Doelen. Wat doen we eraan in groep 1-2. Boekentaal BEGRIJPEND LUISTEREN MET STRATEGIEËN. Waar gaat het om bij begrijpend lezen?
|
|
- Bart Pieters
- 7 jaren geleden
- Aantal bezoeken:
Transcriptie
1 Doelen BEGRIJPEND LUISTEREN MET STRATEGIEËN Je weet welke factoren begrijpend lezen beïnvloeden Je kunt vertellen hoe de doorgaande lijn in de didactiek voor begrijpend lezen eruit ziet Je weet hoe je jonge kinderen kunt voorbereiden op begrijpend lezen Je begrijpt hoe je leesstrategieën kunt modelen voor jonge kinderen Kees Broekhof KBCL Sardes Waar gaat het om bij begrijpend lezen? Technisch lezen Woordenschat Kennis van de wereld Kennis van taal Motivatie Leesstrategieën Wat doen we eraan in groep 1-2 Fonemisch bewustzijn, letterkennis> technisch lezen Themalijsten, de viertakt (?), voorlezen> woordenschat Thema s s, informatieve boeken voorlezen> kennis van de wereld Voorlezen> kennis van taal Voorlezen, leeshoek> motivatie Leesstrategieën>? Begrijpend lezen en interactief voorlezen is een integrale stimulans voor al deze domeinen, met name: woordenschat kennis van taal (zins- en verhaalstructuren; boekentaal ) leesstrategieën? Boekentaal Tegen zoveel geweld was de muur niet bestand. Met donderend geraas stortte hij ineen. Daar stonden de beide kunstenaars oog in oog, totaal verbluft. Zo had ik het niet bedoeld, stamelde Olifant. Mag ik je een kop thee aanbieden? Dat sloeg Krokodil niet af. Uit: Trompet voor Olifant (Max Velthuijs) 1
2 Vaardigheden in de doorgaande lijn 1. Voorspellen & voorkennis activeren 1. Voorspellen en voorkennis activeren 2. Samenvatten 3. Verhaalstructuur 4. Woordleerstrategieën 5. Verwijswoorden 6. Vragen stellen Praat over de kaft en de titel. Waar zou het verhaal over gaan? Leg verband met kennis en ervaringen van kinderen. Controleer of de voorspelling klopt. Praat over titel, kopjes en afbeeldingen. Waar zou de tekst over gaan? Leg verband met kennis en ervaringen van leerlingen. Controleer of de voorspelling klopt. 2. Samenvatten 3. Verhaalstructuur Vat na het voorlezen het verhaal met de kinderen samen. Vraag de volgende keer waar het verhaal ook weer over ging. (Groep 3) Vul met de kinderen een verhaalschema in Vat iedere alinea samen. Laat de leerlingen samenvatten. Vat de hele tekst samen; verwijs naar de voorspelling. Gebruik wie-wat-waar picto s om over onderdelen van het verhaal te praten. Wijs op verbanden in de tekst, met name tussen de titel en alinea s. Laat de leerlingen een schema van de tekst maken. 4. Woordleerstrategieën als werkwijze Verwoord af en toe een strategie bij een onbekend woord: Welk stukje van het woord ken ik al? Vooruit- of teruglezen Kijken naar afbeelding Laat leerlingen de woordhulp gebruiken: Welk stukje van het woord ken ik al? Vooruit- of teruglezen Kijken naar afbeelding Opzoeken Hardop denkend voordoen hoe je als expert-lezer een tekst interpreteert Bekende aanpak in midden- en bovenbouw (zowel CPS- als CED-aanpak maken er gebruik van) Effectieve manier om (denk)vaardigheden aan te leren Ervaringen? 2
3 in onder- en bovenbouw Speels, gericht op kennismaking Impliciet Kinderen modelen niet zelf Gericht op verwerving Expliciet Kinderen modelen ook zelf en interactief voorlezen Voorlezen De leerkracht leest voor De leerkracht doet voor De leerkracht en hoe zij betekenis geeft leerlingen geven samen aan een tekst betekenis aan de tekst Ik lees voor Geen interactie Ik doe het voor Geen interactie Wij doen het samen Interactie Een voorbeeld Klein-Mannetje zette het op een lopen. Uit: Klein-Mannetje zoekt een huis (Max Velthuijs) Voorlezen: een lopen. : een lopen. Waarom rende hij zo hard weg, denk je? : een lopen. Wat zou dat betekenen? O, wacht hier zie ik het op het plaatje, zie je dat? Hij rent hard weg. Dus hij zette het op een lopen betekent: hij rende hard weg. woordleerstrategieën Laat zien dat je uit het verhaal gaat. Denk hardop voor. Formuleer het probleem helder. Formuleer de denkstappen expliciet i ( ik denk ). Wijs aan, gebruik gebaren. Verbind de oplossing met het probleem. Ga terug naar verhaal. Hoe zou je duizelig modelen? Papa en mama krokodil zijn wanhopig. Ze huilen en ze jammeren: Boehoe! Boehoe! Onze lieve kleine krokodil wil niet meer eten! De kleine krokodil voelt zich een beetje duizelig, hij staat te tollen op zijn benen. Dat komt ervan als je niet genoeg gegeten hebt. Uit: Ik zou wel een kindje lusten (Sylviane Donnio & Dorothee de Monfreid) 5. Verwijswoorden Alle dieren nemen afscheid en Konosja blijft alleen achter op zijn tapijt. Want naar huis gaan wil hij nog niet. De wind blaast, de wind loeit en opeens tilt hij het tapijt op en gooit het hoog in de lucht. Hoe zou je modelen hoe je erachter komt waar hij naar verwijst? Uit: Ik wil ook! (Annemarie van Haringen & Bibi Dumon Tak) 3
4 5. Verwijswoorden modelen tilt hij het tapijt op en gooit het hoog in de lucht. Wacht even, hij gooit het hoog in de lucht? Wie doet dat? Wie is die hij die het tapijt optilt en in de lucht gooit? Het kan niet Konosja zijn, want die zit op het tapijt en als je erop zit kun je het niet in de lucht gooien. Wacht, er staat De wind blaast, de wind loeit en opeens tilt hij het tapijt op. O, dan denk ik dat die hij de wind is. Ja, dat moet wel, want je kunt ook zeggen: de wind blaast, de wind loeit en opeens tilt de wind het tapijt op. 6. Vragen stellen Model hoe je vragen stelt bij de tekst en hoe je het antwoord vindt. idt Model hoe je vragen stelt bij de tekst en hoe je het antwoord vindt. Dat komt er nou van Toen beer op een morgen een wandeling maakte, zag hij bij het meer drie eieren liggen. Hij keek om zich heen. Er was niemand te zien Hallo, riep hij luid. van wie zijn die eieren?. Hij wachtte en wachtte, Er kwam geen antwoord. (D&I Schubert) Leerkracht leest voor en denkt dan Leerkracht leest de passage voor en hardop: stimuleert vervolgens de inbreng van Ik vraag me ook af van wie die eieren kinderen, bijvoorbeeld met de vraag: kunnen zijn. Kippen leggen eieren, maar Van wie zijn deze eieren, denken jullie? die leven niet bij het water. Ik denk dat de eieren van een moedereend zijn, eenden houden van water. Maar de moedereend zit niet op haar nest. Ze heeft haar eieren alleen gelaten. Dat komt er nou van Hij speelde met ze en beschermde ze. Maar op een dag kwamen ze voor hem staan. Ze klapperden met hun vleugels. Egel, riep Beer. Daar kwam Egel al aan. Weet jij waarom ze dat doen?, vroeg Beer. Ze willen dat jij ze leert vliegen. Dat doen jonge ganzen nou eenmaal. (D&I Schubert) Leerkracht leest voor en denkt dan Leerkracht leest de passage voor en hardop: stimuleert vervolgens de inbreng van O, dus het zijn ganzen! Ik dacht dat het eenden waren, maar dat klopt dus niet. Nou, zou lijken wel op eenden, dat zie ik hier op het plaatje. Maar ze heten dus ganzen. kinderen, bijvoorbeeld met de vraag: Gaat dat lukken, denken jullie? Gaat Beer de ganzen leren vliegen? Verschillende doelen Hoe bereik je de juiste balans tussen interactiviteit en modelen? Leerlingen helpen verbanden te zien die zij zelf niet zien. Leerlingen laten ervaren dat je een probleem in de tekst kunt oplossen. Kennis van de leerlingen uitbreiden. Leerlingen actief betrekken bij het interpreteren van de tekst. Leerlingen laten nadenken en hun gedachten laten verwoorden. Denk aan: Lesdoelen Frequentie Fase binnen een project Doelgroepen (leeftijd, taalvaardigheid) 4
5 Samenvattend: de doorgaande lijn Evaluatie: zijn de doelen bereikt? Wat blijft hetzelfde? Voorspellen en voorkennis activeren Samenvatten Verhaalstructuur Woordleerstrategieën Verwijswoorden Vragen stellen Wat verandert? De rol van de leerlingen (steeds zelfstandiger) Niveau waarop de vaardigheden d worden beheerst De aard van de teksten (complexiteit) De rol van de leerkracht (van impliciet voordoen naar expliciete instructie) Je weet welke factoren begrijpend lezen beïnvloeden Je kunt vertellen hoe de doorgaande lijn in de didactiek voor begrijpend lezen eruit ziet Je weet hoe je jonge kinderen kunt voorbereiden op begrijpend lezen Je begrijpt hoe je leesstrategieën kunt modelen voor jonge kinderen 5
Welke rol speelt begrijpend luisteren. in de doorgaande lijn? Aafke Bouwman. 13 oktober 2016
Welke rol speelt begrijpend luisteren in de doorgaande lijn? Aafke Bouwman 13 oktober 2016 WWW.CPS.NL Aafke Bouwman a.bouwman@cps.nl 0655 824 098 Doelen workshop U heeft kennis en praktische handvatten
Nadere informatie8-10-2015. Nationaal congres Taal en Lezen. 15 oktober 2015 Modelen. Contactgegevens
Nationaal congres Taal en Lezen 15 oktober 2015 Modelen WWW.CPS.NL Contactgegevens Willem Rosier w.rosier@cps.nl 06 55 898 653 Hoe ziet het modelen er in de 21 ste eeuw uit? Is flipping the classroom dan
Nadere informatieWorkshop Begrijpend luisteren in groep 1-2
Workshop Begrijpend luisteren in groep 1-2 Mini-symposium Onderwijs 19 mei 2016 jopie.deboer@ijsselgroep.nl Wat komt er aan de orde? Wat is begrijpend luisteren? Begrijpend luisteren en de relatie met
Nadere informatieGewenst resultaat Wat wil(de) men bereiken? (PLAN-DO)
JAARPLAN 2016-2017 Beleidsterrein = heeft regie Gewenst resultaat Wat wil(de) men bereiken? (PLAN-DO) Behaald resultaat Wat is er bereikt? (CHECK) Toelichting bij resultaat persoonlijke noot Vervolg c.q.
Nadere informatieBegrijpend luisteren. Annemarieke Kool. CPS Onderwijsontwikkeling en advies WWW.CPS.NL
Begrijpend luisteren Annemarieke Kool CPS Onderwijsontwikkeling en advies WWW.CPS.NL Programma 1. Welkom 2. Doelen van workshop 3. Strategieën en voorbeelden 4. Differentiëren mbv taxonomie 5. Oefening
Nadere informatieBegrijpend luisteren Karin van de Mortel
Begrijpend luisteren Karin van de Mortel LOAN 10 en 11 april 2018 WWW.CPS.NL Karin van de Mortel k.vandemortel@cps.nl 06 29044614 1. Achtergrondkennis begrijpend luisteren en lezen 1 Luisteren -> Lezen
Nadere informatieBegrijpend Luisteren
WORKSHOP PRENTENBOEKEN Begrijpend Luisteren in de onderbouw van de basisschool Doel Een theoretische verdieping en praktische voorbereiding om een prentenboek interactief voor te kunnen lezen. Begrijpend
Nadere informatieKWALITEITSKAART. Begrijpend luisteren. De doorgaande didactische lijn begrijpend luisteren/lezen in groep 1-8
KWALITEITSKAART Opbrengstgericht werken in de kleuterperiode PO Onder begrijpend luisteren bij kleuters verstaan we het luisteren naar een voorgelezen verhaal of andere tekst. Het is het equivalent van
Nadere informatieNationaal congres Taal en Lezen. 15 oktober 2015 Begrijpend luisteren WWW.CPS.NL
Nationaal congres Taal en Lezen 15 oktober 2015 Begrijpend luisteren WWW.CPS.NL Contactgegevens Annemarieke Kool a.kool@cps.nl 06 55 81 87 65 Programma 1. Welkom 2. Doelen van workshop 3. Theorie strategieën
Nadere informatieTAAL- EN LEESMETHODEN. Het aanbod Taal- en leesmethoden Begrijpend Lezen. Begrijpend lezen. Effectieve strategieën voor begrijpend lezen ALGEMEEN
TAAL- EN LEESMETHODEN ALGEMEEN Het aanbod Taal- en leesmethoden Begrijpend Lezen Algemeen: aandachtspunten bij methode Begrijpend lezen Om een goede begrijpend lezer te zijn, is het in de eerste plaats
Nadere informatieLogopedie en Nieuwsbegrip. Yvet van Noordt
Logopedie en Nieuwsbegrip Yvet van Noordt Wat beïnvloedt het begrijpend lezen? Levenservaring Kennis van de wereld Kennis van teksten GJLSKJLS;D Taal Mondelinge taalvaardigheid Kennis structuur taal Woordenschat
Nadere informatieLisbo Begrijpend Lezen
Wat en waarom Lisbo Begrijpend Lezen Begrijpend lezen op de Tine Marcusschool Technisch lezen op orde Verzoek CPS mee te doen aan Lisbo-BL 9 SBO-scholen + 1 school cluster 2 (ESM) Binnen het taal-leesverbetertraject
Nadere informatieWorkshop Begrijpend lezen MARIABASISSCHOOL
Workshop Begrijpend lezen MARIABASISSCHOOL 08-09-2016 WELKOM Voorstellen Workshopleiders: leerkrachten groep 7 Marion Stokman en Patrick van den Bosch Duur van deze workshop: +/- 30 min. INHOUD Samen kijken
Nadere informatiemijnplein 30 okt 2013 Begrijpend lezen = Begrijpend leren
mijnplein 30 okt 2013 Begrijpend lezen = Begrijpend leren Doelen Aan het eind van deze masterclass: Ken je het belang en de plek van begrijpend lezen/luisteren binnen het onderwijs Ken je de belangrijkste
Nadere informatieVoorspellen, tekst lezen en verwijswoorden begrijpen
Voorspellen, tekst lezen en verwijswoorden begrijpen 1. Kijk naar de tekst. Voorspel waar de tekst over gaat. Let op de titel, de kopjes en de plaatjes. 2. Lees de uitleg. In een tekst staan vaak verwijswoorden.
Nadere informatieLeerlijn Leeslink niveau 2 (groep 5-6) Schooljaar
Startles 35 Introductieles Het vak begrijpend en studerend lezen. Wat houdt het in? Wat heb je er aan? de 1 36 De leerling kan: - vertellen waarom hij een tekst leest - een leesdoel kiezen 1 37 De leerling
Nadere informatieWoordenschat Een vak apart?
Woordenschat Een vak apart? Learning words Inside & out Tessa de With Enschede Woensdag 28 oktober 2009 3 Het voorbeeld van de muis Een model van het leren lezen Begrijpend luisteren Woordenschat Technisch
Nadere informatieZonder hulp: onduidelijkheden vinden en ophelderen
1. Je gaat in groepjes de tekst Strijd tegen namaakmerkkleding lezen. Kijk eerst naar de buitenkant van de tekst. a. Wat is namaakmerkkleding? b. Waarom zou er een strijd tegen namaakmerkkleding zijn?
Nadere informatieHulp van Sam - voorspellen. Zo doe je het. Hulpbladen strategieën niveau B. Voorspellen Ik lees... Ik zie... Ik weet... Dus ik denk...
Hulp van Sam - voorspellen Ik ga een tekst lezen. Lees je mee wat ik denk? Ik kan dus voorspellen waar de tekst over gaat. Dat zie ik aan de titel, de kopjes en de plaatjes. Zie je hoe de tekst heet? Het
Nadere informatieStimuleren begrijpend luisteren in groep 1-2
Seminarium voor Orthopedagogiek opleidingen, begeleiding, onderzoek, projecten, advies Stimuleren begrijpend luisteren in groep 1-2 CPS conferentie Amersfoort 2007 Eveline Wouters, Seminarium voor Orthopedagogiek
Nadere informatieBegrijpend lezen is denken. CPS Onderwijsontwikkeling en advies 1
Het belang van Begrijpend luisteren en Begrijpend lezen 11 april 2016 Karin van de Mortel 2 Een ieder die werk wil maken van begrijpend luisteren en begrijpend lezen geeft aandacht aan: Begrijpend lezen
Nadere informatieDe BLIKSEM-aanpak. Willy van Elsäcker (HCO) & Maud van Druenen (Expertisecentrum Nederlands)
De BLIKSEM-aanpak Willy van Elsäcker (HCO) & Maud van Druenen (Expertisecentrum Nederlands) Aan de orde komt Waarom BLIKSEM en wat houdt het in? Wat zijn de resultaten na twee jaar onderzoek op 40 scholen?
Nadere informatieLezen Denken Begrijpen. Begrijpend lezen op de Valentijnschool
Lezen Denken Begrijpen Begrijpend lezen op de Valentijnschool De pikkel en de wob Een wob mufte zijn frinse fruin. Een pikkel beunde snerp in de fruin van de wob. Groes mijn bale fruin,loeg de wob biest.
Nadere informatieChecklist Gesprek voeren 2F - handleiding
Checklist Gesprek voeren 2F - handleiding Inleiding De checklist Gesprek voeren 2F is ontwikkeld voor leerlingen die een gesprek moeten kunnen voeren op 2F. In deze handleiding wordt toegelicht hoe de
Nadere informatieTAAL EN LEESMETHODEN Begrijpend Lezen Goed Gelezen
TAAL EN LEESMETHODEN Begrijpend Lezen Goed Gelezen Praktische handvatten voor het taallees- en rekenonderwijs zoals deze methode zijn te vinden op www.taalpilots.nl en www.rekenpilots.nl. De rubriek implementatiekoffer
Nadere informatieINFORMATIEAVOND BEGRIJPEND LEZEN LIDY AHLERS
INFORMATIEAVOND BEGRIJPEND LEZEN LIDY AHLERS CS Vincent van Gogh 23 november 2015 Inhoud informatieavond BL 2 19.30 20.00 uur: Centrale opening Nieuwste wetenschappelijke inzichten 20.00 20.15 uur: Pauze
Nadere informatieWoordenschatonderwijs. Ideeën, modellen en (werk)vormen die de leerkrachten kunnen inzetten in de klas om het woordenschatonderwijs
Schooljaar 2011-2012 Woordenschatonderwijs Ideeën, modellen en (werk)vormen die de leerkrachten kunnen inzetten in de klas om het woordenschatonderwijs te verbeteren opbrengsten Schooljaar 2012-2013 Woordleerstrategieën
Nadere informatieNationaal congres Taal en Lezen. 15 oktober 2015 Effectief spellingonderwijs WWW.CPS.NL
Nationaal congres Taal en Lezen 15 oktober 2015 Effectief spellingonderwijs WWW.CPS.NL Contactgegevens Tseard Veenstra t.veenstra@cps.nl 06 55168626 Is spellingonderwijs nog relevant als we met behulp
Nadere informatieOUDERAVOND KRITISCH EN BEGRIJPEND LUISTEREN. Rianne Broeke 28 april 2015
OUDERAVOND KRITISCH EN BEGRIJPEND LUISTEREN Rianne Broeke 28 april 2015 INHOUD * Algemene taalontwikkeling van jonge kinderen * Wat is kritisch en begrijpend luisteren? * Waarom is kritisch en begrijpend
Nadere informatieTips voor het hardopdenkend leren lezen
Tips voor het hardopdenkend leren lezen Hardopdenkend lezen draagt bij aan: Achtergrondkennis Luisterbegrip als voorloper voor leesbegrip Luisterwoordenschat Kennis van gangbare en minder gangbare woorden
Nadere informatieWat te doen met zwakke begrijpend lezers?
Wat te doen met zwakke begrijpend lezers? Cor Aarnoutse Wat doe je met kinderen die moeite hebben met begrijpend lezen? In dit artikel zullen we antwoord geven op deze vraag. Voor meer informatie verwijzen
Nadere informatieVoorbereiding activiteit
16.1 Mini en maxi Dieren op ware grootte Rekenbegrippen: meten, tegenstellingen en verhoudingen Verantwoording Leerdoel vaststellen Woorden selecteren Het bereiken van het leerdoel (strategieën) Benodigde
Nadere informatieAlgemene instructies voor de strategie: Voorspellen. Introductiefase bij de eerste les: 2. Vraag: "Kan iemand mij vertellen wat voorspellen betekent?
Algemene instructies voor de strategie: Voorspellen "Welkom,." Introductiefase bij de eerste les: 1. "We gaan vandaag proberen te voorspellen." 2. Vraag: "Kan iemand mij vertellen wat voorspellen betekent?"
Nadere informatieAudit WoordenSchatuitbreiding.
Naam: Groep: Audit WoordenSchatuitbreiding. Invoeringsfase: Opmerkingen (knelpunten afspraken): Datum: Tijd: 1. Doelen: a. b. c. 2. Discussie en/of reflectie: 3. Klassenbezoek / feedback: Werkwijze: Observatiepunten
Nadere informatieLES 10: OEFENTEKST 1 - Katachtigen WEEK 3.4
LES 10: OEFENTEKST 1 - Katachtigen WEEK 3.4 Lesdoel: Tekstbegrip vergroten door interactie over oplossingsmethoden bij het beantwoorden van (meerkeuze)vragen. Tevens leren en herhalen de kinderen een aantal
Nadere informatieLes 2 opdrachten 1F. 2. Lees de tekst met het stappenplan. Welke antwoorden op je vragen heb je gevonden? Strategie: ophelderen van onduidelijkheden
Het Repair Café Tekst lezen 1. De tekst gaat over het repareren van spullen in het Repair Café. Wat zou je over het Repair Café willen weten? 2. Lees de tekst met het stappenplan. Welke antwoorden op je
Nadere informatieJuf Sabine en juf Maaike
Je moet daar heel wat voor kunnen: - Je moet goed kunnen lezen - En ook goed begrijpen wat je leest - Je moet goed kunnen opzoeken - En goed kunnen kiezen wat je wel en niet nodig hebt. - Je moet je verhaal
Nadere informatieBrochure Begrijpend lezen VMBO 1
Brochure Begrijpend lezen VMBO 1 Brochure Begrijpend lezen VMBO 2 Inleiding Het belang van begrijpend lezen kan nauwelijks overschat worden. Het niveau van begrijpend lezen dat kinderen aan het einde van
Nadere informatietitel/kopje/plaatje Ik denk aan: Dit weet ik er al over:
Lees de uitleg. Voorspellen en tekst lezen Voor je een tekst gaat lezen, voorspel je waarover hij gaat. Kijk eerst goed hoe de tekst eruitziet. Want je kunt aan de buitenkant van de tekst soms al zien
Nadere informatieLeerstofoverzicht Lezen in beeld
Vaardigheden die bij één passen, worden in Lezen in beeld steeds bij elkaar, in één blok aangeboden. Voor Lezen in beeld a geldt het linker. Voor Lezen in beeld b t/m e geldt het rechter. In jaargroep
Nadere informatieNationaal congres Taal en Lezen. 15 oktober 2015 Woordenschatonderwijs zo doe je dat!
Nationaal congres Taal en Lezen 15 oktober 2015 Woordenschatonderwijs zo doe je dat! WWW.CPS.NL Contactgegevens Annemarieke Kool a.kool@cps.nl 06 55 81 87 65 WWW.CPS.NL Welkom! Waar gaat het over in de
Nadere informatieBegrijpend lezen in de groepen 3 en 4
Begrijpend lezen in de groepen 3 en 4 Sine Limite 30 maart 2016 WWW.CPS.NL Sonja Sinkeldam 06 10936030 s.sinkeldam@cps.nl Wat komt aan de orde? Bewustwording Achtergrondkennis & terugblik Begrijpend luisteren/lezen
Nadere informatieChecklist Presentatie geven 2F - handleiding
Checklist Presentatie geven 2F - handleiding Inleiding De checklist Presentatie geven 2F is ontwikkeld voor leerlingen die een presentatie moeten kunnen geven op 2F. In deze handleiding wordt toegelicht
Nadere informatieWat doe je in deze les?
Handleiding Strategieles Ophelderen van onduidelijkheden niveau A Een onderdeel van Nieuwsbegrip XL zijn de strategielessen. De strategielessen zijn bedoeld om de strategieën voor begrijpend lezen bij
Nadere informatieLeerlijn Leeslink niveau 2 (groep 5-6) Schooljaar 2012-2013
Startles 35 Introductieles Het vak begrijpend en studerend lezen. Wat houdt het in? Wat heb je er aan? de 1 36 De leerling kan: - vertellen waarom hij een tekst leest - een leesdoel kiezen 1 37 De leerling
Nadere informatiePROGRAMMA VOOR BEGRIJPEND LEZEN DE ZUID-VALLEI
PROGRAMMA VOOR BEGRIJPEND LEZEN DE ZUID-VALLEI (Dit programma is in 2011 aangepast aan de meest recente AVI-indeling van het CITO.) Het leren lezen is voor veel leerlingen een proces dat veel inspanning
Nadere informatieZonder hulp: Zinnen maken en tekst lezen
Zonder hulp: Zinnen maken en tekst lezen 1. Je gaat straks een tekst lezen met de titel Geluk is heel gewoon in Nederland. Voordat je de tekst leest, bedenk je vijf zinnen met de belangrijkste woorden
Nadere informatieHet boek van VISJE BLUB. Gemaakt door iedereen die op de foto staat
Het boek van VISJE BLUB Gemaakt door iedereen die op de foto staat Het is 8 juni, een paar dagen voor de Slootjesdag in Diessen. Een vrijwilligster van de groep zit rustig wat te lezen bij t Turkaa tot
Nadere informatieHet Regent Zonnestralen
Les 2 groep 1&2 De Gruffalo Taaldomein Begrijpend luisteren leesmotivatie Doelen & Ontwikkeling De kinderen komen er achter of de Gruffalo (die er groot en gevaarlijk uitziet) ook echt gevaarlijk is. Dit
Nadere informatieWat doe je in deze les? Zo staat het in het stappenplan
Strategieles Ophelderen van onduidelijkheden Wat doe je in deze les? Bij Nieuwsbegrip lees je altijd een tekst. Je gebruikt dan het stappenplan Lezen en de woordhulp. Een stap op het stappenplan is ophelderen
Nadere informatieHet onderzoek van de burgemeester 5/6
Het onderzoek van de burgemeester De burgemeester hoorde dat kinderen ongerust zijn. Nee, ze zijn niet bang voor onweer of harde geluiden. Ze maken zich zorgen over de natuur. Dieren krijgen steeds minder
Nadere informatieEen kijkje in mijn hoofd als ik voorlees
... begrijpend lezen... voorlezen team Hardopdenkend voorlezen in groep 2 en 3 Een kijkje in mijn hoofd als ik voorlees Hardopdenkend voorlezen is een effectieve manier om kinderen voor te bereiden op
Nadere informatieLeesonderwijs en dyslexie in het PO, het SBO en het VO. Betsy Ooms
Leesonderwijs en dyslexie in het PO, het SBO en het VO Betsy Ooms Opzet Doel leesonderwijs (en spellingonderwijs) Doorgaande lijn Kenmerken goed leesonderwijs Extra aandacht voor monitoring, als belangrijk
Nadere informatieKom jij ook uit een ei?
Kom jij ook uit een ei? Er was eens een prachtig bos. Er groeiden de hoogste bomen en allerlei prachtige bloemen. Er was een vijver en een groot grasveld, waar je lekker kon spelen. Maar om het bos stond
Nadere informatieBegrijpend lezen Strategie 6 en 7. Extra oefenen Niveau A
Begrijpend lezen Strategie 6 en 7 Extra oefenen Niveau A Remediëringsbladen - strategie 6 en 7 Niveau A 2 Je gaat leren om je leesdoel bij een tekst te bepalen en je leert om te controleren of je je leesdoel
Nadere informatieBegrijpend lezen Strategie 6 & 7. Extra oefenen Niveau B
Begrijpend lezen Strategie 6 & 7 Extra oefenen Niveau B Remediëringsbladen - strategie 6 en 7 Niveau B 2 Je gaat leren om je leesdoel bij een tekst te bepalen en je leert om te controleren of je je leesdoel
Nadere informatieDit weet ik er al over:
Lees de uitleg. Voorspellen en tekst lezen Voor je een tekst gaat lezen, voorspel je waarover hij gaat. Kijk eerst goed hoe de tekst eruitziet. Want je kunt aan de buitenkant van de tekst soms al zien
Nadere informatieLES 10: OEFENTEKST 1 WEEK 3.4
LES 10: OEFENTEKST 1 WEEK 3.4 Eten en (niet) gegeten worden Lesdoel: Tekstbegrip vergroten door interactie over oplossingsmethoden bij het beantwoorden van (meerkeuze)vragen. Tevens leren en herhalen de
Nadere informatie1 De leraar creëert een veilig pedagogisch klimaat
KIJKWIJZER PEDAGOGISCH-DIDACTISCH HANDELEN IN DE KLAS School : Vakgebied : Leerkracht : Datum : Groep : Observant : 1 De leraar creëert een veilig pedagogisch klimaat (SBL competenties 1 en 2) 1.1* is
Nadere informatieBegrijpend Lezen APPRIS
Begrijpend Lezen Inhoud Begrijpend lezen Doelen, voorwaarden, problemen en strategieën Modelen Voordoen, hardop denken, oefenen Doelen van begrijpend lezen Het vinden van informatie, het thema en de hoofdgedachte
Nadere informatieMuiswerk Strategisch Lezen is gericht op het aanleren van deelvaardigheden die nodig zijn voor een strategische leesaanpak.
Strategisch Lezen Muiswerk Strategisch Lezen is gericht op het aanleren van deelvaardigheden die nodig zijn voor een strategische leesaanpak. Doelgroepen Strategisch Lezen Muiswerk Strategisch Lezen is
Nadere informatieLEERLINGEN HELPEN EFFECTIEF ANDERE LEERLINGEN
LEERLINGEN HELPEN EFFECTIEF ANDERE LEERLINGEN Peer tutoring: een effectieve methodiek om de leesresultaten en de leesmotivatie te verbeteren Dr. Kees Vernooij Lector emeritus Effectief taal- en leesonderwijs
Nadere informatieen 2 Brochure Begrijpend lezen VMBO 1
en 2 Brochure Begrijpend lezen VMBO 1 Brochure Begrijpend lezen VMBO 2 Inleiding Het belang van begrijpend lezen kan nauwelijks overschat worden. Het niveau van begrijpend lezen dat kinderen aan het einde
Nadere informatieTekst lezen en vragen stellen over de tekst
Voorspellen Kijk naar de tekst. Voorspel waar de tekst over gaat. Let op de titel, de kopjes en het plaatje. Tekst lezen en vragen stellen over de tekst 1. Lees de uitleg. Als je een tekst actief leest,
Nadere informatieCHECKLIST LEIDSTERVAARDIGHEDEN DE TAALLIJN
CHECKLIST LEIDSTERVAARDIGHEDEN DE TAALLIJN CHECKLIST LEIDSTERVAARDIGHEDEN Binnen de Taallijn staat de deskundigheidsbevordering van (toekomstige) leidsters centraal. De nadruk in de scholing ligt dan ook
Nadere informatieBegrijpend Lezen moet je Lezen Denken Begrijpen!
Begrijpend Lezen moet je Lezen Denken Begrijpen! Drie soorten strategieën: Sturingsstrategieën: Leesdoel bepalen Oriënteren op de tekst Actualiseren van kennis en woordenschat Actief lezen door toepassen
Nadere informatieWat doe je in deze les? Zo staat het in het stappenplan
Strategieles Ophelderen van onduidelijkheden Wat doe je in deze les? Bij Nieuwsbegrip gebruik je bij het lezen van de tekst het stappenplan Lezen en de woordhulp. Een stap op het stappenplan is het ophelderen
Nadere informatieZelfgestuurd leren met Acadin
Zelfgestuurd leren met Acadin 1. Wat is zelfgestuurd leren? Zelfgestuurd leren wordt opgevat als leren waarbij men zelfstandig en met zin voor verantwoordelijkheid de sturing voor de eigen leerprocessen
Nadere informatieINHOUDSOPGAVE VOORWOORD 1 ALGEMENE HANDLEIDING BLIKSEM
INHOUDSOPGAVE VOORWOORD ALGEMENE HANDLEIDING BLIKSEM. Wat is BLIKSEM en voor wie is het bedoeld?.2 Wetenschappelijke onderbouwing.2. Wat is er bekend uit onderzoek naar effectieve begrijpend leesinstructie?.2.2
Nadere informatieMuiswerk Strategisch Lezen is gericht op het aanleren van deelvaardigheden die nodig zijn voor een strategische leesaanpak.
Strategisch Lezen Muiswerk Strategisch Lezen is gericht op het aanleren van deelvaardigheden die nodig zijn voor een strategische leesaanpak. Doelgroepen Strategisch Lezen Muiswerk Strategisch Lezen is
Nadere informatieINHOUDSOPGAVE VOORWOORD 1 ALGEMENE HANDLEIDING BLIKSEM
INHOUDSOPGAVE VOORWOORD ALGEMENE HANDLEIDING BLIKSEM. Wat is BLIKSEM en voor wie is het bedoeld?.2 Wetenschappelijke onderbouwing.2. Wat is er bekend uit onderzoek naar effectieve begrijpend leesinstructie?.2.2
Nadere informatieTekst lezen en vragen stellen over de tekst
Voorspellen Kijk naar de tekst. Voorspel waar de tekst over gaat. Let op de titel, de kopjes en het plaatje. Tekst lezen en vragen stellen over de tekst 1. Lees de uitleg. Tijdens het lezen van een tekst,
Nadere informatieTekst lezen en vragen stellen over de tekst
Voorspellen Kijk naar de tekst. Voorspel waar de tekst over gaat. Let op de titel, de kopjes en het plaatje. Tekst lezen en vragen stellen over de tekst 1. Lees de uitleg. Tijdens het lezen van een tekst,
Nadere informatieIntroductieles. Vogels in de klas. groep 5/6. Handleiding leerkracht. Inhoud in het kort. Kerndoelen. Lesdoelen
Handleiding leerkracht Vogels in de klas Introductieles Inhoud in het kort Voor de groepen 5-6 bieden we, naast verbale activiteiten, een werkblad aan waarmee de leerlingen aan de slag gaan. In deze les
Nadere informatieThema Op het vliegveld. Cursus vier, week acht deel b. Josée Coenen en Ans Drubbel. d.d. oktober cursus vier, week acht
Thema Op het vliegveld Cursus vier, week acht deel b Josée Coenen en Ans Drubbel d.d. oktober 2016 www.watenhoe-nt2.nl, cursus vier, week acht 1 Pragmatiek Dialoog dag een HZS oef. 28 (stukje blz. 28-29)
Nadere informatieExecutieve functies en leren
Executieve functies en leren Wijnand Dekker Praktijk Dekker&Dooyeweerd, Ede info@dekkerdooyeweerd.nl EXECUTIEVE FUNCTIES WAT ZIE JE, WAT DOE JE, WAT ZEG JE, WAT PLAN JE? EXECUTIEVE FUNCTIES: IN GESPREK
Nadere informatieInstructie voor leerlingen.. 5. Gebruik van de lesbrieven. 6. Lesbrief: Wat wil je zijn en worden.. 7. Wat wil je zijn en worden.
VOORBEELD DE KLAS ALS TEAM (LEERLINGENBOEK) INHOUDSOPGAVE Instructie voor leerlingen.. 5 Gebruik van de lesbrieven. 6 Lesbrief: Wat wil je zijn en worden.. 7 Wat wil je zijn en worden. 11 Wat wil je zijn
Nadere informatieLeerlijn Leeslink niveau 3 (groep 7-8) schooljaar 2013-2014
Startles 35 Introductieles Het vak begrijpend en studerend lezen. Wat houdt het in? Wat heb je er aan? Nu en straks op de middelbare school? de 1 36 De leerling kan: - verschillende leesdoelen noemen -
Nadere informatieZomerscholen. Kees Broekhof Sardes
Zomerscholen Kees Broekhof Sardes Agenda Kader: bestuursafspraken Doelgroepen Doelen en ambities Kwaliteit Kwantiteit Ervaringen in Utrecht en elders Bestuursafspraken zomerschool Doelgroepen: kinderen
Nadere informatieDit wist ik al. X Dit klopt niet met wat ik al wist/dacht. * Dit is belangrijk.? Dit snap ik niet / dit is een moeilijk woord.! Dit valt me op!
Voorspellen en tekst lezen 1. Kijk naar de tekst. Voorspel waar de tekst over gaat. Let op de titel, de kopjes en de plaatjes. 2. Lees de tekst actief. Gebruik de volgende tekens bij de tekst om te laten
Nadere informatieRijke rekenvragen in prentenboeken verdiepen (reken)taal.
Rijke rekenvragen in prentenboeken verdiepen (reken)taal. Panama 2015 Annemarieke Kool Aafke Bouwman Inhoud werkgroep Onderzoek: Academische taal, taxonomie Bloom, begrijpend luisteren als basis voor gebruik
Nadere informatieMarzano (2003) Scholen maken het verschil
Programma Effectieve directe instructie Opfrismiddag 20 oktober 2010 Dortie Mijs Wat is het IGDI-model? Verdieping op twee aspecten: - Doelen formuleren - Werken met IGDI in een combinatiegroep Voorbereiden
Nadere informatieHandleiding Strategieles Voorspellen niveau A
Handleiding Strategieles Voorspellen niveau A Een onderdeel van Nieuwsbegrip Zilver zijn de strategielessen. De strategielessen zijn bedoeld om de strategieën voor begrijpend lezen bij de leerlingen te
Nadere informatie3. Wat betekent ergens hinder van ondervinden (regel 16)? Hoe ben je achter de betekenis gekomen?
Tekst lezen 1. Lees de tekst en gebruik het stappenplan als je het nodig hebt. Kom je nog moeilijke woorden tegen in de tekst? Gebruik dan de woordhulp. 2. Waarom hadden met name scholieren in Midden-
Nadere informatieThuis films kijken. Acteurs spelen het verhaal na. de acteur = iemand die voor zijn beroep toneelspeelt of in een film speelt
Speciale les over auteursrecht tekst niveau AA Thuis films kijken 1 Jij kijkt vast wel eens naar een film. 2 Dat kan in de bioscoop. 3 Maar je kunt films ook thuis bekijken. Op internet. 4 Dat is lekker
Nadere informatieJe gaat een toets maken over begrijpend lezen. Maak vraag 1 tot en met 9. Lees de teksten nog niet.
Toets 2 Naam Wat ga je doen? Je gaat een toets maken over begrijpend lezen. Maak vraag 1 tot en met 9. Lees de teksten nog niet. Moeilijke woorden verschijnen een besluit nemen = van boeken: voor het eerst
Nadere informatieFilms kijken op internet: verboden of niet?
Les over auteursrecht tekst niveau A Films kijken op internet: verboden of niet? Veel mensen kijken graag naar films. Jij ook? Als je zin hebt om een film te zien, kun je natuurlijk naar de bioscoop gaan.
Nadere informatieLEESTIP. Speel- & Leerbrief MEI 2015 1. Marja Baeten. Pedagogisch kader kindercentra 0-4 jaar ZE KOMEN VOOR DE VRIENDJES! MEI 2015.
Pedagogisch werken met plezier s Speel- & Leerbrief MEI 2015 ZE KOMEN VOOR DE VRIENDJES! Als je aan kinderen in de kinderopvang vraagt wat ze er leuk vinden, klinkt het steevast: de andere kinderen. De
Nadere informatieModel om schoolse taalvaardigheden te observeren en te reflecteren
1 Bijlage 1: Model om schoolse taalvaardigheden te observeren en te reflecteren Als een leraar op zoek is naar een mogelijk instrument om schoolse taalvaardigheid bij zijn leerlingen te observeren, dan
Nadere informatieGemeente van onze Heer Jezus Christus, lieve mensen, jongens en meisjes,
Gemeente van onze Heer Jezus Christus, lieve mensen, jongens en meisjes, Hé Joyce, ga je mee? Emma rent achter Joyce aan als ze van het schoolplein lopen. Joyce, wij gaan vanmiddag op bezoek bij mijn oom,
Nadere informatieDoelen. Didactische richtlijnen
Groep 4 In de groepen 1, 2 en 3 hebben de leerlingen al ervaring met begrijpend luisteren. Dit is een belangrijke voorbereiding op het begrijpend lezen, omdat luisterstrattegieën en leesstrategieën veel
Nadere informatieTitel, plaatjes en kopjes
Strategie-activiteit Voorspellen 1 Titel, plaatjes en kopjes Voorspellen Je hebt een stukje van een leestekst gekregen. Kruis aan welk stukje. Ik heb: О een titel О een plaatje О kopjes Doe nu een voorspelling.
Nadere informatieLESBRIEF LES 2 DE THT-LES SAMENVATTING LES 2 BENODIGDHEDEN DUUR LESDOELEN WERKVORMEN LINK ZAAKVAKKENINHOUD VOORBEREIDING
SAMENVATTING In deze les wordt het onderwerp uitgediept en komen de leerlingen meer te weten over de verschillende redenen van verspilling. Eén reden van wordt uitgediept, namelijk de manier waarop de
Nadere informatieWielewoelewool, ik ga naar school! Toelichting
Zwijsen Wielewoelewool, ik ga naar school! Toelichting Inhoud Inleiding 3 Materialen 3 Voor het eerst naar school 4 Doelstelling 4 Opbouw prentenboek en plakboek 4 Werkwijze 5 Ouders 5 2 Inleiding Voor
Nadere informatieVragen bij het prentenboek 'De tovenaar die vergat te toveren'
De tovenaar tovert De verhalenvertelster vertelt Wat zou een tovenaar allemaal kunnen toveren? Hoe zouden de kinderen zich voelen? Waar zie je dat aan? Is de tovenaar blij/ boos/ verdrietig of bang? Hoe
Nadere informatieCPS Onderwijsontwikkeling en advies. Doelgericht en planmatig werken aan leesontwikkeling in groep 1en 2. WAT en HOE in groep 1 en 2
Leesverbeterplan Enschede 2007-2010 Doelgericht en planmatig werken aan leesontwikkeling in groep 1en 2 PROJECTBUREAU KWALITEIT (PK!) Enschede, september 2010 Yvonne Leenders & Mariët Förrer 2 3 Leesverbeterplan
Nadere informatieReader voor pedagogisch medewerkers
Reader voor pedagogisch medewerkers Module 1: Taalaanbod Wat zeg je en hoe zeg je het Rijk taalaanbod Er is veel verschil in taalaanbod: rijke of arme taal en alles daar tussenin. Het is van belang te
Nadere informatieLesbrief begrijpend lezen (Nieuwsbegrip) tekst groep 5 en 6
tekst groep 5 en 6 Carnaval In een deel van Nederland vieren mensen weer carnaval. Carnaval duurt van 18 tot en met 21 februari. De mensen vieren dit feest ieder jaar. Carnaval is een feest met veel tradities
Nadere informatieINHOUDSOPGAVE 1 ALGEMENE HANDLEIDING BLIKSEM
INHOUDSOPGAVE ALGEMENE HANDLEIDING BLIKSEM. Wat is BLIKSEM en voor wie is het bedoeld?.2 Wetenschappelijke onderbouwing.2. Wat is er bekend uit onderzoek naar effectieve begrijpend leesinstructie?.2.2
Nadere informatie