig, zonder inmenging van het bestuur aan te passen. Er zijn, zo laat men weten, nog steeds voldoende ambities om verder te verbeteren. Zo zijn er binnen de SOD-HMDI een aantal ontwikkelingen waar het opleidingscentrum in de komende jaren een invulling aan gaat geven: verdere digitalisering van het vakgebied, nieuwe beroepsprofielen, competentiegericht onderwijs, e-learning en de mogelijkheid van een opleiding op het niveau van Associate Degree. De SOD-HMDI kent 3 reguliere opleidingen, die in de loop der tijd zijn doorontwikkeld. De genoemde ontwikkelingen binnen het vakgebied en het onderwijs bieden de mogelijkheid om de opleidingen opnieuw en vanuit één centrale gedachte te ontwikkelen. De plannen van de SOD-HMDI houden een groot aantal veranderingen in voor de docenten, lesontwikkelaars, de medewerkers, de organisatie. Daarnaast heeft de SOD-HMDI de ambitie (verwoord in de visie) om een kenniscentrum te zijn op het gebied van documentaire informatievoorziening. Door de vele aanpassingen in de organisatie van de afgelopen jaren en het daar ontstane veranderritme ziet de SOD-HMDI dit nieuwe, grootschalige, verandertraject met veel vertrouwen tegemoet, aldus het management Bereik van de beoordeling Hobéon Certificering bv heeft als Visiterende en Beoordelende Instantie (VBI) de opleiding beoordeeld. Deze beoordeling is gericht op accreditatiebeslissing met betrekking tot de hbo bachelor opleiding deeltijd Management Documentaire Informatievoorziening. De basis voor de beoordeling van Hobéon Certificering vormt de Zelfevaluatie 2004 die door de Stichting SOD en Stichting HMDI is opgesteld in september Hobéon Certificering Eindrapport accreditatie Management Documentaire Informatievoorziening. HMDI. Versie 3a 1

5 1.3. Beoordelingsprocedure, werkwijze en auditteam Beoordelingsprocedure en werkwijze Bij de beoordeling van de betreffende opleiding is uitgegaan van het door de NVAO vastgestelde Accreditatiekader bestaande opleidingen hoger onderwijs. Hierin staan de criteria vermeld aan de hand waarvan een VBI moet bepalen of de basiskwaliteit van de, eveneens door de NVAO vastgestelde, onderwerpen en facetten als voldoende kan worden beoordeeld. Hobéon Certificering bv heeft het NVAO Accreditatiekader bestaande opleidingen hoger onderwijs nader uitgewerkt in een checklist. Voor de door Hobéon Certificering beoordeelde opleiding werd deze lijst ( Checklist Accreditatie HBO Bachelor ) gebruikt waarin per facet nadere toetspunten zijn opgenomen om de beoordeling van de facetten voor alle partijen inzichtelijker te maken. Voorafgaand aan het feitelijke accreditatie traject heeft Hobéon Certificering met vertegenwoordigers van de Hogeschool Management Documentaire Informatievoorziening over deze checklist gecommuniceerd. In deze rapportage is de beoordeling van de afzonderlijke toetspunten geaggregeerd op het niveau van de door de NVAO aangegeven onderwerpen en facetten. Met betrekking tot het opleidingsspecifieke referentiekader geldt het volgende. De HBO-opleiding Management Documentaire Informatievoorziening is uniek omdat het de enige HBO opleiding in Nederland is op het terrein van documentaire informatiemanagement. Een vergelijking met andere HBO-opleidingen op dit terrein is daarom moeilijk. Er zijn weliswaar HBO opleidingen die op onderdelen vergelijkbaar zijn met deze opleiding, bijvoorbeeld binnen het domein Economie. Maar uit de documentatie, i.h.b. daar waar verwezen wordt naar de gehanteerde opleidingskwalificaties en de doelgroep waar de opleiding zich op richt, blijkt dat deze vergelijking moeilijk te maken valt. Wel heeft HMDI zelf een set van ijkpunten ontwikkeld, die dient als een opleidingsspecifieke vertaling van het accreditatiekader van de NVAO en op een aantal aspecten een eigen (streef)norm bevat. De opleiding heeft in de zelfevaluatie aangegeven hoe zij zich verhoudt tot deze normstelling. De opleiding Management en Documentaire Informatievoorziening heeft zich voor wat betreft doelstellingen, beroepsprofiel en opleidingscompetenties in belangrijke mate gebaseerd op een beroepsprofiel en opleidingscompetenties zoals vastgesteld in overleg met het beroepenveld op het terrein van documentaire informatievoorziening. Het auditteam heeft zowel het instellingsspecifieke (de Hogeschool voor Management en Documentaire Informatievoorziening) als opleidingsspecifieke (de opleiding Management en Documentaire Informatievoorziening) referentiekader beoordeeld en vastgesteld dat deze in voldoende mate gespecificeerd zijn en passend zijn voor de opleiding die nu geaccrediteerd moet worden. Dit kader is in de voorliggende beoordeling betrokken. De beoordelingsprocedure van Hobéon Certificering kent twee hoofdmomenten: Documentenanalyse Analyse en beoordeling van de door de opleiding Management en Documentaire Informatievoorziening geleverde zelfevaluatie, inclusief de daaraan gerelateerde documentatie. Deze documentatie heeft onder ander betrekking op het kwaliteitshandboek, de studiegids HMDI , het studentenstatuut, online documentatie, het opleidingsplan, het primair proces, het verbeterplan HMDI m.b.t. beoordelen en toetsen. Uit deze documentatie ontstaat een beeld van de primaire en secundaire processen van de opleiding. Het auditteam heeft dit beeld getoetst aan zaken als: ambitieniveau, toekomstgerichtheid, innovatief vermogen, kwaliteitsbewaking via interne en externe evaluatie, arbeidsmarktrelevantie, continuïteit, studenten- en docentenbelangen. Hobéon Certificering Eindrapport accreditatie Management Documentaire Informatievoorziening. HMDI. Versie 3a 2

6 Het auditteam heeft vastgesteld dat deze zelfevaluatie en begeleidende stukken voldoende basis bieden voor de audit. Audit Een actieve controle door middel van een ééndaagse audit 1, uitgevoerd door een auditteam waarvan deel uitmaakten een onafhankelijke externe deskundige op het terrein van documentaire informatievoorziening, een hbo-student, een lead auditor en een onderwijskundige auditor annex secretaris vanuit Hobéon Certificering. De term controle refereert hierbij aan het feit dat het auditteam op verschillende niveaus (management, coördinatie, examencommissie, docenten, studenten, staf) heeft nagegaan in hoeverre de in de documentatie neergelegde processen zijn geïmplementeerd binnen de opleiding. Hiervoor zijn gesprekken gevoerd maar is ook bewijsmateriaal beoordeeld, waaronder documentatie, van uitgevoerde processen. Tijdens de audit is op een aantal punten aan de opleiding nadere informatie gevraagd. Het betreft informatie op het terrein van programma, interne kwaliteitszorg en resultaten. Op het gebied van het programma gaat het om het facet beoordelen en toetsen. Het auditteam heeft geconstateerd dat het maken van toetsen en het beoordelen van de uitkomsten ervan in de eerste plaats de verantwoordelijkheid is van de docent die de module zelf verzorgt. Hoewel er toezicht is vanuit het management en de Onderwijs Examen Commissie, is het niet duidelijk dat de betrouwbaarheid, validiteit en objectiviteit van het proces van toetsen en beoordelen hiermee in voldoende mate is gegarandeerd. Het auditteam heeft een concreet verbeterplan gevraagd aan de opleiding waarin in ieder geval de betrokkenheid van collega docenten en mogelijk van externe beoordelaars bij het systeem van beoordelen en toetsen is beschreven. De opleiding heeft medio november 2004 de gevraagde documentatie aan Hobéon Certificering geleverd. Deze is opgenomen in de voorliggende rapportage. Wat betreft de onderwerpen interne kwaliteitszorg en resultaten was het van belang dat de opleiding additionele informatie leverde wat betreft de wijze waarop HMDI het alumnivolgsysteem opzet. Het auditteam had tijdens de audit vastgesteld dat er weliswaar een aanvang is gemaakt met een alumnivolgsysteem maar dat alumni nog niet actief participeren bij de interne kwaliteitszorg of het vaststellen van de resultaten. Het verbeterplan geeft inzicht in de wijze waarop alumni betrokken zullen worden bij de interne kwaliteitszorg, i.h.b. bij de evaluatie van de inhoud en resultaten van de opleiding. Het auditteam heeft alle in het NVAO Accreditatiekader bestaande opleidingen hoger onderwijs vermelde facetten beoordeeld op basis waarvan een samenvattend oordeel per onderwerp is gegeven. Dit rapport is de weergave van het oordeel van het auditteam met daarbij de gronden waarop dat oordeel is gebaseerd. 1 Audit heeft op 8 oktober 2004 plaatsgevonden. Hobéon Certificering Eindrapport accreditatie Management Documentaire Informatievoorziening. HMDI. Versie 3a 3

7 Auditteam Het auditteam was als volgt samengesteld. Voorzitter: W.L.M. Blomen, directeur Hobéon Certificering BV. Leden: A.C. Roorda, inhoudelijk specialist. G.J. Stoltenborg, senior adviseur Hobéon Certificering BV. N. Munne, student. Secretaris: G.J. Stoltenborg, senior adviseur Hobéon Certificering BV. De expertise van het auditteam bestaat uit: expertise met betrekking tot management en documentaire informatievoorziening en het kwalificatievraagstuk binnen het hoger onderwijs; expertise ten aanzien van de ontwikkelingen binnen het vakgebied van management en documentaire informatievoorziening; expertise op het terrein van onderwijskunde resp. didactiek, inclusief de vormgeving van het primaire proces; expertise ten aanzien van de aansluiting van het beroepsonderwijs op de arbeidsmarkt; expertise ten aanzien van auditing. Zie voor curricula vitae bijlage I Deelnemers audit Het auditteam heeft tijdens de audit gesprekken gevoerd met gesprekspartners afkomstig van de hogeschool en de opleiding. Het betreft: de directeur, de opleidingsmanager, voorzitter bestuur, docenten en studenten (zie voor een volledig overzicht van de deelnemers aan de audit: bijlage II) Programma audit Zie bijlage II. Hobéon Certificering Eindrapport accreditatie Management Documentaire Informatievoorziening. HMDI. Versie 3a 4

8 2. BEVINDINGEN EN BEOORDELING 2.1. Beslisregels Met als uitgangspunt de Beslisregels Accreditatie zoals vastgelegd in het NVAO Accreditatiekader heeft Hobéon Certificering de volgende beslisregels toegepast. A. De scores op de per onderwerp gerubriceerde facetten leiden tot een score op het betreffende onderwerp en wel volgens de regels onder C. B. Binnen de beoordeling van een facet is er ruimte voor een eigen afweging van het auditteam: Uitvoering/praktijk weegt zwaarder dan beleid/theorie; (beter een goed functionerende regeling die slecht is opgeschreven dan omgekeerd); Primaire processen wegen zwaarder dan secundaire; C. Van facetten naar onderwerp. Hier geldt het volgende: een onderwerp kan volgens de NVAO Beslisregels Accreditatie slechts voldoende of onvoldoende scoren; een onderwerp krijgt de score voldoende indien alle facetten tenminste voldoende hebben gescoord of indien één facet onvoldoende en de overige tenminste voldoende hebben gescoord, mits er een acceptabel verbeterplan beschikbaar is voor het facet met de score onvoldoende ; een onderwerp krijgt de score onvoldoende indien één facet onvoldoende heeft gescoord en er geen acceptabel verbeterplan voor dit facet beschikbaar is; een onderwerp krijgt de score onvoldoende indien meer dan één facet onvoldoende heeft gescoord, ongeacht of er voor die facetten acceptabele verbeterplannen zijn. D. Indien voor een onderwerp een hogere score dan voldoende gerechtvaardigd is, dan wordt dat met inachtneming van de regels onder E, als extra aantekening vermeld. E. Met betrekking tot de extra aantekening geldt het volgende: een onderwerp krijgt de extra aantekening goed indien alle facetten goed hebben gescoord of indien één facet voldoende en de overige facetten goed of excellent hebben gescoord; een onderwerp krijgt de extra aantekening excellent als alle facetten excellent hebben gescoord of indien één facet goed en de overige facetten excellent hebben gescoord; een onderwerp krijgt geen extra aantekening indien één van de facetten onvoldoende heeft gescoord. Hobéon Certificering Eindrapport accreditatie Management Documentaire Informatievoorziening. HMDI. Versie 3a 5

9 2.2. Bevindingen en beoordeling Onderwerp 1: Doelstelling opleiding Dit onderwerp kent drie facetten: 1. domeinspecifieke eisen; 2. niveau bachelor; 3. oriëntatie hbo. Facet 1.1. Domeinspecifieke eisen Beoordelingscriteria Het facet Domeinspecifieke Eisen van het onderwerp Doelstelling Opleiding wordt beoordeeld aan de hand van het volgende NVAO-criterium: Sluiten de eindkwalificaties van de opleiding aan bij de eisen die door (buitenlandse) vakgenoten en de beroepspraktijk gesteld worden aan een opleiding in het betreffende domein (vakgebied/discipline en/of beroepspraktijk)? Bevindingen De opleiding heeft in overleg met het beroepenveld de eindkwalificaties opgesteld. Het auditteam heeft vastgesteld dat de leden die deel uit maken van de beroepenveldcommissie representatief zijn voor dit beroepenveld. Vanuit de generieke HBO-kwalificaties die geformuleerd zijn in de studiegids heeft de opleiding vervolgens met medewerking van deskundigen uit het beroepenveld een beroepsprofiel opgesteld voor de manager documentaire informatievoorziening. Het bestuur van de hogeschool bestaat voor een belangrijk deel uit vertegenwoordigers van het werkveld van documentaire informatievoorziening. Het auditteam constateert op basis van documenten en uit gesprekken dat de opleiding eens in de drie jaar met beroepsbeoefenaren een analyse uitvoert van de ontwikkelingen binnen het vakgebied en de consequenties hiervan voor de opleiding. De laatste bijeenkomst van de beroepenveldcommissie vond plaats in het voorjaar van In het thans gebruikte opleidingsplan is een vergelijking opgenomen tussen het oude en het nieuwe beroepsprofiel van de manager documentaire informatievoorziening. Het recente overleg met het beroepenveld was aanleiding om in de opleiding het accent te verleggen. Het auditteam kan a.d.h.v. het nieuw opgestelde beroepsprofiel vaststellen dat contacten met het beroepenveld leiden tot substantiële wijzigingen en aanvullingen in het profiel en de kwalificaties. Zo zijn kwalificaties toegevoegd op het terrein van management (kennis van managementstijlen, verandermanagement, informatiewetgeving, kosten/baten analyses) wordt er meer verwacht op het terrein van sociale vaardigheden, is kwaliteitszorg toegevoegd evenals meer persoonsgebonden kwalificaties als het hebben van ambitie, het bedrijfsmatig kunnen denken, enthousiasmerend en integer handelen. Het auditteam merkt op dat de vertaling van relevante wetgeving naar het studieprogramma mager is. Zo komen weliswaar ontwikkelingen op het terrein van de archiefwet naar de informatiewet aan de orde maar te summier. Uit de gesprekken is gebleken dat alle docenten van de opleiding werkzaam zijn in het werkveld. Daardoor zijn zij enerzijds in staat hun onderwijs met praktijkvoorbeelden te verrijken, anderzijds traceren zij trends/ontwikkelingen in het werkveld om deze vervolgens direct te vertalen naar de eindkwalificaties en het curriculum. Het betreft een op de Nederlandse markt georiënteerde opleiding. Internationale contacten m.b.t. het opstellen van kwalificaties zijn er niet. Het auditteam heeft vastgesteld dat de eisen van afgestudeerden ten aanzien van taken, deskundigheid en beroepseisen uit het beroepsprofiel zijn terug te vinden in de eindkwalificaties. Hobéon Certificering Eindrapport accreditatie Management Documentaire Informatievoorziening. HMDI. Versie 3a 6

10 Het auditteam merkt op dat de opleiding management DIV een deeltijdopleiding is die gevolgd wordt door een vrij afgebakend deel van de arbeidsmarkt, namelijk werknemers die al werkzaam zijn binnen de sector documentaire informatievoorziening (dit is een eis om toegelaten te worden tot de opleiding). Uit gesprekken met studenten is het auditteam gebleken dat zij van de opleiding eisen dat deze relevant voor hen is en tevens up to date en dus aansluit bij de laatste ontwikkelingen in het werkveld. De opleiding, zo blijkt uit de documenten als uit gesprekken tijdens de audit dat de opleiding goed aansluit bij hetgeen het beroepenveld vraagt. Oordeel Het auditteam komt tot het oordeel voldoende op basis van documenten en gesprekken met de directeur, de opleidingsmanager en studenten. De eindkwalificaties zijn voldoende geborgd in het werkveld en worden door relevante personen, waaronder vertegenwoordigers uit het beroepenveld en eigen docenten, herzien. Het auditteam heeft zelf uit een document kunnen afleiden dat er sprake is van wijzigingen in profiel resp. kwalificaties indien de arbeidsmarkt dit aangeeft. Hobéon Certificering Eindrapport accreditatie Management Documentaire Informatievoorziening. HMDI. Versie 3a 7

11 Facet 1.2. Niveau bachelor Beoordelingscriteria Het facet Niveau Bachelor van het onderwerp Doelstelling Opleiding wordt beoordeeld aan de hand van het volgende NVAO-criterium: Sluiten de eindkwalificaties van de opleiding aan bij algemene, internationaal geaccepteerde beschrijvingen van de kwalificaties van een Bachelor? Bevindingen De eindkwalificaties zoals deze geformuleerd zijn op de website, de studiegids en in het opleidingsplan tonen aan dat deze opgesteld zijn op het niveau van een HBO-bachelor. Zo zijn er eindkwalificaties opgenomen die herkenbaar verwijzen naar zowel meer algemene HBO-kwalificaties als naar specifiek op deze opleiding gerichte kwalificaties. Voorbeelden van eerstgenoemde typen kwalificaties zijn: Flexibel en competent handelen in complexe en uiteenlopende situaties; Creativiteit: het vermogen om vindingrijke oplossingen te bedenken; Pro-actieve en responsieve houding; Sociale vaardigheden (slecht nieuwsgesprek, leren luisteren, onderhandelen). Voorbeelden van opleidingsspecifieke kwalificaties: Innoveren en adviseren met betrekking tot de doeltreffendheid en doelmatigheid van documentaire informatievoorziening; Kennis van het organiseren van het opslaan c.q. digitaliseren van documentaire informatie; Kennis van essentiële onderdelen, zoals kennis van informatietalen, toepassing van ICT record management en record keeping systems en informatiebeheer. Kennis van informatiewetgeving. Het auditteam heeft in de studiegids additionele competenties op het terrein van zelfsturing, transfer en leren-leren aangetroffen. Uit de gesprekken met vertegenwoordigers van de opleiding tijdens de audit is duidelijk geworden dat juist deze additionele competenties in de opleiding het praktijkkarakter van de opleiding bepalen: van volwassen studenten met enige jaren leer- en werkervaring mag verwacht worden dat zij beschikken over voldoende zelfsturing, dat zij in staat zijn het geleerde toe te passen in de werksituatie (transfer) en dat zij tijdens de opleiding de attitude ontwikkelen om en de noodzaak inzien van zich verder te bekwamen in het vakgebied (leren-leren). De hogeschool heeft, zo is het auditteam gebleken na bestudering van het opleidingsplan en de kwalificaties zoals deze terug te vinden zijn op de HMDI-site, in voldoende mate de opleidingskwalificaties geborgd in de Dublindescriptoren. Dat dit op een adequate wijze is gebeurd, blijkt uit het volgende voorbeeld, afkomstig van de website die toegankelijk is voor studenten. Doel en eindniveau. Het algemene leerdoel van deze module is als volgt geformuleerd: U bent in staat administratieve processen, gericht op beheersing en sturing van een organisatie te analyseren. Daarnaast heeft u inzicht in het beheersinstrumentarium (in de vorm van o.a. interne controlemaatregelen) teneinde als manager processen te kunnen beheersen en te kunnen (bij)sturen. De student verwerft kennis en inzicht, en past deze kennis en inzicht toe met betrekking tot: Het opstellen van een procesbeschrijving Het analyseren van een proces en zonodig herontwerpen aan de hand van de gestelde doelstellingen Het onderscheiden van processen in hoofdprocessen, werkprocessen en werkinstructies en de relaties onderkennen tussen de verschillende processen onderling Hobéon Certificering Eindrapport accreditatie Management Documentaire Informatievoorziening. HMDI. Versie 3a 8

12 Het definiëren van kritische stappen in het procesmanagement en het bedenken van creatieve oplossingen voor problemen Het onderkennen van kritische succesfactoren en interne controlemaatregelen, die essentieel zijn om als manager het proces te kunnen beheersen en te sturen Toepassen kennis en inzicht, oordeelsvorming: Procesbeschrijvingen te maken en te analyseren Een bevoegdheids- en verantwoordelijkheidsverdeling te analyseren Een doelmatigheidsonderzoek uit te voeren De vereisten voor een adequaat interne-beheersingssysteem en interne-betrouwbaarheidssysteem op te noemen. Dit voorbeeld maakt inzichtelijk op welke wijze de Dublin-descriptoren toch terugkomen in de eindkwalificaties van de opleiding. Oordeel Het auditteam komt tot een beoordeling voldoende van dit facet. De opleiding hanteert eindkwalificaties die in voldoende mate het hbo-niveau weergeven. Het auditteam is van mening dat de opleiding de eindkwalificaties wel dient te rubriceren onder de verschillende Dublin-descriptoren. Zo houdt de opleiding voldoende zicht op de mate waarin de opleiding voldoet aan deze descriptoren. Ook kan deze onderverdeling behulpzaam zijn bij het realiseren binnen de opleiding van een juist evenwicht wat betreft kennis en inzicht, toepassen van kennis en inzicht, oordeelsvorming en leervaardigheden. Hobéon Certificering Eindrapport accreditatie Management Documentaire Informatievoorziening. HMDI. Versie 3a 9

13 Facet 1.3. Oriëntatie hbo Beoordelingscriteria Het facet Oriëntatie HBO van het onderwerp Doelstelling Opleiding wordt beoordeeld aan de hand van de volgende NVAO-criteria: Zijn de eindkwalificaties van de opleiding mede ontleend aan de door (of in samenspraak met) het relevante beroepenveld opgestelde beroepsprofielen en/of beroepscompetenties? Sluiten de eindkwalificaties van de opleiding aan bij het niveau van een beginnend beroepsbeoefenaar in het relevante beroepenveld waarvoor de betreffende opleiding vereist of dienstig is? Bevindingen Zowel het beroepsprofiel als de eindkwalificaties sluiten aan bij de eisen van het beroepenveld. Daarnaast sluiten de eisen aan bij de wensen van de groep deeltijdstudenten, zo blijkt uit gesprekken en de documentatie. Het auditteam constateert op basis van gesprekken, notities en de informatie die terug te vinden is op de HMDI website dat de algemene opleidingskwalificaties en de beroepsspecifieke kwalificaties het niveau aangeven dat van een afgestudeerde op het terrein van management binnen het vakgebied documentaire informatievoorziening wordt verwacht. De opleiding heeft een sterke band met het beroepenveld. Dat wil zeggen: het werkveld heeft invloed op de kwalificaties en de inhoud van de opleiding. Kerndocenten en docenten 2 hebben een duobaan, zo bleek tijdens de audit en uit documentatie: ze voeren daarbij zelf werkzaamheden uit op het terrein van documentaire informatievoorziening en zijn daardoor in staat om de relevantie van de kwalificaties, het curriculum en het hboniveau van de opleiding te beoordelen en waar nodig aan te passen. Een belangrijke taak voor de documentmanager is gelegen in het initiëren van de ontwikkeling van een document structuurplan zo is gebleken tijdens de bestudering van de documentatie. De opleiding besteedt binnen information retrieval aandacht aan dit onderdeel: binnen de HMDI worden binnen dit vakgebied meerdere standaards behandeld, waaronder Remano : zo is het auditteam gebleken tijdens de audit. Studerenden geven aan dat zij in de geboden opleiding in voldoende mate het hbo-niveau terugvinden. Het auditteam merkt op dat één van de kenmerken van hbo-niveau is dat de MBO-student, i.t.t. bijvoorbeeld een mbo er, meer zelf moet doen: bij een HBO-studie is de balans t.o.v. een -studie, meer naar de kant van zelfstudie verschoven. Dit is bij deze HBO-studie, zo laten studenten tijdens de audit expliciet weten, duidelijk het geval. Zoals eerder aangegeven is een van de toelatingseisen om tot deze opleiding toegelaten te worden dat de student ten minste in het bezit is van een diploma op middelbaar niveau (MBO, HAVO of VWO) en tenminste één jaar werkervaring. Ook het curriculum en de hierbij gehanteerde werkvormen, i.c. het didactisch concept waarbij zelfwerkzaamheid centraal staat, toont aan dat de opleiding in voldoende mate georiënteerd is op het HBO. De didactische opzet van de modules binnen de HMDI gaat uit van een moduleopbouw die aansluit bij toepasbaar en functiegericht opleiden van de manager documentaire informatievoorziening. Niet alleen het overdragen van kennis staat centraal belangrijk is het verwerven van competenties: het kunnen toepassen van het geleerde in de praktijk. Centraal binnen de opleiding staan de volgende twee thema s: Van de praktijk voor de praktijk. De HMDI opleiding richt zich op het aanleren van competenties met betrekking tot kennis en vaardigheden, inzicht, attitudes en leerdoelen die samenhangen met persoonlijkheidskenmerken. Deze competenties zijn gerelateerd aan de praktijk/werkervaring van de student. 2 Binnen HMDI wordt een onderscheid gemaakt tussen kerndocenten en docenten. Het meest in het oog springende verschil tussen beide is de specifieke verantwoordelijkheid van kerndocenten voor één kennisgebied binnen de opleiding. Hobéon Certificering Eindrapport accreditatie Management Documentaire Informatievoorziening. HMDI. Versie 3a 10

14 Zelfstandig leren. Didactisch uitgangspunt is dat de studenten zelf verantwoordelijk zijn voor hun studie en actief omgaan met de lesstof volgens het leren-leren principe. Het aanbieden van informatie aan een student leidt niet zonder meer tot leren. Studenten moeten steeds de gelegenheid krijgen de aangeboden informatie te verwerken, zodat er transfer kan plaatsvinden. Didactische werkvormen Didactische werkvormen zijn door het didactisch handelen uitgelokte interacties tussen de docent en de student met het oog op het bereiken door de student van vooraf bepaalde doelstellingen. Er bestaat een groot aantal didactische werkvormen om de studenten de lesstof te laten verwerken. Voorbeelden van didactische werkvormen zijn action learning, e-learning, zelfstandig werken en groepswerk. Het gemeenschappelijke kenmerk van deze werkvormen is dat de student zoveel mogelijk actief en zelfstandig bezig is met het verwerken en verwerven van informatie. Naarmate de HMDI vordert in leerjaren wordt het aandeel van de student en zijn praktijk/werkervaring binnen de modules groter. De student reflecteert, brengt de informatie in verband met reeds aanwezige kennis, observeert kritisch, probeert de informatie terug te vinden, te reproduceren en vormt een eigen mening. Voorop staat het geleid ontdekkend leren van de student, waarbij het geven van feedback door de docent een onmisbare schakel vormt. Oordeel Het auditteam beoordeelt dit facet met voldoende. Uit de beschrijving van de kwalificaties, het curriculum en de reacties van de studenten blijkt dat het facet oriëntatie HBO voldoende geborgd is. Algemeen oordeel voor het onderwerp Doelstelling Opleiding : De opleiding heeft de eindkwalificaties afgeleid van de eisen die het werkveld stelt aan afgestudeerden. Studenten geven zelf aan dat zij een opleiding volgen die duidelijk geënt is op het hbo en aansluiting biedt bij hun dagelijkse werkzaamheden. De opleiding heeft banden met het werkveld, o.a. via de kerndocenten van de opleiding, de beroepenveldcommissie, het bestuur en de docenten. Het auditteam beoordeelt dit onderwerp daarmee als voldoende. Hobéon Certificering Eindrapport accreditatie Management Documentaire Informatievoorziening. HMDI. Versie 3a 11

15 Onderwerp 2: Programma Dit onderwerp kent acht facetten: 1. eisen hbo; 2. relatie tussen doelstellingen en inhoud; 3. samenhang programma; 4. studielast; 5. instroom; 6. duur; 7. afstemming tussen vormgeving en inhoud; 8. beoordeling en toetsing. Facet 2.1. Eisen hbo Beoordelingscriteria Het facet Eisen HBO van het onderwerp Programma wordt beoordeeld aan de hand van de volgende NVAO-criteria: Vindt kennisontwikkeling van studenten plaats via vakliteratuur, aan de beroepspraktijk ontleend studiemateriaal en via interactie met de beroepspraktijk en/of (toegepast) onderzoek? Heeft het programma aantoonbare verbanden met actuele ontwikkelingen in het vakgebied / de discipline? Waarborgt het programma de ontwikkeling van beroepsvaardigheden en heeft het aantoonbare verbanden met de actuele beroepspraktijk? Bevindingen Uitgangpunten van de opleiding kunnen als volgt geformuleerd worden: opleiden is het ontwikkelen van competenties, van de praktijk voor de praktijk en zelfstandig leren leren. De opleiding biedt studenten een curriculum, zo heeft het auditteam geconstateerd a.d.h.v. de documentatie, waaruit een actuele beroepsuitoefening naar voren komt. Binnen zowel de beroepsmatige- als de beroepsondersteunende vakken is de actualiteit in voldoende mate geborgd, zo blijkt uit de studiegids, de kwalificaties en het curriculum. De opleiding gaat in haar opzet uit van een moduleopbouw die aansluit bij toepasbaar en functiegericht opleiden. Hierbij staat niet alleen het overdragen van kennis centraal maar ook het ontwikkelen van competenties. De opleiding richt zich op het aanleren van competenties die duidelijk een band hebben met de praktijk. Dit impliceert dat het studiemateriaal direct afkomstig is uit de praktijk. Het auditteam heeft dit kunnen constateren a.d.h.v. de bestudering van het curriculum en de concreet uitgewerkte lesstof. Docenten die ook werkzaam zijn in de praktijk van de documentaire informatievoorziening leveren aan de praktijk ontleend studiemateriaal aan. De literatuurlijst is bestudeerd door het auditteam. Geconstateerd is dat deze in voldoende mate aansluit op zowel de kwalificaties en het curriculum als het hbo-niveau. Zo treffen we literatuur aan: Ahaus C.T.B., Diepman F.J.; Balanced Scorecard & Model Nederlandse kwaliteit; Deventer Baarda D.B., de Goede M.P.M.; Basisboek Methoden en Technieken; Groningen Crins H.W., Derksen Th.J.G.; AIV: Informatiekunde voor het HBO. Schoonhoven, Veruit de meeste boeken zijn van recente datum, d.w.z. verschenen na 2000, en worden regelmatig geactualiseerd. De meeste literatuur dienen studenten zich zelfstandig eigen te maken waarmee de opleiding aansluit bij de wensen van de studenten: zelfstudie staat in deze deeltijdopleiding centraal waarbij studenten zelf kunnen bepalen wanneer zij studeren. Waarborging dat het programma voldoende actueel is, ligt in handen van zowel de beroepenveldcommissie als docenten. Het auditteam heeft geconstateerd dat docenten actuele ontwikkelingen binnen het vakgebied kunnen toevoegen aan de digitale leeromgeving en deze en direct beschikbaar stellen aan studenten. Het auditteam constateert dat de inhoud van de site regelmatig wordt vernieuwd. Zo krijgen studenten één à twee keer per week een mail afkomstig van de opleiding met een link naar updates. Hobéon Certificering Eindrapport accreditatie Management Documentaire Informatievoorziening. HMDI. Versie 3a 12

16 Beroepsvaardigheden worden binnen de opleiding, zo blijkt uit het curriculum en uit gesprekken met studenten, In voldoende mate ontwikkeld. De relatie met de praktijk en het feit dat vrijwel alle docenten tevens werkzaam zijn in de praktijk is voldoende garantie dat studenten díe beroepsvaardigheden ontwikkelen die gelet op de kwalificaties noodzakelijk zijn. De studenten geven aan dat zij,door de praktijkgerichtheid van de opleiding, voldoende voorbereid stage kunnen lopen. Oordeel Het auditteam beoordeelt dit facet als voldoende. De opleiding heeft blijk gegeven van voldoende banden met de praktijk. De gebruikte literatuur wordt regelmatig herzien waarbij nieuwe ontwikkelingen gemonitord worden door met name docenten. Het is met name de relatie van de docenten met de praktijk die het auditteam als waardevol beoordeelt. Hobéon Certificering Eindrapport accreditatie Management Documentaire Informatievoorziening. HMDI. Versie 3a 13

17 Facet 2.2. Relatie tussen doelstelling en inhoud programma Beoordelingscriteria Het facet Relatie tussen doelstellingen en inhoud programma van het onderwerp Programma wordt beoordeeld aan de hand van de volgende NVAO-criteria: Is het programma een adequate concretisering van de eindkwalificaties qua niveau, oriëntatie en domeinspecifieke eisen? Zijn de eindkwalificaties adequaat vertaald in leerdoelen van (onderdelen van) het programma? Biedt de inhoud van het programma studenten de mogelijkheid om de geformuleerde eindkwalificaties te bereiken? Bevindingen De opleiding geeft zowel op de interne site, als in het opleidingsplan en in de studiegids een goed beeld van de eindkwalificaties van de opleiding. Het auditteam constateert dat op de website van de opleiding op een informatieve wijze de structuur van modules en hun inhoud weergegeven worden. Ter illustratie geven wij een voorbeeld van de wijze waarop kwalificaties zijn uitgewerkt in de module Technische Infrastructuur. De kwalificatie luidt: U bent in staat een overzicht te geven van (voor het vakgebied) relevante applicatiesoftware, de componenten van een computerconfiguratie te benoemen en de basisbegrippen uit de datacommunicatie en de telematica te omschrijven. U kunt de fasen uit de systeemontwikkeling en de verschillende vormen van het beheer van de informatievoorziening omschrijven. Vervolgens wordt deze kwalificatie uitgewerkt in een aantal doelstellingen: de belangrijkste functies van informatie binnen een organisatie weergeven; de relatie tussen organisatie, informatievoorziening en informatietechnologie beschrijven; de basisbegrippen binnen de informatietechnologie benoemen en in relatie brengen met de ontwikkelingen binnen de documentaire informatieverzorging. de componenten van een computerconfiguratie benoemen en aangeven hoe globaal een computerconfiguratie werkt; een overzicht geven van relevante applicatie- en systeemsoftware. Deze doelstellingen zijn vervolgens kort uitgewerkt in de module Technische infrastructuur zodat er een beeld ontstaat van de inhoud en achtergrond van deze module. Hierin is beschreven hoe belangrijk bij de uitvoering van de meeste activiteiten in een organisatie een goede informatieverzorging is. De informatieverzorging regelt onder andere de afstemming tussen diverse deelactiviteiten. Daarnaast is de informatieverzorging een hulpdoel om de activiteiten zelf goed uit te kunnen voeren. Veel van de werkzaamheden worden verricht met behulp van een geautomatiseerd informatiesysteem: in een georganiseerde combinatie van hardware, software, communicatienetwerken en gegevensbronnen, die informatie verzamelt, verwerkt en verspreidt binnen of ten behoeve van een organisatie. In deze module wordt concreet aandacht besteed aan de technische infrastructuur, die als basis dient voor informatie als volwaardige productiefactor. De technische infrastructuur wordt in deze module beschouwd als een onderdeel van de Informatie- en Communicatietechnologie. Alle modulen zijn aantoonbaar gebaseerd op leerdoelen die vervolgens (zie bovenstaand voorbeeld) afgeleid zijn van kwalificaties. De beschrijving van de opzet van modulen in de modulewijzer en de hierop volgende uitwerking in leerdoelen, programma, opdrachten en literatuur is helder en overzichtelijk. Het auditteam heeft steekproefsgewijs het curriculum doorgenomen en geconstateerd dat de trits kwalificatie, doelstellingen en curriculum voldoende en herkenbaar is uitgewerkt. Hobéon Certificering Eindrapport accreditatie Management Documentaire Informatievoorziening. HMDI. Versie 3a 14

18 Op basis van de beschikbare documenten en gesprekken is duidelijk geworden dat de uitgangspunten van de opleiding, i.c. het didactisch model van de opleiding, voldoende helder zijn terug te vinden in het curriculum. Studenten dienen voorafgaand aan een module de bijbehorende lesstof door te hebben genomen. Vervolgens volgen zij de les waarna er (praktijk)opdrachten volgen. Studenten geven aan de praktijkgerelateerdheid van het didactisch concept belangrijk te vinden. Beoordeling Het auditteam komt tot het oordeel voldoende voor dit facet. De opleiding heeft op een inzichtelijke wijze het curriculum afgeleid van doelstellingen die op hun beurt zijn afgeleid van kwalificaties. Zowel de studiegids als de HMDI-site geven studenten voldoende informatie om hen enerzijds adequaat voor te bereiden op de verschillende studieonderdelen, anderzijds om zelf een beeld te vormen over welke competenties of kwalificaties men na afronding van de module dient te beschikken. Hobéon Certificering Eindrapport accreditatie Management Documentaire Informatievoorziening. HMDI. Versie 3a 15

19 Facet 2.3. Samenhang programma Beoordelingscriteria Het facet Samenhang programma van het onderwerp Programma wordt beoordeeld aan de hand van het volgende NVAO-criterium: Is het studieprogramma inhoudelijk samenhangend? Bevindingen Het auditteam constateert na bestudering van de studiegids en het opleidingsprogramma dat het curriculum in feite is ingericht rond de kerngebieden: bestuurlijke informatievoorziening, information retrieval, record management, management en organisatie, automatisering informatievoorziening. Tijdens het eerste studiejaar worden de grondslagen van de kerngebieden behandeld. Het tweede jaar bestaat met name uit een verdere verdieping in deze kerngebieden. Tijdens het derde en vierde jaar zijn het inzicht (in concepten), toepassing van kennis en vaardigheden die centraal staan. De opleiding biedt daarmee studenten een didactisch verantwoorde opleiding aan. Zo wordt studenten tijdens de eerste fase van de studie een goed theoretisch fundament (kennis) geboden. Naarmate zij meer kennis vergaren ontstaat er inzicht in het vakgebied in het algemeen en hun eigen beroepspraktijk in het bijzonder. Uit de beschrijving van het programma blijkt dat alle relevante disciplines aan bod komen in een multidisciplinaire benadering. Hierdoor wordt een integratie van kennis, inzicht en vaardigheden bereikt zo blijkt uit gesprekken met studenten. In feite is hiermee de samenhang in het programma geborgd: geen vaardigheid zonder inzicht en geen inzicht zonder kennis. Bestudering van het curriculum en het opleidingsplan laat zien dat binnen het curriculum behalve vijf kerngebieden tevens een aantal lijnen aan te wijzen is die kenmerkend zijn voor de inrichting van het onderwijs: kennis gestuurd, praktijkgestuurd, studentgestuurd en praktijkwerkervaring. Uitgangspunt is hierbij dat naarmate de student het curriculum verder doorlopen heeft, hij/zij in toenemende mate zelfstandig leert: in het opleidingsplan lezen wij dat studenten de basis aangereikt krijgen die nodig is...om slagvaardig binnen de beroepspraktijk aan de slag te gaan. Een goede uitwerking van de samenhang van het programma is terug te vinden in de opbouw van de modules. Is er in het eerste en tweede jaar sprake van modules als: structuur en cultuur van organisaties, record destination, metadatabeheer en methoden en technieken. In het derde en vierde jaar is veelal sprake van het kunnen toepassen van de kennis die de student in eerste beide studiejaren verworven heeft getuige modules als: werkconferentie, presentatie systeemontwikkeling, visieontwikkeling en adviesvaardigheden en onderhandelen. Laatstgenoemde voorbeeld brengt het auditteam bij een opvallend kenmerk van de opleiding: de hoge mate van studentgecentreerdheid van het onderwijs. De verschillende achtergronden van studenten vraagt om maatwerk waarbij een aanzienlijk deel van het curriculum gericht is op de persoonlijke ontwikkeling. Bestudering van het leerplan maakt duidelijk dat ook op dit punt sprake is van inhoudelijke samenhang : gedurende het hele curriculum komt deze persoonlijke ontwikkeling van de student terug. Bijvoorbeeld: in het eerste jaar wordt de module communicatieve vaardigheden behandeld, in het tweede jaar management en leidinggeven. In het derde en vierde jaar zien we dat het aantal modulen dat direct of indirect gerelateerd is aan deze persoonlijke ontwikkeling toenemen met modulen als: persoonlijke ontwikkeling en samenwerking, individueel procesverslag en adviesvaardigheden en onderhandelen. Het auditteam constateert dat deze samenhang in de praktijk ook daadwerkelijk gerealiseerd wordt. Studenten geven tijdens de audit aan dat zij het programma voldoende samenhangend vinden. De rol van docenten is hierbij van belang: door hun theoretische en praktische kennis zijn zij in staat om binnen modulen relaties te leggen met zowel de praktijk als andere modulen. Hobéon Certificering Eindrapport accreditatie Management Documentaire Informatievoorziening. HMDI. Versie 3a 16

20 Oordeel Het auditteam beoordeelt dit facet als voldoende. Uit de structuur en inhoud van het studieprogramma blijkt dat er sprake is van voldoende samenhang in het vierjarig studieprogramma. Hobéon Certificering Eindrapport accreditatie Management Documentaire Informatievoorziening. HMDI. Versie 3a 17

21 Facet 2.4. Studielast Beoordelingscriteria Het facet Studielast van het onderwerp Programma wordt beoordeeld aan de hand van het volgende NVAOcriterium: Is het programma studeerbaar doordat studievoortgang belemmerende factoren zoveel mogelijk worden weggenomen? Bevindingen Het auditteam constateert dat door de kleinschaligheid van de opleiding contacten tussen studenten en docenten/management voldoende geborgd zijn. De studenten hebben een baan en blijken voldoende mondig te zijn om problemen bespreekbaar te maken. De opleiding geeft zelf aan veel waarde te hechten aan het oordeel van studenten. De lijnen tussen studenten en docenten/mangement zijn kort waardoor op- en aanmerkingen betreffende de studielast snel op de juiste plaats binnen de organisatie terechtkomen. In het studentenstatuut wordt expliciet aandacht besteed aan de studielast. Hierin is vastgelegd: De opleiding is zodanig ingericht dat de student in redelijkheid ten minste in staat gesteld wordt te voldoen aan de studievoortgangnormen, zoals opgenomen in of krachtens de WHW. Eveneens is in het studentenstatuut opgenomen dat studenten gevraagd wordt...om op gezette tijden een reflectie, terugblik of vooruitblik te geven op hun studievoortgang. De opdracht hiervoor wordt gegeven tijdens een module in de vorm van een evaluatie, bij het verwerken van de praktijkervaring of op enig ander moment. Zoals eerder opgemerkt wil de opleiding aansluiten bij de (kennis)achtergrond van de student. Er zijn dan ook individuele trajecten mogelijk zo blijkt uit gesprekken met het management en studenten alsmede uit het studieprogramma. Studenten kunnen dan de studielast verdelen op een voor hen acceptabele wijze. In feite sluit de opleiding hiermee aan bij een tendens waarbij deeltijdopleidingen steeds meer tegemoetkomen aan de eisen van de deelnemer. Tijdens overgangsgesprekken met studenten kunnen zij hun wensen kenbaar maken en kan in overleg met de opleiding gekozen worden voor een passend studietraject. De opleiding wordt door studenten als zwaar ervaren. Uit de gesprekken met het management van de opleiding blijkt dat dit met name veroorzaakt wordt door de combinatie studeren en privébelasting. Gelet op het vrij zware karakter van de opleiding is het van belang dat de opleiding voldoende zicht krijgt op specifieke studievoorgang belemmerende factoren en vervolgens een plan presenteert ter voorkoming van deze belemmerende factoren. Oordeel Het auditteam beoordeelt dit facet als voldoende. De opleiding doet thans datgene wat in haar vermogen ligt om de studielast voor studenten te minimaliseren. Echter: studenten combineren een baan met deze opleiding hetgeen een voor studenten zware opgave is. Het auditteam is van mening dat er op korte termijn een goed inzicht dient te ontstaan over de achtergronden van de ervaren zwaarte van de opleiding en een pakket van maatregelen wordt opgesteld ter verlichting van de studielast. Hobéon Certificering Eindrapport accreditatie Management Documentaire Informatievoorziening. HMDI. Versie 3a 18

22 Facet 2.5. Instroom Beoordelingscriteria Het facet Instroom van het onderwerp Programma wordt beoordeeld aan de hand van het volgende NVAOcriterium: Sluit het programma qua vorm en inhoud aan bij de kwalificaties van de instromende studenten: vwo, havo, middenkaderopleiding of specialistenopleiding (WEB) of daarmee vergelijkbare kwalificaties, blijkend uit een toelatingsonderzoek? Bevindingen De opleiding is in voldoende mate geïnformeerd over de instroomkwalificaties van studenten. Dit heeft, zo is gebleken tijdens de audit en blijkt uit documenten, te maken met het feit dat binnen SOD-HMDI ook opleidingen worden aangeboden op MBO-niveau waardoor de onderwijsinstelling zicht heeft op de eindkwalificaties MBO en daarmee op de startkwalificaties van MBO ers die de HBO-opleiding instromen. Voor instromers hanteert de opleiding de volgende eisen: minimaal in het bezit van een relevant MBO- of HAVO diploma; een goede algemene ontwikkeling; affiniteit met informatisering en toepassing van ICT; goede redactionele vaardigheden; een analytisch denkvermogen; initiërend denken en handelen. Studenten die niet aan de gestelde toelatingseisen voldoen dienen een toelatingsexamen af te leggen. De deeltijdstudenten dienen tenminste een jaar werkzaam te zijn op het terrein van documentaire informatievoorziening. De opleiding hanteert een zg. vrijstellingslijst die van belang is indien een aspirant student meent in aanmerking te komen voor vrijstellingen op basis van diploma s, getuigschriften en/of certificaten. Ook is het mogelijk dat vrijstellingen verleend worden omdat de aspirant student kan aantonen in de werksituatie reeds bepaalde kwalificaties verworven te hebben die overeenkomen met de leerdoelen van een module binnen het reguliere opleidingsprogramma van de opleiding. Hiervoor geldt dat studenten die reeds bepaalde kwalificaties bezitten vrijstelling krijgen, hetgeen consequenties heeft voor het door hen te volgen opleidingstraject. Een intakegesprek is een vast onderdeel bij de aanmelding. Op deze wijze krijgt de opleiding een goed beeld van de kwaliteit van instromers. Het opleidingsprogramma zelf, zo heeft het auditteam vastgesteld, sluit in voldoende mate aan op de groep instromers. Docenten worden op de hoogte gebracht van de kwaliteit van de groep instromers en kunnen hier het programma op laten aansluiten. Het auditteam heeft de moduleopbouw van het propedeusejaar bestudeerd, de algemene leerdoelen en de te verwerven competenties. Met name de te verwerven competenties geven een goed beeld van de inhoud van de module. Geconstateerd kan worden dat deze in voldoende mate het hbo-niveau weerspiegelen en dat zij de zwaarte weerspiegelen van een HBO-opleiding. De HBO-opleiding sluit tevens aan bij MBO-opleidingen. Gelet op het feit dat men ook mbo opleidingen op het terrein van documentaire informatievoorziening in huis heeft (SOD-I, SOD-II en VVA) is hiermee geborgd dat de hbo-opleiding zicht heeft op de kwalificaties die MBO-afgestudeerden bezitten. Op basis hiervan is het hbo-programma opgesteld. Ter illustratie geven wij hieronder weer op welke wijze de eerste module van de opleiding, structuur en cultuur van organisaties, vormgegeven is. Het leerdoel van deze module luidt: de student is in staat om basisbegrippen op het gebied van organisatiestructuur en cultuur voldoende te kunnen onderscheiden naar betekenis en deze in de juiste context te plaatsen c.q. toe te passen. De student is in staat om een analyse te maken van de organisatiestructuur in de eigen organisatie en deze te presenteren aan de medestudenten en de docent. Hobéon Certificering Eindrapport accreditatie Management Documentaire Informatievoorziening. HMDI. Versie 3a 19