lezen Werken in een combinatiegroep 2/3

Maat: px
Weergave met pagina beginnen:

Download "lezen Werken in een combinatiegroep 2/3"

Transcriptie

1 veilig leren lezen Werken in een combinatiegroep 2/3 Auteur: Susan van der Linden Sommige scholen kiezen er bewust voor om groep 2 te combineren met groep 3. Andere scholen zijn door het aantal beschikbare leerkrachten genoodzaakt om deze combinatie te creëren. Zo n combinatie is niet eenvoudig, maar biedt beslist ook kansen. In dit artikel belichten we verschillende aspecten vooral vanuit het perspectief van kansen. Het maken van verbindingen en een goed klassenmanagement vormen hierbij de kern. Verschillen tussen groepen Vaak hebben de verschillende jaargroepen van een combinatiegroep elk een eigen methode, en het is niet altijd mogelijk deze gelijktijdig op het rooster te zetten. Meestal verschillen de thema s. Ook moet een balans gezocht worden tussen zelfstandig werken voor de ene groep en instructie voor de andere groep. In een combinatie met een kleutergroep is dat nog moeilijker dan in andere combinaties, omdat de werkwijze, de organisatie en de methode van groep 2 anders is dan die van groep 3. In kleutergroepen wordt immers vaak gewerkt met projectmatige leerstofplanningen rondom ontwikkelingsgebieden, terwijl vanaf groep 3 meestal wordt uitgegaan van leerstofaanbod volgens een methodisch opgestelde leerlijn. Bovendien heeft groep 2 andere roostertijden dan groep 3. Lessen voor vakgebieden als lezen, rekenen, spelling en schrijven worden in groep 3 vooral klassikaal ingeroosterd. In groep 2 zijn er ook klassikale momenten, maar vaker wordt gebruikgemaakt van werklessen en instructies in kleine kring. Verbindingen Een van de kernbegrippen in een combinatiegroep van welke jaargroepen dan ook is verbindingen zoeken. Ondanks de bovengenoemde verschillen zijn voor een combinatiegroep 2/3 zeker ook verbindingen te vinden. Met verbindingen bedoelen we dat het aanbod aan beide groepen wordt samengevoegd tot een groepsactiviteit waarin door creatief om te gaan met leerdoel en opdrachtniveau een gezamenlijke leeractiviteit plaatsvindt. Soms biedt deze activiteit zelfs mogelijkheden voor een coöperatieve vervolgopdracht. Bij het plannen van activiteiten zijn de doelen het uitgangspunt. Daarom is het goed om die voor beide groepen duidelijk te formuleren. Waar kinderen in groep 2 zich algemener oriënteren op letters en klanken, is dat voor groep 3 specifieker geformuleerd. Waar kinderen in groep 2 gaan experimenteren, moeten kinderen in groep 3 veel vaker doelgericht gaan oefenen. De doelen liggen in elkaars verlengde. Daardoor zijn er vaak kansen voor een zinvolle koppeling van activiteiten. We geven hiervan enkele voorbeelden. Verbindingen in thema en woordenschat De ankerverhalen uit Veilig leren lezen worden elk jaar voorgelezen aan groep 3. U kunt hierbij ook groep 2 betrekken; het is voor hen een nieuw verhaal. De kinderen van groep 3 horen het verhaal nu voor de tweede keer, maar dit is geen enkel probleem. U kunt het thema dat is gekoppeld aan het ankerverhaal om het jaar benaderen vanuit een andere invalshoek. Zo kunt u in kern 2 het ene jaar werken aan het lichaamsschema en het andere jaar meer nadruk leggen op gezondheid en hygiëne. 1

2 U kunt ook een verbinding zoeken in thema s en afwisselend een thema uit de methode van groep 2 leidend laten zijn en de volgende periode een thema uit Veilig leren lezen. Als thema s elkaar aanvullen, kunt u ze samenvoegen tot één overkoepelend thema. Bijvoorbeeld het herfstthema Dieren van Schatkist met het thema van kern 2 van Veilig leren lezen, Mijn lijf. Als overkoepelend thema kiest u dan gezondheid (hoe verzorg je je lichaam, hoe verzorg je een huisdier?) of het lichaamsschema (lichaamsdelen van een mens versus lichaamsdelen van dieren). Gezamenlijk werken binnen hetzelfde thema biedt mogelijkheden voor het verkennen van woorden op de thematafel, het woordveld, de lettertafel of letterposter op basis van fonemisch bewustzijn of letterkennis en aanvankelijk lezen. Afhankelijk van wat beide niveaus kennen en kunnen, wordt erbij getekend, gestempeld of geschreven. Ook woordenschat kan voor beide groepen tegelijkertijd worden ingeroosterd. Het woordenaanbod is in principe voor beide groepen geschikt, maar binnen het aanbod kunt u een selectie maken voor groep 2 en groep 3. Elk tweede jaar worden woorden van het eerste jaar herhaald en vindt uitbreiding plaats, eventueel vanuit de andere invalshoek bij het thema. Verbindingen in activiteiten en leerdoelen Ook in werkvormen en leerdoelen van groep 3 zijn er mogelijkheden voor het vinden van verbindingen met groep 2. Auditieve vaardigheden Verschillende activiteiten van groep 3 zijn heel goed samen met groep 2 te doen. Vooral alle auditieve instructie van analyse en synthese zijn goede voorbereidende oefeningen voor kinderen van groep 2. De auditieve vaardigheden van groep 3 passen uitstekend in het aanbod van de fase van fonologisch bewustzijn en alfabetisch principe voor groep 2. Instructieactiviteiten van hakken en plakken tijdens het verkennen van een nieuwe letter in groep 3 zijn ook een uitstekende oefening voor groep 2. Zoekplaat en lettermuur Activiteiten met de zoekplaten, de lettermuur en het maken van een letterposter zijn erg geschikt als coöperatieve werkvormen. Een kind van groep 2 zoekt naar afbeeldingen van woorden met een bepaalde letter, waarna de leerling van groep 3 het woord maakt of een gezochte letter erbij plakt met een plakbriefje. In de handleiding Werken met de Lettermuur van Schatkist staan diverse geschikte activiteiten. Werkbladen Er zijn kinderen in groep 2 die behoorlijk wat letterkennis opdoen dankzij de instructie die aan groep 3 wordt gegeven. Als het duidelijk is dat deze kinderen echt thuishoren in een groep 2 is het niet aan te bevelen om hen verplicht te laten werken met materialen zoals de werkboekjes en ringboekjes bij Veilig leren lezen. Toch kan zo nu en dan de behoefte ontstaan om kinderen die al tot een behoorlijke leesvaardigheid zijn gekomen met werkbladen aan de slag te laten gaan. De sterwerkbladen van Letterzetter van Veilig leren lezen zijn voor hen soms al een leuke uitdaging. In groep 3 kunnen deze kinderen vervolgens wellicht de raketwerkbladen uit Letterzetter verwerken. Let er wel op dat deze kinderen het werken in het platte vlak afwisselen met werken met andere ontwikkelingsmaterialen. Lettergroeiboekje Kinderen van groep 2 kunnen de letters die ze kennen verzamelen in een lettergroeiboekje. U inventariseert of registreert deze letters in de kleine kringactiviteit van groep 2 naar aanleiding van een observatie. Sommige scholen kiezen ervoor om al in groep 2 een klikklakboekje te geven aan alle kinderen. Kinderen van groep 3 krijgen alle letters erin die ze kennen of moeten kennen. Kinderen van groep 2 krijgen letters erin waarvan in spel- en werkmomenten is gebleken dat ze die daadwerkelijk kennen. Zo ontstaat een gevarieerd lettergroeiboekje. Dit boekje is tevens de inventarisatie van de letterkennis bij de overgang naar groep 3. In groep 3 krijgen ze vervolgens de overige letters op het moment dat deze in de instructie aan de orde zijn geweest. Lees-/schrijfhoek In een lees-schrijfhoek gaan kinderen die al wat letters kennen en daarmee woorden willen maken met stempels en los lettermateriaal aan de slag. Kinderen van groep 2 hebben meestal nog niet de vaardig- 2

3 heid om de letter correct te schrijven. Magnetische letterdozen en stempeldozen zijn daarom zeer geschikt voor het produceren van woorden. Maak van een spijkerkastje (bouwmarkt) een letterflat. Stop in elk laatje voldoende kaartjes van een letter en laat kinderen van groep 2 experimenteren met letters die ze al kennen en woorden die ze kunnen maken. Zoekend in hun lettergroeiboekje of klikklakboekje komen ook leerlingen van groep 2 al tot het maken van woorden. Ze kunnen woorden van de ringboekjes van groep 3 nastempelen of plakken. In deze activiteit kan ook een coöperatieve werkvorm ontstaan voor groep 2 en 3. Laat kinderen van groep 2 woorden nastempelen of plakken; leg het ringboekje weg en laat groep 3 de woorden lezen. Laat het groep-2-kind op basis van het gelezen woord stickers opplakken. Daarna controleren de kinderen samen het werk. Ook een rijmopdracht kan een coöperatieve activiteit worden: het kind van groep 2 zoekt het rijmwoord, het kind van groep 3 legt het met de letterdoos, stempelt of schrijft het woord. Voorlezen Bij vrij lezen of het oefenen van een leestekst kan een kind van groep 3 een stukje voorlezen aan een kind van groep 2. U geeft daarbij de opdracht dat het kind van groep 2 met behulp van de illustraties en de verhaalinhoud aan het kind uit groep 3 moet vertellen waarover het verhaaltje gaat. Klassenmanagement Het zoeken naar verbindingen is één aspect dat het werken in een combinatiegroep ondersteunt. Een tweede, en zeker zo belangrijk, aspect is het klassenmanagement. Hoe krijgt u het in de groep zo georganiseerd dat u recht doet aan voldoende instructietijd en aandacht voor beide groepen? Juist de organisatie van een combinatiegroep zorgt soms voor hoofdbrekens. Extra handen in de klas zijn bijna een must in een combinatiegroep. Toch zijn er meer mogelijkheden om een combinatie 2/3 goed te laten functioneren, zeker als er een parallelgroep 2/3 is, of als groep 2 op sommige momenten kan aansluiten bij groep 1/2, bijvoorbeeld met buitenspeeltijden. Als er ondersteuning is, zou die juist moeten worden ingezet voor het waarborgen van orde en het verlenen van hulp bij de zelfstandige groep. Zo blijft de groepsleerkracht verantwoordelijk voor het aanbod en houdt zicht op de ontwikkeling van alle kinderen. Gezamenlijke of gescheiden instructie Bij het plannen van onderwijs in een combinatiegroep 2/3 is het goed om een overzicht te maken van activiteiten die samen met de hele groep worden gedaan en instructiemomenten die per groep verschillend zijn. Bij de gezamenlijke activiteiten kun je door gedifferentieerd vragen te stellen toch rekening houden met verschillende leerdoelen voor groep 2 en 3. Bij gescheiden instructiekringen krijgt de groep die geen instructie krijgt een opdracht in het kader van zelfstandig werken. Met behulp van het aanleren van routines en werkafspraken (planbord, eventueel ook een weektaakkaart of contractwerk) kan die instructie gescheiden plaatsvinden. Het komt vaak voor dat kinderen van de ene groep de keuze hebben of ze willen deelnemen aan de instructie aan de andere groep. Door naast de basisinstructiekringen ook te werken met kleinere instructiekringen krijgen de zwakke leerlingen van groep 2 en 3 een verlengde instructie of een interventie op hiaten in hun ontwikkeling. Vaak zie je in een combinatiegroep 2/3 dat groep 3 instructie krijgt in de extra speeltijd die groep 2 op het rooster heeft staan. Door inzet van een ondersteuner of door opvang van de groepsleerkracht van een andere groep 2/3 worden kinderen van groep 3 korte tijd geclusterd tot één instructiegroep. Daarna volgt een zelfstandige verwerkingstaak in de eigen klas. Het nadeel van het kiezen voor deze oplossing is dat een leerkracht die geen instructie geeft aan groep 3 wezenlijke observaties mist in het leerproces. Afwisseling van deze taak is dan ook een goed advies. 3

4 Registratielijsten, werklijsten en contractwerk zijn vaak hulpmiddelen om de aansluiting van instructie en werken in de stamgroep te bevorderen. Regels en routines Regels en routines zijn essentieel voor het slagen van het klassenmanagement in een combinatiegroep. Elke leerkracht bepaalt zelf welke regels gelden. Bij duobanen is afstemming van die regels noodzakelijk. Investeer in de eerste weken van een schooljaar vooral in het aanleren van die regels en routines in beide jaargroepen, zoals: Gebruik van een planbord. Wat doe je als je iets niet weet? Hoe en waar vind je de materialen die je nodig hebt? Hoe registreer je wat je hebt gedaan? Hoe kun je zien wat je allemaal kunt of moet doen? Wanneer mag je de leerkracht wel of niet iets vragen? Wat mag je wel en niet tijdens zelfstandig werken? Eerder starten met Veilig leren lezen? De verleiding bestaat dat u met snelle leerlingen van groep 2 methodisch gaat werken met Veilig leren lezen. Dat raden we echter af. Een vroegtijdige start verstoort namelijk de opbouw in groep 3. Het is geen goede zaak als een leerkracht in groep 3 met twee verschillende niveaus moet beginnen die anders zijn dan de niveaus zon en maan. Kinderen die door de activiteiten in groep 2 een beginnend leesniveau opbouwen, vinden, zoals hierboven beschreven, uitstekend uitdaging in het verkennen van basisleerstof met behulp van Letterzetter en het ringboekje maan. Snelle leerlingen vinden in groep 3 immers nieuwe uitdaging in het raketniveau van het ringboekje en Letterzetter. Sommige kinderen bereiken eind groep 2 het instapniveau van de zonlijn; voor deze kinderen vormen in groep 3 de zonmaterialen van Veilig leren lezen en/of raketopdrachten een uitdaging. Ze blijven daarmee bij de kern en het thema van de grote groep. Door deze vorm van convergente differentiatie ontstaat een werkwijze en organisatievorm die ook in een combinatiegroep 2/3 goed uitvoerbaar is. Praktijkvoorbeeld Juf Femke van Het Klokhuis in Beek en Donk werkt met een combinatiegroep 2/3. De school heeft bewust gekozen voor deze combinatie. Naast haar groep is er nog een groep van deze combinatie. Ook zitten er groep-2- leerlingen in een combinatiegroep 1/2. Er is geen verschil in leermogelijkheden als het gaat om verdeling van de groep-2-leerlingen. Het aanbod voor groep 2 in de combinatie 1/2 en in de combinatie 2/3 is gelijk. Via een gezamenlijk thema, bewaking van de doelen en het maken van groepsplannen wordt voor elke groep het aanbod en de leeromgeving gegarandeerd. Een strak overleg met alle leerkrachten van deze groepen is een voorwaarde. Juf Femke heeft samen met haar collega s op een creatieve manier een rooster opgesteld waarin instructie voor groep 3 een plek krijgt in de buitenspeeltijd van groep 2. In die tijd wordt in groep 3 instructie gegeven van nieuwe leerstof en extra geoefend met het automatiseren van de leerstof die tot dan toe is aangeboden. Groep 2 sluit na de speeltijd aan; op dat moment wordt een taalkring georganiseerd waarin gezamenlijke taalaspecten en auditieve elementen van de instructie een plek krijgen. Voor kinderen van groep 2 wordt hierin het fonemisch bewustzijn belicht. Daarna gaan kinderen van groep 2 en 3 zelfstandig werken. Alle kinderen krijgen een weektaak waarin groepspecifieke taken staan voor taal, rekenen en ontwikkelingsgebieden. Daarnaast vult de lijst zich met creatieve taken, themataken en kleine instructiekring. Alle kinderen werken op deze manier met een weektaak, waarbij de specifieke taken voor groep 3 per dag ook op het planbord worden gezet. Na de dagtaak werken kinderen dus aan hun weektaak. Nadat het werkboekje klaar is en Veilig & vlot is geoefend gaan kinderen van groep 3 over op vervolgtaken. Zo zit Tim van groep 3 achter de computer en oefent met het computerprogramma bij Veilig leren lezen. Jop van groep 2 zit naast hem en krijgt een ander oefenprogramma. Andere kinderen van groep 3 werken met spelletjes van de speelleesset; soms doet ook een snelle groep-2- leerling mee. Elke leerling in groep 2 heeft in de weektaak mag- en moettaken, creatieve en oefentaken. Wat het thema betreft werkt de groep om beurten met een thema uit Schatkist of Veilig leren lezen. Door de leerlijnen van de methoden te vertalen naar activiteiten in het gekozen thema worden deze voor beide groepen geborgd. Deze school heeft voor de gekozen werkwijze een ideale bouw: de klas heeft een grote schuifpui naar een speelwerkplein, waarin veel van de gezamenlijke activiteiten en kleine-kringinstructies kunnen worden uitgevoerd. Beide groepen 2/3 plannen de werktijd gezamenlijk en zijn zo met drie begeleiders betrokken bij alle kinderen van de twee combinatiegroepen. De kinderen van groep 2 hebben op vrijdag vrij. Groep 3 krijgt dan een intensiever instructieprogramma. (Zie de schematische weergave van de beschreven dag.) 4

5 Tijd Groep 2 Groep Gezamenlijke kring, thema- en taalactiviteiten Buitenspelen Instructie Verlengde instructie Gezamenlijke leeskring, letteractiviteiten, auditieve oefeningen Voorlezen en fruit eten Buiten spelen Gezamenlijke werkles waarbinnen kleine kring Gezamenlijke lunch en lunchpauze minuten computer en daarna kleine kring rekenontwikkeling Rekeninstructie en zelfstandig werken Buiten spelen Duolezen, Veilig & vlot, eigen leesboek, groepsleesboek Circuit creatieve vakken Het resultaat: een lagere drempel van groep 2 naar groep 3. Vooral groep 3 heeft het voordeel dat deze leeromgeving optimaal aansluit bij de onderwijsbehoefte van de vaak nog jonge groep 3-leerlingen. Juist voor hen is spelend leren nu gemakkelijker te integreren in het groepsgebeuren. Het Klokhuis en juf Femke zijn erg tevreden over deze keuze! 5

Combinatiegroep 2/3. Verschillen tussen groep 2 en 3 Verschillen in aanbod en tijd. Verbindingen bij lezen en spellen

Combinatiegroep 2/3. Verschillen tussen groep 2 en 3 Verschillen in aanbod en tijd. Verbindingen bij lezen en spellen Combinatiegroep 2/3 Susan van der Linden Een combinatiegroep 2/3 is voor een leerkracht niet alleen een heel bijzondere uitdaging, het is vaak ook een opgave om het programma van deze groepen zó op elkaar

Nadere informatie

Gebruik materialen Veilig leren lezen bij Veilig stap voor stap. Auteurs: Susan van der Linden en Rosemarie Irausquin. Ankers

Gebruik materialen Veilig leren lezen bij Veilig stap voor stap. Auteurs: Susan van der Linden en Rosemarie Irausquin. Ankers Gebruik materialen Veilig leren lezen bij Veilig stap voor stap Auteurs: Susan van der Linden en Rosemarie Irausquin Leerkrachten op het speciaal basisonderwijs die met Veilig stap voor stap werken, maken

Nadere informatie

Gebruik materialen Veilig leren lezen bij Veilig stap voor stap. Auteurs: Susan van der Linden en Rosemarie Irausquin. Ankers

Gebruik materialen Veilig leren lezen bij Veilig stap voor stap. Auteurs: Susan van der Linden en Rosemarie Irausquin. Ankers Gebruik materialen Veilig leren lezen bij Veilig stap voor stap Auteurs: Susan van der Linden en Rosemarie Irausquin Leerkrachten in het speciaal basisonderwijs die met Veilig stap voor stap werken, maken

Nadere informatie

CPS Onderwijsontwikkeling en advies. Doelgericht en planmatig werken aan leesontwikkeling in groep 1en 2. WAT en HOE in groep 1 en 2

CPS Onderwijsontwikkeling en advies. Doelgericht en planmatig werken aan leesontwikkeling in groep 1en 2. WAT en HOE in groep 1 en 2 Leesverbeterplan Enschede 2007-2010 Doelgericht en planmatig werken aan leesontwikkeling in groep 1en 2 PROJECTBUREAU KWALITEIT (PK!) Enschede, september 2010 Yvonne Leenders & Mariët Förrer 2 3 Leesverbeterplan

Nadere informatie

Artikel - Ringboekje: een veelzijdig leermiddel

Artikel - Ringboekje: een veelzijdig leermiddel Ringboekje Een veelzijdig leermiddel Auteur: Josée Warnaar Het ringboekje is een aantrekkelijk leermiddel dat u op diverse manieren kunt inzetten. Het ringboekje daagt kinderen uit tot het leren lezen

Nadere informatie

lezen Veilig leren lezen Artikelen - Ringboekje: een veelzijdig leermiddel veilig leren Stickers en stramienbladen Vier verschillende ringboekjes

lezen Veilig leren lezen Artikelen - Ringboekje: een veelzijdig leermiddel veilig leren Stickers en stramienbladen Vier verschillende ringboekjes veilig leren lezen Ringboekje Een veelzijdig leermiddel Auteur: Josée Warnaar Het ringboekje is een aantrekkelijk leermiddel dat u op diverse manieren kunt inzetten. Het ringboekje daagt kinderen uit tot

Nadere informatie

Omgaan met verschillen

Omgaan met verschillen Omgaan met verschillen Auteurs: Rosemarie Irausquin en Susan van der Linden Juist in het speciaal (basis)onderwijs spelen niveauverschillen een grote rol, ook binnen een jaargroep. Diverse oorzaken liggen

Nadere informatie

Planmatig werken in groep 1&2 Werken met groepsplannen. Lunteren, maart 2011 Yvonne Leenders & Mariët Förrer

Planmatig werken in groep 1&2 Werken met groepsplannen. Lunteren, maart 2011 Yvonne Leenders & Mariët Förrer Planmatig werken in groep 1&2 Werken met groepsplannen Lunteren, maart 2011 Yvonne Leenders & Mariët Förrer Masterclass Waarom, waarvoor, hoe? Verdieping m.b.t. taalontwikkeling en werken met groepsplannen

Nadere informatie

Handreiking Groepsplan voorbereidend lezen:

Handreiking Groepsplan voorbereidend lezen: Handreiking Groepsplan voorbereidend lezen: groep: Leerkracht: Periode: Schooljaar: Gebaseerd op groepsplan voorbereidend lezen vco Drakensteyn / Gerard Regeling Handreiking groepsplannen M.Forrer en Yvonne

Nadere informatie

Toelichting registratiebladen bij Veilig leren lezen

Toelichting registratiebladen bij Veilig leren lezen NIEUW_563f_Toelichting_Registratiebladen_kern_1-12_def[1].doc Pagina 1 van 13 Toelichting registratiebladen bij Veilig leren lezen Plaats van de registratiebladen binnen Veilig leren lezen De registratiebladen

Nadere informatie

Elementen van spelend leren in groep 2 voortzetten in groep 3

Elementen van spelend leren in groep 2 voortzetten in groep 3 Elementen van spelend leren in groep 2 voortzetten in groep 3 Aan het begin van dit schooljaar zijn veel discussies gevoerd naar aanleiding van het verschijnen van de brochure Doorstroom van kleuters:

Nadere informatie

lezen Caraïbisch gebied en Suriname

lezen Caraïbisch gebied en Suriname veilig leren lezen Caraïbisch gebied en Suriname Tips bij kern 3 Auteur: Wilma Stegeman Een aantal scholen in het Caraïbisch gebied en Suriname werkt niet twee, maar drie dagen lang aan een structureerwoord.

Nadere informatie

VRAGENLIJST PRIMAIR ONDERWIJS DYSLEXIEMONITOR

VRAGENLIJST PRIMAIR ONDERWIJS DYSLEXIEMONITOR VRAGENLIJST PRIMAIR ONDERWIJS DYSLEXIEMONITOR INHOUDSOPGAVE Zorgniveau 1: Goed lees- en spellingonderwijs Stap 1: Leestijd blz. 3 Kwaliteit instructiegedrag blz. 3 Klassenmanagement blz. 4 Stap 2: Juist

Nadere informatie

Omgaan met verschillen

Omgaan met verschillen Omgaan met verschillen Auteurs: Rosemarie Irausquin en Susan van der Linden Juist in het buitengewoon (basis)onderwijs spelen niveauverschillen een grote rol, ook binnen een jaargroep. Diverse oorzaken

Nadere informatie

De letters die zijn aangeboden hangen op het bord of aan de letterlijn.

De letters die zijn aangeboden hangen op het bord of aan de letterlijn. Algemene zaken De deur staat altijd open voor vragen en / of opmerkingen. Toilet: de kinderen mogen tijdens de werktijd naar het toilet, tijdens instructie / kring niet. Wilt u erop letten dat de kinderen

Nadere informatie

Met plezier beter lezen :

Met plezier beter lezen : Met plezier beter lezen : achtergrondinformatie bij het filmpje In de nieuwste versie van Veilig leren lezen, de kim-versie van 2014, staat technisch goed leren lezen en het ontwikkelen van leesbegrip

Nadere informatie

Informatieboekje groep 5-6 schooljaar 2015-2016. Samenwerkingsschool de Lispeltuut

Informatieboekje groep 5-6 schooljaar 2015-2016. Samenwerkingsschool de Lispeltuut Informatieboekje groep 5-6 schooljaar 2015-2016 Samenwerkingsschool de Lispeltuut Oostkapelle, september 2015 informatieboekje voor groep 5/6 In dit boekje willen wij u in t kort vertellen hoe en met welke

Nadere informatie

datum: 11 december 2013 aantal leerlingen: 22 tijd: 10:30-11:15 groep: 3

datum: 11 december 2013 aantal leerlingen: 22 tijd: 10:30-11:15 groep: 3 Lesvoorbereiding Onderbouw (groep 3) Zakelijke gegevens naam student: Anouk Bluemink stageschool: RKS De Leer Hengelo (gld) Iselinge klas: VR2B mentor/mentrix: Ria Menting datum: 11 december 2013 aantal

Nadere informatie

Welkom 29 oktober 2015

Welkom 29 oktober 2015 Welkom 29 oktober 2015 Een dagje dalton op de Edelsteen Chantal Beeloo Doel van vanavond Wij willen inzichtelijk maken hoe een globale dag bij ons op school eruit ziet en hoe de daltonkernwaarden zichtbaar

Nadere informatie

Voorbereidend lees- en rekenonderwijs in relatie tot het werken met groepsplannen. IB-netwerkbijeenkomsten 16-17-18 januari 2012 Yvonne Leenders

Voorbereidend lees- en rekenonderwijs in relatie tot het werken met groepsplannen. IB-netwerkbijeenkomsten 16-17-18 januari 2012 Yvonne Leenders Voorbereidend lees- en rekenonderwijs in relatie tot het werken met groepsplannen IB-netwerkbijeenkomsten 16-17-18 januari 2012 Yvonne Leenders De onderwerpen Voorbereidend lees- en rekeonderwijs in kleutergroepen

Nadere informatie

Jong geleerd. Beatrijs Brand en Saskia Snikkers

Jong geleerd. Beatrijs Brand en Saskia Snikkers Jong geleerd. Beatrijs Brand en Saskia Snikkers Programma Kennismaken Presentatie Jong geleerd Warming-up Pauze Praktische oefening Afsluiting Jong geleerd over het belang van actieve stimulering van ontluikende

Nadere informatie

Interventieperiode november februari groep 1 tot en met 5. Mariët Förrer

Interventieperiode november februari groep 1 tot en met 5. Mariët Förrer Interventieperiode november februari groep 1 tot en met 5 Mariët Förrer November - februari Doelen en accenten per groep Rol van intern begeleider / taalcoördinator IB en TC ook in deze periode Bewaken

Nadere informatie

De kinderen gebruiken het woorddoeboek op twee manieren: om woorden te lezen (ze plakken het juiste plaatje naast het woord);

De kinderen gebruiken het woorddoeboek op twee manieren: om woorden te lezen (ze plakken het juiste plaatje naast het woord); Aan het begin van het schooljaar stappen de kinderen in buslijn 3. De chauffeur, Ben Bus, rijdt hen in de loop van het jaar langs twaalf haltes (ofwel 12 thema s) De kinderen hebben een eigen leesboek,

Nadere informatie

Informatieboekje groep 5-6 schooljaar 2014-2015

Informatieboekje groep 5-6 schooljaar 2014-2015 Informatieboekje groep 5-6 schooljaar 2014-2015 Samenwerkingsschool de Lispeltuut Juf Teatske Juf Marleen Juf Judith Het informatieboekje voor groep 5/6 In dit boekje willen wij u in t kort vertellen hoe

Nadere informatie

Protocol leesproblemen en dyslexie

Protocol leesproblemen en dyslexie Groep 1 en 2 Periode: Toetsen: Bij uitslag: Inzetten op: Materialen/ methode: Hele jaar kleutersignaleringslijst Kleuterplein Zorgen om leesmotivatie. november gr. 2 gr. 2 gr.2 gr.2 Geletterdheid (hierin

Nadere informatie

Groepsplan voorbereidend lezen: -fonemisch bewustzijn -letterkennis

Groepsplan voorbereidend lezen: -fonemisch bewustzijn -letterkennis Groepsplan voorbereidend lezen: -fonemisch bewustzijn -letterkennis groep: Leerkracht: Periode: Schooljaar: Gebaseerd op groepsplan voorbereidend lezen vco Drakensteyn / Gerard Regeling Handreiking groepsplannen

Nadere informatie

Dit is de individuele leeslijn die op onze school wordt nagestreefd.

Dit is de individuele leeslijn die op onze school wordt nagestreefd. Leeslijn zelf leren lezen en schrijven Dit is de individuele leeslijn die op onze school wordt nagestreefd. Doelstelling: Deze lijn probeert tegemoet te komen aan de leesontwikkeling van het individuele

Nadere informatie

kwaliteitskaart opbrengstgericht werken op groepsniveau Leesverbeterplan Enschede.

kwaliteitskaart opbrengstgericht werken op groepsniveau Leesverbeterplan Enschede. kwaliteitskaart opbrengstgericht werken op groepsniveau Leesverbeterplan Enschede. Datamuur en groepsplan: en tijd. Groep Verkorte Groep Basis niveau A-B C D-E Doel Minimaal 3 AVIniveaus Minimaal 3 AVIniveaus

Nadere informatie

Aanvankelijk en voortgezet technisch lezen. Werkconferentie 24 september 2014 Ebelien Nieman. info@niemantaal.nl www.niemantaal.nl

Aanvankelijk en voortgezet technisch lezen. Werkconferentie 24 september 2014 Ebelien Nieman. info@niemantaal.nl www.niemantaal.nl Aanvankelijk en voortgezet technisch lezen Werkconferentie 24 september 2014 Ebelien Nieman info@niemantaal.nl www.niemantaal.nl Doel Aan de slag met je eigen leespraktijk didactiek informatie leerlijnen

Nadere informatie

Lijn 3 in een combinatiegroep

Lijn 3 in een combinatiegroep Inhoud 1 Werken met blz. 3 2 2-3 blz. 4 3 3-4 blz. 6 Bijlagen 1 De combinatie Lijn 3 - Station Zuid blz. 7 2 De combinatie Lijn 3 - Station Zuid en Taal actief 4 blz. 9 3 De combinatie Lijn 3 - Station

Nadere informatie

Protocol leesproblemen en dyslexie

Protocol leesproblemen en dyslexie 1 KC Den Krommen Hoek Protocol leesproblemen en dyslexie Verantwoording: Het protocol leesproblemen en dyslexie van kindcentrum Den Krommen Hoek is opgesteld op basis van het Protocol Leesproblemen en

Nadere informatie

Een kijkje in de groepen.

Een kijkje in de groepen. Een kijkje in de groepen. We werken zonder groepsplannen. We hebben een andere organisatievorm. Wij clusteren niet op niveau, maar op individuele instructie-behoefte en ondersteuningsbehoefte van het cluster.

Nadere informatie

Informatie Groep 3 2014 2015 leerkrachten: Annette van de Vossenberg

Informatie Groep 3 2014 2015 leerkrachten: Annette van de Vossenberg Informatie Groep 3 2014 2015 leerkrachten: Annette van de Vossenberg op donderdag Marie- José Beek op maandag, dinsdag, woensdag en vrijdag Algemene zaken De deur staat altijd open voor vragen en / of

Nadere informatie

VRAGENLIJST PRIMAIR ONDERWIJS QUICKSCAN

VRAGENLIJST PRIMAIR ONDERWIJS QUICKSCAN VRAGENLIJST PRIMAIR ONDERWIJS QUICKSCAN 1 = zeer oneens 2 = oneens 3 = eens 4 = zeer eens Zorgniveau 1 Leestijd 1. Leerkrachten in groep 1 en 2 besteden minimaal 5 uur per week aan doelgerichte taalactiviteiten

Nadere informatie

Kern 3: doos-poes-koek-ijs

Kern 3: doos-poes-koek-ijs Kern 3: doos-poes-koek-ijs In deze kern leert uw kind: Letters: d - oe - k - ij z Woorden: doos, poes, koek, ijs, zeep Herhaling van de letters van kern 1 en 2 Deze nieuwe woorden en letters worden aangeboden

Nadere informatie

Inrichting lokaal Tips

Inrichting lokaal Tips Inrichting lokaal Tips Auteur: Josée Warnaar Sinds drie jaar werk ik met de 2e maanversie van Veilig leren lezen. Een methode waarmee ik heel thematisch en gedifferentieerd kan werken, waardoor de kinderen

Nadere informatie

Informatie avond groep 3-4

Informatie avond groep 3-4 Informatie avond groep 3-4 Algemene zaken Taal/lees methode: Veilig Leren Lezen Rekenmethode: Wereld in getallen Schrijfmethode: Pennenstreken Begrijpend Lezen: Nieuwsbegrip Technisch lezen groep 4: Estafette

Nadere informatie

Quickscan taal- en leesonderwijs

Quickscan taal- en leesonderwijs Quickscan taal- en leesonderwijs Gegevens school Naam school Adres school Plaats Telefoon e-mail Datum invulling Ingevuld door Functie invuller directie IB-er RT-er taal/leescoördinator leerkracht gr:

Nadere informatie

Lesvoorbereiding Onderbouw (groep 1/2/3)

Lesvoorbereiding Onderbouw (groep 1/2/3) Lesvoorbereiding Onderbouw (groep 1/2/3) Zakelijke gegevens naam student: Bente Veenstra stageschool: De Ontdekking Didam Iselinge klas: VR2C mentor/mentrix: Hetty Bennink datum: 12-12-2014 aantal leerlingen:

Nadere informatie

Informatie groep 3. Taaktijd

Informatie groep 3. Taaktijd Taaktijd We werken ongeveer 20 tot 30 minuten per dag met taaktijd. De leerlingen kijken op het planbord welk werkje ze moeten doen. Soms kiezen de kinderen zelf een werkje en soms kiest de juf. Op een

Nadere informatie

Klassenkrant van groep 2 2015-2016

Klassenkrant van groep 2 2015-2016 Klassenkrant van groep 2 2015-2016 Beste ouder(s) en/of verzorger(s), Wat gaan we dit jaar allemaal doen? In het kort leest u hier iets over. Ontvangstgesprek Als de kinderen allemaal op hun stoel in de

Nadere informatie

Informatie groep 3. Taaktijd

Informatie groep 3. Taaktijd Taaktijd We werken ongeveer 20 tot 30 minuten per dag met taaktijd. De leerlingen kijken op het planbord welk werkje ze moeten doen. Soms kiezen de kinderen zelf een werkje en soms kiest de juf. Op een

Nadere informatie

Praktische zaken voor een goede start

Praktische zaken voor een goede start Praktische zaken voor een goede start Auteurs: Susan van der Linden en Rosemarie Irausquin Bij de start van het schooljaar is een goede voorbereiding essentieel. Juist in het buitengewoon (basis)onderwijs

Nadere informatie

Effectief aanvankelijk leesonderwijs

Effectief aanvankelijk leesonderwijs Effectief aanvankelijk leesonderwijs Mirjam.Snel@hu.nl @Leesonderwijs www.goedleesonderwijs.nl Inhoud: Technisch lezen in groep 3 Effectief aanvankelijk leesonderwijs Differentiatie Stel jezelf vragen

Nadere informatie

Informatie groep

Informatie groep Informatie groep 3 2018-2019 Door middel van dit informatieblad vertellen we u wat we allemaal in groep 3 doen, welke methodes we gebruiken, welke afspraken er zijn enz. Als u na het lezen van deze informatie

Nadere informatie

Alles over. Veilig leren lezen. Achtergrondinformatie, bestellijsten en additionele materialen

Alles over. Veilig leren lezen. Achtergrondinformatie, bestellijsten en additionele materialen Alles over Veilig leren lezen Achtergrondinformatie, bestellijsten en additionele materialen Wij vinden het belangrijk dat u goed geïnformeerd wordt om vervolgens de juiste keuze te kunnen maken. In samenwerking

Nadere informatie

Welkom op de informatie-avond voor groepen 1-2: -Vierde kleutergroep -Onderbouwd -Enkele praktische zaken

Welkom op de informatie-avond voor groepen 1-2: -Vierde kleutergroep -Onderbouwd -Enkele praktische zaken Welkom op de informatie-avond voor groepen 1-2: -Vierde kleutergroep -Onderbouwd -Enkele praktische zaken Vierde kleutergroep: -Na de herfstvakantie -Combinatie groep 1-2 -Zorgvuldige samenstelling -Leerkracht

Nadere informatie

Hoofdstuk 6. De weektaak The assignment represents a contract between student and teacher (Helen Parkhurst)

Hoofdstuk 6. De weektaak The assignment represents a contract between student and teacher (Helen Parkhurst) Hoofdstuk 6. De weektaak The assignment represents a contract between student and teacher (Helen Parkhurst) 6.1 Groep 1/2 In de kleutergroepen wordt gewerkt met een takenbord. Dit bord bestaat uit drie

Nadere informatie

Beleidsnotitie Zelfstandig werken OBS DE BOUWSTEEN

Beleidsnotitie Zelfstandig werken OBS DE BOUWSTEEN Beleidsnotitie Zelfstandig werken OBS DE BOUWSTEEN zelfstandig werken Pagina 1 Wat is zelfstandig werken: Het principe zelfstandig werken houdt in dat de kinderen enige tijd leerstof op hun eigen niveau

Nadere informatie

Informatieboekje GROEP 3

Informatieboekje GROEP 3 Informatieboekje GROEP 3 Schooljaar 2016-2017 Informatie groep 3 De dag begint in groep 3 vaak met een inloopmoment. Vanaf 08.20 uur komen de kinderen in de klas en kiezen een activiteit van het planbord.

Nadere informatie

Tips spelend leren kern 2

Tips spelend leren kern 2 Tips spelend leren kern 2 In de serie Tips spelend leren voor kern start t/m kern afsluiting worden opdrachten beschreven die leerkrachten in het keuzewerk voor hun klas kunnen opnemen op het gebied van

Nadere informatie

Werken met instructieblokken

Werken met instructieblokken Werken met instructieblokken Inleiding Op De Appelgaard is bewust gekozen voor het onderwijsmodel werken met instructieblokken. Dit model past bij onze onderwijsvisie, zoals beschreven in het schoolplan

Nadere informatie

lezen Zonaanpak veilig leren Suggesties bij kern 6 Boeken Feestneus kern 6 In het artikel Uitmuntende lezers kunnen heel wat

lezen Zonaanpak veilig leren Suggesties bij kern 6 Boeken Feestneus kern 6 In het artikel Uitmuntende lezers kunnen heel wat veilig leren lezen Zonaanpak Suggesties bij kern 6 Auteur: Wilma Stegeman In het artikel Uitmuntende lezers kunnen heel wat werk aan op www.veiliglerenlezen.nl, vindt u een aantal lees- en schrijfactiviteiten

Nadere informatie

Nieuwe generatie rekenmethodes vergeleken

Nieuwe generatie rekenmethodes vergeleken Nieuwe generatie rekenmethodes vergeleken Ruud Janssen Alles telt (2e editie - ThiemeMeulenhoff) De methode biedt een doorgaande lijn vanuit de kleuterbouw. De leerlijnen zijn digitaal beschikbaar. Het

Nadere informatie

GROEP 3. Even voorstellen. Groep 2/3 Milon van Dommelen(ma, di, wo, vrij) Pamela Plasmeijer (do) Hetty Galle (ondersteuning)

GROEP 3. Even voorstellen. Groep 2/3 Milon van Dommelen(ma, di, wo, vrij) Pamela Plasmeijer (do) Hetty Galle (ondersteuning) GROEP 3 Even voorstellen Groep 2/3 Milon van Dommelen(ma, di, wo, vrij) Pamela Plasmeijer (do) Hetty Galle (ondersteuning) Groep 3 Birgit Martens (ma, di) Monique de kort (wo, do, vrij) Marieke Baten (ondersteuning)

Nadere informatie

Magnetische en beschrijfbare dobbelsteen: de taalontwikkeling (1)

Magnetische en beschrijfbare dobbelsteen: de taalontwikkeling (1) Magnetische en beschrijfbare dobbelsteen: de taalontwikkeling (1) Vorige week ontving ik de beschrijfbare dobbelsteen van Credu.nl: een webwinkel vol met prachtige educatieve materialen, maar ook voor

Nadere informatie

Onderbouwd. Opbouw methode (praktijk) Doelgericht werken met ontwikkelingsmateriaal

Onderbouwd. Opbouw methode (praktijk) Doelgericht werken met ontwikkelingsmateriaal Onderbouwd Opbouw methode (praktijk) Doelgericht werken met ontwikkelingsmateriaal Visie Ontwikkeling van kleuters doelgericht stimuleren. - Thematisch leren - Routinematig leren - Doelgericht leren -

Nadere informatie

Hoofdstuk 18 - Tips om voorleessoftware in te zetten in de klas

Hoofdstuk 18 - Tips om voorleessoftware in te zetten in de klas Hoofdstuk 18 - Tips om voorleessoftware in te zetten in de klas 18.1. Voorleessoftware compenserend inzetten voor leerlingen met een ernstige beperking 235 18.2. Voorleessoftware leerondersteunend inzetten

Nadere informatie

Informatie groep 3 en 4

Informatie groep 3 en 4 Informatie groep 3 en 4 Hierbij even wat informatie over de dingen waar uw kind dit schooljaar mee te maken krijgt. Dit kan u helderheid verschaffen over wat de kinderen leren in groep 3 en 4. En ook hoe

Nadere informatie

Informatieboekje groep 3-4 schooljaar 2013-2014. Samenwerkingsschool de Lispeltuut

Informatieboekje groep 3-4 schooljaar 2013-2014. Samenwerkingsschool de Lispeltuut Informatieboekje groep 3-4 schooljaar 2013-2014 Samenwerkingsschool de Lispeltuut Wat doen de kinderen allemaal in groep 3/4? Van de kleutergroep naar groep 3 is een hele stap! Een eigen potlood, een gummetje,

Nadere informatie

algemene informatie groep 1/2

algemene informatie groep 1/2 algemene informatie groep 1/2 algemeen De groepen 1-2A en 1-2b zijn gemengde groepen. Dit betekent dat kinderen van 4, 5 en 6 jaar in één groep zitten. In onze kleutergroepen werken we vanuit de actuele

Nadere informatie

lezen veilig leren Thematip bij kern 5 Verhalen en vertellingen Verhaaltjes maken Letterdoosopdrachten Schrijfopdrachten Variaties

lezen veilig leren Thematip bij kern 5 Verhalen en vertellingen Verhaaltjes maken Letterdoosopdrachten Schrijfopdrachten Variaties veilig leren lezen Thematip bij kern 5 Verhalen en vertellingen Verhaaltjes maken Auteur: Josée Warnaar In kern 5 Verhalen en vertellingen staan verhalen centraal. Met behulp van de vier kopieerbladen

Nadere informatie

CBS Maranatha. Doel: Hoogklei 7, 9671 GC Winschoten Dyslexieprotocol 2013 aangepast sept.14

CBS Maranatha. Doel: Hoogklei 7, 9671 GC Winschoten Dyslexieprotocol 2013 aangepast sept.14 CBS Maranatha Hoogklei 7, 9671 GC Winschoten Dyslexieprotocol 2013 aangepast sept.14 Doel: Doel van ons dyslexieprotocol is een zo goed mogelijke begeleiding van leerlingen met (dreigende) leesproblemen.

Nadere informatie

Informatieboekje groep 7 schooljaar 2015-2016. Samenwerkingsschool De Lispeltuut

Informatieboekje groep 7 schooljaar 2015-2016. Samenwerkingsschool De Lispeltuut Informatieboekje groep 7 schooljaar 2015-2016 Samenwerkingsschool De Lispeltuut Oostkapelle, september 2015 Beste ouders, Voor u ligt het informatieboekje van groep 7. Hierin staat informatie over de vakken

Nadere informatie

kwaliteitskaart opbrengstgericht werken op groepsniveau Leesverbeterplan Enschede.

kwaliteitskaart opbrengstgericht werken op groepsniveau Leesverbeterplan Enschede. kwaliteitskaart opbrengstgericht werken op groepsniveau Leesverbeterplan Enschede. Datamuur en groepsplan: en tijd. Groep Verkorte Groep Basis niveau A-B C D-E Doel Minimaal 3 AVIniveaus Minimaal 3 AVIniveaus

Nadere informatie

Tips voor betere maan lezers kern 3

Tips voor betere maan lezers kern 3 Tips voor betere maan lezers kern 3 In het artikel Betere maan-lezers (Digiregie/Artikelen) is geconstateerd dat er leerlingen zijn die niet de zon-leerlijn kunnen volgen maar die wel een grotere leesvaardigheid

Nadere informatie

Tips spelend leren kern 3

Tips spelend leren kern 3 Tips spelend leren kern In de serie Tips spelend leren voor kern start t/m kern afsluiting worden opdrachten beschreven die leerkrachten in het keuzewerk voor hun klas kunnen opnemen op het gebied van

Nadere informatie

Welkom bij de informatie- avond van groep 3!

Welkom bij de informatie- avond van groep 3! Welkom bij de informatie- avond van groep 3! Wat doen we in groep 3? Lezen, Veilig Leren Lezen Schrijven, Pennenstreken Rekenen, Wereld in getallen Trefwoord Gym Vreedzame School Creatieve vakken Veilig

Nadere informatie

Informatie onderwijs groep 3

Informatie onderwijs groep 3 Informatie onderwijs groep 3 Dit jaar bestaat De Driedekker uit groep 3. We zijn s ochtends gevestigd in de middenbouwunit samen met de groepen 4/5 en 6/7/8. Op drie dagen in de week wordt er het laatste

Nadere informatie

Uitwerking Leerlijn ICT Ogtb Titus Brandsma

Uitwerking Leerlijn ICT Ogtb Titus Brandsma Algemeen Uitwerking Leerlijn ICT Ogtb Titus Brandsma Maart 2015 o Groep 0/instroom: Afhankelijk van de ontwikkeling van het kind kunnen de muisvaardigheden geoefend worden door het programma Spelen met

Nadere informatie

Groepsplan voor technisch lezen gebaseerd op handelingsgericht werken.

Groepsplan voor technisch lezen gebaseerd op handelingsgericht werken. Groepsplan voor technisch lezen gebaseerd op handelingsgericht werken. Instructiegroep: Leerkracht: Periode: Schooljaar: beheersingsniveau (boven vastgestelde doel) (op vastgestelde doel) (onder vastgestelde

Nadere informatie

Lesvoorbereiding Onderbouw (groep 1/2/3)

Lesvoorbereiding Onderbouw (groep 1/2/3) Lesvoorbereiding Onderbouw (groep 1/2/3) Zakelijke gegevens naam student: Bente Veenstra stageschool: De Ontdekking in Didam Iselinge klas: VR2C mentor/mentrix: Hetty Bennink datum:06-11-2014 aantal leerlingen:

Nadere informatie

Inhoudsopgave. Visie van de Pionier. blz. 3. Visie spelend leren op de Pionier... blz. 3. Spel blz. 3. De hoeken: een rijke speel-werkplek... blz.

Inhoudsopgave. Visie van de Pionier. blz. 3. Visie spelend leren op de Pionier... blz. 3. Spel blz. 3. De hoeken: een rijke speel-werkplek... blz. 1 Inhoudsopgave Visie van de Pionier. blz. 3 Visie spelend leren op de Pionier... blz. 3 Spel blz. 3 De hoeken: een rijke speel-werkplek... blz. 5 De rol van de leerkracht..blz. 5 De rol van de ouders

Nadere informatie

Tips voor betere maan-lezers kern 1

Tips voor betere maan-lezers kern 1 Tips voor betere maan-lezers kern 1 In het artikel Betere maan-lezers (Digiregie/Artikelen) is geconstateerd dat er leerlingen zijn die niet de zon-leerlijn kunnen volgen maar die, op basis van een grotere

Nadere informatie

1. LEZEN Inleiding: doel en structuur Gebaren lezen

1. LEZEN Inleiding: doel en structuur Gebaren lezen 1. LEZEN Inleiding: doel en structuur De doorloopklok wordt gezet, zodat de leerlingen weten tot wanneer er wordt gewerkt. De leerkracht vertelt welke lesonderdelen aan bod zullen komen en vertelt ook

Nadere informatie

lezen veilig leren Veilig leren lezen Thematip bij kern 5 Sprookjes: verhaaltjes maken Letterdoosopdrachten Schrijfopdrachten Variaties

lezen veilig leren Veilig leren lezen Thematip bij kern 5 Sprookjes: verhaaltjes maken Letterdoosopdrachten Schrijfopdrachten Variaties veilig leren lezen Thematip bij kern 5 Sprookjes Verhaaltjes maken Auteur: Josée Warnaar In kern 5 Sprookjes staan sprookjes centraal. Met behulp van de vier kopieerbladen uit Kopieermap Veilig leren lezen

Nadere informatie

veilig leren Veilig leren lezen Artikelen - Letterkennis, aanpak b/d-probleem lezen Auteur: Susan van der Linden Stap 1

veilig leren Veilig leren lezen Artikelen - Letterkennis, aanpak b/d-probleem lezen Auteur: Susan van der Linden Stap 1 veilig leren lezen Letterkennis Aanpak b/d-probleem Auteur: Susan van der Linden De letters b en d zijn voor veel kinderen een bron van verwarring. Dit komt door hun gelijke vorm. Toch kunt u dit probleem

Nadere informatie

OPBRENGSTGERICHT WERKEN. Handleiding groepsoverzicht en groepsplan. versie 1

OPBRENGSTGERICHT WERKEN. Handleiding groepsoverzicht en groepsplan. versie 1 OPBRENGSTGERICHT WERKEN Handleiding groepsoverzicht en groepsplan versie 1 Kleuterplein Inhoud 1 Invullen van het groepsoverzicht 2 Opstellen van het groepsplan Rekenen 3 Opstellen van het groepsplan Klanken

Nadere informatie

Spellen bij kern 3 Spel 1: Schrijven op je rug Spel 2: Winkeltje spelen Spel 3: Lezen voor het slapen gaan Spel 4: Blijven voorlezen

Spellen bij kern 3 Spel 1: Schrijven op je rug Spel 2: Winkeltje spelen Spel 3: Lezen voor het slapen gaan Spel 4: Blijven voorlezen Spellen bij kern 3 Spel 1: Schrijven op je rug Kinderen hebben in kern 1, 2 en 3 al veel woorden geleerd. Het is een leuk spel om de letters van die woorden op de rug van uw kind te schrijven en het kind

Nadere informatie

Marzano (2003) Scholen maken het verschil

Marzano (2003) Scholen maken het verschil Programma Effectieve directe instructie Opfrismiddag 20 oktober 2010 Dortie Mijs Wat is het IGDI-model? Verdieping op twee aspecten: - Doelen formuleren - Werken met IGDI in een combinatiegroep Voorbereiden

Nadere informatie

Informatie onderbouw donderdag 29 september 2016 van uur tot uur

Informatie onderbouw donderdag 29 september 2016 van uur tot uur Informatie onderbouw 2016 2017 donderdag 29 september 2016 van 14.30 uur tot 16.00 uur CBS De Lichtbron Johan Frisostraat 2 9285 TS Buitenpost 0511 542 385 Welkom in onze groep, Vanmiddag krijgt u een

Nadere informatie

Welkom. Ouderavond 13 december 2011

Welkom. Ouderavond 13 december 2011 Welkom Ouderavond 13 december 2011 Programma Innovatieimpuls Slim fit. Informatie over de stand van zaken. Pauze Vragen rondje. Klankbordgroep. Dit zijn wij.basisschool Vilt Kleine school T-1 Telling 1

Nadere informatie

Zonkinderen Suggesties bij kern 6

Zonkinderen Suggesties bij kern 6 Zonkinderen Suggesties bij kern 6 Auteur: Wilma Stegeman In het artikel Zonkinderen kunnen heel wat werk aan op www.veiliglerenlezen.be / Artikelen en achtergrondinformatie / Zonkinderen, vindt u een aantal

Nadere informatie

Informatieboekje groep 3-4 schooljaar 2014-2015

Informatieboekje groep 3-4 schooljaar 2014-2015 Informatieboekje groep 3-4 schooljaar 2014-2015 Samenwerkingsschool de Lispeltuut Juf Ingrid juf Karin juf Antoinette Wat doen de kinderen allemaal in groep 3/4? Van de kleutergroep naar groep 3 is een

Nadere informatie

Achtergrond. Missie Onze missie op basis van deze situatie luidt:

Achtergrond. Missie Onze missie op basis van deze situatie luidt: Achtergrond Basisschool De Regenboog staat in de wijk Zuid-west in Boekel en valt onder het bestuur van Zicht PO. Evenals de andere scholen onder dit bestuur gaan wij de komende periode vorm geven aan

Nadere informatie

Format groepsplan. HOE bied ik dit aan? -instructie -leeromgeving AANPAK METHODIEK. Automatiseren Modelen. Automatiseren Modelen Begeleid inoefenen

Format groepsplan. HOE bied ik dit aan? -instructie -leeromgeving AANPAK METHODIEK. Automatiseren Modelen. Automatiseren Modelen Begeleid inoefenen Format groepsplan Groep namen WAT wil ik bereiken? WAT bied ik aan om dit doel te bereiken? HOE bied ik dit aan? -instructie -leeromgeving HOEveel tijd? Zelfstandig of met de leerkracht? HOE volg ik de

Nadere informatie

Basisschool De Poolster straalt, vanuit deze gedachte werkt het team samen met de kinderen en ouders aan kwalitatief goed onderwijs op onze school.

Basisschool De Poolster straalt, vanuit deze gedachte werkt het team samen met de kinderen en ouders aan kwalitatief goed onderwijs op onze school. Voorwoord Basisschool De Poolster straalt, vanuit deze gedachte werkt het team samen met de kinderen en ouders aan kwalitatief goed onderwijs op onze school. Onze visie op eigentijds, boeiend onderwijs

Nadere informatie

Informatieboekje Groep

Informatieboekje Groep Informatieboekje Groep leraar Wilhelminaplantsoen 1A 4271 AX Dussen Inhoudsopgave 1. Inleiding 2. Groepsinformatie 3. Extra dit jaar 4. Huiswerk 5. Leerstofaanbod 6. LVS 7. Overige informatie 1. Inleiding

Nadere informatie

Veilig leren lezen 11

Veilig leren lezen 11 Veilig Leesseries Op Speelleeset Digiregie Leerkrachtassistent Leerlingsoftware Leerlingsoftware Veilig Speelleesset Lezen Toetssite Leerkrachtassistent Planbord Op Ko Veilig Leerkrachtassistent Toetssite

Nadere informatie

Rol van de interne begeleider in effectief leesonderwijs (basisonderwijs)

Rol van de interne begeleider in effectief leesonderwijs (basisonderwijs) 36 Bijlage 5 Rol van de interne begeleider in effectief leesonderwijs (basisonderwijs) De schoolleider en de interne begeleider geven samen leiding aan het borgen van het leesonderwijs. Beiden hebben hierin

Nadere informatie

Informatiefolder groep 3

Informatiefolder groep 3 Informatiefolder groep 3 Door middel van deze informatiefolder hopen wij u een beeld te geven van wat uw kind leert in groep 3 en welke methodes wij daarvoor gebruiken. Heeft u na het lezen van deze folder

Nadere informatie

Groep 3 : Na een lekkere lange zomervakantie zijn we alweer een poos hard aan het werk. Hieronder vindt u de doelen waar wij in groep 3 aan werken.

Groep 3 : Na een lekkere lange zomervakantie zijn we alweer een poos hard aan het werk. Hieronder vindt u de doelen waar wij in groep 3 aan werken. Groep 3 : Na een lekkere lange zomervakantie zijn we alweer een poos hard aan het werk. Hieronder vindt u de doelen waar wij in groep 3 aan werken. Veilig leren lezen Maandag 21 september zijn we begonnen

Nadere informatie

Pilot Dyslexie Noordenveld (PDN) Scholingsbijeenkomst 2 januari 2018

Pilot Dyslexie Noordenveld (PDN) Scholingsbijeenkomst 2 januari 2018 Pilot Dyslexie Noordenveld (PDN) Scholingsbijeenkomst 2 januari 2018 Update & voorlopige resultaten Pilot Effectief lezen in de groep en oefenen op woordniveau (DMT) PAUZE Spelling en mogelijkheden Dizzy

Nadere informatie

Informatieavond groep 1 en 2. Schooljaar september 2016

Informatieavond groep 1 en 2. Schooljaar september 2016 Informatieavond groep 1 en 2 Schooljaar 2016-2017 6 september 2016 LEERKRACHTEN Anita Gunnewijk: maandag, dinsdag en woensdag Miranda Demkes: donderdag en vrijdag Dagindeling Ochtend groep 1 en groep 2

Nadere informatie

Dagelijks instructie - goede rekenresultaten voor de hele groep -

Dagelijks instructie - goede rekenresultaten voor de hele groep - Dagelijks instructie - goede rekenresultaten voor de hele groep - S. Huitema Malmberg, s-hertogenbosch 1 inleiding In de afgelopen jaren zijn de verschillen tussen de kinderen in een klas duidelijk toegenomen.

Nadere informatie

Nationaal congres Taal en Lezen. 15 oktober 2015 Effectief spellingonderwijs WWW.CPS.NL

Nationaal congres Taal en Lezen. 15 oktober 2015 Effectief spellingonderwijs WWW.CPS.NL Nationaal congres Taal en Lezen 15 oktober 2015 Effectief spellingonderwijs WWW.CPS.NL Contactgegevens Tseard Veenstra t.veenstra@cps.nl 06 55168626 Is spellingonderwijs nog relevant als we met behulp

Nadere informatie

Informatie avond GROEP 3

Informatie avond GROEP 3 Informatie avond GROEP 3 Maandag 7 september 2015 WELKOM! Inhoud informatie avond Voorstellen Groep 3. Twee groepen drie Manier van werken in groep 3 Meerhanden in de klas Vakgebieden Aandachtspuntjes

Nadere informatie

De ontwikkelde materialen per unit.

De ontwikkelde materialen per unit. Handleiding. Dit is de handleiding voor het remediërende programma voor de leeszwakke leerling bij het vak Engels. De hulpmiddelen zijn ontwikkeld voor leerlingen die bij de toetsen technisch lezen uitvallen

Nadere informatie

HANDLEIDING Groepsplan. Doelen

HANDLEIDING Groepsplan. Doelen HANDLEIDING Groepsplan Met behulp van deze handleiding kunt u beoordelen of het gemaakte groepsplan aan de principes van Opbrengst Gericht Werken voldoet. Op basis van de naar voren gekomen punten kunt

Nadere informatie