Onderwerp Internationale Samenwerking

Transcriptie

1 Gemeente Den Haag Retouradres: Postbus , 2500 DJ Den Haag de gemeenteraad Uw brief van Uw kenmerk Ons kenmerk rm BSD/ RIS _15-apr-2005 Doorkiesnummer adres Onderwerp Internationale Samenwerking Aantal bijlagen 1 Datum 12 april Inleiding Het beleid voor internationale samenwerking is geformuleerd in de door de raad vastgestelde nota Internationale Samenwerking en de nota Den Haag in de wereld, de wereld in Den Haag van In het Beleidsakkoord Den Haag, dat zijn we allemaal! is opgenomen dat de huidige stedenband-relaties in de komende periode tegen het licht gehouden zullen worden. In aansluiting daarop is de nadere afspraak gemaakt dat de beide stedenbanden van Den Haag zullen worden geëvalueerd. Aan VNG International is vorig jaar opdracht gegeven de evaluatie uit te voeren. Dit onderzoek is afgerond. Aan de VNG is gevraagd te onderzoeken of de kerndoelen van het beleid voor internationale samenwerking, zoals geformuleerd in de genoemde nota s bereikt zijn. Deze doelen zijn: 1. Overdracht van kennis en ervaring door uitwisselingen en projecten; 2.Voorlichting bewustwording en draagvlak verbreding onder de eigen bevolking, via: -het Centrum voor Internationale Samenwerking, COS Haaglanden en West-Holland; -de Stichting Invulling Stedenband Den Haag - Juigalpa (SIS); -de Stichting Stedenband Den Haag - Warschau (SDW). Het onderzoek was gericht op de Haagse kant van het gehele stedenbandennetwerk. Daarnaast heeft de VNG gekeken naar de toekomstmogelijkheden van de internationale samenwerking ten aanzien van: 1. Stedenbanden met landen van herkomst: voor- en nadelen en het draagvlak binnen de gemeente; 2. De organisatievorm van stedenbanden in relatie tot flexibele steunverlening door de gemeente Den Haag; Inlichtingen bij Postadres: Postbus , 2500 DJ Den Haag Telefoon: Bezoekadres: Spui 70, Den Haag Fax: Internetadres:

2 BSD/ Gevolgen van recente wijzingen in het rijksbeleid ten opzichte van gemeentelijke internationale samenwerking en stedenbanden (meer nadruk op versterking lokaal bestuur, wijzigingen in subsidiemogelijkheden voor landen die tot de EU toegetreden zijn), voor zover van belang voor de gemeente Den Haag. De samenwerking met Suriname was geen onderdeel van het onderzoek in verband met een eerdere evaluatie in april Stedenband Den Haag Juigalpa Bij de stedenband Den Haag - Juigalpa gaat het bij doelstelling 1, overdracht van kennis, voornamelijk om projectsteun in de vorm van enkele grote projecten (achtereenvolgens Drinkwater, Woningbouw, Herbebossing, Noodhulp Mitch en Campesinos Sí) en vele kleine projecten die de afgelopen 20 jaar hebben plaatsgevonden. Wat betreft doelstelling 2 noemt de VNG de jaarlijkse nachtelijke wandeltocht in het oog springend, net als de diverse scholenprojecten en de website. Het actieve draagvlak onder de Haagse bevolking is groot, het passieve (dat wil zeggen naamsbekendheid in Den Haag) is minder ontwikkeld. Het institutionele draagvlak is goed ontwikkeld bij onder andere scholen, bibliotheken, en verzorgingstehuizen. De VNG noemt als positief: -de substantiële bedragen die door de SIS zelf bijeengebracht worden ( 3 miljoen in de afgelopen 20 jaar); -de kwaliteit van de projecten. Dit blijkt uit de evaluatie van het Ministerie van Buitenlandse Zaken in ; -functioneren van het Comité de Vinculo te Juigalpa, een breed samengesteld platform dat als samenwerkingspartner van de SIS functioneert; -de SIS is een professionele organisatie met veel kennis en ervaring, ook in het bestuur (leden zijn werkzaam in de ontwikkelingssamenwerking). 3. Stedenband Den Haag Warschau Bij de stedenband Den Haag - Warschau staat overdracht van kennis en ervaring centraal in de uitwisseling tussen organisaties uit het maatschappelijk middenveld in beide steden: vrouwenorganisaties, kunstinstellingen, scholen, verslavingszorg en kerken. Het actieve draagvlak is goed, het passieve minder. De kracht van de SDW ligt volgens de VNG in het institutionele draagvlak. De stedenband wordt gedragen door de instellingen in Den Haag en Warschau. Deze instellingen in beide steden werken met elkaar samen. 4. Bevindingen Belangrijkste conclusie van het rapport is: Beide stedenbanden (SIS en SDW) functioneren goed en de genoemde kerndoelen zijn bereikt. De VNG constateert dat de betrokkenheid van de gemeente Den Haag bij de stedenbanden is afgenomen. Dit heeft volgens de VNG te maken met een grote reorganisatie en financiële problemen in Warschau. In Juigalpa staat op dit moment het boerenproject Campesinos Si centraal, waar de gemeente Den Haag niet inhoudelijk is betrokken.

3 BSD/ Men ziet nieuwe kansen, indien Den Haag dat wil, voor een toenemende betrokkenheid: Voor Nicaragua is een Landenprogramma opgesteld in het kader van het LOGO South programma (zie verderop). Warschau speelt nu een rol in de Europese Unie, de samenwerking met Warschau kan betrokken worden bij de Europese netwerken. Om de kennis bij het Haagse publiek om zo het passieve draagvlak te vergroten zou de gemeente een actievere rol op het gebied van communicatie kunnen spelen, bijvoorbeeld door met de organisaties een communicatieplan te ontwikkelen. Ten aanzien van herkomstlanden adviseert de VNG de gemeente Den Haag geen stedenbanden aan te gaan. Een netwerkbenadering ligt meer voor de hand. Een netwerkbenadering in dubbel opzicht: aan de ene kant samen met andere gemeenten projecten opzetten in een bepaald gebied en aan de andere kant een platform ontwikkelen met de organisaties in de stad Den Haag. Zo n aanpak levert minder risico en meer flexibiliteit op dan het aangaan van een stedenband. Men zit niet vast aan een structureel verband en er is samenwerking mogelijk met verschillende steden in het land van herkomst. Een netwerkbenadering komt tevens tegemoet aan het Haagse doel van contact met herkomstlanden: het allochtone middenveld stimuleren door aan te sluiten bij initiatieven van deze groep. Langs deze weg gaan we de samenwerking met Marokko opzetten: de gemeente is lid van het VNG Platform Marokko. Het COS krijgt opdracht om in een periode van anderhalf jaar het draagvlak voor de samenwerking binnen de Haags Marokkaanse gemeenschap te verbreden en te bevorderen dat een actieprogramma tot stand komt waarvan de uitvoering in handen is van de gemeenschap zelf. Ten aanzien van flexibilisering ziet de VNG weinig in het omzetten van de structurele subsidies van de organisaties in projectsubsidies omdat de continuïteit dan niet meer gewaarborgd kan worden. Personeelslasten vormen namelijk het grootste deel van de subsidies. Continuïteit is een sterk punt van het fenomeen stedenband. VNG ziet meer in een toenemende samenwerking tussen de organisaties en in het breder inzetten van de organisaties. Het COS is al actief op het terrein van de multiculturele samenleving, dit zou uitgebreid kunnen worden bijvoorbeeld met het opzetten van een servicebureau voor internationale samenwerking door migranten en vluchtelingen, vergelijkbaar met COS Rijnmond. COS Rijnmond begeleidt via dit servicebureau sinds 2001 migranten- en vluchtelingenorganisaties en groepen bij hun initiatieven voor internationale samenwerking. De kennis van de stedenbandorganisaties kan voor projecten met herkomstlanden ingezet worden. Ten aanzien van het rijksbeleid noemt de VNG de volgende ontwikkelingen: Het Rijk erkent de zelfstandige positie van gemeenten in internationale samenwerking door het in stand houden van subsidieprogramma's in het beheer van VNG International. Voor de komende vier jaar stelt Buitenlandse Zaken geld beschikbaar voor het Local Government International Capacity Development Programme voor ontwikkelingslanden, het zogenaamde LOGO South programma. Het programma kent een andere opzet dan het oude GSO programma (Gemeentelijke Samenwerking met Ontwikkelingslanden). Nederlandse gemeenten moeten meer samenwerken, op minder thema s en in minder landen om de effectiviteit en de doelmatigheid van de samenwerking te vergroten. LOGO South legt de nadruk op versterking lokaal bestuur in een aantal ontwikkelingslanden, waaronder Suriname en Nicaragua. Marokko staat niet meer op die lijst. Voor elk land wordt een Landenprogramma opgesteld, met een aantal thema's.

4 BSD/ Voor samenwerking met toetredingslanden Turkije, Roemenië, Bulgarije en de nieuwe buren van de uitgebreide EU wordt LOGO East opgesteld. Ook hier is de doelstelling versterken lokaal bestuur. Onder de nieuwe buren worden vooral landen ten oosten van de EU verstaan, maar (vooralsnog in beperkte mate) ook landen in Noord-Afrika en het Midden-Oosten, zoals Marokko. Hoe snel Marokko volwaardig deel van het programma gaat uitmaken, hangt af van de ontwikkelingen in de regio en de eerste ervaringen met het programma. Polen komt met de toetreding tot de EU niet meer in aanmerking voor het LOGO East programma. Om de samenwerking tussen Nederlandse gemeenten te vergroten neemt het aantal Platforms voor gemeentelijke samenwerking toe: met Suriname, Marokko, Turkije en de Nederlandse Antillen. Den Haag is lid van de Platforms Suriname en Marokko. Voor de Nederlandse Antillen wordt buiten VNG-verband al samengewerkt met gemeenten met veel Antillianen. 5. Beleidsinzet Het college is van mening dat: -De beide stedenbandorganisaties, de Stichting Invulling Stedenband Den Haag - Juigalpa (SIS) en de Stichting Stedenband Den Haag - Warschau (SDW), een positieve bijdrage hebben geleverd aan de door Den Haag vastgestelde doelstellingen voor Internationale Samenwerking. Deze doelen zijn: 1. Overdracht van kennis en ervaring door uitwisselingen en projecten; 2. Voorlichting bewustwording en draagvlak verbreding onder de eigen bevolking. -Er een positieve benadering is met betrekking tot de nieuwe aandachtsgebieden als Marokko. De netwerkgedachte van het VNG-rapport is een goed vertrekpunt daarvoor, zoals op het ogenblik in de benadering van het Marokko-platform plaatsvindt. Uitbreiding van het interne ambtelijke netwerk (met de vakdiensten) is een voorwaarde. Het college is daarom voornemens: -De huidige stedenbanden te continueren met dien verstande dat: * Den Haag aansluit bij het Rijksbeleid om meer te focussen op lokaal bestuur en de gemeentelijke internationale samenwerking meer te bundelen. Voor de stedenband met Juigalpa is het verstandig aan te sluiten bij het, door VNG International en het Landelijk Beraad Stedenbanden Nederland Nicaragua (LBSNN) opgestelde, Landen Programma Nederland - Nicaragua. Dit is tevens een mogelijkheid om de actieve betrokkenheid van de gemeente te vergroten. * In het kader van het Poolse lidmaatschap van de EU wordt bezien op welke wijze de stedenband SDW ingezet kan worden in het kader van het Europese stedennetwerk Eurocities en vice-versa. -De communicatie over de activiteiten van de stedenbanden naar de burgers en naar de gemeente te verbeteren. Voorbeelden: een BIZ-brochure, regelmatige informatieve bijeenkomsten met afdelingen in de gemeentelijke organisatie, met de gemeenteraad en de commissie VB en ontwikkelen van een communicatieplan internationale samenwerking, ontwikkelen van een permanente tentoonstelling in het Museon rond het thema Den Haag Internationale stad van recht en vrede. Internationale samenwerking vormt een passend onderdeel van deze tentoonstelling. Op die manier wordt ook een bijdrage geleverd om internationale samenwerking als beleidsveld verder in te passen in het kader van Den Haag Internationale stad van recht en vrede.

5 BSD/ Nieuwe gebieden via de netwerkgedachte te ontwikkelen, volgens de lijn COS Marokko. De netwerkbenadering houdt in samen met andere gemeenten projecten opzetten in een bepaald gebied alsmede een platform ontwikkelen met de organisaties in de stad Den Haag. Zo n aanpak levert minder risico en meer flexibiliteit op dan het aangaan van een stedenband. Men zit niet vast aan een structureel verband en er is samenwerking mogelijk met verschillende steden in het land van herkomst. Een netwerkbenadering komt tevens tegemoet aan het Haagse doel van contact met herkomstlanden: het allochtone middenveld stimuleren door aan te sluiten bij initiatieven van deze groepherkomstlandenbeleid stap voor stap opbouwen. Eind 2006 jaar zal het gevoerde beleid ten aanzien van Marokko geëvalueerd worden. De beleidslijn, vastgesteld in de vorige nota s, dat de gemeente niet zelf activiteiten initieert maar volgend is, wordt voortgezet. -De toenemende samenwerking tussen COS, SIS en SDW te bevorderen, zoals de laatste tijd vanuit de gemeente mede gestimuleerd werd. -In het voorjaar van 2006 wordt de samenwerkingsovereenkomst tussen Suriname en Den Haag geëvalueerd. Daartoe zullen eind 2005 de voorbereidingen worden gestart. Het college van burgemeester en wethouders, de secretaris, de burgemeester, G.J. Boot, lo. W.J. Deetman