Raadsvoorstel inzake evaluatie taak en inrichting Stadsbank in verband

Transcriptie

1 gemeente Eindhoven Dienst Algemene en Publiekszaken Raadsnummer oz.oo6.oox Inboeknummer ozjooxyog Beslisdatum B&W xg februari 2002 Dossiernummer SEZ ob.ox Raadsvoorstel inzake evaluatie taak en inrichting Stadsbank in verband met de inwerkingtreding van de Wet financiering decentrale overheden (fido) 1 Inleiding Vanaf de oprichting is de Stadsbank vanuit het bestaande beleid gestimuleerd om naast de publieke taak ook commerciele kredieten te verlenen, teneinde de negatieve financiele gevolgen voor de gemeente niet te hoog op te laten lopen. Vanwege de Wet fido mogen decentrale overheden vanaf 1 januari 2001 geen kredieten meer verstrekken die niet onder de publieke taak vallen. Voor de Stadsbank ging dit verbod in op 1 juli De overgangsperiode was bedoeld om de beeindiging van het commerciele aanbod voor te bereiden en tot overeenstemming te komen over de afbakening van de publieke taak, die aan gemeenten is toebedeeld. Op basis van de opgedane ervaringen na 1 juli 2001 en overeenkomstig B%W-besluit 17 juli 2001, treft u hierbij de evaluatie van de taak en inrichting van de Stadsbank aan na inwerkingtreding van de Wet fido en de gevolgen daarvan op de bedrijfsvoering. 2 Probleemstelling De publieke taak, zijnde de feitelijke kernactiviteiten, dient ook met een verbod op commerciele kredietverlening uitgevoerd te worden. De bedrijfsvoering dient te worden aangepast om het wegvallen van de commerciele inkomsten te compenseren, zodat wordt voorkomen dat de Stadsbank structureel meer gaat kosten dan begroot. 3 Maatschappelijke effecten en het meetpunt voor succes Met name in tijden van recessie is het bestaansrecht van de Stadsbank evident. Maar ook in economisch betere tijden dient voorkomen te worden dat mensen voor hun kredietbehoefte tussen wal en schip belanden. Bij de behandeling van de Wet fido is, op aandringen van de Tweede Kamer en de Nederlandse Vereniging voor Volkskrediet (N.V.V.K.), de mogelijkheid voor de Stadsbank om krediet te verlenen vanuit de publieke taak dan ook verruimd ten opzichte van de sociale kredietverstrekking. Door het uitoefenen van de activiteiten binnen de dienst Algemene en Publiekszaken, overeenkomstig uw positioneringbesluit van 21 december 1998, blijft de toegang tot de Stadsbank bovendien laagdrempelig, zodat stigmatisering tot een armenbank wordt voorkomen. De huidige positionering heeft echter nog meer voordelen.

2 Raadsnummer oa.oo6.oor In het kader van schuldhulpverlening aan inwoners van de gemeente Eindhoven, is op 1 juni 1999 het Stedelijk Steunpunt Schuldhulp opgericht, waarin de Stadsbank de rol van specialistisch schuldsaneerder vervult. Zij participeert hierin op professionele wijze en geheel volgens de kwaliteitsnormen van de N.V.V.K. Door de positionering binnen de dienst Algemene en Publiekszaken behoudt de Stadsbank haar onafhankelijkheid, hetgeen noodzakelijk is voor een objectieve, zakelijke kredietbeoordeling. Na de overgang van vakdienst naar afdeling is een duidelijke kwaliteitsslag gemaakt. Dit blijkt onder meer uit het feit dat de enkele bezwaarschriftprocedures die vanwege afwijzingen worden gevoerd, vrijwel altijd ongegrond worden verklaard. De Stadsbank vervult de publieke taak, inclusief schuldhulp, ook voor inwoners van aangesloten gemeenten uit de regio. Taakuitoefening vanuit de dienst Algemene en Publiekszaken waarborgt een goede regiobediening. Tenslotte is de Stadsbank ook qua infrastructuur volledig binnen de dienst Algemene en Publiekszaken geintegreerd. Daarnaast zijn als belangrijke doelstellingen vanuit de publieke taak onder andere te noemen: het bevorderen van een evenwichtige en gezonde kredietverlening op een maatschappelijke verantwoorde wijze, het voorzien in deze kredietverlening en het bevorderen van maatregelen ter voorkoming van overkreditering en andere financiele misstanden. Wijziging van de positionering biedt geen voordelen. Bovenstaande bevestigt de juistheid van uw positioneringsbesluit van 21 december Overigens wordt een nader voorstel omtrent de strategische positionering uitgewerkt door de directeur van de dienst Algemene en Publiekszaken, na overleg met de directeur van de dienst Werk, Zorg en Inkomen. 4 Wijze van aanpak/oplossingsrichting Clienten kunnen bij de Stadsbank in het algemeen terecht voor een persoonlijke lening of een doorlopend krediet, voorzover dit op grond van de Wet op het Consumentenkrediet (WCK) en de Wet fido is toegestaan. De Stadsbank heeft in de markt van kredietverlening een specifieke taak, namelijk het verstrekken van krediet aan diegenen die niet of niet tegen gebruikelijke voorwaarden geld kunnen lenen bij reguliere (commerciele) kredietverstrekkers. De Wet fido geeft aan de uitvoering van de publieke taak een wettelijke basis. De verruiming van de publieke taak heeft geresulteerd in de volgende normen: A de kredietaanvrager moet een inkomen hebben van maximaal 130%b van het bruto minimumloon; of B de kredietaanvrager moet een achterstandsmelding hebben bij het BKR; of

3 r p Raadsnummer oa.oo6.oor C de kredietaanvrager moet problematische schulden hebben; of D de kredietaanvrager kan zonder extra zekerheden, zoals een borgstelling door de overheid, geen krediet krijgen; of E de kredietaanvrager kan op grond van zijn leeftijd geen krediet krijgen (65 jaar en ouder). Daarnaast viel reeds onder de publieke taak: het bieden van schuldhulp, door het verstrekken van een saneringskrediet of door schuldbemiddeling; het voeren van budgetbeheer voor klanten die hier zelf niet toe in staat zijn; het doorleiden van een aanvraag naar het wettelijke saneringstraject (W.S.N.P.) indien sanering op minnelijke wijze niet mogelijk is. Door vermindering van formatieplaatsen en relevante bedrijfskosten en het opnieuw marktconform vaststellen van tarieven kan de bedrijfsvoering worden aangepast aan de nieuwe taakstelling, zonder negatieve gevolgen voor de begroting. 5 Financiele gevolgen en risico s Door het wegvallen van de commerciele kredietportefeuille zal het uitstaand saldo naar verwachting dalen van begroot < ,ÃćâĆňâĂİ (f ,-) begin 2001 naar ,ÃćâĆňâĂİ (f ,-) op 1 juli Als gevolg hiervan zal dit bij een gemiddelde brutowinstmarge van 5,75%o een inkomstenderving van ,ÃćâĆňâĂİ (f ,-) op jaarbasis opleveren. Voor een periode van drie jaar heeft minister Zalm het exploitatieverlies gecompenseerd door een eenmalige uitkering van < ,28 (f ,-). Hierna dient de gemeente het financiele nadeel op te vangen. Deze winstderving kan echter, op basis van de huidige inzichten, door onderstaande wijzigingen in de bedrijfsvoering worden opgevangen. 5.1 Formatie. Het verbod op commerciele kredietverstrekking leidt vanzelfsprekend tot minder werkzaamheden. Het afgelopen jaar is hierop reeds ingespeeld door het niet invullen van ontstane vacatureruimte. Behalve minder werkzaamheden op de afdeling Kredietverstrekking, leidt de daling van het aantal uitstaande kredieten ook tot een daling van het kasverkeer en van de incassoactiviteiten. Hiervoor is slechts de taak om aanvragen door te leiden naar het wettelijke saneringstraject in de plaats gekomen. Deze nieuwe taak is uit continuiteitsoogpunt ondergebracht bij twee kredietverstrekkers. Hiermee is de afname van de commerciele kredietaanvragen gecompenseerd. Bovendien is na het vertrek van een deeltijdmedewerkster kredietverstrekking 0,4 formatieplaats (schaal 7 = E ,ÃćâĆňâĂİ (f ,-)) niet ingevuld.

4 (f ,ÃćâĆňâĂİ )) Raadsnummer os.oo6.oox Het vertrek van een baliemedewerkster heeft 0,7 formatieplaats vacatureruimte opgeleverd. Ook is een medewerkster voor 0,45 formatieplaats arbeidsongeschikt geraakt. De werkzaamheden van kassier en baliemedewerker zijn gecombineerd. Hierdoor kan efficienter gewerkt worden en hoeven de vacatureruimtes van 0,7 en 0,45 formatieplaats (1,15 x schaal 5 = < ,ÃćâĆňâĂİ (f ,-)) niet te worden ingevuld. De administratie kan na een herverdeling van de werkzaamheden door drie in plaats van 4 formatieplaatsen worden gevoerd. Naar verwachting zal voor 1 juli 2004 door natuurlijk verloop deze formatie vrijkomen (1 formatieplaats schaal 7 = ,ÃćâĆňâĂİ De geschetste ruimte in de formatie zal een structurele kostenbesparing van E ,ÃćâĆňâĂİ (f ,ÃćâĆňâĂİ ) op jaarbasis opleveren. 5.2 Tarieven. Behalve renteopbrengsten genereert de Stadsbank ook inkomsten uit schuldhulp en het doorleiden van W.S.N.P.-verklaringen indien de aanvrager niet uit Eindhoven afkomstig is. Respectievelijk wordt voor een sanering < 245,59 (f 541,20) en voor een W.S.N.P.-verklaring E 77,90 (f 171,68) in rekening gebracht bij desbetreffende gemeente. Voor het voeren van budgetbeheer wordt voor iedere klant < 11,34 (f 25,-) per maand in rekening gebracht, ongeacht de woonplaats. Momenteel wordt op verzoek van de Nederlandse Vereniging voor Volkskrediet door onderzoeksbureau Mullaart een onderzoek uitgevoerd naar de hoogte van de tarieven. Het verdient aanbeveling om de tarieven gefaseerd te verhogen naar (marktconform) < 545,ÃćâĆňâĂİ (f 1.200,-) voor een sanering, 6 113,ÃćâĆňâĂİ (f 250,-) voor het doorleiden van een W.S.N.P.-verklaring en < 23,ÃćâĆňâĂİ (f 50,-) per maand voor het voeren van budgetbeheer. Bovendien zal het aantal budgetbeheersrekeningen toenemen. Thans is begroot < ,ÃćâĆňâĂİ (f ,-). Na realisatie zullen de tarieven f ,ÃćâĆňâĂİ (f ,-) per jaar meer opleveren dan begroot (specificatie, bijlage 5). De tarieven zijn thans niet kostendekkend en behoren tot de allerlaagste in Nederland, zie voor een vergelijking met andere kredietbanken; specificatie bijlage Overige financiele gevolgen en risico s Een voor de hand liggende kostenbesparing als gevolg van het verbod op commerciele kredietverstrekking, is het wegvallen van de provisiekosten voor intermediairs van autofinancieringen, die voor < ,ÃćâĆňâĂİ (f ,-) per jaar begroot zijn. Het eenmalige compensatiebedrag zal als voorziening gebruikt worden overeenkomstig haar doel, te weten aanvulling van de exploitatie voor drie jaar. De Stadsbank heeft de beschikking over twee fondsen, te weten Risicovoorziening Stadsbank en Voorziening Waarborg Schuldsaneringen.

5 ,ÃćâĆňâĂİ (f ,ÃćâĆňâĂİ ). < ,ÃćâĆňâĂİ (f ,ÃćâĆňâĂİ ) f ÃćâĆňâĂİ ,ÃćâĆňâĂİ (f ,ÃćâĆňâĂİ ) ,ÃćâĆňâĂİ (f ,ÃćâĆňâĂİ ) < ,ÃćâĆňâĂİ f ÃćâĆňâĂİ ,ÃćâĆňâĂİ (f ,ÃćâĆňâĂİ ) ,ÃćâĆňâĂİ (f ,ÃćâĆňâĂİ ) ,ÃćâĆňâĂİ ,ÃćâĆňâĂİ (f ,ÃćâĆňâĂİ ) ,ÃćâĆňâĂİ < ,ÃćâĆňâĂİ f ÃćâĆňâĂİ ,ÃćâĆňâĂİ (f ,ÃćâĆňâĂİ ) ,ÃćâĆňâĂİ (f ,ÃćâĆňâĂİ ) Raadsnummer oa.oo6.oor ,ÃćâĆňâĂİ (f ,ÃćâĆňâĂİ ) < ,ÃćâĆňâĂİ (f ,ÃćâĆňâĂİ ) ,ÃćâĆňâĂİ f ÃćâĆňâĂİ ,ÃćâĆňâĂİ (f ,ÃćâĆňâĂİ ) < ,ÃćâĆňâĂİ (f ,ÃćâĆňâĂİ ) De laatste jaren worden er geen kredieten meer afgesloten onder risicodekking van het laatstgenoemde fonds, zodat het saldo van ,ÃćâĆňâĂİ (f ,-) overgeheveld kan worden naar het Fonds Risicovoorziening Stadsbank (thans 5.4 Resume. De hiervoor genoemde maatregelen en gevolgen van de invoering van de Wet fido kunnen als volgt financieel worden uitgedrukt, waarbij opgemerkt wordt dat er afrondingsverschillen bij de in guldens aangegeven bedragen zijn Wegvallende rente-inkomsten (10,759o) +Afname rentekosten (59o} ,ÃćâĆňâĂİ < ,ÃćâĆňâĂİ ,ÃćâĆňâĂİ ,ÃćâĆňâĂİ (f ,ÃćâĆňâĂİ j (f ,-} (f 348,000, ) (f ,-} Afname marge ,ÃćâĆňâĂİ < ,ÃćâĆňâĂİ ,ÃćâĆňâĂİ ,ÃćâĆňâĂİ (f ,ÃćâĆňâĂİ ) (f ,-) (f ,ÃćâĆňâĂİ ) (f ,ÃćâĆňâĂİ ) Al geraamde ont- < ,ÃćâĆňâĂİ trekking compen- (f ,-) satievergoeding (f ,-) Totaal te dekken ,ÃćâĆňâĂİ Dekking. Afname provisie- < ,ÃćâĆňâĂİ kosten (f ,ÃćâĆňâĂİ ) Afname kosten ,ÃćâĆňâĂİ a.g.v. formatie- (f ,-) vermindering rafname kosten ( ,ÃćâĆňâĂİ overhead (f ,ÃćâĆňâĂİ ) (f ,-) ,ÃćâĆňâĂİ < ,ÃćâĆňâĂİ (f ,ÃćâĆňâĂİ ) (f ,-) Meeropbrengst tarieven 6 0,ÃćâĆňâĂİ ,ÃćâĆňâĂİ ,ÃćâĆňâĂİ ,ÃćâĆňâĂİ (f 0;-} (f ,-} (f ,-} (f ,ÃćâĆňâĂİ }

6 Raadsnummer os.oo6.oor (f ,ÃćâĆňâĂİ ) (f ,ÃćâĆňâĂİ ) (f 0,ÃćâĆňâĂİ ) ,ÃćâĆňâĂİ ,ÃćâĆňâĂİ < ,ÃćâĆňâĂİ ÃćâĆňâĂİ (f ,ÃćâĆňâĂİ ) (f ,ÃćâĆňâĂİ ) (f ,ÃćâĆňâĂİ ) f ÃćâĆňâĂİ Totale dekking < ,ÃćâĆňâĂİ ,ÃćâĆňâĂİ < ,ÃćâĆňâĂİ ,ÃćâĆňâĂİ f ÃćâĆňâĂİ f ÃćâĆňâĂİ f ÃćâĆňâĂİ f ÃćâĆňâĂİ Verschil te dekken < ,ÃćâĆňâĂİ Uit compensatie- (f ,-) vergoeding ,ÃćâĆňâĂİ ,ÃćâĆňâĂİ 6 0,ÃćâĆňâĂİ Compensatievergoeding C ,ÃćâĆňâĂİ (f ,ÃćâĆňâĂİ ) Onttrekking 2001 (voorlopig) Geprognosticeerd restant compensatievergoeding ÃćâĆňâĂİ f ÃćâĆňâĂİ 6 Overige gevolgen van de aanpak De Stadsbank kan haar regiofunctie behouden indien de gemeenten instemmen met de op handen zijnde tariefverhoging, waarvan zij inmiddels in kennis zijn gesteld. Uit commercieel oogpunt hanteert de Stadsbank een rentepercentage dat een fractie (0,19o) lager ligt dan het Postbanktarief. De commerciele noodzaak om goedkoper dan de Postbank te zijn bestaat niet meer. Derhalve kan nu het Postbanktarief worden gehanteerd. 7 Resultaten van overleg/inspraak De wijziging van de werkzaamheden van de kredietverstrekkers, kas- en baliemedewerksters is met volledige instemming van de medewerkers doorgevoerd. 8 Communicatie Voorlichting omtrent deze herstructureringen zal plaatsvinden via de vaste kanalen met gebruikmaking van de officiele middelen.

7 Raadsnummer os.oo6.oox 9 Ter inzage gelegde stukken Specificatie bijlage 5, meeropbrengsten tarieven. Specificatie bijlage 6, tariefvergelijking Gemeentelijke Kredietbanken. Een ontwerpbesluit bieden wij u hierbij ter vaststelling aan. Burgemeester en wethouders van Eindhoven, R. Welschen, burgemeester. C. Tetteroo, secretaris.

8 Raadsnummer os.oo6.oor Raadsbesluit De raad van de gemeente Eindhoven; gezien het voorstel van burgemeester en wethouder van 19 februari 2002; besluit 1 in te stemmen met de gewijzigde taakstelling als gevolg van de Wet financiering decentrale overheden (fido); 2 in te stemmen met de onder punt 5 genoemde maatregelen ter compensatie van de vermindering van de inkomsten, te weten: a een gefaseerdeformatievermindering van 2,55 formatieplaatsen; b een gefaseerde verhoging van de tarieven voor buitengemeenten en budgetbeheer; 3 in te stemmen met het opgaan van de Voorziening Waarborg Schuldsaneringen in het Risicofonds Risicovoorziening Stadsbank ; 4 in te stemmen met de toevoeging van het restant van de compensatievergoeding aan de Risicovoorziening Stadsbank ter dekking van latente risico s en toe te staan dat het eerder bepaalde maximum van 2% van het uitstaand leningensaldo wordt overschreden; 5 het laten uitwerken van een voorstel inzake de strategische positionering door de directeur van de dienst Algemene en Publiekszaken in overleg met de directeur van de dienst Werk, Zorg en Inkomen; 6 de begrotingswijziging vast te stellen. Aldus vastgesteld in de openbare vergadering van 6 mei R. Welschen, voorzitter. J. Verheugt, loco-secretaris. EQ