SECUNDAIR ONDERWIJS TSO. derde graad. eerste en tweede leerjaar. Handel. Boekhouden-informatica. WW-s. (Vervangt 2004/154)

Maat: px
Weergave met pagina beginnen:

Download "SECUNDAIR ONDERWIJS TSO. derde graad. eerste en tweede leerjaar. Handel. Boekhouden-informatica. WW-s. (Vervangt 2004/154)"

Transcriptie

1 SECUNDAIR ONDERWIJS Onderwijsvorm: TSO Graad: derde graad Jaar: eerste en tweede leerjaar Studiegebied: Handel Optie(s) Boekhouden-informatica Vak(ken): TV Toegepaste economie 6/3 lt/w Vakkencode: WW-s Leerplannummer: 2005/085 (Vervangt 2004/154) Nummer inspectie: 2004 / 154 // 1 / J / SG / 2h / III / / D/ (Vervangt 2004 / 154 // 1 / J / SG / 1 / III / / V/06)

2 TSO 3e graad Boekhouden-Informatica 1 INHOUD Visie...2 Beginsituatie...3 Algemene doelstellingen...4 Leerplandoelstellingen / leerinhouden...5 Burgerlijk- en handelsrecht...5 Sociale wetgeving...21 Fiscale wetgeving...36 Bedrijfseconomie...41 Pedagogisch-didactische wenken...44 Burgerlijk- en handelsrecht...44 Sociale wetgeving...45 Fiscale wetgeving...46 Bedrijfseconomie...47 Ict...48 Voet...49 Begeleid zelfgestuurd leren...50 Minimale materiële vereisten...52 Evaluatie...53 Bibliografie...54 UITSPLITSING VAN DE LESUREN TOEGEPASTE ECONOMIE 1e jaar 2e jaar Burgerlijk- en handelsrecht 2 0 Sociale wetgeving 2 1 Fiscale wetgeving 2 0 Bedrijfseconomie 0 2

3 TSO 3e graad Boekhouden-Informatica 2 VISIE Deze studierichting is in de eerste plaats een voorbereiding op een loopbaan in de profitsector. De deelvakken uit Toegepaste economie zijn erg bedrijfsgericht. 'Burgerlijk en handelsrecht' reiken kennis en inzichten aan om zich in de bedrijfswereld te kunnen begeven. Een van de hoofditems behandelt de verbintenissen en contracten die talrijk aanwezig zijn in de bedrijfswereld: denken we maar aan verzekeringen, koop en verkoop, huur, enz. De sociale invalshoek wordt geboden door 'Sociale Wetgeving'. Naast reglementeringen voor de loon- en weddetrekkende wordt er aandacht besteed aan het statuut van de zelfstandige. De leerlingen worden ingewijd in een brede waaier van sociale beschermingsmaatregelen. 'Fiscale wetgeving' zorgt ervoor dat vooral inkomstenbelastingen en de verbruiksbelasting BTW aangesneden worden. Tenslotte is er nog 'Bedrijfseconomie'. Hier wordt de financiering van een onderneming onder de loep genomen, is er aandacht voor vestigingsplaats en bedrijfsgrootte en wordt veel ruimte gelaten voor een doorgedreven analyse van de jaarrekening. Alle deelvakken benaderen de leerstof op een praktische en realistische wijze. ICT-integratie zal in de volgende jaren de aanpak in de diverse deelvakken drastisch beïnvloeden. In ruil biedt ICT ons een ruime waaier aan mogelijkheden om ons te begeven op de informaticasnelweg. Het zal van iedereen een groot aanpassingsvermogen vergen.

4 TSO 3e graad Boekhouden-Informatica 3 BEGINSITUATIE De meeste leerlingen zullen doorstromen vanuit een studierichting Handel of Handel-talen en hebben reeds een ruime kennis aan vakterminologie en handelstechnieken. Voor hen sluit deze studierichting Boekhouden-Informatica naadloos aan op hetgeen ze hebben verwerkt in de 2e graad. De leerlingen die instromen vanuit ASO Economie zijn meer theoretisch geschoold. Met bijzondere aandacht vanwege de leraar zullen ze echter snel hun achterstand op technisch vlak kunnen inhalen. Anders is het gesteld met leerlingen uit niet-economische studierichtingen. Voor hen moet er een intensief inhaalprogramma opgezet worden. Van hen wordt verwacht dat ze zelf ook een ernstige inspanning leveren om zo snel mogelijk, met de steun van de leraar, op het gemiddelde niveau van de klas te geraken.

5 TSO 3e graad Boekhouden-Informatica 4 ALGEMENE DOELSTELLINGEN In de 2e graad hebben de leerlingen een grondige kennismaking gekregen met het boeiende economische leven. In de derde graad wordt veel kennis verder uitgediept. Het vak Toegepaste economie omvat een verzameling deelvakken die een groot gedeelte van het economische gebied beslaan. Het doel is de leerlingen nog meer kennis en inzicht te verschaffen in het economische mechanisme met zijn entiteiten en instellingen. De leerinhouden horen thuis in de wereld van handel en economie In het geheel van Toegepaste economie dienen de leerlingen verder aan de volgende vaardigheden/ attitudes te werken: hanteren van de documenten; reken- en cijfervaardigheid; analytisch en kritisch vermogen; sociale en communicatieve vaardigheden; vaardigheid in het zien van details; doorzettingsvermogen; bereidheid eigen fouten te verbeteren; zelfwerkzaamheid en aanpassingsvermogen bij de toepassingen; zin voor afwerking, orde, netheid en nauwkeurigheid. In elk geval moeten zij bijzondere aandacht besteden aan een correct taalgebruik. In aansluiting op het Pedagogisch Project van het Gemeenschapsonderwijs wordt van de leerlingen verwacht dat zij de volgende attitudes verder ontwikkelen en nastreven: accuratesse: erop gericht zijn binnen de voorgeschreven tijd een taak nauwkeurig te voltooien; leergierigheid: actief zoeken naar situaties om zijn competentie te verbreden en te verdiepen; resultaatgerichtheid: gedreven naar einddoel van de activiteit toewerken; zelfstandigheid en zin voor initiatief: zelfstandig aan een taak kunnen werken en problemen durven aanpakken; zin voor orde, netheid en nauwkeurigheid: erop gericht zijn nauwkeurig, net en met zin voor orde te werken; zin voor samenwerking: willen bijdragen tot een leef- en werkomgeving als gemeenschap van mensen.

6 TSO 3e graad Boekhouden-Informatica 5 / BURGERLIJK- EN HANDELSRECHT 1e jaar: 2 lestijden/week 2e jaar: 0 lestijden/week Deel A 1 de noodzaak en het belang aantonen van de behoefte aan rechtsregels; de noodzaak van het steeds groter wordend aantal rechtsregels in onze snel evoluerende maatschappij (o.a. nieuwe samenlevingsvormen) verwoorden; de verschillende kanalen opsommen en beschrijven, die ons in staat stellen kennis te nemen van het burgerlijk recht; het recht indelen op verschillende wijzen en de onderdelen beschrijven; het burgerlijk recht situeren in het geheel van het recht; de toenemende invloed van de internationale verdragen aantonen (voornamelijk in Europese context); het belang en de noodzaak van een efficiënt juridisch apparaat aantonen teneinde een rechtsstaat te waarborgen; de Belgische gerechtelijke organisatie schematisch voorstellen en de onderdelen bondig omschrijven; Deel A: Burgerlijk recht 1 Algemene begrippen van het recht en van de gerechtelijke inrichting 1.1 Nut van het recht Noodzaak Groeiend aantal rechtsregels 1.2 Kenbronnen van het recht Kanalen Wet Rechtspraak Rechtsleer Gewoonte 1.3 Indeling van het recht - plaats van het Burgerlijk recht Publiek recht privaat recht Europees recht internationaal privaatrecht - volkenrecht 1.4 Invloed van internationale verdragen 1.5 Gerechtelijke inrichting Belang en noodzaak van een gerechtelijk apparaat Belgische gerechtelijke organisatie Schema gerechtelijke inrichting De rechtbanken en hoven Omschrijving

7 TSO 3e graad Boekhouden-Informatica 6 2 de Europese gerechtelijk inrichting in grote lijnen en bondig omschrijven; het belang en de noodzaak van onze Grondwet aantonen; de kenmerken van België met de federale structuur en zijn gewesten en gemeenschappen en de scheiding van de machten minimaal toelichten. de begrippen natuurlijke en rechtspersonen omschrijven en onderscheiden (zowel publiekrechtelijk als privaatrechtelijk); het begin en einde van een persoon omschrijven op grond van de te vervullen formaliteiten (akten en registers van de burgerlijke stand - inclusief rechtzetting van fouten); de essentie van de Wet op de privacy duiden; de begrippen naam, woonplaats en nationaliteit omschrijven en de desbetreffende procedures bondig toelichten; het begrip afstamming omschrijven en concreet toelichten; de diverse soorten afstamming omschrijven en concreet toelichten; de gevolgen van de erkenning aangeven; de soorten van adoptie weergeven; de adoptant en de geadopteerde beschrijven; de begrippen onbekwaamheid, minderjarigheid en andere De Europese gerechtelijke organisatie 1.6 Grondwet Belang en noodzaak Kenmerken van België Federale staat met gemeenschappen en gewesten Gerechtelijke-, wetgevende- en uitvoerende macht 2 Personenrecht 2.1 Natuurlijke en rechtspersonen Begrippen Publiekrechtelijke en privaatrechtelijk onderscheid 2.2 Uitdieping begrip natuurlijke persoon Begin en einde van de persoon: geboorte en dood Akten en registers van de burgerlijke stand Rechtzetting van fouten Wet op de privacy Naam - nationaliteit woonplaats Begrippen Procedures Bloedverwantschap en aanverwantschap erkenning Adoptie Soorten Adoptant en geadopteerde Onbekwaamheid minderjarigheid andere onbekwamen

8 TSO 3e graad Boekhouden-Informatica 7 vormen van onbekwaamheid omschrijven; Begrippen de rechten en plichten van de minderjarige omschrijven in zijn relatie met de meerderjarige inzake goederen, zijn persoon (hoede- en bewakingsrecht), de school en het strafrecht (Jeugdrechtbank en Correctionele rechtbank); het begrip huwelijk omschrijven; het belang van de het huwelijk aantonen via het huwelijkscontract (afspraken, regularisatie in de samenleving); het begrip huwelijkscontract omschrijven; soorten huwelijkscontracten omschrijven, vergelijken en evalueren; de rol van de notaris m.b.t. het huwelijkscontract duiden; de rechten en de plichten van echtgenoten en kinderen opsommen en omschrijven; mogelijk te nemen maatregelen verduidelijken bij het niet nakomen van de plichten met echtscheiding als gevolg; verschillende soorten echtscheidingen, procedures en gevolgen t.a.v. goederen, kinderen en de personen zelf verduidelijken; Rechten en plichten Goederen Persoon (hoede en bewakingsrecht) School Strafrecht - Rechtbanken Het huwelijk Begrip Belang Hoofdverplichtingen Vereisten Beletsels Formaliteiten Huwelijkscontracten Belang (afspraken, regularisatie in de samenleving) Soorten Rol van de notaris Relatie ouders/kinderen rechten en plichten van elk Huwelijksproblemen Echtscheiding Op grond van bepaalde feiten Feitelijke scheiding van 2 jaar Onderlinge toestemming

9 TSO 3e graad Boekhouden-Informatica 8 Voorwaarden, procedures en gevolgen Cursief = facultatief de andere samenlevingsvormen buiten het huwelijk opsommen en bondig omschrijven; de huwelijksvermogenstelsels praktijkgericht bespreken; te vervullen formaliteiten bij wijziging van het huwelijksstelsel omschrijven (bondig); basisbegrippen van de familiale erfregeling omschrijven en toelichten; het erfrecht van de langstlevende echtgenoot schetsen in relatie tot de afstammelingen; de mogelijkheid van het al dan niet aanvaarden van een nalatenschap verduidelijken; de schenking onderscheiden van het testament, met aandacht voor het voorbehouden erfdeel en de legaten Andere samenlevingsvormen buiten het huwelijk Huwelijksvermogensrecht Huwelijksvermogenstelsels De praktijk Wettelijk stelsel Scheiding van goederen Gemeenschap van goederen Formaliteiten bij wijziging van huwelijksstelsel Erfrecht Basisbegrippen Erfrecht van de langstlevende echtgenoot in relatie tot de afstammelingen vruchtgebruik (Niet-) Aanvaarding van de erfenis Testament versus schenking voorbehouden erfdeel legaten 3 het juridisch begrip goed omschrijven, de indeling van de goederen (voornamelijk roerende en onroerende goederen) schetsen en met voorbeelden illustreren; het belang van het onderscheid roerend en onroerend goed toelichten en met voorbeelden verklaren; het begrip eigendomsrecht verklaren; 3 Zakenrecht 3.1 Goederen Begrip Indeling Roerende goederen en onroerende goederen Lichamelijke en onlichamelijke goederen Belang van onderscheid roerende/onroerende goederen

10 TSO 3e graad Boekhouden-Informatica Eigendomsrecht Begrip 4 wijzen van verkrijging van eigendom opsommen en illustreren met voorbeelden (eigendomsverkrijging ten bezwarende titel wordt later meer uitgebreid behandeld bij het hoofdstuk over verbintenissen en contracten); de splitsing van eigendom toelichten; de beperkingen van eigendom (onteigening, erfdienstbaarheden en voorschriften) omschrijven en met voorbeelden illustreren; de begrippen omschrijven en het onderscheid tussen vruchtgebruik en naakte eigendom verduidelijken. het begrip verbintenis omschrijven en met concrete voorbeelden toelichten; de bronnen van verbintenissen opsommen, bondig omschrijven en met voorbeelden illustreren; de modaliteiten hoofdelijkheid en deelbaarheid verklaren aan de hand van een voorbeeld; de voornaamste gevolgen van verbintenissen beknopt en schematisch bespreken; Wijzen van verkrijging (o.a. testament, erfopvolging, schenking, overdracht, bezit, overeenkomst, natrekking, verkrijgende verjaring) Splitsing Beperkingen Onteigening Erfdienstbaarheden Voorschriften Vruchtgebruik naakte eigendom 4 Verbintenissen 4.1 Begrip 4.2 Bronnen Wet Contract Oneigenlijk contract Onrechtmatige daad 4.3 Modaliteiten Hoofdelijkheid Deelbaarheid 4.4 Voornaamste gevolgen van verbintenissen Gevolgen van verbintenissen uit contracten

11 TSO 3e graad Boekhouden-Informatica 10 de oorzaken van het tenietgaan van een verbintenis opsommen en summier omschrijven aan de hand van voorbeelden; Gevolgen van verbintenissen uit onrechtmatige daden 4.5 Tenietgaan van verbintenissen Betaling 5 de schriftelijke en niet-schriftelijke bewijsmiddelen in het burgerlijk recht opsommen, omschrijven en de waarde van deze bewijsmiddelen praktijkgericht bespreken. de inleidende begrippen rond contracten omschrijven en hanteren; de contracten op verschillende wijzen indelen en de onderdelen toelichten en verduidelijken met een voorbeeld; Kwijtschelding van schuld Schuldvernieuwing Schuldvergelijking Schuldvermenging Verlies van de zaak Verjaring 4.6 Bewijs begrippen praktijkgerichte benadering Schriftelijke bewijsmiddelen Authentieke akte Onderhandse akte Andere geschriften (zoals agenda's, briefwisseling, e.d.) Niet-schriftelijke bewijsmiddelen Bekentenis Getuigen Vermoeden Eed 5 Courante contracten 5.1 Inleidende begrippen 5.2 Indeling van contracten Eenzijdige versus wederkerige contracten

12 TSO 3e graad Boekhouden-Informatica 11 de grondbeginselen van contracten concreet toelichten; geldigheidsvereisten van contracten concreet toelichten; het koopcontract omschrijven; de geldigheidsvereisten concretiseren; de vormvereisten omschrijven en het bewijs aantonen; de verplichtingen van koper en verkoper omschrijven; een concreet koopcontract beoordelen op vorm en geldigheid; het huurcontract omschrijven; het onderscheid tussen huur van diensten en huur van goederen verduidelijken; Contracten onder bezwarende titel versus vrijgevigheid Gewone contracten versus plechtige contracten Vergeldende contracten versus kanscontracten Benoemde contracten versus niet-benoemde contracten Hoofdcontracten versus bijcontracten 5.3 Grondbeginselen Wilsautonomie Consensualisme Contract als wet Goede trouw 5.4 Geldigheidsvereisten Toestemming Bekwaamheid Voorwerp Oorzaak 5.5 Specifieke contracten Koopcontract Omschrijving Geldigheidsvereisten Vormvereisten - Bewijs Verplichtingen van de verkoper Levering en vrijwaring Verplichtingen van de koper Beoordeling van een concreet koopcontract

13 TSO 3e graad Boekhouden-Informatica 12 de woninghuurwet duiden; het toepassingsgebied van de woninghuurwet omschrijven; de noodzaak van een registratie van het huurcontract verduidelijken; plaatsbeschrijving als element van een huurcontract verduidelijken en concretiseren; de noodzaak van verzekeringen, opgenomen in het huurcontract, verwoorden in functie van de partijen; het belang van een waarborg en de daarbij horende geblokkeerde rekening verduidelijken; het mechanisme van huurindexering verduidelijken en toepassen; de duur en het einde van het huurcontract beoordelen op basis van de reglementering terzake; verplichtingen van huurder en verhuurder opsommen, omschrijven en evalueren; een concreet huurcontract evalueren; de begrippen lastgeving en bewaargeving omschrijven en met concrete voorbeelden illustreren; het begrip en de kenmerken van de lening omschrijven; het begrip en de kenmerken van een bruiklening en een verbruiklening omschrijven; het onderscheid tussen een bruiklening en een verbruiklening concretiseren; de hypothecaire lening begripsmatig omschrijven en de Huurcontract Omschrijving Onderscheid goederen en diensten Woninghuurwet Toepassingsgebied Contract en huurwet begrippen bijzonderheden (registratie, plaatsbeschrijving, verzekeringen, waarborg en geblokkeerde rekening, huurindexering, duur en einde van het contract) Verplichtingen van huurder en verhuurder Beoordeling van een concreet huurcontract Lastgeving en de bewaargeving: begrippen Lening Begrippen en kenmerken Bruiklening begrip en kenmerken

14 TSO 3e graad Boekhouden-Informatica 13 voorwaarden en de gevolgen opsommen en bespreken; de koop op afbetaling begripsmatig omschrijven en de kenmerken verduidelijken. 6 zekerheden begripsmatig omschrijven; het onderscheid duiden tussen persoonlijke en zakelijke zekerheden; de borgstelling omschrijven en concretiseren aan de hand van een voorbeeld; aantonen dat de borgstelling een eenzijdig contract is; de voorwaarden van de borgstelling verduidelijken; de gevolgen van de borgstelling tussen schuldeiser en borg en tussen schuldenaar en borg verduidelijken; het begrip pandgeving omschrijven en illustreren met voorbeelden; het bewijs van een pandgeving tussen de partijen en t.o.v. derden verduidelijken; de rechten van de pandhouder verduidelijken; het begrip hypotheek omschrijven; de geldigheidsvereisten van de hypotheek opsommen en Verbruiklening begrip en kenmerken onderscheid met bruiklening Hypothecaire lening Begrip Voorwaarden Gevolgen Koop op afbetaling Begrip Kenmerken 6 Zekerheden 6.1 Begrip 6.2 Persoonlijke en zakelijke zekerheden 6.3 Borgstelling Begrip - aard van het contract Voorwaarden Gevolgen van de borgstelling Tussen de schuldeiser en de borg Tussen de schuldenaar en de borg 6.4 Pandgeving Begrip Bewijs Rechten van de pandhouder 6.5 Hypotheek Begrip

15 TSO 3e graad Boekhouden-Informatica 14 Deel B 1 verduidelijken; de rechten van de schuldeiser (hypotheekverkrijger) opsommen en verduidelijken; de belangrijkheid van de openbaarheid (door inschrijving) van de hypotheek aantonen; de gevolgen van een hypotheekcontract voor de partijen en voor derden bespreken; het begrip voorrecht omschrijven; soorten voorrechten noemen; de rangorde van voorrechten verklaren; verschillen tussen voorrecht en hypotheek opsommen. het begrip handelsrecht omschrijven; de bestaansredenen van het handelsrecht verduidelijken; de kenmerken van het handelsrecht toelichten Geldigheidsvereisten Rechten van de schuldeiser Inschrijving van de hypotheek openbaarheid Gevolgen van het hypotheekcontract voor de partijen en derden 6.6 Voorrecht Begrip Soorten Rangorde Verschillen tussen een hypotheek en een voorrecht Deel B: Handelsrecht 1 Situering 1.1 Begrip 1.2 Bestaansredenen 1.3 Kenmerken 2 het begrip kooplieden omschrijven; de wettelijk voorziene voorwaarden voor de kooplieden opsommen en verduidelijken (wie kan handel drijven); advies- en steunmaatregelen voor startende handelaars opzoeken; de daden van koophandel onderscheiden en verduidelijken; de verplichtingen van de handelaar opsommen, omschrijven en 2 Kooplieden en daden van koophandel 2.1 Kooplieden Begrip Voorwaarden 2.2 Startende handelaars: adviezen - steunmaatregelen (schematisch) 2.3 Daden van koophandel 2.4 Verplichtingen van de handelaar

16 TSO 3e graad Boekhouden-Informatica 15 toelichten; verwijzen naar andere (deel)vakken voor wat betreft de fiscale en sociale verplichtingen; Ondernemingsnummer - Kruispuntbank voor ondernemingen - Ondernemingsloketten Huwelijksstelsel Boekhouding Financiële rekening Fiscale en sociale verplichtingen de rechten van de handelaar opsommen en verduidelijken; de vereisten i.v.m. de wetgeving op de handelsvestigingen opzoeken en beknopt weergeven; opzoeken welke vergunningen nodig zijn voor (ver)bouwen en welke instanties de nodige informatie verschaffen milieuverplichtingen opzoeken. 2.5 Rechten van de handelaar Rechtbank van koophandel Bescherming tegen oneerlijke concurrentie Gerechtelijk akkoord 2.6 Vestigingswet 2.7 Wet op ruimtelijke ordening en stedenbouw (bouwen en verbouwen) - Instanties en vergunningen 2.8 Milieuwetgeving 3 het verschil in bewijsvoering bij handelaar en niet-handelaar weergeven; de schriftelijke bewijsmiddelen opsommen, omschrijven en evalueren; het belang van het al dan niet aanvaarden van handelsdocumenten als zijnde conform en het gevaar van de stilzwijgende aanvaarding aantonen; 3 Bewijs van handelsverbintenissen 3.1 Relatie met het burgerlijk recht verschil in bewijsvoering 3.2 Schriftelijke bewijsmiddelen Akten Handelsdocumenten Stilzwijgende aanvaarding Boekhouding Briefwisseling

17 TSO 3e graad Boekhouden-Informatica 16 de niet-schriftelijke bewijsmiddelen opsommen, omschrijven en evalueren. 3.3 Niet-schriftelijke bewijsmiddelen Getuigen Vermoeden Eed Bekentenis 4 de begrippen van en in een verzekeringscontract en m.b.t. de partijen omschrijven; de verzekeringen indelen in verzekering van schade en verzekering van personen en deze groepen beschrijven; de typische begrippen franchise en evenredigheidsregel noemen, omschrijven en illustreren met voorbeelden; de procedure voor het tot stand komen van een verzekeringscontract beschrijven; de geldigheidsvereisten van het verzekeringscontract noemen en verduidelijken; verplichtingen en rechten van de partijen omschrijven; de risicodekking binnen de brandverzekering toelichten en de verzekerde waarde bepalen; 4 Handelscontracten 4.1 Verzekeringscontract Begrippen Met betrekking tot het contract Met betrekking tot de partijen Indeling verzekeringen Verzekering van schade Franchise Evenredigheidsregel Verzekering van personen Totstandkoming van het verzekeringscontract procedure Geldigheidsvereisten Verplichtingen en rechten van de partijen Soorten verzekeringen Brandverzekering

18 TSO 3e graad Boekhouden-Informatica 17 aan de hand van een concrete polis de algemene en de bijzondere voorwaarden van een brandverzekering beknopt verduidelijken; het belang omschrijven van de opgesomde B.A.-verzekeringen en mogelijke dekkingen toelichten a.d.h.v. voorbeelden; het toepassingsgebied en de algemene en bijzondere voorwaarden van de verzekering BA-motorrijtuigen toelichten a.d.h.v. een modelpolis; de verzekeringsplicht bij een verzekering BA-motorrijtuigen duiden; bijkomende verzekeringen inzake motorrijtuigen opsommen en omschrijven; de aangifte van een ongeval concretiseren aan de hand van het aanrijdingsformulier; het nut en de eventuele verplichting van de rechtsbijstandsverzekering omschrijven; het nut en de voordelen van een levensverzekering omschrijven; het bestaan van speciale organismen m.b.t. verzekeringen toelichten; de mogelijkheden waardoor een verzekeringscontract kan eindigen opsommen en bondig omschrijven; Risicodekking Bepaling van de verzekerde waarde Polis algemene en bijzondere voorwaarden Aansprakelijkheidsverzekering - belang BA familie Dekking BA beroep Dekking BA motorrijtuigen Dekking Polis toepassingsgebied algemene en bijzondere voorwaarden Verzekeringsplicht Bijkomende verzekeringen Aangifte van ongeval Rechtsbijstandverzekering - nut Levensverzekering nut voordelen Speciale organismen m.b.t. verzekeringen CIA Controledienst voor Verzekeringen Gemeenschappelijk Waarborgfonds

19 TSO 3e graad Boekhouden-Informatica 18 de handelshuur omschrijven en het onderscheid met de woninghuur toelichten; de pacht omschrijven en de specifieke kenmerken verduidelijken; de betekenis van een handelspand omschrijven en het verband leggen met een gewoon pand; de betekenis van het vervoerscontract omschrijven en de relatie met het koopcontract duiden Einde van het verzekeringscontract 4.2 Handelshuur Begrippen Onderscheid met een woninghuurcontract 4.3 Pacht Begrip Specifieke kenmerken 4.4 Handelspand betekenis verband met het gewoon pand 4.5 Vervoerscontract betekenis relatie met het koopcontract 5 begrippen m.b.t. gerechtelijk akkoord en faillissement omschrijven; de mogelijkheden schetsen om een faillissement te vermijden; de omstandigheden verduidelijken waarbinnen een gerechtelijk akkoord mogelijk is; het verloop van de procedure schematisch voorstellen en van commentaar voorzien; de mogelijkheid van uitstel van betaling duiden; aantonen dat de oorzaken van een faillissement van diverse aard zijn (wanbeheer, onbekwaamheid, enz.); de drie voorwaarden omschrijven waarop het openen van een faillissement steunt; verduidelijken wie een faillissement kan aanvragen en welke rechtbank bevoegd is; 5 Gerechtelijk akkoord en faillissement 5.1 Begrip en achtergrond 5.2 Vermijden van het faillissement Gerechtelijk akkoord Omstandigheden Schematische voorstelling van de procedure Uitstel van betaling 5.3 Oorzaken van faillissement 5.4 Opening van het faillissement Voorwaarden Mogelijke aanvragers

20 TSO 3e graad Boekhouden-Informatica 19 6 aantonen dat een faillissement wordt uitgesproken door de Rechtbank van Koophandel op basis van een vonnis (juridische procedure) (op basis van een praktijkgeval); het belang aantonen van de bepaling van de verdachte periode; de overige elementen uit het vonnis bespreken (aanstelling curator en rechter-commissaris, verzegeling, publicatie) (op basis van een praktijkgeval); de gevolgen van het faillissement beschrijven voor de schuldenaar en de schuldeiser en de betekenis duiden van het huwelijkscontract van de schuldenaar; de werkzaamheden van de curator bij het beheer van het faillissement verduidelijken; de sluiting van het faillissement verduidelijken; omschrijven wat de betekenis is van een eenvoudige en bedrieglijke bankbreuk en de gevolgen ervan verduidelijken; een omschrijving geven van eerherstel/verschoonbaarheid en van de voorwaarden waaraan een gefailleerde moet voldoen om al zijn rechten terug te bekomen. de Wet op de Handelspraktijken en op de voorlichting en bescherming van de consument opzoeken en het nut aangeven; de onderwerpen van de Wet op de Handelspraktijken en op de voorlichting en bescherming van de consument toelichten met Bevoegde rechtbank Vonnis van het faillissement Rechtbank van koophandel Verdachte periode Curator en rechter-commissaris Verzegeling Publicatie in dagbladen en Belgisch Staatsblad Gevolgen van het faillissement Gevolgen voor de persoon van de schuldenaar Gevolgen voor het vermogen van de schuldenaar Gevolgen voor de schuldeisers Link met huwelijkscontract van schuldenaar Beheer van het faillissement Sluiting van het faillissement 5.4. Eenvoudige en bedrieglijke bankbreuk Betekenis Gevolgen 5.5 Eerherstel - Verschoonbaarheid Begrip Voorwaarden 6 Bijzondere reglementeringen 6.1 Wet op de handelspraktijken en de voorlichting en bescherming van de consument nut - indeling - toelichting Prijs- en hoeveelheidaanduidingen

21 TSO 3e graad Boekhouden-Informatica 20 voorbeelden; de speciale reglementering i.v.m. openingstijden opzoeken en toepassen in concrete gevallen; de wet op de auteursrechten opzoeken en de essentie weergeven; de betekenis en de vereisten van softwarelicenties kort toelichten; inzien dat elke vorm van kopiëren een inbreuk kan betekenen op het auteursrecht; verduidelijken dat door de wet op de privacy bestanden moeten worden aangegeven en wat men moet doen om aan de verplichtingen te voldoen (essentie); de rechten van de particulier m.b.t. bestanden verduidelijken Etikettering Misleidende reclame Vergelijkende reclame Reclame voor producten schadelijk voor de gezondheid Solden Uitverkoop Tijdelijke promoties Verkoop met verlies Afgedwongen verkoop Gezamenlijk aanbod van goederen of diensten Verkoop buiten de winkelruimte van de verkoper Verkoop op afstand Kettingbrieven 6.2 Openingstijden Wekelijkse rustdag, zondagsrust en openingstijden Nachtwinkels 6.3 Auteursrechten Inhoud van de wet Organisaties (o.a. SABAM) die de auteurs verdedigen Softwarelicenties betekenis en vereisten Kopiëren 6.4 Wet op de privacy i.v.m. bestanden Inhoud van de wet (essentie) verplichtingen Rechten van de particulier

22 TSO 3e graad Boekhouden-Informatica 21 SOCIALE WETGEVING 1e jaar: 2 lestijden/week 2e jaar: 1 lestijd/week de sociale wetgeving situeren in de dagelijkse bedrijvigheden van de mens; de historische achtergronden van de sociale wetgeving beknopt schetsen; de bedoelingen van de wetgever verwoorden. het overlegmodel in België duiden en schematisch en chronologisch voorstellen; op federaal niveau de rol van de NAR en de CRB schetsen; de betekenis, de inhoud, het ontstaan en de gevolgen van interprofessionele akkoorden en van CAO's beschrijven; de deelnemers aan het overleg op federaal niveau noemen en omschrijven; 1 Situering van de sociale wetgeving 1.1 Situering van de sociale wetgeving 1.2 Historiek van de sociale wetgeving 1.3 Doel van de sociale wetgeving 2 Collectieve arbeidsverhoudingen Het overlegmodel chronologie rol 2.1 Federaal niveau Nationale Arbeidsraad Centrale Raad voor het Bedrijfsleven Interprofessionele akkoorden CAO Betekenis Inhoud Ontstaan en gevolgen Deelnemers Verbond van Belgische Ondernemingen Vakbonden Overheid

23 TSO 3e graad Boekhouden-Informatica 22 op gewestelijk vlak de rol van de SERV en het VESOC schetsen en de deelnemers noemen en omschrijven; op sectorniveau de rol van de paritaire comités schetsen en de betekenis, de inhoud, het ontstaan en de gevolgen van de CAO beschrijven; de deelnemers aan het overleg op sectorniveau noemen en omschrijven; op ondernemingsniveau de rol van de ondernemingsraad en het Comité voor Preventie en Bescherming op het werk schetsen; de deelnemers aan het overleg op ondernemingsniveau noemen en omschrijven. de samenstelling en de functie van de arbeidsrechtbank en het arbeidshof omschrijven. 2.2 Gewestelijk niveau Sociaal-Economische Raad van Vlaanderen Vlaams Economisch en Sociaal Overlegcomité Deelnemers Vlaams Economisch Verbond Vakbonden Overheid 2.3 Sectorniveau Paritaire comités CAO Betekenis Inhoud Ontstaan en gevolgen Deelnemers Sectororganisaties werkgevers Vakcentrales 2.4 Ondernemingsniveau Ondernemingsraden betekenis Comité voor Preventie en Bescherming op het werk betekenis Deelnemers Werkgever Syndicale afvaardiging 3 Arbeidsrechtbank Arbeidshof 3.1 Samenstelling

24 TSO 3e graad Boekhouden-Informatica Functie de geleidelijke verdwijning van het onderscheid tussen arbeiders en bedienden becommentariëren; de contactuele en overige elementen in een AO opsommen en omschrijven; de AO voor onbepaalde duur begripsmatig omschrijven; de bepalingen in de AO voor onbepaalde duur verduidelijken, de regelgeving opzoeken en met eenvoudige voorbeelden illustreren, met nadruk op de schorsing en het einde van de overeenkomst; waar nodig het onderscheid maken tussen arbeiders en bedienden; 4 Arbeidsovereenkomsten (AO) 4.1 Arbeidsovereenkomst voor arbeiders en bedienden Vervaging en verdwijning van het onderscheid Contractuele elementen in de AO Toestemming Bekwaamheid Voorwerp Oorzaak Overige elementen van de AO Doel Loon als tegenprestatie van arbeid Gezagsverhouding tussen de partijen AO voor onbepaalde duur voor arbeiders en bedienden Begrip Vormvereisten en bewijs Beding van proeftijd Concurrentiebeding Schorsing van de AO begrippen regelgeving Overmacht Niet (tijdig) aanvatten of voortzetten van het werk Jaarlijkse vakantie Moederschaprust Vorming

25 TSO 3e graad Boekhouden-Informatica 24 Politiek verlof Kort verzuim de verschillende wijzen beschrijven waarop de AO voor onbeperkte duur kan eindigen; ingeval van opzegging van de AO voor onbeperkte duur, de nodige gegevens opzoeken om een concreet probleem op te lossen; waar nodig het onderscheid maken tussen arbeiders en bedienden; de AO voor bepaalde duur begripsmatig omschrijven en de vormvereisten en het bewijs omschrijven; verduidelijken waarom een AO voor bepaalde duur omgezet wordt in een AO voor onbepaalde duur bij opeenvolgende overeenkomsten; voor de AO voor bepaalde duur de wijzen van einde van de overeenkomst omschrijven; de AO voor een duidelijk omschreven werk begripsmatig Arbeidsongeschiktheid (schorsing, rechten en plichten van de partijen, gewaarborgd loon) Ouderschapsverlof Verlof om dwingende redenen Verlof zonder wedde (conventionele schorsing) Technische stoornis Slecht weer Gebrek aan werk Einde van de AO voor onbeperkte duur Beëindiging in onderling akkoord Gerechtelijke ontbinding Ontbindende voorwaarde Overmacht Opzegging opzeggingstermijn Ontslag om dringende redenen Dood van werknemer of werkgever AO voor bepaalde duur Begrip Vormvereisten en bewijs Opeenvolgende overeenkomsten Einde van de AO voor bepaalde duur

26 TSO 3e graad Boekhouden-Informatica 25 omschrijven en de vormvereisten en het bewijs omschrijven; voor de AO voor een duidelijk omschreven werk de wijzen van einde van de overeenkomst omschrijven; het belang en het beschermend aspect van de arbeidsovereenkomsten aantonen; enkele alternatieve systemen van tewerkstelling situeren in de toenemende personeelsflexibilisering, omschrijven en de kenmerken toelichten; het specifieke karakter van het leercontract toelichten; enkele steunmaatregelen en tegemoetkomingen bij aanwerving van personeel opzoeken; aantonen dat er nog andere arbeidsovereenkomsten zijn buiten deze voor arbeiders en bedienden, informatie daaromtrent opzoeken en daarover rapporteren. het begrip arbeidsreglement omschrijven en de inhoud van een arbeidsreglement becommentariëren; het begrip loon, het recht op loon, de hoogte van het loon, het overheidsingrijpen op dit loon en de beschermende maatregelen AO voor een duidelijk omschreven werk Begrip Vormvereisten en bewijs Einde van de AO voor een duidelijk omschreven werk Bijzondere wijzen van einde van de AO Sluiting van de onderneming Collectief ontslag Overdracht van de onderneming Beschermend aspect van de AO belang Alternatieve systemen van tewerkstelling (b.v. deeltijdse arbeid, uitzendarbeid, stage voor jongeren) Begrippen Kenmerken Leercontracten Aanwerving van personeel Steunmaatregelen Tegemoetkomingen 4.2 Andere arbeidsovereenkomsten (b.v. de overeenkomst voor tewerkstelling van studenten) 5 Reglementering van de arbeid 5.1 Het arbeidsreglement Begrip Inhoud

27 TSO 3e graad Boekhouden-Informatica 26 omschrijven; 5.2 Wettelijke bescherming van de lonen Het begrip loon Recht op loon Hoogte van het loon het begrip arbeidsduur omschrijven en, gekoppeld aan arbeidsduurgrenzen, overwerk en inhaalrust, verduidelijken; begrip en reglementering van nachtarbeid, zondagsrust, wettelijke feestdagen, jaarlijkse vakantie omschrijven; Overheidsingrijpen Afvlakking van het indexeringsmechanisme Vrijwaring van het concurrentievermogen van het land Beschermende maatregelen Munt Wijze van betaling loon in natura Frequentie en tijdstip van betaling van het loon Plaats van betaling afrekening aan wie wordt betaald Wettelijke inhoudingen op het loon loonbeslag 5.3 Arbeidsduur Begrip Arbeidsduurgrenzen overwerk inhaalrust 5.4 Nachtarbeid Begrip Reglementering uitzonderingen 5.5 Zondagsrust Begrip Reglementering 5.6 Wettelijke feestdagen

28 TSO 3e graad Boekhouden-Informatica 27 de specifieke reglementering voor vrouwenarbeid en de bijzondere beschermingsmaatregelen duiden en omschrijven; aangeven waarom en hoe jongeren dienen beschermd te worden; de gelijkheid man/vrouw situeren in de huidige maatschappij; de reglementering inzake studentenarbeid opzoeken en erover rapporteren; de toepassing van de wet op het welzijn nl. gezondheid, veiligheid en hygiëne illustreren. de algemene organisatie van de R.S.Z. schematisch weergeven; de functie van de RSZ kaderen in het maatschappelijk leven; de R.S.Z.-bijdragen door patroon en werknemer opzoeken, toelichten voor gebruik in een loonberekening en de inning van Begrip Reglementering 5.7 Jaarlijkse vakantie Begrip Reglementering 5.8 Vrouwen- en jeugdarbeid Jongerenarbeid Vrouwenarbeid Verbod op ondergrondse arbeid Bescherming van het moederschap Zwangerschaps- en bevallingsrust Bescherming tegen ontslag Bescherming tegen bepaalde werkzaamheden 5.9 Gelijkheid man/vrouw 5.10 Studentenarbeid reglementering 5.11 Het welzijnsbeleid: oa. gezondheid, veiligheid en hygiëne op het werk 6 Sociale Zekerheid 6.1 De Rijksdienst voor Sociale Zekerheid Algemene organisatie Schema Functie van de RSZ Financiering van de RSZ Bijdragen Inning

29 TSO 3e graad Boekhouden-Informatica 28 de bijdragen door de staat beschrijven; opzoeken en verduidelijken hoe de RSZ gefinancierd wordt; het belang en het doel van elke sector van de RSZ omschrijven; de organisatie van de uitbetalingen, de instellingen en organismen van de sectoren van de RSZ toelichten. de belangrijkste sociale rechten en verplichtingen aangeven van de zelfstandige (in hoofd- en bijberoep), echtgeno(o)t(e)- help(st)er; het sociaal statuut van de zelfstandige schematisch vergelijken met dat van de werknemer en evalueren; de functies van de sociale verzekeringskassen omschrijven; de dienstverlening van een sociaal secretariaat omschrijven. de begrippen i.v.m. loon- en salarisberekeningen toelichten; de inhoudingen inzake RSZ en bedrijfsvoorheffing opzoeken; alle berekeningen i.v.m. de inhoudingen van RSZ en bedrijfsvoorheffing, loonsoverdracht en -beslag, overuren uitvoeren; het nettoloon of -salaris en de werkgeversbijdrage berekenen; de resultaten van de loon- en salarisberekeningen in overzichtelijke loon- en salarisstaten plaatsen; voorbeelden geven van andere personeelskosten Overheidssubsidies Bijzondere ontvangsten 6.2 De sectoren de RSZ Belang en doel van elke sector Organisatie van de uitbetalingen Instellingen of organismen 7 De zelfstandige 7.1 Sociaal statuut rechten en plichten Zelfstandige in hoofdberoep Zelfstandige in bijberoep Echtgeno(o)t(e) help(st)er Verschillen tussen werknemer en zelfstandige schema 7.2 Sociale verzekeringskassen functies 7.3 Sociaal secretariaat dienstverlening 8 De personeelskosten 8.1 Loon- en salarisberekening Begrippen Inhoudingen voor RSZ en bedrijfsvoorheffing Berekening van inhoudingen en van nettoloon- en salaris Werkgeversbijdrage RSZ berekening Loonsoverdracht en beslag Bepaling en vergoeding van overuren Opmaak van een loon- en salarisstaat 8.2 Andere personeelskosten

30 TSO 3e graad Boekhouden-Informatica 29 het doel van de wetgeving i.v.m. de werkloosheid en de algemene organisatie van de sector beknopt toelichten; de toelaatbaarheidsvoorwaarden en de toekenningsvoorwaarden voor een werkloosheidsvergoeding opsommen en bespreken; werkloosheidsuitkeringen en de speciale regeling voor jongeren opzoeken en bespreken; de uitbetalingsorganismen van de werkloosheidsvergoedingen noemen en omschrijven. 9 De werkloosheidsvergoeding 9.1 Doel van de wetgeving 9.2 Algemene organisatie 9.3 Rechthebbenden toelaatbaarheidsvoorwaarden Op basis van arbeid wachttijd arbeidsdagen Op basis van studies of leertijd 9.4 Toekenningsvoorwaarden Zonder arbeid zijn Zonder loon zijn Onvrijwillig zonder arbeid zijn Beschikbaar zijn voor de arbeidsmarkt Als werkzoekende ingeschreven zijn en blijven Arbeidsgeschikt zijn Leeftijd In België verblijven Zich aan controle onderwerpen 9.5 Werkloosheidsuitkeringen speciale voorwaarden voor jongeren

31 TSO 3e graad Boekhouden-Informatica Uitbetalingsinstellingen vakbonden Hulpkas voor Werkloosheidsuitkeringen het doel van de wetgeving i.v.m. de ziekte- en invaliditeitsverzekering en de organisatie van de sector beknopt toelichten; verduidelijken dat de ziekteverzekering betrekking heeft op ziektekosten en arbeidsongeschiktheid; terugbetaalbare ziektekosten opsommen en de begrippen omschrijven; de rechthebbenden, de toekenningsvoorwaarden en de rol van de mutualiteit schetsen t.a.v. de ziektekosten; de vergoedingen in het kader van de ziekteverzekering opzoeken, berekenen en toelichten; inhoud en begrippen m.b.t. de ziekteverzekering/arbeidsongeschiktheid omschrijven; de rechthebbenden, de toekenningsvoorwaarden en de tussenkomst van de mutualiteit beschrijven; de algemene uitkeringen, de moederschapsuitkering en de begrafeniskosten opzoeken en toelichten; de kostenbeheersing in de ziekte- en invaliditeitsverzekering duiden. 10 De ziekte- en invaliditeitsverzekering 10.1 Doel van de wetgeving 10.2 Organisatie van de sector 10.3 Ziekteverzekering ziektekosten Inhoud en begrippen Rechthebbenden Toekenningsvoorwaarden Vergoedingen berekening Mutualiteit rol 10.4 Ziekteverzekering arbeidsongeschiktheid Inhoud en begrippen Rechthebbenden Toekenningsvoorwaarden Algemene uitkeringen Moederschapsuitkering Begrafeniskosten Mutualiteit rol 10.5 Kostenbeheersing in de ziekte- en invaliditeitsverzekering

32 TSO 3e graad Boekhouden-Informatica Het werknemerspensioen het doel van de wetgeving i.v.m. de pensioenen en de organisatie van de sector beknopt toelichten; 11.1 Doel van de wetgeving 11.2 Organisatie van de sector de toekenningsvoorwaarden, de rechthebbenden en de vergoedingen voor een rustpensioen en een overlevingspensioen 11.3 Toekenningsvoorwaarden Rechthebbende toelichten; Berekeningswijze Vergoedingen het rustpensioen, het overlevingspensioen, het vakantiegeld en Rustpensioen het gewaarborgd inkomen voor bejaarden opzoeken en berekenen; Overlevingspensioen de procedures voor het bekomen van een rust- of 11.4 Vakantiegeld overlevingspensioen toelichten; 11.5 Gewaarborgd inkomen voor bejaarden de uitbetalingsinstelling voor het rust- en overlevingspensioen 11.6 Procedures aanduiden en toelichten Uitbetalingsinstelling Rijksdienst voor Pensioenen het doel van de wetgeving i.v.m. de gezinsvergoeding en de organisatie van de sector beknopt toelichten; de toekenningsvoorwaarden voor gezinsvergoedingen opsommen en toelichten; de rechthebbenden voor gezinsbijslag situeren; 12 De gezinsbijslag 12.1 Doel van de wetgeving 12.2 Organisatie van de sector 12.3 Toekenningsvoorwaarden 12.4 Rechthebbenden Op grond van beroepsarbeid

33 TSO 3e graad Boekhouden-Informatica 32 omschrijven welke kinderen recht geven op gezinsbijslag; Op grond van vroegere beroepsarbeid Op grond van sociale situatie 12.5 Rechtgevende kinderen Band tussen rechthebbende en rechtgevend kind Leeftijd Plaats van opvoeding 12.6 Bedrag van de gezinsbijslag het bedrag van de kinderbijslag, het kraamgeld en de adoptiepremie opzoeken; de uitbetalingsorganismen aanduiden en toelichten. het doel van de wetgeving i.v.m. de jaarlijkse vakantie voor werknemers en de organisatie van de sector beknopt toelichten; het aantal vakantiedagen voor werknemers bepalen. het nettovakantiegeld voor werknemers en het nettovakantiegeld bij het beëindigen van een arbeidsovereenkomst berekenen (na het opzoeken van de gegevens); de speciale regeling voor jongeren omschrijven; de uitbetalingsregeling voor het jaarlijkse vakantiegeld schetsen en de uitbetalingsinstelling noemen. het begrip arbeidsongeval omschrijven; Kinderbijslag Kraamgeld en adoptiepremie 12.7 Uitbetalingsinstellingen (afhankelijk van werkgever) Rijksdienst voor Kinderbijslag voor Werknemers 13 De jaarlijkse vakantie voor werknemers 13.1 Doel van de wetgeving 13.2 Organisatie van de sector 13.3 Dagen en vergoeding Bepalen van het aantal vakantiedagen voor werknemers Berekening van het netto vakantiegeld voor werknemers Berekening van het netto vakantiegeld bij het beëindigen van een arbeidsovereenkomst 13.4 Speciale regeling voor jongeren 13.5 Uitbetalingsregeling en -instelling 14 De arbeidsongevallen en de beroepsziekten 14.1 Arbeidsongeval begrip

34 TSO 3e graad Boekhouden-Informatica 33 het doel van de wetgeving i.v.m. arbeidsongevallen, de historische evolutie en de organisatie van de sector beknopt toelichten; de toekenningsvoorwaarden voor een vergoeding van een arbeidsongeval toelichten. de vergoedingen van een arbeidsongeval berekenen verschillende situaties, na het opzoeken van de noodzakelijke gegevens; Doel van de wetgeving historische evolutie Organisatie van de sector Toekenningsvoorwaarden Berekening van de vergoedingen Bij tijdelijke arbeidsongeschiktheid Bij bestendige arbeidsongeschiktheid Bij overlijden de uitbetalingsinstelling aanduiden en haar rol beschrijven; het doel van de wetgeving i.v.m. beroepsziekten, en de organisatie van de sector beknopt toelichten; de toekenningsvoorwaarden schetsen; de erkenning van een beroepsziekte duiden; de nodige informatie opzoeken aangaande de vergoeding voor de beroepsziekte en deze vergoeding bepalen; de uitbetalingsinstelling aanduiden en haar rol beschrijven. het doel van de wetgeving i.v.m. het bestaansminimum toelichten; de toekenningsvoorwaarden voor een bestaansminimum opsommen en toelichten; de procedure aangeven voor het bekomen van het bestaansminimum; het bedrag van het bestaansminimum bepalen na het opzoeken Uitbetalingsinstellingen Fonds voor Arbeidsongevallen rol 14.2 Beroepsziekte Doel van de wetgeving Organisatie van de sector Toekenningsvoorwaarden Lijst met beroepsziekten gemengd systeem Bepaling van de vergoeding Fonds voor Beroepsziekten - rol 15 De wet op het bestaansminimum 15.1 Doel van de wetgeving 15.2 Toekenningsvoorwaarden 15.3 Procedure 15.4 Bedrag en uitbetaling

35 TSO 3e graad Boekhouden-Informatica 34 van de nodige gegevens en de uitbetalingswijze toelichten. de administratieve verplichtingen van de werkgever, voorafgaand aan de aanwerving, bij de aanwerving en periodiek, toelichten; de bronnen (instellingen) van deze documenten en de documenten opzoeken. 16 Administratieve verplichtingen van de werkgever Verplichtingen, documenten en instellingen 16.1 Administratieve verplichtingen die de aanwerving voorafgaan Verplichte aansluitingen Facultatieve aanwervingen 16.2 Administratieve verplichtingen bij aanwerven van personeel Aanvragen pensioennummer Aanleggen personeelsregister Opstellen van het arbeidsreglement Opstellen arbeidsovereenkomst Opmaken individuele loonrekening 16.3 Periodieke formaliteiten Bij elke uitbetaling Maandelijks Per kwartaal

36 TSO 3e graad Boekhouden-Informatica Jaarlijks Formaliteiten bij bijzondere gebeurtenissen Ziekte en ongeval Bevalling Arbeidsongeval Overlijden van de werknemer Beëindigen van de arbeidsovereenkomst Gebrek aan werk Bereiken van de pensioenleeftijd

37 TSO 3e graad Boekhouden-Informatica 36 FISCALE WETGEVING 1e jaar: 2 lestijden/week 2e jaar: 0 lestijden/week 1 de fiscale wetgeving situeren in het geheel van het recht; het begrip begroting omschrijven; het belang van het opmaken van een begroting aantonen; een onderscheid maken tussen een federale, een gewestbegroting en een gemeenschapsbegroting; het belang van dat onderscheid aantonen; de fasen in de budgetcyclus van de federale begroting schetsen; de indeling van de federale begroting omschrijven; op basis van de laatst gepubliceerde begroting de inkomsten en uitgaven van de federale overheid ontleden en het tekort of het overschot bepalen; de schuldaflossingen van de federale overheid evalueren; het bruto- en netto te financieren saldo op de begroting bepalen; de federale schuld bepalen; de fasen in de budgetcyclus van de Vlaamse begroting schetsen; de indeling van de Vlaamse begroting omschrijven; op basis van de laatst gepubliceerde begroting de inkomsten en uitgaven van de Vlaamse overheid ontleden en het tekort of het overschot bepalen; de schuldaflossingen van de Vlaamse overheid evalueren; 1 Inleiding 1.1 Situering van de fiscale wetgeving 1.2 Begroting Begrip Belang van een begroting Soorten begroting (federale overheid gewesten gemeenschappen) Belang van het onderscheid 1.3 Federale begroting Budgetcyclus (begrotingsvoorbereiding concretisering wet uitvoering) Indeling Inkomsten en uitgaven: ontleding Schuldaflossingen Bruto en netto te financieren saldo Federale schuld 1.4 Vlaamse begroting Budgetcyclus Indeling Inkomsten en uitgaven: ontleding Schuldaflossingen

38 TSO 3e graad Boekhouden-Informatica 37 het bruto- en netto te financieren saldo op de begroting bepalen; de Vlaamse schuld of overschot bepalen. de noodzaak van belastingen aantonen; het onderscheid tussen directe en indirecte belastingen omschrijven en illustreren; het onderscheid tussen progressieve, degressieve en evenredige belastingen omschrijven. de basisprincipes van de personenbelasting (progressief klimmend aanslagtarief totaal netto-inkomen huwelijk belastingvrije sommen personen ten laste - huwelijksquotiënt) omschrijven; de belastingplichtigen aanduiden; de grondslag van de personenbelasting bepalen; de verschuldigde belasting berekenen; de aanslag van de bedrijfsinkomsten schetsen, de bedrijfsvoorheffing vaststellen met behulp van de nodige tabellen en de betaling van de bedrijfsvoorheffing schetsen; de aanslag van de roerende inkomsten schetsen, de roerende voorheffing vaststellen en de betaling van de roerende voorheffing schetsen; de aanslag van de onroerende inkomsten schetsen, de onroerende voorheffing vaststellen en de betaling van de onroerende voorheffing schetsen; Bruto en netto te financieren saldo Vlaamse schuld/overschot 2 Belastingen 2.1 Noodzakelijkheid 2.2 Directe - indirecte belastingen 2.3 Progressieve - degressieve - evenredige belastingen 3 Personenbelasting 3.1 Algemene kenmerken Basisprincipes (progressief klimmend aanslagtarief - totaal netto-inkomen - huwelijk - belastingvrije sommen - personen ten laste - huwelijksquotient) Belastingplichtigen Grondslag Verschuldigde belasting 3.2 Bondige studie van de diverse inkomstencategorieën en voorheffingen (aanslag - berekening - betaling) Bedrijfsinkomsten - Bedrijfsvoorheffing Roerende inkomsten - Roerende voorheffing Onroerende inkomsten - Onroerende voorheffing

Leerplandoelstellingen (GO!-onderwijs: 2008/062, 2008/063, 2008/065) DEEL 1 Burgerlijk recht. Inleiding tot het burgerlijk recht

Leerplandoelstellingen (GO!-onderwijs: 2008/062, 2008/063, 2008/065) DEEL 1 Burgerlijk recht. Inleiding tot het burgerlijk recht Leerplandoelstellingen (GO!-onderwijs: 2008/062, 2008/063, 2008/065) DEEL 1 Burgerlijk recht Inleiding tot het burgerlijk recht Je kan het begrip recht (in eigen woorden) omschrijven. ( 1.1) Je kan de

Nadere informatie

SECUNDAIR ONDERWIJS TSO. derde graad. eerste en tweede leerjaar. Handel. Boekhouden-informatica. WW-s. (Vervangt 2002/267)

SECUNDAIR ONDERWIJS TSO. derde graad. eerste en tweede leerjaar. Handel. Boekhouden-informatica. WW-s. (Vervangt 2002/267) SECUNDAIR ONDERWIJS Onderwijsvorm: TSO Graad: derde graad Jaar: eerste en tweede leerjaar Studiegebied: Handel Optie(s) Boekhouden-informatica Vak(ken): TV Toegepaste economie 6/3 lt/w Vakkencode: WW-s

Nadere informatie

SECUNDAIR ONDERWIJS TSO. derde graad. eerste en tweede leerjaar. Handel. Handel. WW-s. (Vervangt 2004/178)

SECUNDAIR ONDERWIJS TSO. derde graad. eerste en tweede leerjaar. Handel. Handel. WW-s. (Vervangt 2004/178) SECUNDAIR ONDERWIJS Onderwijsvorm: TSO Graad: derde graad Jaar: eerste en tweede leerjaar Studiegebied: Handel Optie(s) Handel Vak(ken): TV Toegepaste economie 6/6 lt/w Vakkencode: WW-s Leerplannummer:

Nadere informatie

TSO 3de graad optie Handel 1 Toegepaste economie (1ste jaar: 6 lestijden/week, 2de jaar: 7 lestijden/week)

TSO 3de graad optie Handel 1 Toegepaste economie (1ste jaar: 6 lestijden/week, 2de jaar: 7 lestijden/week) TSO 3de graad optie Handel 1 INHOUD Visie...2 Beginsituatie...2 Algemene doelstellingen...2 Leerplandoelstellingen / leerinhouden...4 Burgerlijk- en handelsrecht...4 Sociale wetgeving...20 Fiscale wetgeving...34

Nadere informatie

SECUNDAIR ONDERWIJS TSO. derde graad. eerste en tweede leerjaar. Handel. Secretariaat-talen. WW-s. (vervangt 2002/282)

SECUNDAIR ONDERWIJS TSO. derde graad. eerste en tweede leerjaar. Handel. Secretariaat-talen. WW-s. (vervangt 2002/282) SECUNDAIR ONDERWIJS Onderwijsvorm: TSO Graad: derde graad Jaar: eerste en tweede leerjaar Studiegebied: Handel Optie(s) Secretariaat-talen Vak(ken): TV Toegepaste economie 4/2 lt/w Vakkencode: WW-s Leerplannummer:

Nadere informatie

SECUNDAIR ONDERWIJS TSO. derde graad. eerste en tweede leerjaar. Handel. Secretariaat-talen. WW-s. (vervangt 2004/182)

SECUNDAIR ONDERWIJS TSO. derde graad. eerste en tweede leerjaar. Handel. Secretariaat-talen. WW-s. (vervangt 2004/182) SECUNDAIR ONDERWIJS Onderwijsvorm: TSO Graad: derde graad Jaar: eerste en tweede leerjaar Studiegebied: Handel Optie(s) Secretariaat-talen Vak(ken): TV Toegepaste economie 4/2 lt/w Vakkencode: WW-s Leerplannummer:

Nadere informatie

SECUNDAIR ONDERWIJS TSO. derde graad. eerste en tweede leerjaar. Handel. Handel. WW-s. (Vervangt 2002/271) (Vervangt 2002/131//1/M/SG/1/III/ /D/)

SECUNDAIR ONDERWIJS TSO. derde graad. eerste en tweede leerjaar. Handel. Handel. WW-s. (Vervangt 2002/271) (Vervangt 2002/131//1/M/SG/1/III/ /D/) SECUNDAIR ONDERWIJS Onderwijsvorm: TSO Graad: derde graad Jaar: eerste en tweede leerjaar Studiegebied: Handel Optie(s) Handel Vak(ken): TV Toegepaste economie 6/6 lt/w Vakkencode: WW-s Leerplannummer:

Nadere informatie

SECUNDAIR ONDERWIJS FUNDAMENTEEL GEDEELTE

SECUNDAIR ONDERWIJS FUNDAMENTEEL GEDEELTE SECUNDAIR ONDERWIJS Onderwijsvorm: TSO Graad: Derde graad Jaar: eerste en tweede leerjaar Studiegebied: Handel FUNDAMENTEEL GEDEELTE Optie(s): Secretariaat - talen Vak(ken): TV Toegepaste economie 3 lt/w

Nadere informatie

ECONOMIE: INLEIDING EN SITUERING

ECONOMIE: INLEIDING EN SITUERING ECONOMIE: INLEIDING EN SITUERING 1. BEHOEFTEN EN BEHOEFTEBEVREDIGING...3 2. ECONOMIE...4 3. CONSUMEREN EN PRODUCEREN...5 3.1. CONSUMEREN...5 3.2. PRODUCEREN...5 4. SOORTEN GOEDEREN EN DIENSTEN...7 4.1.

Nadere informatie

SECUNDAIR ONDERWIJS FUNDAMENTEEL GEDEELTE

SECUNDAIR ONDERWIJS FUNDAMENTEEL GEDEELTE SECUNDAIR ONDERWIJS Onderwijsvorm: BSO Graad: derde graad Jaar: eerste en tweede leerjaar Studiegebied: Handel FUNDAMENTEEL GEDEELTE Optie(s): Kantoor Vak(ken): TV Toegepaste economie 1 e lj 3 lt/w Vakkencode:

Nadere informatie

Inhoudsopgave DEEL 1 INLEIDENDE BEGRIPPEN DEEL 2 ASPECTEN UIT HET BURGERLIJK RECHT

Inhoudsopgave DEEL 1 INLEIDENDE BEGRIPPEN DEEL 2 ASPECTEN UIT HET BURGERLIJK RECHT Inhoudsopgave DEEL 1 INLEIDENDE BEGRIPPEN HOOFDSTUK 1: INDELING VAN HET RECHT 3 1.1. Het publiekrecht 4 1.1.1. Het staatsrecht 4 1.1.2. Het administratief recht 5 1.1.3. Het strafrecht 6 1.1.4. Het fiscaal

Nadere informatie

Deel 0 ALGEMEEN RECHT 13

Deel 0 ALGEMEEN RECHT 13 7 Deel 0 ALGEMEEN RECHT 13 1 ALGEMENE INLEIDING 15 1.1 Wat is recht? 15 1.2 Indelingen van het recht 16 A Privaatrecht publiekrecht 16 B Enkele andere indelingen 17 1.3 De bronnen van het recht 18 A Wetgeving

Nadere informatie

TV Toegepaste economie

TV Toegepaste economie LEERPLAN SECUNDAIR ONDERWIJS Vak: TV Toegepaste economie Specifiek gedeelte 6/3 lt/w Studierichting: Boekhouden-informatica Studiegebied: Handel Onderwijsvorm: TSO Graad: derde graad Leerjaar: eerste en

Nadere informatie

Inhoud WOORD VOORAF 3. Deel 1 INLEIDING TOT HET RECHT 13

Inhoud WOORD VOORAF 3. Deel 1 INLEIDING TOT HET RECHT 13 5 WOORD VOORAF 3 Deel 1 INLEIDING TOT HET RECHT 13 1 ALGEMENE INLEIDING 15 1.1 Verantwoording 15 1.2 Het begrip recht 16 1.2.1 Algemeen 16 1.2.2 Een geheel van algemeen geldende normatieve regels 17 1.2.3

Nadere informatie

Opleiding. Boekhouden. Code + officiële benaming van de module. C 3 Burgerlijk, handels- en economisch recht. Academiejaar 2015-2016.

Opleiding. Boekhouden. Code + officiële benaming van de module. C 3 Burgerlijk, handels- en economisch recht. Academiejaar 2015-2016. Opleiding Boekhouden Code + officiële benaming van de module C 3 Burgerlijk, handels- en economisch recht Academiejaar 2015-2016 Semester 1 Studieomvang 6 studiepunten Totale studietijd 120 Aantal lestijden

Nadere informatie

INLEIDING TOT HET BURGERLIJK RECHT

INLEIDING TOT HET BURGERLIJK RECHT INLEIDING TOT HET BURGERLIJK RECHT Nicole HEIJERICK Notarieel Jurist, Docent Europese Hogeschool Brüssel, Gastdocent EHSAL Management School l.s.m. Trudo BREESCH Hoofdlector Katholieke Hogeschool Kempen,

Nadere informatie

Inhoud. Inleiding 13. Noordhoff Uitgevers bv

Inhoud. Inleiding 13. Noordhoff Uitgevers bv Inhoud Inleiding 13 1 Enige grondbeginselen 15 1.1 Rechtsregels 16 1.1.1 Publiekrecht en privaatrecht 16 1.1.2 Dwingend en aanvullend (regelend) recht 17 1.1.3 Materieel en formeel recht 18 1.1.4 Objectief

Nadere informatie

ZiekteUitkeringenType PrimaireArbeidsongeschiktheid(Werknemer) Invaliditeit(Werknemer) NietVergoedePeriode(Zelfstandige) VergoedePeriode(Zelfstandige) Na1JaarPrimaireOngeschiktheid(Zelfstandige) ZiekteKrediet(Ambtenaar)

Nadere informatie

BENOEMDE OVEREENKOMSTEN

BENOEMDE OVEREENKOMSTEN BENOEMDE OVEREENKOMSTEN 1. Koop De koop is een overeenkomst waarbij een partij (de verkoper) zich ertoe verbindt dat de eigendom van een zaak over te dragen aan een andere partij (de koper), die zich op

Nadere informatie

Inhoudstafel. Inleiding 1

Inhoudstafel. Inleiding 1 Inleiding 1 Hoofdstuk I De student en de wet betreffende de arbeidsovereenkomsten 3 1. Wie kan een studentenovereenkomst sluiten? 3 1.1. Tewerkstelling van minderjarige studenten 3 1.1.1. Leerplicht 3

Nadere informatie

INHOUD. Deel I. Privaatrechtelijke aspecten... 1

INHOUD. Deel I. Privaatrechtelijke aspecten... 1 Deel I. Privaatrechtelijke aspecten..... 1 Hoofdstuk 1. Wettelijk kader van het samenwonen.... 3 1. Wet inwerkingtreding......... 5 2. Civielrechtelijk begrip wettelijke samenwoning..... 5 3. Verklaring

Nadere informatie

Inhoudstafel. Inleiding 1. Titel 1 TOEGANGSVOORWAARDEN

Inhoudstafel. Inleiding 1. Titel 1 TOEGANGSVOORWAARDEN Inleiding 1 Titel 1 TOEGANGSVOORWAARDEN Toepassingsgebied 5 Werkgevers 5 Werknemers 5 Specificiteiten voor sommige sectoren 6 Ontslag door de werkgever 9 Begrip ontslag 9 Ontslagprocedure Overleg 10 1.

Nadere informatie

Beknopte Inhoudstafel

Beknopte Inhoudstafel Beknopte Inhoudstafel Een gedetailleerde inhoudsopgave vindt U bij het begin van elk deel p. Algemene inleiding (Herman Nys)... 1 I. Wat is het recht?... 3 A. Oorsprong en noodzaak van het recht... 3 B.

Nadere informatie

VAKFICHE EXAMENCOMMISSIE SECUNDAIR ONDERWIJS

VAKFICHE EXAMENCOMMISSIE SECUNDAIR ONDERWIJS VAKFICHE EXAMENCOMMISSIE SECUNDAIR ONDERWIJS VAK: SOCIAAL EN FISCAAL RECHT Dit is een vakfiche sociaal en fiscaal recht voor 3de graad bso kantoor/kantooradministratie en gegevensbeheer. Let op: de inhoud

Nadere informatie

Inleidende titel. Bekendmaking, gevolgen en toepassing van de wetten in het algemeen.

Inleidende titel. Bekendmaking, gevolgen en toepassing van de wetten in het algemeen. Burgerlijk wetboek van 21 maart 1804 1 Inleidende titel. Bekendmaking, gevolgen en toepassing van de wetten in het algemeen........................... 1 Boek I. Personen............... 1 Titel I. Genot

Nadere informatie

VERGELIJKING HUWELIJK WETTELIJK SAMENWONEN FEITELIJK SAMEWONEN

VERGELIJKING HUWELIJK WETTELIJK SAMENWONEN FEITELIJK SAMEWONEN VERGELIJKING HUWELIJK WETTELIJK SAMENWONEN FEITELIJK SAMEWONEN HUWELIJK WETTELIJK SAMENWONEN FEITELIJK SAMENWONEN = verbintenis tussen 2 ongehuwde personen van verschillend of hetzelfde geslacht die een

Nadere informatie

Beknopte inhoudstafel

Beknopte inhoudstafel REVEVR_VB_13001_2013.book Page V Monday, August 5, 2013 9:32 AM Beknopte inhoudstafel Een gedetailleerde inhoudsopgave vindt u bij het begin van elk deel p. Algemene inleiding (Herman Nys)...1 I. Wat is

Nadere informatie

HOOFDSTUK I: DE LEER VAN DE INDELING VAN DE GOEDEREN 00

HOOFDSTUK I: DE LEER VAN DE INDELING VAN DE GOEDEREN 00 VII Inhoudsopgave VOORWOORD 00 INLEIDING 00 HOOFDSTUK I: DE LEER VAN DE INDELING VAN DE GOEDEREN 00 Afdeling 1 Roerende en onroerende goederen 00 1/ Belang van deze indeling 00 2/ Onroerende goederen 00

Nadere informatie

DEEL 1. STELSEL VAN WERKLOOSHEID MET BEDRIJFSTOESLAG (SWT) 1

DEEL 1. STELSEL VAN WERKLOOSHEID MET BEDRIJFSTOESLAG (SWT) 1 DEEL 1. STELSEL VAN WERKLOOSHEID MET BEDRIJFSTOESLAG (SWT) 1 Hoofdstuk 1. Situering 7 Hoofdstuk 2. Strategie/Beleidsluik 7 Hoofdstuk 3. Wettelijk kader 9 Afdeling 1. Basiswetgeving 9 Afdeling 2. Afwijkingen

Nadere informatie

Je rechten bij erfenis

Je rechten bij erfenis Je rechten bij erfenis Wie zijn je erfgenamen? De principes Bloedverwanten + echtgenoot + WSW partner + geadopteerden Volgorde? Eerst de ORDEN : de eerste orde sluit alle volgende uit Eerste orde : afstammelingen

Nadere informatie

Inleiding bij de Bibliotheek Burgerlijk Recht en Procesrecht Larcier...

Inleiding bij de Bibliotheek Burgerlijk Recht en Procesrecht Larcier... III Inhoudstafel Inleiding bij de Bibliotheek Burgerlijk Recht en Procesrecht Larcier.... I Voorwoord.... 1 Hoofdstuk 1. Inleidende beschouwingen... 3 Afdeling 1. Algemeen.... 3 Afdeling 2. Invloed van

Nadere informatie

Jaarplan Bedrijfsbeheer 3de graad BSO-KSO-TSO

Jaarplan Bedrijfsbeheer 3de graad BSO-KSO-TSO Schooljaar 2011-2012 Leerkracht(en): Vak: Klassen: Schooljaar: 2011-2012 Béa Gyselen, Sigrid Hertogs, Danny Heylen, Liesbeth Hofmans, Linda Servaes, Christine Somers Bedrijfsbeheer 3de graad BSO-KSO-TSO

Nadere informatie

BEKNOPTE ANALYTISCHE INHOUDSOPGAVE. Een inhoudsopgave komt voor bij het begin van de titels, van de hoofdstukken en de afdelingen.

BEKNOPTE ANALYTISCHE INHOUDSOPGAVE. Een inhoudsopgave komt voor bij het begin van de titels, van de hoofdstukken en de afdelingen. SOZE_2013.book Page VII Tuesday, August 13, 2013 3:20 PM BEKNOPTE ANALYTISCHE INHOUDSOPGAVE Een inhoudsopgave komt voor bij het begin van de titels, van de hoofdstukken en de afdelingen. Achteraan het

Nadere informatie

DE VERENIGING ZONDER WINSTOOGMERK - BEGRIP

DE VERENIGING ZONDER WINSTOOGMERK - BEGRIP Woord vooraf V I DE VERENIGING ZONDER WINSTOOGMERK - BEGRIP 1 1. Inleiding 1 2. Het begrip rechtspersoon 3 2.1. Algemeen 3 2.2. Afgescheiden doelstelling 4 2.3. Afgescheiden vermogen 5 2.4. Duurzaamheid

Nadere informatie

Boek I. Personen... 1 Titel I. Genot en verlies van de burgerlijke rechten... 1 Hoofdstuk I. Genot van de burgerlijke

Boek I. Personen... 1 Titel I. Genot en verlies van de burgerlijke rechten... 1 Hoofdstuk I. Genot van de burgerlijke Burgerlijk wetboek van 21 maart 1804.......................... 1 Inleidende titel. Bekendmaking, gevolgen en toepassing van de wetten in het algemeen.......................... 1 Boek I. Personen...............

Nadere informatie

{DE DIENSTEN VAN HET SOCIAAL SECRETARIAAT

{DE DIENSTEN VAN HET SOCIAAL SECRETARIAAT { DE DIENSTEN VAN HET SOCIAAL SECRETARIAAT { INHOUDSOPGAVE EDITORIAAL... 3 U WORDT WERKGEVER... 4 U WERFT PERSONEEL AAN... 6 SOCIALE FORMALITEITEN... 7 DAGELIJKSE FORMALITEITEN TIJDENS DE TEWERKSTELLING

Nadere informatie

DEEL 1. STELSEL VAN WERKLOOSHEID MET BEDRIJFSTOESLAG (SWT) 1

DEEL 1. STELSEL VAN WERKLOOSHEID MET BEDRIJFSTOESLAG (SWT) 1 DEEL 1. STELSEL VAN WERKLOOSHEID MET BEDRIJFSTOESLAG (SWT) 1 Hoofdstuk 1. Situering 7 Hoofdstuk 2. Strategie/Beleidsluik 7 Hoofdstuk 3. Wettelijk kader 9 Afdeling 1. Basiswetgeving 9 Afdeling 2. Afwijkingen

Nadere informatie

hoofdstuk 12 Conclusie

hoofdstuk 12 Conclusie hoofdstuk 12 249 Tot slot vindt u een samenvattend overzicht met de belangrijkste verschilpunten tussen huwen, wettelijk samenwonen en feitelijk samenwonen binnen de verschillende domeinen die doorheen

Nadere informatie

HUWELIJK WETTELIJK SAMENWONENDEN FEITELIJK SAMENWONENDEN

HUWELIJK WETTELIJK SAMENWONENDEN FEITELIJK SAMENWONENDEN Wie: 2 ongehuwde personen die minstens 18 jaar zijn en geen dichte verwantschap hebben Hoe: men doet aangifte bij de ambtenaar van de burgerlijke stand van de gemeente waar één van beide partners woont

Nadere informatie

HUWELIJK WETTELIJK SAMENWONENDEN FEITELIJK SAMENWONENDEN

HUWELIJK WETTELIJK SAMENWONENDEN FEITELIJK SAMENWONENDEN Wie: 2 ongehuwde personen die minstens 18 jaar zijn en geen dichte verwantschap hebben 2 ongehuwde personen die minimum 18 jaar zijn en bekwaam zijn om een contract af te sluiten contract ook enkel mogelijk

Nadere informatie

HUWELIJK WETTELIJK SAMENWONENDEN FEITELIJK SAMENWONENDEN

HUWELIJK WETTELIJK SAMENWONENDEN FEITELIJK SAMENWONENDEN Wie: 2 ongehuwde personen die minstens 18 jaar zijn en geen dichte verwantschap hebben 2 ongehuwde personen die minimum 18 jaar zijn en bekwaam zijn om een contract af te sluiten contract ook enkel mogelijk

Nadere informatie

KIEZEN VOOR HET JUISTE STATUUT

KIEZEN VOOR HET JUISTE STATUUT KIEZEN VOOR HET JUISTE STATUUT Vergoedingswijzen in de creatieve sector Christine Nozaradan STUK, Leuven 16 december 2014 Statuut? Beroepsactiviteit Werknemer Zelfstandige Ambtenaar 2 Statuut? Artistieke

Nadere informatie

INHOUDSTAFEL BOEK II. ZAKENRECHT... 1 TITEL I ZAKEN IN HET ALGEMEEN... 3. Inleiding... 3

INHOUDSTAFEL BOEK II. ZAKENRECHT... 1 TITEL I ZAKEN IN HET ALGEMEEN... 3. Inleiding... 3 INHOUDSTAFEL BOEK II. ZAKENRECHT.... 1 TITEL I ZAKEN IN HET ALGEMEEN.... 3 Inleiding.... 3 Hoofdstuk I. Onderscheid der goederen.... 4 Afdeling I. Belangrijkste indelingen.... 4 Afdeling II. Roerende en

Nadere informatie

Titel VII. (...) Afstamming... 26

Titel VII. (...) Afstamming... 26 Burgerlijk wetboek van 21 maart 1804....................... 1 Inleidende titel. Bekendmaking, gevolgen en toepassing van de wetten in het algemeen.. 1 Boek I. Personen............... 1 Titel I. Genot en

Nadere informatie

Zakenrecht en zakelijke zekerheidsrechten

Zakenrecht en zakelijke zekerheidsrechten Zakenrecht en zakelijke zekerheidsrechten INLEIDING...1 HET ZAKENRECHT GESITUEERD BINNEN HET VERMOGENSRECHT...1 HET BELANG VAN HET ZAKENRECHT...2 BEGRIPPEN ZAAK GOED VERMOGEN...3 HOOFDSTUK 1: DE LEER VAN

Nadere informatie

Inhoud. VOORWOORD... v. AFKORTINGEN... xix

Inhoud. VOORWOORD... v. AFKORTINGEN... xix VOORWOORD............................................................. v AFKORTINGEN........................................................... xix DEEL I. INLEIDING WAT IS SOCIAAL RECHT?..................................................

Nadere informatie

Wet van 5 december 1968 betreffende de collectieve arbeidsovereenkomsten en de paritaire comités (B.S. 15.I.1969) 65

Wet van 5 december 1968 betreffende de collectieve arbeidsovereenkomsten en de paritaire comités (B.S. 15.I.1969) 65 INHOUDSTAFEL Woord vooraf Inhoudsoverzicht Inhoudstafel III V VII I. ARBEIDSRECHT Wet van 20 september 1948 houdende organisatie van het bedrijfsleven (B.S. 27/28.IX.1948) (uittreksel: art. 14-36) 3 Wet

Nadere informatie

JURIDISCHE ACTUA Studentenarbeid 2017 INHOUD. Het sluiten van een studentenovereenkomst. Fiscale aspecten van studentenarbeid

JURIDISCHE ACTUA Studentenarbeid 2017 INHOUD. Het sluiten van een studentenovereenkomst. Fiscale aspecten van studentenarbeid JURIDISCHE ACTUA Studentenarbeid 2017 INHOUD ALGEMENE INFO Het sluiten van een studentenovereenkomst Sociale zekerheid Fiscale aspecten van studentenarbeid Sociale uitkeringen voor een student 1 Studentenovereenkomst

Nadere informatie

Inhoud. Deel 1 Huwelijksvermogensrecht 17. Inleiding 13

Inhoud. Deel 1 Huwelijksvermogensrecht 17. Inleiding 13 Inhoud Inleiding 13 Deel 1 Huwelijksvermogensrecht 17 Hoofdstuk 1 Inleiding 19 Hoofdstuk 2 Het wettelijk stelsel 25 1 Algemeen 25 2 Samenstelling van het vermogen: actief 27 2.1 Het gemeenschappelijk vermogen

Nadere informatie

COLLECTIEVE ARBEIDSOVEREENKOMST NR. 20 VAN 29 JANUARI 1976 BETREFFENDE DE TOEKENNING VAN EEN DUBBEL VAKANTIEGELD VOOR EEN GEDEELTE VAN

COLLECTIEVE ARBEIDSOVEREENKOMST NR. 20 VAN 29 JANUARI 1976 BETREFFENDE DE TOEKENNING VAN EEN DUBBEL VAKANTIEGELD VOOR EEN GEDEELTE VAN COLLECTIEVE ARBEIDSOVEREENKOMST NR. 20 VAN 29 JANUARI 1976 BETREFFENDE DE TOEKENNING VAN EEN DUBBEL VAKANTIEGELD VOOR EEN GEDEELTE VAN DE VIERDE VAKANTIEWEEK, GEWIJZIGD DOOR DE COLLECTIEVE ARBEIDSOVEREENKOMSTEN

Nadere informatie

VERZOEKSCHRIFT INZAKE COLLECTIEVE SCHULDBEMIDDELING Art. 1675/4 Ger.W.

VERZOEKSCHRIFT INZAKE COLLECTIEVE SCHULDBEMIDDELING Art. 1675/4 Ger.W. VERZOEKSCHRIFT INZAKE COLLECTIEVE SCHULDBEMIDDELING Art. 1675/4 Ger.W. Aan de Voorzitter bij de Arbeidsrechtbank Gent, afdeling ****** Ten verzoeke van: 1. Eerste verzoeker: Geboorteplaats: Burgerlijke

Nadere informatie

samenlevingsvormen Voor en nadelen van uw keuze

samenlevingsvormen Voor en nadelen van uw keuze samenlevingsvormen Voor en nadelen van uw keuze Samenlevingsvormen : inhoud Enkele cijfers Inleiding : welke vormen van samenleven zijn er Feitelijk samenwonen Wettelijk samenwonen Huwen Enkele beschouwingen

Nadere informatie

Hoofdstuk 3. Wettelijk kader 8 Afdeling 1. Basiswetgeving 8 Afdeling 2. Afwijkingen op het niveau van de sector of de onderneming 9

Hoofdstuk 3. Wettelijk kader 8 Afdeling 1. Basiswetgeving 8 Afdeling 2. Afwijkingen op het niveau van de sector of de onderneming 9 DEEL 1. VOLTIJDS BRUGPENSIOEN 1 Hoofdstuk 1. Situering 7 Hoofdstuk 2. Strategie/Beleidsluik 7 Hoofdstuk 3. Wettelijk kader 8 Afdeling 1. Basiswetgeving 8 Afdeling 2. Afwijkingen op het niveau van de sector

Nadere informatie

INHOUD. Hoofdstuk IV. Ongeldigheid van het huwelijkscontract... 48 TITEL II DE VERSCHILLENDE HUWELIJKSSTELSELS... 51

INHOUD. Hoofdstuk IV. Ongeldigheid van het huwelijkscontract... 48 TITEL II DE VERSCHILLENDE HUWELIJKSSTELSELS... 51 INHOUD BOEK VIII. HUWELIJKSSTELSELS.... 1 Inleiding... 3 TITEL I HET HUWELIJKSCONTRACT.... 5 Hoofdstuk I. Inleiding.... 5 Hoofdstuk II. Inhoud van het huwelijkscontract.... 10 Afdeling I. Huwelijksovereenkomsten....

Nadere informatie

Inhoud. Inleiding 1 ANTHEMIS

Inhoud. Inleiding 1 ANTHEMIS Inhoud Inleiding 1 Titel I TOEGANGSVOORWAARDEN Toepassingsgebied 5 Werkgevers 5 Werknemers 5 1. Algemeen 5 2. Buitenlandse werknemers en grensarbeiders 6 Specificiteiten voor sommige sectoren 7 Ontslag

Nadere informatie

HUWELIJK WETTELIJK SAMENWONENDEN FEITELIJK SAMENWONENDEN

HUWELIJK WETTELIJK SAMENWONENDEN FEITELIJK SAMENWONENDEN Wie: 2 ongehuwde personen die minstens 18 jaar zijn en geen dichte verwantschap hebben 2 ongehuwde personen die minimum 18 jaar zijn en bekwaam zijn om een contract af te sluiten contract ook enkel mogelijk

Nadere informatie

Hoe beveilig ik mijn partner?

Hoe beveilig ik mijn partner? Hoe beveilig ik mijn partner? Brussel, 22 oktober 2011 2 Agenda Planning tussen partners Samenwonenden Echtgenoten Civiel- en fiscaal statuut Instrumenten Van testament tot contract 3 Wettelijke bescherming

Nadere informatie

Het beheer van het expat personeel Het beheer van belgisch personeel

Het beheer van het expat personeel Het beheer van belgisch personeel Pegasus als dienstverlenende vzw biedt de mogelijkheid aan de NGO's om het beheer van hun expat dossiers maar ook het beheer van hun Belgisch personeel doen op te volgen op voorwaarde dat ze van de PC

Nadere informatie

INHOUD. Voorwoord... v Afkortingen... xix DEEL I. INLEIDING. Hoofdstuk 1. Wat is sociaal recht?... 3

INHOUD. Voorwoord... v Afkortingen... xix DEEL I. INLEIDING. Hoofdstuk 1. Wat is sociaal recht?... 3 INHOUD Voorwoord................................................................ v Afkortingen............................................................. xix DEEL I. INLEIDING Hoofdstuk 1. Wat is sociaal

Nadere informatie

Inhoudstafel. Deel I. Gemeen recht

Inhoudstafel. Deel I. Gemeen recht Deel I. Gemeen recht Hoofdstuk 1. Algemene bepalingen (1-29) Afdeling 1. Definitie en situering (1-14) Afdeling 2. Algemene geldigheidsvoorwaarden (15-25) Afdeling 3. Bewijs (26-29) Hoofdstuk 2. Duur en

Nadere informatie

Arbeidsovereenkomst voor onbepaalde duur... 2

Arbeidsovereenkomst voor onbepaalde duur... 2 Inhoudstafel Deel 1 Arbeidsovereenkomst Basiscontract Arbeidsovereenkomst voor onbepaalde duur..................................... 2 Bijkomende bedingen Proefbeding... 5 Voorbehoud inzake gegevens om

Nadere informatie

Voorwoord... Opzet en leidraad... Lijst van de gebruikte afkortingen...

Voorwoord... Opzet en leidraad... Lijst van de gebruikte afkortingen... i INHOUDSTAFEL Voorwoord.............................................. Opzet en leidraad.......................................... Lijst van de gebruikte afkortingen............................. vii ix

Nadere informatie

sociale bijdragen en sociale uitkeringen op 1 juni 2001

sociale bijdragen en sociale uitkeringen op 1 juni 2001 Uitgegeven door het Algemeen Christelijk Vakverbond, Haachtsesteenweg 579, 1031 Brussel - Afgiftekantoor Brussel X sociale bijdragen en sociale uitkeringen op 1 juni 2001 taux et montants en droit du travail

Nadere informatie

Als zelfstandige arbeid je belangrijkste (of enige) beroepsactiviteit is, dan ben je zelfstandige in hoofdberoep.

Als zelfstandige arbeid je belangrijkste (of enige) beroepsactiviteit is, dan ben je zelfstandige in hoofdberoep. 7. Het sociaal statuut van een zelfstandige ondernemer. ---------------------------------------------------------------- 7.1. Sociaal statuut zelfstandige. 7.1.1.Hoofdberoep Als zelfstandige arbeid je

Nadere informatie

BEGINSELEN VAN EUROPEES FAMILIERECHT BETREFFENDE VERMOGENSRECHTELIJKE RELATIES TUSSEN ECHTGENOTEN

BEGINSELEN VAN EUROPEES FAMILIERECHT BETREFFENDE VERMOGENSRECHTELIJKE RELATIES TUSSEN ECHTGENOTEN BEGINSELEN VAN EUROPEES FAMILIERECHT BETREFFENDE VERMOGENSRECHTELIJKE RELATIES TUSSEN ECHTGENOTEN PREAMBULE Erkennende dat ondanks de bestaande verschillen in de nationale familierechten er evenwel een

Nadere informatie

HANDBOEK BURGERLIJK RECHT

HANDBOEK BURGERLIJK RECHT RENE DEKKERS HANDBOEK BURGERLIJK RECHT DEEL IV Huwelijksstelsels - Erfrecht - Giften DERDE UITGAVE BEWERKT DOOR HELENE CASMAN Gewoon Hoogleraar Vrije Universiteit Brussel Hoogleraar Université Libre de

Nadere informatie

COLLECTIEVE ARBEIDSOVEREENKOMST NR. 20 VAN 29 JANUARI 1976 BETREFFENDE DE TOEKENNING VAN EEN DUBBEL VAKANTIEGELD VOOR EEN GEDEELTE VAN

COLLECTIEVE ARBEIDSOVEREENKOMST NR. 20 VAN 29 JANUARI 1976 BETREFFENDE DE TOEKENNING VAN EEN DUBBEL VAKANTIEGELD VOOR EEN GEDEELTE VAN COLLECTIEVE ARBEIDSOVEREENKOMST NR. 20 VAN 29 JANUARI 1976 BETREFFENDE DE TOEKENNING VAN EEN DUBBEL VAKANTIEGELD VOOR EEN GEDEELTE VAN DE VIERDE VAKANTIEWEEK, GEWIJZIGD DOOR DE COLLECTIEVE ARBEIDSOVEREENKOMSTEN

Nadere informatie

ALFABETISCHE INHOUDSOPGAVE

ALFABETISCHE INHOUDSOPGAVE ALFABETISCHE INHOUDSOPGAVE Statuten Aansprakelijkheid en kwijting van bestuurders 3 Aansprakelijkheid leden 15 Aansprakelijkheid vzw 19 Algemene Vergadering: beraadslaging 23 Algemene Vergadering: bevoegdheid

Nadere informatie

DEEL 3. Wettelijk samenwonen

DEEL 3. Wettelijk samenwonen DEEL 3 Wettelijk samenwonen DE RECHTEN VAN HET PAAR 1 Procedure Wettelijk samenwonen houdt het midden tussen samenwonen zonder meer (zonder bescherming voor de partners) en het huwelijk (dat de echtgenoten

Nadere informatie

Titel VII. Enkele statistische en financiële gegevens

Titel VII. Enkele statistische en financiële gegevens Titel VII. Enkele statistische en financiële gegevens I. Werkgelegenheid en beroepsbevolking De arbeidsmarkt is gestructureerd rond een aanbod van arbeidskrachten (de beroepsbevolking) en een vraag naar

Nadere informatie

Geldigheidsdatum: 01/01/2011 Laatste aanpassing: 02/05/2016. Paritair Comité voor de scheikundige nijverheid Nationaal

Geldigheidsdatum: 01/01/2011 Laatste aanpassing: 02/05/2016. Paritair Comité voor de scheikundige nijverheid Nationaal Paritair Comité voor de scheikundige nijverheid 1160001 Nationaal Eindejaarspremie... 1 Vakantiegeld 4 e vakantieweek... 1 Aanvullend pensioen... 3 Ploegenpremies... 4 Arbeid op zon en feestdag... 4 Overuren...

Nadere informatie

Hoofdstuk I. Algemene inleiding 15

Hoofdstuk I. Algemene inleiding 15 Voorwoord 13 Hoofdstuk I. Algemene inleiding 15 Afdeling 1. Het privaatrecht, wat is dat? 15 1. Objectief recht vs. subjectief recht 15 I. Algemeen 15 II. Objectieve benadering het objectief recht 15 III.

Nadere informatie

BOEKDEEL I. Deel 1. Internationaal en Europees recht. Deel 3. Strafrecht. Deel 2. Staatsrecht. Algemene inhoudstafel Boekdeel III...

BOEKDEEL I. Deel 1. Internationaal en Europees recht. Deel 3. Strafrecht. Deel 2. Staatsrecht. Algemene inhoudstafel Boekdeel III... Algemene inhoudstafel Boekdeel I BOEKDEEL I Algemene inhoudstafel Boekdeel I........... Algemene inhoudstafel Boekdeel II.......... Zie afzonderlijk verkrijgbaar Boekdeel II Algemene inhoudstafel Boekdeel

Nadere informatie

De volledige CLB Group wenst u een gezond en succesvol 2016!

De volledige CLB Group wenst u een gezond en succesvol 2016! Nr. 213 24 december 2015 De volledige CLB Group wenst u een gezond en succesvol 2016! Belgisch Staatsblad Vermindering loonbeslag bij kinderen ten laste: bedragen in 2016 Vorige week informeerden wij u

Nadere informatie

Geldigheidsdatum: 01/02/2016 Laatste aanpassing: 24/01/2017. Paritair Comité voor de scheikundige nijverheid Nationaal

Geldigheidsdatum: 01/02/2016 Laatste aanpassing: 24/01/2017. Paritair Comité voor de scheikundige nijverheid Nationaal Paritair Comité voor de scheikundige nijverheid 1160001 Nationaal Eindejaarspremie... 1 Vakantiegeld 4 e vakantieweek... 1 Aanvullend pensioen... 4 Ploegenpremies... 5 Arbeid op zon en feestdag... 5 Overuren...

Nadere informatie

BOEKDEEL I. Deel 3. Strafrecht. Deel 1. Internationaal en Europees recht. Deel 2. Staatsrecht. Deel 4. Burgerlijk recht

BOEKDEEL I. Deel 3. Strafrecht. Deel 1. Internationaal en Europees recht. Deel 2. Staatsrecht. Deel 4. Burgerlijk recht Algemene inhoudstafel Boekdeel I BOEKDEEL I Algemene inhoudstafel Boekdeel I........... Algemene inhoudstafel Boekdeel II.......... Zie afzonderlijk verkrijgbaar Boekdeel II Algemene inhoudstafel Boekdeel

Nadere informatie

Burgerlijk recht. Leg volgende begrippen uit, die nodig zijn om bovenstaande artikels te begrijpen.

Burgerlijk recht. Leg volgende begrippen uit, die nodig zijn om bovenstaande artikels te begrijpen. 4. Erfrecht L E E R D O E L S T E L L I N G E N Je kan - de basisprincipes van de erfregeling opzoeken en illustreren met voorbeelden; - de successierechten berekenen voor een aantal erfenissen; - de schenking

Nadere informatie

CODES AARD VAN DE ZAAK A. IN BURGERLIJKE EN HANDELSZAKEN A.1 STAAT DER PERSONEN a afwezigheid van personen b adoptie c homologatie adoptie d

CODES AARD VAN DE ZAAK A. IN BURGERLIJKE EN HANDELSZAKEN A.1 STAAT DER PERSONEN a afwezigheid van personen b adoptie c homologatie adoptie d CODES AARD VAN DE ZAAK A. IN BURGERLIJKE EN HANDELSZAKEN A.1 STAAT DER PERSONEN a afwezigheid van personen b adoptie c homologatie adoptie d nietigverklaring huwelijk e verzet tegen huwelijk f afstamming

Nadere informatie

inhoudstafel Hoofdstuk 1 Samenwonen 9 Hoofdstuk 2 Huwen 29 Hoofdstuk 3 Het samenlevingscontract 53 Voorwoord 3

inhoudstafel Hoofdstuk 1 Samenwonen 9 Hoofdstuk 2 Huwen 29 Hoofdstuk 3 Het samenlevingscontract 53 Voorwoord 3 voorwoord Samenleven met een partner, een broer, een beste vriend, de ouders... kan verschillende vormen aannemen. Het huwelijk is enkel mogelijk binnen een partnerrelatie, maar men kan ook opteren om

Nadere informatie

Inhoudstafel. Voorwoord 15 Eenheidsstatuut 17 Structuur 19 Afbakening 21. Deel I Vóór de beëindiging 23

Inhoudstafel. Voorwoord 15 Eenheidsstatuut 17 Structuur 19 Afbakening 21. Deel I Vóór de beëindiging 23 Voorwoord 15 Eenheidsstatuut 17 Structuur 19 Afbakening 21 Deel I Vóór de beëindiging 23 Inleiding 25 Hoofdstuk 1. Ontslagmacht 27 Hoofdstuk 2. Ontslagbeperkingen 29 Hoofdstuk 3. Ontslagverboden 31 Afdeling

Nadere informatie

Inhoudsopgave 1. REGELING VAN ECHTELIJKE MOEILIJKHEDEN TIJDENS DE PERIODE VAN FEITELIJKE SCHEIDING

Inhoudsopgave 1. REGELING VAN ECHTELIJKE MOEILIJKHEDEN TIJDENS DE PERIODE VAN FEITELIJKE SCHEIDING Inhoudsopgave 1. REGELING VAN ECHTELIJKE MOEILIJKHEDEN TIJDENS DE PERIODE VAN FEITELIJKE SCHEIDING 1.1. Wederzijdse rechten en plichten van echtgenoten. Primaire huwelijksverplichtingen 3 september 1807)..................................

Nadere informatie

Gedifferentieerde interpretatie: sommige auteurs menen dat de uitwinningsvergoeding volledig voor beslag vatbaar is, terwijl het Hof van Cassatie

Gedifferentieerde interpretatie: sommige auteurs menen dat de uitwinningsvergoeding volledig voor beslag vatbaar is, terwijl het Hof van Cassatie De niet voor beslag of overdracht vatbare n van de inkomsten bijgewerkt ingevolge het koninklijk besluit van 8 december 2008 tot uitvoering van artikel 1409, 2, van het Gerechtelijk Wetboek (B.S.: 12.12.2008)

Nadere informatie

Verlies van een partner - Verwerking - Administratieve molen

Verlies van een partner - Verwerking - Administratieve molen Verlies van een partner - Verwerking - Administratieve molen Na het overlijden van je partner heb je heel wat te verwerken. Tegelijk wordt er wel van je verwacht dat je heel wat administratie in de gaten

Nadere informatie

I. TABEL VAN DE IN DE NATIONALE ARBEIDSRAAD GESLOTEN COLLECTIEVE ARBEIDSOVEREENKOMSTEN

I. TABEL VAN DE IN DE NATIONALE ARBEIDSRAAD GESLOTEN COLLECTIEVE ARBEIDSOVEREENKOMSTEN I. TABEL VAN DE IN DE NATIONALE ARBEIDSRAAD GESLOTEN COLLECTIEVE ARBEIDSOVEREENKOMSTEN --------------- Nr. 1 12.02.1970 Cao betreffende het afwijkingsbeding van niet-mededinging 03.04.1970 Niet algemeen

Nadere informatie

COLLECTIEVE ARBEIDSOVEREENKOMST NR. 13 BIS VAN 26 FEBRUARI 1979 TOT AANPASSING

COLLECTIEVE ARBEIDSOVEREENKOMST NR. 13 BIS VAN 26 FEBRUARI 1979 TOT AANPASSING COLLECTIEVE ARBEIDSOVEREENKOMST NR. 13 BIS VAN 26 FEBRUARI 1979 TOT AANPASSING VAN DE COLLECTIEVE ARBEIDSOVEREENKOMST NR. 13 VAN 28 JUNI 1973 BETREFFENDE HET TOEKENNEN VAN EEN GEWAARBORGD MAANDLOON AAN

Nadere informatie

Algemeen juridische beroepsvorming 4 ALGEMEEN JURIDISCHE BEROEPSVORMING 4 (CJU01.4/CREBO:50109)

Algemeen juridische beroepsvorming 4 ALGEMEEN JURIDISCHE BEROEPSVORMING 4 (CJU01.4/CREBO:50109) ALGEMEEN JURIDISCHE BEROEPSVORMING 4 (CJU01.4/CREBO:50109) sd.cju01.4.v3 ECABO, Alle rechten voorbehouden. Niets uit deze uitgave mag worden vermenigvuldigd, overgenomen, opgeslagen of gepubliceerd in

Nadere informatie

INHOUD INLEIDING 11 AFDELING 1. BEGRIP TIJDELIJKE WERKLOOSHEID 13 AFDELING 2. SOORTEN TIJDELIJKE WERKLOOSHEID 15

INHOUD INLEIDING 11 AFDELING 1. BEGRIP TIJDELIJKE WERKLOOSHEID 13 AFDELING 2. SOORTEN TIJDELIJKE WERKLOOSHEID 15 INHOUD INLEIDING 11 AFDELING 1. BEGRIP TIJDELIJKE WERKLOOSHEID 13 AFDELING 2. SOORTEN TIJDELIJKE WERKLOOSHEID 15 1. TIJDELIJKE WERKLOOSHEID WEGENS OVERMACHT 16 1.1. Wettelijke basis 16 1.2. Toepassingsgebied

Nadere informatie

Hoe worden kunstenaars vergoed? Michael Van den Eynde 27 april 2013

Hoe worden kunstenaars vergoed? Michael Van den Eynde 27 april 2013 Hoe worden kunstenaars vergoed? Michael Van den Eynde 27 april 2013 Overzicht 20 december 2012 1. Kunstenaarsstatuut 2. Wat is een artistieke prestatie? 3. Vergoeding voor een artistieke prestatie 3.1.

Nadere informatie

RECHT DERDE GRAAD SECRETARIAAT-TALEN

RECHT DERDE GRAAD SECRETARIAAT-TALEN RECHT DERDE GRAAD SECRETARIAAT-TALEN (COMPLEMENTAIR GEDEELTE) LEERPLAN SECUNDAIR ONDERWIJS VVKSO BRUSSEL September 2010 Vlaams Verbond van het Katholiek Secundair Onderwijs Guimardstraat 1, 1040 Brussel

Nadere informatie

Jaarlijkse vakantie 2014

Jaarlijkse vakantie 2014 Jaarlijkse vakantie 2014 Jaarlijkse vakantie 2014 p. 1 / 109 Inhoudsopgave INHOUDSOPGAVE... 2 INLEIDING... 6 TOEPASSINGSGEBIED REGLEMENTERING JAARLIJKSE VAKANTIE... 7 1. PRINCIPE... 7 2. UITBREIDING...

Nadere informatie

Wet van 3 juli 2005 betreffende de rechten van vrijwilligers (B.S.29.VIII.2005) 1

Wet van 3 juli 2005 betreffende de rechten van vrijwilligers (B.S.29.VIII.2005) 1 Wet van 3 juli 2005 betreffende de rechten van vrijwilligers (B.S.29.VIII.2005) 1 HOOFDSTUK I. - Algemene bepalingen HOOFDSTUK II. - Definities HOOFDSTUK III. - De organisatienota HOOFDSTUK IV. - Aansprakelijkheid

Nadere informatie

COLLECTIEVE ARBEIDSOVEREENKOMST NR. 42 VAN 2 JUNI 1987 BETREF- FENDE DE INVOERING VAN NIEUWE ARBEIDSREGELINGEN IN DE

COLLECTIEVE ARBEIDSOVEREENKOMST NR. 42 VAN 2 JUNI 1987 BETREF- FENDE DE INVOERING VAN NIEUWE ARBEIDSREGELINGEN IN DE COLLECTIEVE ARBEIDSOVEREENKOMST NR. 42 VAN 2 JUNI 1987 BETREF- FENDE DE INVOERING VAN NIEUWE ARBEIDSREGELINGEN IN DE ONDERNEMINGEN, GEWIJZIGD DOOR DE COLLECTIEVE ARBEIDSOVEREENKOMST NR. 42 BIS VAN 10 NOVEMBER

Nadere informatie

Sociale verzekeringen in België voor werkgevers in Nederland

Sociale verzekeringen in België voor werkgevers in Nederland Sociale verzekeringen in België voor werkgevers in Nederland Inhoud Wanneer is uw werknemer sociaal verzekerd in België? 2 Wat regelt de werknemer? 2 Wat regelt u? 3 Hoe regelt u dit? 3 Wat regelt u nog

Nadere informatie

Successieplanning met verzekeringsproducten in nieuw samengestelde gezinnen

Successieplanning met verzekeringsproducten in nieuw samengestelde gezinnen Successieplanning met verzekeringsproducten in nieuw samengestelde gezinnen Samenlevingsvormen huwelijk wettelijke samenwoning feitelijke samenwoning Doelstellingen bescherming langstlevende echtgenoot

Nadere informatie

COLLECTIEVE ARBEIDSOVEREENKOMST NR. 13 BIS VAN 26 FEBRUARI 1979 TOT AANPASSING

COLLECTIEVE ARBEIDSOVEREENKOMST NR. 13 BIS VAN 26 FEBRUARI 1979 TOT AANPASSING COLLECTIEVE ARBEIDSOVEREENKOMST NR. 13 BIS VAN 26 FEBRUARI 1979 TOT AANPASSING VAN DE COLLECTIEVE ARBEIDSOVEREENKOMST NR. 13 VAN 28 JUNI 1973 BETREFFENDE HET TOEKENNEN VAN EEN GEWAARBORGD MAANDLOON AAN

Nadere informatie

Inhoud Definitie Eigensoortige en gemengde overeenkomsten 19

Inhoud Definitie Eigensoortige en gemengde overeenkomsten 19 Woord vooraf 13 Inleiding 15 1. Belang van het algemeen verbintenissenrecht 15 2. Benoemde en onbenoemde overeenkomsten 15 2.1 Omschrijving 15 2.2 Benoemde overeenkomsten in het Burgerlijk Wetboek 16 2.3

Nadere informatie

INHOUDSTAFEL WOORD VOORAF...

INHOUDSTAFEL WOORD VOORAF... WOORD VOORAF........................... XIII 1. DE VERENIGING ZONDER WINSTOOG- MERK BEGRIP......................... 1 1.1. Inleiding............................... 1 1.2. Het begrip rechtspersoon.................

Nadere informatie

PROCEDURE ECONOMISCHE WERKLOOSHEID WEGENS GEBREK AAN WERK ARBEIDERS

PROCEDURE ECONOMISCHE WERKLOOSHEID WEGENS GEBREK AAN WERK ARBEIDERS PROCEDURE ECONOMISCHE WERKLOOSHEID WEGENS GEBREK AAN WERK ARBEIDERS 1. ALGEMEEN a. Duur De wet biedt de werkgever de mogelijkheid om ingeval van tijdelijke werkloosheid bij gebrek aan werk de uitvoering

Nadere informatie

NIEUWSBRIEF JANUARI 2010

NIEUWSBRIEF JANUARI 2010 NIEUWSBRIEF JANUARI 2010 DE ANTI-CRISISMAATREGELEN VOOR DE BEDIENDEN WORDEN VERLENGD De anti-crisismaatregelen, die eerst maar liepen tot 31 december 2009, zijn zoals verwacht verlengd met zes maanden

Nadere informatie