BUURT BUSINESS VOORWOORD

Transcriptie

1 BUURT BUSINESS VOORWOORD Een groep particuliere eigenaren slaat de handen ineen om hun bijdrage te leveren aan de uitvoering van het masterplan Buurtbusiness- Energie voor Vrieheide. Het idee achter de Coöperatie Vrieheide is dat particuliere eigenaren zich organiseren en verantwoordelijk zijn voor maatschappelijke initiatieven. Hierna wordt de formule van de Coöperatie Vrieheide toegelicht. Daardoor wordt helder wie we zijn, waar we voor staan, hoe onze coöperatie is ingericht, hoe ons portfolio met maatschappelijke initiatieven wordt uitgevoerd, hoe we er financieel voorstaan en hoe de samenwerking met partners binnen en buiten de wijk Vrieheide wordt georganiseerd. De Coöperatie Vrieheide start op 1 januari 2014 met vier maatschappelijke initiatieven. Namens Coöperatie Vrieheide, Ria Waarle, BMC Kwartiermaker 1

2 Inhoud 1. De Coöperatie Vrieheide is er voor iedereen!! 3 2. De uitwerking van de formule 4 3. De wijkvisie 6 4. Huisvesting 9 5. De inrichting van Coöperatie Vrieheide De werkprocessen De financiën De Samenwerkingsovereenkomst De Intentieovereenkomst (volgt) 28 2

3 1 Coöperatie Vrieheide De Coöperatie Vrieheide is er voor iedereen!! De formule voor de Coöperatie Vrieheide De Coöperatie Vrieheide heeft een nieuwe formule ontwikkeld voor het uitvoeren van maatschappelijke initiatieven in de wijk Vrieheide- De Stack. De Coöperatie Vrieheide wil alle energie die in de structuren en culturen van de wijk is opgeslagen aanboren, zodat de waardeontwikkeling van mijn én ons Vrieheide tot stand komt. De Coöperatie is gericht op sociale, maatschappelijke en economische participatie van particuliere eigenaren, huurders en ondernemers in de wijk Vrieheide De Stack. Dat betekent dat de Coöperatie Vrieheide individuele particuliere eigenaren en kleine groepen particuliere eigenaren mogelijkheden geeft om deel te nemen aan maatschappelijke initiatieven. In de Coöperatie Vrieheide komen kennis, en financiële middelen samen. Het streven is de particuliere eigenaren een breder palet aan maatschappelijke initiatieven aan te bieden dan nu voorhanden is. De particuliere eigenaren doen dit vrijwillig. Om het geheel goed te laten verlopen wordt professionele ondersteuning aan de coöperatie toegevoegd en wordt gebruik gemaakt van moderne ICT- toepassingen waardoor de kosten voor administratie tot een minimum worden beperkt. De kosten voor overhead en management worden zo beperkt mogelijk gehouden. Kortom: betere participatie door particuliere eigenaren tegen lage kosten en een breder palet aan maatschappelijke initiatieven. De coöperatie is een aantrekkelijke partner voor verenigingen binnen de wijk Vrieheide, voor overheden, maatschappelijke organisaties en voor zakelijke partners binnen en buiten de wijk. 3

4 2 Coöperatie Vrieheide De uitwerking van de formule Hoe is deze formule werkbaar gemaakt? ENERGIE Doelgroepen De primaire doelgroep van de Coöperatie Vrieheide zijn de particuliere eigenaren uit de wijk Vrieheide De Stack die willen meedoen aan een eigen initiatief of aan een maatschappelijk initiatief. Maar ook huurders, ondernemers en verenigingen kunnen participeren. Doelstelling Jaarlijks zal het aantal particuliere eigenaren toenemen. Het idee is dat binnen 3 tot 5 jaar een groot deel van de particuliere eigenaren uit de wijk deel zal nemen aan één of meerdere activiteiten van de Coöperatie Vrieheide. De Coöperatie Vrieheide onderschrijft de doelstellingen uit het masterplan Buurtbusiness- Energie voor Vrieheide. Voor de korte termijn moet de dreigende stagnatie van ontwikkelingen worden afgewend. Het doel voor de langere termijn is versterking van de leefbaarheid in de wijk. Kernactiviteiten We zien vier maatschappelijke initiatieven als de kernactiviteiten: financiële dienstverlening, verduurzaming woningen particuliere eigenaren, een energiemaatschappij en het faciliteren van nieuwe maatschappelijke initiatieven. Kansen voor samenwerking De samenwerking tussen particuliere eigenaren en het Samenwerkingsverband Vrieheide is totaal anders dan de traditionele samenwerking in wijken en steden in Nederland. Co- creatie en ondernemerschap van particuliere eigenaren met overheden, woningcorporaties, kennispartners en donateurs moeten de beloftes waar maken en worden kernonderdeel van de Coöperatie Vrieheide. De samenwerking met bestuurders en professionals wordt op deze manier geactiveerd. Deze samenwerking vraagt van nieuwe partners, zoals kennisinstellingen, ontwikkelaars en ondernemers dat zij in co- productie met de particuliere eigenaren kennis ontwikkelen en donateurs zoeken om nieuwe maatschappelijke initiatieven uit te werken. Alleen succesvolle maatschappelijke initiatieven zullen in een latere fase geïmplementeerd worden. Voor sommige maatschappelijke initiatieven zal nog geen marktpositie zijn weggelegd voor marktpartijen. Een aantal startende bedrijven met een innovatief aanbod zal zeker een beginnend marktaandeel kunnen veroveren. Samenwerking met netwerken van verenigingen en ondernemers in de wijk Vrieheide is minstens zo belangrijk. In het oog springende voorbeelden zijn de scoutingclub, de voetbalvereniging, de scholen en buurtstichting Vrieheide en omgeving. 4

5 Beoogde resultaten We realiseren ons dat een deel van de particuliere eigenaren niet direct zal betalen voor advies en dienstverlening van de Coöperatie Vrieheide. Daarom zal in eerste instantie gebruik gemaakt worden van donaties. Tegelijkertijd wordt gestart met een maatschappelijk initiatief waarbij op termijn een verdienmogelijkheid ontstaat. In de tussentijd wordt een vangnetconstructie bedacht, zoals een subsidieverstrekking voor de Coöperatie Vrieheide. Daardoor ontstaat ruimte om op korte termijn te starten met maatschappelijke initiatieven en op langere termijn de donatie gedeeltelijk terug te betalen. Effecten Door mee te doen aan een maatschappelijk initiatief zal de maatschappelijke participatie van een aantal particuliere eigenaren toenemen. Daardoor zal de Coöperatie Vrieheide haar bijdrage kunnen leveren aan de doelstellingen uit het masterplan Buurtbusiness- Energie voor Vrieheide. De verwachting is dat een mix van particuliere eigenaren ervoor zal zorgen dat alle particuliere eigenaren goed op hun plek zitten. Coöperatie Vrieheide werkt zelfstandig orgaan en in samenwerking met BAM, Architectenzaak, de gemeente Heerlen, de stadsregio Parkstad Limburg, de provincie Limburg, woningcorporaties Weller en Woonpunt en de Rabobank Parkstad- Limburg samen aan de uitvoering van het masterplan Buurtbusiness- Energie voor Vrieheide. 5

6 3 Coöperatie Vrieheide De wijkvisie Welke visie heeft de coöperatie op de wijk? ENERGIE Zeven kernwaarden Zeven kernwaarden van Vrieheide verwijzen naar het collectief geheugen van particuliere eigenaren en de partners. Ze zijn naar voren gekomen tijdens de uitgebreide analyse, onder andere door talloze gesprekken met betrokkenen. De particuliere eigenaren van Vrieheide willen de bijzondere kernwaarden behouden en vooral - verder ontwikkelen. Maar dat kost inspanningen die zich niet altijd terugbetalen in klinkende munt. De kernwaarden kunnen niet onafhankelijk van elkaar worden gezien, maar moeten vooral in onderlinge samenhang betekenis krijgen in de maatschappelijke initiatieven en projecten. De witte woningen De wijk vindt haar ontstaan in het huisvestingsvraagstuk van de mijnwerkers. Nieuw Einde en Versiliënbosch, gebaseerd op het tuindorp- concept, waren solitair gelegen woonwijkjes met een nauwe band met de steenkoolmijnen. Met de witte woningen werd de open ruimte tussen de mijnwerkerswijkjes volgebouwd. In architectonisch en stedenbouwkundig opzicht vormde het ontwerp voor de witte woningen een trendbreuk met het verleden en dit bepaalt nog steeds grotendeels het karakter van de wijk. Het heeft een haast iconische waarde voor de wijk. Het bijzondere karakter van het stedenbouwkundig ensemble Vrieheide is dan ook erkend door de Rijksdienst voor het Cultureel Erfgoed. Een hechte en diverse gemeenschap Versiliënbosch en Nieuw Einde waren bestemd voor arbeiders die uit heel Nederland en Europa hiernaartoe kwamen om in de mijnen te werken. Het waren hechte sociale gemeenschappen met een sterk gemêleerde samenstelling. De witte woningen waren bestemd voor hoger opgeleiden in de mijnbouw, de belastingdienst, Volvo AZL en notarissen die uit heel Europa hiernaartoe kwamen. Na de mijnsluiting vertrok deze groep uit de wijk en werd de sociale cohesie minder. Dit kwam deels door het grote verloop in deze periode en daarna dor het slechte onderhoud van de beheerder en het verkopen van de woningen. Het onderkennen van de gemêleerde bevolkingsopbouw en het versterken van de gemeenschapszin kan een positief effect hebben op de sociale cohesie in de hele wijk. 6

7 Landschappelijke wijk (parkwijk) Door de strokenbouw opzet van de witte woningen is er een grote hoeveelheid openbaar groen in de wijk. Verder liggen in de directe omgeving prachtige wandel- en natuurgebieden. Er moet gestuurd worden op het kwalitatief en structureel verbeteren van de bestaande groenstructuren in de wijk. Verder liggen er kansen in het aanhaken van het wijkgroen aan de omliggende natuurgebieden, door het doorzetten van groen, versterken of toevoegen van fiets- en wandelverbindingen of een thematisch verwantschap in de inrichting van het wijkgroen.verder ligt de wijk op fraai geaccidenteerd terrein, wat zich openbaart in enkele prachtige uitzichtpunten in de wijk. Voor de aanleg van het bovenste deel van de witte woningen was de oorspronkelijke ontwerpopzet zelfs geïnspireerd op een Italiaans bergdorp. Het reliëf wordt momenteel onvoldoende benut in de openbare ruimte, maar het vormt wel een belangrijke factor in de beleving van de wijk. Vrije wijk In het oorspronkelijke ontwerp voor de witte woningen was al de optie meegenomen om op de begane grond uit- en aan te bouwen, terwijl men woonde op de verdieping. Vijftig jaar na dato kunnen we stellen dat van deze mogelijkheid veelvuldig gebruik is gemaakt. Deze vrijheid in de vormgeving van de eigen woning en de potentie van haar opzet tot een bijzonder gebruik van de begane grond is typisch voor Vrieheide en iets wat wellicht enigszins gestuurd, maar ook gekoesterd moet worden. Open Wijk De strokenbouw in Vrieheide, met zijn rigide oriëntatie op de zon, loopt onafhankelijk van de wegenstructuur waardoor er een wijkbreed netwerk aanwezig is van kleinere groengebieden en tussenruimtes om alle woningen te bereiken. Bijzonder is dat binnen dit netwerk de private zijde van d woning direct grenst aan het openbaar gebied. Dit maakt dat dit netwerk naast een parkachtig karakter als informele structuur binnen de wijk functioneert. 7

8 Ondernemende wijk Uit de fasen mobiliseren en begrijpen blijkt dat Vrieheide een relatief jonge wijk is met veel kleine ondernemers. Dit is in een sterk vergrijzende regio een bijzonder potentieel. Veel bewoners hebben uitgesproken ideeën over de verbetering van hun wijk en willen graag meewerken aan de uitvoering hiervan. Binnen dit gedachtengoed van de uitnodigingsaanpak zullen maatschappelijke initiatieven bijdragen aan de uitvoer van het masterplan en staat het stimuleren van ondernemend burgerschap voorop. Soms zal er enige regelvrijheid geschapen moeten worden om bewoners en kleine ondernemers de kans te geven zichzelf en de wijk te ontwikkelen. Zo kan er weer een zekere economische vitaliteit ontstaan en krijgen de bewoners weer grip op hun eigen inkomen. Particulier eigendom Wat bijzonder is aan Vrieheide is dat een groot deel van de woningen in bezit van particuliere eigenaren. Dit is een cruciale constatering voor het bepalen van het beleid. Een belangrijk element is het creëren van opportuniteiten voor de particuliere eigenaren om hun investeringspotentieel optimaal in te zetten of, al dan niet in een groter collectief, verder uit te bouwen. Doordat men zelf eigendom heeft in de wijk, hebben de particuliere eigenaren zelf de sleutel in handen. Elke meerwaarde die in de wijk wordt gegenereerd heeft direct effect op hun eigen bezit. 8

9 4 Huisvesting Netwerkcentrum voor inloop, werk en ontmoeting Coöperatie Vrieheide Ergens in 2014 krijgt de Coöperatie Vrieheide een eigen pand in de wijk Vrieheide- De Stack. Tot die tijd zit zij Energie tijdelijk gehuurd in een woning van woningcorporatie Weller. Daar komen particuliere eigenaren binnenlopen. Dit is een goede manier om financieel advies en woonadvies te geven te geven aan wijkbewoners. Het is ook een manier om op een laagdrempelige manier cursussen te geven. De locatie is een ontmoetingsplek en vergaderlocatie voor bestuurders, professionals en nieuwe partners. Op deze manier creëren we, geleidelijk, een netwerkcentrum in de wijk Vrieheide. Het netwerkcentrum is dagelijks geopend. Het netwerkcentrum van de Coöperatie Vrieheide wordt een inspirerende ontmoetingsruimte in de wijk Vrieheide waar de particuliere eigenaren, de verenigingen, de professionals en de partners graag binnenkomen voor een formele of informele ontmoeting. Het netwerkcentrum biedt inspirerende exposities over de voortgang van maatschappelijke initiatieven en projecten of inspirerende acties elders in het land. De locatie biedt mogelijkheden voor netwerkdebatten en is de uitvalbasis voor projecten van het Samenwerkingsverband Vrieheide. Inspirerende maatschappelijke initiatieven uit het land worden ook in het concept meegenomen. Vanuit de behaalde resultaten wordt informatie aangeboden aan particuliere eigenaren die zelf niet de kennis hebben over het idee. Als er belangstelling is, kan een afspraak gemaakt worden met de initiatiefnemers. Het pand wordt aangekocht, verbouwd en beheerd door BAM woningbouw, Architectenzaak en woningcorporatie Weller. Het pand wordt ook een modelwoning voor de verduurzaming. 9

10 5 Coöperatie Vrieheide De inrichting van Coöperatie Vrieheide In de opstartfase wordt ervaring opgedaan met de onderlinge verantwoordelijkheden tussen het Bestuur en de taakgroepen. De Kwartiermaker is er om de Coöperatie Vrieheide te ondersteunen tot en met juni Energie In de opstartfase start de groep van particuliere eigenaren, onder leiding van de Kwartiermaker. Maar in de toekomst wordt een vaste groep professionals (deels opgeleid uit de wijk), gekoppeld aan de Coöperatie Vrieheide. Deze professionals hebben een ondersteunende rol naar het Bestuur en de taakgroepen zodat zij de werkprocessen zo goed mogelijk kunnen uitvoeren. De werkprocessen lichten we hierna toe. Organisatievorm Verenigingen Verenigingen Particuliere eigenaren Particuliere eigenaren Kennispartners Donateurs Kennispartners Donateurs Samenwerkingsverband Vrieheide Samenwerkingsverband Vrieheide Interim Bestuur Taakgroep Financiële dienstverlening Taakgroep Energiemaat schappij Taakgroep Verduurzaming particulier woningbezit Taakgroep Maatschappe lijke initiatieven De Coöperatie Vrieheide verenigt de belangen van de particuliere eigenaren, de verenigingen, de ondernemers en huurders in de wijk Vrieheide. Deze samenwerking wordt vastgelegd in een Intentieovereenkomst. De coöperatie is de netwerkpartner voor de relaties, kennispartners en donateurs. De taakverdeling is vastgelegd in het Masterplan Buurtbusiness Energie voor Vrieheide. De coöperatie bestaat uit een Interim bestuur en drie themagroepen. De bemensing voor de coöperatie is voor een deel uitgewerkt. 10

11 Het Interim bestuur Het Interim bestuur van de Coöperatie Vrieheide bestaat uit vertegenwoordigers van partners binnen en buiten de wijk Vrieheide- De Stack. De volgende samenstelling wordt beoogd: a. Vertegenwoordigers particuliere eigenaren (2), tevens voorzitter en penningmeester b. Vertegenwoordiger twee zakelijke partners (2), tevens vice voorzitter c. Lid particuliere eigenaar (1) d. Lid particuliere eigenaar (1) e. Lid particuliere eigenaar (1) f. Ondersteuning van professionals (tijdelijk de Kwartiermaker) De hoofdtaken van het bestuur zijn: * Aansturing bureau; * Het onderhouden van externe contacten; * Toezicht op voortgang en realisatie van het werkprogramma; * Vaststellen jaarlijkse programmering van het uitvoeringsprogramma, inclusief financiële afspraken; * Besluiten tot maatregelen wanneer er onvoldoende voortgang is; * Besluiten over wijzigingen/aanvullingen in afgesloten Samenwerkingsovereenkomst en werkprogramma. De Coöperatie Vrieheide bestaat uit vier themagroepen Een themagroep heeft als taak het beleid met betrekking tot het thema mede te ontwikkelen en vorm te geven door: - De trekkersrol te nemen voor het maatschappelijk initiatief; - Hiervoor een plan van aanpak op te stellen; - Deze te initiëren, te volgen, te ondersteunen en uit te voeren. Professionele ondersteuning Een professional staat het Bestuur bij. Dit kunnen professionals zijn die werkzaam zijn in de wijk Vrieheide. Denk aan het opbouwwerk en buurtgericht werken. Tot en met juni 2014 vervult de experimentbegeleider van BMC deze functie in de vorm van Kwartiermaker. De Kwartiermaker is dus de interne projectcoördinator binnen het Interim bestuur. Hij is samen met de voorzitter van de Coöperatie Vrieheide het rechtstreekse aanspreekpunt voor interne en externe contacten, in 2014 en is verantwoordelijk voor het opzetten van de coöperatie. Taken Kwartiermaker * Opzetten coöperatie, inclusief functieprofielen voor professionele ondersteuning; * Bestuurlijke voorbereiding bijeenkomsten stuurgroep Vrieheide; * Het bewaken van nagekomen afspraken; * Ambtelijke afstemming tussen partijen die de Intentieovereenkomst tekenen over de voortgang van het werkprogramma, de jaarlijkse programmering en de wijzigingen/aanvullingen van het werkprogramma; * Het zoeken en vinden van kennispartners en donateurs. Het Interim bestuur wordt ook bijgestaan door een ambtelijke vertegenwoordiger van de gemeente Heerlen, de projectleider van de gemeente Heerlen. De ambtelijk vertegenwoordiger zorgt voor het 11

12 maandelijks overleg en voor inhoudelijke afstemming over de afspraken uit het Masterplan Buurtbusiness Energie voor Vrieheide. Taken ambtelijke ondersteuning * Afstemming tussen Coöperatie Vrieheide en de gemeente Heerlen; * Bestuurlijke voorbereiding van de bijeenkomsten; * Het intern bewaken van de nagekomen afspraken met de gemeente Heerlen; * Afstemming met kwartiermaker en voorzitter Coöperatie Vrieheide over de voortgang van het werkprogramma van de gemeente Heerlen, de jaarlijkse programmering en de wijzingen/aanvullingen van het werkprogramma. Het werkprogramma voor 2014 is vastgelegd in Buurtbusiness, Energie voor Vrieheide. SAMENWERKINGS OVEREENKOMST MET GEMEENTE HEERLEN Interim Bestuur EV Gemeente Heerlen Taakgroepen maatschappelijke initiatieven Andere maatschappelijke initiatieven Projecten 12

13 6 Coöperatie Vrieheide De werkprocessen Binnen de Coöperatie Vrieheide worden vier werkprocessen ingericht zodat de kerntaken uitgevoerd worden. Energie Adviseren cursussen Actieve deelname particuliere eigenaren kennispartners & donateurs Werkruimte Coöperatie Vrieheide Omzet genereren Faciliteren nieuwe maatschappelijke initiatieven Werkproces 1: Advisering en cursussen Woonadvies De particuliere eigenaren worden zowel individueel als in groepen gestimuleerd om de eigen woning en woonomgeving duurzaam te verbeteren. Ze worden vaardiger in het verduurzamen en uitbouwen van de eigen woning, ze gaan de eigen tuin onderhouden en samen een onderhoudsplanning opstellen en materialen inkopen. Een groep ondernemers uit de wijk gaat dit organiseren. Deze groep wordt een jaar lang op een methodische wijze begeleid door een professional met een woon technische of bouwtechnische achtergrond (zie bijlage1). De groep ondernemers bestaat uit consultants van Next- Generation, aannemer Franssen uit de wijk Vrieheide- De Stack. Dit team wordt ondersteund door KUBLO. Financieel en juridisch advies De particuliere eigenaren worden gestimuleerd om meer financieel zelfredzaam te worden. Ze krijgen meer inzicht in de eigen financiële huishouding en zorgen ervoor dat de relatie met de financiële instellingen beter wordt. Een groep budgetbuddies, budgetcoaches en Rechtshulp in de Buurt gaan dit organiseren. Deze groep wordt methodisch opgeleid door Rabobank Parkstad Limburg en de Kwartiermaker. De groep budgetbuddies bestaat uit particuliere eigenaren uit de wijk Vrieheide- De Stack, de groep budgetcoaches bestaat uit een combinatie van particuliere eigenaren en professionals van Rabobank Parkstad Limburg. Rechtshulp in de Buurt is een netwerk rondom Jules Verstraelen, bestaande uit diverse professionals (jurist, advocaat, financieel expert, schadeafhandeling, etc). Het streven is dat deze groepen na verloop van tijd een vast gezicht worden voor de particuliere eigenaren in de wijk Vrieheide. 13

14 Werkproces 2: Omzet genereren Een taakgroep van de Coöperatie Vrieheide stelt in samenwerking met de zakelijke partners een plan van aanpak op om een energiemaatschappij op te richten zodat op termijn inkomsten worden gegenereerd. De coöperatie gaat hierover voorlichting geven aan de particuliere eigenaren in de wijk Vrieheide. Dit gaat via persoonlijke gesprekken tijdens spreekuren of een keukentafelgesprek bij de particuliere eigenaar thuis. De coöperatie maakt vervolgens een aanpak op maat voor de individuele particuliere eigenaar om deel te gaan nemen aan de energiemaatschappij. Daarmee worden vragen van particuliere eigenaren beantwoord. Werkproces 3: Faciliteren nieuwe maatschappelijke initiatieven Het werkproces van een maatschappelijk initiatief verloopt in fasen en kan verschillende vormen aannemen. Mobiliseren Managen Begrijpen Implementeren Ontwerpen Mobiliseren: teamsamenstelling Kernvragen: Wat is de onderzoeksvraag, de motivatie achter het maatschappelijk initiatief en welke knelpunten en kansen moeten opgelost worden? Wat is nodig aan kennis en of donaties om het maatschappelijk initiatief op te pakken? Is ons team voldoende divers om het maatschappelijk initiatief te realiseren? Het team bestaat uit particuliere eigenaren en/of partners. In een aantal situaties sluit een opbouwwerker of iemand van buurtgericht werken aan. Het is belangrijk dat de leden verschillend zijn qua senioriteit, leeftijd, kennis van Vrieheide en professionele expertise. De particuliere eigenaren worden uitgenodigd om deel te nemen via flyers, de website, het eigen netwerk en/of persoonlijk via een gesprekje aan de voordeur. Begrijpen: onderdompelen in de praktijk Kernvraag: Welke knelpunten en kansen moeten opgelost? Het team gaat een onderdompelingsfase beleven. Ze onderzoeken en bestuderen de situatie van de particuliere eigenaren in de wijk Vrieheide. Zo genereert het team ideeën voor mogelijke oplossingen. De oplossingen worden financieel doorgerekend. Deze onderdompeling kan heel kort duren (bijvoorbeeld twee weken) of wat langer duren (bijvoorbeeld 2 maanden). 14

15 Ontwerpen: formuleer een maatschappelijk initiatief Kernvraag: Hoe ziet het maatschappelijk initiatief eruit voor de oplossingsrichtingen die zijn geselecteerd? Nadat de oplossingsrichtingen zijn getoetst aan een of meerdere kernwaarden (zie wijkvisie), kan het team bijvoorbeeld twee potentiële maatschappelijke initiatieven op hoofdlijnen beschrijven. Het verhaal wordt professioneel vertaald naar interviews. In deze vorm wordt het initiatief voorgelegd aan andere particuliere eigenaren. Daarna wordt een keuze gemaakt en gaat het team het maatschappelijk initiatief implementeren (het inrichten en uitwerken van een businessmodel) en managen (het continu verbeteren). Maak gebruik van instrumenten In het Werkboek Scenario s staan inspirerende voorbeelden voor de workshops. In het Werkboek Kwalitatieve visie staan voorbeelden van maatschappelijke initiatieven waar de particuliere eigenaren de schouders onder zullen zetten. Deze maatschappelijke initiatieven voldoen aan de criteria om waarde te creëren voor de wijk Vrieheide. De voorbeelden moeten uiteraard aangepast worden naar de specifieke context waarin ze uitgevoerd gaan worden. Werkproces 4: Actieve deelname particuliere eigenaren, kennispartners en donateurs Voor het werven van particuliere eigenaren, kennispartners en donateurs aan een maatschappelijk initiatief wordt een communicatieplan opgesteld. De volgende aandachtspunten worden meegenomen: 1. Coöperatie Vrieheide gaat een portfolio met 4 maatschappelijke initiatieven uitvoeren: financiële dienstverlening, verduurzaming particulier woningbezit, een energiemaatschappij en het starten van nieuwe maatschappelijke initiatieven. 2. Coöperatie Vrieheide start nieuwe maatschappelijke initiatieven die de kernwaarden versterken. 3. Particuliere eigenaren kunnen zich melden bij Coöperatie Vrieheide voor deelname aan bestaande of nieuwe maatschappelijke initiatieven. 15

16 4. De Coöperatie Vrieheide faciliteert bestaande en nieuwe maatschappelijke initiatieven. 5. Voor elk maatschappelijk initiatief wordt een passende aanpak ontwikkeld. Als het nodig is worden kennispartners en donateurs gezocht. 6. Daarvoor kan Coöperatie Vrieheide beroep doen op haar partners. Netwerkcentrum: ruimte voor inloop, werk en ontmoeting Communicatie met particuliere eigenaren We benaderen de particuliere eigenaren direct en indirect. Dat doen we via spreekuren, workshops, themavonden, maatschappelijke initiatieven en netwerkbijeenkomsten. Indirect doen we dat via flyers, borden, facebook en internet. Een meer directe benadering werkt beter in de wijk Vrieheide. Om goed bereikbaar te zijn werken we vanuit een netwerkcentrum in de wijk en via internet. We zijn vier middagen en drie avonden per week bereikbaar tijdens spreekuren, cursussen of andere activiteiten. Coaching en cursussen Elke particuliere eigenaar van Vrieheide- De Stack kan met een vraag over het verbeteren van de eigen woning, de financiële situatie, de inrichting van de tuin of een eigen initiatief terecht bij een coach van de Coöperatie Vrieheide. De coach analyseert de vraag, denkt mee, geeft advies en praktische hulp, helpt bij het omgaan met gemeentelijke en andere regelgeving en verbindt met andere particuliere eigenaren. De coach organiseert cursussen voor bewoners met een gelijke adviesvraag. In feite maakt de coach de particuliere eigenaar zelfstandiger en vaardiger. Steeds meer particuliere eigenaren vragen hierom. Aansluiten bij de ambitie en mogelijkheden van de particuliere eigenaar We sluiten aan bij de mogelijkheden en wensen van de individuele particuliere eigenaar en bieden (professionele) ondersteuning zodat deze mee kan doen aan maatschappelijke initiatieven. Daarom benoemen we binnen elk maatschappelijk initiatief bewust activiteiten die verschillen in complexiteit. De activiteiten hebben een uitvoerend, informerend en adviserend of bestuurlijk karakter. Voor sommige particuliere eigenaren is deelname in de vorm van sociale contacten in de moestuin het belangrijkste en voor anderen is vrijwillig of betaald werk de bijdrage aan de Coöperatie Vrieheide. Instaptraject Voor particuliere eigenaren die mee willen doen aan een maatschappelijk initiatief en een instaptraject nodig hebben, wordt een persoonlijk ontwikkelplan opgesteld. Het doel is dat de particuliere eigenaar binnen een maand of drie actief gaat deelnemen. De Coöperatie Vrieheide vindt dat de begeleiding van deze groep particuliere eigenaren niet tot de kerntaken behoort en vraagt hiervoor ondersteuning van een trajectbegeleider van de gemeente Heerlen. Met het oog op de toekomst (participatiewet) is dit een functie waar vanuit de wijk Vrieheide De Stack behoefte aan zal zijn. 16

17 Zelf initiatieven starten De particuliere eigenaar kan zelf een maatschappelijke initiatief starten of (on)betaald werk gaan verrichten voor de Coöperatie Vrieheide. De Coöperatie Vrieheide hoopt dat de particuliere eigenaar daarna actief blijft voor de coöperatie. Moderne ICT- communicatie Naast deze locatie zal een website (en webwinkel) het aanbod publiceren. Als er online wordt vragen worden gesteld dan moeten deze afgehandeld worden. De website is vanaf 1 januari 2014 live en is toegankelijk voor alle particuliere eigenaren in de wijk Vrieheide en alle partners van de Coöperatie Vrieheide. Alle particuliere eigenaren die mee gaan doen aan activiteiten van Coöperatie Vrieheide worden geregistreerd in een database. 17

18 7 Coöperatie Vrieheide De financiële paragraaf Een overzicht van de kosten en opbrengsten en hoe inkomsten gegenereerd worden. Energie Kostenbegroting Kosten Coöperatie Vrieheide Kosten eenmalig in 2014 Dekking Aankoop materiaal voor verhuur aan particuliere eigenaren (steiger, boormachine, etc) Subtotaal Gemeente Heerlen (terugverdienen via verhuur door Coöperatie Vrieheide) Kosten Coöperatie Vrieheide Professionele ondersteuning (0.5 fte vanaf 1 juli 2014) Advieskosten financieel, wonen en energiemaatschappij Materialen, koffie, thee, etc Bijdrage aan de huur, gas, infrastructuur, telefoon, pc, etc Communicatiekosten uren en drukwerk Website Kosten relatiebeheer en beheer bestaande maatschappelijke initiatieven, zoals de moestuin Onkosten bestuur Subtotaal Onvoorzien (5%) Kosten structureel in 2014/2015/2016 Kosten structureel/jaar in 2014/2015/ Dekking Opbrengsten begroting De businesscase wordt momenteel uitgewerkt. Uitgangspunten bij begroting *kosten en exploitatie modelwoning komen voor rekening van genoemde partijen. *Coöperatie Vrieheide maakt gratis gebruik van de modelwoning. 18

19 *personeelsadministratie voor professionele ondersteuning en facturatie extern advies kan meeliften met de gemeente Heerlen. *de inrichting laten we buiten beschouwing; we gaan ervan uit dat we dat krijgen of dat het Samenwerkingsverband Vrieheide dat levert (oude bureaus, tafel, computers, whiteboard, opbergruimte, maar ook notitieblokken, pennen, etc. *we streven ernaar dat een deel van de inrichting wordt gesponsord door partners (een aantal inspirerende inrichtingsobjecten). *het materiaal dat wordt aangekocht wordt verhuurd door de Coöperatie Vrieheide zodat het beheer en onderhoud van het materiaal gefinancierd wordt en er een spaarpot ontstaat voor de aankoop van nieuw materiaal. *de lokale ondernemers geven woonadvies en leggen per jaar 100 uur gratis in. Daarna worden ze uitbetaald voor een uurtarief van 35,- per uur tot een maximum bedrag van per jaar. De lokale ondernemers geven de cursussen en mobiliseren een grotere groep ondernemers om zich heen. De groep lokale ondernemers wordt ondersteund door een professional, KUBLO. * de kosten voor het opleiden en begeleiden van de budgetbuddies en budgetcoaches is voor rekening van de Rabobank Parkstad- Limburg. Rechtshulp in de buurt geeft gratis advies tijdens spreekuren en betaalt een deel van de huur van het werkpand van de Coöperatie Vrieheide. *als er medewerkers vanuit de gemeente Heerlen of de partners gaan werken voor de Coöperatie Vrieheide dan kunnen zij gedetacheerd worden. *de administratie voor vrijwilligers moet opgezet worden. *kopieerwerk wordt door de gemeente Heerlen opgepakt, zoals flyers. *web shop en de website wordt deels betaald ontwikkeld en deels vrijwillig door particuliere eigenaren. *de aanloopkosten (verbouwing en opstartkosten) zijn apart weergegeven. * de incidentele kosten van de kwartiermaker in de periode van 1 januari 2014 tot en met 30 juni 2014 komen deels voor rekening van de gemeente Heerlen. Deze zijn niet opgenomen in deze begroting. Conclusie bij begroting De structurele kosten en opbrengsten zijn op de korte termijn redelijk in evenwicht. Het verschil tussen de opbrengsten en de kosten wordt momenteel in beeld gebracht omdat we uitgaan van donaties van de deelnemende partijen. De opbrengsten van de Coöperatie Vrieheide kunnen worden verhoogd doordat de particuliere eigenaren in Vrieheide omzet gaan genereren via de schuifoperatie, een energiemaatschappij en zelf lidmaatschapsgeld gaan betalen. De Coöperatie Vrieheide gaat ervan uit dat de opbrengsten vanaf 2017 volledig gedekt worden door de Coöperatie Vrieheide. Als alle particuliere eigenaren lid zijn en samen de helft van de kostenbegroting dekken, dan betalen zij ongeveer euro 70 per jaar. Daarnaast wordt de aandelenuitgifte van partners hoger en wordt actief ingezet op fondsenwerving. De voorinvestering wordt door de gemeente Heerlen geregeld. Zij zal hierover afspraken maken met de provincie Limburg en stadsregio Parkstad Limburg. 19