Gebruikspatronen in woord en beeld Hoe benutten en waarderen inwoners van de gemeente Slochteren de maatschappelijke voorzieningen?

Transcriptie

1 Gebruikspatronen in woord en beeld Hoe benutten en waarderen inwoners van de gemeente Slochteren de maatschappelijke voorzieningen? Mariëlle Bovenhoff Sabine Meier i.s.m. Coen van Atten Sandra Zamir Tom Leerkes

2 Onderzoek naar gebruik van maatschappelijke voorzieningen Aanleidingen: - demografische ontwikkelingen - nieuwe taken binnen sociale domein - verschuiving rol gemeente Oorspronkelijk doel: integrale visie op en beleid voor maatschappelijke voorzieningen tot Gebruikspatronen in woord en beeld 2

3 Maatschappelijke voorzieningen in de dorpen Gebruikspatronen in woord en beeld 3

4 Deel I: gebruik en waardering van voorzieningen Digitale vragenlijst over gebruik van maatschappelijke voorzieningen (oktober 2013) inwoners uitgenodigd van wie 602 hebben deelgenomen. Respons: 22,5% Gebruikspatronen in woord en beeld 4

5 Inhoud deel II en III Deel II - lector MV Jan Veuger: [titel rapportage n.a.v. scriptie invoegen] Deel III - lector Sabine Meier en Mariëlle Bovenhoff: verband tussen sociale cohesie en gebruik maatschappelijke voorzieningen (literatuurstudie) Gebruikspatronen in woord en beeld 5

6 Vragenlijst maatschappelijke voorzieningen - sportvoorzieningen - bibliotheken 602 respondenten - scholen en kinderopvang uit alle dorpen alle leeftijden (>6 jaar) - dorpshuizen/ontmoetingsruimten - huisartsen - ijsbanen, dorpsrandparken - en 10 uitspraken (stellingen) Respons is representatief naar inwoners per dorp en leeftijdscategorieën (behalve 80+ ers) Gebruikspatronen in woord en beeld 6

7 Enkele vragen uit de vragenlijst maatschappelijke voorzieningen - Welke voorzieningen gebruikt u? (type én locatie) - Hoe vaak? - Hoe ernaartoe? - Waarom juist deze voorziening? Bij dorpshuizen ook: waarom komt u er niet? - Op welke plekken ontmoet u dorpsbewoners meestal? Gebruikspatronen in woord en beeld 7

8 Een aantal resultaten Heel veel cijfermatige gegevens Daarom nu een selectie uit de resultaten van de volgende drie voorzieningen: - Sportlocaties - Bibliotheken - Dorpshuizen En wat beschouwen inwoners zélf nog als maatschappelijke voorzieningen? Gebruikspatronen in woord en beeld 8

9 Gebruik en waardering van sportvoorzieningen 55% sport op enigerlei wijze. 28% respondenten is lid van een vereniging. Ruim 80% sport elke week! Meest bezochte locaties: Borgstee, Springbok, Duurswoldhal, TV Wijchgelsheim Gebruikspatronen in woord en beeld 9

10 Gebruik en waardering van sportvoorzieningen Niet alleen binnen gemeente, ook daarbuiten. Opvallend : fitness vaak buiten gemeente, tennis en volleybal veel minder en voetbal maar heel weinig Gebruikspatronen in woord en beeld 10

11 Sportvoorzieningen in Slochteren: spreiding van respondenten Gebruikspatronen in woord en beeld 11

12 Sportvoorzieningen buiten Slochteren: spreiding respondenten Gebruikspatronen in woord en beeld 12

13 Redenen voor gebruik/waardering van sportvoorzieningen Waarom sporten? Vooral: goed voor gezondheid (jeugd zegt vooral: het is leuk) Waarom juist een bepaalde locatie? Korte afstand tot woonhuis. Soms ook: de mensen die er komen (Springbok) Gebruikspatronen in woord en beeld 13

14 Gebruik van bibliotheken in en buiten Slochteren Na herstructurering in 2013 nog 3 bibliotheekvestigingen. Gebruikt door 51% van de respondenten. Toplocaties : 1) Slochteren, 2) Hoogezand, 3) Siddeburen. Frequentie: meestal één keer per maand of minder. Reden voor keuze locatie: afstand tot woonhuis. Hoofdvestiging Hoogezand vooral: grootte van de collectie. Opvallend (en logisch): veel opmerkingen bij laatste vraag Gebruikspatronen in woord en beeld 14

15 Bibliotheken: populariteit van de vestigingen Tabel 12 Aantal bibliotheekbezoekers per vestiging (n=284). Bibliotheken binnen de gemeente in paars. Harkstede Siddeburen Slochteren Hoogezand Appingedam Lewenborg Ten Boer Centrale Bibliotheek Groningen Anders Aantal respondenten In % van bibliotheekbezoekers 17% 27% 43% 30% 2% 5% 1% 9% 3% Gebruikspatronen in woord en beeld 15

16 Bibliotheken: krimp doet pijn Gebruikspatronen in woord en beeld 16

17 Dorpshuizen in de gemeente Gebruikspatronen in woord en beeld 17

18 Gebruik van de dorpshuizen Gebruikspatronen in woord en beeld 18

19 Frequentie dorpshuisbezoek en bezoeksredenen Meestal minder dan 1 x per maand. Uitzondering is Tjuchem: veel wekelijkse bezoekers. Bezoeksredenen zijn vooral: 1. (informatie)bijeenkomsten/vergaderingen 2. toneel 3. mensen ontmoeten Gebruikspatronen in woord en beeld 19

20 Allemaal naar het dorpshuis? Wie komt er wel en wie niet? 1. 25% van respondenten wel. 39% 2. Niet-bezoekers: waarom niet? 30%: Er is geen dorpshuis. 26%: Het is nog nooit in me opgekomen. 17%: Geen belangstelling / geen leuke activiteiten / niet mijn mensen. 13%: Weet niet of er één is / wat er te doen is Gebruikspatronen in woord en beeld 20

21 (Maatschappelijke) voorzieningen door de ogen van respondenten Véél voorzieningen in de natuurlijke sfeer, zoals Schildmeer, Baggerputten, Bos Fraeylemaborg, bij kanalen enz. Fietspaden, de straat. Nogmaals genoemd: diverse sportvoorzieningen. Speeltuintjes, kinderboerderij/hertenkamp Gebruikspatronen in woord en beeld 21

22 Gebruik van voorzieningen en sociale interactie Sociale interactie = mate waarin / intensiteit waarmee mensen sociale relaties aangaan om sociale participatie te bereiken. Komt tot uiting in: contacten met buurt-/dorpsgenoten en actieve betrokkenheid bij dorp of buurt. Resultaat uit dit onderzoek: hoe vaker men gebruikmaakt van sport+bibliotheek+dorpshuis, hoe hoger de ervaren sociale interactie. (Gebruik van slechts één van deze voorzieningen geeft geen positieve relatie.) Gebruikspatronen in woord en beeld 22

23 Ontmoetingsplekken in de ruimste betekenis Voorwaarde voor sociale interactie is: kunnen ontmoeten. Medebewoners uit mijn dorp ontmoet ik vooral 1. op straat 2. bij mij of bij iemand anders thuis 3. bij festiviteiten in dorp of buurt 4. in winkels 8. in dorpshuis (15%) 9. in ontmoetingsruimte (12%) (respondenten uit alle dorpen) Gebruikspatronen in woord en beeld 23

24 Belangrijkste ontmoetingsplekken in de dorpen met een dorpshuis (in %) In dorpshuis Op straat Thuis In winkels Bij festiviteiten Froombosch Hellum Kolham 28* Overschild Tjuchem *In Kolham zegt ook 28%: dorpsrandpark Gebruikspatronen in woord en beeld 24

25 Score op sociale interactie per dorp Respondenten uit dorpshuisdorpen met hoger % dorpshuisbezoekers scoren hoger op ervaren sociale interactie. Tjuchem staat bovenaan (daarna Siddeburen en Hellum). Laagste scores: Overschild, Steendam, Scharmer. Nuancering: wel verschil, maar niet significant Gebruikspatronen in woord en beeld 25

26 Enkele aanbevelingen uit het onderzoek 1. Fysiek aanbieden of digitaliseren van voorzieningen: welke wel en welke niet? Vgl. ook robotisering. 2. Ruimtelijke en natuurlijke inrichting. Wordt (nu nog) gezien als gemeentelijke taak. Rol van bewoners hierin onderzoeken? 3. Sociale cohesie diepgaander in kaart brengen. 4. Achterliggende motieven om bepaalde voorzieningen te gebruiken (of juist niet) Gebruikspatronen in woord en beeld 26

27