Wellness onderzoek regio Nijmegen en omgeving N.a.v. ontwerp-bestemmingsplan Berendonck d.d juli 2012

Transcriptie

1 Wellness onderzoek regio Nijmegen en omgeving N.a.v. ontwerp-bestemmingsplan Berendonck d.d juli 2012 Living Well SPA & Wellness Group De Beaufortlaan MJ Soestduinen Telefoon info@livingwell.nl -

2 Inhoudsopgave Opdracht 3 Structuur van de toetsing 3 Economie van de vrije tijd 4 Vrijetijdsparticipatie per cluster vrijetijdsactiviteiten 5 Aantal ondernomen vrijetijdsactiviteiten per cluster 6 Wellnessmarkt 6 Recreatie markt het sprookje van de bezoekersaantallen 7 Hotelmarkt 7 Aanbod van wellness bedrijven in de nabije regio 8 Benchmark onderzoek drie naastliggende bedrijven. 10 Thermen/saunaland = kortingsland 12 Opzet van het onderzoek 12 Conclusies uit het onderzoek 12 Waar wordt de meeste korting in Nederland gegeven 14 Hoe kun je aan kortingen komen 15 Ontwikkelingen kortingsacties tussen 2008 en Voorbeelden van lopende kortingen 16 Conclusie 17 Bijlagen en bronvermeldingen 18 Profiel LW 18 2

3 Opdracht De directie van Sanadome heeft Living Well SPA & Wellness Group verzocht het bestemmingsplan van het beoogde Wellnesscentrum De Berendonck te Wijchen bij Nijmegen te toetsen in het licht van eventuele ruimte/markt voor nog meer wellnessbedrijven in deze regio. Met name voor een dergelijk omvangrijk wellnesscomplex met faciliteiten zoals sauna s, thermen, zwembaden, wirlpools, diverse baden, zonnestudio s, beauty-, health-, massage-,fysio-, sport- en fitnessvoorzieningen, ondersteunende horeca, ondergeschikte detailhandel, vergaderruimte en/of trainingsfaciliteiten is een onderzoek noodzakelijk. Het bestemmingsplan behelst voor de wellnessbestemming verder diverse bijbehorende voorzieningen zoals, tuinen, terrassen, zwembaden, waterhuishoudkundige voorzieningen, diverse vormen van horeca en parkeergelegenheid voor meer dan 650 auto s. Het omvangrijke complex beslaat naar schatting m² (bouwvlak m2 + 10% van het gebied buiten het bouwvlak) bebouwd opervlak. De investering is geraamd op 10 à 14 miljoen euro. Structuur van de toetsing Aan de hand van een tweetal representatieve onderzoeken is gekeken naar de beschikbare vrije tijd van de consument en naar de ontwikkeling gedurende de periode van 2004/2005 tot 2010/2011 van de tijdsbesteding per diverse vrijetijdclusters, waaronder het cluster wellness, beauty en ontspanning. Vervolgens is gekeken naar de ontwikkeling van de dagrecreatiemarkt, waar wellness een onderdeel van uitmaakt. Voor de volledigheid is op basis van een recent KPMG-onderzoek ook gekeken naar de toekomst van de hotelmarkt. Vervolgens zijn de landelijke ontwikkelingen in de wellnessmarkt in kaart gebracht, mede op basis van een aantal toonaangevende onderzoeken van De Rabobank (Bijlagen: Rabobank. Cijfers & Trends april Overaanbod dreigt in de wellnessbranche, Rabobank. Cijfers & Trends oktober Branche Wellnesscentra en sauna s, Rabobank. Cijfers & Trends september Prijsacties nekken dagattracties), Wellness in Nederland NRIT media uitgave 2008 (Bron: Wellness onderzoek 2008 NRIT), ContinuVrijeTijdsOnderzoek NBTC-NIPO Research (zie pagina 5 en 6) en Kenniscentrum Kust toerisme (bijlage: Trendrapport toerisme, recreatie en vrije tijd 2010/2011) Aansluitend is een nadere analyse van het huidige aanbod in de regio met een accent op de provincie Gelderland gemaakt (zie pagina 8) en is gekeken naar de consequenties voor dit gedeelte van de markt indien het beoogde omvangrijke wellnesscomplex met een capaciteit van ca. 700 gasten per dag er bij zal komen. Vervolgens hebben wij door middel van een benchmark bij een drietal wellnessbedrijven, die gevestigd zijn in de nabije omgeving van het recreatiegebied De Berendonck, geïnventariseerd wat de gemiddelde omzet- en bezoekersaantalontwikkeling is geweest gedurende de periode 2007 t/m augustus Tot slot hebben we recent onderzoek gedaan naar de kortingen en acties van sauna-thermen-beauty in Nederland. Kortingen in deze branche is een teken aan de wand voor de overcapaciteit aan wellnessbezoekers. Dit onderzoek is gesplitst in drie categorieën variërend van minder dan gasten per jaar, tussen de en en meer per jaar. Een dergelijk onderzoek hebben wij eveneens in 2008 gedaan. Op basis van beide onderzoeken hebben we een analyse kunnen maken van de prijs/korting ontwikkeling over de periode 2008 tot heden. Afsluitend treft u onze samenvattende conclusie van onze bevindingen aan. Als bijlagen treft u aan een overzicht van de diverse gebruikte bronnen en het profiel van Living Well SPA & Wellness Group. 3

4 Economie van de vrije tijd Tijd is in onze samenleving zo mogelijk een nog schaarser en beperkter goed dan geld. Tijd kan slechts één keer worden besteed en kan niet worden gespaard. In het geval van geld is het echter wel mogelijk om te sparen dan wel om te lenen. Aan de uiteindelijke besteding van tijd gaat een groot aantal individuele- en groepskeuze-processen vooraf. Voor de meeste mensen geldt dat een belangrijk deel echter onder de categorie verplichtingen zoals werk, scholing en zorg valt. Verder gaat bijna de helft van de tijd op aan slapen, eten en lichamelijke verzorging. Kortom, voor ongeveer driekwart van de tijd geldt dat de keuzes feitelijk al zijn gemaakt. De netto beschikbare vrije tijd die besteed kan worden aan zaken voor ontspanning en plezier neemt de afgelopen jaren geleidelijk af. Ongeveer een kwart is vrij te besteden. (Bronnen: TBO 2005 en GfK toerisme en vrije tijd monitor 2011). Economie van de vrije tijd 4

5 Vrijetijdsparticipatie per cluster vrijetijdsactiviteiten Totale vrijetijdsparticipatie (het percentage van de Nederlandse bevolking dat in een bepaald jaar tenminste eenmaal een vrijetijdsactiviteit heeft ondernomen) van begin mei 2010 t/m begin mei 2011 = 98,6%. Dit betekent dat in deze periode ruim 15,4 miljoen Nederlanders tenminste één vrijetijdsactiviteit buitenshuis van langer dan een uur hebben ondernomen. Bron: ContinuVrijeTijdsOnderzoek

6 Aantal ondernomen vrijetijdsactiviteiten per cluster In het cluster Wellness/Beauty/ontspanning vrijetijdsactiviteiten is een dalende tijdbestedingstrend waarneembaar. Bron: ContinuVrijeTijdsOnderzoek Wellnessmarkt Ongeveer 30% van de Nederlanders doet op dit moment actief aan wellness: 35% van de vrouwen, tegen 25% van de mannen. Vrouwen zijn hiermee belangrijker voor de sector dan mannen. Uit het profiel van de wellnessbezoeker blijkt dat de doelgroep voor wellness voornamelijk uit stellen, groepen en alleenstaanden zonder kinderen bestaat (ca 65% van de bezoekers). Slechts 34% van de wellnessbezoekers heeft kinderen. Bronnen: ContinuVrijeTijdsOnderzoek, NBTC-NIPO, Wellness in Nederland NRIT media uitgave 2008 Regiogasten zijn bereid maximaal 40 minuten enkele reistijd te besteden aan een bezoek. De landelijke gast die voor een daguitje komt is bereid om meer dan één uur te rijden (enkele reistijd). In de beleving van de consument wordt wellness meestal geassocieerd met sauna/thermenbedrijven. De collectieve sauna & thermenmarkt richt zich nadrukkelijk in hoofdzaak op de pure ontspanningsmarkt met vrijwel uitsluitend kortingsaanbiedingen in welke vorm dan ook. De recreatieve wellness is een verdringingsmarkt. Niet alleen is er onderling een strijd gaande om de sauna/thermenganger, maar er is ook concurrentie van diverse beautycentra, fitnessbedrijven en zelfs van zwembaden met saunafaciliteiten. Bovendien kent de consument steeds meer andere vormen van ontspanning, zoals funshopping. Kortom, het is ook in de wellnessmarkt een gevecht om de vrije tijd van de consument. De combinatie van stagnerende groei, de prijserosie, de ratrace met betrekking tot nieuwe wellness-attracties, én on top off de komst van nog meer grootschalige bedrijven maakt dat de 6

7 recreatieve thermen/saunamarkt zwaar onder druk is komen te staan. Bovendien laat het sauna/thermenbezoek een trage groei zien, met name in de toename van de bezoekfrequentie. De spoeling wordt derhalve dunner. De investeringen in reclame, promotie en nieuwe faciliteiten om marktaandeel te veroveren en te behouden zullen de komende jaren buitenproportioneel stijgen. De 'kleinere' wellnessbedrijven vreten elkaar op met prijsacties en worden opgegeten door de grote spelers. Met als gevolg dat uiteindelijk ook de marges van deze bedrijven onder druk komen te staan. Dit heeft tot gevolg dat er bezuinigd gaat worden op de kwaliteit van de dienstverlening en in het bijzonder op gekwalificeerd personeel. Dit gegeven biedt een slecht perspectief voor de toekomst, zeker gezien het nog altijd groeiend aanbod van de diverse recreatieve faciliteiten en evenementen. Volledigheidshalve: Recreatiemarkt, het sprookje van de bezoekersaantallen De bedrijven in de dagrecreatiemarkt geven graag een rooskleurig beeld, maar schijn bedriegt volgens Hans van Leeuwen (Directeur SLIMMadvies). Het blijkt dat de grote bedrijven graag melden dat de bezoekersaantallen alweer zijn gestegen. Een park dat minder bezoekers trekt, heeft een minder grote aantrekkingskracht op potentiële bezoekers. Echter grote parken als Wunderland Kalkar, Julianatoren, Park Tivoli en dierenpark Emmen geven aan wel degelijk minder bezoekers te trekken. (zie bijlage SLiMMadvies) Hotelmarkt Uit het KPMG rapport 2012 blijkt dat 20% van alle hotels in Nederland dit jaar nog te kampen krijgt met liquiditeitsproblemen. Dit is bevestigd door Rabobank Nederland, die zorg draagt voor 52% van alle financiering binnen de horeca. Bron: KPMG rapport

8 Aanbod van Wellnessbedrijven in de omgeving Berendonck Thermen Bussloo, Voorst 2. Sauna de Thermen Nijmegen 3. Wellnessresort Zwaluwhoeve, Hierden 4. Scandic Sanadome, Nijmegen 5. Sauna en Beauty de Veluwe, Lunteren 6. Sauna & Bodycare Apeldoorn 7. Sauna Bistro Velp 8. Sauna Drome Putten 9. Sauna Finlandia 10. Beauty en Sauna Easyfeeling, Doetinchem 11. Sauna & Thermencomplex Palestra, Braamt 12. Thermen Lucaya, Oss 13. Wellness Centre de Thermen, Rosmalen 14. Deverana Sauna en Beauty, Den Bosch 15. Sauna de Bakenberg, Arnhem 16. Sauna Thermen, Winterswijk 17. Wellnessboot, Mill 18. Sauna & Beauty Oase, Nederasselt 19. Thermae Son, Son 20. Sauna de Heuvelrug, Veenendaal 21. Thermaalbad Arcen, Arcen 22. Veluwse Bron, Emst Gasten per jaar: < > < >

9 De bedrijven in de omgeving/gelderland zullen naar schatting 1,25 miljoen bezoeken per jaar ontvangen. Bij het wellnessbedrijf op de Berendonck wordt gesproken over een bezoekersaantal van ca. 700 per dag: dat betekent ca bezoeken op jaarbasis. Dit zou een toename betekenen van 20% meer bezoeken voor dit gebied. Gezien het overaanbod aan vrijetijdsbelevenissen, waaronder een bezoek aan een wellnesscentrum en de afname van vrije tijd (zie rapporten Rabobank), lijkt het ons zeer onwaarschijnlijk dat er de komende jaren een toename van 20% aan wellnessbezoeken voor dit gebied te zien zal zijn. Dat betekent dat wellnessresort de Berendonck voor wat betreft gasten grotendeels zal moeten putten uit het huidige aantal bezoeken van 1,25 miljoen. Dat betekent dat de reeds bestaande bedrijven de komende jaren nog minder gasten en als gevolg daarvan minder omzet kunnen verwachten. Dit gaat vervolgens weer ten kosten van de werkgelegenheid binnen die bedrijven. Bedrijven kunnen in financiële problemen komen en faillissementen zijn niet uitgesloten. Belangrijk is op te merken dat het niet gaat om specifieke gasten, bijvoorbeeld met een voorkeur voor naaktrecreatie. De wellnessmarkt kent zowel geklede als ongeklede gasten. Conclusie: De feiten laten zien dat de wellnessmarkt in deze regio meer dan verzadigd is. 9

10 Gegevens over bezoekersaantallen en omzet van drie naaste wellnessbedrijven rondom het nieuw te bouwen wellnesscentrum Berendonck. Wij hebben in september 2012 uitvoerig gesproken met een drietal wellnessondernemers. Daarbij hebben wij bijgaande vragenlijst overhandigd met de vraag deze zo goed mogelijk te beantwoorden. Hieronder vindt u de resultaten. 1. Hoe ziet de ontwikkeling van de bezoekersaantallen eruit over de laatste 5 jaar % tot +14% % tot -6% % tot -3% % tot -20% % tot -10% % tot -10% 2. Is er een duidelijke afvlakking cq. terugloop van de bezoekersaantallen in de laatste jaren te zien? Bij alle drie de bedrijven is er de laatste vier jaar een terugloop van bezoekersaantallen te zien. 3. Hoe staat het met de gemiddelde omzet per gast/bezoeker gedurende de laatste 5 jaar? De gemiddelde besteding per gast is in de afgelopen 5 jaar gedaald of gelijk gebleven. In algemene zin staat de jaarlijkse prijsverhoging gelijk aan de achteruitloop van de gemiddelde besteding. Deze trend is vooral de laatste 3 à 4 jaar te zien. In 2011 hebben de bedrijven met een sterke daling te maken gehad die kan oplopen tot 7% op horeca en 12% op behandelingen. 4. Waar vindt de eventuele omzetdaling plaats (sauna entree, beauty, horeca)? Er zijn minder daggasten voor de wellness, ook is er sprake van een lagere gemiddelde entreeprijs. Minder gasten betekent tevens minder omzet in horeca en beautycenter. Daarnaast is er een lagere gemiddelde besteding per gast voor horeca en behandelingen te zien. Bij een van deze bedrijven met hotelfunctie is de laatste vijf jaar de hotelbezetting gedaald met 10%. Dit resulteert in minder hotelgasten met lagere gemiddelde kamerprijs (Accounting rate of return) en dus ook minder wellnessgasten. 5. De consumentenprijs voor de sauna/thermen entree is de afgelopen jaren gestegen. Is de netto omzet voor de sauna entree in die jaren met hetzelfde percentage gestegen? De netto omzet is in de afgelopen 5 jaar procentueel niet of nauwelijks gestegen. Het profijt van de eventuele prijsverhoging wordt volledig teniet gedaan door acties met hogere kortingen om de concurrentie het hoofd te bieden. Helaas heeft dit niet geleid tot extra bezoekers. 6. In juli 2010 is de Wellnessboot in Mill geopend. Is deze uitbreiding van capaciteit in de bezoekersaantallen significant merkbaar? En is dit structureel gebleken? Mogelijke invloeden van andere concurrenten, landelijk en/of in de regio? Ja, zowel bij de dag- als avondbezoekers. Met name is de grootste klap gekomen door de uitbreiding van twee grote full service wellnessorganisaties te weten Veluwse Bron (2008) en Thermen Bussloo (2007). 10

11 7. Is het verschil in bezoekersaantallen tijdens de zomermaanden (april-september) en de wintermaanden (oktober-maart) nog steeds zo groot als jaren geleden of komen de aantallen dichter bij elkaar? De bezoekersaantallen zijn dichter bij elkaar gekomen. De historische topmaanden oktober t/m maart zijn dan ook behoorlijk afgevlakt. 8. Kan worden aangegeven of het medewerkersbestand de laatste 5 jaar is gegroeid of juist is afgenomen? Waar zaten de verschillen in sauna, beauty, horeca? Het medewerkersbestand is in de afgelopen 5 jaar sterk gedaald op alle afdelingen met tussen de 15 en 35%. 9. Heeft u nog aanvullende informatie/cijfermateriaal welke kan bijdragen om aan te tonen dat een nieuw groot wellnesscentrum in de directe nabijheid structureel van invloed zal zijn op de bezoekersaantallen, omzet en werkgelegenheid op de al aanwezige omliggende bedrijven? Respondenten vinden het onvoorstelbaar (het woord oncollegiaal werd ook gebruikt), dat er in deze regio nog geprobeerd wordt een extra complex te realiseren. De markt is in deze regio overvol en moeilijk uit te breiden. Dit temeer nu er aan de oostzijde bijna niets te halen valt omdat de sauna s in Duitsland goedkoper en anders van opzet zijn. Uit Duitsland komen nauwelijks bezoekers. Men vraagt zich dan ook af of er überhaupt al een haalbaarheidsonderzoek gedaan is door een gegadigde of gemeente, die hierbij ook een groot belang heeft, en waarom zo n project, waar ongelooflijk veel geld mee gemoeid is, niet geprojecteerd gaat worden, met mogelijk meer potentiële gasten, bijvoorbeeld in het midden van het land of in de Randstad. In deze regio zitten eigenlijk al teveel vissers in dezelfde vijver te vissen. Veel vaste gasten komen uit de nabije omgeving, waardoor bedrijven ook een regionale functie vervullen. Daarnaast heeft men arrangementsgasten die voornamelijk van buiten de regio komen. Een comparatief bedrijf in de directe omgeving die zich zowel landelijk als op de regio zal oriënteren zal in alle gevallen een negatieve invloed hebben op de omzet en de werkgelegenheid. Respondenten concluderen dat de hoge prognoses van wellnessbedrijven niet gehaald worden, onafhankelijk van de recessie. Het aanbod is te groot voor de vraag. De laatste vijf jaar zag iedereen volop mogelijkheden in de wellness met als resultaat een overkill aan aanbod. Ook veel hotels hebben de laatste vijf jaar wellness toegevoegd. Wellnessbedrijven zoals Veluwse Bron, Thermen Bussloo en het te verwachten project bij de Berendonck moeten ongeveer 600 à 700 gasten gemiddeld per dag ontvangen om financieel succesvol te kunnen zijn. De komst van nog een wellnessbedrijf in deze regio zal ten kosten gaan van de bestaande wellnessbedrijven met faillisementen als gevolg. 11

12 Sauna/thermenland = Kortingsland Onderzoek kortingen arrangementen sauna-thermen-beauty in Nederland 2008 en 2012 In 2008 heeft LivingWell SPA & Wellness Group een onderzoek gedaan naar kortingen die worden gegeven over arrangementen in de wellnessbranche. In het kader van dit rapport is dit onderzoek herhaald om te kijken wat de stand van zaken rondom dergelijke kortingen op dit moment is. Opzet van het onderzoek Het onderzoek is geheel via internet gedaan. Gestart is met het verzamelen van alle gegevens van alle commerciële sauna-thermen-beauty centra in Nederland (onder andere Naast n.a.w.-gegevens zijn de www-adressen, adressen verzameld, tevens is de provincie genoteerd. Totaal ging het om 196 bedrijven. Deze bedrijven hebben ad-random een nummer gekregen. Via de website is gekeken welke actie/aanbieding het eerst opviel op de website. Als er niet echt het woord actie of aanbieding wordt gebruikt is gekeken onder arrangementen, weer als eerste bij een actie of aanbiedingsarrangement. Als deze woorden ook niet werden gebruikt, is het eerste geschikte arrangement genoteerd. Een arrangement bestaat uit een aantal losse onderdelen (producten/diensten) die er gezamenlijk voor zorgen dat iemand enkele uren tot een dag vermaakt wordt in het centrum. Dus er zijn geen aanbiedingen of acties met bijvoorbeeld badenkaarten of alleen sauna entree in opgenomen. Het arrangement is in al zijn losse onderdelen in een Exelbestand verwerkt. Naast de arrangementsprijs zoals vermeld op de website, is er een brutoprijs berekend uit de losse onderdelen. Deze brutoprijs is berekend uit de gemiddelde losse prijzen van 23 middelgrote bedrijven in Nederland, welke een goede doorsnede is van wellnessbedrijven in Nederland. Deze prijzen zijn gebruikt als referentiekader. Als resultaat komt hier een kortingspercentage uitrollen. Conclusies uit het onderzoek Van de 196 bedrijven hadden 25 bedrijven geen website. Van de overgebleven bedrijven is er een aantal bezig met het bouwen van een website. Verder zijn er bedrijven die gebruik maken van een andere website zoals 123mkb.nl. Daarnaast zijn er bedrijven die te klein zijn en eigenlijk alleen maar een sauna hebben en/of bedrijven die in een fitnesscentrum zitten en ook geen korting geven op het gebied van arrangementen. Uiteindelijk bleven er in bedrijven over waarvan wij een arrangement hebben verwerkt. Ook in 2012 zijn wij bij het onderzoek uitgegaan van deze 80 bedrijven. 75 % van deze 80 bedrijven geeft duidelijk op de website aan dat het om een actie en/of aanbieding gaat. Van de overige bedrijven (25%) hebben wij een arrangement uit het aanbod genomen (vaak een zomer/herfst arrangement). Totaal waren er in bedrijven. In 2012 zijn er 67 bedrijven overgebleven: 11 bedrijven zijn gesloten/failliet (14%) en van 2 bedrijven konden we geen arrangementen meer op de website vinden. 12

13 Korting op arrangementen Gemiddelde korting 26% 25% Grootste korting 57% -5% Minste korting 51% 1% Opmerking. Er is geen significant verschil in de gemiddelde kortingspercentages in 2012 tov Korting na grootte bedrijf Gemiddelde korting 26% 25% A kleine bedrijven 27% 26% B middelgrote bedrijven 27% 24% C grote bedrijven 18% 29% Gasten per jaar A = < B = > < C = > Opmerking Hetgeen zeer duidelijk opvalt, is het grote verschil in kortingen bij de grote bedrijven. Uit het bovenstaande volgt duidelijk dat in 2008 nog een korting van 18% werd gegeven terwijl dit in % is. Wat ons betreft bestaat hiervoor een duidelijke reden. In de goede jaren tot en met 2008 gaven de grote bedrijven niet op uitgebreide schaal kortingen weg (met uitzondering van de Zwaluwhoeve). Door de veranderende markt en het overschot aan (wellness)bedrijven is men wel genoodzaakt om aan acties mee te doen. Om voldoende gasten binnen te halen in een wellness bedrijf is men genoodzaakt hoge kortingen te geven. Gratis entree bij een behandeling van 30 euro, zomersauna voor 13,50 en kortingen op de entree tot wel 75% (Vakantieveilingen, Groupon) zijn voor de grote bedrijven geen uitzondering meer maar gemeen goed geworden. Verdeling korting Geen korting 3% 0% 0-10% korting 16% 7% 11-20% korting 14% 25% 21-30% korting 26% 31% 31-40% korting 23% 24% 41-50% korting 13% 11% meer 50% korting 5% 2% Totaal bedrijven Opmerking. Het aantal bedrijven dat geen of nauwelijks korting (0 10%) geeft, is de afgelopen vier jaar sterk afgenomen, namelijk van 19% in 2008 tot nog maar 7% in In 2012 geven de meeste bedrijven tussen de 21 en 40% korting op een (actie)arrangement. 13

14 Waar wordt de meeste korting in Nederland gegeven. Korting 31% Korting 19% Korting 32% Korting 26% Opmerking Duidelijk is dat de meeste kortingen worden gegeven in het noorden en het oosten van het land. Dit is te verklaren door het feit dat het oosten het meest verzadigde deel van de wellnessmarkt is en dat daar juist de grootste mate van overcapaciteit is. De Berendonck ligt precies in dit gebied met overcapaciteit. 14

15 Hoe kun je aan kortingen komen: Een greep uit de talrijke internetsites met kortingsacties voor sauna/arrangementen Etc. Joint promotions Pickwick Optimel Spa reine Bayer Palmolive etc. Bladen/kranten Libelle Viva Flair Veronica Telegraaf etc. Relatiegeschenken Pluimen Tintelingen Fijncadeau Cherio Voor Jou etc Lid van: FNV MENZIS Fitpas Eigen Huis Achmea etc. Via retail particulier te koop Cadeaubox (oa. Bruna) Giftfor2 (oa. Hema, Primera) Yourgift (oa. postkantoren) Wanago (oa. Albert Hein) Bongo (oa. Media markt) etc. Ontwikkelingen kortingsacties tussen 2008 en Koopjes, aanbiedingen, goede deals; consumenten waren er altijd al gek op. Deden ze er voorheen nog een beetje heimelijk over, nu is het een internationale sport en delen ze trots hun scores op Facebook en Twitter. Het aantal aanbiedingssites stijgt explosief en technische innovaties maken snelle persoonlijke deals mogelijk. Consumenten jagen niet alleen uit financiële nood op koopjes maar putten er plezier en status uit. DEALER-CHIC wordt deze trend genoemd door onderzoeksbureau Trendwatching.com (zie bijlage Dealer-chic). In 2008 hielden grote wellnesscentra als Veluwse Bron, Thermen Bussloo, Elysium, SPA Zuiver zich nog afzijdig van grote kortingsacties. Echter in 2012 is er geen houden meer aan. Gezien het overschot aan capaciteit in de wellnessbranche zijn de grote fullservice bedrijven wel genoodzaakt om mee te doen en zodoende voldoende gasten te trekken om een gezonde exploitatie te kunnen voeren. De laatste jaren heeft het aantal biedingssites (vakantieveilingen.nl, bied&geniet, groupdeal, groupon, sweetdeal, videodeals etc.) een enorme vlucht genomen. Voor de consument valt hier een aanzienlijk voordeel te behalen. Daarnaast moet het aanbiedende bedrijf nog flinke commissies betalen over de verkochte entreebewijzen of arrangementen. 15

16 Voorbeelden van lopende kortingen Vakantieveilingen.nl Thermen Bussloo. Entree voor 2 personen 31,-. Korting van 51% SPA Zuiver. Entree voor 2 personen 26,-. Korting van 60% Sauna de Veluwe. Entree voor 2 personen 10,-. Korting van maar liefs 80% In veel gevallen bedraagt de commissie 10,- per ticket. Groupon Om met Groupon mee te doen moet je minimaal 50% korting bieden aan de consument. Van dit bedrag moet er nog eens 50% afgedragen worden aan Groupon als commissie. Groupdeal Biedt kortingen op de sauna entree aan van 75-90%. Duidelijk is dat het meedoen aan dergelijke biedingssites niet uit luxe geboren is, maar noodzakelijk is om de nodige gasten binnen te halen. Niet alleen de wellnessbedrijven concurreren met elkaar om om de gunst van de consument maar ook de retailers (Hema, Kruidvat, Albert Hein, Bruna etc.). Het aanbod voor de retailers is groot; er is steeds meer vraag naar cadeauboxen, tickets etcetera in de winkels aan te bieden. De retailer wil de beste deal voor de consument en de hoogste commissie ontvangen. Dit geldt ook voor de diverse tijdschriften. Van beide een voorbeeld (zie bijlage Hema en Veronica Magazine). Veronica magazine Zwaluwhoeve. Gratis entree voor maximaal 2 personen. Elysium en Veluwse Bron. Gratis entree bij behandeling van 30,-. In de meeste gevallen moet er een vast bedrag van ca ,- worden betaald om mee te doen en daar bovenop een commissie van bv. 15% per ticket. (zie bijlage) Hema Lekker Weg Thermen Bussloo en 20 andere bedrijven Sauna entree voor 13,50. Entreeprijs van Bussloo is 31,50. Korting van 58%. Vergoeding is 11,50. Dus men geeft een korting van maar liefst ca. 65% (zie bijlage). Korting app op je smartphone Om het voor de consument nog eenvoudiger te maken, hoeft men tegenwoordig alleen de smartphone nog maar te tonen om korting te verkrijgen. Het aantal initiatieven en deelnemende bedrijven groeit met de dag. Grote bedrijven als PostNL en Telegraaf Media Group hebben al aandelen in: Scoupy. Onlangs heeft PostNl een aandeel van 30% in Scoupy genomen. Pocketdeals. De Telegraaf Media groep heeft een aantal van 40% in Groupdeals gekocht. Pocketdeal is een initiatief van Groupdeals. Naast een aantrekkelijk voordeel voor de consument dien je als bedrijf een maandelijkse bijdrage te betalen. Telegraaf. Thermen Bussloo 2 de persoon gratis De laatste jaren is er binnen de sauna/thermen branche volop verzet geweest tegen 2-voor-1 acties in het hoogseizoen. Wij kunnen ons niet voorstellen dat bijgaande actie door Thermen Bussloo in de Telegraaf van 14 september jl. uit luxe is geboren. Alles wijst erop dat men volop actie moet voeren om de benodigde gasten binnen te krijgen. 16

17 Conclusie De recreatieve wellnessmarkt is een verdringingsmarkt en heeft bovendien te maken met de afname van de vrije tijd en een te groot aanbod van recreatieve mogelijkheden. Er is nauwelijks groei, de wellnessmarkt staat alle jaren structureel onder druk. De branche is seizoens/weergevoelig. Er zijn te veel acties en aanbiedingen als gevolg waarvan mede prijs/marge erosie plaatsvindt, waardoor we te maken hebben met flinterdunne marges. Dit heeft tot gevolg dat veel bedrijven al in de gevarenzone zitten of binnenkort komen. De hoge prognoses van de wellnessbedrijven worden bij lange na niet gehaald, onafhankelijk van de recessie. De Rabobank signaleerde al eerder in haar brancherapport in oktober 2011 dat de vijf jaren ervoor de capaciteit twee keer zo hard is gegroeid als de vraag (zie bijlage Rabobank). Deze situatie leidde ertoe dat er enorm geconcurreerd werd op prijs om de bezoekersaantallen op peil te houden. Deze situatie is ongewijzigd door de uitbreiding en nieuwbouw van wellnesscentra en de toename van wellnesscentra en -faciliteiten bij hotels en vakantieparken. Ook het Kenniscentrum Kust toerisme (bijlage: Trendrapport toerisme, recreatie en vrije tijd 2010/2011) concludeert in haar recente onderzoek dat de capaciteit in de wellnessbranche de afgelopen 5 jaar 2 x zo hard is gegroeid als de vraag. Het bezoekersaantal steeg met 2 miljoen terwijl de capaciteit steeg met maar liefs 4 miljoen. Deze gestresste situatie valt toe te schrijven aan de opkomst van grote full-service wellnesscentra met een capaciteit van meer dan 700 gasten per dag. Sinds 2006 zijn een groot aantal projecten gecanceld. Zo gaan de drie projecten i.o. Rotterdam Biesbosch, wellnessproject ROC Renkum, Thermen Holiday project voormalig terrein Floriade, Thermen Furoya Uden, AllSpa met hotel in Vrouwenparochie en Thermen SPA Meteren niet door. Van een aantal van deze projecten weten wij dat deze financieel niet rendabel te krijgen waren. Gelet op het voorgaande is de verwachting dat ditzelfde van toepassing is voor een wellnesscentrum op de Berendonck. Als slotconclusie kunnen wij dan ook stellen dat er geen enkele markt meer is voor nog meer wellnessbedrijven in de regio Nijmegen. In welke omvang en vorm dan ook. 17

18 Bijlagen en bronvermeldingen Bijlagen Rabobank. Cijfers & Trends april Overaanbod dreigt in de wellnessbranche Rabobank. Cijfers & Trends oktober Branche Wellnesscentra en sauna s Rabobank. Cijfers & Trends september Prijsacties nekken dagattracties Trendrapport toerisme, recreatie en vrije tijd 2010/2011 (samenvatting) Hema. Lekker weg Veronica Magazine Trendwatching.com, november Dealer-chic SliMMadvies. Het spookje van de bezoekersaantallen in de dagrecreatie. Recreactie juni Ontwikkelingen in het aanbod van sauna en thermen Bronvermeldingen TBO 2005 (tijdbestedingsonderzoek, Sociaal en cultureel planbureau) en GfK Retail Rapports, Toerisme en vrije tijd monitor 2011 ContinuVrijeTijdsOnderzoek , NBTC-NIPO KPMG rapport 2012 (accountants en adviesorganisatie) Wellness in Nederland uitgave NRIT media Profiel LivingWell Spa & Wellness Group Het werkterrein van Living Well SPA & Group is al meer dan 15 jaar de Spa & wellnessmarkt waarin onder meer kuuroorden, diverse typen SPA s, thermen, fitness- en beauty centra actief zijn. Oprichter van de Living Well SPA & Wellness Group is Dirk Jan Meijer. Na een vruchtbare carrière als reclameman waarin hij o.a. KLM, Achmea/Zilveren Kruis, VROM en de Postbank als opdrachtgevers heeft gehad, stapte hij vijftien jaar geleden in de spa- en wellnessbranche. Deze jarenlange ervaring als gepassioneerd ondernemer, marketing en communicatie-expert en trendforcaster gecombineerd met een gezonde kritische houding vormen de basis voor het ontwikkelen, advisering en begeleiden van de realisering van onderscheidende spa-, vitaliteits- en wellnessconcepten en -producten voor allerhande opdrachtgevers. Als initiatiefnemer en adviseur is Dirk Jan Meijer betrokken bij de Dutch SPA & Wellness Association. Ap van den Driessche heeft 15 jaar gewerkt als analist op de Wageningse Landbouwuniversiteit, waarvan de laatste jaren op de vakgroep Levensmiddelenchemie. Vanaf 1990 is ruime ervaring in de wellnessbranche opgedaan als lifestylemanager in het Centre Vital van Bilderberg hotel Klein Zwitserland en wellnesscentrum Palestra. In 2005 gestart met een adviesbureau in de wellnessbranche Life Styling Company, inmiddels gespecialiseerd in de analyse van businessplannen en het uitvoeren van haalbaarheidsonderzoeken in opdracht van banken en financiers. Daarnaast verantwoordelijk voor de marketing van SPA en route, een samenwerkingsverband van 23 sauna/thermen/beauty bedrijven door heel Nederland. 18