Jaarstukken Postbus CA Soest

Transcriptie

1 Jaarstukken 2014 Postbus CA Soest Bezoekadres Raadhuisplein 1 Telefax (035) Telefoon (035) Internet postbus2000@soest.nl

2 Jaarstukken Gemeente Soest Pagina 2 van 211

3 INHOUDSOPGAVE LEESWIJZER... 5 HOOFDSTUK 1 BESTUURLIJKE INLEIDING... 7 HOOFDSTUK 2 TOELICHTING FINANCIEEL RESULTAAT... 9 HOOFDSTUK 3 PROGRAMMA S PROGRAMMA 1 VEILIGHEID PROGRAMMA 2 VERKEER EN VERVOER PROGRAMMA 3 ECONOMIE PROGRAMMA 4 NATUUR EN MILIEU PROGRAMMA 5 WONEN EN RUIMTELIJKE ORDENING PROGRAMMA 6 ONDERWIJS PROGRAMMA 7 ZORG EN WELZIJN PROGRAMMA 8 SPORT, RECREATIE, KUNST EN CULTUUR PROGRAMMA 9 BESTUURLIJKE TAKEN ALGEMENE DEKKINGSMIDDELEN HOOFDSTUK 4 - PARAGRAFEN PARAGRAAF A - WEERSTANDSVERMOGEN EN RISICOMANAGEMENT PARAGRAAF B - FINANCIERING PARAGRAAF C - BEDRIJFSVOERING PARAGRAAF D - ONDERHOUD KAPITAALGOEDEREN PARAGRAAF E - VERBONDEN PARTIJEN PARAGRAAF F - GRONDBELEID PARAGRAAF G - LOKALE HEFFINGEN HOOFDSTUK 5 JAARREKENING BALANS GRONDSLAGEN SPECIFICATIE ACTIVA SPECIFICATIE PASSIVA OVERZICHT VAN BATEN EN LASTEN TOELICHTING JAARREKENING CONTROLEVERKLARING SISA: SINGLE INFORMATION, SINGLE AUDIT HOOFDSTUK 6 BIJLAGEN OVERZICHT PROGRAMMA S PRODUCTEN EN PORTEFEUILLEHOUDERS KERNGEGEVENS KREDIETRAPPORTAGE 2014 EN TOELICHTING EXTERNE INHUUR Jaarstukken Gemeente Soest Pagina 3 van 211

4 Jaarstukken Gemeente Soest Pagina 4 van 211

5 LEESWIJZER In deze leeswijzer beschrijven wij voor u de opbouw van de jaarstukken Hoofdstuk 1 is de bestuurlijke inleiding met een terugblik op hoofdlijnen. In hoofdstuk 2 aandacht voor het financieel resultaat 2014 met onder andere: Het rekeningresultaat Oormerkvoorstellen Toelichting jaarresultaat op hoofdlijnen Hoofdstuk 3 - De programma s A. Omschrijving van het programma Korte beschrijving van waar het programma over gaat, de producten (met de verantwoordelijke portefeuillehouder) en een overzicht van de relevante beleidsdocumenten. B. Welke maatschappelijke effecten hebben we bereikt? (1 e W-vraag) Hier worden de beoogde maatschappelijke effecten benoemd met een overzicht van effectindicatoren. Het onderzoek Waarstaatjegemeente vindt tweejaarlijks plaats. De laatste keer was in De volgende staat gepland voor Daarmee zijn er geen realisatiewaarden 2014 aanwezig. C. Welke activiteiten hebben we hiervoor verricht? (2 e W-vraag) Hier wordt inzicht gegeven in de uitvoering van de prioriteiten die onder het programma vallen. Hierbij hebben ons zo veel mogelijk beperkt tot het verslagjaar Dit onderdeel wordt afgesloten met een overzicht van kengetallen. D. Wat heeft het gekost? (3 e W-vraag) Hier worden de uitgaven en inkomsten per programma weergegeven. Ook worden verschillen tussen de begroting 2014 (na wijziging) en realisatie 2014 kort toegelicht. De toegerekende ambtelijke en overheadkosten worden in de analyse onder de term apparaatskosten opgevoerd. Meer en minder inzet van ambtelijke capaciteit (apparaatskosten) levert per saldo geen budgettair voor- of nadeel op in de jaarrekening, maar een verschuiving van capaciteit over de programma s en het saldo overhead (verantwoord bij het programma Algemene dekkingsmiddelen). In de verschilverklaringen bij de programma s staat diverse malen dat voor- of nadelen worden gecompenseerd of verrekend met een mutatie in de reserves. De feitelijke verantwoording van de reservemutaties vindt niet plaats bij het desbetreffende programma, maar bij de Algemene dekkingsmiddelen. De bedragen in de jaarrekening worden afgerond op Hierdoor kan de som der delen van de vermelde totalen afwijken. Hoofdstuk 4 - De paragrafen De paragrafen zijn voorgeschreven in het Besluit Begroting en Verantwoording gemeenten en provincies (BBV). Hier worden de beleidslijnen voor beheermatige aspecten, bedrijfsvoering en lokale heffingen beschreven. De paragrafen maken inzichtelijk hoe het college en de ambtelijke organisatie deze belangrijke, meer intern gerichte zaken borgen. Hoofdstuk 5 - De jaarrekening De jaarrekening bestaat uit de balans (het overzicht van bezittingen (activa) en schulden (passiva) met toelichting), het overzicht van baten en lasten, de controleverklaring, de resultaatbestemming en de SiSa-lijst (Single information, Single audit). Hoofdstuk 6 - De bijlagen Jaarstukken Gemeente Soest Pagina 5 van 211

6 Jaarstukken Gemeente Soest Pagina 6 van 211

7 Hoofdstuk 1 Bestuurlijke inleiding Hierbij bieden wij u de jaarstukken 2014 aan. Het college legt hiermee verantwoording af over de realisatie van de beoogde effecten, beleidsdoelen en prioriteiten uit de programmabegroting 2014 en over de hieraan gerelateerde inzet van budgetten. Samen voor een vitale gemeente Soest: eerst focus op aantal grote projecten Het eerste jaar van de nieuwe collegeperiode heeft in de eerste plaats in het teken gestaan van de invoering van de grote decentralisaties in het sociaal domein. We zijn erin geslaagd om tijdig de toegang tot de nieuwe zorg en voorzieningen op het gebied van de WMO, jeugd en participatie te organiseren. Hiermee is een solide basis gelegd voor de transformatie in 2015 op weg naar een nieuwe sociale infrastructuur, vanuit de denkrichting één huishouden, één regisseur, één plan. In het afgelopen jaar zijn ook belangrijke stappen gezet in de complexe dossiers van de stationsontwikkeling Soest-Zuid en het Masterplan Soesterberg. In Soest-Zuid zijn verkennende onderzoeken uitgevoerd, in nauwe samenspraak met de klankbordgroep. Hiermee hebben we bereikt dat zorgvuldige besluitvorming in 2015 mogelijk is geworden. Dit laatste geldt evenzeer voor het dorpshart van Soesterberg, zoals het Evenemententerrein, het Manifestatieterrein en de sociaal-culturele voorziening. Ook in het dossier taakstelling sport is belangrijke voortgang geboekt. In het najaar is overeenstemming met de kerngroep Sport bereikt om gezamenlijk de voorstellen van de kerngroep uit te werken en waar mogelijk al uit te voeren. Voor het nieuwe duurzaamheidsplan, met een impact op vrijwel alle beleidsterreinen, is een intensief participatietraject gevolgd. Zowel inwoners als bedrijven hebben een belangrijke bijdrage geleverd. Ook is samenwerking gezocht met andere gemeenten. Ook het thema bestuurlijke vernieuwing heeft een prominente plaats op de agenda gekregen. Het traject om te komen tot een gedragen nieuw duurzaamheidsplan is hiervan een goed voorbeeld, evenals de samenwerking met de klankbordgroep Stationsontwikkeling Soest-Zuid. We streven ernaar om samen met relevante belanghebbenden veel meer aan de voorkant van processen stil te staan bij onze rol als gemeentelijke overheid in relatie tot de rol die de samenleving kan, wil of moet spelen. Duidelijk mag zijn dat onze keuze om onze focus in het eerste jaar te richten op genoemde projecten een zware wissel heeft getrokken op onze ambtelijke én bestuurlijke capaciteit. Desondanks durven we te stellen dat deze keuze niet ten koste is gegaan van de vele overige prioriteiten en reguliere werkzaamheden. Goedkeurende verklaring In hoofdstuk 5.7 zal de vereiste controleverklaring worden opgenomen. Deze verklaring wordt rond 8 april verwacht. Single information, Single audit (SiSa) In hoofdstuk 5.8 is de verantwoording van de zogeheten Single information, Single audit (SiSa) opgenomen. Door toepassing van SiSa wil het Rijk de verantwoordingsinformatie voor een groot aantal specifieke uitkeringen stroomlijnen en beperken. De accountantscontrole is inclusief de bijlage SiSa. Deze jaarstukken moeten voor 15 juli digitaal aan het CBS en de provincie Utrecht worden aangeleverd. Burgemeester en wethouders van Soest 31 maart 2015 Jaarstukken Gemeente Soest Pagina 7 van 211

8 Jaarstukken Gemeente Soest Pagina 8 van 211

9 Hoofdstuk 2 Toelichting financieel resultaat Het jaar 2014 is afgesloten met een formeel rekeningresultaat van positief. Dit saldo is exclusief de oormerkvoorstellen van in totaal een bedrag van Het betreft taken die door onvoorziene omstandigheden niet in 2014 konden worden uitgevoerd, maar doorschuiven naar Het uiteindelijke saldo komt hiermee op positief, dat is 0,7% van de omzet. Bij de najaarsnota 2014 werd een positief resultaat voorzien van Een overzicht van de grotere afwijkingen treft u aan in de tabel, opgenomen onder aan deze paragraaf. We kunnen constateren dat in het algemeen niet alleen terughoudend is omgegaan met de beschikbare budgetten, maar ook met het doen van voorstellen voor nieuw beleid. Oormerkvoorstellen In totaal wordt voorgesteld een bedrag van (deels aanvullend) te oormerken. Het saldo van de reserve geoormerkte beleidsuitgaven komt hierdoor uit op De geoormerkte beleidsuitgaven die in deze jaarrekening worden meegenomen (in totaal ), zijn de volgende: Overzicht oormerkvoorstellen jaarrekening 2014 Onderwerp Implementatieproject decentralisaties Transitiekosten SB G; deel leefomgeving Bedrag ( ) Toelichting Het implementatiebudget voor de invoering van de decentralisaties is in 2014 ingezet voor veel verschillende onderdelen; van ipads voor de leden van het sociaal team en het jeugdteam en kosten voor artikelen in de krant tot personeelskosten voor teamleiders en cursussen voor nieuwe taken bijvoorbeeld de Wmo-consulenten. De kosten van de implementatie beperken zich niet tot in Ook in 2015 lopen bepaalde kosten door. Zo zijn er nog kosten voor de kwartiermakersrol en zijn nog niet alle benodigde cursussen gevolgd. Ook zijn de ICT-systemen nog in ontwikkeling. Bovendien zullen wij kosten maken voor bijvoorbeeld nadere inwerkprogramma s en tijdelijk extra personeel. Ook zouden wij graag middelen reserveren voor huisvesting; gewacht is met het opdoen van ervaringen alvorens eventuele verbouwingen te laten plaatsvinden Op dit moment is de hoogte van de transitiekosten SB G, deel Leefomgeving nog niet volledig bekend. De bijdrage aan de liquidatiekosten van de SB G is nog niet bekend, maar de afrekening zal in 2015 plaatsvinden. Hiervoor is budget nodig. Voorgesteld wordt budget hiervoor te oormerken. Jaarstukken Gemeente Soest Pagina 9 van 211

10 Overzicht oormerkvoorstellen jaarrekening 2014 Bedrag Onderwerp ( ) Toelichting Fietsactieplan Actie Fietspaaltjes: na afronding van de inventarisatiefase, zal daadwerkelijk uitvoering worden gegeven aan het verwijderen van paaltjes dan wel het veiliger inrichten van de locatie. Hiervoor is een reservering van nodig. - In 2014 is een subsidieaanvraag voor het plaatsen van stallingsvoorzieningen bij bushaltes ingediend. Deze zal naar alle waarschijnlijkheid deels worden gehonoreerd. De gemeentelijke bijdrage zal bedragen. - Voor het plaatsen van oplaadzuilen voor elektrische fietsen is een bedrag van nodig. Faciliteren bestuurlijke samenwerking (ARG) Budget is bij NJN opgehoogd met voor inzet ARG t.b.v. regionale implementatie sociaal domein met de bedoeling om in in te zetten en het restant in In 2014 is het bedrag van volledig besteed, waardoor voor resteert. Participatiebudget Tot en met dit jaar gold de regel dat 25% van het participatiebudget (reintegratiegelden) meegenomen mocht worden naar het volgende jaar. Voor deze gelden gold vervolgens wel een bestedingsverplichting. Vanaf 2015 is de bestedingsverplichting echter komen te vervallen. Naar nu blijkt is deze verplichting ook komen te vervallen voor de gelden die vanuit het lopende jaar 2014 doorschuiven. Met het oog op de noodzaak onze reintegratie-inspanningen te intensiveren, wordt voorgesteld om de vrijvallende middelen over het jaar 2014 te oormerken; dit komt feitelijk neer op bestendiging van de jaarlijkse handelwijze. Afwijkingen t.o.v. voorstellen najaarsnota 2014 Ktd-onderzoek integraal accommodatiebeleid Asielzoekerscentrum Project Buitenkans Wmo-verstrekkingen: herindicering cliënten meer herindicaties Totaal De overige, reeds vastgestelde oormerkvoorstellen treft u aan in hoofdstuk 5.4 Jaarstukken Gemeente Soest Pagina 10 van 211

11 Belangrijkste verschillen De belangrijkste verschillen (ten opzichte van de najaarsnota 2014) zijn vermeld in de volgende tabel: Toelichting jaarresultaat 2014 op hoofdlijnen (bedragen x 1.000) I/S Voordeel Nadeel Programma Natuur en milieu Gladheidsbestrijding I 121 Programma Natuur en milieu Transitiekosten SBG (oormerkvoorstel) I 48 Programma Wonen en Ruimtelijke Ordening Bouwleges I 224 Mutatie voorziening Staringlaan I 91 Mutatie voorziening Masterplan Soesterberg I 146 Programma Onderwijs Diverse lagere kosten onderwijs I 75 Gemeentelijke middelen onderwijsachterstandenbeleid ten laste gebracht van rijksmiddelen I 88 Programma Zorg en Welzijn Bijdrage Amfors I 49 Saldo sociale uitkeringen I 94 Wmo-beleid en -verstrekkingen I 71 Resultaat re-integratie en kosten W en I BBS I 360 Afwikkeling participatiebudget Rijk (oormerkvoorstel) I 252 Implementatieproject decentralisaties (oormerkvoorstel) I 268 Herindicering cliënten (oormerkvoorstel) I 120 Programma Bestuurlijke Taken Lagere inhuur extern personeel I 72 Algemene dekkingsmiddelen Stelpost salarissen I 153 Afboeking 2012 t/m 2014 Vitens I 326 Saldo financiering I 88 Algemene uitkering en Integratieuitkering Wet maatschappelijke ondersteuning I/S 220 In de recapitulatiestaat (hoofdstuk 5.5) staan de afwijkingen per programma, uitgesplitst naar lasten en baten. Bij de programma s worden de afwijkingen toegelicht. Een aantal afwijkingen is gekoppeld aan een ander programma. Wij menen dat de over- en onderschrijdingen per programma, uiteraard met inachtneming van de toelichting, passen in het door uw raad vastgestelde beleid. Structurele doorwerking financiële uitkomsten jaarrekening 2014 Zoals uit de bovenstaande tabel blijkt, zijn de uitkomsten van de jaarrekening 2014 voor het overgrote deel incidenteel van aard. Voor zover de afwijkingen structureel van aard zijn, worden deze meegenomen in de Voorjaarsnota 2015 en maken zij onderdeel uit van het te actualiseren meerjarenperspectief. Verantwoording jaarresultaat Het jaarresultaat moet volgens het Besluit Begroting en Verantwoording (BBV) worden gesplitst in een saldo baten en lasten en een gerealiseerd resultaat. Het verschil is het saldo van de reservemutaties (toevoegingen en onttrekkingen). Jaarstukken Gemeente Soest Pagina 11 van 211

12 Rekeningresultaat 2014 Begroting na Realisatie (bedragen x 1.000) wijzigingen Totale lasten Totale baten Saldo baten en lasten Mutaties reserves: Toevoeging aan reserves (lasten) Onttrekking aan reserves (baten) Gerealiseerd resultaat (= jaarresultaat) Voorstel tot bestemming: oormerkvoorstellen 753 Resteert na bestemming Balans en reservepositie (bedragen x 1.000) Balans per 31 december 2014 ACTIVA PASSIVA Vaste activa Vaste Passiva Immateriële vaste activa Reserves kosten onderzoek algemene reserve bestemmingsreserves Materiële vaste activa economisch nut Gerealiseerd resultaat maatschappelijk nut Voorzieningen Financiële vaste activa kapitaalverstrekkingen Langlopende schulden deelnemingen binnenland overige verbonden partijen waarborgsommen 7 6 overige uitzettingen Totaal vaste activa Totaal vaste passiva Vlottende activa Vlottende passiva Voorraden Schulden op korte termijn grond- en hulpstoffen banksaldi onderhanden werken overige schulden gereed product 5 15 Vorderingen openbare lichamen uitzetting Rijks schatkist rekening-courant verhouding overige vorderingen Liquide middelen Overlopende activa Overlopende passiva Totaal vlottende activa Totaal vlottende passiva Totaal generaal Totaal generaal Gewaarborgde leningen Jaarstukken Gemeente Soest Pagina 12 van 211

13 In hoofdstuk 5.3 Specificatie activa en 5.4 Specificatie passiva staat de toelichting van de balans vermeld. Reservepositie De vermogenspositie (het totaal van de algemene reserve, bestemmingsreserves en het jaarresultaat) heeft zich de afgelopen jaren als volgt ontwikkeld (bedragen x 1.000): Vermogenspositie ultimo Algemene reserve Bestemmingsreserves Totaal exclusief jaarresultaat Jaarresultaat Totaal inclusief jaarresultaat Omvang algemene reserve per 31 december 2014 De algemene reserve is bedoeld om het risico te dekken van onvoorziene financiële tegenvallers en nadelige begrotingssaldi. Daarom moet zij volledig vrij besteedbaar zijn. De algemene reserve bedraagt ultimo ,5 miljoen, exclusief het rekeningresultaat Dit is ruim boven de door de raad vastgestelde minimumnorm van 5 miljoen. Voor een verdere toelichting wordt verwezen naar paragraaf A Weerstandsvermogen en risico s. Omvang bestemmingsreserves per 31 december 2014 De bestemmingsreserves bedragen ultimo 2014 in totaal 40,7 miljoen. Dit is 2,5 miljoen meer dan per ultimo Dit wordt voornamelijk veroorzaakt door het instellen van de nieuwe bufferreserve ( 2,1 miljoen) en de stortingen in de reserve onderhoud wegen ( 1,1 miljoen), de reserve accommodatiebeleid ( 0,4 miljoen) en de egalisatiereserve afvalstoffenheffing ( 0,4 miljoen); daartegenover staan de onttrekkingen van de dekkingsreserve investeringen ( 0,9 miljoen) en de reserve onderhoud gebouwen ( 0,6 miljoen). Een specificatie van alle stortingen en onttrekkingen van de reserves vindt u in hoofdstuk 5. Jaarstukken Gemeente Soest Pagina 13 van 211

14 Programmaverantwoording Jaarstukken Gemeente Soest Pagina 14 van 211

15 Hoofdstuk 3 Programma s Programma 1 Veiligheid A. Omschrijving van het programma Dit programma gaat over de gemeentelijke zorg voor lokale veiligheid. Het programma richt zich vooral op brandweer, crisisbeheersing, politie, openbare orde en integrale veiligheid. Producten Onder dit programma vallen de volgende producten: Nr. Product Portefeuillehouder 1.1 Brandweer R.T. Metz 1.2 Crisisbeheersing R.T. Metz 1.3 Openbare orde en veiligheid R.T. Metz Relevante beleidsdocumenten A. Meerjarenbeleidsplan Integrale Veiligheid Soest B. Handhavingsbeleid fysieke leefomgeving C. Regionaal Crisisplan VRU, vastgesteld op 13 december 2013 door het algemeen bestuur van de VRU D. Handboek Bevolkingszorg, gemeentelijke crisisbeheersing 2.0, versie: april 2014 E. Majeure Projecten VRU (inzake de VRU organisatie, Veiligheidszorg op Maat, repressieve huisvesting en de wijziging van de financieringssystematiek), besluit Algemeen Bestuur (AB) VRU d.d. 4 juli 2014 F. Gewijzigde Gemeenschappelijke regeling Veiligheidsregio Utrecht (GR VRU), 1 mei 2013 B. Doelstellingen en activiteiten - Wat hebben we bereikt en wat hebben we ervoor gedaan? Doelstellingen wat wilden we bereiken? Algemene doelstelling: Een veilig Soest Thema s: 1. Veiligheid en leefbaarheid 2. Jeugdoverlast 3. Vermogenscriminaliteit Thema 1 - Veiligheid en leefbaarheid Doelstelling: Bevorderen van veiligheid en leefbaarheid Tabel effectindicator(en) Omschrijving bron Referentieof nulwaarde Streefwaarde 2014 Realisatie 2014 Rapportcijfer veiligheid buurt Veiligheidsmonitor 6,7 (2009) 7 7,13 (*) Ervaren overlast omwonenden (% vaak) idem 7 (2009) 4 47,1%(**) (*) Deze indicator is aangepast (zie begroting 2014). De veiligheidsmonitor is in 2013 door een ander onderzoeksbureau uitgevoerd waardoor de cijfers niet een op een te vergelijken zijn. (**) Resultaat van de veiligheidsmonitor De gemeente Soest neemt eens in de twee jaar deel aan de veiligheidsmonitor. Om een beeld te krijgen van het voorkomen van buurtoverlast en de beleving van die overlast door de bewoners is de respondenten in de Veiligheidsmonitor een 13-tal vormen van overlast voorgelegd, met de vraag of die wel eens voorkomen in de eigen buurt en, zo ja, in welke mate men daar dan zelf overlast van ervaart. De 13 afzonderlijke overlastvormen zijn ingedeeld in 5 categorieën: fysieke overlast, sociale overlast, verkeersoverlast, overige overlast en overlast totaal. Door een andere meetmethode (uitvoering door een ander bureau) zijn de gegevens niet meer vergelijkbaar. Jaarstukken Gemeente Soest Pagina 15 van 211

16 Activiteiten - Wat hebben we ervoor gedaan? Veiligheid De voorgaande jaren waren de inspanningen op het gebied van veiligheid veelal gericht op de organisatorische kant van veiligheid. In 2014 waren de inspanningen gericht op de inhoud zoals de majeure projecten van de VRU, de aanrijtijden van de brandweer, de gemeentelijke organisatie van de crisisbeheersing, de uitwerking van de drank- en horecawet en de aanpak van woninginbraken en jongerenoverlast. 1.1 Brandweer Ontwikkelingen VRU Op 4 juli 2014 heeft het algemeen bestuur van de Veiligheidsregio Utrecht na een lang traject van voorbereiding ingestemd met een aantal thema s, gebundeld in de zogenaamde majeure projecten. Deze majeure projecten omvatten voorstellen over de organisatie van de VRU, waaronder een wijziging van de districtsindeling, voorstellen met betrekking tot de repressieve huisvesting en veiligheidszorg op maat (VOM), ook wel het dekkingsplan, en voorstellen ten aanzien van de wijziging van de financieringssystematiek. De wijziging van de financieringssystematiek levert de gemeente Soest financieel voordeel op. Aanrijtijden brandweer Om invulling te geven aan het rapport Repressieve huisvesting en het Project Veiligheidszorg op Maat, waaronder het dekkingsplan en de aanrijtijden vallen, is in 2014 gezamenlijk met de VRU, brandweer Soest, de politie (huisvesting), de afdeling Realisatie en de adviseur veiligheid gewerkt aan de verplaatsing van de nevenpost naar het pand van de politie aan het Raadhuisplein 31. Met de verplaatsing naar deze locatie en het werken met een variabele voertuigbezetting, de zogenaamde TS 4, kan een aanzienlijke verbetering van de aanrijtijden van de brandweer worden gerealiseerd. Op 12 juni 2014 heeft de raad ingestemd met de wijze van financiering. Op 16 september 2014 zijn de buurtbewoners van het Raadhuisplein geïnformeerd over het voornemen om de brandweerpost te verplaatsen. Eind 2014 is de bouwvergunning verleend en is een aanbestedingsprocedure gestart voor de selectie van de aannemer. In verband met de vorming van de Nationale Politie en de afstoting van 401 politiebureaus is het onduidelijk wat er gaat gebeuren met het bureau in Soest. Eind 2014 is door de minister van Veiligheid en Justitie ingestemd met het huisvestingsplan van de Nationale Politie. Daarmee is duidelijk aangegeven dat er een groot steunpunt voor de politie in Soest blijft. De politie neemt tot 2025 de tijd om de plannen met betrekking tot de huisvesting te realiseren. 1.2 Crisisbeheersing Als uitwerking van het regionaal Crisisplan werken we sinds 1 mei 2014 in de Veiligheidsregio Utrecht op basis van het Handboek Gemeentelijke Crisisbeheersing 2.0. Voor een aantal cruciale functies in de gemeentelijke crisisorganisatie zijn in regionaal verband piketten ingericht, waarbij functionarissen uit de deelnemende gemeenten ingevlogen kunnen worden tijdens een incident, crisis of ramp. Op deze wijze is het mogelijk om minder mensen te betrekken bij de crisisbeheersing, maar deze mensen wel beter op te leiden en te trainen in hun rol. De gemeente heeft zelf nog een kernteam bestaande uit een strategisch adviseur Bevolkingszorg, een Officier van Dienst Bevolkingszorg, een communicatieadviseur (24/7), een hoofd ondersteuning en een teamleider Opvang. Binnen de crisisorganisatie wordt expliciet gekeken naar functionaliteit en proportionaliteit. Dit betekent dat de uitvoering van de crisisprocessen zo veel mogelijk wordt gekoppeld aan de reguliere werkzaamheden van de medewerker. 1.3 Openbare orde en veiligheid Uitwerking ktd-onderzoek handhaving/inzet politiesurveillanten In november 2013 is in het kader van de kerntakendiscussie door de raad de nota Handhaving & Veiligheid vastgesteld. Er is destijds gekozen voor scenario 1 wat inhield dat het aantal boa s in 2014 stapsgewijs is uitgebreid tot 6,8 fte. De boa s verrichten werkzaamheden tijdens kantooruren maar ook in de avonden en weekenden. In 2014 is een uitvoeringsprogramma opgesteld op basis waarvan de prioriteiten van het toezicht en de handhaving worden bepaald. Twee boa s zijn opgeleid in 2014 voor de controle van de leeftijdsgrenzen op het gebied van de Drank- en Horecawet en in het najaar is gestart met de basiscontroles van de horecagelegenheden. Voor de leeftijdscontroles in de horeca wordt samengewerkt met de gemeenten Baarn, Bunschoten en De Bilt. Hiervoor wordt in april 2015 een convenant afgesloten tussen deze gemeenten, het OM en de politie Midden-Nederland. De boa s fungeren Jaarstukken Gemeente Soest Pagina 16 van 211

17 sinds medio 2014 als marktmeester voor de markten in Soest en Soesterberg. Naast deze specifieke taken verzorgen zij ook het toezicht en handhaving op het gebied van de APV, Afvalstoffenverordening, parkeerovertredingen en controles op het gebied van de Bevolkingsadministratie. Ook het toezicht op de naleving van de Bosnota wordt door de boa s uitgevoerd. De samenwerking met de ketenpartners (politie, RMN, Portaal, Alliantie, enz.) is uitstekend te noemen. Bestuurlijke en strafrechtelijke handhaving Waar mogelijk wordt in het kader van de handhaving van de openbare orde zowel strafrechtelijk als bestuurlijk opgetreden. In 2014 zijn er op grond van artikel 174 Gemeentewet 3 horecagelegenheden gesloten omdat daar illegaal gokken werd geconstateerd en zijn er op grond van artikel 13b van de Opiumwet 2 panden gesloten omdat daar hennep werd gekweekt. Drank- en Horecawet Met de wijzigingen van de Drank- en Horecawet op respectievelijk 1 januari 2013 en 1 januari 2014 is een aantal taken en verantwoordelijkheden bij de gemeente neergelegd. Sinds 1 januari 2013 houden de gemeenten toezicht op de naleving van de Drank- en Horecawet. Voorheen was de Nederlandse Voedsel en Waren Autoriteit (NVWA) hiervoor verantwoordelijk. Zo is de gemeente verplicht voor de paracommerciële horeca (sportverenigingen, club- en buurthuizen, kerkgenootschappen en studentenverenigingen) een verordening op te stellen waarin onder andere de dagen en tijdstippen van alcoholverkoop worden vastgelegd. Op 23 januari 2014 is een voorlopige verordening vastgesteld. In nauw overleg met de Koninklijke Horeca Nederland afdeling Baarn-Soest, de sportverenigingen en de andere paracommerciële instelling zijn op 20 november 2014 de regels voor de paracommerciële instellingen vastgesteld. Uiteindelijk zijn deze regels opgenomen in de APV. Daarnaast heeft de gemeente het wettelijk verplichte preventie- en handhavingsplan vastgesteld. De eerste handhavingsactiviteiten hebben inmiddels plaatsgevonden, in de vorm van leeftijd- en vergunningencontroles. Door Nuchter, onderzoeksbureau voor leeftijdsgrenzen, is een nalevingsonderzoek gedaan in zowel de gemeente Soest als in de gemeente Baarn. Uit dit onderzoek blijkt dat er verbeteringen mogelijk zijn in de sportkantines en de reguliere horeca. Thema 2 - Jeugdoverlast Doelstelling: Terugdringen van jeugdoverlast Tabel effectindicator(en) omschrijving bron Referentie- Streefwaarde Realisatie of nulwaarde Ervaren overlast jeugd (% vaak) Veiligheidsmonitor 15% (2009) 12 45,2 % (**) Meldingen overlast jeugd (*) Criminaliteitscijfers 349 (2012) -20% t.o.v. 516 RVS (Bureau Regionale 2012 Veiligheidsstrategie) (*) Deze indicator is aangepast (zie begroting 2014). De veiligheidsmonitor is in 2013 door een ander onderzoeksbureau uitgevoerd waardoor de cijfers niet een op een te vergelijken zijn. (**) Resultaat van de veiligheidsmonitor De gemeente Soest neemt eens in de twee jaar deel aan de veiligheidsmonitor. 45,2% van de ondervraagden geeft aan vaak overlast te ervaren. Het aantal meldingen jongerenoverlast is in 2014 gestegen ten opzichte van 2013 (+34%). In 2012 is er 349 keer melding gemaakt van jeugdoverlast Activiteiten - Wat hebben we ervoor gedaan? 2.1 Aanpak Beke Ferwerda faciliteren en regisseren In het kader van de Beke Ferweda-methode zijn de jongerengroepen in Soest in beeld gebracht en geprioriteerd. Soest kende in hinderlijke groepen en 1 overlastgevende groep. Het aantal overlastmeldingen is in 2014 aanzienlijk gestegen. Een mogelijke verklaring hiervoor is dat wij bewoners gevraagd hebben om melding te doen op het moment dat er overlast wordt ervaren. In 2014 is vooral in de eerste helft van het jaar veel energie gestopt in het verminderen van de overlast van jongeren in de omgeving van het park Honsbergen door politie, gemeente en Stichting Balans. Met de jongeren en een aantal ouders zijn gesprekken gevoerd over het gedrag en de overlast die omwonenden ervaren. Daarnaast zijn er aanpassingen gedaan in het park en aan de inrichting van het Jaarstukken Gemeente Soest Pagina 17 van 211

18 plein bij de flat Honsbergen. Dit heeft geresulteerd in een vermindering van de overlast op deze locatie. We zien wel een soort van waterbedreactie. Op het moment dat de overlast op de ene locatie vermindert, verergert de overlast op een of meerdere andere locaties. 2.2 Continueren vertegenwoordiging in het Veiligheidshuis Amersfoort Sinds 1 mei 2014 is deze functie weer ingevuld, waardoor de aanpak van de jeugdgroepen, maar ook de persoonsgebonden aanpak (PGA) weer beter kan worden vormgeven. 2.3 Beleid opstellen en implementeren voor aanpak jeugdoverlast Het bestaande plan van aanpak jongerenoverlast is in 2014 in overleg met de partners gezamenlijk geactualiseerd en aangepast aan de huidige situatie. In het plan van aanpak is duidelijk omschreven wie wat doet en waarom en welke uitgangspunten daarbij worden gehanteerd. De rollen van partners zoals de politie, Stichting Balans, gemeente en de informatiemakelaar en de overlegstructuur zijn expliciet beschreven. 2.4 Periodiek overlastoverleg met partners Als gevolg van de herijking van het plan van aanpak jongerenoverlast zijn ook de overlegstructuren beter vorm gegeven. Eenmaal per 6 weken vindt met de partners (politie, jongerenwerk en diverse gemeenteambtenaren waaronder de coördinator van de boa s) een overlastoverleg plaats waarin overlastmeldingen worden besproken. Eenmaal per 4 weken vindt overleg plaats over de groepsaanpak en indien nodig over de aanpak van individuele personen. Veel overlast in Soest wordt veroorzaakt door jeugdgroepen. Thema 3 - Vermogenscriminaliteit Doelstelling: Terugdringen van vermogenscriminaliteit Tabel effectindicator(en) omschrijving bron Referentie- Aantal aangiften woninginbraak Soest Aantal aangiften diefstal af/uit auto s RVS (Bureau Regionale Veiligheidsstrategie) RVS (Bureau Regionale Veiligheidsstrategie) of nulwaarde 245 (2011) 211 (2011) Streefwaarde 2014 Realisatie Activiteiten - Wat hebben we ervoor gedaan? 3.1 Uitvoering geven aan het plan van aanpak woninginbraken Soest Naar aanleiding van de stijging van het aantal woninginbraken in 2014 is in mei het plan van aanpak woninginbraken herzien en zijn er duidelijk afspraken gemaakt over de activiteiten die in dit kader door zowel gemeente als politie worden verricht. Vanuit de gemeente is zwaar geïnvesteerd in preventie- en communicatieactiviteiten, bestaande uit wijkschouwen, voorlichtingsbijeenkomsten over verdacht gedrag, publicaties over wanneer 112 gebeld moet worden, informatie over babbeltrucs, enzovoort. De communicatieboodschap is eenduidig, waarbij bewoners worden gewezen op het feit dat politie en gemeente het niet alleen kunnen, maar dat bewoners zelf het verschil kunnen maken door bijvoorbeeld de woning altijd af te sluiten ook al is men maar 5 minuten weg. Ondanks alle inspanningen van gemeente en politie zijn de inbraakcijfers in 2014 gestegen. Een directe verklaring is hiervoor niet te geven. De gemeente Soest is door de verschillende invalswegen goed bereikbaar en de gemeente heeft dan ook last van wat men noemt mobiel banditisme oftewel rondtrekkende criminelen, die zich onder meer schuldig maken aan woninginbraken. Daarnaast zien we de laatste maanden een andere manier van inbreken, waarbij meer schade wordt veroorzaakt. Dit doet de politie vermoeden dat we te maken hebben met een groep jonge inbrekers. Jaarstukken Gemeente Soest Pagina 18 van 211

19 3.2 Preventiebrieven verspreiden vanuit de gemeente Op het moment dat er daadwerkelijk is ingebroken in een woning krijgen directe omwonenden een brief vanuit de gemeente waarin zij gewezen worden op het feit dat in de directe omgeving is ingebroken. Bovendien worden zij gewezen op de mogelijkheid een kleine tegemoetkoming te ontvangen vanuit de gemeente als zij preventieve maatregelen treffen in de vorm van het aanbrengen van inbraakwerende materialen. Van deze compensatieregeling wordt steeds meer gebruikgemaakt. Eind 2014 is voor bijna 700 uitgereikt aan VVV-bonnen en zijn 780 brieven verstuurd. 3.3 Nazorg aan ex-gedetineerden In 2014 is door de invulling van de functie van informatiemakelaar (in het Veiligheidshuis) een duidelijke overlegstructuur opgezet met betrekking tot de nazorg aan ex-gedetineerden. In het overleg met daarin de vertegenwoordiging van politie (daderregisseur), Veiligheidshuis, reclassering, informatiemakelaar en verschillende zorginstellingen wordt de nazorg rondom ex-gedetineerden die zich (weer) in Soest vestigen nader vorm gegeven. In casusoverleggen wordt de terugkeer besproken en worden duidelijk afspraken gemaakt wie van de partners de ex-gedetineerde het beste kan begeleiden bij zijn/haar terugkeer in de maatschappij. Door gerichte sturing op de inzet van middelen en de effectiviteit van deze middelen wordt getracht de kans op recidive te verminderen 3.4 Begeleiding veelplegers Het begeleiden van zogenaamde veelplegers heeft tot doel het aantal woninginbraken terug te brengen. In overleg met politie, gemeente en de informatiemakelaar is in 2014 een TOP X van woninginbrekers en veelplegers samengesteld. De handel en wandel van deze personen zijn in het casusoverleg gemonitord en in dit overleg zijn met partners gerichte afspraken gemaakt over de mogelijkheden van begeleiding ter voorkoming van recidive. Tabel kengetallen omschrijving Werkelijk Aantal ex-gedetineerden dat zich vestigt in Soest Aantal veelplegers in Soest 1 3 6(*) (*) waarvan 2 minderjarigen C. Risicoparagraaf Geen Jaarstukken Gemeente Soest Pagina 19 van 211

20 D. Financiële verantwoording Baten en lasten Rekening Begroting Rekening (bedragen x 1.000) Lasten Brandweer C risisbeheersing Openbare orde en veiligheid Totaal lasten Baten Brandweer C risisbeheersing Openbare orde en veiligheid Totaal baten Resultaat Afwijkingen t.o.v. begroting 2014: Lasten -76 Baten 3 Resultaat -73 Toelichting op de afwijkingen: - is nadelig Brandweer Onderhoudskosten gebouwen (de kosten worden verrekend met de reserve onderhoud gebouwen) 83 In de begroting waren de extra taken die de VRU uitvoert niet opgenomen -21 Overig -3 Crisisbeheersing Apparaatskosten -29 Overig 8 Openbare orde en veiligheid Apparaatskosten -104 Overig -7 Totaal -73 Jaarstukken Gemeente Soest Pagina 20 van 211

21 Programma 2 Verkeer en Vervoer A. Omschrijving van het programma Dit programma gaat over de zorg voor alle verkeersvoorzieningen, zowel goed onderhoud van bestaande voorzieningen als aanpassing van voorzieningen op grond van beleid en/of wensen van bewoners. Producten Onder dit programma vallen de volgende producten: Nr. Product Portefeuillehouder 2.1 Wegbeheer J.L. van Berkel - Vissers 2.2 Schoonhouden wegen J.L. van Berkel - Vissers 2.3 Verkeersmaatregelen J.L. van Berkel Vissers - stationswikkeling Soest-Zuid J.G.S. Pijnenborg 2.4 Openbare verlichting J.L. van Berkel - Vissers Relevante beleidsdocumenten A. Gemeentelijk Verkeer- en Vervoerplan (GVVP), raad oktober 2008 B. Nota parkeernormen auto en fiets (2 e herziening), raad februari 2014 C. Beleidsregels Vergunningverlening Uitweg ( inritvergunningen ), college april 2005 D. Beleidsregels Verkeersontheffingen, college augustus 2013 E. Beleidsnota gehandicaptenparkeerplaats op kenteken, college november 2010 F. Beleidsplan Openbare verlichting (2003) B. Doelstellingen en activiteiten - Wat hebben we bereikt en wat hebben we ervoor gedaan? Doelstellingen wat wilden we bereiken? Algemene doelstelling: Een effectief en efficiënt wegennet Thema s: 1. Bereikbaarheid 2. Verkeersveiligheid 3. Leefbaarheid Thema 1 Bereikbaarheid Doelstelling: Optimale bereikbaarheid voor voetgangers, fietsers, openbaar vervoer en gemotoriseerd verkeer, waarbij gebruik wordt gemaakt van het beschikbare netwerk. Meetbare doelstellingen (beoogde effecten) Het aandeel verplaatsingen per fiets en met het openbaar vervoer neemt toe ten opzichte van het aandeel autoritten (hierdoor wordt het verkeer beter verdeeld over het bestaande netwerk). Doorstroming op de hoofdwegen wordt gewaarborgd door files te voorkomen. Tabel effectindicator(en) omschrijving bron Referentieof nulwaarde Streefwaarde 2013 Realisatie De verhouding op Nader op te stellen op (*) (*) (*) verschillende wegen tussen auto s, fietsers en ov-reizigers (telling) basis van metingen 2. De factor tussen de reistijd op de hoofdwegenstructuur tijdens en buiten de spits idem (*) (*) (*) (*) Overeenkomstig de aanbevelingen vernieuwing 1 e W-vraag is in de programmabegroting budget uitgetrokken voor het operationaliseren van een meetsysteem waarmee de effectindicatoren kunnen worden Jaarstukken Gemeente Soest Pagina 21 van 211

22 bepaald. De meetpunten zijn inmiddels aangelegd en dienen gekoppeld te worden aan het meetsysteem. Dit is naar verwachting in 2015 gereed. Activiteiten - Wat hebben we ervoor gedaan? 1.1 Pakketstudie VERDER 1 Maatregelen in 2014 waarbij Soest coördinerende partij is: - Stationsontwikkeling Soest-Zuid: zie integrale rapportage (op volgende bladzijde). - Aanpak kruispunt Soesterbergsestraat/Ossendamweg. In 2014 is gestart met de verkenningsfase voor dit project, waaruit de haalbaarheid van aanpassingen moet blijken. Het project heeft belangrijke samenhang met de stationsontwikkeling Soest-Zuid en de westelijke ontsluiting Amersfoort. Vanwege de complexiteit van het probleem is er een toegenomen risico op overschrijding van het onderzoeksbudget voor dit deelproject. - N221 (Birkstraat). Dit project wordt pas opgestart nadat er duidelijkheid is over de te treffen maatregelen in de projecten Stationsontwikkeling Soest-Zuid en Soesterbergsestraat / Ossendamweg. Maatregelen op de Birkstraat in de vorm van parallelwegen zijn onwenselijk en worden niet als optie overwogen. - Fietspad Soest-Hilversum. In 2012 is een plan van aanpak vastgesteld. Door onvoldoende capaciteit is het niet gelukt om de verkenningsfase van dit project uit te voeren. - Fietspad Soest-Soesterberg: In 2014 is gestart met het uitwerken van schetsontwerpen van de gehele route, inclusief tracévarianten over de voormalige vliegbasis en veilige kruispuntoplossingen op de Verlengde Paltzerweg en de Verlengde Tempellaan (oostelijke ontsluitingsweg Soesterberg Noord). Overige maatregelen (relevant voor Soest, maar niet als coördinerende partij): - verbreding A28, A27, A1 en knooppunt Hoevelaken. De verbreding van de A28 is inmiddels uitgevoerd. Rijkswaterstaat heeft voor de A27 en A1 ontwerpbesluiten voor de verbreding vastgesteld. Voor knooppunt Hoevelaken is een voorkeursalternatief gekozen dat samen met de regiopartijen nader wordt uitgewerkt. - Westelijke ontsluiting Amersfoort: Het in 2013 gekozen voorkeurstracé is in 2014 verder uitgewerkt tot een conceptontwerp. Bovendien is het ontwerpbestemmingsplan bijna afgerond. In 2015 wordt aan de gemeenteraad van Amersfoort bovenstaande ter besluitvorming voorgelegd. - Regionaal verkeersmanagement (RVM). De verkeerslichten in Soest worden begin 2015 aangesloten op de centrale van de gemeente Amersfoort, tevens worden in de eerste helft van 2015 routeinformatiepanelen langs de wegen geplaatst. Door technische problemen met het totstandbrengen van verbindingen en een hernieuwde aanbesteding voor route-informatiepanelen van de Provincie Utrecht is dit in 2014 niet gelukt. 1.2 Ov-concessie De provincie Utrecht is in 2014 gestart met de voorbereiding voor de nieuwe aanbesteding van het openbaar vervoer van de provincie. De huidige concessie loopt af op 11 december Er ligt een uitdaging om de beschikbare middelen zo effectief mogelijk te besteden. De toenemende kosten in het openbaar vervoer en de naar verwachting minder gunstige aanbesteding (t.o.v. de laatste aanbesteding) gaan waarschijnlijk leiden tot een verminderd aanbod van openbaar vervoer in de provincie, ook in onze gemeente. Concreet kan dit leiden tot het schrappen of inkorten van ritten tot zelfs het wegvallen van de gehele lijnvoering als de vraag naar openbaar vervoer te laag is. Wij hebben tijdens bestuurlijke overleggen en een reactie op het ontwerp-programma van Eisen onze zorgen geuit over deze ontwikkelingen en hebben aanbevelingen gedaan om het openbaar vervoer in de gemeente Soest zo veel mogelijk op peil te houden. 1 VERDER is een programma waarin de volgende partijen samenwerken aan de bereikbaarheid van de regio Utrecht: Rijkswaterstaat, Provincie Utrecht, Bestuur Regio Utrecht, Bureau Regio Amersfoort, Gewest Gooi- en Vechtstreek, Regio Utrecht West, Regio Utrecht Zuidoost en de gemeenten Utrecht, Hilversum en Amersfoort. Jaarstukken Gemeente Soest Pagina 22 van 211

23 1.3 Stationsontwikkeling Soest-Zuid Besluitvorming In april 2011 heeft de gemeenteraad ingestemd met het plan van aanpak voor de stationsontwikkeling Soest-Zuid. Het doel is om Soest beter bereikbaar te maken door de doorstroming op de Ossendamweg te verbeteren en het openbaar vervoer meer kansen te bieden. Ook VERDER heeft met het plan van aanpak ingestemd. De gemeenteraad heeft in januari 2013 besloten om een aantal alternatieven verder uit te werken. Hiervoor is na raadpleging van een raadswerkgroep in juni 2013 een aanvullend Plan van Aanpak vastgesteld. In het voorjaar van 2014 is besloten om de fietsbrug in de plannen te vervangen door een ov-passage en om enkele aanpassingen te doen aan de onderzoeken, zodat deze binnen de kosten en het gewenste tijdspad kunnen worden uitgevoerd. De onderzoeken zijn grotendeels in 2014 afgerond. Eind 2014 is besloten om de inspraakperiode en de besluitvorming over een voorkeursalternatief uit te stellen tot medio 2015, naar aanleiding van het nog lopende onderzoek naar de Soesterbergsestraat. Met een uitvoeringsvoorstel van de gemeente Soest dient door ProRail en het Utrechts Verkeers en Vervoersberaad (UVVB) te worden ingestemd (zie organisatie). Geld Voor de onderzoeksfase is door VERDER vrijgegeven. Dit wordt voor gedekt door een bijdrage van de provincie Utrecht, wordt gedekt uit de eigen bijdrage van de gemeente Soest aan VERDER. De onderzoeksfase is verdeeld in een (globale) verkenningsfase en een planstudie. De verkenningsfase is binnen de begroting uitgevoerd voor Het restbudget is beschikbaar voor nader onderzoek. In juni 2013 is een aanvullend Plan van Aanpak vastgesteld voor de planstudiefase. De kosten voor de planstudiefase zijn geraamd op Voor de verdere voorbereiding en uitvoering van het project resteert na de onderzoeksfase nog 9,24 miljoen uit het programma VERDER. Binnen het Restbudget Randstadspoor is een reservering opgenomen van 2,48 miljoen voor een variant met een tunnel waarbij rekening wordt gehouden met de komst van een passeerspoor bij station Soest-Zuid. Door de langere looptijd van het project overschrijden de kosten voor ambtelijke uren inmiddels de oorspronkelijke begroting van de planstudiefase. Dit kan vooralsnog binnen de projectkosten voor de totale onderzoeksfase worden opgevangen. Er wordt geen overschrijding van het totale onderzoeksbudget verwacht. u i t g a v e n project- werkelijk saldo budget t/m totaal i n k om s t e n / d e k k i n g project- werkelijk saldo budget t/m totaal bijdrage provincie Utrecht bijdrage gemeente Soest totaal Organisatie Dit project is ondergebracht bij het projectbureau van de gemeente Soest. De gemeente Soest, ProRail en het Utrechts Verkeers- en Vervoersberaad (UVVB) hebben zeggenschap over de financiële en/of inhoudelijke kaders waarbinnen dit project wordt uitgevoerd. De gemeente Soest heeft de projectleiding over het project. De expertise van ProRail wordt ingehuurd om inhoudelijke bijdragen aan de projectgroep te leveren. Het UVVB besluit over het vrijgeven van de financiële bijdrage vanuit VERDER. Tijdplanning Volgens planning zou in januari 2015 de inspraakperiode starten over de verschillende varianten in het stationsgebied. Omdat er nog geen duidelijkheid is over het kruispunt bij de Soesterbergsestraat is deze inspraakperiode met enkele maanden uitgesteld. De inspraakperiode wordt later in 2015 alsnog Jaarstukken Gemeente Soest Pagina 23 van 211

24 opgestart. Daarna kan definitieve besluitvorming over de stationsontwikkeling Soest-Zuid in de gemeenteraad plaatsvinden. Dit zal vermoedelijk na het zomerreces zijn. Daarna wordt de voorkeursvariant uitgewerkt tot een voorlopig ontwerp en wordt de bestemmingsplanprocedure voorbereid. Afhankelijk van de gekozen variant en afstemming in de regio over de uitvoering van grote wegenprojecten wordt de uitvoering van dit project in de periode tussen 2017 en 2019 verwacht. Voor een eventuele aanspraak op het Restbudget Randstadspoor moet het project voor 2020 worden afgerond. Voor de bijdrage vanuit het programma VERDER moet uiterlijk in 2020 een onomkeerbaar besluit zijn genomen over de uitvoering. Informatie (communicatie) Er is een klankbordgroep opgericht bestaande uit bewoners, bedrijven en belangenorganisaties. Het is de rol van de klankbordgroep om het proces kritisch te volgen, vragen te stellen, mee te denken met oplossingen, deze te toetsen aan de randvoorwaarden en uiteindelijk een advies uit te brengen aan het college en de gemeenteraad. Daarnaast wordt met het breed publiek gecommuniceerd via een nieuwsbrief, de website van de gemeente en informatiebijeenkomsten. Kwaliteit Conform het Plan van Aanpak d.d. 14 april 2011, het Aanvullend Plan van Aanpak dd. 18 juni 2013 en de aanpassingen in het besluit van B&W d.d. 10 juni Risico s De risico s van het project zijn beschreven in hoofdstuk 7 van het Plan van Aanpak. Het project bevindt zich op dit moment nog in de onderzoeksfase. De risico s in deze fase zijn beperkt. 1.4 Nieuwerhoekplein Het project Nieuwerhoekplein is in 2014 volledig afgerond en daarmee afgesloten. u i t g a v e n project- werkelijk saldo budget t/m totaal i n k om s t e n / d e k k i n g project- werkelijk saldo budget t/m totaal Stimuleren fietsgebruik We voeren beleid om fietsgebruik te stimuleren en initiëren projecten die het gebruik van de fiets aantrekkelijker en comfortabeler maken. Projecten hiervoor worden vastgelegd in een jaarlijks fietsactieplan. In 2014 is onder meer uitvoering gegeven aan nieuwe bewegwijzering van recreatieve fietsroutes in Soest, waaronder het fietsknooppuntennetwerk. De eerste openbare oplaadpaal bij winkelcentrum Soest-Zuid is geplaatst. Bij de sporthal aan de Smitsweg zijn nieuwe fietsbeugels geplaatst. Ook zijn in 2014 de nieuwe parkeernormen inclusief die voor de fiets vastgesteld. Thema 2: Verkeersveiligheid Doelstelling: Een veilig verkeer met objectief minder ongevallen en een hoger gevoel van veiligheid in het verkeer. Meetbare doelstellingen (beoogde effecten) Inwoners van Soest voelen zich veiliger in het verkeer. Er gebeuren minder ernstige verkeersongevallen op gemeentelijke wegen. De tevredenheid van inwoners over het onderhoud van wegen en fietspaden neemt toe. Jaarstukken Gemeente Soest Pagina 24 van 211

25 Tabel effectindicator(en) omschrijving bron Referentie- 1. Het rapportcijfers dat inwoners geven over de verkeersveiligheid in de gemeente 2. Het rapportcijfer dat inwoners geven over het onderhoud van infrastructuur Waar staat je gemeente Waar staat je gemeente of nulwaarde Realisatie (*) cijfers worden ontleend aan waar staat je gemeente. Dit onderzoek heeft voor het laatst in 2013 plaatsgevonden en zal opnieuw in 2015 plaatsvinden Streefwaarde ,7 (2010) 6,8 Groter of minimaal gelijk aan 6,9 (2010) 6,9 Groter of minimaal gelijk aan referentiewaarde referentiewaarde Realisatie 2014 (*) (*) Activiteiten - Wat hebben we ervoor gedaan? 2.1 Wegbeheer Ten laste van de reserve onderhoud wegen zijn werkzaamheden uitgevoerd die nodig zijn voor reconstructies van wegen en bruggen. Hieronder vallen ook de bestaande exploitatiebudgetten rationeel wegbeheer en klein onderhoud. De uit te voeren werkzaamheden zijn onder andere gebaseerd op het jaarlijks onderhoudsprogramma en een inspectie van wegen die na de winterperiode plaatsvindt. Op basis hiervan en met betrekking tot klein onderhoud zijn de onderstaande werkzaamheden uitgevoerd. Klein onderhoud Op diverse locaties is het jaarlijks klein onderhoud (bakfrezen) uitgevoerd. Dit is meegenomen in een asfaltbestek (zie Planmatig onderhoud) en is in september/oktober 2014 uitgevoerd. Tevens zijn er gedurende het hele jaar reparatiemaatregelen n.a.v. calamiteiten en meldingen uitgevoerd. Planmatig onderhoud Het geplande onderhoud aan de Schoutenkampweg en de Heideweg is uitgevoerd en opgeleverd. De Noorderweg e.o. is voorbereid en wordt in 2015 aanbesteed. In het voorjaar van 2014 is geconstateerd dat de Wieksloterweg en Dorresteinweg in een zodanig slechte onderhoudstoestand zijn dat reconstructie op korte termijn noodzakelijk is. Dit heeft geleid tot het beschikbaar stellen van een budget om de Dorresteinweg te reconstrueren in de voorjaarsnota. Deze reconstructie is inmiddels uitgevoerd. In december 2014 heeft de raad het voorstel van het college overgenomen om budget beschikbaar te stellen voor reconstructie van de Wieksloterweg in In het asfaltbestek zijn de deklagen van onder andere Park Vredehof, gedeelte van het fietspad bij de Vrijheidsweg, Nassaulaan, Varenstraat, parallelweg van de Koningsweg en in de Schrikslaan en omgeving opgenomen. De geplande oppervlakbehandeling in de Schrikslaan en omgeving is vanwege de slechte weersomstandigheden uitgesteld naar Tevens is het asfalt van het voetpad bij de Schrikslaan vervangen door betontegels. Het geluidscherm langs de A28 is in samenwerking met Rijkswaterstaat gerenoveerd. De gedeeltelijke reconstructie van de Beetzlaan is voorbereid. Uitvoering vindt plaats in De gedeeltelijke reconstructie van de Gen. Winkelmanstraat in Soesterberg is voorbereid. Uitvoering vindt plaats in Markeringen De markeringen zijn geïnspecteerd en op basis hiervan zijn op diverse locaties de markeringen opgefrist c.q. vervangen. 2.2 Openbare verlichting In februari 2014 is een nieuwe Beleidsnotitie en Uitvoeringsplan OVL in de raad vastgesteld. Daarnaast is besloten met ingang van 2016 de overeenkomst met CityTec te beëindigen en te komen tot een nieuw contract met CityTec of een andere marktpartij. Uitgangspunt hierbij is het verkrijgen van een Jaarstukken Gemeente Soest Pagina 25 van 211

26 kwalitatief betere service tegen een marktconforme prijs. Hiervoor dienen 5 opties van de verschillende mogelijkheden van een nieuwe beheer en onderhoudsvorm uitgewerkt te worden. De eerste stappen zijn gezet en die worden in 2015 verder uitgewerkt. Tevens is in 2014 via het InterGemeentelijk overleg Openbare Verlichting (IGOV) de kennisverzameling over de openbare verlichting en de verschillende vormen van beheer en onderhoud met andere gemeenten tot stand gekomen. Ook hieraan wordt in 2015 een verdere invulling aan gegeven. 2.3 Verkeersveiligheidsacties In 2014 zijn verkeersveiligheidsacties als producten uit de productencatalogus van het Regionaal Orgaan Verkeersveiligheid (ROV) afgenomen. Het gaat hierbij onder andere om de cursus Veilig Rijden 65+, verkeerslessen op het voortgezet onderwijs en peuterspeelzalen/kinderdagverblijven. Thema 3 Leefbaarheid Doelstelling: Bijdragen aan de leefbaarheid door regulier onderhoud van de verhardingen. Meetbare doelstelling (beoogd effect) - De tevredenheid van inwoners over de schoonheidsgraad van de verhardingen (onderdeel van de leefomgeving) neemt toe. Tabel effectindicator(en) omschrijving bron Referentieof nulwaarde 1. Het rapportcijfer dat Waar staat je gemeente 6,2 (2010) inwoners geven over de schoonheidsgraad van de verhardingen Streefwaarde 2014 Groter of minimaal gelijk aan referentiewaarde Realisatie ,6 (2013) Activiteiten - Wat hebben we ervoor gedaan? 3.1 Schoonhouden wegen De uitvoering straatreiniging voldoet aan de overeengekomen beeldkwaliteit. 3.2 Onkruidbestrijding op verharding De onkruidbestrijding op verharding met behulp van de WAVE-methode is het gehele jaar op het overeengekomen beheerniveau geweest. 3.3 Openbare ruimte Het project Buitenplaats is na voltooiing voortgezet in het project Buitenkans waarin meer ruimte is voor sociale projecten en samenlevingsopbouw. Deze voortzetting maakt verder geen onderdeel meer uit van programma 2 Verkeer en Vervoer. C. Risicoparagraaf Geen Jaarstukken Gemeente Soest Pagina 26 van 211

27 D. Financiële verantwoording Baten en lasten Rekening Begroting Rekening (bedragen x 1.000) Lasten Wegbeheer Schoonhouden wegen Verkeersmaatregelen Openbare verlichting Totaal lasten Baten Wegbeheer Schoonhouden wegen Verkeersmaatregelen Openbare verlichting Totaal baten Resultaat Jaarstukken Gemeente Soest Pagina 27 van 211

28 Afwijkingen t.o.v. begroting 2014: Lasten Baten 413 Resultaat Toelichting op de afwijkingen: - is nadelig Wegbeheer Apparaatskosten -38 De projecten die niet zijn afgerond worden doorgeschoven naar Dit betreft voornamelijk de Wieksloterweg. De beschikbare budgetten worden verrekend met de reserve onderhoud wegen en verlopen budgettair neutraal (Algemene dekkingsmiddelen) Rationeel wegbeheer: de uitvoering van de projecten Noorderweg, Gen. Winkelmanstraat en de Beetzlaan zullen doorlopen in Knelpunten wegbeheer, het project Noorderweg is verder voorbereid en loopt door in 2015, evenals het fietspad bij het ecoduct 299 Door een gunstige aanbesteding, lagere kosten voor het herstel van de Dorresteinweg 19 Minder kosten fietsactieplan zie oormerkvoorstel 25 Fietsverbinding Soesterberg als onderdeel van project VERDER 148 Lagere kosten eigen risco bij schadeclaims 5 Overig 5 Schoonhouden wegen Minder kosten voor gladheidsbestrijding (o.b.v. dienstverleningsovereenkomst RMN) 121 Meer kosten voor straatvegen (o.b.v. dienstverleningsovereenkomst RMN) -12 Verkeersmaatregelen Apparaatskosten 14 Afrekening subsidie Quick Wins (herinrichting Bosstraat,Banningstraat en Birkstraat). De bijdrage wordt verrekend met de reserve onderhoud wegen 145 Minder onderhoudskosten benodigd voor vervanging/opfrissen wegmarkeringen 17 Minder kosten voor monitoring verkeer en vervoer 6 Overig 4 Openbare verlichting Apparaatskosten -19 Lagere kosten straatverlichting, in 2014 zijn geen speciale verlichtingsprojecten geweest 24 Overig 4 Totaal Jaarstukken Gemeente Soest Pagina 28 van 211

29 Programma 3 Economie A. Omschrijving van het programma Dit programma gaat over het streven naar een vitale en duurzame economie om het (Soester) bedrijfsleven bestaans- en groeimogelijkheden te bieden en de werkgelegenheid te versterken. Daarbij is een goede samenwerking tussen gemeente en ondernemers van groot belang. Producten Onder dit programma vallen de volgende producten: Nr. Product Portefeuillehouder 3.1 Markten en standplaatsen Y.C. Kemmerling 3.3 Economische Zaken Y.C. Kemmerling - uitgifte bedrijventerrein Richelleweg Y.C. Kemmerling Relevante beleidsdocumenten a. Beleidsplan Recreatie en Toerisme (raad februari 2012) b. Detailhandelsbeleid (raad 29 juni 2006) c. Nota Sociaal Economisch Beleid Soest Groei in Balans (raad april 2008) B. Doelstellingen en activiteiten - Wat hebben we bereikt en wat hebben we ervoor gedaan? Doelstellingen wat wilden we bereiken? Algemene doelstelling: Economische vitaliteit (en werkgelegenheid) in Soest Thema s: 1. Ondernemersklimaat 2. Toeristische en recreatieve bedrijvigheid Thema 1 - Ondernemersklimaat Doelstelling: Behouden en versterken van een goed ondernemersklimaat met voldoende bestaans- en groeimogelijkheden Tabel effectindicator(en) omschrijving bron Referentie- Streefwaarde Realisatie of nulwaarde Aantal arbeidsplaatsen PAR (*) (2011) (*) PAR = provinciaal arbeidsplaatsen register Activiteiten - Wat hebben we ervoor gedaan? 1.1 Regionale samenwerking verder uitbouwen De samenwerking in de regio blijft goed. In 2014 is het proces gestart om te komen tot een regionale economische agenda: op welke onderdelen is het wenselijk om regionaal meer te gaan samenwerken. In 2015 worden daar de eerste resultaten van verwacht. 1.2 Uitgifte bedrijventerrein Richelleweg In 2014 is één kavel verkocht aan Vertex Dental. Daarnaast is de verkoop gestart van een bedrijfsverzamelcomplex: bij vier verkochte units wordt gestart met de bouw. Om de verkoop van kavels te verbeteren is in 2014 gekeken naar de uitgiftevoorwaarden voor bedrijventerrein Richelleweg. Afgesproken is om met een aantal voorwaarden soepeler om te gaan. Dat heeft goed gewerkt bij de intensieve onderhandelingen met Hypsos en heeft uiteindelijk geleid tot de keuze van Hypsos om in Soesterberg te blijven. Jaarstukken Gemeente Soest Pagina 29 van 211

30 1.3 Goed overleg met ondernemers is essentieel In 2014 is er weer invulling gegeven aan overleg tussen het Soester bedrijfsleven en de gemeente. Zowel met de besturen van de diverse ondernemersorganisaties als met de toeristische en recreatieve sector. Er zijn ondernemersspreekuren geweest met de bedrijvenmanager van BMO, een bestuurslid van Soest Netwerkt en de bedrijfscontactfunctionaris. Het ondernemerscongres in oktober is weer door veel ondernemers enthousiast ontvangen en goed bezocht. Het congres bood veel ruimte om te netwerken en daar is door de aanwezigen, waaronder veel zzp ers, veel gebruik van gemaakt. Daarnaast was er op 13 november in het gemeentehuis van Soest een Rode Loperbijeenkomst voor nieuwe ondernemers. De bijeenkomst was vooral een goed moment om kennis te maken. Ook maakten zij kennis met de Soester ondernemersnetwerken zoals de Soester Zakenkring. De Soester Rode Loperdag was onderdeel van een regionaal programma voor ondernemers uit de hele regio Amersfoort. 1.4 Mogelijkheden voor verbetering detailhandel steunen In navolging op de MKB Informatieve bijeenkomsten voor aannemers in 2013 is er in februari 2014 een seminar Kansen creëren bij gemeenten georganiseerd door de regio en Soest heeft hier ook aan bijgedragen. 1.5 Mogelijkheden voor verbetering detailhandel steunen De nieuwe PLUS-supermarkt in Soesterberg is in november 2014 geopend. Dat heeft gelijk geleid tot een versterking van de detailhandel in Soesterberg. In 2014 is veel overleg gepleegd met de eigenaar van de Zuidpromenade in Soest-Zuid. Dat heeft uiteindelijk geleid tot het verlenen van een omgevingsvergunning om de Zuidpromenade een opknapbeurt te geven. Het is goed te zien dat deze ontwikkelingen, op ons initiatief opgestart, nu daadwerkelijk tot resultaten leiden. De werkzaamheden vinden in 2015 plaats. Vanuit de gemeente zijn de mogelijkheden onderzocht om de openbare ruimte van winkelcentrum Soest-Zuid te renoveren. We verwachten hierover begin 2015 te kunnen besluiten. Bij Winkelcentrum Soest-Zuid wordt ook de Soestermarkt georganiseerd: een aanvulling voor het winkelcentrum. Met de organisatie van de markt is gesproken over de toekomst van de markt. In 2015 wordt de markt doorgezet. Het onderwerp leegstand is erg actueel. Om proactief ongewenste leegstand in Soest te signaleren en te zoeken naar oplossingen, is in 2014 een expertmeeting georganiseerd. Dit heeft geleid tot het oprichten van de Denktank Leegstand. In deze denktank wordt onder andere gekeken naar invulling van lege winkelpanden in Soest en Soesterberg, knellende regelgeving en mogelijkheden voor detailhandelsbeleid. Samen met ondernemers worden de mogelijkheden hiervoor onderzocht. 1.6 Markten en standplaatsen In 2014 is de markt in Soesterberg verplaatst naar het terrein voor de nieuwe PLUS-supermarkt: alle betrokken partijen zijn daar enthousiast over, de situatie is duidelijk verbeterd. De marktverordening is nog niet afgerond. Dat komt mede doordat nog geen overeenstemming is bereikt over de verlenging van de markttijden. Het overleg hierover is zo goed als afgerond. 1.7 Zondagopenstelling De zondagopenstelling is eind 2014 geëvalueerd onder inwoners en winkeliers. De evaluatie geeft geen aanleiding de verordening aan te passen. Jaarstukken Gemeente Soest Pagina 30 van 211

31 1.8 Van Weedestraat, deel 1 van rotonde Burg. Grothestraat tot Stadhouderslaan Het deelproject Van Weedestraat 1 is in 2014 geheel afgerond door het plaatsen van de laatste putkasten voor de marktopstelling en het plaatsen van een ondergrondse containerbak. Het project is hiermee afgesloten. u i t g a v e n project- werkelijk saldo budget t/m totaal voorbereiding en uitvoering (incl. riolering) i n k om s t e n / d e k k i n g project- werkelijk saldo budget t/m totaal reserve onderhoud wegen algemene reserve reserve rentegebruik exploitatie riolering totaal Van Weedestraat, deel 2 deel Stadhouderslaan tot de spoorwegovergang Van Weedestraat deel 2 is ook in het geheel afgerond in Het project is hiermee afgesloten. u i t g a v e n project- werkelijk saldo budget t/m totaal voorbereiding en uitvoering (incl. riolering) i n k om s t e n / d e k k i n g project- werkelijk saldo budget t/m totaal algemene reserve reserve onderhoud wegen reserve rentegebruik exploitatie riolering totaal Tabel prestatie-indicator(en) omschrijving bron Streefwaarde Realisatie Aantal ha. uitgegeven bedrijventerrein Gemeente Soest 2 ha 0,6 ha Richelleweg (10,1 ha totaal uit te geven) Tabel kengetallen omschrijving werkelijk Aantal vestigingen Aantal faillissementen(*) (*) In het verleden waren de cijfers afkomstig van de website van de Kamer van Koophandel (KvK). Deze cijfers bleken geen volledig beeld te geven. Alleen gegevens van ondernemers die toestemming hebben gegeven voor publicatie worden op de site verstrekt. De KvK was bereid om juiste cijfers te verstrekken vanuit hun eigen database. Jaarstukken Gemeente Soest Pagina 31 van 211

32 Thema 2 Toeristische en recreatieve bedrijvigheid Doelstelling: Bevorderen van de toeristische en recreatieve bedrijvigheid Tabel effectindicator(en) omschrijving bron Referentie- (*) Ecorys: monitor Toerisme en Recreatie 2010 i.o.v. provincie Utrecht (indicatief, gegevens 2009) (**) SLVS: Stichting Logies Verstrekkers Soest (***) Er wordt door Ecorys geen uitsplitsing meer naar gemeenten gedaan als het gaat om het aantal overnachtingen en aantal dagtochten. (****) Ecorys: monitor Toerisme en Recreatie 2014 i.o.v. provincie Utrecht (indicatief, gegevens 2013) is 89 mln euro. of nulwaarde Streefwaarde 2014 Realisatie 1. Aantal overnachtingen Ecorys (*) (***) 2. Aantal beschikbare slaapplaatsen SLVS (**) Aantal dagtochten Ecorys (***) 4. Toeristische bestedingen Ecorys (****) 82 mln. 86 mln. (excl. inflatie) mln. (excl. inflatie) 2. Activiteiten - Wat hebben we ervoor gedaan? 2.1 Groei aantal overnachtingen We stimuleren uitbreiding en kwaliteitsverbetering van bestaande verblijfsrecreaties. In het bestemmingsplan Landelijk gebied is de bestaande c.q. actuele situatie opgenomen van de diverse recreatieparken. Voor camping t Monnickenbosch is in het plan een wijzigingsbevoegdheid opgenomen. Die bevoegdheid kan alleen worden toegepast, indien de autohandel de facto van het terrein is verwijderd. Voor Duynparc Soest (voormalig King s Home) is op basis van de eerder gemaakte afspraken een apart (postzegel)bestemmingsplan in procedure gebracht en in februari 2014 vastgesteld. Voor t Eekhoornnest heeft het college in december 2014 in beginsel besloten medewerking te verlenen aan een gewijzigd plan, waarbij innovatie, kwaliteit en duurzaamheid een belangrijke rol spelen. 2.2 Promotie en marketing dragen bij aan de bekendheid van Soest In de regio Utrechtse Heuvelrug is in 2014 verder samengewerkt aan het toeristisch op de kaart zetten van de regio, voortbordurend op de slogan Utrechtse Heuvelrug, dichterbij dan je denkt. De gemeente Soest levert de voorzitter van de stuurgroep Uit in de Heuvelrug waar dit in wordt besproken. Er is een wandel- en fietsfolder gemaakt en op de wandel- en fietsbeurs verspreid. In 2014 zijn er regionaal 120 ondernemers uit de recreatieve sector bij gekomen die deelnemen in de campagne. Tevens is er persaandacht geweest, onder andere in De Telegraaf en een aantal regionale kranten en is er in het Plus-Magazine aandacht geweest voor de opening van het Park Vliegbasis. Daarnaast heeft de campagne deelgenomen aan de Libelle Zomerweek en zijn er 4 digitale nieuwsbrieven aan partners en consumenten verstuurd. Ook is er geadverteerd via Adwords en Facebook (met acties van ondernemers). De ondernemers worden actief benaderd om ze te betrekken bij de promotie en marketing. 2.3 Voortzetting van de samenwerking met gemeenten in de regio Amersfoort Zowel in de toeristische gids Zomertijd als in Wintertijd zijn toeristische activiteiten uit de regio opgenomen. Voor Soest betreft dit in de zomertijdgids een halve pagina over de Soester duinen. En in de wintertijdgids is er over alle deelnemende gemeenten in Regio Amersfoort een korte beschrijving opgenomen. De website laat zien welke activiteiten er te doen zijn in de deelnemende gemeenten. Daarnaast zijn een aantal netwerkbijeenkomsten voor de partners georganiseerd en is er een bijeenkomst gehouden voor evenementplanners en congresorganisatoren uit heel Nederland. 2.4 Toeristisch Platform (TPS) In februari is er een bijeenkomst georganiseerd door de gemeente en het Toeristisch Platform Soest (TPS) voor ondernemers uit de toeristisch-recreatieve sector en de horeca. Dit heeft geresulteerd in een aantal op haalbaarheid te onderzoeken evenementen. In 2014 heeft dit nog niet geleid tot een evenement, de ideeën worden betrokken bij de promotiemogelijkheden van Door het Toeristische Jaarstukken Gemeente Soest Pagina 32 van 211

33 Platform is de toeristische gids Uit in Soest en Soesterberg wederom uitgegeven. En zijn er digitale informatieborden langs de toegangswegen van de gemeente Soest geplaatst. Het Toeristisch Platform heeft samen met de gemeente, de ANWB en de archeoloog een informatiebord geplaatst die informatie verschaft over prehistorische grafheuvels op het terrein De Stompert (voormalig militair oefenterrein). De prehistorische grafheuvels dateren van voor Christus. 2.5 Uitvoering Beleidsplan Recreatie & Toerisme De VVV in Soest heeft tot eind 2014 haar werkzaamheden van informatieverstrekking voortgezet. Per 1 januari 2015 is het VVV-kantoor dicht. Wel zijn de website, telefoonnummer en in de lucht en worden vragen beantwoord. De VVV wordt na vereffening definitief opgeheven (datum nu nog niet bekend). Per 1 april 2015 wordt een Regionaal Bureau voor Toerisme Utrechtse Heuvelrug en Vallei opgericht. De gemeente Soest heeft actief bijgedragen aan de discussie om dit bureau tot stand te laten komen. 2.6 Stichting Logies Verschaffers Soest (SLVS) Het CBS-indexcijfer voor overnachtingen is gestegen naar 92. De overeengekomen afdracht van wordt dan ook gehaald en de Stichting Logies Verschaffers Soest gaat aan de gemeente betalen. Voor nadere toelichting verwijzen wij u naar Hoofdstuk 4 Paragraaf G. C. Risicoparagraaf Geen D. Financiële verantwoording Programma Economie Baten en lasten Rekening Begroting Rekening (bedragen x 1.000) Lasten Van Weedestraat Markten en standplaatsen Economische zaken Totaal lasten Baten Markten en standplaatsen Economische zaken Totaal baten Resultaat Afwijkingen t.o.v. begroting 2014: Lasten 260 Baten 17 Resultaat 277 Jaarstukken Gemeente Soest Pagina 33 van 211

34 Toelichting op de afwijkingen: - is nadelig Van Weedestraat Voor de herinrichting van de Van Weedestraat I en II zijn gelden beschikbaar vanuit de algemene reserve ( 0,2 mln) en de reserve rentegebruik ( 0,1 mln). De werkzaamheden zijn in 2014 afgerond en de projecten worden afgesloten. De resterende gelden worden ingezet voor de uitvoering van de verbetering van de Wieksloterweg 189 Markten en standplaatsen Apparaatskosten 8 Minder kosten voor onderhoud standplaatsen en de marktkasten (elektra) 8 Hogere energiekosten voor markt en standplaatsen -8 Minder kosten afzetting markten Soest en Soesterberg 6 Meer opbrengsten pacht standplaatsen 5 Overig 2 Economische zaken Apparaatskosten 64 Overig 3 Totaal 277 Jaarstukken Gemeente Soest Pagina 34 van 211

35 Programma 4 Natuur en Milieu A. Omschrijving van het programma Dit programma gaat over hoe we natuur, landschap, milieu en dierenwelzijn beschermen en waar mogelijk verbeteren. Het duurzaamheidsplan beschrijft hoe we een flinke stap willen zetten naar een klimaat neutrale situatie die (ook voor toekomstige generaties) een goed en gezond bestaan veilig stelt. Duurzaamheid is een leidend principe bij het beheer van de waterhuishouding, riolering, natuur en openbaar groen, bij afvalverwijdering en bij het stimuleren van energie- en milieubewust gedrag (ook van de jeugd) door natuur- en milieueducatie. Daarbij zoeken we naar wegen om inwoners optimaal te betrekken bij de opgaven waarvoor we met z n allen staan. Producten Onder dit programma vallen de volgende producten: Nr. Product Portefeuillehouder 4.1 Waterhuishouding J.L. van Berkel - Vissers 4.2 Natuurbescherming J.G.S. Pijnenborg - bossen J.L. van Berkel - Vissers 4.3 Openbaar groen J.L. van Berkel - Vissers 4.4 Afvalverwijdering Y.C. Kemmerling 4.5 Riolering J.L. van Berkel - Vissers 4.6 Milieu Y.C. Kemmerling - handhaving J.G.S. Pijnenborg 4.7 Dierenwelzijn J.L. van Berkel - Vissers Relevante beleidsdocumenten a. Algemene Plaatselijke Verordening 2010 (omgevingsvergunningen, evenementen, toegang bossen) b. Provinciale Bestuursovereenkomst handhaving (2000) c. Gemeentelijk rioleringsplan IV (GRP) d. Waterplan e. Grondwaterplan f. Verordening rioolheffing (jaarlijks) g. Verordening rioolaansluitrecht (jaarlijks) h. Verordening subsidiëring groene daken (2014) i. Afvalstoffenverordening (2010) en uitvoeringsbesluit (2014) j. Verordening reinigingsheffingen (jaarlijks) k. Regionaal handhavingprogramma Servicebureau Gemeenten (jaarlijks) l. Beleidsplan Bos en natuur (Bosnota) m. Landschapsontwikkelingsplan Eemland 2005 (LOP) n. Gebiedsvisie Heel de heuvelrug: ontdek het palet! (2009) o. Nota bescherming en kap van bomen (2012) p. Groenstructuurplan de groene kernkwaliteit van Soest (2014) q. Duurzaam groenbeheer (2014) r. Jaarprogramma Natuur- en Milieucommunicatie en -educatie s. Dienstverleningsovereenkomst RMN (2006) t. Evaluatie hondenbeleid (2009) u. Duurzaamheidsplan v. Verordening geurhinder en veehouderij (2010) w. Nota geluidbeleid (2010) x. De Wiek natuur, wonen en waterberging (2010) y. Nota Dierenwelzijn Soest (2011) z. Regionaal Afvalbeleidsplan Jaarstukken Gemeente Soest Pagina 35 van 211

36 B. Doelstellingen en activiteiten - Wat wilden we bereiken en wat hebben we ervoor gedaan? Doelstellingen wat wilden we bereiken? Algemene doelstellingen: Duurzame kwaliteit van de groene leefomgeving, de natuur, het landschap, het milieu en het dierenwelzijn Duurzame ontwikkeling (overkoepelend thema geldend door alle beleidsvelden/programma s) Thema s: 1. Waterhuishouding en riolering 2. Natuurbescherming 3. Openbaar groen 4. Afvalverwijdering 5. Milieu 6. Dierenwelzijn 7. Duurzaamheid Thema 1 Waterhuishouding en riolering Doelstelling: Bij watersystemen de balans bevorderen tussen duurzaamheid, diverse (ruimtelijke) gebruiksfuncties en de kosten. Tabel effectindicator(en) omschrijving bron Referentie- Streefwaarde Realisatie of nulwaarde Aantal keren opgetreden wateroverlast: Oppervlaktewater Meldpunt Rioolwater op straat Idem Regenwater in woning Idem Grondwater (structureel) Idem Aantal overstorten op oppervlaktewater/bodem: Maatweg (Eem) Telemetrie Koningsweg (vijvers) Idem Kampdwarsweg (bodem) Idem Biezenveld (Eem) Idem Aantal hectare afgekoppeld 1,0 1,0 1,5 Aantal verstoppingen Meldpunt Oppervlaktewater: elke melding van oppervlaktewateroverlast (sloten en vijvers) kan erop wijzen dat de kwaliteit van de leefomgeving niet op peil is. Rioolwater op straat: elke keer dat er rioolwater op straat staat is er een gevaar voor de volksgezondheid. Regenwater in woning: elke melding van een overstroming kan erop wijzen dat de kwaliteit van de leefomgeving niet op peil is. Tijdens de enorme regenval eind juli/begin augustus zijn in vergelijking met voorgaande jaren op diverse plekken kelders volgestroomd met regenwater. Grondwater: elke melding van grondwateroverlast kan erop wijzen dat de kwaliteit van de leefomgeving niet op peil is. Activiteiten - Wat hebben we ervoor gedaan? 1.1 Uitvoeringsplan Waterbeheer, Grondwater en Riolering In 2014 zijn de volgende projecten uitgevoerd: - renovatie vacuümpompen van het vacuümgemaal; - rioolwerk en afkoppelen gedeelte Schoutenkampweg, Plasweg, Foekenlaan; - invoering subsidieregeling groene daken; - ecoscan oppervlaktewater; - onderzoek noodzaak waterberging Clemensstraat. Jaarstukken Gemeente Soest Pagina 36 van 211

37 1.2 Samenwerking binnen de afvalwaterketen In het Bestuursakkoord Water (mei 2011) is afgesproken dat waterschappen en gemeenten samen zorg moeten dragen voor doelmatigheid en samenhangend water(keten)beheer. Regionaal werken we samen in Platform Water Vallei en Eem met Waterschap Vallei en Veluwe, 19 gemeenten en de provincies Utrecht en Gelderland. Het doel is om beleid en uitvoering beter af te stemmen en kennis en ervaring uit te wisselen. Belangrijke voordelen zijn een efficiëntere tijdsbesteding, kwaliteitsverhoging, milieuwinst en kostenbesparing. Lokaal werken we samen met de gemeente Baarn en Waterschap Vallei en Veluwe in het AfvalWaterTeam Zuiveringskring Soest. Het doel van het AfvalWaterTeam is om het technisch functioneren van het riool en de zuivering in beeld te krijgen, plannen beter op elkaar af te stemmen en daarmee de werking te optimaliseren. Hierdoor zijn we minder kwetsbaar, krijgen we een betere kwaliteit en worden kosten bespaard. Onderwerpen waar in 2014 aan is gewerkt zijn onder andere: - quickscan Optimalisatie Afvalwatersysteem Soesterberg; - gegevensbeheer: inventariseren verhard oppervlak. Thema 2 Natuurbescherming Doelstelling: De ecologische en landschappelijke kwaliteit van het landelijk gebied behouden en vergroten. Tabel effectindicator(en) omschrijving Bron Referentie- Streefwaarde Realisatie of nulwaarde Inlands bos Beleidsplan Bosnota 63% (2012) 69% 65% Dood hout Beleidsplan Bosnota < 1% (2012) 2% 2% Beleidsplan Bosnota (gemeente Soest, ); gemeten volgens de SBI-methode. Activiteiten - Wat hebben we ervoor gedaan? 2.1 Uitvoering Bosnota In het beheer wordt gewerkt aan verhoging van het aandeel dood hout, zowel staand als liggend. Dit wordt gerealiseerd door het markeren van kwijnende bomen en het ringen van bomen die geoogst moeten worden. In 2014 is uitvoering gegeven aan toezicht en handhaving in het buitengebied door buitengewoon opsporingsambtenaren (boa s). Boa s hebben de Lange en Korte duinen opgenomen in hun routes en zijn dagelijks aanwezig in Lange en Korte duinen. Bij de toegangswegen naar de Lange duinen (parkeerplaatsen Foekenlaan, Sparrenlaan en de Beaufortlaan) zijn voorzieningen getroffen om overlast van hondenpoep tegen te gaan. 2.2 Landschapsontwikkeling en -behoud In dit kader hebben we in 2014 uitvoering gegeven aan premieregeling Zuidelijke Eng zodat agrariërs in staat worden gesteld om andere gewassen dan maïs te telen op de zuidelijke Eng. In 2014 zijn ook de voorbereidingen gestart om een ecologische verbindingszone (evz) te ontwikkelen tussen de Utrechtse Heuvelrug (De Korte Duinen) en de Eempolder (De Eem). Het project evz de Birk of Groen-blauwe dooradering de Birk wordt de komende jaren verder uitgewerkt in samenwerking met agrariërs en landeigenaren in het gebied. In 2014 zijn projecten, opgenomen in het uitvoeringsprogramma van het Landschaps Ontwikkelings Plan (LOP ) uitgevoerd door uitvoerder buitengebied. Jaarstukken Gemeente Soest Pagina 37 van 211

38 Thema 3 Openbaar groen Doelstelling: Het groene karakter van de kernen Soest en Soesterberg behouden en versterken. Meetbare doelstelling (beoogd effect) 1. De tevredenheid van inwoners over het groene karakter van hun buurt/wijk neemt toe. 2. Het duurzaam behoud van bomen, de groene parels van Soest, vastgelegd op de Bomenkaart met register. Tabel effectindicator(en) omschrijving bron Referentie- Streefwaarde Realisatie of nulwaarde Het rapportcijfer dat inwoners Waar staat je gemeente? 7,4 7,4 (*) geven voor het groene karakter (2013) van hun buurt/wijk Het aantal bomen in de Groenbeheersysteem / (**) (**) (**) groenstructuur (onderdeel Bomenkaart Bomenkaart) Het aantal monumentale bomen Bomenkaart van Soest met register (2014) (*) in 2014 is geen burgerpeiling tbv Waar staat je gemeente uitgevoerd en derhalve zijn geen gegevens over 2014 beschikbaar. (**) aantallen bomen in groenstructuur wordt niet bijgehouden, omdat het niet om de kwantiteit maar de kwaliteit van bomen (in de groenstructuur) gaat. Activiteiten - Wat hebben we ervoor gedaan? 3.1 Bomenrenovatie Beetzlaan De voorbereiding voor dit project is gestart in 2014 en loopt door tot Uitvoering vindt plaats in Een bedrag van is vanuit het budget maatregelen groenstructuurplan via de najaarsnota 2014 geoormerkt voor Groen-/bomenprojecten 2014 Er zijn in 2014 diverse renovatieprojecten uitgevoerd. Bij de uitvoering is rekening gehouden met de uitvoering van de nota Groene kernkwaliteiten. In totaal is het aantal bomen met 102 stuks verminderd en zijn 941 m 2 heesters omgevormd naar gazon. De jaarlijkse onderhoudskosten zijn daarmee voor 2015 verlaagd met Dit bedrag wordt toegevoegd aan de reserve onderhoud groen. Tabel kengetallen omschrijving Aantal openbare bomen binnen de bebouwde kom werkelijk Op basis van de in 2014 door de raad vastgestelde nota Groene kernkwaliteiten wordt het aantal bomen in Soest over een periode van 15 jaar geleidelijk met 10% verminderd. In 2014 bedroeg de vermindering 102 bomen. De vermindering komt veelal tot stand door bij herinrichtingsprojecten minder bomen terug te planten. Jaarstukken Gemeente Soest Pagina 38 van 211

39 Thema 4 Afvalverwijdering Doelstelling: Verbeteren van de afvalscheiding. Tabel effectindicator(en) Omschrijving bron Referentie- Percentage afvalscheiding: minimaal 65% in 2015 (*) Prestatiescore dienstverlening (**) (*) Landelijke doelstelling hergebruik van huishoudelijk afval (brief staatssecretaris Atsma uit augustus 2011) (**) door wijziging van de landelijke benchmark is de score navenant aangepast. Het dienstverleningsniveau wordt in de benchmark gekwantificeerd met behulp van een vragen-score methodiek. Afhankelijk van de intensiteit (inzamelfrequentie, voorzieningdichtheid) en de omvang (% huishoudens dat gebruik maakt van de service) worden scores toegerekend. De dienstverleningsscore bestaat uit drie subscores: voor de inzameling van grondstoffen, de inzameling van restafval (inclusief grof restafval) en de milieustraat. Een lage score voor restafval hoeft niet per definitie slecht te zijn (ivm het stimuleren van afvalscheiding). of nulwaarde Streefwaarde 2014 Realisatie 2014 Jaarcijfers RMN 55% (2010) 60% 65% Benchmark Agentschap NL 260 (2013) Activiteiten - Wat hebben we ervoor gedaan? 4.1 Opstellen afvalbeleidsplan Gezamenlijk met de RMN-gemeenten Baarn, Zeist, Nieuwegein en IJsselstein en de gemeente Bunschoten hebben wij een regionaal afvalbeleidsplan opgesteld. Uw raad heeft in oktober 2014 met dit plan ingestemd. De eerste maatregel uit dit plan (gratis ophalen grof tuinafval) is inmiddels ingevoerd. In 2015 worden nog twee maatregelen (zomerinzameling gft, promotieactie papiercontainer) ingevoerd. Herinrichting afvalbrengstation In januari 2014 heeft uw raad ingestemd met het kredietvoorstel voor de herinrichting van het afvalbrengstation De Schans. Na deze instemming is het schetsontwerp verder uitgewerkt en aangepast tot een ontwerp op basis waarvan een bestek is gemaakt. Daarop heeft een meervoudig onderhandse aanbesteding plaatsgevonden, conform ons aanbestedingsbeleid. De gunning heeft inmiddels plaatsgevonden zodat naar verwachting de herinrichting eind 2015 een feit is. Tabel prestatie-indicator(en) omschrijving bron Streefwaarde Hoeveelheid huishoudelijk restafval in kg/inwoner 2014 Realisatie 2014 Jaarcijfers RMN Tabel kengetallen omschrijving Bronscheiding in kg/inwoner: - gft - papier/karton - glas - textiel - klein chemisch afval - plastic werkelijk ,7 8 Jaarstukken Gemeente Soest Pagina 39 van 211

40 Thema 5 Milieu Doelstelling: Bedrijven voldoen aan de milieuregelgeving. Meetbare doelstelling (beoogd effect) 1. Bedrijven voldoen aan de milieuregelgeving voor bodem, lucht, geluid, stank en externe veiligheid. Afwijken mag alleen gemotiveerd. Tabel effectindicator(en) omschrijving bron Referentie- Streefwaarde Realisatie of nulwaarde Percentage bedrijven dat aan de Begroting/jaarverslag RUD (*) regels voldoet na 2 de controle. (*) geldt voor 1 e halfjaar 2014 Activiteiten - Wat hebben we ervoor gedaan? 5.1 Wet Milieubeheer: Vergunningverlening/acceptatie meldingen en handhaving/toezicht De uitvoering van taken in het kader van de Wet milieubeheer is tot 1 juli 2014 uitbesteed geweest aan het Service Bureau Gemeenten (SB G). Het betreft taken op het gebied van milieuvergunningverlening, het toetsen van meldingen en het periodiek controleren op de naleving van milieuregelgeving en klachtenbehandeling. Vanaf 1 juli zijn deze taken uitgevoerd door de RUD Utrecht conform een gesloten dienstverleningsstatuut, een regionaal vastgesteld handhavingsprogramma en een vastgestelde handhavingsstrategie. De RUD Utrecht hanteert een andere, uniforme, rapportagesystematiek dan in de jaarrekening tot nu toe gebruikelijk was. Rapportage op de gestelde effectindicatoren is daarom voor het tweede halfjaar niet mogelijk. De rapportage van de RUD wordt zodra deze is ontvangen voor uw raad ter inzage gelegd. In de kadernota 2015 komen wij met een wijzigingsvoorstel voor de effectindicatoren Geluidsaneringsproject Het Bureau Sanering Verkeerslawaai (BSV) heeft subsidie toegekend voor de sanering van 98 woningen in Soest. In de periode 2013/2014 is hiervoor het akoestisch onderzoek geactualiseerd en gedetailleerd. BSV heeft op grond van dit akoestisch onderzoek geconcludeerd dat er vier woningen niet (meer) in aanmerking komen voor sanering. Vervolgens zijn op verzoek van BSV alle woningen uit de saneringsvoorraad van Soest, die langs dezelfde wegvakken liggen als de overgebleven 94 saneringswoningen, aan het saneringsproject toegevoegd. Na goedkeuring door BSV van het akoestisch onderzoek met betrekking tot deze extra woningen, omvat het project in totaal zo'n 380 saneringswoningen. Het subsidiebedrag wordt navenant verhoogd. Tabel prestatie-indicator(en) Omschrijving bron Streefwaarde (*) Wet milieubeheer (**) Dienstverleningsovereenkomst (***) periode januari-juni 2014 De gerealiseerde prestatie-indicatoren gelden voor de periode t/m zoals uitgevoerd door het SB G. Vanaf 1 juli 2014 worden de werkzaamheden uitgevoerd door de RUD Utrecht. Door de RUD Utrecht wordt een jaarlijkse rapportage gemaakt in relatie tot de gesloten Dienstverleningsovereenkomst. Deze rapportage is in de loop van het 1 e kwartaal 2015 te verwachten en zal voor de raad ter inzage worden gelegd Realisatie 2014(***) Controles bedrijven Wm(*)-plichtig Jaarrapportage/DVO(**) SB G Toezichturen Besluit bodemkwaliteit Jaarrapportage/DVO SB G 225 uur 210 Vergunningverlening Wm Milieuprogramma Acceptatie meldingen Wm Milieuprogramma 526 Projecten handhaving Jaarrapportage/DVO SB G Jaarstukken Gemeente Soest Pagina 40 van 211

41 Tabel kengetallen omschrijving werkelijk Bedrijven Wm-plichtig Thema 6 Dierenwelzijn In de Nota Dierenwelzijn Soest staan de volgende doelstellingen: Doelstellingen: 1. Dieren zijn gevrijwaard van honger, dorst of onjuiste voeding. 2. Dieren zijn gevrijwaard van thermaal en fysiek ongerief. 3. Dieren zijn gevrijwaard van pijn, verwonding of ziekte. 4. Dieren zijn gevrijwaard van angst en chronische stress. 5. Dieren zijn vrij om een natuurlijk, soort eigen gedragspatroon te kunnen hebben. omschrijving bron Referentieof nulwaarde Aantal gevonden dieren waarbij Dierenbescherming In 2010 een eigenaar wordt vermoed Eemland 56 honden (zwerfdieren: honden en katten) 91% retour eigenaar Streefwaarde 2014 honden 95% retour eigenaar Realisatie honden 90% retour eigenaar 193 katten katten 103 katten 16% retour 25% retour 35% retour eigenaar eigenaar eigenaar Tabel effectindicator(en) De indicator meldingen van dierenleed is niet goed te operationaliseren. Deze indicator is daarom vervallen (zie begroting 2014). Activiteiten - Wat hebben we ervoor gedaan? 6.1 Overeenkomst Bewaarneming gevonden dieren De Overeenkomst Bewaarneming gevonden dieren is geëvalueerd met de uitvoerende instantie, stichting DierenZorg Eemland. In 2015 wordt gewerkt aan een nieuwe, passende overeenkomst rondom deze wettelijke gemeentelijke taak. Thema 7 Duurzaamheid Doelstelling: Het terugdringen van de CO 2-uitstoot van de gemeente Soest Meetbare doelstelling (beoogd effect) 1. Bevorderen van CO 2-reductie bij inwoners en bedrijfsleven. Tabel effectindicator(en) Via het nieuwe duurzaamheidsplan worden nieuwe effectindicatoren met doelen bepaald. Om die reden is hier geen tabel opgenomen. We gaan andere meetbare doelstellingen opnemen omdat CO 2-reductie via het CBS tot nu toe niet van de grond is gekomen. Via het nieuwe duurzaamheidsplan worden de doelen bepaald. Jaarstukken Gemeente Soest Pagina 41 van 211

42 Activiteiten - Wat hebben we ervoor gedaan? 7.1 Nieuw Duurzaamheidsplan inclusief participatietraject Wij hebben gekozen voor het raadplegen van inwoners en bedrijfsleven op het gebied van duurzaamheid via een participatietraject. In juni, juli en september 2014 hebben bijeenkomsten plaatsgevonden (waar ook enkele raadsleden bij aanwezig waren), waarbij ideeën en aanbevelingen zijn opgehaald voor een nieuw duurzaamheidsplan. Deze ideeën zijn breed gedeeld onder de deelnemers, op de gemeentelijke website en Facebook. In een notitie zijn de hoofdlijnen hieruit gedestilleerd. In het voorjaar van 2015 willen we dit met uw raad bespreken, zodat ook vanuit de raad aangegeven wordt waar de gemeente zich op zou moeten richten en welke kaders uw raad aan het college meegeeft. 7.2 Ondersteuning burgerinitiatieven Het Energieteam, inmiddels omgedoopt in Energie Actief Soest (EAS) heeft een eigen website gelanceerd, waar inwoners van Soest gerichte energiebesparingstips en wetenswaardigheden kunnen vinden. EAS speelde een belangrijke rol bij de bewonersavond voor het duurzaamheidsplan en nam het Energiegedeelte voor een groot deel voor haar rekening. In november is de informatieavond Trek uw huis een warme jas aan georganiseerd. 7.3 Duurzame bouw Energiebesparing in de bestaande bouw heeft via het SER Energieakkoord een extra impuls gekregen. Soest is met de andere Eemlandgemeenten een traject gestart: de Eemland Alliantie. Hiermee richten we ons onder andere op: - Creëren van de vraag: stimulering van particuliere woningeigenaren om energiebesparing door te voeren aan de woning. Marketing en communicatie in samenwerking met het bewonersinitiatief Energie Actief Soest. - Aanbod hierop afstemmen: rol van het lokale bedrijfsleven hierin (met name bouw- en installatiebedrijven) zo groot mogelijk maken ter stimulering van de lokale economie. In samenwerking met het Bedrijven Platform Duurzaamheid en aansluiten bij de regio. 7.4 Bedrijvenplatform Duurzaamheid Het bedrijvenplatform heeft naast het organiseren van informatiebijeenkomsten voor de Soester bedrijven over duurzaamheid, drie bijeenkomsten gewijd aan de aanbevelingen voor het duurzaamheidsplan van bedrijven voor de gemeente en voor de bedrijven zelf. Dit stuk is een bouwsteen voor het nieuwe Duurzaamheidsplan. Verder wil het bedrijvenplatform de bedrijven die een rol kunnen spelen bij de energiebesparing in de bestaande bouw (bouw- en installatiebedrijven, epa adviseurs) ondersteunen bij het formuleren van een gezamenlijk aanbod. 7.5 Duurzaam gedrag Per 1 januari 2014 zijn alle uitvoerende NME-taken (doelgroep basisonderwijs) van Milieu Educatief Centrum de Kwekerij ondergebracht bij De Stichting Balans op de locatie kinderboerderij de Veenweide. Dit is gebeurd in het kader van de kerntakendiscussie. Na een halfjaar is deze verandering geëvalueerd met de betrokken partijen en heeft B&W de evaluatie vastgesteld. Geconcludeerd is dat de overgang en de uitvoering van het jaarprogramma NME Soest voor het basisonderwijs in Soest, het eerste halfjaar van 2014 goed is verlopen. C. Risicoparagraaf Aansprakelijkheid beheer en onderhoud openbare ruimte 1. Inwoners en bedrijven kunnen de gemeente aansprakelijk stellen voor het beheer en onderhoud van de openbare ruimte (of het nalaten daarvan). Hoewel een stijging van het aantal claims tot op heden uitblijft, worden inwoners steeds mondiger en kunnen we wellicht in de toekomst meer schadeclaims verwachten. In 2014 waren deze kosten niet aan de orde. 2. Stormschade e.d. kan de gemeente voor kosten plaatsen. De circa bomen binnen het stedelijk gebied vormen bij storm een risico (voor de bomen zelf, goederen van de gemeente en goederen van derden). Daarnaast bestaat een risico voor personen (letsel of overlijden). Ook kan gevolgschade ontstaan doordat openbare wegen niet meer bruikbaar zijn. In februari en oktober is er sprake geweest van stormschade. De totale kosten bedroegen Jaarstukken Gemeente Soest Pagina 42 van 211

43 Generiek risico Kans Financiële impact Financieel risico Begin Financieel/juridisch Gemiddeld = 50% Financieel/juridisch Laag = 25% Einde Financieel/juridisch Gemiddeld = 50% Financieel/juridisch Laag = 25% RUD-vorming Na een lange periode van voorbereiding is op 1 januari 2014 de RUD Utrecht opgericht en per 1 juli 2014 zijn de milieuwerkzaamheden overgegaan van het SB G naar de RUD Utrecht. De ontmanteling van de SB G vindt in de eerste helft van 2015 plaats. Het bedrag waarvoor Soest wordt aangeslagen is op dit moment nog niet bekend. Generiek risico Kans Financiële impact Financieel risico Begin 2014: Financieel Gemiddeld: 50% Einde 2014: Financieel Gemiddeld: 50% D. Financiële verantwoording Programma Natuur en milieu Baten en lasten Rekening Begroting Rekening (bedragen x 1.000) Lasten Waterhuishouding Natuurbescherming Openbaar groen Afvalverwijdering Riolering Milieu Dierenwelzijn Totaal lasten Baten Waterhuishouding Natuurbescherming Openbaar groen Afvalverwijdering Riolering Milieu 88 4 Dierenwelzijn Totaal baten Resultaat Afwijkingen t.o.v. begroting 2014: Lasten 422 Baten 128 Resultaat 550 Jaarstukken Gemeente Soest Pagina 43 van 211

44 Toelichting op de afwijkingen: - is nadelig Waterhuishouding Apparaatskosten -12 Overig 2 Natuurbescherming Apparaatskosten -9 Minder kosten voor het aanplanten van bosvakken 5 Minder onderhoudskosten materieel 5 Afloop van de brandverzekering bossen 5 Overig 1 Openbaar groen Apparaatskosten 126 Meer kosten voor het groenbeheer door kosten voor de bomenkaart -13 Kapitaallasten 13 Overig 1 Afvalverwijdering Apparaatskosten Exploitatievoordelen op inzameling restfractie, GFT, papierinzameling en het afvalbrengstation van het RMN; deze voordelen zijn gestort in de egalisatiereserve afvalstoffen Bijdrage uit het Afvalfonds (voorgaande jaren) Minder kosten voor afvalstation De Schans Minder inkomsten afvalstoffenheffing en verkoop meerdere rest- en gft containers Overig Riolering Apparaatskosten Afronding van de implementatie van het rioolbeheersysteem Minder energie- en onderhoudskosten voor pompen en gemalen 24 Meer opbrengsten uit rioolheffing 30 Onderhoud vijvers,meer onderhoud o.a. verwijderen waterpest -4 Klein onderhoud riolering, veel verstoppingen door boomwortels -14 Onderhoud beschoeiingen, nog geen direct onderhoud nodig 16 Schoonmaken kolken RMN -2 Kapitaallasten -13 Overig -2 Milieu Apparaatskosten -35 Oormerkvoorstel transitiekosten SBG 48 Minder kosten voor geluidsberekeningen 7 Minder kosten milieu en milieueducatie 10 Minder kosten voor gevelmaatregelen 6 Overig 8 Dierenwelzijn Overig -1 Totaal 550 Jaarstukken Gemeente Soest Pagina 44 van 211

45 Programma 5 Wonen en Ruimtelijke Ordening A. Omschrijving van het programma Dit programma gaat over wonen, ruimtelijke ordening en de kwaliteit en invulling van het gemeentelijk grondgebied. Producten Onder dit programma vallen de volgende producten: Nr. Product Portefeuillehouder 5.0 Grote projecten - Masterplan Soesterberg J.G.S. Pijnenborg - Hart van de Heuvelrug en Vliegbasis Y.C. Kemmerling 5.1 Ruimtelijke ordening J.G.S. Pijnenborg 5.2 Stedelijke vernieuwing J.G.S. Pijnenborg 5.3 Bouwen en wonen J.G.S. Pijnenborg 5.4 Woonruimtezaken J.G.S. Pijnenborg 5.5 Bouwgrondexploitaties P.A. van der Torre Relevante beleidsdocumenten a. Treasurystatuut, met betrekking tot garantstellingen (raad september 2006) b. Raamovereenkomst Hart van de Heuvelrug (raad 24 juni 2004) c. Ruimtelijk plan vliegbasis Soesterberg (raad 11 juni 2009) d. Clusterovereenkomst Hart van de Heuvelrug, Cluster Soest I (27 september 2005) e. Clusterovereenkomst Hart van de Heuvelrug, Cluster Zeist III (1 juli 2009) f. Clusterovereenkomst Zeist II (26 april 2007) g. Masterplan Soesterberg (raad 23 april 2009) h. Convenant Masterplan Soesterberg (12 juni 2009) i. Uitwerking Masterplan Soesterberg 4 oktober 2010, raad 16 december 2010 j. Besluit over prioriteiten, september 2011 k. Structuurvisie (29 oktober 2009) l. Plan van aanval bestemmingsplannen (raad 2 oktober 2007) m. Evaluatie Plan van Aanval actualisering bestemmingsplannen n. Ontwikkelingsprogramma Investeringsbudget Stedelijke Vernieuwing ISV II (raad 17 februari 2005) o. Verdeelbesluit ISV II (raad 15 september 2005) p. Stimuleringsbijdrage Dorpsplein, prestatieovereenkomst met provincie (26 april 2006) q. Nota onrechtmatig wonen op recreatiecentra r. Welstandsnota (raad 24 juni 2004) s. Bouwverordening (laatstelijk gewijzigd: raad 21 december 2006) t. Bouwbeleidsplan (raad 29 mei 2007) u. Convenant afstemming woningdifferentiatie Stadsgewest Amersfoort (16 november 2005) v. Huisvestingsverordening Soest 2008 (raad 17 januari 2008, wijziging 10 juni 2008) w. Bestuurlijke overeenkomst wonen, welzijn, zorg regio Eemland (21 december 2005) x. Beleidsregels Woonruimteverdeling 2011 (14 juli 2011) y. Prestatiecontract corporaties (15 december 2009) z. Woonvisie Soest ; Soest verbindt bestaand en nieuw (raad 21 december 2007) aa. Beleidsregels archeologisch onderzoek bij bodemverstorende ingrepen (juni 2011). bb. Nota Wonen in Soest (raad 12 december 2012) Jaarstukken Gemeente Soest Pagina 45 van 211

46 B. Doelstellingen en activiteiten - Wat wilden we bereiken en wat hebben we ervoor gedaan? Doelstellingen wat wilden we bereiken? Algemene doelstelling: Een aantrekkelijke groene gemeente, met een kwalitatief goed woon-, werk-, leef- en vestigingsklimaat Thema s: 1. Woningbouw 2. Woningvoorraad 3. Ruimtelijke kwaliteit gemeente Soest Thema 1 Woningbouw Doelstelling: Bouwen van woningen naar behoefte. Tabel effectindicator(en) Omschrijving bron Referentie- Streefwaarde Realisatie of nulwaarde De mate waarin mensen in hun Nader op te stellen op (*) (*) (*) woonbehoefte kunnen voorzien basis van metingen. (*) De afgelopen jaren zijn nauwelijks woningen toegevoegd. Er is dus niet op toetsbare schaal te zeggen of wat gebouwd is aansluit bij de behoefte zoals die uit onderzoeken volgt. Daarnaast is het zo dat het goed zou zijn om nieuw woningbehoefteonderzoek te doen aangezien de vorige zich baseert op data uit 2009/2010. Activiteiten - Wat hebben we ervoor gedaan? 1.1 Bouwen naar behoefte Voor 2014 waren 40 opleveringen geraamd, waarvan 20 in Soest en 20 in Soesterberg. Dit aantal is in werkelijkheid lager uitgevallen. De oorzaken zijn te vinden in moeilijkheden die verschillende projecten hebben ervaren. Bij het opstellen van de begroting van 2014 werd er van uitgegaan dat er gebouwd zou zijn op de Staringlaan in Soest en op het Dorpsplein in Soesterberg. Respectievelijk hebben archeologische vondsten en slechte marktomstandigheden ervoor gezorgd dat betreffende projecten niet tot realisatie zijn gekomen. Tabel kengetallen omschrijving werkelijk Op te leveren woningen Soesterberg Op te leveren woningen Soest Naast de opleveringen zijn in 2014 de onderstaande woningbouwprojecten geconcretiseerd. Deze zullen in 2015 opgeleverd worden of starten met de bouw: - Rademakershof (13 woningen) - De Zoesdijck (30 appartementen) - Project de Weegbree (14 woningen) - Land van Bieshaer (50 woningen, 24 appartementen) - De Stadhouder (5 appartementen) Jaarstukken Gemeente Soest Pagina 46 van 211

47 Thema 2 Woningvoorraad Doelstelling: Op peil houden van de betaalbare woningvoorraad voor de aandachtsgroep. Tabel effectindicator(en) omschrijving bron Referentie- Streefwaarde Realisatie of nulwaarde Aantal betaalbare woningen is WVS (woonruimteverdeling 125% >100% >100% minimaal gelijk aan het aantal Soest-Soesterberg) huishoudens binnen de aandachtsgroep Activiteiten - Wat hebben we ervoor gedaan? 2.1 Prestatiecontract corporaties Het maken van nieuwe prestatieafspraken is doorgeschoven naar Dit had te maken met personele mutaties binnen de corporaties, de komst van de nieuwe Huisvestingswet en de herziening van de Woningwet. De gemeente Soest en de corporaties hebben in constructieve overleggen gewerkt aan een praktische én pragmatische set van afspraken. Bestuurlijke ondertekening hiervan is begin Om een goed, actueel beeld te krijgen van de verhouding tussen vraag en aanbod (in zowel kwantitatieve als kwalitatieve zin) in de sociale huursector zijn de regiogemeenten in 2014 gestart met een onderzoek hiernaar. De resultaten van dit onderzoek geven inzichten in eventuele knelpunten, scheefwonen, et cetera. Het onderzoek is gereed in het tweede kwartaal van Tabel kengetallen omschrijving werkelijk Kernvoorraad (zonder huur op maat) (*) Kernvoorraad (met huur op maat) (*) Dalingen zijn te verklaren doordat in het woningwaarderingstelsel (puntensysteem) schaarstepunten en punten voor de energetische waarde zijn toegevoegd door de minister. Voor Soest resulteert dat in ten minste 25 extra punten per woning. Dit vertaalt zich in een hogere huur. Thema 3 Ruimtelijke kwaliteit gemeente Soest Doelstellingen : 1. Verbeteren van de leefbaarheid in Soesterberg 2. Behouden en versterken van de ruimtelijke kwaliteit van gemeente Soest Tabel effectindicator(en) omschrijving bron Referentie- Streefwaarde Realisatie of nulwaarde (1) Leefbaarheidsmonitor Leefbaarometer Scores 2010 Soesterberg: (*) (**) - samenstelling bevolking 18 * 18 - sociale samenhang 6 * 3 - publieke ruimte -15 * veiligheid 14 * 15 - voorzieningen -11 * woningvoorraad -19 * -18 (2) Onderzoek onder inwoners Inwonerpanel (***) 1-meting heeft naar leefbaarheid, woongenot nog niet en tevredenheid plaatsgevonden. Verwacht wordt dat deze in 2015 wordt gehouden. Jaarstukken Gemeente Soest Pagina 47 van 211

48 (*) Scores afgezet tegen 0 = landelijke gemiddelde. Het is een positieve dan wel negatieve score (respectievelijk boven 0 en beneden 0) die tot stand komt door o.b.v. objectiveerbare omgevingscondities het ingeschatte leefbaarheidoordeel van bewoners te geven. Deze verandering is positief dan wel negatief; dat is het effect dat we meten. (**) We streven ernaar dat 3 van de 6 scores omhoog gaan. (***) In 2012 is een onderzoek gedaan onder Soesterbergers naar hun beleving van de leefbaarheid in het dorp. De scores op de verschillende vragen die zijn gesteld, vormen de nulmeting. Indicatoren die uit de meting volgen zijn onder andere staat openbare ruimte, verhuisgeneigdheid, leefbaarheid en het wonen in Soesterberg in het algemeen. Activiteiten - Wat hebben we ervoor gedaan? 3.1 Bestemmingsplannen Het plan van aanval bestemmingsplannen is afgerond. Bestemmingsplannen Molenschot en Soesterberg- Noord worden begin 2015 in procedure gebracht. Aangezien het plan van aanval bestemmingsplannen is afgerond heeft de tabel prestatie-indicatoren met de voortgang per bestemmingsplan geen waarde meer en is daarom niet meer opgenomen. Grote projecten (Masterplan Soesterberg, Hart van de Heuvelrug en Vliegbasis) 1. Masterplan Soesterberg In de financiële tabellen wordt met de kolom GREX nominaal bedoeld de nominale raming overeenkomstig de herziene grondexploitatieberekening 2013, prijspeil Om het saldo van de grondexploitatie zuiver te houden, wordt sinds de najaarsnota 2014 de rentetoerekening van de boekwaarde apart gepresenteerd. Algemeen Het Masterplan Soesterberg is gericht op revitalisering en uitbreiding van het dorp (van ca naar ca inwoners). In 2013 heeft de raad een besluit genomen over de verdere uitvoering van het Masterplan Soesterberg. Op basis van dit besluit is een start gemaakt met de Soesterberg Noord, Pleisterplaats, Evenemententerrein en verschillende infrastructurele projecten zoals de oostelijke ontsluiting, westelijke ontsluiting en diverse planvorming voor de omliggende infra Soesterberg. Direct aan de grondontwikkeling verbonden zijn de grote projecten: de renovatie van de Banninghal en het project VERDER. VERDER voorziet in een nieuwe fietsverbinding Soest-Soesterberg. Als onderdeel van de ontwikkeling van Campuszone-Noord en afgestemd op het ontwerp van de verdiepte ligging van de N237 is in 2013 het ontwerp en de situering van het fietstracé Soest-Soesterberg uitgewerkt. In de volgende paragrafen wordt de voortgang van de deelgebieden (projecten) beschreven. Investeringsfonds Masterplan Soesterberg De raad staat voor een voortvarende uitvoering van het Masterplan Soesterberg. Dat betekent tevens dat er voldoende financiële armslag moet zijn om tot uitvoering over te kunnen gaan. Zo moet het tekort dat voortvloeit uit de mastergrondexploitatie afgedekt zijn. Maar ook dat investeringen in het vastgoed, zoals de beoogde nieuwe sociaal-culturele voorziening, die niet zijn opgenomen in de Mastergrondexploitatie gerealiseerd kunnen worden. Om dit mogelijk te maken is een Investeringsfonds ingesteld. Ten gunste van het investeringsfonds is in 2013 een bedrag van 7 miljoen uit de algemene reserve vrijgemaakt, alsmede 0,6 miljoen uit de voormalige reserve Volkshuisvesting. In 2013 is de grondexploitatie Masterplan geactiveerd. De grondexploitatie creëert transparantie en stelt de raad in staat op de uitgaven en inkomsten binnen het Masterplan Soesterberg te sturen. In de grondexploitatie zijn de uitgaven per project vastgesteld. Jaarlijks worden de grondexploitaties herzien. Jaarstukken Gemeente Soest Pagina 48 van 211

49 1. Woonomgevingskwaliteit Alle elementen van de herstructurering Soesterberg die met de groene lanen structuur te maken hebben, zijn in het deelproject Woonomgevingskwaliteit opgenomen. Deze deelprojecten zijn nog niet geactiveerd. De inspanningen tot nu zijn gericht op de planvorming van het deelproject Manifestatieterrein. u i t g a v e n GREX werkelijk Nog te nominaal t/m totaal besteden 1.3 Manifestatieterrein Niet geactiveerd Woonomgevingskwaliteit Rente In de grondexploitatie van het deelproject Manifestatieterrein is een totaal budget beschikbaar van Tot op heden is voor de planvorming een bedrag van uitgegeven. De aanname die eerder in de grondexploitatie is gedaan voor de planvorming blijkt niet haalbaar; er wordt een tekort verwacht van ca Met name door onvoorziene werkzaamheden, aanvullende onderzoeken en extra overleggen met de betrokken partijen is voor de planvorming meer inzet gepleegd dan vooraf was verwacht. Daarnaast is er een planschaderisicoanalyse uitgevoerd. In de herziening van de grondexploitatie van dit deelproject zijn de verwachte kosten verantwoord. 2. N237 en omliggende infra De verdiepte ligging van de N237 Soesterberg is een project van de provincie Utrecht. Provincie Utrecht draagt de kosten en heeft de regie over dit project, in nauwe samenwerking met de gemeente Soest. Tot 2010 heeft de organisatie zich beziggehouden met de planvorming van het project. In 2014 is alleen de rente over de boekwaarde verantwoord. u i t g a v e n GREX werkelijk Nog te nominaal t/m totaal besteden 2.0 Aansluiting op de N Westelijke ontsluiting Aansluiting N237 op de Novalaan Koppenlaan Omliggende infra (5a t/m 7b) Niet geactiveerd N237 en omliggende infra Rente i n k om s t e n GREX werkelijk Nog te nominaal t/m totaal realiseren Koppenlaan Westelijke ontsluiting Voor de realisatie van de westelijke ontsluiting zijn samen met de provincie en gemeente Zeist diverse voorbereidingen en onderzoeken uitgevoerd. Deze ontwikkeling hangt nauw samen met het aanleggen van de verdiepte ligging van de N237 en vraagt om een nauwe afstemming. De provincie Utrecht is de trekker van de aanleg westelijke ontsluiting. Er is gezamenlijk een ontwerp opgesteld. De kosten worden volgens een verdeelsleutel aan de gemeenten doorbelast. In de grondexploitatie van het Masterplan is Jaarstukken Gemeente Soest Pagina 49 van 211

50 voor de investeringen van de westelijke ontsluiting, zoals de tijdelijke maatregelen ten behoeve van de noordelijke omleiding en de kosten voor het mogelijk maken van de aansluiting op deze ontsluiting vanuit Soesterberg Noord, een bedrag opgenomen voor de investering van circa Voor de aansturing van het project is budget gevoteerd. Dit budget is verantwoord binnen het kader van de vastgestelde grondexploitatie. De werkzaamheden van 2014 voor de westelijke ontsluiting zijn binnen het ambtelijke opdrachtgevers budget voltooid. 2.2 Novalaan De Novalaan is een onderdeel van de westelijke ontsluiting en wordt in samenwerking met de gemeente Zeist en de provincie Utrecht uitgevoerd. De provincie is projecttrekker van de gehele westelijke ontsluiting. De investeringskosten voor de gehele westelijke ontsluiting worden met de partijen gedeeld. De kosten die in 2013 gemaakt zijn gebaseerd op de eerste afrekening met de provincie voor de realisatie van de kruising van Abrona en de Sterrenbergweg met de N237. De kosten die de gemeente Soest moet betalen voor de aanleg van de westelijke ontsluiting zijn opgenomen in de grondexploitatie. In het boekjaar 2014 zijn er geen verrekeningen geweest. 2.3 Koppenlaan De aansluiting van de Koppenlaan-Van der Griendtlaan op de overspanning van de Postweg heeft een relatie met de aankoop van de Koppenlaan De gemaakte kosten van 2014 zijn werkzaamheden voor de herstructurering van dit gebied en de grondruil die nodig is voor de herstructurering. 2.4 Oostelijke ontsluiting De gemeenteraad heeft voor de realisatie van de oostelijke ontsluiting een budget van 2,1 miljoen vastgesteld. In de Mastergrondexploitatie van het Masterplan Soesterberg is de aanleg van de oostelijke ontsluiting opgenomen als deelproject. In 2014 zijn de benodigde gronden van Smink aangekocht om de oostelijke ontsluiting aan te leggen. Vervolgens is de aanbesteding voor de uitvoering afgerond en gegund aan Van Asch Infrastructuur. De verwachting is dat het project in 2015 binnen de financiële kaders wordt afgerond. De dekking van de te maken kosten van de oostelijke ontsluiting is opgenomen in het Administratieve deelproject. u i t g a v e n GREX werkelijk Nog te nominaal t/m totaal besteden 2.9 Oostelijke ontsluiting Rente Soesterberg Noord (herstructurering ) 3.1 Soesterberg-Noord De gedeeltelijke herstructurering van Soesterberg-Noord draagt bij aan de totale woonkwaliteit van Soesterberg. Door woningen toe te voegen aan deze schakel tussen het dorp en de natuur op de voormalige vliegbasis wordt een aangenamere omgeving gerealiseerd. Tevens dragen deze woningen bij aan een groter draagvlak voor goede voorzieningen. In februari 2014 is gebleken dat de onderhandelingen met één van de drie te verwerven bedrijven in Kamer 1 op Soesterberg Noord is afgebroken op verzoek van dat bedrijf, De Ridder BV. De stukken daarvan hebben ter inzage gelegen voor de raad. In combinatie met de voortgang van de ontwikkelingen op de Vliegbasis (woningbouw) en in relatie tot de verplichtingen uit de Crisis- en Herstelwet (die van toepassing is op de projecten Soesterberg Noord en Vliegbasis) is allereerst actie ondernomen op het verrichten van de benodigde milieuonderzoeken en op het wijzigen van het bestemmingsplan voor het gebied Soesterberg Noord en de omgeving van de voormalige vliegbasis waar woningbouw is voorzien. Jaarstukken Gemeente Soest Pagina 50 van 211

51 Voor het begrotingsjaar 2014 was voorzien. De begroting past binnen de financiële kaders van de grondexploitatie Soesterberg Noord. Er zijn tot heden kosten gemaakt voor de verplichte onderzoeken die bij verwerving van grond een rol spelen (bodem- en asbest onderzoek) en inzet van de projectorganisatie voor de planvorming. Bij de herziening prijspeil 2015 wordt de Rijkssubsidie apart in de grondexploitatie gemonitord. Hierdoor kunnen we verantwoording afleggen voor de woningbouwlocatie en de kosten die gemaakt worden in het kader van de milieuproblematiek. u i t g a v e n GREX werkelijk Nog te nominaal t/m totaal besteden Rente i n k om s t e n GREX werkelijk Nog te nominaal t/m totaal realiseren Dorpshart 4.1 Herinrichting Rademakerstraat De gehele Rademakerstraat is heringericht. Op 19 april 2013 is deze feestelijk geopend. In het najaar van 2013 zijn de laatste civiele werkzaamheden afgerond en is de straat civieltechnisch opgeleverd. Begin 2014 zijn in het kader van de nazorg de laatste punten met betrekking tot de inrichting van de Rademakerstraat afgewerkt. Het project blijft binnen de financiële kaders van de grondexploitatie. De Rademakerstraat is een deelproject van het Masterplan waardoor er nog middelen in de grondexploitatie van de Rademakerstraat zijn opgenomen die dienen voor de compensatie van parkeerplaatsen. Deze parkeerplaatsen worden gecompenseerd in de Banningstraat. GREX u i t g a v e n werkelijk Nog te raming t/m totaal besteden Rente i n k om s t e n GREX werkelijk Nog te nominaal t/m totaal realiseren voorziening riolering Campuszone 5.1 Campus-kop Pleisterplaats Het project Pleisterplaats valt binnen de grenzen van het programma Vliegbasis. Dit betekent dat de ontwikkeling van de Pleisterplaats in eerste instantie de verantwoordelijkheid van het programma de Vliegbasis is. De gemeente Soest vindt de ontwikkeling van de Pleisterplaats van groot belang en is met het programma vliegbasis overeengekomen dat zij een voorstel voor ontwikkeling doet. Het voorbereidingskrediet van is ter beschikking gesteld om te onderzoeken welke ontwikkelmogelijkheden passen op de Pleisterplaats. Op basis van de uitkomsten van het onderzoek neemt de raad een beslissing. Het voorbereidingskrediet wordt gedekt door de grondexploitatie van de Pleisterplaats. De onderzoeken die tot heden zijn uitgevoerd hebben nog niet geleid tot een Jaarstukken Gemeente Soest Pagina 51 van 211

52 haalbaarheidsstudie voor de ontwikkeling van de Pleisterplaats. Tot heden zijn de werkzaamheden binnen het verstrekte voorbereidingskrediet uitgevoerd. GREX u i t g a v e n werkelijk Nog te nominaal t/m totaal besteden Rente Campuszone-Noord Voor het project Campuszone Noord heeft men bij de herziening van 2013 de keuze gemaakt de bestaande grondexploitatie te bevriezen totdat er nieuwe uitgangspunten worden geformuleerd. De oude boekwaarde blijft in het project verantwoord, zodat rentetoerekening kan plaatsvinden. Voor 2014 zijn dat dan ook de enige kosten die gemaakt zijn op dit deelproject. u i t g a v e n GREX werkelijk Nog te nominaal t/m totaal besteden Rente i n k om s t e n GREX werkelijk Nog te nominaal t/m totaal realiseren Campuszone Evenemententerrein De werkzaamheden in 2014 waren gericht op een onherroepelijk bestemmingsplan voor het najaar van In uitwerking van het stedenbouwkundig plan Evenemententerrein en de financiële haalbaarheidsstudie (beiden december 2013) heeft de raad op 9 september jl. ingestemd met het voorontwerpbestemmingsplan Evenementen- en Manifestatieterrein. De raad heeft voor de zomer de Rekenkamercommissie verzocht de financiële haalbaarheid van de sociaal-culturele voorziening te onderzoeken. Omdat de uitkomsten van dit onderzoek kunnen leiden tot aanpassingen van een deel van het plan heeft deze locatie in het plan daarom samen met het direct omliggende terrein de flexibele bestemming Gemengd uit te werken gekregen. Het voorontwerpbestemmingsplan heeft in september en oktober ter inzage gelegen. Op het plan zijn inspraakreacties ontvangen die mogelijk aanleiding geven tot wijzigingen van het plan. Met beoogd ontwikkelaar Latei worden gesprekken gevoerd over grondprijzen en uitgiftevoorwaarden voor de realisatie van eengezinswoningen langs de Kampweg. Naar verwachting wordt dit begin 2015 afgerond. Met beoogd partner woningstichting Portaal worden gesprekken gevoerd over de uitgiftevoorwaarden voor een woningbouwcomplex in de sociale sector. De voorgenomen samenwerking tussen Portaal en de Soesterbergse stichting de Drie Eiken is in 2014 niet tot stand gekomen als gevolg van het samengaan van Stichting de Drie Eiken met Stichting SBBS. Deze ontwikkeling heeft samen met de in 2014 uitgevoerde reorganisatie bij Portaal tot vertraging geleid met als gevolg dat nog geen realisatieovereenkomst tot stand is gekomen. Voor het begrotingsjaar 2014 was voorzien. De begroting past binnen de financiële kaders van de grondexploitatie Soesterberg. Dit budget was voldoende om de hierboven beschreven activiteiten uit te voeren. Jaarstukken Gemeente Soest Pagina 52 van 211

53 u i t g a v e n GREX werkelijk Nog te nominaal t/m totaal besteden Rente i n k om s t e n GREX werkelijk Nog te nominaal t/m totaal realiseren Administratief project Naast de genoemde deelprojecten is er een administratief deelproject waar geldstromen worden verantwoord die niet aan een specifiek deelproject toegewezen kunnen worden. Rente, dotatie van de algemene dienst en rijksgelden zijn opgenomen in dit administratieve deelproject. Het deelproject is het sluitstuk van de Mastergrondexploitatie Masterplan Soesterberg. u i t g a v e n GREX werkelijk Nog te nominaal t/m totaal besteden Communicatie Boekwaarde Banninghal totaal i n k om s t e n GREX werkelijk Nog te nominaal t/m totaal realiseren totale rente over kosten en opbrengsten Dotatie algemene dienst Rijksbijdrage (Soesterberg-Noord) bijdrage reserve Investeringsfonds (t.b.v. oostelijke ontsluiting) totaal Financiële samenvatting MP Soesterberg De Mastergrondexploitatie is een financiële vertaling van de grondontwikkeling van verschillende deelprojecten in Soesterberg. Het totale complex is de input voor de Mastergrondexploitatie Soesterberg. De hieronder getoonde tabel geeft inzicht in de geconsolideerde boekwaarde van de Mastergrondexploitatie van Soesterberg. De cijfers van de grondexploitatie zijn gebaseerd op de jaarschijf van 2014, de werkelijke uitgaven en opbrengsten zijn tot en met Jaarstukken Gemeente Soest Pagina 53 van 211

54 Hoofd- en deelprojecten u i t g a v e n GREX werkelijk Nog te nominaal t/m totaal besteden 1. Woonomgevingskwaliteit N237 en omliggende infra N237 en oostelijke ontsluiting Soesterberg Noord Dorpshart 4.1 Moerbessenberg-Odijkplein Rademakerstraat Campuszone 5.1 Kop (pleisterplaats) Noord Evenemententerrein Administratief project totaal uitgaven Rente Hoofd- en deelprojecten i n k om s t e n GREX werkelijk Nog te nominaal t/m totaal realiseren 2. N237 en omliggende infra Soesterberg-Noord Dorpshart 4.1 Moerbessenberg-Odijkplein Rademakerstraat Campuszone 5.2 Noord Evenemententerrein Administratief project 6.1 Rente Dotatie algemene dienst Rijksbijdrage (S'berg-Noord) Bijdrage Investeringsfonds totaal inkomsten De cijfers van de herziene grondexploitatie worden nader toegelicht in Paragraaf F. Jaarstukken Gemeente Soest Pagina 54 van 211

55 2 Voorzieningen Soesterberg 2.1 Sociaal-culturele voorziening De gemeenteraad heeft in januari 2013 een bedrag van 3 miljoen beschikbaar gesteld uit het investeringsfonds. Hiervoor dient de sociaal-culturele voorziening gerealiseerd te worden op het huidige Evenemententerrein. Het totaalbudget voor de realisatie van de sociaal-culturele voorziening bedraagt 3 miljoen. In 2014 is er voor ambtelijke uren een bedrag van uitgeven. u i t g a v e n budget werkelijk Nog te t/m totaal besteden voorbereidingsbudget PvE reserve Investeringsfonds i n k om s t e n / d e k k i n g budget werkelijk Nog te t/m totaal realiseren exploitatiebegroting reserve Investeringsfonds De ontwikkeling van de sociale-culturele voorziening maakt ruimtelijk onderdeel uit van de ontwikkeling op het Evenemententerrein. Waardoor er samen wordt gewerkt aan het bestemmingsplan van het Evenemententerrein. 3 Dorpsplein/Dorpshuis Soesterberg 3.1 Dorpsplein Deelproject Dorpsplein is bij de jaarrekening van 2013 afgesloten. 3.2 Dorpshuis De grond met daarop het Dorpshuis is op 1 maart 2013 aangekocht. Op de locatie van het Dorpshuis wordt een twintigtal appartementen ontwikkeld. Hiervoor heeft de gemeente een overeenkomst gesloten met ontwikkelaar Dura Vermeer. In de zomer van 2013 is het Dorpshuis gesloopt. Vanwege de tegenvallende woningmarkt is de gronduitgifte van het Dorpshuis nog niet overgedragen aan de ontwikkelaar. Periodiek wordt overleg gevoerd met Dura Vermeer over de stand van zaken en de mogelijkheid om de grond z.s.m. kadastraal over te dragen. Enkele werkzaamheden zijn verricht binnen het budget van de grondexploitatie van het Dorpshuis. u i t g a v e n GREX werkelijk Nog te nominaal t/m totaal besteden Rente i n k o m s t e n GREX werkelijk Nog te nominaal t/m totaal realiseren Jaarstukken Gemeente Soest Pagina 55 van 211

56 4 Staringlaan Het project Staringlaan loopt sinds In 2014 zijn belangrijke besluiten genomen in het kader van de voortgang van het project om te komen tot de ontwikkeling van 23 starterswoningen. De uitkomsten van het archeologische vooronderzoek zijn vertaald in adviezen waarover in de raad een besluit is genomen middels een amendement dat voorziet in het uit de grond halen van die archeologische vondsten voor een maximaal bedrag van Eind 2014 is er een Programma van Eisen en een Aanbestedingsleidraad geschreven en die zijn gepubliceerd voor een openbare Europese aanbestedingsprocedure. Medio 2015 worden de aanbestedingsresultaten verwacht. De kosten die in 2014 gemaakt zijn hebben betrekking op de werkzaamheden voor het bestemmingsplan, archeologische onderzoeken en onderhandelingen met de ontwikkelaar. u i t g a v e n GREX werkelijk Nog te nominaal t/m totaal besteden Woningbouw Archeologie Rente GREX i n k o m s t e n werkelijk Nog te nominaal t/m totaal realiseren Woningbouw Archeologie Vliegbasis In 2009 heeft de provincie de grond van de vliegbasis Soesterberg aangekocht t.b.v. herontwikkeling. Op 14 april 2011 is de samenwerkingsovereenkomst Vliegbasis Soesterberg gesloten tussen de provincie, Zeist en Soest. Doel van deze samenwerking is het maken van afspraken over de uitwerking van het ruimtelijk plan vliegbasis Soesterberg naar een vastgesteld en onherroepelijk bestemmingsplan waarin aandacht is voor het cultuurhistorische verleden. Bij het ruimtelijk plan is een grondexploitatie opgesteld met als uitgangspunt dat de investeringen worden terugverdiend door opbrengsten vanuit de woningbouw. Het bestemmingsplan Vliegbasis Soesterberg is in mei 2013 onherroepelijk vastgesteld. Daarnaast is er in 2013 hard gewerkt aan het uitwerken van een stedenbouwkundig plan voor de woningbouwlocatie, welke medio 2014 is gepresenteerd aan de raden en staten van Soest, Zeist en provincie. Naast een ontwikkeling op de vliegbasis kan in de hoek Van Weerden Poelmanweg en Amersfoortsestraat een terrein worden ingericht voor woningbouw, woon-zorgvoorzieningen dan wel bedrijven. Deze locaties kunnen separaat worden ontwikkeld. In 2014 is gewerkt aan een nieuwe samenwerkingsovereenkomst tussen provincie, Zeist en Soest, voor de komende jaren. Het streven is om deze overeenkomst in 2015 door raden en staten te laten vaststellen. In 2014 zijn de werkzaamheden, waaronder sloop van gebouwen en wegen en paden op de basis afgerond. Eind 2014 is het Park, gelijktijdig met openstelling van het Nationaal Militair Museum, feestelijk opengesteld voor publiek. Het uitgangspunt is om het toezicht en het natuurbeheer onder verantwoordelijkheid van Het Utrechts Landschap te laten vallen. Dit moet nog contractueel geregeld worden. Jaarstukken Gemeente Soest Pagina 56 van 211

57 6 Hart van de Heuvelrug 6.1 Algemeen In juni 2004 is een raamovereenkomst gesloten voor 10 jaar tussen 17 partijen. Doel van deze overeenkomst is het realiseren van rode en groene projecten binnen Hart van de Heuvelrug. Deze overeenkomst is in juni 2014 geëindigd na 10 jaar. Daarnaast is in september 2005 een clusterovereenkomst Soest I gesloten, die invulling geeft aan de uitgangspunten zoals in de Raamovereenkomst zijn opgenomen. Doel is het beogen te komen tot de realisering van een pakket rode en groene projecten die leiden tot een ruimtelijke kwaliteitsverbetering. In 2012 is gestart met het proces van vormgeven van afspraken voor een nieuwe samenwerking na 1 juli 2014 (aflopen raamovereenkomst). In 2013 is dit voortgezet en heeft dit geleid tot het afsprakenkader dat medio 2013 is vastgesteld in het college en op 12 februari 2014 vastgesteld door de raad. In 2014 is gewerkt aan een nieuwe samenwerkingsovereenkomst tussen provincie, Zeist en Soest, voor de komende jaren. Het streven is om deze overeenkomst in 2015 door raden en staten te laten vaststellen. Buiten is steeds meer te zien van de projecten binnen Hart van de Heuvelrug. De eerste kavels op de Richelleweg zijn verkocht. Gesprekken met overige gegadigden lopen. Verschillende percelen zijn aangekocht binnen het Ericaterrein. Het opruimen van vervallen caravans, hekwerken en andere rommel geven het bos een compleet ander aanzien. De ecoducten Sterrenberg en Op Hees zijn opgeleverd, waarmee de westelijke boscorridor grotendeels is gerealiseerd. Daarnaast is een start gemaakt met het ecoduct Boele Staal, het laatste ecoduct t.b.v. de oostelijke corridor. Achter de schermen wordt hard gewerkt aan de plannen voor Apollo Noord, Kontakt der Kontinenten en Oude Tempel. Voor Oude Tempel is een stedenbouwkundig kader vastgesteld. In het kader van Kontakt der Kontinenten worden gesprekken gevoerd met betrokken partijen. Verschillende partners uit de clusters Zeist hebben zich gebogen over recente ontwikkelingen in de markt voor de zorg en naar mogelijkheden gezocht om die ontwikkelingen een plek te geven in de projecten. Besluitvorming hierover dient nog plaats te vinden. 6.2 Apollo-Noord Kontakt der Kontinenten Er is een gezamenlijk stedenbouwkundig plan van projectontwikkelaar en gemeente tot stand gekomen. De onderhandelingen over de waarde van de grond en ontwikkelstrategie is tussen de gemeente Soest en ontwikkelaar Heilijgers in concept overeengekomen. Echter ontwikkelaar Heilijgers en voormalig eigenaar van de grond Kontakt der Kontinenten zijn in onderhandeling over de ontwikkelfee die in 2006 is gecontracteerd. De markt is veranderd zodat Heilijgers een concessie vraagt aan Kontakt der Kontinenten. Afhankelijk van de uitkomst van deze onderhandeling kunnen we een nieuwe planning maken voor de uitvoering. Binnen de kaders van de grondexploitatie was het budget voor 2014 vastgesteld op De kosten van de ambtelijke uren zijn binnen het budget uitgevoerd. Echter met de kosten voor onderzoek en planschade was in het jaarbudget geen rekening gehouden. In de grondexploitatie is wel rekening gehouden met deze kosten alleen gefaseerd in een later jaar. Jaarstukken Gemeente Soest Pagina 57 van 211

58 u i t g a v e n GREX werkelijk Nog te nominaal t/m totaal besteden Rente i n k om s t e n GREX werkelijk Nog te nominaal t/m totaal realiseren Apollo-Noord Oude Tempel In 2014 is het stedenbouwkundig kader Wonen in weelde, stedenbouwkundig kader Oude Tempel afgerond. Het plan is goedgekeurd door de gemeenteraad en vastgesteld in de Stuurgroep Hart van de Heuvelrug. De resultaten van de financiële haalbaarheidsberekeningen zijn opgenomen in de herziene Mastergrondexploitatie De samenwerking met Steunstichting Zorgcoöperatie Nederland (SZN) (samenwerkingsovereenkomst september 2012 en goedgekeurd door de Stuurgroep Hart van de Heuvelrug) is gebaseerd op consensus over de afzetbaarheid van woningen in de periode tussen nu en 2020, in combinatie met de kernkwaliteiten van de locatie en eveneens een financiële taakstelling. De werkzaamheden waren dit jaar gericht op het uitwerken van de samenwerking met de grondeigenaar SZN, het uitvoeren van gerichte marktconsultaties, het uitwerken van de marketingstrategie, het uitwerken van de mogelijkheden voor een eerste planfase en het starten van een planologische procedure. Als gevolg van nieuwe ontwikkelingen is de planologische procedure nog niet gestart. Alle werkzaamheden zijn binnen de in de grondexploitatie gestelde kaders uitgevoerd. De resultaten van de financiële haalbaarheidsstudie op basis van het stedenbouwkundig kader zijn opgenomen in de vastgestelde Mastergrondexploitatie Hart van de Heuvelrug. Het leveren van een financieel resultaat aan het programma Hart van de Heuvelrug en SZN is een belangrijke projectdoelstelling. Binnen de kaders van de grondexploitatie was het budget voor De activiteiten die niet zijn uitgevoerd worden in 2015 opgepakt. Het budget wordt doorgeschoven. u i t g a v e n GREX werkelijk Nog te nominaal t/m totaal besteden Rente i n k om s t e n GREX werkelijk Nog te nominaal t/m totaal realiseren Apollo-Noord saunalocatie Begin 2014 is de grond voor de bouw van de Spa & Wellness Resort Soesterberg in erfpacht uitgeven, met de bedoeling dat de grond in 2020 wordt verkocht aan Zieleman Beheer Soesterberg B.V. en de erfpacht wordt beëindigd. Voor de aankomende zeven jaar wordt er jaarlijks een canon betaald. Deze canon komt ten goede aan de grondexploitatie van het deelproject Saunalocatie Hart van de Heuvelrug. Jaarstukken Gemeente Soest Pagina 58 van 211

59 De werkzaamheden in het kader van het bouwrijp maken van de saunalocatie zijn grotendeels in 2014 afgerond. De bouw van de sauna is in volle gang. Medio 2015 wil de eigenaar van de Spa & Wellness Resort Soesterberg zijn deuren voor het publiek openen. u i t g a v e n GREX werkelijk Nog te nominaal t/m totaal besteden Rente i n k om s t e n GREX werkelijk Nog te nominaal t/m totaal realiseren Apollo-Noord Planstructuur Het project Planstructuur is een deelproject van de Apollo-Noord-projecten van het Hart van de Heuvelrug. Dit is het gebied tussen de saunalocatie en het project Kontakt der Kontinenten. De kosten moeten worden gemaakt om de locaties van een ontsluiting te voorzien. In 2014 zijn de eerste kosten voor de ontsluiting gemaakt. De bouwweg tussen de locaties is aangelegd. Dit was noodzakelijk omdat de sauna wilde starten met de bouw. u i t g a v e n GREX werkelijk Nog te nominaal t/m totaal besteden Rente Uitbreiding riolering Rioleringsproblematiek Soesterberg en omgeving Afgelopen jaar is de laatste hand gelegd aan de onderzoekrapportages die in beeld hebben gebracht wat de omvang is van het rioleringsprobleem. Basis daarvoor is de quickscan geweest die is uitgevoerd in opdracht van Hart van de Heuvelrug. Uit die quickscan is gebleken dat de huidige situatie qua af te voeren afvalwater de vergunningen van Waterschap Vallei en Veluwe overschrijdt. Door de woningbouwopgaven uit het Masterplan en Hart van de Heuvelrug wordt dat probleem vergroot. Samen met het Waterschap Vallei en Veluwe is aanvullend onderzoek verricht. Op basis van het onderzoek is een ambtelijke projectgroep geformeerd, bestaande uit ambtenaren uit Zeist, De Bilt, Soest, het Waterschap Vallei en Veluwe en Hoogheemraadschap Stichtse Rijnlanden. De overleggen hebben eind 2014 tot een voorkeursrichting geleid die naast 3 andere opties nu verder onderzocht gaan worden. Over dit onderwerp heeft nog geen besluitvorming plaatsgevonden in het college of de gemeenteraad. Wel binnen de stuurgroep HvdH waarin opdracht is gegeven aan Soest om inzichtelijk te maken wat de problematiek is rondom riolering in Soesterberg in relatie tot de geplande ontwikkelingen. De kosten van de vraag om inzichtelijk te maken wat de problematiek is in Soesterberg ten aanzien van de capaciteit van de riolering wordt in eerste instantie gedekt uit het Rioolfonds van de gemeente Soest. Op termijn dient er een verdeelsleutel te worden afgesproken tussen alle betrokken partijen over het verhalen van de onderzoekskosten en toekomstige investeringskosten. Jaarstukken Gemeente Soest Pagina 59 van 211

60 u i t g a v e n budget werkelijk Nog te t/m totaal besteden Reserve riolering Totaal i n k om s t e n / d e k k i n g project- werkelijk saldo budget t/m totaal reserve riolering totaal C. Risicoparagraaf Bouwleges Voor het jaar 2014 was de legesopbrengst begroot op ruim 1 miljoen. Uiteindelijk is dit een bedrag van geworden, lager dan begroot. Belangrijkste reden hiervoor is dat enkele grote plannen eind 2014 zijn ingediend, waardoor afhandeling in 2015 plaatsvindt. Daarmee kan het ingeschatte risico per eind 2014 op n.v.t. gesteld worden. Generiek risico Kans Financiële impact Financieel risico Begin 2014 Hoog: 75% Einde 2014 n.v.t. n.v.t. n.v.t. Planschade Planschade treedt op als eigenaren van grond en onroerend goed vermogensschade lijden door een planologische wijziging. Sinds september 2005 kunnen we bij een wijziging op verzoek een verhaalovereenkomst sluiten met de verzoeker. Dit geldt niet als de wijziging van het planologische regime wordt veroorzaakt door een nieuw bestemmingsplan. Kosten van planschade zijn dan voor de gemeente. Sinds 1 juli 2008 is de regelgeving voor planschade gewijzigd. Bij vergoeding van planschade moet de verzoeker rekening houden met het normaal maatschappelijk risico waarbij een deel van de schade voor rekening van verzoeker blijft. Bovendien is er een verjaringstermijn opgenomen voor planschade: een aanvraag moet binnen vijf jaar na ter inzage legging van het vastgestelde bestemmingsplan worden ingediend. In 2014 zijn de kosten voor planschades binnen de budgetten gebleven. Daarmee zijn er geen gerealiseerde risico s in Generiek risico Kans Financiële impact Financieel risico Begin 2014 Laag = 25 % Eind 2014 Laag = 35% Uitvoering project Vliegbasis De financiële risico s voor de vliegbasis worden tussen de drie partners (provincie Utrecht en gemeenten Zeist en Soest) op grond van de Samenwerkingsovereenkomst vliegbasis gedeeld. Zoals bekend loopt de gemeente Soest daarbij een risico van maximaal 6 miljoen als er niet gebouwd wordt en niets wordt verdiend. De Stedenbouwkundige proefverkavelingen en daaruit voortvloeiende Haalbaarheidsberekening Vliegbasis Soesterberg prijspeil 1 januari 2015 toont aan dat de eerste 18 miljoen (1/3 deel 6 miljoen) als resultaat van het rode project gerealiseerd kan worden. Daarmee kunnen wij aannemen dat dit risico voor de gemeente Soest niet voorzien hoeft te worden t.a.v. het weerstandsvermogen. Aan het begin van dit programma hebben wij u geïnformeerd over het proces van besluitvorming over Jaarstukken Gemeente Soest Pagina 60 van 211

61 het afsprakenkader Hart van de Heuvelrug. Onderdeel en uitgangspunt van dit afsprakenkader (en dus ook voor deze risicoparagraaf) is dat de gemeente een risico van 3,3 miljoen accepteert (zijnde 1/3 van het maximale risico van 10 miljoen). Deze 10 miljoen is de afdracht die vanuit de Vliegbasis wordt gedoneerd aan het programma Hart van de heuvelrug. Generiek risico Kans Financiële impact Financieel risico Begin 2014 Financieel Laag: 10% Begin 2014 Financieel Laag: 10% Einde 2014 Financieel Laag: 10% Masterplan Soesterberg Bij de herziening van 2015 is een risico- en kansenanalyse opgesteld in samenwerking met de projectleiders en de planeconoom. De risico- en kansenanalyse is opgezet voor de geactiveerde projecten van het Masterplan: Evenemententerrein, Soesterberg-Noord en N237 en omliggende infrastructuur Soesterberg. Het gekwantificeerde risicobedrag voor de lopende projecten bedraagt 5 miljoen (netto contante waarde). Bij het opstellen van de risicoanalyse wordt de Monte Carlosimulatie gebruikt om het risicoprofiel te bepalen. Het geconsolideerde risicoprofiel voor de drie deelprojecten hiervoor genoemd is bij een waarschijnlijkheid van 80% gesteld op 1,61 miljoen. Generiek risico Kans Financiële impact Financieel risico Begin 2014 Financieel Gemiddeld: 37% Einde 2014 Financieel Gemiddeld: 32% Staringlaan De grondontwikkeling van de Staringlaan is bij de jaarrekening van 2014 een geactiveerd project. Bij de opzet van de grondexploitatie van 2015 is een risico- en kansenanalyse opgesteld in samenwerking met de projectleiders en de planeconoom. De risico- en kansenanalyse wordt opgezet voor de geactiveerde projecten. Het gekwantificeerde risicobedrag voor het project de Staringlaan bedraagt circa 0,2 miljoen (netto contante waarde). Bij het opstellen van de risicoanalyse wordt de Monte Carlosimulatie gebruikt om het risicoprofiel te bepalen. Het geconsolideerde risicoprofiel voor het project de Staringlaan is bij een waarschijnlijkheid van 80% gesteld op 0,09 miljoen. Generiek risico Kans Financiële impact Financieel risico Begin 2014 Financieel Gemiddeld: 0% 0 0 Einde 2014 Financieel Gemiddeld: 44% Dorpshuis Bij de herziening van 2015 is een risico- en kansenanalyse opgesteld in samenwerking met de projectleider en planeconoom. Het gekwantificeerde risicobedrag voor het project Dorpshuis bedraagt circa 0,57 miljoen (netto contante waarde). Bij het opstellen van de risicoanalyse wordt de Monte Carlosimulatie gebruikt om het risicoprofiel te bepalen. Het geconsolideerde risicoprofiel voor het project Dorpshuis is bij een waarschijnlijkheid van 80% gesteld op 0,24 miljoen. Generiek risico Kans Financiële impact Financieel risico Begin 2014 Financieel Gemiddeld: 0% 0 0 Einde 2014 Financieel Gemiddeld: 42% Jaarstukken Gemeente Soest Pagina 61 van 211

62 D. Financiële verantwoording Programma Wonen en ruimtelijke ordening Baten en lasten Rekening Begroting Rekening (bedragen x 1.000) Lasten Masterplan Soesterberg / Smitsveen Ruimtelijke ordening Stedelijke vernieuwing Bouwen en wonen Woonruimte zaken Bouwgrondexploitatie Totaal lasten Baten Masterplan Soesterberg / Smitsveen Ruimtelijke ordening 46-5 Stedelijke vernieuwing Bouwen en wonen Woonruimte zaken Bouwgrondexploitatie Totaal baten Resultaat Afwijkingen t.o.v. begroting 2014: Lasten Baten Resultaat -171 Jaarstukken Gemeente Soest Pagina 62 van 211

63 Toelichting op de afwijkingen: - is nadelig Masterplan Soesterberg De mutaties in de bouwgrond zijn budgettair neutraal; het saldo op dit product betreft de bijsteling van het geprognosticeerde resultaat (mastergrex Soesterberg) -146 Ruimtelijke ordening Apparaatskosten (ongebruikt budget voor projecturen en meer inzet op stedelijke vernieuwing) 621 Lagere kosten voor de cultuurhistorische waardenkaart en kernrandzone 24 Overig -3 Stedelijke vernieuwing Apparaatskosten -347 Bouwen en Wonen Apparaatskosten Minder inkomsten bouwleges ivm latere planning bouwprojecten Minder aanvragen monumentensubsidies Overig Woonruimtezaken Apparaatskosten -3 Meer inkomsten uit huur standplaatsen 7 Overig 4 Bouwgrondexploitatie Mutaties in de bouwgrond (budgettair neutraal). Tegenover de exploitatiesaldi die op dit product zijn verantwoord, staan overeenkomstige reservemutaties bij de algemene dekkingsmiddelen. Aanpassing voorzieningen (Dorpshuis en Staringlaan ) -96 Apparaatskosten voornamelijk niet declarabele uren Hart vd Heuvelrug en Vliegbasis -90 Totaal -171 Jaarstukken Gemeente Soest Pagina 63 van 211

64 Programma 6 Onderwijs A. Omschrijving van het programma Dit programma gaat over onderwijs in brede zin voor jeugdigen van 0 t/m 23 jaar, het onderwijskansenbeleid, het peuterspeelzaalwerk en het onderwijs aan volwassenen. Producten Onder dit programma vallen de volgende producten: Nr. Product Portefeuillehouder 6.1 Openbaar primair onderwijs J.L. van Berkel - Vissers 6.2 Huisvesting primair en voortgezet onderwijs J.L. van Berkel - Vissers 6.3 Lokaal onderwijsbeleid J.L. van Berkel - Vissers 6.4 Leerlingenvervoer J.L. van Berkel - Vissers 6.5 Volwasseneneducatie J.L. van Berkel - Vissers 6.6 Peuterspeelzaalwerk J.L. van Berkel - Vissers Relevante beleidsdocumenten A. Tijd voor kwaliteit. Bestuurlijke verzelfstandiging en besturenfusie openbaar primair onderwijs (raad, 2005) B. Leerplichtbeleid inzake luxeverzuim: Streven naar één lijn (B&W, 2006) C. Verordening voorziening huisvesting onderwijs gemeente Soest (raad, 2012) D. Onderwijskansenbeleid 2011 Kansen maken, Kansen pakken, gemeente Soest E. Plan van aanpak Doorgaande lijn voor- en vroegschoolse educatie (B&W, 2009) F. Verordening leerlingenvervoer (raad, 2011) G. Productovereenkomst educatie ROC Midden Nederland 2011 (B&W 2011) H. Verordening ruimte- en inrichtingseisen peuterspeelzalen (2012) I. Handhavingsbeleid kinderopvang en peuterspeelzalen Soest, 2011 J. Notitie toekomst peuterspeelzaalwerk (B&W, 2006) K. Vraagformulering 2013, beleidsgestuurde contractfinanciering aan de stichting BINK (voorheen Stichting Kindercentra Soest), (B&W 2012) L. Jaarverslag leerplicht Jaarverslag leerplicht 2012/2013 (B&W 2014) M. Integraal Huisvestingsplan Onderwijs gemeente Soest N. Visie op onderwijs Iedereen voorbereid om mee te doen (B&W 2011) O. Lokaal Educatieve Agenda Soest B. Doelstellingen en activiteiten - Wat wilden we bereiken en wat hebben we ervoor gedaan? Doelstellingen wat wilden we bereiken? Algemene doelstelling: Voldoende educatieve kansen en ondersteuning Thema s: 1. Onderwijsmogelijkheden 2. Educatieve structuur Jaarstukken Gemeente Soest Pagina 64 van 211

65 Thema 1 Onderwijsmogelijkheden Doelstelling: Optimaliseren van de onderwijsmogelijkheden. Tabel effectindicator(en) Omschrijving bron Referentie- Streefwaarde Realisatie of nulwaarde Percentage doelgroepkinderen, GGD-registratie 100% 100% Nog niet geïndiceerd door de GGD, op bekend de vve peuterspeelzaal 2. Percentage doelgroepkinderen Bestandsopname IvhO n.v.t. 100% Nog niet dat met de warme overdracht en verantwoording BINK bekend is overgedragen van peuterspeelzaal naar basisschool Activiteiten - Wat hebben we ervoor gedaan? 1.1 Voldoende aanbod van onderwijs Alle onderwijslocaties, inclusief de locaties voor voor-en vroegschoolse educatie en peuterspeelzalen, hebben voldoende plekken voor de kinderen, er zijn geen wachtlijsten voor plekken. 1.2 Zorgen voor adequate huisvesting van alle scholen in Soest In het najaar van 2014 heeft de gemeenteraad het Integraal accommodatiebeleid vastgesteld. Dit heeft geleid tot nadere afwegingen ten aanzien van gemeentelijke accommodaties waaronder onderwijshuisvesting conform het Integrale Huisvesting Plan Onderwijs (IHP). In afstemming met de schoolbesturen zijn de urgente huisvestingvraagstukken uit het IHP in de tweede helft van het jaar ter hand genomen. Zo is de school de Achtbaan inmiddels gerenoveerd en uitgebreid met een kinderdagverblijf en zijn er in het najaar van 2014 gesprekken geweest over de onderwijshuisvesting in de wijk Smitsveen. Ook is een eerste verkenning gestart naar de huisvesting van een tweetal scholen in Overhees. Naar verwachting worden de resultaten hiervan in de loop van 2015 duidelijk. 1.3 Leerlingenvervoer Leerlingenvervoer is bedoeld voor kinderen/jongeren die vanwege een lichamelijke en/of geestelijke en/of zintuigelijke beperking niet of niet zelfstandig (ook niet met begeleider) met openbaar vervoer kunnen reizen. Ook kan het gaan om leerlingenvervoer naar een basisschool met een bepaalde levensovertuiging (richtingenvervoer). Het grootste deel van het feitelijk leerlingenvervoer betrof ook dit jaar aangepast vervoer (taxi of bus). Het gaat altijd om vervoer naar de dichtstbijzijnde meest passende en toegankelijke school. Het totaal aantal leerlingen in het leerlingenvervoer is ongeveer gelijk aan het jaar ervoor. Er is een geringe overschrijding van 3,4%, onder andere vanwege dagelijks taxivervoer naar een speciale school voor voortgezet onderwijs buiten de provincie. Onze gemeente heeft het initiatief genomen om samen met Amersfoort, Baarn, Bunschoten, Leusden en Woudenberg een zo veel mogelijk nieuwe uniforme verordening leerlingenvervoer op te stellen, gebaseerd op de modelverordening VNG. 1.4 Zorgen voor voldoende gelegenheid voor het geven van bewegingsonderwijs. Ook in 2014 heeft de gemeente voldoende ruimte beschikbaar gesteld aan de scholen voor het geven van bewegingsonderwijs. Tabel kengetallen omschrijving 1.3 Leerlingenvervoer: Aantal kinderen dat gebruik maakt van (aangepast) leerlingenvervoer Aantal verstrekte vergoedingen openbaar vervoer/eigen vervoer Werkelijk Jaarstukken Gemeente Soest Pagina 65 van 211

66 1.4 Bewegingsonderwijs: Aantal benodigde klokuren Beschikbare capaciteit in klokuren Leerplicht Aantal volledig leerplichtige leerlingen (5 t/m 16 jaar) Aantal kwalificatieplichtige leerlingen Aantal meldingen schoolverzuim Thema 2 Educatieve structuur Doelstelling: Versterken van de educatieve structuur. Tabel effectindicator(en) Omschrijving bron Referentieof nulwaarde 1. Jongeren tot 23 jaar staan Leerplichtadministratie 100 ingeschreven op een school/ ( ) instelling en volgen het onderwijsprogramma, totdat ze een startkwalificatie hebben behaald (*) 2. Percentage gemeld signaal- Leerplichtadministratie 97% Verzuim van leerlingen tot 18 jaar ( ) die teruggeleid worden naar school Streefwaarde Realisatie ( ( , voorlopig) definitief, uitgave oktober 2014) 97% 98,7% ( ) (*) De cijfers komen uit de VSV-verkenner van het ministerie van OCW (VSV staat voor Voortijdig Schoolverlaten). Activiteiten - Wat hebben we ervoor gedaan? 2.1 Waar mogelijk bijdragen aan de ontwikkeling van passend onderwijs In 2014 is zowel op lokaal niveau (in de werkgroep Passend Onderwijs Soest) als op regionaal niveau (met de gemeenten die vallen onder het samenwerkingsverband passend onderwijs) gewerkt aan het vormgeven van passend onderwijs in Soest. Lokaal is in 2014 de ontwikkelwerkplaats Passend Onderwijs uitgevoerd. De basis van deze ontwikkelwerkplaats was dat alle basisscholen de beschikking kregen over een ondersteuningsteam. Begin 2014 hebben de wethouders van de regiogemeenten Eemland en de vier samenwerkingsverbanden Passend Onderwijs, een Overeenkomst procedure OOGO Passend Onderwijs en de Ontwikkelagenda Passend Onderwijs 2014/2015 ondertekent. Op de ontwikkelagenda staan de bespreekpunten die de invoering passend onderwijs met zich meebrengt, zoals onderwijshuisvesting en leerlingenvervoer. Vooral de afstemming met jeugdzorg is een onderwerp dat continu aandacht verdient. Gemeenten zijn verantwoordelijk voor afstemming van de individuele ondersteuning aan een kind of gezin met schoolbesturen en met andere voorzieningen op het gebied van onderwijs. Om deze samenwerking goed vorm te geven voert de gemeente op overeenstemming gericht overleg (OOGO) met de samenwerkingsverbanden in het primair en voortgezet onderwijs over het Jeugdplan. 2.2 Het Centrum voor Jeugd en Gezin (CJG) inzetten Het CJG heeft meegewerkt aan de ontwikkelwerkplaats Passend Onderwijs in De basis van deze ontwikkelwerkplaats was dat alle basisscholen de beschikking kregen over een ondersteuningsteam. Dit team bestond uit de intern begeleider van de school, een generalist onderwijs en een generalist van het CJG (Centrum voor Jeugd en Gezin). Samen met de ouders en de leerkracht(en) van het betrokken kind bepaalde het ondersteuningsteam de beste aanpak om het kind en zijn/haar ouders te ondersteunen als voorbereiding op de overgang van primair naar voortgezet onderwijs. Er is aansluiting gezocht bij de ondersteuningsstructuur van het voortgezet onderwijs. Jaarstukken Gemeente Soest Pagina 66 van 211

67 2.3 Lokaal Educatieve Agenda (LEA) De verschillende werkgroepen die vallen onder de stuurgroep LEA zijn in 2014 regelmatig bij elkaar gekomen. Belangrijkste bespreekpunten waren de voortzetting van het onderwijskansenbeleid en de aansluiting van Passend Onderwijs en Jeugdzorg. Eind 2014 is de stuurgroep LEA bij elkaar geweest om te spreken over een nieuwe structuur voor de Lokaal Educatieve Agenda om er voor te zorgen dat de LEA meer sociaal-domein-proof gaat opereren. Op welke manier dit gaat gebeuren, wordt in 2015 uitgewerkt. 2.4 Bevorderen van het behalen van een startkwalificatie Zie onder Zo veel mogelijk voorkomen van voortijdig schoolverlaten Naast een aanpak van verzuim in een zo vroeg mogelijk stadium, richten we ons op een preventieve aanpak, bijvoorbeeld door het organiseren van spreekuren op de middelbare scholen. De samenwerking met scholen wordt hierdoor verbeterd. Ook is de samenwerking met de verschillende regionale opleidingscentra (roc s) intensiever geweest. Met name wanneer er tijdens het schooljaar sprake was van verkeerde opleidingskeuzes door jongeren en het zoeken naar alternatieve (opleidings)trajecten. 2.6 Uitvoering geven aan onderwijskansenbeleid In 2014 is het onderwijskansenbeleid verder uitgevoerd conform het vastgestelde beleid in de nota Kansen maken, Kansen pakken. De peuterspeelzalen en de scholen hebben bij een groot aantal leerlingen extra aanbod verzorgd om te voorkomen dat kinderen met een achterstand beginnen. Tabel kengetallen omschrijving aantal Soester leerlingen: in Soest - Openbaar en Bijzonder basisonderwijs - Speciaal onderwijs - Speciaal basisonderwijs - Voortgezet speciaal onderwijs - Voortgezet onderwijs buiten Soest - Openbaar en Bijzonder basisonderwijs - Speciaal onderwijs - Speciaal basisonderwijs - Voortgezet speciaal onderwijs - Voortgezet onderwijs (*) Voorlopige cijfers Werkelijk (*) Gegevens zijn niet te niet aanw. 1 geen 1 achterhalen niet aanw. niet aanw. niet aanw. niet aanw Gegevens zijn niet te achterhalen C. Risicoparagraaf Geen Jaarstukken Gemeente Soest Pagina 67 van 211

68 D. Financiële verantwoording Programma Onderwijs Baten en lasten Rekening Begroting Rekening (bedragen x 1.000) Lasten Openbaar onderwijs Huisvesting primair en voortgezet onderwijs Lokaal onderwijsbeleid Leerlingenvervoer Volwasseneneducatie Peuterspeelzaalwerk Totaal lasten Baten Openbaar onderwijs Huisvesting primair en voortgezet onderwijs 7 9 Lokaal onderwijsbeleid Leerlingenvervoer Volwasseneneducatie Peuterspeelzaalwerk Totaal baten Resultaat Afwijkingen t.o.v. begroting 2014: Lasten 130 Baten 15 Resultaat 146 Jaarstukken Gemeente Soest Pagina 68 van 211

69 Toelichting op de afwijkingen: - is nadelig Openbaar onderwijs Apparaatskosten Verdubbeling kosten vervoer leerlingen Wiekslag Amersfoort -12 Overig 2 Huisvesting primair en voortgezet onderwijs Apparaatskosten 86 De schades schoolgebouwen zijn (na uitkering van verzekering) lager dan begroot Afwikkeling onderhoud onderwijs, inclusief spoedaanvragen; het saldo van de reserve onderhoud onderwijsgebouwen is conform besluitvorming njn gestort in de algemene reserve (dekkingsmiddelen) -160 Lagere bijdrage huur Griftlandcollege 10 Ozb; vrijval te declareren bedragen 32 Geen gebruikgemaakt van externe inhuur 7 Overig 6 Lokaal onderwijsbeleid Apparaatskosten 10 Lagere doorbelasting gebruik van gymnastieklokalen (budgettair neutraal) Gemeentelijke middelen onderwijsachterstandenbeleid (bekostigd uit rijksmiddelen) 43 Diverse overige kosten Leerlingenvervoer Apparaatskosten Hogere kosten leerlingenvervoer Volwasseneneducatie Apparaatskosten 10 Overig -1 Peuterspeelzaalwerk Apparaatskosten 10 Onderhoudskosten welzijnsgebouwen (de kosten worden verrekend met de reserve onderhoud gebouwen) 40 Subsidie BINK is bekostigd uit de rijksmiddelen onderwijsachterstandenbeleid 45 Geen subsidieaanvraag stichting Wiele Wiele Stap 9 Overig 7 Totaal 146 Jaarstukken Gemeente Soest Pagina 69 van 211

70 Programma 7 Zorg en Welzijn A. Omschrijving van het programma Dit programma gaat over gemeentelijke maatschappelijke ondersteuning (welzijnswerk, maatschappelijke zorg en individuele verstrekkingen WMO), over gezondheidzorg, over inkomensondersteuning en minimabeleid, over integratie/inburgering, over de zorg voor begraafplaatsen en over sociale activering, re-integratie en uitstroom naar werk. Producten Onder dit programma vallen de volgende producten: Nr. Product Portefeuillehouder 7.1 Sociaal domein algemeen P.A. van der Torre 7.2 Jeugd J.L. van Berkel Vissers 7.3 WMO/Welzijn P.A. van der Torre/ J.L. van Berkel Vissers 7.4 Werk en inkomen P.A. van der Torre 7.5 Volksgezondheid P.A. van der Torre 7.6 Welzijnsgebouwen c.a. J.L. van Berkel-Vissers/P.A. van der Torre 7.7 Begraafplaatsen J.L. van Berkel-Vissers Relevante beleidsdocumenten A. Gemeenschappelijke Regeling GGD Midden-Nederland B. Nota Vrijwilligersbeleid gemeente Soest (raad, 2012) C. Beheersverordening begraafplaatsen (raad, 2014) D. Capaciteitsbepaling en beleidsvisie begraafplaatsen (raad, 2003) E. Visie Wonen met Welzijn en Zorg raad, 2011) F. Uitwerkingsplan Wonen met Welzijn en Zorg (B&W, 2012) G. Algemene subsidieverordening Soest (raad, 2005) H. Uitvoeringsovereenkomsten Stichting Welzijn Ouderen Soest, Stichting Vluchtelingenwerk, GGD Midden Nederland, Stichting Balans, Beweging 3.0/ Maatschappelijk Werk (B&W) I. Gemeenschappelijke regeling Samenwerking sociale diensten Baarn, Bunschoten, Soest (2007) J. Beleidsplan Werken naar Vermogen (2012) K. Uitvoeringsplan Werk en Inkomen (B&W, 16 juli 2013) L. Tijdelijke regels aanscherping Wet werk en bijstand (raad, 16 februari 2012) M. Toeslagenverordening Wet werk en bijstand 2010 (raad, 23 juni 2010) N. Afstemming-/maatregelenverordening Wet werk en bijstand (raad, 16 september 2004) O. Beleidsregels verhaal Wet werk en bijstand (B&W, 11 mei 2004) P. Handhavingsverordening WWB, WIJ, IOAW en IOAZ 2010 ( raad, 23 juni 2010) Q. Handhavingsverordening (raad, 16 december 2004) R. Cliëntenparticipatieverordening bijstandverlening (raad, 16 december 2004) S. Beleidsnota bijzondere bijstand (raad, 15 februari 2007) T. Verordening cliëntenparticipatie WMO (raad, 2006) U. Verordening individuele WMO-voorzieningen 2011 V. Programma van eisen Europese aanbesteding hulp bij het huishouden (2009) W. Beleidsregels individuele voorzieningen WMO Soest (2012) X. Overeenkomst Hulp bij het huishouden ten behoeve van de gemeente Soest (B&W, 2006) Y. Beheervisie begraafplaatsen (B&W, 2006) Z. Dienstverleningsovereenkomst Stichting Art. 1 Midden Nederland en Gemeente Soest (B&W, 2009) AA. Convenant aanpak huiselijk geweld Eemland (B&W, 2012) BB. Intentieverklaring voor samenwerking bij de uitvoering van de Wet tijdelijk huisverbod (9 maart 2009) CC. Beleidsregels welzijn, cultuur en sport 2013 (B&W, 2012) DD. Beleidsplan WMO Soest (raad 2012) EE. Participatienota WMO-beleid (raad, 2011) FF. Plan van Aanpak Realisatie Steunpunt Mantelzorg (B&W, 2010) GG. Nota lokaal gezondheidsbeleid (raad) HH. Beleidsplan Integrale Schuldhulpverlening (raad 2013 II. Kaderstellende notitie Centrum voor Jeugd en Gezin (raad 2009) Jaarstukken Gemeente Soest Pagina 70 van 211

71 JJ. Beleidsregels krediethypotheek KK. Plan van Aanpak Centrum voor Jeugd en Gezin (2009) LL. Kaderstellende notitie jeugdbeleid MM. Soest, waar iedereen meetelt, collegeprogramma (kernnotitie WWZ, pagina 30) (college, 2010) NN. Afstemmingsverordening (raad 24 juni 2004) OO. Service Niveau Overeenkomst (SNO), samenwerkingsafspraken met het Centrum voor Werk en Inkomen (CWI) PP. Verordening cliëntenparticipatie Wet werk en bijstand (raad 16 november 2004) QQ. Verordening Wet kinderopvang (raad september 2004) RR. Invoering project Werk Alert, een nieuwe aanpak van re-integratie naar werk (raad 16 december 2004) SS. Gewijzigde Re-integratieverordening (raad 25 november 2005) TT. Nota Sociaal Economisch Beleid Soest Groei in Balans (raad april 2008) UU. Plan van Aanpak modernisering Wet Sociale Werkvoorziening (WSW), inclusief de verordeningen cliëntenparticipatie en Persoonsgebonden Budget (raad juni 2008) VV. Intensivering re-integratieaanpak niet-uitkeringsgerechtigden (college juni 2008) WW. Maatregelenverordening IOAW en IOAZ 2010 XX. Samenwerkingsafspraken Centrum voor Jeugd en Gezin YY. Protocol meldcode huiselijk geweld en kindermishandeling Midden-Nederland (B&W, juli 2013) ZZ. Beleidsplan Sociaal Domein (raad, september 2014) B. Doelstellingen en activiteiten - Wat wilden we bereiken en wat hebben we ervoor gedaan? De indeling van deze paragraaf is iets anders dan gebruikelijk en wijkt op onderdelen af van de begroting voor Dit heeft te maken met de ontwikkelingen in het sociaal domein van het afgelopen jaar. De geformuleerde doelstellingen en acties voor 2014 komen uit eerder geformuleerd beleid. Met het Beleidsplan Sociaal Domein hebben we in de gemeente Soest de voorbereidingen getroffen voor de nieuwe gemeentelijke taken en de stap gemaakt naar een meer integrale aanpak. Het behalen van de doelstellingen zoals deze eerder door de gemeenteraad zijn geformuleerd, staan hieronder als eerste uitgewerkt. De programmatekst over wat we allemaal gedaan hebben, is daaronder integraler opgesteld. Doelstellingen wat wilden we bereiken? Algemene doelstelling: Volwaardig deelnemen aan de maatschappij Thema s: 1. Maatschappelijke participatie 2. Ontwikkeling jeugd 3. Gezonde inwoners Thema 1 Maatschappelijke participatie Doelstelling: Maatschappelijke participatie voor alle inwoners (met en zonder beperkingen). Middels enerzijds maatschappelijke ondersteuning en anderzijds ondersteuning via werk en inkomen. 1. Maatschappelijk ondersteunen De doelstellingen uit het beleidsplan Wmo bestaan uit het ondersteunen van mensen die: a. zorg en/of hulp nodig hebben om te participeren; b. mantelzorg verlenen; c. op andere manieren vrijwilligerswerk doen. Jaarstukken Gemeente Soest Pagina 71 van 211

72 Tabel effectindicator(en) omschrijving bron Referentieof nulwaarde 1. Ondersteunen a) Tevredenheid over zorgloket Enquête Wmo-raad 7,7 (**) en voorzieningen (*) (2010) Streefwaarde Realisatie ,7 (****) b) Toename van aantal geregistreerde mantelzorgers Steunpunt mantelzorg 440 (medio 2011) c) Percentage van de GWS (softwarepakket van 90% 90% Nog niet aanvragen die binnen de W&I en het Zorgloket) (2010) beschikbaar wettelijke termijn zijn afgehandeld (***) (*) Dit gaat om via het Zorgloket van de gemeente verstrekte voorzieningen, zorg/hulp van gesubsidieerde instellingen en algemeen geldende, voorliggende maatregelen en voorzieningen. (**) Dit betreft een gemiddeld cijfer. (***) Heeft betrekking op prestatieveld 6 van de WMO (verlenen van voorzieningen aan mensen met een beperking of een chronisch psychisch probleem en aan mensen met een psychosociaal probleem t.b.v. het behouden en het bevorderen van hun zelfstandig functioneren of hun deelname aan het maatschappelijk verkeer). (****) Enquête van de Wmo-raad drukt de tevredenheid anders uit, niet in een gemiddeld cijfer maar in verschillende percentages. Deze liggen hoog (80%, vaker 90% en hoger). Tabel prestatie-indicator(en) omschrijving bron Streefwaarde 2014 Openstelling Zorgloket Ma/vr tot uur M.i.v. 15 juli 2013 ma/vr tot uur + op afspraak in de middag Realisatie 2014 Ma/vr 9:00 tot uur van tot Per net als de andere balies: ma/vr 8.30 tot uur. Het hele jaar door: + in de middag op afspraak Tabel kengetallen omschrijving Werkelijk Aantal besproken meldingen huiselijk geweld in het casusoverleg Huiselijk Geweld - 2. Aantal huisverboden onbekend onbekend 5(*) 9 3 (*) incl. 1 met verlenging 2. Werk en inkomen De beleidsdoelstellingen die uit de kaders van het beleidsplan Werken naar Vermogen voortkomen, kunnen samengevat worden in de volgende drie doelstellingen: 1. instroom voorkomen; 2. doorstroom bevorderen; 3. uitstroom bevorderen. Alle producten die ingezet worden binnen Werk en Inkomen dienen tot resultaten te leiden op deze drie doelstellingen. Hieronder treft u de kengetallen voor 2014 en de jaren daarvoor aan. In 2014 is een flinke toename van het aantal bijstandsgerechtigden te zien. Dit is vergelijkbaar met de landelijke en regionale trend. De reden hiervan is de toenemende afstand tot de arbeidsmarkt van de groep die zich Jaarstukken Gemeente Soest Pagina 72 van 211

73 meldt voor een bijstandsuitkering. Met de Participatiewet in aantocht, werden de ingangen naar de Wajong en Wsw steeds smaller en kreeg de bijstand een grotere vangnetfunctie. Dit is ook terug te zien in het cijfer van instroombeperking. Wisten we in 2013 veel mensen te begeleiden naar werk voordat ze uitkeringsafhankelijk werden, in 2014 was dit door de verzwaring van de doelgroep veel moeilijker te realiseren. Het uitblijven van economisch herstel en vacatures draagt daar uiteraard ook aan bij. Tabel kengetallen omschrijving Werkelijk Instroom in bijstand voorkomen: aantal personen dat na melding voor een uitkering geen bijstandsaanvraag hoefde in te dienen. 2. Uitstroom bevorderen: aantal personen dat volledig uitstroomt uit de bijstand. 3. Aantal uitkeringsgerechtigden Thema 2 Ontwikkeling jeugd Doelstelling: Bevorderen optimale ontwikkeling van de jeugd Meetbare doelstelling (beoogd effect) 1. Een goed ontwikkeld en afgestemd aanbod aan informatie, advies en hulp. Tabel kengetallen (*) omschrijving Werkelijk Aantal bezoekers CJG onbekend Volgt in april Aantal bezoekers dat is doorverwezen naar een instantie onbekend * Volgt in april (*) Sinds januari 2013 is een digitaal registratiesysteem geïmplementeerd voor de frontoffice van het CJG Soest. Hier is geen automatisch overzicht te genereren van het aantal bezoekers dat is doorverwezen naar een instantie, omdat het een zogenaamd open veld is, dat bovendien niet verplicht is om in te vullen. Het ingevulde aantal mist derhalve het aantal doorverwijzingen verricht door de front-office. Thema 3 Gezonde inwoners Doelstelling: Bevorderen van lichamelijk en geestelijk gezonde inwoners Een effectindicator voor het thema gezonde inwoners zou worden bepaald op basis van het geactualiseerde lokale gezondheidsbeleid. Deze actualisatie is voor 2014 alleen op hoofdlijnen geweest. Er zijn daarom nog geen indicatoren benoemd. Deze worden wel verwacht wanneer het lokaal gezondheidsbeleid wordt ingebed in het brede sociaal domein vanaf B. Doelstellingen en activiteiten - Wat hebben ervoor gedaan? Sociaal domein breed Het afgelopen jaar stond voor wat betreft programma 7 vooral in het teken van de voorbereidingen op de decentralisaties in het sociaal domein. Na de vaststelling van de beleidskaders door de gemeenteraad in september, kon de verdere implementatie voorbereid worden. Uitgangspunt hierbij was de continuering van zorg in 2015 en het voorkomen dat mensen tussen wal en schip zouden geraken. Er zijn daarom regionale transitiearrangementen (RTA s) gemaakt voor de Wmo en Jeugd met zorgaanbieders om in elk geval de bestaande zorginfrastructuur te waarborgen. Jaarstukken Gemeente Soest Pagina 73 van 211

74 Daarnaast hebben we op lokaal niveau gekozen voor uitbouw van dat wat al goed functioneerde met de nieuwe taken. Het resultaat is een duidelijk herkenbaar loket voor onze inwoners, met daarachter vier teams: Wmo, Werk en Inkomen, Jeugd en Sociaal team. We werken volgens het principe 1 huishouden, 1 plan, 1 regisseur en dat betekent dat inwoners na een integrale screening een klantregisseur toegewezen krijgen binnen het team waar het zwaartepunt van de vraag ligt. We zijn niet alleen intern bezig geweest met de voorbereidingen, maar hebben in 2014 ook veel gedaan aan het informeren van de verschillende organisaties, professionals en inwoners over de veranderingen. Per 1 oktober hebben we het Informatiepunt Zorg geopend waar mensen terecht konden met hun vragen. Begin 2015 zien we al voorzichtig de eerste resultaten van deze inspanningen. Zowel inwoners als professionals weten de gemeente goed te vinden en zoeken ons op als er knelpunten gesignaleerd worden. Hierdoor kunnen we samen leren, ervaren en tot goede oplossingen komen. De kern van waar het in 2015 in het sociaal domein over gaat. Werk en Inkomen De belangrijkste ontwikkeling binnen Werk en Inkomen in 2014 was de afronding van het project Integratie Werk en Inkomen. Sinds de zomer van 2014 zijn de taken van de sociale dienst BBS geïntegreerd met de taken rondom Werk. Deze taken worden uitgevoerd voor de drie gemeenten Baarn, Bunschoten en Soest. Iedere gemeente kan indien gewenst haar eigen beleidskeuzes maken, maar gestreefd wordt wel naar eenduidige uitvoering in de beleidsontwikkeling. In de implementatie van de Participatiewet is ook gekozen voor deze gezamenlijke beleidsmatige aanpak. Gekozen is voor W&I BBS als uitvoerder van het lokale deel van de Participatiewet voor wat betreft de bestaande doelgroepen in de Participatiewet (voormalig WWB) en voor regionale samenwerking voor het regionale deel van de Participatiewet (regionale werkgeversbenadering en de voormalig Wsw en Wajong). Jeugd In 2014 is er hard gewerkt aan de inrichting van het sociaal domein op alle gebieden, dus ook op het gebied van de jeugd. Toen de meerjarenbegroting in 2013 tot stand is gekomen, werd gedacht in de richting van het behoud van het Centrum voor Jeugd en Gezin. Tijdens de beleidsontwikkeling in 2014 zijn we uiteindelijk tot de conclusie gekomen dat het belangrijk is om in ieder geval in het eerste jaar van de decentralisatie het inlooppunt van het CJG voor informatie en advies open te houden, maar dat de medewerkers van het CJG die zich bezighielden met individuele ondersteuning van gezinnen beter op hun plek zijn in het inmiddels geformeerde Jeugdteam. Het werk van het CJG wordt dus wel voortgezet, maar is anders georganiseerd. De werkzaamheden vinden nu plaats in het inlooppunt en het Jeugdteam. Het collectieve ondersteuningsaanbod wordt uitgevoerd door organisaties in de basisinfrastructuur. Aandachtspunt daarbij is samenwerking tussen de organisaties en voorkomen van overlapping van aanbod. Dit wordt in 2015 meegenomen in het brede participatietraject sociaal domein. Wmo De nieuwe Wmo 2015 is in juli 2014 door de Eerste Kamer vastgesteld. Veel aandacht en tijd is in 2014 besteed aan de nieuwe, uit de AWBZ naar de gemeenten te decentraliseren taken. De waarborging van zorgcontinuïteit was hierbij één van de belangrijkste uitgangspunten. Daarom heeft Soest met andere gemeenten in de regio Amersfoort een Regionaal Transitie Arrangement (RTA) Wmo afgesloten voor Ook de cliëntondersteuning door MEE voor mensen met een beperking is in 2015 geborgd in dit RTA Wmo. Cliëntondersteuning is ondergebracht in de Wmo 2015, maar geldt nadrukkelijk voor alle pijlers binnen het sociaal domein. Landelijk is cliëntondersteuning door de doventolk geregeld, evenals de 24 uur per dag beschikbare luisterend oorfunctie van Sensoor (een 0900-nummer). Voor beschermd wonen heeft Amersfoort als regionale centrumgemeente (in aanvulling op de bestaande centrumgemeentetaken maatschappelijke en vrouwenopvang) via een traject naast het RTA Wmo de inkoop gedaan. Ook met de landelijk werkende organisaties voor zeer specifieke zintuiglijke ondersteuning (Bartimeus, Visio en GGMD) zijn contracten voor de regiogemeenten afgesproken met afstemming op de gemeentelijke procedures. Jaarstukken Gemeente Soest Pagina 74 van 211

75 Ook de bestaande Wmo-verstrekkingen vroegen aandacht in Voor hulp bij het huishouden liepen de contracten eind 2014 af. Er zijn nieuwe contracten gesloten voor 2015 met de mogelijkheid van verlenging in 2016 met alle vier de bestaande aanbieders, zodat ook hier continuïteit van zorg mogelijk is. Hiernaast heeft Soest in nauw overleg met Baarn, Bunschoten en Woudenberg de Huishoudelijke Hulp Toelage (HHT) aangevraagd om in 2015 (en wellicht ook in 2016) mantelzorgers te ontlasten bij het schoonhouden van hun eigen woning of het huis van degene die zij verzorgen. Deze HHT is voor 2015 toegekend. Nadere uitwerking van de toekenningscriteria vindt begin 2015 plaats. Overige Wmo-taken De hiervoor genoemde taken betreffen, met uitzondering van de cliëntondersteuning, ondersteuning die alleen op een toegangsbesluit verstrekt kan worden. Deze maatwerkvoorzieningen worden ingezet wanneer in het gesprek blijkt dat andere mogelijkheden niet toereikend zijn. Deze andere mogelijkheden kunnen naast inzet van het eigen netwerk of van informele zorg, ook liggen in door de gemeente gesubsidieerde voorzieningen. Onder de oude Wmo waren deze gesubsidieerde voorzieningen ondergebracht in zogeheten prestatievelden op het gebied van sociale samenhang en leefbaarheid, van ondersteuning van mantelzorgers en vrijwilligers, van laagdrempelige, meer collectieve en veelal algemeen toegankelijke voorzieningen en op het gebied van OGGZ (zoals bemoeizorg voor zorgmijders en voorkomen en bestrijden van huiselijk geweld). Onder de Wmo 2015 vallen die prestatievelden, tezamen met informatie, advies & cliëntondersteuning overwegend onder de basisinfrastructuur van het gemeentelijke sociaal domein. De voor 2014 afgesproken gesubsidieerde voorzieningen zijn uitgevoerd en eventuele financiële afwijkingen worden elders in deze jaarrekening verantwoord. Specifiek rondom het Steunpunt Mantelzorg kan opgemerkt worden dat in 2014 de eerste stappen zijn gezet voor de doorontwikkeling van het Steunpunt. Ook voor de doorontwikkeling van andere voorzieningen starten in 2015 gesprekken. Dit maakt onderdeel uit van het brede participatietraject sociaal domein. Gezondheid Met ingang van 1 januari 2014 zijn de GGD Midden-Nederland en de GG&GD Utrecht samengegaan in de GGD regio Utrecht. Dit omdat met de inwerkingtreding van de Wet Publieke Gezondheid (WPG) er één regionale gezondheidsdienst moest komen op de schaal van de Veiligheidsregio Utrecht (VRU), de zogenoemde territoriale congruentie. De GGD regio Utrecht bedient alle 26 gemeenten in de provincie Utrecht. De belangrijkste regionale taak van de GGD is de jeugdgezondheidszorg. In 2014 is gestart met een door het Rijk gefinancierd structureel extra contactmoment in het voortgezet onderwijs. Daarnaast is geïnvesteerd in de aansluiting van de jeugdgezondheidszorg bij de decentralisatie van de jeugdzorg. Wonen met welzijn en zorg (WWZ) Onderdelen van het Uitwerkingsplan WWZ uit 2013 zijn in 2014 uitgevoerd (onder meer mantelzorg wonen faciliteren, ontlabelen van de woningvoorraad). Landelijk heeft sinds 2013 gefaseerde afbouw plaatsgevonden van het afgeven van indicaties voor opname in een zorginstelling. Door deze afbouw blijven mensen steeds langer thuis wonen. Deze mensen gaan in toenemende mate een beroep doen op het gemeentelijke ondersteuningsaanbod vanuit de Wmo, Jeugdwet en Participatiewet. De gemeente staat voor de opgave dit zo effectief en efficiënt mogelijk te organiseren. Het college ziet WWZ dan ook nadrukkelijk als onderdeel van de ontwikkelingen in het sociaal domein. In 2015 worden de reeds lopende onderdelen van het huidige Uitvoeringsplan WWZ voortgezet. Daarnaast is het nodig om nieuwe visie-elementen ten aanzien van WWZ te verwoorden en op te nemen in het nieuwe Beleidsplan Sociaal Domein dat in 2015 wordt opgesteld. Op basis daarvan wordt het Uitvoeringsplan WWZ geactualiseerd. Aanpak huiselijk geweld en kindermishandeling Voortkomend uit de Wmo 2015 en de Jeugdwet zijn in 2014 de voorbereidingen voor de fusie van het AMK (Advies en Meldpunt Kindermishandeling) en het Steunpunt Huiselijk Geweld (SHG) gestart. Ook hebben alle gemeenten in de provincie samengewerkt aan de uitwerking van de Regiovisie Huiselijk Geweld en Kindermishandeling. Het concept is in het 1e kwartaal van 2015 gereed. Voor onze regio (Eemland/Utrechtse Heuvelrug) bestond er overigens al een convenant over de aanpak tussen gemeenten, samenwerkingspartners waaronder hulpverlening- en zorginstanties, politie en het OM. De aanpak wordt dus opgeschaald tot de geografische schaal van onze provincie. Jaarstukken Gemeente Soest Pagina 75 van 211

76 Ondersteuning vrijwilligers Er zijn vele sportclubs, culturele en maatschappelijke organisaties ondersteund in het vinden en behouden van vrijwilligers. Ook veel scholieren liepen maatschappelijke stages en maakten kennis met het doen van vrijwilligerswerk in onze gemeente. Een deel van deze jongeren is na afloop ten minste één keer vrijwillig teruggekeerd naar de stageplek om nog een klus of activiteit te doen. In het lokale Netwerk Vrijwillige Hulp in de Thuissituatie hebben vrijwilligersorganisaties afstemming en samenwerking gezocht als het gaat om het positief beantwoorden van hulpvragen van kwetsbare inwoners. Veel (georganiseerde) vrijwilligers zijn via deze organisaties ingezet voor onder andere het halen van boodschappen, vervoer naar het ziekenhuis of de huisarts c.q. behandelaar, voor praktische klussen of sociale activiteiten om eenzaamheid tegen te gaan. C. Risicoparagraaf Sociaal domein De voorbereidingen op en de implementatie van de start van het sociaal domein hebben in 2014 binnen de budgetten plaats gevonden. Daarmee in 2014 geen gerealiseerd financieel risico. Generiek risico Kans Financiële impact Financieel risico Begin 2014 Financieel/imago/politiek Einde 2014 Financieel/imago/politiek n.v.t. n.v.t. n.v.t. 50% Sociale uitkeringen Voor gemeenten geldt dat in beginsel op bijstandsuitkeringen een eigen risico wordt gelopen van 10% van de rijksvergoeding. Indien het tekort daarboven uitstijgt, kan een aanvraag worden ingediend voor een IAU-uitkering (incidentele aanvullende uitkering). Over de jaren 2010 en 2011 hebben we een aanvraag voor een IAU-uitkering ingediend, maar in 2012 en 2013 was sprake van een overschot. Voor 2014 was de situatie echter onzeker. De arbeidsmarktprognoses waren en zijn nog steeds somber en tegelijkertijd werd begin 2014 duidelijk dat de rijksbijdrage naar beneden werd bijgesteld in deze tijden van bezuinigingen door het kabinet. Het risico voor de gemeente voor 2014 is in beginsel het verschil tussen het feitelijk geraamde tekort op het inkomensdeel ( ) en het bedrag dat overeenkomt met 10% van de rijksvergoeding ( , op basis van de rijksvergoeding 2014), oftewel De jaarcijfers van de uitvoeringsorganisatie Werk en Inkomen BBS laten een veel lager tekort zien op de sociale uitkeringen dan geraamd, namelijk Generiek risico Kans Financiële impact Financieel risico Begin 2014 Financieel/ kwaliteit/imago/politiek Einde 2014 Financieel/ kwaliteit/imago/politiek Laag = 25% Laag = 25% Jaarstukken Gemeente Soest Pagina 76 van 211

77 Uitvoering van de WSW op grond van de gemeenschappelijke regeling door het Regionaal Sociaal Werkvoorzieningschap Amersfoort (RWA) Op basis van de samenwerkingsovereenkomst tussen Amfors Holding B.V. en haar werkmaatschappijen en de gemeenschappelijke regeling RWA is er een verplichting tot aanvulling van het exploitatietekort bij het RWA. Voor het gedeelte van het eigen vermogen van Amfors tussen de 2,5 miljoen en 4,5 miljoen geldt dat Amfors voor 50% aansprakelijk is voor aanzuivering van exploitatietekorten van het RWA, en de RWA-gemeenten voor de overige 50%. Het exploitatieverlies kan sinds 2012 niet volledig worden aangevuld vanuit het operationeel resultaat en het eigen vermogen van Amfors en daarom moest een extra gemeentelijke bijdrage betaald worden. Dit geldt ook voor Voorzien en begroot was een bijdrage van , maar door tegenvallende omzetresultaten bij Amfors is de uiteindelijke gemeentelijke bijdrage bijgesteld naar Het financieel effect op de jaarrekening is daarmee nadelig. Daarbij is er nog een nadeel van vanwege een hogere gemeentelijke bijdrage voor 2013 dan geraamd. Ook voor de komende jaren laat de RWA-begroting een negatief resultaat zien. Daarbij komt de onzekerheid over de toekomst van het bedrijf gezien de actuele ontwikkelingen rondom de Participatiewet. Een visietraject in 2015 met alle betrokkenen (inclusief gemeenteraden) moet duidelijkheid geven over deze toekomst. Generiek risico Kans Financiële impact Financieel risico Begin 2014 Financieel Gemiddeld= 50% Einde 2014 Financieel Hoog = 75% Schuldhulpverlening De doelstellingen van Soest rondom schuldhulpverlening zijn vastgelegd in het Beleidsplan Integrale Schuldhulpverlening dat in 2013 is vastgesteld. De doelstellingen zijn ambitieus in tijden waarin we zien dat steeds meer mensen in de financiële problemen komen. Door in te zetten op preventie, laagdrempelige dienstverlening door het Loket Schulden en vrijwillige schuldhulpmaatjes in te schakelen waar mogelijk, wordt getracht doorverwijzingen naar de Kredietbank en Beweging 3.0 alleen te laten plaatsvinden als het echt nodig is. Over 2014 zien we echter dat de financiële nullijn die we de afgelopen jaren hanteren, niet vastgehouden kon worden. De uitgaven waren hoger dan begroot. Al jaren is er een stijging van het aantal mensen met schuldproblemen. Ondertussen hebben meer dan 1 miljoen mensen in Nederland ernstige betalingsachterstanden. Sinds de kredietcrisis gaat het steeds vaker om mensen met een modaal of hoger inkomen. In Soest zagen we met name het aantal doorverwijzingen naar de Kredietbank fors stijgen ten opzichte van 2013 (35%). Dat betekent dat we in 2014 een flinke verzwaring van de schuldenproblematiek zagen. Generiek risico Kans Financiële impact Financieel risico Begin 2014 Financieel/imago/politiek Einde 2014 Financieel/imago/politiek Hoog = 90% Hoog = 90% Jaarstukken Gemeente Soest Pagina 77 van 211

78 D. Financiële verantwoording Programma Zorg en welzijn Baten en lasten Rekening Begroting Rekening (bedragen x 1.000) Lasten Sociaal domein Jeugd Wmo/welzijn Werk en inkomen Volksgezondheid Welzijnsgebouwen c.a Begraafplaatsen Totaal lasten Baten Sociaal domein Jeugd Wmo/welzijn Werk en inkomen Volksgezondheid Welzijnsgebouwen c.a Begraafplaatsen Totaal baten Resultaat Afwijkingen t.o.v. begroting 2014: Lasten 144 Baten Resultaat Jaarstukken Gemeente Soest Pagina 78 van 211

79 Toelichting op de afwijkingen: - is nadelig Sociaal domein Implementatiebudget; voorgesteld wordt het resterend budget te oormerken Apparaatskosten (meer uren sociaal domein algemeen in plaats van Jeugd/Wmo) Jeugd Lagere kosten Adolescentenmoment ivm latere start Lagere kosten pr/communicatie CJG ivm ontwikkelingen sociaal domein Afrekening subsidie maatschappelijke stages 2013 Dekking van de taakstelling personeel 2014 (zie algemene dekkingsmiddelen) Implementatiekosten sociaal domein, voorgesteld wordt het saldo te oormerken Apparaatskosten Overig Wmo/welzijn Implementatiekosten sociaal domein, voorgesteld wordt het saldo te oormerken Lagere kosten enquête mantelzorgsteun Afrekening subsidies 2013 en lagere subsidiebeschikkingen 2014 Kwintes/Zorgpalet Subsidieafrekening VIA 2013 Budget Wmo-beleid Wmo-voorzieningen Herindiceringen Wmo, aanpassing oormerkvoorstel njn 2014 Apparaatskosten (minder uren door inzet sociaal domein) Overig Werk en inkomen Saldo uitkeringen 2014 Schuldhulpverlening Asielzoekerscentrum, aanpassing oormerkvoorstel njn 2014 Hogere gemeentelijke bijdrage Amfors Resultaat re-integratie Apparaatskosten beleid Werk en Inkomen BBS (W en I BBS) Apparaatskosten uitvoering W en I BBS (grotendeels zijn de kosten verrekend met het Participatiebudget (rijksgelden), inclusief loonkosten W en I BBS) Afwikkeling participatiebudget (zie oormerkvoorstel) Activiteiten project Integratie Werk en Inkomen Overig Volksgezondheid Afrekening GGD 2013 Apparaatskosten Overig Welzijnsgebouwen c.a. Onderhoudskosten accommodaties (deze worden verrekend met de reserve onderhoud Apparaatskosten Project Buitenkans, aanpassing oormerkvoorstel njn 2014 Vrijval inspecties kinderopvang Kapitaallasten Overig Begraafplaatsen Voorziening en afkoopsom onderhoud Apparaatskosten Onderhoud begraafplaatsen Kapitaallasten Overig Totaal Jaarstukken Gemeente Soest Pagina 79 van 211

80 Programma 8 Sport, Recreatie, Kunst en Cultuur A. Omschrijving van het programma Dit programma gaat over doelmatig gebruik en in stand houden van sportaccommodaties, stimulering van sport(activiteiten) en recreatie en het bieden van voldoende, veilige openbare speelgelegenheid. Daarnaast gaat het programma over bevordering van het culturele klimaat door instandhouding van culturele voorzieningen en monumenten, het stimuleren van cultuurparticipatie, kunst en cultuureducatie. Producten Onder dit programma vallen de volgende producten: Nr. Product Portefeuillehouder 8.1 Binnensport J.G.S. Pijnenborg 8.2 Buitensport J.G.S. Pijnenborg 8.3 Overig sport J.G.S. Pijnenborg 8.4 Recreatie en speelvoorzieningen J.G.S. Pijnenborg 8.5 Kunstbeoefening en bevordering P.A. van der Torre 8.6 Oudheidkunde/musea P.A. van der Torre 8.7 Cultuur P.A. van der Torre Relevante beleidsdocumenten a. Reglement gebruik sporthallen/zalen en gymnastieklokalen en onoverdekte sportaccommodaties (raad, 1997) b. Rapport tarifering (raad, 1997) c. Zaalruimtecriteria bij verdeling zaalruimte (raad) d. Prioriteitenlijst rijksmonumenten (2000) e. Monumentenlijst/Monumentenverordening, inclusief vaststelling beschermde dorpsgezichten (2000) f. Rapportage klankbordgroep sportbeleid (raad, 2001) g. Projectplan cultuurpunt (raad, 2002) h. Notitie clustering onderwijs- en sportaccommodaties (B&W, 2004) i. Diverse onderhoudscontracten sport (B&W) j. Notitie overdekte sportaccommodaties II (B&W, 2004) k. Notitie Topsport (raad, 2007) l. Exploitatie en huurovereenkomst Optisport (t/m 31 december 2021) (B&W, 2011) m. Beleidsnota Het nieuwe spelen in Soest' (2013) n. Bruisend Soest, een levendige culturele gemeente. Herijking Cultuurvisie (raad 2009) o. BCF Idea en Scholen in de Kunst (B&W) p. Algemene subsidieverordening Soest (raad, 2005) q. Convenant Provincie project Cultuurbereik Jongeren Soest (B&W, 2007) r. Beleidsregels welzijn, cultuur en sport 2012 (B&W 2013) s. Onderzoek sportdeelname Soest (B&W, 2008) t. Visie Sport en Bewegen (raad 2013) u. Cultuurparticipatieplan gemeente Soest v. Visie sociaal-culturele voorziening Soesterberg (7 september 2011) w. Beperkte herijking cultuurbeleid 2013 x. Plan van aanpak kunst en cultuur 2012 (kerntakendiscussie) y. Verdiepingsprogramma Cultuureducatie met Kwaliteit (B&W 2013) z. Beleidsplan Recreatie & Toerisme aa. Visiedocument uitvoering combinatiefuncties Sportieve daginvulling (oktober 2009) Jaarstukken Gemeente Soest Pagina 80 van 211

81 B. Doelstellingen en activiteiten - Wat wilden we bereiken en wat hebben we ervoor gedaan? Doelstellingen wat wilden we bereiken? Algemene doelstelling: Lichamelijk en geestelijk actieve levensstijl Thema s: 1. Sport en recreatie 2. Kunst en cultuur Sport Het jaar 2014 stond op het gebied van sport met name in het teken van de opgelegde taakstelling van De Kerngroep Sport, bestaande uit een aantal sportbestuurders van de Soester sportverenigingen, heeft een rapportage opgesteld met hierin voorstellen hoe de taakstelling ingevuld kan worden. In een eerste reactie op deze voorstellen heeft het college aangegeven dat de rapportage veel bruikbare voorstellen bevat. Ten aanzien van enkele voorstellen zijn ook aandachtspunten geplaatst. Hierbij kan bijvoorbeeld gedacht worden aan fiscale consequenties van de voorstellen. In november 2014 heeft de gemeenteraad besloten dat de gemeente samen met de sportverenigingen de voorstellen verder uitwerkt en daar waar mogelijk al voorstellen implementeert. Ten aanzien van een aantal sportaccommodaties is besloten om de investeringen die gepland stonden voor deze accommodaties aan te houden om eerst de voorstellen van de Kerngroep verder uit te werken. Naast de focus op de financiële kant van de sport zijn ook weer heel veel sportstimuleringsactiviteiten uitgevoerd om met name de jeugd aan het sporten te krijgen en te houden. Het Jeugdsportfonds heeft het mogelijk gemaakt dat ook kinderen van wie de ouders over weinig financiële middelen beschikken, kunnen sporten. Er is een flinke stijging te zien in het aantal deelnemers aan dit fonds ten opzichte van het jaar ervoor. De stijging valt samen met een stijging in het aantal intermediairs. Vooral op veel verschillende basisscholen en ook bij een groot aantal andere maatschappelijke organisaties in Soest, zijn intermediairs actief die de aanvragen voor deelname van deze kinderen doen. Ook de combinatiefunctionarissen hebben weer een belangrijke rol gespeeld in het ondersteunen van de Soester sportverenigingen. Cultuur Het cultuurbeleid stond in 2014 vooral in het teken van het uitvoeren van de Cultuurvisie en de beperkte herijking Het behouden en versterken van een goed cultureel klimaat en het stimuleren van culturele participatie door kinderen en jongeren stonden ook in 2014 centraal en de resultaten van deze doelstellingen zijn hieronder te vinden. De beperkte herijking uit 2013 hebben we in 2014 kunnen invullen door een budget voor grotere en/of meerjarige evenementen te creëren. Dit kan in de opstartfase van een evenement maar ook als financiële ondersteuning van een bestaand succesvol cultureel evenement. De eerste evenementen zijn succesvol georganiseerd in 2014: Enjoy festival, Soest on Stage en De nacht van de Buitenplaats. De invulling van de beperkte herijking is op een nieuwe manier ingevuld; door een intensief participatietraject met het culturele veld. Zo zijn vervolgens de criteria geformuleerd om tot toetsing van subsidieaanvragen voor dit budget te komen. Het tweede half jaar van 2014 is daarnaast gebruikt om te kunnen komen tot de bezuinigingstaakstelling op Kunst en Cultuur voor 2015 en verder. Om dit mogelijk te maken heeft de raad er voor gekozen om het beleidsplan ook op 2015 van toepassing te laten zijn, zodat de bezuinigingen geen ad-hoc karakter hebben maar beleidsmatig ingebed kunnen worden. Ten slotte is in 2014 een start gemaakt met de eerste verkenningen op de aanpak rondom de nieuwe cultuurvisie : op welke manier gaan we tot de nieuwe visie komen en wat vinden we hierbij belangrijk. Thema 1 Sport en recreatie Doelstelling: Bevorderen sport en bewegen Meetbare doelstelling (beoogd effect) 1. Vergroten van een gezonde en actieve levensstijl van de inwoners Jaarstukken Gemeente Soest Pagina 81 van 211

82 Tabel effectindicator(en) omschrijving bron Referentie- Streefwaarde Realisatie of nulwaarde % van de gebruikers dat Onderzoek sportdeelname 53% 53% - tevreden is over de (*) (2013) sportaccommodaties % inwoners dat voldoet aan de Onderzoek sportdeelname 53% 53% - NNGB (Nederlandse Norm (*) (2013) Gezond Bewegen) (*) Anders dan de naam doet vermoeden, biedt dit onderzoek inzicht in bewegen in de breedste zin van het woord. Dit onderzoek vindt 1x per vier jaar plaats. Activiteiten - Wat hebben we ervoor gedaan? 1.1 Sportstimulering Ondersteuning en coördinatie van verschillende sportstimuleringsprojecten, waaronder: Kies je Sport. Dit zijn sportdeelnamecursussen voor kinderen van groep 5 t/m 7 van de basisschool. De kinderen konden bij 43 verschillende sportaanbieders (waaronder 28 sportverenigingen) terecht voor kennismaking met sport. Hieraan hebben 705 kinderen meegedaan. Uitvoering van schoolsportactiviteiten (Schoolsportagenda). Zo zijn samen met vier voetbalverenigingen in Soest de schoolvoetbaltoernooien georganiseerd. Nationale Sportweek en de Koningspelen. Club Extra, een club voor kinderen met bewegingsachterstanden. Twee combinatiefunctionarissen (1 fte) hebben in opdracht van de gemeente Soest een groot aantal sportstimuleringsactiviteiten georganiseerd voor jeugd. Daarnaast hebben zij ondersteuning geboden aan en samengewerkt met 20 verschillende sportverenigingen. In 2014 werkten zij met een uitgebreide planning en werd samengewerkt met de Sportfederatie en de Stichting Balans. Er zijn vier Sport in Soest-avonden georganiseerd. Dit zijn thema-avonden over verschillende actuele maatschappelijke onderwerpen ten behoeve van de sportverenigingen. Ook heeft het traject Positief coachen plaatsgevonden waaraan 6 sportverenigingen hebben deelgenomen. Verder hebben de combinatiefunctionarissen gezamenlijk met de Sportfederatie allerlei activiteiten waaronder EHBOcursussen en IVA-trainingen georganiseerd. 1.2 Onderhouden van de sportaccommodaties Het onderhoud aan de sportaccommodaties is uitgevoerd aan de hand van de opgestelde Meerjarenonderhoudsplanning. De jaarlijkse keuringen van de sportinventaris in binnensportaccommodaties hebben plaatsgevonden. Hierbij zijn noodzakelijke reparaties en kleine vervangingen van de inventaris uitgevoerd. Bij sportzaal Willaert zijn de kleedkamers vernieuwd. Bij Sportboulevard De Engh is de sportvloer in de sporthal vernieuwd. Verder zijn hier luchtbehandelingskasten vernieuwd en heeft er binnenschilderwerk plaatsgevonden. In afwachting van de uitkomsten van het sportvisietraject en het Integraal accommodatiebeleid zijn werkzaamheden en grotere vervangingen van inventaris van gymzaal Paulus Potter, sporthal Beukendal en kleed-/clubaccommodatie vv SEC uitgesteld. Tabel prestatie-indicator(en) omschrijving bron Streefwaarde Realisatie % sportbeoefenaars 8-12 jaar Onderzoek sportdeelname 86% 86%(*) % sportbeoefenaars jaar Onderzoek sportdeelname 90% 90%(*) % sportbeoefenaars jaar Onderzoek sportdeelname 75% 75%(*) % sportbeoefenaars 55+ Onderzoek sportdeelname 53% 53%(*) (*) Het onderzoek Sportdeelname vindt 1x per 4 jaar plaats. Het laatste onderzoek vond plaats in Het volgende onderzoek staat gepland in In de tussenliggende jaren vinden er geen metingen plaats. Jaarstukken Gemeente Soest Pagina 82 van 211

83 Tabel kengetallen omschrijving Werkelijk Aantal deelnemers passe-partout sport (*) Tarief passe-partout sport 45,35 48,00 51,00 51,90 55,80 Aantal deelnemers Kies je Sport (**) 705 (*) Dit aantal is exclusief 870 leden van tennisvereniging LTC Soestdijk. Middels de raadsbrief sport d.d. 3 november 2014 heeft de gemeenteraad ingestemd met privatisering van LTC Soestdijk met terugwerkende kracht vanaf (**) Achterblijvende deelname in verband met minder deelname aantal sportverenigingen. 1.3 Speelruimtebeleid Op basis van het speelruimtebeleid Het nieuwe spelen in Soest (2013) is het meerjarenuitvoeringsprogramma spelen opgesteld. Hierin is voor de periode de planning voor het renoveren en omvormen van de formele en informele speelruimte in Soest en Soesterberg opgenomen. Thema 2 Kunst en cultuur Doelstellingen: Behouden en versterken van een goed cultureel klimaat Stimuleren van culturele participatie door kinderen en jongeren Meetbare doelstellingen (beoogde effecten) 1. In stand en toegankelijk houden van een veelzijdig aanbod van kunst, cultuur en cultureel erfgoed. 2. Vergroten van de culturele participatie door kinderen en jongeren. Tabel effectindicator(en) omschrijving bron Referentie- Streefwaarde Realisatie of nulwaarde Aanbod Tevredenheid inwoners aanbod Waar staat je gemeente? 6,3 7 6,5 (2010) (2013)(*) 2. Participatie % basisschoolleerlingen dat Kunst Centraal 93% 93% 93% wordt bereikt met cultuureducatie (kunst- en cultuurprogramma) (*) Onderzoek wordt niet jaarlijks gedaan maar 1 keer in de drie/vier jaar. Activiteiten - Wat hebben we ervoor gedaan? 2.1 Uitvoeren Beperkte herijking cultuur 2013 De Beperkte herijking cultuur 2013 is uitgevoerd. Er is een budget voor grotere en/of meerjarige evenementen gecreëerd. De eerste evenementen zijn succesvol georganiseerd: Enjoy festival, Soest on Stage en De nacht van de Buitenplaats. 2.2 Ondersteuning park Klein Engendaal Het idee bestaat om procedureel ondersteuning te bieden aan (particuliere) initiatieven om in het park Klein Engendaal de beeldentuin De Hazelaar uit te breiden c.q. te vernieuwen. Dit is nog niet gerealiseerd in afwachting van de plannen voor het stationsgebied. 2.3 Participeren cultuureducatie Kunst Centraal heeft 93% van de scholen bereikt in 2014, dit is gelijk aan de afgelopen jaren. Het Kunstmenu heeft 19 van de 20 basisscholen bereikt. Alleen de christelijke reformatorische Daniëlschool neemt niet deel. Het cultuurprogramma heeft 18 scholen bereikt. De christelijke reformatorische Daniëlschool en de kunstmagneetschool de Egelantier doen niet mee. Sinds 2013 is Kunst Centraal gestopt met het cultuurprogramma in het voortgezet onderwijs. Het Griftlandcollege organiseert nu zelfstandig het cultuurprogramma voor alle leerlingen uitgezonderd de examenklassen. Jaarstukken Gemeente Soest Pagina 83 van 211

84 2.4 Uitvoeren verdiepingsprogramma Cultuureducatie met kwaliteit Het verdiepingsprogramma Cultuureducatie met kwaliteit is uitgevoerd door Idea in samenwerking met Kunst Centraal als aanvulling/verdieping op de bestaande cultuureducatieprogramma s (Kunstmenu en cultuurprogramma). 93% van de scholen heeft deelgenomen. 2.5 Stimuleren cultuurparticipatie In 2014 hebben culturele instellingen zich, met hun uitgebreide en diverse programma s, ingezet om cultuurparticipatie in Soest te stimuleren. De instellingen die de lokale basisstructuur vormen in Soest waren in 2014: Idea (bibliotheek, kunstencentrum, theater, kunstuitleen), Scholen in de kunst (Muziekschool Soest), Artishock, Soestvrijstaal, openluchttheater Cabrio, Museum Oud Soest, Radio Soest, SLAS, Historische vereniging Soest en Soesterberg. Daarnaast zijn er stichtingen en verenigingen in verschillende disciplines (muziek, dans, theater, beelden, media) actief geweest om de Soester inwoner te laten deelnemen aan cultuur of hen cultuur te laten beleven. Naast de structurele programma s zijn ook incidentele projecten uitgevoerd (onder andere Kunst in Soesterberg, naschoolse activiteiten, Enjoy festival, Soest on Stage en De nacht van de Buitenplaats) die de cultuurparticipatie in Soest onder kinderen, jongeren en volwassenen hebben vergroot. 2.6 Voortzetten van een tijdelijke culturele voorziening (de Linde) in Soesterberg De tijdelijke culturele voorziening (de Linde) in Soesterberg is voortgezet in 2014 in afwachting van besluitvorming over de sociaal-culturele voorziening. 2.7 Het verbeteren van het beheer van het Evenemententerrein Soesterberg Het onderhoud en beheer van het sport- en spelterrein Soesterberg (onderdeel van het Evenemententerrein) zijn uitgevoerd conform de afspraken die staan in de beheerovereenkomst. In 2014 was de ijsvereniging zowel in de zomer als de winter hoofdgebruiker van het terrein. 2.8 Jeugdcultuurfonds Het Jeugdcultuurfonds heeft in 2014 gezorgd dat kinderen in achterstandsposities ook kunnen deelnemen aan kunst- en cultuurbeoefening. 2.9 Kunst in de gemeente De kunst in de buitenruimte van de gemeente is in kaart gebracht/geactualiseerd. In de publieksruimte van het gemeentehuis is een tentoonstelling georganiseerd om beeldende kunst in bezit van de gemeente onder de aandacht te brengen. Tabel kengetallen omschrijving Deelname aan Jeugdcultuurfonds: - aantal kinderen tot 13 jaar - aantal kinderen van 13 t/m 18 jaar Deelname aan Jeugdsportfonds: - aantal kinderen tot 13 jaar - aantal kinderen van 13 t/m 18 jaar Werkelijk onbekend Jaarstukken Gemeente Soest Pagina 84 van 211

85 2.10 Projecten - Banninghal De opdracht voor de renovatie/nieuwbouw is verstrekt. De voorbereidende werkzaamheden en besprekingen voor het maken van een definitief ontwerp en omgevingsvergunningaanvraag zijn gestart. u i t g a v e n budget werkelijk Nog te t/m totaal besteden Voorbereidingskrediet Uitvoeringskrediet Inrichtingskrediet Totaal Dit project wordt gedekt door een bijdrage uit de reserve Investeringsfonds van en een bijdrage uit de exploitatie van C. Risicoparagraaf Aansprakelijkheid voor veiligheid van speelgelegenheid De gemeente kan aansprakelijk worden gesteld voor het beheer en onderhoud van speelgelegenheden en het nalaten daarvan. Om de veiligheid voor de gebruikers te borgen, zijn in het Warenwetbesluit Attractie- en Speeltoestellen wettelijke eisen gesteld aan speeltoestellen en aan het onderhoud en beheer van speelgelegenheden. Tot nu toe is het niet voorgekomen, maar in de toekomst kunnen we wellicht schadeclaims verwachten bij ongevallen op speelplaatsen. In 2014 is de gemeente niet aansprakelijk gesteld voor schades a.g.v. beheer en onderhoud aan speelgelegenheden of objecten in de openbare ruimte. Generiek risico Kans Financiële impact Financieel risico Begin 2014 Imago/financieel/juridisch Einde 2014 Imago/financieel/juridisch Laag = 25% Laag = 25% Jaarstukken Gemeente Soest Pagina 85 van 211

86 D. Financiële verantwoording Programma Sport, recreatie, kunst en cultuur Baten en lasten Rekening Begroting Rekening (bedragen x 1.000) Lasten Binnensport Buitensport Overig sport Recreatie en speelvoorzieningen Kunstbeoefening en bevordering Oudheidkunde/musea Cultuur Totaal lasten Baten Binnensport Buitensport Overig sport 1 1 Recreatie en speelvoorzieningen Kunstbeoefening en bevordering 4 4 Oudheidkunde/musea Cultuur Totaal baten Resultaat Afwijkingen t.o.v. begroting 2014: Lasten Baten -31 Resultaat Jaarstukken Gemeente Soest Pagina 86 van 211

87 Toelichting op de afwijkingen: - is nadelig Lasten Binnensport Apparaatskosten (zie overig sport) 219 Hogere kosten inhuur schoonmaakkosten (dekking uit apparaatskosten) -28 Energiekosten 4 Onderhoudskosten sportgebouwen (de kosten worden verrekend met de reserve onderhoud gebouwen) 579 Lagere inkomsten -5 Lagere kosten sportcomplex Dalweg 9 Overig 2 Buitensport Onderhoudskosten sportgebouwen (de kosten worden verrekend met de reserve onderhoud gebouwen) 279 Apparaatskosten 71 Geen passe-partoutbijdrage LTC Soestdijk door privatisering accommodatie -54 Lagere onderhoudskosten sportterreinen 34 Overig -3 Overig sport Apparaatskosten (extra inzet medewerkers sportvisie, zie ook binnensport) -200 Het budget kleine sportvoorzieningen is ingezet ter dekking van de kapitaallasten kunstgrasveld VVZ 29 Overig -4 Recreatie en speelvoorzieningen Apparaatskosten 4 Onderhoudskosten gebouwen (de kosten worden verrekend met de reserve onderhoud gebouwen) 35 Lagere subsidiebijdragen 4 Overig 5 Kunstbeoefening en bevordering Apparaatskosten -17 Lagere subsidiebijdragen 11 Overig 2 Oudheidkunde/musea Apparaatskosten 54 Onderhoudskosten gebouwen (de kosten worden verrekend met de reserve onderhoud gebouwen) 6 Overig -3 Cultuur Apparaatskosten 39 Onderhoudskosten gebouwen (de kosten worden verrekend met de reserve onderhoud gebouwen) 161 Lagere subsidiebijdragen 11 Huuropbrengsten 14 Kermisopbrengsten -10 Totaal Jaarstukken Gemeente Soest Pagina 87 van 211

88 Programma 9 Bestuurlijke taken A. Omschrijving van het programma Dit programma omvat een aantal producten en afdelingsoverstijgende thema s zoals excellente dienstverlening. Het programma gaat ook over communicatie en burgerparticipatie, (bestuurlijke en regionale) samenwerking, goed bestuur, gebiedsgericht werken, bouwgrondexploitatie en de uitvoering van de Wet waardering onroerende zaken (WOZ). Producten Programma 9 bevat overkoepelende thema s geldend voor alle beleidsvelden/programma s en een aantal producten: Nr. Product Portefeuillehouder 9.1 Gemeenteraad R.T. Metz 9.2 College van B&W R.T. Metz 9.3 Bestuursondersteuning R.T. Metz 9.4 Samenwerking R.T. Metz 9.5 a. Communicatie en R.T. Metz b. Participatie J.G.S. Pijnenborg 9.6 Burgerzaken R.T. Metz 9.7 Gebiedsgericht werken J.G.S. Pijnenborg 9.8 Onroerend goed P.A. van der Torre 9.9 Wet Waardering Onroerende Zaken Y.C. Kemmerling 9.10 Inkoop (opgenomen in paragraaf bedrijfsvoering) Y.C. Kemmerling Relevante beleidsdocumenten a. Verordening ambtelijke bijstand aan de leden van de raad (17 oktober 2002) b. Verordening gemeentelijke basisadministratie persoonsgegevens (12 september 2002) c. Referendumverordening gemeente Soest 2005 (raad 2 juni 2005) d. Reglement van orde gemeenteraadsvergaderingen (raad 21 december 2006) e. Procedureverordening voor advisering tegemoetkoming in planschade gemeente Soest (25 september 2008) f. Waarstaatjegemeente.nl (2010/2011 en 2013) g. Medewerkertevredenheidsonderzoek (2010/2011 en 2013) h. Rapportage audit GBA i. Strategische communicatie- en participatienota j. Uitwerking Strategische communicatienota: Zichtbaar Dichtbij k. Kernnotitie Soest heeft Antwoord l. Evaluatie Wijkgericht werken in Soest In de volgende versnelling (2010) m. Nota gebiedsgericht werken: herijking wijkgericht werken n. Strategische HRM nota (2011/2014) o. Nota Inkoop- en aanbestedingsbeleid gemeente Soest p. Handboek Verbonden Partijen (juni 2012) B. Doelstellingen en activiteiten - Wat wilden we bereiken en wat hebben we ervoor gedaan? Thema s 1. Samenwerken met anderen 2. Communicatie en participatie 3. Gebiedsgericht werken 4. Excellente dienstverlening 5. Goed bestuur 6. Goed werkgeverschap (opgenomen in paragraaf bedrijfsvoering) Jaarstukken Gemeente Soest Pagina 88 van 211

89 Thema 1 - Samenwerken met anderen Doelstelling Efficiënt en effectief aanpakken van meer complexe problemen door samenwerking met anderen 1. Intensieve samenwerking met partners, gemeenten en instellingen. 2. Door samenwerking draagvlak creëren, wederzijds begrip versterken en betekenisvolle wederkerige verbindingen aangaan. 3. Andere partijen de mogelijkheid geven te investeren in gemeenschappelijke aanpak van een probleem. Activiteiten - Wat hebben we ervoor gedaan? Strategische visie op samenwerking Er is in 2014 een start gemaakt met de implementatie, binnen de ambtelijke organisatie, van de door de raad vastgestelde visie op samenwerking en het handboek verbonden partijen. Doel van de implementatie is om de vastgestelde kaders rondom het thema samenwerking binnen de ambtelijke organisatie uit te werken en handen en voeten te geven. Zoals in de strategische visie is opgenomen vindt een periodieke evaluatie van de bestaande samenwerkingsverbanden plaats. In 2014 is het onderzoeksplan doelmatigheid en doeltreffendheid voor 2014 opgesteld en daarin is opgenomen dat de verbonden partij Reinigingsdienst Midden Nederland (RMN) zal worden geëvalueerd. Regionale samenwerking Ook in 2014 is gebleken dat, om de meer complexe problemen effectief en efficiënt aan te kunnen pakken, gemeenten steeds meer met anderen moeten samenwerken. Gemeenten worden steeds meer onderdeel van ketens en netwerken. Bij een interactieve aanpak kunnen uiteenlopende samenwerkingsvormen bestaan, waarbij de wisselwerking tussen betrokken partijen kansen biedt op bijvoorbeeld draagvlak, het versterken van wederzijds begrip en betekenisvolle wederkerige verbindingen met de Soester inwoners, ondernemers, organisaties en professionals. Maar ook kansen om andere partijen te laten investeren in een gemeenschappelijke aanpak van een probleem. Binnen de Regio Amersfoort vindt een intensieve samenwerking plaats met de verschillende deelnemende gemeenten rondom verschillende (beleids)thema s/pijlers. In 2014 is binnen de pijler Sociaal Domein intensief samengewerkt en afgestemd op welke wijze de ontwikkelingen en taken op het gebied van het sociaal domein (decentralisaties) in gezamenlijkheid regionaal kunnen worden opgepakt en afgestemd. Verbonden partijen De nota Verbonden partijen (paragraaf E) is, op basis van de door de raad in mei 2013 vastgestelde visie op samenwerking, het handboek Verbonden partijen verder geactualiseerd. Zie hiervoor paragraaf E Verbonden partijen. (Informele) samenwerkingsverbanden en kennisdeling Medewerkers delen in verschillende verbanden kennis en ervaring, zowel intern als met vakgenoten en (ervarings)deskundigen buiten onze organisatie. Vanuit het managementteam blijven we deze informele samenwerking en kennisdeling stimuleren en faciliteren. Stedenband Op 25 november 2013 is ten overstaan van een notaris de akte van oprichting van de stichting Soest- Soest ondertekend. De stichting zet zich onder voorzitterschap van de burgemeester van Soest in om de 60-jarige stedenband te continueren. Thema 2 - Communicatie en participatie Doelstelling Interactief besturen (vergroten van draagvlak voor het beleid door communicatie en participatie) 1. Kennis en betrokkenheid in de samenleving vergroten. 2. Kennis van inwoners en partnerorganisaties inzetten. 3. De (gevoelde) afstand tussen inwoners en gemeentebestuur verkleinen. 4. Inwoners en organisaties participeren in het democratisch beleids- en besluitvormingsproces. Jaarstukken Gemeente Soest Pagina 89 van 211

90 5. Inwoners weten wat ze van de gemeente mogen verwachten en mogen eisen stellen aan de communicatie van de gemeente met haar inwoners en met partners. Activiteiten - Wat hebben we ervoor gedaan? Communicatie We hebben in 2014 bij al onze beleidsterreinen communicatie ingezet. Dat gebeurde met uiteenlopende (op de doelgroep en het doel afgestemde) communicatiestrategieën, -middelen en methoden. Door een goede informatie-uitwisseling (zichtbaar en herkenbaar zijn) en door contact te maken met onze inwoners en organisaties (dicht bij hun eigen belevingswereld) hebben we gewerkt aan de verbetering van de relatie tussen gemeente en samenleving. De basis hiervoor lag in de Nota communicatie en Participatie Concrete acties die in 2014 zijn uitgevoerd: versterken inzet van (nieuwe) social media. Ontwikkeling nieuwe website die beter aansluit bij de wensen en het gebruik van inwoners, bij de webrichtlijnen en bij Soest heeft Antwoord. Dit betekent dat wij de website meer zullen inzetten als dienstverleningskanaal en minder als communicatiekanaal. Ontwikkelen en vullen van een beeldbank om het gebruik van goed beeldmateriaal in communicatieuitingen en andere documenten te stimuleren en vergemakkelijken. Er is gestart met de actualisering van het communicatie- en participatiebeleid, in aansluiting op het nieuwe coalitieakkoord. Participatie Net als bij communicatie hebben we in 2014 uiteenlopende (op de doelgroep en het doel afgestemde) communicatie- en participatiestrategieën, -middelen en -methoden ingezet om invulling te geven aan informatievoorziening en participatie/samenwerking. Concrete acties die in 2014 zijn uitgevoerd: het digitale inwonerpanel is weer ingezet om bewoners te bevragen over thema s die spelen in de samenleving en/of in onze beleidsvormingstrajecten/-projecten. Het trainingsprogramma in het kader van participatief en gebiedsgericht werken heeft met de inzet van eigen medewerkers een vervolg gekregen in de organisatie om het geleerde levend te houden en door te ontwikkelen; zoals de training participatie en gebiedsgericht werken voor nieuwe medewerkers. Er zijn structureel actoren en belangen geïnventariseerd op basis waarvan per situatie een geschikte participatieaanpak is bepaald. Bewoners, organisaties en bedrijven is meer ruimte gegeven om bij meer onderwerpen betrokken te zijn. Waar dit wenselijk en zinvol is, hebben deze partners meer invloed gehad: naast adviseur waren ze ook actief als samenwerkingspartner en initiatiefnemer. Doorontwikkeling van participatie-instrumenten. Een evaluatie-instrument voor participatieprocessen. Monitoring/evaluatie, zoals toegezegd aan de raad, van uitgevoerde participatietrajecten en verantwoording over de inzet van de door de raad beschikbaar gestelde middelen voor participatie. Thema 3 - Gebiedsgericht werken Doelstellingen: 1. Verhogen van de kwaliteit van leven in de straat, wijk of gebied met behulp van een leefbaarheidsagenda. 2. Het opstellen van beleid/plannen en uitvoering daarvan is gericht op de leefomgeving van de inwoner en is afgestemd op de behoefte van de inwoner. Tabel effectindicator(en) omschrijving bron Streefwaarde Inwoner als partner 2. Inwoner als wijkbewoner Monitor Waar staat je gemeente.nl? Realisatie jaar 2013 Streefwaarde jaar 2014 Realisatie jaar ,8 5,8 6,0 n.v.t. 7,0 6,8 6,9 n.v.t. Jaarstukken Gemeente Soest Pagina 90 van 211

91 Het onderzoek Waarstaatjegemeente vindt tweejaarlijks plaats. De laatste keer was in De volgende staat gepland voor Daarmee zijn er geen realisatiewaarden 2014 aanwezig. Activiteiten - Wat hebben we ervoor gedaan? De waardering van Waar staat je gemeente.nl op de burgerrollen partner en wijkbewoner zijn in de afgelopen twee jaar toegenomen. Dit was reden om in 2014 onverkort de inspanningen voort te zetten. Integraal gebiedsgericht werken is een organisatiebrede werkwijze waarbij we onze opgaven verbinden met die van partners en partijen in de samenleving. Zo kunnen we samen adequaat inspelen op situaties in de samenleving (maatwerk). Gebiedsgericht werken wordt uitgevoerd binnen de bestaande organisatie in een flexibele vorm, passend bij de benodigde aanpak. Concrete acties die in 2014 zijn uitgevoerd: Uitvoering gegeven aan de Nota Gebiedsgericht werken: herijking wijkgericht werken en de elementen uit de Nota Communicatie en Participatie gericht op gebiedsgericht werken, zoals het bepalen en uitvoeren van maatwerkparticipatie met behulp van de participatiewijzer en krachtenveldanalyse. Omgevingsanalyse Soestdijk t Hart is gemaakt en samen met partners besproken. Er hebben meerdere afstemmingsoverleggen plaatsgevonden met partners in de samenleving op strategisch, tactisch en operationeel niveau. Een speciale themabijeenkomst is gewijd aan jongerenoverlast een onderwerp dat leeft bij alle gesprekspartners. Dit heeft in 2015 een vervolg gekregen met een workshop straatcultuur om beter inzicht te krijgen in de belevingswereld van jongeren en hoe je daar effectief mee om kunt gaan als bewoner maar ook als samenwerkingspartner in de wijken. Er is ingezet op het onderhouden van de goede relatie met de wijkbewonerteams (WBT s) en het dorpsbewonerteam Soesterberg (DBT) en de teams faciliteren om hun rol goed en zelfstandig te kunnen vervullen. Het digitaal wijkinformatiesysteem is verder ontwikkeld. De nieuwe analysetool (BSR-model van SmartAgent) waarbij leefstijlen per gebied in kaart zijn gebracht is breder ingezet en uitgerold zodat we bij onze beleidsontwikkeling en uitvoering rekening kunnen houden met de belevingswereld van de bewoners in een gebied. Dit instrument is ook gepresenteerd aan de raadswerkgroep Bestuurlijke vernieuwing en wordt in 2015 aan de gehele raad gepresenteerd. Begin 2015 is er ook een workshop geweest voor WBT s over dit instrument en hoe dit hen kan helpen om goed aan te sluiten bij de behoeften in hun wijk. Er is een pilot gestart met een speeltoestel in de wijk Soestdijk- t Hart. Het WBT biedt deze speelvoorziening als bewonersinitiatief aan de wijk aan. Omdat deze voorziening niet is opgenomen in het gemeentelijke speelplekkenbeleid maar we het bewonersinitiatief wel mogelijk willen maken, horen hier ook afspraken bij over onderhoud en aanspreekpunt voor het geval er iets aan de hand is met het toestel. Het WBT heeft hier als initiatiefnemer een verantwoordelijkheid in. Dit is maatwerk, een uitgangspunt van gebiedsgericht werken omdat niet ieder gebied hetzelfde is. Thema 4 - Excellente dienstverlening Doelstelling: Excellente dienstverlening Meetbare doelstelling: 1. Tevreden inwoners over de dienstverlening 2. Soest heeft Antwoord Tabel effectindicator(en) Omschrijving bron Referentieof nulwaarde Streefwaarde 2014 Realisatie 2014 Inwoner als klant: tevredenheid inwoners over dienstverlening Monitor Waar staat je gemeente.nl? 7,7 7,7 n.v.t. Jaarstukken Gemeente Soest Pagina 91 van 211

92 Activiteiten - Wat hebben we ervoor gedaan? De uitkomsten van Waar staat je gemeente.nl op de burgerrol van de inwoner als klant zijn in 2014 niet gemeten. Er vindt een keer in de 2 jaar een burgerpeiling Waarstaatjegemeente plaats, een nieuw onderzoek vindt plaats in Uiteraard zijn we wel verder aan de slag gegaan met investering en uitvoering geven aan de organisatiedoelstellingen rond excellente dienstverlening De uitvoering van de monitor Waar staat je gemeente.nl heeft in het voorjaar van 2013 plaatsgevonden; de definitieve rapportage is in september 2013 vrijgegeven. Bevindingen daarvan zijn in 2014 meegenomen in de afdelingsplannen en beleidsontwikkelingen Soest heeft Antwoord. Bij Soest heeft Antwoord staat excellente dienstverlening centraal. We geven hier invulling aan op basis van de volgende uitgangspunten: de burger en het bedrijf staan centraal ( van buiten naar binnen ). Overheidsinformatie moet voor iedereen toegankelijk zijn. Ontsluiting via internet speelt daarbij een steeds belangrijkere rol. Multichannel-loketten en kanaalsturing. Het contact met burgers en bedrijven verloopt via verschillende kanalen. Het antwoord moet hetzelfde zijn, onafhankelijk van het kanaal dat wordt gebruikt. Bij kanaalsturing zijn de wensen van burgers en bedrijven van belang. Het inzetten van een mix van kanalen is nodig om iedereen te bereiken. Eenmalige gegevensverstrekking. Gegevens waar de gemeente al over beschikt (bijvoorbeeld omdat ze deel uitmaken van een van de basisregistraties) worden niet opnieuw bij burgers en bedrijven opgevraagd. Overheidslagen werken samen. Gemeenten worden de meest nabije overheid. In de strategische nota Soest heeft Antwoord zijn eind 2013 alle relevante thema s voor doorontwikkeling van de dienstverlening als overzichtelijke deelprojecten beschreven. In 2014 hebben we gewerkt aan de uitwerking van deze deelprojecten. Ook zijn voorbereidingen getroffen voor projecten die in 2015 gerealiseerd zullen worden of inmiddels zijn. U kunt denken aan werken op afspraak, de inrichting van de nieuwe website als dienstverleningskanaal en de keuze voor open source en een top taken concept. We voldoen per aan de meeste resultaatverplichtingen I-NUP. De nog openstaande punten (implementatie van MijnOverheid.nl en e-herkenning voor bedrijven) zullen we in 2015 afronden. De berichtgeving over en vanuit Soest in de sociale media kunnen we monitoren met begin 2014 aangeschafte software. Hierdoor zijn we goed op de hoogte van de gesprekken op internet en kunnen we hier waar gewenst ook in participeren. kwaliteitshandvest met servicenormen; Ter voorbereiding op een kwaliteitshandvest loopt een project -afdoening. Ook werkt de gemeente op afspraak waardoor servicetijden zijn aangepast. In 2015 verwachten wij te monitoren servicenormen te kunnen formuleren. Er is een nieuwe telefooncentrale in 2014 gerealiseerd. De kennisbank met productbeschrijvingen en veel gestelde vragen en antwoorden is door het TIP (Telefonisch Informatie Punt) in gebruik genomen en opgenomen in de gemeentelijke website. Onze inwoners krijgen hierdoor via de telefoon en via internet toegang tot dezelfde informatie. Op 2 februari 2015 wordt gemeente breed een vernieuwd digitaal zaaksysteem uitgerold. In dit systeem is alle informatie die bij een zaak hoort bij elkaar geregistreerd (documenten en informatie over de voortgang van de afhandeling). Om de afhandeling van te verbeteren is software aangeschaft die het mogelijk maakt om zonder handmatige acties in het zaaksysteem te registreren. Daarnaast zijn de procesafspraken en verantwoordelijkheden t.a.v. de afhandeling nader in beeld gebracht. De mogelijkheden voor digitale dienstverlening zijn verruimd door in een aantal digitale formulieren verbeteringen door te voeren en door een e-formulier beschikbaar te stellen voor aanmeldingen in het sociaal domein. het Telefonisch Informatie Punt (TIP) met als doel zo veel mogelijk vragen bij het eerste contact te kunnen beantwoorden, is ingericht voor de gehele afdeling Dienstverlening. Jaarstukken Gemeente Soest Pagina 92 van 211

93 Modernisering Gemeentelijke Basisadministratie (mgba) Op 6 januari 2014 is de Wet basisregistratie personen (Wet BRP) in werking getreden. Deze wet vervangt de Wet GBA. In de Wet BRP is een aantal wijzigingen en nieuwe voorschriften opgenomen ten opzichte van de wet GBA, maar niet alle wijzigingen zijn ook direct op 6 januari 2014 in werking getreden. De Wet BRP is de basis voor het nieuwe BRP-stelsel. Het is de bedoeling dat gemeenten tussen 2016 en 2018 aansluiten op dit stelsel. De gemeenten gaan werken met nieuwe burgerzakenmodules (BZM) waarmee de wijzigingen van de persoonsgegevens kunnen worden doorgevoerd. Dit gebeurt in de periode tussen 2016 en In verband met toename van de kosten is er in opdracht van de minister van Binnenlandse Zaken in het najaar van 2013 een onderzoek gedaan naar de haalbaarheid van de modernisering van de GBA door het bureau Gartner. Dit onderzoek heeft uitgewezen dat ondanks de hoge kosten het project mgba wordt voortgezet. Het uitstel van de inwerkingtreding van de Wet BRP en het onderzoek naar de haalbaarheid van het project heeft geleid tot uitstel van de oplevering en aanschaf van de koppelvlakken evenals de aanbesteding van de burgerzakenmodules. In 2014 is de ontwikkeling van de BZM door de leveranciers voortgezet. Verwerving van de BZM door gemeenten kon in 2014 niet plaatsvinden omdat de BZM door de leveranciers nog niet waren opgeleverd. Door de landelijke vertraging van hele project, inmiddels verdergegaan onder de naam Operatie BRP, is voorzien dat in 2015 de aanbesteding van de BZM zal starten. Als eerste zullen de binnengemeentelijke leveringen veilig moeten worden gesteld (voorzien in 2016). Kort daarna (2017) zal de GBA component worden vervangen door de BZM. Deze volgorde is van belang omdat de GBA component het hart vormt van de binnengemeentelijk persoonsinformatie-voorziening. Thema 5 - Goed bestuur Doelstelling: Tevreden inwoners over het gemeentebestuur Tabel effectindicator(en) omschrijving bron Referentie- De gemiddelde tevredenheid inwoners in de 5 burgerrollen Inwoner als kiezer: tevredenheid inwoners over het gemeentebestuur Inwoners als onderdaan: tevredenheid inwoners over het gemeentebestuur Monitor Waar staat je gemeente.nl? of nulwaarde Streefwaarde 2014 Realisatie ,4 6.5 n.v.t. 5,8 5.8 n.v.t. 6,3 6.3 n.v.t. Bestuurlijke vernieuwing en bestuursstijl Bestuurlijke vernieuwing en de bestuursstijl zijn belangrijke onderwerpen in het in 2014 opgestelde coalitieakkoord In de loop van 2014 hebben over deze onderwerpen de eerste gedachtenvormingen plaats gevonden. Bovendien staan we steeds meer aan de voorkant van processen stil bij onze rol als gemeentelijke overheid in relatie tot de rol die de samenleving zelf kan, wil of moet spelen. Dit uit zich bijvoorbeeld in de inrichting van het participatietraject rond de sportvisie en de wijze waarop de samenleving is gevraagd welke onderwerpen relevant zijn bij het maken van een nieuw duurzaamheidsplan. Er is een presentatie gegeven aan de raadswerkgroep Bestuurlijke Vernieuwing over de verschillende instrumenten die in de organisatie al beschikbaar zijn, zoals het afwegingskader burgerparticipatie, de leefstijlenanalyse per gebied en de plancirkel die houvast biedt in planvormingsprocessen bij rolbepaling voor bestuur, samenleving en ambtelijke organisatie. Deze presentatie krijgt in 2015 een vervolg voor de hele gemeenteraad en de gedachtenvorming en de nadere uitwerking van bestuurlijke vernieuwing wordt in 2015 voortgezet. Jaarstukken Gemeente Soest Pagina 93 van 211

94 Accommodatiebeleid In november 2014 heeft de raad ingestemd met het voorstel om model 1 van het beleidskeuzemodel als uitgangspunt te hanteren voor de verbeterplannen als onderdeel van het Integraal Accommodatiebeleid. Model 1 luidt als volgt: De gemeente blijft alleen nog eigenaar van de benodigde accommodaties voor onderwijs (wettelijke taak) en accommodaties voor bewegingsonderwijs (wettelijke taak). Bij uitvoering van de verbeterplannen zal: - voldaan worden aan de Wet Markt en Overheid; - hoge prioriteit geven aan het in stand houden van een toekomstbestendig voorzieningenaanbod; - de wensen van gebruikers voor wat betreft spreiding en clustering respecteren; - onderzoeken van mogelijkheden voor herontwikkeling en omzetting van gemeentelijk accommodaties naar gedifferentieerde huisvesting. Nadat het voorstel is aangenomen door de raad is gestart met gesprekken met de verschillende huurders en gebruikers in de wijken Overhees en Smitsveen welke met prioriteit zouden worden behandeld. E.e.a. dient als input voor het opstellen van verbeterplannen. Daarnaast wordt gewerkt aan een voorstel op welke wijze te voldoen aan de Wet Markt en Overheid. Het streven is om voor de zomer van 2015 te komen met verbetervoorstellen en op welke wijze te voldoen aan de Wet Markt en Overheid. In de volgende fase (de analysefase) worden ook de financiële aspecten zoals eerder opgenomen in de startnotitie Plan van Aanpak Integraal Accommodatiebeleid meegenomen. Daarnaast geldt dat als in de uitwerking van model 1 blijkt dat in bepaalde voorzieningen ongewenst niet wordt voorzien, zal het college zich nader beraden. u i t g a v e n budget werkelijk Nog te t/m totaal besteden besluit najaarsnota C. Risicoparagraaf Terugval huuropbrengsten gemeentelijke accommodaties Als gevolg van de economische omstandigheden en overheidsbezuinigingen heroriënteren maatschappelijke organisaties zich op hun ruimtegebruik. Dit heeft zijn weerslag op de gemeentelijke accommodaties. Dit uit zich in leegstand. Naar verwachting zal de komende jaren de leegstand toenemen. Daarnaast gaan als gevolg van de marktomstandigheden de huurprijzen omlaag. In de voorjaarsnota 2014 is gemeld dat als gevolg van de huurcorrectie op de gesubsidieerde huur voor de peuterspeelzalen (BINK) voor een aantal accommodaties van de gemeente alsook de herhuisvesting van één peuterspeelplaats (Woelwaters), er een incidentele huurderving van ontstaan is. Generiek risico Kans Financiële impact Financieel risico Begin 2014 Gemiddeld = 50% Eind 2014 Gemiddeld = 50% Jaarstukken Gemeente Soest Pagina 94 van 211

95 Gemeentelijke eigendommen en aansprakelijkheid/verzekeringen Verzekeringen zijn aangegaan voor onder andere: gebouwen en inventaris; voertuigen; wettelijke aansprakelijkheid; en diverse overige verzekeringen op gebied van fraude, personeel en bestuur. De financiële impact van de ten laste van de gemeente blijvende risico s is nauwelijks te kwantificeren. De onderstaande schatting is niet meer dan een grofmazige poging. In 2014 zijn de kosten van eigen risico binnen de budgetten gebleven. Daarmee zijn er geen gerealiseerde risico s in Generiek risico Kans Financiële impact Financieel risico Begin 2014 Laag = 10% Eind 2014 Laag = 10% D. Financiële verantwoording Programma Bestuurlijke taken Baten en lasten Rekening Begroting Rekening (bedragen x 1.000) Lasten Gemeenteraad College van B en W Bestuursondersteuning Samenwerkingen Communicatie en voorlichting Burgerzaken Gebiedsgericht werken Onroerend goed Wet waardering onroerende zaken Totaal lasten Baten Gemeenteraad College van B en W Bestuursondersteuning Samenwerkingen Communicatie en voorlichting Burgerzaken Gebiedsgericht werken Onroerend goed Wet waardering onroerende zaken Totaal baten Resultaat Afwijkingen t.o.v. begroting 2014: Lasten 39 Baten 339 Resultaat 378 Jaarstukken Gemeente Soest Pagina 95 van 211

96 Toelichting op de afwijkingen: - is nadelig Gemeenteraad Apparaatskosten -34 Overig -1 College van B en W Apparaatskosten 26 Hogere lasten pensioenverplichtingen wethouders -8 Overig 2 Bestuursondersteuning Apparaatskosten -5 Overig 4 Samenwerkingen Regionale implementatie sociaal domein; voorgesteld wordt het saldo te oormerken 21 Communicatie en voorlichting Apparaatskosten -64 Hogere kosten Op 't Hoogt door digitale publicatieplicht -8 Participatiebudget; de kosten zijn zo veel mogelijk op de projectbudgetten verantwoord 18 Overig 10 Burgerzaken Apparaatskosten -12 Kosten GBA 13 Leges huwelijk en burgelijke stand 14 Leges reisdocumenten inclusief inkoopkosten 21 Leges naturalisatie inclusief kosten 6 Overig 3 Gebiedsgericht werken Apparaatskosten 39 Saldi diverse wijkbudgetten (2014: , afrekeningen 7.000) 26 Omgevingsanalyse 9 Overig 4 Onroerend goed Apparaatskosten -128 Minder inhuur extern personeel 72 Onderhoudskosten gebouwen (de kosten worden verrekend met de reserve onderhoud gebouwen) 91 Hogere energielasten -25 Geen kosten grondverwerving (geen aankopen grond) 16 Het projectbudget BGT blijft geoormerkt in de reserve geoormerkte beleidsuitgaven 151 Aanpassing oormerkvoorstel accommodatiebeleid -15 Lagere huren/pachten -11 De grondverkopen worden verrekend met de algemene reserve 60 Hogere kosten belastingen -11 Wet waardering onroerende zaken Apparaatskosten 88 Overig 6 Totaal 378 Jaarstukken Gemeente Soest Pagina 96 van 211

97 Algemene dekkingsmiddelen Algemene dekkingsmiddelen en recapitulatie Baten en lasten Rekening Begroting Rekening (bedragen x 1.000) Lasten Lasten programma 1 t/m Algemene lasten Stelposten -14 Onvoorziene uitgaven 10 Totaal lasten Baten Baten programma 1 t/m Algemene uitkering Gemeentefonds Wet maatschappelijke ondersteuning Dividenden, aandelen Saldo financiering Lokale belastingen Bespaarde rente Overige Totaal baten Resultaat voor bestemming Mutaties reserves Stortingen Onttrekkingen Resultaten na bestemming Afwijkingen t.o.v. begroting 2014: Lasten Baten Resultaat 747 Toelichting op de afwijkingen: - is nadelig Reeds toegelichte verschillen bij de programma's 1 t/m Algemene lasten Saldo kostenplaatsen (begroot minus werkelijk ) -342 Dekking uit de stelpost salarisontwikkelingen 153 Onder-/overschrijding op kostenplaats: gemeentehuis 217 automatisering -111 huishoudelijke dienst, documentatie, catering en archief 10 overige personeel -9 Lagere dekking door minder productieve uren -308 Bijdrage bedrijfsreserve (beïnvloedbare personeelskosten) 238 Overige niet-beïnvloedbare personeelskosten Jaarstukken Gemeente Soest Pagina 97 van 211

98 Herwaardering van de dubieuze debiteuren geeft als saldo: -2 Stelposten Vervallen stelposten: de werkelijke uitgaven zijn verantwoord op de diverse programma's Hiertoe behoren: - stelpost salarissen (zie hierboven) stelpost onderuitputting stelpost taakstelling personeel stelpost taakmutaties; waaronder NUP-middelen (zie ook bij Algemene uitkering) 52 - stelpost onvoorzien welzijn 10 Algemene uitkering Gemeentefonds Lagere uitkeringen over de jaren 2012 t/m 2014, a.g.v. bijstelling verdeelmaatstaven -141 Reservering NUP-gelden (deze middelen worden in 2015 weer onttrokken uit het Gemeentefonds; zie ook bij stelpost taakmutaties) -67 Decentralisatie-uitkeringen, per saldo -6 Integratie-uitkering Wet maatschappelijke ondersteuning -58 Dividenden, aandelen Afboeking 2012 t/m 2014 vordering concessie-uitkering Vitens -326 Saldo financiering 88 Lokale belastingen Apparaatskosten 34 Lagere kosten invordering 15 Lagere kosten betalingsverkeer 2 Lagere opbrengst vervolgingskosten -21 Lagere opbrengst ozb eigenarenheffing niet-woningen -5 Lagere opbrengst ozb gebruikers niet-woningen -8 Bespaarde rente Over de omvang van de reserves wordt rente toegevoegd (naar de situatie van 1 januari 2014) Deze bespaarde rente wordt als bate verantwoord ten gunste van de exploitatie en vervolgens bij de bestemming van het resultaat toegevoegd aan de reserves. 42 Overig 4 Totaal algemene dekkingsmiddelen Reservemutaties (stortingen) zie specificatie hoofdstuk Reservemutaties (onttrekkingen) zie specificatie hoofdstuk Totaal algemene dekkingsmiddelen 747 Jaarstukken Gemeente Soest Pagina 98 van 211

99 C. Risicoparagraaf Dubieuze debiteuren Dit risico betreft de mogelijke oninbaarheid van debiteuren (in het bijzonder de belastingdebiteuren). In 2014 is een bedrag van ruim oninbaar geleden, dat is meer dan waarmee jaarlijks in de begroting rekening wordt gehouden. De dubieuze debiteuren zijn daarentegen met lager gewaardeerd. Generiek risico Kans Financiële impact Financieel risico Begin 2014 Financieel Gemiddeld = 50% Einde 2014 Financieel Gemiddeld = 50% Dividenduitkering BNG/Vitens De gemeente Soest heeft aandelen bij de Bank Nederlandse Gemeenten en Vitens. Dividenduitkeringen kunnen fluctueren. Door de kredietcrisis en de daaruit voortvloeiende maatregelen stond de winst van de Bank Nederlandse Gemeenten onder druk. Dit heeft tot een fors lagere dividenduitkering van de BNG over het jaar 2011 geleid. De uitkering over 2012 liet vervolgens een substantiële verbetering zien. De raming voor 2014 (is dividendjaar 2013) is op dit niveau geraamd. Het dividend van de BNG over 2013 (uitgekeerd in 2014) is uitgekomen op , lager dan primair begroot (gemeld in voorjaarsnota). Het dividend van Vitens lag in lijn met het geraamde bedrag. Generiek risico Kans Financiële impact Financieel risico Begin 2014 BNG - Financieel Hoog = 50% Einde 2014 BNG - Financieel Hoog = 50% Begin 2014 Vitens - Financieel Gemiddeld = 50% Einde 2014 Vitens - Financieel Gemiddeld = 50% Lonen en prijzen In deze begroting is (met stelposten) rekening gehouden met een bepaalde loon- en prijsontwikkeling (zie hiervoor de uitgangspunten in hoofdstuk 1, bestuurlijke inleiding). Het risico blijft aanwezig dat de loon- en prijsontwikkeling hoger uitvalt dan waarmee rekening is gehouden. De geraamde stelposten waren meer dan voldoende om de prijs- en loonstijgingen op te vangen. Bij de najaarsnota is de stelpost voor loonstijgingen afgeraamd met Generiek risico Kans Financiële impact Financieel risico Begin 2014 Financieel Laag = 10% Einde 2014 Financieel Laag = 10% Concessie-uitkering Vitens Waterbedrijf Vitens heeft medio 2010 eenzijdig met onmiddellijke ingang de zogeheten concessieovereenkomst (uit 1968) opgezegd. Dit betekent dat Soest vanaf 2011 een inkomst derft van circa per jaar. Vitens is in het vierde kwartaal van 2013 in rechte gedagvaard om de verschuldigde uitkeringen op grond van de concessieovereenkomst te betalen. Medio december 2014 heeft de rechtbank de vordering van de gemeenten (behalve Soest zijn ook De Bilt, Utrecht en Zeist benadeeld) grotendeels afgewezen. Alleen het uitkeringsjaar 2011 dient nog door Vitens te worden betaald. De vier gemeenten hebben besloten in beroep te gaan. Voor dit moment impliceert de uitspraak van de rechtbank dat de vordering tot een bedrag van ( ) is afgeboekt en dat de voor het lopende jaar geraamde uitkering ( ) niet is gerealiseerd. Generiek risico Kans Financiële impact Financieel risico Begin 2014 lopend jaar Gemiddeld = 50% Idem, vordering Gemiddeld = 50% Einde 2014 lopend jaar n.v.t. n.v.t. (geraamde opbrengst ad zal moeten worden afgeraamd) n.v.t. Jaarstukken Gemeente Soest Pagina 99 van 211

100 Renterisico Renterisico s hebben vooral betrekking op situaties waarbij: - de mogelijkheid zich voordoet van renteherziening; - er nieuwe vaste geldleningen moeten worden aangetrokken; - uitstaande gelden opnieuw uitgezet moeten worden. De rentedaling heeft zich in 2014 verder voortgezet. Er zijn in 2014 geen langlopende geldleningen aangetrokken. Generiek risico Kans Financiële impact Financieel risico Begin 2014 Financieel Laag = 25% Einde 2014 Financieel Laag = 10% Uitkeringen Gemeentefonds Circa 40% van de inkomsten van de gemeente is afkomstig uit het Gemeentefonds. De ontwikkeling van de algemene uitkering is vanaf 2013 weer verbonden aan de ontwikkeling van de rijksuitgaven. Dit impliceert een relatief grote onzekerheidsfactor. 1% lagere of hogere uitkering is circa Ten opzichte van de primaire begroting is de algemene uitkering ca lager uitgevallen. De herverdeling van het Gemeentefonds is een jaar uitgesteld, tot Generiek risico Kans Financiële impact Financieel risico Begin 2014 Financieel Gemiddeld = 50% (is ca. 2% uitkering) Einde 2014 Financieel Laag = 25% Jaarstukken Gemeente Soest Pagina 100 van 211

101 Hoofdstuk 4 - Paragrafen Paragraaf A - Weerstandsvermogen en risicomanagement Het Visiedocument Risicomanagement bevat de volgende kaders voor het risicomanagement in Soest: Pragmatische aanpak Onderbouwing weerstandsvermogen door middel van risicomanagement Kwalitatieve methode met een afgeleide kwantificering Benoemen strategische risicogebieden en soorten risico s Vaststellen schaalindeling voor prioritering risico s Norm weerstandsvermogen Aansluiting bij reguliere planning & controlcyclus (besturingsprocessen) Het risicomanagement omvat een drietal sporen: 1. Risicobewustzijn. Dit betreft het bij beleidsvoorbereiding vroegtijdig stil staan bij en weergeven van risicobeheersing in college- en raadsvoorstellen en in projectplannen. Dit wordt geborgd en gefaciliteerd door in trainingen adviesvaardigheden en projectmatig werken en het onderwerp risicomanagement te behandelen. Tevens via algemene informatieverstrekking en interne nieuwsbrieven. 2. Weergave van bestuurlijk relevante risico's in de programma s van de begroting en nadere onderbouwing van het weerstandsvermogen in de paragraaf risicomanagement. 3. Het per afdeling uitvoeren van globale risicoanalyses. In deze paragraaf wordt nadere uitwerking gegeven aan de volgende drie kaders uit het Visiedocument Risicomanagement: Onderbouwing weerstandsvermogen d.m.v. risicomanagement. Norm weerstandsvermogen. Aansluiting bij reguliere planning & controlcyclus (besturingsprocessen) Relatie risicomanagement, weerstandscapaciteit en weerstandsvermogen Een gemeente loopt tal van risico s. Een deel van de risico s wordt geheel of gedeeltelijk afgedekt door specifieke maatregelen (risicomanagement). Voorbeelden daarvan zijn het afsluiten van verzekeringen en het inrichten van de interne controle. Naast de afgedekte risico s loopt een gemeente ook altijd risico s die niet (kunnen) worden afgedekt. Deze risico s kunnen tot onvoorziene kosten leiden. Om te voorkomen dat een ingrijpende beleidswijziging zou moeten worden doorgevoerd bij het optreden van niet afgedekte risico s, dient een gemeente een capaciteit te bezitten om dergelijke zaken op te vangen: de zogenaamde weerstandscapaciteit. Het weerstandsvermogen geeft de relatie aan tussen de risico s waarvoor geen maatregelen zijn getroffen en de capaciteit die een gemeente heeft om die niet-begrote kosten op te vangen. Benodigde weerstandscapaciteit De benodigde weerstandscapaciteit is te herleiden uit een inschatting van de financiële omvang van het totaal aan risico s waar geen of onvoldoende beheersmaatregelen voor getroffen zijn. Zoals gebruikelijk is bij de begroting 2014 een inschatting gemaakt van het financiële effect van niet volledig afgedekte financiële risico s. In de hiernavolgende tabel is in de kolom aantoonbaar financieel effect op jaarrekening 2014 aangegeven welke risico s ook daadwerkelijk uitgekomen zijn. Enkele daarvan zijn positiever uitgevallen dan voorzien, andere zijn negatiever uitgevallen. Per saldo bedraagt het financiële effect op de gerealiseerde risico s bijna 1,5 mln. Dit bedrag kon ruimschoots door de beschikbare weerstandscapaciteit opgevangen worden. Tevens geeft de hiernavolgende tabel de inschatting per einde 2014 weer van de financiële effecten van niet volledig afgedekte financiële risico s. Op grond van deze inschatting wordt per einde 2014 de benodigde weerstandscapaciteit indicatief gesteld op ca. 4,4 mln. Dit is in lijn met de afgelopen jaren. Jaarstukken Gemeente Soest Pagina 101 van 211

102 Programma en Onderwerp Aantoonbaar fin. effect op jaarrek. '14 Inschatting financieel effect van benoemde risico s per: Begin 14 Einde 14 Programma 1. Veiligheid Geen Programma 2. Verkeer en Vervoer Geen Programma 3. Economie Geen Programma 4. Natuur en Milieu Eigen risico aansprakelijkheid m.b.t. beheer en onderhoud openbare ruimte Onderbouwing inschatting financieel effect: begin 2014: 50% x einde 2014: 50% x Storm- en bliksemschade openbaar groen Onderbouwing inschatting financieel effect: begin 2014: 25% x einde 2014: 25% x RUD-vorming Onderbouwing inschatting financieel effect: begin 2014: 50% x einde 2014: 50% x Programma 5. Wonen en Ruimtelijke Ordening Bouwleges n.v.t. Onderbouwing inschatting financieel effect: begin 2014: 75% x einde 2014: n.v.t. - Planschade Onderbouwing inschatting financieel effect: begin 2014: 25% x einde 2014: 35% x Project vliegbasis Onderbouwing inschatting financieel effect: begin 2014: 10% x einde 2014: 10% x Risicoanalyse Mastergrex Masterplan Soesterberg Onderbouwing inschatting financieel effect: begin 2014: 37% x einde 2014: gewogen risico's NCW Fin. effect bepaald via Monte Carlo-methodiek - Grondexploitatie Staringlaan 0 n.v.t begin 2014: n.v.t. einde 2014: gewogen risico's NCW Fin. effect bepaald via Monte Carlomethodiek - Grondexploitatie Dorpshuis 0 n.v.t begin 2014: n.v.t. einde 2014: gewogen risico's NCW Fin. effect bepaald via Monte Carlomethodiek Programma 6. Onderwijs Geen Programma 7. Zorg en Welzijn Regionaal Sociaal Werkvoorzieningsschap Amersfoort Onderbouwing inschatting financieel effect: begin 2014: 50% x einde 2014: 75% x Gemeentelijke bijdrage sociale uitkeringen Onderbouwing inschatting financieel effect: begin 2014: 25% x einde 2014: 25% x Jaarstukken Gemeente Soest Pagina 102 van 211

103 Programma en Onderwerp Aantoonbaar fin. effect op jaarrek. '14 Inschatting financieel effect van benoemde risico s per: Begin 14 Einde 14 - Schuldhulpverlening Onderbouwing inschatting financieel effect: begin 2014: 90% x einde 2014: 90% x Onvoorziene effecten initiële uitvoering nieuwe taken Sociaal Domein 0 n.v.t Onderbouwing inschatting financieel effect: begin 2014: n.v.t. einde 2014: 50% x Programma 8. Sport,recreatie, kunst en cultuur Aansprakelijkheid t.a.v. veiligheid van speelgelegenheid Onderbouwing inschatting financieel effect: begin 2014: 25% x einde 2014: 25% x Programma 9. Bestuurlijke taken Gemeentelijke aansprakelijkheid/verzekeringen Onderbouwing inschatting financieel effect: begin 2014: 10% x einde 2014: 10% x Terugval huuropbrengsten gemeentelijke accommodaties Onderbouwing inschatting financieel effect: begin 2014: 50% x einde 2014: 50% x Algemene dekkingsmiddelen Dubieuze debiteuren Onderbouwing inschatting financieel effect: begin 2014: 50% x einde 2014: 50% x Dividenduitkering BNG Onderbouwing inschatting financieel effect: begin 2014: 50% x einde 2014: 50% x Dividenduitkering Vitens Onderbouwing inschatting financieel effect: begin 2014: 50% x einde 2014: 50% x Concessie-uitkering Vitens, vordering n.v.t. Onderbouwing inschatting financieel effect: begin 2014: 50% x einde 2014: n.v.t. - Concessie-uitkering Vitens, structureel n.v.t. Onderbouwing inschatting financieel effect: begin 2014: 50% x einde 2014: n.v.t. - Ontwikkelingen algemene uitkering Onderbouwing inschatting financieel effect: begin 2014: 50% x einde 2014: 25% x Lonen en prijzen Onderbouwing inschatting financieel effect: begin 2014: 10% x einde 2014: 10% x Paragrafen B - Financiering: Renterisico Onderbouwing inschatting financieel effect: begin 2014: 25% x einde 2014: 10% x C - Bedrijfsvoering: Trajecten medewerkers Onderbouwing inschatting financieel effect: begin 2014: 50% x einde 2014: 50% x Jaarstukken Gemeente Soest Pagina 103 van 211

104 Programma en Onderwerp Aantoonbaar fin. effect op jaarrek. '14 Inschatting financieel effect van benoemde risico s per: Begin 14 Einde 14 - C - Bedrijfsvoering: Externe juridische ondersteuning bij inkoop Onderbouwing inschatting financieel effect: begin 2014: 50% x einde 2014: 50% x E - Verbonden Partijen: Garantstellingen Onderbouwing inschatting financieel effect: begin 2014: 5% x einde 2014: diverse perc. en bedragen Totaal Noot bij de tabel: Een in de kolom Aantoonbaar fin. effect op jaarrek. '14 negatief weergegeven bedrag geeft aan dat er in tegenstelling tot een verwacht risico juist een voordelig resultaat behaald is. Beschikbare weerstandscapaciteit De beschikbare weerstandscapaciteit is te onderscheiden in een structurele en een incidentele component. De structurele weerstandscapaciteit bestaat uit de niet benutte belastingcapaciteit. De niet benutte belastingcapaciteit wordt gedefinieerd als het verschil tussen: 1. De werkelijke kosten en opbrengsten (= mate van kostendekking) van de afvalstoffenheffing en van de rioolheffing. 2. De ozb-opbrengst voor de gemeente Soest volgens de artikel 12-norm en de werkelijke ozbopbrengst. Op basis van deze normen bedraagt de structurele weerstandscapaciteit circa 5,6 mln. De incidentele weerstandscapaciteit bestaat uit de reserves die niet geblokkeerd zijn. Omdat de besteding van het merendeel van de reserves vast ligt en incidentele aanwending van deze reserves leidt tot een bestedingsbeperking voor de toekomst, beschouwen wij alleen de algemene reserve als vrij aanwendbaar. Ultimo 2014 bedraagt deze 7,5 miljoen (exclusief jaarresultaat 2014). Daarmee ligt deze boven de door de raad gestelde minimumnorm van 5 miljoen. De totale beschikbare weerstandscapaciteit (incidenteel + structureel) bedraagt per ultimo ,1 mln, waarvan 5,6 mln structureel + 7,5 mln incidenteel. Weerstandsvermogen Voor onderbouwing of het weerstandsvermogen toereikend is, wordt de beschikbare weerstandscapaciteit (= algemene reserve + vrije belastingcapaciteit) gedeeld door de benodigde weerstandscapaciteit. Op grond van deze berekening bedraagt het weerstandvermogen per ultimo 2014: 13,1 mln / 4,4 mln = 2,98. Het Visiedocument Risicomanagement hanteert als norm een weerstandsvermogen van 1 of groter. De feitelijke omvang van het weerstandsvermogen voldoet daarmee in ruime mate aan de norm. Samenvatting: De normen voor het risicomanagement zijn in 2014 gerealiseerd: 1. Norm weerstandsvermogen: groter dan 1 werkelijk per einde 2014: 3,0 2. Minimumnorm algemene reserve: 5 mln. werkelijk per einde 2014: ca. 7,5 mln Jaarstukken Gemeente Soest Pagina 104 van 211

105 Paragraaf B - Financiering Algemeen Onder treasury wordt verstaan: Het sturen en beheersen van, het verantwoorden over en het toezicht houden op de financiële vermogenswaarden, de financiële posities en de hieraan gebonden risico s. De treasuryfunctie moet voldoen aan de Wet Fido (Financiering Decentrale Overheden). In deze wet staat onder andere dat een gemeente alleen leningen mag aangaan en middelen mag uitzetten voor de uitoefening van de publieke taak ter vermijding van overmatige risico s. De uitvoering van het treasurybeleid is beschreven in het Treasurystatuut, laatstelijk door de raad vastgesteld op 16 december Vlottende schuld De kasgeldlimiet bepaalt hoeveel geld een gemeente mag lenen voor een periode van maximaal 1 jaar. Deze limiet bedroeg in ,7 miljoen (zie Modelstaat A). Zoals reeds in de begroting 2014 was aangegeven, was het in dit jaar noodzakelijk kasgeldleningen aan te gaan ter overbrugging en ter voorkoming van overschrijding van het overeengekomen kredietarrangement bij de BNG. Langlopende schuld De renterisiconorm geeft aan hoeveel een gemeente mag uitgeven aan renteherzieningen en aflossingen van langlopende leningen. Deze norm bedroeg in ,8 miljoen (zie Modelstaat B). Dit jaar was het niet noodzakelijk een vaste geldlening aan te trekken. Per 1 januari 2014 bedroeg de totale leningenportefeuille circa 19,2 miljoen. De vaste schuld per 31 december 2014 bedraagt 17,7 miljoen. De afname van 1,5 miljoen is veroorzaakt door de reguliere aflossingen. Gemiddeld werd over de totale leningenportefeuille een rente van 4,49% betaald. Dit lijkt vrij hoog, maar de leningenportefeuille bevat 8 langlopende leningen, waarvan 7 afgesloten in de jaren 1995 t/m 2008 met wisselende rentes van 4,30% t/m 7,25%. Van de nog lopende leningen komen er geen in aanmerking voor vervroegde aflossing. Kredietrisico s van verstrekte leningen Restant omvang van de verstrekte leningen: 31/12/ /12/ geldleningen ambtenaren (4) In 2014 zijn geen leningen aan derden verstrekt. De risico s voor de eerder verstrekte leningen zijn uiterst beperkt. Voor de verstrekte leningen aan ambtenaren voor de aankoop van woningen is hypothecaire zekerheid gesteld, waarbij de waarde in het economisch verkeer van de woningen de restantschuld ruimschoots overstijgt. Garantstellingen In de balans (passiva) komt een onderdeel gewaarborgde geldleningen voor. Wij kunnen u hierover het volgende melden: De door de gemeente verstrekte garantstellingen hebben betrekking op de volgende categorieën: - Instellingen op het gebied van de woningbouw. De rol van de gemeente is primair overgenomen door het Waarborgfonds Sociale Woningbouw. De gemeente fungeert als achtervang. De WSW stuurt jaarlijks eind maart een verantwoording. Tot nu toe was er voldoende geld aanwezig in het waarborgfonds. We blijven de ontwikkelingen nauwlettend volgen. - Sociaal-culturele instellingen, sportverenigingen. Er zijn geen achterstanden en het risico is als normaal aan te merken. Een verhoogd risico is wel aanwezig ten aanzien van een gegarandeerde geldlening aan v.v. Vliegdorp, met een restschuld van ultimo 2014; zoals bekend verkeert deze vereniging in financieel zwaar weer. - Koop of bouw van woningen door particulieren. Deze garantierisico s zijn vooralsnog uiterst beperkt. Jaarstukken Gemeente Soest Pagina 105 van 211

106 Relatiebeheer De BNG (Bank van Nederlandse Gemeenten) is onze huisbankier. Nagenoeg alle financiële transacties worden bij de BNG afgewikkeld via één centrale gemeentelijke rekening. De gemeente heeft een kredietarrangement met de BNG. Het kredietarrangement is gehandhaafd op 8 mln. Ontwikkelingen in 2014 In 2013 is het schatkistbankieren verplicht geworden voor decentrale overheden. Ook in 2014 hebben wij door deze verplichting al onze overtollige (liquide) middelen aan moeten houden in de schatkist. Via een werkrekening bij de BNG worden de middelen boven het grensbedrag van 0,5 mln (het bedrag dat we op onze betaalrekening mogen aanhouden voor onze dagelijkse bedrijfsvoering) van onze bankrekening overgeboekt naar rijks schatkist. Vooruitblik Op 31 december 2014 bedroeg het tekort in rekening-courant circa 1,5 mln. Gezien de teruglopende liquiditeiten en de te verwachten investeringsuitgaven vanaf 2015 voor onder andere het realiseren van de plannen voor Soesterberg zal het aangaan van een of meer kasgeldleningen noodzakelijk zijn. Eventueel zal een vaste geldlening worden aangetrokken. Wij zien overigens geen problemen in het aantrekken van geldleningen voor de realisatie van plannen. Ondanks de verscherpte voorwaarden van banken als gevolg van de financiële crisis wordt de gemeente i.c. de overheid beschouwd als betrouwbare partner voor het nakomen van de verplichtingen. Vanzelfsprekend worden ontwikkelingen met name rond de rentestand nauwlettend gevolgd en afhankelijk daarvan worden adequaat besluiten genomen in overleg met het treasurycomité. Bron: DNB, ontwikkeling Euribor Jaarstukken Gemeente Soest Pagina 106 van 211

107 Bron: DNB, ontwikkeling rente op staatsleningen Voorgeschreven bijlagen Hieronder treft u de bij deze paragraaf voorgeschreven staten aan. Modelstaat A liquiditeitspositie in relatie tot kasgeldlimiet (bedragen x 1.000) Stappen ( 1-4 ) (1) Vlottende (2) Vlottende (3) Netto vlottend (+) of schuld middelen Overschot middelen (-) (1) - (2) = (3) (4) gemiddelde van (3) Stappen ( 5-9) Variabelen Bedragen (5) kasgeldlimiet (KGL) (6a) = (5>4) ruimte onder de KGL (6b) = (4>5) overschrijding van de KGL Berekening kasgeldlimiet (5) (7) Begrotingstotaal (8) Percentage regeling 8,5% (5) = (7) x (8) / 100 Kasgeldlimiet Jaarstukken Gemeente Soest Pagina 107 van 211

108 Modelstaat B renterisico vaste schuld (bedragen x 1.000) Stap Variabelen 2014 Renterisico(norm) (1) renteherzieningen 0 (2) aflossingen (3) renterisico ( 1+2) (4) renterisiconorm (5a) = ( 4 < 3 ) ruimte onder renterisiconorm (5b) = ( 3 > 4 ) overschrijding renterisiconorm Berekening renterisiconorm (4a) begrotingstotaal (4b) percentage regeling 20% (4) = (4a x 4b/100) renterisiconorm Schuldpositie en houdbare gemeentefinanciën Basisset kengetallen financiële positie in ontwikkeling In mei 2014 heeft de adviescommissie vernieuwing Besluit Begroting en Verantwoording zijn rapportage uitgebracht. Met dit rapport als uitgangspunt is overeenkomstig het advies een stuurgroep ingesteld om de aanbevelingen richting te geven en is de uitwerking aan zeven werkgroepen opgedragen. Een van de vernieuwingen is om te komen tot een verplichte basisset van vijf kengetallen die in samenhang informatie moeten geven aan raadsleden over de financiële positie van de gemeente. De planning daarbij is dat medio 2015 het besluit (tot wijziging van het BBV) kan worden vastgesteld. Door Soest wordt eigener beweging al in enkele van de beoogde kengetallen voorzien. Zo hebben we vooruitlopend op de hiervoor geschetste ontwikkeling in de jaarstukken 2013 voor het eerst aandacht besteed aan het thema schuldpositie en houdbare gemeentefinanciën. In de jaarstukken 2014 geven we hieraan een vervolg. De beoogde invoering van de verplichte basisset van vijf kengetallen is met de begroting 2016 en de jaarrekeningstukken 2015 voorzien. Beoordeling financiële positie De omvang van het eigen vermogen in de vorm van reserves is een slechte indicator voor de beoordeling van de financiële positie. Reserves op de balans zitten vast in bakstenen van bijvoorbeeld (school)gebouwen en stoeptegels van gemeentelijke straten. Staat er niet genoeg geld op de bank, dan zijn voor investeringen in bezit als wegen, riolering, gebouwen en voorraden bouwgrond leningen nodig. Dat betekent dat voor een oordeel over de financiële positie voor een gemeente de volgende vragen van belang zijn. In hoeverre is het gemeentebezit belast met schuld en kan de gemeente zijn schuld met zijn (toekomstige) inkomen dragen? Hieruit volgt dat in 1 e instantie vooral gekeken moet worden naar de balans en in het bijzonder naar de omvang van de schulden en (vrije) geldelijke bezittingen. Hiervoor zijn kengetallen over de (ontwikkeling van de) schuldpositie goed bruikbaar. Hierna volgt een korte uitleg over de meest relevante (door de VNG ontwikkelde) kengetallen en wordt aansluitend op de situatie voor Soest ingegaan. Jaarstukken Gemeente Soest Pagina 108 van 211

109 Bruto schuld Het kengetal schuldratio (ook wel debtratio genoemd) geeft aan in hoeverre het bezit op de balans (debetzijde) belast is met schuld (creditzijde). Het kengetal geeft in procenten het aandeel van de schulden in het balanstotaal. Is de uitkomst lager dan 20%, dan heeft de gemeente (vrijwel) geen schulden. Een uitkomst tussen 20% en 70% is als normaal te beschouwen. Tussen 70% en 80% springt het licht van een gemeente op oranje. Is de uitkomst groter dan 80%, dan heeft de gemeente zijn bezit zeer zwaar belast met schuld. Voor Soest zijn de uitkomsten in de periode 2011 t/m 2014 als volgt: : 27% : 31% : 39% : 36% Geconcludeerd kan worden dat: a. In 2014 de bruto schuld t.o.v licht is afgenomen. b. De omvang van de bruto schuld redelijk stabiel is en royaal valt binnen de bandbreedte die als normaal voor een gemeente kan worden beschouwd. c. In 2014 zo n 65% van het bezit op de balans niet met schulden is belast (dus schuldenvrij is). Netto schuld In het kengetal schuldratio speelt de bruto schuld de hoofdrol. Bij het vergelijken van de hoogte van schulden tussen gemeenten onderling ontstaat een beter beeld als wordt uitgegaan van netto schuld. Bij netto schuld wordt de omvang van de geldelijke bezittingen die niet is ingezet voor de publieke zaak, in mindering gebracht op de bruto schuld. Het kengetal netto schuldquote wordt voor de beoordeling van de financiële positie van gemeenten als een betere graadmeter gezien omdat dit kengetal: - Een indicatie geeft van de druk van de rentelasten en de aflossingen op de exploitatie. - Inzicht geeft of een gemeente investeringsruimte heeft of juist op zijn tellen moet passen. Hierachter gaat het volgende mechanisme schuil. Gaat een gemeente schulden aan (b.v. ten behoeve van investeringen), dan worden de lasten hoger door rentebetalingen en aflossingen. Door geld te lenen worden aanschaffingen naar voren gehaald maar de consequentie is dat hiermee een beslag op toekomstige inkomsten worden gelegd. Hoe hoger de schulden hoe meer toekomstige inkomsten voor aflossingen en rente worden vastgelegd. Deze uitgaven aan aflossingen en rente kunnen niet aan andere publieke voorzieningen worden besteed. Te hoge schulden verdrukken op deze wijze uitgaven aan noodzakelijke publieke voorzieningen en kunnen de gemeente in financiële problemen brengen. Hoe de uitkomst te beoordelen? Als de netto schuldquote de 100% passeert, springt het licht op oranje. Bij een netto schuldquote boven de 130% springt het licht voor de gemeente op rood. Tussen 0% en 100% is bij de meeste gemeenten sprake van een normale uitkomst. Voor Soest zijn de uitkomsten in de periode 2011 t/m 2014 als volgt (met tussen haakjes de netto schuldquote per inwoner): : 10% ( 199) : 8% ( 158) : 17% ( 321) : 12% ( 235) Geconcludeerd kan worden dat: a. In 2014 de netto schuldquote als aandeel van de inkomsten t.o.v is afgenomen. b. De omvang van de netto schuld als aandeel van de inkomsten relatief laag is en royaal binnen de bandbreedte valt die als normaal voor een gemeente kan worden beschouwd. Jaarstukken Gemeente Soest Pagina 109 van 211

110 Paragraaf C - Bedrijfsvoering Deze paragraaf beschrijft hoe we invulling geven aan de bedrijfsvoering van onze organisatie. Een goede bedrijfsvoering is een basisvoorwaarde om de organisatiedoelstellingen te behalen. Om de publieke dienstverlening te optimaliseren kijken we naar de bedrijfsvoering in al haar facetten. De afdeling Bedrijfsvoering stelt hierbij randvoorwaarden, ondersteunt en kijkt mee wat vanuit de centrale (publieke) dienstverlening nodig en mogelijk is. Relevante beleidsdocumenten Het beleid in Soest voor de bedrijfsvoering is hoofdzakelijk opgenomen in de nota s: Strategie en beleid a. Directieplan b. Regeling Organisatie (2012) c. Raadsprogramma d. Collegeprogramma e. Coalitieakkoord f. Gebiedsgericht werken: herijking wijkgericht werken (raad 2010) Organisatieontwikkeling g. Soest heeft Antwoord (strategische visie: Dienstverlening ) h. Projectmatig werken (2008/2010/2012) i. Nota inkoopbeleid en aanbesteding (de nota s uit 2004 en 2011 zijn in 1 document samengevoegd in 2012, aangepast aan nieuwe wetgeving 2013) Management van middelen j. Gemeentelijk informatiebeveiligingsbeleid (B&W 2011, 2012) k. Integriteit/gedragscode (actualisatie 2008) l. Risicomanagement (raad 2008, 2013) m. Nota Communicatie- en participatie n. Beheerplan I&A Management van processen o. De actueel geldende verordeningen p. Mandaatbesluit (directie en MT en college 2012) q. Besluit Begroting en Verantwoording Gemeenten en Provincies r. Nota Reserves en voorzieningen (raad juli 2013) s. Verordening op het financieel beleid, beheer en organisatie ex art. 212 GW (raad, mei 2008) t. Controleverordening (financieel beheer) ex art. 213 GW (raad, mei 2008) u. Verordening doelmatigheid ex art. 213a GW v. Budgethoudersregeling (directie juni 2004) Medewerkers w. HRM-nota x. Strategisch Opleidingsbeleid ( ) y. Handboek Competentiemanagement (2005, 2008, 2012) z. Performancecyclus aa. Integraal gezondheidsmanagement en arbo-beleidsverklaring/plan van aanpak (2012) bb. Duurzaamheidplan (raad, juni 2010) cc. Beleidsverklaring interne milieuzorg Soest (april 2012, september 2014) Waardering door burgers, medewerkers en maatschappij dd. Medewerkertevredenheidonderzoek gemeente Soest (2008/2009, 2010/2011, 2013) ee. Rapportage Waarstaatjegemeente.nl (B&W 2010/2011, 2013) ff. Periodieke rapportages klachten- en bezwaarschriften Jaarstukken Gemeente Soest Pagina 110 van 211

111 Binnen de gemeente Soest werken we volgens de Soester invulling van het model van het Instituut Nederlandse Kwaliteit (INK-model). Dit model legt een relatie tussen strategie, beleid, middelen en competenties enerzijds en medewerkers, klanten, leveranciers en maatschappij anderzijds. We voeren het werk uit volgens de cyclus van Plan-Do-Check-Act. Aan deze planmatige cyclus zijn de meer mensgerichte en sociaal culturele aspecten gekoppeld die nodig zijn om een organisatie goed te laten functioneren: inspireren, mobiliseren, waarderen en reflecteren. Inwoners mogen verwachten dat we in onze publieke dienstverlening rechtmatig handelen en betrouwbaar, transparant, doelmatig, doeltreffend en slagvaardig zijn. Door het INK-model, Plan-Do-Check-Act en de mensgerichte en sociaal culturele aspecten te combineren, optimaliseren wij planmatig onze bedrijfsvoering en daarmee onze publieke dienstverlening in al haar facetten. Dit leidt tot de volgende gefaseerde werkwijze: Fase 1 Plannen 1 Strategie en beleid; duidelijke doelen afgeleid van missie, visie en strategieën 2 Tonen van leiderschap Inspireren elkaar enthousiast maken voor de bestaansreden van de organisatie, haar producten en diensten en haar positie en kracht. Dit betekent het ontwikkelen van een gedeeld toekomstbeeld en het samen ontdekken van de mogelijkheden tot vernieuwing en verbetering. Fase 1 Plannen 1. Strategie en beleid van de bedrijfsvoering Publiek beleid is geen exclusieve taak voor de overheid en hoeft niet altijd centraal vastgesteld te worden. Ook individuen en maatschappelijke groepen kunnen beleid ontwikkelen en zich inzetten om de publieke zaak te dienen. Zij kunnen dit zelfstandig doen, maar ook in samenwerking met ons als gemeente. De gemeente is de nabije overheid. Daardoor is de gemeente in staat of zou in staat moeten zijn om de relatie met inwoners en samenleving te verbeteren en het vertrouwen van de inwoners te herstellen. Burgerschap in Soest komt mede tot ontwikkeling wanneer burgers ook zelf aangesproken worden om zich actief in te zetten voor de gemeenschap. Samen met de gemeenteraad en inwoners wil het college Jaarstukken Gemeente Soest Pagina 111 van 211

112 participatie vormgeven. Deze nieuwe manieren van werken en samenwerken hebben effect op onze bedrijfsvoering. Inwoners, organisaties en de rijksoverheid stellen eisen aan onze dienstverlening. Het is belangrijk dat we onze bedrijfsvoeringsstrategie daarin bepalen om te zorgen voor samenhangend beleid en een betere externe oriëntatie (van buiten naar binnen denken en doen). Excellente dienstverlening, verdere ontwikkeling van klantgerichte houding en gedrag, participatie en communicatie, handige toepassing van ICT-mogelijkheden en minder en duidelijker regels zorgen voor een betere relatie met inwoners en bedrijven en een effectievere aanpak van problemen. De missie van de gemeente Soest Onze missie sluit aan bij het motto van het coalitieakkoord : Samen voor een vitale gemeente Soest. Onze missie luidt: Samen actief voor Soest Wij werken aan excellente dienstverlening, kunnen ons met de ander verbinden en spelen met onze klantgerichtheid in op de vraag van inwoners en samenleving. Wij richten ons op het vergroten van de betrokkenheid en participatie van inwoners en organisaties in het democratisch beleids- en besluitvormingsproces. Wij richten ons op het behalen van de overeengekomen resultaten en helpen anderen hun resultaten te behalen. Wij zetten ons actief in voor Soest en Soesterberg. Dat doen we mét de samenleving, ieder vanuit zijn eigen rol. We denken en werken van buiten naar binnen en tonen daarbij durf en drive. Visie op de organisatie Onze visie is vertaald in organisatieprincipes, kerndoelen en kernwaarden. Op basis van de missie en visie hanteren we deze organisatieprincipes: De raad stelt kaders, controleert en communiceert met de samenleving en heeft waardering voor de door de organisatie geleverde bijdragen. Het college houdt zich bezig met de besturing van de lokale samenleving, is gericht op betrokkenheid en participatie van inwoners en organisaties in het democratisch beleids- en besluitvormingsproces en heeft vertrouwen in de adviezen en uitvoering van de organisatie. Organiseren is een doorlopend proces dat gebruik maakt van natuurlijke momenten, urgentiebesef en sterke cultuuraspecten. De cultuur die we in Soest nastreven is dat medewerkers van nature samenwerken, elkaar opzoeken en een meerwaarde hebben voor elkaar en voor de totstandkoming van producten voor onze inwoners. De kern is dienstbaarheid aan de samenleving met het bestuur als tussenschakel. Uit de missie vloeien onze kerndoelen voort: Leveren van excellente publieke dienstverlening. Inspelen op vragen en verwachtingen van burgers over het leven en wonen in Soest. Inspelen op nieuwe ontwikkelingen die van invloed zijn op onze organisatie. Wij werken aan deze kerndoelen met de volgende kernwaarden in gedachten: Durf & drive. Klant- en naar buiten gericht. Samenwerken aan resultaat. Met elkaar maken we Soest waar iedereen meetelt. Organogram Ons organisatiemodel is gericht op de kwaliteit van het proces en de te behalen doelstellingen. De organisatie is ingericht volgens drie pijlers: Beleid, Uitvoering en Bestuur- en managementondersteuning. Er zijn in totaal zes afdelingen en een projectbureau. Jaarstukken Gemeente Soest Pagina 112 van 211

113 2. Leiderschap Effectief publiek management is een kritische succesfactor voor het verbeteren van de dienstverlening. De drie basisrollen van afdelingshoofden zijn: Sturing, facilitering en coaching eigen onderdeel (werk en medewerkers). Schakel naar het bestuur (vooral strategie, beleid en prioriteitstelling; ook aanspreekbaar op resultaten). Horizontale afstemming met anderen binnen en buiten de organisatie. Dat vraagt van de afdelingshoofden dat zij zich verder ontwikkelen en zich gezamenlijk verantwoordelijk voelen voor het resultaat. Afdelingshoofden zijn verantwoordelijk voor beleid en uitvoering. De eindverantwoordelijkheid voor wat de organisatie voortbrengt ligt bij de directie. Directieplan en afdelingsplannen Afgeleid van het raads- en collegeprogramma is een, op de bedrijfsvoering gericht, meerjarig directieplan opgesteld. Ter actualisatie van het directieplan worden jaarlijks speerpunten benoemd. Het meerjarig directieplan en de speerpunten vormen de basis voor de afdelingsplannen. De afdelingsplannen komen mede tot stand in afstemming tussen afdelingshoofden en college/portefeuillehouders. De volgende resultaten zijn in 2014 behaald: Eenduidige en consistente vertaling van bestuurlijke ambities naar concrete uitvoering. De directie toetst en monitort de prestatieafspraken in de afdelingsplannen op het niveau van bedrijfsvoering. De portefeuillehouders doen dit inhoudelijk. Jaarlijks vindt de performancecyclus plaats bestaande uit: beoordelings- en functioneringsgesprekken, coaching en ontwikkelgesprekken. Jaarstukken Gemeente Soest Pagina 113 van 211