Leeuwarden, een hongerige stad?

Maat: px
Weergave met pagina beginnen:

Download "Leeuwarden, een hongerige stad?"

Transcriptie

1 Leeuwarden, een hongerige stad? Jan Willem van der Schans Inspiratiebijeenkomst, Friese MilieuFederatie, 10 December 2015 Introductie Onderzoeker LEI-WUR Short Food Supply Chains Mede-oprichter Eetbaar Rdam Denktank Stadslandbouw Rdam Lid Rotterdam Food Council Bestuur diverse Stichtingen SLB Principal Investigator Food AMS Lid Rural Network Assembly EU 1

2 Introductie Onderzoeker LEI-WUR Supply chain research Onderzoeker RSO-WUR Regional food systems Medeoprichter Eetbaar Rotterdam Denktank Stadslandbouw Rotterdam Lid Rdam Food Council Coordinator Food AMS Lid Rural Networks Assembly Overzicht Introductie Eetbaar Rotterdam Gemeente Rotterdam Context NL Problemen en oplossingen Verdienmodellen Conclusies Discussie 2

3 12/28/2015 Expertisegroep EETBAAR ROTTERDAM Eetbaar Rotterdam, de stadslandbouw expertise groep Opdracht Innovatienetwerk voor het Portaal Expertmeeting Stadslandbouw, 16 juli 2007 Aanleiding Stadslandbouw in Rotterdam: productieslag tijdens WOII Het enige groen wat ik me kan bedenken voor een stad als Rotterdam is een pot groene verf om het beton te kleuren. 6 3

4 Expertisegroep EETBAAR ROTTERDAM Stadslandbouwblog ER Diners 2012 architecten Will Allen/Paula Sobie Demonstratie Oogstfestival 2009 Aanvraag en uitvoering KIGO Talrijke presentaties Meedenken Marconistrip (en andere lokaties) Bijdrage aan verkiezingsprogrammas (Manifest) Aanwezig zijn in de pers en in beleidsdocumenten Wat hebben we tot nu toe gedaan? Presentatie Will Allen en Paula Sobie Our next generation of farmers will be city dwellers, Will Allen 2009 Wat hebben we tot nu toe gedaan? 4

5 Expertisegroep EETBAAR ROTTERDAM KIGO stadslandbouw Wat hebben we tot nu toe gedaan? Beleidsontwikkeling 2008 Groenjaar Rdam 2009 Denktank Stadslandbouw 2011 Agenda for Sustainable Rotterdam 2012 Beleidsdocument Food & the City 2013 Handelsmissies 2013 Regional Food Council 2014 Food Cluster 2015 Masterclass KK / World Expo Milano 5

6 Producten uit de Rotterdamse regio Handelsmissies 6

7 7

8 Export orientatie NL landbouw Volgens de FAO kunnen kleinschalige stadstuinen 700 miljoen mensen voeden 8

9 Problemen huidige landbouw (Wiskerke 2009) Neerwaartse druk boeren inkomens Milieuproblemen Gebrek aan kwaliteit en diversiteit Groeiend consumenten wantrouwen Gezondheidsproblemen (overgewicht en ondergewicht) 9

10 Onderwerp Agro-industriële zoekrichting Agro-ecologische zoekrichting Economische positie primaire producenten Ecologische duurzaamheid Sensorische kwaliteit Consumenten vertrouwen Gezondheid Uitwisselbare positie in voedselketen; grootschalige productie; high-tech; kostprijsverlaging door arbeidsreductie Technische oplossingen voor milieuproblemen: emissieloze stallen, genetisch gemodificeerde gewassen, agroparken; eco-efficiënte distributiesystemen Gestandaardiseerde grondstof; diversiteit wordt aan eind van de keten gecreëerd door levensmiddelenindustrie Kwaliteitsborgingsystemen (HACCP, ISO, EurepGap) en keurmerken van industrie/supermarktwezen Industriële benadering van gezondheid: minder vet, minder suiker, verrijkt met omega, vitamine, e.d. Toegevoegde (maatschappelijke) waarde productie; arbeid als middel om waarde toe te voegen; ambachtelijkheid Kringlooplandbouw; lokale variëteiten; natuurlijke veerkrachtige productiesystemen; vermindering voedselkilometers Gecreëerd door boeren en/of verwerkers; kwaliteit is uiting van regiospecificiteit (grond, klimaat, variëteiten, tradities) en ambachtelijkheid Persoonlijk vertrouwen; beschermde oorsprongsbenaming; sociale controle Mediterraan dieet, oer-dieet, vers voedsel, genieten van eten (sociaalculturele dimensie van eten), voldoende bewegen Wiskerke (aangepast) Voorlopige conclusies Er zijn geen food deserts in NL, eerder het tegendeel Meer met minder (efficiency) is te simpel, het gaat ook om andere zaken (opvolging, markt orientatie, vertrouwen en lifestyle) Biologisch versus gangbaar is te eenvouding, BIG Organic is ook problematisch Consumerism versus Eigenaarschap Hybridisatie als innovatie proces 10

11 Agro-industrieel (biologisch gecertificeerd) BiJo s, Gravezande Agro-ecologicsch (niet biologisch gecertificeerd) Growing Power, Milwaukee 11

12 Plant factories, Japan Tamagawa University Tokyo 12

13 Mainstreaming alternative food networks 13

14 Mini Dairy Hoe voeden we onze steden van de toekomst? 14

15 Foodscape Schilderswijk Den Haag Urbaniahoeve, Social Design Lab for Urban Agriculture 15

16 Loess Plateau China Precisie landbouw Haarlemmermeer Fieldmedia Jan Ham 16

17 Dak akker Schieblock Rotterdam Villa Augustus, Dordrecht 17

18 Pop up restaurantsmet buurt moestuinen 18

19 Stad en land verbonden 19

20 20

21 Parc Agrari del Baix Llobregat 21

22 Strategische orientaties Green deal stadsgerichte landbouw Ruimte voor Stadslandbouw in Rotterdam PPS stadsgerichte Tuinbouw Cost Action Urban Agriculture Europe WG 3 Vijf zoekrichtingen Differentiatie (onderscheidend aanbod) Diversificatie (meerdere functies) Lage kosten (breed toegankelijk) Gedeeld eigenaarschap (verregaande betrokkenheid) Ervaringen (in plaats van producten of diensten) 22

23 Differentiatie Onderscheid door transparantie, raskeuze (smaak, kleur, ethnisch, vergeten). Onderscheid door bereiding (super vers, ambachtelijk, rauw, zonder additieven), en/of verkoop (via boerenmarkt, webwinkel). Diversificatie Naast voedsel andere functies (kinderopvang, zorg, recreatie, natuur, educatie, loonwerk, energie, compostering, bedrijfsuitjes) Economies of scope ipv scale 23

24 Lage kosten Schaalvergroting, mechanisatie Onbenutte hulpbronnen inzetten, recycling van grondstoffen en materialen, lagere levensstandaard, Gedeeld eigenaarschap Burgers willen meer grip op het voedselsysteem maar zijn ook bereid actief bij te dragen Niet alleen als consument maar ook als coproducent (financiering, arbeid, land/vastgoed) Open source kennis en ervaring 24

25 The share economy Unieke ervaringen Verkoop een verhaal ipv een product Authentieke ervaringen zijn onvervangbaar en onbetaalbaar Pay as you want 25

Stadslandbouw Van globaal naar lokaal

Stadslandbouw Van globaal naar lokaal Stadslandbouw Van globaal naar lokaal Jan Willem van der Schans Jan-willem.vanderschans@wur.nl Studiedag Vecon, 22 maart 2017 Introductie Onderzoeker LEI-WUR Short Food Supply Chains Mede-oprichter Eetbaar

Nadere informatie

Verdienmodellen stadslandbouw

Verdienmodellen stadslandbouw Verdienmodellen stadslandbouw Jan Willem van der Schans Jan-willem.vanderschans@wur.nl @JWvdS KLV Alumni bijeenkomst, Den Haag, 13 october 2016 Introductie Onderzoeker LEI-WUR Short Food Supply Chains

Nadere informatie

De toekomst van onze voedselvoorziening is lokaal

De toekomst van onze voedselvoorziening is lokaal De toekomst van onze voedselvoorziening is lokaal Jan Willem van der Schans Jan-willem.vanderschans@wur.nl @JWvdS Lokale Voedseldag van de Vereniging van Vlaamse Steden en Gemeenten, Gent, 30 September

Nadere informatie

Stadslandbouw. Jan Willem van der Schans. Jan-willem.vanderschans@wur.nl Kampen, 8 April 2012

Stadslandbouw. Jan Willem van der Schans. Jan-willem.vanderschans@wur.nl Kampen, 8 April 2012 Stadslandbouw Jan Willem van der Schans Jan-willem.vanderschans@wur.nl Kampen, 8 April 2012 Introductie Onderzoeker LEI-WUR Supply chain research Onderzoeker RSO-WUR Regional food systems Medeoprichter

Nadere informatie

Het succes van stadslandbouw?

Het succes van stadslandbouw? Het succes van stadslandbouw? Overzicht Jan Willem van der Schans Jan-willem.vanderschans@wur.nl Groen Links bijeenkomst Deventer, 12-01-2011 Introductie Wat is stadslandbouw? Welke trends? Food & City

Nadere informatie

De creatie van nieuwe stad-land relaties

De creatie van nieuwe stad-land relaties De creatie van nieuwe stad-land relaties Jan Willem van der Schans Jan-willem.vanderschans@wur.nl Plattelandsacademie, Leuven 1 dec. 2010 Overzicht Introductie Context Landbouwgrond onder druk Stedelijke

Nadere informatie

Het voedselsysteem terug in de stad

Het voedselsysteem terug in de stad Het voedselsysteem terug in de stad Jan Willem van der Schans Jan-willem.vanderschans@wur.nl Creative City Lab, Foodcentre 26 maart 2012 Voedsel en de stad Introductie Geschiedenis landbouw en de stad

Nadere informatie

Stad en Platteland gezien door de voedselbril

Stad en Platteland gezien door de voedselbril Stad en Platteland gezien door de voedselbril Jan Willem van der Schans Jan-willem.vanderschans@wur.nl Studium Generale Universiteit Gent 28 februari 2012 Introductie (ex-)inwoner Delfshaven Onderzoeker

Nadere informatie

Duurzame wereldvoedselvoorziening. hoe ziet dit vraagstuk eruit en in welke richting liggen de oplossingen?

Duurzame wereldvoedselvoorziening. hoe ziet dit vraagstuk eruit en in welke richting liggen de oplossingen? Duurzame wereldvoedselvoorziening hoe ziet dit vraagstuk eruit en in welke richting liggen de oplossingen? Even voorstellen: Ruben Bringsken Ondernemer in Food en ICT (focus op duurzame oplossingen) Eigenaar/participatie

Nadere informatie

Stadsboeren in Nederland

Stadsboeren in Nederland Stadsboeren in Nederland Door: ir. Rosanne Metaal Directie Europees Landbouwbeleid &Voedselzekerheid DG AGRO, Ministerie Economische Zaken Presentatie Alumni-netwerk, 12 november 2013, Uit Je Eigen Stad

Nadere informatie

Disruptie in de Voedselketen. Rabobank Banking for Food

Disruptie in de Voedselketen. Rabobank Banking for Food Disruptie in de Voedselketen Rabobank Banking for Food Passie voor food Contact en info www.rabobank.nl/food Rabobank Foodzone @MWMRol 2 De noodzaak voor innovatie: Disruption Ahead! 3 Disruptie: wat vind

Nadere informatie

Verdienen met ZLTO. De stad als kans!

Verdienen met ZLTO. De stad als kans! Verdienen met ZLTO De stad als kans! Verdienen met ZLTO De stad als kans! Twitter: @MariskavKoulil #purehubs #stadslandbouw De stad als kans! Programma workshop Inleiding Korte kennismaking Introductie

Nadere informatie

Verslag themabijeenkomst: Urban Farming: Hype of reality? Datum: 17 januari 2017 Locatie: De Schilde Den Haag

Verslag themabijeenkomst: Urban Farming: Hype of reality? Datum: 17 januari 2017 Locatie: De Schilde Den Haag Verslag themabijeenkomst: Urban Farming: Hype of reality? Datum: 17 januari 2017 Locatie: De Schilde Den Haag Op 17 januari organiseerde het AgriFoodTech Platform een themaochtend over Urban Farming bij

Nadere informatie

STADSLANDBOUW VANUIT STEDENBOUWKUNDIG PERSPECTIEF debatavond 06.11.13

STADSLANDBOUW VANUIT STEDENBOUWKUNDIG PERSPECTIEF debatavond 06.11.13 STADSLANDBOUW VANUIT STEDENBOUWKUNDIG PERSPECTIEF debatavond 06.11.13 BELANG VAN LANDBOUW IN VERSTEDELIJKTE RUIMTE BEDREIGINGEN KANSEN VORMEN STADSLANDBOUW AANBEVELINGEN VOORBEELD EETBAAR ROTTERDAM VOORBEELD

Nadere informatie

Bedrijfsadvies aan de keukentafel

Bedrijfsadvies aan de keukentafel Nederland: de koploper in agrifood, hoe houden we stand? Bedrijfsadvies aan de keukentafel Bedrijfsadvies aan de keukentafel Elies Lemkes-Straver (Algemeen Directeur ZLTO) Conferentie Agrivaknet, 3 februari

Nadere informatie

Stadslandbouw en kansrijke verdienmodellen

Stadslandbouw en kansrijke verdienmodellen Stadslandbouw en kansrijke verdienmodellen Jan Willem van der Schans Jan-willem.vanderschans@wur.nl Creative City Lab 2013, Amsterdam 4 maart 2013 Overzicht Introductie UA typologie UA strategien UA verdienmodellen

Nadere informatie

Samen Ondernemen met de Natuur

Samen Ondernemen met de Natuur Samen Ondernemen met de Natuur Henk Gerbers Kleinschalig maakt gelukzalig, of is bulk beter? Naar een Voedselbeleid van de Wetenschappelijke Raad voor het Regeringsbeleid (WRR) Verhaal over Ondernemen

Nadere informatie

Korte voedselketens. Brenda Vrieling Regiebureau POP/Netwerk Platteland. POP3-festival Provincie Flevoland 8 maart 2017

Korte voedselketens. Brenda Vrieling Regiebureau POP/Netwerk Platteland. POP3-festival Provincie Flevoland 8 maart 2017 Korte voedselketens Brenda Vrieling Regiebureau POP/Netwerk Platteland POP3-festival Provincie Flevoland 8 maart 2017 Europees landbouwfonds voor plattelandsontwikkeling: Europa investeert in zijn platteland

Nadere informatie

Un tour de horizon: buiten- en binnenlandse inspirerende voorbeelden van eetbare groen dat onze steden verovert en mensen samenbrengt

Un tour de horizon: buiten- en binnenlandse inspirerende voorbeelden van eetbare groen dat onze steden verovert en mensen samenbrengt Un tour de horizon: buiten- en binnenlandse inspirerende voorbeelden van eetbare groen dat onze steden verovert en mensen samenbrengt De heer Frank Petit-Jean Provincie West-Vlaanderen Gebiedsgerichte

Nadere informatie

Biologisch i in 2030

Biologisch i in 2030 i Paulien Veerman Secretaris VBP/ Projectleider Biokap Even voorstellen: Bionext organisatie 1 Bionext = ketenorganisatie voor de biologische landbouw en voeding 3 De peilers onder Bionext Even voor rstellen

Nadere informatie

Voedselvoorziening in het tijdperk van verstedelijking

Voedselvoorziening in het tijdperk van verstedelijking Voedselvoorziening in het tijdperk van verstedelijking Prof.dr.ir. Han Wiskerke Wageningen Universiteit Leerstoelgroep Rurale Sociologie http://www.rso.wur.nl/uk/ http://ruralsociologywageningen.wordpress.com/

Nadere informatie

Voedsel. 13 juni 2019, Pieter Rijzebol.

Voedsel. 13 juni 2019, Pieter Rijzebol. Voedsel 13 juni 2019, Pieter Rijzebol https://www.gelderland.nl/duurzame-land-en-tuinbouw Onderwerpen Korte voorzieningsketens Onderzoek omvang Korte keten City deal Voedsel Nieuw coalitieakkoord Korte

Nadere informatie

Introductie 27/11/2015. Biologische Voeder Grondstoffen Visie 2015-2020. Tom Wiegmans Category manager Organic Feed ingredients.

Introductie 27/11/2015. Biologische Voeder Grondstoffen Visie 2015-2020. Tom Wiegmans Category manager Organic Feed ingredients. 27/11/2015 Biologische Voeder Grondstoffen Visie 2015-2020 Tom Wiegmans Category manager Organic Feed ingredients 26 November 2015 1 Introductie Tom Wiegmans Internationale Agrarische handel gestudeerd

Nadere informatie

Onderzoek in de korte keten landbouw

Onderzoek in de korte keten landbouw Onderzoek in de korte keten landbouw Brainstorm landbouwers in korte keten, Opwijk 26 april 2017 Charlotte Prové Groeiende steden 2050 Groeiende uitdagingen Waterberging Luchtkwaliteit Open ruimte Levenskwaliteit

Nadere informatie

stadslandbouw in en rond Rotterdam Kees van Oorschot 2 februari 2015

stadslandbouw in en rond Rotterdam Kees van Oorschot 2 februari 2015 stadslandbouw in en rond Rotterdam Kees van Oorschot 2 februari 2015 Stadslandbouw in Rotterdam Inspiratiebron Will Allen Stadslandbouw omvat veel soorten initiatieven van burgers, boeren en ondernemers

Nadere informatie

Hoe lang is een optimale voedselketen?

Hoe lang is een optimale voedselketen? Hoe lang is een optimale voedselketen? Zo lang als nodig 29 november 2016, Joost Snels Lengte optimale voedselketen? 2 Lengte optimale voedselketen? = KORT? Primaire productie Be- en verwerken Transport

Nadere informatie

Masterclass Metropolitan Food Security - hoe voed je de stad anno 2050

Masterclass Metropolitan Food Security - hoe voed je de stad anno 2050 Masterclass Metropolitan Food Security - hoe voed je de stad anno 2050 Think Global, Act Local! Omschrijving Deze Masterclass is opgezet en georganiseerd vanuit het Lectoraat Duurzame Wereldvoedselvoorziening.

Nadere informatie

Een visie op de toekomstige landbouw in Nederland

Een visie op de toekomstige landbouw in Nederland Een visie op de toekomstige landbouw in Nederland Jan Willem Erisman ALV Markdal, Galder, 24 september 2018 Inhoud Introductie Louis Bolk Instituut Achtergronden huidige landbouw De visie van de minister

Nadere informatie

Masterclass Duurzame voedselvoorziening in en om de stad

Masterclass Duurzame voedselvoorziening in en om de stad Masterclass Duurzame voedselvoorziening in en om de stad Aandachtspunten Regionale voedselsystemen als thematisch integratiekader Urban Green Train: toepassing voor onderwijs Aeres Hogeschool Almere Aansluiten

Nadere informatie

Innovatie voor verduurzaming. Kansen innovatie verantwoord en zorgvuldig benutten

Innovatie voor verduurzaming. Kansen innovatie verantwoord en zorgvuldig benutten Innovatie voor verduurzaming Kansen innovatie verantwoord en zorgvuldig benutten Hinse Boonstra, Ctgb relatiedag, 15 juni 2017 Science for a better life Zaden, middelen en diensten voor een duurzame geïntegreerde

Nadere informatie

eel multifunctionele bedrijven verkopen hun

eel multifunctionele bedrijven verkopen hun Vers voedsel Als je tussenhandel kunt voorkomen, blijft er meer voor de boer over. Dat is een argument voor korte ketens. Die vormen ook een antwoord op de toenemende vraag naar vers en ambachtelijke

Nadere informatie

THE DEVELOPMENT OF PLANT PROTEINS IN THE EUROPEAN UNION

THE DEVELOPMENT OF PLANT PROTEINS IN THE EUROPEAN UNION THE DEVELOPMENT OF PLANT PROTEINS IN THE EUROPEAN UNION 22 Mei 2019 Karel van Bommel DG Agriculture and Rural Development Politieke context Meerdere verzoeken van stakeholders (o.a. FEFAC conferentie,

Nadere informatie

3/12/13. Horizon 2020 Challenge 5: klimaat, milieu, resource efficiency en grondstoffen

3/12/13. Horizon 2020 Challenge 5: klimaat, milieu, resource efficiency en grondstoffen 3/12/13 Horizon 2020 Challenge 5: klimaat, milieu, resource efficiency en grondstoffen Mieke Houwen Horizon 2020 : klimaat, milieu, resource efficiency en grondstoffen Agenda n Horizon 2020 algemeen n

Nadere informatie

Kansen voor een duurzame landbouw in Flevoland. Jan Willem Erisman Louis Bolk Instituut

Kansen voor een duurzame landbouw in Flevoland. Jan Willem Erisman Louis Bolk Instituut Kansen voor een duurzame landbouw in Flevoland Jan Willem Erisman Louis Bolk Instituut Inhoud presentatie Het Louis Bolk Instituut Wat gaat er allemaal wel/niet goed Herontwerp van het systeem Conceptueel

Nadere informatie

Wageningen University & Research. Wageningen, 14 Oktober 2017 Prof. dr Arthur Mol, Rector Magnificus

Wageningen University & Research. Wageningen, 14 Oktober 2017 Prof. dr Arthur Mol, Rector Magnificus Wageningen University & Research Wageningen, 14 Oktober 2017 Prof. dr Arthur Mol, Rector Magnificus 2017 Het begon in 1918 Van Landbouwhogeschool tot University & Research of the Life Sciences 1960s: primair

Nadere informatie

Wageningen University & Research. Wageningen, 04 November 2017 Prof. dr Arthur Mol, Rector Magnificus

Wageningen University & Research. Wageningen, 04 November 2017 Prof. dr Arthur Mol, Rector Magnificus Wageningen University & Research Wageningen, 04 November 2017 Prof. dr Arthur Mol, Rector Magnificus 2017 Het begon in 1918 Van Landbouwhogeschool tot University & Research of the Life Sciences 1960s:

Nadere informatie

Duurzaam eten van bomen

Duurzaam eten van bomen DUURZAAMHEIDSMARKT SOEST 29 OKTOBER 2016 Duurzaam eten van bomen EetbaarSoest een project van Stichting Trees for Peace en IVN Göran Christiansson goran@treesforpeace.nl Doel Kennismaking: Contact: Overzicht:

Nadere informatie

Globalisering: Uitdagingen voor Food en Agri-business Nijenrode, 24 november 2014

Globalisering: Uitdagingen voor Food en Agri-business Nijenrode, 24 november 2014 Globalisering: Uitdagingen voor Food en Agri-business Nijenrode, 24 november 2014 Inhoud 1 2 3 Bedrijfsprofiel Agrifirm Globalisering Risico s en kansen voor de Food en Agri-business Vragen Bedrijfsprofiel

Nadere informatie

Verspilling: De houdbaarheidsdatum nabij

Verspilling: De houdbaarheidsdatum nabij School: Bedrijf: Titel project: 1. De opdracht Opdrachtgever Agrarische Jongeren Friesland is een organisatie die zich ten doel stelt de bedrijfsvoering van boerenbedrijven zo efficient mogelijk te maken.

Nadere informatie

Gebiedscoöperatie Oregional

Gebiedscoöperatie Oregional Afzet regionale producten en diensten Onderwerpen (30 juni 2011) Aanleiding en achtergrond Gebiedscoöperatie Oregional Stappenplan Omgevingsanalyse Omgevingsanalyse: 7 belangrijke opgaven Landbouw en voedsel

Nadere informatie

Voedselverspilling. Korte introductie 27/01/2015. Welvaartsprobleem of schaarste? Bart van Gogh. Opleiding agrarische economie

Voedselverspilling. Korte introductie 27/01/2015. Welvaartsprobleem of schaarste? Bart van Gogh. Opleiding agrarische economie Voedselverspilling Welvaartsprobleem of schaarste? Bart van Gogh, Sustainable Food Chains Wageningen UR Food & Biobased Research Korte introductie Bart van Gogh Opleiding agrarische economie Professionele

Nadere informatie

De onvermoede potenties van vormen van stadslandbouw voor de reguliere agrosector

De onvermoede potenties van vormen van stadslandbouw voor de reguliere agrosector De onvermoede potenties van vormen van stadslandbouw voor de reguliere agrosector Reflectief verslag van een sessie met vertegenwoordigers uit land- en tuinbouw en het stedelijk veld Symposium Ruimte voor

Nadere informatie

stadslandbouw in en rond Rotterdam Dutch Green Bulding Week

stadslandbouw in en rond Rotterdam Dutch Green Bulding Week stadslandbouw in en rond Rotterdam Dutch Green Bulding Week Kees van Oorschot 22 september 2014 Stadslandbouw in Rotterdam Inspiratiebron Will Allen Stadslandbouw omvat veel soorten initiatieven van burgers,

Nadere informatie

Wat is natuurinclusieve landbouw?

Wat is natuurinclusieve landbouw? Wat is natuurinclusieve landbouw? Jan Willem Erisman 's-hertogenbosch, 3 april 2018 Louis Bolk instituut Natuurinclusief: denken, ontwerpen en doen J.P. Thysse Waar wij wonen RV www.louisbolk.org Consumentenprijs

Nadere informatie

Creative City Lab 2013 Innovatielab 020-Stadslandbouw. Programma Masterclassweek maart 2013

Creative City Lab 2013 Innovatielab 020-Stadslandbouw. Programma Masterclassweek maart 2013 Creative City Lab 2013 Innovatielab 020-Stadslandbouw Programma Masterclassweek 4 12 maart 2013 Maandag 4 maart Kick-off 8:15 8:30 Aankomst deelnemers! 8:45 9:00 Inloop 9:00 9:45 Welkom door mw. Ellen

Nadere informatie

NL In verscheidenheid verenigd NL B8-0360/29. Amendement. Marco Zullo, Eleonora Evi, Marco Valli, Rosa D Amato namens de EFDD-Fractie

NL In verscheidenheid verenigd NL B8-0360/29. Amendement. Marco Zullo, Eleonora Evi, Marco Valli, Rosa D Amato namens de EFDD-Fractie 27.4.2015 B8-0360/29 29 Overweging B B. overwegende dat het thema van de wereldtentoonstelling 2015 in Milaan de mogelijkheid biedt om na te denken en te debatteren over diverse manieren om te proberen

Nadere informatie

Startactiviteiten. Bijeenkomsten met ervaringsdeskundigen (2005/2006) Activiteiten baseren op behoeften. Voedsellogo, publieksevenementen

Startactiviteiten. Bijeenkomsten met ervaringsdeskundigen (2005/2006) Activiteiten baseren op behoeften. Voedsellogo, publieksevenementen Startactiviteiten Bijeenkomsten met ervaringsdeskundigen (2005/2006) Activiteiten baseren op behoeften Voedsellogo, publieksevenementen Aandacht burgers trekken (voor nauwelijks verkrijgbaar product )

Nadere informatie

Bodem, landschap en watersysteem bepalend voor functie-toedeling

Bodem, landschap en watersysteem bepalend voor functie-toedeling Bodem, landschap en watersysteem bepalend voor functie-toedeling Jan Willem Erisman 8 juni 2018 Louis Bolk Instituut (sinds 1976) www.louisbolk.org Voedselzekerheid! Wat heeft landbouwbeleid gebracht (in

Nadere informatie

Zal Europa de wereld voeden of omgekeerd?

Zal Europa de wereld voeden of omgekeerd? Zal Europa de wereld voeden of omgekeerd? Jacques Van Outryve Europees en landbouwjournalist Jacques@van-outryve.be Provinciaal Bestuur Vlaams-Brabant 8 en 12 januari 2016 Het nieuwe Europa Relevantie

Nadere informatie

Welkom. Bestuurlijke top Circulaire Economie: Van Afval naar Grondstoffen. Van Afval naar Grondstoffen

Welkom. Bestuurlijke top Circulaire Economie: Van Afval naar Grondstoffen. Van Afval naar Grondstoffen Welkom Bestuurlijke top Circulaire Economie: Van Afval naar Grondstoffen Bestuurlijke top Circulaire Economie: Van Afval naar Grondstoffen Programma 14.00-14.05 uur Welkomstwoord door dagvoorzitter Isabelle

Nadere informatie

Wereldvoedselvoorziening en mondiale voedselzekerheid als uitdaging

Wereldvoedselvoorziening en mondiale voedselzekerheid als uitdaging Wereldvoedselvoorziening en mondiale voedselzekerheid als uitdaging Prof. Dr Ir Rudy Rabbinge Universiteitshoogleraar Duurzame Ontwikkeling & Voedselzekerheid, Wageningen UR Debatreeks De toekomst van

Nadere informatie

De Voedselketen in Transitie

De Voedselketen in Transitie De Voedselketen in Transitie Rabobank Banking for Food Martijn Rol Sectorspecialist Food Passie voor food Contact en info www.rabobank.nl/food www.rabobank.nl/veehouderij Rabobank Foodzone @MWMRol 2 Programma

Nadere informatie

VOEDSELVISIE VOOR HAARLEM

VOEDSELVISIE VOOR HAARLEM VOEDSELVISIE VOOR HAARLEM Inleiding Duurzaam en gezond voedsel raakt aan alles wat voor de Haarlemse burger van belang is: een groene leefomgeving, gezondheid, een sociale stad en een duurzame toekomst.

Nadere informatie

Als u vragen of opmerkingen heeft hoor ik het graag. Met vriendelijke groet, Simon Bijlsma, FMF. Samen voor een mooi en duurzaam Fryslân.

Als u vragen of opmerkingen heeft hoor ik het graag. Met vriendelijke groet, Simon Bijlsma, FMF. Samen voor een mooi en duurzaam Fryslân. Onze wereld is in beweging. Steden zijn in trek. Vandaag de dag leven al 3 miljard mensen in grote steden en in 2030 zal meer dan 60% van de wereldbevolking leven in grootstedelijke gebieden volgens de

Nadere informatie

Hoe evolueert de aardappelteelt in de toekomst?

Hoe evolueert de aardappelteelt in de toekomst? Hoe evolueert de aardappelteelt in de toekomst? Oudenaarde, 31 januari 2017 Guy Vandepoel, Lid Hoofdbestuur Boerenbond Een sector in expansie BE aardappelproductie groeit sneller ten opzichte van Europese

Nadere informatie

Wat kan landbouw toevoegen aan het leven in de duurzame stad?

Wat kan landbouw toevoegen aan het leven in de duurzame stad? Wat kan landbouw toevoegen aan het leven in de duurzame stad? VVM - 5 februari 2015 Ir. Frank Stroeken Terra Incognita, stedenbouw en landschapsarchitectuur Frank Stroeken, Terra Incognita, stedenbouw

Nadere informatie

Met RURANT aan tafel Gepubliceerd op Stadslab2050 ( Met RURANT aan tafel. Page 1 of 6

Met RURANT aan tafel Gepubliceerd op Stadslab2050 (  Met RURANT aan tafel. Page 1 of 6 Met RURANT aan tafel Page 1 of 6 Vijf partners engageren zich rond het thema eten, we gaan aan tafel met Rurant. RURANT vzw [1]is het platform voor rurale ontwikkeling in de provincie Antwerpen. Samen

Nadere informatie

Workshop Biobased Ketens

Workshop Biobased Ketens Kennisdag Plant Dronten, 26 november 2013 Workshop Biobased Ketens Dirk Osinga (Nordwin College) Oene Schriemer (Hogeschool VHL) www. h o g e s c h o o l v h l. nl Achtergrond van de workshop Project

Nadere informatie

UNITING THE ORGANIC WORLD

UNITING THE ORGANIC WORLD International Federation of Organic Agriculture Movements Principles of Organic Agriculture 1 Beginselen van de Biologische Landbouw De Beginselen vormen de wortels, waaruit de biologische landbouw groeit

Nadere informatie

Food & the City stadslandbouw in en rond Rotterdam Kees van Oorschot 1 april 2014 Initiatieven van burgers, boeren en ondernemers Nu hier, Zomerhofstraat stadsboerderij het Lansingerland schapen in de

Nadere informatie

Lerende gebouwen. meer comfort & minder energie. 2e Expert meeting TAG, 7 oktober 2015, Haagse Hogeschool, Delft

Lerende gebouwen. meer comfort & minder energie. 2e Expert meeting TAG, 7 oktober 2015, Haagse Hogeschool, Delft Lerende gebouwen meer comfort & minder energie 2e Expert meeting TAG, 7 oktober 2015, Haagse Hogeschool, Delft 2 e Expert meeting Thermisch Actieve Gebouwen, woensdag 7 oktober 2015, Haagse Hogeschool

Nadere informatie

Duurzaam eten Fruitpark Soest

Duurzaam eten Fruitpark Soest DUURZAAMHEIDSMARKT SOEST 29 OKTOBER 2016 Duurzaam eten Fruitpark Soest EetbaarSoest een project van Stichting Trees for Peace en IVN Göran Christiansson goran@treesforpeace.nl 9 November, 2016 Fruitbomen

Nadere informatie

Circulair Inkopen Van theoretisch kader naar pragmatische uitwerking. Pieter van den Herik & Menno van der Valk Alkmaar:

Circulair Inkopen Van theoretisch kader naar pragmatische uitwerking. Pieter van den Herik & Menno van der Valk Alkmaar: Circulair Inkopen Van theoretisch kader naar pragmatische uitwerking Pieter van den Herik & Menno van der Valk Alkmaar: 8-9-2016 Circulair inkopen Alkmaar 8 september 2016 Pieter van den Herik - MVO Nederland

Nadere informatie

De kracht van de Korte Keten. Voor een integrale aanpak.

De kracht van de Korte Keten. Voor een integrale aanpak. De kracht van de Korte Keten. Voor een integrale aanpak. 1/ BioForum in gesprek met Han Wiskerke, Hoogleraar Sociale Rurologie Het strategisch plan Korte Keten vertrekt vandaag nog steeds vanuit de klassieke,

Nadere informatie

Agrofood Strategy Trends 2013

Agrofood Strategy Trends 2013 Agrofood Strategy Trends 2013 Een blik op de belangrijkste thema s onder toeleveranciers in de Agrofood Fedecom jaarvergadering, 19 november 2013 Roel van Lanen, Berenschot Agrofood Strategy Trends 2013

Nadere informatie

Metaal- en foodindustrie naar 2020

Metaal- en foodindustrie naar 2020 Metaal- en foodindustrie naar 2020 Lunch & learn, 24 september 2014 Rabobank LVC en Maasduinen Henri Cocu, Sectormanager Industrie Hans van Haaren Sectormanager Food Sectormanagement als inspiratie Hans

Nadere informatie

Architecture Aromatique

Architecture Aromatique KOPPERT CRESS Belangrijkste leermoment Leer de jager/verzamelaar kennen Architecture Aromatique Genetisch geen onderscheid Het menselijk genoom verandert 0,2% per 1 miljoen jaar Jaren Levensverwachting

Nadere informatie

Food & the City. Stimuleren van voedselproductie in en om de stad. Annemieke Fontein Hoofd Landschapsarchitectuur, Gemeente Rotterdam

Food & the City. Stimuleren van voedselproductie in en om de stad. Annemieke Fontein Hoofd Landschapsarchitectuur, Gemeente Rotterdam Food & the City Stimuleren van voedselproductie in en om de stad Annemieke Fontein Hoofd Landschapsarchitectuur, Gemeente Rotterdam Standslandbouw = container begrip Commercieel vnl. buiten de stad Commerciële

Nadere informatie

Voedselstrategieën voor Vlaamse regio s STAD EN LAND VERBONDEN DOOR VOEDSEL

Voedselstrategieën voor Vlaamse regio s STAD EN LAND VERBONDEN DOOR VOEDSEL Voedselstrategieën voor Vlaamse regio s STAD EN LAND VERBONDEN DOOR VOEDSEL Inhoud 1. Voedselteams vzw Globaal Kern Realisaties & impact 2. Voedselstrategie Leuven / 2012 Context Activiteiten, realisaties,

Nadere informatie

Het perspectief van de agrarische sector in Nederland

Het perspectief van de agrarische sector in Nederland Het perspectief van de agrarische sector in Nederland Agroconnect-symposium 19 november 2009 Dr.ir. Huib Silvis Hoofdpunten Toekomst agrarische sector Betekenis technologie Strategie LEI Wageningen UR

Nadere informatie

Denk mee: lokaal, ecologisch en fair eten van de boer naar je bord

Denk mee: lokaal, ecologisch en fair eten van de boer naar je bord Denk mee: lokaal, ecologisch en fair eten van de boer naar je bord De zaak van de grond Groeiende beweging voor toegang tot grond voor bioboeren Publieke gronden voor lokale voedselstrategieen Wijnegem

Nadere informatie

STEDELIJKE LANDBOUW PARKEN

STEDELIJKE LANDBOUW PARKEN STEDELIJKE - UGent i.s.m. KULevuen Voorland Universität Aachen LANDBOUW PARKEN EEN SYSTEEMINNOVATIE MET ONGEKEND POTENTIEEL Elke Vanempten Maarten Crivits Frank Nevens Elke Rogge UGent i.s.m. KULeuven-Voorland-Universität

Nadere informatie

Workshop duurzame stadslandbouw

Workshop duurzame stadslandbouw Workshop duurzame stadslandbouw Changemaker Festival te Heino 14 september 2013 Datum: 14 september 2013 Locatie: Van: Voor: Summmercamp Heino Cees Moerman Workshop Changemaker Kenmerk: 1309 Programma

Nadere informatie

28-9-2014. Inhoud. Voeding en leefstijl bij en na kanker. 1. Voeding van vroeger tot nu. 1. Voeding van vroeger tot nu. 2.

28-9-2014. Inhoud. Voeding en leefstijl bij en na kanker. 1. Voeding van vroeger tot nu. 1. Voeding van vroeger tot nu. 2. Voeding en leefstijl bij en na kanker Malu van Geel Inhoud 1. Voeding van vroeger tot nu 2. Voeding en kanker 3. Aanbevelingen 4. Veel gestelde vragen 1. Voeding van vroeger tot nu 1 Hippocrates Laat voeding

Nadere informatie

Stadsatelier Stadslandbouw Trefdag Innovatie in de stad

Stadsatelier Stadslandbouw Trefdag Innovatie in de stad Stadsatelier Stadslandbouw Trefdag Innovatie in de stad TRANSITIE LANDBOUW-VOEDING POTENTIEEL VAN STADSLANDBOUW Dirk Van Gijseghem 2 ANALYSE Voldoende, divers, gezond, veilig voedsel maar ook voedingsgerelateerde

Nadere informatie

Organic fruits & vegetables and more!

Organic fruits & vegetables and more! Organic fruits & vegetables and more! Onderwerpen Eosta De oude en nieuwe consument Nature & More en de duurzaamheidsbloem Nature & More Campagnes Eosta Internationale leverancier en keten manager van

Nadere informatie

Green Deal. 21 November 2013 Herry Nijhuis (AgentschapNL) Coördinerend manager Green Deals

Green Deal. 21 November 2013 Herry Nijhuis (AgentschapNL) Coördinerend manager Green Deals Green Deal 21 November 2013 Herry Nijhuis (AgentschapNL) Coördinerend manager Green Deals Inhoud presentatie Overheidsbeleid Green Deal Green Deal Aanpak Voorbeelden van Green Deals Green Deal initiatief

Nadere informatie

HOUT, DE LINK TUSSEN BOS EN BOUWEN. Hét keurmerk voor duurzaam bosbeheer

HOUT, DE LINK TUSSEN BOS EN BOUWEN. Hét keurmerk voor duurzaam bosbeheer HOUT, DE LINK TUSSEN BOS EN BOUWEN Hét keurmerk voor duurzaam bosbeheer Natuurlijk en duurzaam ontwerpen Gebouwen kunnen profiteren van de bijzondere eigenschappen, structuur en het ecologische voordeel

Nadere informatie

Transformatie naar een slimme, datagedreven tuinbouw

Transformatie naar een slimme, datagedreven tuinbouw Transformatie naar een slimme, datagedreven tuinbouw de rol van onderzoek 19 oktober 2017, prof.dr.ir. Jack van der Vorst, lid concernraad Wageningen University & Research Wereldwijde uitdagingen land-

Nadere informatie

De waarde van biomassa

De waarde van biomassa De waarde van biomassa Betaalbaar beheer en onderhoud 1 oktober2015 Mireille Götz Programmamanager Omdat wij niet denken aan onze toekomstige generaties, zullen zij ons nooit vergeten Biobased Economy

Nadere informatie

Symposium Dag van de Garnaal. 31 oktober De coöperatie

Symposium Dag van de Garnaal. 31 oktober De coöperatie Symposium Dag van de Garnaal 31 oktober 2014 De coöperatie Indeling presentatie 1. NCR 2. De coöperatie Wat zijn ontwikkelingen Hoe werken coöperaties Wat betekenen coöperaties voor agrofood 3. Uitdagingen

Nadere informatie

Expositie I Programma. 20 t/m 29 oktober Dutch Design Week / World Design Event Ketelhuisplein, Eindhoven. The Embassy of Food. Looking Back to Now

Expositie I Programma. 20 t/m 29 oktober Dutch Design Week / World Design Event Ketelhuisplein, Eindhoven. The Embassy of Food. Looking Back to Now Expositie I Programma 20 t/m 29 oktober Dutch Design Week / World Design Event Ketelhuisplein, Eindhoven The Embassy of Food Looking Back to Now The Embassy of Food Looking Back to Now Hoe willen we in

Nadere informatie

Samenwerking met buitenlandse universiteiten

Samenwerking met buitenlandse universiteiten Samenwerking met buitenlandse universiteiten INSPIRATIE- EN KENNISDAG PLANT & FOOD, 25 november 2014 Rik Eweg Lector Duurzame Agribusiness in Metropolitane Gebieden Opzet workshop 1. Ervaringen binnen

Nadere informatie

Voedselverspilling LEI Wageningen UR. Anima Ruissen

Voedselverspilling LEI Wageningen UR. Anima Ruissen Voedselverspilling LEI Wageningen UR Anima Ruissen Inhoud - Deel I Introductie Maatschappelijke context Consumenten Omgeving, gedrag, eigen verantwoordelijkheid? De marktplaats Waar ketenpartijen en consumenten

Nadere informatie

2. Klimaat en duurzaamheid

2. Klimaat en duurzaamheid 1. Armoede Het Gentse OCMW ontwikkelt samen met de bevoegde stedelijke diensten een stedelijk sociaal-ecologisch werkgelegenheidsproject met als doel bestaande arbeidszorg-projecten op elkaar af te stemmen.

Nadere informatie

Nutriënten en organische stof stromen en voorraden op wereld en Europese schaal. Jan Peter Lesschen. Kimo van Dijk en Oene Oenema

Nutriënten en organische stof stromen en voorraden op wereld en Europese schaal. Jan Peter Lesschen. Kimo van Dijk en Oene Oenema Nutriënten en organische stof stromen en voorraden op wereld en Europese schaal Jan Peter Lesschen Kimo van Dijk en Oene Oenema Introductie Bodemvruchtbaarheid ongelijk verdeeld in de wereld Natuurlijke

Nadere informatie

Topsector Tuinbouw & Uitgangsmaterialen. NWO-bijdrage Nederlandse Organisatie voor Wetenschappelijk Onderzoek

Topsector Tuinbouw & Uitgangsmaterialen. NWO-bijdrage Nederlandse Organisatie voor Wetenschappelijk Onderzoek Topsector Tuinbouw & Uitgangsmaterialen NWO-bijdrage 2018-2019 Nederlandse Organisatie voor Wetenschappelijk Onderzoek Inhoudsopgave Inleiding 1 Enabling Technologies Hotel 2 Fotosynthesis 2.0 2 Graduate

Nadere informatie

Voorbij de hype Boeren met de stad

Voorbij de hype Boeren met de stad Voorbij de hype Boeren met de stad Joost Dessein Joost.Dessein@ilvo.vlaanderen.be INAGR 24 oktober 2017 - Studiedag over landbouwverbreding Joost Dessein Groeiende steden 2050 transitie van landbouwers

Nadere informatie

Regionale voedselketens. Koen Nouws Keij 3 juni 2014

Regionale voedselketens. Koen Nouws Keij 3 juni 2014 Regionale voedselketens Koen Nouws Keij 3 juni 2014 Koen Nouws Keij directeur Food Drink Experience en bestuurder stichting Diverzio Regionale voedselketens Kansen en uitdagingen? Wat is de theorie en

Nadere informatie

Gebiedscoöperatie Oregional. Gerard Titulaer Stichting Streekgala

Gebiedscoöperatie Oregional. Gerard Titulaer Stichting Streekgala Gerard Titulaer Stichting Streekgala Achtergrond/aanleiding: - Ontwikkelingen in de landbouw, maatschappij, vraag vanuit de markt, ontwikkelingen in de keten - Project Grenzeloos Vermarkten - Gangbare

Nadere informatie

Themadag Granen gg Brancheorganisatie Akkerbouw & Het Comité van Graanhandelaren

Themadag Granen gg Brancheorganisatie Akkerbouw & Het Comité van Graanhandelaren Themadag Granen gg Brancheorganisatie Akkerbouw & Het Comité van Graanhandelaren Nijkerk, 7-3-2018 Agenda 1. Holland Malt introductie 2. Global S&D tarwe mais gerst 3. EU S&D brouwgerst 4. Holland Malt

Nadere informatie

Bio-economie en circulaire economie

Bio-economie en circulaire economie Bio-economie en circulaire economie Dirk Van Gijseghem, Departement LV Dimitri Strijbos, Vlaanderen Circulair EWI-focus 24 22 maart 2017 1. Bio-economie en Circulaire economie 2. Europees beleid 3. Vlaams

Nadere informatie

VERPAKKINGEN, DE LINK TUSSEN BOS EN CONSUMENT. Hét keurmerk voor duurzaam bosbeheer

VERPAKKINGEN, DE LINK TUSSEN BOS EN CONSUMENT. Hét keurmerk voor duurzaam bosbeheer VERPAKKINGEN, DE LINK TUSSEN BOS EN CONSUMENT Hét keurmerk voor duurzaam bosbeheer Natuurlijk en duurzaam verpakken Consumenten vinden dat bedrijven een belangrijke rol spelen als het gaat om maatschappelijke

Nadere informatie

Welkom! Hoe kunnen wetenschap en politiek elkaar helpen?

Welkom! Hoe kunnen wetenschap en politiek elkaar helpen? Welkom! Hoe kunnen wetenschap en politiek elkaar helpen? Organisatie Wim Sonnemans (PvdA-Netwerk Ruimte) Ruud Steenbeek (Pyrus - Bodem, Water en Atmosfeer) Overige Wageningse studieverenigingen Environmental

Nadere informatie

Vijf strategieën voor verdienmodellen voor stadslandbouw. multifunctioneel

Vijf strategieën voor verdienmodellen voor stadslandbouw. multifunctioneel Vijf strategieën voor verdienmodellen voor stadslandbouw multifunctioneel Inleiding In het Green deal onderzoek (http://www.vanbergenkolpa.nl/nl/313_greendeal_stadslandbouw.html) onderscheiden we drie

Nadere informatie

Federatie Particulier Grondbezit.

Federatie Particulier Grondbezit. Levende Grond; Voedsel Gezond! Federatie Particulier Grondbezit. 29 mei 2015 De boer de dokter van de toekomst? De boer de dokter van de toekomst? Wetenschappelijk onderzoek: 17 miljoen mensen produceren:

Nadere informatie

Biologisch, Inherent duurzaam. VBP Ledenvergadering Mariëtte van Amstel 20 mei 2010

Biologisch, Inherent duurzaam. VBP Ledenvergadering Mariëtte van Amstel 20 mei 2010 Biologisch, Inherent duurzaam VBP Ledenvergadering Mariëtte van Amstel 20 mei 2010 Schuttelaar & Partners Adviseurs met overtuiging _Al 15 jaar werken we aan een duurzame en gezonde samenleving _Met meer

Nadere informatie

Food Lab 26-30 maart. Food Center Amsterdam. Het verduurzamen van de lokale voedselketen en de rol van het Food Center Amsterdam

Food Lab 26-30 maart. Food Center Amsterdam. Het verduurzamen van de lokale voedselketen en de rol van het Food Center Amsterdam Food Lab 26-30 maart Food Center Amsterdam Het verduurzamen van de lokale voedselketen en de rol van het Food Center Amsterdam Ellen Mensink Creative City Lab 30 maart 2012 Programma van dag 5 13.00 Welkom

Nadere informatie

KB7 Transitieprocessen, instituties, bestuur en beleid

KB7 Transitieprocessen, instituties, bestuur en beleid KB7 Transitieprocessen, instituties, bestuur en beleid Krijn J. Poppe LEI Wageningen UR Opzet presentatie Introductie KB 7 CASE: Toekomstverkenning instituties belangenbehartiging en kennissysteem in relatie

Nadere informatie