Raadsvergadering d.d.: 11 april 2011 Agenda nr: Onderwerp: Peuterspeelzaalbeleid Valkenburg aan de Geul vanaf het jaar 2011.

Transcriptie

1 Raadsnota Raadsvergadering d.d.: 11 april 2011 Agenda nr: Onderwerp: Peuterspeelzaalbeleid Valkenburg aan de Geul vanaf het jaar Aan de gemeenteraad, 1. Doel, Samenvatting en Advies van het raadsvoorstel Een peuterspeelzaal is een ontwikkelingsgerichte, preventieve basisvoorziening voor alle kinderen van 2 (2,5) tot 4 jaar. Ontwikkelingsgericht omdat het bieden van optimale ontwikkelingskansen centraal staat. Dit heeft betrekking op de motorische, sociale, emotionele, cognitieve, creatieve en taalontwikkeling. Preventief omdat een peuterspeelzaal een belangrijke bijdrage levert aan het voorkomen en vroegtijdig signaleren van ontwikkelingsachterstanden. Bij problemen kan tijdig doorverwezen worden naar de juiste instantie. De vroegtijdige signalering draagt bij aan het creëren van een ononderbroken ontwikkelingslijn. Dit maakt het peuterspeelzaalwerk tot een cruciale partner in de uitvoering van lokaal jeugdbeleid. Gedurende de jaren 2009 en 2010 heeft ook Valkenburg aan de Geul deelgenomen aan de VVE-pilot Zuid Limburg Moelej aan. VVE staat voor: voor- en vroegschoolse educatie. Maar liefst 4 peuterspeelzalen van de Stichting Peuterspeelzaalwerk Valkenburg aan de Geul voldoen op dit moment aan de VVE-uitgangspunten. De andere 2 zalen kunnen als VVE-light zalen worden aangemerkt. Ondanks dat alle betrokken partijen het er over eens zijn dat in feite alle kinderen recht hebben op (to)taalontwikkeling is het handhaven van 4 VVE-zalen financieel niet haalbaar. Voortzetting van de ingeslagen weg betekent een enorme structurele investering die vooral gelet op het aantal doelgroepkinderen in Valkenburg aan de Geul niet reëel is. Wij willen in het belang van de aanwezige doelgroepkinderen en de geografische spreiding van de peuterspeelzalen in Valkenburg aan de Geul een tweetal VVE-zalen behouden. De overige vier peuterspeelzalen functioneren zoveel mogelijk als VVE-light zalen. Daarnaast willen wij gehoor geven aan het al jarenlange verzoek van de Stichting Peuterspeelzaalwerk Valkenburg aan de Geul om geld beschikbaar te stellen voor het aanstellen van een teamcoach. De Stichting gaat uit van een professionele kracht voor 25 uur per week. Wij willen vooralsnog een aanvullende subsidie verstrekken voor maximaal 16 uur per week voor de jaren 2011 en Gedurende deze periode dient een vorm van samenwerking met MIK Kinderopvang BV en / of de Stichting Speulentere uit Gupen-Wittem/Vaals nader onderzocht te worden. Deze periode kan tevens gebruikt worden om te bezien welke invloed de bevolkingskrimp cq de ontgroening heeft op de bezetting van de peuterspeelzalen en of het instandhouden van een zestal peuterspeelzalen nog wel wenselijk is. Dit betekent vooralsnog een gewenst subsidie bedrag voor het jaar 2011 van in totaal ,- en voor de jaren daarna van ,-. In verband met voortzetting Moelejaan tot einde schooljaar hebben wij boven op de structurele subsidie voor het jaar 2011 van ,- reeds een extra subsidie toegekend van ,- (geput uit de begroting 2010). Betekent een noodzakelijk aanvullend subsidiebedrag voor 2011 van maximaal ,-. Vanaf het jaar 2012 is sprake van een noodzakelijk aanvullend subsidie bedrag van maximaal ,- per jaar. In de berekening is geen rekening gehouden met extra inkomsten uit ouderbijdragen. Daardoor kan het subsidebedrag lager uitvallen. Omdat het huidge subsidiebeleid gedurende de coalitieperiode in principe gehandhaafd blijft, willen wij de aanvullende subsidiebijdrage vooralsnog vaststellen tot en met het jaar Wij adviseren u: 1. De Stichting Peuterspeelzaalwerk Valkenburg aan de Geul voor het jaar 2011 een aanvullend subsidiebedrag beschikbaar te stellen van maximaal en vanaf 2012 tot en met 2014 van maximaal ,- per jaar; 2. Hieraan de voorwaarde te stellen dat: a. de pilot Moelejaan wordt voortgezet met 2 VVE-zalen en 4 VVE-light zalen; Pagina 1 van 8

2 b. per direct een teamcoach wordt aangesteld voor 16 uur per week; c. uiterlijk op 31 december 2012 een onderzoek is afgerond naar de mogelijkheden van samenwerking met de Stichting Speulentere uit Gulpen-Wittem/Vaals en/of MIK Kinderopvang BV d. uiterlijk op 31 december 2012 in overleg met het college een reële afweging is gemaakt met betrekking tot de exploitatie van 6 peuterspeelzalen; 3. De onder 1 genoemde bijdragen putten uit de ,- die door het rijk via het gemeentefonds ter beschikking worden gesteld en de tekorten ad ,- voor het jaar 2011 en vanaf 2012 betrekken bij de voorjaarsnota. 4. De Verordening Ruimte- en inrichtingseisen peuterspeelzalen Valkenburg aan de Geul vast te stellen en de huidige Verordening Peuterspeelzaalwerk Valkenburg aan de Geul intrekken. 2. Situatie / Aanleiding / Probleem In Valkenburg aan de Geul tellen we 2 peuterspeelzaalorganisaties die samen 7 peuterspeelzalen exploiteren en de kinderopvanginstellingen MIK Kinderopvang BV en De Tovertuin. Stichting Peuterspeelzaalwerk Valkenburg aan de Geul heeft 6 peuterspeelzalen onder haar hoede en wel in de kernen Schin op Geul ( t Paddesj teulke), Sibbe ( t Kelderke), Vilt ( t Grobbeholletje), Berg en Terblij t ( t Gauzeheukske) en Broekhem (Biba en Mik Mak). De peuterspeelzaal in de kern Houthem is in handen van Peuterspeelzaal Houthem. Laatstgenoemde instelling heeft er in 1995 als enige peuterspeelzaalorganisatie voor gekozen zelfstandig verder te gaan. Alle andere peuterspeelzalen zijn samengegaan in de Stichting Peuterspeelzaalwerk Valkenburg aan de Geul. MIK Kinderopvang BV exploiteert in Valkenburg aan de Geul de volgende kindercentra: - Kinderdagverblijf Broekhem - Kinderdagverblijf Fokido (Berg en Terblijt) - Buitenschoolse Opvang Valkenburcht 1 (Broekhem) en Valkenburcht 2 (Plenkert, Valkenburg) - Buitenschoolse Opvang De Bergerburcht (Berg en Terblijt) De Tovertuin exploiteert een Buitenschoolse Opvang in de kern Schin op Geul. Het kabinet streeft naar harmonisering van de regelgeving over kinderopvang, peuterspeelzalen en voor- en vroegschoolse educatie. Het doel daarvan is tegengaan van segregatie in kinderopvang/peuterspeelzalen, het verhogen van de kwaliteit van de voorzieningen en het verbeteren van de aansluiting op het eerste jaar van de basisschool. Het draagt bij aan de ambitie een sluitende aanpak van voorzieningen te realiseren voor nul tot zesjarige. Hierbinnen kunnen (taal)achterstanden bij kinderen vroegtijdig worden onderkend en aangepakt. Interventies kunnen dan zo vroeg mogelijk plaatsvinden waardoor het best mogelijke resultaat nagestreefd wordt. Een probleem kan ernstiger worden als de overdracht van bijvoorbeeld de peuterspeelzaal naar de basisschool niet soepel loopt. Vanaf 1 augustus 2010 hebben gemeenten op grond van de Wet Ontwikkelingskansen door educatie (Oke) de verantwoordelijkheid om een goed voorschools aanbod te doen aan alle jonge kinderen met een taalachterstand. Onderdeel van deze wet is een landelijk kwaliteitskader voor peuterspeelzalen en aanvullende kwaliteitseisen voor voorschoolse educatie. Gemeenten krijgen een wettelijke regierol in het aanbod van voor- en vroegschoolse educatie en het bereik van doelgroepkinderen. Met schoolbesturen moeten afspraken worden gemaakt over de resultaten van vroegschoolse educatie. 3. Relatie met bestaand beleid Vierjaren beleidsplan Wmo Naar aanleiding van de Wet maatschappelijke ondersteuning heeft de gemeente een vierjarenbeleidsplan Wmo opgesteld. Momenteel wordt een nieuw vierjarenbeleidsplan Pagina 2 van 8

3 geschreven. Zowel in het huidige als het toekomstige beleidsplan dient aandacht besteed te worden aan een 9-tal prestatievelden. Prestatieveld 2 gaat over Preventieve ondersteuning j eugd. Het jeugdbeleid komt hier nadrukkelijk aan bod en richt zich op de doelgroep 0 tot 23 jaar. De voor- en vroegschoolse periode maakt deel uit van dit prestatieveld. VVE-pilot Zuid Limburg Moelej aan. Medio 2008 hebben alle Zuid Limburgse gemeenten, waaronder de gemeente Valkenburg aan de Geul, een convenant getekend en daarmee de bereidheid uitgesproken deel te nemen aan de Zuid Limburgse VVE-pilot Moelej aan. Daarmee erkent ook onze gemeente het belang van een goede taalontwikkeling van het kind op jonge leeftijd zodat een goede basis wordt gelegd voor het vervolgonderwijs. Voor deelname aan deze pilot heeft de gemeente een subsidie ontvangen van ruim ,-. Daaraan werden de volgende voorwaarden gesteld: - Aanbieden van erkende programma s; - Twee daartoe opgeleide leidsters per groep; - Vier dagdelen per week (waarvan 2 gratis); - Gecreëerde capaciteit gelijk of groter aan het aantal doelgroepkinderen. Met een aanvullende gemeentelijke bijdrage van ruim ,- (in totaal dus ,-) is de Stichting Peuterspeelzaalwerk Valkenburg aan de Geul de mogelijkheid geboden om met een viertal peuterspeelzalen volwaardig deel te nemen aan de pilot. Uiteindelijk zijn er 4 VVE-zalen gerealiseerd en 2 VVE-light zalen (van deze light zalen hebben de leidsters en de vrijwilligsters wel het scholingsprogramma van de pilot gevolgd doch hiervoor geen certificaat ontvangen). 4. Gewenst beleid en mogelijke opties Het gewenste beleid wordt voor een belangrijk deel bepaald door de landelijke regelgeving met betrekking tot de voor- en vroegschoolse educatie. Een landelijke regelgeving die aansluit bij de visie van de gemeente waarin peuterspeelzaalwerk als een algemeen toegankelijke voorziening wordt gezien met minimaal ambitieniveau 1 en waar alle peuters uit de gemeente gebruik van moeten kunnen maken. Het peuterspeelzaalwerk functioneert als een belangrijke voorschoolse voorziening die de ontwikkeling van de kinderen maximaal ondersteunt. Binnen het peuterspeelzaalwerk zijn een drietal ambitieniveaus te onderscheiden, te weten: Ambitieniveau 0 spelen en ontmoeten Ambitieniveau 1 spelen, ontmoeten, ontwikkelen en signaleren Ambitieniveau 2 spelen, ontmoeten, ontwikkelen, signaleren en ondersteunen Gelet op de ervaringen met de VVE-pilot Zuid Limburg Moelej aan gaat niet alleen onze voorkeur maar vooral ook die van de Stichting Peuterspeelzaalwerk Valkenburg aan de Geul en de plaatselijke basisscholen uit naar ambitieniveau 2. Doch een ambitieniveau dat financieel niet haalbaar is. Voortzetting op de huidige wijze, dat wil zeggen 4 VVE-zalen en 2 VVE-light zalen inclusief professionele ondersteuning van de Stichting Peuterspeelzaalwerk Valkenburg aan de Geul (teamcoach voor 25 uur per week) wordt door de Stichting geraamd op een uiteindelijk tekort van ,- voor het jaar 2011 oplopend naar ,- voor het jaar In deze exploitatietekorten is geen enkele vorm van subsidie meegenomen. Op grond van de Wet Oke heeft de gemeente een verantwoordelijkheid in het doen van een goed voorschools aanbod aan alle jonge kinderen met een taalachterstand. Het aantal doelgroepkinderen in valkenburg aan de Geul is zo laag dat Valkenburg aan de Geul niet in aanmerking komt voor een bijdrage uit het Onderwijsachterstandenbeleid. Het instandhouden van 1 VVE-zaal ligt dan ook voor de hand. Gezien de geografische ligging is de wens minimaal 2 VVE-zalen te handhaven. Gelet op het feit dat de kinderdagverblijven als voorschoolse voorziening in de kernen Berg aan de Valkenburgerstraat en Broekhem aan de Keelstraat in eenzelfde pand zijn gehuisvest als de VVE- Moelej aanzalen t Gauzeheukske (Berg) en Biba (Broekhem) geven wij de voorkeur aan deze 2 peuterspeelzalen. Een keuze die we niet alleen maken vanuit het oogpunt van de Wet Oke maar ook met het oog op de toekomst om te bezien of een vorm van samenwerking tussen kinderopvang en Pagina 3 van 8

4 peuterspeelzaalwerk tot de mogelijkheden behoort. Een vorm van samenwerking die niet alleen met de kinderopvang onderzocht moet worden maar vanuit de samenwerkingsgedachten met de gemeenten Vaals, Gulpen-Wittem en Valkenburg aan de Geul ook met de professionele peuterspeelzaalorganisatie in Gulpen-Wittem, de Stichting Speulentere. De peuterspeelzalen uit Vaals zijn onlangs aangesloten bij de Stichting Speulentere. Uitgaande van 2 VVE-zalen en de inzet van een teamcoach voor 25 uur wordt het exploitatietekort door de Stichting voor het jaar 2011 berekend op afgerond ,- en voor het jaar ,-. Ook in deze tekorten zijn geen subsidiebijdragen meegnomen. Wij zijn van mening dat het aantal uren voor een teamcoach kan worden teruggebracht tot 16 uur. Hiermee kunnen de personeelslasten en dus ook het exploitatietekort met zo n ,- per jaar worden verlaagd. Verder voorziet de Wet in een kwaliteitsimpuls voor peuterspeelzalen. De kwaliteitseisen voor het regulier peuterspeelzaalwerk zijn: leidster kindratio bedraagt één leidster op maximaal 8 kinderen; de groepsgrootte is maximaal 16 kinderen; op elke groep is er minimaal één beroepskracht met opleidingsniveau PW-3. Deze eisen zijn opgenomen in de Beleidsregels kwaliteit kinderovang. In deze beleidsregels zijn geen eisen opgenomen ten aanzien van ruimte en inrichting van de peuterspeelzalen. De VNG heeft een modelverordening ruimte- en inrichtingseisen opgesteld die aansluit bij eerdergenoemde Beleidsregels. Wij willen deze modelverordening voor Valkenburg aan de Geul overnemen. Dit betekent dan wel dat de huidige Verordening Peuterspeelzaalwerk Valkenburg aan de Geul moet worden ingetrokken. 5. Samenwerking Wij willen de Stichting Peuterspeelzaalwerk Valkenburg aan de Geul verplichten om in ieder geval een onderzoek in te stellen naar mogelijke samenwerkingsvormen met de Stichting Speulentere van de gemeente Gulpen-Wittem/Vaals en of MIK Kinderopvang BV. Beiden kunnen aangemerkt worden als professionele organisaties. De Stichting Speulentere heeft voor 32 uur een direkteur in dienst en voldoet verder aan de huidige wettelijke bepalingen. 6. Aanbestedingen Niet van toepassing. 7. Financiën Op grond van artikel 15 van de Grondslagen voor de vaststelling en berekening van subsidies aan plaatselijke en regionale instellingen ontvangt de Stichting Peuterspeelzaalwerk Valkenburg aan de Geul jaarlijks een vast subsidie van ,--. In onderstaand overzicht treft u de kosten aan zoals die door de Stichting Peuterspeelzaalwerk Valkenburg aan de Geul over de jaren 2011 en 2012 zijn berekend bij voortzetting van VVE bij 4 of bij 2 van de 6 peuterspeelzalen. Bij de inzet van een teamcoach hebben wij het aantal uren teruggebracht naar 16 uur per week. Daarbij dient te worden opgemerkt dat in beide overzichten van 1 januari 2011 tot en met 31 juli 2011 is uitgegaan van 4 VVE zalen en 2 VVE-light zalen en vanaf 1 augustus 2011 in het ene overzicht het aantal van 4 VVE-zalen en 2 VVE-light zalen wordt voortgezet en in het andere overzicht sprake is van 2 VVE-zalen en 4 VVE-light zalen. Pagina 4 van 8

5 Prognose VVE zalen vanaf 1augustus 2011 Prognose VVE zalen vanaf 1 augustus 2011 Prognose VVE zalen vanaf 1 augustus 2011 Prognose VVE zalen vanaf 1 augustus 2011 Baten Subsidies (ouder)bijdragen Lasten Personeelskosten Vrijwilligers Vergoedingen Huisvestingskosten Bijdragen pszalen Algemene kosten Resultaat voor Kapitaallasten Financiële lasten Afschrijvingen Saldo baten en lasten respectievelijk benodigde aanvullende subsidie De gemeente Valkenburg aan de Geul krijgt voor de uitvoering van de nieuwe landelijke bepalingen extra middelen van het rijk. Deze worden door de afdeling Financiën berekend op ,- per jaar vanaf 1 januari 2010 (kwaliteit peuterspeelzalen) en 5.000,- per jaar vanaf 1 januari 2011 (toezicht en handhaving peuterspeelzalen / voorschoolse educatie). Wij hebben de extra bijdrage 2010 ad ,- al toegezegd om de pilot Moelejaan in ieder geval te kunnen voortzetten na 31 december 2010 dus tot einde schooljaar Met dit bedrag is in het overzicht rekening gehouden bij de subsidies prognoses In dit overzicht is geen rekening gehouden met een aanpassing van de tariefstelling vanaf het schooljaar In het kader van de pilot Moelejaan hoefden de ouders maar voor 2 dagdelen een bijdrage te betalen terwijl de peuters 4 dagdelen gebruik mochten maken van de peuterspeelzaal. De Stichting is voornemens met ingang van het schooljaar de volgende tariefstelling te hanteren (per maand): 1 dagdeel 26,50 2 dagdelen 50,00 3 dagdelen 74,00 4 dagdelen 85,00 vanaf 3 jaar 74,00 5 dagdelen 95,00 vanaf 3 jaar 85,00 Pagina 5 van 8

6 Uiteindelijk kan het aanvullende subsidiebedrag voor het jaar 2011 ad ,-, bij een voortzetting vanaf 1 augustus 2011 met 2 VVE-zalen als volgt gedekt worden: - extra bijdrage 2011 gemeentefonds ad ,- - extra bijdrage vanaf 2011 gemeentefonds ad 5.000,- - tekort ,- Vanaf 2012 kan het aanvullende subsidiebedrag ad ,- per jaar als volgt gedekt worden: - extra bijdrage gemeentefonds ad ,- - extra bijdrage gemeentefonds ad 5.000,- - tekort ,- 8. Communicatie Inhoudelijk is deze nota mede tot stand gekomen aan de hand van een bijeenkomst met vertegenwoordigers uit de groepen 1 en 2 en/of interne begeleiders en/of directeuren van alle basisscholen in Valkenburg aan de Geul, leidsters en bestuursleden van de Stichting Peuterspeelzaalwerk Valkenburg aan de Geul, logopodisten, een verpleegkundige van de jeugdgezondheidszorg en vertegenwoordigers van MIK Kinderopvang BV. Daarnaast hebben nog diverse gesprekken plaatsgevonden met de Stichting Peuterspeelzaalwerk Valkenburg aan de Geul. De Verordening ruimte- en inrichtingseisen peuterspeelzalen zal zodra uw raad deze heeft vastgesteld, worden gepubliceerd in Heuvelland Aktueel. 9. Afwegingen en Advies Gelet op de verplichtingen die de Wet Oke met zich meebrengt en de ervaringen met de VVE-pilot Zuid Limburg Moelej aan willen wij in Valkenburg aan de Geul de beschikking hebben over 2 VVEzalen en 4 zoveel mogelijk VVE-light zalen. Omdat het huidge subsidiebeleid gedurende de coalitieperiode in principe gehandhaafd blijft, willen wij de aanvullende subsidiebijdrage vooralsnog vaststellen tot en met het jaar Wij adviseren uw raad: 1. De Stichting Peuterspeelzaalwerk Valkenburg aan de Geul voor het jaar 2011 een aanvullend subsidiebedrag beschikbaar te stellen van maximaal en vanaf 2012 tot en met 2014 van maximaal ,- per jaar; 2. Hieraan de voorwaarde te stellen dat: a. de pilot Moelejaan wordt voortgezet met 2 VVE-zalen en 4 VVE-light zalen; b. per direct een teamcoach wordt aangesteld voor 16 uur per week; c. uiterlijk op 31 december 2012 een onderzoek is afgerond naar de mogelijkheden van samenwerking met de Stichting Speulentere uit Gulpen-Wittem/Vaals en/of MIK Kinderopvang BV d. uiterlijk op 31 december 2012 in overleg met het college een reële afweging is gemaakt met betrekking tot de exploitatie van 6 peuterspeelzalen; 3. De onder 1 genoemde bijdragen putten uit de ,- die door het rijk via het gemeentefonds ter beschikking worden gesteld en de tekorten ad ,- voor het jaar 2011 en vanaf 2012 betrekken bij de voorjaarsnota. 4. De Verordening Ruimte- en inrichtingseisen peuterspeelzalen Valkenburg aan de Geul vast te stellen en de huidige Verordening Peuterspeelzaalwerk Valkenburg aan de Geul intrekken. Pagina 6 van 8

7 10. Bijlagen * Verordening Ruimte en inrichtingseisen peuterspeelzalen Valkenburg aan de Geul. Het college van burgemeester en wethouders van Valkenburg aan de Geul, L.T.J.M. Bongarts algemeen directeur/gemeentesecretaris Drs. M.J.A. Eurlings burgemeester Pagina 7 van 8

8 De raad van de gemeente Valkenburg aan de Geul, Gezien het voorstel van het college van burgemeester en wethouders de dato 1 maart 2011; Gehoord de raadsadviescommissie Cultuur, Sociale Zaken, Welzijn en Onderwijs de dato 21 maart B e s l u i t : 1. De Stichting Peuterspeelzaalwerk Valkenburg aan de Geul voor het jaar 2011 een aanvullend subsidiebedrag beschikbaar te stellen van maximaal en vanaf 2012 tot en met 2014 van maximaal ,- per jaar; 2. Hieraan de voorwaarde te stellen dat: a. de pilot Moelejaan wordt voortgezet met 2 VVE-zalen en 4 VVE-light zalen; b. per direct een teamcoach wordt aangesteld voor 16 uur per week; c. uiterlijk op 31 december 2012 een onderzoek is afgerond naar de mogelijkheden van samenwerking met de Stichting Speulentere uit Gulpen-Wittem/Vaals en/of MIK Kinderopvang BV d. uiterlijk op 31 december 2012 in overleg met het college een reële afweging is gemaakt met betrekking tot de exploitatie van 6 peuterspeelzalen; 3. De onder 1 genoemde bijdragen putten uit de ,- die door het rijk via het gemeentefonds ter beschikking worden gesteld en de tekorten ad ,- voor het jaar 2011 en vanaf 2012 betrekken bij de voorjaarsnota. 4. De Verordening Ruimte- en inrichtingseisen peuterspeelzalen Valkenburg aan de Geul vast te stellen en de huidige Verordening Peuterspeelzaalwerk Valkenburg aan de Geul intrekken. Aldus besloten in de openbare vergadering van de raad van 11 april De raad voornoemd, A.M. Hoeberigs griffier Drs. M.J.A. Eurlings voorzitter Pagina 8 van 8