Labboekje. Medische Microbiologie. Bacteriologie (LKB) Serologie. Materiaal. Bacterie

Transcriptie

1 Labboekje Medische Microbiologie Bacteriologie () Serologie Materiaal Bacterie 1

2 Inhoudsopgave Serologie SEROLOGIE...5 Aspergillus antigeenbepaling... 5 Galactomannan...5 Bartonella serologie...6 Kattenkrabziekte... 6 Bordetella serologie...7 Kinkhoest... 7 Borrelia serologie...8 Lyme disease...8 Brucella serologie...9 BANG...9 Clostridium difficile toxine bepaling Cryptokokken antigeenbepaling...11 Groep A streptokokken serologie...12 Anti DNAse B DNAse B AST Helicobacter antigeenbepaling...13 Histoplasma serologie Legionella antigeentest...15 Legionella serologie...16 Veteranenziekte...16 Luesserologie Syfilis serologie...17 TPPA...17 TPHA...17 RPR...17 VDRL...17 Treponema pallidum Yersinia serologie...18 Inhoudsopgave Materiaal MATERIAAL Ascitesvocht...20 BAL...21 Broncho Alveolaire Lavage...21 Bronchusspoelsel...21 Bartolinitiscyste...22 Beenmerg Biopten...24 Weefsel Bloedkweek op Mycobacteriën...25 TBC-kweek in bloed...25 Bloedkweek Sepsis CAPD (Continue Ambulante Peritoneaal Dialyse)...27 Buikvocht...27 Dialysaat CF-kweken

3 Cystic fibrose...28 Feceskweek...29 Ontlasting...29 Deficatie Genitale uitstrijken (van patiënten ouder dan 12 jaar) Cervix...30 Introitus Urethra Vagina...30 SOA kweken Genitale uitstrijken (van patiënten jonger dan 12 jaar) Cervix < 12jaar...31 Vagina < 12 jaar...31 Gewrichtsvocht...32 Glasvocht...33 Endophthalmitis...33 Corpus vitreum...33 Haren...34 Huidschilfers...35 Inventarisatiekweken bij epidemie...36 Inventarisatiekweken pasgeborenen...37 IUVD (Intra Uteriene Vrucht Dood)...38 Miskraam...38 Abortus...38 Kathetertip Lijntip...39 CVL tip Keelkweek Kunst(stof) materiaal Liquor...42 CSF...42 Maaginhoud (nuchter) Mondkweek...44 Nagels...45 Neus Obductie Sectie materiaal Oogkweek...48 Conjunctiva Bindvliesontsteking Hoornvliesontsteking...48 Oogschraapsel Cornea Hoornvlieszweer...49 PDD (partiële darm decontaminatie) hematologie volwassenen...50 PDD (partiële darm decontaminatie) oncologie kinderen Pleuravocht...52 Punctaten (vloeibaar) SDD (selectieve darm decontaminatie)...54 Spiraal...55 IUD...55 Sputum Steriliteitscontrole

4 Uitstrijken...58 Urine Vruchtwater...60 Water op Legionella...61 Inhoudsopgave Bacterie BACTERIE...63 Actinomyceskweek...63 Aeromonas/Plesiomonas kweek Borreliakweek...65 Brucella-kweek Campylobacterkweek Clostridium difficile-kweek...68 Corynebacterium diphteriae-kweek Difterie...69 Cryptokokken-kweek E. coli O Enterohemorragische E. coli infectie Gisten Gonokokken...73 Helicobacter-kweek Histoplasmakweek...75 Legionellakweek...76 Listeria Malassezia furfur MRSA personeel MRSA patiënten Mycoplasma hominis-kweek Mycobacteriën TBC...82 Tuberculose Nocardia Salmonella...84 Shigella...85 Schimmelkweek...86 Trichomonas...87 Ureaplasma Vibrio...89 Yersinia-kweek

5 SEROLOGIE Velden Serologie Aspergillus antigeenbepaling Galactomannan Stolbloed BAL vloeistof Steriele container voor BAL STX5 5 ml stolbloed 1 ml BAL 1 maal per week op woensdag (onder voorbehoud) Kweek: zie ook schimmelkweek Duur van onderzoek 1 dag 1 dag ELISA Langdurige neutropenie, 2 maal per week serum afnemen bij patiënt man Referentiewaarden Index > 0.5 in serum is positief vrouw kind 5

6 Velden Serologie Bartonella serologie Kattenkrabziekte stolbloed STX5 5 ml Duur van onderzoek Referentiewaarden man vrouw kind Materiaal wordt opgestuurd naar een extern laboratorium (RIVM) PCR: zie ook Bartonella henselae PCR (MDU p.3) 6

7 Velden Serologie Bordetella serologie Duur van onderzoek Kinkhoest Stolbloed STX5 5 ml Referentiewaarden man vrouw kind Materiaal wordt opgestuurd naar een extern laboratorium (RIVM) PCR: Bordetella PCR (MDU p.4) altijd vaccinatie en 1ste ziektedag vermelden. Indien positief, doorgeven aan GG en GD 7

8 Velden Serologie Borrelia serologie Lyme disease Stolbloed Liquor Steriele container voor liquor STX5 5 ml stolbloed 1 ml liquor 1 maal per week op vrijdag (onder voorbehoud) Kweek: zie ook Borreliakweek en Borrelia PCR (MDU p.5) Duur van onderzoek 2 dagen Bij verdenking neuroborreliose tevens 1 ml liquor inzenden ELISA en Immunoblot man Referentiewaarden vrouw kind Ter uitsluiting van een mogelijke kruisreactie worden na positief uitgevallen Borrelia-serologie automatisch de Luesreactie getest Uitslag positief of negatief of (bij positieve Luesreactie) niet te interpreteren;dan overleg met arts-microbioloog 8

9 Velden Serologie Brucella serologie BANG stolbloed STX5 5 ml 1 maal per week indien aanwezig Kweek: zie ook Brucellakweek Duur van onderzoek 1 dag agglutinatietest Fout-positieve resultaten zijn mogelijk door kruisreacties Referentiewaarden man Negatief: titer 1:20 vrouw kind Dubieus: 1:40-1:60 Positief: >1:160 9

10 Velden Serologie Clostridium difficile toxine bepaling Feces Fecespotje/-container Container voor 1/3 gevuld met feces, een representatief monster inclusief evt. aanwezig slijm en bloed inzenden 3 maal per week (op maandag, woensdag en vrijdag) Kweek: zie ook Clostridium difficile kweek Duur van onderzoek 1 dag 1 dag Toxinebepaling (EIA), indien positief, dan wordt er automatisch gekweekt op aanwezigheid Clostridium difficile Bij kinderen < 2 jaar is dit onderzoek niet geïndiceerd Diarree na antibiotica gebruik en/of na > 3dagen opname in zorginstelling Pseudomembraneuze colitis (PMC) Referentiewaarden man vrouw kind Uitslag is positief of negatief 10

11 Velden Serologie Cryptokokken antigeenbepaling Stolbloed Liquor Steriele container voor liquor STX5 5 ml stolbloed 1 ml liquor Duur van onderzoek Referentiewaarden man vrouw kind 1 maal per week. Liquor (na overleg) dezelfde dag Kweek: zie ook Cryptokokken kweek 1 dag Liquor altijd steriel afnemen en tevens aanvragen op kweek Antigeen detectie m.b.v. latex-agglutinatie Foutnegatieve reacties zijn mogelijk ook kruisreacties en andere foutpositieve reacties komen voor. Bij concrete verdenking op cryptokokken-meningitis verdient onderzoek van liquor de voorkeur, test evt. te gebruiken voor het vervolgen van de titer Uitslag positief (+titer) of negatief Cito cryptokokken agglutinatie van liquor in overleg met dienstdoende arts-microbioloog 11

12 Velden Serologie Groep A streptokokken serologie Anti DNAse B DNAse B AST Stolbloed STX5 5 ml Duur van onderzoek Referentiewaarden man vrouw kind 1 maal per week op woensdag (onder voorbehoud) Kweek: zie ook keelkweek op hemolytische streptokokken 1 dag Voor AST en anti-dnase B is één buis voldoende Serologisch onderzoek op infecties met hemolytische streptokokken is minder betrouwbaar bij kinderen tot 2 jaar (met name door foutnegatieve reacties), bij huidinfecties is anti-dnase B betrouwbaarder dan AST AST: Negatief Positief, infectie mogelijk Duidelijk positief, infectie waarschijnlijk Sterk positief, infectie zeer waarschijnlijk Anti-DNase B: Negatief: < 300 E/ml Positief: >= 300 E/ml 12

13 Velden Serologie Helicobacter antigeenbepaling Feces Fecespotje/-container Container voor 1/3 gevuld met feces, een representatief monster inclusief evt. aanwezig slijm en bloed inzenden 1 maal per 2 weken op vrijdag Kweek: zie ook Helicobacter kweek Duur van onderzoek 1 dag Antigeentest Referentiewaarden man Positief: waarde van > vrouw kind Negatief: waarde van < Dubieus: waarde tussen

14 Velden Serologie Histoplasma serologie stolbloed STX5 5 ml Duur van onderzoek Referentiewaarden man vrouw kind Materiaal wordt opgestuurd naar een extern laboratorium (Canisius ziekenhuis) Kweek: zie ook Histoplasma kweek 14

15 Velden Serologie Legionella antigeentest Urine In steriele container goed gewassen plas opvangen, of blaaspunctie 5 ml Dagelijks Duur van onderzoek 1 dag Altijd sputum inleveren voor Legionellakweek Serologie: Legionella serologie PCR: Legionella PCR (MDU p.9) Antigeentest man Referentiewaarden Positief of negatief vrouw kind 15

16 Velden Serologie Legionella serologie Veteranenziekte stolbloed 5 ml Duur van onderzoek Referentie-waarden Materiaal wordt opgestuurd naar een extern laboratorium (Streeklab. Tilburg) Antigeentest: Legionella antigeentest Kweek: Legionella kweek PCR: Legionella PCR (MDU p.9) indien uitslag positief, doorgeven aan GG en GD Positief bij legionella infectie vanaf 4 weken na eerste ziektedag man vrouw kind 16

17 Velden Serologie Luesserologie Syfilis serologie TPPA TPHA RPR Duur van onderzoek VDRL Treponema pallidum Stolbloed Liquor Steriele container voor liquor STX5 5 ml stolbloed 1 ml liquor 1 maal per week op maandag (onder voorbehoud) 1 dag Bij verdenking neurolues tevens 1 ml liquor inzenden VDRL (venereal disease research laboratorytest) geeft zelfde uitkomst als RPR TPPA = Treponema pallidium partikel agglutinatietest RPR = Rapid Plasma Reagin FTA=abs immunofluorescentietest (wordt elders verricht) man Referentiewaarden vrouw kind RPR-test meet aspecifieke antistoffen maar kan worden gebruikt als marker voor de activiteit van de infectie TPPA: uitslag positief (+titer) of negatief RPR: uitslag positief (+titer) of negatief FTA-abs: uitslag positief (+titer) of negatief Cito RPR is mogelijk in overleg met dienstdoende arts-microbioloog 17

18 Velden Serologie Yersinia serologie Stolbloed STX5 5 ml Eenmaal per week indien aanwezig Kweek: Yersinia kweek Duur van onderzoek 1 dag Agglutinatietest Referentiewaarden Er wordt alleen getest met Yersinia enterocolitica 03 en 09, een negatief resultaat is mogelijk bij een infectie met een ander pathogeen. Fout positieve resultaten zijn mogelijk door kruisreactie man Positief: titer > 1:160 vrouw Negatief: titer 1:20 kind Dubieus: titer 1: 40-1:160 18

19 Labboekje Medische Microbiologie Bacteriologie () - MATERIAAL Zoeken op basis van ingestuurd materiaal 19

20 MATERIAAL Velden Materiaal Ascitesvocht Ascitesvocht steriele container en bloedkweekflessen StCo en BKF 5 ml Dagelijks, buiten kantoortijden in overleg met de dienstdoende artsmicrobioloog Duur van onderzoek Banale kweek: 2-7 dagen (Grampreparaat binnen 1 dag) Steriele container: Bloedkweekset: in bloedkweekstoof Geen grote stickers op bloedkweekset plakken. Cito in overleg met de dienstdoende arts-microbioloog Kweek in bloedkweekflessen is vaker positief. Een (cito) Grampreparaat hiervan is echter niet mogelijk. Microscopisch onderzoek, kweek en gevoeligheidsbepaling van significante pathogenen Normaal is ascites steriel Verdenking SBP (spontane bacteriële peritonitis) 20

21 Velden Materiaal BAL Broncho Alveolaire Lavage Bronchusspoelsel BAL-vloeistof. Steriele container Materiaal inzenden met verschillende aanvraagformulieren voor de verschillende soorten onderzoek (banale kweek, schimmels, mycobacteriën, PCP, PCR TBC, Legionella, Mycoplasma, Chlamydophila psitacii en Chlamydia pneumoniae) 5 ml per aangevraagd onderzoek Dagelijks, buiten kantoortijden in overleg met de dienstdoende artsmicrobioloog Banale kweek: minimaal 2 dagen (Grampreparaat binnen 1 dag) Schimmelkweek: minimaal 1 maand (microscopie binnen 1 dag) Serologie: Galactomannan Legionella kweek: minimaal 5 dagen TBC-kweek: minimaal 2 maanden (ZN preparaat binnen 1 dag) PCP: binnen 1 dag Duur van onderzoek PCR TBC: Mycobacterium tuberculosis complex PCR (MDU p.11) PCR Legionella: Legionella pneumoniae PCR (MDU p.9) PCR Mycoplasma: Mycoplasma pneumoniae PCR (MDU p.13) PCR Chlamydia psitacii: Chlamydia psittaci PCR (MDU p.6) PCR Chlamydia pneumoniae:chlamydophila pneumoniae PCR(MDU p.7) Bloederige materialen geven minder goede resultaten Per aangevraagd onderzoek een apart aanvraagformulier inleveren Diverse microscopische technieken, PCR, kweek en gevoeligheidsbepaling van significante pathogenen Cito in overleg met dienstdoende arts-microbioloog, de uitslag is binnen 24 uur bekend. 21

22 Velden Materiaal Bartolinitiscyste Pus uit cyste (punctaat) Steriel container 1 ml Dagelijks, buiten kantoortijden in overleg met de dienstdoende artsmicrobioloog Banale kweek 2-7 dagen (Grampreparaat 1 dag) Duur van onderzoek PCR Chlamydia: Chlamydia PCR (zie MDU p.5) PCR GO: Gonokokken PCR (zie MDU p.8) Diverse microscopische technieken, PCR, kweek en gevoeligheidsbepaling van significante pathogenen Cito in overleg met de dienstdoende arts-microbioloog 22

23 Velden Materiaal Beenmerg Beenmerg Banale kwek: Kweekflesje met groene dop TBC-kweek: Kweek met zwarte dop Schimmelkweek: containers met agar Leishmaniakweek: 2 NNN-buizen en EDTA buis 4 preparaten 3 Aanvraagformulieren voor bacteriologie, 1 aanvraagformulier voor parasitologie ml beenmerg per kweekfles (groen banale kweek, zwart mycobacteriën), enkele druppels aan containers met agar (nr. 300, voor schimmels, maximaal 3 druppels aan NNN-buizen (nr 121 voor Leishmania), minimaal 1 ml toevoegen aan buisje met EDTA (voor PCR) en 4 preparaten (gemaakt door speciële hematologie) Kweekflessen: 0,5 ml Containers met agar: enkel druppels NNN-buizen: 3 druppels EDTA buis: 1 ml 4 preparaten (gemaakt door speciële hematologie) Dagelijks, buiten kantoortijden in overleg met de dienstdoende artsmicrobioloog Banale kweek: 2-7 dagen (Grampreparaat binnen 1 dag) Brucella kweek: minimaal 7 dagen Schimmelkweek: maximaal 1 maand (microscopie binnen 1 dag) Duur van onderzoek Mycobacteriën: 2 maanden PCR TBC: Mycobacterium tuberculosis complex PCR (zie MDU p.11) Leishmania: Leishmania kweek (zie LKP p. 51) C Alle voedingsbodems een half uur voor gebruik op kamertemperatuur brengen, na afname afgeven op laboratorium L Beenmergset aanvragen en ophalen bij, L1-205, tel Geen grote stickers op kweekflessen plakken. De beenmergset na enten zo snel mogelijk terug brengen naar het, L1-205 Diverse microscopische technieken, PCR, kweek en gevoeligheidsbepaling van significante pathogenen Normaliter is beenmerg steriel Cito in overleg met de dienstdoende arts-microbioloog 23

24 Velden Materiaal Biopten Weefsel Weefsel (biopten) Steriele container 1 biopt Dagelijks, buiten kantoortijden in overleg met de dienstdoende artsmicrobioloog Banale kweek: 2-7 dagen (Grampreparaat binnen 1 dag) Brucella kweek: minimaal 7 dagen Schimmelkweek: minimaal 2 weken (binnen 1 dag) Duur van onderzoek TBC-kweek: minimaal 2 maanden (ZN preparaat binnen 1 dag) PCR TBC: Mycobacterium tuberculosis complex PCR ( MDU p.11) Borrelia kweek: 2 maanden, Borrelia biopten afgeven op laboratorium Borrelia kweek na overleg met arts-microbioloog Diverse microscopische technieken, PCR, kweek en gevoeligheidsbepaling van significante pathogenen Cito in overleg met de dienstdoende arts-microbioloog 24

25 Velden Materiaal Bloedkweek op Mycobacteriën TBC-kweek in bloed Bloed Speciale TBC kweekfles met zwarte dop 10ml Dagelijks Duur van onderzoek Maximaal 56 dagen Bloedkweekflessen in de koelkast op de gang van L1-205 Kweekmedium verkrijgbaar bij balie, L1-205, tel of (TBC-laboratorium). Materiaal afgeven aan een laboratorium medewerker. Buiten openingstijden in bloedkweek stoof plaatsen. Geen grote stickers op kweekflessen plakken. Kweek 25

26 Velden Materiaal Bloedkweek Sepsis Bloed Bloedkweekset (een flesje met groen- en een met oranje dop) volgens voorschrift bij stijgende temperatuur voor aanvang therapie (totaal 4 flessen is in het algemeen voldoende). Bar stickers van flessen op aanvraagformulier plakken 2*10ml voor volwassenen 2*5ml voor kinderen Dagelijks Banale kweek: 7 dagen Duur van onderzoek Brucella kweek: minimaal 7 dagen C Bij hele jonge kinderen eventueel minder bloed. Als het bloed niet via een venapunctie, maar via een intraveneuze of intra-arteriële lijn is afgenomen dit op het aanvraagformulier vermelden. Informatie bij balie, L1-205, tel Geen grote stickers op kweekflessen plakken. Kweek en gevoeligheidsbepaling van geïsoleerde micro-organismen Positieve bloedkweken worden door de arts-microbioloog aan de aanvrager doorgebeld. 26

27 Velden Materiaal CAPD (Continue Ambulante Peritoneaal Dialyse) Buikvocht Dialysaat CAPD-spoelzak met uitloopvloeistof Dagelijks, buiten kantoortijden in overleg met de dienstdoende artsmicrobioloog Leukotelling: 1 dag Duur van onderzoek Banale kweek: 2-7 dagen (Grampreparaat binnen 1 dag) Schimmelkweek: minimaal 2 weken TBC-kweek: minimaal 2 maanden (ZN preparaat binnen 1 dag) CAPD-spoelzak goed afsluiten Van bloederige CAPD-zakken wordt geen leukotelling gedaan Diverse microscopische technieken, PCR, kweek en gevoeligheidbepaling van significatie pathogenen Verdenking peritonitis 27

28 Velden Materiaal CF-kweken Cystic fibrose Sputum Aanhoestwat bij kinderen Aanhoestwat: Kweekmateriaal inzenden op een wattendrager in Stuartmedium en prepraat op objectglas in plastic hoes. Dagelijks, buiten kantoortijden in overleg met de dienstdoende artsmicrobioloog Banale kweek: minimaal 3 dagen (Grampreparaat binnen 1 dag) Duur van onderzoek Schimmelkweek: minimaal 2 weken TBC-kweek: minimaal 2 maanden (ZN preparaat binnen 1 dag) PCR TBC: Mycobacterium tuberculosis complex PCR (MDU p.11) Niet opgenomen patiënten: 1 maal kweken per 3 maanden Opgenomen patiënten: 1 maal kweken bij opname of in overleg met de arts-microbioloog Microscopische onderzoek, PCR, kweek en gevoeligheidsbepaling van significante pathogenen Cito in overleg met de dienstdoende arts-microbioloog 28

29 Velden Materiaal Feceskweek Ontlasting Deficatie Feces in container Container voor 1/3 gevuld met feces, een representatief monster inclusief evt. aanwezig slijm en bloed inzenden Dagelijks tijdens kantoortijden Minimaal 3 dagen Helicobacter serologie: Helicobacter serologie Duur van onderzoek PDD: PDD-kweek SDD: SDD-kweek Op basis van klinische gegevens of op verzoek ook kweek op E.coli O157, Vibrio, Aeromonas en Pleisiomonas mogelijk. Indien > 3 dagen opname geen indicatie voor SSYC kweek, wel Clostridium difficile toxine bepaling: hyperlink Clostridium difficile toxine Kweek op S(almonella), S(Shigella), Y(ersinia) en C(ampylobacter) en gevoeligheid van significante darmpathogenen Bij immuungecompromiteerde patiënten en kinderen beneden de 2 jaar wordt er standaard op SSYC gekweekt 29

30 Velden Materiaal Genitale uitstrijken (van patiënten ouder dan 12 jaar) Cervix Introitus Urethra Vagina SOA kweken Endocervix, urehtra, conjuctiva. Stuartmedium + preparaat Microtest Kweekmateriaal inzenden op een wattendrager in Stuartmedium en prepraat op objectglas in plastic hoes. M.b.v. een microtest (Abbott CTNG transportmedium) uit kit materiaal afnemen 1 Microbuis voor Chlamydia en Gonokokken 1 Stuartmedium (+preparaat) voor SOA kweek Dagelijks, buiten kantoortijden in overleg met de dienstdoende artsmicrobioloog Banale kweek (o.a. Gardnerella, gisten): 2-7 dagen (Grampreparaat binnen 1 dag, op verzoek Nugentscore) Trichomonas: 5 dagen Duur van onderzoek Mycoplasma/ureaplasma: minimaal 7 dagen PCR Chlamydia: Chlamydia PCR (MDU p.5) PCR Gonokokken: Gonokokken PCR (MDU p.8) Bij zwangeren wordt er specifiek op Groep B streptokokken gekweekt Kweken bij koorts post partum worden gekweekt op groep A en B streptokokken. Verdenking Mycoplasma en/of ureaplasma apart vermelden Bij seksueel misbruik wordt er standaard naar alle bacteriële SOA s gekeken Diverse microscopische technieken, kweek en PCR Cito in overleg met de dienstdoende arts-microbioloog 30

31 Velden Materiaal Genitale uitstrijken (van patiënten jonger dan 12 jaar) Cervix < 12jaar Vagina < 12 jaar Endocervix, urehtra, keel, anus, conjuctiva. Stuartmedium + prepraat op objectglas in plastic hoes. M.b.v. een microtest (Abbott CTNG transportmedium) Kweekmateriaal inzenden op een wattendrager in Stuartmedium en prepraat op objectglas in plastic hoes. M.b.v. een microtest (Abbott CTNG transportmedium) uit kit materiaal afnemen 1 Microbuis voor Chlamydia en Gonokokken 1 Stuartmedium (+preparaat) voor kweek Dagelijks, buiten kantoortijden in overleg met de dienstdoende artsmicrobioloog Banale kweek: 2-7 dagen (Grampreparaat binnen 1 dag) Trichomonas: 5 dagen Duur van onderzoek PCR Chlamydia: Chlamydia PCR (MDU p.5) PCR Gonokokken: Gonokokken PCR (MDU p.8) Bij seksueel misbruik wordt er standaard naar bacteriële pathogenen gekeken Diverse microscpische technieken, PCR, kweek en gevoeligheid van significante pathogenen Cito in overleg met de dienstdoende arts-microbioloog 31

32 Velden Materiaal Gewrichtsvocht Gewrichtsvocht in steriele container en/of bloedkweeset Dagelijks, buiten kantoortijden in overleg met de dienstdoende artsmicrobioloog Banale kweek: 2-7 dagen (Grampreparaat binnen 1 dag) Duur van onderzoek Schimmelkweek: minimaal 2 weken TBC-kweek: minimaal 2 maanden (ZN preparaat binnen 1 dag) PCR TBC: Mycobacterium tuberculosis complex PCR (MDU p. 11) Steriele container: Bloedkweekset: in bloedkweekstoof Microscopische onderzoek, PCR, kweek en gevoeligheidsbepaling van significante pathogenen Normaliter is gewrichtsvocht steriel Cito in overleg met de dienstdoende arts-microbioloog 32

33 Velden Materiaal Glasvocht Endophthalmitis Corpus vitreum Spoelvloeistof Biopt in steriele container en/of in bloedkweekflessen Dagelijks, buiten kantoortijden in overleg met de dienstdoende artsmicrobioloog Duur van onderzoek Banale kweek: 2-7 dagen (Grampreparaat binnen 1 dag) Steriele container: Bloedkweekset: in bloedkweekstoof Bij kinderen jonger dan 1 maand wordt automatisch op gonokokken gekweekt Microscopisch onderzoek, kweek en gevoeligheidsbepaling van significante pathogenen Cito in overleg met de dienstdoende arts-microbioloog 33

34 Velden Materiaal Haren Haren met haarwortel inleveren in een steriele glazen petrischaal Dagelijks tijdens kantoortijden Duur van onderzoek Schimmelkweek: minimaal 4 weken (microscopie binnen 1 dag) Het is van belang dat de haarwortel ook wordt ingeleverd Glazen petrischaal aanvragen en ophalen bij, L1-205, tel Microscopisch onderzoek en kweek 34

35 Velden Materiaal Huidschilfers Huid schilfers inleveren in een steriele glazen petrischaal Dagelijks tijdens kantoortijden Duur van onderzoek Schimmelkweek: minimaal 4 weken (microscopie binnen 1 dag) Glazen petrischaal aanvragen en ophalen bij, L1-205, tel Microscopisch onderzoek en kweek 35

36 Velden Materiaal Inventarisatiekweken bij epidemie Afhankelijk van het soort inventarisatie: - Klebsiella/Serratia: keel, feces/rectum; - Amminoglycoside ongevoeligen: keel/neus/sputum, feces/rectum Kweekmateriaal inzenden op een wattendrager in Stuartmedium Dagelijks tijdens kantoortijden Duur van onderzoek Minimaal 3 dagen Contact over inventarisatiekweken bij epidemie (aanvragen/uitslagen) gaan altijd via de ziekenhuishygiëne- en infectiepreventie adviseurs (sein 59199) Kweek en gevoeligheidsbepaling van significante pathogenen 36

37 Velden Materiaal Inventarisatiekweken pasgeborenen Uitstrijk neus, navel en oor Kweekmateriaal inzenden op een wattendrager in Stuartmedium Dagelijks tijdens kantoortijden Duur van onderzoek Minimaal 2 dagen Kweek en gevoeligheidsbepaling significante pathogenen 37

38 Velden Materiaal IUVD (Intra Uteriene Vrucht Dood) Miskraam Abortus Uitstrijk Weefsel Vocht in steriele container Kweekmateriaal inzenden op een wattendrager in Stuartmedium en prepraat op objectglas in plastic hoes. Weefsel en vocht in steriele container 1 ml Dagelijks, buiten kantoortijden in overleg met de dienstdoende artsmicrobioloog Duur van onderzoek Banale kweek: Minimaal 2 dagen Er wordt specifiek gekweekt op Groep B streptokokken en Listeria Kweek en gevoeligheidsbepaling van significante pathogenen Cito in overleg met de dienstdoende arts-microbioloog 38

39 Velden Materiaal Kathetertip Lijntip CVL tip Kathetertip in steriele container Dagelijks tijdens kantoortijden Duur van onderzoek Minimaal 4 dagen Controle is geen indicatie voor kweek! Kweek en gevoeligheidsbepaling van significante pathogenen Verdenking lijn gerelateerde infectie. 39

40 Velden Materiaal Duur van onderzoek Keelkweek Keeluitstrijk op hemolytische streptokokken Kweekmateriaal inzenden op een wattendrager in Stuartmedium Langs de tonsillen een uitstrijk maken m.b.v. een steriele wattendrager. Wattendrager direct na afname in transportmedium stoppen. Dagelijks tijdens kantoortijden Minimaal 2 dagen Bij verdenking Plaut-Vincent preparaat voor Gramkleuring insturen Kweek en gevoeligheidsbepaling van significante pathogenen 40

41 Velden Materiaal Kunst(stof) materiaal Kunst(stof) materiaal Steriele container Dagelijks tijdens kantoortijden Duur van onderzoek Minimaal 2 dagen Kweek en gevoeligheidsbepaling van significante pathogenen 41

42 Velden Materiaal Liquor CSF Liquor Steriele container 1 ml Dagelijks, buiten kantoortijden in overleg met de dienstdoende artsmicrobioloog Banale kweek: 2-7 dagen (Grampreparaat binnen 1 dag) Schimmelkweek: minimaal 2 weken Cryptokokkenantigeentest: Cryptokokken serologie Mycobacteriënkweek: minimaal 2 maanden (ZN preparaat binnen 1 Duur van onderzoek dag) PCR TBC: Mycobacterium tuberculosis complex PCR (zie MDU p.11) Borrelia: Borrelia serologie, Borreliakweek: 2 maanden Treponema pallidium: luesserologie Diverse microscopische technieken, PCR, kweek en gevoeligheidsbepaling van significante pathogenen Cito in overleg met dienstdoende arts-microbioloog 42

43 Velden Materiaal Maaginhoud (nuchter) Nuchtere maaginhoud Steriele container met 5 ml trinatriumfosfaat Vullen tot streep op potje Dagelijks tijdens kantoortijden, in het weekend in overleg met de artsmicrobioloog Duur van onderzoek TBC-kweek: minimaal 2 maanden Kamertemperatuur Trinatriumfosfaat aanvragen en ophalen bij, L1-205, tel Direct na afname afgeven op laboratorium L Kweek 43

44 Velden Materiaal Mondkweek Uitstrijk Kweekmateriaal inzenden op een wattendrager in Stuartmedium Dagelijks tijdens kantoortijden Duur van onderzoek Minimaal 2 dagen Kweek op gisten en/of verstoorde mondflora Kweek en gevoeligheidsbepaling van significante pathogenen 44

45 Velden Materiaal Nagels Nagel slijpsel Steriele glazen petrischaal Dagelijks tijdens kantoortijden Duur van onderzoek Schimmelkweek: minimaal 4 weken (microscopie binnen 1 dag) Glazen petrischaal aanvragen en ophalen bij, L1-205, tel Microscopisch onderzoek en kweek 45

46 Velden Materiaal Neus Uitstrijk Kweekmateriaal inzenden op een wattendrager in Stuartmedium Dagelijks tijdens kantoortijden Duur van onderzoek Minimaal 2 dagen Kweek op Staphylococcus aureus dragerschap Kweek en gevoeligheidsbepaling 46

47 Velden Materiaal Obductie Sectie materiaal Diverse soorten obductiemateriaal Steriele container Kweekmateriaal inzenden op een wattendrager in Stuartmedium Dagelijks tijdens kantoortijden Banale kweek: 2-7 dagen Schimmelkweek: minimaal 2 weken Duur van onderzoek TBC-kweek: minimaal 2 maanden (ZN preparaat binnen 1 dag) PCR TBC: Mycobacterium tuberculosis complex PCR (zie MDU p.11) Diverse microscopische technieken, PCR, kweek en gevoeligheid van significante pathogenen 47

48 Velden Materiaal Oogkweek Conjunctiva Bindvliesontsteking Hoornvliesontsteking Uitstrijk Kweekmateriaal inzenden op een wattendrager in Stuartmedium en prepraat op objectglas in plastic hoes. Dagelijks, buiten kantoortijden in overleg met de dienstdoende artsmicrobioloog Duur van onderzoek Banale kweek: 2-7 dagen (Grampreparaat binnen 1 dag) Bij kinderen jonger dan 1 maand wordt automatisch op gonokokken gekweekt Microscopisch onderzoek, kweek en gevoeligheidsbepaling van significante pathogenen Cito in overleg met de dienstdoende arts-microbioloog 48

49 Velden Materiaal Oogschraapsel Cornea Hoornvlieszweer Oogschraapsel Oogschraapsel wordt door afnemer zelf op/in desbetreffende media geënt Dagelijks, tijdens kantoortijden Banale kweek: 2-7 dagen Duur van onderzoek Schimmelkweek: minimaal 2 weken Acantamoeba: Acantamoebakweek (LKP pag 36) C Te beënte media ophalen bij, L1-205 (tel:63026), na enten media retour in stoof Microscopisch onderzoek, kweek en gevoeligheidsbepaling van significante pathogenen 49

50 Velden Materiaal PDD (partiële darm decontaminatie) hematologie volwassenen Neus Keel Feces of rectumuitstrijk Kweekmateriaal inzenden op een wattendrager in Stuartmedium Eenmaal per week op dinsdag Duur van onderzoek Banale kweek: minimaal 2 dagen Inventarisatie: Neus: Staphylococcus aureus Keel/feces: Staphylococcus aureus, gisten, P. aeuruginosa, Gramnegatieve staven (indien ongevoelig voor cotrimoxazol en/of ciprofloxacin) Kweek en gevoeligheidsbepaling van significante pathogenen Inventarisatie bij PDD gebruik 50

51 Velden Materiaal PDD (partiële darm decontaminatie) oncologie kinderen Neus Keel Feces of rectumuitstrijk Urine Kweekmateriaal inzenden op een wattendrager in Stuartmedium Eenmaal per week op dinsdag Duur van onderzoek Banale kweek: minimaal 2 dagen Inventarisatie: Neus: Staphylococcus aureus Keel/feces: Staphylococcus aureus, gisten, P. aeuruginosa, Gramnegatieve staven (indien ongevoelig voor cotrimoxazol en/of ciprofloxacin) + gevoeligheid (indien aanwezig van) vergroenende streptokokken wordt in keelkweek vermeld Urine: Enterobacteriaceae (indien deze niet aanwezig zijn in feces) Kweek en gevoeligheidsbepaling van significante pathogenen Inventarisatie bij PDD gebruik 51

52 Velden Materiaal Pleuravocht Pleuravocht in steriele container en/of in bloedkweekset 5 ml Dagelijks, buiten kantoortijden in overleg met de dienstdoende artsmicrobioloog Duur van onderzoek Banale kweek: 2-7 dagen (Grampreparaat binnen 1 dag) Steriele container: Bloedkweekset: in bloedkweekstoof Microscopisch onderzoek, kweek en gevoeligheidsbepaling van significante pathogenen Pleuravocht is normaliter steriel Cito in overleg met de dienstdoende arts-microbioloog 52

53 Velden Materiaal Punctaten (vloeibaar) Pus in steriele container. 1 ml Dagelijks, buiten kantoortijden in overleg met de dienstdoende artsmicrobioloog Banale kweek: 2-7 dagen (Grampreparaat binnen 1 dag) Duur van onderzoek Schimmelkweek: minimaal 2 weken (microscopie binnen 1 dag) TBC-kweek: minimaal 2 maanden (ZN preparaat binnen 1 dag) PCR TBC: Mycobacterium tuberculosis complex PCR (Zie MDU p.11) Bij inzending van pus in steriele container is meezenden van een uitstrijk op een objectglas niet nodig. Niet in spuit inzenden!!! Diverse microscopische technieken, PCR, kweek en gevoeligheidsbepaling van significante pathogenen Cito in overleg met de dienstdoende arts-microbioloog 53

54 Velden Materiaal SDD (selectieve darm decontaminatie) Sputum/keel Rectum Sputum: in steriele container Rectum: Kweekmateriaal inzenden op een wattendrager in Stuartmedium 1 maal per week (ICU1 en ICU2 op maandag, ICU3 en ICU6 op dinsdag) Duur van onderzoek Banale kweek: minimaal 2 dagen Inventarisatie: Rectum: Gramnegatieve staven (indien ongevoelig voor tobramycine), gisten worden alleen vermeld Sputum: luchtwegpathogenen en Gramnegatieve staven (indien ongevoelig voor tobramycine), gisten Kweek en gevoeligheidsbepaling van significante pathogenen Inventarisatie bij SDD 54

55 Velden Materiaal Spiraal IUD IUD/Spiraal in container Pus in container Uitstrijk Spiraal zelf of pus in steriele container Uitstrijk: Kweekmateriaal inzenden op een wattendrager in Stuartmedium en prepraat op objectglas in plastic hoes. Dagelijks, buiten kantoortijden in overleg met de dienstdoende artsmicrobioloog Duur van onderzoek Banale kweek: 2-7 dagen (Grampreparaat binnen 1 dag) Actinomyceskweek: minimaal 7 dagen Er wordt standaard gekweekt op Actinomyces Microscopie, kweek en gevoeligheidsbepaling van significante pathogenen Cito in overleg met de dienstdoende arts-microbioloog 55

56 Velden Materiaal Sputum Sputum Steriele container Dagelijks, buiten kantoortijden in overleg met de dienstdoende artsmicrobioloog Banale kweek: minimaal 2 dagen (Grampreparaat binnen 1 dag) Schimmelkweek: minimaal 2 weken (microscopie binnen 1 dag) CF-kweek: CF-kweek SDD: SDD kweek TBC-kweek: TBC kweek, minimaal 2 maanden (ZN preparaat binnen 1 dag) Duur van onderzoek Legionellakweek: minimaal 5 dagen PCR TBC: Mycobacterium tuberculosis complex PCR (zie MDU p.11) PCR Legionella: Legionella pneumoniae PCR (zie MDU p.9) PCR Mycoplasma: Mycoplasma pneumoniae PCR (zie MDU p.13) PCR Chlamydia psitacii: Chlamydia psittaci PCR (zie MDU p.6) PCR Chlamydia pneumoniae: Chlamydophila pneumoniae PCR (zie MDU p.7) Per onderzoek een apart aanvraagformulier inleveren Diverse microscopische technieken, PCR, kweek en gevoeligheidsbepaling van significante pathogenen Cito in overleg met de dienstdoende arts-microbioloog 56

57 Velden Materiaal Steriliteitscontrole Packed cells, thrombocytensuspensie Preservatievloeistof / niertransplantatievloeistof / Collinsvloeistof Beenmerg Infuusvloeistof i.v. voeding (couveuse) Materiaal kraakbeenbank, botbank Pompbloed Tris buffer Water (op steriliteit) Dagelijks tijdens kantoortijden Duur van onderzoek Banale kweek: minimaal 7 dagen Controle op steriliteit Kweek 57

58 Velden Materiaal Uitstrijken Diverse materialen Kweekmateriaal inzenden op een wattendrager in Stuartmedium en prepraat op objectglas in plastic hoes. Dagelijks, buiten kantoortijden in overleg met de dienstdoende artsmicrobioloog Duur van onderzoek Banale kweek: 2-7 dagen (Grampreparaat binnen 1 dag) Materiaal op wattendrager is niet geschikt voor onderzoek op mycobacteriën en schimmels Microscopisch onderzoek, kweek en gevoeligheidsbepaling van significante pathogenen Cito in overleg met de dienstdoende arts-microbioloog 58

59 Velden Materiaal Urine Urine Steriele container goed gewassen plas opvangen, of blaaspunctie 5 ml Voor aanvraag op mycobacteriën moet 3 maal een ochtendurine worden ingeleverd. Dagelijks, buiten kantoortijden in overleg met de dienstdoende artsmicrobioloog Banale kweek: minimaal 1 dag TBC-kweek: minimaal 2 maanden (ZN preparaat binnen 1 dag) Duur van onderzoek PCR TBC: Mycobacterium tuberculosis complex PCR (zie MDU p.11) Legionella antigeentest: Legionella antigeentest PCR Chlamydia: Chlamydia PCR (zie MDU p.5) Op aanvraagformulier vermelden of het een katheterurine betreft. Bij aanvraag op Legionella antigeentest ook sputum inleveren. Containers met blauwe deksel worden niet in behandeling genomen!! Diverse microscopische technieken, PCR, kweek en gevoeligheid significante pathogenen Cito in overleg met de dienstdoende arts-microbioloog 59

60 Velden Materiaal Vruchtwater Vruchtwater Steriele container 5 ml Dagelijks, buiten kantoortijden in overleg met de dienstdoende artsmicrobioloog Duur van onderzoek Banale kweek: 2-7 dagen (Grampreparaat binnen 1 dag) Er wordt standaard op Listeria gekweekt Microscopisch onderzoek, kweek en gevoeligheidsbepaling significante pathogenen Vruchtwater is normaliter steriel Verdenking Intra Uteriene Infect (IUI) Cito in overleg met de dienstdoende arts-microbioloog 60

61 VeldenVelden Materiaal Water op Legionella Watermonsters Steriele flessen 1 liter Alleen in overleg met ziekenhuishygiëne en infectiepreventie (sein 59199) Duur van onderzoek Legionella kweek: minimaal 5 dagen PCR Legionella: Legionella pneumoniae PCR (zie MDU p.9) Warm en koud water insturen. Kweek en PCR 61

62 Labboekje Medische Microbiologie Bacteriologie () - Bacterie Zoeken op basis van bacterienaam 62

63 BACTERIE Velden Bacterie Duur van onderzoek Actinomyceskweek IUD (spiraal) Abces (op aanvraag) Hersenabces (op aanvraag) Kaakabces (op aanvraag) Steriele container Wattendrager in transportmedium en preparaat (steriele wattendrager afrollen op een objectglas, niet op matrand en meezenden in plastic hoesje). 1 container en/of 1 uitstrijk + 1 preparaat Dagelijks tijdens kantoortijden Minimaal 7 dagen Actinomyces wordt niet standaard gekweekt: expliciet aanvragen Microscopisch onderzoek en kweek 63

64 Velden Bacterie Duur van onderzoek Aeromonas/Plesiomonas kweek Feces Fecespotje/-container Container voor 1/3 gevuld met feces, een representatief monster inclusief evt. aanwezig slijm en bloed inzenden Dagelijks tijdens kantoortijden Minimaal 2 dagen Aeromonas/Plesiomonas maakt geen onderdeel uit van van de standaard SSYC-kweek Kweek en gevoeligheidsbepaling Diarree na contact met oppervlaktewater (zwemmen, surfen) 64

65 Velden Bacterie Borreliakweek Huidbiopt Liquor Synoviabiopt Synoviavocht Steriele container voor liquor en synoviavocht Container met speciaal Borrelia-medium voor biopten Biopt wordt door aanvrager zelf in Borrelia-medium geplaatst; aanvragen en ophalen bij, L1-205, tel Materialen afgeven op, L ml liquor/synoviavocht 1 biopt Dagelijks tijdens kantoortijden Kweek: minimaal 2 maanden Duur van onderzoek Borrelia serologie: Borrelia serologie Materiaal na afname op laboratorium afgeven (niet in koelkast plaatsen), L1-205 Borreliamedium aanvragen en ophalen bij, L1-205, tel Kweek 65

66 Velden Bacterie Brucella-kweek Bloed Weefsel Beenmerg Bloedkweekflesjes Steriele containers Dagelijks tijdens kantoortijden Duur van onderzoek Minimaal 7 dagen Serologie: Brucella serologie Positieve kweken moeten worden gemeld aan GG&GD Microscopisch onderzoek, kweek en gevoeligheidsbepaling Bij het consumeren van niet gepasteuriseerde melk en verse geitenen schapenkaas 66

67 Velden Bacterie Duur van onderzoek Campylobacterkweek Feces Fecespotje/-container Container voor 1/3 gevuld met feces, een representatief monster inclusief evt. aanwezig slijm en bloed inzenden Dagelijks tijdens kantoortijden Minimaal 3 dagen Campylobacter maakt onderdeel uit van het standaard fecesonderzoek (SSYC) Kweek en gevoeligheidsbepaling 67

68 Velden Bacterie Clostridium difficile-kweek Feces Fecespotje/-container Container voor 1/3 gevuld met feces, een representatief monster inclusief evt. aanwezig slijm en bloed inzenden 3 maal per week (op maandag, woensdag en vrijdag) Duur van onderzoek Minimaal 3 dagen Clostridium difficile toxine Kweek wordt uitgevoerd als Clostridium difficile EIA positief is EIA en kweek Bij kinderen < 2 jaar is dit onderzoek niet geïndiceerd Diarree na antibiotica-gebruik en/of na > 3 dagen opname in zorginstelling. Pseudomembraneuze colitis (PMC) 68

69 Velden Bacterie Corynebacterium diphteriae-kweek Difterie Keeluitstrijk Wonduitstrijk Wattendrager in transportmedium 1 uitstrijk Dagelijks tijdens kantoortijden Duur van onderzoek Minimaal 4 dagen Corynebacterium diphteriae wordt niet standaard gekweekt: expliciet aanvragen. Difterie (en verdenking op) moet gemeld worden aan de GG&GD Kweek en gevoeligheidsbepaling 69

70 Velden Bacterie. Cryptokokken-kweek Diverse materialen Dagelijks; buiten kantoortijden in overleg met de dienstdoende artsmicrobioloog Duur van onderzoek Cryptokokken kweek: minimaal 2 weken (microscopie binnen 1 dag) Cryptokokken antigeen: Cryptokokken serologie Diverse microscopische technieken en kweek Cito in overleg met dienstdoende arts-microbioloog 70

71 Velden Bacterie E. coli O157 Enterohemorragische E. coli infectie Feces Fecespotje/-container Container voor 1/3 gevuld met feces, een representatief monster inclusief evt. aanwezig slijm en bloed inzenden Dagelijks tijdens kantoortijden Duur van onderzoek Minimaal 1 dag Positieve kweken moeten worden gemeld aan de GG&GD. E.coli O157 maakt geen onderdeel uit van van de standaard SSYCkweek Kweek en gevoeligheidsbepaling Hemorrhagische colitis (bloederige diarree), hemolytisch uremisch syndroom (HUS) 71

72 Velden Bacterie Gisten Duur van onderzoek Diverse materialen Dagelijks tijdens kantoortijden Minimaal 2 dagen Microscopisch onderzoek, kweek en gevoeligheidsbepaling 72

73 Velden Bacterie Gonokokken Diverse materialen Dagelijks; buiten kantoortijden in overleg met de dienstdoende artsmicrobioloog Duur van onderzoek Gonokokken-kweek: minimaal 2 dagen (Grampreparaat binnen 1 dag) Gonokokken PCR: Gonokokken PCR (zie MDU p.8) Microscopisch onderzoek, kweek en gevoeligheidsbepaling Cito-grampreparaat in overleg met dienstdoende arts-microbioloog 73

74 Velden Bacterie Helicobacter-kweek Maagbiopten (corpus en antrum) Potje met verzendmedium Biopten worden door aanvrager zelf in verzendmedium geplaatst. Verzendmedium aanvragen en ophalen bij, L1-205, tel antrumbiopt en 1 corpusbiopt Dagelijks tijdens kantoortijden Minimaal 8 dagen Duur van onderzoek Helicobacter-antigeen: Helicobacter serologie Materialen na afname afgeven op, L1-205 Kweek en gevoeligheidsbepaling 74

75 Velden Bacterie Histoplasmakweek Diverse materialen Dagelijks tijdens kantoortijden Schimmelkweek: minimaal 1 maand (microscopie binnen 1 dag) Duur van onderzoek Serologie: Histoplasma serologie Indien patiënt verdacht voor Histoplasma-infectie, verdenking vermelden op alle aanvraagformulieren en materialen Diverse microscopische technieken en kweek 75

76 Velden Bacterie Legionellakweek BAL Sputum Water Steriele container voor BAL en sputum Fles voor water 1 ml BAL 1 liter water Dagelijks tijdens kantoortijden Legionellakweek: minimaal 5 dagen Antigeentest: Legionella antigeentest Duur van onderzoek Serologie: Legionella serologie PCR: Legionella PCR (zie MDU p.9) Legionella wordt niet standaard gekweekt: expliciet aanvragen. Bij verdenking op Legionellose ook urine inleveren voor Legionella antigeentest Kweek 76

77 Velden Bacterie Listeria Bloed Liquor Vruchtwater Kweken van IUVD (intra-uteriene-vruchtdood) Feces Bloedkweekflesjes. Steriele container. Wattendrager in transportmedium en preparaat (steriele wattendrager afrollen op een objectglas, niet op matrand en meezenden in plastic hoesje) Fecescontainer voor 1/3 gevuld met feces. 2x5 ml bloed (kinderen eventueel minder) 5 ml vruchtwater 1 uitstrijk + preparaat Dagelijks; buiten kantoortijden in overleg met de dienstdoende artsmicrobioloog Duur van onderzoek 2-7 dagen Kweek en gevoeligheidsbepaling Cito-grampreparaat in overleg met dienstdoende arts-microbioloog 77

78 Velden Bacterie Duur van onderzoek Malassezia furfur Uitstrijken van oppervlakkige huidinfecties (Tinea versicolor) en bij (ernstige) folliculitis, uitstrijken van behaarde hoofdhuid en baardstreek Wattendrager in transportmedium en preparaat (steriele wattendrager afrollen op een objectglas, niet op matrand en meezenden in plastic hoesje). 1 uitstrijk + preparaat Dagelijks tijdens kantoortijden Minimaal 2 weken (microscopie binnen 1 dag) Microscopisch onderzoek en kweek 78

79 Velden Bacterie MRSA personeel Uitstrijken van neus, keel, perineum en eventuele wonden / eczeem. Bij repatriëring en contact met patiënten in isolatie: alleen neuskweek Wattendrager in transportmedium Dagelijks tijdens kantoortijden Duur van onderzoek Minimaal 3 dagen Contact over MRSA aanvragen/uitslagen gaan altijd via de adviseurs infectiepreventie (ziekenhuishygiëne, sein 59199) Kweek en gevoeligheidsbepaling 79

80 Velden Bacterie MRSA patiënten Uitstrijken van neus, keel, perineum, eventuele wonduitstrijken/insteekopeningen, urine en sputum. Wattendrager in transportmedium en wattendrager in PCR-medium Steriele container voor urine/sputum 1 uitstrijk per materiaal 1 steriele container voor sputum 1 steriele container voor urine Dagelijks tijdens kantoortijden in overleg met adviseurs infectiepreventie (ziekenhuishygiëne, sein 59199) en/of dienstdoende arts-microbioloog Kweek: Minimaal 3 dagen Duur van onderzoek PCR: MRSA PCR (zie MDU p.10) Bij deze patiënten wordt ook een inventarisatie op aminoglycoside- en cefalosporine-ongevoelige Gramnegatieve staven gedaan (m.u.v. patiënten van Dianet en chron. dialyse buitenland). Contact over MRSA-aanvragen/uitslagen gaat altijd via de adviseurs infectiepreventie (ziekenhuishygiëne, sein 59199) Kweek, gevoeligheidsbepaling en PCR Onderzoek in het weekend alleen in overleg met de adviseurs infectiepreventie (ziekenhuishygiëne, sein 59199) en/of dienstdoende arts-microbioloog 80

81 Velden Bacterie Mycoplasma hominis-kweek Genitale uitstrijken en materialen van neonaten Wattendrager in transportmedium Dagelijks tijdens kantoortijden Duur van onderzoek 2-7 dagen Wordt niet standaard gekweekt, alleen in overleg met de artsmicrobioloog Kweek 81

82 Velden Bacterie Mycobacteriën Duur van onderzoek TBC Tuberculose Diverse materialen Containers of in speciale mycobacteriën-kweekfles (met zwarte of rode dop) TBC-kweek uit wattenstok niet mogelijk Dagelijks tijdens kantoortijden. Ziehl-Neelsen kleuring (ZN preparaat) Cito in overleg met dienstdoende arts-microbioloog, de uitslag is binnen 24 uur. bekend 2 maanden Speciale mycobacteriën-kweekflessen aanvragen en ophalen bij, L1-241, tel Diverse microscopische technieken (o.a. Ziehl-Neelsen kleuring) en kweek 82

83 Velden Bacterie Nocardia Diverse materialen Dagelijks tijdens kantoortijden Duur van onderzoek 2-14 dagen (microscopie binnen 1 dag) Diverse microscopische technieken, kweek en gevoeligheidsbepaling Komt voor bij immuungecompromitteerde patiënten met luchtweginfecties en (sub)cutane infecties. 83

84 Velden Bacterie Salmonella Bloed Feces Bloedkweekflesjes Fecespotje/container 2x5 ml bloed (kinderen eventueel minder). Container voor 1/3 gevuld met feces, een representatief monster inclusief evt. aanwezig slijm en bloed inzenden Dagelijks tijdens kantoortijden Duur van onderzoek Minimaal 3 dagen Salmonella maakt onderdeel van het standaard (SSYC) fecesonderzoek Kweek en gevoeligheidsbepaling 84

85 Velden Bacterie Shigella Feces Fecespotje/container Container voor 1/3 gevuld met feces, een representatief monster inclusief evt. aanwezig slijm en bloed inzenden Dagelijks tijdens kantoortijden Duur van onderzoek Minimaal 3 dagen Positieve kweken moeten worden gemeld aan de GG&GD. Shigella maakt onderdeel van het standaard (SSYC) fecesonderzoek Kweek en gevoeligheidsbepaling 85

86 Velden Bacterie Schimmelkweek Diverse materialen Dagelijks Afhankelijk van het soort schimmel, minimaal 2 weken (microscopie Duur van onderzoek binnen 1 dag) Diverse microscopische technieken en kweek Cito-microscopie in overleg met dienstdoende arts-microbioloog 86

87 Velden Bacterie Trichomonas Genitale uitstrijken en urine Wattendrager in transportmedium. Steriele container voor urine Urine: In steriele container goed gewassen plas opvangen, of blaaspunctie; urine na afname direct op laboratorium afgeven (niet in koelkast plaatsen), L Uitstrijk 5 ml urine Dagelijks tijdens kantoortijden Duur van onderzoek Minimaal 5 dagen Kweek 87

88 Velden Bacterie Ureaplasma Genitale uitstrijken en materialen van neonaten Wattendrager in transportmedium Dagelijks tijdens kantoortijden Duur van onderzoek 2-7 dagen Wordt niet standaard gekweekt, expliciet aanvragen! Kweek 88

89 Velden Bacterie Duur van onderzoek Vibrio Feces Wond Fecespotje/container Container voor 1/3 gevuld met feces, een representatief monster inclusief evt. aanwezig slijm en bloed inzenden. Wond: wattendrager in transportmedium Dagelijks tijdens kantoortijden Minimaal 5 dagen Vibrio maakt geen onderdeel uit van van de standaard (SSYC-)kweek; expliciet aanvragen! Kweek en gevoeligheidsbepaling (Waterdunne) diarree uit Z.O. Azië, Zuid-Amerika, Afrika (tropen), eten van schaaldieren. Wondinfectie na contact met (zout) water 89

90 Velden Bacterie Yersinia-kweek Feces Fecespotje/container Container voor 1/3 gevuld met feces, een representatief monster inclusief evt. aanwezig slijm en bloed inzenden Dagelijks tijdens kantoortijden Minimaal 2 dagen Duur van onderzoek Serologie: Yersinia serologie Yersinia maakt onderdeel uit van het standaard fecesonderzoek (SSYC) Kweek en gevoeligheidsbepaling 90